Mbajtja e fëmijëve sigurtë

Size: px
Start display at page:

Download "Mbajtja e fëmijëve sigurtë"

Transcription

1 The Koalicioni Keeping Mbajtja Children e fëmijëve Safe Coalition të Sigurt Member Agjencit Agencies ë Anëtare Consortium Partneritieti për for Street Children ( Fëmijët e rrugës) The Partneritieti Consortium për Street for Street Children Children ( Fëmijët consists e rrugës) of 37 UK përbëhet based nga organisations 37 organizata dedicated të Mbretërisë to the së Bashkuar welfare and në rights bazë of të street përkushtuar living and për mirëqenien working children dhe drejtat e and fëmijëve children të rrugës at risk që of jetojnë taking dhe to street punojnë life. aty, dhe fëmijët në rrezik për të marrë jetën e rrugës. Mbajtja e fëmijëve sigurtë Trajnimi për mbrojtjën e fëmijëve Doracaku 3 Everychild EveryChild EveryChild punon works worldwide në tërë botën to give për vulnerable t i dhënë një children të ardhme who are, të sigurt or risk fëmijëve të being, pambrojtur, separated që janë from në their rrezik, family ose të or ndarë community nga familja a safe tyre and apo secure komuniteti. future. NSPCC The Qëllimi NSPCC s i NSPCC së purpose është is to që end t i jap cruelty fund to mizorisë children. ndaj Their fëmijëve. vision Vizioni is of a i tyre është. society një shoqëri where ku children fëmijët janë are të loved, dashur, valued vlerësuar and able dhe to të fulfil aftë their për ta potential. pëmbushur potencialin e tyre Oxfam Oxfam punon works with me të others tjerët to që overcome ta mposhtë poverty varfërinë and dhe suffering. vuajtjet People In Aid (Njerëzit në Ndihmë) People In Aid ndihmon helps organisations organizatat whose qëllimi goal i të cilave is the është relief of lehtësimi poverty i varfërisë dhe and vuajtjeve, suffering për to të enhance rritur ndikimin the impact e tyre they nëpërmjet make menaxhmentit through better më people të mirë në njerëz management dhe mbështetje. and support. Plan Plan është is one një of the nga largest organizatat child centred më të mëdha community të fëmijës development në qendër të zhvillimit të organisations komunitetit në in botë. the Ata world. punojnë They work në 62 in vende 62 countries të botës on në projects projekte and dhe inicijativa që initiatives adresojnë that shkaqet address e varfërisë the causes dhe pasojat of poverty e tij and në jetën its consequences e fëmijëve. on children s lives. Save the Children Save the Children lufton fights për for children fëmijët në in Mbretërinë the UK and e around Bashkuar the dhe world rreth whobotës suffer që vuajnë from nga poverty, varfëria, disease, sëmundjet, injustice padrejtësia and violence. dhe dhuna. They work Ata punojnë with themme ta për për to find të gjetur lifelong përgjigje answers të to përjetshme the problems për problemet they face. me të cilat përballën. Tearfund Tearfund është is an evangelical një organizatë Christian ungjillore relief Krishtere and development asistuese charity dhe shoqatë that bamirëse works që punon with në partners më shumë in more se 70 than vende 70 countries në të gjithë throughout botën. the world. International Federata Ndërkombëtare Federation Terre des hommes Founded Themeluar 1960, në vitin the 1960, Terre des Fondacioni hommes Terre Foundation des hommes is the është leading OJQ ja Swiss NGO Zvicrane in the udhheqëse field of child në elief fushën and e protection, ndihmës dhe present mbrojtjen in more e fëmijës, than e pranishme 30 në më countries shumë worldwide. se 30 vende të botës. World Vision World Vision është is one një of the nga world's agjencitë leading udhëheqëse relief and botërore development ne fushen e asistencës agencies. dhe zhvillimit. It is Ajo a Christian është një organisation organizatë e and krishterë currently dhe works aktualisht in nearly punon 100në gati 100 countries, vende, duke helping ndihmuar over 100 mbi million 100 miljon people njerëz in their në luftën struggle e tyre against kundër poverty, varfërisë, urisë hunger dhe padrejtësisë, and injustice, pa marrë irrespective parasyesh of their besimet religious e tyre beliefs. fetare. Major Kontribuesi grant contributor: kryesorë financiarë: Oak Fondacioni Foundation Oak Oak Fondacioni Foundation Oak kryen commits veprimet its resources e saj për to të address adresuar issues çështjet of global shqetësuese social and globalo-sociale environmental dhe concern, mjedisore, particularly veçanërisht those ato that që kanë have një a major ndikim impact të madhë në on jetërat the e lives pafavorizuara of the disadvantaged. Further Kopjet t ëcopies mëtejshme of this t brochure ë kësaj broshure can be downloaded mund t ë shkarkohen from the Keeping nga Keeping Children Chlidren Safe website Safe (ti mbajm ë fëmijët t ë sigurt ë) websajti; Kopjet Hard copies e printuara are available jan ë n ë from dispozicion publications@keepingchildrensafe.org.uk nga publlications@keepingchildrensafe.org.uk Shpenzimet Costs of postage postare may mund be requested t ë kërkohen for pmultiple ër kopjet copies ose dor ërgimet international e shumdespatch. ëta Ndërkombëtare. Copyright Drejtat Autoriale Save the Save Children the Children UK 2006 UK 2006 ISBN Al Jim Deane Loring / / EveryChild Tearfund Prodhuar nga Koalicioni Mbajtja e Fëmijëve Sigurt

2 Fal ënderimet Autori do të dëshironte të falënderonte organizatat dhe individët ne vijim, për kontributin e tyre në Doracakët. Anëtarët e Keeping Children Safe Coalition (Koalicioni për t'i Mbajtur Sigurt Fëmijët) dhe organizatat e tyre mbështetëse Rosemary Gordon, Kryetare e Shërbimeve Konsultative, NSPCC Philippa Lei, Këshiltare e Procedurës për të Drejtat e Fëmiut, World Vision UK (BM) Anna Lewis, Asistente Kombëtare me Punë të Rinisë, Tearfund Amanda Marshall, Oficer per Zhvillim të Programit, Tearfund Pauline McKeown, Ish-Participimi i Fëmiut dhe Këshilltar i të Drejtave, Plan Jenny Myers, Këshilltar Senior (me pervojë), NSPCC Paul Nolan, Menagjer për Mbrojtjen e Fëmiut, Plan Jonathan Potter, Drejtor Ekzekutiv, People in Aid (Njerëzit ne Ndihmë) Richard Powell, Kryetar i Mbojtjes Globale të Fëmiut, Save the Children UK (Shpëto Fëmijët Bitania e Madhe) Ruth Steele, Menagjer i Procedurës së Fëmiut, EveryChild (Çdo Fëmijë) Colin Tucker, Menagjer Programi Palestinë, Egjipt dhe Etiopi, International Federation of Terre des homes (Federata Ndërkombëtare e Terre des hommes) Marie Wernham, Ish- Drejtor, Advocacy and Child Protection, (Advokimi dhe Mbrojta e Fëmiut) Consortium of Street Children (Asociacioni i Fëmijëve të Rrugës) Yoma Winder, Këshilltar i Programit Humanitar, Oxfam The Oak Foundation (Fondacioni Lisi (Oak)) për mbështetjen financiare të tyre Individ të tjerë që kontribuan kohë, energji dhe resurse Child Wise (Urtësia e Fëmiut), Karen Flanagan dhe Fiona Williams NSPCC Këshilltar Shoqëror, Dee Jethwa NSPCC Këshilltar Senior për Trajnim, Zaffira Shah NSPCC Manager Barazie dhe Diverziteti, Norbert Marjolin NSPCC Multimedia Dizejner Grafike, Rachel Tunstall NSPCC Drejtor dhe Producent për Audio ilustrim, David Ward Redaktor i Pavarur i Jashtëm, Jo Hathaway ICVA Ndërtesa Koordinuese për Projekte Organizatat më të Sigurta, Katharina Samara VIVA Rrjeti Advokativ dhe Këshilltar për të Drejtat e Fëmiut, Joanna Watson Falënderime për të gjithë juve që ndatë trajnime dhe materiale resurse të cilat janë përshtatur për Doracakët. Ku mundësisht autorët original jan falënderuar, kërkohet ndjesë atyre puna e të cilëve është harruar të përmendet. Me Falënderime Autori Jenny Myers, Këshilltar Senior, NSPCC

3 Përmbajtja Prezantimi 3 Për të Mbajtur Sigurt Fëmijët, Doracaku 3 Trajnimi Për të Mbajtur Sigurt Fëmijët, Paketa 4 Të fillohet 7 Trajnimi Udhërrëfyesi i Praktikave të Mira në Mësimin e Mbrojtjes së Fëmiut 9 Planifikimi 9 Parapregatitja 11 Prezantimi 12 Vlerësimi 15 Trajnimi, Mbrojtja Thelbësore e Fëmiut 17 Seanca Prezantuese: Të Mbahen Sigurt Fëmijët 19 Moduli Një: Fëmijët dhe Fëmijëria 23 Ushtrimi 1.1: Fytyrat e fëmijëve 24 Ushtrimi 1.2: Të shikuarit në fëmijërin tënde 26 Ushtrimi 1.3: Përvoja e një fëmiu 27 Ushtrimi 1.4: Puna me fëmijët 28 Ushtrimi 1.5: Perceptimi i fëmijës dhe fëmijërisë 30 Ushtrimi 1.6: Fëmijëria e kaluara dhe e tanishmja 33 Moduli Dy: Të kuptuarit e abuzimit të Fëmiut 35 Ushtrimi 2.1: Abuzimi i fëmijëve - qëndrimet dhe vlerat 36 Ushtrimi 2.2: Çka është abuzimi i fëmijëve? 40 Ushtrimi 2.3: Si i mbajn të sigurt fëmijët sistemet fetare? 42 Ushtrimi 2.4: Praktikat kulturore, traditat, besimin dhe abuzimit të fëmijëve 44 Ushtrimi 2.5: Mbajtja sigurtë e fëmijëve në komunitetet e tyre - praktikat kulturore, besimet dhe fetë 46 Ushtrimi 2.6: Alternativat e dënimit fizik 50 Ushtrimi 2,7: Pengesat që janë për t'u ndryshuar 53 Moduli i tretë: Pranimi dhe përgjigja në Shqetësimet dhe Abuzimet e Fëmijëve 55 Ushtrimi 3.1: mbrojtja e fëmijëve dhe ligjit 56 Ushtrimi 3.2: A është ky një shqetësim për mbrojtjen e fëmijëve? 58 Ushtrimi 3.3: Në përgjigje të shqetësimeve për mbrojtjen e fëmijëve në një suazë besimi 62 Ushtrimi 3.4: Indikatorët e abuzimit 64 Ushtrimi 3.5: Pengesat e raportimit për fëmijët dhe të rriturit 66 Ushtrimi 3.6: Identifikimi i shqetësimeve të brendshme dhe të jashtme 68 Ushtrimi 3.7: Ku ndodhë abuzimi të fëmijët? 69 Ushtrimi 3.8: Ndërtimi i një përgjigjeje në komunitet 72 Moduli katërt: Krijimi i Sigurisë së Organizatës suaj për Fëmijë 75 Prezantimi Trajnerit për Standardet për Mbrojtjen e Fëmijëve 76 Ushtrimi 4.1: Ushtrimi i Hartimit 77 Ushtrimi 4.2: Vlerësimi i rrezikut 79 Ushtrimi 4.3: Abuzuesit Seksual të Fëmijës 82 Seminari Specifik për Trainim Thelbësor 85 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Përmbledhja 1

4 Hyrje Hyrje Seminari Thelbësorë 1: Mbajtja Sigurtë e Fëmijëve Ndërtimi i një Rregulloreje Mbrojtëse të Fëmiut për agjensinë tuaj 87 Hyrje: Pse keni nevojë për një politikë për mbrojtjen e fëmijëve? 88 Etapa 1: Vetë-auditim - çfarë keni nevojë të bëni? 89 Etapa 2: Ndërtimi organizativ i pronësisë - duke siguruar përfshirjen e të gjithëve 95 Etapa 3: Projektimi i Procedurës së raportimit 97 Etapa 4: Drafti i parë 101 Etapa 5: Strategjia e Zbatimit 105 Ushtrim jo i detyruar: Pengesat në zbatimin e rregullores 107 Seminari Thelbësore 2: Mbajtja e fëmijëve të Sigurtë - Roli i menaxherëve 109 Etapa 1: Një hyrje tek Mbajtja Sigurt e fëmijëve në organizatat 110 Etapa 2: Roli i menaxherëve në përgjigje të shqetësimeve për mbrojtjen e fëmijëve 111 Etapa 3: Menaxhimi, rolet dhe përgjegjësitë 113 Model i Ditëve të Trajnimit 115 Një ditë seminar për grupin e stafit të përzier 115 Dy ditë seminar për grupe të përziera të menaxherëve dhe stafin senior te programit 116 Shënime Trajneri 119 Fjalori i përfshirë edhe në CD Rom 149 Caleb Mpamei / World Vision Të gjithë fëmijët kanë të drejtë të jenë të mbrojtur nga dëmtimi dhe të kenë mirëqenien e tyre të promovuar se kush janë, dhe kudo që janë. Kushdo që punon për një organizatë që vjen në kontakt me fëmijët, ka një përgjegjësi për t'i mbajtur ata të sigurtë si dhe për t'i promovuar mirëqenien e tyre. Kjo vetëm relativisht rishtazi në kohët e fundit që agjensionet që punojnë me fëmijët në vendet në zhvillim, kanë filluar të marrin përgjegjësi e plota në Mbajtjen Sigurt të Fëmijëve, duke zhvilluar politikat formale dhe me sisteme më të mira për të mbrojtur fëmijët. Që nga viti 2001, një numër i ndihmave dhe agjensioneve per zhvillim me bazë në Britanin e Madhe dhe Zvicër, së bashku me Shoqaten Kombëtare për Parandalimin e Mizoris ndaj Fëmiut (NSPCC), kanë punuar bashkarisht në këtë çështje në mënyrë që të ndajnë përvoja dhe njohuri dhe të indetifikojn afërsi të përbashkët për mbrojtjen e fëmiut. Këto agjensione ndërtojn Koalicionin për Mbajtjen Sigurt të Fëmiut. Kjo iniciaivë ka ndërtuar një afërsi të bazuar në standarded e pajtuara që ofrojn ndihmë shume praktike për agjensionet, në adresimin e çështjeve të indentifikuara më lartë. Standarded kërkojn që stafi dhe reprezentuesët tjerë të agjensionit kanë nevojë për trajnim të nivelit të duhur, informata dhe mbështetje për përmbushjen e roleve të tyre dhe përgjegjësive për t'i mbrojtur fëmijët. Në lidhje me këtë doracak Burimet e Website-it 157 Struktura Referencat 159 Numrat bamirës të regjistruar 160 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Një Doracak për Mbrojtjen e Fëmiut është një paketë komplete për njerëzit që punojnë në mbrojtjen e fëmiut rreth botës. Doracaku ka për qëllim t'i mbështes agjensitë në nivel ndërkombëtar, kombëtar dhe lokal që të vendosin këtostandarde në praktikë. Posedon me pesë komponente: Seminar specifik trajnuese - vetëm në CD Rom Mbajtja sigurtë e fëmijëve në Programim Mbajtja sigurtë e fëmijëve në Sponzorim të Fëmijës Mbajtja sigurtë e fëmijëve në Kontekste të Urgjencës Doracaku 1 Mbajta e Fëmijëve Sigurt : Standarded për Mborjtjen e Fëmijëve, një libër që spjegon se si stardarded bazë duhet të jenë për të gjitha organizatat të cilat punojnë për mbrojtjen e fëmijëve në tërë botën. Doracaku 1 Doracaku 2 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Si të implementohen Standarded ofron udhërrëfim dhe aktivitet për t'ju ndihmuar ju dhe organizatat tuaja në përmbushjen e këtyre standadeve. Doracaku 2 Doracaku 3 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Trajnim për Mbrojtje të Fëmijëve një pako e trajnimit fleksibil ushtrimi dhe materiale për t'ju ndihmuar ju dhe organizatën tuaj të trajnojn stafin për t'i përmbushur standardet. Doracaku 3 Doracaku 4 Një DVD për të mbështetur dhe ndihmuar me trajnim. Doracaku 4 Doracaku 5 Një CD Rom për të mbështetur dhe ndihmuar me trajnim dhe në zbatimin e standardeve. CD Rom-i përmban materialin për tërë trajnimin, shënimet e trajnerit, ushtrimet, aktivitetet, format mostër dhe shabllonet të cilat do të jenë vërtet të përdorshme kur implementoni standardet në organizatën tuaj. Poashtu, ka disa programe trajnuese mostër dhe seminarë shtesë trajnues për ju të përmirësoni dhe përshtateni Doracaku 5 Çelësi Doracaku 1 Standardet për Mbrojtjen e Fëmijëve Doracaku4 DVD Doracaku 2 Si ti Zbatojmë Standardet Doracaku 5 CD-Rom Doracaku3 Trajnimi për Mbrojtjen e Fëmiut 2 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Përmbledhja Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje 3

5 Hyrje Pakoja që lexoni ju tani është Doracaku 3, Mbajtja e Fëmijëve Sigurt (Mbajtja e Fëmijëve Sigurt) Pakoja e Trajnimit për Mbrojtje të Fëmiut. Hyrje Në lidhje me Mbajtjën e Fëmijëve Sigurt Pakoja e Trajnimit Paketa Trajnuese Mbajta Sigurt e Fëmijëve është një paket përmbledhëse për përdorim në vetvete ose idealisht e shoqëruar me DVD (Doracaku 4). Përfshin ushtrime të ndryshme të cilat mund të përdoren si pjesë e një afërsie trajnimi që do të ndihmoj organizatat për t'i permbushur nevojat e trajnimit për mbrojtjen e fëmijëve. Poashtu përmban programe dhe materiale të seminarit që janë vënë në shenjestër tek stafi me role të veqanta në organizatë. Pakoja Trajnuese ofron resurse për ndonjë person në organizatë që është përgjegjës për mësimdhënjen e trajnimit për mbrojtjen e fëmijëve dhe për llojshmërine e pjesmarësve tjerë dhe grupet e stafit. Si ta përdonri Pakon e Trajnimit Mund ta përdorësh këtë pako në vetën e saj, por do të ishte më me ndihmesë për ju të njiheni me përmbajtjen dhe aktivitetin e pjesës tjetër të Doracakut Trajnues. Pakoja Trajnuese. Adam Hinton / Plan Mbajtja Sigurt e Fëmijëve përqëndrohet rreth mësimdhënje së përmbajtjes thelbësore (mësim themelor) për mbrojtjen e fëmijëve. Katër modele japin atë çka është konsiderur të jetë nivelë më i mire i trajnimit për stafin në agjensitë që punojnë me fëmjët në vendet në zhvillim. Mbrojtja bazike e fëmijëve - Përmbajtja thelbësore Seanca prezantuese Seminari thelbësor Moduli 1 Moduli 2 Moduli 3 Moduli 4 Doracaku 3 Doracaku 3 Doracaku 3 Doracaku 3 Referohuni n ë DVD-n ë p ër tu lidhur me materjalet e trajnimeve. Doracaku 4 Referuhuni në CD Rom për shenime të trajnerit, ushtirime, aktivitete dhe mostratë formave Përmbajtja thelbësore mund të kombinohet me seminarin që është cekur më poshtë Doracaku 5 Moduli 1: Fëmijët dhe Fëmijëria duket ashtu si ne shikojm Fëmijërinë, Fëmijët dhe përvojat e tyre, dhe çka shpreson të mësosh se si t'i mbrosh ata. Moduli 2: Kuptimi i Abuzimit të Fëmiut çka kuptojm me abusimin e fëmiut, në përgjithësi në vendin tuaj dhe organizata? Moduli 3: Njohja dhe Përgjigja e Abuzimit të Fëmiu duket në shenjat që abuzimi i fëmiut po ndodh ose ka ndodhur, dhe si ne mund të pergjigjemi kur mendojm, ose diçka na thotë, se një fëmijë është abuzuar. Moduli 4: Bërja e Organizatës suaj të Sigurt për Fëmijët identifikon hapat kyç që oranizatave u nevojiten për të mbrojtur fëmijët dhe t'i mbajn sigurt atat: pse ështe e nevojshme të ketë fëmiu standarde mbrojtëse, përqëndrohuni në fuqitë dhe dobësite e organizatës suaj;dhe kjo jepë njohuri bazike dhe mirekuptim në lidhje me një abuzim seksual dhe se si njerëzit të cilët mund të jenë një rrezik për të operuar me fëmijët në organizata. Çdo modul ofron ushtrime trajnimi që sjell kuptim për të arritur mësim për objektivat për atë module. Trajnerët mund të zgjedhin ushtrimët që më së miri i përshtaten audiencës së tyre, konteksteve agjensionesh ose preferenc personale kur vjen deri tek dhënja e trajnimeve. Zhvillimi i politikës për mbrojtjen e fëmiut Seminari thelbësor 1 Doracaku 3 Roli i menaxherëve Seminari thelbësor 2 Doracaku 3 Sponzorshipi i fëmiut Vetëm në CD Rom Doracaku 5 Programimi Vetëm në CD Rom Doracaku 5 Emergjencat Vetëm në CD Rom Doracaku 5 DVD-ja Doracaku 4 DVD-ja harmonizohet me modulet trajnuese dhe seminarë duke ofruar disa ushtrime alternative dhe mënyrat e komunikimit se si të mbahen fëmijët të sigurt. Mund të përdoret në vetvete ose të ndërtohet në modulet trajnuese. Ju do të gjeni udhërrëfyes në atë se si dhe kur të përdoret DVD-ja në secilin modul. DVD-ja është e ndarë në shtatë Paragrafe, çdo seancë përfshinë pyetjen Ndal dhe Mendo. Këto janë aty për të vepruar siç duhet për grupin të cilin ju e trajnoni për të ndihmuar në thjeshtësimin e diskutimit. Përmbajtja thelbësore Përmbajtja themelore e krijuar nga një seancë prezantuese dhe katër module. Ne ju rekomandojm t'i bëni këto module në sekuenca, nga 1-4, veqanarisht nëse ofroni trajnime për grupe të cilat nuk kan pasur shume trajnime për mbrojtje të fëmijëve më parë. Seanca Prezantuese: Mbajtja Sigurt e Fëmijëve është një pjesë esenciale e trajnimit për shkak se vendos qëllimin, objektivat, lidhjet dhe marëdhënjet në brendi të grupit. Paragrafi 1 Hyrje Paragrafi 2 Çka bën fëmiut të ndjehet i sigurt? Paragrafi 3 Çka do të bënte fëmijët të ndjehen të sigurt në organizatën tuaj? Paragrafi 4 Çfarë janë pasojat nëse kutpohet gabimisht? Paragrafi 5 Çka na duhet të konsiderojm në rregull në mënyre që t'i bëjm fëmijët të ndihet sigurt? Paragrafi 6 Si duhet ju t'i njihni dhe pergjigjeni në shqetësimet e fëmijëve për mbrojtje? Paragrafi 7 Cilat janë hapat e mëtutjeshëm? 4 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje 5

6 Hyrje Të fillohet Për të pregatitur dhe të jepni trajnim në mbrojtje të fëmiut, organizata juaj duhet tashmë të ketë ose të jetë në ndertim e sipër të: rregullores mbi mbrojtjen e fëmiut së paku një trajner me përvojë në mbrojtjen e fëmiut një proces për vlerësimin nëse kanë qenë trajnimi dhe trajnerët efektiv Hapat në vijim përshkruajn procesin për t'i bërë bashk trajnimet për mbrojtjen e fëmiut për të përmbushur nevojat e organizatës suaj. Shkalla 1 Hyrje Jim Loring / Tearfund Në CD Rom dhe në Apendiksët (shtojcat), ka disa programe për trajnime të sugjeruara që do të jundihmojn të organizoni cilin ushtrim për ta perdorur për audience të veqant. Për shembull, dy ditë seminar të sugjeruara për përmbajtjen themelore të trajnimit mbi mbrojtjen e fëmijëve mund poashtu të gjinden dhe mostra tjera të programeve trajnuese për t'i njoftuar organizatat mbi mbrojtjen e fëmiut. Doracaku 5 Seminari Thelbësor Në vazdhimësi të kësaj përmbatjeje thelbësore, seminar trajnues dhe material shtesë janë sjellur për të mbuluar rolet specifike. Janë dy seminar thelbësore në këtë pako: SEMINARI 1:Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Ndërtimi I rregullores për mbojtjen e e fëmijëve për agjensionin tuaj. Kjo do t'ju ndihmoj ju dhe organizatës suaj për të përmbledhur rregulloren për t'u mar me abuzimin e fëmiut. Ndërtohet ne material në rregullore në Doracakun 2: Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Si të zbatohen standarded. SEMINARI 2: Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Roli i menaxherëve. Kjo është esenciale për çdonjërin që ka përgjegjësi për menaxhimin e stafit në një niveli operacional. Kjo do të ndihmoj në indetifikimin ku rreziku për fëmijë mund të ekziston në agensione dhe se cilat janë rolet dhe përgjegjësite e menaxherit. Poashtu, sjell disa orendi auditimi dhe lista të plota. Idealisht, agjensioni do të ketë bërë disa analiza të nevojave të trajnimit të saj rreth mbrojtjes së fëmijëve. Doracaku 2 - Mbajtja Sigurtë e Fëmijëve - Si të Udhërrëfehet për zbatimin e standardeve ka, në standard 8, një aktivitet të ndihmojë në identifikimin e nevojave organizative të trajnimit dhe të jetë qartë se çka është e nevojshme për trajnim. Ky është informacion i rëndësishëm në formësimin e dizajnit të duhur për programet e trajnimit. Shkalla 2 Para se të filloni me trajnim, lexoni udhëzimin e Praktikave të Mira mbi Dizejn dhe Mësimdhënjen e trajnimit për Mbrojtjen e Fëmijëve (faqe 9-16) që bisedimet rreth asaj se si të planifikohet, përgatitet për të dhe dorëzohet për trajnim. Kjo do t'ju ndihmojnë të përfitonimaksimumin në ushtrimet e trajnimit që ndjeket. Ajo do të jetë veçanërisht e dobishme për të gjithë ata që nuk kan përvojën e mëparshme në mësimdhënjen e trajnimit mbi mbrojtjen e fëmijës. Shkalla 3 Familjarizohu me Doracakun 1 - Mbajtja Sigurt e fëmijëve Standardet për fëmijë Mbrojtja, Doracaku 2 - Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Si të Udhërrëfehet, dhe Doracaku 4 -- DVD. Shkalla 4 Doracaku 1 Doracaku 2 Doracaku 4 Vendos së bashku një seminar duke përdorur materiale në dispozicion në këtë paketë në mënyrë që të hartohet një program trajnimi që është më i rëndësishëm dhe i përshtatshme në bazë të informacionit që keni nga ndonjë analizë e nevojave për trajnim, punët përgatitore dhe planifikimin e sugjeruar nga praktika e mira të udhërrëfimit, dhe njohuritë tuaja me audiencën. Seminar ët Shtesë (CD Rom) Në CD Rom gjinden seminarë të ndryshëm shtesë mbi Mbajtjen Sigurt të Fëmijëve në: sponsorimin e fëmiut programimin rrethanat emergente Këto seminare specifike mund të shtohen në modulet thelbësore për të sjellur trajnime relevante specifike dhe të vëra në shenjestër. Doracaku 5 Vërejtje: Kjo përmbajtje shtesë mund të shperndahet në mënyrë të pavarur nga modulet thelbësore, por është me rendësi që pjesëmarrësit tashmë të kenë vijuar më parë trajnimin bazik për mbrojtjen e fëmiut. Pakoja, prandaj lejon pajtim të mire në fleksibilitet në shpërdarjen e përgjigjeve të thurura për të përmbushur një varg nevoja trajnimi.. Jim Loring / Tearfund 6 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje 7

7 Hyrje Materialet Specifike Të gjitha materialet e kursit, shënimet e trajnerëve, broshurat dhe prezantimet në Power Point janë dhënë në mënyrë elektronike në CD Rom-in shoqërues. Shënimet e Trajnerit Ne kemi përfshirë shënime për trajnerin afër shpinës së paketës. Këto japin informacione shtesë dhe të së kaluarës në të gjitha aspektet e trajnimit, dhe në çështjet mbrojtëse të fëmiut. Këto shënime mbështesin trajnimin dhe do të jenë të dobishme kur ju jeni duke u përgatitur për të. Ju do të gjeni referime për ata në paketë. Udhëzimet e Praktikës së mirë në mësimdhënjen e Trajnimit mbi Mbrojtjën e Fëmiut Udhëzimet e Mira Praktike Kohëzgjatja/Minutazha Minutazhët janë aty vetëm si një udhërrëfyes dhe mund të ndryshojnë në varësi të faktorëve të ndryshëm, si përbërja e grupit, përdorimi i përkthyesit, stili i trajnerëve, etj. Është e rëndësishme për të marrë parasysh këtë kur bëni planifikimin e programit tuaj dhe do të lejojë më shumë kohë nëse nevojitet. Fjalori Ne kemi përfshirë në një fjalor Paketë Trajnimi. Nëse ka ndonjë fjalë ose fraza që ju nuk e kuptoni në Doracakë, ju mund të gjeni kuptimin e tij këtu. Adam Hinton / Plan Nëse jeni trajneri, ju duhet të mendoni rreth katër fazave të mësimdhënies trajnimit efektiv. Këto janë: 1. Planifikimi 2. Përgatitja 3. Prezantimi 4. Vlerësimi Planifikimi Lënda Abuzimi i fëmijëve është një lendë emocionale që mund të ngjall ndjenja të forta ose kujtime në pjesëmarrësit (ose nga jeta e tyre personale ose profesionale). Si trajner, ju duhet të pranoni këtë në fillim të kursit. Zhvilloni një bazë të të mësuarit me marrëveshje / rregulla në terren me grup për t'u siguruar që mjedisi i trajnimit ka atmosferën e duhur për të mësuar. 8 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Hyrje Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut 9

8 Udhëzimet e Mira Praktike Trajnerët Ne fuqimisht rekomandojmë që dy njerëz të udheheqin të gjitha programet e trajnimit. Nëse jeni vetëm trajner, dikush që ka përgjegjësi mbrojtjen e fëmijëve brenda organizatës suaj duhet të ju përkrah - bile ndoshta një menaxher, oficer i politikës, ose dikush në ekipin e burimeve njerëzore. Së paku një trajner duhet të ketë njohuri të fortë të punës për mbrojtjen e fëmijëve. Së paku një trajner duhet të ketë përvojë të drejtpërdrejtë dhe njohuri se si OJQ-të punojnë në këtë fushë (zhvillimi apo humanitare). Ky trajner duhet të jetë i ndjeshëm në fazat e ndryshme të zhvillimit që shumë vende më pak të zhvilluara përballen me marjen e çështjeve për mbrojtjen e fëmijëve. Në rastin ideal, duhet trajner që tashmë punon në organizatë ose ka shumë njohuri për qasje të organizatës për mbrojtjen e fëmijëve. Si një trajner, është e rëndësishme që ju jeni të ndjeshëm në lidhje me gjuhën e qartë që ju përdorni për të folur për çështjet seksuale. Ju do të duhet të jeni veçanërisht i ndjeshëm në qoftë se ju jeni duke punuar në zona ku çështjet seksuale nuk janë që diskutohet hapur, ose ku edhe për çështje të gjuhës dhe pjesët seksuale të trupit janë të kufizuara. Ju duhet të konsideroni ndikimin e të qënit një trajner mashkull ose femër në grup dhe duhet diskutuar me bashkë-trajnerin tuaj se si do të menaxhohet kjo. Aftësitë Prezantuese Ju duhet të paraqisni informacionin të qartë dhe t'i përfshini të tjerët - trajnimi duhet pjesëmarrës dhe të përfshijë dhe inkurajojë të gjihtë të përfshihen dhe të komentojn nga nxënësit. Ju mund të keni nevojë ta përshtatni materialin e trajnimit në kontekstin tuaj vendor nëse gjuha angleze nuk është gjuhe e pjesëmarrësve ose gjuha e juaj e parë. Ushtrimet gjithmonë marrin më shumë kohë nëse grupi nuk e njeh të njejtën gjuhë. Krijimi i një mjedisi të pjesëmarrjes Në qoftë se njerëzit në grup mund të marrin pjesë në trajnim, do të jetë më efektive. Njerëzit marrin pjesë më shumë nëse ata janë të kënaqur - si trajner, ju duhet të mendoni për stile të ndryshme që të jetë e mundur të mësuarit, praktikat kulturore dhe çdo specifikë mësimi që u nevojitet pjesëmarrësve, dhe përshtatjen e trajnimit tuaj të grupit për t'u bërë i sigurt se është i përshtatshem. Nëse ju nuk jeni vendas në zonë, flisni me stafin lokal dhe përkthyesin se çfarë është dhe nuk është e pranueshme. Është thelbësore që ju të dini për dëgjim të pjesëmarrësve, vizuel apo dëmtim në lëvizje para ngjarjes të trajnimit në mënyrë që lakimet në dëgjim, shkronja të mëdha, dhe rregjullime ose ndryshime të tjera mund të bëhen. Dëgjimi dhe aftësitë reflektuese Mësimi eksperimental dhe pjesëmarrja grupore mund të jetë veçanërisht e efektshme në trajnimin e mbrojtjes së fëmijës. Jo të gjithë kemi njohuri ose rehati me këtë stil të mësimit. Kur këto metoda të të mësuarit janë të panjohura, do të marrë kohë për t'u shpjeguar Koha dhe vendi Kur zgjedh kur dhe ku ju do të mundësoni trajnimin, ju duhet të mendoni për atë që është më e mira për ju, pjesëmarrësit dhe mësimdhënien tuaj. Mbaje në mend marrëveshjet e mundëshme për kujdesin e fëmijës, festivalet kulturore dhe / ose fetare, pushimet dhe praktikat e punës. Pasi që ju mund të trajnoni njerëz nga zona të gjera gjeografike, ju duhet të mendoni për sa kohë njerëzit mund të udhëtojn për në dhe nga vendi i takimit. Çasja Sigurohuni që vendi është i arritshëm për të gjithë. Nëse është e mundur, sigurohuni që vendi është i arritshëm për personat me aftësi të kufizuara. Përgatitja Për të siguruar që trajnimi shkon mir ë, kaloni disa kohë duke u siguruar që ju keni gjithçka që ju nevojitet para se të filloni. Pajisjet Në rastin ideal do t'ju duhet: kjo Pako Trajnimit një mënyrë për të shfaqur informacion, ose: - Një kompjuter ose laptop për të treguar CD Rom-in - Një projektues i të dhënave për të përdorur me Power Point (p.sh. kompjuter laptop) DVD player fotokopje e fletëve për stërvitje, broshurat, vë në dukje trajner dhe raste me skenare për pjesëmarrësit një tabelë shpaluese (flipchart) dhe shënues (marker) letër dhe lapsa Vërejtje: Të gjitha ushtrimet mund t i përshtaten atij mjedisi dhe pajisjeve që keni. Edhe në qoftë se ju nuk keni pothuajse asnjë nga pikat e listuara më lart ju akoma duhet të jeni në gjendje për të lehtësuar dhe nxitur diskutim dhe debat. Udhëzimet e Mira Praktike Inkurajoni pjesëmarrësit të reflektojnë mbi atë që ata po mësohen. Mbaje në mend, nuk pritet nga ju që të keni të gjitha përgjigjet apo të jenë ekspertë. Ju duhet krijuar mjedise mësimore që mundëson pjesëmarrësëve të diskutojn çështjet, fito mirekuptim dhe ndërto përvojën dhe ekspertizën. Synimet dhe objektivat Mendoni se çilat janë synimet dhe objektivat tuaja para secilës seancë trajnimi dhe ushtrimi. Pakoja trajnuese përmban një numër të broshurave mbështetëse, shënimet e trajnerit dhe fletët e stërvitje për të ndihmuar trajnerët të ndjehen mirë dhe me njohuri rreth subjektit. Një qëllim përcakton se çfarë jeni duke u përpjekur për të arritur. Një objektiv shpjegon se si ju do të bëni atë. Të mësuarit e pjesëmarrësëve dhe e të rriturve Mendoni për numrin i pjesëmarrësve të cilët kanë gjasa të marrin pjesë në trajnim. Është me rëndësi për të menduar rreth bilancit dhe përzierjes së pjesëmarrësve në rrethana identiteti, historie dhe ndryshimi. Përvojat tona fëmijërore e të mësuarit, dhe mënyra që ne preferojnë të mësojm, shpesh dëmtojn dhe ndikojn në mënyrën që mund të mësojmë si të rriturit. Ndoshta mund të jetë e dobishme të mësohet se cilat metoda të zakonshme të të mësuarit dhe mësimdhënies përdoren në zonën që ju trajnoni, veçanërisht në qoftë se ju nuk jeni nga ai vend. Përderisa mund të ndërtoni me kohë për diskutim dhe çështje që ngriten nga trajnimi, sigurohu që ju të mos dilni jasht binarëve- qëllimet dhe objektivat do të ju ndihmojn të qëndroni të përqëndruar. Pikat kyçe të mësimit Ju do të gjeni një listë me pika kyçe të mësimit në secilin modul. Këto duhet të ndihmojnë trajnerin dhe pjesëmarrësit të kuptojnë dhe të përqëndrohet në objektivat eushtrimeve. 10 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut 11

9 Përgatitja Para se të filloni me trajimin, do t ju duhet kohë që të: lexoni përmes materjalit t ë trajnimit, që është në CD Rom dhe ta shikoni DVD Prezantimi gjithpërfshirës që reflekton barazinë dhe diversitetin Të jesh gjithëpërfshirës do të thotë të kesh sjellje dhe të inkurajosh të tjerët që të sillen në një mënyrë që është respektuese dhe jo-diskriminuese. Duke dëgjuar dhe respektuar të tjerët ju do të fitoni pasqyrë dhe mirëkuptim. Udhëzimet e Mira Praktike planifikoni së bashku me bashkë-trajnerët shkurtimisht njoftoni përkthyesit dhe sigurohuni që të jenë të rehetshëm me materjalet dhe t i kuptojnë ato mjaftueshëm që ti përkthejnë lexoni shtesë dhe konsultohuni në mënyrë që t i forconi njohuritë mbi kontekstet vendore, legjislacionet, udhëheqje dhe politikat dhe procedurat mbi mbrojtjën e fëmijëve, procedrat dhe planet zbatuese. Ne jemi të gjithë të ndryshëm dhe mbajmë pikëpamje dhe besime të ndryshme. Disa nga këto mund të jenë rrënjosur aq thellë sa që ne nuk i njohim ato në veprimet tona, megjithatë ato ndikojnë si t'u përgjigjemi të tjerëve. Ne të gjithë duhet të punojmë në të qenit përfshirës. Ne do të gjenerojmë të mësuarit tonë duke qenë të gatshëm për t'u përpjekur, dhe duke pranuar gabimet tona kur dikush na sfidon. Në praktikë, kjo do të thotë se ne jemi të gatshëm për të mësuar më shumë për njerëzit që janë të ndryshëm për ne në kuptim të: Udhëzimet e Mira Praktike përgadituni mirë dhe vendosni se si do ta bëni prezantimin e rrjedhës së materjaleve përshtatjuni klimës, nëse jeni duke udhëtuar në distanca të gjata apo nga vendet e ndryshme të botës siguroni informata mbi pjësmarrësit kështu që nëse ka nevojë t i bëni të gjitha ndryshimet në program dhe ndërtesë në mënyrë që edhe pjesëmarrësit me aftësi të kufizuara mund të marrin pjesë plotësisht. Shënimet e Trajnerit Ne kemi përfshirë shënime për trajnerin pranë pjesës së pasme të pakos, Këto ju j apin informacion shtesë dhe biografi në të gjitha aspektet e trajnimit, dhe çështjet e mbrojtjes së fëmijëve. Këto shënime e mbështesin trajnimin dhe do të jenë të dobishme atëhere kur ju jeni duke u përgatitur për ato. Ju do t'i gjeni referencat ndaj tyre në atë pako. Prezentimi Para se të filloni me trajnimi, mendoj për mënyrën se si e paraqisni vetën tuaj, dhe informatat. Tabela e mëposhtme i jep disa sugjerime. Prezantimi i informatave Prezantimi i vetës tuaj Etnisë Gjuhës Paaftësisë Statusit Kulturës Gjinisë Orientimit seksual Besimit Moshës Klasës Historisë profesionale Pushtetit. Prezantimi gjithpërfshirës do të thotë se ne konsiderojmë individualitet të njerëzve dhe rrethanave të veçanta gjatë mësimdhënies, për t'u siguruar që të gjithë në grup janë në gjendje të bashkohen në të dhe të ndjehen mirë dhe të barabartë Organizo shënimet tuaja dhe materialin trajnues në mënyrën që ju do ta përdorni Shto shënime në material për të ndihmuar ju t'i mbani në mend pikat kyçe. Mbaje infomaten thjesht dhe qartë. Fol qartë Mos pretendoni se e njihni të tërin; pranoi mangësitë në njohuritë tuaja Bëhu i sinqert me vetvetën nëse jeni I shqetësuar për trajnimin, por tento të lëvizësh pas tij. Duke punuar me një popull nga një shumëllojshmëri kulturash dhe gjini të ndryshme Dhënja e trajnimit për mbrojtjen së fëmijëve në ndër-kontekste kulturore është veçanërisht sfiduese. Pjesë e përgjegjësisë tuaj si trajner është sfidimi i praktikave kulturore që janë të dëmshme për fëmijë. Ju duhet të bëni këtë në një mënyrë që nuk stereotipizoni gjithë grupin social dhe / ose të kundërshtoni grupin e trajnimit. Është e rëndësishme që të identifikohen dhe njihen grupet vendore që janë në fushatë të ndryshimit të shumë praktikave të tilla si martesa fëmijësh, synetim i femrës, punë fëmijësh dhe praktikat tjera të diskutuara gjatë trajnimit. Mbaj komente relevante për informata dhe respekto ndryshimin Bëhu jo-tiranik në gjuhen tuaj, dhe në mënyrës si trajton grupin, veqanarisht nëse vini nga një perspektivë e bardhë përendimore. Mbani mend etnitetin tuaj, gjinin dhe fuqin që mund të ketë ndikim në grup, Trajnerët gjithashtu duhet të jenë të ndjeshëm ndaj përkatësisë gjinore të pjesëmarrësve. Në qoftë se punojnë në zonat ku nuk është e pranueshme nga ana kulturore për gratë të shprehin pikëpamjet e tyre në publik apo debat, sigurohuni që ju ofroni atyre mundësi për të kontribuar duke patur grupe të gjinisë së njejt dhe partnerë ose trajnime të gjinisë së njejt për të gjithë meshkujt dhe gjith femrat. Mundohu t'a mbash kohën tuaj të orarit. Inkurajo pjesmarrjen Ndëgjo në mënyrë aktive Kthehu prapa, riforcoj pikat e mesimit Pra të kthehemi përsëri në atë P ërkthyesit Përkthyesit e mirë janë një pjesë thelbësore për të siguruar që pjesëmarrësit të marrin shumicën nga trajnimi, dhe për këtë arsye janë pjesë e ekipit tuaj të trajnimit. Si trajner, është e rëndësishme që ju të komunikoni me përkthyes paraprakisht për t'u siguruar se ata janë të informuar si duhet dhe janë të njohur me përmbajtjen e kursit. Kjo duhet të përfshijë gjithashtu një paralajmërim emocional-shëndetësore për shkak të natyrës së trajnimit dhe përmbajtjes që mund të jetë tronditëse për këdo, veçanërisht ata që nuk janë mësuar të punojn me çështjet e mbrojtjes së fëmijëve. 12 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut 13

10 Udhëzimet e Mira Praktike Jim Loring / Tearfund Marrëveshja e bashkpunimit Marrëveshjet e bashkpunimit të punës mund të jetë e dobishme. Një marrëveshje bashkë-punuese duhet të përcaktojë: çka secili person në ekipin për trajnim ka nevojë për të punuar në mënyrë efektive çfarë përkrahje atyre u duhet si do të merreni ju me ndonjë vështirësi. Marrëveshja mund të përfshijë edhe diskutime në lidhje me fshehtësinë, për t'u siguruar që çështjet apo pikëpamjet e shprehura gjatë trajnimit janë përsëritur jashtë / përtej trajnimit pa leje. Marrëdhëniet në mes të një përkthyesi dhe trajneri duhet të jetë ndërtuar mbi besimin reciprok. Preparing with interpreters Sikurse trajneri apo udhëheqësi ju gjithashtu duhet të përgatiteni siç duhet nëse trajnimin e bëni përmes përkthyesit. Përkthyesit do t'i duhet kohë para trajnimit për të ndryshuar materialet, për të marrë parasysh dallimet e gjuhës dhe të sigurohet se i mjafton koha që j u është dhënë për një stërvitje, sepse ajo gjithmonë merr shumë më shumë kohë se sa ju mendoni. Nëse është e mundur dërgo materialet te përkthyesi para datës së trajnimit. Vlerësimi Përmbajtja Vlerësimi është një mjet për të marrë vërejtje për sa ka qenë kursi efektivë. Kjo në vijim do t'ju ndihmojë të shkruani një formë vlerësimi për ngjarjet tuaja të trajnimit. Në thelb, ju doni të dini: pjesëmarrësit si ndjehen për trajnim çfarë shkoi mirë çfarë mund të ishte bërë ndryshe ose më mirë nëse informacioni ishte i qartë nëse trajnimi ishte e dobishëm nëse trajnimi ka arritur synimet dhe objektivat e tij sa efektivë ishin trajnerët çfarë mësuan pjesëmarrësit nëse materiali trajnues ishte relavant me pjesëmarrësit dhe punën e tyre nëse ka nevojë të identifikohet një trajnim tjetër nëse trajnimit ja ka dal duke qenë gjithëpërfshirës nëse mjedisi dhe objektet ishin të kënaqshme (vendtakimi, pijet freskuese, rehatia). Forma e Vlerësimit Shabllon Format Mostër të Vlerësimit janë dhënë në CD Rom për ju për të përshtatur ngjarjen tuaj të trajnimit. Doracaku 5 Doracaku 5 Udhëzimet e Mira Praktike Këshillat kryesore për të punuar me një përkthyes Mëso protokolet si duhet dhe m ënyrat si duhet drejtuar, duke përfshirë dhe përshëndetjet edhe frazat shoqëruese. Prezantoni veten me përkthyesit dhe siguroni se të dy e keni të qartë kuptimin për marrëdhënien e punës. Gjatë trajnimit, vërejtjet adresoja grupit dhe / ose personit I cili bën koment, jo përkthyesit. Gjithmonë flisni ngadalë dhe përdorni gjuhën e thjeshtë dhe të qartë. Kontrolloni që grupi mund të dëgjojë dhe t ju kuptojë. Mundohuni t'a merrni një grup për të folur në një kohë kështu që ju, si trajner, gjithashtu mund të merrni pjesë dhe ndjekni diskutimin e grupeve. Sigurohuni që ju dhe përkthyesi të keni pushime të mjaftueshme sepse mund të jetë shumë e lodhshme. Richard Hanson / Tearfund 14 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut 15

11 Udhëzimet e Mira Praktike Procesi Procesi i vlerësimit kërkon si në vijim: pjesëmarrësit individuale dhe trajnerët që kompletojn format e vlerësimit menjëherë pas trajnimit sistemim e të gjitha reagimeve nga të gjitha kurset për të marrë një figure organizative nga iniciativa e trajnimit. mekanizëm për përgjigje në ndonjë çështje të identifikuara lidhur me përmbajtjen e kursit, mësimi i trajnerit dhe rregullorja e organizatës ose planin e zbatimit (p.sh., nëse mangësitë, ndryshimet ose mospërputhjet janë identifikuar) Trajnimi Thelbësor p ër Mbrojtjën e Fëmiut marrëveshjet për përgjigje të shqetësimeve të stafit -mund të ketë një rritje në rrëferime apo shqetësime pas një ngjarje të trajnimit, sepse stafi me një rritje të vetëdijes për çështje do të dëshironte t'ju referonte atyre. Tani që ju i keni konsideruar të gjitha pjesët e ndryshme të procesit të trajnimit ju jeni gati për të shkuar përpara dhe për të drejtuar ngjarjen e trajnimit për mbrojtjen e fëmijëve tuaj. 16 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Udhëzimet e praktikës së mirë në mësimdhënjën e trajnimit mbi mbrojtjën e fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Trajnimi Thelbësor për Mbrojtjën e Fëmiut 17

12 Seanca Hyrëse Mbajtja e Fëmijëve Sigurt Jon Warren / Worl Vision Mirë se vini / Prezantimet Synimi Për të skicuar përmbajtjen e kursit dhe prezantimin e grupit për njëri-tjetrin. Objektivi Për të mbledhur më shumë informacion në lidhje me pjesëmarrësit dh objektivat dhe pritjet. Seanca Hyrëse Kohëzgjatja 1 orë 30 minuta Pajisjet Për këtë seancë, do t'ju duhet: një tabelë shpaluese dhe markerë shënime të fjalimit tuaj hyrëse në standardet për Mbajtjen Sigurt të Fëmijës (shih shënimet etrajnerit faqe ) shënime mbi një Marrëveshje të Mësuar shirit ngjitës ose kunjëza që mbajnë letrën në mur një kopje të Doracakut 1 - Mbajtja Sigurt e Fëmijëve: Standardet për mbrojtjen e fëmijëve Doracaku 1 dhe DVD player. Doracaku 4 Seanca do të zgjasë rreth një orë e gjysmë. Kjo është një pjesë thelbësore e trajnimit për shkak se ai përcakton qëllimet, objektivat, kufijtë dhe marrëdhëniet brenda grupit. Seanca hyrëse: siguron një fillim formal për trajnim ndihmon pjesëmarrësit që të përqëndrohen në atë se pse ata janë duke bërë trajnimin ndihmon pjesëmarrësit të përqëndrohen në atë që ata dëshirojnë dhe kanë nevojë të mësojnë jep atyre një mundësi për t'u njohur me ju jep një mundësi për pjesëmarrësit për të bërë një marrëveshje të të mësuarit -- për të respektuar, jep mbështetje dhe dëgjim të njëri-tjetrit dhe të trajnuesve ndihmon për t'i bërë të gjithë në grup të takohen, të njihen, dhe të ndjehen më rehat me njëri-tjetrin. Kjo mund të jetë hera e parë që disa prej pjesëmarrësve kanë bërë ndonjë trajnim të këtij lloji - është e rëndësishme që ju të siguroni se të gjithë të ndihen se ata mund të kontribojnë dhe të shtrojn pyetje. Para se të udhëheqni këtë seancë, ju duhet të: përgatisni fjalimin tuaj hyrës futeni Planin e Trajnerit (CD Rom) Doracaku 5 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seanca Hyrëse: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt 19

13 Seanca Hyrëse përgatit Marrëveshjen për Mësim dhe fotokopjoni atë mbi një copë të tabelës shpaluese Çfarë është Marrëveshja për Mësim? Plani i Trajnerit ofrohet në CD Rom për të ju ndihmuar të përgatiteni për trajnim. Kjo është një formë shabllon blanko që ju do ta gjeni në materiale kopjuese. Forma kërkon nga ju që të shënoni kohën dhe pajisjet e nevojshme për secilin ushtrim, dhe të deklaroni se cili trajner është përgjegjës për udhëheqjen e tij. Kjo mund të ju ndihmojë përgatitjen për trajnim, dhe është veçanërisht e dobishme nëse jeni duke punuar si pjesë e një skuadre të trajnimit. Çfarë është Plani i Trajnerit? Doracaku 5 Marrëveshja për Mësim është një kontratë e rënë dakord nga ju dhe pjesëmarrësit. Ajo përcakton parimet për mënyrën se si ju do të punoni së bashku. Ju duhet të pranoni këto parime me pjesëmarrësit në mënyrë që ju të keni një mjedis mësimi efektivë. Trajnimi për Mbrojtjen e fëmijës mund të jetë shumë emocionues, kjo marëveshje mësimi do të ju ndihmojë për të përcaktuar kufijtë dhe rregullat e punës në grup, dhe të sigurohet se secili në grup është trajtuar me respekt. Si trajner, ju duhet të mendoni se kush janë pjesëmarrësit dhe çfarë parime do të jenë kritike për të ngritur një mësim pozitiv dhe mjedis efektivë Për shembull: U shtrim hyrës: Shpresat dhe frikat Synimi Për të pasur pritje realiste të kursit. Objektivat Për të ndihmuar pjesëmarrësit konsidero shpresat e tyre për trajnim. Për të ndihmuar pjesëmarrësit konsidero ndonjë frikë apo shqetësimet që kanë për trajnim. Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhen: letër të tabelës shpaluese dhe lapsa shënues shirit ngjitës ose gozhdëza të mbajn letrën në tabelë mbi mur Seanca Hyrëse nëse ka menaxherë dhe mbikqyrës, diskuto se si çështjet e ngritura në kurs do të ndikojnë ose ka efekt në marrëdhëniet e punës pas kursit Doracaku 4: DVD-ja dhe lëshuesi Doracaku 4 nëse njerëzit kanë gjuhë të ndryshme amëtare, diskuto se si të menaxhojnë këtë 1. Kërko nga pjesëmarrësit që të bëhen në çifte nëse ka një përzierje të gjinisë dhe grupeve etnike. Mbani mend, kjo është një botë të vogël brenda ndihmës humanitare dhe grupi duhet të konsiderojnë besueshmërinë. Ju do të gjeni një mostër të Marrëveshjes së Mësimit dhe Shënimin e Trajnerit, për Seancën Hyrëse. Përdorni këtë si një pikë fillimi për të bërë ndryshime në atë mënyrë që ajo është e përshtatshme për grupin tuaj. Marrëveshja e mësimit duhet të bëjë të qartë se askush nuk do të ketë të bëjë ose të thotë diçka që ekspozon ata apo përvojat e tyre. Megjithatë, ju duhet pranoni se si grup mund të ketë individë të cilët kanë përjetuar të dyja apo kanë kryer abuzim në ndonjë formë. Lejo që njerëzit të marrin pauzë dhe ta lëshojn dhomën në qoftë se ata duan atë. 2. Në qoftë se DVD-ja është në dispozicion lëshoni Seancën 1: Hyrje. Kjo do të ndihmojë në përqëndrimin e pjesëmarrësve në kurs dhe çështjen e lëndës. 3. Kërkojini nga çdo palë ta shkëmbejn me njëri-tjetrin atë që ata shpresojnë të mësojnë / marrin nga trajnimi - ata nuk kanë ndonjë frikë për trajnim, apo për atë se janë ketu? Shpjegoni se ata kanë disa minuta për të diskutuar këtë së bashku, dhe pastaj ju do të kërkoni komentin e përgjithshëm nga i tërë grupi - pjesëmarrësit do të kenë për të shkëmbejn vëtëm atë që dëshirojn. Procesi Prezantimet 1 Mirësevini pjesëmarrës. Falënderoni ata që kanë ardhur, dhe pranoni përkushtimin e individëve për të ndjekur kursin. Prezantoni ekipin trajnues - vetveten, dhe çdo bashkë-trajnerët apo përkthyes. Ju mund të dëshironi që të japni një njoftim të shkurtër të rolit tuaj, ose përvojës. 2 Pyesni çdo person nga ana e grupit të tregojn emrin e tyre, rolin dhe organizatën që ata punojnë për të. Si një thyerje akulli (ushtrimi i parë) ju mund të zgjasni paraqitjet duke kërkuar nga ata të thonë një gjë pozitive që u ka ndodhur në ditët e fundit. Aranzhmanet e Objektit (vendit) Jepni informacion të qartë se ku janë tualeti, daljet emergjente, zjarri etj; kur dhe ku do të jetë dreka dhe pushimet dhe kështu me radhë. Kërkoni nga pjesëmarrësit t'i fikun celularët e tyre. Al deane / EveryChild 20 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seanca Hyrëse: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seanca Hyrëse: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt 21

