Jöklabreytingar , og Oddur Sigurðsson Orkustofnun, Grensásvegi 9, 108 Reykjavík;

Transcription

1 Data report Jöklabreytingar , og Oddur Sigurðsson Orkustofnun, Grensásvegi 9, 108 Reykjavík; YFIRLIT Veturinn var mjög hlýr að því er kemur fram á vefsíðu Veðurstofu Íslands. Sumarið var einnig mjög hlýtt og þannig árið í heild afar hlýtt en þó ekki nærri eins og árið á undan. Vetrarúrkoma var yfir meðallagi en engu að síður var snjólétt víðast á hálendinu vegna hlýindanna. Sumarúrkoman var nærri meðallagi. Gefur auga leið að ekki vegnar jöklunum vel þegar svona viðrar. Jafnan er talið að þeir veðurþættir sem mest áhrif hafa á afkomu jökla séu lofthiti að sumri og úrkoma að vetri. Ekki má þó líta fram hjá því að lofthiti hefur mikið að segja í upphafi vetrar og vetrarlok, það er að segja styttir veturinn í reynd hvað jökulinn varðar. Mælingar á jöklum undanfarin ár sýna að sumarafkoman, sem er mest háð hitanum, sveiflast meir en vetrarafkoman, sem aftur byggist mest á úrkomunni. Þetta má lesa út úr töflu 1 hér að neðan. Þannig virðist hitafar hafa úrslitaáhrif á vöxt og viðgang íslenskra jökla. Kemur það heim við reynslu kynslóðanna hér á landi svo langt sem sögur ná. Hugað var að 46 stöðumvið jökulsporða. Langflestir halda áfram að rýrna enda litlar líkur til annars í svoddan árferði. Framrás mældist á 4 stöðum og hefur hver sína skýringu sem er þó ekki augljós í öllum tilvikum. Á einum stað mældist engin breyting. AFKOMUMÆLINGAR Hér fylgja í töflu 1 afkomutölur hvers árs frá 1988 fyrir norðurhlið Hofsjökuls (Sátujökul) og austur- (Þjórsárjökul) og suðvesturhliðina (Blágnípujökul) frá 1989 samkvæmt mælingum Orkustofnunar (Oddur Sigurðsson, 1989, 1991 og 1993; Oddur Sigurðsson og Ólafur Jens Sigurðsson 1998; Oddur Sigurðsson og fl. 2004). Í neðstu línu fyrir hvern jökul er samantekt meðalvetrarafkomu, meðalsumarafkomu, samanlagða ársafkomu og meðalhæð jafnvægislínu frá upphafi þessarra mælinga. Þar kemur í ljós að mest snjóar á Þjórsárjökul. Þar leysir líka mest og jafnvægislína því þar mun neðar en til norðurs og suðvesturs. ATHUGASEMDIR OG VIÐAUKAR Snæfellsjökull Nú hrökk Hyrningsjökull undan í stóru stökki sem beðið hefur verið eftir í nokkur ár. Síðan 1997 hefur sporðurinn fjarlægst mælingamerkin óverulega þótt jökullinn í heild hafi rýrnað mikið að sögn Hallsteins. Því olli þykkt aurlag fremst á sporðinum sem kom í veg fyrir að ísinn bráðnaði í samræmi við lofthita. Nú hefur það svæði hreinlega slitnað frá jöklinum og verður enn um sinn m hár, óhreinn íshaugur spölkorn framan við jökulinn. Tafla 1. AFKOMA HOFSJÖKULS MASS BALANCE OF HOFSJÖKULL Ár Flatar- Vetur Sumar Árið Jafnv.- mál lína Year area Winter Summer Net ELA km 2 m m m (m y.s.) Sátujökull ,6 1,31-2,27-0, ,6 1,74-1,24 0, ,6 1,45-2,05-0, ,6 1,94-3,35-1, ,6 1,87-0,81 1, ,6 1,77-0,86 0, ,6 1,86-1,62 0, ,4 1,72-2,30-0, ,4 1,60-2,37-0, ,4 1,13-2,18-1, ,4 1,17-1,73-0, ,6 1,44-1,70-0, ,6 1,02-2,36-1, ,6 1,26-1,84-0, ,6 1,14-2,14-1, ,6 1, ,6 1, ,49-2,01-8, JÖKULL No. 55,

