VOETNOTA MAGALIES VOETSLAAN / HIKING NOVEMBER 2011

Transcription

1 VOETNOTA MAGALIES VOETSLAAN / HIKING NOVEMBER 2011

2 BESTUURSLEDE Voorsitter: Andries Oosthuizen (h) Ondervoorsitter: Andries Roesch (h) Tesourier: Wilma du Plooy Sekretaris: Chris Leipoldt Sprekers: Daleen Crous (h) Sosiaal: Ria Holman (h) Voetnota: Ellen Taute (slegs sms) E-pos Andries Oosthuizen: gijima.com E-pos Andries Roesch: E-pos Wilma du Plooy: E-pos Chris Leipoldt: E-pos Daleen Crous: E-pos Ria Holman: E-pos Ellen Taute: BANK-EN ADRESBESONDERHEDE Bankrekening: ABSA Tjekrekening, Centurion Tak, Rekeningnommer Posadres: Posbus GLENSTANTIA 0010 WEBWERF VOORBLADFOTO Deur Amanda Louw Die foto is geneem terwyl Ndaba die Mateke-roete gestap het. 2

3 INDEKS 4 Redakteursbrief 5-9 Ons Interessante Voetslaanaande Skeepwrak Klipspringers 20 April 2 Mei Gedagtes Mateke Ndaba Mei Groenkloof Viva! 21 Mei Kinderslimmighede Melvillekoppies Klipspringers 29 Mei Diepdrift Ndaba 3-5 Junie Mapungubwe Viva! Junie Diepdrift Klipspringers Junie Bokkraal Klipspringers Julie Entabeni Ndaba Julie Die Donkiekar Viva! 1-5 Augustus Ribbokkloof Klipspringers 5-7 Augustus Skeurkrans Ndaba Augustus Kaapse Draai Broodboom Klipspringers September Thabapushwa Ndaba September Tierfontein Viva! September Mahala Manzi Ndaba Oktober I Cannot Change 3

4 REDAKTEURSBRIEF Dis seker die warmste dag in jare hier in Pretoria!! Die weer het werklikwaar snaakse draaie kom gooi in Selfs die Jakaranda-bome ervaar dit, hulle is nie vanjaar so pers in die blom. Stappersvriende is besig om die heerlike warmer weer te geniet en n paar oulike stapverslae het vir julle uit hul pen verskyn. Ook het hierdie jaar n paar veranderinge in my lewe teweeggebring n tyd om te herbesin oor tydgebruik en asook my prioriteitslys. Ek is ook tans besig om n skuif te maak in my werk en dit gaan met n bietjie spanning en baie opgewondenheid gepaard. Elke nuwe fase in die lewe is daar om jou karakter te bou om sodoende te groei as mens. Die oomblik as jy stilstaan glo ek, is jy besig om te vrot. word jy borring. Ek glo elkeen van julle het julle kwota oppe en affe gehad in Mag ons dit sien as deel van ons vorming as mense om al hoe meer na die beeld van Christus gelyk te word. Die jaar staan sowaar alweer op sy kop. En daar moet nog vele dinge gebeur voor Kersfees. Mag elkeen van julle nie ingesluk word in hierdie eindjaarmalligheid nie en mag julle jul tyd so gebruik dat familie- en vriendskapsbande gekoester word. n Geseënde Kersfees en volrond 2012 word julle toegewens!! Ellen Taute 4

5 ONS INTERESSANTE VOETSLAANAANDE 25 Januarie Johan Enslin het oor uile kom praat. Volgens hom is uile nie so slim soos wat ons dink nie (maar seker slimmer as sommige politici!). Daar is ongeveer 200 spesies wêreldwyd. Behalwe vir twee spesies, is hulle naglewend en daarom sien mens hulle selde. Die twee dagspesies is grasuil en visvangeruil. Die bekendste wat oral voorkom is die nonnetjiesuil. Soos met baie dier- en voëlsoorte word uile se habitat ook deur wanopvattings kleiner. Hulle eet muise, rotte, klein voëltjies, insekte, slange, sklilpaaie, dassies en tot klein bokkies. Hul kloue is geweldig sterk om hul prooi se rug te breek en die snawel is hoofsaaklik om die prooi uitmekaar te skeur om te vreet. Hulle sien die beste in die nag en kan tot twee km ver sien. Hulle kan ook baie goed hoor. Van hulle gebruik ook ander voëls se neste om hul eiers in te lê. Uile is lui om nes te bou en hulle is lui ouers. Die nonnetjies kies n maat lewenslank. As een sterf, neem dit tot twee jaar voordat die oorlewende weer trou. Uile broei in die somer, maar nonnetjies heeljaar. Hulle is skugter en hou nie baie van beweging naby hulle nie. Uile word tot 75 cm hoog en hul kloue is soos dié van arende. Katte is hul grootste vyande omdat hulle ook snags jag. Baie dankie, Daleen vir jou reëlings. 22 Februarie ALGEMENE JAARVERGADERING Die voorsitter verklaar die vergadering as behoorlik gekonstitueer aangesien n kworum teenwoordig is. Die notule word voorgheou en goedgekeur. Die voorsittersverslag word voorgelees en goedgekeur. Die finansiële staat word deur Annanien voorgelees en goedgekeur. Na bespreking word besluit om die ledegeld op R60.00 per persoon te hou en die toegangsgeld bly R10.00 en R Die vergadering kies n nuwe bestuur. Baie geluk aan die lede wat verkies is: Voorsitter: Andries Oosthuizen Ondervoorsitter: Andries Roesch Sekretaris: Chris Leipoldt Tesourier: Wilma du Plooy Sprekers: Daleen Crous Sosiaal: Ria Holman Voetnota: Ellen Taute. Nadat ons algemene jaarvergadering afgehandel is, het Johan Pretorius ouder gewoonte van hul toer deur Zimbabwe gewys. Baie van die dinge wat oor Zim gesê word is nie waar nie. Dit is n pragtige land met vriendelike mense. Hulle het uit die aard van die saak die platteland (ver van die politieke woelinge) besoek. Interessant is dat hul hoofpaaie goed onderhou word en min of geen slaggate toon. Die agterpaaie is natuurlik soos by ons maar swak. Daar is talle tolhekke, maar die tolgeld is nie baie nie en n mens kan sien dat die geld vir herstelwerk aan die paaie gebruik word.dit kos minder om in Zim vakansie te hou as bv in Botwana. Daar is baie wild en voëls en oor die algemeen is die land goed bebos. Hul kampe is pragtig en word goed onderhou. Die brûe wat uit die koloniale tydperk dateer is nog sterk en in n goeie toestand. Die Zim ruïnes is egter plekplek besig om inmekaar te val weens swak konstruksie. Die Motopos is n moet om te besoek. Rhodes en Jameson is daar begrawe. 5

6 n Besoek aan die Chinogi Grotte is ook interessant. Die water is baie helder blou en daar is vis, die Silver Beam, wat net daar voorkom. Baie dankie Johan, dit was uitstekend. Baie dankie aan Daleen wat die aand gereël het. 29 Maart: Dr Jan Myburgh, veearts van Onderstepoort, het ons kom vertel van die krokodilvrektes in die Olifantsrivier wat by Bronkhorstspruit begin en deur die Krugerwildtuin loop. Die krok is nou wel n plat op die aarde skepsel, maar baie interessant. Daar word beweer dat hy die afgelope 260 miljoen jaar dieselfde gebly het. Slaan dus die evolusieleer met n skubberige stert vir n ses. Ooreenkomste met die mens is glo dat hy so 70 jaar kan haal en pubertyd op ongeveer 13 jaar bereik. In dele in Afrika word hulle as huisdiere aangehou. Jiggie! Dis seker hoekom hulle ook plathonde genoem word! n Rotweiler is erg genoeg. n Monsterkrok in Zimbabwe is 16 voet lank. Hulle weeg so gemiddeld 500kg. Omdat daar met kroks geboer word, is daar min gevaar dat hulle sal uitsterf. Wat in die Olifants gebeur is die myn- en rioolwater wat die besoedeling so erg maak dat die visse Pansteatitis kry en vrek en dan vreet die krokke dit en die vet in hul liggame stol sodat hulle nie in die water kan beweeg nie en versuip. n Krok se stert is sy buiteboordmotor wat hom in die water aandryf. Daarsonder is hy magteloos. Die krok se hele lyf, maar veral die onderkaak is vol senuweepunte wat uiters gevoelig is vir temperatuur, watergehalte, trillings, ens. Hulle hou nie van koue nie en bly in varswater. Soos Eugene N Marais in Mabalêl vertel, moet n mens maar nie langs die rivier sit en droom nie! Baie dankie, Daleen vir die reëlings. Dit was n uitstekende praatjie. April: Weens die talle vakansiedae is daar GEEN byeenkoms nie. 31 Mei: Bernard en Linda Spies is rotsklimmers. Dis nou die mense wat van uitdagings hou en penne in rotsskeure inkap, n tou deurryg en so teen die rotswand tot bo klim. Die foto s wat hulle gewys het laat n mens verstom om te sien dat jou lewe letterlik aan n (nylon)draadjie hang. Dan is daar natuurlik ook die lysies en ander ongelykhede wat benut word deur met jou vingers vas te klou en jou op te hys. Noem my maar Bangjan, maar ek kry skoon die bewerasie net om daarna te kyk. Hulle het in Indië noord van Dehli gaan rotsklim. Dis in n deel van Tibet tussen Kargil en Rangdum. Dié deel is verdeel tussen Boeddiste en Islamiete. Daar is nou hoë berge wat permanent sneeu op die pieke het. Die roetes kies jy maar soos dit kom en word volgens hulle nie baie geklim nie. Een ding is seker, jy moet nie aan hoogtevrees ly nie en jy moet, anders as ek, koue kan vat. Die natuurskoon, vars lug en yskoue gletserwater is iets besonders. Hulle was ses klimmers en het n kok (Pashwam) saamgeneem. Verblyf was in tente wat hulle moes saamdra. Baie dankie, Daleen, vir jou reëlings. Ons het dit baie geniet. 6

7 28 Junie: Ina Stahmer het kom gesels oor voetslaan in die Swartberge. Sy het pragtige foto s gewys. Die Swartberge is hoog en die klowe is diep. Dit was pragtig groen in April. Hulle het hoog geklim en toe redelik bolangs gestap met mooi uitsigte oor valleie en klowe. Afstande vir die vyf dae was so 12 km per dag en die laaste een 8 km. Die hutte is gerieflik en die paadjies is mooi oop en skoongemaak. Die onderhoudspan was nog besig toe hulle gestap het. Daar is natuurlik nie bome vir koelte nie omdat die grond vlak is, maar genoeg rotse waaragter hulle kon skuil. Die fynbos was pragtig met verskillende soorte proteas. Hulle het by De Hoek begin, dan na Gouekrans, Bothashoek en Ou Tol. Daar is ligte etes by die Berg Kombuys. Baie dankie, Ina dat jy jul stapervaring en sommer ook jul vooraf toer gewys het. Die vooraf toer was onder andere onder en binne die Gariepdam se wal waar die geskiedenis van die dam uitgebeeld word. Hulle het ook die Vallei van Verlatenheid en Nieu Bethesda besoek. Na die stap het hulle by Stilbaai oorgestaan en na Jongensfontein gestap. Dit is wat n mens behoort te doen as jy so ver ry. Kyk wat daar te kyke is! Leon Smit van Outdoor Freedom, n buitelewewinkel in die Doringkloof Winkelsentrum, het kom wys en vertel van voetslaantoerusting. Leon sê daar is n paar interessante nuwe goed. Hy is regtig n spesialis in voetslaan, adventure racing en bergklim. Hy kon net n paar nice to have goete wys en ek glo dat ons wat al ligter wil dra, wel na van die toerusting sal gaan loer. My oog het beslis daai klein stapstofie wat omtrent so groot soos n sigaretboksie opvou, gevang. Ai, Krismis is nog ver! 26 Julie: Andries Oosthuizen het ons deur die Oorlogskloof geneem en pragtige foto s gewys. Die Oorlogskloof is een van die mooiste roetes en is in n pragtige omgewing op die grens tussen die Wes- en Noordkaap. Die naaste dorp is Niewoudtville. Daar is tans nie akkommodasie by die beginpunt (Groottuin) nie, maar n mens kan daar kamp. Ander kampe is Brakwater, Driefontein, Doltuin en Pramkoppie, wat nogal soos n... uhm, lyk. Die kampe is mooi tussen die bosse versteek. Die roete is baie uitdagend en hoewel sommige afstande kort is, neem dit lank om dit af te lê. Daar word baie geklim en geklouter. Die roete sak af na die Oorlogskloofrivier en styg weer tot op die plato. Dan sak jy weer af en deur die rivier en anderkant uit tot op die plato. Die fynbos is pragtig en die gebied het baie blomme. Rivierkruisings is n uitdaging deurdat n mens fyn moet balanseer oor die twee pale wat oor die stroom gaan. Anders kan jy skoene uittrek en soos Daleen en n paar ander deur die stroom stap. Dit is n hoë risikoroete en noodsaaklik dat stappers mekaar help. Daar is ook pret by die waterval waar jy agter die val deur n skeur moet gaan. Die rotse is glad en sit maar jou poncho oor anders reën jy nat. Op die volgende dag moet jy met behulp van n ketting deur die skoorsteen klim tot op die plato. Daar is oral interessante rotsboë en skeure en by die uitkykpunt kan jy ver oor die Knersvlakte uitkyk as die weer dit toelaat. 7