14 Seanca Hyrëse 4. Lejo rreth 5 minuta që njerëzit të diskutojnë me çiftet e tyre. Ndërkohë, ndaje një copë letër të tabelës në dy kolona - shpresa dhe frika. 5. Sjelli të gjithë pjesëmarrësit përsëri së bashku në grup para tabelës. 6. Pyet për komentin, dhe vëje në list shpresën dhe frikën në tabelë ashtu siç ata jane duke u thirrur me rend. 7. Në fund të komenteve, flisni përmes çdo shprese në listë. Identifiko cilat shpresa janë reale dhe mund të arrihet përmes këtij trajnimi, dhe për cilat shpresa duhet folur më vonë. 8. Tani parashih frikën. Mundohuni të sugjëroni zgjidhjet ose të gjeni përgjigjet e shqetësimet, nëse është e mundur. 9. Në fund të këtij diskutimi, shfaq listën në tabelën shpaluese në mur, në mënyrë që ju të mund t'i referoheni përsëri më vonë në kurs Nënvizojeni programin e trajnimit Diskutim hyrës Ushtrim hyrës: Shpresat dhe frikat do të ju ndihmojnë t'a prezantoni skicën tuaj të programit trajnues. Moduli i Par ë: Fëmijët dhë Fëmijëria Hyrje Ky modul është dizejnuar për të bërë pjesëmarrësit të mendojnë për fëmijët dhe fëmijërinë. Ushtrimet në këtë seancë janë të strukturuara për të ndihmuar pjesëmarrësit që të jenë më të pëqëndruar në fëmijë dhe për të ngritur vetëdijën e abuzimit të fëmijëve dhe mbrojtjen e fëmijëve. Çdo ushtrim përqëndrohet në çështje / temë të ndryshme në lihdje me mbrojtjen e fëmijës Shënime për Trajnerin Të gjitha ushtrimet në këtë seancë kërkojn që pjesëmarrësit të reflekojn në fëmijërinë e tyre, ose në lidhje me fëmijërine dhe fëmijët në përgjithësi. Disa njerëz mund ta kuptojn këtë si process me dhëmbje. Është me rendësi të qenit të ndjeshëm dhe për të lejuar njerëzit të zgjedhin atë nëse dëshirojn. Nëse punoni në një shtet ku ka pasur konflikt ose dhunë ekstreme është shume me rendësi që ju të merreni me këto ushtrime me kujdes dhe me ndjeshmëri. Ju duhet të bëni Seancë Njoftimi: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt para se të bëni ndonjë ushtrim tjetër. Moduli i Parë Ju duhet të vendosni skenën dhe zëriin e trajnimit, dhe për të shpjeguar qëllimin e çdo seance të trajnimit në përgjithësi. Marrëveshja për Mësimin Synimi i modulit 1. Filloni duke pranuar se temat dhe çështjet që ju do të diskutoni në programin e trajnimit mund të jenë shumë të vështira dhe të provokojnë emocione të forta dhe kujtesa. Për shkak të kësaj, është e rëndësishme që të gjithë janë dakord me rregullat dhe kufijt e trajnimit në mënyrë që të gjithë në grup të ndihen të sigurt dhe të mbështetur, dhe mund të mësojnë në mënyrë efektive. 2. Shpjegoni se ju do t'u kërkoni pjesëmarrësve për të bërë një, 'marrëveshje për mësim', me ju dhe pjesëmarrësit e tjerë. Për të ndihmuar pjesmarësit të përqëndrohen në fëmijë dhe të fillojn të ekzaminojn qëndimin e vetvetës dhe vlerave për fëmijët dhe fëmijërinë. Objektivat e modulit Për të ndihmuar grupin të njoftojn njëri tjetrin dhe të ndjehen rehat duke ndarë përvoja. Të njohë qëndrimet e ndryshme të pjesmarrësve mbi fëmijët dhe fëmijërinë 3. Shfaq apo shpërndajë Marrëveshjen e Mësimit që ju propozoni. Bisedo për të gjitha pikat e marrëveshjes së mësimit me pjesëmarrësit për të bërë të sigurt që ata të kuptojnë: Të shihet lidhja në mes të qëndrimit dhe vlerave tona në lidhje me fëmijët dhe si kjo kontribuon në ose ndalon, fëmijët të jenë të sigurt. pse ju keni një marrëveshje të mësimit si çdo pikë ka të bëjë me ata gjuhën që ata mund të përdorin se intimiteti i tyre do të respektohen ata mund të lënë kohë ose të marrin kohë nëse ata mendojnë se kanë nevojë për të. 4. Bëni çdo ndryshim në marrëveshjen e të mësuarit të cilat janë sugjeruar dhe pajtuar nga pjesëmarrësit. Kërkojuni nga të gjithë pjesëmarrësit për t'a nënshkruar marrëveshjen. 5. Shfaqni në murë marrëveshjen e të mësuarit gjatë kohëzgjatjes së kursit. Mund të ju duket e dobishme për t'u dhënë një kopje të gjithëve që ta mbajn për t'ju referuar. Mbrojtja e Fëmijëve Këshillo grupin për përgjegjësi të detyrueshme për mbrojtje të fëmijës. Shpjegoni se në qoftë se pjesëmarrësit shkëmbejn ndonjë të dhënë gjatë trajnimit e cila sugjeron se fëmijët mund të jenë në rrezik për shkak të shqetësimeve të paraportuara ose praktikës të keqe atëherër ju keni një përgjegjësi për të punuar me ta dhe organizimin e tyre për të siguruar se këto shqetësime janë raportuar në mënyrë të përshtatshme. Përgatitja Ekzistojn gjashtë ushtrime në Seancën 2 mos i bë të gjitha. Zgjidh cilat ushtrime janë më të përdorshme dhe përshtatshme për grupin tuaj. Kur keni zgjedhur cilën ushtrim do të bëni, lexo me kujdes tërë procesit. Shiko Seancën 2 të DVD-s: Çka i bënë Fëmijët të Ndjehen Sigurt? Vendos nëse ju do ta përdorni atë. Kjo pjesë e DVD-s mund të lëshohet si hyrje të ndonjë ushtrimi si në vijim. Do të ndihmoj të vendos kontekst dhe te na kujtoj se cilët fëmijë ndjehen dhe mendojn për t'u mbajtur sigurt. Doracaku 4 Sigurohu që t'i keni të gjitha pajisjet përfshirë fotokopjet, balonat, shirit ngjitës etj që ju nevojiten. Ju do të gjeni një mostër në faqen tjetër për gjysëm dite kurs trajnimi 22 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seanca Hyrëse: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 23

15 Orari i Sugjeruar Paragrafi Hyrës: Përfshirë DVD-n Paragrafi 1: Prezantimi. Pushimi DVD Paragrafi 2: Çka i bënë fëmijët të ndjehen të sigurt? Ushtrimi 1.3 Përvoja e një fëmiu. Ushtrimi 1.5 Perceptimi i fëmijëve dhe fëmijërisë. Dreka 60 minuta 15 minuta 40 minuta 30 minuta 60 minuta Moduli i Parë Për të zgjatur trajnimin në një kurs të tërë ditor, zgjedh disa ushtrime nga moduli 2. Ushtrimi 1.1: Imazhet e fëmijëve Synimi Për të demonstruar sa janë domethënëse vështrimet tona për fëmijët. Objektivat Moduli i Parë Për të mundësuar grupit të ndaj idetë dhe ndjenjat për fëmijët. Pikat kyçe të mësimit Perceptimi ynë për fëmijët, fëmijërin, dhe dëmtimet ndikohen nga përvoja jonë personale e të qenit fëmijë, të qenit prind, punë, kulture, besim dhe qështjet sociale momentale. Është me rendësi të mbahet në mend se fëmijët janë individë në drejtat e tyre. Të gjithë fëmijët kanë nevojë për strehimore, ushqim dhe nxemje por ata poashtu kanë nevoj për dashuri dhe respekt. Fëmijët mund të jenë të pambrojtur por poashtu mund të kenë fuqi/fleksibilitet Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim do të ju nevojiten: Kartolinat, fotot, fotografitë e fëmijëve në llojllojshmëri të situatave të ndryshme Siguro që fotot të: reflektojn ë shoqërinë dhe kulturën e grupit trajnues. reflektojnë një varg konceptesh që ju doni ti zgjatni. Prëraditjet Para se të zgjidhni fotografinë, lexo tërë pikat kyçe të mësimit në fund të ushtrimit. Mundohu të gjeni në varg të gjatë fotosh, që tregojn fëmijët në situata dhe grupe të ndryshme. Para se të vijnë pjesmarrësit, shtrij fotot/kartolinat në tabelë ose në dysheme Adam Hinton / Plan Procesi 1. Kërko nga pjesëmarrësit të zgjedhin një foto që bënë thirje/intereson atyre në ndonjë mënyrë. Thuaju atyre mos të mendojn së tepërmi për zgjedhjen por të lejojn që fotot t'i zgjedhin ata. 2. Kërko nga pjesmarrësit të mendojn për fotot që kanë zgjedhur për disa momente dhe të pyesin vetvetën: Cilat janë mendimet dhe ndjenjat e mia për foton? A më pëlqen fotoja? Pse? Pse jo? 3. Kërko nga pjesmarrësit të gjejnë një partner dhe të flasin për foton. Çka ju bëri të zgjedhni foton? Çka ju bëri të mendoni ndjehni? Çka ju pëlqej s'ju pëlqej në të? Si i portretion fotoja fëmijët? A sugjeron fotoja abuzim të një fëmiu? Pse e mendoni këtë? 4. Thuaju pjesmarrësve se ata mund të bisedojn për 5-10 minuta, dhe pastaj ju do të reagoni në bisedim grupor. Do të diskutoni/reagoni ndër tri tituj kur t'a kenë kryer: fëmijët abuzimi i fëmiut burimet e besimit. Pjesmarrësit munt të bëjnë shënime në bisedën e tyre nëse dëshirojn. 24 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 25

16 Ushtrimi 1.2:Shiqimi në fëmijërinë tënde Synimi Për të treguar se sa domethënëse mund të jenë kujtimet. Pse është kjo me rendësi kur mendoni për rolin tuaj në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt? 4. Mblidhi të gjithë prapa në grup më të madh. Kryeso një bisedë, duke ftuar secilin çift të shkëmbejn atë për çfarë biseduan ata. Objektivat Ushtrimi 1.3: Përvoja e një fëmiu Për të ndihmuar grupin të ndjehet rehat duke shkëmbyer një kujtim fëmijërie. Për të inkurajuar grupin të dëgjoj dhe të kyçen me njëri tjetrin. Synimi Të identifikohen imazhet e ndryshme të fëmijërisë Qështja kyçe e mësimit Çkado që na shtyri ta zgjedhim këtë poemë/tregim/këngë, është e rendësishme për ne sepse la një kujtesë të qëndrueshme fëmijërie. Objektivat Të inkurajohet grupi për të shkëmbyer se si ndihen për fëmijët në shtetin e tyre. Moduli i Parë Kujtimet tona dhe përvoja mund të ndikoj në mënyrën që ne mund të shikojm fëmijët dhe fëmijërinë. Kujtimet tona na përkujtojn kohët e lumtura si edhe kohët jo të lumtura. Për shembull, tregimet mund të jenë për argëtimet, ngacmimet si edhe dëmtimet dhe rrezikun. Kohëzgjatja 30 minuta Pikat kyçe të mësimit Fëmijët kanë një varg përvojash duke u rritur dhe zhvilluar Fëmijët janë shumë fleksibël edhe kur ballafaqohen me rrethana më të vështira. Është me rendësi të fokusuarit në këtë, dhe jo vetëm në dobësinë e fëmijëve. Për shumë fëmijë, këto përvoja nuk do të jenë të dëmshme, por për të tjerët ato mund të jenë abuzive dhe të kenë ndikim të keq në ta. Lumturia dhe siguria e një fëmiu janë shume delikate nganjëherë Moduli i Parë Pajisjet Për këtë ushrim do t'ju nevojiten: letër të tableës shfletuese dhe marker një kopje/ohp e një poeme/tregimi/poemë nga fëmijëria. Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Përgaditjet Lexo pikat kyçe të mësimit për këtë ushtrim, që të pëqërndrohesh në trajnimin tuaj. Mendo për një këngë të preferuar, poemë ose tregim që ju kujtohet nga fëmijëria juaj. Mendo për ndjenjat që ju keni për atë kujtim. Çka nënkupton ajo këngë/ ai tregim për ju dhe pse? A të bën të mendosh për një ngjarje domethënëse? A e lidhni atë me një person të caktuar në jetën tënde? Sigurohuni të ndjeheni rehat duke shkëmbyer atë dhe mos zgjidhni diçka shumë dhimbëse apo të vështir për ju. Ju do të filloni seancën duke prezantuar grupit tuaj këtë. Procesi 1. Prezanto seancënionin duke paraqitur një këngë/poemë/tregim të preferuar nga fëmijëria juaj. Fol shkurtimisht se pse e doni atë, dhe çfarë shoqërimi ka a i kthen kujtimt prapa etj? Çka janë ato të këqija, të mira, ngacmuese, ngushëlluese, etj? Për këtë ushtrim ju nevojiten: balona (të shfryer, mundëshisht të madhësive të ndryshmeif, pa ajër brenda) markera Përgaditjet Mund të dëshironi të pregatitni duke i fryer dhe vizatuar vetë në një balon, për t'ju treguar pjesmarrësve se çka kanë për të bërë. Procesi 1. Ofroni secilit pjesmarrës një balon dhe kërkoni që ata t'a fryjn atë. 2. Kërko nga pjesmarrësit ta vizatojn një fytyrë, simbol ose një shenjë në balon me të cilën ata komunikojn diçka për pervojën e fëmijëve. Për shembull: 2. Kërko nga pjesmarrësit të mendojn për një këngë, poemë, apo tregim fëmijërie të preferuar, nga fëmijëria e tyre. Dhuroju një minut ose dy që të mendojn, nëse kërkohet. Përsëri kërko nga ata të ndajnë vetëm diçka me të cilën ndjehen rehat. një fytyrë të lumtur komunikon lumturinë dhe argëtim, të cilën çdo fëmijë duhet ta ketë përjetuar. një fytyrë të vuajtur mund të shpreh një situatë të vështirë në të cilën fëmijët jetojn dhe sa të veshtira mund të jenë jetërat e tyre. 3. Ndajë pjesmarrësit në dy çifte/dysh. Kërkoju atyre të shkëmbejn me partnerin e tyre: Çka ju bënë të mendoni për këtë poemë/tregim/këngë? 3. Ftoni pjesmarrësit për të shkëmbyer imazhe në balonat e tyre, që shprehin atë çka i jep kuptim atyre. Ata mund të bëjn këtë në çifte, gurpe të vogla, ose në grupe të mëdha, varësisht nga numri. Çka është kjo poema/tregimi/kënga më rendësi për ju? Çfarë kujtime keni për të? A e shoqëroni me një person/kohë/ngjarje të veqant? Çfarë mendime dhe ndjenja ju bënë të kujtoni? 4. Kryeso bisedën për të tërhiqur ndonjë temë të ngritur nga reagimet dhe lidhuni në temën e Mbajtes të Fëmijës Sigurt. 5. Përdor pikat kyçe të mësimit për të dhënë përmbledhjen tuaj për atë se çka janë temat për këtë ushtrim. 26 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 27

17 Fëmijët jetojn në llojlloj situata dhe kultura të ndryshme dhe mund të jenë shumë të varur në agjensione ose OJQ për kujdesin dhe sigurinë e tyre. Fëmijët që kanë qasje në shërbime mund të jenë ekspozuar dëmtimit nga njerëzit që kujdesen nga ata. Shumë organizata bëjnë punë të shkëlqyeshme me fëmijët. Kohëzgjatja 50 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim ju nevojiten: material arti dhe zejeje stilolaps, shkumës, kapëse, letër me ngjyrë, gërshërrë, ngjitës etj të mjaftueshëm për të gjithë pjesmarrësit Moduli i Parë Jim Loring / Tearfund 6. Shpërtheni një balon për të treguar se sa të dobët janë fëmijët, dhe sa shpejt ata mund ta kenë fëmijërinë të shkatërruar nga abuzimi. copa letre të mëdha (madhësi posteri) ose karton si bazë për përdorim të kolazheve (një kolazh është një foto e madhe e ndërtuar nga fotot, materiale dhe imazhe të ndryshme Prërgaditjet Siguroni të keni material të bollshëm për secilin mbledhni sa më shume që mundeni revista, gazeta, foto, lapsa, letër dhe artikuj shkrimi shtesë në mënyrë që njerëzit mund të krijojn diçka të kënaqshme. Moduli i Parë 7. Nësë gjindet, trego DVD-n Paragrafi 2 në atë se çka i bënë fëmijët të ndihen sigurt. Përdor ndalo dhe mendo saktsisht në ekran për të filluar bisedën në atë se çka mendojn pjesmarrësit që i bënë fëmijët të ndihen të sigurt. Lexo shënimet e procesit para trajnimit që të ndiheni sigurt në kryesimin e ushtrimit. Procesi Ushtrimi 1.4: Puna me fëmijët Shënime për trajnerin Ky ushtrim perdor materialet e artit dhe zejeve, inkurajon njerëzit të relaksohen dhe të punojn së bashku në një mënyre të ndryshme dhe kreative. 1. Prezanto këtë ushtrim duke njohur pervojën e vet pjesmarrësve që punojnë me fëmijë. Thuaj se ky ushtrim është në mundësi për të menduar për punën që ata bëjnë me fëmijë dhe përse është i rendësishëm. 2. Nëse keni grup të madh, mund të jetë më lehtë të ndahen pjesmarrësit në grupe më të vogla të tre ose katër njerëzve. Njerëzit që punojnë për të njejtën organizatë vendosni bashkë. Funksionon mire me pjesmarrësit të cilë punojn së bashku për të njejtën organiza. Nëse keni grup të madh, ju duhet të kërkoni nga ata të dalin në një grup më të vogël të tre ose katër njerëzve të cilët punojnë për oraganizat të njejtë ose të ngjashme. Çdo grup i vogël mund pastaj të bënë një kolazh të veqant. Poashtu mund të jetë ndihmëse për të përdorur këtë ushtrim me një grup njerëzish të cilët janë nga suaza të ndryshme dhe kanë gjyhë e kulture të ndryshëm. Inkurajon grupin të mendoj pozitivisht për punën/organizatën e tyre dhe të përqëndrojn mendimet e tyre në fëmijë përmes lojës. 3. Kërko nga pjesmarrësit të punojn së bashku si grup për të bërë një kollazh në një letër të madhe. Shpjego se ju do ti shfaqni këto kolazhe kur ata ti kenë mbaruar. 4. Kërko nga pjsemarrësit të përdorin material për të krijuar një imazh ose imazhe që prezantojn: se si i shohin fëmijët që punojn me ata çka ata ose organizata e tyre bëjn për t'i mbajtur sigurt fëmijët Synimi se si qëndrojn ata të përqëndruar në fëmijët (mbajn fëmijët ne mendje). Për të ndihmuar grupin të bëhet i përqëndruar në fëmijë. Objektivat Të nxjerr jasht arsyet pse njerzit zgjedhin të punojnë me fëmijë. Shpjegoni se fotot mund të jenë të bazuara në ngjarje të vërtetë, një histori, një shembull ose më shumë. 5. Lejo rreth 20 minuta që pjesëmarrësit të plotësojn kolazhin. Të inkurajoj pjesmarrësit të shkëmbejn praktikat e mira. Të nënvizojn vështirësit dhe shqetësimet që njerzit kanë për t'i Mbajtur Fëmijën Sigurt 6. Pas 10 minutash kontrolloj të gjithë se si shkojnë me detyrën. Nëse ata janë në rregull, le ta vazhdojnë. Nëse dikush është bllokuar apo heziton, ofroj inkurajim dhe sugjero ide. Si mjet të fundit, tregoju që ata mund të përdorin fjalë. Pikat kyçe të mësimit Perceptimi ynë për fëmijët, fëmijërinë dhe dëmtimet ndikohen nga vlerat, qënderimet dhe përvojat tona. 7. Pas 20 minutash pjesëmarrësve u jep një opcion - për të vazhduar ose të marrë 15 minuta pushim. 8. Së fundi, shfaq kolazhet në mur. 28 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 29

18 Diskutimi 1. Pas një pushimi të shkurtër, grupi të mblidhet së bashku për të shqyrtuar kolazhet. 2. Kërko nga pjesëmarrësit për të biseduar rreth asaj se si ata ndihen kur të bëjnë stërvitje. Ishte lehtë / ushtrim i vështirë? Ishte e dobishme? 3. Bëjeni një person nga çdo grup për të përshkruar kolazhin, atë që përfaqëson etj. Ftoni pjesëmarrësit që të pyesin njëri-tjetrin rreth asaj që ata kanë bërë. 4. Kryeso një diskutim të shkurtër rreth temave nga kolazhet. Për shembull ju mund të pyesni pjesëmarrësit: Çfarë ndikon në mënyrën që ju shihni fëmijët me të cilët punoni? Si i shef komuniteti i gjerë fëmijët me të cilët punoni? Moduli i Parë Cilat janë pikat e forta të fëmijëve në komunitet, dhe çka ndihmon fëmijët me të cilët punoni t'i bëjë të pambrojtur ndaj abuzimit? Përfundo ushtrimin duke përmbledhur pikat kryesore të mësimit. Lëri kolazhet në mure në qoftë se ka vend sepse ato mund të ndihmojnë që të gjithë të qëndrojnë të përqëndruar në fëmijë gjat rrjedhës së trajnimit. Jenny Matthews / Plan Moduli i Parë Ushtrimi 1.5: Përceptimet i fëmijëve dhe fëmijërisë (Përshtatur nga një ushtrim nga World Vision) Synimet Të ndihmohen pjesmarrësit të përshkruajn kontekstin se si shoqëria e tyre vëzhgon fëmijërin e tyre kulturore. Të përshkruhen festat dhe ceremonitë e ndryshme të rrugëtimit për fëmijët. Objektivat Të mendohet si kulturat e ndryshme ndjekun fëmijërinë Të pranohet ndryshimi dhe ndashmëria në praktikat kulturore në atë si fëmijët janë rritur. Shënime për trajnerin Egzistojn dy variante të ushtrimit, kjo dhe Ushtrimi 1.6 ndonëse jo i njejti, ata kanë synime dhe objektiva të njejta. Zgjidhni atë që duket më i përshtatshmi për grupin tuaj. Opcioni i dytë mund që të mos jetë i duhur nëse punoni në një regjion i cili ka patur konflikt ose vuajtje. Nëse e përdorni, atëherë siguroni që të përdoret me kujdes dhe ndjeshmëri Pikat kyçe të mësimit Mirëkuptimi i fëmijës dhe fëmijërisë është vendimtar për vendosjen e kontekstit të abuzimit të fëmiut Traditat and ceremonitë e komunitetit tuaj kanë një ndikim në atë se si fëmijët janë të vlerësuar dhe kujdesur. Jo të gjithë fëmijët kanë përvoja të njejta. Vlerat tona, besimet, dhe qëndrimet drejt fëmijëve do të ndikojn në mundësitë tona të veprojm dhe mbrojm fëmijët Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim ju duhen: letër të tableës shpaluese dhe lapsa me ngjyrë kartolina të ngjyrosura (5 ngjyra të ndryshme) shirit ngjitës ose kunjëza për të bashkangjit kartonat në mur. Përgaditja 1. Kaloni disa kohë duke lexuar pikat kyçe të mësimit, dhe mendo për atë se si do të prezantoni dhe kryesoni ushtrimin. 2. Merrni tri pjesë të letrës së tabelës shpaluese. Shkruaj tituj të ndryshëm në secilin: Fëmijët në komunitet sot Festimi i fëmijërisë dhe adoleshenca Tranzicioni nga fëmijëria në të rritur Vendosi pjesët e letrave në tre mure të ndarë. 3. Pregatit Kartelat Pyetëse për secilin grup, kështu që secili grup ka të njejtën komplet të pyetjeve. Secila kartelë pyetëse duhet të thotë: Në komunitetin që punoni ose jetoni, çfarë fjalë përdorin të rriturit të flasin për fëmijët? Çfarë faza të fëmijërisë janë festuar në komunitetin ku punoni? Si janë festuar ato? Kur bëhen të rritur fëmijët? Legalisht? Sipas Kulturës? (i.e. kur komuniteti pret që një fëmijë të sillet si një i rritur?) Se a ka ndonjë festival të shoqëruar me këtë ndryshim (ose tranzicion) nga fëmiu në të rritur? Çka janë ato? Procesi 1. Prezantoni ushtrimin duke thënë se ne do të marrin një vështrim të afërt në kontekstin kulturor të jetës së fëmijëve. Shpjegoni se ne të gjithë vijmë nga kultura të ndryshme; çdo kulturë është e ndryshme dhe ndikon në përvojat tona, dhe si ne reagojmë ndaj atyre përvojave. 30 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 31

19 Ky ushtrim është hartuar për të sjellë çështjet kyçe kulturore të cilat ne do t'i konsiderojmë në modulet më vonë. 2. Ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla prej tre ose katër personave. Nëse të gjithë janë nga vendi i njëjtë atëherë grupet mund të jenë të përziera. Nëse punohet përtej kufijve ose kontekste të ndryshme kulturore / besimi mund të jetë e dobishme që të ketë grupime të pjesëmarrësve të ngjashëm. Ushtrimi 1.6: F ëmijëria e kaluara dhe e tashmja Përshtatur nga një ushtrim nga World Vision Synimi Të studijoj mënyrat e ndryshimit si fëmijët duken nga shoqëria. Moduli i Parë 3. Varësisht nga koha dhe përbërja e grupit tuaj, jepni çdo grupi Karta Pyetëse që keni bërë. Kërkojuni atyre të diskutojn çdo pyetje dhe të pajtohen me 5 përgjigje për t'i vënë nën secilën prej titujve të tabelës shfletuese. Lejo 20 minuta për këtë pjesë të ushtrimit. 4. Tregoju pjesëmarrësve letrën e tabelës shfletuese në mure. Kërkojini çdo grupi të shtojn përgjigjet e tyre nën titullin e duhur relevant. Fëmijët në komunitet sot Festimet e fëmijërisë dhe të adoleshencës Mosha kur fëmijët konsiderohen të jenë të rriturit Diskutimi Kryeso një bisedë të shkrut duke përdorur pyetjet në vijim: Objektivi Të shihen në praktika të ndryshme, festimet dhe traditat e edukimit të fëmiut në të kaluarën dhe se si kjo me kohë ka ndryshuar. Pikat kyçe të mësimit Perceptimet lidhur me ndryshimet e fëmijëve dhe fëmijërinë nga njëra gjeneratë në tjetrën, por disa gjëra mbesin të njejta. Një perceptim komuniteti për fëmijët dhe fëmijërinë ndikohet nga grupet dhe idetë e fuqishme në kohët e caktuara. Kohëzgjatja 45 minuta Moduli i Parë Çka vëreni në fjalët nën çdo titull? A reflektojn ata imazhe negative/positive? Çka mund të sugjërojn në lidhje me komunitet/kulturët besimet për fëmijë? Pajisjet Për këtë ushtrim ju duhen: Si fjalët cekun përvojat e ndryshme për fëmijët, me gjasë për shkak të gjinisë dhe besimit të tyre? Pse është me rëndësi të konsiderohen këto ndryshime kur mendohet për mbrojtjen e fëmiut? letër të tableës shfletuese dhe markerë kopjet e fletës së Ushtrimit 1.6: Perspektives në fëmijëri, një për secilin grup të vogël (faqe 34) Përgatitja Fotokopje të fletë e Ushtrimit 1.6: Perspektivat në fëmijëri një prë secilin grup, dhe një për ju. Në tabelën shfletuese, kopjo tabelën në fletën për ushtrim, duke lënë vend për shënime gjatë diskutimit. Procesi 1. Shpjego se ky ushtrim do të na ndihmoj të mendojm se si fëmijëria po ndryshon në shoqërinë dhe kulturën tonë. Çka do të mendojë secila gjeneratë për fëmijërinë? Mendo për fëmijërinë nga tri perspektiva të ndryshme: përspektivat e prindërve/pleqëve tanë perspektiva jonë perspektiva e fëmijëve sot. 2. Ndani pjesmarrësit në grupe të vogla në tre ose katër njerëz. Jap secilit grup një kopje të letrës së Ushtrimeve 1.6: Perspektivat në fëmijëri. Kërko nga ata të kompletojnë tabelën. Çfarë fjalë përdorin secili grup për të përshkruar fëmijërinë? Lejo rreth 20 minuta për këtë. 3. Mlidhni grupin prapa. Pyeti pjesmarrësit se si u ndien dhe çka menduan kur punonin në këtë ushtrim. Al Deane / EveryChild 4. Kërko nga ata të reagojnë në atë që kanë shkruar, dhe të bëjnë vërejtjet në tabelën shfletuese. 32 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria 33

20 Diskutimi Kryeso një diskutim rreth ndryshimeve që ata i shohin ne mes jetërave dhe fëmijët sonte të krahasuara me ato të fëmijërisë së tyre dhe të prindërve/kujdestarëve? Çka ndikojn ndryshimet? MODULI 1 Fleta p ër ushtrim 1.6: Perspektivat n ë fëmijëri Si mendoni ju që secili grup përshkruan fëmijërinë? Çfarë fjalë përdor secila gjenerat për të përshkruar fëmijërinë? Si e sheh secila gjeneratë fëmijërinë? Çka presim ne nga kjo, ose kuptojm me këtë? Moduli i Dyt ë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Moduli i Parë frf Fëmijëria e Prindërve/ pleqëve tanë Vajzë Fëmijëria jonë Të jesh një fëmijë sot Moduli i Dytë Djalë Richard Hanson / Tearfund MODULI NJ Ë: Përmledhje e çështjeve të mësimit 1. Mirëkuptimi i fëmijëve dhe fëmijërisë në kontekst kulturor është vendimtarë kur punon me abuzimin e fëmiut. 2. Të gjithë kemi përvoja të ndryshme. 3. Vlerat tona, besimet dhe qëndrimet ndaj fëmijëve do të ndikojnë në zotësinë tonë të veprojmë në mbrojtjen e fëmijëve. Kompletimi i këtij moduli duhet të mundësoj grupin të lëvizë në Modulin Dy: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut. Kompleti i ardhshëm i moduleve ofron Pjesmarrësve Njohurinë Thelbësore të nevojshme për të filluar zbatimin e Standardeve për Mbrojtjen e Fëmiut. Hyrje Ky modul përqëndrohet në abuzimin e fëmiut çka nënkuptojm me termin abuzim i fëmiut? Çka do të thotë kjo në vendin tonë? Si praktikohen kulturat vendore, traditat dhe ndikimi i fesë si fëmijët janë të mbrojtur? Në këtë modul, ju do të gjeni zgjidhjen e ushtrimeve të ndryshme për të ndihmuar përmbushjen e objektivës të modulit (shih më posht). Mund ta përdorësh çdo ushtrim në vetën e tij, ose në sekuencë me të tjerët, varësisht se sa shume kohë keni, dhe nivelin e njohurisë dhe vetëdijës mbrenda grupit. Synimi i modulit Të mendohet rreth asaj çka kuptuam me termin abuzim i fëmiut, veqanërisht në kontekstin e vendit tonë. Objektivat e modulit Të studijoj qëndrimet personale, vlerat dhe besimet mbi abuzimin e fëmiut. Të definoj abuzimin e fëmiut, vendorë dhe ndërkombëtare. Të ekzaminoj ndikimin e praktikave të kulturës vendore, traditat dhe besimin në mirëqenien e fëmiut. Të identifikoj mënyrat si organizatat dhe komuniteti mbron fëmijët. Të identifikoj gjërat që vendosin fëmiun në rrezik. Të shpjegoj ndryshimin e mënyrës që një organizat mund të përgjigjet në ndonjë rrezik të dëmtimitit në komunitet në të cilin është fëmiu më mire se në organizatë. 34 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Parë: Fëmijët dhe Fëmijëria Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 35

21 Përgatitja Ushtrimet e kësaj seance mund të zhvillohen në një ditë, ose të ndahët në dy trajnime Paragrafish gjysmë ditëshe. Shiko me kujdes ushtrimin deri në fund. Vendos se cilat ushtrime do të jenë të përshtashme për njerëzit që ju trajnoni. Do t'ju nevojitet të lexoni shënimet e trajnerit relevant për Modulin 2 dhe të pregatitni dhe përdorni broshurat në një material tjetër në disa prej ushtrimeve për t'i kryesuar si duhet është me rendësi që ju të keni njohuri për ato, dhe materialin. Njohuni me pikat e mësimit për secilin ushtrim, dhe mendoni për atë se si mund t'i përdorni për t'u përqëndruar në trajnim. Poashtu shikoni në DVD Paragrafi 5: Çka ne duhet të konsiderojm që t'i bëjm fëmijët të ndihen sigurt? dhe Çka do të thotë abuzimi i fëmiut në kontekstin tuaj vendor? Ka disa intervista me punëtorët e OJQ-s që flasin për mirëkuptimin e vetës së tyre për abuzimin e fëmiut. Këto mund të përdoren për bisedë të përgithshme në grup dhe mund të përdoren si hyrje në ushtrimin që keni zgjedhur. Një zgjidhje mostër e ushtrimeve për një ditë mund të përfshijë si vijon: Doracaku 4 Pikat kyçe të mësimit Abuzimi i fëmiut është temë komplekse. Sfidon disa nga besimet në botë, për shembull se një prind ose dikush që punon në ndonjë organizatë që ka për bazë besimin, kurrë s'do të dëmtoj një fëmijë. Ne mund të llogarisim që njerzit të punojnë në bamirësi kanë besime humanitare ata dëshirojn t'i ndihmojn njerëzve sigurisht ata kurrë nuk do të dëmtonin një fëmijë/person të ri me çasje në një shërbim!? Është vështirë për ne të pranojm se ndonjëri nga këta njerëz mund të kishte abuzuar një fëmijë sepse do të ishte shumë e tmerrshme nëse e kanë bërë. Mendimet për abuzim janë subjektive ajo çka mund jetë abusive në vështrimin e një personi mund të mos jetë vështruar ashtu nga të tjerët. Ne të gjithë përdorim përvojat tona personale, vlerat dhe qëndrimet kur të bëhen gjykimet për sjellje abuzive. Kohëzgjatja 45 minuta Moduli i Dytë Orari i sugjeruar DVD jo-obligative: Paragrafi hyrëse në atë se çka i bënë fëmijët të ndihen të sigurt përcjellur nga Ushtrimi 2.1: abuzimi-qëndrimi dhe vlerat e fëmiut 55 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim ju duhen: Doracaku 4: DVD-ja (për Opcionin A) Një DVD aparat Doracaku 4 Moduli i Dytë Pauzë 15 minuta ose DVD jo-bligative: Paragrafi 5 përcjellur nga Ushtrimi 2.2: Çka është abuzimi i fëmiut? 3 orë 10 minuta Për Opcionin B kopje nga fleta për ushtrim 2.1: Pyetësori, nga një për secilin pjesmarrës (faqe 39) Dreka Ushtrimi 2.3: Si sistemi fetar mban fëmijët të sigurt. Pauzë Ushtrimi 2.6: Alternativat e ndëshkimit fizik plus DVD Paragrafi 6 60 minuta 60 minuta 15 minuta 60 minuta Përgatitja Opcioni A: Kontrollo se a punon DVD-ja, dhe gjeje vendin e mire Paragrafi 3 Procesi Doracaku 4 Opcioni B: Do t'ju duhen kopje të fletës së Ushtrimit 2.1: Pyetësori Ushtrimi 2.1: Abuzimi i f ëmiut qëndrimi dhe vlerat OPCIONI A 1. Trego Seancën 3 të DVD-s, klipe te shkurta të Lianas dhe Benjaminit bisedimet janë të dobishme, ose në Seancën 4 përvoja e Mait. Doracaku 4 Shënim për trajnerin Ky ushtrim mund t ë bëhet në dy mënyra, ose: duke përdorur burimet e audio DVD-së - Opcioni A 2. Ndaj pjesmarrësit në grupe të vogla të tre apo katër personave. Kërko nga ata të shkëmbejn përgjigjet ndaj deklaratave dhe të bisedojnë se a mendojnë se ka qenë abuzive. 3. Bashko grupin përsëri dhe nënvizo qështjet e ngritura në bisedë. duke i përdorur pytësorët ose deklaratat - Option B Synimet Të ndihmoj pjesmarrësit të studijojn vëzhgimet e tyre, vlerat dhe besimet mbi abuzimin e fëmiut. Të rregulloj disa zona të rëndomta për marrëveshje mbi abuzimin e fëmiut. Objektivat Të inkurajoj grupin për të shkëmbyer vëzhgime të ndryshme se çka është dhe çka nuk është abuzim fëmiu. OPCIONI B 1. Shpërndajë kopjet e faqes së Ushtrimit 2.1: Pyetësorë, një për secilin pjesmarrës. Kërko nga ata t'a kompletojn shpejt pyetësorin, në vetveten e tyre. Shpjego se ata kanë nevoj të lexojn deklaratat dhe të vendosin se ata: pajtohen fuqishëm pajtohen nuk pajtohen nuk pajtohen fuqishëm Me këtë deklaratë. 36 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 37

22 2. Ndaj pjesmarrësit në grupe të vogla prej tre apo katër personave. Kërko nga ata të ndajnë pergjegjësitë e tyre ndaj deklaratave pse kanë dhënë ata këto përgjigje? Diskutimi 3. Bashko grupin prap. Bisedo cilat pyetje shkaktuan më së shumti diskutim dhe pse. Shiko përpara kah ushtrimi i ardhshëm duke thenë se kemi nevoj të përpiqemi dhe pajtohemi rreth asajë se çka e kontribon abuzimin. Fleta për Ushtrime 2.1: Pytësorë Lexo deklaratat vijuese. Marko kutinë që përshkruan më së miri ndjenjat tuaja pajtim i fuqishëm, pajtim, mos pajtim, mos pajtim i fuqishëm. Sh ënime Ky ushtrim është sikur të gjeneronte shume diskutim dhe ju mund të gjeni njerëz që nuk pajtohen komplet. Kur krueson bisedën në fund të ushtrimit pyet njerëzit që të përqëndrohen në: Prej nga vjen besimi juaj për këtë deklaratë? Pse ata besojnë këtë? Çka do të thotë për ju të mbahesh për atij besimi? 1 Të goditësh fëmiun është gjithmonë gabim dhe është një formë e abuzimi ndaj fëmiut 2 Abuzimi Seksual nuk është një problem në këtë vend Pajtohem Fuqishëm Pajtohem Fuqishëm nuk Pajtohem Nuk Pajtohem Si mund ky besim të ndikoj ose ketë ndikim si përgjigjeni ju ndaj një fëmiu për të cilin keni shqetësim? 3 Është në rregull ta godasësh fëmiun si mënyrë diciplinore në shkollë Moduli Dy 4 Raportimet e abuzimit me gjasë do ti bëjnë gjërat më keq për fëmiun kështu që më mirë është të mos bëhet asgjë 5 Fëmijët e paaftë kanë gjasa më të vogla për t'u abuzuar se fëmijët tjerë 6 Nuk ka sistem ligjor të duhur për të raportuar rastet e abuzimit, kështuqë nuk ja vlen të raportohet asgjë 7 Nuk do t'i besoja Policisë këtu bëjë diqka 8 Staf i punësuar për të punuar me fëmijët ka gjasa t'i abuzojnë ata 9 Fëmijët shpesh rregullojn tregim për të qenët të abuzuar 10 Djemt nuk mund të jenë të abuzuar seksualisht 11 Një udhëheqës besimi nuk do të abuzonte kurrë një fëmijë 12 Vetëm burrat abuzojn fëmijët, gratë janë më të sigurta Moduli i Dytë Chloe Hall / EveryChild 38 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 39

23 Ushtrimi 2.2: Çka është abuzimi i fëmiut? Synimi Të sigurohet se ka mirëkuptim të shkëmbyer se çka do të thotë termi abuzim i fëmiut Objektivat Të jape përshkrim të shkurtër të llojeve të ndryshme të abuzimit të fëmiut. Të identikfikohen mënyrat kryesore të abuzimit në zonat vendore të pjesmarrësve. Pikat kyçe të mësimit Fëmijët mund të kenë përvojë të shume tipeve të ndryshme abuzimi. 2. Shpjego se do të filloni duke identifikuar se çka përbëjn sjelljet ndaj abuzimit të fëmiut në kontekstin vendor. (Trego Paragrafi 5 DVD për të prezantuar lëndën). Diskustim Doracaku 4 3. Tani shpërndani kopjet e faqes së Ushtrimit 2.2:Praktikat vendore që mund të shkaktojn dëmtim. Ndani pjesmarrësit në grupe prej tre ose katër persona. Kërko nga ata të punojnë së bashku për të kompletuar tabelën. 4. Edhe ju duhet ta keni atë në një cope letre të tabelës shfletuese. 5. Pas rreth 20 minutave kërkoni nga secili grup të bashkangjesin letrën e tabelës shfletuese në mur. Merrni reagimet nga secili grup, duke pyetur një grup të kalojn shpejt përmes një kolonë dhe grupin tjetër të shtoj ndonjë pikë shtesë që ka munguar. Moduli i Dytë Disa abuzime fëmijësh janë rezultat i praktikave kulturore që janë dëmtuese. Është me rendësi të ketë pajtim se çka është dhe nuk është praktikë kulturore dëmtuese dhe të kuptohet si komuniteti vazhdon përdorimin e këtyre praktikave. Shpesh nuk ka sisteme ose struktura ligjore të duhura të dalin në ndihmë kur ngrihet një qështje për abuzim fëmiijësh. Kohëzgjatja 3 orë Pajisjet Për këtë ushtrim ju nevojiten: 6. Bisedo me grupin se çka u thot kjo informat në lidhje me qëndrimet ndaj fëmijëve në vendin e tyre. Çfarë aspekte ndihmojn në mbrojtjen e fëmijëve dhe cila i vë në rrezik të abuzimit? Çka i vazhdon praktikat? A janë të gjitha abuzimet e fëmijëve të jashtme për organizatat, ose nëse ndodhin disa prej tyre si pasoj ose si dështim të organizatës për të mbrojtur fëmijët? Kjo është me të vërtet e rendësishme sikurse tentimi për të definuar se çka mendojm ne me mbrojten e fëmijëve mund të jetë shume e komplikuar. Grupi tjetër i ushtrimit ekzaminon si kultura, tradita dhe feja janë pjesë kyçe në Mbajtje të Fëmijëve Sigurt. Ata poashtu shikojn se si disa praktika mund të jenë abuzive and lënduese për fëmijët. Zgjidh ata që janë të duhura në grup dhe në vendin në të cilin punoni. Moduli i Dytë DVD Paragrafi 5 Doracaku 4 Shënimet e trajnerit: Definicioni i abuzimit (faqe ) Letra e Ushtrimit 2.2: Praktikat vendore që mund të shkaktojn dëmtim (faqe 42) dhe lapsa. Prezantim në Power Point për Modulin Dy. Përgatitja Para se të filloni do t'ju nevojitet t'i pregatitni të gjitha fotokopjet që do t'ju nevojiten gjatë ushtrimit. Bëni kopje të shënimeve të Trajnerit: Definicioni i abuzimit nga një kopje për secilin pjesmarrës, dhe për ju. Bëni kopje të faqes së Ushtrimit 2.2:Praktikat vendore që mund të shkaktojn dëmtim për secilin grup të vogël një. Nëse është e mundshme bëni kopje, kërko nga secili grup të vizatojn tabelën në një pjesë të madhe të letrës së tabelës shpaluese. Shiko DVD-n Paragrafi 5 çka na duhet për të konsideruar në rregull për të bërë fëmijët të ndihen sigurt, në veqanti, punëtorët e OJQ-s duke bisesuar për mirëkuptimin e tyre për abuzimin e fëmiut. Doracaku 4 Procesi 1. Përdorni shënime të Trajneit: Definicioni i abuzimit për të folur me grupin për atë se pse është me rendësi të kuptohet çka kuptojm me termin abuzimi i fëmiut dhe mbrojtje e fëmiut. Vë në pah se është shume e lehtë për tu hutuar nga ajo çka mendojm duke ditur se çka përbën ndihma e abuzimit për të identifikuar shqetësimin dhe për të vepruar. Edhe pse WHO (Organizata Botërore e Shendetësis) ka definuar disa askpekte të abuzimit të fëmiut neve na duhet kuptuar çka këto nënkuptojn në kontekst të vendit tonë. Paragrafi I ardhshëm ndihmon sqarimin e definicionit dhe siguron që ato reflektojn të dyja kontekste atë vendore dhe atë globale. Gavin White / EveryChild 40 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 41

24 MODULI 2 Fleta për Ushtrim 2.2: Praktikat vendore që mund të shkaktojn dëmtim Çfarë lloje të abuzimeve apo sjelljesh janë të vlerësuara si vendore që shkaktojn dëmtim në fëmijë? Kush e shkakton dëmtimin? A ka ndonjë praktikë të rëndomët apo, traditë që mund ti lëndoj fëmijët? Si ndikon kjo te fëmijët? A ekziston ndonjë ligj që ka për qëllim mbrojtjën e fëmijëve? Jon Warren / World Vision Përgatitja 1. Mendo për atë se si të prezantoni seancën. Mund të dëshironi të përdorni disa nga DVD-t për të filluar sesionin (Paragrafi 6 e ka Juan-in duke folur për situatën në grupin e tij fetar). Doracaku 4 2. Merni katër tavolina (ose një dysheme ose në katër mure) dhe katër pjesë të mëdha letre nga tabela shfletuese, të gatshme për t'u përdorur në trajnim. 3. Pregatit katër fletë të mëdha të tabelës shfletuese shkruaj një pyetje në secilën fletë: Në cilat mënyra vepron komuniteti fetar/besimtar për të mbrojtur fëmijët? Çfarë supozime janë bërë për njerëzit që punojn ose janë vullnetar me fëmijët në suazat fetare? Çfarë supozime janë bërë për udhëheqësit fetar/besimtar në marëdhënje me fëmijët? Çfarë feje besime dhe praktika mundësisht i vëjnë fëmijët në rrezik? Sigurohuni se çdo pajisje që doni t'a perdorni është në rregull dhe punon siç duhet. Nëse nuk është kështu, planifiko rreth tij. Moduli i Dytë Ushtrimi 2.3: Ushtrimi 2.3: Si mund ti mbajë sistemi fetar fëmijët të sigurt (Përshtatur nga ushtrimi i NSPCC) Processi 1. Jepni hyrje të shkurtër duke përdorur idetë në shënimet më lartë dhe duke i bërë ato relevante me kontekstin ose grupin e vendit tuaj. 2. Vendos copa të mëdha letre të tabelës shfletuese nga një në secilën nga katër tavolinat një për tavolinë. (nëse s'ka tavolina vendosi ato në dysheme apo mure) Module Two Synimi dhe Objektivat Të zbuloj si faktorën në fe dhe sisteme fetare kontribojn në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt. Pikat kyçe të mësimit Besimi dhe sistemi fetar luan një role vendimar në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt. 3. Shpërndaj pjesmarrësit në katër grupe. Thuaj çdo grupi të shfrytëzoj 5 minuta në secilën tavolinë, dhe bëni vërejtje në pyetje para tyre. Thuaju se ata nuk mund të fshijnë komentet e njerëzve tjerë, por ata mund të shkruajn porosi të kundërta nëse nuk pajtohen me atë çka ata kanë shkruar. S'do të thotë se secili në grup duhet të pajtohet, secili duhet të ketë mundësi të shpreh vëzhgimet e tija. 4. Kur secili grup ka qenë tek secila tavolinë, mblidhi grupet persëri së bashku. Vendosni letrën e tabelës shfletuese në mure. Abuzimi i fëmiut mund dhe ndodhë edhe në organizatat dhe komunitete të bazuara në besim. Rreziku më i madh është të mohohet se ndonjëri që ka besim të fort mund të abuzoj një fëmijë. 5. Shikoni së bashku komentet në secilën letër dhe mundëso një bisedë për atë çka është shkruar. Çfarë porosish japin për aspektet positive fetare si dhe aspektet më negative dhe si këto ndikojn në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt? Kurrë mos lejo supozimet tuaja se njerëzit fetar vëjnë fëmijët në rrezik. Kohëzgjatja minuta, p ërfshirë një pauzë të shkurtër. Pajisjet Për këtë ushtrim ju nevojiten: kopje të ndonjë teksti/leximi fetar që janë relevant të kontekstit të vendit tuaj letër të tabelës shfletuese dhe markerë katër tavolina (nëse s'ka, përdorni murin!) shirit ngitës për të ngjitur letrën në tavolinë/mur. 42 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 43

25 Ushtrimi 2.4: Praktikat kulturore, traditat, besimi dhe abuzimi i fëmiut Procesi Hyrje 15 minuta Synimi 1. Përdor tekstin si më posht si udhërryfyes për të ndihmuar t'a prezantoni ushtrimin: Të studijohet si dhe kur praktikat kulturore mund të bëhen lënduese për fëmijët. Objektivi Të mendohet për ndryshimet në mes praktikave vendore, traditave, besimeve dhe si ato ndikojn në mirëqenjën e një fëmiu positivisht ose negativsht. Pikat kyçe të mësimit p ër Ushtrimet 2.4, 2.5 and 2.6 Ka shumë zakone dhe praktika të ndryshme në ngitjen dhe kujdesin e fëmijëve në tërë botën. Shumica e këtyre janë bazuar në besim dhe traditë dhe kontribojn pozitivisht në mirëqenjen e fëmiut, dhe mirëkuptimin e tyre dhe të historiesë së tyre. Ato mund të ndihmojn fëmiun të ndjej kuptimin e asaj që nëse i perket komunitetit nga i cili rrjedh. Megjithatë,disa tradita dhe zakone mund të jenë lënduese ose abuzive për fëmijët dhe cenojn drejtat e tyre. Duke mbajtur balancin në mes të respektuarit të zakoneve vendore dhe të drejtat e fëmiut për mbrojtje, mund të jetë një qëshjte e ndjeshme. Moduli i Dytë Shumica e praktikave kulturore, traditcionale dhe fetare ofrojnë mbrojtje për fëmijët dhe ndihmojnë për t'i mbajtur sigurt ata. Feja nuk mund të jetë e ndarë nga besimet dhe traditat kulturore. Feja ndikon në shumë aspekte të jetës së komunitetit. Janë disa praktika kulturore të cilat janë të dëmshme dhe abusive për fëmijët. Ato vazhdojnë sepse besimet individuale dhe paragjykimet vazhdojnë t'i mbajnë ata dhe bllokojn ndërtimet e rregullores. Mbrojtja e Fëmiut: Në skenën e tij të gjërë mbrojtja e fëmiut përshkruan veprimet që individet, organizatat, shtetet dhe komunitetet marin për të mbrojtur fëmijët nga dëmtimet e qëllimta dhe jo të qëllimta Për shemubull, dhuna familjare puna e fëmiut, shfrytëzimi dhe abuzimi komercial dhe seksual, HIV-I, dhuna fizike, për të emëruar përpos disa. Mbrojtja e Fëmiut mund poashtu të përdoret për të përshkruar punën që bëjnë organizatat në komunitete ose mjedis të veqant që mbron fëmijën nga rreziku i dëmtimit. Në kontekst të të Mbajturit Fëmijët Sigurt kjo lidhet me përgjejgjësitë që një organizatë ka për të mbrojtur fëmijët që ju vijn në kontakt, nëse po bëhet një dëmtim ose jo, brenda ose jashtë organizatës Kohëzgjatja 40 minuta Është me rendësi për agjesionet mos të gjykojn praktikat tradicionale pa i kuptuar ato dhe historinë e tyre.ushtrimi në vijim synon të ju ndihmoj në këtë qështje. 2. Nëse nuk keni bërë Ushtrimin 2.3 kërko nga grupi të mendojn për fuqinë dhe aspektet pozitive të praktikave të edukuara tradicionalisht ose të bazuara në besim, ose ritualeve që u japin dobi fëmijëve. Është themelore që ju të pyesni njerëzit të përqëdrohen në praktikat pozitive para atyre shume negative. (Referohu prapa në punën e bërë në Ushtrimin 1.5: Perceptimi i fëmijës dhe fëmijërisë në Modulin 1 nëse grupi ka kompletuar këtë.) 3. Shkruaj ato në një cope letre të tabelës shfletuese. 4. Shpjego se do të shikohen në disa skenare rasti se si disa fëmijë trajtohen, dhe çka është arsyeja për këtë. Skenari i Rastit 30 minuta 1. shpërndaj pjesmarrësit në grupe të vogla prej tre ose katër persona dhe secilit grup u jepni një kopje të fletës së Ushtrimitt 2.4: Skenarët e Rastit. 2. Kërko nga pjesmarrëstit të mendojn për secilin skenar dhe të vendosin se a ka abuzim fëmiu/fëmijëve. Nësë po, pse? Nëse jo, pse? A pajtohet grupi? Çfarë lloj ndryshimi të qëndrimit dhe vlerave rezulton? 3. Mblidh grupin persëri së bashku dhe kërko nga pjesmarrësit të bëjnë vërejtjet dhe përgjigjet e tyre në ushtrim. Moduli i Dytë Pajisjet Për këtë ushtrim ju nevojiten: Fleta e Ushtrimit 2.4: Skenari i Rastit (faqe 46) letër e tableës shfletuese dhe marker. Shpjego se, në ushtrimin e radhës, do të shikoni së bashku në disa nga besimet që mbështesin këto praktika të dëmshme. Do ta bëni këtë t'ju ndihmoj të ekzaminoni çka është dhe çka nuk eshtë abuzive. Përgatitja Pregaditi kopjet e fletës së ushtrimit të skenarit të rasit që ju duhet ta kryesoni në këtë ushtrim. Lexo tërë pikat kyçe të mësimit para se të filloni, kështuqë mund të përqëndroheni në trajnim. Letra e Ushtrimit 2.4: Skenarët e Rastit kjo është ofruar këtu dhe në CD Rom. Mund t'a perdorni CD Rom-in për të përshtatur skenarin që gjeni këtu për t'a bërë ata më relevant në zonën tuaj, ose shtoni ose krijoni të tjerat që reflektojn qështjet e veqanta në vendin ose zonën ku punoni. Doracaku 5 Caroline Irby / Plan 44 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 45

26 Fleta e Ushtrimit 2.4: Skenari i Rastit Pajisjet 1. Fëmijët janë parë gjatë një vizite në një program për kujdesje të fëmijëve të një agjencije partner të kenë pasur shenja të ënjtura në duar dhe në trupin e tyre. Fëmijët dukeshin rënd aq sa ishin rrahur. Drejtori i programit thotë se Bibla thotë: "ruaje shkopin dhe prish fëmiun". 2. Fëmijët me vështirësi në të mësuarit janë lënë të kujdesen nga fshati, atyre nuk u është dhënë çasje per ndonjë edukim ose aftësi jetese të pavarur. Për këtë ushtrim ju nevojiten: Fleta e Ushtrimit 2.5a: Praktika, besimi dhe ndikimi në fëmijë (faqe 49) Fleta e Ushtrimit 2.5b: Praktika, besimi dhe ndikimi në fëmijë tabelë (faqe 50) tabela shpaluese dhe markerë 3. Fëmijët me aftësi të kufizuara janë lënë nga prindërit në lindje, kur ishin shumë të rinj të jenë në përkujdesje nga institucionet shtetërore, nuk pritet që familjet duhet të bartin barrën e përkujdesjes për këta fëmijë. DVD-ja me aparat: Përgatitja Dracaku 4 4. Kur djemtë arrijnë pubertetin ata janë të bërë synet. Ky ushtrim është në dy pjesë: Moduli i Dytë 5. Vajzat në shumë regjione të vazhdojë të bëhen synet (gjymtim gjenital i femrës) edhe pse ligji e ndalon në atë vend. 6. Nëse një vajzë e re është përdhunuar atëherë kompensimi tradicional për këtë është që të martohen me kryesit e veprës. 7. Është e pranueshme për një vajzë 14 vjeçe për t'u martuar, nëse partneri mashkull punon dhe është gjendje të sigurojë për të. 8. Kjo është në rregull për fëmijët në këtë zonë që ata të punojn si shërbyes të brendshëm në vend se të shkojnë në shkollë, anëtarët e familjes së tyre varen prej tyre për ushqim. 9. Në mënyrë që të mbështetet varfëria ekstreme në regjion, vajzat të reja me 12 vjeç janë dërguar në qytet nga zonat rurale për të fituar para me prostitucion. 10. Fëmijët vendorë merren me priftin e fshatit për të hequr shpirtin mëkatar. Prindërit besojnë se kjo do të ndalojë sjelljen e keqe. Gratë kanë qenë të njohura për të lënë një fëmijë të vdes nëse është menduar të posedohen me shpirt të keq. Ushtrimi 2.5: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt në komunitetet e tyre praktikat kulturore, besimet dhe feja Përshtatur nga ushtrimi nga Save the Children (Mbroj Fëmijët) Britani e Madhe Synimi Të zbulohen mënyrat praktike të adresimit të ndonjë konflikti që mund të ekzistonte në mes praktikave kulturore, besimeve dhe feve dhe mbrojtjes së fëmijëve. Objektivat Të njihet vargu i gjatë i beneficionit të fëmiut të edukuar në praktika kulturore të fëmiut. Të identifikohen praktikat e papranueshme dëmtuese që vazhdojn nën arsyen e kulturës së fesë. Pikat kyçe të mësimit Në Pjesën e Parë: Praktikat Kulturore, mbështjetja ndaj besimeve dhe ndikimi i tyre në fëmijë, ju do të shikoni në praktikat kulturore, besimet që mbështesin ata, dhe ndikimi që kanë në fëmijë. Në Pjesën e Dytë: Puna me komunitetin, ju do të shikoni në mënyrat e punës me komunitet për të ndryshuar ose ndalur praktikat dëmtuese, adreso zonat e fesë të cilat mund të qojn në dëmtim të fëmiut dhe si të shmanget konflikti. Shiko me kujdes në fletën e Ushtrimit 2.5a dhe 2.5b. Mendo se si dëshironi t'i përdorni këto kjo do të varet në numrin dhe nivelin e njohurisë së grupit. Ose: Vizatoni një tabelë të thatë në një pjesë të letrës së tabelës shfletuese dhe kërko tërë grupin të përshkruaj një praktikë sikurse ato në fletën e ushtrimit. Dhe pastaj përshkruani çka është mbështjetja e besimit që mbështet praktikën? Ose: Vizato tabelën disa here dhe jepni një ose dy shembuj grupeve më të vogla dhe kërko nga ata të bisedojn atë dhe t'i mbushin besimet që mbështesin praktikat në vete. Opcioni DVD Nëse keni çasje në DVD, ju duhet të arrini disa synime dhe objektiva duke luajtur Seancën 5: gjeje seancën me punëtorët e OJQ-së duke bisesuar ose shikuar në Seancën 6: Sarah flet shikoje të tërën para se të kryesoni seancën kështu që të njiheni me të. Procesi Dracaku 4 Pjesa e Parë: Praktikat kulturore, mbështetja e besimeve dhe ndikimi i tyre në fëmijë 40 minuta 1. Prezanto ushtrimin duke kërkuar nga pjesmarrësit të mendojn përsëri për deklaratat në fletën e Ushtrimit 2.5a. Moduli i Dytë Shiko pikat kyçe të mësimit për ushtrimin 2.4. Kohëzgjatja Pjesa e Parë: 40 minuta Pjesa e Dytë: 50 minuta 2. Paraqitni ose shpërndni kopjet e letrës së Ushtrimit 2.5a: Praktika, besimi dhe ndikimi në fëmijë. Shikoni së bashku në shembullin e pare të praktikave kulturore, dhe mbështetjen e besimit që mbajnë ata, dhe mënyrat që i bëjnë ato të ndodhin. Folni përgjatë ushtrimeve me grupin. 3. Tani ose: a) shpërndani kopjet ne tabelë fleta e Ushtrimit 2.5b b) jep shembujt e zgjedhur nga tavolina për secilin grup të vogël. 46 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 47