2 Oddur Sigurðsson 1. mynd. Hyrningsjökull 4. september Þríhyrningur er fyrir miðri mynd en í þokunni hátt á jöklinum sést í Jökulþúfurnar. Hyrningsjökull outlet glacier, Snæfellsjökull W-Iceland. Ljósm./Photo: Jenný Guðjónsdóttir. Tafla 1. framhald/cont. Þjórsárjökull ,8 2,22-1,22 1, ,8 1,64-1,64 0, ,8 2,08-3,04-0, ,8 2,48-0,98 1, ,8 2,11-1,37 0, ,8 1,62-1,78-0, ,0 1,74-2,36-0, ,0 1,53-2,88-1, ,0 1,45-2,60-1, ,0 1,26-2,32-1, ,9 1,41-2,18-0, ,9 1,50-2,47-0, ,9 1,08-2,64-1, ,9 1,73-2,47-0, ,9 1, ,9 1, ,67-2,23-9, Blágnípujökull ,5 2,02-0,95 1, ,5 1,62-1,60 0, ,5 2,11-2,71-0, ,5 2,46-0,83 1, ,5 2,02-1,32 0, ,5 1,73-1,72 0, ,5 1,68-2,00-0, ,5 1,79-2,39-0, ,5 1,60-2,45-0, ,5 1,07-2,45-1, ,5 1,32-1,65-0, ,5 1,31-2,32-1, ,5 1,00-2,10-1, ,5 1,64-2,02-0, ,5 1,87-2,39-1, ,5 1,29-2,79-1, ,65-2,02-6, JÖKULL No. 55, 2005

3 Jöklabreytingar Drangajökull Kaldalónsjökull Indriði á Skjaldfönn segir í mælingaskýrslu: Mikið umrót hefur orðið í haust við skriðjökulssporðinn vegna óvenjulegra vatnavaxta í haustrigningum, m.a. er þverlínuvarða horfin enþað kom ekki að sök. Mórilla færir sig enn til suðurs undan sporðinum og fellur fram í einu lagi. Afar mikil þynning er á sporðinum öllum, enda voru sumarhlýindi og sólfar með ólíkindum. Farið er að móta fyrir brúnarhjallanum aftur sem Úfurinn var hluti af og horfur á að land allt sem fór undir jökul nýverið, endurheimtist á næsta áratug, ef heldur sem horfirum sumargæsku. Í árferðispistli sínum í nóvember 2004 segir Indriði: Veðurfar frá áramótum til vors var mjög gott þó ekki jafnaðist það á við sama árstíma í fyrra. Dálítinn snjó gerði í janúar og febrúar, síðan gott og voraði vel. Þurrkar í júní og fram í júlí töfðu túnsprettu. Heyskapartíð fágætlega góð, suðlægar áttir, hægar, þurrviðri og helst að vantaði vætu fyrir háarsprettu og berjavöxt. Vikan ágúst var, hvað hlýindi snerti, ekki lík neinu því sem ég hef lifað hérlendis. Skafheiðríkt alla dagana og lítt bærilegur hiti fyrir fólk og fénað. Tíunda ágúst fór hitinn vel yfir 28 Cogfimmtudag og föstudag yfir 26 gráður. Nánast allir lækir þrutu um þetta leyti, því fannir allar hér í brúnum löngu horfnar. Skjaldfönn þraukaði þó til 16. ágúst. Tún þurrkbrunnu, úthagi gulnaði upp og nýbúarnir hér í dalnum, holugeitungar, létu mikið að sér kveða. Ódöngun víða í aðalbláberja- og bláberjalyngi sökum maðks. Berjaspretta annars með fádæmum, einkum voru bláber yfirgengileg. Vöxtur trjágróðurs afar mikill og árssprotar eins og best gerist á viðurkenndustu skógræktarsvæðum. Í lok ágúst fór að rigna og gerði þrjú eða fjögur fádæma vatnsveður í september og október svo vatnavextir urðu þvílíkir að fara verður hálfa öld aftur í tímann til að jafna við. Selá braut t.d. bakka sína og rauf fyrirhleðslugarða. Tíð í haust annars mild og hretlaus