8 Andries het ook van hul reis voor en na die Oorlogskloof gewys. Baie dankie dat jy jou en jou groep se ervarings met ons kom deel het, Andries. Baie dankie aan Daleen vir die reëlings van die aand. 30 Augustus: Dr Herman Els kon nie oor die noodsaaklikheid van jag tov die diere en die mens kom gesels nie aangesien hy betrokke is by die ondersoeke na renosterstropery. In sy plek het Saskia Kempff, n ou bekende, oor uile kom gesels en wat n aangename verrassing was dit nie! Omdat uile op enkele uitsonderings na, nagvoëls is, is hulle minder bekend, maar hul funksie in die natuur word totaal onderskat. Ek wil begin by die oë. Die uil se oë is groot in verhouding tot sy kop. Die oë is vas kan dus nie draai nie daarom draai die uil sy kop om sy prooi te bespied. Hy kan sy kop byna 180 grade draai. Die naguil se oë sit weerskante van sy kop terwyl die ander voor die kop sit. Voor die oë is veertjies om sy oë te beskerm as hy iets vang en die uil maak ook sy oë toe as hy sy prooi gryp. Verder is die uil se oë permanent oop, maar hy het n vlies wat oor die oog getrek word om dit te smeer en te beskerm. Die oë is nie rond nie. Die uil se vere voel wollerig en die vlerke is breed en rond. Die voorste veer aan elke vlerk is getand aan die voorkant en uitgerafel aan die agterkant om geluid in vlug te help demp. Die prooi wat uit hase, insekte, muise, rotte, vis en voëltjies bestaan, word met die kloue verlam en met die skerp snawel geskeur. Soos die koekkoek het hulle ook die slegte gewoonte om nie eie neste te bou nie, maar neem bestaande ou neste of ander gerieflike plekke oor om te broei. Hulle voer darem self die kleintjies. Onverteerbare dele soos been, vere en hare, word in die uil in n bal gevorm en uitgebring. Die uil bad baie, want die prooi is maar bloederig. Na elke vangs en ete word daar gebad. Uile se ore is net splete in die kop. Die veertjies wat soos ore lyk, is maar net kamoeflering en versiering. Ons het 12 soorte uile in SA. Hulle wissel van klein na groot, van naguile tot daguile. Die mens is die uil se grootste vyand. Hulle word doodgery as hulle in die pad aas of hulle word vergiftig deur vergiftigde karkasse te vreet of hulle word geskiet of in wippe en slagysters gevang om muti te maak. Daar is baie bygelowe rondom uile, juis omdat hulle meestal nagvoëls is. Dit is n kulturele ding. Uile is nie slim nie, hulle lyk maar net slim. Baie dankie, Saskia, ek is seker almal het iets van uile geleer wat ons nie voorheen geweet het nie. Baie dankie, Daleen, dit was n aangename aand. 27 September: Sandra Falanga kom aan die woord en vertel van bewaring van plante en hul medisinale doel. 27 miljoen mense gebruik nog bossie- en plantmedikasie. 30,000 plante in Afrika word gebruik en 27,000 daarvan is in die suide van Afrika. Fynbosbioom soos heide bestaan uit 8,600 plante; 5,600 is inheems en kom aan die suide voor. 50% Vetplante is endemies en kom in Oudtshoorn en omgewing voor. 8

9 Graslande is baie spesiaal en kom in Savanna voor. Rooigras is enig in sy soort. Thicket Biome (bome met dorings), kom in Grahamstad en Port Elizabeth omgewing voor. Ons biome is aan die kwyn a.g.v. pesindringers, stedelike uitbreidings, ens. Daar is tradisionele medisynedokters. 20,000 ton plante word verhandel vir medikasie. Die koste van sulke plante is tussen R53 en R4,800 vir 'n kg. Bolle, stam, blare en blomme word gebruik. Die verskillende plante word gekou, gerook, gekook en sap word aan wonde gesmeer. Veral die aalwyn Ferox word gebruik en spesiaal by Albertinia geplant vir dié doeleindes. Dit word gebruik vir herpes, gordelroos, artritis en as lakseermiddel. Marlothi se blare word gebruik vir snuif. Kraalaalwyn se sap word gebruik vir brandwonde. Malva genees jou seer keel. Kalwebossie is hoesmedisyne. 40 miljoen euros word betaal vir ondergrondse knolle. Dit kom voor in die Transkei, Natal en Lesotho. Pynappelplant se bol word gebruik om frakture te herstel asook vir koors, babalaas en laerugprobleme. Boegoe-komkommer kom voor by De Hoop. Baie onwelriekend. Konfettibos is 'n antibiotika. Dit kom voor in die Sederberge. Agapanthus kom in die Drakensberge voor en die wortels en knol word vir vrugbaarheid gebruik. Word ook gebruik vir seer voete. Suikerbos verander in suiker en hoesstroop. Kankerbos dien as geneesmiddel vir spanning, depressie, koors, sooibrand, asma en wonde. Gee ook eetlus as dit gekook word. Katstert word balsumkopiefa. Bokhorings bevat p57 en is 'n dieetmiddel. Gifbol staan ook bekend as seeroogblom. Dit word gebruik vir gifpyle se punt. Baie giftig. Wildedagga help vir verkoues en slangbyt. Maroela kom voor by Palaborwa. Die pitte bevat kleiner saadjies binne-in wat baie ryk is aan vitamine C. Aronskelk is helend vir seerplekke. (Verslag opgestel deur Daleen Crous). Baie dankie, Daleen vir die verslag en jou reëlings. Komende aande 25 Oktober: Pieter en Natasja Saunders kom gesels oor witkruisarende. 29 November: Ons sluit vanjaar in die Tuscan in Groenkloof af. Bespreek asseblief jou plekkie by Daleen of Wilma. Ons het talle opsies oorweeg, maar dit lyk vir ons of daar nie n goedkoper, haalbare opsie is nie. Dit kos net R per persoon. Toegang by Magaliesaande vir lede is n donasie van R10 en vir nielede R15. Betaal asb as jy inkom, want ons het uitgawes wat gedek moet word. As jy laat kom, betaal asseblief wanneer jy uitstap vir iets om te drink en te eet. Saamgestel deur: Chris Leipoldt Uittreksels uit: Magalies Voetslaan Nuusbriewe 9

10 SKEEPSWRAK (PORT-ALFRED) 20 April 2 Mei 2011 Klipspringers Hier is die verslag nou. 'n Groot dankie aan Ina Stahmer wat al die skrywers se bydraes bymekaar gemaak en georden het! Pretoria tot Aliwal-Noord, 20 April 2011 (Ina Stahmer) Die dag waarna ons so lank met groot verwagtinge na bykans nege maande se voorbereiding uitgesien het, daag uiteindelik op na n nag van min slaap. Ria het selfs twee keer vir die trip betaal! Ons vertrek op tyd 04:30 om nie ons toer met spitsverkeer te bederf nie. Die nuwelinge (Adri, Mieke, Thinus, Elzabe en Glen) lyk gou tuis onder die res van ons (Laura, Nico, Quintin, Susan, Lionel, Amanda, André, Ria, Franci, Renier en Ina) en ons busbestuurder, Johan, lyk ook op sy gemak. Die gees in die bussie is joviaal en wanneer ons die eerste oop vlaktes anderkant Gauteng kry, word daar eers stilgehou dat Nico kosmos vir die bussie kan pluk. By Kroonstad hou ons vir n koffietjie stil, en die eerste laatkommer word met Happy birthday begroet. By Bloemfontein hou ons vir ontbyt stil. Daar s wolkies in die lug, maar ons besluit 60% kans op reën beteken geen reën. Wanneer ons uit die N1 op die Vriendelike N6 draai, word die opgewondenheid oor onbekende dinge al sterker. n Paar keer moet ons die ongeduld van stop-enry-reëlings by padverbouings bedwing, maar die vlaktes om ons is wyd en vol belofte. Die luggie is koel. Op een plek hou ons stil by n vol en groot plaasdam met n ongewone boom in die middel n windpomp. Die CD-musiek in die bussie wissel van Elvis, Jim Reeves en Randall Wicombe na Kurt Darren en Abba. Whittals Challets op Aliwal-Noord is n aangename verrassing. Elkeen kry n lêplekkie vir die nag en gaan verken die spa se swembad, maar net twee het die moed om die lou water aan te durf. Die eienaar van Whittals stel n groot lapa tot ons beskikking, en dek selfs n tafel. Franci word by die Klipspringers ingelyf en moet Felix daardie nag versorg en die volgende dag saamdra. Ons braai vleis en rond die gesellige ete met die eerste van sowat ses lekker poedings af. n Klompie van ons gaan stap die aand n entjie in die dorp om die litte vir die Skeepswrak los te kry. 10

11 Aliwal-Noord tot Paradysbos, 21 April 2011 (Ina Stahmer) Na n nag se heerlike slaap vertrek ons op tyd 07:00 na die volgende oornagplek, maar ry met n ompad (die Maloti-roete) deur die suidelike Drakensberge. As ons Lady Grey nader, is daar lae wolke op die Witteberge. Die dorpie steel ons harte met sy talle pikante huisies. Ons verneem dat n belhamel n ruk vantevore die dorpsdam se sluis oopgetrek het en dat die dorp daarom n geruime tyd sonder water was. Daar s orals aankondigings van n passiespel vir die Paasnaweek, en in talle tuine is daar kruise opgerig. Nico lui die pragtige sandsteenkerk se klok, maar darem nie te hard nie. Ons kom op n massiewe bloekomboom af, en Renier tipeer dit as n mengsel van n boerpampoen en n kremetart. Die koffiehuis is nog toe, maar Kwikkalekka ( n algemene handelaar) is al oop. Daar sal beslis na hierdie dorp teruggekeer word, en dit sal n voetslaanroete of twee of drie insluit. Die berge is pragtig, en ons ry al langs die Langkloofspruit en met die Kraairivierpas. Barkley-Oos is ons volgende stop, en hoewel minder aantreklik as Lady Grey, is daar sipresse in pragtige herfskleure. Aan die anderkant van die dorp is die lieflike Barkleypas. Die hoë Tamboekiegras is vernoem na die Tamboekies, n Xhosa-stam wie se jong mans die eerste lit van hul linkerpinkies afgekap het om hul stamlidmaatskap te bevestig. Anderkant Elliot stop ons onbeplan maar doodhonger by Intaba Lodge en kry n heerlike Engelse ontbyt in die waai van die berge. Later ry ons ook deur Cala en Lady Frere voor ons weer by die N6 aansluit. Ons geduld word weereens met stop-rye beproef. Queenstown is n mal spul op die middaguur, met talle mense wat gereedmaak om vir die Paasnaweek weg te gaan. Dit voel soos ure voor ons deur die dorp is. Ons word egter almal met n roomys bederf net voor ons die dorp verlaat om deur Fort Beaufort en langs Grahamstad na Port Alfred te ry. Kwart voor vier bel Izak en Maria van Paradysbos om te hoor of ons nog veilig is, en n uur later is ons by hulle hek. Gou maak ons ons tuis in die stapperskwartiere, en twee van ons wat ingestem het om in n tent daar te slaap, word verras met n lekker bed elk in n woonstel. Ons braai lekker vleis en kry als gereed vir die groot stap-enroei-tog van die volgende ses dae. 11

12 Dag 1, Vrydag 22 April Groep 1 [Port Alfred Eastern Beach to Rufane Hut (9 km) (Lionel Lorton)] The day started with an early morning wake up at Paradise Bush backpackers, with everyone in group one ready and waiting for Dave, the hiking trail co ordinator to arrive to provide a briefing on the hiking trail. Once the briefing was completed, we were transported to the starting point at Port Alfred eastern beach. After some group photos were taken, we were ready to go. André who was our group leader briefed us on the trail ahead and we were on our way to start this wonderfull six day hiking adventure which lay ahead. Most of the group decided to start the hike without boots as we would be walking along the beach. We were blessed with a wonderfull sunny day, and we were walking along the beach and waters edge at a nice casual pace. After about 4km into the hike we found a nice shaded spot on the beach, where we stopped for a brunch/tea break. Lionel and Renier decided to brave the fairly cold water for a swim, which was very refreshing. Renier picked up a beautiful unusual flat circular spiralled shell, we had not seen this type of shell before, and some of us through it might not be a shell but plastic. After a nice long tea break we completed the rest of the hike inland through the sand dunes and some farm lands to Rufane hut. The Rufane hut was very well situated in a cluster of trees, which gave good protection from the wind. After we had all settled into the hut, we had a visit from the owner of the farm, who wanted to know if everything was satisfactory. He told us that we should take a walk up to the top of the ridge, as we might see some game on the neighbouring game farm. 12

13 We took a walk to the top of the ridge, but unfortuneatly we did not see any game, only lots of catlle in the farm lands below. As we were the slack packer group we had the luxury of having our food, meat, ice, and cold beers transported to the hut for us. We soon had the braai fire going, and we all enjoyed some cheese, biscuits and snacks and a wonderfull braai and chat around the fire. After we had all agreed on an 8am start the next morning, we all settled down for the night. Groep 2 [Drie Susters tot Lily Pad (16 km) (Quintin Hyman)] Franci se selfoon ruk ons om 05:00 uit die slaap by Parradysbos en almal skarrel om klaar te maak want groep 1 gaan nou-nou geneem word na Port Alfred waar hulle stap begin en ons groep 2 - begin in die middel van die roete en gaan vandag na Lilly Pad oornaghut roei. Iewers deur die loop van die oggend word Nico as die Rooi Duiwel gedoop (weens sy Rooi kleredrag) en Glen as die Bald Eagle (seker maar weens sy blink voorkop). Dave wat die staproete koordineer sou om 08:00 daar wees om alles te verduidelik maar arriveer eers 09:00. Na hy sy moets en moenies uitgespel het groet die 2 groepe mekaar en vertrek elke groep na hulle beginpunt. Johan laai ons langs die pad by Three Sisters hut af en ons stap ongeveer 3km agter die sandduine en die laaste ent op die strand na Kleinemonde-Wes rivier vanwaar ons 9,4km moet roei na Lilly Pad oornaghut. Dave was alreeds by die beginpunt besig om die kano s reg te kry vir ons groot roei. Die manne help hom gou en die rugsakke en ander toerusting word in Survivors bags toegebind sodat dit nie nat word tydens die tog nie. Nadat Dave aan ons verduidelik hoe en waar ons gaan roei asook die veiligheid wat toegepas moet word, is die kano s gelaai en beman en begin ons om 11:30 roei. Dit gaan maar moeilik in die begin om die koordinasie reg te kry en party is maar skrikkerig vir die roei op hierdie groot rivier en die wind wat waai, maar dit gaan al hoe beter en toe ons onder die padbrug deurbeweeg neem Johan foto s van elke kano en pose ons maar so huiwerig. By die 2 km merk stop ons eers en geniet middagete. Hierna roei ons verder en nou is die wind stiller en die rivier raak nouer met pragtige natuurskoon en menige voëls. Ons sien visarende, reuse reiers, kolganse, ander wilde ganse, n bont visvanger, n groot visvanger en nog menige ander voëls. Laura, Mieke, Thinus en Adri sien ook n likkewaan. Naby die einde van ons roei spring n vis (vermoed dis n Mullet) amper in Thinus en Mieke se kano. 13