27 Kërko nga pjesmarrësit të shikojn në shemull, dhe për secilin, të vendosin çka është mbështetja e besimit, dhe çfarë mund të jetë për fëmiun ndikimi i tij. Kërko nga secili grup të reagoj në pikat kyçe para se të shkojn në Pjesën e Dytë Siguron se synetimi i femrës ka rrezik serioz Ka DVD në Sektorin 5 një punëtor në OJQ quhet Hilary, që flet për FGM-n (GjGjF), për të zgjatur bisedën lësho at pjesë të DVD-së. Doracaku 4 Opcioni DVD Nëse përdorni DVD-n, lëshoje ose Seancën 6 Sarah duke folur për mënyrën që fëmijët me aftësi të kufizuara trajtohen ose Seancën 5 ku punëtorja e OJQ-s Hilary flet për praktikat e FGM. Kërko nga pjesmarrësit të mendojn për: Doracaku 4 besimin e mbështetur që mbështet praktikën ndikimin e mundshëm që ka në fëmijë. Pjesa e Dytë: Puna me komunitet 50 minuta Jon Warren / World Vision SHEMBULLI 2 Praktika: Ndëshkimi trupor Shkaku i tensionit 1. Burimi i fuqisë dhe kontrolli që njerëzit bëjn atë, dëshirojnë ta mbajn /vazhdojnë. 2. Një praktikë thellësisht e rrënjosur në shoqëri sociale, politike dhe kulturë ekonomike. 3. Dënimi fizik pranohet si normë në shoqëri. 4. Në grupe të vogla, kërkoni nga pjesmarrësti të mendojnë për një ose dy praktika vendore ose zakone të bazuara në besime kulturore ose fetare duke ndikuar në fëmijët që njerëzit vendor nuk do të donin që ju t'i kritikoni ose pyetni. Kërko nga pjesmarrësit të mendojnë për pyetjet në vijim: 4. Praktika të besuara të jenë bërë nga kujdesi për fëmiun për të siguruar se ata sillen si duhet. 5. Mësimi Fetar nga kurse shkopin, prishe fëmiun. Çka do të ishte frika më e madhe në komunitet nëse praktikat/zakonet e kësaj do të ndaloheshin? Punoni me komunitetin Moduli i Dytë Çka mund të bëjm ne të adresojm këto frika? Si mund të punojn me komunitet? Si mund t'ju japim mundësi fëmijëve të thojn jo? 5. Mblidhe grupin e madh përsëri. Kërko nga secili grup të reagoj në atë se çka biseduan së bashku. Për secilin grup: Punoni me komunitetin për të thyer disa mite negative p.sh. fëmijët ju respektojn vetëm nese ke fuqi fizike mbi ata, dhe kuptoje mësimin fetar në këtë kontekst të gjërë. Ndihmo fëmijët të kutpojnë drejtat e tyre që mos të jenë fizikisht të abuzuar Sqaroje faktin se diciplina nuk do të thotë të godas ësh dhe se ka edhe shum ë metoda tjera efektive për të diciplinuar. Moduli i Dytë Shonëni praktikat/zakonet të cilat ata i kanë zgjedhur në tabelën shpaluese. Nën këtë, bëni dy kolona. Një njërën kolonë, shkruaj: Shkakun e tensionit (diçka që shkaktoj konfliktin ose mospajtimin); në kolonën tjetër, shkruaj: Puna me komunitetin. 6. Pytni të gjithë grupin: A është praktika/zakoni abuziv? Plot ë neglizhencë? A i shfrytëzon fëmijët? Pse do të shkaktonte tension për të folur për këtë me komunitetin? Si mund të punoni me komunitetin vendor për zbutur tensionin dhe për të ndërruar praktikat? Mundësoni fëmijëve të thonë jo Mundësoni fëmijëve të thonë jo Ne do të shikojm në këtë qështje të veqant në më shume detaje në ushtrimin e radhës. Ushtrimi 2.5a: Praktika, besimi dhe ndikimi në fëmijë Shiko tabelën në vijim e cila tregon disa praktika që ndikojn në fëmijët, dhe mbëshetjen e besimit që i bën ata të mundshëm. Praktika Mbështetja në besim Bëni shënime në tabelën shfletuese. Shembujt më posht mund të ju ndihmojnë në kryesimin e bisedës. Martesa e hershme Maturia e p ërcaktuar nga zhvillimi i tipareve fizike EXAMPLE 1 Gjymtimi Gjenital i Fëmrës (GJGJF) poashtu e njohur si prerja FG F ëmijët si fitues të bukës F ëmijët e konsideruar si asete financiare Nëshkimet trupore Inicimet mashkullore të ceremonisë Kurseje shkopin dhe prishe fëmiun Kurseje shkopin dhe prishe fëmiun Shkaktimi i tensionit 1 Praktikat tradicionale që disa në komunitet dëshirojn ti mbajn. 2 Siguron femrat se janë të në gjendje të marin pjesë plotësisht ne jetën në komunitet. Tani shiko në tabelën në vijim. Puna me njerëz tjerë në grupin tuaj, mundohu ta kompletosh tabelën, duke mbushur kutitë e zbrazëta. 3 Bëjnë femrat e reja të duken më të pranueshme për t'u martuar. Punoni me komunitetin Punoni me komunitet për të ngritur vetëdijën e rrezikut të cenimit të drejtave të fëmijëve. Ndihmon femrat e reja fëmijë t'i kuptojn drejtat e tyre që mos të bëjnë synetimin dhe t'ju mundësohet atyre të thonë jo. 48 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 49

28 MODULI 2 Fleta e ushtrimit 2.5b: Praktika, besimi dhe ndikimi në fëmijë tabela Nëse punoni në komunitete, institucione ku ndëshkimi trupor përdoret gjërë, përfshini çdokënd duke i përfshirë edhe fëmijën në diskutim për rreth kësaj teme. Nuk është mirë vetëm të injorohet ky fakt dhe të mos vendosen disa alternativa. Në vend se të tentoni t'i ndaloni ato menjëherë filloni me disa ndyshime të vogla Praktika Mbështetja e besimint duke mbajtuar praktikat Ndikimi në fëmijë Kohëzgjatja Pjesa e Par ë: 60 minuta Ndëshkimi trupor Pjesa e Dyt ë: 20 minuta Fëmijët e paaftë të lënë të pakujdesur/të braktisur në lindje Pajisjet Synetimi i djemve adoleshentë Synetimi i vajzave (FGM) Femra e re e dhunuar kërkohet që të martohet me kryesin Për këtë ushtrim ju duhen: letër të tableës shfletuese dhe marker blu-tac/shirit ngjitës Prezantimi në Power Point i Modulit 1-4, shih Modulin 2 mbi ndëshkimin trupor. Moduli i Dytë Martesa e fëmiut e aprovuar sepse partneri mashkull mund të sigurojë për të. Fëmijët të dërguar në punë në vend të vijimit të shkollës DVD: Paragrafi 4 Mai flet se si ndëshkimi trupor përdoret në shkolla DVD: Paragrafi 6 Sarah flet për qështjet e ngritura për stafin DVD aparati. Moduli i Dytë Fëmijët duke jetuar nëpër rrugë Përgatitja Ushtrimi 2.6: Alternativat e ndëshkimit trupor Ky ushtrim është në dy pjesë: Pjesa e parë është një debat për ndëshkimin trupor i cili duhet të marë rreth 40 minuta. Synimi T ju mundësohet pjesmarrësve identifikimi i alternativave t ë ndëshkimit trupor. Pjesa e dytë shikon në gjetjen e alternativave për ndëshkimin trupor Lexoji të gjitha shënimet e ushtrimit dhe pikat kyçe të mësimit për tu fokusuar në trajnimin tuaj. Mendo për ndjenjat tuaja për dhe përvojën e ndëshkimit trupor. Objektivat Të mendohet rreth argumeteve, për, dhe kundër nd ëshkimit trupor. Të ndërtohen alternativat për ndëshkimin trupor. Pikat kyçe të mësimit Përdorimi i nd ëshkimit trupor është gjithmonë kontarverz dhe sfidon përvojat, qëndrimet dhe vlerat tona personale. Ju do të keni nevojë të fitoni njohuri rreth mendimeve të ndëshkimit trupor si dhe të besimeve që i mbështesin këto në vendin ku ju jeni duke e bërë trajnimin. Për shembull shumë njerëz e citojnë Biblën për ta legjitimuar përdorimn endëshkimit trupor sidoqoft, citimi që përdoret më se shpeshi 'kurseje shkopin dhe prishe fëmiun' shpesh përjashtohet nga konteksti. Ky është një citim nga Testament i Vjetër, mësimet e të cilës janë shpesh të bazuar në mundësi nga ato të Krishtit në Testamentin e Ri. Njerëzit që e përdorin këtë citim zakonisht dështojn t'i citojnë shumë citate tjera të Biblës, që në mënyrë të qartë nuk e sanksionojnë përdorimin e ndëshkimit trupor. Do të ishte më ndihmëse nëse i njihni disa citime tjera që nuk e mbështesin përdorimin e ndëshkimit trupor. Është vështirë të thuhet saktësisht se në cilën pik ë ndëshkimi trupor bëhet abuzim fizik sepse shumë faktorë janë të përfshirë (mosha e fëmiut, situata, fuqia e të rriturit dhe goditaj etj). Mënyra më e mirë të parandalohet tejkalimi i kësaj linje të abuzimit fizik është që fare mos ta përdorim ndëshkimin trupor. Përdorimi i ndëshkimit trupor nuk ju jep të njejtat drejta fëmijëve si të rriturve. Të gjitha vendet kanë ligje që i mbrojnë të rriturit nga përdorimi i forcës fizike. Fëmijët meritojnë të drejtat e njejta. Në internet do të gjeni material të dobishëm. Ueb-faqet e dobishme përfshijnë: Ndëshkimi trupor nuk është nj ë zgjidhje afatgjate efektive ndaj sjelljeve sfiduese apo atyre të vështira. Ndëshkimi trupor shoqërohet me ngritjen e sjelljeve agresive të fëmijëve pasi që ata rriten dhe hyjnë në jetën e të rriturve. Procesi Nëse përdorni DVD-n ë, tregoje Seancën 6 kur Sara flet për trajtimin e fëmijëve me të cilët ajo punon, ose Harjinder në Seancën 3. Kjo do t ju ndihmoj në prezatimin e lëndës dhe çështjeve që do të ngriten. Doracaku 4 Mund të ketë mënyra alternative për disciplinimin e fëmijëve dhe që nuk e përfshinë ndëshkimin trupor. Nëse punoni në grup ku idea e një debati nuk është e pranuar si shkak i kulturës ose koncepteve familjare, vetëm përdorni DVD-në për të përshatur bisedën në grup të vogël. 50 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 51

29 Pjesa e Par ë: Debati 60 minuta 1. Përdor deklaratën vijuese për të prezantuar këtë ushtrim (nuk është citim i vërtet por është ndërtuar për këtë ushtrim): Ndëshkimi trupor i fëmijëve ndodh gjithkund në botë. Është praktikë e zakonshme në shume vende, në ato të zhvilluara dhe në ato vende në zhvillim. Debati se çka përbën ndëshkimi trupor, çka është e arsyeshme qortim/denim dhe nëse duhet fare të lejohet, është duke ndodhur në shume vende me vite të tëra. Rëndësia e respektimit të drejtave të fëmijëve po njihet me rritje dhe kjo eflekton në legjislacionin e fëmijëve në shume vende. Për këtë ushtrim ne definojmë ndëshkimin trupor si 'përdorim i forcës fizike me qëllim të shkaktimit të përvojës së dhimbjes tek fëmiu por jo dëmtime me qëllim të korigjimit ose kontrollit të sjelljes së fëmiut'. Ne do të kemi një debat që na lejon të ndëgjojm argumente për dhe kundër ndëshkimit trupor. David Ward / World Vision Pjesa e Dyt ë: Alternativat e nd ëshkimit trupor 20 minuta 7. Pytni pjesmarrësit: Pra çka janë alternativat për ndëshkimin trupor? Shpjego se ju dëshironi t'i shiqoni këto në tri nivele: individuale institucionale komunitet. 8. Ndaj pjesmarrëst në tri grupe. Jepni çdo grupi njërën nga kategoritë e listuara më lartë. Këkro nga secili grup që t i sugjeroj alternativat për ndëshkimin trupor për kategorinë e tyre dhe krijo disa ide për atë se si ata mund të provojnë t i ndryshojnë praktitkën Çfarë argumente do të përdornin? Me kënd duhet të bisedojnë apo kënd duhet ta bindin? 2. Shkruaji titujt vijues në tabelën shfletuese ose në drrasën e zezë: Për shembull, grupi që shikon në nivelin e komunitetit mund të sugjeroj një program të edukimit të komunitetit. Lejo 15 minuta dhe kërkoni reagime nga ata. Ndëshkimi trupor është mënyra më e mirë për t i mësuar fëmijët nga e keqja n ë të mirën. 9. Përmblidhni çka keni biseduar dhe mësuar, duke përdorur slajde të prezantimit në Power Point. Moduli i Dytë 3. Ftoni tre pjesmarrës q ë ta formojnë një panel të gjyqtarëve. Ndaj grupet tjera në dyshe: Ushtrimi 2.7: Pengesat për të ndryshuar Moduli i Dytë Grupi 1 do të identifikoj argumentet që mbështesin që janë për deklaratën Synimet Grupi 2 do të identifkoj argumentet që kundërshtojn që janë kundër deklaratës. Të ju mundësohet pjesmarrësve që të presin dhe pregatiten për pengesa të mundshme mbi ndryshimet në komunitetin ku ata punojnë. Secili grup duhet ta idenfikoj një zëdhënës. Mundësoju pjesmarrësve t i shfrytëzojnë 15 minuta për pregaditjën e prezantimeve e tyre. Sqarojuni atyre se do t i kenë nga 10 minuta secili të deklarojë mbi rastin e tyre, dhe pastaj të marin pyetje nga grupi tjetër. 4. Fillo debatin me Grupin 1. Kanë 10 minuta të deklarojnë mbi rastin e tyre. Thuaj Grupit 2 të bëjë shënime gjatë prezantimit. Të punohet me komunitet për t'i mbajtur fëmijët sigurt. Objektivat Të mendohet rreth faktit se kush apo çka mund ta rezistoj ndryshimin në praktikat abuzive, dhe pse. 5. Kërko nga Grupi 2 q ë ta bëjnë prezantimin e tyre. Grupi 1 duhet marrë shënime. 6. Kur secili grup ta ketë kryer prezentimin, lejo 5 minuta për grup për t ë adresuar ndonjë nga pikat e bëra nga secili ekip. Pikat kyçe të mësimit Shiko pikat kyçe të mësimit të listuara për Ushtrimin Kohëzgjatja Paneli i gjyqtarëve duhet të marr ë shënime mbi argumentet që prezantohen gjatë debatit. Kërko nga paneli që të marrë shënime nga pikat të cilat mbështeten në fakte dhe dëshmi se sa nga emocionet nga secili ekip. Në fund të prezantimit kërko nga gjyqtarët t'a shpallin fituesin. Nëse fiton grupi që është pro ndëshkimit trupor, ju duhet të shpenzoni disa kohë duke menduar rreth faktit se çfarë mund të jetë ndikimi tek fëmijë e të qenit të denuar në këtë mënyrë. Kërko nga grupi për të menduar për pasoja afatgjate. Kërkimet kanë treguar se fëmijët të cilët kanë pasur ndëshkime trupore të vazhdueshme mund të jenë: 25 minuta Equipment Për këtë ushtrim ju nevojiten: letër të tableës shfletuese dhe marker/tabëla e zezë dhe shkumës (opcionale) copa letre ose karta lapsa të dëmtuar emocionalisht shirit ngjitës/blu-tac. leht ësisht mund të jenë të dhunshëm ndaj femrave dhe fëmijëve në moshën madhore. Përgatitja Lexoi të gjita shënimet e ushtrimit para se t ë vazhdoni me trajnimin. 52 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut 53

30 Procesi 1. Referoni pjesmarrësit tek puna që e kanë bërë më heret në modulë, në Ushtrimet 2.2, 2.3 dhe 2.4 rreth praktikave kulturore, mbështetjen e besimeve, feve dhe ndikimin e disa praktikave me fëmijë. Kërko nga pjesmarrësit të sugjerojn pse mund të jetë e vështirë të ndrrohen këto praktika? (Ju duhet t i shikoni gjërat që janë senzitive për kulturën vendore, hidhërim/ofendim të njerëzve, pjesë të rëndësishme të besimeve fetara/praktikave etj.) 2. Kryeso bisedën rreth pengesave të mundshme për ndryshim. Pytni pjesmarrësit: Cilat janë pengesat për ndryshime? Kush ka fuqinë për mirëm bajtjen e praktikave? Kush ka përgjegjësinë të merret rreth ndryshimit duke siguruar zërat e viktimës së dëgjuar? Pse është e rendësishme të punohet me komunitet? 3. Në vijim, jepni seclit anëtarë nga një cope letër ose kartelë dhe kërko që ata t i shkruajn blokadat/pengesat që paraqiten n ë rrugën e mbrojtjës së fëmijëve. Ftoni secilin pjesmarrës t'i marin kartat e tyre dhe ti ngjesin sikurse të ishin tjegulla në një mur. Domosdoshmërisht, kërko nga grupi që të punoj në çifte me grupe dhe gjini të njejta në mënyrë që tj u mundësoni secilit të marë pjesë dhe t i shprehin vëzhgimet e tyre. Moduli i Dytë Kjo do ta bëjë ilustrimin e fuqishëm në atë se sa pengesa duhet tejkaluar për t i mbrojtur fëmijët nga dëmtimi. Lista më posht jep shembujt e këtyre pengesave shtoj kartat duke përshirë edhe këto pengesa në rast se pjesmarrësit nuk e kanë bërë këtë. Pengesat për mbrojtjën e fëmijëve Praktikat kulturore të dëmshme janë normalizuar Diskriminimi dhe paragjykimi Fëmijët e Distancuar që jetojn në komunitete të izoluara me mbështetje të vogël nga agjensionet e jashtme Varfëria Nuk ka alternativa për zakone/praktika Injoranca Mungesa e informatave Spitale me pajisje të dobëta/objekte shëndeti Mungesa të infrastrukturës/sistemeve për mbrojtjene fëmiut Mungesa e përkushtimit për implementimin e ligjit Mungesa e rregullorës dhe sistemit për mbështetje të legjislacionit për mbrojtjen e fëmiut Trazira civile dhe konflikt Mungesa e vendeve për t'u ndëgjuar zëri i fëmiut Pasi q ë ta keni kompletuar modulin tani jeni gati të vazhdoni në paragrafin tjet ër. Kjo do ta ekzaminoj tutje faktin se si t i njohim dhe përgjigjemi ndaj abuzimeve të fëmiut. 54 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli i Dytë: Mirëkuptimi i Abuzimit të Fëmiut

31 Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve t ë Abuzimit t ë Fëmiut Hyrje Ky modul përqëndrohet në njohjen e shenjave që kur nj ë fëmijë është duke u abuzuar dhe për të ditur se si të përgjigjeni në atë që ata ju thonë. Moduli ndërtohet në bazë të punës së mëhershme në vlera, qëndrime, praktika kulturore, tradita dhe fe. Synimi i modulit Q ë t i ndihmoj pjesmarrësit në ndërtimin e aftësive dhe vetëbesimin në njohjet e situatave që mund të vëjnë fëmijët në rrezik, dhe të përgjigjen ndaj atyre në mënyr të duhur. Objektivat e modulit Q ë ta ngritni vetëdijën e legjislacionit vendor dhe procedurat për mbrojtjen e fëmijëve. Të mendohet rreth përvojave t ë ndryshme, vlerave dhe qëndrimeve q ë mund të ndikojnë në mënyrën se si i njohim ne ato dhe si përgjigjemi ndaj shqetësimeve të abuzimit të fëmijëve. T i identifikojm shenjat, indikatorët ose shenjat që fëmijët na japin se dikush është duke i dëmtuar ose abuzuar ata. Moduli Tre Të identifikohet gjërat që na ndalojnë për t'u përgjigjur ndaj këtyre shenjave. Të njihen shume gjëra që ndalojnë fëmijët të tregojn kur janë duke u abuzuar. Të identifikohet nevoja për organizatat që të kenë procedura të shkruara për të qenë të përcjellur kur shqetësimet e abuzimeve të fëmijëve ngriten. Chloe Hall / EveryChild Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 55

32 Përgatitja Pajisjet Para se ta filloni trajnimin, lexo tërë ushtrimin me kujdes dhe vendosni cilin nga ata do ta përdorni, cili do të jetë më me ndihmë për pjesmarrësit. Bëni kopje të materialeve që do t'a përdorni në trajnim. Materiali tjetër mbështetës është përfshirë në Doracakun 2: Mbajta e Fëmijëve Sigurt Si të Zbatohen Standardet, shikoni Fazën e Parë dhe Standardet 1 dhe 2. Doracaku 4 Doracaku 2 DVD-ja poashtu ka materiale që ju mund të dëshironi t'i përdorni në mbështjetje të ushtrimit ose si alternativë për ta promovuar bisedën. Është relevante në Paragrafin 6: Si duhet ju t'i njihni dhe përgjigjeni në shqetësimet e mbrojtjës së fëmiut. Për këtë ushtrim ju duhen: informacion për ligjiin mbi mbrojtjen e fëmiut dhe procedurat në vendin ku punoni. një kopje e Shënimeve të trajnerit/broshurës: Artikulli i UNCRC për të Drejtat e Fëmijëve (faqe ) një kopje e Shënimeve të trajnerit/ Broshurës: Korniza Ligjore për Mbrojtjën e Fëmijëve (faqe ) Moduli 3 Power Point mbi ligjin dhe legjislacionin dhe UNCRC Një mostër e zgjidhjës së ushtrimit për kursin gjysëm ditor mund të përfshijë: Orari i sugjeruar Opcionale DVD-ja: Paragrafi 6 Si duhet ju t'i njihni dhe përgjigjeni në shqetësimet e mbrojtjes së fëmiut? Ushtrimi 3.1: Mbrojtja e fëmiut dhe ligji 30 minuta 30 minuta DVD-ja (opcionale) Doracaku 4 Pë rgatitja Ju mund të keni nevojë ta konsultoni një ekspert për ta udh ëhequr këtë ushtrim. Mblidh informata rreth legjislacionit dhe procedurës së mbrojtjes së fëmiut. Përpiquni të gjeni një përmbledhje të ligjit ashtu si qëndron në mënyrë që t ju mundësoni kuptim më lehtë pjesmarrësve. Ushtrimi 3.2: A është ky shqetësim i mbrojtj ës s ë një fëmiu? 50 minuta Pauzë Ushtrimi 3.4: Indikatorët e abuzimit ose DVD Paragrafi 6 Ushtrimi 3.5: Pengesat e raportimit për fëmijët dhe të rriturit 15 minuta 40 minuta 30 minuta Përgatitni një prezantim të shkurtër për informatat që keni mbledhur. Në shumë vende, legjislacioni i mbrojtjës së fëmiut mund të mos jetë i zhvilluar plotësisht. Në vendet tjera, legjislacioni mbi mbrojtjën e fëmiut ekziston mirëpo aty mund që sistemi mos të jetë efektiv për t'u implementuar, kështu që efektivisht është i kotë. Gjeje se ku gjindet informacioni për qështjet ligjore, a ka ndonjë web-faqe, material të shtypur apo qendra vendore këshilluese? Moduli Tre Dreka Ushtrimi 3.6: Identifikimi i shqetësimeve të brendshme-jashtme. Ushtrimi 3.3 Përgjigja në shqetësimin për mbrojtjen e fëmijut në perimetrat e një feje Ushtrimi 3.1: Mbrojtja e fëmiut dhe ligji Synimi 60 minuta 45 minuta 60 minuta Të ngritet vetëdija mbi legjislacionin vendor dhe procedurat për mbrojtjen e fëmijëve. Mund ta gjeni të dobishëm përdorimin e DVD-së Paragrafi 4 për ta filluar bisedën për atë se çka është dhe çka nuk është ligjore, dhe si shtete të veqanta mund të përgjigjen në këtë situatë. Procesi 1. Kërko nga grupi t i emërojn ë disa krime që mund të jenë ilegale me fëmijët. Për shembull, çfarë është ligji për dhunim në vendin e tyre, gjaktrazim, sulm sexual apo fizik, mospërfillje mizore, sex nënmoshë, mosha e miratimit, dhe mosha ligjore e një fëmiu? Nëse identifikoni disa nga këto në Ushtrimin 2.2 referohu prapa në atë se çka është shkruar lartë në tabelën shfletuese më heret në ditën ose paragrafet e mëhershme. Moduli Tre Objektivat Të shkëmbehen ligjet vendore dhe zakonet që ndikojn ë në mbrojtjën e fëmiut. Të identifikohet fakti se si mund të ndihmojn këto ligje dhe zakone në mbrojtjen e fëmijëve ose, ose që mund t i vë ata në rrezik të mundshëm. Pikat kyçe të mësimit Çdo vend ka ligje dhe sisteme të ndryshme që mund apo nuk munden të ndihmojnë në mbrojtjen e fëmijëve. Disa vende janë duke i zhvilluar sistemet të reja mbrojtëse. Në disa vende mund të jetë më e rrezikshme për fëmijët dhe dëshmitarët nëse shqetësimi i abuzimit të fëmiut raportohet në autoritet vendore. Është me rëndësi të fillohet diku, sepse është shumë e rëndsishme që t i kuptojmë ligjet vendore dhe zakonet. Kohëzgjatja 30 minuta Michelle Gilbert / Plan 56 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 57

33 2. Nëse përdoret DVD-ja, lësho Paragrafi 4 me disa punëtor duke folur. Përdori ata që të fillojn bisedën për atë se çka është dhe qka nuk është ligjore dhe si disa shtete të veqanta mund të përgjigjen në këto situata. Doracaku 4 Kohëzgjatja 50 minuta 3. Nëse gjindet, prezantoni informatën për legjislacionin, rregulloren mbi mbrojtjen e fëmiut në vendin ku punoni. Ushtrimi 3.2: A është ky një shqetësim për mbrojtjën e f ëmiut? Pajisjet Për këtë ushtrim ju nevojiten: Fleta e Ushtrimit 3.1:Skenari i rastit Presentimi në Power Point për Modulin Tre Shënime për trajnerin Doracaku 2, Si të Udhëheqet Doracaku 2 Ky ushtrim lidhet me Ushtrimin 3.4: Identifikimi i shqetësimit të brendshëm dhe të jashtëm. Nëse planifikoni t'a bëni këtë ushtrim, do t'ju nevojitet të mbani një kopje të fletës së ushtrimit që pjesëmarrësit kompletuan gjatë këtij ushtrimi, për t'a përdorur më vonë. Këto ushtrime: promovojnë bisedën ilustrojnë nevojën për udhëheqje dhe procedurë rregullojnë ndryshimet tabela shfletuese letër dhe markerë Shënimet e trajnerit: Definicioni i abuzimit (faqe ) DVD-ja (Opcionale) Përgatitja Doracaku 4 Shiko Paragrafin 6 të DVD-së. Mund të dëshironi t'a përdorni këtë si një pjes ë hyrëse apo alternativë për këtë ushtrim. përcaktojnë se nuk ka përgjigje të drejta/gabim identifikojnë çka ka nevojë për veprim të menjëhershëm Bëni fotokopje të fletës së Ushtrimit 3.2: skenari i rastit, një për Secilin grup të vogël. identifikojnë proceset për prioritet. Përgatituni për t i shkruar reagimet në fund të ushtrimitj duke vizatuar Rrjetën vijuese në tabelën shfletuese. Leni vend të bollshëm për të bërë shënime në rrjetë. Moduli Tre Synimi Që të demonstroj se si i bëjmë gjykimet dhe bisedat rreth një situate q ë mund të ndikojnë në faktin se si mbrohet një fëmijë. Grupi A B Moduli Tre Objektivat Sdudijoni se sa është e vështirë ta definosh abuzimin e fëmiut. Identifikoni se sa është me rëndësi që të ketë procedura të shkruara dhe si duhet të përgjigjemi ndaj shqetësimeve për një abuzim të fëmiut i cili është raportuar. Pikat kyçe të mësimit C D Mund të dëshironi t i përdorni shënimet e Trajnerit: Definicionet e abuzimit në fund të ushtrimit për t'i përkujtuar pjesmarrësit për definicionet e abuzimet; nëse kështu, bëni kopje për pjesmarrësit për t'ju ndihmuar në ushtrim, ose merni Power Point-in që t i mbuloni definicionet e abuzimit nëse s'i keni bërë tashmë ato në Modulet 1 dhe 2. vlerësimi i shqetësimit për mbrojtjen e fëmiut është një zonë kompleksive me përplot tensione dhe pasiguri. Procesi Gjithmonë do të ketë mendime të ndryshme rreth faktit se sa i ashpër është abuzimi, sidoqoft paraqitet një situat ë e pastër dhe e prer ë. Kjo bëhet për shkak se secili ka përvoja të ndryshme, njohuri dhe aftësi. Afrimi më i mirë vjen nga mundësia e bisedës për të gjitha qështjet të cilat ju lejojnë të mendoni përtej mundësive të viktimës, dëshmitarëve, subjektit ose ankuesit, dhe stafit. 1. Ndaj pjesmarrësit në katër grupe të vogla. Emëroni grupet me A, B, C dhe D. Kërko nga secili grup ta emëroj një person për t'a lexuar skenarin. 2. Jepni një kopje të fletës së Ushtrimit 3.2: Skenarit t ë rastit secilit grup, dhe kërkoju atyre të punojn mënyrën e tyre nëpër skenar dhe në pyetjet e ndërlidhura. Vëzhgimet tona dhe mendimet ndikojn në gjykimin ton ë për atë se çka e përbën abuzimin. Ka shume pengesa për t'a reportuar abuzimin. Pa një politikë të qartë për mbrojtjen e fëmijëve dhe procedura raportuese, ne mund të prëgjigjemi ndryshe për situatat e ngjashme dhe mundësitë për t i vënë fëmijët në rrezik më të madh. Inkurajo njerëzit të thonë atë çka mendojn në grupin e tyre të vogël dhe mos të brengosen nëse e kanë gabim. Thuaj se ne po identifikojmë shkakun që e shkakton shqetësimin. Ne nuk kemi nevoj të jemi të sigurt se është një abuzim. 3. Pas disa bisedave, kërko nga secili grup që t'a rradhit me nota secilin skenar, nga më pak brengosëse (1) në atë më brengosëse (7). Mos u brengos nëse ka pak rezistencë në këtë, disa njerëz mund të thonë nuk është e mundshme të bëhet kjo por vetëm kërko nga ata që të përpiqen. Politkat e mbojtjes së fëmiut mund t ë meren vetëm me disa aspekte të abuzimit të fëmiut. Lejo 30 minuta për këtë pjesë të ushtrimit. 58 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 59

34 Discussion 4. Bashkoje persëri grupin e madh. Kërko nga secili grup që t'i jep reagimet e veta në rradhitjën notave nga secili skenar, dhe shpjego pse i kanë dhënë pikat/radhitjet që i kanë. Në tavolinat e para-prëgatituara shtoj seclit grup pikat nga 1 në Kthehuni tek pikat kyçe të mësimit. Cekni se gjithmonë do të ketë mendime të ndryshme por se është vërtet e rendësishme t'i diskutojm këto ndryshime haptas që të mund ta bëjmë vendimin më të mirë të mundshëm së bashku për t'i mbajtur sigurt fëmijët. Udhërrëfyesi i shkruar në atë çka të bëhet kur një shqetësim për abuzim të mundshëm ngritet do t ju ndihmoj në të vërtetë në procesin e vendim - marrjës. 6. Mund t ju duket e dobishme t'ju kujtoni pjesmarrësve në lidhje me definicionet e llojllojshme të abuzimit. Përdorni shënimet e Trajnerit: Definicionet e abuzimit për t ju kujtuar atyre nëse dëshironi. Alternativisht, merni Power Point-in për të ta mbuluar definicionin e abuzimit nëse s'i keni bërë tashmë në Modulet 1 dhe 2. Jenny Matthews / Plan Skenari Vler ësimi 1-7 Skenari 1 Zt. Baker është njëri nga sponzor ët më bujar dhe më të vjetër. Ai ka vizituar shumë fëmij të cilët i ka mbështetur me vite. Keni ndëgjuar se është marë në Pyetje nga policia në MB për posedim të imazheve pornografike të fëmijëve. Rishtazi ka paguar fëmiun që ai mbështete, i cili tani është i rritur, për t'a vizituar për pushime. Skenari 2 Dy fëmijë që janë HIV pozitiv jetojn me anëtarët e familjes së zgjëruar. Është vërejtur nga ju se ata trajtohen si shërbyes dhe nuk lejohen të shkojn në shkoll. Fqinjët kanë i parë këta fëmijë të rrahur. Moduli Tre 7. Përmblidhni paragrafet duke sugjëruar se gjithmonë është e rendësishme të konsiderohet konteksti në të cilin ndohne ndonjë sjellje abuzive. Përsëri, mund t'a përdorni prezantimin me Power Point për t'ju ndihmuar në përmbledhje. USHTRIMI ALTERNATIVË Një ushtrim i ngjajshëm mund të bëhet me përdorimin e DVD-së : Seancën 6: Fleta e ushtrimit 3.2: Skenari i rastit A është ky një shkak për shqetësim? Doracaku 4 Lëshoj të gjitha personazhet, Lois, Sarah dhe Juan. Nëse grupi është i madh ndani në ata në tri grupe dhe kërko nga ata ta ndëgjojn me kujdes nga një personazh. Pastaj kërko nga grupi ta konsiderojn nëse mendojn se çka po përshkruhet në atë pjesë a është një abuzim fëmiu apo jo. Poashtu edhe grupet e vogla sikurse grupi i madh, kërkojuni pjesmarrësve të konsiderojn se çka mund të bëjë në vijim secili personazh. Merni reagimet nga pikat kyçe nga secili grup dhe pytni ata nëse një situatë e ngjashme do të ngritej në organizatën e tyre, a do të dinin njerëzit çka të bëjnë? Skenari 3 Jeni menaxher i programit të një projekti. Një njërën vizit ë për një projekt, një djalosh adoleshent ankohet se drejtori dhe djemt tjerë e prekun atë në mënyrë të pa-përshtatshme. Kur e hapni këtë temë me drejtorin ai hidhërohet dhe kërkon të dijë se kush ua ka thenë këtë. Ai e përmend djaloshin që mendon se ju ka treguar dhe ju tërhjek vërejtjen se ju gjithmonë bëni kësi tregime, sepse ai është shumë i shqetësuar. Skenari 4 Një mashkull pjestar i stafit vendor kërkon disa ditë pushim për t'u martuar. Ju i dëshironi fat atij. Më pas, meret vesh se nusja është 14 vjeçe. Skenari 5 Jeni larguar në një kamp të ri. Një kolege femër ju tregon diqka që bënë të shqetësoheni. Ajo ju thot se nëse doni të mbijetoni këtu duhet t'a siguroni se jeni të lumtur dhe ta keni me vete menaxherin e kampit. Ai i provon të gjithë të posaardhurit. Duhet të jet ashtu ose j ua bënë jetën shumë të vështirë Moduli Tre Lexo dhe mendo për secilin skenar më posht. Në grupet tuaja të vogla përdori pyetjet për t ju ndihmuar në vendosjën se sa seriozisht do ta radhitnit secilën situatë, Ku: 1 = brengosje më e vogël 7 = brengosje më e madhe. Vendosi si duhet ose sipas seriozitetit, nga 1 në 7. Skenari 6 Në projektin e ndihmës n ë uj ë, stafi ju thotë se është një familje vendore fëmiu ti të cilës është zingjëruar jashtë barakës së tyre. Thuhet se fëmiu është i pushtuar dhe se s'ka mënyrë tjetër për ta kontrolluar atë. Stafi e ka ditur për këtë me muaj të tërë dhe përkundër se kanë qenë të hidhëruar ata nuk mendojnë se ka diçka që mund ose duhet të bëhet për të ndërhyrë. Për secilin skenar më posht, bëni vetvetës pyetjet vijuese: Është ky shqetësim kulturor apo mbrojte e fëmiut? Çka është shkaku i shqetësimit? Kush është viktima e mundshme? Skenari 7 Një njeri vjen dhe dëshiron t ju rrëfehet rreth një shqetësimi në lidhje me priftin e fshatit. Përflitet se prifti bënë fotografi të secilit fëmi të vogël dhe i shet ato turistëve dhe vizitorëve të kishës. Prifti ka kërkuar nga ky njeri t'i sjell fëmijët e tij në kishë për një bekim privat. A mund të bëhet ndonjë gjë? Si? Çka? Pse? Për kë brengoseni? Pse brengoseni për ata? A keni nevoj t i përmbaheni procedurës për shqetësim të brendshëm ose të jashtëm? Skenari 8 Punoni për një OJQ në qytet. Ka thashethëme se fëmijët e rrugës janë inkurajuar të shesin seks turistëve. Disa herë keni parë meshkuj duke shpier fëmijë në kafiteri për pije apo akullore. 60 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 61

35 Ushtrimi 3.3: Pëgjigjja ndaj shqetësimeve të fëmijëve në parametrat fetare Synimi dhe Objektivi Të demonstrohen mënyra që shqetësimi për mbrojtjen e fëmiut mund të ngritet në një parametër fetar dhe si të përgjigjemi ndaj kësaj. Kohëzgjatja 60 minuta 3. Kërko nga secili grup t i përmbledhin pikat kyçe nga këto skenare. Siguroni se të gjithë pjesmarrësit kanë përfunduar me këtë: Çfarë dokumente i udhëzojnë veprimet dhe përgjigjet e tyre Kë duhet kontaktuar ata brenda dhe jasht Çfarë legjislacioni vendor dhe procese ligjore ekzistojn ë. Ku duhet të regjistrohen shqetësimet e mbrojtjes së fëmiut. Cilat aspekte të ndonjë besimi fetar mund t i ndaloj veprimet për tu ndërmarr ë dhe si do t'a menaxhojnë ata këtë gjë. Pajisjet Për të udhëhequr këtë seminar ju duhen: Ushtrimi 3.3: skenari i rastit për parametrat fetare (faqe 63) DVD Paragrafi 6 Juan i flet Jo-domoshdoshëm: Skenar i rastit alternativ nga shtojcat në CD Rom Doracaku 5 Doracaku 4 4. Sigurohu që t'i theksoni dhe mendoni për pikat kyçe vijuese: Parandalimi dhe përgatitja është vendimtare. Nëse rregulloret për mbrojtjen e fëmijëve janë në vend dhe të komunikuara, atëherë të gjithë e kanë të qartë se çka është dhe nuk është e pranueshme. Kjo e lehtëson ballafaqimin me këtë situatë pasiqë ka udhëzime që ju duhet përmbajtur. Gjithmonë konsultoi të tjerët se çka duhet bër ë ose si të trajtohet një situatë. Nëse organizata juaj ka një person të caktuar/emëruar për mbrojtje të fëmiut, kërko këshillën e tyre. Moduli Tre Përgatitja Para se ta kryesoni seancën, vendosni se cilin skenar rasti do t'a perdorni Mbani mend se mund t'i përshtani ato që janë vërtet relevante për grupin tuaj. DVD-ja poashtu ka një numër të skenarëve të rasteve që mund t'i përdorni për ta filluar bisedën. Paragrafi 6, Juan-i është i mir ë për ta nxit ë bisedëb. Mendo për zgjatjen e ushtrimit duke përdorur opcionin luaj-rol detajet janë dhënë në fund të shënimeve të Procesit. Tool 4 Mund ta gjeni të përshtatshme t i shkruani pyetjet që lidhen me skenarin e rastit në një pjesë letre të tabelës shfletuese/dërras të zezë para se të filloni ushtrimin. Kjo do t i ndihmoj pjesmarrësit të përqëndrohen duke lexuar skenarin. Pyetjet janë: Kurrë mos lejo që besimet fetare tuaja apo të tjerëve ta parandalojn një fëmijë që të jetë i mbrojjtur nga dëmtimi. Shënime: Nëse ndonjë pjesmarrës vjen nga një organizatë e cila nuk ka një politikë të shkruar për mbrojtjen e fëmiut, referoni ata në materialet në Seminarin Thelbësore 1 (faqe 87) dhe në Si të Udhëhiqet (Doracaku 2) i cili ka llojllloshmëri aktivitetesh për të ndihmuar. Doracaku 2 Ka dy broshura të dobishme në CD Rom shënimet e Trajnerit/Broshura: Çka të bëhet nëse një fëmijë ju thotë se ka qenë i abuzur (poashtu përfshije në këtë pako, shiko faqe ) edhe një Formë procedurale për raportim të mbrojtjes së fëmiut, blanko e cila mund të përdoret në Modulin 4. Doracaku 5 Moduli Tre Çfarë veprimesh duhet nd ërmerren, nëse ka ndonjë? A ndonjë rregullore t ë qartë për mbrojtjen e fëmiut në organizatat e tyre për t'ju përmbajtur? Kujt duhet ti tregojn ata? Çfarë qështje apo vështirësira mund të ngriten? Çka mund t'i ndaloj ata të bëjn diç? Opcioni luaj-rol Seanca mund të zgjatet nga zgjidhja e një apo më shum ë e skenarëve të rastit dhe duke pyetur secilin grup to luajn-role si do t'a diskutonin situatën me ose një kolegë tjetër, menaxherin e tyre ose vetë individët. Secili grup duhet ti ketë 15 minuta për tu pregaditur për një luaj-rol të shkurtër, dhe pastaj t'a performoj atë tek pjesa tjetër e grupit. Procesi 1. Kërkoni nga grupi t'i identifikon disa mënyra që ata mendojn se shqetësimet për mbrojtjen e fëmjëve mund të ngriten në punë. Futi në list ato dhe kërko nga ata t'a ndajnë ndonjë shembull të vërtetë. 2. Ndaje grupin në grupe të vogla, dhe jepni një skenar rasti më shumë nga Ushtrimi 3.3: Skenari i rastit në parametrat fetare. Kërko nga ata ta konsiderojn skenarin dhe të pergjigjen në pyetjet e lidhura vijuese: Përmbledhje Identifikoni disa pika kyçe të mësimit nga seanca dhe sigurohuni që secili nga pjesmarrësit t i identifikojë së paku tri veprime të nevojshme si rezultat i seminarit dhe kur është i qartë fakti se si dhe kur ata do t i adresojnë ato dhe me kë. Slajdi i Power Point-it final është i dobishëm dhe mund të dëshironi ta shtoni një Paragraf nga DVD-ja për të përfunduar me të. Doracaku 4 Ushtrimi 3.3 Rastet e skenareve për parametrat fetare Çfarë veprimesh duhet ndër meren, nëse ka ndonjë? A ka ndonj rregullore t ë qartë për mbrojtjen e fëmiut në organizatat e tyre për t'ju përmbajtur? Kujt duhet ti tregojn ata? Çfarë qështje apo vështirësira mund të ngriten? Çka mund t'i ndaloj ata të bëjn diç? Jenny Matthews / Plan 1. Lutja private Një udhëheqës vendor fetar vjen rregullisht për të folur me grupin e të rinjëve që ju keni punuar me ata për ca kohë. Në fund është një kohë e lutjes dhe konsultimit për të rinjët. Lideri shpesh mer një djalë të ri veqanaristh të zgjedhur nga dhoma tjetër për lutje ku qëndrojn vetëm. Ata e kanë bërë këtë disa herë më parë dhe askush nuk e ka sfiduar atë, por ju ndjeheni jo-rehat për atë dhe mendoni se nuk është e përshtatshme. 62 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 63

36 2. Folësi i Rinisë Në baz ë të kërkesës s ë komunitetit tuaj ju e ftoni një folës t ë rinisë i cili është i njohur mirë dhe i respektuar, në mënyrë që të bisedoj me grupin tuaj të të rinjëve. Takimi ecën mirë dhe në fund ka disa të rinjë që dëshirojn të flasin me folësin dhe kërkojn lutje. Folësi i rinisë me lumturi obligon dhe kryen lutjet si duhet në publik. Në fund të takimit dikush e sheh folësin duke folur dhe qeshur me një grup vajzash tinejgjere; ai pastaj lëshon ndërtesën me ato dhe ju ofron vozitje me veturën e tij jashtë. 3. Paraardhësit e Këqinj Një vajzë e re ka ardhur në fshat të qëndroj me hallën e saj. Fëmija është shumë e qetë dhe duket e lënë pas dore. Halla ka qenë duke thënë se fëmija është e pushtuar nga shpirtërat e paraardhësve të këqinj (kindoko) dhe se ndëshkimi trupor dhe mungesa e ushqimit do t'a shpëtojn nga djajt e saj. Ju jeni gjithnjë i shqetësuar se fëmija është duke u abuzuar me seriozitet dhe do të vdes përfundimisht nëse askush nuk ndërmerr ndojnë veprim. 4. Ndëshkimi tupor apo sulmi? Imami vendor është mësues në Xhami dhe ai ka përdorur gjithmonë një shkop për të rrahur fëmijët dhe t'i bëjë ata që të dëgjojnë atë, por kurrë nuk ka lënduar dikë me të. Këtë javë një prind e solli fëmijën e saj që t'ju tregojë maviosjet e ashpra në shpinë dhe këmbë ku ata thonë se Imami e goditi atë. Kjo nuk është vetëm ndëshkim trupor por një sulm serioz. Jenny Matthews / Plan Studioni nga rriturit që kanë përvojë me abuzim kur ata ishin fëmijë ashtu sikurse shumë fëmijë që mundohen të thonë ose të tregojnë se janë duke u dëmtuar, por shpesh ata nuk ndëgjohen, besohen, ose nuk kanë dikë që t ju besojn për t'u kthyer kah ata - kështu që informatat që ata japin janë shumë të rëndësishme. Fëmijët shpesh shfaqin sjellje që komunikojnë ankthin e tyre në lidhje me atë se çka po ndodh me ta. Shpesh kjo sjellje do të definohet si "Sfiduese". Punëtorët duhet të jenë në gjendje t i njohin ndryshimet në sjellje dhe jo ta ndëshkojn fëmiun Kohëzgjatja 40 minutes Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhet: letër të tabelës shfletuese dhe markerë shirit ngjitës ose kunjëza të bashkëngjitni letër në mur. Përgatitja Përgatituni për trajnim duke menduar për atë që ju mbuluat në ushtrimin 2.2, dhe në atë që ju shpresoni se pjesëmarrësit do të mësojnë nga ky ushtrim. Moduli Tre 5. Një fillim i ri? Ka qenë një ankesë serioze e abuzimit seksual e bërë kundër një predikuesi / udhëheqësi fetar në qytetin e ardhshëm. Është pohuar se ai ka qenë duke u kërkuar vajzave të reja të ia prekun pjesët e tij private dhe të kryejnë seks oral. Nuk ka patur asnjë hetim formal, por ju është thënë se ai njeri, i cili është i respektuar mirë, do ta ndërronte punën dhe kishte për të ardhur në komunitetin fetar vendor ku edhe ju punoni për ta nisur një fillim të ri. Ai gjithashtu do të jetë një udhëheqës i grupit të djemve të rinj të financuar nga organizata juaj. Procesi 1. Referojuni përsëri në ushtrimit 2.2 dhe kujtoji pjesëmarrësit se çka mbuluat ju në këtë ushtrim. 2. Shpjegoni se kur kemi gjetur një fëmijë që është keqtrajtuar, ndonjëherë ne mund shikojm mbrapa dhe të identifikojmë shenjat se abuzimi po ndodhte. Është e rëndësishme që ne jemi të hapur për ato shenja / të dhëna. Jepni një shembull - ju mund t i gjeni të dobishme këto në vijim: Moduli Tre Ushtrimi 3.4: Indikatorët e abuzimit Shënim për trajnerin Ky ushtrim lidhet me Ushtrimin 2.2: Çka është abuzimi i fëmijëve? Ju do të duhet të bëni Ushtrimin 2,2 para se të bëni këtë ushtrim. Nëse ju keni përfunduar tashmë ai referohet prapa në tabelat shfletuese me llojet e sjelljeve të abuzimit që janë parë në nivel vendor që shkaktojnë dëmtim fëmijëve. Synimi Për t i njohur të dhënat (shenjat / indikatorët) se fëmijët të cilët janë duke vuajtur abuzim në shtëpi, në një organizatë ose në komunitet mund të na japin rezultate se dikush është duke i abuzuar ata. Një djalë i ri është abuzuar seksualisht nga prifti i tij. Ai nuk kishte mundur t'ja thoshte dikujt këtë. Ai solli në vëmendje se çfarë po ndodhte me vjedhje. Ai ndërpreu shkuarjen në kishë, duke ndjerë se ai ishte një person i keq. Ai ishte rrahur ashpër gjatë disa muajve pasi askush nuk e kishte shoqëruar ndryshimin i tij në sjellje me pakënaqësi për abuzim. Shenja që ky fëmijë ka përjetuar abuzim, ishte se ai kishte filluar të vjedh - diçka që ishte shumë jashtë nga e karakteri i tij. 3. Kërko nga pjesëmarrësit që ta përshkruajn çdo situatë nga përvoja e tyre ku ata kanë zbuluar se një fëmijë që ata e njihnin apo ka punuar me të, ishte duke u abuzuar nga dikush që fëmiu i besonte. Ndoshta fëmiu ishte dëmtuar nga një i afërm, një udhëheqës besimi ose i të rinjëve, ose nga ndonjë tjetër fëmijë. Cilat llojet të abuzimit ata identifikuan? A pasqyron situata ndonjë lloj abuzimi të listuara më poshtë: Abuzim seksual Objektivi Për t i përshkruarë ndryshimet në sjellje, emocionet, dhe simptomet fizike që fëmijët mund të tregojnë se kur dikush është duke i dëmtuar ata. Pikat kyçe të mësimit Natyrisht indikatorët nuk janë në vetvete provë e abuzimit. Por ata duhet alarmuar pjesëmarrësit për mundësinë dhe për t i ndihmuar ata në konsideratë se çfarë janë hapat e ardhshëm në përpjekjen për t i mbështetur apo hetuar shqetësimet rreth një fëmiu të veçantë. Shfrytëzim seksual Abuzim fizik Braktisje Dëmtim emocional Abuzim fizik Frika e dëmtimit fizik Frika e braktisjes 64 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 65

37 Moduli Tre Detyrim Abuzim shpirtëror Shkruani çdo lloj abuzimi në një fletë letre të ndryshme të tabelës shfletuese. 4. Ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla prej tre ose katër personave dhe jepni secilit grup një copë letre të tabelës shfletuese, me një lloj të ndryshm të abuzimit që emruarn mbi të. Kërkojuni atyre të shkrujn se çfarë lloj sjelljesh paraqet fëmija që mund t ju jap si një shenjë se dikush i abuzon ata në këtë mënyrë. 5. Grupet duhet të punojnë në këtë për rreth 10 minuta. 6. Mblidhi grupet prap së bashku. Shfaqni çdo copë të letrës përreth dhomës dhe kërkoni që pjesëmarrësit të ecin përreth tyre dhe t'i lexojn ato. Thuaju atyre se mund të shtojnë diçka në qoftë se ata mendojnë se nuk e kanë cekur. DVD alternativa Paragrafi 6 është një shembull se si një fëmijë mund të japë të dhëna, kur gjërat po shkojnë gabim për ata. Trego një nga klipet disa herë dhe pastaj mblidhi grupet për të diskutuar se çfarë të dhënash të tjera fëmijët mund t ju japin. Diskutimi 7. Merrni reagimet si një grup i tërë në çdo pikë nga të mësuarit. Trajnuesit mund të shtojnë ndonjë koment shtesë ose vërejtje. Ushtrimi 3.5: Pengesat për të raportuar për fëmijët dhe të rriturit Synimi Për të identifikuar se çfarë ndalon fëmijët nga tregimi dhe të rriturit nga raportimi i abuzimin. Objektivat Për të identifikuar shumë gjëra që i ndalojnë fëmijët dhe të rriturit për të folur për abuzim. Për të njohur frikën dhe rreziqet ndaj raportimit. Pikat kyçe të mësimit Doracaku 4 Fëmijët dhe të rriturit duhet t i kapërcejnë disa pengesa për shqetësim t ë tabuzimit të fëmijëve për të marrë një përgjigje të përshtatshme. Shumë prej tyre nuk kanë me kë të flasin rreth abuzimit që ata janë duke e vuajtur. Shpesh nëse fëmijët tregojnë nëse ose nuk besohen ose personi që u tregojn nuk është i gatshëm apo i aftë për të marrë masa për mbrojtjen e tyre ose të kërkojë ndihmë. Shënimet e Trajnerit / broshurat: Çka të bëni nëse dikush ju tregon se ata kanë qenë të abuzuar (shih faqe ) Përgatitja Nëse jeni duke bërë një paraqitje në Power Point, sigurohuni që të gjitha pajisjet tuaja janë duke punuar. Kjo është një ide e mirë që slajdet ti keni kopjuar mbi letër apo mbi OHT për të përdorur vetëm për çdo rast. Lexoni tërë procesin e ushtrimit dhe vendosni nëse ju do të ndani pjesëmarrësit në dy apo katër grupe - kjo do të varet nga sa shumë njerëz kanë marrë pjesë. Grupi duhet të jetë aq i vogël sa për të punuar së bashku në mënyrë efektive, që secili të kontriboj. Ju do të keni dy/katër grupe. Në një copë letër të tabelës shfletuese shkruani: Grupi A: Çka ndalon fëmijët për të thenë abuzimin e tyre? Në një pjesë tjetër shkruani: Grupi B: Çka ndalon të rritur (ose njerëzit që ata u tregojn) për t'u përgjigjur? Çdo grup duhet të ketë një nga këto pyetje, kështu që nëse ju keni katër grupe, do të ju duhen dy copa letre të tabelës shfletuese për çdo pyetje. Lexo tërë Shënimet e Trajnerit / broshura: Çka të bëhet nëse dikush ju tregon se atakanë pësuar abuzim (shih faqe 137) për të informuar trajnimit. Procesi Procesi 1. Prezanto këtë ushtrim duke thënë se deri më tani në këtë modul kemi shikuar në: sjelljet e të rriturve që na shqetësojn shenjat dhe indikatorët në fëmijët që alarmojn për abuzim të mundshme. 2. Vazhdo për të shpjeguar se shumicën e kohës kemi vërejtur abuzimet sepse kemi më shumë informacion dhe më shumë aftësi në njohjen e shenjave se abuzimi ndodh. Megjithatë, fëmijët kanë shumë pengesa për të kapërcyer para se ata të mund t'i tregojn dikujt. Pasi ata e bëjnë, njerëzve që i'u është thënë gjithashtu duhet kapërcyer pengesa para se të marrin masat e duhura. 3. Ndani pjesëmarrësit në dy apo katër grupe të vogla, varësisht nga numrat. Jepni një / dy grup (i) letër të tabelës shfletuese me pyetjen e mëposhtme: A: Çfarë ndalon fëmijët të tregojn rreth abuzimit të tyre? Jepni grupit tjetër /grupeve tjera letër të tabelë shfletuese me pyetjen e mëposhtme: B: Çfarë ndalon të rriturit të përgjigjen? Kërko nga pjesëmarrësit të marin shënimet të shkurta për t'iu përgjigjur pyetjeve në letrën e tabelën shfletuese të tyre, qoftë duke përdorur shënime ngjitese post-it, kartat' apo shkrim direkt mbi letër. Lejo 10 minuta për këtë. Moduli Tre Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Power Point slajdet për Modulin Tre që thekson pengesat me të cilat të rriturit dhe fëmijët përballen Power Point prezantim për Modulin Dy tek fëmijët me aftësi të kufizuara dhe abuzimit letër të tabelës shfletuese dhe markerë Ngjitës /karta/shirit ngjitës 4. Mblidh gjithë grupin së bashku. Merrni reagime nga grupet duke kërkuar 'Çfarë ndalon fëmijët të flasin rreth abuzimit të tyre? " 1. (kërko nga njëri grup sa për të filluar dhe grupit tjetër me të njëjtën pyetje për të shtuar ndonjë gjë që nuk është thënë.) 2. Nëse keni pasur dy grupe duke kërkuar një pyetje, vëni copat e letrave krye të njëri-tjetrit. 5. Pastaj, merni reagime nga grupi (et) B duke kërkuar në: "Çfarë ndalon njerëzit që atyre u është thenë të përgjigjen? 6. Mbaj tabelën shfletuese të tyre në kry të grupeve tjera. 66 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 67

