D:\Fisk\Tilf_rit\2003\Makrelur2003.doc

Transcription

1 1 Makrelur (Scomber scombrus ) Gýtingarøki: Vestan fyri Írland og Bretsku oyggjarnar, mitt í Norðsjónum og Skagerrak, og út fyri portugisisku og sponsku strondini (februar-juli). Útbreiðsluøkið: Norður-eystur Atlantshavið. Uppvakstrarøki: Vestan fyri Bretsku oyggjarnar, Portugal og í Norðsjónum. Føðiøki: Norskahavið og Norðsjógvurin. Gýtingaraldur: 3-4 ár. Alment um makrel Makrelur er ein uppsjóarfiskur (pelagiskur), ið ferðast víða í Norðuratlantshavi. Makrelur gýtir ikki undir Føroyum, men er at finna í føroyskum sjógvi um várið og út á summarið. Strandalondini, ið umsita makrel, eru EU, Noreg og Føroyar. Vanliga hevur verið roknað við trimum høvuðsstovnum av makreli: Einum sunnara stovni í Biscayavíkini, einum vestara stovni við høvuðsgýtingarøki vestan fyri Írland og einum norðsjóvarstovni við høvuðsgýtingarøki í Norðsjónum. Merkiroyndir hava tó víst, at makrelur ferðast so víða og so skjótt, at illa ber til at halda hesar stovnar hvør sær, og verða teir í ICES eisini viðgjørdir undir einum (North East Atlantic mackerel), ið mest telur vestara stovnin. Makrelurin gýtir yvir eitt langt tíðarskeið, frá februar til juli í heitum sjógvi, um 12ºC. Aftan á gýtingina leitar stovnurin norðureftir og inn í Norðsjógvin og í føroyskt øki. Tey seinnu árini heilt norður í altjóða øki norðanfyri. Í Norðsjónum blandast vestari stovnurin við norðsjóvarstovnin, og ikki er gjørligt at avgera, nær og hvar hvør stovnur verður fiskaður. Í 60'unum var veiðan av norðsjóvarstovninum um eina millión tons, men er nógv minkað síðani. Í dag er veiðan bert umleið tons. Vestari makrelstovnurin hevur ment seg tey seinastu tíggju árini, og er miðalveiðan síðstu fimm árini umleið tons. Seinnu árini er makrelur fingin heilt norðuri á 70ºN (Jan Mayen). Tað sær út til at makrelurin spakuliga hevur flutt seg longur norður tey seinastu tíggju árini. Gýtingin í 1999 ber eisini á sama borið, við tað at meiri varð gýtt norðuri við Hebridurnar enn árini fyri. Í dag verður meginparturin av makrelinum veiddur í norðara partinum av Norðsjónum, syðra partinum av Norskahavinum og vestan fyri Bretsku oyggjarnar og Írlandi. Áður var størsti fiskiskapurin vestan fyri Bretsku oyggjarnar og út fyri Írlandi. Veiðan av makreli undir Føroyum vaks úr tonsum í 1988 upp í tons í 1999, meginparturin fiskaður av russum. Veiðan Heildarveiðan í 2002 var tons (Talva 1), íroknað tons blakað út aftur (discards). Tøl fyri 2003 fyriliggja ikki fyrr enn á heysti Føroysk veiða í 2002 var tons, meginparturin var fiskaður í 4. kvartali í EU og norskum sjógvi, meðan ein triðingur var fiskaður í 1. kvartali. Árliga heildarveiðan av makreli hevur ligið um góð 600 túsund tons síðani síðst í sjeytiárunum. Hon byrjaði at vaksa í 1991, og í 1994 var heildarveiðan hjá øllum tjóðum 820 túsund tons, og í 1995 nakað minni (Talva 1). Stórir trupulleikar eru í at fáa álítandi vitan um veiðuna av makreli, av tí at nakað verður landað undir øðrum navni enn makreli. Tað hevur eisini verið nógv svik við kvotunum, og eisini verður í nógvum førum smáfallandi makrelur blakaður útaftur. Heildarveiðan, uppgivin til ICES, er tí eftir metingum frá fiski- og hagfrøðingum. Heildarveiða av makreli gjøgnum árini pr. land og øki er víst í Talvu 2a-c. Heildarveiða pr. kvartal og ICES hagtalspunt í tíðarskeiðinum er víst í Mynd 2. Stovnsmetingar Av tí at makrelur ongan sundmaga hevur, sæst hann illa á ekkóloddi, og tað ber tí ikki til at nýta ekkó-tól til stovnsmetingar. Umframt aldursgreindar stovnsmetingar (ICA), hevur støddin á