14 By die eindpunt aangeland moes ons die kano s vir veiligheid teen die wal uitsleep en weer boots aantrek vir die ongeveer 3km stap na ons oornag hut. Ons sien heelwat wild tydens ons stap na Lilly Pad hut. Nadat ons ons sakke neergesit het, stap ons na die dam daar naby en sien bosbokke, zebra s, n blouwildebees, vlakvarke en n groot skilpad wat vir Adri tande wys en blaas. Lilly Pad beindruk ons almal. Daar is twee slaap vertrekke met hout vloere, riet buite mure en bunker tipe beddens, die twee vertrekke word verbind met n oop dek, waar die Rooi Duiwel hom tuisgemaak het vir die aand onder die maan en sterre. Tussen hierdie konstruksies is daar ook n lapa waar ons die aand lekker vuur gemaak en saam gekuier het. Daar is twee donkies vir warm water, een vir die dames en een vir mans maar ons besluit om net een vir warmwater aan te steek. Die storte is net afgeskort met riete en ons stort heerlik in die opelug. Al slaap sommige van ons bietjie koud die nag maak die lieflike paddakore beslis op daarvoor. Dag 2, Saterdag 23 April Groep 1 [Rufane hut to Tree House (14 km) (Amanda Lorton)] Everyone had enjoyed a restfull night s sleep, and we were all up and ready on time, to start the 2 nd days hike. André again briefed us on the trail ahead, and after an opening pray by André we were ready to go. The trail follows the same path back to the beach, once back on the beach it was again boots off, as we were able to walk along the fairly hard sand at the waters edge, and some of us in the water aswell. It was again a beautiful sunny day, we came across a lot of people enjoying a morning walk along the beach. We stopped and chatted to some fishermen and noticed that they had collected a few of the same shells that Renier had picked up the previous day, they told us that it is not often that you can pick up a complete shell of this type, as the sea birds normally break the shells by dropping them onto the rocks, to get at the worm that lives inside the shell. 14

15 We soon reached the Riet River Holiday Cottages where we could wash our feet in the river at one of the small boat jetties, and put our boots back on. Once the whole group had arrived we were ready to carry on with the trail, which headed inland across the R72 main road, and into an indigenous forested area. Most of this part of the trail was along the river. We arrived at the Tree House Camp site mid afternoon, and were very pleasantly surprised to find a two platformed tented tree house that had been built into a large tree 10m above the ground, and another tented section built on a platform next to the river. The lapa had all the basic requirements, with bottled water for drinking and a good supply of fire wood. We collected our back packs and other items which had been dropped for us about 300m up the path. Once we had settled into our selected sections of the tree house, we got the fire going and started heating water for the bush shower. We were again treated to snacks around the fire, before we started braaing and preparing our evening meal. It was a wonderfull exsperience to spend the night sleeping in the tree house under the stars and listening to all the night sounds. Groep 2 [Lily Pad tot Stone Cottage (23 km) (Susan Hyman)] Na n koue nagrus vir sommige van ons by Lily Pad hut met n onvergeetlike simfonie van paddakoor pak ons 07:00 die oggend die 3 km terugtog na die kano s aan om terug te roei met die Kleinemonde-Wes rivier. Gou-gou is die kano s se stoele afgedroog, water uigeskep en stapsakke gelaai en staan die 4 kano s gereed om te vertrek. Die rivier is spieëlglad en die weerkaatsing van die bome, berge en blou lug in die rivier is asemrowend mooi. Op die terugreis kom ons visarende, kuifkopvisvangers, n visvalk, lepelaars, n loerie en nog vele ander voëlspesies teë. Nico probeer n propeller inspan sodat hy en Laura minder hoef te roei en die omgewing meer kan geniet maar na n ruk besluit hierdie gadget dit was nou genoeg en gee die gees. Ons kom ook n motorboot teë wat ons vernuf toets om die golwe wat hy maak reg aan te durf sodat die kano s nie te veel kantel nie. By die 4 km merk stop ons om eers ietsie te eet. Mieke herdoop terstond die Rooi Duiwel na Rooimier en na n rukkie vertrek ons weer. So ongeveer 3 km vanaf die eindpunt begin die wind van voor waai en moet ons almal daardie armspiere hard laat werk om vorentoe te beweeg. Net voor die padbrug kom ons n jong groep roeiers teë op pad na Lily Pad om te oornag, hulle besluit om my en Quintin te kaap en omsingel ons kano. 15

16 Ons hys n roeispaan as witvlag en word vrygelaat. Nadat ons hulle van inligting verskaf het waarna om uit te sien, moes ons weer alles uithaal teen die wind en is dankbaar om die kano s weer in Dave se sorg af te staan. Stone Cottage waar ons gaan oornag is 10 km verder. Ons stap strandlangs en na n ruk moet ons klouter en klim teen die sandduine uit met kuitspiere wat netnet wil saamtrek, hierna is dit n nimmereindigende grondpad wat ons na Stone Cottage lei. Op pad sien ons n duiker, steenbokkies en n vlakvark en na die hoeveelste bekslaanhek wat die mans moet oop en toemaak arriveer ons uiteindelik by ons bestemming. Stone Cottage is baie besonders en dateer uit Die huis het afgebrand en is in 2001 herbou maar die houttrap wat na die kamers op die boonste verdieping lei is nog die oorspronklike trap wat behoue gebly het. Die bad moet van melding gemaak word want dit is n outydse enamelbad op pote. Die nagrus was heelwat warmder as by Lilly Pad maar jy kon die geraas van die pad heelnag hoor. Die paddakoor van die vorige nag was beslis baie rustiger. Stone Cottage het n hartseer geskiedenis. Drie boere, waarvan 2 se gesinne die huis bewoon het, het gaan bome afkap en is deur ongeveer 100 hottentotte vermoor. Die hottentotte is daarna na die huis en n seun en dogter wat deur die boonste venster ontsnap het het oorleef. Die hottentotte het die boere se beeste gebuit en is na Clayton Rocks waar hulle n bees geslag het en fees gevier het. Hier het die ander boere van die omgewing wat na hulle gaan soek het hulle vasgekeer en al die hottentotte doodgeskiet. Ons is vas oortuig dit spook hier en Thinus kan daarvan getuig want iewers in die nag het Annabella soos ons die spook gedoop het vir hom gesê hy moet op sy sy draai want hy snork. Dag 3, Sondag, 24 April Groep 1 [Tree House na Drie Susters (11 km) (Elzabe Spies) Voordat ek iets skryf oor Sondag 24 April, wil ek net sê hoe lekker ek saam met die Klipspringers gestap het! Julle is `n gawe klomp, met interessante karakters, party nogal eksentriek! Aan Ina en die komitee, baie dankie vir uitstekende beplanning! Dankie dat ons oor twee dae kon afry na Port Alfred en twee dae terug van Hogsback af na Pretoria! Dit was nie net `n gejaag van punt A na punt B nie! Ons het oor plekke gery waar mens nie aldag kom nie! Ek dink aan Aliwal-Noord, die romantiese Lady Grey, Elliot... Nico, die roomyse op Queenstown sal ek nooit vergeet nie! Baie dankie! 16

17 Dankie dat julle moeite doen om dit lekker te maak, bv. die "koffie en beskuit", slaaie en poeding! `n Spesiale dankie aan André wat leier was van die "slackpack"-groep! Ons het rustig gestap, gekuier en tee gemaak langs die pad of op die strand! Soveel geduld met mense het ek nog nie beleef nie! TREE HOUSE was `n lekker plek, of jy nou bo in die boom of onder die boom geslaap het! Na aanleiding van die verskeidenheid "buite-toilette" het die gesprekke die aand om die kampvuur dan ook o.a. gegaan oor nostalgiese herinneringe aan die "kleinhuisie" op die plaas, die slopemmer, tradisionele "potjie" onder die bed en die "nagkar" op die dorp! Die plaasjapies het die ander vermaak met hoe bang mens was vir die spinnekoppe as jy die "buiteplekkie" besoek! Mens het ook lekker gesit en lees aan die geskeurde koerant of tydskrif vir solank jy dit kon uithou! Nooit gedink ek sou ooit kon laatslaap op `n staproete nie! Ons is eers 9 uur die oggend daar weg! Deur die nag het twee onbekende paddas of vreemde nagdiertjies vir ons geserrie! Langs die rivier was daar pragtige gekleurde veldblommtjies. Ria sien `n waterslang, ons sien `n miernes hoog in n boom en kan julle glo, `n "surfboard" ook! hoog in `n boom! Snaakse gewoontes, die Oos- Kapenaars! Ons groep het nouwel nie die bul gesien waarmee hulle ons bang gemaak het nie, maar ons belewenis met die drie pasgebore kalfies was wonderlik! Ons het aangekom by ons oornagplek. Dit is `n gebou met radiotoring wat jare gelede deur die Amerikaners gebruik is om die skepe te monitor wat om die Kaap gevaar het. Die radiostasie het verskuif na Grahamstad. Van hier het ons na THREE SISTERS en terug gestap. Ons sien heelwat Swarttobies en ook `n seekat. Die bus kom laai ons langs die pad op vir ons GROOT UITEET op Kleinemonde saam met die ander groep. En het ons gekuier! Voel of ons mekaar jare laas gesien het! Tinus komplimenteer ons gasheer by die restaurant met "You are the perfect host!" Dit spreek boekdele! 17

18 Dit was my eerste belewenis van "slackpacking"! Ek beskou myself as `n ervare en passievolle rugsakstapper, en het nie gedink ek sal sommer val vir die slackpack-ding" nie!...maar, lank lewe slackpacking!!!!!!!!!!! Groep 2 [Stone Cottage tot Paradysbos (14 km) (Mieke)] Ons was soos gewoonlik vroeg uit die kooi na n goeie warm nagrus. Gelukkig is niemand gepla deur die spook van Stone Cottage nie. Ons nuwelinge begin regkom met die sakke pak en ons begin stap n kwartier voor die beplande tyd. Terug stap strand toe was aansienlik makliker as die vorige dag se stap, ten spyte dat ons bietjie verkeerd gestap het, en ons sien rooibokkies op pad. Dis n heerlike dag vir stap langs die see. Naby die ligtoring het ons afgepak en het Nico sy vlieër laat vlieg. Ina, Mieke en Tinus het besluit om na die Groot Visrivier ligtoring te stap, wat toe eintlik n stewige klim was. Ongelukkig was die toring gesluit en kon ons nie ingaan nie, maar die uitsig was fantasties. Die ligtoring is opgerig in 1898 en is in n baie goeie toestand. Intussen het Quinton en Nico die koue water aangedurf en bietjie gesurf. Laura en Susan het gerus in die son en Adri het foto s geneem. Ons het lekker verder gestap, elkeen met sy eie gedagtes, sommige met hulle voete lekker in die water. Nico het die agterhoede gevorm met sy vlieër as baken. By die Visriviermond het ons middagete geëet en n rob dopgehou wat in die water baljaar het. n Visserman het ook n haai uitgetrek en was besig om dit terug in die see te laat gaan. By die kafee het ons koeldrank, bier en roomys gekoop by n baie onvriendelik kafee eienaar. Die vrou by die restaurant het skoon haar dogtertjie gestuur en vir Adri kom vra van watter land ons afkom. Ons het sekerlik bietjie vreemd vir hulle gelyk. Johan het ons kom oplaai en ons is terug Paradysbos toe waar almal bietjie wasgoed gewas en lekker gestort het. Die ander groep kom stort by Paradys bos, en dis n heerlike oor-en-weer vertellery van die laaste dae se gebeure. 18

19 Almal kuier en eet lekker by Lala Lapa die aand. Johan moes 2 U-draaie maak voor ons weer veilig terug was by Paradys bos. Groep 1 is weer afgelaai by Three Sisters. Toe is daar eers n lekker gespottery oor Franci se slaappille wat sy by Paradysbos vergeet het, voor almal uiteindelik aan die slaap raak. Dag 4, Maandag 25 April Groep 1 [Three Sisters to Lily Pad (16 km) (Glen Smit)] At last the day of the much anticipated canoe trip has arrived. A pleasant 3km hike along the beach brought us to our starting point at the mouth of the Kleinmonde West river. As arranged Dave was awaiting our arrival but a special surprise was to find the other half of our hiking group also there to see us off. They had already completed the canoe leg of the hike and soon put our minds to rest with our visions of white water rapids and turbulant currents. After a briefing by Dave on river regulations we set off in 4 brightly coloured canoes in cool and mild weather. Compliments to Dave on the excellent condition of the canoes and life-jackets. We all soon settled into a leisurely paddle stopping at the 4km marker board for a tea break. The river was pristine and calm meandering through deep gorges. Abundant bird-life was seen along the tree lined banks and all to the unmistakeable call of the pair of fish eagles soaring majestically above us. What a treat to see so many malachite, pied and pygmy kingfishers at such close quarters. Numerous egrets and herons were also in abundance. A bird-lover's paradise, we could not have asked for more. But we got more! On disembarking at the end of the canoe trip, Ria treated us to an amazing display of gymnastics. It started with a shrill scream and ended with a loud splash. On turning around I was greeted with the site of a wide -eyed Ria sitting flat on her bottom in the knee deep water with her arms upstretched above her head clutching her beloved camera. André was quick as a flash to the rescue to help Ria to her feet. Fortunately Ria suffered no injuries other than being a little traumatised. Most important the camera survived. Apparently what happened, was on disembarking, her co-paddler Franci got out first, Ria then stood up in the canoe. The canoe then shifted resulting in Ria doing a not so graceful backflip into the air and landing flat on her bottom in the river. On the last short stretch to Lily Pad the group split up a bit with Elzabe and myself not seeing as much game as others. Lily Pad was a great stay-over with all the facilities. 19

20 André and Lionel soon had the "donkey" going and we all had lovely hot showers. After supper and drinks we all hit the sack pleasantly tired, thinking about a day we will not easily forget. Groep 2 [Port Alfred tot Rufane (9 km) (Tinus)] Vanoggend is dit bietjie bewolk. Ons het vorige aand besluit ons gaan groep 1 afsien by die kano s aangesien ons in elk geval Franci se slaappille vir haar moes gee. Sy het gelukkig fris en vars gelyk, en ons het besluit haar swembroek, sarong, baadjie en 2 serpe was die uitrusting van die dag. Doen inkopies op Port Alfred en gaan besigtig die pier by die Kowie rivier. n Paar van die mense staan bietjie naby die kant en kry n lekker see shower. Na n ent se stap begin die weer ooptrek, maar dis bietjie winderig. Op die strand raak Nico soos gewoonlik agter. Toe ons weer sien het hy vir hom n sleepwaentjie gebou. Never a dull moment with Nico. Ons stap by die oorblyfsels van die Tuck Victoria verby en tel steenkool en skulpe op. Stop by die hoogwater paal en smul aan die lekker waatlemoen wat Isak vir ons gegee het, en Quinton bereid was om te dra. Ons 4x4 behoorlik by die duine uit om in die bos te kom. Sien ook die Knysna loerie op pad. Op pad vra n benoude stem van agter af: IS hier Olifante?. Nico het iets gesien, n renoster, gelukkig aan die anderkant van die draad. n Lekker verrassing! By die hut maak ons lekker koffie en trotseer die koue stort. Die eienaar se pa Mike kom maak n draai by ons om te hoor of als ok is. Die aand braai ons n vleisie en kuier lekker om die vuur. Om middernag word almal wakker gemaak en word daar lekker hot choclate gedrink, waarna almal weer lekker warm verder slaap. Dag 5, Dinsdag 26 April Groep 1 [Lily Pad tot Stone Cottage (23 km) (Franci Swanepoel)] Ek was hartseer om Lily Pad te verlaat die Dinsdagoggend. My wild side word vreeslik bevredig met so n bos-blyery. Ewentwil, na ons klomp slack-packers (Lionel & André uitgesluit), myself, Ria, Amanda, Elsabe, Glen en Renier in die pad geval (André sê soos beesmis!) het, het ons eers by die dam omgestap waar ons 2 weiende bokke verras het, en net n entjie verder het ek n blou wildebees en n klomp rooibokke gesien. Wat interessant was en bietjie variasie op die tema was die die roetewysers wat of n geel agtergrond met n kano tjie op, of, n groen agtergrond met n wit ankertjie op. 20