38 7. Kur ju keni marrë të gjitha reagimet, tregoju shtresat e pengesave që kanë për t'u kapërcyer para se të mirret një përgjigje e përshtatshme për të mbrojtur fëmijët. 8. Thekso se sa e vështirë mund të jetë për një fëmijë me paaftësi për të folur rreth abuzimit, dhe gjithashtu të besohet. Ka slajde shtesë në Power Point prezantim për Modulin Dy për fëmijët me aftësi të kufizuara dhe abuzim që mund të ndihmojë vënjen e kësaj pike përtej. 9. Mbaro me Power Point slajde nga Moduli Tre që shpjegojnë pengesat që ndalojn të rriturit dhe fëmijët të tregojn. Ushtrimi 3.6: Identifikimi i shqetësimeve të brendshme dhe të jashtme Michelle Gilbert / Plan Përgatitja Lexo tërë shënimet e ushtrimit në mënyrë që ju të jeni të sigurt për të kryesuar ushtrimin. Ju mund të dëshironi të shkruani disa skenare tjera rastesh që përshtaten kontekstit që ju jeni duke trajnuar më mirë. Është e rëndësishme që ju të keni një ide të mirë se çfarë legjislacioni vendor ekziston rreth abuzimit të fëmijëve dhe mbrojtjes së fëmijëve. Mblidhni informacion para se të kryesoni ushtrimin. Ju duhet të dini, për shembull, ligjin e vendit mbi: dhunim, gjaktrazim dhe sulm seksual sulm fizik dhe kanosje Neglizhim / mizori Shënim për trajnerin Ky ushtrim është i lidhur me Ushtrimin 3.2: A është ky një shqetësim për mbrojtjen e fëmijëve? Ne ju këshillojmë që të bëni atë ushtrim para këtij. Synimi Të identifikohen proceset e ndryshme që mund të kërkohen kur ka përgjigje me shqetësim të abuzimit të fëmijëve. seks nën moshë mosha e pëlqimit. Procesi 1. Shpjegoni se grupi që do të ndajë dhomën në dy gjysma. Njëra anë është për shqetësimin e brendshëm rreth abuzimit të fëmijëve dhe tjera është për shqetësime të jashtme rreth abuzimit të fëmijëve - dmth ato shqetësime për abuzimin e fëmijëve që duhet të trajtohen nga komuniteti. Ju mund të vizatoni një vijë shkumësi, apo vëni një pjesë të gjatë të fijes në dhomën më poshtë për të ilustruar këtë. Moduli Tre Objektivat Për të ndihmuar planifikimin e përgjigjes më të mirë kur identifikohet një shqetësim në mbrojtje të fëmijëve Për të bërë një dallim midis veprimit që kërkon një përgjigje të brendshme nga një organizatë, nga ato që kërkojn një përgjigje të komunitetit. Pikat kryesore të mësimit Fëmijët vuajnë shumë forma të abuzimit dhe është e rëndësishme që të ketë politik te shkruar, procedura apo udhëzime për të ndihmuar stafin / vullnetarët të dinë si të përgjigjen. Nuk do të jetë gjithmonë e përshtatshme për të i'u referuar një shqetësimi të abuzimit të fëmijëve autoriteteve kombëtare. Ndonjëherë mund t'i vë fëmijët dhe kinse abuzuesit e paraqitur në rrezik të madh. 2. Lexoni nga secili prej skenarëve të rastit që ju keni zgjedhur për tërë grupin. Për çdo skenar thirrni grupin të hyjnë në pjesën e dhomës që ata mendojnë se do të jetë mënyra më e përshtatshme për t'u përgjigjur 3. Merrni reagime të shkurtëra nga një çift i pjesëmarrësve pas çdo skenari për të parë në qoftë se ka një marrëveshje të grupit. Nëse ata nuk pajtohen, shtroni pyetje për të parë pse ata kanë zgjedhur njërën anë të dhomës si kundërshtim nga tjetra. 4. Pasi që tërë skenarët janë lexuar kërkoni që grupi të ulet. 5. Kërkoni nga pjesëmarrësit të identifikojn ndonjë ligj apo akt që ekziston në shtet që mund të ndihmoj mbrojtjen e fëmijëve. Nëse ju keni bërë Ushtrimin 3.1: mbrojtjen e fëmijëve dhe ligjit, kthehu prapa në këtë ose plotësoni këtë ushtrim tani. 6. Përmbledh pikat kryesore të mësimit. Nëse ka shumë çështje, regjistroni këto në letrën e tabelës shfletuese për të diskutuar më vonë Moduli Tre Disa shqetësime për mbrojtjen e fëmijëve duhet të menaxhohen brenda një organizate, përderisa të tjerat kanë nevoj për një reagim të gjerë komuniteti. Çdokush duhet të kërkojë ndihmë dhe këshilla nga një person i duhur për të ndihmuar në vendim në një plan veprimi. Ushrimi 3.7: Kur ndodhë abuzimi i fëmiut? (përshtatur nga një ushtrim origjinal nga trajnimi i pakos së Islamic Relief (Ndihma Islamike) (Ushtrimi lidhet me Ushtrimin 2.1: Abuzimi i fëmiut vlerat dhe qëndrimet.) Kohëzgjatja 45 minuta Synimi Për të identifikuar ndryshimet midis shqetësimeve të abuzimit të fëmijëve që ndodhin: Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhen: një top me fije shkumës Kopje të fletës së Ushtrimit 3.2: Skenarët e rasteve të kompletuara (faqe 61) brenda një organizate, dhe nevojës për përgjigje nëpërmjet një politike për mbrojtjen e fëmijëve jashtë organizatës dhe nevojës për një reagim të gjerë të komunitetit. Objektivat Për të studijuar me pjesëmarrësit për mundësin që fëmijët të jenë abuzuar brenda ndonjë organizate. APO Fletë e ushtrimit 3.2: Skenarët e rasteve (faqe 61) zgjëro në madhësi posterin për ekranin e grupit Për të ilustruar se sa e rëndësishme është për organizatat politika e qartë dhe procedurat e mbrojtjes së fëmijës kur shqetësimet janë identifikuar. 68 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 69

39 Pikat kryesore të mësimit Fëmijët mund të abuzohet në komunitet si dhe në çdo organizatë. Është vështirë të pranohen mundësitë ose ekzistencën e praktikave abuzive në organizatën tuaj. Të gjitha organizatat duhet të ndërtojn një rregullore për menaxhimin e shqetësimeve për mbrojtjen e fëmijëve Kohëzgjatja 1 orë Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhen; një top fijesh dhe gërshërë letër të tabelës shfletuese, markerë, shirit ngjitës ose kunjëza të bashkëngjitni letër në mur Kartat e bërë nga shabllonet fleta e Ushtrimi 3.7: praktikat abuzive (shabllonet) (faqe 72) një kopje të Doracakut 1 - Mbajtja e Fëmijëve Sigurt: Standardet për mbrojtjen e fëmijëve Doracaku 1 Opcionale: DVD Paragrafi 5 Doracaku 4 Procesi 1. Prezanto ushtrimin duke thenë se deri këtu këmi shikuar në praktikat abuzive pa identifikuar ku mund të ndodhin ato. Thuani se ne do të shikojm së bashku në llojet e abuzimeve që mund të paraqiten: mbrenda një organizate (të brendshme) jashtë në komunitet (të jashtëm) në cilin do vend (në të dyja). 2. Duke përdorur fijet, krijo dy rrath të mëdhenj në dysheme, duke mbuluar njëri me tjetrin në qendër (si në vizatim). (Përndryshe, mund të përdorni reprezentimin e një madhësie-posteri, të mbetur në mur.) I jashtëm të dyjat I brendshëm DVD aparati Përgatitja Moduli Tre Ky ushtrim kërkon pjesëmarrësve të mendojnë për mundësinë e abuzimit në organizatën që ata punojn (si një punonjës i paguar ose si vullnetar), kështu që mund t'i bëjë disa njerëz shumë të parehatshëm, apo edhe të kërcënuar. Pjesëmarrësit mund të kenë zhvilluar marrëdhënie të ngushtë dhe miqësi të fortë bazuar në besim. Të jesh pjesë e një organizate të angazhuar për të punuar me fëmijët është si duket t'i bëjë ata të ngurrojnë që të mendojnë se abuzimet ndodhin brenda oraganizatës së tyre. Kjo mund të jetë veçanërisht kështu në Organizatat me bazë Besimi ku pritjet, veçanërisht të atyre në udhëheqje, janë sjellje shembullore në përputhje me ligjet e shenjta të veçanta si shtesë në ligjet vendore. Kjo mund të jetë e vështirë për t'u përballur me realitetin që një Imam, pastor, prift, murg, anëtar i komunitetit besimit apo stafit, mund të jetë i joshur për ose vërtetë të abuzoj fëmijët. 3. Shpjegoni se ka tri pjesë në këtë rreth, secili përfaqëson ku mund të bëhet keqtrajtimi. 4. Shpërndani kartat e praktikave abuzive mes grupit. 5. Kërkojuni pjesëmarrësve të lexojn informacionin në kartat e tyre dhe vendin e tyre në pjesën e rrethit (thëve) ku ata mendojnë se ka më shumë gjasa të ndodhin. Shpjegoni se ka disa karta bosh dhe kërkoni pjesëmarrësve për të shkruar një shembull të një praktike që ata duan për të zbuluar më tej në kontekstin e zonave të ndryshme të rrethit. Moduli Tre Bëhuni të ndjeshme në qasjen tuaj, dhe bëni të qartë se ju nuk jeni duke bërë akuzat, inkurajojë pjesëmarrësit që të bëjnë vërejtjet e tyre. Shënimet në fund të këtij ushtrimi (nën çështjet dhe dilemat) dhe pikat kyçe të mësimit do t'ju ndihmojnë të përqëndroheni dhe qaseni trajnimit drejtë, në mënyrë më pak kërcënuese dhe më konstruktive. Kopjo fletën e Ushtrimi 3.7: praktikat abuzive (shabllonet) mbi kartë. Preni rreth linjave për të bërë kartat që ju mund t'i përdorni në trajnim. Ideja është që të përdorni fijet për të bërë dy rrathe të mbuluara me njëri tjetrin në dyshemedhe kërkoju pjesëmarrësve në vendosin kartat në pjesë të ndryshme të rrathëve. Përndryshe, mund të tërheqni rrathët e mbuluar me njëri tjetrin në një copë të madhe letre dhe t'i vëni në mur. Ju pastaj mund t'u kërkoni pjesëmarrësve t'i kapin kartat e tyre mbi letër. Shënim: Nëse organizata ku ju punoni është me bazë besimi ju mund të dëshironi të përfshini disa karta që kanë të bëjnë me praktikat e veçanta për organizatat me bazë besimi (FBOs (OBB)) p.sh. ndihmë / asistencë ofrohet për një fëmijë vetëm nëse ai ose ajo është pjesë, ose duke marur fenë e OBB-së. 6. Inicimi e diskutimit në çdo praktikë abuzive të identifikuar me Çka nëse?, që të ndihmoj njerëzit të mendojnë realisht për mundësinë e abuzimit që ndodhë brenda një organizate. Për shembull, Çka nëse dikush i bërtiste një fëmije në organizatën tuaj? 7. Pjesëmarrësve kujtoju punën që ata bënë në Ushtrimin 2.1 për vlerat dhe qëndrimet. Organizatat në mënyrë të pashmangshme do të punësojnë njerëz që sjellin vlerat dhe qëndrimet e tyre personale në vendin e punës. 8. Bëni vëzhgime rreth ku pjesëmarrësit vënë kartat e tyre, cili rreth ka shumicën e kartave? Kjo do t'ju ndihmojë të vlerësoni nivelin e rezistencës në pranimin e mundësisë së abuzimit në secilin kontekst, atë të brendshëm të organizatës dhe atë të jashtëm, në komunitet. Çështjet dhe dilemat Ushtrimi mund të zbuloj shqetësimet pë një anëtar të praktikave profesionale të stafit apo sjelljet në lidhje me mbrojtjen e fëmijës. Theksoni se këto së pari do të jenë kontrolluar me pjesëmarrësin i cili ngriti shqetësimin për të siguruar se ndihmuesi e ka kuptuar si duhet, e nëse ata kanë ende shqetësime çështja do t'i referohet një personi të duhur në organizatën e tyre si menaxher i lartë / oficer i caktuar për mbrojtjen e fëmijës. 70 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut 71

40 Është e rëndësishme për të ngritur çështjen e mbrojtjes së fëmijëve brenda një organizate pa krijimin e dyshimit dhe alarmim. Shpjegoni se procesi ka për qëllim të përqëndrohet në rreziqet për fëmijët dhe masa parandaluese dhe jo për mosbesim të njëri-tjetrit. Shume komunitete tashmë kanë grupet e advokimit ose burimet e arritshme. Agencies need to work together on planning responses when issues of abuse of children arise. Ky ushtrim mund të zbuloj mosfuqinë që pjesëmarrësit ndiejn kur ata sjellin në mendje abuzimet në komunitet. Risiguroj pjesëmarrësit se së bashku do t'i shikoni mënyrat për të trajtuar këtë në seancën e më vonëshme. Kohëzgjatja 50 minuta Nëse ka një huti në lidhje me çfarë është dhe nuk është për mbrojtjen e fëmijëve referohuni definicionit të mëposhtëm për të ndihmuar: mbrojtja e fëmijëve: në kuptimin më të gjerë fëmiu përshkruan veprimet që individët, organizatat, vendet dhe komunitetet ndërmarin për të mbrojtur fëmijët nga dëmtimi i qëllimshëm dhe atij të paqëllimtë. Për shembull, në dhunë familjare, punën e fëmijëve, shfrytëzimi komercial dhe seksual dhe abuzimi, HIV, dhuna fizike për të emëruar, por vetëm disa. mbrojtja e fëmijëve mund edhe të përdoret për të përshkruar punën që organizatat bëjnë në komunitete të veçanta ose mjedise që mbrojnë fëmijët nga rreziku i dëmtimit. Në kontekstin e standardeve Mbajtja e Fëmijëve Sigurtë, kjo ka të bëjë me përgjegjësinë që ka një organizatë për mbrojtjen e fëmijëve që vijnë në kontakt me të, nëse zhvillohet apo jo dëmtimi brenda ose jashtë organizatës. Si një mjet trajnimi plotësues apo alternativë ju mund të përdorni DVD-në mbështetëse. Pjesë të ndryshme të Seancës 5 theksojnë shumë prej çështjeve të sjellura nga ky ushtrim. Përdorimi DVD-në për të lehtësuar diskutimet e mëtejshme të grupit, ose shkëmbimin e përvojave në këtë fushë. Doracaku 4 Jenny Matthews / Plan Pajisjet Për këtë ushtrim ju duhet informacion nga burimet vendore dhe agjencitë që ndihmojnë dhe mbështesin fëmijët dhe familjet. Fleta e Ushtrimit 3.2: Skenarët e rastit mund gjithashtu të jenë të dobishme. Përgatitja Provoni dhe merni informacion në zonën lokale dhe çfarë burime të komunitetit ekzistojn në qoftë se ju nuk jeni vendas i zonës ku bëni trajnimin. Ose zgjedh një nga skenarët e rastiy nga fleta e Ushtrimit 3,2 ose kërkoni pjesëmarrësve për të përshkruar një situatë të abuzimit të fëmijëve që është relevante me kontekstin e tyre - mundohuni ta mbani të thjeshtë dhe anonim. Shkruani titujt e më poshtëm në pjesë të veçanta të letrës së tabelës shfletuese një titull për një copë letre. (më poshtë titujve janë disa shembuj të llojit të informacionit që ju jeni duke kërkuar për t i nxjerrë jashtë nga grupi.) Ky ushtrim do të ndihmojë hartimin e komunitetit dhe burimeve të tjera: Moduli Tre Letra e Ushtrimit 3.7: Kartat e Praktikave Abuzive (Shabllonet) Bërtitja në fëmijë Trajtimi i fëmiut me përbuzje Pritja e favoreve seksuale Bërja e fëmiut të dëndroj në bankë (stol) Mos dërgimi i vajzave në shkollë Lënja e fëmiut pa mbikqyrje Kritika jo e drejtë ndaj fëmiut Goditja për të diciplinuar Mospërfillja e fëmiut Dërgimi i fëmut të sponsoruar në punë Braktisja e fëmiut për martesë Abuzimi seksual i fëmiut 1 Mbrojta Ligjore e Fëmijëve - Qeveria Ministritë etj Detajet e çdo organi qeveritar ose agjencive me autoritet ligjor për mbrojtjen e fëmijëve. Përmbledhje e legjislacionit që rregullon mirëqënien / mbrojtjen e fëmijëve. Identifikoni konventat ndërkombëtare në të cilat vendi është nënshkrues ose ka ratifikuar (p.sh. Konventa e KB-së mbi të Drejtat e Fëmijës). Analiza e shkurtër e zbatimit / përforcimit të legjislacionit për aq sa kjo është e njohur. Hetimeve Kriminale / Prokurorisë Policisë dhe gjyqësorit Pozicionin e policisë lokale në hetimin e sulmit kriminal kundër fëmijëve dhe gjasat e ndjekjes penale të veprave të tilla Moduli Tre Mospërfillja e fëmiut të paaftë Martesa me fëmijë Mosha ligjore e pëlqimit në vend dhe legjislacionit që mbulon këtë. Dërgimi i fëmijëve të lypin Ushtrimi 3.8: Duke zhvilluar një përgjigjeje në komunitet Synimi Dërgimi i fëmijëve në punë Agjencitë e tjera Shërbimet Shëndetësore, OJQ-të, Forumet Ndërinstitucionale Detajet e shëndetësisë dhe shërbimeve të tjera që mund të arrihen si pjesë e përgjigjes së viktimës Detajet e OJQ-ve, agjencive të tjera, organet e tjera relevante dhe rrjeteve profesionale, duke përfshirë çfarëdo marrëveshje të përbashkët vendore për trajtimin e qështjeve për mbrojtje të fëmijëve Për të hartuar çfare burime të komunitetit janë të arrishme në kontekstin vendor. Objektivi Të identifohen opcionet e mundshme se si të përgjigjet kur identifikohet një shqetësim i abuzimit të fëmiut në komunitet. Komuniteti Detajet e drejtësisë joformale / të bazuar në komunitet, dhe mbrojtjen e mekanizmave dhesi këto funksionojn. 1 Formati i hartimit i kontribuar nga Lorraine Wilson, konsulent i pavarur Pikat kyçe të mësimit Është me rendësi të hartohet se çfarë burime vendore tashmë ekzistojn që mund të ndihmonin mbrojtjen e fëmijëve. Të gjithë fëmijët kanë nevojë për një vend ku mund të gjejnë ndihmë dhe këshillë. 72 Keeping children safe Module Three: Recognising and Responding to Child Abuse Concerns Keeping children safe Module Three: Recognising and Responding to Child Abuse Concerns 73

41 Procesi 1. Ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla prej tre ose katër persona. Jepini çdo grupi një skenar rasti nga fleta e Ushtrimit 3,2 që identifikojn një shqetësim abuzimi të fëmijës që është i jashtëm / jashtë organizatës. Përndryshe: Nëse grupi ka ngritur shembuj të mëparshëm të shqetësimeve të jashtme të abuzimit të fëmijëve, pastaj përdorimin e njërit prej skenareve të tyre. 3. Ky më poshtë mund të jetë një i mirë për të punuar me të. Ekzistojnë disa thashethëme se në qytetin ku ju punoni për një OJQ-je fëmijët që jetojnë në rrugë inkurajohen që t'ju shesin seks turistëve. Ju keni parë njerëz duke i marrë fëmijët nëpër bare dhe lokale për pije dhe akullore. Kur ju e keni ngritur këtë qështje në punë tuaj personelit tjetër kanë rënë dakord se është një çështje, por se nuk duket të jenë në gjendje të bëjnë asgjë për ta ndaluar atë. Jepini çdo grupi një ose dy copa me kahje të letrës së tabelës shfletuese që keni bërë në Përgatitjen tuaj. Kërkojuni atyre të diskutojn skenarin shkurtimisht dhe pastaj përdorni titujt që ju keni dhënë atyre për të hartuar se çfarë burimesh ka në zonat e tyre vendore dhe si ato mund të përdoren për të mbrojtur fëmijët. Jenny Matthews / Plan Moduli Katër: Bërja e S igurtë e Organizatës suaj për fëmijët Hyrje Ky modul është më i efektshëm nëse DVD-ja dhe mbështetja e ushtrimit janë përdorur, edhe pse ushtrimet do të punojnë mire edhe vetë. Synimi i modulit Për të identifikuar hapat kryesorë që organizatave u duhet ti marrin në mbrojtje të fëmijëve që ata i kontaktojn, dhe t'i mbajn ata të sigurt. Objektivat e modulit Për të përshkruarë dobitë e të pasurit standarde për mbrojtjen e fëmijëve. Moduli Tre Jepni grupit rreth 30 minuta për të diskutuar mbi këtë, dhe pastaj vejini të gjitha letrat e tabelës shfletuese në mur. Pyetni grupin për pikëpamjet e tyre mbi atë që ata kanë vënë në hart. A ka ndonjë surprizë? Mund të bëhet më shumë për të punuar nëpër organizata? Sa mirë do të komunikojnë njerëzit me njëri-tjetrin? A e kanë të qartë se si disa situata mund vetëm të kenë nevojë për një afat shumë më të gjatë, përgjigje më të gjerë të komunitetit? Përdorini pikët e përmbledhura si më poshtë për t'i dhënë fund ushtrimit. Gjithashtu pranoni se është e rëndësishme për të njohur sa të pashpresë disa situata duken, por nuk duhet dorëzuar nga ato, nganjëherë duke hartuar se çfarë në të vërtetë ekziston është e mundur të planifikohen përgjigjet për abuzimin e fëmijëve në komunitetit dhe të punojnë drejt mbrojtjes më të mirë dhe zhvillimin e sistemeve dhe strukturave që ndihmojnë. Për të identifikuar fushat kyçe të forcës dhe rrezikun në organizata. Për ndërtimin e vetëdijësimit dhe kuptimit të qartë për natyrën e abuzuesve seksual dhe se si ata veprojnë brenda një konteksti organizativ. Për të identifikuar hapat që organizatat duhet të marin për të zvogëluar rrezikun nga abuzuesit seksual që kanë qasje në fëmijët përmes organizatës së tyre. Kohëzgjatja Gjysmë ditë - një ditë, nëse ju bëni tërë Modulin Përgatitja Para se të filloni trajnimit, lexoni shënimet e Trajnerit, broshurat dhe ushtrimet e kopjueshme dhe të vendosni se si do të drejtoni seancën. Moduli Katër Përmbledhje Modulet 1-3 duhet të kenë ofruar pjesmarrësve një mundësi për të studijuar: qëndrimet e tyre në abuzimin e fëmiut vlerat e tyre rreth abuzimit dhe mbrojtjes së fëmiut si abuzimi i fëmiut është definuar nga vendorët Trajnimi mund të jetë i ndarë në dy pjesë: Pjesa e parë: duke shikuar në Standardet e Mbajtjes së fëmijëve sigurt, dhe pastaj fuqitë dhe rreziqet në një organizatë Pjesa e dytë: duke u përqëndruar në abuzuesit seksuale. Ju mund të jeni në gjendje që të gjeni dikë me ekspertizë për abuzuesit seksuale që të udhëheq këtë. Nëse jo, atëherë me të vërtetë sigurohuni që keni njohuri me materiale. si praktikat kulturore traditat dhe feja mund të ndikojn në mirëkuptimin tonë. Poashtu do ta ndihmojn ë shpjegimin e dallimit të përgjigjes kur një shqetësim për mbrojtje të fëmiut definohet brenda një organizate dhe jashtë saj. Moduli Katër fillon të studioj në më shume detaje çka e bënë një organizat të sigurt për fëmijët. DVD-ja Shikoni DVD-në dhe vendosni nëse dhe si do t'a përdorni atë. Seksionet vijuese do të jetë veçanërisht të dobishme: Doracaku 4 Seksioni 5 Standardet e Mbajtjes së Fëmijëve Sigurt Seksioni 3: A do të ndjehen fëmijët të sigurt në organizatën tuaj? dhe skenari i Christopher-it Seksioni 4: Cilat janë pasojat e të kuptuarit gabim? Lexo me shënimet e Trajnerin: Hyrje në Standardet Mbajtja e Fëmijëve Sigurt (faqe 119) 74 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Tre: Njohja dhe Përgjigjja ndaj Shqetësimeve të Abuzimit të Fëmiut Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët 75

42 Prezantimi e Trajnerit mbi Standardet e Mbrojtjes së Fëmijëve Shënim për trajnerin Sigurohuni që keni shpjeguar qëllimin dhe përfitimet dhe teoritë prapa standardeve së Mbajtjes së Fëmijëve Sigurt para se të bëni Modulet 4 Përgatitja dhe Procesi Ky seksion ka për qëllim të ofrojë një mundësi për ju që të bëni një prezantimi formal për Mbajtjen e fëmijëve Sigurt: Standardet për mbrojtjen e fëmijës, në qoftë se ju nuk e keni bërë tashmë këtë. Në prezantimin tuaj, ju duhet të përshkruani: pse standardet janë zhvilluar dhe nga kush përfitimi për agjencitë / organizatat e zbatimit të standardeve Synimi Për të prezantuar Mbajtjen e Fëmijëve Sigurtë, Standardet për mbrojtjen. e fëmijëve. Kohëzgjatja 30 minuta hapat që duhet të merren për zbatimin e standardeve. Me ose pa DVD, paraqitja duhet të zgjasë rreth 30 minuta. Ushrimi 4.1: Ushtrimi i Hartimit Shënime për trajnerin Doracaku 4 Pajisjet Për të dhënë këtë prezantim do t'ju duhen: Ky ushtrim mund poashtu të gjindet në Doracakun 2 Mbajtja e Fëmijëve Sigurt: Si të Zbatohen Standardet në Fazën Një, Aktiviteti 1.1. Doracaku 2 Doracaku 2 Kopjet e: Mbajtja e Fëmijëve Sigurtë -Standardet për mbrojtjen e fëmijëve Power Point prezantim mbi Standardet Synimi Shënime për Trajnerin: Hyrje në Standardet Mbajtja e Fëmijëve Sigurt (faqe 119) Shënime për Trajnerin: abuzimi organizativ dhe rreziku (faqe 139) Shënim: Përkrahja materiale gjithashtu mund të gjendet në Doracakun 2 - Mbajtja e fëmijëve Sigurt: Si të zbatohen standardet. Doracaku 2 Për t i hartuar sasitë e kontakteve me fëmijët nga organizata juaj. Objektivi Për t i identifikuar mënyrat e ndryshme në të cilat një organizata bie në kontakt me fëmijët. Moduli Katër Nëse përdorni DVD-në, lëshoni seksionin 5, pjesa në pse standardet për mbrojtjen e fëmijëvejanë kaq të rëndësishme. Doracaku 4 Pikat kyçe të mësimit Ndonjëherë ne nuk e kuptojmë se sa një organizatë ka kontakte me fëmijët, veçanërisht kur fëmijët nuk janë të qëllimit primar të tij. Për shembull, një projekt ndihme për ujë ka shumë kontakte me fëmijë. Moduli Katër Kontakti me fëmijë mund të bëhet nëpërmjet internetit, përmes letrave, dhe nga telefoni, nuk përfshinë gjithmonë kontaktin personal. Kohëzgjatja 20 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhet: letër të tabelës shfletuese dhe markerë. Përgatitja Ky ushtrim do të fillojë të identifikojë kush dhe në çfarë mënyra, njerëzit në organizata kanë kontakte, apo qasje, me fëmijët. Procesi 1. Ftoni pjesëmarrësit të mendojnë për aktivitetet kryesore / shërbimet që ofron organizata e tyre për fëmijët, ose që sjellin ato në kontakt me fëmijët. Pyetni: Adam Hinton / Plan Në një ditë normale, sa fëmijë takon organizata juaj, flet ose shikon për shkak të aktiviteteve / sherbimeve të saj? 76 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët 77

43 2. Përdorimi i tabelës shfletuese për të regjistruar sa më shumë informacion që të jetë e mundur. Kjo mund të ndihmojë që të vizatoni një fëmijë në tabelën shfletuese dhe shkruani dhe nxerni informacion rreth tij / saj.inkurajon pjesëmarrësit për të bërë shënime në qoftë se ajo ndihmon ata të përqëndrohen. Mblidhni sa më shumë informacion që ju mund të jepni një fytyrë të plotë, duke përfshirë: Sa vjeç janë këta fëmijë? A janë ata me fëmijët tjerë? A janë ata me të rriturit tjerë? A janë ata që jetojnë në një institucion? A janë ata në arsim? A janë ata që jetojnë me familjet e tyre? Sa shpesh organizata ka kontakt me fëmiun (jët)? 3. Kërko nga pjesëmarrësit për të thirrur sa më shumë informacion në lidhje me llojin e fëmijës që oragnizata të tyre kanë kontakt, çfarë lloj kontakti është, sa shpesh, dhe në çfarë rrethanash. 4. Tani pyesni pjesëmarrësit të mendojnë për: A ka mënyra të tjera që njerëzit në organizatë mund të kenë kontakt me fëmijët - me letër, telefon, ? A jeni i befasuar për të kuptuar se sa shumë, apo sa pak kontakt keni ju dhe organizata tuaj me fëmijët? 5. Mbylle ushtrimin duke u referuar përsëri në pikat kryesore të mësimit Ushtrimi 4.2: Vlerësimi i Rrezikut Shënime për Trajnerin Doracaku 2 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Si të zbatohen Standardet, Aktiviteti 1.4: Vlërësimi i Rrezikut është i dobishëm në qoftë se pjesëmarrësit janë njohur me konceptin e vlerësimin të rrezikut dhe analizat në një kontekst organizativ. (Shih gjithashtu Aktivitetin 3: Vlerësimi i rrezikut dhe menaxhimi i rrezikut.) Përndryshe, udhëheqe një ushtrim që identifikon dhe analizon fuqinë, dobësinë, mundësinë dhe kërcënimet. Kjo është e njohur si një analizë SWOT. Synimi Për të siguruar një mjet për organizatat për të vlerësuar se sa mirë ata i mbajnë fëmijët të sigurt. Objektivi Për të identifikuar gjërat që organizata e juaj i bënë mir ë në lidhje me mbrojtjen e fëmijëve dhe ta njohë çdo mangësi ose rrezik të mundshme që ekziston. Pikat kryesore të mësuarit Shumica e organizatave bëjnë gjithçka që munden për të mbrojtur fëmijët dhe për t'i mbajtur ata të sigurtë. Shumica e stafit / vullnetarët janë të angazhuar shumë për punën që bëjnë me fëmijët dhe sjellin përvoja të mëdha dhe ekspertizë për punën e tyre. Doracaku 2 Moduli Katër Nganjëherë ekzistojnë rreziqe, por ato nuk janë të njohura nga organizatat. Është gjithmonë e rrezikshme të mendohet se "kjo nuk mund të ndodhë këtu", se organizata e juaj është imun. Kohëzgjatja 60 minuta Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhen: letër të tabelës shpalosëse dhe markerë (sa për secilin grup të vogël) Moduli Katër DVD Paragrafi 5 Doracaku 4 prezantimin tuaj mbi Standardet Mbajtja e Fëmijëve Sigurt tabela e Power Point-it me 11 hapa. Për ushtrimin alternativ: DVD Paragrafi 3. Doracaku 4 Përgatitja Caroline Irby / Plan Në këtë ushtrim ju duhet të mendoni rreth asaj se ku punuan pjesëmarrësit para se ti ndani ju në grupe të vogla - janë ato nga organizata të njejta, apo ekipe/projekte të ndryshme? Është më së miri që ata që punojnë me role të ngjashme ose me projekte të njëjta të punojnë së bashku. Lexoni tërë shënimet e Procesit para se të filloni, në mënyrë që ju të mund të udhëhiqni ushtrimin me plotbesim. 78 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët 79

44 Procesi 1. Referojuni prezantimit që ju dhatë në fillim të Modulit 4. Nëse nuk e keni kryer më parë një prezantim mbi standardet, bëjeni tani. Lexo tërë shënimet e trajnerit në, Hyrje në Standardet Mbajtja e Fëmijëve Sigurt për t'ju ndihmuar. 2. Ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla prej tre deri në pesë persona (shih Përgatitja). Jepini atyre secilit disa letra të tabelës shfletuese stilolapsa. Shpjegoni se ju do të kërkoni që ata të bëjnë një analizë SWOT për organizatën e tyre - për të menduar rreth Fuqive, Dobësive, Mundësive dhe Kërcënimeve, në lidhje për ndërtimin ose bërjen e ati vendi të sigurtë për fëmijët. 6. Në momentin kur pjesmarrësit të kenë hartuar SWOT-in, përmblidh fuqitë kyçe dhe rrezikun që është diskutuar. Marja e hapave përpara 7. Në vijim, shpjegoni se ne mund të përdorim dobësitë dhe mundësitë që kemi për të identifikuar dhe planifikuar si të shkojmë përpara, dhe të bëjmë organizatën ku ne punojm një vend të sigurt për fëmijët. Për shembull, nëse një dobësi është se organizata e tyre nuk ka rregullore të mbrojtjes së fëmijëve, ndoshta ky do ishte hapi i parë që ata duhet të marrin? çfarë të bëhet për një kod sjelljeje për personelin, apo udhërrëfyes mbi rekrutimin dhe përzgjedhjen? Kërkojuni grupeve të mendojnë për 8. Kërkojuni grupeve të identifikojn përparësitë dhe fushat kryesore që ata mendojn se duhet të adresuar së pari. Çfarë duhet të bëhet së pari dhe pse? Çfarë bëjnë ata pozitivisht që mbron fëmijët? Çfarë ka nevojë organizata e tyre për të bërë më mirë? 3. Nxjerr në pah disa nga gjërat kyçe që standardet janë të bazuara në atë ndihmë të ndërtojn organizata të sigurta, duke përfshirë: rekrutimit dhe induksion të stafit praktikë të mirë kur punojnë me fëmijët menaxhim efektiv dhe mbikëqyrje që ka një rregullore për mbrojtjen e fëmijëve për raportimin dhe përgjigje të shqetësimeve ndërgjegjësimi i stafit dhe qasje në trajnime 9. Puno me një ose dy shembuj nga analiza SWOT të secilit grup dhe kërkoni nga pjesëmarrësit të shkëmbejn se çfarë veprimi do të ndërmarrin për të adresuar zonën prioritare të identifikuar. 10. Mblidh grupin përsëri së bashku. Përdorni prezantimin e Power Point-it mbi Standardet dhe skemën e 11 hapave kryesore të nevojshëm për të ndërtuar një organizatë të sigurtë për të ndihmuar në përmbledhjen e pikave. Ushtrimi Alternativ DVD-ja është veçanërisht e dobishme këtu. Bëni një prezantim të shkurtër që pranon gjërat pozitive që bëjnë organizatat që punojnë me fëmijët, por edhe nevojën për përmirësim. Lëshoni Seancën 3. Pasi të ketë mbaruar (rreth 10 minuta) ndani grupin në tresh dhe kerkoni nga ata të adresojn çdo pyetje: Doracaku 4 sistemeve për monitorimin dhe rishikim. 4. Për çdo zonë kërkoni nga pjesëmarrësit të diskutojn se çfarë ka qenë përvoja e tyre. Për shembull: Kur vjen puna tek Mbajtja e Fëmijëve Sigurt, çfarë mendoni se në qfar fushe do bazohet organizata/t tuaja dhe të thotë se këtë apo atë e bëjë mirë? Në çka nuk janë aq të mirë? Moduli Katër Si ishin rekrutuar tek posti i tyre aktual? A është kryer ndonjë verifikim i referencave? A kanë marë ata ndonjë induksion në rolin e tyre apo përgjegjësit për fëmijët? A janë njoftuar në lidhje me mbrojtjen e fëmijës ose praktikë të mirë kur punohet me fëmijët, për shembull, çfarë është dhe nuk është sjellje e pranueshme? Ose nëse ishte në rregull për të disiplinuar fëmijët duke goditur ata? 5. Përdor letër të tabelës shpalosëse për të hartuar fuqitë dhe dobësitë e mundshme të praktikave aktuale të tyre. Në qoftë se ata mund të identifikojn ndonjë dobësi, mund të shohin se si ajo mund ta rrisë rrezikun për fëmijët, vetveten dhe organizatën e tyre dhe pse? SWOT Analiza Fuqitë Dobësitë Çfarë hapash mendoni se organizatat mund të të bëjnë që fëmijët të ndjehen edhe më të sigurt? Merrni reagime të shkurta nga secili grup dhe përdorni pikat kyçe të mësimit për t'i dhënë fund seancës. Pasi të keni bërë këtë seksion, ju jeni gati për të lëvizur kah ndërtimi më i sigurt i organizatave - duke kuptuar pak rreth asaj, se si sillen njerëzit që duan t i dëmtojn seksualisht fëmijët dhe si ata ju qasën atyre nëpërmjet organizatave. Shënim për trajnerin Stërvitja e mëposhtme në kuptimin e abuzuesit seksual të fëmijës është vërtetë e rëndësishme. Sigurohuni se keni ndërtuar në kohë të mjaftueshme për të bërë atë siç duhet dhe ata kanë lexuar temën mjaftueshëm për të paraqitur mirë materiale, në qoftë se ju nuk jeni të njohur me të. DVD-ja mund të përdoret për të forcuar materialin në seancë. Ka disa pjesë përkatëse. Seanca 3 ka dy skenarë, një keqtrajtues seksi Christopher i cili ishte mbetur jasht për shkak të hapave që organizata kishte marrë për të mbajtur fëmijët të sigurt dhe Robert, një abuzues fëmijësh që ka vënë në shënjestër një fëmijë. Përdorni seanca DVD-je: Ndaloni dhe Mendoni, për ta gjeneruar diskutimin nga grupi. Doracku 4 Moduli Katër Mundësitë Kërcënimet 80 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët 81

45 Ushtrimi 4.3: Abuzuesit Seksual të Fëmiut Synimi Të ofroj informatë dhe një mundësi për pjesmarrësit të mendojn pse dhe çka e shtyen dikënd ta abuzoj një fëmijë seksualisht. Procesi 1. Prezantoni seancën duke pranuar se abuzimi seksual i fëmijës është i vështirë si temë për të gjithë për të menduar dhe folur rreth asaj, nëse apo jo ata, apo njerëzit që i njohin, kanë pasur përvoja të mëparshme të vështira lidhur me abuzimin seksual Ju mund të dëshironi të ktheheni në marrëveshjen e të mësuarit tuaj në këtë pike për të siguruar se të gjithë janë rehat me rrjedhën. Objektivat Të përshkruhet cikli i abuzimit. Të identifikohen mitet dhe rreziqet në relacion me abuzuesit. Të përshkruaj çfar lloj masash mund të ndihmojn në mbajtje të fëmijëve sigurt dhe zvogëloj rrezikun e abuzimit të fëmijëve në organizatë. Nëse grupi përfshin burra dhe gra, prano ndikimin që kjo seancë mund të ketë në të gjithë duke përfshirë pjesëmarrësit meshkuj. Është një fakt se shumica e abuzuesve seksual janë meshkuj (edhe pse femrat mund dhe bëjnë abuzim) dhe kjo mund të të jetë e pakëndshme për burrat për të dëgjuar. Trajnerët kanë nevojë për t'u siguruar që njerëzit nuk ndihen të viktimizuar ose nuk ndjehen përgjegjës për sjelljen e të tjerëve. Megjithatë, është gjithashtu e mundur që njerëzit në dhomë mund të jenë abuzues seksual. Mos konsideroni se gjithkush është i sigurt. Pikat kyçe të mësimit 2. Nëse përdorni DVD-në, lësho disa pjesë të seancës 3. Doracaku 4 Njerzit që seksualisht abuzojn fëmijët mund të: kan ë qfardo lloj kulture besimi feje racë moshë, seksualitet dhe gjini, dhe mund të jenë të martuar kenë aftësi në marrjen e besimit nga të rriturit dhe fëmijët kërkojn punë në agjensione që vjen në kontakt me fëmijët kanë aftësi në identifikimin e fëmijëve që janë më pak elastik dhe më të pambrojtur. përdorin pozitën profesionale që të shfrytëzojn varësine e gruas dhe fëmijëve duke ofruar ushqim dhe shpërblime financiare. 3. Nëse keni kohë të mjaftueshme, ju mund të dëshironi të drejtoni ushtrimin vijues të shkurtër para se të tregoni slajde të Power Point-it dhe broshurës. Ushtrim Opcional (jo-i domosdoshëm) Ju mund ta bëni këtë ushtrim si një grup i tërë, ose t i ndani pjesëmarrësit në dy ose tri grupe të vogla. Duke përdorur tabelën shfletuese, pyetni pjesëmarrësit për të ofruar fjalët ose barazojn imazhet që ata i shoqërojnë me një abuzues seksual, dhe të japin shembuj të disa nga karakteristikave të tyre. Lejo rreth 5-10 minuta për këtë, dhe pastaj kërkoni nga secili grup të reagojn me mendimet e tyre apo punën artistike. Diskutoni për atë që kanë shkruar dhe vizatuar: A ka ndonjë mitë rreth asaj çka ata kanë thënë? Kohëzgjatja Çfarë supozime kanë bërë në lidhje me gjininë, kombësinë, profesionet, etj? 75 minuta Moduli Katër Pajisjet Për këtë ushtrim do t'ju duhen: 4. Duke përdorur shënimet e Trajnerit dhe Power Point slajdet jepni një prezantim mbi abuzuesit seksuale të fëmijëve. Përdorni çdo informacion të mëtejshëm, literaturë ose përvojë të ju ndihmoj t'a prezantoni këtë. Moduli Katër DVD Seanca 3 Doracaku 4 Shënimet e trajnerit dhe broshurat mbi abuzuesit seksual të fëmijëve (faqe 142) 5. Diskutoni slajdet për abuzuesit seksual të fëmijëve për të sfiduar mitet rreth abuzuesve. Ju mund të keni nevojë të thjeshtoni informacionin, varësisht nga përvoja e pjesëmarrësve. letër të tabelës shfletuese dhe markerë Power Point prezantim mbi abuzuesit seksual të fëmiut, në Modulin 4 6. Provo të përfshini pjesëmarrësit sa më shumë që është e mundur, të inkurajohen të gjithë të bashkohen në dhe për të kontribuar. një kopje të marrëvjeshjes së mësimit tuaj (jo-domosdoshëm, vetëm për referencë). Përgatitja Para se të filloni, ushtroni si ju do të drejtoni këtë seancë të vështirë. Lexoni pikat kyçe të mësuarit dhe shënimet e Trajnerit me kujdes dhe familjarizohuni me procesin. Ju duhet të mendoni me kujdes për atë që do të thoni dhe si do t'i përfshini pjesëmarrësit. Ju mund të dëshironi të përdorni informacione të tjera që ju keni hulumtuar për abuzuesit seksual të fëmijës, modeli / cikli i abuzimit, dhe mitet e përbashkëta në lidhje me seksin e abuzuesve të fëmiut. Mundohuni të mendoni për mënyrën më të përshtatshme dhe të dobishme për të diskutuar këtë temë të vështirë me pjesëmarrësit tuaj që reflekton kulturën e tyre, praktikën, përvojën dhe nivelin e vetëdijes. Për shembull, nëse ju jeni duke diskutuar ofendim seksual, kërkoni nga pjesëmarrësit për të menduar në lidhje me atë se çka mund të jenë disa nga penguesit e jashtëm (gjëra që mund të ndalojë dike nga dëmtimi seksual i një fëmijë)? Kërkojuni atyre ti nxjerrin idetë, të cilat ju i shkruani në tabelë shfletuese. Kjo mund të jetë një realizim shumë i rëndësishëm për njerëzit në njohjen se mbrojtësit e siguris mund të jenë efektiv në parandalimin e abuzimit. 7. Tani shkoni për të folur rreth konceptit të joshjes si dikush që dëshiron të dëmtojë seksualisht një fëmijë përgatit fëmijën dhe ata përreth tij apo saj. 8. Kërkojini grupit të shkëmbejn shembujt nga njohuritë e tyre ose përvojën se si abuzuesit mund të sillen në këto faza. Se a zbatohen ato në kontekstin vendor në vendin ku ata janë duke punuar? Si mund ata të jenë të ndryshme? Shiko DVD-në Seanca 3 dhe identifikoni se cilat pjesë të përdoren. Doracaku 4 Përfshini informacion mbi ata që kërkojn imazhe seksualisht abuzive të fëmijëve në internet, dhe si aparat fotografik dixhital, and cellularët janë bërë mënyra të lehta për të qasur fëmijët. 82 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët 83

46 Poashtu identifikoni situatat e veqanta relevante të vendit nga jeni ose punoni. Për shembull, nëse turizmi i seksit të fëmiut është një qështje. 9. Përdorni pikat kyçe të mësimit në broshurë, dhe/ose përmbledhjen e modulit si më poshtë, për të mbyllur seancën. Siguroni se secili është OK dhe lejo një pauz të mirë para se të dilni në seancën tjetër. Seminaret Specifike Të Trajnimit Thelbësor Përmbledhja e modulit Ky modul duhet t ju ketë ndihmuar në identifikimin e hapave kryesorë që ndihmuan ndërtimin më të mirë të organizatës, dhe çfarë fuqishë dhe boshllëqesh çdo organizatë/program/projekt ka. Ishte dashur t ju jap poashtu një mbrehtësi në atë se si pashmangshëm sillet një kryes seksi, si ata mund të ndërtojn besimin për joshje ose të mashtrojnë fëmijët dhe të rriturit që të kenë mundësi t i abuzojn fëmijët seksualisht. DVD Seanca 7: Cilat janë hapat vijues, është një mënyrë e mirë për të përmbledhur këtë modul dhe kërko nga shikuesit disa pyetje sfiduese. Doracaku 4 Seminari Thelbësorë 1 ndërton një fuqi identifikuese organizative dhe ndihmon mbushjen e boshllëqeve, veqanërisht përqëndrimin në zhvillimin ose ndryshimin e rregullores mbi mbrojtjen e fëmiut në mënyrë oranizative. Moduli Katër 84 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Moduli Katër: Bërja e Sigurt e Organizatës suaj për Fëmijët Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 85

47 Seminari Thelbësor 1 Gavin White / EveryChild Mbajtja e Fëmijëve Sigurt Ndërtimi i një Rregulloreje dhe Procedure për Mbrojtjen e Fëmiut në Agjensionin Tuaj Hyrje Modulet 1-4 përmbajn përzgjidhje të ushtrimeve për ju të zgjidhni nga aty dhe t'i përdorni me pjesmarrësit. Ky seminar thelbësorë është pak më ndryshe. Ofron një seminar komplet që ju mund t'a perdorni për të përmbledhur rregulloren e mbrojtes së fëmiut për organizatën tuaj. Ndërtohet në material mbi rregulloren në Doracakun 2 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Si të zbatohen Standardet. Doracaku 2 Seminari mund të jetë i dobishëm veqanërisht për agjencitë partnere të trajnimit mbi rëndësinë e të pasurit rregullore për mbrojtjen e fëmiut dhe ndihmën për ata që të ndërtojn rregulloren e tyre. Ju mund t'a përdorni seminarin poashtu me menaxherët dhe manaxherët e lartë. Pjesmarrësit duhet të kenë disa trajnime vetëdijësimi bazike për mbrojtjen e fëmiut (sikurse Seanca Hyrëse dhe Modulet 1-3 të kësaj Pakoje Trajnimi) para se të bëhet ky seminar. Poashtu mund t'a përdorni këtë seminar me menaxherët dhe menaxherët e lartë. Synimi i Seminarit Të siguroni udhëzime se si ti ndërtoni rregulloret dhe procedurat për mbrojtjën e f ëmijëve. Objektivat e seminarit Nënvizimi i standardeve që organizata duhet t'i përmbushë për t'i bërë të sigurtë fëmijët. Ndërtimi i një rregulloreje të mbrojtjes së fëmijëve që u përshtatet juve ose organizatave partnere, punës dhe situatës. Përdor Mjetin Auditues të Mbajtjes së Fëmijëve Sigurt për të matur se sa mirë agjencia juaj është duke bërë. Themelimi I marrëveshjës për sjellje të pranueshme ndaj fëmijëve. Seminaret Thelbësore Kohëzgjatja Ky seminar mund të përshtatet për t'u zhvilluar për një gjysëm ditë ose një ditë. Shiko orarin e sugjeruar. Përgatitja Ju do të keni nevoj të kaloni disa kohë paraprakisht duke u siguruar se jeni në njohuri me çdo fazë të seminarit. Kjo do t'ju ndihmojë që t'a udhehiqni trajnimin në mënyrë të organizuar dhe të sigurt. Sigurohuni që pajisjet tuaja të funksionojnë mirë, dhe që ta keni prezantimin e Power Point-it tuaj gati për përdorim. Nëse ju nuk keni qasje në një kompjuter, ose kompjuteri juaj është i prishur, ju ose mund të: - zgjeroni Power Point slajdet dhe t'i shfaqni ato në mur / tabelë shfletuese - të bëni kopje letre për t'u dhënë pjesëmarrësëve. Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 87

48 Sigurohuni që DVD-ja / CD ROM-i i juaj punojn ashtu si ju dëshironi. Nëse nuk punojn ashtu, planifikoni një mënyrë tjetër për t'i bërë gjërat. Doracaku 4 Bëni kopje të të gjitha materialeve që ju po planifikoni të përdorni, dhe organizoni ato në mënyrë që ju do t'i përdorni ato. Mendoni se si do ta prezantoni seminarin, si dhe çfarë dhe çka ju duhet t'ju thoni pjesëmarrësve në mënyrë që ata të përqëndrohen në mësim dhe aktivitete. Në qoftë se jeni duke perdorur DVD-në, vendosni paraprakisht cilën pjesë do t'a tregoni. Doracaku 4 Orari i sygjeruar Hyrje: Pse ju duhet një politikë për mbrojtjen e fëmiut? DVD: trego Sektori 5: Cka ne duhet të konsiderojmë për t'i bërë fëmijët të ndjehen të sigurt? Pjesa ku punëtorët e OJQ-s flasin për atë pse standardet mbi mbrojtjen janë të rendësishme dhe të përdorshme. Jepni një fjalim hyrës. Faza 1: Vet-auditimi çka ju duhet të bëni? 30 minuta 50 minuta Doracaku 5 Pajisjet Për t'a zhvilluar këtë seancë ju nevojiten: Shënimet e Trajnerit: Mbajtja e Fëmijëve Sigurt Ndërtimi i një rregulloreje për agjencinë (faqe 147) Prezantimi i Power Point-it për Seminarin Thelbësor 1 Prezantimi i Power Point-it në Mbajtje të Fëmijëve Sigurt-Standardet për mbrojtjen e fëmiut. Nëse asnjë ekran nuk është në dispozicion, bëni disa slajde të kopjuara në letër për paraqitje të grupit ose broshurave. Prezantime shtesë në Power Point për menaxherët Seminari Thelbësor 2, nëse përshtatet seminari për ata. DVD aparati dhe DVD-ja Doracaku 4 DVD Seksioni 4: Çka janë pasojat e të kuptuarit gabim? Shiko sektorin në atë se si standarded e Mbajtjes së Fëmijës Sigurt mund të parandalojn dhe zvogëlojn rrezikun e gjërave që shkojn gabim. Doracaku 4 Pauza 15 minuta Përgatitja Faza 2: Ndërtimi i pronësisë organizacionale duke u siguruar se të gjithë janë përfshirë. 25 minuta Përgatitni prezantimin dhe pajisjet. Nëse përdorni DVD-në siguroni se i tëri punon dhe se është pregatitur për t'u lëshuar në sektorin e duhur. Faza 3: Dizejnimi i procedurave raportuese. Dreka Faza 4: Draft i parë. Faza 5: Strategjia e implementimit. Hyrje: Pse ju duhet një politikë për mbrojtjën e fëmijëve? Synimi 60 minuta 60 minuta 60 minuta 60 minuta Procesi 1. Përdorimi i prepzantimit me Power Point për Seminarin Thelbësorë-1 për të dhënë një prezantim të shkurtër të grupit, i cili përshkruan të mirat e të paturit rregullore për mbrojtjen e fëmijëve. Nëse tashmë nuk keni kaluar permes Standardeve për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt për Mbrojtjen e Fëmijëve përdorni këtë Power Point për të vendosur skenën se pse standardet janë të rëndësishme para se të shkohet në zhvillimit e politikave. Përdorini Shënimet e Trajnerit për këtë seance për të udhëzuar prezantimin tuaj. 2. Nëse përdorni DVD-në lëshoni disa nga Seanca 4. Doracaku 4 3. Lejo pak minuta në fund të kësaj seance për pyetjet nga pjesëmarrësit. Përdorini Ndal dhe Mendo pauzat në DVD për të gjeneruar diskutim. Doracaku 4 Seminaret Thelbësore Të skicohen benefitet kyçe për një organizatë për të pasur një politikë mbrojtëse për fëmijët Pikat kyçe të mësimit Shumë organizata janë të angazhuara për t ju përmirësuar jetën e fëmijëve nga promovimi i të drejtave të fëmijëve. Shumica organizatave kanë disa procedura formale dhe të pashkruara për mënyrën se si shqetësimet rreth abuzimit të fëmijëve janë të menaxhuara. Megjithatë, nëse ju nuk keni rregullore të shkruar qartë për mbrojtjen e fëmijëve është e vështirë për t'u përgjigjur në mënyrë adekuate dhe në vazhdimësi kur shqetësimet janë ngritur. Personelit i duhen udhëzime të qarta mbi si të veprohet dhe kujt t'i thuhet kur ata kanë një shqetësim për një fëmijë. Faza 1: Vetë-auditimi çka duhet ju të bëni? Synimi Të auditoni/rishikoni çka dhe sa mirë ju, apo organizata partnere e juaj, do të mbaj fëmijët të sigurt. Pikat kyçe të mësimit Të gjitha organizatat i bëjnë disa gjëra mirë. Nganjëherë përvoja dhe urtësia e stafit për Mbajtje të Fëmijëve Sigurt shkëmbehet vetëm nga disa dhe është vështirë për tjerët të mësojn nga ata ndonëse asgjë nuk është e shkruar. Seminaret Thelbësore Menaxherët në të gjitha organizatat kanë nevojë t'i njohin përgjësitë e tyre për të mbrojtur ndërtimet e rregulloreve të shkruara për t'i mbajtur fëmijët sigurt. Kohëzgjatja Disa organizata vendosin shumë përgjegjësi n ë një apo dy njerëz. Organizatat shpesh nuk njohin ku janë boshllëqet ose dinë si ose çka të bëhet me këto boshllëqe. 20 minuta Kohëzgjatja 60 minuta 88 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 89

