HANDELINGE ELFDE VERGADERING

Transcription

1 4-7 Junie 2012 HANDELINGE ELFDE VERGADERING SINODE VAN DIE NEDERDUITSE GEREFORMEERDE KERK IN OOS-KAAPLAND LUISTER NA GOD LUISTER NA MEKAAR LUISTER NA ANDER DOELGERIG DIENSBAAR

2

3 HANDELINGE ELFDE VERGADERING SINODE VAN DIE NG KERK IN OOS-KAAPLAND Opgedra aan jongmense Hierdie Handelinge word opgedra aan al die jong jongmense in ons gemeenskappe. Tydens die sinode het jong predikante die vergadering gefasiliteer om hul gebede vir die jeug in gebedsvlaggies uit te druk. Hierbo is een van die vlaggies. Die volledige reeks vlaggies kan besigtig word by: PORT ELIZABETH 4-7 JUNIE 2012 i

4 Aantekeninge ii

5 INHOUDSOPGAWE BELANGRIKE KENNISGEWING: Bladsy 1 tot 124 van hierdie Inhoudsopgawe verwys na 'n ander boek, die Sakelys van die Elfde Vergadering van die NG Kerk in Oos-Kaapland. Hierdie boek, die Handelinge, begin vanaf bladsy 125 SAKELYS (Afsonderlike boek) VOORWOORD... 1 ROETEKAART... 3 LYS VAN AFGEVAARDIGDES... 4 A1 VERSLAG VAN DIE ONTWERPSPAN / ORDEKOMMISSIE A2 VERSLAG VAN DIE SINODALE KOMMISSIE A3 VERSLAG VAN DIE SINODALE REGSKOMMISSIE A4 VISIONÊRE LEIERSKAP A5 BEGELEIDING A6 NAVORSING A7 STRATEGIESE BESTUUR A8 VERSLAG VAN DIE BYBELGENOOTSKAP VAN SUID-AFRIKA A9 VERSLAG VAN DIE IN MEMORIAM KOMMISSIE A10 BESLUITE AAN KERKRADE B BESKRYWINGSPUNTE C BESKRYWINGSPUNTE RAKENDE BEPALINGS EN REGLEMENTE D BYLAE HANDELINGE (Hierdie boek) VOORWOORD TOT DIE HANDELINGE VAN SINODE E LAAT STUKKE F VERSLAE VAN DIE TYDELIKE KOMMISSIES F1 Besluite aan Kerkrade F2 Tydelike Kommissie vir Kommissies F3.1 Eerste Verslag Tydelike Regskommissie F3.2 Tweede Verslag Tydelike Regskommissie F3.3 Derde Verslag Tydelike Regskommissie G HANDELINGE VAN DIE SINODE H BYLAE H1 Die NG Kerk as publieke kerk - Prof Piet Naudé H2 Kerk en onderwys - Mnr P Colditz H3 Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman H4 Huisgeloof - Ds J Avenant H5 Seënbedes vir die NG Kerk in Oos-Kaapland iii

6 AANTEKENINGE iv

7 VOORWOORD TOT DIE HANDELINGE VAN SINODE Verloop van die vergadering Die wyse waarop sinodale vergaderings in Oos- Kaapland plaasvind, het dramaties oor die laaste vyftien jaar verander. Sinode 2012 was 'n verdere mylpaal op die reis na 'n geloofsonderskeidende kerkverband en bediening. Ons het voortdurend gevra wat God besig is om in ons konteks te doen. Waar gemeentelike kontekste radikaal van mekaar verskil, is die bedoeling nie langer gemeentelike eenvormigheid nie, maar die bemagtiging van ringe en gemeentes om die Here in hul situasie na te volg. 'n Hoogtepunt van die sinode was die gesprek oor die Belhar-Belydenis en die wyse waarop die sinode dit ontvang het as 'n woord vir ons tyd. Dit bly steeds 'n uitdaging om Belhar as egte Christelike respons op die omstandighede van die laat twintigste eeu in Suid-Afrika te aanvaar, met 'n dringende boodskap vir 'n tyd soos hierdie. Sinode 2012 het op onderwys en jeugbediening gefokus. Hieroor is baie insette ontvang. Ringe neem steeds toenemend verantwoordelikheid vir die bediening. Oos-Kaapland verteenwoordig steeds die sinode in die land waar ringe maksimaal funksioneer. Dit is die gevolg van die institusionalisering van betekenisvolle verantwoordelikheid vir ringe. Vanuit verskeie oorde hoor ons die getuienis van gemeentes dat ringsprojekte hul verander. Geen mens kon nog sy/haar naaste in nood in die oë kyk, soos met baie ringsprojekte gebeur, en onveranderd gelaat word nie. Lidmate herken die liefde, genade en geregtigheid van Christus in die hoopgewende projekte wat in baie ringe aangepak word. Dit veranker hulle opnuut weer in hul Christelike identiteit. 2. Sosiale media en kommunikasie 'n Uitstaande kenmerk van die sinode is die wyse waarop sosiale media en elektroniese kommunikasie benut is om lidmate ingelig te hou. Klankopnames van verskeie sprekers is ook op die internet beskikbaar. Belangrike skakels is: Hierdie dokument In hierdie Handelinge, wat saam met die Sakelys ( n afsonderlike dokument) gelees moet word, vind u alle stukke wat voor die elfde gewone vergadering van die Sinode van Oos-Kaapland tydens haar sitting van 4-7 Junie 2007 in Port Elizabeth gedien het en wat nie opgeneem is in die Sakelys van die vergadering nie. Die Inhoudsopgawe van hierdie dokument maak van die Sakelys (p 1-124) en die Handelinge (p 125 en verder) een dokument, en die twee dokumente behoort saam gelees te word. Die Besluiteregister vir die aandag van Kerkrade is in die Handelinge ingebind. U vind dit onder Afdeling F, Verslae van Tydelike Kommissies. Dit is ook op ons sinode se webblad beskikbaar by U word vriendelike versoek om die dokument hier af te laai en as kerkrade te bestudeer. Veel van die sukses van die sinode hang van hierdie proses af. Die Notule van die vergadering vind u by Deel G Handelinge van die Sinode. 'n Hele aantal bylae word onder afdeling H ingesluit, waaronder die seënbede vir die lewe en dissipelskap van die NG Kerk in Oos-Kaapland. 4. Bedankings Die verskillende tydelike kommissies het n groot aandeel gehad aan die skryf van hierdie dokument. Aan almal wat meegewerk het: baie dankie. Die lede van die Tydelike kommissie vir die Notule, Besluite aan Kerkrade en die Sakeregister het vir 'n leeue-aandeel gesorg. Ook die tiksters het hul taak met groot toewyding verrig. Dit is wonderlik om deel van so 'n span te wees. In besonder wil ek vir Deon Strydom en Wiekus van Straaten (hulpskribas), Chantall Vermaak, Nellie Westraadt en Elize Kleinhans (tikwerk en logistieke koördinering van die administratiewe proses tydens die sinode) bedank vir hul doelgerigte werk en insette. Julle het die lewe vir my maklik gemaak. Baie dankie aan die personeel van die sinodale Kantoor wat vir die verpak en versending van die Sakelys en Handelinge verantwoordelik was. Danie Mouton : VDM Direkteur Sinode 125