2 2 gýtingarstovninum verið mett út frá talinum á rognkornum, fingin í ætiglúpi á gýtingarøkinum, og við merkingum. Egg teljingar eru bert triðja hvørt ár, og hesar teljingar eru við í stovnsmetingunum: 1992, 1995, 1998 og Úrslitini eru víst í Mynd 3a-d og Talvu 3. Tilvísingarvirði Í 1999 gjørdust strandalondini samd um eina langtíðar umsitingarætlan (veiðisetning) fyri henda stovn, ið byggir á at: 1. frá og við 2000 skal fiskiskapurin avmarkast soleiðis, at ein mestloyvd veiða verður ásett í tráð við eitt fiskideyðatal innan fyri 0,15 0,20; 2. um gýtingarstovnurin fellur undir 2,3 milliónir tons (B pa ), skal veiðitrýstið í stk. 1. lækkast soleiðis, at gýtingarstovnurin skjótt aftur fer upp 2,3 milliónir tons; 3. ætlanin skal endurskoðast hvørja ferð, ICES kemur við nýggjari ráðgeving. Grundin til at ICES mælir til F pa = 0,17 er fyri at gera tað lítið sannlíkt at stovnurin verður troyttur oman fyri F lim. Eisini benda framskrivingar á, at eitt fiskideyðatal á leið 0,17 gevur størstu smáfiskaúrtøkuna (Y/R) og samstundis ger tað lítið sannlíkt, at stovnurin minkar undir B pa. ICES metir hesa umsitingarætlan at vera í tráð við fyrivarnismeginregluna. Úrslit og útlit Makrelstovnurin undir einum er mettur at vera uttan fyri lívfrøðiligar tryggar karmar. Gýtingarstovnurin í 2002 er mettur at vera væl oman fyri B pa, men fiskideyðatalið í 2001 er hægri enn F pa (Mynd 3 og Talva 3). Norðsjóvarstovnurin er enn á einum sera lágum støði. Framskrivingar og útlit fyri 2004 Grundarlag: F(2003) = F u ( )= F sq = 0,20; Veiða (2003)= 646 og Gýtingarstovnurin, SSB (2003) = F Grundarlag SSB Veiða Veiða (2003) Veiða (2004) SSB (2005) (2004) 0.15 Lægra mark í avtaluni millum EU, Noreg og Føroyar (2004) (2004) N S F = F pa F 0, F sq = ovara mark í avtaluni millum EU, Noreg og Føroyar Vekt í '000 t. N: Norðara økið fevnir um vestara økið, Norðsjógvin, Skagerrak og Norskahavið (ICES økini I, IIa, IIIa, IVa, Vb, VI, VII, VIIIa,b,d); Veiðan í altjóða økinum IIa er eisini við. S: Sunnara økið (ICES økini VIIIc, IXa). F er "status quo" veiðutrýst, ið merkir tað sama sum árið fyri. sq Møguleikarnir í gráu økjunum í talvuni eru mettir at vera uttan fyri fyrivarnismeginregluna. F u = Fiskideyðatal, ikki vigað við tal pr. aldur í stovninum. Framskrivingarnar byggir á at 2001 árgangurin er yvir miðal og at 2002 árgangurin er ein miðalárgangur. Veiðan er býtt millum sunnara og norðara høvuðsøki sambært lutfallinum í veiðuni seinastu trý árini ( ). Hesin býtislykil er grundaður á, at eingin broyting er í útbreiðsluni í stovninum og at fiskideyðatalið er støðugt.

3 3 Niðurstøða (tilmæli) Mælt verður til, at fiskideyðatalið í 2004 ikki verður hægri enn F pa (0,17), svarandi til eina heildarveiðu í 2004, ið er minnið enn tons. Hetta viðførir, at gýtingarstovnurin heldur sær á umleið 3 milliónum tonsum. ICES mælir eisini til at mestloyvda veiðan (TAC) skal fevna um øll økir, har makrelur verður fiskaður (eisini sunnara økið, ið vanliga hevur verið hildið uttan fyri ásetta markið). Serstakt fyri norðsjóvarstovnin verður mælt til at: - einki verður fiskað í ICES Division IIIa og IVb,c; - eingin fiskiskapur verður í ICES Division IVa í tíðarskeiðinum 15. februar 31. juli; - landingarbannið av makreli undir 30 cm í ICES Subarea IV framhaldandi verður í gildi.