49 Pajisjet Fleta e Seminarit 1a: Mjeti Vet-auditues (faqe 91) kopje të mjaftueshme për secilin pjesmarrës ose grup të vogël. Fleta e Seminarit 1b: Rrjeti Vet-auditues (faqe 95) kopje të mjaftueshme për secilin pjesmarrës ose grup të vogël. 9. Mbylle seancën duke thenë se ne do të vazhdojm përpara, për të menduar për atë se si ata mund t i mbushin këto boshllëqe. Fleta e Seminarti 1a dhe 1b: Mjeti Vetë-auditues Mjeti Vetë-auditues marker në tri ngjyra një komplet për secilin grup të vogël (Ky mjet vet-auditues dhe rrjeti paraqiten poashtu në faqet për Mbajtje të Fëmijëve Sigurt Standardet për Mbrojtjen e Fëmijëve, Doracakul 1.) Përgatitja Bëni kopje nga Fleta e Seminarit 1a: Mjeti Vet-audituese dhe Fleta e Seminarit 1b: Rrjeti Vet-auditues, mjaftueshëm për secilin pjesmarrës/grup të vogël. Lexoni doracakun tërsisht dhe sigurohuni që ta kuptoni gjuhën ashtu që ju mund të pranoni pyetje nga pjesmarrësit dhe shpjego qartë çka nënkupton e tëra. Procesi 1. Së pari ju duhet të mendoni si t'i ndani pjesëmarrësit. Nëse keni disa njerëz nga disa organizata, ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla, me njerëz nga e njëjta organizatë që punojnë së bashku. Përndryshe, çdo pjesëmarrës mund të bëjë këtë ushtrim vet. 2. Kopje të broshurave të Fletës së Seminarit-1a: Mjeti Vet-auditues për çdo pjesëmarrës / grup të vogël. Shpjegoni që ky mjet vet-auditues është një mënyrë ideale për të matur sa larg (apo afër!) organizata juaj është nga përmbushja e standardeve mbi mbajtjen e fëmijëve sigurt, dhe ku ju duhet të përmirësoni. Ky mjet vet-auditues është një menyrë ideale për të matur sa larg (ose afër!) është organizata nga përmbushje e standardeve në bërjen e fëmijëve sigurt, dhe ku ju duhet të përmirësoni. Përparimi bazohet në punen e George Varnava me ish Forumin mbi Fëmijët dhe Dhunën, NCB (National Children's Bureau, ose Zyra Kombëtar e Fëmijëve). Me lejen nga autorit, the NSPCC ka përshtatur materialin për përdorim si një mjet auditimi për mbrojtjen e fëmiut. Përdorimi i Pikave të Kontrollit Pyetjet e pikës së kontrollit më posht janë dizejnuar për të nxjerrë kërkesat minimale (kriteret) që gjithë agjencitë të përkushtuara për mbrojtjen e fëmijëve duhet të jenë të vendosura për t'i përmbushur. Sidoqoft, varësisht nga natura e punës së organizatës suaj me fëmijë dhe kontekst, mjedis dhe kushte ku ju punoni, disa pika kontrolli mund të duken më relevante se tjerat. Ky mjet I vetë-auditimit do të jetë udhëzim i dobishëm dhe ju mund të dëshironi t i fshini ose shtoni kriteret për të siguruar relevancë në aktivitetin tuaj të veqant (rrjeti vet-auditues lejon kritere shtesë). Para se të filloni, merni një kopje të pyetësorit, shife kopjen dhe pastaj përcillni hapat e skicuar më posht. Më pas ju mund të mbani shënim për të rishikuar progresin tuaj dikur më vonë. 3. Shpjegoni se mjeti vet-auditues kërkon pjesëmarrësve të mendojnë rreth gjashtë fushave të ndryshme së organizatës së tyre: Mjeti vetë-auditues kërkon nga ju të mendoni për gjashtë zonat e ndryshme nga organizata juaj: f ilozofia dhe praktika politikat dhe procedurat (rregullorja) praktika e mirë dhe parandalimi zbatimi dhe trajnimi informata dhe komunikimi 1. fëmijët dhe organizata 2. rregullorja 3. parandalimi i dëmtimit të fëmijëve 4. zbatimi dhe trajnmi 5. informacioni dhe komunikimi 6. monitorimi dhe rishikimi. Seminaret Thelbësore monitorimi dhe rishiqimi. Ka gjashtë deklarata / standarde brenda çdo zone. Pjesëmarrësit duhet të vendosin nëse çdo deklaratë është: A: në vend B: të bëra pjesërisht C: jo në vend. 4. Sigurohuni që e tëra është e qartë se çfarë ata duhet të bëjnë, dhe për të inkurajuar njerëzit që të bëjn pyetje nëse ata nuk janë të sigurt me gjuhën ose çfarë të bëhet. 5. Lejo rreth 20 minuta për këtë pjesë të ushtrimit. Ka gjashtë deklarata/standarde brenda secilës zone. Lexo secilën deklaratë dhe vendosni nëse çdo deklaratë është: A: në vend B: të bëra pjesërisht C: jo në vend Shënjoni A, B ose C kutinë siç duhet. Seminaret Thelbësore 6. Tani bëni kopje të broshurës së fletës së Seminarit-1b: Rrjeti Vet-Auditues dhe jepni çdo grupi një komplet prej tre lapsave me ngjyra të ndryshme. Kërko nga pjesëmarrësit të transferojn përgjigjet e tyre në diagramin rrjeti ilustron se çfarë faze organizata ka arritur në bërjen e fëmijëve të sigurt, dhe ku ata duhet të ndërmarrin veprime të mëtejme. 7. Lejo minuta tjera për këtë. 8. Sillni pjesëmarrësit përsëri së bashku dhe kërkoni që ata të reagojn se çka është demonstruar për organizatën e tyre, dhe se si ndjehen ata për atë. A ka treguar boshllëqet? Cilat janë ato? 90 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 91

50 Fëmijët dhe organizata A B C 1. Agjencia e ka shumë të qartë lidhjën me përgjegjësinë e saj për mbrojtjen e fëmijëve dhe e bën këtë gjë të njohur për të gjithë ata që vijnë në kontakt me të. 2. Mënyra se si stafi dhe përfaqësuesit tjerë sillen ndaj fëmijëve tregon se ata janë të angazhuar për mbrojtjen e fëmijëve nga abuzimi. 3. Ekziston një vetëdije e mirë e Konventës së OKB-së për Drejtat e Fëmijëve (UNCRC) ose instrumentet tjera të drejtave të fëmijëve dhe kjo shikohet si një bazë për mbrojtjën e fëmijëve në organizatë. 4. Menaxherët dhe personeli i lartë siguron që fëmijët janë dëgjuar, konsultuar dhe se drejtat e tyre janë arritur. 5. Agjencia e bën të qartë faktin se të gjithë fëmijët kanë drejtat e barabarta për mbrojtje. 6. Agjencia i menaxhon sjelljet e fëmijëve në mënyr ë q ë ato të mos jenë të dhunshëme dhe që nuk i degradojnë ose turpërojnë fëmijët. 1. Ekzistojnë politikat dhe procedurat ose mënyrat e rëna dakord për rekrutimin e përfaqësuesëve dhe për vlerësimin e tyre mbi përshtatshmërinë për të punuar me fëmijët, dhe nëse është e mundur që ti kontrolloni paraprakisht referencat e tyre si dhe ndonjë kontrollim të mundshëm në polici. 2. Ekzistojnë udhëzimet me shkrim për sjelljet ose ndonjë mënyrë tjetër që ti përshkruhet stafit dhe përfaqësuesëve tjerë se çfarë është sjellje e pranueshme dhe ajo e papranueshme sidomos kur vjen puna te kontaktet me fëmijë. 3. Pasojat për thyerjën e udhëzimeve mbi sjelljet në mënyrë të qartë lidhen me procedurat disciplinore organizative. 4. Ekziston një udhëzues mbi përdorimin e duhur të teknologjisë informative të tilla si, interneti, websajtet, kamerat digjitale etj, vetëm e vetëm për të siguruar se fëmijët nuk janë vënë në rrezik. 5. Aty ku ka përgjegjësi direkte për të drejtuar / siguruar aktivitete, duke përfshirë kujdesin rezidencial, fëmijët në mënyrë adekuate janë të mbikëqyrur dhe mbrojtur në të gjitha kohët 6. Ekzistojnë edhe mënyrat e publikuara p.sh., si mundet stafi / përfaqësuesit ti shfaqin shqetësimet, edhe në fshehtësi po që se është e nevojshme, për sjelljet e papranueshme nga stafi apo përfaqësuesit tjerë. Politikat dhe procedurat që ndihmojnë A B C Seminaret Thelbësore 1. Agjencia e ka politikën për mbrojtjen e fëmijës me shkrim apo ka i disa marrvëeshje të qarta për të siguruar që fëmijët janë të mbajtur sigurt nga dëmi. 2. Politikat apo marrëveshjet janë aprovuar dhe miratuar nga organi drejtues përkatës (p.sh., bordi i lartë drejtues, ekzekutivi, komiteti). 3. Politikat ose marrëveshjet duhet të përfillen nga të gjithë. 4. Ka procedura të qarta për mbrojtjen e fëmijëve që janë në vend dhe që sigurojnë udhëzime hap-pas-hapi mbi atë se çfarë veprimi duhet ndërmarrë, nëse ka brenga ose shqetësime në lidhje me sigurinë e një fëmije apo mirëqenie. 5. Duhet caktuar një person në mbrojtjen e fëmijës / ve me një qëllim dhe mënyrë të qartë, si dhe ti përcaktoni pozitat dhe përgjegjësitë e tyre. 6. Procedurat e mbrojtjes së fëmijëve, gjithashtu duhet ti marrin parasysh dhe rrethanat lokale. Implementimi dhe trajnimi A B C 1. Ekziston udhëzuesi i qartë për personelin, partnerët dhe organizatat tjera (duke përfshirë edhe organizatat financuese) se si do të mbahen fëmijët të sigurt. 2. Mbrojtja e fëmijëve duhet të aplikohet në atë mënyrë që edhe nëse kultura është e ndjeshme por duke mos i injoruar veprimet të cilat janë të dëmshme për fëmijët. 3. Ekziston një plan me shkrim që tregon se çfarë hapa do të merren për ti mbajtur fëmijët të sigurt. 4. Të gjithë anëtarët e stafit dhe vullnetarë kanë trajnime në mbrojtjen e fëmijëve, dhe kur ata i bashkohen organizatës ata do të njihen me njohuritë e politikave dhe procedurave të mbrojtjës fëmijës në organizatë dhe aty ku ato egzistojnë. 5. Të gjithë anëtarët e stafit dhe përfaqësuesit kanë mundësi që të mësojnë se si ti dallojnë dhe përgjigjen shqetësimeve të mundshme rreth abuzimit të fëmijëve. 6. Bazuar në këto standarde paraprakisht është ndërmarrë një punë me të gjithë partnerët në mënyrë që të dakordohen pritjet e praktikës së mirë. Seminaret Thelbësore 92 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 93

51 Informacionet dhe komunikimet A B C 1. Fëmijët janë bërë të ndërgjegjshëm për të drejtën e tyre që të jenë të sigurt nga abuzimi. 2. Të gjithë në organizatë e dinë se cili anëtar i caktuar i ka përgjegjësitë e veçanëta për mbajtjen e fëmijëve sigurt dhe si duhet t'i kontaktoni ato. 3. Për fëmijët lokal detajet e kontaktit janë vënë në dispozicion për ti kontaktuar burimet e mbrojtjës, vendet e sigurta, autoritetet kombëtare dhe ndihmat emergjente mjekësore. 4. Fëmijët janë të pajisur me informacione se ku duhet t ë shkojnë dhe kërkojnë ndihmë dhe këshilla në lidhje me rastet e abuzimit, ngacmimit dhe frikësimit. 5. Kontaktet janë vendosur në nivelin lokal dhe / ose atë kombëtare përkatësisht për mbrojtjën e fëmijës / dhe agjencive të mirëqenies sipas nevojës. Ju lutem keni kujdes se ky rrjet i pasqyron standardet e Mbajtjës së Fëmijëve Sigurtë. Për ta bërë më të lehtë këtë punë ato janë futur në gjashtë kategori. Qëllimi i këtij ushtrrimi është që ta dallon çdo boshllëk në secilën prej këtyre gjashtë seksioneve. Pasi kriteret kryesore të mësipërme janë lexuar dhe shenuar me si p.sh.,: në vend, e bërë pjesërisht apo jo në vend, transferoni rezultatet në rrjetë duke përdorur hijet (nijancat) kryesore më poshtë. Në mënyrë të dukshme rrjeti pastaj ilustron fazën e arritur të organizatës në ruajtjen e fëmijëve dhe i thekson nevojat për veprime të mëtejshme që duhet të ndërmerren. Ju lutem vini re se kjo nuk ka për qëllim përparimin në mënyrën hierarkerike 1-6, Qëllimi i këtij ushtrimi është që të zbulojë ndonjë zbrazëti të mundshme. 1. Fëmjët dhe organizata Në vend Pjesërisht e bërë Jo në vend 2. Politikat dhe procedurat 6. Anëtarët e personelit me përgjegjësi të veçantë për mbajtjen e fëmijët të sigurt kanë qasje në këshilla specialiste, mbështetje dhe informacione. 3. Parandalimi i dëmtimit të fëmiut 4. Implementimi dhe trajnimi Monitorimi dhe rishikimi A B C Seminaret Thelbësore 1. Marrëveshjet janë vënë në vend në mënyrë që të monitorohen pajtueshmëritë e masava të mbrojtjës së fëmijëve, masa që kërkohen nga organizata. 2. Rregullisht ndërmeren hapat e nevojshme për ti pyetur fëmijët dhe prindërit / kujdestarët në lidhje me pikëpamjet e tyre mbi politikat dhe praktikat që kanë për qëllim mbajtjen e fëmijëve të sigurt dhe efektivitetin e këtyre. 3. Organizata përdor përvojën e operimit në sistemin e mbrojtjës së fëmiut në mënyr që të ketë ndikim në politikën dhe zhvillimin e praktikës. 4. Të gjitha incidentet, akuzat e abuzimit dhe ankesat tjera duhet të regjistrohen dhe monitorohen poashtu. 5. Politikat dhe praktikat rishikohen në intervale të rregullta, kjo mund të bëhet në mënyrë ideale të paktën çdo tre vjet. 6. Si pjesë e një përmbledhjeje mbi ruajtjen e politikave dhe praktikave, Fëmijët dhe prindërit / kujdestarët janë konsultuar poashtu. Rjeti për vetë-auditim Faza 2: Ndërtimi i pronësisë organizative duke siguruar q ë secili është përfshirë Synimi Të mendoj për atë se kush brenda dhe jashtë organizatës duhet konsultuar në ndërtimin e rregullores për mbrojtjen e fëmiut. Pikat kyçe të mësimit Është me rendësi të konsultohen njerëzit brenda dhe jashtë organizatës për ndërtimin e një rregulloreje për mbrojtjen e fëmiut. Shpesh ka ekspertiza dhe burime në komunitet për të cilat njerzit mund të mos jenë në dijeni. Përgatitja 5. Informatat dhe 6. Monitorimi dhe komunikimi rishikimi Seminaret Thelbësore Kur ta keni përfunduar mjetin për vetë-auditimi, transferoni përgjigjet tuaja në rrjetë duke përdorur lapsa me ngjyra të ndryshme ose tre lloje të ndryshme të ngjyrave me hije (nijanca). Rrjeti për Vetë-auditim ju lejon ta bëni një diagram të organizatës suaj, duke treguar se sa mirë organizata e juaj është duke e aplikuar mbajtjën e fëmijëve sigurt, dhe ku duhet të merrni veprime të mëtejshme. Përdorni ngjyra të ndryshme, ose llojet e ndryshme të hijezimeve për A, B dhe C. Vizato diagramin në faqen vijuese Pjesmarrësit në ndërtimin e një politike mbrojtëse për fëmijë në një cope letre të tabelës shfletuese ose OHT për t i ja ekspozuar grupit. Procesi 1. Së pari, shpjego shkurtimisht se një pjesmarrës në një organizatë është një person ose organizatë i cili ka një interes të rendësishëm në projekt ose në organizatë. Përmendi disa pjesmarrës të rëndësishëm në organizatë që vijnë në kontakte me fëmijët përfshijë fëmijët, stafin, prindërit e bile edhe shoqërinë sepse është në interesin e të gjithë neve që të zhvillojmë organizata që janë të sigurta për fëmijët. 2. Shpjego se njëra nga gjërat më të rendësishme në ndërtimin e rregullorës për mbrojtjen e fëmiut është për të siguruar se ju konsultoheni me pjesmarrësit 94 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 95

52 kryesorë në organizatë pyet secilin kush duhet të jetë i involvuar për të dhënë ide, sugjerime dhe pajtime. 3. Jepni sicilit pjesmarrës një cope letër blanko të tabelës shfletuese. Kërkoni nga ata të vizatojn diagramin duke treguar pjesë të ndryshme të organizatës dhe të shënojn pjesmarrësit kryesorë-kë duhet konsultuar ata në lidhje me ndërtimin e rregullorës së mbrojtjes së fëmiut? Kërko nga ata të mendojn për kontaktet e jashtme si dhe ata mund të kenë nevojë për t'u konsultuar me, p.sh., agjencitë partnere, fetë ose udheqësit e komunitetit. Përdorni diagramin vijues si një shembull se si ata mund ta bëjnë këtë. Një kopje e kësaj është në CD Rom. Doracaku 5 Pjesmarrësit në ndërtimin e rregullors për mbrojtjen e fëmiut Faza 3: Dizejnimi i procedurës së raportimit Synimi Të dizejnojni një procedurë të shkruar raportimi organizativ për përgjigje në shqetësimet rreth abuzimit të fëmiut. Pikat kyçe të mësimit I tërë stafi ka nevoj të dijë çka të bëhet dhe kujt t'i thuhet kur ata brengosen rreth sigurisë së një fëmiu. Sa më e qartë është procedura, më lehtë është të zbatohet ajo. Procedurat duhet të përfshijnë si të pergjigjet në shqetësimet e brendshme rreth abuzimit të fëmiut si dhe në atë të jashtme. pala pjesëmarrëse dyt ësore donatorët komuniteti i gjërë pala pjesëmarrëse primare fëmijët organizata financuese pjesëmarrësi Agjencia Juaj Kohëzgjatja 60 minuta Pajisjet Për t'a zhvilluar këtë seancë ju duhen: tabelë shfletuese dhe markerë Fleta e Seminarit 1c: Skenari i rastit (faqe 99) Fleta e Seminarit 1d: Nxjerrja e një poilitike (faqe 100) Fleta e Seminarit 1e: Tabela rrjedhëse (faqe 101) letër të tabelës shfletuese, shpjegimi i Power Point-it 'Rolit të DCPOs' (shih Pregatitjen) Përgatitja Kjo fazë është në dy pjesë. Pjesa e Parë: Skenari i Rastit Seminaret Thelbësore 4. Përdorni pyetjet vijuese për t'i ndihmuar pjesmarrësit të mendojn se çka nevojitet të kemi në diagram. A keni ndonjë burim, human ose financiar për ta mbështetur punën? Nëse jo atëhere çka dhe sa mund t ju nevojiten? Prodhimi i një politike të qartë nuk duhet t ju kushtoj shumë, por mund të ketë harxhime në relacion me publikimin dhe zbatimin e trajnimit. A keni berë studime se çfar ë ka tjetër atje jashtë, çka janë duke bërë organizatat / projektet? Kush mund t ju ndihmoj apo shkëmbej ekspertiza? 5. Lejo 15 minuta për këtë dhe më pas mblidhni grupin q ë të bashkohet dhe merni reagimet e tyre shkruaj vërejtjet në diagramin e tabelës shfletuese. Bëni kopje të skenarëve në fletën e Seminarti 1c: Skenarët e Rastit mendoni për atë se cilët skenarë do t'i përdorni për pjesmarrësit. Nëse këto skenare nuk janë tipike të organizatës/projektit të reprezantuara në grup, atëherë shkruaj disa më të sakta. Pjesa e Dytë: Oficeri i caktuar për mbrojtje të fëmijëve (OCMF) Bëni kopje të Fletës së Seminarit 1d: Nxjerrja e një politike nga një për secilin grup/çift të vogël. Bëni kopje nga Fleta e Seminarit 1e: Tabela rrjedhëse Blanko, nga një për secilin grup/çift të vogël ose individ. Në një copë të letrës së tabelës shfletuese ose OHT, shkruaj tekstin vijues të cilin do t'a përdorni me pjesmarrësit: Seminaret Thelbësore Roli i OCMF-së ose person i emëruar është për: të vepruar si pikë kryesore për të marrë informata të qaseni në informata dhe përgjigje të shpejta duke i bërë informatat të qarta sa më shumë që të jetë e mundur. të kërkoni udhëzime nga menaxhmenti i lart ë ta vlerësoni rrezikun të konsultoheni me agjencionet vendore 96 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 97

53 p ër ta bërë një referim formal nëse është e përshtatshme të siguruar se të gjitha informatat rregjistrohen në shënimet e incidentit të formës përkatëse. Lexoni tërë ushtrimin me kujdes para se të udhëhiqni një seancë për të siguruar se ju mund t'a udhëhiqni besueshëm, dhe se ju paraprakisht posedoni të gjitha informatat të cila ju duhen. SEMINARI THELBSORË 1 Fleta e Seminarit 1c: Skenaret i Rastit 1. Një anëtar i stafit (ose vullnetar) sheh një punëtor projekti të punësuar nga agjensioni juaj duke e goditur një fëmijë. Ai përdor një shkop për ta rrahur fëmiun i cili ka vjedhur ushqim nga një raft. Pjesa e Parë: Skenari i Rastit Objektivi Të identifikohet çka ndodh për momentin në organizatën/projektin tuaj kur ngritet një shqetësim Procesi 1. Kjo është një kohë e mirë për radhitje të asaj që tashmë e keni konsideruar deri këtu në seminari. Kryeso një diskutim të shkurtër me pjesëmarrësit, duke i pyetur ata: Çfarë ndodh tani - si raportohet një shqetësim në lidhje me abuzimet e mundshme të një fëmije? Si trajtohen shqetësimet dhe kush ka përgjegjësi për bërjen e procesit? Çfarë mungon, dhe çfarë punon mirë? Mund të jetë se ju mereni me procese tjera diciplinore apo mënyrat që kanë të bëjnë me, për shembull, ngacmim seksual ankesat që mund të japin disa ide se si të përparohet në atë. A keni ndonjë person të caktuar / të emëruar dhe përgjegjës për marrjen e ankesave? Përdorini aktivitetet vijues për të ndihmuar pjesëmarrësit të mendojnë rreth këtyre pyetjeve Një anëtar i stafit/vullnetarë ndëgjon një thashethëmë se një anëtar i ri i stafit, i cili ëshë caktuar si këshilltar, ka lënë punën e tij të mëhershme nën rrethana të dyshuara. Thashethëmet kanë të bëjnë me sjellje të pahijshme me djem adoleshentë në fshatin ku ai ishte vendosur. Në një vizitë rutinore të një shtëpie të një familjeje vërreni babain duke rrahur fëmiun e vogël të tij me rrip lëkure. Fëmiu është dukshëm i pikëlluar dhe gjakon rreth shpindës dhe këmbëve. Disa nga vajzat e reja në kamp po sillen rreth zonës së furnizimit; ju dyshoni se ato mund të ofrojn shërbim seksual stafit të OJQ-së për ushqim shtesë. Në një vizitë të një shtëpie banimi për fëmijë të paaft që organizata juaj e mbështet, ju vëreni se disa nga fëmijët janë në tesha shume të ndyra dhe duken të palarë. Një fëmijë në karrocë është ulur në pantolona të përbaltur dhe të lagur. Një punëtor i ri i OJQ- së po merr foto të djemve të ri me kamerë të celularitt. Ai ju ofron ëmbëlsira dhe cigare djemve aty për të pozuar. Edhe pse fëmijët janë të veshur ka diçka që e bënë stafin tjetër të ndihet jo lirshëm rreth këtyre sjelljeve. 2. Ndani pjesëmarrësit në çifte apo grupe të vogla prej tre ose katër personave. Jepni çdo grupi të vogël / çifti një ose dy skenare rasti nga fleta e Seminarit 1c: Skenarët e rasteve. Pjesa e Dytë: Oficeri i caktuar për mbrojtje të fëmijëve (OCMF) ose person i emëruar 3. Jepini çdo grupi një copë të vogël letre të tabelës shfletuese dhe stilolaps. Kërkojuni nga pjemarrësit të diskutojn disa nga skenarët dhe të bëjnë shënime në qështjet e ngritura. Kujt do ose mund t'i thonë ata? Si do të menaxhohet aktualisht dhe çfarë mungon? Objektivi Të ofroj një person të emëruar brenda një oganizate i cili mund të veproj n ë një pikë kryesore për pranimin e shqetësimeve rreth abuzimit të fëmiut. Seminaret Thelbësore 4. Pas rreth 15 minutash, mblidhi grupet përsëri së bashku dhe merrini reagimet, duke e diskutuar ç do situatë. Ju ndoshta do të gjeni se ka disa konfuzione dhe mungesa të pajtueshmërisë në lidhje me procedurën e vërtetë e asaj që bëni në këso lloj situatash. Disa njerëz do të ndihen më të sigurt se të tjerët rreth asaj se çka mund të bëhet, por përvoja na mëson se një rregullore që është e qartë dhe e hapur do të ndihmojë për të siguruar që këto situata janë trajtuar siç duhet. 5. Përmbledhni pikat e bëra veçanërisht kur do të duket se ka konfuzion. Bëni një listë të gjërave që do t ju ndihmonte në projektimin ose përmirësimin e një rregulloreje të shkruar. Procesi 1. Shkruaj në tabelën shfletuese: OCMF. Shpjegoni pjesmarrësve se kjo qëndron për Oficerin e Caktuar për Mbrojtjen e Fëmijëve. Shpjego çka është OCMF duke përdorur shënimet e mëposhtme: Një OCMF është një person i emëruar në një organizatë i cili është përgjegjës për ndëgjimin e ndonjë shqetësimi të abuzimit të fëmiut në një oganizatë dhe pastaj të merret me këto shqetësime. Është praktikë e mirë për një organizatë ose projekt për të identifikuar njerëzit që mund të veprojn si OCMF-të. Njerëzit tjerë në organizatë mund pastaj të shkojn tek ata që kanë shqetësime për mbrojtje apo abuzim të fëmijëve. Shpesh ndihmon nëse OCMF-të nuk janë menaxher të lartë por dikush me përvojë dhe të besuar për marrjen me qështje të ngjashme ose çasja në trajnim dhe mbështetje për ta ndërtuar rolin e tyre. Çdokush duhet ta dijë si të kontaktohen ata. Në organizata më të mëdha duhet të ketë strukturë të një numri të OCMF-ve nëpër regjione/aktivitete të ndryshme. Seminaret Thelbësore 2. Përdorni tabelën shfletuese ose projektorin për të përshkruar rolin e OCMF-së përdorni tekstin që pergatitët para kohe. Roli i OCMF-së ose personit të emëruar është: të veproj si pik ë kryesore për të marr ë informata. 98 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 99

54 t ju qaseni informatave dhe bëni reagime të shpjejta duke sqaruar më shumë informata në mënyrë të duhur të kërkoj udhëzim nga menaxhmenti senior të konsultohen agjensionet vendore të bëjë një referim formal nëse përshtatet të siguroj se të gjitha informatat regjishtrohen ne formën e shenimeve të incidentit. 3. Jepni pjesmarrësve kopje të fletës së Seminarit 1d: Nxjerrja e një rregulloreje Kërko nga ata të kthehen në grupet që punuan në Pjesën e Parë dhe përdorni ato dy skenare nga lista për të cilën posa keni diskutuar. Duke përdorur fletën e seminarit kërko nga ata të dizejnojn një procedurë që do t i përmirësonte si ata mund të përgjigjeshin nëse ngritet kjo situatë Lejo 15 minuta për këtë 4. Përderisa ata janë duke e bërë ushtrimin, kërko nga pjesmarrësit të mendojn se kush mund të jetë OCMF (të) ose personi kryesor nëse ishin duke e identifikuar një individ i cili mund t'a mbante këtë rol në organizatën e tyre. SEMINARI THELBËSOR 1 Fleta e Seminartit 1e: Tabela Rrjedhëse Mostër e Procedurës Raportuese mbi Mbrojtjen e Fëmiut Përdorni tabelën për t'i mbushur boshllëqet dhe vendosni në procesin e organizatës suaj Procedura për përgjigje në raportin e shqetësimit është si në vijim: Shqetësimi i ngritur ose ankesa e bërë Shqetësimi kaloi tek 5. Mblidh grupin përsëri dhe bëni shënime në pikat kyçe dhe hapat që do t'ju ndihmonte në dizejnimin e një procedure të përshtatshme. 6. Jepni një kopje të fletës së Seminarit 1e: Tabela rrjedhëse Blanko secilit grup organizativ ose individit (nëse punojnë vetëm). Kërkoni nga ata t'a përdorin atë në fillimin e dizejnimit të procedurës për raportimin e shqetësimit. 7. Mos harroni të thoni se çkado që ata bëjnë duhet të përdoret për t'u konsultuar me të tjerët në organizatë për t u siguruar se ata pajtohen dhe se është një procedurë reale që të gjithë mund t'a kuptojnë dhe zbatojnë. Shqetësimi ka të bëjë me abuzim të mundshëm të një fëmiu nga dikush jashtë organizatës A ka nevojë të raportohet shqetësimi në mirëqeniën/ apo autoritetet statutore? Shqetësimi sillet rreth sjelljeve të stafit, vullnetarëve ose partnerëve A ka nevojë të raportohet shqetësimi në mirëqeniën/ apo autoritetet statutore? SEMINARI THELBËSOR 1 Fleta e Seminarit 1d: Nxjerrja e një rregulloreje Hapat që duhet marrë parasysh Çka do të ndodhë? Çështjet e ngritura Ndërlidhu me stafin e brendshëm të duhur të personelit Seminaret Thelbësore Kujt do t'i tregoni dhe kur? Kush do të jetë personi juaj i caktuar/emëruar? Kush do të jetë përgjegjës për menaxhimin e procesit? Vendosni mbi përgjigjet e mëtejshme Kërkoni sqarime të mëtejshme rreth hapave pasuese dhe se a duhet që t i informoni prindërit/ kujdestarët apo të tjerër Vendosni mbi përgjigjet e mëtejshme Seminaret Thelbësore Si do të regjistrohet? Si do të përcillet më tej dhe kujt? Faza 4: Draft i parë Synimi Të dizejnohet draft i parë i një rregulloreje të shkruar për mbrojtjen e fëmijëve. Pikat kyçe të mësimit Ushtrimet që janë bërë më heret tashmë kanë nënvizuar shume mënyra që fëmijët mund të abuzohen dhe sa kompleksive janë qështjet. Disa raporte ose ankesa madje bëhen nëse stafi nuk ka dhënë ndonjë udhëzim rreth asaj se kujt t'i thuhet dhe si të bëhet. Politika për mbrojtjen e fëmiut ofron udhëzime për trajtimin e qështjeve t ë abuzimit të fëmiut, por çfarëdo politike të jetë ndërtuar duhet të përshtatet me specifikat e kontekstit kulturor dhe kërkesat ligjore të ligjit të vendit. 100 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 101

55 Kohëzgjatja 60 minuta Pajisjet Për të bërë këtë ushtrim ju duhen: kopje të fletës së Seminarti 1f dhe 1g: Shkruarja e një deklarate të Politikës (faqet ) slajdet e Power Point-it Rivizitoni Prezantimet e Standardeve kompjutër, ekran (ose slajde të kopjuara në letër) letër të tabelës shfletuese dhe markerë letër për shënime shtesë për pjesmarrësit. 8. Ushtrimi që është bërë më herët ka nënvizuar se ka shume mënyra që fëmijët mund të abuzohen dhe sa kompleksive janë qështjet. Disa raporte ose ankesa do të ishin bërë përherë nëse stafi nuk është njoftuar ose udhëzuar se kujt t'i thuhet dhe si të bëhet me të. 9. Politika mbrojtëse e fëmiut ofron udhëzim për marjen me qështjet e abuzimit të fëmiut, por çfardo politike të ndërtohet duhet t i përshatet kontekstit të përhershëm kulturor dhe kërkesave ligjore të ligjit të vendit. SEMINARI THELBËSORË 1 Fleta e Seminarti 1f: Shkrimi i një deklarate të politikës Politika për mbrojtjen e fëmiut duhet përfshirë: përherë çka organizata dëshiron të shpreh për mbrojtjen e fëmiut pse organizata ndërmer veprim Pergatitja si, në term të gjërë, do ta përmbushni këtë përgjejgësi si do ta bëjë atë. Bëni kopje të fletës së Seminarit 1f dhe 1g: Shkrimi i një deklarate ë politikës një për secilin pjesmarrës. kujt i aplikohet politika (tërë stafit dhe vullnetarëve, e për partnerët?) dhe statusit të tij (e detyrueshme?) Sigurohuni që prezantimin e Power Point-it ta keni gati ose nëse nuk keni kopmjuter letrat kopje të slajdeve për t'ju dhënë. një definicion e një fëmiu (përdorni Konventën e KB mbi të Drejtat e Fëmiut si udhëzim, ndonjë fëmijë nën 18) Procesi 1. Shpjego se është praktikë e mirë dhe ndihmëse për të pasur një deklaratë mbi politikat për mbrojtjen e fëmijëve që mbështet rregulloren që do ta ndërtoni. Kjo është e ngjashme me një 'deklaratë misioni', në të cilën ju sqaroni se në çka organizata beson rreth rendësisë së bërjes sigurt të fëmijëve, dhe mbrojtjen e tyre nga abuzimi. Kjo deklaratë bazohet në principet themelore të fëmijërisë dhe të drejtave të fëmijëve. një definicion organizacional të abuzimit të fëmiut aplikimi i politikës në rregulloret tjera që promovojnë mirëqenje të fëmiut kërkesat për rishikim dhe monitorim. Politika duhet të bazohet në principet vijuese: Seminaret Thelbësore 2. Shpërndaj kopjet e fletës së Seminarit 1f: Shkrimi i një deklarate për politikë dhe lexo tërë tekstin me pjesmarrësit kjo fletë jep informata rreth çfarë politike duhet përfshirë, dhe në të cilat principe bazohet. 3. Pastaj lexo tërë deklaratën mostër të politikës të përfshirë në fletën e seminarit, që pjesmarrësit të kenë ide të qartë nga ajo se çka po përpiqen të bëjnë. Shpjegoni se ata duhet të synojn shkrimin e rreth fjalëve. Sqaroni se nuk duhet gjithsesi të shkruhet në mënyrë të përkryer përmbajtja është më erëndësishme sesa stili. 4. Tani ndani pjesmarrësit në çifte, dhe shpërndani Fletën e Seminarti 1g. Thuani se do t'ju jepni atyre rreth 20 minuta të shkruajn një deklaratë të thjeshtë mbi politikën e mbrojtjes së fëmijëve për organizatën ose projektin e tyre. 5. Mblidh grupin së bashku dhe pranoni reagimet: E drejta e fëmiut të mbrohet nga dëmtimi, abuzimi dhe shfrytëzimi sikurse është paraqitur në Konventën e KB mbi të Drejtat e Fëmiut. mirëqenja e fëmiut duhet të mbrohet dhe promovohet. Kur ka konflikt interesi nevojat e fëmiut janë gjithmonë të larta. Njohja e rëndësisë së prindërve familjës dhe kujdestarëve tjerë në jetën e fëmiut. Njohja e rëndësisë së punës në partneritet me agjensionet tjera partnerë në mbrojtjen e fëmiut. Njohja e të drejtës së stafit dhe vullnetarëve për trajnim dhe mbështetje. Seminaret Thelbësore Sa përparuan ata? A dolën me ndonjë gjë? Mostër e deklaratave të politikës për mbrojtje të fëmiut Në vijim janë shembujt e fiksuar të deklaratave të politikës për mbrojtje të fëmiut. Çfarë vështirësish patën? Nësë është përshtatshëm, kërkoni nga pjesmarrësti të shkëmbejn çka kanë shkruar shpjegoni se kjo është një mënyrë vërtet e mire për shkëmbim të ideve. 6. Tregoju pjesmarrësve se në këtë seancë, ata tani posedojn një draft fillestar mbi deklaratën e politikës së mbrojtjes së fëmijëve dhe procedurat. Ata poashtu kanë identifikuar disa nga principet thelbësore mbi të cilat politika e mbrojtjes së fëmiut do të bazohet. 7. Duke përdorur slajdet e Power Point-it, vizitoni standarded dhe përshkruani si standardet mund të ndërtojn një organizatë të sigurt për fëmiun. Të qenit të Sjellshëm ndaj Bamirësisë së Fëmijëve "Parimi udhëzues i të qenit t ë Sjellshëm ndaj Bamirësisë së fëmijëve beson se kjo është gjithmonë e papranueshme për një fëmijë të përjetojë shpërdorim të çdo lloji. Duke qenë i Sjellshëm për Fëmijët njeh përgjegjësinë e tij për të ruajtur mirëqenien e të gjithë njerëzve të rinj, duke i mbrojtur ata nga abuzimi. Politika është shkuar me qëllim për të siguruar se duke Qenë i Sjellshëm ndaj Fëmijëve merr çdo masë të mundshme për t i penguar keqpërdorimet. Ajo synon të sigurojë që asnjëri nga stafit i saj, vullnetarët ose partnerët të angazhohen në sjellje që mund ta lejojë abuzimin të ndodhë ose veprime që mund të jenëtë keqkuptuara nga fëmijët, familjet e tyre ose të rriturit tjerë ose t i drejtojmë kah abuzimi. 102 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 103

56 Fëmijët e Lumtur Të gjithë fëmijët kanë një të drejtë në mbrojtje nga abuzimi, dhuna dhe shfrytëzimi 'Fëmijët e Lumtur' punojnë që ta krijojnë një rreth të sigurt për fëmijët që përfitojnë nga programet e 'Fëmijët e Lumtur' etj. SEMINARI THELBËSORË 1 Fleta e Seminarit 1g: Shkrimi i një deklarate të politikës Shënimet në shkruarjen e një deklarate për politikë Dizejno një deklaratë të thjeshtë politike që shpreh filozofinë e organizatës suaj. Një deklaratë e politkës së mbrojtjes së fëmiut duhet të nxerr jasht atë çka organizata dëshiron të komunikojë rreth fëmijëve. Cito politikën ndërkombëtare/kombëtare, legjislacionin ose udhëzimin që mbështet politikën. Lidhe me të drejtat e fëmijëve që mbrohen nga abuzimi dhe shfrytëzimi (UNCRC). Ekspozoje gjërësisht, përpos objektivët praktikë që bazohen për procedurat dhe udhëzime që rrjedh prej saj (si në Standard 2). Njohim nevojat e të gjithë fëmijëve për t'u mbrojtur duke përfshirë edhe ata që janë me aftësi të kufizuara, nga pakica etnike / grupet e besimit, dhe pavarësisht nga gjinia,seksualitetin, kulturen. Ofrimi i deklaratave të qarta në lidhje me terminologjinë (staf, vullnetar, partner, konsulent) dhe kujt i aplikohet politika. Sqaro statusin e dokumentit, për shembull, është e detyrueshme? Ka miratuar bordi apo komisioni atë? Faza 5: Strategjia Zbatuese Synimi Që ta zhvilloni një plan të veprimit për të siguruar se politika e mbrojtjes së fëmiut dhe procedurat janë shpërndarë përtej organizatës. Pikat kyçe të mësimit Një politikë mbrojtëse e fëmiut është aq e mirë sa që njerëzit që e zbatojn atë. Një copë letre nuk do t i mbroj fëmijët Nëse nuk keni plan veprimi të qartë se si të zbatohet politika mbrojtëse e fëmiut nuk do t ju ndihmoj në mbajtjen sigurt të fëmiut. I tërë stafi duhet të njoftohet me politikën të marë trajnime për të dhe të kuptoj si ajo u aplikohet atyre. Shënime për trajnerin Nëse pjesmarrësit janë nga organizata e njejt ju mund të dëshironi t'a zhvilloni këtë ushtrim në grup të madh. Pajisjet Për këtë ushtrim ju duhen: Fleta e Seminarit 1h: Zbatimi i politikës (faqe 107) një kopje për secilin pjesmarrës DVD aparati dhe DVD Seanca 7: Cilat janë hapat e ardhshëm? Përgatitja Bëni kopje të Fletës së Seminarit 1h: Zbatimi i politikës.. Pregatite DVD-në në seancën e duhur. Doracaku 4 Seminaret Thelbësore Procesi 1. Nëse përdorni DVD lëshoni seancën Nëse përdorni DVD ose jo, pyetni pjesëmarrësit të mendojnë se cilat janë elementet thelbësore të një strategjie zbatimi. Çfarë duhet të bëjnë ata për t u siguruar se politika është efektive, dhe përdoret nga organizata? 3. Shpjegoni pjesëmarrësëve që ju do t i ndihmoni ata për ta zhvilluar një plan veprimi të detajuar se si ata do të shpërndajnë politikat mbrojtëse të fëmijëvedmth si t i vëjnë ato në praktikë, sigurohuni që të gjithë kanë njohuri për politikat dhe procedurat, dhe kuptoni se si ato funksionojnë. Shpjegoni se një nga çelësat e suksesit është që të jeni të qartë se si të zbatohet politika dhe çfarë mund t ju bllokoj juve nga bërja e saj me sukses. Është shpesh e dobishme për të menduar për ndryshimet tjera të politikës që kanë qenë aty dhe si kanë qenë ato të paraqitura nga organizata juaj. Seminaret Thelbësore Çka funksionoj mir ë? Nëse është ashtu, pse? Si ishte prezantuar? Geoff Sayer / Oxfam Si çfarë dukej? Si janë komunikuar gjërat përtej organizatës? 104 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 105

57 4. Ndaj pjesmarrësit ashtu si ju mendoni se duhet në çifte, grupe të vogla,ose të punojnë vetëm. Jepni secilit prej tyre një kopje të Fletës së Seminarit 1h: Zbatimi i politikës. Teksti vijon: Në vetën tuaj, ose në grup të vogël, filloni të bëni një plan se si ju do ta shpërndani politikën sigurohuni që secili në organizatë është i njoftuar me rregulloret për mbrojtjen e fëmiut dhe që i kupton ato. Në secilën fazë të këtij procesi, mendoni rreth tyre dhe deklaroni: kur si dhe kush do të jetë i përfshirë njerëzit/postet relevante të përfshirë dhe përgjegjësitë e tyre bllokadat e mundshme për zbatim të suksesshëm, dhe çka ju mund të kishit bërë për t'i tejkaluar pengesat si zbatimi i politikës do të monitorohet në të ardhmen, duke identifikuar: çka mund të matet, dhe nga kush, si dhe kur si do t'a matni suksesin. Si pjesëmarrës/organizatë mbështetëse përcjellse mund të ofroheni një mundësi për të dërguar draft politikat dhe procedurat tek trajneri / ndihmësi në një datë të më vonshme për të siguruar ndonjë përkrahje të post trajnimit. CD-ROM-I ka një mostër t Mjetit për Zbatimin e Planifikimit të Veprimit ë Doracaku 5 Mund të jetë e dobishme që ta përdorim ushtrimin e mëposhtme për t i identifikuar disa prej bllokadave mbi zbatimin e një politike. SEMINARI THELBËSORË 1 Fleta e Seminarit 1h: Zbatimi i një politike Në vetën tënde, apo në grupe të vogla, filloni të bëni një plan se si ju do t a përhapni politikën - pra të siguroni se të gjithë në organizatë janë në dijeni të rregullorës për mbrojtjen e fëmijëve dhe i kupton ato. Në çdo fazë të procesit, mendoni rreth dhe deklaroni. kur si dhe kush do të jetë përfshirë njerëzit/postet relevante të përfshirë dhe përgjegjësitë e tyre bllokadat e mundshme për zbatim të suksesshëm, dhe çka ju mund të kishit bërë për t'i tejkaluar pengesat si do të monitorohet zbatimi i politikës në të ardhmen, duke identifikuar: Ushtrim jo i detyrueshëm: Pengesat mbi Zbatimin e rregulloreve dhe procedurave Synimi çka mund të matet, dhe nga kush si dhe kur si do t'a matni suksesin. Të identikohen gjërat që mund ta parandalojn politikën e mbrojtjes së fëmiut nga zbatueshmëria përtej një organizate dhe me agjencitë partnerë. Seminaret Thelbësore Objektivi T i inkurajoj pjesmarrësit të mendojn për disa nga pengesat e mundshme për zbatimin e procedurave të organizatës. Pikat kyçe të mësimit Një rregullore e shkruar për mbrojtjen e fëmiut nuk do t'i mbaj fëmijët të sigurt në veten e saj. Suksesi i saj mbështet në përkushtimin dhe mirëkuptimin e njerëzve që e përdorin atë. Të gjitha organizatat kanë nevojë që të ndërtojn një strategji komunikimi/zbatimi. Duke identifikuar gjërat që mund ta ndalin zbatimin efektiv të mundshëm idetë ose zgjidhjet mund të zhvillohen. Kohëzgjatja 30 minuta Pajisjet Për ta bërë këtë ushtrim, ju duhen: fletët e letrës së tabelës shfletuese dhe markerë, të mjaftueshëm për të gjithë grupet e vogla ose individët. Përgatitja Për t'u përgatitur për këtë ushtrim, mund të ishte një ide e mirë që ta bëni k ëtë vetë mendoni për pengesat e mundshme rreth zbatimit të një rregullore për mbrojtjen e fëmijëve në një organizatë. Pyesni veten në lidhje me zgjidhjet e mundshme dhe veprimet që mund t'i merni për t'i kapërcyer pengesat. Seminaret Thelbësore Adam Hinton / Plan Kjo do t'ju ndihmojë që të udhëheqni diskutimin në një mënyrë të informuar dhe të konsideruar. 106 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 107

58 Procesi 1. Prezantoni qëllimin e ushtrimit - për të identifikuar pengesat e mundshme dhe vështirësitë që pjesëmarrësit mund të ballafaqohen në zbatimin e politikës dhe procedurave. 2. Ndani pjesëmarrësit në grupe të vogla prej katër ose pesë persona, dhe i pyet ata të mendojnë për një mur tjegullash, si një mënyrë për të marrë parasysh bllokadat / pengesat në zbatimin e procedurave. Kërkojuni atyre të vizatojn një mur në letrën e tyre dhe t i identifikojn tjegullat e ndryshme që mund të jetë pjesë përbërëse e murit. Ju mund t ju tregoni atyre se çfarë ju mendoni në tabelën shfletuese - çdo tjegull mund të klasifikohet dhe tregojë një vështirësi të ndryshme. Për shembull: Shembuj të pengesave për zbatimin e politikës Jon Warren / World Vision Seminari Thelbësorë 2 Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Roli i Menaxherit Synimet e këtij seminari Të sigurohet se menaxherët janë në njohuri me elementet kyçe e të mbajturit fëmijët sigurt për t'i mbështetur ata në performimin e përgjegjësive specifike të tyre për mbrojtjen e fëmijëve. Objektivat e këtij seminari Çka nëse unë bëjë gjërat edhe më keq? Frika sepse gjërat nuk janë të menaxhuara mirë Besueshmëria Njerëzit nuk do të na besojn nëse kemi nevojë për një politikë Përvoja e keqe e të kaluarës kur bëhet një ankesë Është shum ë e kompikuar që ta bëni këtë këtu pasiqë kemi shume probleme tjera T i njoftoj menaxherët me Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Standardet për mbrojtjen e fëmijëve.. T i konsiderojn pëgjegjësitë specifike të menaxherëve në mbajtjen e sigurt të fëmijëve. T ju mundësoj menaxherëve q ë të marrin veprime të duhura kur shqetësimet për mbrojtje të fëmiut ngriten. Kohëzgjatja Ky seminar ofron një gjysëm dite trajnim (ose një ditë të plotë nëse ipet në shtesë të përmbajtjes hyrëse të trajnimit themelor nga Modulet 1-4). Seminaret Thelbësore Lejoni grupit rreth 15 minuta për të bërë këtë. 3. Bashkoni grupet në grupe të mëdha. Kërkoni nga grupet e vogla t i ndajnë muret e tyre. Shfaqni ato rreth dhomës. Lejoni rreth 5 minuta për këtë. 4. Kryeso një bisedë rreth zgjidhjes së mundsme të bllokadave kërko nga Pjasmarrësit të kontribuojnë me mendimet e tyre të bazuara në përvojën dhe aftësitë e tyre. Pajisjet Për këtë seminar do te ju nevojiten: Prezantim me Power Point mbi Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt, Roli i Menaxherëve DVD-ja Kopje të Doracakut 1 Mbajtja e Fëmijëve Sigurt: Standardet për Mbrojtjën e Fëmijëve Doracaku 2 Mbajtja e Fëmijëve Sigurt: Si të Zbatohen Standardet kopje të letrave të Mjetit Vet-Auditues (shif faqe 91) Shënimet e Trajnerit në: Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Standardet për Mbrojtje të Fëmiut (faqe 119) Definicioni i abuzimit (faqe 123) Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt në Menaxhment (faqe 148) Abuzimi organizativ dhe rreziku (faqe 139) Ndonjë material shtesë që lidhet me organizatën tuaj të veqant sikurse edhe ekzistimi i politikës për mbrojtjen e fëmiut. Mostra e protokolit hetues për mbrojtjën e fëmiut. Hyrje Doracaku 4 Doracaku 1 Doracaku 2 Të gjithë pjesmarrësit duhet të kenë disa trajnime me njohuri bazike të mbrojtjes së fëmiut para se të ndërmarrin këtë seminar. Ky seminar menaxhmenti është dizejnuar për të qenë fleksibil që ju të mund ta përshtatni atë për t'u përshtatur me nevoja të organizatës suaj. Nëse agjensioni ose organizata nuk i ka të shkruara politikat e mbrojtjës së fëmiut në vend atëherë integroni këtë seminar në Seminarin Thelbësor 1 ndërtimi i rregullorës për mbrojtjën e fëmiut për organizatën tuaj. Seminaret Thelbësore 108 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 109

59 Pikat kyçe të mësimit Udhëzim i qartë nevojitet rreth politikës së organizatës për mbrojtje të fëmiut dhe duhet të jetë e arritshme tek i tërë stafi, vullnetarët, partnerët, donatorët dhe palët tjera relevante. Një marrëveshje e përbashkët duhet të arrihet në atë se çka përbën abuzimi i fëmiut në kontekste specifike vendore. I tërë stafi/partnerët etj duhet të kenë një hyrje në procedurat organizative dhe pritjet rreth sjelljës. Trajnimi për njohuri të mbrojtjes së fëmiut duhet të jetë i arritshëm dhe ta pasqyroj kontekstin vendor Ndonjë agjension duhet të ketë një proces të shkruar për menaxhim të shqetësimeve për mbojtjen e fëmijëve të cilat janë të dyja të brenshme dhe të j ashtme. Një agjension duhet të ketë një proces dhe sistem në vend për të rekrutuar, menaxhuar dhe mbikqyrur stafin. Faza 1: Një hyrje për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt në organizatë Synimi P ër ti prezantuar Standardet për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt për Mbrojtjen e Fëmijëve Q ë të filloni t ë studioni se çka organizata juaj bën mirë në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt dhe ku janë boshllëqet/rreziqet. Jon Warren / World Vision 2. Jo të gjitha organizatat do të kenë mundësi të përmbushin standarded disa prej tyre do të jenë më me prioritet se të tjerat. Kryeso bisedën rreth tyre dhe nëse Mjeti për Vetë-Auditim nuk është përdorur më parë, kërko nga grupi të përformoj një mini-audit, dhe përdori standarded për të menduar për boshllëqet në masat e tyre të mbrojtjes. Shënime: Udhëzimet për këtë janë në seminarin Thelbësor 1 si dhe në shpinën e Mbajtjes së Fëmijëve Sigurt: Standardet për Mbrojtje të Fëmijëve. 3. Bisedoni me grupin çka mendohet se organizata bën mirë dhe kur janë rreziqet dhe boshllëqet. Listoni disa nga qështje menaxhuese specifike të përbashkëta të identifikuara nga grupi, ju mund të dëshironi t'i përdorni këto më vonë në seminar. Ju mund të dëshironi ta zgjatni seancën për ta përfshirë një vlerësim rreziku dhe analizë të SWOT-it (shiko Modulin 4 Ushtrimi 4.2). Ka poashtu më shum ë aktivitete në Fazën 1 të Doracakut 2: Si të Udhëzohet, e cila mund të përshtatet për t'u përdorur këtu, edhe pse kjo do ta zgjaste seminarin pas një gjysëm dite. Faza 2: Roli i menaxherëve në përgjigje të shqetësimeve për mbrojtj ën e fëmiut Synimi Të demonstrohen mënyrat që shqetësimet e mbrojtjes së fëmiut mund të ngrihen në punë dhe si të përgjigjesh në ato. Kohëzgjatja 60 minuta Kohëzgjatja 90 minuta ( përfshirë edhe pauzën) Pajisjet Për këtë seancë ju duhen: Pajisjet DVD-ja Për këtë seancë do t'ju nevojiten: Broshura: Skenari i rastit Prezantim me Power Point mbi Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Roli i Menaxherëve Mbajtje e Fëmijëve Sigurt Roli i Menaxherëve në Power Point slajde Seminaret Thelbësore Prezantim me Power Point mbi Standardet e Mbajtjes së Fëmijëve Sigurt për mbrojtjen e fëmijëve Shënimet e trajnerit: Standardet e Mbajtjes e Fëmijëve Sigurt për mbrojtjen e fëmijëve kopje të Mjetit Vet-Auditues (faqe 91) letër të tabelës shfletuese dhe markerë DVD dhe aparati (jo-domosdoshëm) Doracaku 4 kopje të Listës së verifikimit të menaxherëve pë Mbrojtje të Fëmijëve (faqe 114) Prëgatitja Para kryesimit të seacës, lexo tërë shënimet e Procesin më poshtë. CD Romi: Përgadite ushtrimin e studimit të rastit duke përdorur shembujt të ofruara. Ose ndërto ato alternativat tuaja të cilat mund të jenë më të përshtatshme për organizatën tuaj. Doracaku 5 DVD: DVD-ja poashtu përfshinë punëtorët që flasin rreth shqetësimeve për fëmijët dhe çfarë janë pasojat e të kuptuarit gabim. Ndëgjoni Mai in dhe Jill-in që flasin dhe përdorin përpiqjet për të gjeneruar bisedë në grup. Doracaku 4 Seminaret Thelbësore Përgatitja Mendo për fjalimin tuaj hyrës për këtë seancë lexo tërë Shënimet e Trajnerit për t ju ndihmuar. DVD: Ju mund të dëshironi t'a përdorni DVD-në për të filluar seancën, ka disa seksione relevante. Shiko në 1-3. Ju mund t'a lëshoni të tërën (zgjat rreth 10 minuta) dhe pastaj mblidh grupin për të adresuar kur bëhet fjalë për Mbajtja e Fëmijëve Sigurt, çka bëri ose tha organizata juaj se sa janë të mirë në të? Doracaku 2 Mbajtja Sigurt e Fëmijëve: Si të Udhëzohet Faza 1 dhe Standartdi 11 Ka disa aktivitete që ju mund t'i përshtatni për t'i përdorur me grupin. Doracaku 2 Procesi 1. Kërkoni nga grupi të identifikojn disa mënyra në të cilat ata mendojn se shqetësime për mbrojtje të fëmiut mund të ngriten në vendin e punës. Listoni ato në tabelën shfletuese ose dërras. Kërko nga pjesmarrësit të shkëmbejn ndonjë shembull të vërtet. Procesi 1. Filloni duke i rradhitur standarded e Mbajtjës së Fëmijëve Sigurt për mbrojtjen e fëmijëve dhe synimeve të tyre përdorni Power Point dhe Shënimet e Trajnerit mbështetës dhe/ose DVD-në për të ju ndihmuar. 2. Përdorni Rolin e Menaxherëve për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Drejtonu në slajdet 7-10 për të vendosur kontekstin. Ndaj grupin në çifte dhe grupe të vogla. Jepni secilit grup një ose dy shembuj, dhe kërko nga ata t'a konsiderojn shembullin e rastit dhe të përgjigjen në pyetjet vijuese: Çfarë veprimesh duhet marrë nëse ka? 110 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 111

