Proloog Erkennings Inleiding... 17

Transcription

1 Inhoudsopgawe Proloog Erkennings Inleiding Deel 1: Hoe om jou brein aan te skakel 1. Denke beheer materie Keuse en die voordeel van veelvuldige perspektief Jou keuses verander jou brein Vang jou gedagtes vas Gaan in gefokusde rus in Hou op om holderstebolder besig te wees met verskeie dinge Denke, God en die kwantumfisika-brein Die wetenskap van denke Deel 2: Die 21-dag-breindetoksplan 9. Wat is die 21-dag-breindetoksplan? Hoe en waarom die 21-dag-breindetoksplan werk

2 11. Versamel: Stap Gefokusde nadenke: Stap Skryf: Stap Herbesoek: Stap Aktiewe uitreiking: Stap Nawoord Eindnote Aanbevole leesstof

3 Proloog Wat sou jy doen as jy n skakelaar vind wat jou brein kan aanskakel en jou gelukkiger en gesonder na liggaam en gees, voorspoediger en intelligenter kan laat voel? In hierdie boek sal jy leer hoe om daardie skakelaar te vind en aan te skakel. Wat jy dink, verander jou brein en lig gaam, en jy is ontwerp met die mag om jou brein aan te skakel. Jou denke is daardie skakelaar. Jy het n buitengewone vermoë om optimale vlakke van intelligensie, geestesgesondheid, vrede en geluk te bepaal, te bereik en te handhaaf, en om siekte in jou liggaam en verstand te voorkom. Jy kan, deur bewuste pogings, beheer kry van jou gedagtes en gevoelens, en daardeur kan jy die programmering en chemie van jou brein verander. Die wetenskap is uiteindelik besig om te besef wat die Bybel sê, en verskaf vir ons bewyse dat die Gees wat God ons gegee het, ons immers nie lafhartig maak nie, maar ons vul met krag en liefde en selfbeheersing (2 Tim. 1:7). Baanbrekersnavorsing in die wetenskap bevestig daagliks dit wat ons instinktief heeltyd geweet het: Dit wat jy elke 11

4 Proloog oomblik van elke dag dink, word n fisieke realiteit in jou brein en liggaam wat jou optimale geestesgesondheid en fisieke gesondheid beïnvloed. Hierdie gedagtes vorm saam jou gesindheid, wat jou ingesteldheid is, en dit is jou gesindheid of ingesteldheid wat grootliks jou lewens kwaliteit bepaal en nie jou DNS nie. Hierdie gesindheid is n werklike, fisieke, elektro mag netiese, kwantum- en chemiese vloei in die brein wat groepe gene in n positiewe of negatiewe rigting aan- of afskakel, gebaseer op jou keuses en gevolglike aksies. Wetenskaplikes noem dit epigenetika; spiritueel is dit die waarword van Deuteronomium 30:19: dat ek die lewe en die dood aan jou voorgehou het, die seën en die straf. Kies die lewe, sodat jy en jou nageslag kan lewe. Die brein reageer op jou denke deur hierdie neurologiese seine deur jou hele liggaam te stuur, wat beteken jou gedagtes en emosies word in fisiologiese en spirituele uitwerkings verander, en dan word fisiologiese ervarings in geestes- en emosionele toe stande verander. Dit is n geweldige en n openbarende ge dagte om te besef iets wat blykbaar immaterieel is, soos n oor tuiging, kan fisiek begin bestaan as n positiewe of negatiewe verandering in ons selle. En jy is in beheer hiervan. Die keuses wat jy vandag maak, het nie net n invloed op jou gees, siel en liggaam nie, maar kan ook n invloed hê op die volgende vier geslagte. Die goeie nuus is dat ons gemaak is vir liefde, wat beteken ons denke is slegs ingestel vir die positiewe, en ons het n natuurlike neiging na optimisme ingebou in ons. Ons standaardverstelling is dat ons ontwerp is om goeie keuses te maak. Ons slegte keuses en reaksies is dus die gevolg van ons keuses, en daarom kan ons dit verwyder. Ons brein is neuroplasties dit kan verander en groei. Verder het God die bedryfsbeginsels van neurogenese ingebou nuwe senuselle word daagliks gebore tot voordeel van ons ver stand. Dit klink soos Klaagliedere 3:22-23: daar is geen 12