21 Na die kronkelende, pragtige groen paadjie deur die bosse, het ek en Ria met hernude ywer die terugtog aangepak met ons kano. In vergelyking met die ander teams se vloeiende, grasieuse glybeweging oor die water (swane), kon ek en Ria net nooit daarin slaag om dieselfde samehorigheid tussen ons te bewerkstellig nie (drunken sailors)! Maar, dis wonderlik wat gebed en die regte tydsberekening (ons het vroeg genoeg klaargemaak voor die wind te sterk van die see se kant gewaai het) kan verrig, en, ons het ongeskonde aan wal gestap. Na Dave ons vir die volgende skof afgelaai het, het ons die arme oom by die winkeltjie in Kleine-Monde hongerig oorval! Ek kon nie genoeg melk drink nie, en sy roosterkoek was uit die boek! Na almal sommer so sit-sit op die stoep hulle sit en versadig het, was ons reg vir die voetslaan Stone Cottage toe. Die harde werk om teen daai laaste monsterduine uit te 4X4 was oor en oor die moeite werd vir die fantastiese uitsig oor die blou oseaan! Ons het lekker vir Renier gelag toe ons bo sit en rus het. Hy t gesê hy het sy kierietjie dan langer, dan korter gemaak en hy gebruik die f.. woord nie baie nie, maar na n paar van hulle was hy uiteindelik bo! Dit was vreeslik koud by Stone Cottage. Ons het glad nie buite vuur gemaak nie, maar binne voor die kaggel gekuier. Dit is nogal n skok (aangenaam) om op n bad met kurwes af te kom as jy nou net rou uit die bos, in die hut strompel. Dit is n vreeslike geskiedenisvolle huis wat dateer uit Nou t ek wragtag die datum onthou maar nie die ander detail nie. Ek weet die trappe is nog die oorspronklikes alhoewel die plek natuurlik gerestoureer is oor die jare. Ons het warm en lekker (behalwe vir n snork of twee) geslaap, en was die volgende oggend weer op en wakker (sonder om 'n spook te gesien het!) en reg vir ons volgende skof. Groep 2 [Rufane tot Tree House (14 km) (Adri)] Die dag het reeds baie vroeg begin, net na 00:00 het ons die 2de skof van die nag begin met hot chocolate. En natuurlik weer geslaap daarna. Ina maak ons 05:30 wakker met julle kan nou maar opstaan. (So asof slaap vir ons n straf is.) Ons val gebruiklik 07:00 in die voetpad terug strand toe. Vir al ons moeite om so vroeg uit die vere te wees word ons beloon met die sien van n kameelperd. Te pragtig. Strandstap met hoogwater is maar n moeilike besigheid op sy beste, maar ons het dapper deurgedruk. Nico het 2 vissermanne met sy strandwa of trollie of waentjie (weet nog steeds nie wat noem n mens dit nie) raakgery wat n beter patent daarvoor strandlangs aangestoot het. Hy het die ander manne se waentjie goed bekyk, en ek weet sommer nou sy volgende strandstap gaan n lekker affêre wees, hy gaan nie sukkel nie. 21

22 Ons het heerlik gerus by Rietrivier, waar Mieke haar voete in die koue water gelawe het. Ek dink ons ander was net te lui om dit ook te doen. Na n lekker lang middagete het ons die pad aangedurf na Tree House. Min het ons verwag om sulke pragtige pragtige natuurskoon te sien. Paradys beskryf regtig die mooi daar. As Nico ook nou net eendag wil opdaag... Waar draai hy tog so? By Tree House aangekom is daar water gekook vir die stort. Baie dankie Thinus en Quintin, dit was werklik n heerlike stort. Teen 17:00 kook die aandetes al, want almal is bietjie moeg. Die slaap by Tree House was n belewenis, almal het dit terdeë geniet. Dit was bietjie koel, maar nietemin die moeite werd. Ter nagedagtenis, dit is die walglikste doef-poef wat ek nog beleef het, en die bos was die meeste van ons se keuse... Dag 6, Woensdag 27 April Groep 1 [Stone Cottage tot Visriviermond (14 km) (Ria Holman)] Die vorige aand het ons n baie gesellige aand in die sitkamer van Stone Cottage deurgebring. Almal was in n goeie spirit, want die volgende dag sou ons laaste dag wees. Tot hede het almal dit sover baie geniet. Die weer het fantasties saamgespeel en almal het heerlike herinneringe van die wonderlike stap. Ons kan met lof praat oor die gerieflike verblyf by Stone Cottage. Ons het uitgesien na n lekker rustige nagrus in gerieflike beddens. Nie eers te praat van die pragtige en ruim badkamer (stort). In die middel van die nag word ons met n lawaai van pot of borde wakker gemaak wat van die bed afgeval het. Die stapper het genoeg gehad van iemand se gesnork en matras opgetel en êrens anders gaan slaap. Gelukkig was daar genoeg slaapplek in een van die ander slaapkamers. Die volgende oggend (6 de dag) het ons later as normaal begin stap. Ons het dieselfde roete terug duine toe gestap en op die strand het n baie sterk wind ons begroet. Die wind was gelukkig van agter en het ons verrassend na die groot golwe gekyk wat donderend kus toe gerol het met baie sproei wat agtertoe gewaai het. Dit is nie n gesig want ons al baie gesien het nie. Alhoewel die sonnetjie geskyn het was daar nogmaals n koue wind. 22

23 Die ligtoring het op die horison verskyn met groot duine voor die ligtoring. Ek kon sien hoe van ons stappers die stywe opdraende uitstap, oppad om dit te gaan besigtig, maar later gehoor dit was jammer genoeg gesluit omrede dit n vakansie dag is. Ons het verder kuslangs gestap en het nou uitgesien na die lekker middagete wat ons by Fish River Diner gaan nuttig. Dit is n gesellige eetplek met n baie vriendelike dame wat ons bestellings geneem het en het aan ons vertel dat haar lamskerrie die beste is. Dit was ook so en dit was bedien in n miniatuur 3 pootpotjie plus al die bygeregte. Weer terug by ons oorspronklike bestemming waar ons die heel eerste aand oornag het, het ons nou n lekker samesyn met n heerlike braaivleis geniet. Almal sien nou uit na ons besoek aan Hogsback. Groep 2 [Tree House tot Three Sisters en Paradysbos (11 km) (Nico van Rijn)] Na n aangename nagrus vertrek ons vanaf Tree House ongeveer 07h00 na Three Sisters hut. Dit is die laaste dag van die stap en die tyd het so vinnig verby gegaan ai tog! Wat moes ons doen om dit meer te geniet dat ons dalk kon uitsien na die laaste dag wonder ek terwyl ek stap ons WIL nog in die veld wees! Ons stap gemaklik, die roete is mooi veral die eerste 3 km vanaf Tree House dit voel of ons deur die tuin van Eden stap totdat ons die bul kamp bereik en op die uitkyk is vir daai bul wat storm. Ina tree as beesherder op en verja n klompie beeste wat met verlangende oë na ons kyk en hul gee pad. In die verte sien ons die see en stap ons deur grasvlaktes tot by Three Sisters hut. Hier laai Johan die busbestuurder ons sakke op en stap ons verder tot by die strand en die Three Sisters-rotse om die laaste stukkie van die dag te geniet en ook afskeid te neem van n heerlike week se stap en die natuur genietinge. Op die strand word ons met n geweldige weste wind begroet wat so kwaai waai dat die sand korreltjies jou roer teen die bene. Johan laai ons weer op by Kleinmonde om die laaste aand by Paradys Bos mee af te sluit. Hiermee neem ons voorlopig afskeid van die eerste fase van die stap aangesien Hogsback se 2 dae nog voorlê en ook n wonderlike verwagting in ons koester. Ook aan Ina wat al die reëlings so nougeset presies gedoen het BAIE DANKIE vir hierdie wonderlike geleentheid wat ons kon benut om die natuur weer te ervaar en waarvan ons kan getuig DIT WAS GOED GEWEES. 23

24 Paradysbos tot Hobbiton, Hogsback, Donderdag 28 April 2011 (Renier Botha) Vanoggend om 8 uur voormiddag groet ons Isak en Maria, eienaars van Paradysbos en klim in die bus vir die eerste rit op ons terugtog huistoe. Ons brunch op pad in Grahamstad waar ons ook 'n paar pragtige ou geboue besigtig. Die katedraal van St. Michael is uitstaande. Ons koop ook proviand aan vir die volgende paar dae wat ons in Hogsback gaan deurbring. Die ruimte van ons huisvesting word opreg waardeer na die van Paradysbos! Daar word vinnig na die Madonna & Child watervalle gestap en ook verby die Big Tree, 'n 800 jaar oue geelhoutboom in die woud. Terug by Hobbiton word die vuur aangesteek vir 'n heerlike braai - seker die lekkerste op die toer nog! Dit was bitter koud, maar die water was warm in die storte. Almal is so teen 10 uur in die bed om 40 winks in te kry voor die eerste van die middernagtelike hot chocolates. Hogsback, Vrydag 29 April 2011 (André van Wyk) Ons het opgestaan met n geniepsige byt in die lug. Na koffie en beskuit het Johan ons gaan aflaai by die beginpunt van die dag se stap in die dorp. Die roete het begin by die biblioteek wat n klein rondawel se lewe verseker. Na ons eie fotograwe hulle kamera s behoorlik opgewarm het sit ons toe af in die woud in. Die baadjies het gou gewaai na n kort rukkie se stap. Die woud het ons begroet met majestieuse reuse wat bo die dak van die woud uittree, en klein waterstroompies wat van tyd tot tyd ons pad kruis. Die gids lei ons toe uit die woud uit tot by die Shrine. Die skepper van die Shrine stel ons toe sonder om te skroom bekend aan haar wêreld wat sy uitgebeeld het op die voorhof van die berge aan die agtergrond. Haar galery is ook klein wat die aard van die dorp weerspiëel, en haar werke is n refleksie wat die Shrine beklemtoon. Die groot ou Redwood boom in haar tuin wat deur weerlig getref is het sy in n monument verander en n weerligafleier daaraan gekoppel, in n skynbare poging om die res van die boom te beskerm. Ons besoek toe die Labyrinth daar naby, waar die meeste van ons die kilometer paadjie gestap het (elkeen met sy eie motief), asook die uitkykpunt besoek het. Die koffiewinkel het n lekker heenkome gebied teen die winderige weer, en die son wat by die venster inskyn tesame met die kaggel het gou n gevoel van warmte tuisgebring wat mens net in die winter kan ervaar. Die res van die middag het ons toe in die dorpie deurgebring waar ons elke winkeltjie en curio shop besoek wat lyk of dit lewe kon bevat. Die hele dorp het as t ware n kunstema, en al die inwoners maak kwansuis n bestaan uit toeriste met hulle eie unieke skeppings, hoewel dit moeilik is om te glo. Ons is toe so teen laatmiddag terug kamp toe om gou n koffie in te kry vir versterking voor die son sak. 24

25 Die uiteet die aand by die restaurant in die dorp was n ware treffer, en ons bevind ons weereens langs n warm kaggelvuur. Die restaurant was volgepak met besoekers, en die eienaars het bygedra tot die gesellige atmosfeer wat geheers het. Die klubtradisie is om 12 namiddag voortgesit toe van ons kanniedoodlede wakker geword het vir hot chocolate. Hogsback, Saterdag 30 April (Laura Nel) Teen hierdie tyd is ons al so geoefen in vinnig opstaan en klaarmaak dat ons lank voor die afgesproke tyd reg is en besluit om die 2.5 km dorp toe te loop ipv te wag vir Johan en die kombi. Ons gaan moremark toe, nogal twee op die grootte Hogsback. By die eerste pak hulle nog uit, ons drink koffie en gesels lekker met die vriendelike mense maar die 6 stalletjies hou ons nie lank besig nie. Party gaan besoek die feetjie land, n groot tuin met water waar jy rustig kan raak terwyl die res die volgende mark gaan soek. Hier koop ons heerlike tuisgemaakte pasteie en drink weer koffie voordat ons verder aanstap na die arboretum, n park waar spesifiek gekonsentreer word op bome. Werklik, ons kon nie op n beter tyd van die jaar die park besoek het nie. Die kontras tussen die verskillende herfskleure van die bome, op party plekke nog grasgroen gras, helder water van die waterval en n pikswart jong baldadige poedel maak n prentjie wat n mens nie maklik vergeet nie. Johan spaar ons n hele paar kilometer se styl opklim teen die berg uit maar hy kan ook net ry tot op n punt en van daar moet ons loop na die volgende uitkyk punt. Die afdraai na die uitkyk punt het egter verdwyn en na 2-3 kilometer draai ons om. (Gelukkig nie die koedoes se skuld nie). Ons vat koers na die Kettlesprout waterval. Toe ons twee dae gelede in Hogsback aangekom het, het die wind gewaai en kon ons die mis van hierdie waterval reeds van ver sien, nou is ons by die valle en kan terugkyk oor die hele dorpie, insluitend die terrein waar ons gebly het. 25