8 E: Laat stukke E: LAAT STUKKE Geen laat stukke is ontvang nie. 126

9 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade F1: BESLUITE AAN KERKRADE 1. GEBRUIK VAN HIERDIE VERSLAG 1.1 Alle sake wat in hierdie verslag vermeld word, is bedoel vir die kennisname van Kerkrade. Volledige verwysings na die verskillende dokumente van die Algemene Sinode (sakelys, verslae van tydelike kommissies, notule e.s.m. word in die volledige besluiteregister gevind, wat op die Oos- Kaaplandse webblad beskikbaar is. 1.2 BESLUIT Die sinode keur die verslag in sy geheel goed vir deursending na kerkrade Kerkrade neem die hele verslag in behandeling Kerkrade neem kennis dat die volledige besluiteregister van die Algemene Sinode beskikbaar is by: pdf BESLUITE VAN DIE ALGEMENE SINODE UITTREKSELS UIT BESLUITE- REGISTER VAN DIE ALGEMENE SINODE 2.1 Hierdie gedeelte van die verslag fokus op sake uit die besluiteregister van die Algemene Sinode. In die enkele gevalle waar dit nodig is, word die toepaslike gedeelte uit die Agenda telkens met die besluit, soos vervat in die besluiteregister, gekombineer. 3. ARGIVALIA: DIGITERING VAN (vgl Agenda A.2 bl 30 pt 3.5; Notule Dag 5 bl...) 3.1 Agenda: 3. DIGITALISERING VAN ARGIVALIA VOLGENS OOREENKOMSTE MET GISA EN DIE GSU 3.1 Argivalia by ABID reeds gedigitaliseer:- Die digitering van alle gemeentelike Doop- en Lidmateregisters en registerafskrifte in bewaring by ABID is afgehandel. Die beraamde waarde van dié projek wat gratis vir die kerk gedoen is, beloop reeds meer R60 miljoen. Die indeksering van hierdie digitale registers deur die GSU nader ook voltooiing en sal elektroniese soektogte daarin moontlik maak. 3.2 Argivalia by ABID in proses van digitalisering:- Die GSU het hulle bereid verklaar om voort te gaan met die gratis digitering van alle handgeskrewe brieweboeke (oudste 1670 onder die slawe-tema) en kerkraadsnotules van voor 1915 wat ABID sou wou digiteer. Hulle het hulle ook bereid verklaar om alle betrokke dokumente/acta ten opsigte van Die NG Kerk en die Apartheidstydperk vir die tydperk , te digiteer. 3.3 Alle lidmaat- en huweliksregisters tans nog by gemeentes:- Daar is 'n baie groot aantal registers (3,900+) en registerafskrifte (1,120,000pp) nog in besit van gemeentes en die vier Kerkargiewe wat gedigiteer behoort te word. Die totale aantal bladsye en beligtings vir hierdie projek is ±1.9 miljoen teen n beraamde koste van ±$20 miljoen (±R140 miljoen) vir die GSU. Wanneer hierdie projek voltooi is, sal die GSU sedert 1998 reeds ±$34 miljoen spandeer het aan die digiteringsprojekte vir die NG Kerk sonder koste vir die kerk. Die GSU is gereed om, volgens die bestaande ooreenkoms, ook dié lidmaat- en huweliksregisters te digiteer. Die GSU was bereid om alle registers in gemeentes van al die sinodes volgens 'n program vanaf gemeentes na ABID in Stellenbosch te laat koerier, waar dit deur hulle gedigiteer sou word. Ná verfilming sou dit weer na die gemeentes teruggeneem word en waar gemeentes te ver van Stellenbosch geleë is, sou met die gemeentes gereël word om dit by die gemeente self te digiteer. Die logistiek om registers heen en weer te koerier is egter te moeilik en duur. Die GSU beplan nou om die digitering by gemeentes te laat doen deur digiteringspanne, behalwe in groter dorpe en stede waar registers na n sentrale punt geneem sal word vir digitering. 3.4 Het Jan Marais Nationale Fonds (HJMNF)- Net ná ABID in Oktober 2004 in die Kerkargiefgebou ingetrek het, het die NG Gemeente Stellenbosch se Historiese Kommissie met ABID begin saamwerk ten opsigte van die digitering van die gemeente se registers. In Mei 2005 is 'n skenking van R35,000 vanaf die HJMNF bekom vir 'n digiteringsprojek by ABID. Hiermee is gemeentelike/ kerklike argivalia wat gevaar staan om verlore te gaan, gedigiteer. Deeltydse personeel is hiermee vir hulle dienste vergoed. Op grond van die besonderse werk aan die betrokke digiteringsprojek, het proff Andreas van Wyk en Robbie Reinecke teen die einde van 2008 weer bemiddel om fondse vanaf dieselfde instansie te bekom en 'n bedrag van R100,000 is geskenk vir die digitering van oudiovisuele stukke en van gemeentelike/ kerklike argivalia wat gevaar staan om verlore te gaan. Prof Reinecke is steeds die nie-amptelike toesighouer oor die 127