til veturnótta. Þrátt fyrir óvenjulega þurrka vour dilkar með besta móti hér og vegur þar líklega þyngst afbragðs vor sem kom óvenju bráðri döngun í allar skepnur og má þar ekki gleyma fuglum sem allt lék í lyndi hjá m.a. rjúpu sem er nú aftur farin að sjást svo minnir á það sem fyrrum var. Af einhverjum ástæðum hafa mýs þó ekki tímgast í takt við góðærið, alla vega ber flestum hér um slóðir saman um að þær séu miklu minna uppáþrengjandi en síðast haust og vetur. Í raun má segja að hvað veðursæld síðustu tveggja ára snerti, höfum við hér um slóðir flust um set austur undir Eyjafjöll. Reykjarfjarðarjökull Sporðurinn er brattur og jökulvatnið virðist koma frekar með jökulsporðinum en undan honum miðjum eins og áður fyrr. Vatnið er aurugt og í sumar var frekar mikið vatn í Reykjarfjarðarósi enda sumarið gott. Leysingin náði hátt upp á jökulinn, er nú aðeins að verða eftir vetrarsnjór á hæsta hluta jökulsins í lok sumars. skrifar Þröstur Jóhannesson í skýrslu sína. Það virðist vera algengt að framrásandi jökull vilji víkja vatninu út til hliðanna. Hnúfulaga sporðurinn virkar sem stífla á vatnsrennslið með botni jökulsins. Þótt hér sé augljóslega um framhlaup að ræða er það ekki nærri eins mikið og í Leirufjarðar- og Kaldalónsjökli né eins mikið og síðasta framhlaup Reykjarfjarðarjökuls sem stóð yfirárin og nam tæpum kílómetra. Þótt jökullinn hafi ekki byrjað að ganga fram í sporðinn fyrr en 2002 gefaljósmyndirtil kynnaað hreyfinghafi verið komin á hann ofanverðan þegar Norðurlandsjöklar Gljúfurárjökull Árni Hjartarson skrifar eftirfarandi íbréfi: Farið var í fyrstu göngur í Sveinsstaðaafrétt þann 4. september og mun aldrei hafa verið gengið jafn snemma og í ár og þar með er mæling Gljúfurárjökuls einnig gerð óvenju árla hausts. Aðstæður við jökulinn voru þær að allur snjór frá síðasta vetri var horfinn bæði úr árgljúfrinu og frá jökulröndinni. Það eina sem eftir er af vetrarsnjónum eru smáfyrningar sem liggja hátt uppi á jökli neðan undir Blekkli og undir hjarnbrekkunum sitt hvoru megin við hann. Viðmiðunarsteinninn sem merktur var 2003 var á sínum stað og merkin á honum vel sýnileg en þau þyrfti að endurmála á næsta ári. Áll úr ánni rann sitthvoru megin við steininn. Aðalállinn er 8 m austur af honum. Stefnuvarða sem hlaðin var í fyrra er horfin í ána. Áttavitastefna frá viðmiðunarsteininum í mælipunkt við jökulrönd er beint í suður. Fjarlægð í jökulinn frá steininum reyndist 47,7 m (mælt með nýju 60 m málbandi). Í fyrra (2003) var þessi fjarlægð 24 m. Jökullinn hefur því hörfað um JÖKULL No. 55,