60 Egziston një rregullore e qartë për mbrojtjen e fëmiut në organizatë për t'u zbatuar? Skenari 3 Kujt duhet t i/ata tregoni? Çka janë përgjegjësite specifike të menaxhmentit? Çfarë qështje apo vështirësira mund të ngriten? Çka mund të ndaloj ju/ata për të bërë diçka? ELIAS-I ka punuar për më shume se dy vjet për organizatën tuaj. Ai e ka bazën në zyrën e shtetit duke i kordinuar punët për mbrojtjën e fëmiut në një numër të kampeve refugjatësh. Në një vizitë rishtazi në kamp është parë të ketë goditur një vajzë me një shkop e cila e bezdiste atë për ushqim; një anëtar tjetër i stafit është ankuar tek ju sot në lidhje me atë por nuk dëshiron të ipet emri i tij ose të bëjë një ankesë formale për sjelljet e atij. 3. Kërko nga secili gurp të përmbledh pikat kyçe të mësimit. Sigurohuni që të gjithë pjesmarrësit e kanë të qartë rreth kësaj: çfarë dokumentacioni udhëzon veprimet dhe përgjigjet e tyre Skenari 4 kë duhet kontaktuar ata brenda dhe jashtë politika e kujt duhet të besohen nëse ato punojn në partneritet me agjensione tjera çfarë legjislacioni vendor dhe procese ligjore ekzistojn ku duhet të regjistrohen shqetësimet për mbrojtje të fëmiut SANJIT-ti është një ekspert për kompjutera në organizatën tuaj; ai punon në IT dhe të gjithë shkojnë tek ai për të kërkuar ndihmë. Kohëve të fundit ai ka qenë në një vizitë jasht në teren për t i parë fëmijët adoleshent që ai i sponzorizon dhe i ka fotot e tyre në muret e zyrës së tij. Policia ju ka kontaktuar për t ju thenë se ata besojn se ai është përfshirë në qasje të imazheve abuzive të fëmijëve përmes një ueb-faqeje të internetit dhe se pas dy ditëve do të vijnë në zyre për të bërë hetime. çka mungon ose duhet të ndërtohet. 4. Përdorni Power Point slajdin 11 për të përfunduar seancën. Faza 3: Rolet e Manaxhementit dhe përgjegjsitë Broshurë: Skenarët e rastit Imagjinoni ju jeni menaxher në secilën nga këto skenarë çka shihni si rol tuajin dhe përgjegjësi, dhe çfarë veprime mendoni duhet ndërmarrë? Synimi Të identifikojn qështjet specifike të menaxhmentit në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt gjatë manaxhimit të një programi/projekti/regjioni. Skenari 1 Kohëzgjatja SONYA është punotëre e re. Ajo ishte në një post në regjion për më pak se gjashtë muaj dhe pati vështirësi të vendoset. Pozita e saj ka fondacion nga një agjension partner që e mbështet punën që ju e bëni në edukim. Ajo kërkon goxha shumë mbështetje nga menaxheri i saj dhe mund të jetë goxha e vështirë. Sidoqoft, kohëve të fundit ju mendoni se ajo filloj të marrë më shume përgjegjësi dhe përballon më mirë. 30 minuta Pajisjet Për këtë seancë ju nevojiten: Seminaret Thelbësore Sonya ka punuar në shkollë në asistim me mësuesin. Orët janë shumë të gjata nganjëherë dhe me mungesë lokali, kushte të limituara dhe me staf të vogël bëhet më vështirë. Fëmijët vijojn mësimin vetëm në një pjesë të ditës pasiqë familjet i duan fëmijët të punojn. Sonya ka krijuar një shoqëri me një djalosh adoleshent i cili është shumë i mençur. Ajo përqiqet t'a inkurajoj djaloshin të qëndroj në shkollë gjatë tërë ditës. Prindërit kanë ardhur në shkollë sot duke akuzuar Sonya-n kinse ajo kishte marëdhënje seksuale me të birin e tyre. Skenari 2 Power Pointi slajde në rolin e menaxherëve Broshurat: Lista verifikuese mbi mbrojtjen e fëmijëve për menaxherë (poashtu e përfshirë në CD Rom) Doracaku 5 Prëgatitja Para kryesimit të seancës, lexo tërë shënimet e Procesit. Sigurohuni të keni kopje të mjaftueshme nga Broshura: Lista verifikuese mbi mbrojtjen e fëmijëve për menaxherë përshtateni të përputhet me kërkesat nga organizata juaj nëse është nevoja. Seminaret Thelbësore ALAN-I është një kordiantor me përvojë në një ndihmë emergjente i cili ka punuar në shumë situata të katastrofave të fundit, duke i kryesuar ekipet për reagime të shpejta dhe duke i kordinuar punët në kushte shumë të vështira dhe sfiduese. Ai ka karakter të fortë dhe mund të jetë i zorshëm për të menaxhuar dhe punuar me të. Ai është akuzuar në të kaluarën për keqtrajtim të stafit dhe vendorëve për ta marrë atë që dëshiron. Por ai është shumë i respektuar në teren. Ka pasur thashetheme se Alan-i është parë në një kafene me një vajzë që nuk dukej të jetë me e vjetër se 12 vjeqare. Lokali është i njohur mirë si një vend ku punëtoret e rinj të seksit vëjnë në shënjestër stafin e OJQ-ve. Jim Loring / Tearfund 112 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 113

61 Procesi 1. Kërkoni nga grupi t i listojn ë gjërat që ata mendojn se i bëjnë momentalisht dhe janë përgjegjëse për verifikim se masat për mbrojtjen e fëmiut po zhvillohen. Për shembull, si e rekrutojnë ata stafin e ri për rregulloren mbi mbrojtjen e fëmiut? 2. Shpërndani kopjet e Broshurës: Lista verifikuese mbi mbrojtjen e fëmijëve për menaxherë. 3. Përdorni listen verifikuese të menaxhmentit si bazë të diskutimit. Çka tjetër nevojitet të jetë në listë? Sa gjëra të listuara janë për momentin të bëra nga menaxherët në seminar? Referoni pjesmarrësit në Doracakun 1 Mbajta e Fëmijëve Sigurt: Standardet për Mbrojtje të Fëmiut dhe kërkoni nga ata të identifikojn standardet që përfshijnë përgjegjësitë e menaxhmentit specifik. Përmbledhje Identifikoni disa pika kyçe të mësimit nga seanca. Siguroni që secili pjesmarrës t i identifikon së paku tri veprime të nevojshme si rezultat I seminarit dhe se është e qartë si dhe kur ata do të adresojn ato dhe me kë. Doracaku 4 Doracaku 1 Power Point slajdi 7 i fundit, është i përdorshëm për t i rivizituar dhe përmbledhur përgjegjësitë kyçe të menaxhmentit. Ju mund të dëshironi t'a shikoni një sektor nga DVD-ja për të përfunduar me atë. Broshuarë: Lista verifikuese mbi mbrojtjen e fëmijëve për menaxherë (përshtatuar nga Save the Children BM) Mostrat e seminarëve të trajnimit Mostër për Seminarë Trajnimi Një Ditor Formati i seminarit vijues ofron një shembull se si ushtrimi i përfshirë në pakon e trajnimit mund të mblidhet për të ofruar një hyrje të përgjithshme për mbajtjen e fëmijëve sigurt në oragnizatën tuaj. Për kë është? Një grup i përzier i stafit që ka nevojë për hyrje të përgjithshme për mbajtjen e fëmijëve sigurtt. Ky seminar mund të jetë shtesë për hyrje. Ofron disa informata më shumë për pjesmarrësit dhe një mundësi për të diskutuar politikën e agjensionit për mbrojte të fëmiut. Çfarë do t ju jap? Ky seminar do t i ngritë njohuritë dhe vetëdijësimin e situatës së fëmijëve, problemin e abuzimit të fëmiut, përgjejgësitë mbrojtëse të agjecisë dhe stafit të tij, dhe çka nënkupton në praktikë politika për mbrojtjen e fëmiut. Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Seanca Hyrëse: Mbajta Sigurt e Fëmijëve (faqe 19) Përfshirë Seanc ën 1 DVD: Hyrja 60 minuta Ushtrimi 1.1 Imazhet e Fëmijëve Pauza 30 minuta 15 minuta Seminaret Thelbësore Deklarata Po Jo Vlerësimi i rrezikut i performuar në secilën punë që përfshinë kontaktin me fëmijë në mënyrë direkte apo indirekte. I tërë stafi ka vendos që ta vlerësoj nivelin e kontaktit që ka me fëmijët në veqanti me projektet/parametrat. I tërë stafi është njoftuar me rregulloret e organizatës për mbrojtjën të fëmiut. I tërë stafi është njoftuar me kodet e sjelljeve të pritura kur punojn ë me fëmijët ose në komunitet. I tërë stafi është njoftuar me përgjegjësitë e tyrë për mbajtjen e fëmijëve sigurt dhe t i raportojnë shqetësimet përfshirë edhe shqetësimet rreth sjelljevet të stafit. Marrëveshjet e partneritetit duhet ta pasqyrojn faktin se si do të mbahen fëmijët sigurt dhe cilat janë marrëvjeshjet mbi procedurat raportuese të mbrojtjës së fëmijëve. Ushtrimi 1.5 Pë rceptimi i fëmijëve dhe fëmijërisë Seanca 5 jo e domosdoshme DVD-ja përcjellur nga Ushtrimi 2.2: Çka është abuzimi i fëmiut? DVD Seanca 3 dhe diskutimi i shkurtër mbi natyrën e abuzuesve seksual Dreka Ushtrimi 3.2: Është ky nië shqetësim për mbrojtje të fëmiut? Sektori 6 nga DVD-ja Pauza Ushtrimi 4.2: Vlerësimi i Rrezikut Vlerësimi dhe refleksioni, plani veprues 30 minuta 60 minuta 60 minuta 50 minuta 15 minuta 60 minuta 30 minuta Mostra e Ditëve të Trajnimit Stafi është njoftuar se kujt jetër ata mund t i drejtohen nëse kanë ndonjë shqetësim për mbrojtjen e fëmiut nëse ata ndihen se nuk kanë mundësi të flasin me menaxherin për këtë. Është dhënë një udhëzim i qartë se si të sigurohemi q ë qfardo lloj rreziku që i kanoset stafit ose të tjerëve të konsiderohet pasi që ta kemi identifikuar shqetësimin për mbrojtjen e fëmiut. Adam Hinton / Plan 114 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Seminaret Specifike të Trajnimit Thelbësor 1 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Mostrat e seminareve të trajnimit 115

62 DITA 1 Mbajtja Sigurt e Fëmijëve Seanca Hyrëse: Mbajta Sigurt e Fëmijëve Përfshirë Seanc ën 1 DVD: Hyrja 60 minuta Ushtrimi 1.3 Pëvoja e një fëmiu Ushtrimi 1.5 Pëceptimi i fëmiut dhe i fëmijërisë Pauza DVD-ja jo e domosdoshme: Sektori hyrës se çka i b ënë fëmijët të ndihen sigurt përcjellur nga Ushtrimi 2.2: Abuzimi i Fëmiut qëndrimet dhe vlerat DVD-ja jo e domosdoshme Seanca 5 përcjellur nga Ushtrimi 2.2: Çka është abuzimi i fëmiut? 30 minuta 30 minuta 15 minuta 55 minuta 50 minuta Michelle Gilbert / Plan Dreka DVD-ja jo e domosdoshme Seanca 3 përcjellur nga Ushtrimi 4.3: Abuzuesit Seksual të Fëmijëve? Pauza 60 minuta 75 minuta 15 minuta Mostër për Seminarë Trajnimi Dy Ditor Seminari vijues ofron një shembull se si një ushtrim i përfshirë në pakon e trajnimit mund të mbidhet për të ofruar një hyrje gjithëpërfshirëse në mbajtjen sigurt të fëmijëve në organizatën tuaj. Për kë është? A mund të zhvillohet për grupe të përziera të menaxherëve dhe stafit senior të programit. Çfarë do t ju jap? Ky seminar do t ju ngritë njohuritë dhe vetëdijësimin e situatës së fëmijëve, problemin e abuzimit të fëmiut, përgjejgësitë mbrojtëse të agjesionit dhe stafit të tij, dhe do ta ndihmoj agjensionin që ta ndërtoj ose zbatoj një politikë. Ushtrimi 3.2: Indikatorët e abuzimit DVD Seanca 6.3 përcjellur nga Ushtrimi 3.3: Pengesat për të raportuar 60 minuta 60 minuta Mostra e Ditëve të Trajnimit Mostra e Ditëve të Trajnimit 116 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Mostrat e seminareve të trajnimit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Mostrat e seminareve të trajnimit 117

63 DITA 2 Bërja e Organizatës Suaj të Sigurt për Fëmijët Shënimet e Trajnerit Hyrje: DVD Sektori 5: Pse janë të rëndësishme Standardet për Mbrojtjen e Fëmijëve? Jepni fjalim hyrës Faza 1: Vet auditimi çka keni nevojë të bëni? Pauza Faza 2: Ndërtimi i pronësisë organizacionale duke siguruar se secili është përfshirë Faza 3: Dizejnimi i procedures së raportimit Draka Faza 4: Draft i parë 30 minuta 50 minuta 15 minuta 25 minuta 60 minuta 60 minuta 60 minuta Jon Warren / World Vision Bisedë hyrëse Moduli 4 Seminari Thelbësorë 1 dhe 2 SHËNIMET E TRAJNERIT Hyrje për Standardet për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt Standardet për Mbrojtjen e Fëmiut Pauza 15 minuta Hyrje Faza 5: Strategjia e zbatimit Mbështjellni seancën. Rishiqimi i 2 ditëve, përmbledhjet e veprimeve t ë pikave/hapave të ardhshëm, dhe vlerësimi 50 minuta 20 minuta Çdokush i përfshirë në punën me fëmijët ka detyrë themelore të kujdesit ndaj tyre. Të gjithë ne duhet pranuar rrezikun për abuzim të fëmiut dhe shfrytëzimit dhe përgjegjësinë tonë për t'i mbajtuar ata sigurt, gjatë emergjencave humanitare dhe si pjesë e përpjekjeve të zhvillimit afatgjatë. Në ndërtimin e sigurt të mjedisit për fëmijë ku të drejtat e tyre respektohen dhe ata mbrohen nga dëmtimi, stafi dhe repzentuesit tjerë të ndihmës dhe agjensioneve të zhvillimint kanë një pjesë të rëndësishme për të luajtur. Kjo nënkupton sigurimin se ata janë njohur me rolet dhe përgjegjësitë mbrojtëse, dhe se ata janë sjelljur me profesionalizëm më të lartë dhe integritet gjatë tërë kohës. Që kjo të ndodh pandërprerë, na nevojitet të kemi përparim sistematik për mbrojtjen e fëmiut. Sidoqoft, shumë agjenci janë akoma jo mjaftueshëm të njohur me rëndësinë e ndërtimit të masave mbrojtëse në punën e tyre. Bile agjencitë që kanë bërë hapa për t i adresuar këto po zbuloljn sfida reale për t'i bërë agjencitë e tyre të sigurta për fëmijë. Të gjithë kërkojnë për udhëzime praktike, mjete dhe mbështetje materiale për t'u ndihmuar atyrë në tejkalimin e një mori pengesave që konfrontojn ata në marrjën me qështjet për mbrojtjën e fëmiut në punën e tyre. Standardet përfshirëse në këtë dokument ofrojn bazë për agjencit për të ndërtuar mënyra efektive për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt. Standardet sigurojn se përmes vetëdijësimit, praktikave të mira dhe sistem të shëndoshë dhe procedurat, stafi dhe reprezantuesit tjerë janë në gjendje të mbajn fëmijët sigurt nga dëmtimi. Fëmijët, veqanarisht më të pambrojturit meritojnë standardet më të larta për kujdes dhe mbrojtje. Ky dokument do t i ndihmoj agjencit e ndihmave dhe atyre të zhvillimit që t'i realizojnë ato. Për agjensionet e ndihmave dhe të zhvillimit që kanë kontakt me fëmijët, disa nga qështjet kyçe dhe sfidat përfshijnë faktin se: Mostra e Ditëve të Trajnimit Sistemi mbrojtës në shum ë vende shpesh ësht ë i dobët, dhe i lë agjensionet dhe stafin të ballafaqohet me dillemat komplekse mbi mbrojtjen e fëmiut. Edhe pse fëmijët janë shumë të kthyeshëm, disa fëmijë në gjendje emergjente janë veqanarisht të pambrojtur për t'u abuzuar dhe shfrytëzuar. Ekziston një mirëkuptim i vogël i zakonshëm nëpër agjencitë rreth qështjeve për mbrojtjën e fëmijëve, standardet e praktikës, ose implikimin organizativ të këtyre. Shënimet e Trajnerit Ka vështirësi të mëdha në operimin e politikave mbi mbrojtjen e fëmijëve në shumë kontekste të ndryshme ligjore, sociale dhe kulturore në të cilat punojn agjencitë. Fëmijët mund të jenë në rrezik të abuzimit dhe shfrytëzimit, jo vetëm nga individët në komunitet ku ata punojn, por edhe nga stafi i agjencisë, vullnetarët ose përfaqsuesit. 118 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Mostrat e seminareve të trajnimit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 119

64 Për këto agjenci, dhe për sektorin si të tërë, ekziston nevoja për ndërtimin e një mirëkuptimi të përbashkët të qështjes për mbrojtje të fëmiut, ndërtimit të praktikës së mirë nëpër fushat e shumëllojshme dhe ato kompleksive në të cilën ata operojnë dhe me këtë rrisin llogaridhënjen në këtë aspekt vendimtar të punës. Ka rregullore të thjeshta të cilat nëse vendosen në vend fuqizojn bindshëm mbrojtjen e fëmiut. Standardet më posht përshkruajn hapat që agjencitë mund t i marin për t'u bërë efektiv në Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt. E kaluara Që nga viti 2001, një numër i agjencive të ndihmave dhe zhvillimit me seli në BM dhe Zvicër, së bashku me Shoqërinë Kombëtare për Parandalimin e Mizorisë Ndaj Fëmijëve (NSPCC) kanë punuar së bashku në këto qështje, në mënyrë që t i shkëmbehen përvojat dhe njohuritë dhe t i identifikojnë përparësitë e përbashkëta për mbrojtjen e fëmijëve. Këto agjenci kanë ndërtuar koalicionin për Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt. Kjo iniciativë ka zhvilluar një përparim të bazuar në standarded e pajtuara e cila ofron ndihmë shumë praktike për agjencitë në adresimin e qështjeve më lartë të identifikuara. Ndërtimi i mënyrave mbi Mbajtjen e Fëmijëve Sigurt është një pjesë vendimtare për të operuar me etikë dhe për të siguruar se fëmijët janë të mbrojtur. Poashtu është siguruar se stafi dhe përfaqsuesit tjerë janë të mbrojtur. Ky aspekt i qeverisjes së mire është poashtu kritik në mbajtjen e reputacionit dhe besueshmërisë të agjencive individuale sidhe të sektorit si të tërë. Standardet në vijim do ta ndihmojnë çdo agjenci për t i pëmbushuar detyrat e tyre dhe t i mbrojnë fëmijët. Mbajta e Fëmijëve Sigurt, Doracakët që shoqërojn ketë dokument standardi poashtu do t ju ndihmoj në bërjen e tyre një praktikë realiteti për stafin, vullnetarët dhe partnerët duke mbështetur trajnimin dhe udhëzimin për zbatim. Për kë janë standardet? Standardet kanë për qëllim: OJQ të ndërkombëtare me ose pa përqëndrim specific të fëmijëve, Oranizatat Ndërkombëtare, partnerët e OJQN-së dhe OJQ-të tjera (kombëtare dhe lokale), partnerët e qeverisë dhe agjensionet tjera që kërkojn masa mbrojtëse të fëmiut të jenë në vend. Disa pyetje kyçe Si mund diçka e shkruar në Europe të jetë relevante në vendet në zhvillim? Ka njohje të kontekstit vendor të shum ëllojshmëris me të cilën ne punojm dhe sfidave që secila shfaq. Standardet duhet të adaptohen për tj'u përshtatur nevojave vendore me mirëkuptim që kontekstet individuale nënkuptojn se procedurat përshtaten dhe ndërrohen por jo edhe principet mbështetëse të standardeve. Çka janë principet mbështetëse të standardeve? Konventa e KB mbi të Drejtat e Fëmiut ofron bazë për standardet, kartën tonë dhe mandatin, ligji kombëtar dhe ndërkombëtar dhe kështu me radhë. 3. Organizata është e mbrojtur Me zbatimin e këtyre standardeve organizatat bëjnë të qart përkushtimin e tyre për mbajtjen e fëmijëve sigurt. Standardet do t ju ndihmojn atyre drejt praktikave më të mira në këtë fushë dhe t i dekurajonë abuzuesit e mundshëm nga bashkangjitja e tyre në organizatë. Rishiqimi i Standardeve Pasqyrja e standardeve Standardi 1 Standardi 2 Standardi 3 Standardi 4 Standardi 5 Një politikë e shkruar mbi mbajtjen e fëmijëve të sigurt Vendosja e politikës në praktikë Udhëzimet me shkrim mbi sjelljen ndaj fëmijëve Standardi 6 Të drejtat të barabarta për të gjithë fëmijët në mbrojtje Standardi 7 Standardi 8 Standardi 9 Parandalimi i dëmtimit të fëmiut P ërmbushja e standardeve në lokacionet e ndryshme Komunikimi i mesazhit 'mbajtja e fëmijëve sigurt' Edukimi dhe trajnimi për mbajtjen e fëmijëve të sigurt Qasja për këshilla dhe mbështetje Standardi 10 Zbatimi dhe monitorimi i standardeve Standardi 11 Puna me partneritetin në përmbushj ën e standardeve Përmledhje Këto standarde mund të sigurojn se të gjitha agjecitë zhvillojn praktika që i mbajnë sigurt fëmijët nga abuzimi dhe shfrytëzimi. Ato ofrojnë udhëzime, ofrojnë një bazë për përcaktimin e standardeve vendore dhe si do t i bëni matjet e këtyre standardeve dhe arritjeve. (Doracaku 1) janë të mbështetura nga pjesët tjera të doracakëve standardet përshkruajn çka ka nevoj agjensioni për të bërë që t'i mbaj fëmijët sigurt, si të zbatohen Udhëzimet e Standardeve (Doracaku 2) përshkruan si agjensionet shkojn me vendosjen e këtyre masave të mbrojtjes së fëmiut në vend, dhe pakon e trajnimit. (Doracaku 3) mbështet agjensionet të ngrisin aftësitë, njohurinë dhe vetëdijësimin e stafit dhe përfaqsuesve tjerë që ata t i përmbushin përgjegjësitë e tyre mbrojtëse. DVD-ja (Doracaku 4) dhe CD Rom-i (Doracaku 5) ofron materiale mbështetësw. Fëmijët, në veqanti më të pambrojturit ata të ndikuar nga konflikti, katastrofa, varfëria e dukshme dhe shëndetësia e dobët meritojn standarde më të larta të përkujdesjës dhe mbrojtjes. Ky dokument do t i ndihmoj agjensionet e ndihmave dhe të zhvillimit që ta ofrojn vetëm atë. Shënimet e Trajnerit Përparësitë e zbatimit të standardeve për mbrojtjen e fëmiut 1. Fëmijët janë të mbrojtur Asnjë standard nuk mund të ofroj mbrojtje komplete për fëmijët, por duke ju përmbajtur këtyre standardeve e zvogëlojmë rrezikun ndaj fëmijëve nga abuzimi dhe shfrytëzimi. Shënimet e Trajnerit 2. Përfaqsuesit e agjencive jan të mbrojtur Me zbatimin e këtyre standardeve të gjithë përfaqsuesit do t'a kenë të qart se si pritet nga ata që të sillen me fëmijët dhe çka të bëjn nëse ka shqetësime për sigurinë e një fëmiu. Geoff Sayer / Oxfam 120 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 121

65 SHËNIMET E TRAJNERIT Moduli 2 Ushtrimi 2.2 Moduli 3 Ushtrimi 3.2 Seinari thelb ësor 2 Definicionet e Abuzimit Caroline Irby / Plan Hyrje "Abuzimi i fëmijëve është një problem global që është thellë i rrënjosur në praktikat kulturore, ekonomike dhe sociale " (WHO 2002) Ekziston në të gjitha vendet, komunitetet dhe është e shprehur në vlerat personale, besimet dhe praktikat dhe gjithashtu nëpërmjet sistemeve dhe proceseve të gjera shoqërore, kulturore dhe institucionale, do të thotë fëmijët janë abuzuar dhe u janë mohuar të drejtat e tyre në fëmijëri të sigurt, të lumtur dhe të shëndetshme. Statistikat për fëmijë globalisht përfshijnë: 13 milion fëmijë kanë mbetur jetim si pasojë e AIDS-it Shënimet e Trajnerit SHËNIMET E TRAJNERIT Sesioni hyrës Shembull i marrëveshjes së mësimit Një marrëveshje e të mësuarit përcakton parimet për mënyrën se si ju do të punoni së bashku. Ju duhet të pranoni këto parime me pjesëmarrësit në mënyrë që ju të keni një mjedis efektiv të mësimit. Trajnimi për mbrojtjen e fëmijeve mund të jetë shumë emocionues -- kjo marrëveshje e mësimit do t'ju ndihmojë për të përcaktuar kufijtë dhe rregullat për grupin e punës, dhe të siguroheni që çdonjeni në grup është trajtuar me respekt. Gjithashtu siguron bazat për sfidë nëse dikush në grup thyen këto parime. Për të respektuar dhe dëgjuar se çka njerëzit tjerë kanë për të thënë. Për të ndihmuar njëri-tjetrin për të mësuar. Të jenë në gjendje të shtrojnë pyetje dhe bisedojn për dallimet. Për të njohur natyrën emocionale për mbrojtjen e fëmijëve dhe efektin që mund të kanë mbi njerëzit. 1 milion fëmijë në mbarë botën jetojnë në paraburgim 180 milion fëmijë janë të përfshirë në format më të keqia të punës së fëmijëve 1.2 milion fëmijë trafikohen çdo vit 2 milion fëmijë janë shfrytëzuar nëpërmjet prostitucionit dhe pornografisë 2 milion fëmijë janë vlerësuar të kenë vdekur si rezultat i drejtpërdrejtë i konflikt të armatosur që nga viti fëmijë ushtarë në çdo kohë. ( Gjendja e fëmijëve të Botës UNICEF 2004) Organizatat jo qeveritare (OJQ) dhe agjenci të tjera luajnë një rol kyç në punën në nivel lokal për të mbështetur dhe mbrojtur fëmijët. Se deri në çfarë mase ata janë në gjendje të përcaktojnë dhe njohin abuzimet e fëmijëve dhe të kenë procese të duhura për tu përgjigjur, mund të varet nga përkufizimet lokale dhe të vendit për abuzimin e fëmijëve dhe mbrojtjen. Këto organizata punojnë në mënyrë të pashmangshme në disa vende shumë të rrezikuara drejtpërdrejt ose tërthorazi me fëmijët e përjashtuar dhe të pambrojtur, prandaj stafi do të has në raste të abuzimit dhe shfrytëzimit. Këto mund të jenë kryesisht jashtë organizatës, por disa gjithashtu mund të lidhen me çështje të brendshme. Definicionet e abuzimit Tentimi për të përcaktuar abuzimin e fëmijëve si një fenomen botëror është e vështirë për shkak të dallimeve të mëdha kulturore, fetare, sociale / politike, ligjore dhe ekonomike që fëmijët përjetojn. Çfarë mund të duket të jetë abuzuese në një vend, mund të jetë e pranueshme në një vend tjetër. Shumica e hulumtimeve të abuzimimeve të fëmijëve është kryer në vendet e zhvilluara ekonomikisht dhe kjo nuk është e qartë për rëndësinë e saj për ata fëmijë jetët e të cilëve janë shumë të ndryshme. Pra, duket e pamundur për të rënë dakord mbi një definicion të përgjithshëm. Mirëpo me qëllim që të kuptohet çasja ndaj mbrojtjes së fëmijëve është e domosdoshme të arrihet një kuptim i përbashkët nga organizatat se çfarë është përkufizimi i abuzimit të fëmijëve dhe në çfarë rrethanash zbatohen politikat dhe procedurat e tyre. Çdo përkufizim i abuzimit të fëmijëve dhe neglizhimi merr një përkufizim të fëmijës. Sipas UNCRC-së një fëmijë është "çdo qenie njerëzore nën moshën 18 vjeç ". Megjithatë, disa vende konstatojn se fëmijët arrijnë moshën madhore më të rinj se 18 vjeç. Shënimet e Trajnerit 122 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 123

66 "Abuzimi i fëmijëve dhe neglizhimi, nganjëherë i referuar edhe si keqtrajtim i fëmijës, është përcaktuar në Raportin Botëror mbi Dhunën dhe Shëndetin si të gjitha format e keq-trajtimit fizik dhe / ose emocional, abuzimi seksual, neglizhimi apo trajtimi mospërfilles ose komercial apo shfrytëzime të tjera që rezultojnë në dëmtim aktual ose potencial për shëndetin e fëmijës, mbijetesën, zhvillimin dhe dinjitetin në kuadër të një marrëdhënie të përgjegjësisë, besimit, apo autoritetit. " (WHO, 1999 & 2002) Shumë fëmijë që jetojnë në të gjithë botën mund lehtë të përshkruhen si të keqtrajtuar në një kuptim shumë të përgjithshëm, sepse atyre u janë mohuar të drejtat themelore të njeriut dhe jetojnë në rrethana të cilat janë jashtëzakonisht të vështira. Megjithatë, çdo përkufizim i abuzimit duhet të mendohet me kujdes pasi që asnjë politikë e mbrojtjes së fëmijëve nuk mund të adresoj të gjitha abuzimet e fëmijëve dhe do të ishte e paefektshme, nëse do të përdorej në këtë mënyrë. Abuzimi seksual i fëmijëve është përfshirja e një fëmije në veprimtari seksuale që ai ose ajo nuk e ka kuptuar plotësisht, nuk është në gjendje të japë pëlqimin e informuar për të, ose për të cilën fëmija nuk është i përgatitur zhvillimisht dhe nuk mund të japë pëlqimin, ose që shkelin ligjet dhe tabutë sociale të shoqërisë. Abuzimi seksual i fëmijëve është evidentuar nga një aktivitet midis një fëmije dhe një të rrituri ose fëmijë tjetër i cili nga mosha apo zhvillimi është në marrëdhënie të përgjegjësisë, të besimit apo autoritetit, aktivitet që synon të kënaq apo plotësojë nevojat e personit tjetër. Kjo mund të përfshijë, por nuk është i kufizuar në shtytje apo shtrëngim të një fëmije të angazhohet në ndonjë veprimtari të paligjshme seksuale; përdorimi shfrytëzues i një fëmijë në prostitucion ose praktika të tjera seksuale të paligjshme; përdorimit shfrytëzues të fëmijëve në shfaqje pornografike, foto internetit dhe materiale (WHO, 1999). Përdorimi i teknologjisë së fundit, si në internet nga të rriturit për të josh fëmijët për të përmbushur ose të marrë pjesë në seks virtual është poashtu një abuzim. Abuzimi i fëmijëve është një term i përgjithshëm që përdoret për të përshkruar ku fëmijët mund të përjetojnë dëmtim, zakonisht si rezultat i dështimit nga ana e një prindi / kujdestari ose organizate / komuniteti për të siguruar një standard të arsyeshëm të kujdesit dhe mbrojtjes ose nga veprime të qëllimshme të dëmshme. Studimet e hulumtimit dhe raportet hetimore kanë zgjeruar vetëdijen tonë ndaj abuzimit të fëmijëve nga shokët, vëllezërit e motrat dhe ata të punësuar apo të besuar në kujdesin e tyre në të dyja mjedise publike dhe banimi. Raporti në akuzat se punonjësit ndihmës shfrytezonin seksualisht gratë dhe fëmijët ka nxjerrë në pah shqetësimin rreth çështjeve të mbrojtjes së fëmijëve në vendet në zhvillim dhe ka vendosur një detyrë të kujdesit për përfituesit e organizatave humanitare dhe të tjera jo-qeveritare (të OKB-së IASC Task Force, 2002). Mbrojtja e fëmijëve në kuptimin e saj më të gjerë është një term i përdorur për të përshkruar veprimet që individët, organizatat, vendet dhe komunitetet ndërmarrin për të mbrojtur fëmijët nga akte të keqtrajtimit (abuzimit) dhe shfrytëzimit p.sh. dhunë familjare, punën e fëmijëve, shfrytëzimit komercial dhe seksual, abuzimit, HIV-it, dhe dhunës fizike. Gjithashtu mund të përdoret si një term i gjerë për të përshkruar punën që organizatat ndërmarrin në komunitete të veçanta, mjedise ose programe që mbrojnë fëmijët nga rreziku i dëmtimit për shkak të situatës në të cilën ata jetojn. Në kontekstin e Mbajtjes së fëmijëve të Sigurtë - standardet për mbrojtjen e fëmijëve, mbrojtja e fëmijëve ka të bëjë me përgjegjësinë dhe detyrën e kujdesit që një organizatë ka për të mbrojtur fëmijët me të cilët ata vijnë në kontakt. Andaj është e rëndësishme të mos harroni se shqetësimet për mbrojtjen e fëmijëve mund të jenë më shumë të mundshme në raste emergjente, në situata ku fëmijët janë të zhvendosur dhe të ndarë nga familja, ose ku familja është nën stres ekstrem. Për këtë arsye është e rëndësishme që të bëhet dallimi ndërmjet fëmijëve që kanë nevojë për mbrojtje dhe incidenteve të veçanta të keqtrajtimit (abuzimit) që mund të jetë fizik, seksual dhe emocional ose të shkaktuara nga lënja pas dore. Neglizhimi dhe trajtimi i shkujdesur është hutim ose lëshim nga ana e kujdestarit për të ofruar për zhvillimin e fëmijës në: shëndetësi, shkollim, zhvillim emocional, ushqim, strehim dhe kushte të sigurta të jetesës, në kontekst të burimeve të arsyeshme në dispozicion të familjes ose kujdestarit të cilat shkaktojn, ose ka një mundësi të lartë për të shkaktuar dëmtim për shëndetin e fëmijës ose zhvillimin fizik, mendor, shpirtëror, moral ose shoqëror. Kjo përfshin dështim për të mbikëqyrur siç duhet dhe për të mbrojtur fëmijët nga dëmtimi sa më shumë që është e mundur (WHO, 1999). Abuzimi emocional përfshin dështimin për të siguruar një ambient të duhur përkrahës të zhvillimit, duke përfshirë disponueshmërinë primare të një forme shtesë, në mënyrë që fëmijët të mund të arrijnë potencialin e tyre të plotë në kontekstin e shoqërisë në të cilën fëmija jeton. Gjithashtu ndaj fëmijëve mund të ketë edhe veprime që shkaktojnë ose kanë një mundësi të lartë për të shkaktuar dëm për shëndetin e fëmijës ose fizik, mendor,shpirtëror, moral apo zhvillim shoqëror. Këto veprime duhet të jenë të arsyeshme në kontrollin e prindit apo personit në një marrëdhënie të përgjegjësisë, besimit apo autoritetit. Veprimet përfshijnë kufizimin e lëvizjes, degradimin, poshtërimin, dash kurbani, kërcënimi, frikësimi, diskriminimi, tallja ose forma të tjera jo-fizike të armiqësis ose refuzimin e mjekimit (WHO, 1999). Shfrytëzimi seksual është shpërdorim i pozitës së dobësisë, autoritetit diferencial ose besimit për qëllime seksuale; kjo përfshin përfitimin monetar, shoqëror ose politik nga shfrytëzimi i një tjetri. Prostitucioni i fëmijëve dhe trafikimi i fëmijëve për abuzime seksuale dhe shfrytëzimi janë një shembull i kësaj. Shfrytëzimi komercial apo tjetër i fëmijëve ka të bëjë me përdorimin e fëmijëve në punë apo veprimtari të tjera për të mirën e të tjerëve. Kjo përfshin, por nuk është e kufizuar te puna e fëmijëve. Këto aktivitete janë në dëm të shëndetit fizik ose mendor të fëmijës, arsimimi, morali apo zhvillimin socialo-emocional (WHO, 1999). Fëmijët të cilët rekrutohen në ushtri do të radhiteshin nën këtë kategori. Shënimet e Trajnerit Në përkufizimin e gjerë të keqtrajtimit të fëmijës, janë të shquara pesë nënlloje - këto janë: abuzimi fizik abuzimi seksual abuzimi emocional neglizhimi dhe trajtimi i pakujdesshëm shfrytëzimit seksual dhe komerciale. Këto nën-kategori të keqtrajtimit të fëmijës dhe përkufizimet e tyre janë hartuar pas një përmbledhje të gjerë të përkufizimeve të vendeve të ndryshme të keqtrajtimit të fëmijës dhe një konsultimi të (WHO) OBSH-së më 1999 në parandalimin e abuzimit të fëmijëve. Abuzimi fizik i fëmijës është dëmtim aktual ose potencial fizik nga një bashkëveprim ose mungesë e ndërveprimit, e cila është e arsyeshme në kontrollin e një prindi apo një personi në pozitën e përgjegjësit, besimit apo autoritetit. Mund të ketë incidente të vetme ose të përsëritura (WHO, 1999). EveryChild Fëmijët me aftësi të kufizuara dhe abuzimi Aftësit e kufizuar tek fëmijët mund t'i bëjnë ata më të pambrojtur ndaj abuzimit të fëmijëve. Çfarë mund të konsiderohen trajtime të dëmshme ose abuzive ndaj një fëmijë me aftësi jo të kufizuara, ndonjëherë shihet si në rregull për një fëmijë me aftësi të kufizuara, kjo mund të jetë për shumë arsye. Në diskutimin për ruajtjen e fëmijëve me aftësi të kufizuara është thelbësore të merren në konsideratë jo vetëm qëndrimet personale dhe vlerat, por edhe konteksti shoqëror në cilin jetojnë fëmijët, cilat janë qëndrimet e komunitetit ndaj personave me aftësive të kufizuara? Ndërgjegjësimi se si shoqëria i trajton fëmijët me aftësi të kufizuara është kritike për dy arsye: Pra se individët nuk i zbatojn qëndrimet abuzive apo sjelljet në praktikën e tyre. Pra se stafi mund të nxis të drejtat e fëmijëve me aftësi të kufizuara për t'u mbrojtur. Është e dobishme të mendohet për abuzimet në dy mënyra. Njëra, abuzimi me një "a" të vogël e cila do të përfshinte abuzimin e të drejtave njerzore të fëmijëve për të abuzuar me një ''A'' të madhe që has në përkufizimet e mëparshme të abuzimit të përshkruara më parë. Përvoja dhe hulumtim tregon se shqyrtimi i abuzimeve të përditshme të të drejtave të fëmijëve me aftësi të kufizuara, abuzimi (a e vogël), mund të luaj një rol të rendësishëm në zvoglimin e cenueshmëris për të dëmtuar nga abuzimi (A e madhe). Shënimet e Trajnerit 124 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 125

67 Shënimet e Trajnerit Ka shume gjëra që njerëzit mund të besojnë për fëmijët me aftësi të kufizuara që do të ndikojë nëse ata mendojnë se janë në rrezik të abuzimit. E vërteta është se fëmijët me aftësi të kufizuara janë më SHUMË të rrezikuar nga abuzimi dhe kjo është bërë e ditur përmes hulumtimeve dhe përvojës ndërkombëtare. Punëtorët e ndihmës humanitare ndoshta kanë hasur shumë shembuj që fëmijët me aftësi të kufizuara trajtohen gabimisht dhe abuzohen. Treguesit e abuzimit na japin të dhëna të rëndësishme për atë që mund t'i ndodh një fëmiu apo personi të ri, ata zakonisht nuk duhet të shihen të izoluar nga pjesa tjetër e jetës dhe përvojës së fëmijës. Për fëmijët me aftësi të kufizuara treguesit e abuzimit mund të maskohen (fshihen) apo ngatërrohen nga paaftësia e tyre.njerëzit mund të thonë: lëndimet janë shkaktuar vetë sjellja është tregues i aftësisë së kufizuar pretendimi i një fëmiu me aftësi të kufizuara është i rreme, sepse ata nuk e dinë se për çfarë janë duke folur ata duhet të trajtojnë fëmijën në atë mënyrë për të mirën e tyre p.sh duke i lidhur, duke mos i ushqyer, duke i mbyllur brenda, duke mos i veshmbathur etj Prandaj është e rëndësishme që të pranojmë se fëmijët me aftësi të kufizuara mund të keqpërdoren dhe dëmtohen, dhe efektet e abuzimit mund të jenë më të rrezikshme p.sh. mosushqyerja e fëmijëve të cilët nuk mund të ushqejnë veten përfundimisht do të çojë në vdekjen e tyre. Mbrojtja e fëmijëve me aftësi të kufizuara mund të ketë nevojë për mendim dhe vëmendje shtesë veçanërisht kur një komunitet apo shoqëri nuk i njeh të drejtat njerëzore të fëmijëve me aftësi të kufizuara. Format tjera t ë abuzimit Abuzimi në Internet dhe imazhet abuzive të fëmijëve Imazhet abusive të fëmijëve (të njohura përgjithësisht si pornografi e fëmijëve) janë përcaktuar si çdo përfaqësim, me çfarëdo mënyre të një fëmije të angazhuar në aktivitete të vërteta ose të simuluare eksplicite seksuale ose çdo përfaqësim të pjesëve seksuale të një fëmiu për qëllime seksuale. Teknologjia gjithashtu nënkupton se fëmijët tani janë subjekt i abuzimit shtesë nëpërmjet internetit. Është një tregti në transmetimin e imazheve abuzive të fëmijëve. Kamerat telefonike dhe digjitale kanë bërë të mundur që disa imazhe të fëmijëve të shpërndahen nëpër internet pa dijën e tyre. Fëmijët poashtu mund të jenë në rrezik që të vijnë në kontakt me njerëz që duan t'i dëmtojn ata nëpërmjet përdorimit të tyre të internetit. Më shumë informacione janë të disponueshme në seksionin e Modulit Katër të Pakos Trajnuese për abuzuesit seksualë të fëmijëve dhe në Si të Udhëzohet në standard 3 për Parandalimin. Zanati magjistar / Abuzimi ritualistik Disa komunitete besojnë fuqishëm se të rriturit dhe fëmijët mund të jenë në posedim të shpirtërave të keqinjë të cilët mund të sjellin fat të keq për një familje, kjo ndonjëherë është e njohur si kindoki ose një term tjetër. Tradita vjen nga një përzierje e krishterimit ungjillorë dhe besimeve shpirtërore tradicionale Afrikane. Këto besime mund të çojnë në praktikat që mund të jenë të dëmshme për fëmijët p.sh. agjërimi, rrahja, shfaqja në ujë. Këto praktika mund të çojnë në mizori ekstreme dhe bile edhe në vdekjen e fëmijëve. Fëmijët me aftësi të kufizuara rrallë janë parë si të bekuar dhe sjelljet e tyre shpesh interpretohen si një shenjë e pasionit nga shpirtërat e lig. Komunitetet ose individët tjerë mund t'i përdorin dhe abuzojn fëmijët përmes praktikave dhe ceremonive rituale. Abuzimi shpirtëror rezulton në dëmtim shpirtëror të fëmijës dhe mund të jetë i lidhur me abuzime të tjera siç janë: fizike, abuzimi seksual dhe emocional. [Shënim: Ky përkufizim vlen për një mjedis krishterë dhe duhet të përshtatet për çështje të veçanta të rëndësishme për cilësimet e besimeve tjera.] Shpërdorimi i besimit Një marrëdhënie e besimit mund të përshkruhet si një në të cilën njëra palë është në pozitë të pushtetit/autoritetit apo ndikimit mbi të tjerët në bazë të punës së tyre apo natyrës së veprimtarisë së tyre. Një shpërdorim i besimit mund të jetë kryer nga, për shembull, një mësues, punonjës humanitare apo i zhvillimit, trajner sportiv, udhëheqës skaut-i, udhëheqës i besimit. Është e rëndësishme që ata që janë në pozitë të besimit kanë mirkuptim të qartë të përgjegjësive. Kjo mbart edhe udhëzime të qarta për t'u siguruar se ata nuk e keqpërdorin pozitën së tyre ose vënë veten në një pozicion ku akuzat e abuzimit, nëse justifikohen ose të pabazuara, mund të jenë bërë. Marrëdhëniet mund të shtrembërohen nga frika apo favori. Kjo është jetike për të gjithë ata që janë në të tilla pozita të besimit për të kuptuar autoritetin që u është dhënë atyre mbi ata që kujdesen dhe përgjegjësia që ata duhet të ushtrojnë si pasojë. Kjo është e rëndësishme veçanërisht në kontekstin e ndihmës humanitare, kur ata në pozita udhëheqëse gjithashtu kontrollojn ndihmat dhe burimet. Vlerat kulturore Përderisa ka disa faktorë të përbashkët siç janë statusi i dobët ekonomik, dhuna në shtëpi, abuzimi me drogë dhe alkohol të cilat rrisin gjasat e fëmijëve që të keqtrajtohen, disa nga më të fuqishmet janë specifike në kulturën dhe shoqërinë në të cilin jeton fëmija. Është jetike për të përcaktuar se çfarë janë praktikat dhe qëndrimet kulturore të pranuara për rritjen e fëmijës ndaj besimit, gjinisë, paaftësisë, orientimit seksual në vende dhe rajone të ndryshme. Kjo nuk është për të ulur nivelin e shqetësimit ose për të fal abuzimin, por më shumë për të kuptuar mjedisin në të cilin ndodh abuzimi dhe qëndrimin e komunitetit në lidhje me të. Faktorët shtesë Studimet kërkimore kanë rritur ndërgjegjësimin për ndikimin e mundshëm të dëmshëm në zhvillimin emocional të të rinjve që jetojnë në familje ku dhuna familjare, problemet e shëndetit mendor, apo keqperdorimi i drogës dhe alkoolit mund të jenë të pranishme. Fëmijët të cilët veprojnë si kujdestarë për prindërit me aftësi të kufizuara mund të kenë nevojë shtesë për mbështetje. Detyrimi tani njihet si gjithnjë e më i dëmshëm për fëmijët dhe të rinjtë. Kjo mund të marrë formën e kërcënimeve fizike, kërcënimeve verbale -- përfshirë vërejtjet raciste dhe fanatike- ose frikësim emocional - për shembull izolimi ose përjashtimi i dikujt. Është e vështirë për të përcaktuar, por gjithmonë përfshin një person më pak të fuqishëm që përjetojnë armiqësi të qëllimshme. Ky dokument është përgatitur duke përdorur një shumëllojshmëri të burimeve dhe të materialit origjinal. Informacione të tjera të burimeve mund të gjenden në web faqen e internetit dhe Shënimet e Trajnerit Abuzimi Shpirtëror ndodh kur një udhëheqës shpirtëror ose dikush në një pozitë me fuqi shpirtërore ose autoritet (qoftë organizatë, institucion, kishë apo familje) keqpërdor fuqinë ose autoritetin e tyre, dhe besimin e vendosur në ta, me qëllim të kontrollit, shtrëngimit, manipulimit apo dominimit ndaj një fëmijë. Abuzimi shpirtëror gjithmonë ka të bëjë me keqpërdorimin e autoritetit brenda një kornize të besimeve shpirtërore apo praktikë,me qëllim që të plotësojnë nevojat e keqtrajtuesit (ose për ta rritur pozitën e tij apo të saj) në kurriz të nevojave të fëmijës. Al Deane / EveryChild 126 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 127

68 SHËNIMET E TRAJNERIT Moduli 3 Ushtrimi 3.1 Konventa e Kombeve të Bashkuara mbi të Drejtat e Fëmijëve (UNCRC) Ky është një version i thjeshtuar i UNCRC-së. Konventa ka 54 nene në përgjithësi dhe disa prej tyre janë lënë jashtë për shkak se ata merren me natyrën teknike të zbatimit të Konventës. Nenet 2, 3 dhe 12 konsolidon të gjitha të drejtat në UNCRC. Ky nuk është një tekst zyrtar por është thjeshtuar për qëllim të rritjes së vetëdijes mes fëmijëve dhe të rinjve Neni 1 Gjithkush i ka të gjitha këto të drejta Neni 2 Ju keni të drejtën e mbrojtjes kundër diskriminimit. Kjo do të thotë se askush nuk mund t'ju trajtoj keq për shkak të ngjyrës, gjinisë apo religjionit, nëse flisni ndonjë gjuhë tjetër, keni ndonjë aftësi të kufizuar, ose jeni të pasur ose të varfër. Neni 3 Të gjithë të rriturit duhet gjithnjë të bëjnë çka është më e mira për ju. Neni 10 Nëse ju dhe prindërit tuaj jetoni në vende të ndryshme, ju keni të drejtë të bashkoheni dhe të jetoni së bashku në të njejtin vend. Neni 11 Ju nuk duhet të kidnapoheni. Neni 12 Ju keni të drejtën për një opinion dhe të ndëgjoheni për të dhe të merret seriozisht. Geoff Sayer / Oxfam Neni 6 Ju keni të drejtë të jetoni. Neni 7 Ju keni të drejtë për një emër dhe një kombësi. Neni 13 Ju keni të drejtë t'i kuptoni gjërat dhe të thoni çfarë mendoni, përmes të bërit art, të folurit dhe shkrimit, përveq nëse i shkel të drejtat e tjerëve. Neni 14 Ju keni të drejtë të mendoni çka ju pëlqen dhe mund të keni çfarëdo religjioni që ju doni, nën drejtimin e prindërve tuaj. Neni 8 Ju keni të drejtë për një identitet. Neni 15 Ju keni të drejtë të rrini me shokë dhe tu bashkangjiteni apo të themeloni klube, përveq nëse i shkel të drejtat e tjerëve. Shënimet e Trajnerit Neni 9 Ju keni të drejtë të jetoni me prindërit tuaj përveq nëse është keq për ju. Neni 18 Ju keni të drejtë të rriteni nga prindërve tuaj, nëse është e mundur. Neni 16 Ju keni të drejtë për jetë private. Për shembull, mund të mbani një ditar që njerzit e tjerë nuk kanë drejtë ta shohin. Neni 17 Ju keni të drejtë të mbledhni informacione nga mediat-radio, gazeta, televizioni etjnga e gjithë bota. Ju poashtu duhet të mbroheni nga informacionet që mund t'ju dëmtojnë juve. Shënimet e Trajnerit 128 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 129

69 Neni 19 Ju keni të drejtë të jeni të mbrojtur nga të qenurit të lënduar apo të trajtuar keq. Neni 27 Ju keni të drejtë në një standard të mirë të mjaftushëm të jetesës. Kjo do të thotë ju duhet të keni ushqim, veshmbathje dhe një vend për të jetuar. SHËNIMET E TRAJNERIT / BROSHURË Moduli 3 Ushtrimi 3.1 Korniza ligjore për Mbrojtjen e Fëmijëve Neni 20 Ju keni të drejtë në mbrojtje dhe ndihmë të posaçme nëse nuk mund të jetoni me prindërit. Neni 21 Ju keni të drejtë të keni përkujdesjen më të mirë nëse jeni të adoptuar (birësuar), të strehuar apo jetoni në përkujdesje. Neni 22 Ju keni të drejtë në mbrojtje dhe ndihmë të posaçme nëse nëse ju jeni refugjat. Refugjat është dikush që është dashur ta braktisin vendin e tyre sepse nuk është e sigurt për ata të jetojn aty. Neni 23 Nëse jeni me aftësi të kufizuara, mentalisht ose fizikisht, ju keni të drejtë në kujdesje dhe edukim të posaçëm për t'ju ndihmuar juve që të zhvilloni dhe bëni jetën tuaj të plotë. Neni 24 Ju keni të drejtë në përkujdesje më të mirë të mundshme në shëndet dhe kujdesje mjekësore dhe informacion që t'ju ndihmoj juve të jeni mirë. Neni 28 Ju keni të drejtë në shkollim. Neni 29 Ju keni të drejtë në shkollim të duhur i cili ka për qëllim të zhvilloj personalitetin dhe aftësitë tuaja sa më shumë që është e mundur dhe t'ju inkurajoj juve për të respektuar të drejtat dhe vlerat e njerëzve tjerë dhe të respektoni mjedisin. Neni 30 Nëse ju vini nga një grup minoritar, për shkak të racës tuaj, religjionit apo gjuhës, ju keni të drejtë ta gëzoni kulturën tuaj, të praktikoni kulturën tuaj dhe të përdorni gjuhën tuaj. Neni 31 Ju keni të drejtë të luani dhe të relaksoheni duke bërë gjëra si sporti, muzikë dhe dramë. Neni 32 Ju keni të drejtë në mbrojtje në punë që është e dëmshme për shëndetin dhe edukimin tuaj. Hyrje Fëmijët ndajnë të drejtat njerëzore të mbrojtura univerzale me të gjithë personat e tjerë, por, përveç kësaj, për shkak të varësisë së tyre, ndjeshmërisë dhe nevojave zhvillimore, ata gjithashtu kanë të drejta të caktuara shtesë. Ky prospekt (broshurë) përshkruan bazat ligjore për mbrojtjen e refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur, duke marrë si pikënisje të saj përgjegjësinë primare të Shtetit për mbrojtjen e të drejtave të të gjithë personave brenda territorit të atij shteti. Mbrojtja e refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur i ka rrënjët e saj në të drejtat ndërkombëtare të njeriut, të refugjatëve dhe ligjit humanitar. Këto burime ofrojnë kornizën për një grup të standardeve minimale themelore për fëmijët; një kornizë ligjore që mund t'ju ndihmoj atyre që punojnë në emër të refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur. Duhet patur kujdes për t'u siguruar se nevojat e veçanta dhe të drejtat e fëmijëve refugjatë dhe adoleshentëve janë perceptuar, kuptuar dhe ndjekur nga ata që kërkojnë t'i mbrojn dhe ndihmojn ata. Konceptet kyçe 1. Bazat ligjore për veprim me prioritet në emër të fëmijëve, janë të themeluara mirë në të drejtën ndërkombëtare. 2. Konventa mbi të Drejtat e Fëmijës (KDF) siguron një kod gjithëpërfshirës të të drejtave e cila ofron standardet më të larta të mbrojtjes dhe ndihmë për fëmijët e çdo instrumenti ndërkombëtar. 3. Çështja e statusit ligjor të fëmijëve është veçanërisht i rëndësishëm dhe ka shumë implikime të rëndësishme për të siguruar regjistrimin e lindjes. 4. Si një çështje e parimit, fëmijët nuk duhet të mbahen në arrest dhe ka një numër të veçant të masave për të mbrojtur fëmijët nga paraburgimet e paligjshme apo arbitrare. Shënimet e Trajnerit Neni 38 Ju keni të drejtë në mbrojtje në kohëra të luftës nëse jeni nën moshën 15, ju kurrë nuk duhet të jeni në ushtri ose të merrni pjesë në një betejë. Neni 39 Ju keni të drejtë në ndihmë nëse jeni lënduar, braktisur ose trajtuar keq. Neni 40 Ju keni të drejtë në ndihmë për të mbrojtur vetën tuaj nëse jeni akuzuar në shkelje të ligjit. Neni 42 Të gjithë të rriturit dhe fëmijët duhet të jenë në dijeni për këtë konventë. Ju keni të drejtë të mësoni për të drejtat tuaja dhe të rriturit poashtu duhet të mësojn për ato. Neni 33 Ju keni të drejtë në mbrojtje nga drogat e rrezikshme. Neni 34 Ju keni të drejtë në mbrojtje nga abuzimet seksuale. Neni 35 Askush nuk lejohet që t'ju kidnapoj apo shes juve. Neni 37 Ju keni të drejtë që mos të ndëshkoheni në mënyrë mizore dhe të lëndueshme. 5. Refugjatët dhe fëmijët e zhvendosur janë veçanërisht të rrezikuar nga shumë lloje të ndryshme të abuzimit dhe shfrytëzimit, duke përfshirë punën e fëmijëve dhe shfrytëzimin seksual. Të drejtat e tyre për mbrojtje janë themeluar përmes KDF dhe instrumenteve tjera ndërkombëtare. 6. Mbajtja e unitetit familjar dhe ribashkimi i familjeve është themeluar si një prioritet në të drejtën ndërkombëtare. 7. Shkollimi është i njohur si një e drejtë univerzale e njeriut e cila është themeluar nëpërmjet një vargu të gjerë të instrumenteve ndërkombëtare dhe rajonale. 8. KDF përcakton të drejtën në standardin më të lartë të mundshëm shëndetësor për fëmijët. 9. Të drejtat civile dhe liritë të themeluara nën KDF zbatohen njëlloj për të gjithë fëmijët, të cilat duhet të sigurohen me mundësit për të shprehur pikëpamjet e tyre në çdo çështje që ndikon në ta dhe të inkurajohen të marrin pjesë në aktivitetet e komunitetit. 10. KDF dhe instrumentet tjera sigurojnë të drejtën për mbrojtje të veçantë për fëmijët në situata të konfliktit të armatosur. Shënimet e Trajnerit Rëndësia e KDF-së dhe instrumenteve tjera Të gjitha, përveç tre vendeve (Somalia, Timori-Lindor dhe SHBA janë përjashtim) janë anëtare të Konventës mbi të Drejtat e Fëmijës (KDF). Si e tillë ajo mund të të trajtohet si pothuajse universalisht e aplikueshme. Është ligjërisht e detyrueshme për çdo qeveri e cila është anëtare e saj dhe vlen për të gjithë fëmijët brenda juridiksionit 130 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 131