26 Hobbiton se getroue Wagter, wat al die tyd saam met ons geloop het, vat die pad berg af en gou is ons terug by die sentrum. Vir n laaste keer loop Ina en Elzabe dorp toe, die res verkeer lomerig en rustig in die son. Maar alle goeie dinge kom tot n end, na die gebruiklike braai en poeding moet ons oppak, miskien kom ons weer eendag terug Hogsback toe, dalk as dit meters diep gesneeu het? Hogsback tot Ladybrand, Sondag 1 Mei 2011 (Ina Stahmer) As ons tien voor sewe uit Hogsback vertrek is die dorp nog stil. Die lewe begin hier eers heelwat later. Vir die eerste keer kom ons aan die Cathcart-kant van die dorp, en ek s half spyt dat ons dit nie verken het nie, hoewel die deel wat ons wel verken het ons behoorlik besig gehou het en ons nie naastenby al die bospaaie verken het nie. Nog n dorp wat ons weer sal sien. Ons klim darem by St Patrick s on the Hill uit om die kerkie te besigtig wat die vorige winter afgebrand het en pas weer herbou is. As ons weer die pad vat ( n grondpad), kronkel dit deur oop grasveld en berge waar skape wei. Ons sien heelwat roofvoëls en n waterbok. Cathcart lê halfpad teen die berge uit, en anderkant die dorp ry ons by die uitdraai na die Windvogelberg-voetslaanroete verby. Ons is terug op die N6. As ons weer deur Queenstown ry, is dit heelwat rustiger as op 21 April, want dis nou Sondag. Anderkant Queenstown word ons weer aan die pragtige Hogsback herinner as Nico n berg opmerk wat soos een van Hogsback s n lyk. Ons ry deur die Penhoekpas tussen die Bamboesberge en die Stormberge, deur Aliwal- Noord en draai by Rouxville weer op die Maloti-roete om by Ladybrand uit te kom. Ons word aangenaam verras deur Ladybrand en sy talle sandsteengeboutjies uit vervloë tye, asook Little Rock waar ons in drie ronddawels tuisgaan. Met dié dat ons die winter behoorlik aan ons lywe voel, stel niemand in die pragtige swembad belang nie, maar n paar probeer nog vir oulaas n kort stappie na boesmantekeninge inkry, maar vind dit nie. Na n lekker laaste braai slaap ons heerlik en sag en warm. Ladybrand tot Pretoria, Maandag 2 Mei 2011 (Ina Stahmer) Kort voor 06:00 vertrek ons op die laaste skof huis toe. Ons ry al langs die Maluti s, en by dorpies soos Fouriesburg en Ficksburg is die akkerbome in die lieflikste herfsgewaad. Die plan is om op Clarens ontbyt te eet, maar die dorp sukkel nog om wakker te word as ons daar aankom. Die drankwinkel maak negeuur oop en Laura word verskoon as sy n minuut of wat later eers in die bus is, want daai sjokoladewyn, iets waarvoor sy al lank soek, is net hier te kry. 26

27 Ons draai weg na Golden Gate en ry n paar afdraairoetetjies tussen die pragtige sandsteenberge, soos die lus na die Langpootdam. Generaalskop en Angel s Wing pryk hoog bo ons, en die omgewing herinner aan die Maluti Caves-roete en sy helder waterpoele. n Sekretarisvoëlpaar paradeer voor ons. Ons sien ook sebras en n wildebees, en oral teen die berghange syfer water uit die berge. Die wêreld is nat. By Harrismith sluit ons aan by die besige N3 en ry die petrol-en-eetplek skoon mis. As ons uiteindelik teen kwart voor een net na die Wilge Plaza vir petrol stilhou, staan toue mense vir petrol en wag, en ons weet ons is terug in die beskawing en normaliteit. Dit is dan ook net n skrale drie ure later wat ons in die sentrum van bedrywigheid veilig in Atterburyweg afgelaai word sending suksesvol voltooi, litte los en longe vol suurstof reguit uit die natuur, groter wysheid en wonderlike herinneringe. n Baie hartlike dankie aan elkeen op hierdie trip: vir advies, vir hulp, vir meelewendheid, mededeelsaamheid en onselfsugtigheid. Miskien moet ons meer op staptogte gaan om hierdie kwaliteite te versterk. GEDAGTES Betoon respek aan alle mense wat jou pad kruis, want ons is almal gelyke mense wat ons wonderlike Skepper gemaak het. Daar bestaan nie iets oos mense wat beter of belangriker as ander is nie. Daar is net MENSE. Gun dus almal n kans in die lewe, ook vir jouself. Aansluitend hierby: weet altyd dat JY belangrik is moenie dat iemand jou ooit daaraan laat twyfel nie, al sê of doen hulle ook wat. JY is kosbaar, Jy is die moeite werd, Jy is goed genoeg. Weet dit in goeie en moeilike tye. 27

28 Daleen Crous MATEKE (THABAZIMBI) Mei 2011 NDABA Voorwoord: Die afgelope naweek se stap (groep van 11 stappers wat drie nuwe gesiggies insluit!!) was weereens `n naweek van maag-vashou-soos-ons-lag stories om die vuur, gesels-oor-die-klippe waterstrome en sommer heerlik saam stap deur die pragtige ou Bosveld naby Thabazimbi. Onvergeetlike samesyn en unwind in die natuur. Daleen het ons almal Saterdag verras toe sy en haar helpertjie (pragtige jong nuweling genaamd Zorayda) vir ons elkeen omtrent vier pannekoeke gebak het!! Wat kan `n mens nou meer vra as jy `n hongerpyn het en aandete nog vêêêêr is... dankie julle van ons almal!! Ek moet egter noem dat daar Vrydagaand (op pad na die plaas) `n hele paar bitter snaakse insidente plaasgevind het en as ek nie die waarheid geweet het nie sou ek gedink het die klomp het ietsie te veel geneem wat vloeibaar of dalk rookbaar mag wees... Chanson se vriend Johan het byvoorbeeld soos `n held in die donker nag oor die hoë plaashek geklouter, al die pad na die opstal geloop en vir die plaasbestuurder gaan versoek om asseblief die hek oop te sluit. Die arme plaas vrou moes aan Johan vashou soos sy lag oor die petalje want die hek was nooit gesluit nie!!! Amanda, Tom en Pierre het weer aangekondig dat hulle `n bok langs die pad gesien SIT het!! Ek weet nie van julle nie maar ek het nog nooit gehoor van `n sit-bok nie! Dankie aan julle almal se bydrae om die naweek so lekkerrrrrr te maak, dit voel vir my of ek `n week op vakansie was. ANDRIES OOSTHUIZEN Verslag: Nouja, wat kan ek sê,... ons is terug van Mateke. Wat 'n naweek!! Na 'n baie slegte pad na Thabazimbi, waar stop-ry aan die orde van die dag was, het ons 'n grondpad getref en vreeslik baie wild gesien om alles te kroon, tot 'n leeu! Kan jy glo, hy staan omtrent 15 treë van ons af en kyk na die bokant van die draad... dit het my weerhou van uitklim en my kamera uithaal. Ek wou darem saam met die ander gaan as die wêreld vergaan en nie in die kake van 'n katjie nie. Die radio was hoeka vol van die wêreld wat sou vergaan. 28

29 Die mooi grondpad het verander in 'n 4x4 pad maar nouja, ons het daar uitgekom. Met 'n wankelrige brug is ons oor die water na die oornaghut in die boom - nogal iets anders! Die lapa was 'n baie lekker kuierplek en ons het gesels en geskerts tot half 12. Die nuwe stappers, Ben Pretorius, Johan en Zorada Swart was weereens eende van ons dam en die aangenaamheid het uit hulle gestraal. Saterdag het ons baie lekker gestap, die Swempoele was baie aanloklik maar in die koue het ons besluit om die swem 'n mis te gee. Ons het baie rustig gestap en die verwondering aan al die uitsigte en mooi bome wat hul eie rangskikkings vorm, het gou die tyd ingesluk. Terug by die kamp, het Annetjie ons eetlus aangewakker met 'n heerlike mosselhappie. Daarna het Daleen en Zorada pannekoek gebak. Alles vir die liefde vir die saak. Die aand het ons onder die swanger hemelruim gesit en mekaar se grappe en geselskap geniet. Sondagoggend weer in die pad geval en op 'n baie erge 4x4 roete geland. Dit was moeilik met die voet en enige ou wat jammer is vir sy voertuig, sal beslis nie die roete aanpak nie. As dit nie was vir die letsels aan die klippe as bewys nie, sou ek kon sweer die roete word nooit gebruik nie. By die kamp gekom het die donkie weer sy kant gebring met heerlike warm water. Ai, mens kan darem nie sonder die Adamsgeslag gaan stap nie, van pap bande regmaak, tot deur diep water red, donkie stook en allerhande gawe goeters! Dankie aan al die flukse hande! So het ons die terugtog weer aangepak. Ons kan darem herkou aan 'n heerlike naweek waar kop en voete bymekaar kon uitkom dankie aan almal wat dit 'n heerlike onthou naweek gemaak het. Lovies Daleen Crous Uittreksels uit: Ndaba Nuusbrief 29

30 GROENKLOOF (PRETORIA) VIVA! 21 Mei 2011 Die dagstap het toe op n pragtige herfsoggend plaas-gevind. Ons is ook op n lugskou getrakteer met vliegtuie, muggies en helikopters wat draaie oor ons gegooi het. Na die stap het ons onder die bome gekuier en n vleisie gebraai. Baie dankie aan almal wat opgedaag het vir n heerlike saamgesels. Baie dankie aan Joe vir die reëlings. (Joe en Aletta, Georg en Margaret, Hennie en Nicoline, Pieter en Izelle, Johan en Marlene, Elsie Snr, Chris, Mariaan, Tonny, Johanna, Louis, Elsa-Marie, Braam, Engela, Pieter Otto, Gudrun, Jandre en Karen). KINDERSLIMMIGHEDE * Salomo het driehonderd vroue en nog sewehonderd bye-vye gehad. Nie almal van hulle het gesteek nie, maar hy was gelukkig baie slim en het 'n plan uitgewerk. * Nog 'n belangrike uitvindsel was die bloedsomloop. Dit het verhoed dat jou bloed stilstaan, wat stilstuipe veroorsaak. * Egipteland was bewoon deur mummies en hulle het almal op hulle hero-gleuwe geskryf en vir hulle pappies gewys. Hulle het in die Sarah-woestyn gewoon en het waterbeurte gehad van die min reën.. Die klimaat was so erg dat al die inwoners op ander plekke gebly het, en net naweke huistoe gekom het om sandkastele te bou. Die boesmans het in hulle tuine gewerk. * Die Egiptenare was 'n hoogs gekulde volk en sonder hulle sou ons nie 'n geskiedenis gehad het nie. Hulle het omtrent al die kafees in Egipte gehad. My ma sê hulle het baie mites gehad wat seker in die kombuis gewerk het. * Demokrates was 'n beroemde Griekse wysheid wat rondgeloop en mense raad gegee het.. Hy is dood omdat hy verskriklik oordosis of so iets. Na sy dood het sy loopbaan dramaties agteruitgegaan. 30

31 * In die ou Olimpiese Spele het die Grieke kaal paal gespring, zol geswaai, en disnis gegooi. Hulle was ook lief vir budgie-jump, omdat daar niks anders was om te jump nie. * Johanna van Arkel het van 'n stapel brandwonde gesterf. Hulle het haar met 'n blaasbalk aan die brand gepomp, tot haar hare afrou geraak het van skrik. * Koningin Elizabeth was die "Maagdekoningin". As 'n koningin was sy 'n sukses, maar nie as 'n maagd nie. Sy het haar volk se probleme aangetrek. En was altyd mooi geklee. * Beethoven het musiek geskryf al was hy doof. Hy was so doof dat hy harde musiek geskryf het. Hy het ver in die woude gaan loop selfs al het almal na hom geroep. Beethoven het in 1827 opgehou bestaan en dis hoekom hy later dood is. Hy het rooi hare by geboorte gehad toe noem sy ma hom Beethoven. Sy hare het egter na sy eerste bad heelwat verander. * Die uitvinding van die stoomboot het 'n netwerk van riviere laat ontstaan, waarna die mense gevlug het as die water te warm raak van die stoom wat afgeblaas word. * Die Toekoek is 'n voël wat nie haar eie eiers kan lê nie. * Parallelle lyne ontmoet mekaar nooit nie, tensy jy een of altwee van hulle buig. * 'n Sirkel is 'n lyn wat sy ander end ontmoet sonder om te end. Daarom is dit moeilik om sy end te kry, voordat jy dronk word. * Die maan is 'n planeet net soos die aarde. Daar bly net een man wat baie gelukkig is. Een keer 'n jaar raak sy koeie mal en spring oor die maan. * Peter Stuyfgestaan is 'n geskiedkundige figuur, want hy het sigarette uitgevind en begin rook. Hy het so baie gerook dat die niekoetien-kolle in sy onderbroek duidelik sigbaar was. van: Elsabe de Lange MELVILLEKOPPIES (JOHANNESBURG) 29 MEI 2011 KLIPSPRINGERS 31

32 Sondagoggend, 29 Mei 2011, 07:30 trek n mooi getal van 29 stappers wat die Klipspringers verteenwoordig, saam om die, welbekende Melvillekoppies te verken. Baie dankie aan almal wat vriende saamgebring het. Wel gedaan aan al die jongetjies wat gestap het. Nadat al die formaliteite van vrywaringvorms teken ens., afgehandel en betalings gedoen is, het Wendy, ons gids, toegesien dat ons veilig oor die pad beweeg. Die bewaringsgebied se mooi ou ysterhek is oopgesluit en weer agter ons toegesluit. Ek was effe teleurgesteld om te hoor ons het n gids wat ons eintlik net op die pad lei en toesien dat ons veilig is en niemand bene breek nie. Geen inligting van die koppies is met ons gedeel nie, in die sentrale gebied is daar wel borde aangebring waar daar jaar gelede n ystersmeltery was, ons kon ook nie lank hier vertoef nie. Wel, die koppies is in drie dele verdeel, ons het in al drie gedeeltes, oos, wes en sentraal gestap met die Goudstad altyd sigbaar sommer hier by ons. Die paadjies word goed in stand gehou, In n lang ry, al kronkelend met die paadtie stap ons 8 km oor en deur die koppies, deur n paar lekker rotsgedeeltes, groot gedeeltes deur lekker koeltebosse, wat jou laat voel jy is weg van die betonoerwoud, eintlik is dit tog n lekker litte-losmaak-stappie. Nico, sonder sy kenmerkende rooi uitrusting en rugsak, is aangespreek deur die besem"-gids toe hy op n rots gaan sit het om n rukkie te rus! Nico, welgedaan jy het die moeilike 8 km baie goed gestap, dit moes daardie helderkleurige modieuse hemp van jou gewees het wat vir die aansporing gesorg het! Ons was 11 uur klaar gestap, en het toe na Emmerentiadam verskuif, waar ons lekker piekniek gehou het, en teen half twee se kant het almal huiswaarts gegaan. Baie dankie aan almal wat die stappie meegemaak het. Ingestuur deur Elzabè Dessels Uit: Klipspringer Nuusbrief DIEPDRIFT (WARMBAD) Nico van Rijn op die koppie!! foto s: Ellen Taute 32