4 Oddur Sigurðsson 2. mynd. Séð yfir sporð Kirkjujökuls úr flugvél 14. september Fjallkirkja gnæfir þar á bak við. Í baksýn er Eiríksjökull og austur úr honum skríða Ögmundarjökul og Þorvaldsjökull (til hægri). Kirkjujökull outlet glacier in eastern Langjökull ice cap has been monitored since Eiriksjökull ice cap in background. Ljósm./Photo: Oddur Sigurðsson. 23,7 m á þessum stað. Það er mesta breyting sem orðið hefur á einu ári á síðustu áratugum. Blekkilsmið, þ.e. sá staður við ána þar sem Blekkillinn hverfur undir ísbungu skriðjökulstungunnar, er nú sunnar og nær jökli en nokkru sinni frá því að athugun á því hófst. Hnitin eru: N65 43,602 V18 38,825. Jökullinn er allur nokkuð sprunginn og óhægur yfirferðar en þó ekki eins og í fyrra en þá virtist vera einhverskonar hlaup í honum enda hafði hann lítið hopar þrátt fyrir hlýindin sem þá voru. Þríhyrndur urðarfláki er í jökulsporðinum austan við mælistaðinn, nokkurs konar rönd. Þar nær jökullinn lengst fram. Áin kemur tiltölulega vatnsmikil og mórauð á um 20 m kafla undan jöklinum vestantil og hefur breytt sér töluvert frá því í fyrra, en þá kom hún í tveimur álum undan ísröndinni. Sprungur og niðurföll í ísnum marka fyrir árfarveginum undir jökli. Jökullituð Gljúfuráin fellur síðan í blátæra Skíðadalsána utan við Sveinsstaði. Neðan ármótanna hefur Skíðadalsá á sér greinilegan jökulvatnslit. Hún er þó ekki eins mórauð og Svarfaðardalsá sem enn fær á sig lit frá Búrfellsjökli sem hefur ekki lokið framhlaupi því sem hófst í jöklinum fyrir þremur árum. Jöklamælingamaðurinn kvað að lokinni mælingu: Gljúfurárjökull grið ei fær / í gróðurhúsavetrum, / tapað hefur tel ég nær / tuttugu og fjórum metrum. Grímslandsjökull Þeim félögum Sigurði Bjarklind og Karli Halldórssyni kom margt spánskt fyrir sjónir sem sjá má af bréfi þeirra. Við félagarnir röltum upp eftir Ytri-Jökulsá að venju en sáum fljótlega að landslagið hafði mikið breyst frá fyrri árum. Neðan við jökulinn höfðum við hingað til gengið á sléttri fönn en nú var svo sannar- 166 JÖKULL No. 55, 2005

5 Jöklabreytingar lega skarð fyrir skildi. Flekarnir yfir ánni voru götóttir eða horfnir og urðin meira eða minna auð á stórum köflum. Þegar við komum upp að jöklinum þekktum við hvorki haus né sporð. Við voru lengi að átta okkur á aðstæðum og það tók drjúgan tíma að finna merkið næst jökulsporðinum. Framan við sporðinn var nú gríðarleg stórgrýtisurð eða jökulruðningur og mikil grjótröst lá skáhalt upp á jökulinn auk þess sem hann var allur þakinn grjóti. Við höfðum ekki séð hann svona áður. Hann hafði samkvæmt mælingum hopað um 5 m en það var líka eitthvað annað sem hafði gerst. Fönnin var horfin og klakinn var kominn í ljós. Það var nokkurn veginn á hreinu hvar sporðurinn endaði undir ruðningnum. Nú varð okkur ljóst að svona sporðamælingar eru ekki heimsins nákvæmustu vísindi. Að hafa eitt merki og síbreytilegar aðstæður kann ekki góðri lukku að stýra. Það skemmtilega við þetta verkefni er þó það að þessi ágæti jökull er alltaf að koma okkur á óvart. Stundum er fönn yfir sporðinum eftir góð sumur, stundum er allt í gljáandi jökulklaka og nú síðast vorum við ráðvilltir eins og Lísa í Undralandi. Slíkar aðstæður sem hér er lýst koma einkum