5 Proloog einde aan sy ontferming nie, dit is elke môre nuut. Hierdie boek wys jou hoe om weer beheer te kry oor jou gedagtes en jou te vernuwe (soos in Rom. 12:2) en ons brein te her bedraad in die rigting waarin dit oorspronklik ontwerp is om te beweeg. Jy sal leer hoe jou gedagtes jou gees, siel en lig gaam beïnvloed, en dit is gebaseer op die jongste neurowe ten skap like na vorsing oor die brein, asook my kliniese ervaring en navorsing. Jy sal ook leer hoe om jou gedagtes te de toks deur my praktiese, gedetailleerde en maklik bruikbare 21-dagbrein detoksplan te gebruik. Dit geld vir alle situasies. Jy sal nie daardie per soon vergewe, ontslae raak van daardie angs of depressie, daardie noodsaaklike voorkomende gesondheidsorg volg, streef na die intellektuele vlak wat jy weet binne jou vermoë is, daardie droom najaag, daardie organiese kos eet, by daardie dieet hou, daardie wonderlike ouer of man of vrou of vriend wees, daardie bevordering kry, of ander veranderinge maak om n positiewe lewenstyl met gehalte te skep nie tensy jy eers kies om jou denke reg te kry en jou brein aan te skakel. Die vermoë om te dink en te kies en jou verstand reg te gebruik is op stuk van sake dikwels die moeilikste stap, maar dit is die eerste en kragtigste stap. As jy besef hoe kragtig jou denke is, sal jy nooit n negatiewe gedagte dink nie. ~ Peace Pilgrim 13

6 Inleiding Skakel jou brein aan met hoop Belangrikste Skrifgedeelte: Om te glo is om seker te wees van die dinge wat ons hoop, om oortuig te wees van die dinge wat ons nie sien nie. Hebreërs 11:1 Wetenskapkonsep wat hierby aansluit: Gedagtes is werk like, fisiese dinge. Elke oom blik van elke dag veran der jy die struktuur van jou brein deur jou gedagtes. Wan neer ons hoop, is dit n ak tiwi teit van die denke wat die struktuur van ons brein in n posi tiewe en normale rig ting verander. Slegs n paar dekades gelede nog het wetenskaplikes met inbegrip van dié by wie ek my onderrig ontvang het die brein gesien as n vaste en onveranderlike masjien. Hierdie siening het gevoel die beskadigde brein kan nie reggemaak word nie. Hulle het geglo breinskade is hope loos en onbehandelbaar, of dit nou die gevolg was 17

7 Inleiding van n be roer te, kardiovaskulêre gebeurtenis, traumatiese brein be se ring, leergestremdheid, traumas, posttraumatiese stres ver steuring, obsessief-kompulsiewe versteuring, angs of selfs net veroudering. Al hierdie oorsake en toestande is as groot liks onomkeerbaar beskou. Omdat dit die heersende beskouing van die brein was, is ek in die 1980 s geleer om vir my pasiënte kompensering te leer, nie herstel van funksie nie. Ek het my opleiding ont vang in die konvensionele wysheid van die tyd wat ge leer het dat n normale brein onmoontlik is vir dié met ver standelike beperkings of breinskade van enige aard. Aan gesien ek eg ter die Bybel bestudeer het, het Romeine 12:2 my voortdurend vertroos en was dit vir my baie bekend: Julle moenie aan hierdie sondige wêreld gelyk word nie, maar laat God julle verander deur julle denke te vernuwe. Ek het geweet hierdie bekende en wonderlike gedeelte oor die vernuwing van die denke is n waarheid wat ek op my pasiënte moes toepas om hulle te help om hulle tekortkominge te oorbrug. En so het my vasberade soek tog as wetenskaplike na hierdie waar heid begin. Ek is getref deur hoe my pasiënte met die terapeutiese tegnieke wat ek deur my navorsing ontwikkel het, die nega tiewe beeld wat konvensionele wetenskap in daardie tyd van die menslike brein geskilder het, weerspreek het. Hierdie resultate het bevestig dat die brein nie vasgevang is in toksisiteit nie, maar selfs in die uitdagendste neurologie se si tuasies kan verander. Ek was verwonderd oor wat elke pasiënt getoon het ten opsigte van dit wat jy kan doen as jy jou kop daarop sit. Elke nuwe wetenskaplike studie in hierdie rigting het bevestig wat ek intuïtief geweet het waar is: Ons is nie slagoffers van ons biologie of omstandighede nie. Hoe ons op die gebeure en omstandighede in ons lewe reageer, kan n geweldige groot impak op ons geestesgesondheid en selfs liggaamlike ge sondheid hê. Terwyl ons dink, verander ons die fisieke aard van ons 18