33 3-5 JUNIE NDABA Wat `n heerlike gesellige naweek!! Vrydagaand heerlik om `n bosveldvuur gekuier terwyl ons Petro se bobaas potbrood verslind. Die beste van alles was dat almal `n grappie of twee gehad het om te vertel (party het natuurlik meer gehad as ander en party se grappies was so `n bietjie meer gekruie as ander s n... ), ons het ons mae seer gelag! Daarna in die kooi gaan kruip en maar hier en daar lepel gelê om saam met iemand te baklei teen die koue... niks onfatsoenlik nie hoor! Saterdag (ondanks almal se voorneme om `n bietjie later te slaap) vroeg uit die vere en flink die Bosveld in om vas te stel hoeveel wild ons op hierdie roete gaan sien. Die roete is mooi gemerk en maklik, wild is redelik volop (seekoeie, kameelperde, zebra, duiker, rooibok ens gesien) en ons is sommer vroeg weer by die oornaghut. Hier was ons begroet met `n ou plaashuis met `n oorvloed van beddens en `n warm water donkie wat vroeg al deur die boervrou aan die brand gestook is. Laatmiddag die vuur aangesteek vir lekker braai en gesels. Die bonus was weereens Dries se grappiesboek wat hy oopgeslaan het!! Selfs die bedeesde Petro het kliphard saam geskaterlag en ook `n stuiwer of twee in die grappiesbeurs te gooie gehad! Daar is geen ander salfies wat so goed werk om spanning en werksdruk te verlig as om kliphard te LAG nie! Ons was eintlik half nostalgies toe ons Sondag se roete vroeg-vroeg klaarmaak en almal begin afskeid neem om terug te keer huis toe.. nog `n onvergeetlike Ndaba naweek agter die blad, so bly ek was daar!!! Uit: Ndaba Nuusbrief MAPUNGUBWE JUNIE VIVA! 33

34 Daar was 13 brawe kampeerders wat op die grens van die RSA, Zimbabwe en Botswana gaan kampeer het. Gelukkig was dit die naweek voordat die kouefront sy tande kom wys het. Die weer was heerlik koel. Dit kan glo baie warm word daar langs die Limpopo. Ons het verby tamatielande en lemoenboorde gery. Die park self is lank en uitgestrek en ons moes maar baie ver afstande tussen die kamp en die hoofingang pendel om die aktiwiteite raak te vang. Een aand het ons die Sunset-toer gedoen. Ons was gelukkig om heelwat springhase (miniatuur kangaroes) te sien en die groot beloning was n jagluiperd. Ons het ook die geskiedkundige Mapungubwe-koppie met sy 147 trappe uitgeklim en die gids het ons van eeue gelede vertel. Opgrawings van 1023 is daar uitgewys. Verder het ons verskeie diere gesien en mooi voëls. Daar was olifante met kleintjies by die kamp. Vra vir Joe hoe vinnig n Susuki kan sporemaak as n Olifant begin ore flap. Die kamp is regtig mooi en die geriewe is skoon en netjies. Daar is egter baie las van ape wat piesangs en lemoene steel. Baie dankie aan Georg vir die reëlings. Almal wat gegaan het, het dit baie geniet. Uit: Viva! Nuusbrief DIEPDRIFT (BELA-BELA) June Klipspingers I am almost certain that most of the hikers who belong to the Klipspringers would have heard about the drama this hike in Bela Bela had to offer. It can be said that the Diepdrift hike made for a great weekend of adventurous path finding. Arriving to our huts on Friday was rather a daunting moment. You see the huts with a ventilated strip around and wonder how cold you are going to get. After dinner was made and the cold started creeping in, we made our way to beds. On Saturday we awoke to the sun rising and warm coffee. Our host [Gert] showed us directions on the map we had and by 7 o clockish we were off. It seems the misdirected trail was rather old. A lot of the markings were missing which made for interesting times. We literally found ourselves walking in circles. A few members of the group turned back while the rest of us decided to trudge on. And boy-o-boy, did we trudge on. During this trudging we were lucky enough to see a black mamba taking a sun-bathe and learnt that tok-tokkies are also called mierleeu. We discovered a mine shaft that needed exploring, which we did while Chantal and Xavier stood guard. Elzabe discovered quite a few leopard prints and was always happy enough to show us. Sadie shared her book with us so we could empower ourselves with buck knowledge. Without an accurate map Johan determined that what should have been a 10km hike could have easily been between a 15km 18km hike. It 34

35 felt a lot longer for our new members: Anton, Stephni, Jonique, Linda, Charmell, PJ, Pieter and Shaneen. We then found home where we celebrated the birth of Wayne with the all too famous and yummy gluwein made by Marie. It was here that Coreen showed us how to puff a hubbly bubbly and Wilma shared her bubbly personality with us. Sunday was filled with promises by Gert to take us for a game drive to the famous Erosion Valley. After the youngsters hopped on the back of his bakkie and the rest of the people filled the other 2 cars, we made our way. It was during this drive that we found how adorable baby giraffes are and how curious hippos can be. We were also lucky enough to see a herd of Swartwitpense (sable antelope) and take a few minutes to photograph their majestic sides. The Erosion Valley in its own right makes you wonder how Mother Nature can create such beauty. It was fantastic to share such a different weekend with Joe and Lolla, Franci, Laura, Ansolette and Druggie. Melissa Dessels Uit: Klipspringer Nuusbrief BOKKRAAL WATERVAL-STAPROETE (GROOT-MARICO) Julie Klipspringers Gelukkig kon die brandstofkrisis die 17 dapper stappers nie stuit om die pad veld toe te vat nie! Na vele pogings om n groepfoto geneem te kry Saterdagoggend, begin 17 dapper stappers opbeur teen n opdraendetjie. Ons stap verby alwyne en suikerbosse, pragtig groen. Alhoewel die gras winterdroog en dor is, kan ons aan die bome en veldplante sien daar is nie n watertekort nie. Deur die veld, n bietjie padlangs, dan swaai ons links af, verby n begraafplaas, weer deur die veld en n stukkie op die jeep -pad. Eers bewonder ons die hoë alwyne en dan swaai ons weer veld in, bewonder die kranse en die blare se rooi kleure. Net voor ons in die inheemse bosse in verdwyn om langs die rivier te stap, besluit ons om eers nog n bietjie die son te geniet; daar word halt geroep om die dors te les met tee, koffie of n vrugtesappie. Johan en Piet ruil stories uit van onthou jy nog in die weermag? Die roetekaart word uitgehaal en bestudeer, dit wil voorkom of ons al die halfpadmerk bereik het, tot dusver was dit plain sailing. n stroll in the park. Nou is dit al met die rivier langs. Ons word beloon met n witkruisarend wat op die rug van die wind hoër en hoër sweef, dit lyk so lekker! Aan die een kant van die rivier is manjifieke kranse met kransalwyne en aan die kant waar ons stap, is daar inheemse bos. Ons kry n lieflike skoon, helder swemgat. Niemand sien egter kans vir die ysige water nie dit was voorwaar yskoue water! Dit is hier in die Groot Marico-area waar die Marico- en Limpoporivier hulle 35

36 oorsprong gekry het. Ons kruis die rivier oor die gladde klippe en Ina beland in die water. By die volgende kruising besluit ons maar om stewels en kouse uit te trek en kaalvoet deur te stap. Langs die populierbos verby met die geroep van voëls kom ons by die tufawaterval uit. n Tufawaterval is eintlik n lewende fossiel wat deur miljoene jare gevorm word. Daar is slegs twee in Suid-Afrika die ander een is in die Blyderivierspoort bewaringsgebied. So bereik ons die kamp teen eenuur die middag. Daar is wel n swembad maar niemand het lus vir hierdie koue water nie. Saterdagaand word daar n lekker groot kuiervuur gemaak, met glühwein en lekker geselskap kuier ons heerlik. Sondagoggend teen halfnege begin die houthutbewoners met die roete langs stap na die res van die geselskap waar hulle in n plaashuis oornag het. Ons begin stap met n laannnnnnnngg opdraande, bo-op die koppie is daar lieflike uitsigte oor die plaas en aangrensende gebiede, n trop bobbejane is besig met n trektog! Ons stap verby n ou klipkraal wat besig is om gerestoureer te word as n ablusieblok vir n tentkampterrein-in-wording. Oor die pad in die bosse in, dit is heerlik om so deur die inheemse bos te stap, later klouter ons oor die bruggie wat in Desember met die reën weggespoel het, voordat ons links afdraai terug hutte toe, besluit ons om eers na die honeymoon chalet te gaan kyk. n Oulike kliphuisie slegs vir twee persone met n heerlike groot bad waarin jy kan lê en uitkyk oor die kabbelende rivier reg langs die huisie. Sommer vroeg-vroeg is ons alweer klaar gestap, tot die volgende stap wat eers in Augustus is. Baie dankie vir n heerlike stappie op Bokkraal dit sal n heerlike stap in die vroeë somer wees wanneer jy die swemgate kan geniet. Dit sal ek onthou... Ellen se passasiers wat die bulte uitstap sodat haar motor glad oor die klippe kan ry. (Ons is mos stappers, en hoe meer van 'n goeie ding jy oor 'n naweek kan inkry, hoe beter!) Ina Stahmer The golden rules of enjoyable hiking: "Slow down, enjoy and experience the trail - this is not a race"! "There is more to life than increasing its speed!" Elzabe Dessels 36

37 Laura Nel bewonder die aalwyn n Bruggie amper weggespoel! - foto s Ellen Taute ENTABENI (LOUIS TRICHARDT) Julie Ndaba Toe slaat ons wee die langpad. Na n plek waaroor mens lank nog sal wonder hoe iets so mooi kan wees. Na n woud diep diep ini woud, na daar wa mens vir Hansie en Grietjie gaan soek. Maar die oumansbaard groei so weliglik mooi daar, daar woon nie hekse nie. En ons weet nie of ons bly is oor die baie brandstoftrokke as ons hulle so verbyvat nie. Want nou kan ons nie Maandag inbel werktoe af siek weens oogprobleme nie; meneer die direkteur, ek sien nie my weg oop om vandag te kom werk nie As ek al die spierwitte skoon Prado s met hulle defnitief duur deftige Off-Road- Trailers so kyk, dan wonner ek watter kant toe lê die Kalahari dan? Vaal-vaal vlieg die doringbome verby. Kniehoogte staan die wintergras n eenvormige koringgeel plaat. Ek is uitbundig bly vir die winterlandskap en ek verlang sommer na die gerusstellende reuk van my oupa se velhoed. Want ek is n Hoëveldkind wat weet : die somer kom altyd weer. En ek wonner hoe ploeg mens sulke lang rye lande so lynreguit. Ek kan nie eers so reguit brei nie. Vrydagaand verloop met die gewone vreet-same-syn. Ons vreedsame ou groepie blend so maklik by die ander (nie-van-geweet-nie) mense in soos n recce boshoed op die grens. 37

38 Volgende oggend toe ons nog ini kooie lê en wag vir koffie, toe isi anner groep al halfpad met die roete. Ons was maar bly, want toe kon ons voorste stappers self ons eie spinnekoppe wegvee. Ai! En was ons nie n lekker lot bymekaar nie! Paar resiesperde vooruit soos die July se hekke wat oopgemaak het. n Siel of 2 ini middel wat met veiligheid in stilswye hulle solo stap kon geniet. Die agterhoede wat als raaksien en verfilm wat die res gemis het. Kry net n woudsprokie in jou kop, en jy is in Entabeni. Bosbou plantasies. Mmmm. Hulle ve geet altyd ons dop nie die spul afgekapte bome om, om te sien of hulle opi merkers geval het nie Maar nou ja. Soos my pa altyd gesê het : mens verdwaal nie in n plek wa jy grootgeword het nie en het ons in een stuk met ons onderskeie oorlogswonde die kamp heelhuids gehaal. Laaaaaaaaank voor sononder. Dié wat hier en daar n stukkie grond gekoop het, het goed belê, want dis gelukkig n mooi area. Uit dankbaarheid vir hulle charcoal Vrydagaand, het ons manne hulle staal gewys en Saterdag van lig tot donker loodsware boomstompe met bosboukettings aangesleep vir n bonfire van n kampvuur. Die wat nie hout gehaak het nie, het solank die trêp vir die osbraai gaan stel. Die ander helfte van die kole het ons vir die halwe skaap nodig gehad. Soos wat ons die een ou se bottel Mother Goose Velvet uitdrink, het ons goeie boeremaniere net betyds ingeskop sodat ons toe darem nie die stoele ook ini vuur gegooi het nie. Ons moes wel elke aand maar noodgedwonge tot laat by die kampvuur bly, want die pangaman loop slaap glo eers hier na 11. Party was egter bietjie banger en het vir veiligheid liewer op hulle beproefde Duitse muti staatgemaak. Ek is nie goed met tale nie en nog driekwart doof ook, klink my na iets soos Jägermeister. Goeie waarde vir geld. Maak mens sterk jong. Ons stapleier het ons Sondag mooi netjies op die gebaande wëe geneem. Want ons het mos net vir 2 nagte betaal. Niemand het onner die bed weggekruip nie en almal is huistoe. En ek wonner vir oulaas. Wat het vanni naweek geword? Petro Steyn Uit: Ndaba Nuusbrief 38

39 DIE DONKIEKAR (WESKUS) 1-5 Augustus 2011 Viva! Die Donkiekar aan die Weskus naby Hondeklipbaai en Garies. Ons het na ses jaar besluit om hom weer aan te durf. Dit is ver soontoe en terug (2,700 km), maar lede van die groep het ander draaie ingewerk, so op die koop toe mooi blomme gekyk en n bietjie van die onbekende agterpaaie verken. Een ding wat ons met die Donkiekar geleer het, is dat hulle horlosies se syfers nie ure aandui nie, maar maande. Vir ons stadsmense was dit nogal n (welkome?) aanpassing. Iets wat hulle weer by Viva! se stappers geleer het is dat 20 kg bagasie per persoon hopeloos te min is om die mikrogolf, stort, opblaas-dubbelbed en familietent in te sluit. Die voertuie het gekreun onder die vrag, maar het dit darem gemaak. Op dag een (Maandag) is ons laterig in konvooi van twee kombi s, n bakkie en Land Cruiser met sleepwa uit Garies. Op n punt is ons afgelaai en het deur die sand na die see gestap en na vyf km by die kampplek aangekom. Daar is die tente staangemaak en die kampreëls afgekondig. Gelukkig het Wouter, Wollie, Bessie, Elize en Awie die spysenieringsafdeling ingerig en begin kosmaak. Wouter het heerlike snoek gebraai en daar was soetpatats in die skil en Bessie het deeg vir potbrood aangemaak, wat Wollie gebak het. Daar was ook ertjiesop. By ons kopliggies het ons heerlik geëet en gaan inkruip. Op dag twee (Dinsdag) is ons na n heerlike ontbyt van spek en eiers en roosterbrood met die voertuie na Spoegrivier se grotte geneem vanwaar ons 18 km kuslangs na die kamp teruggestap het. Die donkiekarre het bygekom, met hul drywers Dawid en 39