fyrir við litla jökla. Þeir eru stundum svo árum skiptir ákafiísnjó frá sporði upp í efstu drög og á það við um flesta jökla norðanlands. Þá er mikilvægt að nota þau tækifæri sem gefast eftir snjórýran vetur og gott sumar að sjá jökulinn beran og mæla. Langjökull Geitlandsjökull í Þjófakróki Jökullinn er allhreinn og sléttur á þessum slóðum þegar komið er 100 m inn fyrir jaðarinn. Kerlingarfjöll Loðmundarjökull eystri Mælt var að jöklinum við stóran íshelli þar sem út rann lækur. Jökullinn er rytjulegur á jaðrinum. Hofsjökull Blágnípujökull Lónið við jökulinn stækkar með hverju ári og stendur jökulsporðurinn út í lónið og áin er horfin. Sett var upp nýtt merki nr. BLA Nauthagajökull Jökullinn hefur lækkað geysilega frá í fyrra. Múlajökull Á tveim mælistöðum við framanverðan jökulinn hafði sporðurinn fjarlægst merkin og sýndi ekki á sér neitt fararsnið. Við Hjartafellið mældist jaðar jökulsins hins vegar mun framar en í fyrra með breyttu yfirborðián þess þó að nokkuðbendi til framhlaups jökulsins. Sátujökull á Lambahrauni Hér var bætt við nýju merki á stórum steini (1,5 mannhæð) með smá vörðu. Árið 1984 var jökulröndin rétt neðan við steininn, en var hann á kafi í snjó. Sátujökull sunnan Eyfirðingahóla Skálakvíslin var ófær bílum svo að ganga varð á jökli að mælilínu. Aurborna svæðið neðst á jöklinum mjókkar sífellt. Jökullinn er sléttur og sprungulaus eins langt og séð verður. MÝRDALSJÖKULL Sólheimajökull rennur í bugðum niður eftir dal. Ekki tekst alltaf að leggja mælilínur svo að þær elti flóttaleið jökulsins nákvæmlega. Þeim þarf þá að breyta og endurmeta afstöðu. Sums staðar, svo sem við Sólheimajökul, hafa verið settar niður fleiri mælilínur til að bæta úr þessum vanda. Einar og Gunnlaugur gera grein fyrir þessu í sinni ýtarlegu skýrslu. Vegna þess að þessi mælilína er nokkuð samhliða jöklinum á kafla hefur einnig verið mælt frá stóra steininum sem áberandi er á aurunum og sýndur er á 1. mynd í greinargerðinni frá Mælingar frá þeim stað hafa verið gerðar frá árinu Frá stóra steininum í jökul eru nú 420 m en haustið 2003 var fjarlægðin 333 m. Hop á þessum stað er því 87 m. Samkvæmt útgefnum tölum í Jökli á þessu sama tímabili hefur jökuljaðarinn hopað um 329 m. Þarna munar nokkru en yfirleitt jafnast þessi munur með tímanum. Tvö síðustu ár hefur sporður Sólheimajökuls fjarlægst merkin um tæpa 200 m og hafa engin tvö samliggjandi ár verið jöklinum jafnhörð síðan mælingar hófust árið VATNAJÖKULL Síðujökull Ekki vannst tími til mælingaferðar um haustið og var því farið í apríl 2005 að þessu sinni. Skeiðarárjökull vestur Fjarlægðin milli merkja og jökuls mældist sú sama og í fyrra þótt jökullinn hafi lækkað mikið. Nú sáust í fyrst sinn skil milli jökuls og sandaldna alla leið vestur að Súlu. Súluupptök eru á austurleið. Hannes telur að Súla skili sér öll í Gígjukvísl áður en langt um líður. JÖKULL No. 55,