8 Inleiding brein. Wanneer ons bewustelik ons denke in n rigting stuur, kan ons toksiese denkpatrone uitfaseer en hulle met ge sonde gedagtes vervang. Nuwe gedagtenetwerke groei. Ons verhoog ons intelligensie en genees ons brein, denke en fi sieke liggame. Dit begin alles in die sfeer van die denke met ons vermoë om te dink en te kies die kragtigste ding in die heelal naas God, en inderdaad op God geskoei. Gesonde geheue: Aangepaste grafiese skets Toksiese geheue: Aangepaste grafiese skets 19

9 Inleiding Dit is met ons fenomenale denke dat ons die waarhede in ons gees verstaan. Dit is met ons denke dat ons hierdie waarhede in die brein, wat deel is van die liggaam, vaslê. Dit is met ons denke dat ons kies om die spirituele sy te ontwikkel van wie ons is en daarom al die sedelike vuilheid en ongeregtigheid opruim wat so welig tier, en ootmoedig die woord aanneem wat God in julle geplant het, want dié woord kan julle red (Jak. 1:21). Dit is met ons denke wat ons die leuens van die Vyand, die Prins van Leuens, verwerp. Dit is met ons denke wat ons die fisiese realiteit van die brein verander om ons keuses te weerspieël. Dit is met ons denke wat ons besluit om God se reëls te volg en in vrede te leef, ten spyte van dit wat om ons gebeur. Dit is met ons denke wat ons kies om die leuens van Satan te volg en in geestelike, fisieke en spirituele wanorde te verval. Denke of gedagtes verander die struktuur van materie. God het gesê: Laat daar lig wees (Gen. 1:3), en sy woorde het die fisiese aarde laat ontstaan. En wetenskap, wat weer eens die Woord van God bevestig, bevestig hierdie re aliteit op n tasbare manier wat stof tot nadenke bied met duidelike bewyse uit die ontluikende veld van navorsing oor neuroplastisiteit. Per definisie beteken neuroplastisiteit die brein is aanpas baar en verander elke oomblik van elke dag. Wetenskap likes begin uiteindelik die brein sien as iets wat hernu kan word (soos in Rom. 12:2); dit word nie meer beskou as n masjien wat vroeg in n mens se lewe vasgelê is, wat nie kan aanpas en met die ouderdom ver weer nie. Met voorbeeld na verstommende voor beeld praat uit mun tende wetenskaplikes oor en de mon streer met brein beeldingstegnieke en die bewyse van ge drags ver ande ringe hoe mense hulle breine deur hul le denke kan verander. Ons kan die aktiwiteit van die denke sien en meet deur die aktiwiteit van neurone. Ons kan selfs die oën skynlike ontwykendheid van die hooffunksies van die brein dink 20

10 Inleiding en kies deur kwantummeganika voorspel. Ek bevind my voortdurend in n wêreld van boeien de waarhede, en dit maak my opgewonde. Die feit dat die brein plasties is en in werklikheid deur die denke verander kan word, gee tasbare hoop aan almal, ongeag die omstan dighe de. Ek was bevoorreg om die volgende te sien en daarmee te werk: outistiese kinders funksioneer goed in akademiese en sosiale omgewings senior burgers verskerp hul geheue sodat hulle selfs in hul tagtigerjare nuwe loopbane kan begin en grade behaal jong mans en vroue wat in ellendige armoede en n lewenstyl van dwelms grootgeword het, maak n volslae om mekeer, gaan terug skool toe en word leiers in hul gemeenskappe slagoffers van motorongelukke wat deur neuroloë afge skryf is as koolkoppe herbedraad hulle brein sodat hulle hul onderwys tot op tersiêre vlak kan voltooi en suk sesvolle landsburgers word wat n by drae lewer leerders wat na jare se terapie gebrandmerk word as leergestremd en waarvoor alle hoop laat vaar is, behaal punte waarvan hulle en hul ouers net kon droom skole in sommige van die haglikste Derdewêreldlande in Afrika, waar leerders nie na die volgende vlak kon vorder nie, word skole op die minister van onderwys se lys wat die meeste verbeter het kinders met disleksie leer om te lees en skryf en help selfs hulle ouers om suksesvol vir eksamens voor te berei emosioneel getraumatiseerde mense met selfmoord neigings raak vry hiervan hele skole verbeter hulle punte in belangrike vakke En die lys gaan aan. 21