4 4 Talva 1. Heildarveiða av makreli býtt á økir síðani 1969 (NEA makrelur: sunnari, vestari og norðsjóvar stovnurin). "Discard" ella útblaking er ikki roknað við áðrenn Table Catches of MACKEREL by area. Discards not estimated prior to (Data submitted by Working Group members.) Sub-area Divs. Sub-area VII and Div. Sub-area VI Sub-area IV and Div. III I,II & VIIIc, Year VIIIa,b,d,e Div. Vb 1 IXa Landings Discards Catch Landings Discards Catch Landings Discards Catch Landings Landings Landings Discards Catch ,800 4,800 47,404 47, , , , , , ,900 3,900 72,822 72, , , , , , ,200 10,200 89,745 89, , , , , , ,000 13, , , , , , , , ,200 52, , , , ,519 21,600 25, , , ,100 64, , , , ,391 6,800 30, , , ,800 64, , , , ,062 34,700 25, , , ,800 67, , , , ,709 10,500 23, , , ,800 74, , , , ,531 1,400 25, , , ,700 15, , ,500 35, , , ,817 4,200 25, ,126 50, , ,300 20, , ,000 39, , , ,823 7,000 21, ,555 60, , ,700 6, , ,100 15, ,700 87,931 87,931 8,300 12, ,311 21, , ,100 2, , ,300 39, ,100 64,172 3,216 67,388 18,700 16, ,960 45, , ,400 4, , ,800 20, ,600 35, ,483 37,600 21, ,909 25, , ,500 2, , ,000 9, ,000 40, ,985 49,000 14, ,242 11, , ,100 1, , ,400 10, ,900 43, ,898 98,222 20, ,626 12, , ,140 2, ,875 75,043 1,800 76,843 46,790 3,656 50,446 78,000 18, ,084 8, , , , , , ,309 7, , ,000 24, ,697 7, , , , , , ,829 10, ,618 47,000 22, ,016 10, , ,600 3, ,700 75,600 2,700 78, ,550 29, , ,404 24, ,926 35, , ,300 2, ,900 72,900 2,300 75, ,410 2, ,600 90,488 18, ,419 7, , ,800 5, ,600 56,300 5,500 61, ,800 4, , ,700 21, ,911 15, , ,500 10, ,200 50,500 12,800 63, ,700 7, ,900 97,800 20, ,183 30, , ,906 9, ,526 72,153 12,400 84, ,184 2, , ,062 18, ,351 25, , ,497 2, ,167 99,828 12, , ,838 2, , ,973 19, ,856 18, , ,338 1, , ,088 2, , ,247 1, ,397 72,309 25, ,025 5, , , , ,883 6, , , , ,496 27, ,079 7, , , ,150 73,351 9,773 83, ,451 1, , ,376 34, ,196 11, , ,044 2,240 67, ,719 13, , ,680 2, , ,598 40, ,749 18, , , ,181 3, , ,947 4, , ,219 44, ,652 8, , ,666 98,666 93,821 93, , ,798 72,848 43, , , * 150, , ,520 1, , , ,162 92,557 36, ,075 2, , * 113, , ,012 1, , , ,003 67,097 43, ,520 1, , * 109,170 12, , ,028 2, , ,405 8, ,988 73,929 49, ,108 23, ,882 *Discards reported as part of unallocated catches. 1 For only Division IIa. Sub-area I and Division IIb included in 2000 only. 2 Discards estimated only for one fleet in recent years. Total

5 5 Talva 2a. Heildarveiða av makreli pr. land í Norskahavinum (ICES Division IIa) og eystan fyri Føroyar (ICES øki Vb) síðani Country Denmark 11,787 7,610 1,653 3,133 4,265 6,433 6,800 1, Estonia 216 3,302 Faroe Islands ,247 3,100 5,793 3,347 1,167 6,258 France Germany, Fed. Rep. German ,409 Dem. Rep. Iceland Ireland Latvia 100 4,700 1,508 Lithuania Netherlands Norway 82,005 61,065 85,400 25,000 86,400 68,300 77,200 76,760 91, , ,114 Russia 42,440 49,600 28,041 United Kingdom 2, , ,706 USSR 4,293 9,405 11,813 18,604 27,924 12,088 28,900 13,631 2 Poland Sweden Misreported -109,625 (IVa) Misreported (VIa) Discards 2,300 Total 98,222 78, ,112 47, ,404 90, ,700 97, , ,973 72,309 Country Denmark 4,746 3, , , Estonia 1,925 3,741 4,422 7,356 3,595 2, Faroe Islands 9,032 2,965 5,777** 2,716 3,011 5,546 3,272 4,730 France Germany 1 Iceland Ireland 100 Latvia Lithuania 2,085 Netherlands Norway 93,315 47,992 41,000 54,477 53,821 31,778 21,971 22,670 Russia 44,537 44,545 50,207 67,201 51,003 49,100* 41,566 45,811 United Kingdom USSR 2 Poland 22 Sweden 8 Misreported -18, ,011 (Iva) Misreported (Via) -100 Misreported -570 (unknown) Discards Total 135, , , ,219 72,848 92,557 67,097 73,929 2 Russia. *Includes small bycatches in Sub area I & IIb ** Faroese catch revised from previously reported 7,628