6 Oddur Sigurðsson Skeiðarárjökull miðja Allur jökullinn þynntist áberandi í sumar og Hannes bendir á að haftið sem lokar Skeiðará frá Gígjukvísl styttist. Skeiðarárjökull austur - Jökullinn hefur lækkað frá miðmælilínu í átt að Jökulfelli en er úfinn þar fyrir vestan. Ekki varð komist í austasta merkið um haustið vegna þess að Skeiðará umkringdi staðinn. Þar var mælt í staðinn í febrúar Hann hafði þá skriðið fram og hækkað töluvert eins og honum hafi verið ýtt upp. Skeiðará heldur sér langt frá Skaftafellsheiði og varnargörðum að austan og rennur einungis undir vesturhluta Skeiðarárbrúar. Morsárjökull Mælingin var ónákvæm eins og í fyrra vegna lóns sem liggur með mestöllum sporðinum. Skaftafellsjökull, Svínafellsjökull, Virkisjökull og Falljökull Guðlaugur telur að jöklarnir hafi minnkað meira en mælingin segi til um. Víða eru að koma fram klettar þar sem jöklarnir falla fram af hálendinu. Ragnar þjóðgarðsvörður fylgdi Guðlaugi til mælinga. Helgi og Hálfdan Björnssynir á Kvískerjum komu við mælingum á aðeins þrem jökulsporðum. Engu að síður athuguðu þeir aðra mælistaði og úrskurðuðu þar ómælandi. Syðsti hluti Kvíárjökuls frá Kvíármýrarkambi og um það bil miðsvæðis að sjá frá Kambsmýrarkambi er að mestu sokkinn í samfellt lón, sem er þó enn að meirihluta þakið lágum grjótjökulsblokkum, sem ná lítið upp úr vatninu. Austan við þessa háu grjótjökulsöldu tekur við myndarlegur lónpollur og svo austan við hann og austur að farveginum er talsverð spild af grjótjökli... Vestan við háu grjótjökulsölduna tekur við hvítur og hreinn jökull. Þar eru áberandi hringlaga holur eða brunnar á alllöngu svæði... sem virðist vera staðbundið einkenni á Kvíárjökli. Þar sýnist jökullinn að mestu laus við sprungur. Sporður Hrútárjökuls sýnist liggja í dvala undir sínu þykka aurlagi. Ofan við það, þar sem hvíti jökullinn tekur við, hefur hann sýnilega illa þolað hlýindin undanfarið og bráðnað ofan af honum óvenju mikið ef miðað er við klettinn í miðjum jöklinum suður af Sauðafelli. Sporður Fjallsjökuls fellur nú að mestum hluta ofan í Fjallsárlón. Að austanverðu mætir hann lóninu þar sem Breiðá fellur í það og nær orðið vestur á móts við Sprekalónið ofan við Sprekalónsöldu. Í vestur enda þess rennur nú frá Hrútárjökli allmyndarleg kvísl, sem hefur grafið sér djúpan farveg eða gil, að heita má meðfram Fjallsjökli, og lokar leiðinni þar. Tók þá af mælingarstaðinn upp af Gamlaseli. Fjallsárlón hefur því stækkað mjög mikið í sumar. Þar sem jakablakkir þöktu þann hluta mikið í fyrra (2003) eru nú aðeins fáir og smáir jakar eftir en sýna þó að talsvert dýpi er á þessum hluta. Eins og sést á mælingunni á Fjallsjökli við Breiðamerkurfjall hefur hann einnig hörfað þeim megin, meira en við höfum dæmi um áður. Þegar horft er frá Bæjarskersbrún austur yfir Breiðamerkurjökul nú í október ber jaðar hans austast á móts við hæstu ölduna í Nýjaseli. Fyrir einu ári (2003) bar