11 Inleiding Die wetenskap huiwer op n afgrond terwyl ons die verantwoordelikheid en impak van ons denke en die keuses wat daaruit voortvloei, herken, en dit het implikasies tot op die wyse waarop die gene in ons liggame hulself uit druk. Deuteronomium 30:19 word n realiteit in die wêreld waarin ons vandag leef soos ons begin om die uitwerking van keuses in die brein en liggaam te sien: Ek roep vandag die hemel en die aarde tot getuie teen julle dat ek die lewe en die dood aan jou voorgehou het, die seën en die straf. Kies die lewe, sodat jy en jou nageslag kan lewe. Hoe ons dink, beïnvloed nie net ons eie gees, siel en liggaam nie, maar ook die mense om ons. Die wetenskap en die Skrif wys albei hoe die resultate van ons besluite deur die spermsel en die eiersel na die volgende vier geslagte beweeg en hulle keuses en lewenstyl grondig beïnvloed. Die wetenskap van epigenese (die seine, insluitend ons ge dagtes, wat die aktiwiteit van ons gene beïnvloed) verduidelik hoe dit werk. Dit herinner my aan die Skrif: Ek reken kinders en kleinkinders die sondes van vaders toe selfs tot in die derde en vierde geslag (Eks. 34:7). Dat die brein plasties is en elke oomblik verander kan word deur hoe ons ons denke rig met ander woorde, die keuses wat ons maak is n topidee op die topverkoperlys te, en dit is in werklikheid die sleutel tot die aanskakeling van ons breine. Voeg hierby die feit dat daar elke oggend wanneer jy wakker word nuwe babasenuselle gebo re is terwyl jy geslaap het, en dat hulle tot jou beskikking is om toksiese gedagtes af te breek en gesonde gedagtes te her bou. Die geboorte van hierdie nuwe babasenuselle word neurogenese genoem, en dit herinner aan: daar is geen einde aan sy ontferming nie, dit is elke môre nuut (Klaagl. 3:22-23). Wat n verstommende en hoopvolle beeld van die ein delose aanpasbaarheid van die menslike brein het God nie vir ons gegee nie. Hierdie boek is in twee dele verdeel, met die algemene 22

12 Inleiding doel om vir jou te wys hoe om jou brein aan te skakel. Deel 1 onthul die sleutels om dit te doen. In Deel 2 sal jy sien hoe al hierdie sleutels saamwerk in my leerproses, Skakel jou brein aan in vyf stappe, tydens my 21-dag-brein de toksplan. Hier sal ek jou lei deur n proses waar jy jou brein aanska kel om optimale geluk, denke en ge sondheid te bereik. Hier volg sommige van die kernpunte in hierdie boek: Jou denke is die kragtigste ding in die heelal naas God. Vrye wil en keuses is werklike, spirituele en wetenskaplike feite (Deut. 30:19). Jou denke (siel) het een voet in die deur van die gees en een voet in die deur van die liggaam; jy kan jou brein met jou denke verander en in wese jou denke vernuwe (Rom. 12:2). Jy kan jou gees ontwikkel deur die keuses wat jy met jou denke maak om deur die Heilige Gees gelei te word (Gal. 2:20). Jou liggaam is nie in beheer van jou denke nie jou denke is in beheer van jou liggaam, en jou denke is sterker as jou liggaam. Dit is beslis n geval van die denke wat belangriker is as materie, of die stoflike. Jy is nie n slagoffer van jou biologie nie. Jy kan nie die gebeure en omstandighede van jou lewe verander nie, maar jy kan jou reaksie op daardie gebeur e en omstandighede beheer (Matt. 7:13-14; Gal. 6:7-8). Wanneer jy dink, bou jy gedagtes, en hierdie gedagtes word fisiese stowwe in jou brein. Want soos hy in sy siel bereken, so is hy (Spr. 23:7, 1953-vertaling). Goeie denke = goeie keuses = gesonde gedagtes; toksiese denke = toksiese keuses = toksiese gedagtes (Deut. 30:19). Jy is ontwerp om buite jouself te staan en jou eie denke waar te neem en dit dan te verander (Rom. 12:2; 2 Kor. 10:5; Fil. 3:13-14). Jy is ontwerp om die regte dinge te herken en te kies om 23