40 Jakob. Van die donkies heet Springbok, Vrystaat, Roman, Roster, Vaaltyn, Appel en ander. Dié aand het die son pragtig ondergegaan en Wouter het Catch a falling Star (Sun) probeer speel. Ons is getrakteer met n skaappotjie, gestoofde vrugte en rys. Daar was ook potbrood. Op dag drie (Woensdag) het ons weer na ontbyt van Mieliepap en brood tente afgeslaan en al ons goed ingepak en op die nette gelaat vir ons stap suidwaarts na Koringkorrelbaai. Ook 18 km. Op pad het ons by die Police Man s Helmet middagete genuttig. Die PMH is n groot rots wat lyk soos sy naam aandui. Die kus wissel van sandstrand tot rotse en baaie vol skulpe. Stappers het natuurlik n fees gehad en mooi klippe en skulpe opgetel. Omdat daar n luukse tentkamp by Koringkorrelbaai gebou word, het ons maar verby gestap en so n km of wat verder ons kamp opgeslaan. Dit is n mooi plek langs n rots. Daar is weer om die vuur gekuier en die feeskomitee het kos gemaak, gebraaide hoender, aartappelgereg, gestoofde droëvrugte in n swartpot gemaak, groente en roosterkoek. Op dag vier (Donderdag) het ons na ontbyt van roosterbrood, gebakte eiers en worsies so nege km kuslangs gestap. Die strandgedeelte was so ses km. Op die middag het ons omgedraai en teruggestap kamp toe. Dus weer 18 km. Dit was swaar bewolk en voordat ons die kamp kon haal het dit begin reën. Die wind het sterk gewaai en die reën het ons tente toe gejaag. So tussendeur het ons gesmul aan lekker gebraaide Namakwa-skaaptjops en gebraaide wors. Daar was ook gekookte droëbone, roosterkoek en krummelpap en sous. Om af te rond was daar souskluitjies en vla. Dit was n onrustige nag, want die wind en reën was heelnag aan die gang. Tonny se tent het eers amper weggewaai en die nag so gelek dat sy in die een kombi gaan slaap het. Op dag vyf (Vrydag) het ons pap en die vleis en wors wat oorgebly het saam met brood gehad. Omdat daar deurentyd vlae reën vanaf die see ingewaai het, het ons 40

41 besluit om nie te stap nie, maar kamp af te slaan en terug te ry Garies toe. Dit het nogal tyd gevat, maar ons het alles gelaai en die nat pad aangedurf. Daar was damme water in die pad, maar ons het daaromheen gery tot in die grootpad. Toe begin die sports. Net drie voertuie was 4X4 en die bakkie met Elize agter die stuur het teen een bult verseg om die modder agter te laat. Na Wouter se mooipraat is ons deur en Hennie het oorgeneem. So het ons glyende en brullende die teerpad bereik en by die padstal aangeland. Daar is ons op pannekoek en koek en koffie en tee getrakteer. Ons het met swaar harte van die Jordaans en Coetzees afskeid geneem. Hulle het die elemente getrotseer om vir ons kos te maak en ons en tonne bagasie te karwei. Daar het deurgaans n goeie gees geheers en ons is hulle innig dankbaar vir al die opoffering. Uit: Viva!-Nuusbrief RIBBOKKLOOF (MIDDELBURG) 5-7 Augustus Klipspringers Leaving the busy city we all arrived at Ribbokkloof as the sun was setting and the cool winter chill moved in. Everyone quickly unpacked and eagerly started our fire for the night, luckily Ina s glühwein warmed us up and with each of us enjoying our braai packs we soon had full tummies and dashed off to bed with the excitement of a new hiking trail to explore. As the first bit of winter sun dimly appeared on the horizon we packed our day packs and met up outside the hut. We commenced with our prayers by thanking God for granting us the opportunity to take time out of our busy schedule to observe his nature. What made our hike exciting for the day was that we included a group of young hikers. Moving up our first hill Ina took a traditional drink from our first water stop. The air still had its winter chill but as the sun came through we could warm up our bodies and enjoyed the open grasslands. On top of the first hill we all paused for a while to view one of our South African plants well known to this area, the Alwyn. The top of this hill was covered by small Alwyns and it was no surprise that it was named Alwynkoppie. But it was too early to enjoy our morning coffee break and we thus went downhill to take our first proper break and enjoy the company of nature and our fellow hikers. The young hikers however eagerly took off and we had to follow in their tracks. Luckily the sun was inviting and we enjoyed a relatively easy hiking terrain. Unfortunately, in our eagerness, we missed one of the tracking marks, resulting 41

42 in us feeling a little bit lost amongst the hills and many cattle dung blobs. We ended up taking a short detour to get back on track. Ribbok kloof is home to one of the most sought-after cattle breeds, the Bonsmara. Strangely enough we did not see a single one on our trail only their dung and plenty of it. We also wondered about the name Ribbokkloof and if there were Ribbok grazing on this landscape. The wind picked up in the afternoon after we had enjoyed our lunch and lazing in the winter sun. We were all reluctant to begin the second shift of our hike. As we commenced walking we were reminded of our passion for hiking and the adventures that come with it. We ended our walk in good time and spent the late afternoon by resting in the winter sun. André and the kids ensured that we were well prepared for the night by piling up a big fire. Just as we gave up hope of seeing the Ribbok we saw them grazing on the hills just opposite the Stinkhout Hut. The weather took a bad turn and it really became chilly. So we all went inside and played some charades before we called it a night. We had given up on getting hot water for a shower earlier as the gas was not working and the solar panel never warmed up enough, but our tired bodies appreciated the warm bed. The next morning we commenced our walk a little bit later than usual. The clouds were hanging low and we almost thought that the first bit of rain for the spring was coming early. We closed our walk with prayers of thankfulness for being able to walk in nature. Our walk for day two was brief a 6.5 km walk, but we did face a tight uphill climb. To our surprise we were rewarded by a big Alwyn standing proudly on top of the hill and behind it a herd of bonsmara cattle. We enjoyed our last brunch before descending down the hill along Water Salad Pass. Too soon our hike at Ribbokkloof was over and we had to say goodbye to a wonderful experience shared by our fellow hikers. We were surprised by the stamina of our young hikers and excited to know that hiking is an adventure to be shared by all. Thank you fellow hikers for bringing joy to this great hiking weekend. Keep your boots ready for our next adventure. Dit sal ek van Ribbokkloof onthou... Definisie van kameraadskap alias Laura: Om in 'n klein pannetjie roereiers te maak en vrylik uit te deel op 'n Sondag oggend toe ons klaar gestap het! Roereiers het lanklaas so lekker gesmaak, baie dankie Adri! Robyn, Zoë, Sebastiaan en Elri (ons jong stapmaats) wat nie dink Ina is mal as sy soggens voor die stap begin die bult uithardloop om warm te word nie, want 42

43 hulle hardloop entoesiasties saam of doen hulle dit ewe ordentlik uit meegevoel? Deur Colette du Plooy Uit: Klipspringer Nuusbrief SKEURKRANS (NABOOMSPRUIT) Augustus - Ndaba Soos altyd was ons n gesellige en hartlike klomp. En soos gewoonlik is daar elke keer nuwe gesigte. Daar is altyd die verbete kernklompie wat skrik vir niks. Hulle draf die kilo s af elke stap is hulle daar, stap vir stap. Die sneltrein enjins daar voor Paul, Japie, Annatjie, Daleen en Kie. En dan die kondukteurswa (dis nou die uwe) alreeds op die mild gedeelte van Dag 1 moes hy bebloed maar met sorgsame deernis deur Pierre en Annetjie afgehaak word om liewer sy blokkiesraaisels op sy bed te gaan voltooi. Geen druk om voort te gaan nie en geen verwyt omdat hulle weer van voor af die berg moes bestorm nie. 43

44 Die hele naweek was daar net hartlike geselskap en die kameraderie van mense wat vir mekaar omgee gebind deur n band wat nou al jare kom vir die meeste. En die manier waarop elke nuweling aanvaar word en deel van die groep word, is besonders. Gerda en Bernard Fossati, hulle dogter Lorinda asook Virginia sal sekerlik kan getuig daarvan!! Ek sal Virginia se besorgdheid nooit vergeet nie. Telkens as sy hoor ek strompel agter haar het sy omgedraai en haar hand gegee. Ook pynpille vir die rugpyn te dierbaar. So ook Pierre en Annetjie wat seker gemaak het ek dat ek slaaptyd veilig by my bakkie kom - die kondukteurswa het Vrydagnag so gesnork dat beide Virginia en Marianne Saterdag met skok en vrees in hulle oë opgestaan het - die probleem is opgelos deur hom uit te plaas na die bekende gemeensaamheid van sy bed in die kappie van sy Chanatjie. Iemand het gesê dis gentlemanly van hom en dis sulke waarderende opmerkings wat Ndaba stappers se onderlinge liefde demonstreer. Annetjie se hartlike en spontane omhelsing het soveel weggevat van n aanrakingshonger. Dit was besonders om Coert en sy Aniki daar te hê met hulle blink oë (hulle trou in Oktober!). Ons almal wens hulle `n pragtige toekoms saam toe, ons glo die huweliksbootjie sal veilig vaar! So het ons elkeen wat daar was n bydrae gelewer met grappies, wyshede, hart oopmaak met vertrouelinge wat gedeelde kennisse het. Dit is opvallend om te sien hoedat almal veilig voel in die groep! Niemand is bang om oor diep en sensitiewe dinge hulle harte spontaan oop te maak teenoor ander nie, `n mens wéét sommer net dat vertroulikheid vanselfsprekend is. Mag ons nog baie lank saamstap en dankie tog dat sommige van ons maar in die kamp mag agterbly as hulle sien die stap is nie vir Standaardgraad bedoel of `n Praktiese kursus nie. Groete, Dries Uit: Ndaba Nuusbrief 44

45 KAAPSE DRAAI Hallo Andries, Ek wil sommer net van ons groot lekkerte vertel, as jy so gaaf sal wees om dit vir Ndaba te stuur, sal ek bly wees want ek dink almal is lief vir ons vriend Jurie en almal mis hom. Dit was 'n groot lekkerte wat ek en Sophie aangepak het en alleen Eersterivierstrand toe te ry. Die van julle wat in die verlede saam met ons daar was, weet hoe lekker en mooi dit is. Ons het julle nogal gemis! Woensdag het ons nog 'n groter lekkerte beleef: Ek en Sophie het besluit om Robberg te gaan stap. Ons is in gietende reën uit Eersterivier maar hoe nader ons aan Plettenbergbaai gekom het, hoe mooier het die weer geword. By Robberg was die lug skoon, die son het geskyn en die warmte het in straaltjies by jou rug afgerol. Jurie en sy swaer Albie, het saam met ons gestap! Ag dit was so lekker om die bekende... vreemde gevreetjie weer te sien! Dit was nou die kersie op die koek! Die roete is pragtig en groen en die fybos is getooi in die pragtigste kleure en die mooiste blompiekies is oral te sien. Baie interessante rotse wat wissel van swart, blou en helder oranje. Daar is 'n oulike oornaghut wat 8 slaapplekke het. Verder is daar geheimsinnige grotte en die dassies wat wegkruipertjie speel, is vetter as vet. Saam met Jurie het ons 'n streepsak herinneringe uitgegooi en daarin rondgekrap. Dan kom jy agter almal se "onthou" verskil. Dit gaan baie goed met Jurie, hy speel nog muurbal, en het 'n kranige fietsryer geword. Intussen stap hy saam met 'n bedrywige klompie voetslaners. Natuurlik loop die twee oupas se trots oor as hulle van die kleindogter praat wat baie besig is. Sy klim en klouter glo dat dit klap... kan nie help om te wonder van wie sy daardie strepie gekry het nie!! Sy pas baie goed in daardie "eendedammetjie" want pa en ma het ook 'n groot wanderlust in hulle.natuurlik bederf ouma ook en tussen die klompie grootouers, kry sy baie aandag. Groete van Jurie en hy vra dat Ndaba se mense by hulle moet aankom as hulle in die rigting is. Daar is genoeg slaapplek.hy mis die lekker stap saam met Ndaba en sy mense. En sal graag die Otter of 'n lang roete wil meemaak. Sophie - hulle gaan nou hulle huis op Eersterivier uithuur, so as daar iemand is wat belangstel om daar te gaan vakansie hou, kan julle haar maar kontak Nouja, ons is terug en moet Maandag weer Soutmyn toe. Nou herkou ons maar aan dit 45

46 wat was. Groete Sophie Kruger en Daleen Crous Dankie Daleen en Sophie dat julle jul ervaring met ons deel. Dis lekker om te weet ons stapmaats stap nie net formele stappe nie maar maak tyd om Suid-Afrika op hul eie ook te verken. - Red BROODBOOM (MIDDELBURG) September Klipspringers Een na die ander arriveer die stappers Vrydagagtermiddag, ons het lanklaas n rugsakstap gedoen en almal sien uit daarna! Die geriewe is basies maar skoon en voldoende, ons braai vleis en ruil jongste nuus uit. Toe ons Saterdagoggend begin stap, is dit bewolk, die veld is nog droog en net hier en daar begin n veldblommetjie kleur wys. Dankie tog, die paadjie is baie goed gemerk, ons stap gemaklik en sien n hele paar broodbome. Teetyd is daar al bietjie meer son en ons haal sakke af op klipplate langs n stroom. Die paadjie daal af in n klofie en gou loop ons in die vloedvlakte van die Olifantsrivier. Alhoewel die water nie drinkbaar is nie, is daar wel groot poele waar n mens definitief in die somer kan afkoel! Ons eet egter net middagete langs die rivier voordat ons die laaste skof aanpak. Eers kontoer die paadjie ietwat steil op maar dan verg dit bobbejaanvernuf om oor laaste 300 meter te kom, gelukkig is daar n tou en natuurlik altyd n ekstra hand of twee om jou oor die rotse te help. Arendsnes-oornaghut het n uitsig soos min maar die wind waai koud en vroeg is ons almal in die bed. Sondagoggend skyn die son, die lug is helderblou en ons stap die 6 km terug sommer gou-gou klaar. Dit was nou regtig n lekker lenteloop! Laura Nel Uit: Klipspringer Nuusbrief 46