þann enda vestast á móts við Hálfdanaröldu. Þegar við bræður mældum Breiðamerkurjökul næst Breiðamerkurfjalli, kom í ljós, þar við jökuljaðarinn, þétt leirlag í grunnum farvegi. Í því sáust víða gróðurleifar, mest víðigreinar. Rjúpnabrekkujökull Í skýrslu Smára Sigurðssonar segir svo: Líkt og í fyrra var hægt að mæla jökulsporðinn með nokkru öryggi. Mjög lítil vetrarákoma var á jöklinum eftir veturinn. Nokkrum sinnum kom ég að jöklinum í vetur og var minni snjór á honum en oft áður. Svo mjög var snjórinn lítill á þessu svæði í vetur að erfiðlega reyndist að komast á vélsleða í Gæsavötn eftir hefðbundnum leiðum. Mun meira snjóaði á norðanverðum Sprengisandi en norðan Bárðarbungu. Opnað var fyrir umferð bíla í fyrstu viku júní en það er að öllu jöfnu ekki opnað fyrr en viku til 10 dögum af júlí. Gróður í Gæsavötnum, sem eru í 920 m y.s. var með daprara lagi þá fyrst og fremst vegna þurrka. SUMMARY Glacier variations , and The winter of was again very warm with considerable precipitation, yet highland outlet glaciers did not retain very much snow. The summer of 2004 was also well above average in temperature so all glaciers experienced negative mass balance. Glacier variations were measured at 46 locations. Four glacier snouts advanced, one due to surging, one snout was stationary, and the rest retreated. 168 JÖKULL No. 55, 2005

7 Jöklabreytingar TAFLA 2. Jöklabreytingar , og Glacier variations , and Jökull Dags. 2 síð. mæl. Mælingamaður Glacier Date of 2 last obs. Observer Snæfellsjökull Hyrningsjökull Jökulháls Drangajökull Kaldalónsjökull» Reykjarfjarðarjökull» Leirufjarðarjökull» Hallsteinn Haraldsson, Mosfellsbæ sn Hallsteinn Haraldsson, Mosfellsbæ Indriði Aðalsteinsson, Skjaldfönn Þröstur Jóhannesson, Ísafirði Ásgeir Sólbergsson, Bolungarvík Norðurlandsjöklar Gljúfurárjökull Árni Hjartarson, Tjörn Hálsjökull Sigurður Jónsson, Akureyri Barkárdalsjökull Thomas Häberle, Sviss Bægisárjökull Jónas Helgason, Akureyri Grímslandsjökull Sigurður Bjarklind, Akureyri Eiríksjökull Klofajökull Bjarni Kristinsson, Reykjavík Langjökull Upp af Geitlandi Bjarni Kristinsson, Reykjavík Hagafellsjökull vestari» Theodór Theodórsson, Reykjavík Hagafellsjökull eystri» Theodór Theodórsson, Reykjavík Kirkjujökull Einar Hrafnkell Haraldsson, Reykjavík Jökulkrókur Kristjana G. Eyþórsdóttir, Reykjavík Kerlingarfjöll Loðmundarjökull eystri Einar Hrafnkell Haraldsson, Reykjavík Hofsjökull Blágnípujökull Einar Hrafnkell Haraldsson, Reykjavík Nauthagajökull Leifur Jónsson, Reykjavík Múlajökull, vestur» Leifur Jónsson, Garðabæ Múlajökull, suðvestur» Leifur Jónsson, Garðabæ Múlajökull, suður» Leifur Jónsson, Garðabæ Sátujökull á Lambahrauni Bragi Skúlason, Sauðárkróki Sátujökull við Eyfirðingahóla Bragi Skúlason, Sauðárkróki Kvíslajökull, staður Björn Oddsson, Reykjavík Kvíslajökull, staður Bergur Einarsson, Reykjavík Eyjafjalla- og Mýrdalsjökull