13 Inleiding oor na te dink (Jos. 24:15; Pred. 7:29; Jes. 30:2). Elke oggend wanneer jy wakker word, het jy nuwe ba babreinselle wat in jou brein gebore is om wys te ge bruik terwyl jy slegte gedagtes uitwerp en nuwe gedagtes inlaat (Klaagl. 3:22-23). Dit word neurogenese genoem. Jy is ontwerp vir diep, intellektuele denke (Ps. 139:14). Jy is gemaak vir liefde, en vrees is n aangeleerde en nie n natuurlike respons nie (2 Tim. 1:7). Jy is ingestel om soos Christus te dink (1 Kor. 2:16, NLV). Jy is na God se beeld geskape (Gen. 1:27). Al hierdie kennis sal jou help om die volgende waarhede te besef: Geluk kom van binne, en sukses volg nie andersom nie. Jy kan leer hoe om te leer en jou intellek te verdiep. Jy kan daardie leerkwessies oorkom. Jy kan die chaos in jou denke onder beheer kry. Jy hoef nie rond te loop met skuldgevoelens en n gevoel van verdoemenis nie. As jy daardie toksiese gedagtes in jou denke ingebrand het, kan jy hulle uitbrand. Jy hoef nie vir lief te neem met slegte gewoontes nie; jy kan dit verander. Jy kan gevoelens van verwerping en seerkry oorkom. Vergifnis is nie die stryd wat jy dink dit is nie. Jy hoef jou nie te bekommer oor die dinge wat buite jou beheer is nie. Jy is nie n slagoffer van die dinge wat jy nie behoort te doen nie. Jy hoef nie bang te wees dat as n siekte in jou familie loop, jy dit gaan kry nie (byvoorbeeld alzheimer-siekte, parkinson-siekte of depressie). Jy kan jou ooranaliserende gedagtes ba lanseer. 24

14 Inleiding Jy kan jou depressie en angs oorkom en beheer sommige wetenskaplikes wys jy kan selfs skisofrenie en obses siefkompulsiewe versteuring beheer en oorkom. Jy hoef nie in die verlede te bly delf om jou daarvan te bevry nie. Jy kan gelukkig wees en vrede ervaar, ongeag jou omstandighede. As jy jou kop geknik het by die noem van selfs net een van hierdie punte, is dit tyd vir jou om jou denke vry te maak om alles na te jaag wat God vir jou het. Lees verder. Dit is tyd vir jou om jou brein aan te skakel en die sleutels tot optimale geluk, denke en gesondheid te vind. In Deel 1 verduidelik ek aan die hand van die wetenskap en die Skrif hoe die konsepte wat hierbo beskryf word, by mekaar uitkom. Deel 2 bevat my 21-dag-breindetoksplan, wat my wetenskaplik bewese tegniek Skakel jou brein aan in vyf stappe insluit, wat op my navorsing gebaseer is, asook my jare in kliniese praktyk en seminare en konferensies wat ek oral oor die wêreld aangebied het. Hierdie deel is prakties en gevul met bewese kernstrategieë wat jou sal help om n lewenstyl te ontwikkel om jou denke te vernuwe en dit in ooreenstemming te bring met God se wil sodat jou goddelike doel vrygestel kan word (Pred. 3:11). Jy is waarlik ontwerp vir optimale geluk, denke en gesondheid. Samevatting: Inleiding 1. Slegs n paar dekades gelede nog het wetenskaplikes die brein beskou as n onveranderlike masjien. Hierdie siening het gevoel die beskadigde brein kan nie reggemaak word nie en die fokus was kompensering, nie herstel van funksie nie. 25

15 Inleiding 2. Ons kan die fisiese aard van ons brein verander deur ons denke en keuses te verander. 3. Wanneer ons ons denke bewustelik rig, kan ons toksiese denkpatrone uitfaseer en dit vervang met gesonde gedagtes. Nuwe gedagtenetwerke groei. Ons verhoog ons intelligensie en bring genesing na ons denke en liggaam. 4. Dit begin alles in die sfeer van die brein, met ons ver moë om te dink en te kies die kragtigste ding in die heelal naas God. 5. Neuroplastisiteit per definisie beteken die brein is aanpasbaar, en verander elke oomblik van elke dag. 6. Wetenskaplikes begin uiteindelik die brein sien as iets wat hernubare eienskappe het (soos in Rom. 12:2). 7. Die wetenskap huiwer op n afgrond wanneer ons die ver antwoordelikheid en impak erken van ons denke en die keuses wat daarop volg, wat implikasies het tot op die wyse waarop die gene in ons liggame hulself uitdruk. 8. Neurogenese is die geboorte van nuwe bababreinselle. 26

16 DEEL 1 Hoe om jou brein aan te skakel

17 1 Denke beheer materie Belangrikste Skrifgedeelte: Die Gees wat God ons gegee het, maak ons immers nie lafhartig nie, maar vul ons met krag en liefde en selfbeheersing. 2 Timoteus 1:7 Wetenskapkonsep wat hierby aansluit: Die wetenskap wys dat ons gemaak is vir liefde, met n neiging tot natuur like opti misme. Dit beteken presies wat die Skrif hierbo sê. Die debat in die wetenskap is tussen die denke wat bepaal word deur wat die brein doen teenoor die brein wat doen wat die denke wil hê. Die posisie wat jy inneem, sal n im pak hê op jou siening van vrye wil en keuse. Die denke is wat die brein doen Die eerste argument sê dat gedagtes uit jou brein kom, asof jou brein alle aspekte van jou denkervaring ge nereer. Mense 29