10 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade projek en werk nou saam met die direkteur van ABID. 3.2 Besluit: 1 Die Algemene Sinode neem met dank kennis van die digitering van gemeentelike argivalia en van die ouer gemeentes deur beide die GSU en deur ABID met ondersteuning van die HJMNF. 2 Die Algemene Sinode keur die beplande digiteringsprojek goed waarvolgens die GSU ooreenkomstig die bestaande ooreenkoms met die NG Kerk, alle lidmaat- en huweliksregisters wat nog by gemeentes in al die sinodale gebiede is, stelselmatig volgens 'n program te digiteer. 3 Die digitering van alle registers tans nog by gemeentes word deur digiteringspanne van die GSU by gemeentes gedoen, behalwe in groter dorpe en stede waar registers na n sentrale punt geneem sal word vir digitering. 4. BEDIENING VAN DIE BEVRYDING 4.1 Die volledige verslag oor die bediening van die bevryding wat voor die Algemene Sinode gedien het, is te vind by: Besluit: 1 Die Algemene Sinode bely met blydskap die oorwinning van Jesus Christus oor al die manifestasies van die duiwel, bose magte, boosheid en kwaad in hierdie wêreld. 2 Die Algemene Sinode aanvaar dat hierdie oorwinning in baie gevalle nog nie ten volle sigbaar is nie, dat ons dikwels oorweldig is deur hierdie boosheid wat groter is as onsself, ook juis weens die swakheid van die mens, die verleiding van die sonde en die gebroke werklikheid. 3 Die Algemene Sinode aanvaar daarom dat ons as kinders van God nog steeds in n geestelike stryd gewikkel is teen die boosheid in al sy manifestasies in die wêreld, maar veral teen die kwaad wat in elke mens skuil. 4 Die Algemene Sinode bevestig weer eens dat dit van uiterste belang is dat die kerk sal leef vanuit die geloofsperspektief dat, hoewel die Bose gelowiges steeds bedreig soos n brullende leeu en versoek soos n engel van die lig, die bose deur die lewe, sterwe en opstanding van Jesus en die uitstorting van God se Gees oorwin en aan bande gelê is. 5 Daarom meen die Algemene Sinode dat enige sogenaamde bediening van bevryding wat die geloofswaarheid oor die lewe en werk van Jesus en die Gees van God misken, geen bediening van die evangelie is nie en ook geen vryheid bring nie. 6 Die Algemene Sinode moedig daarom alle gelowiges aan om deur die krag van die Heilige Gees (in die gees van die oorwinning van Jesus) die boosheid die stryd aan te sê deur spesifiek te fokus op die genadige verlossingswerk van Christus, sodat die kerk die ware kenmerke van Evangeliese gehoorsaamheid (liefde, genade, vergifnis en versoening) sal vertoon. 7 Die Algemene Sinode aanvaar die werklikheid dat daar n wye diversiteit van interpretasies en toepassing van die Bybelse boodskap oor die bose en demone binne die NG Kerk is. Daar is ruimte vir lidmate wat aan die werklike en persoonlike aard van die duiwel en demone glo, en daar is ruimte vir lidmate wat die Bybelse spreke oor die bose en duiwels anders interpreteer. 8 Die Algemene Sinode oordeel dat die getuienis van leraars en lidmate van die NG Kerk dat hulle in hulle bediening wel mense teëgekom het van wie hulle oortuig was dat hulle deur bose magte of demone gedemoniseer was en ook hulle getuienis dat n bediening van bevryding baie van hierdie mense van kwellings, vreesagtigheid, haat teenoor God en sy gebod bevry het nie sonder meer afgewys moet word nie. Die Sinode aanvaar dat daar verskillende interpretasies is oor die werklikheid al dan nie van gedemoniseerdheid. Dit geld ook vir die interpretasie oor wie en wat agter bepaalde bevrydinge lê. 9 In die lig daarvan is dit die oordeel van die Algemene Sinode dat n bediening van bevryding as n buitengewone bedieningshandeling onder bepaalde voorwaardes toegelaat sou kon word eerder as om dit geheel en al te verbied. Die voorwaardes waaronder so n bediening toegelaat sou kon word, hou in dat: 9.1 die bediening van bevryding as n buitengewone bediening beoefen sal word en nie as deel van n roetine-pastoraat nie; 9.2 dit onder toesig van en met rapport aan die kerkraad en die ring gedoen word; 9.3 die persoon ook vir mediese evaluering verwys moet word. Daar rus n swaar verantwoordelikheid op persone wat so n bediening beoefen om mense nie skade te berokken deur siekte (onder meer psigiatriese versteurings) as besetenheid of gedemoniseerdheid te behandel nie; 9.4 daar met sorg gewaak word teen n animistiese verstaan van die skepping en teen die neiging om te dink daar skuil magiese kragte in sekere voorwerpe; teen lang konfronterende gesprekke met bose magte, asook teen die gepaardgaande triomfalisme wat straal uit sensasionele byeenkomste van bevryding; 9.5 daar verreken moet word dat die Gees van Christus in mense wat aan Christus behoort en sy Naam bely, leef. Bedieningspraktyke wat die algenoegsaamheid van die werk van 128

11 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade Christus minag en daarmee die gereformeerde belydenis van die volkome verlossingswerk van die genadige God in Jesus op die spel plaas, word afgewys. 10 Die Algemene Sinode besef dat die verskillende kulture in ons land ons duidelik bewus gemaak het van die veel-fasettige aard van die siening oor die Bose; dat daar kontekste is waarin daar n werklike vrees vir eksterne bose magte is wat baie mense se lewens oorheers en dat hierdie lewenservaring ernstig opgeneem behoort te word. Die Algemene Sinode moedig daarom sy eie ampsdraers en lidmate aan, wat in sulke kontekste werk, om op verantwoorde wyse besondere aandag hieraan te gee met die doel om die radikale verlossingswerk van Christus met oorgawe te verkondig. 5. BELYDENIS VAN BELHAR DEEL VAN DIE BELYDENISGRONDSLAG 5.1 Besluit: Die Algemene Sinode besluit om Beskrywingspunt B.3, soos gewysig te aanvaar: Die Algemene Sinode besluit om die Belydenis van Belhar op kerkordelike wyse deel van die NG Kerk se belydenisgrondslag te maak en dra dit aan die Moderamen op om die nodige kerkordelike prosesse hieroor in werking te stel. 6. BELYDENIS VAN BELHAR EN DIE DRIE FORMULIERE VAN EENHEID 6.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode aanvaar nie beskrywingspunt B.10 Belhar nie. 2 Die Algemene Sinode volstaan met die besluit van 1998: "Die AS aanvaar dat die Belydenis van Belhar op sigself genome nie met die drie formuliere van eenheid in stryd is nie" en ook "aanvaar ter wille van die eenheidsproses en sy getuienis die wesenlike inhoud van die Belydenis van Belhar." 3 Die Algemene Sinode wys daarop dat die NG Kerk in gesprek is met die VGKSA. Die gesprek word gefasiliteer deur die WGGK. In die gesprek word ook aandag gegee aan die teologiese inhoud van die Belydenis van Belhar. 7. BELYDENIS VAN BELHAR: STUDIE 7.1 Besluit: Die Algemene Sinode dra dit aan die Moderamen op om, as deel van die proses, n deeglike studie te doen van die historiese, teologiese en kontekstuele relevansie van die Belhar Belydenis ten einde die volgende Algemene Sinode en alle kerkvergaderings te adviseer. 8. BEVOEGDHEID: AMPSBEVOEGD- HEID 8.1 Die Algemene Sinode het die volgende besluit, na aanleiding van die Oos-Kaaplandse opleiding van ouderlinge met die oog op die lei van eredienste en prediking, geneem: 8.2 Besluit: Kategorieë van bevoegdheid 1 Die Algemene Sinode keur die volgende kategorieë van ampsbevoegdheid goed: 1.1 Teologiese student 1.2 Proponent 1.3 Volle ampsbevoegdheid 1.4 Beperkte bevoegdheid 2 Die Algemene Sinode voeg ʼn nuwe Artikel 31.8 in die Kerkorde in: Die vergunning van preekbevoegdheid op versoek van kerkrade (vgl. Riglyne: Toekenning van beperkte bevoegdheid aan lidmate). 8.3 Besluit: Beperkte bevoegdheid: Persone wat oor beperkte bevoegdheid beskik, kan: * Net die Woord bedien (indien kwalifikasie dit toelaat) onder opsig en toesig van die kerkraad en ring * Diens van die gebede * Onderrig en toerusting * Opbou van die gemeente * Dienswerk in die gemeente * Leiding en organisering van die gemeente * Pastorale versorging 8.4 Die Oos-Kaaplandse beleid rondom die opleiding van persone om eredienste te lei en prediking waar te neem, kan gevind word by: 9. BEVOEGDHEID: ALGEMENE BEVOEGDHEIDSRAAD 9.1 Besluit: Die Algemene Sinode 1 besluit om ʼn Algemene Bevoegdheidsraad (ABR) daar stel om alle sake rakende bedieningsbevoegdheid namens die Algemene Sinode te hanteer; 2 versoek die Bestuurspan van die ASM om so gou moontlik kantoorfasiliteite tot beskikking van die ABR te stel; 3 keur die Reglement vir die Algemene Bevoegdheidsraad (ABR) goed (Punt hierbo); 4 gee opdrag aan die ATR om te kontroleer watter wysigings aan die reglemente deur die instelling van die ABR nodig sal wees en die voorgestelde wysigings aan die Moderamen vir goedkeuring voor te lê; 5 Die Algemene Sinode besluit verder 129