6 6 Talva 2b. Heildarveiða av makreli pr. land í Norðsjónum, Skagerrak og Kattegat (ICES Sub-area IV og III) síðani Country Belgium Denmark 28,217 32,588 26,831 29,000 38,834 41,719 42,502 47,852 Estonia 400 Faroe Islands 2,685 5,900 5,338 11,408 11,027 France 2,146 1,806 2,200 1,600 2, ,480 1,570 Germany, Fed. Rep ,312 3,500 4,173 4,610 4,940 1,479 Iceland Ireland 8,880 12,800 13,000 13,136 13,206 9,032 Latvia 211 Netherlands 2,761 2,564 7,343 13,700 4,591 6,547 7,770 3,637 Norway 108,250 59,750 81,400 74, , , , ,428 Sweden 3,162 1,003 6,601 6,400 4,227 5,100 5,934 7,099 United Kingdom ,002 38,660 30,800 36,917 35,137 41,010 27,479 USSR (Russia from 1990) Romania 2,903 Misreported (IIa) 109,625 Misreported (VIa) 117, ,000 92, , , , , ,765 Unallocated 8,948 29,630 6,461-3,400 16,758 13, Discards 10,789 29,776 2,190 4,300 7,200 2,980 2,720 1,150 Total 301, , , , , , , ,397 Country Belgium Denmark 30,891 24,057 21,934 25,326 29,353 27,720 21,680 34,375 Estonia - - Faroe Islands 17,883 13,886 3, ,832 4,370 10,614 18,571 12,548 France 1,599 1,316 1,532 1,908 2,056 1,588 1,981 2,152 Germany, Fed. Rep ,514 3,902 Iceland 357 Ireland 5,607 5, ,293 9,956 10,284 20,715 Latvia - - Netherlands 1,275 1, ,373 2,819 2,262 2,441 11,044 Norway 108,890 88,444 96, , , , , ,621 Sweden 6,285 5,307 4,714 5,146 5,233 4,994 5,090 5,232 United Kingdom 21,609 18,545 19,204 19,755 31,578 57,110 50,165 58,876 Russia 3, ,672 2 Romania - - Misreported (IIa) 18, ,000 Misreported (VIa) 106,987 51,781 73,523 98,432 59,882 8,591 39,024 49,918 Unallocated ,102 3,147 4,946 3, Discards 730 1,387 2,807 4,753 1, ,583 Total 322, , , , , , , ,988 1 Includes small catches in IIIb & IIId 2 Faroese catches revised from previously reported 1,367

7 7 Talva 2c. Heildarveiða av makreli pr. land í vestaru økjunum (ICES Sub-areas VI og VII, og Divisions VIIIa,b,d,e) síðani Country Denmark ,000 1, Faroe Islands 9,900 1,400 7,100 2,600 1,100 1,000 France 7,400 11,200 11,100 8,900 12,700 17,400 4,095 2,350 Germany 11,800 7,700 13,300 15,900 16,200 18,100 10,364 9,109 8,296 Ireland 91,400 74,500 89,500 85,800 61,100 61,500 17,138 21,952 23,776 Netherlands 37,000 58,900 31,700 26,100 24,000 24,500 64,827 76,313 81,773 Norway 24,300 21,000 21,600 17, ,156 32,365 44,600 Poland 600 Spain 1,500 1, ,020 2,764 3,162 United Kingdom 205, , , , , , , , ,265 USSR Unallocated ,500-3,802 1,472 0 Misreported (Iva) -148, , ,000-92, , , , ,697 Discards 4,500 5,800 4,900 11,300 23,550 22,020 15,660 Grand Total 467, , , , , , , , ,785 Country Denmark 2,239 1,443 1, Estonia Faroe Islands 4,283 4,248-2, ,681 4,239 4,863 2,161 2,490 France 9,998 10,178 14,347 19,114 15,927 14,311 17,857 18,975 19,726 Germany 25,011 23,703 15,685 15,161 20,989 19,476 22,901 20,793 22,630 Ireland 79,996 72,927 49,033 52,849 66,505 48,282 61,277 60,168 51,457 Netherlands 40,698 34,514 34,203 22,749 28,790 25,141 30,123 33,654 21,831 Norway 2, Spain 4,126 4,509 2,271 7,842 3,340 4,120 4,500 4,063 3,483 United Kingdom 208, , , , , , , , ,599 USSR Unallocated 4,632 28,245 10,603 4,577 8,351 9, ,807 Misreported (IVa) -134, ,987-51,781-73,523-98,255-59,982-3,775-39,024-43,339 Discards 4,220 6,991 10,028 16,057 3,277 1,920 1,164 15,191 Grand Total 251, , , , , , , , ,389 1 Faroese catches revised from 2,158