47 Vrydagaand se hut. foto: Ellen Taute Die Olifantsrivier-view. foto: Ellen Taute Arendsnes se kuierstoep. foto: Wayne Lotter Pragtige klipformasies. foto: Ellen Taute THABAPASHWA (POTGIETERSRUS) September Ndaba Hieronder ontspan Wilma, Sophie, Dave en Annatjie aan die voete van ons statige hoenderstellasie (kombuis op die grond, dan nog 2 slaap-vlakke boontoe) waarin 13 van ons Saterdagaand oorgeslaap het. As die wind waai of as iemand trappe op loop, dan wieg die ou kontrêpsie lekker saam op sy vier stelte. Maar toe ons Sondag daar wegstap en vir oulaas terugkyk, het ons besef dat dit LEKKER was en dat ons dit sommer alreeds mis...weer lieflike memories gemaak!! 47

48 Uit Dave se pen: Dis Vrydagmiddag en ons ry Mokopane binne. Anders as so baie ander dorpe in ons land, is Mokopane die agteruitgang gespaar. Geen slaggate in die paaie en die bevolking is fluks besig met hul inkopies by die groot kettingwinkels en die kleiner Oosterse winkels. Ons ry verby die skool en die rugbyveld is mooi groen en die atletiekbaan se gras is kort gesny en die bane is perfek gekalk. Miskien is die dorp so netjies oor die spaar kultuur. Wanneer jy die dorp inry is daar n groot bord wat sê: Save our future prevent AIDS. Die kerk en die kroeg is ook letterlik langs mekaar, die kerk is toe en die kroeg is oop. By die kerk staan daar: Jesus Saves en die kroeg het n bord wat sê Buy one beer and get one free. Verder in die hoofpad is daar Kwiksave, Kwikspar, Kwikpharm en ek is seker daar is nog ander Kwikkies ook. Ons ry deur die dorp sonder om n bydrae tot die ekonomie te maak, behalwe miskien die tolgeld. Tom Jones sing n ou liedjie oor groen gras by die huis wat hy wil aanraak of miskien aan rook. Ndaba se stappers arriveer op die plaas vanaf Limpopo, Gauteng en Noordwes, seker n gewilde klub, ons wag net vir die stappers van Engeland en Siberië wat nie so gereeld meer saamstap nie en ook die klomp van Gauteng wat rustende lede is vir wie ons so graag saam wil hê. Andries het die 4X4 roete aangedurf en ek, Petro en Sophie het saamgery. Die roete is kort en baie klipperig met skerp draaie soos see if you can make it. Vrydagaand is die gebruiklike braai en kuier om die vuur by Dome Rock. Dries vermaak ons weer met sy grappe en ware verhale en skink vir ons perskemampoer. Daleen en Petro het heerlike poeding gemaak. Die fasiliteite by die Dome Rock is baie goed. Daar word donkies gestook vir warm storte. Gasstowe en gas ligte word verskaf asook n ketel. Daar is braaigeriewe en genoeg stoele met n tafel. Die slaapgeriewe is netjies en daar word tot skoon paslakens verskaf. Daar is ongelukkig net een spoeltoilet, maak dinge bietjie ongemaklik in die oggende! 48

49 Saterdagoggend na ontbyt pak ons rustig en begin stap. Die roete is maar kort, maar verskaf heelwat uitdagings. Op heelwat plekke word daar oor rotse geklouter en die roete neem jou altyd ná n moeilike deel na n panoramiese uitsig. Ons stop gereeld op mooi plekke en sit en gesels. Ons praat oor alles waarvan nie een van ons kenners is nie soos meteoriete, vulkaniese aksies, treine met blou trokke en 7de laan. By n afdraai in die pad kies Jeanne die kortpad wat toe langpad word. Ons hoor later hoe sy verdwaal het, weer haar pad gevind het, poeding vir ons gaan haal het met haar motor en vasgeval het. Al die koning se perde kon haar nie uitkry nie totdat 3 helde daar opdaag en haar voertuig met gemak uithaal. Kanniedood, so genoem oor die massiewe Kanniedood bome wat daar groei, is die oornaghut. Die fasiliteite is soortgelyk aan Dome Rock. Die slaapplek is net anders. Die hut is n dubbelverdieping stellasie (sien foto) wat nogal heen en weer wieg, maar is heel veilig. Na 13:00 die middag stap n groep van ons na die Bergvy kamp. Ook mooi daar met n plaasdam swembad, n groterige slaapkamer met baie beddens en groot braai-area. Later die middag het ek gestap na die kranse op die plaas. Vir diegene wat hou van abseil is daar mooi hoë kranse. Vir die rotsklimmers is daar roetes met verskeie moeilikheidsgrade. Daar is tot roetes wat klaar gebout is. Baie keer wanneer daar in die veld gestap word sien jy min diere. Gaan sit stil vir lang tye en bly doodstil. n Swartkwasmuishond het voor my verbygeloop en laat spaander toe ek beweeg om n foto te neem. Sy het voor n klip gaan staan vir n splitsekonde en na my gekyk en toe is sy weg. Jy sien ook insekte, presies dieselfde kleur as die blare wat op die grond lê, doodstil tot hulle versteur word. Later die aand is daar weer vleis gebraai en kos gemaak. Die gebruiklike poets is ook gebak. Die swak ekonomie raak tot die ape, hulle het Pieter se groente gelos en sy vleis gesteel om weer te gaan verkoop. Die vleis is egter teruggevind nadat Pieter speurder gespeel het en die regte ape uitgevang het. (Nee Dave, die aap is NIE uitgevang nie, haar gewete het haar begin pla ) Heerlik om die voorreg te hê om so in die buitelug te slaap. Sondagoggend na ontbyt is almal op roetes van hul keuses terug na Dome Rock. Daar is werklik n groot netwerk van voetpaaie op Thabaphaswa. Die staproete hoef ook nie as n rugsakroete gedoen word nie. Van die stappers het net dagstappe gedoen met ligte dagpakke. Daar is verskeie opsies beskikbaar van hoe jy die roete wil doen. Die plaas bied werklik baie aktiwiteite aan, bergfietsryers is ook welkom en daar is tot n foefie slide. Nog n heerlike naweek met spesiale mense en asemrowende natuurskoon het weer te gou tot n einde gekom. Dave Roux Uit: Ndaba Nuusbrief 49

50 TIERFONTEIN (POTCHEFSTROOM) September 2011 Viva! Tierfontein is naby Potchefstroom. Dit is op n gedeelte wat nog die Vredefort Koepel vorm. 'n Mens kry nogal 'n goeie indruk hier van die omvang van die koepel waar ons as't ware op die rand geloop het waar die deursnit van die koepel 130 km is! Die koepel het ontstaan nadat 'n meteoriet, so groot soos Tafelberg, die aarde teen 15 km/sek getref het, so 2.5 miljard jaar terug. Tydens die Suid-Afrikaanse (Tweede Boere) Oorlog was hier 'n klein slagveld gewees. Die stappers, op pad het een man met twee vrouens erg verdwaal soontoe (Reel 1 van bestuur - man moet nooit na vrouens se rigtingaanwysings luister nie), was maar uitgedun en ons was bly dat ons vir 'n slag Helen kon saamsleep en twee nuwe welkome lede wat hul opwagting gemaak het, naamlik, Hetta en Neels Visser. Die basiskamp by Boplaas was heel aangenaam met lekker netjiese ontspanningsgeriewe, elektrisiteit en kombuisie. Daar is vier vertrekke wat twee rondawels insluit wat 24 mense kan akkommodeer, maar met slegs een stort, een bad en twee toilette, was ons bly ons was net sewe. Die sementdam op die perseel het mooi, skoon, helder water gehad, maar dit was vir ons nog te koel om te swem. Vier-en-twintig volwassenes sou knap gewees het. Die eerste dag se roete was besonder mooi en aangenaam, maar ipv so 11 km het ons (ja glo dit) verdwaal en by Venterspos geëindig. Sommige van ons moes toe so drie km aanloop terwyl Hettie en Hetta skofte moes ry om ons te red van 'n tien km regstellende strafmars. Die tweede dag was koud en omdat sommige van ons grieperig was, het ons na 'n lui ontbyt maar huiswaarts gekeer. Ons kan gerus weer hierdie roete bespreek maar maksimum stappers asb. 'n Roeteaanwysingsbord by die (bekende/berugte) verdwaalpunt sal ook baie welkom wees, aangesien drie of vier ander roetes se voetspoortjies mens nogal op die verkeerde weg kan lei... Dankie aan Hennie Bouwer wat dit gereël, maar weens werksverpligtinge dit nie kon maak nie en die medestappers, nl die Scharfs, die Van der Merwes, Helen Koortzen, en die nuwe lede die Vissers. (Verslag opgestel deur Georg Scharf). Uit: Viva!-Nuusbrief 50

51 MAHALA MANZI (STOFFBERG) Oktober Ndaba Petro Steyn skryf: Julle weet mos. Die oumense het allerhande bruikbare en onbruikbare gesegdes gehad. Die Engelse ook, soos a change is as good as a holiday Mahala Manzi is so n ou nuwe enetjie wat ons toe uitprobeer het. n Spik splinternuwe roete wat vanjaar oopgemaak het. Goeie nuus kom altyd eerste want dit laat mens lekker voel. Veral op n Maandag as die kantoorstoel nie so lekker sit as n klip onner die stêre nie. Om mee te begin. Die teerpad na Stofberg Roossenekal Steelpoort is nou weer meer teer as stof, so mens kan nou weer die roetes daai kant toe uitpak en afstof. Ons koelbokse was nog koel en vol so ons het maar by Mapoch Drankwinkel verbygehou, gretig op die uitkyk vir die afdraai na MM n pragtige rietkontrepsie wat ek netjies sou mis as ek en my Tazz sonner GPS op Neil Diamond ingetune was. Dankbaarheid is n goeie gawe. Dis nie al hoekom ek dankbaar was my Tazz het by die huis gebly nie ek sê jou, nie eers die Rolling Stones sou hom deur daai 15km 4x4 roete by die kamp gekry het nie. Maar n boer maak n plan en daar haal die bakkie toe die trekker in. En nie hoe nie. Sit Anel statig soos n plaas joolkoningin op die sleepwaentjie, hare in die wind, lyk nie eers bang sy hop daar af nie. Al wat kort gekom het om die prentjie af te rond, was n handvol van die helder oranje Baberton madeliefies wat so oral tussen die klippe blom. Nes mens so by jouself beginne dink: jong, ons sak so ver uit die beskawing uit weg, ons is nou in die berg se diepste pens, hier gaan dit wees soos in die ou dae toe hulle nog brood in die miershoop gebak het hierts! Wat n mooie, mooie kamp! Grasdaklapa, loodsware houttafel en stoele, kosmaaktafels, kombuiskaste om jou kos in te bêre en die ape te fnuik, gasstoof oond en al, gasvrieskas en als werk! Die goeie matrasse is nog nie hol gelê nie en as die watertenk 9uur die aand leeg is, vra mens net vir Joseph om die pomp te start. Hout word so mildelik voorsien dat enige kranige vuurmaker sy vergete talente ten toon kan stel en so kan vuurmaak dat hy vergeet het hy kom eintlik om te stap. 51

52 Met ou beproefde resepte, sowel as met nuwe idees, wil mens altyd ietsie bysit en ietsie weglaat - in die hoop dat jy die einde van die reënboog betyds sal haal voor die son sak. As die ou wat die kamp gebou het en die ou wat die roetes uitgelê het dalk dieselfde mens is, moes hulle liewer n gewone stapper se opinie gevra het. Ons was van opinie dat die lieflike eiendom. mmmm, sê maar ordentlikheidshalwe, ietwat onderbenut is. Saterdag het ons nog streng konserwatief en goed grootgemaak, die blou merkers getrou probeer volg. Ons dink nie dis n goeie idee om klomp klein roetetjies te probeer inpas en dan die allerhande kleure by mekaar te laat aansluit nie. (veral nie as die kaart nou nie so ooreenstem dat jy dit kan agterkom nie ) Met n rustige uitgangspunt en genoeg waterstop ruskansies en al, was ons seker 12h00 al terug by die lapa. Mens kan ook net soveel eet en met n lang middag op hande het elkeen sy eie doen gedoen; geslaap, kaart gespeel, weer gaan swem, n rit of 2 met die bakkie gevat. Dit is sooooo lekker om te weet: ons is nou die oumense, ons het nou genoeg lewenservaring om met outoriteit te kan sê: die volmaakte en die tannemuis is nefies en hulle bestaan nie eintlik nie; ons skep dit sommer self. So het ons dan Sondagoggend eers die groen merkers gevolg tot waar die stapleier besluit het: a nee a! ons storm nie weer bolangs deur die klippe nie, ons volg die rivier. Soos wat dit met alle agterna wysheid gebeur ons moes dit sommer lankal al gedoen het. Want toe sien ons waar kom die naam vandaan. Mahala Manzi se verniet water het swemgate wat enige otter sal plesier. Mens kan ook nie alles in die lewe gelyk hê nie en moet jy weet in die somer na groot reën sal jy hier op die klippe in die water kan afgly solank jou swembroek of jou velle dit hou, maar braai gaan jy braai want met die berge al om jou, gaan daai hitte nergens, nie eers dorptoe vir n roomys nie. Die gewone traagheid om terug te ry het almal oorval totdat die inpak, groet, en goeie wense, nie langer uitgestel kon word nie. Die bobbejaansterte wat sowaar ek jok nie vir jou nie, amper bome is, en hulle pers blomme, wuif ons totsiens so ver soos ons ry. Joseph kry n lift boontoe, staanstaan en klou-klou agterop die reëling van n bakkie en lyk so gemaklik asof hy dit gister laas gedoen het. Mahala Manzi. Gratis water. Soos vriendskap, grappies, vreugde gratis en verniet, kom stap en geniet! 52

53 I CANNOT CHANGE I cannot change the way I am, I never really try, God made me different and unique, I never ask him why. If I appear peculiar, There's nothing I can do, You must accept me as I am, As I've accepted you. God made a casting of each life, Then threw the Mold away, Each child is different from the rest, Unlike as night from day. So often we will criticize, The things that others do, But, do you know, they do not think, The same as me and you. So God in all his wisdom, Who knows us all by name, He didn't want us to be bored, That's why we're not the same ~Author Unknown~ 53

54 54