12 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 5.1 dat alle proponente, bedienaars van die Woord in diens van gemeentes en die kerkverband, ander persone met die bevoegdheid van bedienaar van die Woord en emeriti by die ABR registreer en dat n jaarlikse registrasiefooi betaalbaar word. 5.2 om werkgewers te versoek om minstens 50% van die registrasiefooi vir n bedienaar van die Woord/proponent/emeritus in diens van n gemeente/kerkverband te betaal; 5.3 dat die jaarlikse registrasiefooi deur die Bestuurspan van die Moderamen op aanbeveling van die ABR en die ATF vasgestel word; 5.4 om op aanbeveling van die Tydelike ATR die eerste lede van die ABR aan stel. 6 Die Algemene Sinode gee opdrag aan die Moderamen om, nadat advies van die ABR en die ATF ontvang is, die koördineerder / uitvoerende amptenaar aan te stel. 10. BEVOEGDHEID VIR BEDIENING VAN SAKRAMENTE 10.1 Besluit: Die Algemene Sinode versoek dat 'n projekspan saamgestel word om 'n studie te doen oor wie die sakramente mag bedien. 11. BYBELVERTALING 11.1 Besluit: 1 Voltooide vertalings Die Algemene Sinode betuig sy dank teenoor die Bybelgenootskap van Suid-Afrika en die betrokke vertaalspan vir die voltooiing van Die Bybel vir Dowes (en Die Bybel vir almal) en doen 'n beroep op lidmate om die gebruik hiervan wyd aan te moedig. 2 Vordering met die nuwe vertaalprojek (ABV) Die Algemene Sinode neem met dank kennis van die mate van vordering in die projek vir die bronteksgeörienteerde vertaling van die Bybel in Afrikaans. 3 Rol van NG Kerk-lidmate Die Algemene Sinode neem met dank kennis van die groot aantal lidmate wat as teoloë, brontaal- en doeltaalkenners as medewerkers betrokke is by die ABV. 4 Webblad Die Algemene Sinode moedig ons lidmate en gemeentes aan om op die BSA se webblad kennis te neem van die projek en sy vordering, asook van enige proefvertalings wat daar bekendgestel word. 5 Finansiële steun vir ABV Die Algemene Sinode neem met dank daarvan kennis dat die BSA geen direkte bydrae vir die ABV van onderskeie kerke vra nie, maar moedig ons eie lidmate en gemeentes aan om die projek finansieel te ondersteun. 6 Opdrag Die Algemene Sinode gee opdrag aan die ATBV om steeds sy volle medewerking aan die BSA te verleen vir hierdie groot projek. 12. BYBELVERSPREIDING 12.1 Besluit: 1 Dank vir ondersteuning Die Bybelgenootskap van Suid-Afrika spreek sy groot en opregte dank uit teenoor die leraars, gemeentes, lidmate en akademici van die NG Kerk vir hul besondere en volgehoue ondersteuning van die Bybelgenootskap in gebede, in bydraes, in Bybelvertaling, in die verspreiding van die Bybel asook diens op die verskillende beheerliggame van die Bybelgenootskap. 2 Aktiewe betrokkenheid, gebed en finansiële ondersteuning Die Algemene Sinode versoek alle gemeentes en lidmate om deur volgehoue gebeds- en finansiële ondersteuning aktief by die verskillende programme van die Bybelgenootskap betrokke te bly wees. Elke R35 help die Bybelgenootskap om een Bybel bekostigbaar beskikbaar te stel en kan as doelwit per lidmaat per jaar gestel word. 3 Streekkomitees van die BSA Die Algemene Sinode versoek streeksinodes om gereeld, by verstryking van termyne, predikante en lidmate, vir wie die saak van Bybelverspreiding na aan die hart lê, as verteenwoordigers op die Streekkomitees van die Bybelgenootskap te benoem. 13. DIENSVERHOUDINGE 13.1 Besluit: Die Algemene Sinode: 1. Versoek Sinodes om moeite te doen met die opleiding van Gemeentelike Diensverhoudinge Kommissies. 2. Versoek Sinodes om in hulle opleiding aandag te gee aan: * Formele aspekte * Versorgings-aspekte 3. Gebruik te maak van die Bestuurshandleiding vir Diensverhoudinge. 4. Versoek Sinodes om riglyne daar te stel vir die samestelling, toerusting en funksionering van Diensverhoudinge Kommissies. 130