8 8 Talva 2d. Heildarveiða av makreli pr. land í sunnaru økjunum (ICES Divisions VIIIc og IXa) síðani Country Spain 1 19,852 18,543 15,013 11,316 12,834 15,621 10,390 13,852 11,810 16,533 15,982 16,844 13,446 Portugal 2 1,743 1,555 1,071 1,929 3,108 3,018 2,239 2,250 4,178 6,419 5,714 4,388 3,112 Spain 2 2,935 6,221 6,280 2,719 2,111 2,437 2,224 4,206 2,123 1, ,540 1,763 Poland USSR 2 2, Total 2 7,565 7,965 7,462 4,648 5,219 5,455 4,463 6,456 6,301 8,256 6,205 7,928 4,875 TOTAL 27,417 26,508 22,475 15,964 18,053 21,076 14,853 20,308 18,111 24,789 22,187 24,772 18,321 Country Spain 1 16,086 16,940 12,043 16,675 21,146 23,631 28,386 35,015 36,174 37,631 30,061 38,205 38,703 Portugal 2 3,819 2,789 3,576 2,015 2,158 2,893 3,023 2,080 2,897 2,002 2,253 3,119 2,934 Spain 2 1,406 1,051 2,427 1,027 1,741 1,025 2,714 3,613 5,093 4,164 3,760 1,874 7,938 Total 2 5,225 3,840 6,003 3,042 3,899 3,918 6,737 5,693 7,990 6,165 6,013 4,993 10,873 TOTAL 21,311 20,780 18,046 19,719 25,045 27,549 34,123 40,708 44,164 43,796 36,074 43,198 49,575 1 Division VIIIc., 2 Division IXa.

9 9 Talva 3. Makrelur. Úrslit frá stovnsmetingunum 2003 av NEA makreli, ið er sunnari, vestari og norðsjóvar stovnarnir undir einum. Ár Tilgongd Gýtingar- Veiða Fiskideyði aldur 0 stovnur aldur 4-8 (túsund) (tons) (tons) Miðal Mett tøl. Tilgongdin í 2002 og 2003 er geometriskt miðaltal.

10 10 Mynd 1. Høvuðsútbreiðsla og ferðing hjá makreli millum gýtingarøkini vestanfyri og uppvakstrarøkini. G er gýtingarøkið (nakað av gýting er í Norðsjónum), F er føðiøkið og U er uppvakstrarøkið (nakað veksur umframt upp fram við vesturstrond Noregs). Pílarnir vísa høvuðsferðingarmynstrið.

11 11 1. kvartal 2. kvartal 3. kvartal 4. kvartal Mynd 2. Fiskiskapur eftir makreli pr. kvartal og ICES hagtalspunt í Norðuratlantshavinum Veiðan: svartir prikkar < 100 t, hvítir fýrkantar t, gráir fýrkantar t og svartir fýrkantar > t. Viðmerkjast skal, at vitanin um útbreiðslu er merkt av, hvar makrelur er fiskaður, ið aftur er tengt at kvotuavtalum landanna millum.

12 12 Recruitment (age 0) Landings Recruitment in billions Landings in 1000 t a, tilgongd (tal í milliardum) b, heildarveiða (tús. tons) Spawning Stock Biomass Fishing Mortality SSB in 1000 t SSB Bpa F(ages 4-8) F Flim Fpa c, gýtingarstovnur (tús. tons). d, veiðutrýst. Mynd 3a-d. Makrelur (NEA), tilgongd (tal í mia.), heildarveiða (tús. tons), gýtingarstovnur (tús. tons) og veiðutrýst (F 4-8 ).