70 të çdo shteti, jo vetëm për ata që janë shtetas të atij shteti. Në të vërtetë, parimi i mosdiskriminimit është deklaruar fuqishëm në Nenin 2 (1) dhe sigurisht mbulon refugjatët dhe fëmijët e zhvendosur duke përfshirë edhe adoleshentët. KDF-ja përcakton një fëmijë si të gjithë nën 18 vjeç "përveç kur, sipas ligjit të zbatueshëm për fëmijën, shumica është e arritur më herët "(Neni 1). Për qëllime normale kjo do të thotë se mund të zbatohet për të gjithë deri në 18, përveç nëse është demonstruar se ata janë të rritur sipas ligjit kombëtar në fuqi për të gjithaqëllimet ose për këtë qëllim të veçantë. Në çdo rast, "skema" e KDF-së sugjeron që ky përjashtim duhet të interpretohet si një fuqizimin, me fjalë të tjera që nën moshën 18 vjeç mund të kërkohen të mirat e moshës madhore, nëse dhurohen nga ligji kombëtar, përderisa ende janë në gjendje të kërkojn mbrojtjen e KDF-së. Pikat kyqe të mësimit Bazat ligjore për veprim me prioritet në emër të fëmijëve është mirë e themeluar në të drejtën ndërkombëtare. Refugjatët ndërkombëtar, të drejtat e njeriut dhe ligji humanitar, së bashku me ligjin rajonal dhe kombëtar, përbëjnë kornizën e gjërë për mbrojtjen e refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur. Punëtorët humanitar duhet të mbështeten në këtë kornizë në punën tyre të përditshme për mbrojtjen e refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur duke përfshirë adoleshentët. Gavin White / EveryChild Ligji i Traktatit Një traktat është ligjërisht detyrues për ato Shtete që kanë rënë dakord të jenë të lidhura me dispozitat e saj - me fjalë të tjera, shtetet që kanë ratifikuar dhe janë bërë anëtare të traktatit. Poashtu traktatet zakonisht përmenden si Konventat, Marrëveshjet dhe Protokollet. Tre organet e ligjit të traktatit, të drejtat ndërkombëtare të njeriut, ligji i refugjatëve dhe humanitar formojnë bazën e mbrojtjes për refugjatët dhe fëmijët e zhvendosur, dhe duhet të konsiderohen si plotësues të njëri-tjetrit. Një analogji i konsideron ato si tre dhoma në një shtëpi: tre komponentë të veçantë por përbërse në strukturën e përgjithshme. Të gjitha adresojn sfida të ndryshme, por synojnë të arrijnë në të njëjtin qëllim për mbrojtjen e refugjatëve dhe personave të zhvendosur. Dallimet janë gjetur jo aq shumë në përmbajtjen ose thelbin e organeve të ligjit, por më tepër në mekanizmat e implementimit, mbikëqyrjes ndërkombëtare, dhe promovimin dhe shpërndarjen. Ligji i të drejtave të njeriut zbatohet për të gjitha qeniet njerëzore pa diskriminim, me fjalë tjera shtetasve, refugjatëve dhe personave të zhvendosur ngjashëm. Ligji i refugjatëve adreson shqetësimet specifike të refugjatëve, por nuk i adreson të gjitha të drejtat themelore të njeriut të individëve që kanë nevojë të mbrohen. Në këtë kuptim ligji për të drejtat e njeriut mund të përdoret për të plotësuar ligjin ekzistuesë refugjatëve. Njëlloj, ligji humanitar mund të jetë në gjendje të siguroj mbrojtjen e refugjatëve ose personave të zhvendosur në rrethana kur të tjerët nuk janë të zbatueshëm. Shënimet e Trajnerit Një element themelor për mbrojtjen e fëmijëve është miratimi se Shtetet kanë përgjegjësinë kryesore për mbrojtjen e të drejtave të njeriut të të gjithë personave brenda territoreve të tyre. Fëmijët ndajn të drejta njerzore të garantuara universale me të gjithë personat tjerë, por, përveç kësaj, për shkak të varësisë së tyre, cenueshmëris dhe nevojave zhvillimore, ata gjithashtu kanë të drejta të caktuara shtesë. Bazat ligjore për veprim me prioritet në emër të fëmijëve, duke përfshirë refugjatët dhe fëmijët e zhvendosur, janë mire të vendosura edhe në të drejtën ndërkombëtare. Njohja e së drejtës ndërkombëtare është e rëndësishme sepse përshkruan obligimet e një vendi në mbrojtjen e refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur. Gjithashtu ofron kornizën brenda së cilës ata që punojnë në emër të refugjatëve dhe fëmijëve të zhvendosur duhet të veprojnë. Ligji ndërkombëtar Si pikënisje do të ishte e dobishme të marrin në konsideratë natyrën e detyrimeve ndërkombëtare të një vendi për mbrojtjen e refugjatëve dhe personave të zhvendosur. Në përgjithësi, ato lindin nga e drejta e zakonore ndërkombëtare, traktateve, instrumente jo-detyruese dhe instrumentet rajonale. E drejta zakonore ndërkombëtare Në thelb, e drejta zakonore ndërkombëtare lind nga pranimi dhe praktika universale nga vendet që respektojn sundimin të ligjit. Disa garanci dhe mbrojtje të gjetura në instrumentet ndërkombëtare janë bërë pjesë e së drejtës zakonore ndërkombëtare. Kjo do të thotë që rregullat e tilla mund të bëjnë thirrje në mbrojte të refugjatëve dhe personave të zhvendosur në një vend pa marrë parasysh nëse ka ratifikuar një traktat që përmban këtë të drejtë ose garancion të veçantë. Për shembull, të gjithë fëmijët janë të mbrojtur nga skllavëria dhe tregtia e skllevërve, tortura ose trajtimi mizor, çnjerëzor ose degradues apo ndëshkimi, si dhe diskriminimi racor dhe arrestim të zgjatur arbitrar. Përveç kësaj, dispozitat në lidhje me fëmijët në Protokollin I dhe Protokolli II të Konventës së Katërt të Gjenevës në lidhje me Mbrojtjen e Personave civil në kohën e Luftës së 12 Gushtit 1949, kanë gjetur pranim të gjerë. Është argumentuar se ato kanë fituar statusin e të drejtës zakonore ndërkombëtare, bile duke i detyruar edhe grupet disidente në rastet e konflikteve jo ndërkombëtare. Në ligjin për refugjatët, Neni 5 i Konventës së vitit 1951, në mënyrë të qartë lejon për aplikim të instrumenteve të tjera që japin "të drejtat dhe përfitimet" për refugjatët. Këto instrumente tjera përfshijnë të drejtat ndërkombëtare të njeriut dhe ligjin humanitar. Instrumentet rajonale Shpesh mund të jetë më e lehtë për shtetet që të bien dakord dhe zbatojn instrumentet rajonale sepse ato ofrojnë një qasje të përbashkët për çështje të caktuara dhe merren me problemet specifike të rajonit / vendet e interesuara. Instrumentet rajonale janë zakonisht të miratuara në kuadër të një organizate rajonale. Ekzistojn sisteme të ndryshme rajonale të të drejtave e njeriut në Afrikë, Evropë, Amerikë, shtetet islame dhe arabe. Instrumentet regjionale ndonjëherë mund të sigurojnë standarde më të larta të mbrojtjes se sa një traktat ndërkombëtar. Për shembull, Karta Afrikane e të Drejtave dhe Mirëqenies së Fëmijës ndalon të gjitha format e rekrutimit ushtarak të fëmijëve nën moshën 18 vjeq, ndërsa Protokolli opsional i Konventës mbi të Drejtat e Fëmijës lejon rekrutimin vullnetar të fëmijëve nën moshën 18 vjeqare nga Shtetet në disa raste. Ligji Kombëtar Ligji kombëtar përmban dispozita praktike për mbrojtjen e fëmijëve refugjatë duke përfshirë, duke siguruar zbatimin e masave konkrete dhe mekanizmave. Në disa shtete, Kushtetuta garanton disa nga standardet që përmbajn instrumentet ndërkombëtare. Në disa raste, traktatet ndërkombëtare janë të vetë-ekzekutuese, që do të thotë se ata mund të kërkojn direkt para gjykatave, ndërsa në të tjerat vetëm kur dispozitat më parë janë përfshirë në legjislacionin kombëtar. Shpesh, fakti se ekziston një ligj për të mbrojtur të drejtat e caktuara nuk është e mjaftueshme në qoftë se këto ligje gjithashtu nuk parashikohen për të gjitha kompetencat ligjore dhe institucionet, e nevojshme për të siguruar realizimin efektiv të tyre. Stafi që punon në një vend duhet gjithmonë t'i referohet ligjit kombëtar të Shtetit dhe mekanizmave të ndryshëm për zbatimin e tyre. Instrumentet jo-detyruese Parimet dhe praktikat e të drejtës ndërkombëtare janë paraqitur shpesh në deklarimet, rezolutat, parimet dhe udhëzimet. Përderisa ato nuk kanë efekt detyrues për Shtetet, megjithatë ato përfaqësojnë një konsensus të gjerë nga ana e komunitetit ndërkombëtar. Ndonjëherë ato mund të jenë më të hollësishme se traktatet dhe mund t i plotësojnë ato. Shënimet e Trajnerit 132 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 133

71 Një shembull është, Parimet udhëzuese të Kombeve të Bashkuara mbi zhvendosjen e brendshme, që identifikon të drejtat dhe garancitë përkatëse për mbrojtjen e të zhvendosurve brenda vendit në të gjitha fazat e zhvendosjes. Ato sigurojnë mbrojtje kundër zhvendosjes arbitrare, ofrojnë një bazë për mbrojtje dhe asistencë gjatë zhvendosjes, dhe garancitë e përcaktuara për kthim të sigurt, strehimin dhe riintegrimin. Edhe pse ato nuk përbëjnë një instrument detyrues, këto parime pasqyrojnë dhe janë në përputhje me të drejtat ndërkombëtare të njeriut dhe ligjin humanitar dhe ligjit të ngjashëm të refugjatëve. Korniza ligjore për refugjatë dhe zhvendosur Ligji i të drejtave të njeriut fëmijët Të drejtat e njeriut janë të drejtat e natyrshme që vijnë për çdo person si pasojë e të qënit njeri. Traktatet dhe burimet tjera të ligjit në përgjithësi shërbejn për të mbrojtur formalisht individët dhe grupet kundër veprimeve që ndërhyjnë me liritë themelore dhe dinjitetin njerëzor. Shembujt e traktateve ndërkombëtare të të drejtave të njeriut të përfshijë, Konventa mbi të drejtat e Fëmijës, Konventa Ndërkombëtare mbi të Drejtat Civile dhe Politike, dhe Konventa kundër Torturës. Në vijim janë disa nga karakteristikat më të rëndësishme të të drejtave të njeriut: të Kështu fëmijët kanë të drejtë të kërkojn azil dhe të marrin mbrojtje nën instrumentet e refugjatëve, bazuar në pretendimet e tyre. Përveç kësaj, kur shoqërohen nga një ose të dy prindërit ose kujdestarët e tyre, atyre mund tu akordohet statusi i refugjatëve të ardhur, dhe kështu të përfitojnë nga mbrojtja e nevojshme. Edhe pse statusi i prejardhjes nuk kërkohet sipas ndonjë neni të traktateve të refugjatëve, Shtetet megjithatë u japin status në mënyrë që të promovojnë bashkimin familare. Si rezultat i dhënjes së statusit të refugjatit, fëmijët refugjatëpërfitojnë nga të drejtat e ofruara për të gjithë refugjatët siç është përshkruar në të drejtën e refugjatëve dhe ligjet kombëtare. Këto të drejta përfshijnë, për shembull: të drejtën të mos kthehen në territoret ku jeta ose liria e fëmijëve do të kërcënohet për shkak të racës, fesë, kombësisë, anëtarësimit në një grup të caktuar shoqëror apo mendim politik të tij / saj. të drejtën për të njëjtin trajtim siç është akorduar për shtetasit në lidhje me shkollimin fillor. UNHCR-ja lëshoi një rregullore mbi Fëmijët Refugjatë në vitin 1993, dhe Udhëzime mbi Mbrojtjen dhe Kujdesin e fëmijëve refugjatë në vitin Komiteti Ekzekutiv i UNHCR-së ka miratuar edhe një numër të konkluzioneve mbi fëmijët refugjatë dhe adoleshentëve në vitin 1987 (Konkluzioni Numër 47), në vitin 1989 (Konkluzioni Numër 59) dhe në vitin 1997 (Konkluzioni Numër 84), duke rekomanduar politikat dhe masat që do të miratohen nga Shtetet për të përmirësuar mbrojtjen e fëmijëve refugjatë. E drejta humanitare Shënimet e Trajnerit të drejtat e njeriut janë themeluar mbi respektin për dinjitetin dhe vlerën e çdo personi. të drejtat e njeriut janë universale, do të thotë se ato janë aplikuar në mënyrë të barabartë dhe pa diskriminim për të gjithë njerëzit. të drejtat e njeriut janë të patjetërsueshme, në atë që askush nuk mund të heq të drejtat njeriut të tij ose të saj, përveç në situata të caktuara të jashtëzakonshme - për shembull, gjatë kohërave së luftës liria e lëvizjes mund të kufizohet. të drejtat e njeriut janë të pandashme, të ndërlidhura dhe të ndërvarura, për arsye se është e pamjaftueshme që të respektohen disa të drejta të njeriut dhe jo të tjerët. Ndryshe nga ligji i refugjatëve, disa nga traktatet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut kanë dispozitë për organet për monitorimin e zbatimit nga shtetet. Këto "organe traktati" rishikojn raportet mbi zbatimin e të drejtave të njeriut të paraqitura nga Shtetet. Ato gjithashtu mund të nxjerrin opinionet në përmbajtjen dhe shtrirjen e të drejtave të veçanta. Shembuj të organeve traktate dhe Konventave që ata monitorojn janë: Komisioni për të Drejtat e Fëmijës (KDF); Komiteti kundër Torturës (CAT), Komiteti i të Drejtave të Njeriut (ICCPR), Komiteti për Eliminimin e Diskriminimit kundër Grave (CEDAW), Komiteti mbi të Drejtat Ekonomike, Sociale dhe Kulturore (ICESCR) dhe Komiteti për Eliminimin e Diskriminimit Racor (CERD). Ligji i Refugjatëve Korniza ligjore për mbrojtjen e refugjatëve është e përbër nga Konventa e vitit 1951 lidhur me Statusin e Refugjatëve dhe 1967 Protokollet e saj, dhe instrumentet rajonale të refugjatëve, si dhe konkluzionet e UNHCR-së EXCOM, politikave dhe udhëzimeve. Zbatimi i ligjit të refugjatëve varet kryesisht nga Shtetet, edhe pse UNHCR-ja ka një detyrë të mbikqyrë zbatimin e Konventës 1951 dhe kërkohet nga shtetet të bashkëpunojn me UNHCR-në sipas nenit 35. Konventa e vitit 1951 dhe 1967 protokollet e saj janë të zbatueshme për të gjithë personat të cilët janë refugjatë si të përcaktuara në instrumente. "Të gjithë personat" përfshin qartë fëmijët dhe adoleshentët. Mosha është marrë për të vendosur në lidhje me jo-aplikimin diskriminues të neneve të Konventës, dhe meqenëse konventa përcakton një refugjat pa marrë parasysh moshën, nuk ekzistojnë dispozita të veçanta për statusin e fëmijëve refugjatë. Jenny Matthews / Plan Traktatet kryesore të së drejtës ndërkombëtare humanitare janë katër Konventat e Gjenevës të vitit 1949 dhe dy protokolleve të vitit Konventa e katërt merret posaçërisht me mbrojtjen e civilëve dhe për këtë arsye është nga më të rëndësishmet për refugjatët dhe popullsin e zhvendosur. Fokusi kryesor i katër konventave është situata e konflikteve të armatosura ndërkombëtare, edhe pse artikulli i përbashkët 3 i detyron të gjitha palët në një konfliktit të armatosur jo-ndërkombëtar" duke përfshirë edhe grupet e armatosura disidente, që të respektojnë rregullat e caktuara minimale humanitare në lidhje me personat që nuk janë ose nuk janë më duke marrë pjesë në luftime. Fëmijët janë të përfshirë si çdo civil tjerë në bazë të Nenit 3. Në kohrat e konfliktit, e drejta ndërkombëtare humanitare ka për qëllim që të mbroj personat të cilët nuk marrin, ose që më nuk marrin pjesë në luftime (dmth. nuk janë duke mbajtur armë), dhe synon të rregullojë apo të kufizojë metodat dhe mjetet e luftës. Zhvillon konceptin e trajtimit human. E drejta ndërkombëtare humanitare, është e aplikueshme jo vetëm në konfliktet ndërmjet dy ose më shumë shteteve (konfliktet e armatosura ndërkombëtare), por gjithashtu edhe kur konflikti ndodh në territorin e një shteti të vetëm, zakonisht në mes të qeverisë dhe forcave disidente (konfliktet e brendshme). Për zhvillimin e masave mbrojtëse në dispozicion të popullsisë civile në konfliktet e armatosur u miratuan dy protokolle në vitin 1977: Protokolli II në zgjerim të nenit të përgjithshëm 3 të Konventave të Gjenevës. (Protokolli I) në lidhje me Mbrojtjen e Viktimave të Konflikteve të Armatosura Ndërkombëtare (Protokolli II) në lidhje me Mbrojtjen e Viktimave të Konflikteve të Armatosura Jo-Ndërkombëtare Në mes të Konventës së Katërt të Gjenevës, Protokollit I dhe Protokollit II, ka më shumë se 20 dispozita që japin mbrojtje të veçantë për fëmijët e prekur nga konfliktet e armatosura. Sipas të drejtës ndërkombëtare humanitare, si gjatë konflikteve të armatosura ndërkombëtare ashtu edhe gjatë atyre të brendshme, fëmijët përfitojnë nga mbrojtja në dy nivele: së pari, si anëtarë të popullatës civile në përgjithësi, dhe së dyti, si të kategori e ndjeshme meritojnë mbrojtje specifike. 2 Përfundim ExCom Nr. 47 (XXXVIII) (1987) rekomandohet se fëmijët të cilët janë të shoqëruar nga prindërit e tyre duhet të trajtohet si refugjat në qoftëse secili nga prindërit është i vendosur të jetë një refugjat. Shënimet e Trajnerit 134 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 135

72 SHËNIMET E TRAJNERIT/BROSHURË Moduli 3 Çfarë të bëni nëse dikush ju tregon se ata janë abuzuar Parimi udhëzues në përgjigje të ndonjë shqetësimi rreth mbrojtjes së fëmijëve është që siguria dhe mirëqenia e fëmijës duhet gjithmonë të vijnë të parat. Asnjë fëmijë nuk duhet të vihet në më shumë rrezik nga çdo veprim që ju merrni. Në qoftë se një person i ri ju informon që ai / ajo është shqetësuar për sjelljet e dikujt ndaj tyre ose bën një pretendim të drejtpërdrejtë, ju duhet të: reagoni në mënyrë të qetë siguroni ata se ata kishin të drejtë për të të treguar, por mos premtoni fshehtësi Michelle Gilbert / Plan Neni 38 paragrafi 5-të t ë shteteve IV të Konventave të Gjenevës që, derisa civil ët të jenë të mbrojtur ata duhet në parim të marrin trajtim të njejtë si të huaj në kohë të paqes, fëmijët nën 15 vjeç janë përfitues nga qfardo trajtimi preferencial të akorduar përkatësisht për kategoritë e popullsisë vendase. Përveç kësaj, në lidhje me parimet e përgjithshme, neni 77 paragrafi 1 i Protokollit I thotë se "fëmijët do të jenë objekt i respektit të veçantë dhe do të jenë të mbrojtur kundër çdo forme të sulmit të turpshëm. Palët në konflikt duhet t'i sigurojnë ato me kujdes dhe t'ju japin ndihmën të cilën ata e kërkojnë. "Kjo mbrojtje është kuptuar në atë mënyrë që të jetë e zbatueshme për të gjithë fëmijët, pa përjashtime, të cilët janë viktima të konfliktit të armatosur ndërkombëtar. Vini re se mbrojtja e njëjtë është një gjë e akorduar në bazë të Nenit 4.3 të Protokollit II në lidhje me Mbrojtjen e Viktimave të Konflikteve të Armatosura Jo-Ndërkombëtare. Autore: Katharina Samara ICVA merrni seriozisht atë që thonë ata, edhe nëse kjo përfshin ndonjërin që ju ndiheni i sigurt që nuk do t'i dëmtonte ata. Ne e dimë nga përvoja se ne duhet të dëgjojmë se çfarë na thuhet edhe në qoftë se është e vështirë të besohet shmanguni pyetjeve kryesore (duke thënë, pastaj çfarë ka ndodhur mos thuaj A ju preku ai këmbën tuaj?. Mundohuni të kuptoni qartë se çfarë është duke ju thënë personi garantoni sigurinë e fëmijës apo personit të ri. Në qoftë se ata kanë nevojë urgjente mjekësore, sigurohu që mjekët ose personeli i spitalit që ta dinë se kjo është çështje e mbrojtjes së një fëmiu. kontaktoni vetëm prindërit dhe kujdestarët pasi të keni marrë këshilla dhe udhëzime nga personeli i caktuar i organizatës për mbrojtjen e fëmijëve, menaxheri ose agjencitë e jashtme. Regjistrimi i informacionit Përdorimi i një forme standarde të raportimit është një mënyrë e mençur për tu siguruar që të mbledhni të gjitha informatat relevante dhe të rëndësishme (shih mostrën e formës së formularit nga CD-të). Doracaku 5 Shënimet e Trajnerit Çdo shqetësim, pretendim apo zbulim duhet të shkruhet sa më shpejt të jetë e mundur. Regjistrimet duhet të nënshkruhen dhe datohen. Është shumë e rëndësishme që stafi dhe të tjerët kurrë mos të premtojn konfidencialitet as për një fëmijë që i bënë të njohura abuzimit apo për një të rritur që bënë të ditur shqetësimin në lidhje me një të rritur tjetër ose informacion në lidhje me sjelljet e veta. Stafi dhe të tjerët duhet të kenë të qartë se janë të detyruar të ndjekin këtë politikë dhe të shpjegojn rezultatet e mundshme që do të rezultojnë nga informacioni që u jepet atyre. Regjistrimet duhet të jenë të detajuara dhe të sakta. Ato duhet të fokusohen në atë që ju dhe personi tjetër keni thënë, çfarë u vu re, kush ishte i pranishëm dhe çfarë ndodhi. Spekulimet dhe interpretimet duhet të dallohen qartë nga raportimi. Çdo shqetësim, zbulim apo pretendim është i dyshuar se sa i dëshmuar në këtë pikë. Të gjitha shënimet e tilla duhet të trajtohen si konfidenciale. Ato duhet t'u tregohen vetëm personave të përcaktuar në modelin e raportuar më sipër. Është përgjegjësi e secilit individ në posedim të informacionit për të mbajtur konfidencialitet. Në raste të caktuara, do të jetë detyrim për personelin dhe të tjerët për të raportuar shqetësimet tek organet e jashtëm përkatëse. Kjo zakonisht do të ndodhë si pasojë e procedurës së raportimit, megjithatë nëse kërkohet veprim urgjent me qëllim të mbrojtjes së fëmijëve, atëhërë mund të jetë e para procedura e raportimit. Shënimet e Trajnerit 136 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 137

73 SHËNIMET E TRAJNERIT Moduli 2 Definicionet e abuzimit Moduli 4 Autorët Seksit Seminar thelbësor 1 Adam Hinton / Plan Abuzimi organizativ dhe rreziku Këto shënime ofrojnë material shtesë dhe janë ndërtuar në ndonjë prezantim mbi standardet për të mbajtur fëmijët të sigurt, përkufizimet e abuzimit dhe abuzuesve seksual. Hyrje Në të menduarit për problemin e abuzimit të fëmijëve dhe rreziqeve për agjencitë ndërkombëtare / kombëtare, është e rëndësishme të merren në konsideratë një sërë mundësish që mund të përfshijë apo sugjerojnë për abuzim të mundshëm. Është e rëndësishme të shihet abuzimi i fëmijëve në një kontekst më të gjerë - ndërsa kjo mund të jetë e dobishme të dallohen llojet e abuzuesve, dallimi në mes tyre mund të jetë thjesht një shkallë dhe është e rëndësishme që t'a dimë se një sërë individësh mund të përbëjë një rrezik për fëmijët. Deklaratë në lidhje me abuzimin e mundshëm ose shfrytëzimin e fëmijës nga një anëtar i personelit Ka çështje dhe procedura të veçanta për të shqyrtuar nëse ankesa ka të bëjë me shfrytëzimin / abuzimin e mundshëm të fëmijëve nga një anëtar i personelit. CD-ROM-i përmban disa udhëzime të veçanta dhe shembuj për mënyrën e planifikimit të hetimeve për organizatat për të përshtatur në këto situata. Burime të tjera të materialeve mund të gjenden në faqen e internetit ICVA sipas projektit të ndërtimit të Organizatave të sigurta dhe një kopje e modelit protokolleve të Raportimit mund të shkarkohen nga kjo faqe interneti. Përveç kësaj në qoftë se një anëtar i stafit është i dyshuar ose i gjenden imazhe pornografike të fëmijëve në kompjuter ose i dyshuar për një krim të internetit, kjo duhet raportuar në polici. Fondacioni Watch Interneti dhe Taskforca Virtuale Globale (e cila është një Aleancë ndërkombëtare e agjencive të zbatimit të ligjit që punojn së bashku për të bërë internetin e sigurt) mund të kontaktohen për këshilla të mëtejshme në këtë fushë. Doracaku 5 Njëlloj, të gjithë fëmijët duhet të shihen si të pambrojtur ndaj abuzimit, jo vetëm ata që janë në situata me rrezik të lartë. Edhe pse disa fëmijë mund të jenë më elastik (marrin veten më shpejt) dhe të aftë për të mbrojtur veten. Disa fëmijë mund të jenë më në rrezik se të tjerët, fëmijët me aftësi të kufizuara, fëmijët e zënë në raste urgjente dhe konflikt; fëmijët e pashoqëruar mund të jenë veçanërisht të pambrojtur. Fëmijët mund të abuzohen në mënyrë oportunistike dhe është e rëndësishme për organizatat që të pranojn se disa anëtar të stafit mund të abuzojn në bazë të rrethanave në të cilat ata e gjejnë veten, se sa si rezultat i aktivitetit të paramenduar pedofilë. Gratë nganjëherë abuzojn. Është thelbësore që agjencitë adresojn mundësinë që një anëtar i stafit apo disa përfaqësues të tjerë të organizatës mund të dëmtojnë ose abuzojn një fëmijë, dhe bëjnë të gjitha që munden të parandalojn atë ndodhi ose të merren me një dukuri të tillë. Është gjithashtu e rëndësishme për të zhvilluar një fokus më të gjerë të mbrojtjes që konsideron se si një varg i çështjeve të mbrojtjes dhe incidenteve mund të lindin në organizatat e tyre. Praktika e dobët Stafi dhe të tjerët që janë në një marrëdhënie formale për përfitim janë në një pozitë besimi dhe kanë nevojë për të ruajtur kufijtë profesional. Marrëdhënia profesionale automatikisht u jep ndividëve fuqi dhe status dhe kjo duhet të pranohet. Kjo vetëdije është e rëndësishme në mënyrë që të evitohen faktorët që cenojn marrëdhëniet në atë mënyrë që negativisht ndikon në atë që është menduar të jetë një marrëdhënie ndihme. Shënimet e Trajnerit Praktika e dobët mund të jetë një shenjë paralajmëruese për abuzim. Për shembull, personeli që përdorin dënimin fizik për t'i ''kontrolluar'' fëmijët me të cilët punojn mund të vazhdojn me abuzim fizik në qoftë se nuk u bëhet e qartë atyre se kjo është e papranueshme. Po ashtu, personeli që flirtojn me fëmijët ose fillojnë lojëra që kanë implikime seksual me gjasë mund të vazhdojn dhe të abuzojn seksualisht me fëmijët që janë nën kujdesin e tyre. (Sjellje të tilla në fakt mund të jenë pjesë e një procesi të joshjes në të cilin fëmijët testohen me synim që më pas të keqtrajtohen). Shënimet e Trajnerit Njerëzit që lëndojn fëmijët seksualisht Një shqetësim i madh për çdo agjenci që ka fëmijët si përfitues është se mund të vihen në shënjestër dhe më pas të punësojnë dikë që paraqet rrezik për fëmijët. 138 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 139

74 Shënimet e Trajnerit Është e mundur që një individ mund të punësohet për të punuar direkt me fëmijët dhe të vazhdojn t'i abuzojnë fëmijët, ose vetëm ose me të rritur të tjerë, për shkak të një predispozitë për aktivitet seksual me fëmijë. Ekziston një sugjerim që rreziku nga kjo është rritur që kur kufizimet ligjore dhe të tjera të vendosura mbi shkelësit e seksit mund të të kenë kufizuar mundësinë ose preferencat e tyre të abuzimit në perëndim ose shumë vende të zhvilluara, edhe pse shkalla e vërtetë e problemit nuk është e njohur. Përveç kësaj, një keqtrajtues seksi me fëmijë mund të punojë ndërkombëtarisht me ndonjë OJQ- dhe nuk punon drejtpërdrejt me fëmijët, por e tërheq fakti se puna i ofron atij apo asaj qasje me fëmijët në nivel lokal në vendin nikoqir. Fëmijët, familjet dhe komunitetet mund të jenë më pak të vetëdijshëm për problemin e abuzimit seksual, masat ligjore dhe të mbrojtjes së fëmijëve mund të jenë të dobëta ose mungojn, dhe fshehja e përgjegjësis e ofruar duke punuar për një OJQ mund të gjitha të kombinohen për të siguruar qëllimin individual në abuzimin e fëmijëve me qasje shumë më të madhe, mundësi dhe gjasa të zvogëluara të zbulimit. Sistemet e korruptuara dhe shpërdorimi i pushtetit Edhe pse perspektiva e punësimit të dikujt i cili mund të dëmtojë seksualisht një fëmijë mund të jetë më shqetësuese për të gjitha agjencitë, për sa i përket rrezikut mund të jetë më shumë e çështjes që punonjësit ekzistues mund të abuzojn apo shfrytëzojn seksualisht fëmijët në mënyrë oportuniste. Gjendja e abuzimit dhe shfrytëzimit të përshkruara në raportin vlerësues në Afrikën Perëndimore është ngritur nga praktikat sistematike të korruptuar që janë tipar i operacioneve në këto vende dhe përmes një sërë agjencive dhe aktorëve të ndryshëm. Kultura e abuzimit ishte zhvilluar në atë masë në të cilën është parë si "normale" dhe në një farë mase e pranueshme për ata që janë në pozitat e besimit dhe autoritet për t'i shfrytëzuar ato poste. Dinamikat e njëjta të sistemeve të korruptuara dhe abuzimi i pushtetit kanë vepruar në kampet e refugjatëve në Afrikën Perëndimore po aq sa kanë bërë në hetimet e abuzimit të fëmijëve në institucionet në Evropë. Njëlloj, është e mundur në shumë pjesë të botës që personeli thjesht mund të gjejnë veten e tyre në pozicionin e statusit relativ, pasuris dhe autoritetin në komunitetet në të cilat ata punojnë dhe jetojnë, dhe gjejnë se kjo positë hap mundësinë e marrëdhënieve ose aktiviteteve që në thelb janë të papranueshme dhe në fund të fundit abuzive. Të jesh në gjendje të manipulosh ose kontrollosh fëmijët (dhe ndoshta edhe kujdestarët e tyre të rritur) mund të nxis një anëtar të stafit të abuzoj. Rreziqet e jashtme për organizatën Duhet gjithashtu të pranohet se agjencitë mund të jenë duke punuar ose te jenë në kontakt me fëmijët që janë duke u keqtrajtuar ose janë në rrezik të abuzimit nga individët jashtë organizatës, siç janë familja, të rritur të tjerë apo kolegët e tyre në komunitet, paqeruajtësit, udhëheqës të besimit për shembull. Personeli mund të dyshojë në një fëmi që është duke u abuzuar, apo fëmija mund të ketë besim në një anëtar të stafit. Organizatat duhet të kuptojn këtë fakt, të marrin parasysh detyrën e tyre të kujdesit ndaj këtyre fëmijëve, dhe të zhvillojnë politika dhe udhëzime në përgjigjet që ofrojnë qartësi për personelin mbi rolin dhe përgjegjësitë e tyre nëse ballafaqohen me situata të tilla. Interneti dhe teknologji të tjera të tilla si kamera dixhitale dhe telefonat mobil i bëjnë disa fëmijë shumë të pambrojtur ndaj abuzimit dhe shfrytëzimit nga të rriturit që dëshirojn të marrin pamje të abuzimit të fëmijëve. Të gjitha organizatat duhet të jenë të vetëdijshme për të dyja rreziqet, e të rriturve që punësohen në mënyrë që t'u qasen fëmijëve, por edhe për lëndueshmërin e mundshme të fëmijëve me të cilët punojnë në këtë lloj abuzimi. Rreziqet për agjencitë përfshijë stafin që angazhohen në sjellje të papërshtatshme dhe të papranueshme mbi vazhdimësin e shkeljeve që variojnë nga praktika e keqe deri në shkeljet më të rënda penale. Në një shënim pozitiv, shumica e njerëzve që punojnë me fëmijët nuk do t'i abuzojnë ata. Megjithatë, gjithmonë do të ketë të tillë që kërkojnë që të abuzojnë me fëmijët përmes kontaktit që kanë me ta në një kapacitet profesional, dhe kjo gjithmonë do të jetë e vështirë për tu mbrojtur kundër tyre. Pra, çfarë mund të bëjnë agjencitë për të tentuar dhe parandaluar ndodhi të tilla? Shembujt e mëposhtëm janë disa nga masat dhe mekanizmat për mbrojtje që organizatat mund t'i zhvillojnë në mënyrë që të adresojn rreziqet e identifikuara më lart. 11 standardet thelbësore janë ndërtuar rreth tyre. Anna Eristavi / EveryChild Mbrojtja e fëmijëve nga abuzimi - Çfarë kemi mësuar rreth krijimit të organizatave më të sigurta 1. Filloni me udhëheqjen - pa angazhimin e menaxherëve nuk ndryshon asgjë. 2. Të ketë një politikë dhe procedura të qarta mbrojtjesë për t'u marrë me një shqetësim për një fëmijë, ose sjelljes së një anëtari së stafit ndaj fëmijëve ose të rriturve tjerë të pambrojtur. Politika e mbrojtjes duhet të pasqyrojë situatën tuaj lokale, dhe sistemet ligjore dhe të mirëqenies sociale. 3. Të pranojmë se miratimi i standardeve / politikave dhe zhvillimi i masave mbrojtëse përfshin ndryshime organizative dhe zhvillim, edhe në nivelin kulturor. 4. Zhvillimi i mundësive trajnuese për të siguruar që i gjithë stafi ka një shans për të diskutuar dhe ndërtuar mirëkuptim në lidhje me çështjet e mbrojtjes dhe çfarë të bëjnë nëse ata kanë ndonjë shqetësim apo ankesë për të bërë. 5. Ndërtimi i mbrojtjes në të gjitha sistemet e menaxhimit për t'u siguruar se është ngulitur në të gjitha pjesët e një projekti, organizatës dhe si pasojë operohet vazhdimisht me kalimin e kohës. 6. Zhvillimi i qartë i sistemeve të rekrutimit për të siguruar se i gjithë stafi janë rekrutuar si duhet. 7. Zhvillimi i kodeve të praktikës në lidhje me sjelljen ndaj fëmijëve, grave dhe të rriturve të pambrojtur. 8. Krijimi i një mjedisi ku fëmijët vlerësohen dhe respektohen dhe promovohet vetëbesimi dhe identiteti i tyre. 9. Zhvillimi i pikave fokale, ku fëmijët mund të kenë qasje në një të rritur të besuar ku ata do të dëgjohen nëse ata duan të bëjnë një ankesë. 10. Sigurimi se i gjithë stafi janë mbikëqyrur dhe përkrahur. 11. Puna së bashku me të tjerët dhe shkëmbimi i eksperiencave. Shënimet e Trajnerit 140 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 141

75 SHËNIMET E TRAJNERËVE Moduli 4 Ushtrimi 4.3 Abuzuesit seksual të fëmijëve Synimi Për të ndihmuar trajnerin në përgatitjen e prezantimit dhe diskutimin mbi abuzuesit seksual të fëmijëve. Materiali në këtë dokument është zhvilluar nga një shumëllojshmëri e burimeve përfshirë faqet e internetit NCIS dhe NSPCC Ata mund të vijnë nga çdo prejardhje racore ose fetare, të jenë të martuar, të njohur mirë dhe të besuar. Disa mund të abuzojnë fëmijët e tyre, fëmijët e gruas ose fëmijët e tjerë në familjet e tyre. Disa mund të kanë marrëdhënie seksuale me të rritur, të jetë heteroseksual, biseksual ose homoseksual. Një numër i abuzuesve shfrytëzojnë seksualisht fëmijët për përfitime financiare permes pornografis ose duke ua ofruar fëmijët të rriturve të tjerë për qëllime seksuale. Si veprojnë abuzuesit seksual të fëmijëve në komunitetet lokale? Abuzuesit seksual të fëmijëve mund të veprojnë vetë ose të organizojnë vetën në grupe të cilat mund të veprojnë brenda një komuniteti lokal, organizate, në shkallë kombëtare apo ndërkombëtare. Ata do të krijojnë rrjete të komunikimit për të planifikuar, abuzuar dhe nganjëherë rrëmbyer fëmijët. Në grupe të tilla, fëmijët dhe pornografia e fëmijëve janë shkëmbyer shpesh në mes anëtarëve. Çfarë është abuzimi seksual i fëmijëve? Abuzimi seksual i fëmijëve është përfshirja e një fëmije në veprimtari seksuale që ai ose ajo nuk e ka kuptuar plotësisht, nuk është në gjendje të japë pëlqimin për atë që informuar, ose për të cilat fëmija nuk është i përgatitur zhvillimisht, ose që shkelin ligjet ose tabutë sociale të shoqërisë. Abuzimi seksual i fëmijëve përfshin një varg të sjelljeve seksuale duke përfshirë: marrëdhënie vaginale ose anale prekje seksuale masturbimi seks oral përdorimi i një fëmiu në filmime pornografike, fotografitë në internet dhe materiale të tjera përdorimi shfrytëzues i një fëmiu në prostitucion mashtrimi i një fëmiu online për të nxit një fëmijë për të përmbushur ose të marrë pjesë në seks të vërtetë. Profili i një keqtrajtuesi seksi me fëmijë Keqtrajtues seksi me fëmijë është një term i përgjithshëm për të paraqitur dikë që ka një interes seksual tek fëmijët.disa abuzues seksual të fëmijëve kanë një joshje për fëmijët dhe do të kërkojnë aktivisht dhe synojn organizatat dhe agjencitë ku ata mund të kenë qasje tek fëmijët, veçanërisht përmes fitimit të positës së besimit. Njerëz tjerë mund të jetojnë në rrethana ku ata e gjejnë veten në një kulturë ku marrëdhënia seksuale me vajza të mitura është e zakonshme dhe nuk dënohet nga komuniteti. Ata mund të mos shohin veten si abuzues të fëmijëve dhe mund të mos kenë parashikuar që ata do të sillen në atë mënyrë në qoftë se jetojnë në kontekste të tjera, ose kanë rrezikuar. Abuzuesit seksual të fëmijëve mund të jenë tepër bindës dhe ata që i punësojnë, punojnë me ta, ose vetëm i njohin ata, mund të jenë të bindur se interesi që ata tregojn për fëmijët është tërësisht i padëmshëm. Ata do të bëjnë çdo gjë për t'iu afruar fëmijëve dhe shpesh janë të organizuar mirë, manipulues dhe të sofistikuar në mënyrën si bashkohen me organizatat, komunitetet dhe familjet. Ata shpesh mund të bëhen shokë me prindërit që e kanë të vështirë të kujdesen për fëmijët, ose kujdestarët që përballen me vështirësi duke u ofruar mbështetje emocionale, ndihmë me para ose me kujdesin e fëmijëve. Ata mund të fillojnë një marrëdhënie me prindin ose kujdestarin e cila mund t'i çojë ata ë të vendosen në shtëpi. Në organizata, kundërvajtësit potencial seksual mund të bëjnë veten të domosdoshëm për një organizatë. Ata mund të ofrojnë për të shkuar në vende që askush tjetër nuk dëshiron të shkoj, punojnë me orë të gjata me pak mbështetje, dhe të jenë të gatshëm për të mbuluar për të tjerët. Joshja Abuzuesit seksual të fëmijëve, sidomos ata me aftësi të mira shoqërore, shpesh i pajisin, përgatisin dhe kontrollojn viktimat e tyre përmes një procesi të njohur si joshje, i cili mund të ndodhë gjatë një periudhe të shkurtër, ose gjatë shumë vitesh. Joshja ka qëllim të dyfishtë, të siguroj bashkëpunimin e viktimave, dhe nganjëherë të familjes së viktimës, dhe të uljes së rrezikut të zbulimit ose zbulimi duke krijuar një atmosferë të normalitetit dhe pranimit. Dhe së fundi posa veprat të zbardhen mund të përbëjë vështirësi me viktimat që refuzojn të bashkëpunojnë në një hetim, duke besuar se keqtrajtuesi nuk ka bërë asgjë gabim. Disa abuzues janë të njohur për të treguar imazhet e abuzimit të fëmijëve dhe pornografinë e të rriturve për të bërë viktimat e tyre më të ndjeshëm ndaj abuzimit. Viktimat poashtu joshen për të futur viktima tjera në procesin e joshjes dhe abuzimit. Shumica e abuzuesve seksual të fëmijëve kërkojnë të kontrollojn viktimat e tyre përmes dhënies ose mbajtjes së shpërblimeve, qoftë në formën e dhuratave apo vëmendjes. Disa përdorin dhunë të vërtetë apo kërcënime psikologjike për të siguruarbashkëpunim. Shënimet e Trajnerit Abuzuesit seksual të fëmijëve nuk përshtaten në një profil standard. Disa janë mbledhës të ngulët dhe mbajn ditarë të detajuara dhe fotografi të fëmijëve dhe i shënojn aktivitetet dhe fantazite e tyre. Disa abuzues kanë një preferencë për fëmijët e një moshe të caktuar, gjininë apo pamjen, ndërsa të tjerët do të synojë çdo fëmijë. Shumë autorë të dënuar raportojnë se ata u bënë të vetëdijshëm për një tërheqje seksuale ndaj fëmijëve para moshës 18 vjeç. Edhe pse femrat përbëjnë vetëm një përqindje të vogël të abuzuesve, një numër më të madh me dashje ose ndryshe lehtësojn shkelje seksuale të fëmijëve, duke siguruar qasje në fëmijët e tyre ose duke shikuar abuzimin. Kjo zakonisht ndodh kur vetë gratë janë të pambrojtura, qoftë ekonomikisht apo emocionalisht. Çfarë lloj njerëzish abuzojnë fëmijët seksualisht? Është e pamundur për të përshkruar një keqtrajtues tipik seksual të fëmijëve. Ata vijnë nga të gjitha mjediset shoqërore dhe etnike dhe mund të gjenden në të gjitha profesionet në të gjitha nivelet e shoqërisë dhe nganjëherë gëzojnë pozita të respektuara dhe të fuqishme në komunitet duke përfshirë edhe ato fetare. Abuzuesit mund të joshin një fëmijë duke: formuar një marrëdhënie miqësore me fëmijën dhe prindërit ose kujdestarët e tij / saj patur një interesim të fortë në fëmijë ose në aktivitetet e tij / saj ofruar dhurata fëmijëve, para ose favore të tilla si ushqim, ëmbëlsira, rroba, lojra, udhëtime ditore dhe festa. Mund t'u ofrohen edhe dhurata të paligjshme, duke përfshirë alkool, cigare apo drogë I treguar fëmijës se çfarë po ndodh nuk është e gabim përdorur kërcënime ose dhunë ndaj fëmijës ose një anëtari të familjes së tyre ndaluar furnizimet ose ndihmën. Joshja përmes internetit Disa abuzues seksual të fëmijëve përdorin dhoma bisedimi me internet (ose ICQ / mesazhe të çastit) për të vënë në shënjestër dhe për të joshur fëmijët, në kërkim për të inkurajuar fëmijën ta furnizoj me pamjet e tyre të pahijshëm ose tekst të natyrës seksuale, ose në fund të fundit për t'u takuar. Shënimet e Trajnerit 142 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 143

76 Një numër i autorëve kanë treguar veten të aftë në manipulimine fëmijëve me të cilët kanë kontakt, duke fituar besimin e tyre duke pretenduar për të kuptuar dhe ndarë interesat dhe ndjenjat e tyre. Anonimiteti e internetit u lejon abuzuesve të rritur të paraqesin ndryshe veten si fëmijë të rinj apo më shpesh të rinj, duke e bërë më të lehtë për ata të krijojnë një lidhje. Në disa raste, fëmijët janë mashtruar në takim me abuzuesit, të cilët pastaj kanë tentuar që të abuzojnë me ata seksualisht, ndonjëherë me sukses. Imazhet e abuzimit të fëmijëve Disa ekspertë besojnë se shikimi i imazheve të abuzimit të fëmijëve u lejon abuzuesve për të normalizuar ndjenjat e tyre seksuale dhe të thyejnë ndonjë pengesë të fajit dhe frikës të cilat ndalojnë ata nga ofendimi fizik. Çfarëdo lidhje e saktë mes shikimit të imazheve dhe kryerjes së akteve seksuale me fëmijët dhe posedimi i imazheve në shumë vende është vepër penale. Për më tepër, kërkesa për imazhe të reja inkurajon prodhuesit për të gjetur viktima të reja ose për të përsëritur abuzimin e viktimave ekzistuese. Prodhimi i imazheve zakonisht përfshin abuzimin e një fëmiu, edhe pse disa imazhe të të rriturve ndryshohen përmes një procesi të njohur si transformim (transformimi/ndryshimi i një imazhi në një tjetër, ose kombinim i tyre duke përdorur një program kompjuteri). Interneti ka mundësuar një rritje të shpejtë në publikimin e pamjeve të bazuara në kompjuter të abuzimit të fëmijëve dhe shpërndarjen e tyre globale. Fotografitë të bazuara në kompjuter të abuzimit të fëmijëve tani kanë zëvendësuar kryesisht materialet e shtypura. Gavin White / EveryChild Autorët profesional Kryerësit profesional janë njerëzit të cilët fitojnë akses tek fëmijët përmes një pune profesionale në mënyrë që të abuzojn. Kjo ngre pyetje lidhur me motivimin potencial të autorëve profesional: A kërkojnë ata këtë punë thjesht për të gjeneruar mundësitë për të abuzuar seksualisht fëmijët apo ata janë korruptuar nga pozita e pushtetit? A është manipulimi seksual i fëmijëve një nga shumëllojshmëria e abuzimeve të kryera brenda një situate të organizuar? Është e qartë nga hetimet në institucionet e abuzimit që abuzuesit përdorin mjedisin e tyre për të lehtësuar abuzimin dhe parandaluar zbulimin. Në një studim në Britani të Madhe: 90% e autorëve profesional ishin të vetëdijshëm se interesimi i tyre për fëmijët ishte zgjuar nga mosha 21. Rreth dy të tretat kishin kryer një krim seksual ndaj një fëmiu nga mosha 21. Mbi gjysma kanë thënë se zgjedhja e tyre e karrierës ishte e motivuar tërësisht ose pjesërisht pët të patur qasje tek fëmijët. Shënimet e Trajnerit Turizmi për seks (ose njerëzit që udhëtojnë për të patur marrëdhënie seksuale me fëmijët) Disa abuzues seksual të fëmijëve udhëtojnë në mënyrë që të abuzojnë fëmijët. Disa mund të marrin viktimat me vete, disa janë të njohur për të parapërgatit qasje tek viktimat, zakonisht nëpërmjet internetit, por shumica kërkojnë vendet ku ata do të kenë qasje të lehtë tek fëmijët, duke përfshirë prostitutat fëmijë. Duke vepruar kështu, ata natyrisht shpresojn t'u ikin zbulimit nga vendi i tyre. Joshja e vendeve të veçanta lidhet me një numër faktorësh, duke përfshirë moshën e ulët të pëlqimit ose tolerancës së seksit me fëmijë, legjislacioni joadekuat ose burime të dobëta të zbatimit të ligjit dhe themelimi i industris së seksit. Varfëria është gjithashtu një faktor i rëndësishëm dhe vendet ku fatkeqësitë natyrore apo ekonomike kanë krijuar një numër të madh të fëmijëve të pambrojtur, ka të ngjarë të tërheqin abuzuesit seksual të fëmijëve. Disa abuzues seksual të fëmijëve me qëllim synojnë vendet ku fëmijët janë më pak të zhvilluar fizikisht për moshën e tyre. Çfarë është ofendimi seksual? Ofendimi seksuale është më shumë sjellje që është e planifikuar dhe e qëllimshme. Këto përgjigje janë shumë të bazuara rreth perceptimeve të shtrembëruara në lidhje me pushtetin dhe kontrollin e cila më pas bëhet e seksualizuar. Sjellja ndodh në cikle të sjelljes së përsëritur dhe pandreqshme. Ka disa teori apo modele që janë në përdorim dhe kryesisht ndajnë tema të përbashkëta në lidhje me sekuencën e sjelljes. Keqtrajtuesit mund të kenë përvojat e kaluara ose karakteristikat e personalitetit që çojnë në fantazite seksuale duke përfshirë fëmijët. Kjo mund të jetë për shkak se fëmijët mund të përmbushin disa nevoja të rëndësishme emocionale ose burime të tjera të kënaqësis seksuale jo si e arritshme ose perceptuese si e kënaqshme. Këto janë të njohura si përgjigjet jofunksionale. Pastaj diçka mund të shkaktojë nevojën pët të vepruar në fantazi dhe viktima / fëmiu i menduar do të jetë në shënjestër. Për të ndjekur një akt abuziv, keqtrajtuesi mund të ndjenë keqardhje apo faj të vërtetë ndonëse të menduarit e tij të shtrembëruar shpejt do t'i ndihmojë ata të arsyetojnë veprimet e tyre si të "Provokuar nga fëmijët", të kryera nën ndikimin e pijës" ose se në mënyrë jokarakteristike " vetëm erdhi mbi mua", apo edhe mohimin që është abuzim. Përderisa ndjenjat e fajit apo përgjegjësisë zbehen,dëshirat për të përsëritur sjelljet rriten - dhe kështu cikli i abuzimit vazhdon. Studimi i mëtejshëm i autorëve profesional është i nevojshëm për të kuptuar më mirë motivimin e tyre për abuzime seksuale me fëmijët në mjedise të punës. Referenca: Sullivan, J dhe Ah, A (2003) Autorët profesional: Abuzuesit seksualë që përdorin punësimin e tyre për të synuar dhe abuzuar seksualisht fëmijët me të cilët punojnë: Pasqyrimi i abuzimit të fëmijëve, Vëll. 11, Botimi J.Wiley dhe Son Ltd. Reagimi ndaj abuzimit seksual me fëmijët - hetimi Shumë raste të abuzimit seksual nuk raportohen, sipas disa vlerësimeve kjo është më e lartë se 95 për qind. Raportimi i pakët ndodh për një numër arsyesh. Viktimat e rinj janë me më pak gjasa të raportojnë abuzimet, dëshmitarët e pavarur janë të rrallë, dhe viktimat mund të jenë të frikësuar ose mund të kenë ngatërruar ndjenjat e fajit apo sikletit. Fakti se viktimat shpesh raportojnë abuzimet historikisht, pasi ata të kenë arritur moshën e rritur, do të thotë që një kundërvajtës seksi mund të jetë aktiv për një periudhë kohore para se të vijnë në vëmendjen e autoriteteve. Kjo lejon abuzuesit për të kryer vepra të shumta kundër më shumë se një viktime para se autoritetet të bëhen të vetëdijshëm për ta. Për profesionistët që punojnë në fushën e abuzimit seksual të fëmijës është e rëndësishme që të kuptojnë dinamikën e abuzimit seksual. Nëse ju e kuptoni këtë, ju do të jeni më efektiv kur ju reagoni ndaj abuzimit. Për shembull, nëse ju jeni duke hetuar një ankesë për abuzim seksual të fëmijës, mos kuptimi i procesit mund të ketë pasoja domethënëse - ju duhet të jeni shumë të ndjeshëm kur flasni me fëmijën, jo rastësisht detyro ose mbizotëro, dhe rikrijo dinamikat e abuzimit në mënyrën e qasjes që merrni. Fëmijët mund të përgjigjen me heshtje. Ju duhet gjithashtu të jeni shumë të kujdesshëm të mos jepni fëmijës fjalët ose ide - bëni pyetje të hapura. Për shembull: "Çfarë ka ndodhur pastaj?" Sigurohuni që mos të bëni pyetje të mbyllura. Për shembull: "A të preku ai këmbën tuaj?" sepse ju mund të dëmtoni provat në këtë mënyrë. Kjo është veçanërisht e rëndësishme në kontekstin e situatave të ndihmës humanitare / zhvillimit pasi që është më me gjasë që shqetësimet do të hetohen nga brenda. Nëse hetimet dhe dëshmit janë të besueshme, atëherë procedurat disiplinore dhe masat tjera që kanë për qëllim mbajtjen e fëmijëve të sigurt mund të zbatohen. Shënimet e Trajnerit 144 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 145