13 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 14. DOOP 14.1 Besluit: 1. Die Algemene Sinode bevestig ons gereformeerde oortuiging dat die Verbondsdoop uitdrukking gee aan die grondwaarheid van die Evangelie dat God se genade en trou te alle tye ons gelowige aanvaarding daarvan voorafgaan en selfs omsluit. 2. Die Algemene Sinode vra daarom kerkrade en predikante om die gereformeerde verstaan van die verbondsdoop met oortuiging en deernis te verduidelik en te bevestig, ook aan lidmate wat ander oortuigings oor die doop huldig. 3. Die Algemene Sinode gee terselfdertyd erkenning aan die feit dat Christelike kerke nie almal dieselfde Doopbeskouing huldig nie, maar dat ons nogtans saam met mekaar deel uitmaak van die Kerk van Christus. 4. Die Algemene Sinode gee dankbaar erkenning aan lidmate wat ten spyte van hulle ander verstaan van die doop steeds lojaal bly aan die kerkverband en wil hulle verseker dat hulle 'n geestelike tuiste in die NG Kerk het. 5. Die Algemene Sinode vra opreg verskoning vir lidmate wat op een of ander wyse rondom die doop seergekry het, en nooi hulle uit tot onderlinge gesprek waar daar op pastorale wyse saam oor die saak gesels en gebid kan word. 6. Die Algemene Sinode verseker lidmate wat die NG Kerk vanweë hulle doopverstaan verlaat het, dat die NG Kerk n geestelik tuiste wil wees vir alle kinders van die Here en nooi hulle hartlik uit om hulle regmatige plek in hulle plaaslike NG gemeente in te neem en saam te werk aan die koms van God se koninkryk. 15. DOOPHERDENKING / HERINNERING 15.1 Besluit: 1. Vertrekpunte vir gesprek 1.1 Die Sinode is van oordeel dat die gesprek en beredenering oor die gereformeerde vertrekpunte van die doop deur die jare in die Nederduitse Gereformeerde Kerk deurdag is en n rykdom van teologie ontsluit. 1.2 Die Sinode bevestig weer dat die verbondsteologie sentraal staan in die beredenering van doopherdenking of - herinnering. 1.3 Die Algemene Sinode bevestig dat in gehoorsaamheid aan die verbondsbelofte van ouers, ouers en die kerk verantwoordelikheid moet aanvaar vir die verbondsonderrig (kategese) van hul gedoopte kinders sodat hulle gelei word tot n toe-eiening van die heil (belydenisaflegging) wat nie aan n bepaalde ouderdom gekoppel kan word nie (soos tans in die kerkorde vasgestel word), en versoek daarom die Taakspan Kategese om die plek, aard en ouderdom vir belydenisaflegging te ondersoek. 1.4 Die Sinode besluit om niks by te voeg tot die gesprek oor die doop, kindernagmaal en kategese nie, maar wel net te fokus op die opdrag oor doopviering. 2. Terminologie Die Sinode besluit dat die kerk eerder die woorde doopherdenking of doopherinnering sal gebruik. 3. Riglyne vir die herdenking/herinnering 3.1 Die Sinode bevestig dat die heil altyd en in alle omstandighede gevier moet word. 3.2 Die Algemene Sinode wys lidmate daarop dat die gereelde viering van die nagmaal die primêre plek van viering is. 3.3 Die Algemene Sinode bevestig dat die doopherinnering/viering nie as n her/weerdoop interpreteer mag word nie, maar direk met die verbonds- / Christelike doop saamhang. 3.4 Die Sinode besluit dat gemeentes aangemoedig word om geleenthede te skep waar doopherinnering of herdenking deel word van lidmate en gemeentes se verhaal. 3.5 Die Sinode beveel aan dat sakramentsviering n groter rol binne liturgie, kategese en die erediens sal speel. 3.6 Dit staan Kerkrade ook vry om toepaslike rituele te vestig wat die behoefte van sulke lidmate opvang om simbolies uitdrukking te gee aan hulle sterwe en opstanding saam met Christus. Hierdie rituele is nie Sakramente nie en vervang nie die Verbondsdoop nie. 16. DOOP: OPDRAGTE RONDOM 16.1 Besluit: 1. Die Algemene Sinode gee aan ADGO opdrag om n taakspan te benoem wat ondersoek doen na wyses waarop daar aan doopherinnering / doopherdenking gestalte gegee kan word. 2. AKLAS word versoek om die Sinode te bedien met n dokument wat die noodsaak van die verhouding tussen die doop as eenmalige toesegging in die heil en nagmaal as herhalende viering van die heil binne die verbondsteologie belig. 17. EKUMENE: LIGGAAM VIR KERKE VAN DIE BREËR NG KERKFAMILIE 17.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode besluit om kennis te neem dat die Federale Raad ontbind het (die besluit is reeds in 2004 deur die NG Kerk geneem). 131