18 Hoe om jou brein aan te skakel wat hierdie siening huldig, word die materialiste genoem. Hulle glo dit is die chemikalieë en neurone wat die denke skep en dat die verhoudings tussen jou gedagtes en dit wat jy doen bloot geïgnoreer kan word. In wese is hulle perspektief dus dat die brein dit wat jy doen en dit wat jy dink, skep. Die denke is wat die brein doen, glo hulle, en die implikasies is beduidend. Neem byvoorbeeld die behandeling vir depressie. Volgens hier die reduksionistiese siening is depressie n probleem van chemiese wanbalans van n masjienagtige brein; die behande ling is derhalwe om die ontbrekende chemikalieë toe te voeg. Hierdie siening is uit n Bybelse en wetenskaplike oogpunt verkeerd. Die brein doen wat die denke wil hê Kom ons kyk hierna uit n ander hoek: Die brein doen wat die denke wil hê. Jy is n denkende wese. Jy dink die hele dag, en snags, terwyl jy slaap, sorteer jy jou gedagtes uit. Terwyl jy dink, kies jy, en wanneer jy kies, lei dit tot genetiese uit drukking in jou brein. Dit beteken jy maak proteïene, en hierdie proteïene vorm jou gedagtes. Gedagtes is werklike, fisiese dinge in die sfeer van die denke. Eric R. Kandel, n neuropsigiater wat die Nobelprys gewen het vir sy werk oor geheue, wys hoe ons gedagtes, selfs ons verbeelding, onder ons DNS se vel kan inkom en sekere gene kan aanskakel en ander kan afskakel, wat die struktuur van die neurone in die brein verander. 1 Terwyl ons dink en ons verbeelding gebruik, verander ons dus die struk tuur en funksie van ons breine. Selfs Freud het in die 1800 s gespekuleer dat denke tot veranderinge in die brein lei. 2 Meer onlangs het voorste neurowetenskap likes soos Marion Diamond, Norman Doidge, Joe Dispenza, 30

19 Denke beheer materie Jef frey Schwartz, Henry Markram, Bruce Lipton en Allan Jones, om net n paar te noem, gewys hoe ons gedagtes verstommende krag het om die brein te verander. 3 Ons breine verander elke oomblik terwyl ons dink. Deur te dink en te kies herontwerp ons die landskap van die brein. Ons denke is ontwerp om die liggaam, waarvan die brein n deel is, te beheer, nie andersom nie. Materie beheer ons nie; ons beheer materie deur ons denke en keuses. Ons kan nie die gebeure en omstandighede van die lewe be heer nie, maar ons kan ons reaksies beheer. Trouens, ons kan ons reaksies op enigiets beheer, en sodoende ons breine ver ander. Dit is nie maklik nie; dit is harde werk, maar dit kan gedoen word deur ons gedagtes en keuses. Dit is waarop ek fokus in die tweede helfte van die boek met my 21-dag-breindetoksplan. Nou kan jy egter rustig wees in die wete dat wat God jou bemagtig het om te doen, kragtiger en doeltreffender is as enige medikasie, enige bedreiging, enige siekte, of enige neu rologiese uitdaging. Die Skrif is ook duidelik hieroor: Die Gees wat God ons gegee het, maak ons immers nie lafhartig nie, maar vul ons met krag en liefde en self be heer sing (2 Tim. 1:7). Ons word nie ingeperk deur die fisieke nie; ons beheer die fisieke. Julle hoef net na die talle inspirerende oorlewingsverhale te luister van dié wat deur die geskiedenis heen en in die hedendaagse lewe n on moontlike oormag oorwin het, om te weet dit is waar. Keuses is werklik Jy is vry om keuses te maak oor hoe jy jou aandag fokus, en dit beïnvloed hoe die chemikalieë en proteïene en bedrading van jou brein verander en funksioneer. Wetenskaplikes bewys dat die verhouding tussen dit wat jy dink en hoe jy jouself verstaan jou oortuigings, drome, hoop en gedagtes n groot impak het op hoe jou brein werk. 31