77 BROSHURË SHËNIMET E TRAJNERIT Moduli 4 Ushtrimi 4.3 Abuzuesit Seksual të Fëmijëve Njerëzit që abuzojn seksualisht fëmijët janë të njohur zakonisht si pedofilë. Edhe pse më mirë është të thuhet njerëzit që seksualisht abuzojnë fëmijët. Njerëzit që abuzojnë seksualisht fëmijët shpesh janë shumë të aftë në fitimin e pozitave të besuara në komunitet dhe mund të mbajnë funksione të autoritetit. Ata veprojnë në shumë mënyra - disa veprojnë vetëm, të tjerët punojnë në grupe të organizuara, disa përdorin internetin dhe teknologji të tjera për t'iu qasur fëmijëve. Ai, ose zakonisht më pak ajo, mund të jetë një prind dhe të ketë një marrëdhënie të rritur heteroseksuale kështu është e rëndësishme që të mos lejoni që mitet dhe paragjykimet t'ju ndalojnë të veproni nëse ju dyshoni se dikush është duke abuzuar me një fëmijë. Njerëzit që duan të abuzojnë fëmijët seksualisht mund t'u afrohen atyre në shumëlloj mënyra. Ata shpesh do të përfshijnë veten në aktivitete apo organizime që i sjellin ata në kontakt direkt me fëmijët. Ata mund të kërkojnë të punojnë me agjencitë që punojnë në vendet në zhvillim, ose ata mund të vijnë nga vendet në zhvillim dhe migrojnë ose vizitojn vendet e zhvilluara. Njerëzit që abuzojnë fëmijët seksualisht shpesh shoqërohen me të rriturit dhe fëmijët që kanë nevojë për mbështetje emocionale dhe përballen me vështirësi. Ata janë shumë të aftë në identifikimin e fëmijëve të cilët mund të jenë veçanërisht të pambrojtur. Ata mund të zgjedhin një fëmijë i cili është me aftësi të kufizuara apo i paaftë për të komunikuar mirë, tashmë viktimë e abuzimit, fëmijë të vetmuar apo që u mungon besimi, fëmijë që kanë shumë besim apo thjesht të etur për të kënaqur dhe të arrijnë sukses në një aktivitet të veçantë. Fëmija poashtu mund të jetë ikës, që rrezikon, i përgatitur për të bërë gjëra jashtë grupit të kolegëve. Çfarë ne dimë është se njerëzit që abuzojnë seksualisht, me kujdes do të joshin (manipulojnë ose përgatisin) një fëmijë në një marrëdhënie abuzive seksuale duke përdorur një avancim të aktiviteteve dhe shpërblimeve. Ata do të sigurohen që fëmija nuk tregon për abuzimin. Në disa mënyra ata e bëjnë këtë duke përfshirë kërcënimin, dhunën dhe frikësimin ndaj tyre ose të tjerëve që janë të afërt me ta, duke bërë një fëmijë të mendoj se është faji i tyre, ose duke detyruar një fëmijë të abuzojë fëmijët tjerë. Disa njerëz që abuzojnë fëmijët seksualisht do të përdorin pozitën e tyre profesionale ose autoritetin për të "kap në kurth" gra dhe fëmijë. Në kontekstin e punës humanitare, autorët mund të shfrytëzojnë varësin e atyre në një situatë emergjente duke ju siguruar ushqim apo shpërblim financiar në shkëmbim të favorit seksual. Mbijetesa mund të varet në të. Një numër i idividëve do të abuzojnë seksualisht apo shfrytëzojnë fëmijët sepse në situatën në të cilën punojnë nuk mbikqyrën dhe standardet normale të sjelljes që do të ishtin në përputhje nuk zbatohen. Seminar thelbësor 1 Mbajtja e fëmijëve sigurtë Zhvillimi i politikës dhe procedurave për agjencitë tuaja në mbrojtjen e fëmijëve Përdorni shënimet e mëposhtme për të strukturuar prezantimin tuaj. Shumë organizata janë të përkushtuara për të përmirësuar gjendjen e fëmijëve veçanërisht përmes promovimit të të drejtave të tyre siç përcaktohet në Konventën e OKB-së për të Drejtat e Fëmijës (KDF) / Karta Afrikane ose ligjet dhe udhëzimet tjera kombëtare. Këto dokumente demonstrojnë një angazhim për parandalimin e abuzimit dhe shfrytëzimit të fëmijëve. Megjithatë, në qoftë se organizatat nuk kanë sisteme, politika dhe procedura të qarta, ata do të kenë të vështirë për t'u përgjigjur në mënyrë adekuate kur të drejtat janë abuzuar ose kur rriten shqetësimet në lidhje me sjelljen ndaj fëmijëve. Të gjitha organizatat kanë për detyrë të kujdesen për fëmijët me të cilët vijnë në kontakt. Ata kanë një detyrë për t'u siguruar se i gjithë stafi janë të vetëdijshëm për: - ekzistimin e, dhe problemet e shkaktuara nga abuzimi i fëmijëve - rreziqet që abuzimi i fëmijëve paraqet për fëmijët - si të përgjigjen në mënyrë adekuate kur lindin shqetësimet. Pra, çfarë bën një politikë për mbrojtjen e fëmijëve? Duhet të minimizoj rrezikun e abuzimit të fëmijëvë që ndodhë. Politika për mbrojtjen e fëmijëve gjithashtu përcakton përgjegjësitë dhe çfarë duhet bërë nëse shqetësimet rriten. Ushtrimet trajnuese që tashmë i keni bërë kanë vënë në dukje mënyrat e shumta që fëmijët mund të abuzohen dhe sa komplekse janë çështjet. Ndonjëherë janë bërë disa raporte ose ankesa në qoftë se personeli nuk e di se kujt t'i tregojë dhe si të procesojnë ankesën. Politika për mbrojtjen e fëmijëve ofron udhëzime për trajtimin e çështjeve të abuzimit të fëmijëve, seminari ka për qëllim të siguroj që politika që ju zhvilloni është përkatëse dhe efektive në kontekstin kulturor dhe kërkesat ligjore të shtetit në të cilin punoni. Shpesh, përgjegjësia për zhvillim bie në një person. Ky është një gabim fundamental. Me qëllim që të krijohet një politikë dhe procedurë organizative për mbrojtjen e fëmijëve, është thelbësore që të angazhohen njerëzit e duhur në procesin e zhvillimit. Pa pronësi të agjencisë, mandat, resurse njerëzore dhe financiare apo të kategorisë së lartë adekvate është jashtëzakonisht e vështirë për të ecur përpara. Çfarë ne dimë është se me vendosjen në vend të një numri të masave të mbrojtjes, rreziku i fëmijëve, në organizatat e çdo kuadri dhe madhësie, për tu abuzuar mund të reduktohet. Masat përfshijnë: Le të shikojmë në faza të ndryshme nëpër të cilat ju duhet të kaloni për të zhvilluar ose përmirësuar politikën dhe procedurën e mbrojtjes së fëmijëve. Pesë fazat janë: Shënimet e Trajnerit - rekrutimin dhe procedurat e sigurta të përzgjedhjes duke përfshirë marrjen e referencave dhe verifikimet në polici - një politikë gjithëpërfshirëse për mbrojtjen e fëmijëve dhe procedurat e raportimit - trajnimi ndërgjegjësues në mbrojtjen e fëmijëve për të gjithë stafin - një politikë të spiunimit për të raportuar shqetësimet në lidhje me një anëtar tjetër të personelit apo vullnetar - kodet e sjelljes në përkujdesjen e fëmijëve dhe pasojat kur sjellja shkel këto kode. - Faza 1: Vetë-auditimi - Faza 2: Zhvillimi i pronësisë organizative - duke siguruar që njerëzit kyç në organizatë janë në marrëveshje - Faza 3: Hartimi i procedurës së raportimit - Faza 4: Drafti i parë - Faza 5: Zbatimi Shënimet e Trajnerit 146 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit 147

78 SHËNIMET E TRAJNERIT Seminar thelbësor 2: Mbajtja e fëmijëve të sigurt Mbajtja e fëmijëve të sigurtë në menaxhim Pikat kyçe të mësimit Nevojiten udhëzime të qarta në lidhje me politikën e organizatës për mbrojtjen e fëmijëve dhe duhet të jetë në dispozicion për të gjithë personelin, vullnetarët, partnerët dhe donatorët. Duhet të ekzistoj një marrëveshje e përbashkët në lidhje me atë se çka përbën abuzimi i fëmijëve në kontekste specifike lokale. Të gjithë personeli / partnerët, etj duhet të kenë një mendim rreth procedurave organizative dhe pritjet për sjelljen. Trajnimi i vetëdijes për mbrojtjen e fëmijëve duhet të jetë në dispozicion dhe të reflektojë kontekstet lokale. Një organizatë duhet të ketë një proces të qëndrueshëm për menaxhimin e shqetësimeve për mbrojtjen e fëmijëve, të brendshme dhe të jashtme. Një organizatë duhet të ketë një qasje të përbashkët për rekrutimin, menaxhimin dhe mbikëqyrjen e personelit. Jon Warren / World Vision Fjalori Ky fjalor shpjegon disa nga fjalët dhe frazat që janë përdorur shpesh në këtë pako trajnimi dhe në dokumente tjera. Duhet të jetë një referencë e mirë nëse keni vështirësi me gjuhën e përdorur. Fjalët janë shënuar si emrat, mbiemrat dhe foljet. Fjala Kuptimi / definicioni Adresoj ( folje) Përqëndrimi në diskutim, për t'u përgatitur p.sh sigurohu që politika juaj adreson se çfarë do të ndodhë në një gjendje të jashtëzakonshme. Adresë (emër) Pranoj (folje) Pranim (emër) Agjenci Detajet e sakta se ku jeton një person. 1. Rrëfej, pranoj, vërtetoj p.sh. ai pranoi se ishin bërë gabime. 2. Lejoj hyrjen p.sh prano kandidatët në dhomë një nga një. 1. Rrëfim, pranim. 2. Hyrje p.sh. organizatave tjera i'u lejua hyrja vetëm në fund të ditës. Një organizatë, bamirësi, OJQ ose shërbim. Burime audio DVD për të dëgjuar dhe për përdorim p.sh në trajnim. Auditimi ( folje) Inspektim, ekzaminim, vlerësim, shqyrtim. Përfitues Fëmija Abuzimi i fëmijëve / Keqtrajtimi i fëmijëve Një person që përfiton apo ka përfitime nga diçka, një organizatë apo individ i cili ka të drejtë të pranojë diçka p.sh dikush që pranon ndihma emergjente ose ndihmë zhvillimore është përfitues. Sipas UNCRC-së: është çdo individ nën moshën18 vjeç, ky është përkufizim edhe në qoftë se përkufizimet lokale të vendit kur një fëmijë arrin moshën e rritur janë të ndryshme. Terme të përgjithshëm për të përshkruar dëmtimin fizik, emocional, seksual apo neglizhimin e fëmijës. Dëmtimi ndodh për shkak se një prind, kujdestar apo organizatë nuk arrijn të sigurojn një standard të arsyeshëm të kujdesit dhe mbrojtjes. Përkufizuar në Raportin Botëror mbi Dhunën dhe Shëndetin si: Shënimet e Trajnerit "Të gjitha format e keqtrajtimit fizik dhe / ose emocional, abuzimit seksual, neglizhimit ose trajtimit neglizhentë ose komercial ose shfrytëzime të tjera që rezultojnë në dëm aktual apo potencial për shëndetin e fëmijës, mbijetesës, zhvillimit apo dinjitetit në kontekstin e një marrëdhënie të përgjegjësisë, besimit, apo autoritetit. " (OBSH, 1999 & 2002) I përqëndruar në fëmijë (mbiemër) Përqëndrim në fëmijë ose fëmijët. Glossary Fjalori 148 Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Shënimet e Trajnerit Mbajtja e Fëmiijëve sigurt Fjalori 149

UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI EKONOMIK Studime postdiplomike. BDH Relacionale. Pjesa 2: Modelimi Entity-Relationship. Dr.

UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI EKONOMIK Studime postdiplomike. BDH Relacionale. Pjesa 2: Modelimi Entity-Relationship. Dr. UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI EKONOIK Studime postdiplomike BDH Relacionale Pjesa 2: odelimi Entity-Relationship Dr. ihane Berisha 1 Qëllimi Pas kësaj ligjërate do të jeni në gjendje : Të përshkruani

More information

ASOCIACIONI KANGOUROU SANS FRONTIÈRES (AKSF) TESTI Testi për Klasat 1-2

ASOCIACIONI KANGOUROU SANS FRONTIÈRES (AKSF) TESTI Testi për Klasat 1-2 ASOCIACIONI KANGOUROU SANS FRONTIÈRES (AKSF) GARA NDËRKOMBËTARE E MATEMATIKËS KANGAROO K O S O V Ë TESTI 2017 Testi për Klasat 1-2 Emri dhe mbiemri: Datëlindja: Math Kangaroo Contest Kosovo (MKC-K) www.kangaroo-ks.org

More information

APLIKACIONI. Projekti: Trajnimi Rajonal për Zhvillimin e Aftësive për Punësim (RED-T)

APLIKACIONI. Projekti: Trajnimi Rajonal për Zhvillimin e Aftësive për Punësim (RED-T) APLIKACIONI Projekti: Trajnimi Rajonal për Zhvillimin e Aftësive për Punësim (RED-T) Emri: Mbiemri Gjinia: F M Datëlindja: Vendi i lindjes: (Shënoni fshatin/qytetin ku keni lindur) Vendbanimi (Shënoni

More information

UDHËZUES MBI PJESËMARRJEN PUBLIKE NË PLANIFIKIMIN HAPËSINOR

UDHËZUES MBI PJESËMARRJEN PUBLIKE NË PLANIFIKIMIN HAPËSINOR UDHËZUES MBI PJESËMARRJEN PUBLIKE NË PLANIFIKIMIN HAPËSINOR PROGRAMI I MBËSHTETJES SË PLANIFIKIMIT HAPËSINOR KOMUNAL NË KOSOVË Implementuar nga: Financuar nga: FOR A BETTER URBAN FUTURE SWEDISH SWEDISH

More information

A.U.K Training and Development Institute. OFERTË Menaxhimi i Marketingut Workshop

A.U.K Training and Development Institute. OFERTË Menaxhimi i Marketingut Workshop A.U.K Training and Development Institute OFERTË Menaxhimi i Marketingut Workshop Rreth Trajnimit Menaxhimi i marketingut është disiplina organizative e cila fokusohet në zbatimin praktik të marketingut,

More information

Training of Trainers (ToT) Trajnimi për Trajner (TpT)

Training of Trainers (ToT) Trajnimi për Trajner (TpT) Training of Trainers (ToT) Trajnimi për Trajner (TpT) Institute for Training and Economic Development (ITED) For: Trainers of Vocational Training Centres (VTC) in Kosovo Për: Trajnerët e Qendrave të Aftësimit

More information

Sigurimi i Cilësisë Mjet për Ngritjen e Besueshmërisë së Pasqyrave Financiare

Sigurimi i Cilësisë Mjet për Ngritjen e Besueshmërisë së Pasqyrave Financiare 1 Sigurimi i Cilësisë Mjet për Ngritjen e Besueshmërisë së Pasqyrave Financiare Arbër Hoti Sesioni Paralel Nr. 2 Prishtinë 27.06.2016 Tesla Motors 2015 2 2008 Prentice Hall Business Publishing, Auditing

More information

Planifikimi i projektit/programit

Planifikimi i projektit/programit Planifikimi i projektit/programit Doracaku Udhëzues Versioni Final (draft 5) Janar 2010 Doracaku udhëzues për planifikimin e projektit/programit. Versioni final Janar 2010 Faqe 1 nga 50 Planifikimi i projektit/programit

More information

Gara Math Kangaroo Kosovë Klasa 3-4

Gara Math Kangaroo Kosovë Klasa 3-4 PJESA A: Çdo përgjigje e saktë vlerësohet me 3 pikë 1. Cila nga pjesët A - E duhet të vendoset në mes të dy pjesëve të dhëna ashtu që tëvlejë barazia? 2. Ardiani shikoi në dritare. Ai sheh gjysmën e kengurave

More information

Sfidat e arsimimit të të rriturve në Kosovë

Sfidat e arsimimit të të rriturve në Kosovë Venera Llunji* Abstrakt Shekulli 21 kërkon përpjekje serioze në të rishikuarit, zgjerimin, dhe pranimin në tërësi të nocionit të arsimimit të të rriturve. Arsimimi i të rriturve duhet t i sigurojë secilit

More information

NDËRMJETËSIMI I GRUPEVE

NDËRMJETËSIMI I GRUPEVE NDËRMJETËSIMI I GRUPEVE TË MBËSHTETJES TE VETJA Ndërmjetësimi i Grupeve MIRËSEARDHJA Koha Maksimale: 5 Minuta SI TË PËRDORET KJO FLETORE PUNE KUR JU I SHIHNI KËTO NXITJE, NDIQINI KËTO DREJTIME Lexoni Shihni

More information

Komunikimi Bindës Le të dëgjohet zëri i biznesit

Komunikimi Bindës Le të dëgjohet zëri i biznesit Organizata Efektive e Punëdhënësve A series of hand-on guides to building and managing effective employers organizations Komunikimi Bindës Le të dëgjohet zëri i biznesit Si të hartohen dhe zbatohen strategjitë,

More information

Program Edukimi I Individualizuar

Program Edukimi I Individualizuar Emri I Distrktit Shkollor: Adresa e Distriktit Shkollor : # I Telefonit të Personit Kontaktues të Distriktit Shkollor: Program Edukimi I Individualizuar Datat e PEI-së: nga Emri i Studentit: Data e Lindjes:

More information

PRO WO+MAN. Raporti Hulumtues

PRO WO+MAN. Raporti Hulumtues PRO WO+MAN Raporti Hulumtues Pro WO+MAN Raporti Hulumtues Autorët: Albulena Metaj dhe Driton Zeqiri Menaxhere e projektit: Ajete Kërqeli Pikëpamjet dhe interpretimet e shprehura në këtë raport janë të

More information

Titulli projektit: Përmirësimi i cilësisë së arsimit në përgjithësi në komunat e synuara.

Titulli projektit: Përmirësimi i cilësisë së arsimit në përgjithësi në komunat e synuara. Titulli projektit: Përmirësimi i cilësisë së arsimit në përgjithësi në komunat e synuara. Emërtimi i aktivitetit: Përkrahje me bursa shkollore Objektivi kryesor i aktivitetit: Arsimimi është i lidhur ngushtë

More information

COURSE FOR BUSINESS SUPPORT ORGANIZATIONS ALBANIAN LANGUAGE AGRO-START PROJECT

COURSE FOR BUSINESS SUPPORT ORGANIZATIONS ALBANIAN LANGUAGE AGRO-START PROJECT COURSE FOR BUSINESS SUPPORT ORGANIZATIONS ALBANIAN LANGUAGE AGRO-START PROJECT PLATFORMA E-LEARNING DHE KURSET KURSET E-LEARNING Platforma E-learning është një mjet bazuar ne platformen web vendosur në

More information

Autore: Maliqe Mulolli Jahmurataj Ilustrues: Leopard Cana

Autore: Maliqe Mulolli Jahmurataj Ilustrues: Leopard Cana Autore: Maliqe Mulolli Jahmurataj Ilustrues: Leopard Cana Autore: Ilustrues: Maliqe Mulolli Jahmurataj Leopard Cana PARA LEXIMIT Bisedoni së bashku Lexoni titullin së bashku. Pyesni: Ku keni dëshirë t

More information

Raporti Final Korrik, QEAP Heimerer në Prishtinë

Raporti Final Korrik, QEAP Heimerer në Prishtinë Raporti Final Korrik, 2014 QEAP Heimerer në Prishtinë Aplikimi për akreditimin e programit Master në Menaxhimi në Shërbimet Shëndetësore dhe Institucionet Shëndetësore (MSc) Vizita: 11 Shkurt 2014 Në lokacionet

More information

Pjesa 3. Pjesëmarrja në politikë: Pjesëmarrja përmes komunikimit

Pjesa 3. Pjesëmarrja në politikë: Pjesëmarrja përmes komunikimit Pjesa 3 Pjesëmarrja në politikë: Pjesëmarrja përmes komunikimit Kapitulli 8: Liria Debati në publik Pse liria (e fjalës) nuk vepron pa rregulla strikte? Kapitulli 9: Mediat Pjesëmarrja në demokraci përmes

More information

INTEGRIMI GJINOR NË PLANIFIKIMIN HAPËSINOR: NJË QASJE HAP PAS HAPI PËR KOMUNAT SWEDISH DEVELOPMENT COOPERATION. Financuar nga:

INTEGRIMI GJINOR NË PLANIFIKIMIN HAPËSINOR: NJË QASJE HAP PAS HAPI PËR KOMUNAT SWEDISH DEVELOPMENT COOPERATION. Financuar nga: Republika e Kosovës Republika Kosova - Republic of Kosovo Qeveria - Vlada - Government ZYRAEKRYEMINISTRIT / URED PREMIJERA OFFICEOFTHE PRIME MINISTER AGJENCIA PËR BARAZI GJINORE AGENCIJA ZA RAVNOPRAVNOST

More information

NGRITJA E VETËDIJESIMIT PËR BARAZI

NGRITJA E VETËDIJESIMIT PËR BARAZI NGRITJA E VETËDIJESIMIT PËR BARAZI Doracaku për trajnerë ADMINISTRATA Partnerët Implementues Ky publikim është hartuar me ndihmën e Bashkimit Evropian dhe është rezultat i projektit binjakëzues të BE-së

More information

Universiteti i Gjakovës Fehmi Agani Fakulteti i Edukimit Program Fillor PUNIM DIPLOME

Universiteti i Gjakovës Fehmi Agani Fakulteti i Edukimit Program Fillor PUNIM DIPLOME Universiteti i Gjakovës Fehmi Agani Fakulteti i Edukimit Program Fillor PUNIM DIPLOME Planifikimi i punës mësimore sipas kurrikulës së re të Kosovës shikuar nga perspektiva e mësimdhënësve MENTORI: Prof.ass.dr.

More information

Siguria e fëmijëve në internet

Siguria e fëmijëve në internet Siguria e fëmijëve në internet SIGURIA E FËMIJËVE NË INTERNET Prishtinë, Qershor, 2014 Autorët: Besianë Musmurati Teuta Zymeri Editorët: Hamit Qeriqi Bedri Zymeri Liridon Latifi Implementuar nga: Qendra

More information

SIGURIA NË INTERNET. Rezultatet kryesore nga opinionet e fëmijëve

SIGURIA NË INTERNET. Rezultatet kryesore nga opinionet e fëmijëve SIGURIA NË INTERNET Rezultatet kryesore nga opinionet e fëmijëve SIGURIA NË INTERNET REZULTATET KRYESORE NGA OPINIONET E FËMIJËVE 2012 1 "Ky projekt u financua përmes grantit të Ambasadës Amerikane në

More information

KËRKIM M P EDAGOGJI J K I E P r ë mb m led e hje e pu p ni n me m s e h P i r shti t në, ë 2014

KËRKIM M P EDAGOGJI J K I E P r ë mb m led e hje e pu p ni n me m s e h P i r shti t në, ë 2014 KËRKIME PEDAGOGJIKE Përmbledhje punimesh Prishtinë, 2014 3 Botues: Instituti Pedagogjik i Kosovës Kryeredaktor: Nezir Çoçaj Redaksia (Këshilli Shkencor i IPK-së): Islam Krasniqi Merita Shala Ganimete Kulingja

More information

LOJËRA DHE USHTRIME PËR TRAJNERË

LOJËRA DHE USHTRIME PËR TRAJNERË 1 50 LOJËRA DHE USHTRIME PËR TRAJNERË Ky botim është shkëputur nga Participatory Methodology Series e International Institute for Environment and Development, UK. 50 lojëra dhe ushtrime për trajnerë Ky

More information

NJË MËNYRË. e RE JETESE

NJË MËNYRË. e RE JETESE NJË MËNYRË e RE JETESE NJË MËNYRË e RE JETESE Të Kuptosh se Çfarë do të Thotë të Pranosh Krishtin JOYCE MEYER NJË MËNYRË e RE JETESE Joyce Meyer Citimet biblike janë marrë nga Bibla, Versioni ABS. E drejta

More information

AIR PASSENGER RIGHTS (TE DREJTAT AJRORE TE PASAGJEREVE) EU COMPLAINT FORM (FORMULAR I ANKIMIMIT)

AIR PASSENGER RIGHTS (TE DREJTAT AJRORE TE PASAGJEREVE) EU COMPLAINT FORM (FORMULAR I ANKIMIMIT) AIR PASSENGER RIGHTS (TE DREJTAT AJRORE TE PASAGJEREVE) EU COMPLAINT FORM (FORMULAR I ANKIMIMIT) THIS FORM CAN BE USED TO LODGE A COMPLAINT WITH AN AIRLINE AND/OR A NATIONAL ENFORCEMENT BODY. KY FORMULAR

More information

Kontabilisti në biznes Accountant in business

Kontabilisti në biznes Accountant in business Shoqata e Kontabilistëve të Çertifikuar dhe Auditorëve të Kosovës Society of Certified Accountants and Auditors of Kosovo Kontabilisti në biznes Accountant in business P3 Nr. Zgjidhjet FLETË PROVIMI Exam

More information

Planifikimi i menaxhimit të siteve të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s Udhëzime për hartimin, zbatimin dhe monitorimin e planeve të menaxhimit

Planifikimi i menaxhimit të siteve të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s Udhëzime për hartimin, zbatimin dhe monitorimin e planeve të menaxhimit QENDRA PËR KONSERVIM DHE ARKEOLOGJI E MALIT TË ZI Planifikimi i menaxhimit të siteve të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s Udhëzime për hartimin, zbatimin dhe monitorimin e planeve të menaxhimit Projekti

More information

MSA-ja për të gjithë. Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet BE-së dhe Kosovës

MSA-ja për të gjithë. Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet BE-së dhe Kosovës MSA-ja për të gjithë Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet BE-së dhe Kosovës MSA-ja për të gjithë Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet

More information

ANALIZA E NEVOJAVE PËR TRAJNIME TË NVM-ve

ANALIZA E NEVOJAVE PËR TRAJNIME TË NVM-ve Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria Vlada-Government - Ministarstvo Trgovine i Industrije- Ministry of Trade and Industry Agjencia për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve

More information

Louise Hay. Pa stres. Afirmime pozitive. të miratuara dhe të rekomanduara. nga Daut Demaku. përkthyer nga Ridvan Bunjaku :( :)

Louise Hay. Pa stres. Afirmime pozitive. të miratuara dhe të rekomanduara. nga Daut Demaku. përkthyer nga Ridvan Bunjaku :( :) Louise Hay Pa stres Afirmime pozitive të miratuara dhe të rekomanduara nga Daut Demaku përkthyer nga Ridvan Bunjaku :( :) Prishtinë, nëntor 2012 Përshëndetje, unë jam Luiz Hej. Mirë se vini në këtë tekst

More information

KOSOVË RAPORTI I PROGRESIT DHE INDEKSI PËR MROJTJEN E FËMIJËS THEKSON MANGËSITË KRYESORE NË SISTEMIN E MBROJTJES SË FËMIJËS

KOSOVË RAPORTI I PROGRESIT DHE INDEKSI PËR MROJTJEN E FËMIJËS THEKSON MANGËSITË KRYESORE NË SISTEMIN E MBROJTJES SË FËMIJËS KOSOVË RAPORTI I PROGRESIT DHE INDEKSI PËR MROJTJEN E FËMIJËS THEKSON MANGËSITË KRYESORE NË SISTEMIN E MBROJTJES SË FËMIJËS ChildPact është koalicion rajonal i 650 organizatave të shoqërisë civile të cilat

More information

Papunësia. Unemployment. Copyright c 2004 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

Papunësia. Unemployment. Copyright c 2004 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. Papunësia Unemployment Pytjet Hulumtuese Çka është papunësia? Kush llogaritet si i papunë? Kush llogaritet si i punësuar? Kush e përbënë fuqinë punëtore? Kush nuk bën pjesë në fuqinë punëtore? Çka thotë

More information

PLANI STRATEGJIK PËR MBROJTJEN E FËMIJËVE NGA RREZIQET NË INTERNET

PLANI STRATEGJIK PËR MBROJTJEN E FËMIJËVE NGA RREZIQET NË INTERNET Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria Vlada-Government Zyra e Kryeministrit - Ured Premijera - Office of the Prime Minister Zyra për Qeverisje të Mirë/Kancelarija za Dobro Upravljanje/Office

More information

STRATEGJIA PER DECENTRALIZIMIN E SHERBIMEVE SOCIALE NE KOSOVE ( )

STRATEGJIA PER DECENTRALIZIMIN E SHERBIMEVE SOCIALE NE KOSOVE ( ) STRATEGJIA PER DECENTRALIZIMIN E SHERBIMEVE SOCIALE NE KOSOVE (2013-2017) ZHVILLUAR NGA KOMISIONI KËSHILLIMOR PER POLITIKA VENDORE PER DECENTRALIZIMIN E SHERBIMEVE SOCIALE Një nismë politikash e përkrahur

More information

Vlerësimi i performancës

Vlerësimi i performancës Projekti Mbështetje Teknike për MASHT (FBSA) Kosovë Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë Ministry of Education, Science and Technology Ministarstvo Obrazovanja Nauke i Tehnologije Technical Assistance

More information

Veglat/Mjetet në INXHINIERINË SOFTUERIKE

Veglat/Mjetet në INXHINIERINË SOFTUERIKE Veglat/Mjetet në INXHINIERINË SOFTUERIKE Veglat për menaxhimin e konfigurimit dhe ndryshimeve në kontrollim Veglat për zbulim të Defekteve, per zgjerim, per qeshtje te ndryshme te gjurmimit Kur një softuerë

More information

Korniza Ligjore për të Drejtat e Fëmijëve në Kosovë. Studim mbi pajtueshmërinë e legjislacionit në fuqi me Konventën për të Drejtat e Fëmijëve

Korniza Ligjore për të Drejtat e Fëmijëve në Kosovë. Studim mbi pajtueshmërinë e legjislacionit në fuqi me Konventën për të Drejtat e Fëmijëve Korniza Ligjore për të Drejtat e Fëmijëve në Kosovë Studim mbi pajtueshmërinë e legjislacionit në fuqi me Konventën për të Drejtat e Fëmijëve Korniza Ligjore për të Drejtat e Fëmijëve në Kosovë Studim

More information

SHKAQET DHE PASOJAT E PËRFSHIRJËS SË FËMIJËVE NË TREGUN E PUNËS - RASTI I KOSOVËS

SHKAQET DHE PASOJAT E PËRFSHIRJËS SË FËMIJËVE NË TREGUN E PUNËS - RASTI I KOSOVËS 331.5-053.2(497.115) C E N T R U M 5 Donjeta Morina, MSc 1 SHKAQET DHE PASOJAT E PËRFSHIRJËS SË FËMIJËVE NË TREGUN E PUNËS - RASTI I KOSOVËS ПРИЧИНИТЕ И ПОСЛЕДИЦИТЕ НА ВКЛУЧУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА ВО ПАЗАРОТ

More information

NDIKIMI I KAPITALIT SOCIAL NË PERFORMANCËN ARSIMORE SI FAKTOR I ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM

NDIKIMI I KAPITALIT SOCIAL NË PERFORMANCËN ARSIMORE SI FAKTOR I ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM Mendim Zenku, МA C E N T R U M 6 UDC: 37.014.54:316.43 NDIKIMI I KAPITALIT SOCIAL NË PERFORMANCËN ARSIMORE SI FAKTOR I ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM ВЛИЈАНИЕТО НА СОЦИЈАЛНИОТ КАПИТАЛ ВО ОБРАЗОВНАТА ПЕРФОРМАНСА

More information

REPUBLIKA E KOSOVËS - РЕПУБЛИКА КОСОВO - REPUBLIC OF KOSOVO GJYKATA KUSHTETUESE УСТАВНИ СУД CONSTITUTIONAL COURT

REPUBLIKA E KOSOVËS - РЕПУБЛИКА КОСОВO - REPUBLIC OF KOSOVO GJYKATA KUSHTETUESE УСТАВНИ СУД CONSTITUTIONAL COURT REPUBLIKA E KOSOVËS - РЕПУБЛИКА КОСОВO - REPUBLIC OF KOSOVO GJYKATA KUSHTETUESE УСТАВНИ СУД CONSTITUTIONAL COURT PLANI STRATEGJIK I GJYKATËS KUSHTETUESE TË KOSOVËS 2010 2013 Autor Kontribuues Redaktor

More information

STANDARDET PËR SHKOLLAT MIKE PËR FËMIJË

STANDARDET PËR SHKOLLAT MIKE PËR FËMIJË 2 REPUBLIKA E KOSOVËS/REPUBLIKA KOSOVA/ REPUBLIC OF KOSOVA QEVERIA E KOSOVËS / VLADA KOSOVA /GOVERNMENT OF KOSOVA MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË MINISTARSTVO ZA OBRAZOVANJE NAUKU I TEHNOLOGIJU

More information

Programi Arsimor i Individualizuar Kalimtar (IEP)

Programi Arsimor i Individualizuar Kalimtar (IEP) Programi Arsimor i Individualizuar Kalimtar (IEP) Zyra e Arsimit të Veçantë dhe e Shërbimeve të Ndërhyrjes së Hershme 2 Prill 2003 Departamenti i Arsimit të Michigan-it/Zyra e Arsimit të Veçantë dhe e

More information

Biografia. Data e diplomimit Diploma:

Biografia. Data e diplomimit Diploma: Biografia 1. Mbiemri: MUSTAFA 2. Emri: NAZAN 3. Nacionaliteti: Shqiptare 4. Shtetësia: Kosovar 5. Data e lindjes 25.04.1977 6. Gjinia: Femër 7. Detajet kontaktuese: Emaili: nazan.mustafa@gmail.com Tel:

More information

Prania e dhunës në marrëdhëniet e adoleshentëve

Prania e dhunës në marrëdhëniet e adoleshentëve Prania e dhunës në marrëdhëniet e adoleshentëve Botues: Qendra Kosovare për Studime Gjinore (QKSGJ) Menaxhere Projekti dhe Redaktore: Luljeta Vuniqi Hulumtimi është jetësuar nga: IQ Consulting Shkruar

More information

Analizë politikash 05/2016

Analizë politikash 05/2016 Analizë politikash 05/2016 Standardet për Memorandume Shpjeguese të Projektligjeve dhe Roli i Kuvendit të Kosovës në përmirësimin e tyre Ky botim është realizuar me përkrahjen e projektit Promovimi i Shoqërisë

More information

LETËRSIA NË MËSIMIN E GJUHËS SË HUAJ

LETËRSIA NË MËSIMIN E GJUHËS SË HUAJ UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I GJUHËVE TË HUAJA DEPARTAMENTI I GJUHËS ANGLEZE LETËRSIA NË MËSIMIN E GJUHËS SË HUAJ Punim për Gradën Doktor i Shkencave Specialiteti: Letërsia Punoi: MUSTAFA ERDEM Udhëheqës

More information

PËR PËRDORIMIN E GJUHËVE

PËR PËRDORIMIN E GJUHËVE UNITED NATIONS NATIONS UNIES United Nations Interim Mission d Administration Administration Mission Intérimaire des Nations Unies au in Kosovo UNMIK Kosovo PROVISIONAL INSTITUTIONS OF SELF GOVERNMENT Ligji

More information

PROGRAMI PËR MBËSHTETJE TË PLANIFIKIMIT HAPËSINOR KOMUNAL NË KOSOVË

PROGRAMI PËR MBËSHTETJE TË PLANIFIKIMIT HAPËSINOR KOMUNAL NË KOSOVË PROGRAMI PËR MBËSHTETJE TË PLANIFIKIMIT HAPËSINOR KOMUNAL NË KOSOVË Bëjmë Qytete më të Mira Një dekadë së bashku Implementuar nga: Financuar nga: SWEDISH DEVELOPMENT COOPERATION MOHIM I PËRGJEGJËSISË Emërtimet

More information

Njohuritë, qëndrimet, praktikat dhe sjelljet mbi diabetin dhe hipertensionin. Përmbledhje e studimit 2016

Njohuritë, qëndrimet, praktikat dhe sjelljet mbi diabetin dhe hipertensionin. Përmbledhje e studimit 2016 Njohuritë, qëndrimet, praktikat dhe sjelljet mbi diabetin dhe hipertensionin Përmbledhje e studimit 2016 Projekti Kujdesi Shëndetësor i Qasshëm dhe Cilësor Projekti Kujdesi Shëndetësor i Qasshëm dhe Cilësor

More information

SHKATHTËSITË E PUNËSIMIT

SHKATHTËSITË E PUNËSIMIT Projekti për Zhvillimin e Rinisë në Kosovë Njësia për Implementim të Projektit Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit Qeveria e Kosovës DORACAK MBI SHKATHTËSITË E PUNËSIMIT TË TË RINJVE NË KOSOVË Prishtinë,

More information

AAP-ja në formë të dyfishtë. Arsimi dhe Aftësimi Profesional në Gjermani

AAP-ja në formë të dyfishtë. Arsimi dhe Aftësimi Profesional në Gjermani AAP-ja në formë të dyfishtë Arsimi dhe Aftësimi Profesional në Gjermani Përmbajtja I. Përmbledhje II. Si funksionon AAP-ja në formë të dyfishtë III. Përfitimet dhe sfidat aktuale IV. Kushtet: pse funksionon

More information

UNIVERSITETI I GJAKOVËS Fehmi Agani FAKULTETI I EDUKIMIT GJAKOVË Programi: Parashkollor

UNIVERSITETI I GJAKOVËS Fehmi Agani FAKULTETI I EDUKIMIT GJAKOVË Programi: Parashkollor UNIVERSITETI I GJAKOVËS Fehmi Agani FAKULTETI I EDUKIMIT GJAKOVË Programi: Parashkollor PUNIM DIPLOME Tema: FËMIJËT NË EDUKIMIN E TYRE ME PËRKRAHJEN E PRINDËRVE Mentor: Prof. Ass. Dr. Shefqet MULLIQI Kandidatja:

More information

Përgaditja e punimit shkencor dhe temës master

Përgaditja e punimit shkencor dhe temës master (Master) Ligjerata 11 Metodologjia hulumtuese Përgaditja e punimit shkencor dhe temës master Prof.asc. Avdullah Hoti 1 Literatura relevante 1. Bourner, T. (1996): The research process: four steps to success;

More information

Shkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt

Shkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt Shkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt KDU 314.55(496.51-2) Shqipe Shaqiri Abstrakt Shkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt kanë qenë objekt i studimit në këtë hulumtim.

More information

RREGULLORE (MAP ) NR. 01/2015 PËR SHENJAT UNIKE TË KLASIFIKIMIT TË DOKUMENTEVE DHE AFATET E RUAJTJES SË TYRE

RREGULLORE (MAP ) NR. 01/2015 PËR SHENJAT UNIKE TË KLASIFIKIMIT TË DOKUMENTEVE DHE AFATET E RUAJTJES SË TYRE Republika e Kosovës Republika Kosova - Republic of Kosovo Qeveria Vlada Government Ministria e Administratës Publike-Ministarstvo Javne Uprave Ministry of Public Administration RREGULLORE (MAP ) NR. 01/2015

More information

Tel: 044/

Tel: 044/ CURRICULUM VITAE 1. Mbiemri: Devolli 2. Emri: Ardita 3. Nacionaliteti: Shqiptare 4. Shtetësia: Kosovare 5. Data e Lindjes: 04.04.1968 6. Gjinia: Femër 7. Detajet kontaktuese: 8. Niveli Arsimor: Email:

More information

Roli i të Rinjve. Subjektet Politike. në Kosovë

Roli i të Rinjve. Subjektet Politike. në Kosovë Roli i të Rinjve në Subjektet Politike në Kosovë Korrik 2016 Roli i Rinisë në Subjektet Politike Të drejtat e autorit 2016 Fondacioni Ndërkombëtar për Sisteme Zgjedhore (IFES). Të gjitha të drejtat e rezervuara.

More information

PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE PËR VITIN 2018

PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE PËR VITIN 2018 Republika e Kosovës Republika Kosova Republic of Kosovo Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Savet Kosova za Kulturno Nasledje / Kosovo Council for the Cultural Heritage PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS

More information

Doracak pёr arsimin gjithёpёrfshirёs

Doracak pёr arsimin gjithёpёrfshirёs Doracak pёr arsimin gjithёpёrfshirёs 1 Titulli: DORACAK PËR ARSIMIN GJITHËPËRFSHIRËS Botues: Byroja e Zhvillimit të Arsimit Për botuesin: Vesna Horvatiq Autore: Prof. Xhudit Holenveger me pjesëmarrje të

More information

Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo

Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare Regulatory Authority of Electronic and Postal Communications Regulatorni Autoritet

More information

Speci Shqipëri

Speci Shqipëri Shqipëri 2017 2018 baburra Vedrana F1 Është hibrid shumë i hershëm i llojit të Baburrës së bardhë-gjelbër me tipar gjysëm të hapur. Ka një sistem rrënjor shumë të fuqishëm i cili i mundëson një rritje

More information

Auditim zgjidhjet. Shoqata e kontabilistëve të çertifikuar dhe auditorëve të Kosovës Society of Certified Accountants and Auditors of Kosovo

Auditim zgjidhjet. Shoqata e kontabilistëve të çertifikuar dhe auditorëve të Kosovës Society of Certified Accountants and Auditors of Kosovo Shoqata e kontabilistëve të çertifikuar dhe auditorëve të Kosovës Society of Certified Accountants and Auditors of Kosovo Auditim zgjidhjet P6 Data 11/10/2014 Detyra 1 (a) Standardi 260 i auditimit Komunikimi

More information

VARFËRIA NË KONSUM NË REPUBLIKËN

VARFËRIA NË KONSUM NË REPUBLIKËN Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized The VARFËRIA NË KONSUM NË REPUBLIKËN E KOSOVËs në vitin 211 Mars 213 a Botërore Rajoni

More information

Botues Instituti Pedagogjik i Kosovës. Kryeredaktor Nezir Çoçaj. Përgatitja elektronike Luljeta Bajrami Shala

Botues Instituti Pedagogjik i Kosovës. Kryeredaktor Nezir Çoçaj. Përgatitja elektronike Luljeta Bajrami Shala Botues Instituti Pedagogjik i Kosovës Kryeredaktor Nezir Çoçaj Përgatitja elektronike Luljeta Bajrami Shala Konsulentë të projektit Ismet Potera Irida Sina Lektore Zehrije Plakolli Ky material është produkt

More information

Tel: Natyrore, Departamenti i Matematikës

Tel: Natyrore, Departamenti i Matematikës CURRICULUM VITAE 1. Mbiemri: Gashi 2. Emri: Menderes 3. Nacionaliteti: Shqiptar 4. Data e lindjes: 5.6.1964 5. Gjinia: Mashkull 6. Detajet kontaktuese: 7. Niveli arsimor: Email: menderes_gashi@yahoo.com

More information

PLANPROGRAMI MËSIMOR - SYLLABUS Menaxhimi i politikave të sigurisë

PLANPROGRAMI MËSIMOR - SYLLABUS Menaxhimi i politikave të sigurisë Niveli i studimeve Bachelor Programi Lënda Viti Semestri I I www.kolegjibiznesi.com info@kolegjibiznesi.com 038 500 878 044 500 878 049 500 878 Prishtinë, Ulpianë, rr. Motrat Qiriazi nr. 29 PLANPROGRAMI

More information

Raporti i Ekipit të Akreditimit

Raporti i Ekipit të Akreditimit Raporti i Ekipit të Akreditimit Kolegji Universum, 2012 Përgaditur për Agjencinë e Akreditimit të Kosovës Nga: Prof. Jürgen Bruns Prof. Dr. Andreë Goodspeed Prof. Dr. Peter Mertens Dr. Heinz-Ulrich Schmidt

More information

PJESËMARRJA E TË RINJVE NË POLITIKË DHE VENDIM-MARRJE NË SHQIPËRI. STUDIM (draft)

PJESËMARRJA E TË RINJVE NË POLITIKË DHE VENDIM-MARRJE NË SHQIPËRI. STUDIM (draft) PJESËMARRJA E TË RINJVE NË POLITIKË DHE VENDIM-MARRJE NË SHQIPËRI STUDIM (draft) Tiranë, Maj 2015 1. Përmbledhje Ekzekutive Pavarësisht se të rinjtë nën-moshën 25 vjeç përbëjnë gjysmën e popullsisë në

More information

PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE PËR VITIN 2017

PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS PËR TRASHËGIMI KULTURORE PËR VITIN 2017 Republika e Kosovës Republika Kosova Republic of Kosovo Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Savet Kosova za Kulturno Nasledje / Kosovo Council for the Cultural Heritage PLANI I PUNËS I KËSHILLIT TË KOSOVËS

More information

Ky libër u mundësua nga Programi i Angazhimit për Barazi (E4E), i financuar nga Agjencia e Shteteve të \ Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar USAID

Ky libër u mundësua nga Programi i Angazhimit për Barazi (E4E), i financuar nga Agjencia e Shteteve të \ Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar USAID LËVIZJA LGBT Ky libër u mundësua nga Programi i Angazhimit për Barazi (E4E), i financuar nga Agjencia e Shteteve të \ Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar USAID dhe implementuar nga Qendra e Trajnimeve

More information

Nxitja e bashkëpunimi rajonale dhe zhvillimi i balancuar territorial i vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin drejt integrimit në BE

Nxitja e bashkëpunimi rajonale dhe zhvillimi i balancuar territorial i vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin drejt integrimit në BE Nxitja e bashkëpunimi rajonale dhe zhvillimi i balancuar territorial i vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin drejt integrimit në BE Procesverbali i takimi i gjashtëmbëdhjetë i Grupit të Aktorëve

More information

Gjendja e Emergjencave dhe Mbrojtjes Civile në Republikën e Kosovës

Gjendja e Emergjencave dhe Mbrojtjes Civile në Republikën e Kosovës Gjendja e Emergjencave dhe Mbrojtjes Civile në Republikën e Kosovës Prishtinë, Korrik, 2008 1 Publikuar nga: QENDRA KOSOVARE PËR STUDIME TË SIGURISË HULUMTIM për Gjendjen e Emergjencave dhe Mbrojtjes Civile

More information

UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI. Fakulteti i edukimit ( Programi Fillor)

UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI. Fakulteti i edukimit ( Programi Fillor) UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI Fakulteti i edukimit ( Programi Fillor) STUDIME BACHELOR TEMA: TEKNIKA MONTESSORI, Roli, funksioni dhe ndikimi i saj në edukimin e fëmijës Udhëheqësi shkencor: Kandidate

More information

INSTRUMENTET PËR MBLEDHJE TË TË DHËNAVE

INSTRUMENTET PËR MBLEDHJE TË TË DHËNAVE Kreu i shtatë INSTRUMENTET PËR REGJISTRIM DHE MBLEDHJE TË TË DHËNAVE Qëllimet Kuptimi i instrumenteve për regjistrim dhe mbedhje të të dhënave, Njohja e llojeve të instrumenteve sipas llojit të metodës

More information

Raport Vlerësimi në lidhje me aplikimin për akreditim të Kolegjit për Biznes dhe Teknologji (Tani e tutje UBT) Prishtinë,

Raport Vlerësimi në lidhje me aplikimin për akreditim të Kolegjit për Biznes dhe Teknologji (Tani e tutje UBT) Prishtinë, Raport Vlerësimi në lidhje me aplikimin për akreditim të Kolegjit për Biznes dhe Teknologji (Tani e tutje UBT) Prishtinë, Vlerësimi i përgatitur nga një ekip ekspertësh i përbërë nga Prof. Dr. Dr. h.c.mult.

More information

Revistë kërkimore-shkencore. Dega Ferizaj

Revistë kërkimore-shkencore. Dega Ferizaj ABSTR TRAKT Revistë kërkimore-shkencore ABSTRAKT Nr.1, 2015 Dega Ferizaj Keshilli redaktues: Medain Hashani Bujar Tafa Lindita Jusufi Roberta Bajrami Shqipe Shaqiri Driton Sejdiu 2 Abstrakt, nr.1, 2015

More information

Reforma në Menaxhim të Mbeturinave

Reforma në Menaxhim të Mbeturinave Reforma në Menaxhim të Mbeturinave Me Ligjin për Vetëqeverisje Lokale (Art. 17.1 f) dhe ndryshimet e Ligjit për Mbeturina në vitin 2012, komunat në Kosovë kanë marrë kompetenca të reja për menaxhimin e

More information

UDHËZIME PËR MËSIMDHËNËSIT PËR GJITHËPËRFSHIRJEN SOCIALE TË ROMËVE, ASHKALIVE DHE EGJIPTIANËVE NË SHKOLLA

UDHËZIME PËR MËSIMDHËNËSIT PËR GJITHËPËRFSHIRJEN SOCIALE TË ROMËVE, ASHKALIVE DHE EGJIPTIANËVE NË SHKOLLA UDHËZIME PËR MËSIMDHËNËSIT PËR GJITHËPËRFSHIRJEN SOCIALE TË ROMËVE, ASHKALIVE DHE EGJIPTIANËVE NË SHKOLLA Prishtinë 2015 Supporting Access to Education and Intercultural Understanding UDHËZIME PËR MËSIMDHËNËSIT

More information

MENAXHMENTI TURISTIK NË KOSOVË, ZHVILLIMI I BURIMEVE NJERËZORE

MENAXHMENTI TURISTIK NË KOSOVË, ZHVILLIMI I BURIMEVE NJERËZORE Role, Competences and Responsibilities of Public Institutions on Generating new Scope Towards European Integration Roli, Kompetencat dhe Përgjegjësitë e Institucioneve Publike në krijimin e hapësirave

More information

UNMIK RREGULLORE NR. 2003/4 PËR SHPALLJEN E LIGJIT TË MIRATUAR NGA KUVENDI I KOSOVËS MBI INSPEKTORATIN E PUNËS SË KOSOVËS

UNMIK RREGULLORE NR. 2003/4 PËR SHPALLJEN E LIGJIT TË MIRATUAR NGA KUVENDI I KOSOVËS MBI INSPEKTORATIN E PUNËS SË KOSOVËS UNITED NATIONS United Nations Interim Administration Mission in Kosovo UNMIK NATIONS UNIES Mission d Administration Intérimaire des Nations Unies au Kosovo UNMIK/RREG/2003/4 21 shkurt 2003 RREGULLORE NR.

More information

Curriculum Vitae - CV

Curriculum Vitae - CV Curriculum Vitae - CV TE DHËNAT PERSONALE Emri / Mbiemri Liridon VELIU Adresa Fsh. Polac, 41000 Skenderaj, Kosovë Telephoni Mobil: +377 (0) 45 244 299 E-mail liridon.veliu@uni-pr.edu Përkatësia kombëtare

More information

Tema Revista shkencore Impact factor/issn

Tema Revista shkencore Impact factor/issn CURRICULUM VITAE 1. Mbiemri: VULA 2. Emri: Elsa 3. Kombesia: Shqipëtare 4. Data e lindjes 26.05.1991 5. Vendi i lindjes: Gjakovë 6. Kontakti: Femër Email: vula.elsa@gmail.com elsa.vula@uni-gjk.org Tel:

More information

Plani Zhvillimor Komunal i Komunës së Rahovecit Raporti për Vlerësimin Strategjik Mjedisor (VSM) (draft)

Plani Zhvillimor Komunal i Komunës së Rahovecit Raporti për Vlerësimin Strategjik Mjedisor (VSM) (draft) Programi për mbështetjen e planifikimit hapësinor komunal në Kosovë Plani Zhvillimor Komunal i Komunës së Rahovecit Raporti për Vlerësimin Strategjik Mjedisor (VSM) (draft) KOSOVË-ESTONI 2012 1 2 Draft

More information

ALBANIA RAPORTI VJETOR 2016 RAPORTI VJETOR Përgatiti: Znj. Teuta Shkenza Drejtor Nacional SOS Fshatrat e Fëmijëve Shqipëri

ALBANIA RAPORTI VJETOR 2016 RAPORTI VJETOR Përgatiti: Znj. Teuta Shkenza Drejtor Nacional SOS Fshatrat e Fëmijëve Shqipëri Përgatiti: Znj. Teuta Shkenza Drejtor Nacional SOS Fshatrat e Fëmijëve Shqipëri 1 Tabela e Përmbajtjes Përmbledhje e Punës së Shoqatës Nmacionale për vitin e raportuar... 3 1. Një Fëmijë... 4 1.1 Kujdesi

More information

VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS

VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS K.D.U. 342.4(496.51) Phd. Cand. Zahir ÇERKINI VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS Përmbledhje Punimi me titull Vlerat themelore që mbron kushtetuta

More information

PARIMI I MOS-DISKRIMINIMIT SI PJESË E UNIONIT EVROPIAN ПРИНЦИПОТ НА НЕ-ДИСКРИМИНАЦИЈА КАКО ДЕЛ ОД ЕВРОПСКАТА УНИЈА

PARIMI I MOS-DISKRIMINIMIT SI PJESË E UNIONIT EVROPIAN ПРИНЦИПОТ НА НЕ-ДИСКРИМИНАЦИЈА КАКО ДЕЛ ОД ЕВРОПСКАТА УНИЈА Sheherzada Murati, PhD 1 UDC: 342.722(4-672 ЕУ) PARIMI I MOS-DISKRIMINIMIT SI PJESË E UNIONIT EVROPIAN ПРИНЦИПОТ НА НЕ-ДИСКРИМИНАЦИЈА КАКО ДЕЛ ОД ЕВРОПСКАТА УНИЈА PRINCIPLE OF NON-DISCRIMINATION AS PART

More information

REVISTA SHQIPTARE E STUDIMEVE ARSIMORE

REVISTA SHQIPTARE E STUDIMEVE ARSIMORE ISSN: 2309-2769 Volumi 1 Nr. 2 2013 REVISTA SHQIPTARE E STUDIMEVE ARSIMORE QËLLIMET E REVISTËS Revista Shqiptare e Studimeve Arsimore (AJES) është ndërkombëtare e përqendruar në problemet e arsimit shqiptar.

More information

Kursi bazë 1: Rëndësia e BE

Kursi bazë 1: Rëndësia e BE Kursi bazë 1: Rëndësia e BE Përse merremi me BE? Rëndësia praktike Në kuadër të këtij kursi të parë bazë rreth BE duam të marrim pak kohë për të menduar rreth objektit, me të cilin kërkojmë të merremi,

More information

ANALIZË E SHKURTËR MBI SINDIKATAT

ANALIZË E SHKURTËR MBI SINDIKATAT ANALIZË E SHKURTËR MBI SINDIKATAT Pjesëmarrja e grave në sindikata dhe respektimi i të drejtave të tyre në tregun e punës në Kosovë Autore: Nida Krasniqi Përmbledhje Ekzekutive Kjo analizë e shkurtër e

More information

Curriculum Vitae - CV

Curriculum Vitae - CV Curriculum Vitae - CV TE DHËNAT PERSONALE Emri / Mbiemri Liridon VELIU Adresa Fsh. Polac, 41000 Skenderaj, Kosovë Telephoni Mobil: +377 (0) 45 244 299 E-mail liridon.veliu@uni-pr.edu Përkatësia kombëtare

More information

SFIDAT E VENDEVE TË BALLKANIT PERËNDIMOR NË PROCESIN E ANËTARËSIMIT NË BASHKIMIN EVROPIAN - RASTI I KOSOVËS DREJTIMI POLITIKAT DHE QEVERISJA NË EVROPË

SFIDAT E VENDEVE TË BALLKANIT PERËNDIMOR NË PROCESIN E ANËTARËSIMIT NË BASHKIMIN EVROPIAN - RASTI I KOSOVËS DREJTIMI POLITIKAT DHE QEVERISJA NË EVROPË REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS INSTITUTI I STUDIMEVE EVROPIANE TEMA E DISERTACIONIT PËR MBROJTJEN E GRADËS SHKENCORE DOKTOR SFIDAT E VENDEVE TË BALLKANIT PERËNDIMOR NË PROCESIN E ANËTARËSIMIT

More information

Roli i arsimit në zhvillimin ekonomik të vendit

Roli i arsimit në zhvillimin ekonomik të vendit Roli i arsimit në zhvillimin ekonomik të vendit Anemonë Zeneli Gusht, 2013 Arsimi është një ndër shtyllat kryesore të një shoqërie të shëndoshë dhe të zhvilluar. Në mënyrë që një shtet të zhvillohet në

More information

Arsimi inkluziv në kuadër të Shkollës mike të fëmijës. Rezultatet dhe rekomandimet për Maqedoninë

Arsimi inkluziv në kuadër të Shkollës mike të fëmijës. Rezultatet dhe rekomandimet për Maqedoninë Arsimi inkluziv në kuadër të Shkollës mike të fëmijës Rezultatet dhe rekomandimet për Maqedoninë Arsimi inkluziv në kuadër të Shkollës mike të fëmijës Rezultatet dhe rekomandimet për Maqedoninë CIP Каталогизација

More information

MARTESAT E HERSHME NË SHQIPËRI Një vështrim Specifik i Komunitetit Rom

MARTESAT E HERSHME NË SHQIPËRI Një vështrim Specifik i Komunitetit Rom MARTESAT E HERSHME NË SHQIPËRI Një vështrim Specifik i Komunitetit Rom Shkurt, 2015 Mbeshtetur nga Fondi Kanadez per Iniciativat Lokale 2015 Observatori për të Drejtat e Fëmijëve ISBN: 978-9928-114-53-2

More information

NJOFTIM FALËNDERIMET. E drejta e autorit Programi i Kombeve të Bashkuara për Vendbanimet Njerëzore (UN-Habitat), 2012

NJOFTIM FALËNDERIMET. E drejta e autorit Programi i Kombeve të Bashkuara për Vendbanimet Njerëzore (UN-Habitat), 2012 NJOFTIM Emërtimet e përdorura dhe prezantimet e materialit në këtë botim nuk paraqesin shprehjen e asnjë opinioni nga ana e Sekretariatit të Kombeve të Bashkuara në lidhje me statusin ligjor të ndonjë

More information

oto FEMRAT & QEVERISJA

oto FEMRAT & QEVERISJA Media Zhvillimi Qyteti Vendimarrja oto FEMRAT & QEVERISJA Komiteti për Qeverisje të Mirë FEMRAT & QEVERISJA Komiteti për Qeverisje të Mirë FEMRAT & QEVERISJA Autorë: 1. Merita Maliqi 2. Shqipe Hajredini

More information

RAPORT REAGIMI: PËRGJIGJET NDAJ RASTEVE TË DHUNËS NË FAMILJE DUKE MARRË PARASYSH VDEKJEN E ZNJ. ZEJNEPE BYTYÇI-BERISHA

RAPORT REAGIMI: PËRGJIGJET NDAJ RASTEVE TË DHUNËS NË FAMILJE DUKE MARRË PARASYSH VDEKJEN E ZNJ. ZEJNEPE BYTYÇI-BERISHA Organization for Security and Co-operation in Europe Mission in Kosovo RAPORT REAGIMI: PËRGJIGJET NDAJ RASTEVE TË DHUNËS NË FAMILJE DUKE MARRË PARASYSH VDEKJEN E ZNJ. ZEJNEPE BYTYÇI-BERISHA Hyrje Organizata

More information