14 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 2 Die Algemene Sinode onderskryf die besluite 1-6 t.o.v. die band tussen die kerke van die NG Kerkfamilie: Die vergadering 1. Besluit om die Federale Raad te ontbind met onmiddellik effek; 2. Herbevestig dat voortdurend na geleenthede gesoek moet word om die onderlinge eenheid van die NG Kerke in Afrika te versterk en uit te bou; 3. Besluit dat in plaas daarvan om dadelik weer 'n struktuur daar te stel, riglyne ontwikkel moet word vir die instandhouding en versterking van die eenheid van die familie; 4. Versoek die NG Kerk van Suid-Afrika om telkens saam met vergaderings van ekumeniese liggame waaraan die verskillende kerke behoort, soos die Wêreldgemeenskap van Gereformeerde Kerke (WCRC), die Community of Reformed Churches in Africa (CRCA) en die All Africa Conference of Churches (AACC), asook saam met vergaderings van die Algemene Sinode van die NG Kerk, vergaderings van die familie van NG Kerke te reël; 5. Besluit dat die vennootskapsvergaderings van die Verenigde Diensgroep vir Diens en Getuienis ook benut moet word as geleenthede waar die onderlinge eenheid van die NG Kerkfamilie in Afrika verder versterk en uitgebou word en versoek dat die vergaderings op 'n gereelde basis, verkieslik elke tweede jaar sal plaasvind; 6. Besluit dat 'n gereelde nuusbrief verkieslik twee keer per jaar aan al die kerke wat deel is van die familie van NG Kerke gestuur sal word. Die doel van die nuusbrief is om die verskillende kerke in die familie aan mekaar bekend te stel, nuus van die werksaamhede van die verskillende kerke te publiseer en sake vir voorbidding bekend te maak. Die NG Kerk word versoek om verantwoordelikheid vir die uitstuur van die nuusbrief te neem. 18. EREDIENSTE (LEIDING VAN): ARTIKEL Besluit: 1 Die Algemene Sinode keur nie ADGO se voorstel vir die wysiging van Art 48 goed nie. 2 Die Algemene Sinode besluit dat die ATR se voorstel gewysig word, naamlik dat soos volg lui: 'n ouderling wat preekvergunning van die kerkraad en die ring ontvang het (sien ook Kerkorde Arts 3 en 10). 3 Die Algemene Sinode besluit dat die voetnota by Art uitgebrei word (Agenda bl 290) (Voeg in). 4 Die Algemene Sinode neem die voorstel van die ATR rakende Art 48 in sy geheel in behandeling en keur dit goed met die wysiging van punt 2 hierbo. 19. GRONDHERVORMING EN LANDELIKE ONTWIKKELING 19.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode aanvaar dit as uitgangspunt dat Grondhervorming, in n Suid- Afrikaanse konteks (en veral teen die agtergrond van ons unieke geskiedenis), vanuit Christelike oortuiging geregverdig en noodsaaklik is. 2 Die Algemene Sinode aanvaar dit ook as uitgangspunt dat blywende vrede en voorspoed vir alle inwoners van ons lande in Suidelike Afrika vanuit ons Christelike geloof gemotiveer kan word en wil die verantwoordbare proses (waarin reg en geregtigheid geskied teenoor almal) tot die verkryging van hierdie ideaal voorstaan en help bevorder. 3 Die Algemene Sinode spreek sy dank en waardering uit teenoor sy lidmate in die boerderygemeenskap vir die wyse waarop hulle, in n gees van konstruktiewe betrokkenheid, die afgelope jare sedert die nuwe staatkundige bedeling in Suid-Afrika (1994) tot stand gekom het, bereid was om verskillende psigiese en politieke grense oor te steek om tot die staat se Grondhervormingsbeleid by te dra. Hulle word aangemoedig om in geloof en vertroue daarmee voort te gaan aangesien dit ooglopend en vanselfsprekend is dat die regering alleen, sonder privaatsektor-betrokkenheid, nie grondhervorming sal kan laat slaag nie. 4 Die Algemene Sinode besef ook met hartseer dat daar deur die boerderygemeenskap al tot dusver groot offers betaal is, wat juis ook blyk uit die ontstellende hoë gewelddadige sterftes (moorde) onder hierdie sektor van ons samelewing. 5 Die Algemene Sinode doen n beroep op die regering om alles in die stryd te werp om met n nuwe beleidsdokument oor Grondhervorming vorendag te kom wat in terme van die waardes van die Grondwet (met spesifieke verwysing na Artikels 9 en 25) uitgewerk word tot bevrediging van al die partye betrokke. 6 Die Algemene Sinode verseker ook die regering dat die kerk (ook in ekumeniese verband) sy volle samewerking sal gee in die formulering en uitvoering van n billike grondbeleid op grond van hierdie Grondwetlike waardes. 7 Die Algemene Sinode wil ook n duidelike getuienis teenoor die staat lewer oor versoenende geregtigheid. Dit beteken dat reg en geregtigheid ten opsigte van die regte en menswaardigheid van alle mense (wat dus vanselfsprekend die hele boerderygemeenskap insluit) tot uitvoering moet kom en dat die kerk vanuit sy Godgegewe roeping ook die staat hiervoor verantwoordelik sal hou (Artikel 36 van die NGB). 8 Die Algemene Sinode doen ook n beroep op die regering (en sal dit skriftelik aan hom stel) 132

15 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade dat die voedselsekuriteit van ons land, as n voorvereiste vir vrede, stabiliteit en voorspoed, nie verder gekompromitteer mag word nie veral en juis gesien in die lig van die groot aantal voorheen produktiewe plase wat op n rampspoedige en onomkeerbare wyse uit die voedselketting verdwyn het. 9 Die Algemene Sinode is oortuig daarvan dat die onteiening van kommersiële landbougrond (op watter wyse ook al gedoen) op sigself NIE die huidige ellende van 50% van Suid-Afrika se bevolking (wat blootgestel is aan die destruktiewe armoedekultuur waarin hulle noodgedwonge leef) gaan verbeter nie. Die teendeel kan eerder waar wees, aangesien kommersiële boerdery tans nog n groot verskaffer van werksgeleenthede is. 10 Die Algemene Sinode doen n beroep op al die strukture van die NG Kerk om n gebedsaksie rondom grondhervorming te loods waarin voorbidding vir alle betrokkenes gedoen word (nuwe begunstigdes, die kommersiële landbousektor en die regering). 11 Die Algemene Sinode versoek sy taakspan om die sake vervat in hierdie aanbevelings, tot die grootste mate moontlik, tot uitvoering te bestuur. 20. HUWELIK EN SAAMWOON 20.1 Besluit: 1. Die Algemene Sinode neem kennis van die verslag en spreek sy waardering uit vir die kommissie se eerlike poging om verantwoordelik met hierdie kontekstuele saak om te gaan. 2. Die Algemene Sinode besef dat die huwelik soos ons dit vandag ken die produk van eeue se ontwikkeling is. Daarom kan sommige huweliksgebruike soos in die Bybel beskryf, byvoorbeeld leviraatshuwelike en die vrou as besitting, nie sonder meer dien as riglyne vir hoe Christelike huwelike vandag behoort te wees nie. 3. Die Algemene Sinode erken dat saamwoonverhoudings (wat die seksuele insluit) vandag 'n werklikheid in die samelewing is. Daar is verskillende redes waarom mense saamwoon. Sommige mense woon saam omdat hulle seksuele eksklusiwiteit nie as 'n belangrike aspek van 'n verhouding beskou nie. Hierdie verhoudings is weens die nie-permanente en selfsugtige aard daarvan, eties onaanvaarbaar. 4. Die Algemene Sinode is bewus daarvan egter dat daar ander redes is waarom ander pare saamwoon. Sommige woon saam met die argument dat hulle die huwelik hoog ag en daarom seker wil maak dat hulle in alle opsigte by mekaar pas, ook wat die seksuele betref, voordat hulle trou. Hierdie verhoudings reflekteer in baie opsigte die Bybelse waardes van liefde, respek en eksklusiwiteit en kan dus nie sonder meer afgewys word nie. 5. Die Algemene Sinode is nogtans daarvan oortuig dat die historiese ontwikkeling van die huwelik in die Bybel en in die geskiedenis vir ons duidelike riglyne bied van wat 'n Christelike huwelik is: 'n vaste, formele ooreenkoms tussen twee persone van die teenoorgestelde geslag om hulle lewens in alle opsigte met mekaar te deel in 'n lewenslange verbintenis waarin seksualiteit 'n eksklusiewe karakter dra, geseën of bevestig deur die kerk, gesluit in die teenwoordigheid van getuies, sover as moontlik in die gemeenskap van gelowiges en verkieslik erken deur die staat as 'n wettige huwelik. 6. Die Algemene Sinode oordeel dat, in die lig van bostaande, gelowiges met reg die huwelik 'n gawe van God noem en dat seksuele gemeenskap buite so 'n vaste, formele ooreenkoms nie aan Christelike riglyne voldoen nie. 7. Die Algemene Sinode beskou die reëlings van mediese fondse en pensioenskemas wat voordele van mense ontneem wanneer hulle na die dood van 'n eggenoot/eggenote weer in die huwelik tree, as eties problematies en onderneem om nogeens met die betrokke owerhede hieroor in gesprek te tree. 8. Die Algemene Sinode wil mense wat in 'n etiese saamwoonverhouding leef en dus die Christelike norme vir die huwelik uitleef, aanmoedig om die verbintenis nog vaster te maak deur die kerklike en staatkundige aspekte ook in plek te kry. 9. Bostaande besluite word nie afsonderlik nie, maar deurgaans as 'n eenheid beskou oor die kerk se standpunt ten opsigte van die saamwoon van ongetroudes. 10. Die Algemene Sinode aanvaar dat al die implikasies rondom die bevestiging van 'n enkel kerklike huweliksverbintenis nog nie uitgeklaar is nie, en is daarom op hierdie stadium nie ten gunste van so 'n reëling nie. 21. HUWELIK EN SAAMWOON: PASTORALE VERSORGING 21.1 Besluit: Die Sinode versoek leraars om in pastorale hantering van pare-in-verhouding, hulle met deernis te begelei van onvolledige verbintenisse na die omvattende, Bybelse verbintenis van die Christelike huwelik, en hierdie ideaal nooit af te water nie. 22. HUWELIK: ROL EN PLEK 22.1 Besluit: 1. Die Algemene sinode bevestig die plek en waarde van die Christelike huwelik in die kerk 133