20 Hoe om jou brein aan te skakel Navorsing het bevind dat 75% tot 98% van geestes-, fisieke en gedragsiektes voortkom uit n mens se ge dag telewe. 4 Hierdie verbluffende statistiek beteken slegs 2% tot 25% van geestes- en fisieke siektes kom uit die om ge wing en gene. Denke aktiveer gene Elke dag ontdek wetenskaplikes die presiese paadjies waardeur veranderinge in menslike bewussyn veranderinge in ons breine en liggame teweegbring. Ons bewussyn hierdie fenomenale gawe van God om te kan dink aktiveer ons gene en verander ons breine. Die wetenskap wys dat ons gedagtes, met hulle meegaande gevoelens, sekere stelle ge ne in komplekse verhoudings aan- en afskakel. Ons neem feite, ervarings en die gebeure van die lewe, en gee be te kenis daaraan met ons denke. Ons het dalk n vaste stel gene in ons chromosome, maar watter van daardie gene aktief is en hoe hulle aktief is, het baie te doen met hoe ons dink en ons ervarings verwerk. Ons gedagtes produseer woorde en gedrag, wat op hul beurt verdere denke en keuses stimuleer wat meer gedagtes bou in n nimmereindigende kringloop. Ons breine word gevorm deur ons reaksies Ons reageer voortdurend op omstandighede en gebeure, en namate hierdie siklus voortgaan, word ons breine gevorm deur die proses, óf in n positiewe, goeie rigting, óf in n negatiewe, toksiese, swak rigting. Dit is dus die gehalte van ons denke en keuses (bewussyn) en ons reaksies wat ons breinargitektuur bepaal die vorm of ontwerp van die brein en die gevolglike gehalte van die gesondheid van ons gees en liggame. Die wetenskap en die Skrif wys albei dat ons gemaak 32

21 Denke beheer materie is vir liefde en optimisme 5, en wanneer ons dus reageer deur negatief te dink en negatiewe keuses te maak, ly die ge hal te van ons denke daaronder, wat beteken die gehalte van ons brein argitektuur ly daaronder. Dit is vertroostend en uitda gend om te weet dat negatiewe gedagtes nie die norm is nie. Denke verander ons DNS As ons dit verder vat, wys navorsing dat DNS in werklikheid verander volgens ons gedagtes. Wan neer jy daardie negatiewe gedagtes oor die toekoms dink die week wat voorlê, wat n persoon kan doen of sê, selfs in die afwesigheid van die konkrete stimulus sal daardie toksiese gedagtes die bedrading van jou brein op n negatiewe manier verander, en stres veroorsaak vir jou gees en liggaam. 6 Volgens dr. Herbert Benson, MD, voorsitter van die Harvard Medical School se Mind-Body Institute, lei negatiewe gedagtes tot stres, wat die liggaam se natuurlike genesingsvermoë beïnvloed. 7 Toksiese gedagtes takel die brein af. Die Institute for HeartMath, n internasionaal erkende navorsingsorganisasie sonder winsoogmerk wat mense help om hulle stres te verminder, bespreek n eksperiment met die titel Local and Nonlocal Effects of Coherent Heart Frequencies on Confirmational Changes of DNA. Hierdie studie toon dat gedagtes en gevoelens van woede, vrees en frustrasie daartoe gelei het dat DNS van vorm verander het volgens die gedagtes en gevoelens. Die DNS het gereageer deur stywer en korter te word en baie DNSkodes af te skakel, wat gehalte-uitdrukking verminder het. Ons voel dus afgeskakel deur negatiewe emosies, en ons liggaam voel dit ook. Maar hier volg die goeie nuus: Die negatiewe af skakeling of swak gehalte van die DNS-kodes is omgekeer deur gevoelens van liefde, vreugde, waardering 33

22 Hoe om jou brein aan te skakel en dankbaarheid! Die navorsing het ook bevind dat HIVpositiewe pasiënte wat positiewe gedagtes en gevoelens ervaar het, keer meer weerstandig was teen die siekte as dié wat nie positiewe gevoelens ervaar het nie. 8 Die kruks van die saak is dus dat wanneer ons binne ons normale liefdesontwerp funksioneer wat is dat ons na God se beeld geskape is (Gen. 1:26) ons die vorm van ons DNS kan verander sodat dit beter is. Wanneer ons dus swak besluit wanneer ons kies om in toksiese gedagtes te verval (soos on ver gewensgesindheid, bitterheid, irritasie, of gevoelens dat ons nie dinge kan hanteer nie) verander ons die DNS en ge volglike ge ne tiese uitdrukking, wat dan ons breine se be drading ne gatief verander. Dit plaas die brein in n beskermingsmo dus, en die brein skakel hierdie swak, tok siese gedagtes in negatiewe stres om. Hierdie stres mani festeer dan in ons liggame. Maar die opwindendste deel van hierdie studie is die hoop wat dit bring, want die po sitiewe ingesteld heid, die goeie keuse, het alles herbe draad na die oorspronk like, gesonde, positiewe staat. Hier die we ten skaplikes het ba sies bewys dat ons ons denke kan ver nuwe. Stres Fase 1 van stres is normaal. Dit is ons wakker toestand wat ons gefokus en bewus hou, en dit is die staat waarin ons is wanneer ons in ooreenstemming met God dink. Fase 2 en 3 van stres is egter ons denke en liggaam se reaksie op toksie se ge dagtes normale stres wat skeefgeloop het. Selfs n klein hoeveelheid van hierdie negatiewe stresvlak ke van n klein bietjie toksiese gedagtes het verreikende ge volge vir geestes- en fisieke gesondheid. Stres word gedefinieer as n toestand wat geken merk word deur simptome van geestesof fisieke span ning, soos depressie of hipertensie, wat kan ontstaan as gevolg van n reaksie op n situasie waarin n 34