Gígjökull Theodór Theodórsson, Reykjavík Sólheimajökull, vesturtunga Einar Gunnlaugsson, Reykjavík Sólheimajökull, Jökulhaus Einar Gunnlaugsson, Reykjavík Sólheimajökull, austurtunga Einar Gunnlaugsson, Reykjavík Kötlujökull Oddur Sigurðsson, Reykjavík Öldufellsjökull» Gissur Jóhannesson, Herjólfsstöðum Sléttjökull» Ingibjörg Kaldal, Reykjavík Vatnajökull Tungnárjökull» ?? Hafliði Bárður Harðarson, Reykjavík Síðujökull, staður 1» Hannes Jónsson, Hvoli Síðujökull, staður 2» Hannes Jónsson, Hvoli Skeiðarárjökull, vestur» ?? Hannes Jónsson, Hvoli Skeiðarárjökull, miðja» ?? Hannes Jónsson, Hvoli JÖKULL No. 55,

8 Oddur Sigurðsson Jökull Dags. 2 síð. mæl. Mælingamaður Glacier Date of 2 last obs. Observer Vatnajökull, frh. Skeiðarárj. austur I, sæluhús» Skeiðarárj. austur III Skeiðarárj. austur IV, farvegur Morsárjökull, staður 1 Skaftafellsj. staðir 2 og 3 Öræfajökull Svínafellsjökull, staður 2 Virkisjökull Falljökull Kvíárjökull Hrútárjökull Fjallsjökull, Gamlasel Fjallsjökull, Fitjar Fjallsjökull, við Breiðamerkurfjall Breiðamerkurj. við Breiðam.fjall Ragnar F. Kristjánsson, Skaftafelli Ragnar F. Kristjánsson, Skaftafelli Ragnar F. Kristjánsson, Skaftafelli Ragnar F. Kristjánsson, Skaftafelli Guðlaugur Gunnarsson, Svínafelli Guðlaugur Gunnarsson, Svínafelli X Guðlaugur Gunnarsson, Svínafelli Guðlaugur Gunnarsson, Svínafelli X ?? Helgi Björnsson, Kvískerjum X ?? Helgi Björnsson, Kvískerjum X ?? Helgi Björnsson, Kvískerjum X ?? Helgi Björnsson, Kvískerjum Helgi Björnsson, Kvískerjum Helgi Björnsson, Kvískerjum Vatnajökull Breiðamerkurj. upp af Breiðárskála X Helgi Björnsson, Kvískerjum Breiðamerkurj. upp af Nýgræðum Helgi Björnsson, Kvískerjum Breiðamerkurj. við Stemmu» Steinn Þórhallsson, Breiðabólstað Breiðamerkurj. við Fellsfjall Steinn Þórhallsson, Breiðabólstað Heinabergsjökull, við Hafrafell Eyjólfur Guðmundsson, Hornafirði Heinabergsjökull, við Geitakinn Eyjólfur Guðmundsson, Hornafirði Fláajökull, við Hólmsárgarð Eyjólfur Guðmundsson, Hornafirði Fláajökull, austur 1, merki J Eyjólfur Guðmundsson, Hornafirði Svínafellsj. staður 3, Hornafirði Oddur Sigurðsson, Reykjavík Kverkjökull Jónas Helgason, Akureyri Rjúpnabrekkujökull Smári Sigurðsson, Akureyri + merkir framrás, merkir rýrnun sn merkir að eitthvað hindri mælingu (snjór, lón eða þ.u.l.)» táknar framhlaupsjökul merkir ekki mælt. HEIMILDIR Oddur Sigurðsson Afkoma Hofsjökuls Orkustofnun, OS-91005/VOD-02B. Oddur Sigurðsson Afkoma Hofsjökuls Orkustofnun, OS-91052/VOD-08B. Oddur Sigurðsson Afkoma nokkurra jökla á Íslandi Orkustofnun, OS-93032/VOD-02. Oddur Sigurðsson og Ólafur Jens Sigurðsson Afkoma nokkurra jökla á Íslandi Unnið fyrir auðlindadeild Orkustofnunar, Reykjavík. Orkustofnun, OS Oddur Sigurðsson, Þorsteinn Þorsteinsson, Stefán Már Ágústsson og Bergur Einarsson. Afkoma Hofsjökuls Orkustofnun, Vatnamælingar OS- 2004/029, 54 s. 170 JÖKULL No. 55, 2005