16 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade en die gemeenskap en motiveer leraars en lidmate om die duursaamheid daarvan te bevorder. 2. Die Algemene sinode versoek leraars en lidmate om gesonde huwelike aktief te bevorder en moeite te doen met huweliksvoorbereiding en huweliksverryking, omdat die idee en praktyk van huwelike verskraal het. 3. Die Algemene Sinode motiveer gemeentes om jaarliks op die tweede Sondag van Februarie wêreldhuweliksdag te vier. 23. KERK EN WETENSKAP 23.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode keur die hantering van die saak deur die ASM goed en neem kennis van die formulering as 'n standpunt-stuk van die ASM. 2 Die Algemene Sinode bedank graag alle wetenskaplikes, wat as Christene hulleself in die openbaar blootstel ter wille van hulle geloofsoortuigings, terwyl hulle as Christene met oorgawe as wetenskaplikes hulle professie uitoefen. 24. KERKHERENIGING 24.1 Besluit: Die Algemene Sinode besluit soos volg t.o.v. kerkhereniging: 1 Inleiding * Ons is diep oortuig dat die Gees van God sy kerk lei om die eenheid van die kerk van Jesus Christus na te jaag. Daarom is ons hartseer en jammer omdat ons na baie jare se gesprekke oor kerkhereniging nog nie een nuwe kerkverband gevorm het nie. Terwyl daar faktore is wat die proses baie moeilik maak, is ons oortuig dat ons die verantwoordelikheid het om die proses hoopvol voort te sit. * Ons bevestig die belangrikheid van sigbare kerkeenheid en wil onsself wy aan die vorming van een kerkverband as uitdrukking van die eenheid. Ons glo dat die versoening wat Jesus Christus bring ons help om ou breuke te heel en as volle familie van kerke byeen te kom. Ons glo ook dat n verdeelde kerk dit moeiliker maak om ons roeping uit te voer en dat ons ook nie ons verantwoordelikheid teenoor die Suider-Afrikaanse samelewing op so n manier nakom nie. * Ons pleit by die ander kerke van die NG Kerkfamilie vir n inklusiewe herenigingsproses waarin ons poog om sover moontlik almal wat deel is van ons familie saam te neem op die pad vorentoe. * Ons is verbind aan die VGKSA wat vir ons sê dat die Belharbelydenis vir hulle baie belangrik is en dat hulle dit deel wil maak van die nuwe verband. Ons is verbind aan die NGKA en die RCA wat vir ons sê dat hulle nie kans sien om Belhar volledig as belydenisskrif te onderskryf nie. * Ons erken dat daar in die NG Kerk baie gemeentes, predikante en lidmate is wat gereed is vir n hegte eenheid en graag Belhar onderskryf. Ons erken ook dat daar baie gemeentes, predikante en lidmate is wat gereed is vir n hegte eenheid maar om verskillende redes nie kans sien om Belhar as belydenisskrif te onderskryf nie. * Ons glo dat ons 'n verantwoordelikheid teenoor al hierdie groepe het. Ons is oortuig dit is moontlik om een te word in 'n ruim huis wat plek maak vir almal insluitende ons verskille. * Ons is baie jammer oor die moontlikheid dat n belydenisskrif wat die eenheid van die kerk bely, die kerke uit mekaar kan hou. * Ons pleit by die Familie van NG Kerke sowel as ons lidmate vir sigbare hereniging in 'n ruim en breë eenheid waarin ons die verskille wat oor die loop van tyd ontstaan het aanvaar, maar steeds oortuig is dat n hegte en sigbare eenheid deur Gees moontlik is. Die verskeidenheid wat volg uit verskillende gawes, ons geskiedenis en ook taal en kultuurverskille verruim en verryk ons sodat ons mekaar en die wêreld beter kan dien. * Ons sien die kerk en ook kerkhereniging as 'n organiese groeiproses wat beteken dat ons baie geduld en liefde met mekaar nodig het, maar altyd daaraan vashou dat die Gees kragtig is om meer te doen as wat ons dink of droom. * Ons bied die volgende voorstel aan die ander lede van die Familie aan as ons aanbeveling oor hoe ons mekaar kan ontmoet en saam kan groei. * Ons hoop dat ons uitdrukking aan sigbare eenheid kan gee en een nuwe herenigde kerkverband kan vorm. Ons is oortuig dat dit tot eer van die Hoof van die kerk en tot die voordeel van al die kerke en lidmate van die Familie van NG Kerke sal wees. 2 Verbintenis tot kerkhereniging Die NG Kerk herbevestig sy ernstige en duidelike verbintenis tot die herstel van een kerkverband met die ander drie kerke van die Familie, nl. die VGKSA, die NGKA en die RCA. Hierdie verbintenis is gegrond in die oortuiging dat die Here dit van ons vra - ter wille van sy eer (Joh. 17:23) en ter wille van 134