23 Denke beheer materie persoon bedreig, on der druk, ensovoorts voel. 9 Sinonieme vir stres sluit in angs, se nu weeagtigheid, vreesagtigheid, kommer, on ge duld, vrees, spanning en rusteloosheid. Reaksie is hier die kernwoord. Jy kan nie die gebeure of omstandighede van jou lewe beheer nie, maar jy kan jou reaksies beheer. En om daardie reaksies te beheer is die verskil tussen gesonde denke en n gesonde liggaam en siek denke en n siek liggaam. Hier volg net n paar statistieke wat bevestig dat 75% tot 98% van geestes- en fisieke siektes as gevolg van n mense se gedagtes ontstaan: n Studie deur die Amerikaanse mediese vereniging het bevind dat stres n faktor is in 75% van alle siektes waaraan mense vandag ly. 10 Die verband tussen stres en siekte is n reuse 85%. 11 Die International Agency for Research on Cancer en die Wêreldgesondheidsorganisasie 12 het tot die gevolgtrekking gekom dat 80% van alle kankers die ge volg is van lewenstyl en nie genetika nie, en dit is n konserwatiewe skatting. Volgens dr. Bruce Lipton, n wetenskaplike wat groot vordering gemaak het in ons begrip van die uitwerking van die denke op die brein, 13 raak geenversteurings soos Huntington-chorea, beta-teikensel-anemie en sistiese fi brose, om net n paar te noem, minder as 2% van die bevolking. Dit beteken die oorgrote meer derheid van die wêreldbevolking kom in hierdie wê reld in met gene wat hulle in staat behoort te stel om n gelukkige en gesonde lewe te lei. Lipton sê n ver bluf fende 98% van siektes hou verband met leef styl keuses dus, met ons denke. Volgens dr. H.F. Nijhout 14 beheer gene biologie en nie andersom nie. Volgens W.C. Willett 15 kan slegs 5% van kanker- en kardiovaskulêre pasiënte hulle siekte aan oorerflike faktore toeskryf. 35

24 Hoe om jou brein aan te skakel Die Amerikaanse gesondheidsinstituut skat dat 75% tot 90% van alle besoeke aan primêre gesond heids org praktisyns vir stresverwante probleme is. 16 Sommige van die jongste negatiewe stresstasistieke wat siekte ver oorsaak as gevolg van toksiese denke is insiggewend. Die belangrikste punt van hierdie hoofstuk is dat die den ke materie beheer. As ons dit regkry, het ons enorme potensiaal om optimale gesondheid te bereik. As ons dit nie regkry nie, sal ons ons eie grootste vyande wees. Samevatting: Hoofstuk 1 1. Die debat in die wetenskap is tussen die denke wat bepaal word deur wat die brein doen teenoor die brein wat doen wat die denke wil hê. 2. Die korrekte siening is dat die denke ontwerp is om die liggaam, waarvan die brein n deel is, te beheer, nie andersom nie. 3. Ons breine beheer ons nie; ons beheer ons breine deur ons gedagtes en keuses. 4. Ons kan ons reaksies op enigiets beheer. 5. Keuses is werklik. Jy is vry om keuses te maak oor hoe jy jou aandag fokus, en dit beïnvloed hoe die chemikalieë, proteïene en bedrading van jou brein verander en funksioneer. 6. Navorsing bewys dat DNS in werklikheid veran der in reaksie op ons gedagtes. 7. Fase 1 van stres is normaal. Fase 2 en 3 van stres is egter ons denke en liggaam se reaksie op toksiese gedagtes basies normale stres wat skeefgeloop het. 8. Reaksie is die kernwoord hier. Jy kan nie die gebeure of omstandighede van jou lewe verander nie, maar jy kan jou reaksies beheer. 36