17 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade ons gesamentlike roeping (Ef 4:4) en getuienis in Afrika sodat die wêreld kan glo. 3 'n Keuse om gou weer op gang te kom met die proses en saam te groei na groter eenheid 3.1 Die NG Kerk is jammer dat die herenigingsproses so stadig vorder. Ons vertroue in die Here van die kerk gee ons egter hoop dat die proses kan voortgaan: (1) Ons het 'n gedeelde geskiedenis en is diep onder die indruk van die feit dat al die kerke in die familie oortuig is dat ons bymekaar hoort; (2) Al die kerke aanvaar reeds die Drie Formuliere van Eenheid as 'n gemeenskaplike belydenisbasis. (3) Die Algemene Sinode het reeds in 1998 gesê dat hy die wesenlike inhoud van die Belharbelydenis aanvaar. (4) Daar bestaan in baie gemeentes, ringe en sinode reeds baie goeie samewerkingsverbande en strukture en op sommige plekke is daar reeds eenheidstrukture opgerig. (5) Lidmate in die familie van NG Kerke gee uitdrukking aan die feit dat geloof die enigste voorwaarde vir lidmaatskap is deur oor en weer deel van kerke in die familie te word. (6) Die moratorium van die VGKSA skep probleme vir die proses. Ons vertrou dat hulle dit op grond van die gees van die Belydenis van Belhar by hulle eersvolgende Algemene Sinode sal ophef. 3.2 Ons is diep oortuig dat die vordering wat wel gemaak is, ons gedeelde geloof en tradisie en veral die onbeperkte moontlikhede wat die Gees skep, die moontlikheid bied om met nuwe energie en toewyding te werk aan sigbare eenheid. Ons is oortuig dat ons baie moeite moet doen om die hindernisse uit die weg te ruim en sodat sigbare eenheid as kosbare gawe nagejaag kan word. 3.3 Ons glo dat ons so 'n pad nie alleen aanpak nie. Die getuienis van ander wat die pad reeds geloop het, help ons om ons vertroue te stel op die versoenende krag van die evangelie van Christus en die werking van die Gees wat ons steeds nader aan mekaar bring en ons laat groei in ons liefde en begrip vir mekaar. 4 'n Pad wat baie geduld, begrip en tegemoetkomendheid van almal vra Die geskiedenis en ervaring van ander gereformeerde kerke leer ons dat verenigingsprosesse tussen kerke nooit eenvoudig is nie. Dit vra van alle betrokkenes gehoorsaamheid, geestelike toewyding, geduld, liefde en veral tegemoetkomendheid. Dit beteken onder meer dat ons moet onderskei om mekaar te vind en bereid moet wees om ter wille van n geloofsaak op te offer. Liefde beteken ons sal rekening hou met vrae en onsekerheid wat mense het en dit onderskeidend met groot geduld en sensitiwiteit hanteer. 5 Die Belydenis van Belhar (en Laudiumdeklarasie) 5.1 Ons is na ons konsultasieprosesse deeglik bewus daarvan dat (a) n Groot deel van die gemeentes en lidmate van die NG Kerk weens n verskeidenheid faktore nie die Belydenis van Belhar as vierde belydenisskrif wil aanvaar nie. Dit is baie belangrik dat ons oor al hierdie faktore sal praat sodat ons nie by die verlede stilstaan nie (Jes. 43:18), maar saam kan fokus op ons roeping vandag en in die toekoms. Ons verbind onsself hiertoe (vgl. AS Besluit 2004). (b) Hierdie verskille kan oorbrug word deur 'n deeglike studie te maak van Belhar self. 5.2 Soos ooreengekom met die Taakspan van die WBGK (nou die WGGK) is ons verbind om d.m.v. n gesamentlike taakspan met die VGKSA weer deeglik te besin oor hoe ons saam in beide kerke met mekaar oor hierdie Belydenis kan praat. 5.3 Ons is steeds oortuig dat die wesenlike inhoud van die Belydenis van Belhar (ons verbintenis aan die Bybelse getuienis oor God Drie-enig, oor die eenheid van die kerk, oor geregtigheid en versoening) baie wyd aanvaar word (vgl. AS besluit 1998). 5.4 Omdat die Belharbelydenis 'n belydenisskrif van een van die Familiekerke is, stel ons voor dat dit as een van die belydenisskrifte in die herstelde kerkverband opgeneem word. Dit impliseer nie dat alle gemeentes, predikante, kerkraadslede en lidmate van die nuwe verband dit vanselfsprekend as belydenisskrif hoef te aanvaar nie. 5.5 Die volgende formulering van die belydenisgrondslag (met inagneming van pt 5.4) vir n herenigde kerk word aanvaar as basis vir onderhandeling met die familie van NG Kerke: 1. Die leer wat die Kerk in ooreenstemming met die Woord van God bely, geskied in gemeenskap met die belydenis van ons voorgeslagte soos dit verwoord is in 1.1 die Apostoliese Geloofsbelydenis, die Geloofsbelydenis van Nicea en die Geloofsbelydenis van Athanasius waardeur die Kerk haar verbondenheid met die algemene Christelike Kerk uitdruk, en 1.2 die Heidelbergse Kategismus, die Nederlandse Geloofsbelydenis en die Dordtse Leer- 135

18 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade reëls waardeur die Kerk haar verbondenheid met die gereformeerde tradisie uitdruk. 2. In verbondenheid met ons eie konteks erken ons die Belydenis van Belhar. 3. Die Kerk erken die betekenis van die Laudiumdeklarasie vir ons missionêre karakter. 4. Die Kerk aanvaar dat die taak van die kerk in belydenisvorming nie afgehandel is nie. In die toekoms mag veranderde omstandighede en n beter verstaan van die Woord van God lei tot die aanvaarding van verdere belydenisskrifte of die wysiging van bestaande belydenisskrifte. 6 Model: 'n verenigde kerkverband van selfstandige plaaslike gemeentes 6.1 Ons besluit dat die presbiteriaal-sinodale kerkregeringstelsel as model vir die organisering van die nuwe een kerkverband gebruik word. Dit beteken dat al die gemeentes as selfstandige gemeentes ingevoeg word in ringe, sinodes en een algemene sinode. 6.2 In die proses moet ruimte gelaat word vir onderhandeling, nuwe moontlikhede en 'n groei na mekaar en samevoeging van gemeentes. 7 Gemeentes se reg om hul oor hul eie werk te besluit, word erken Al die bestaande gemeentes van die verenigde verband sal so behoue bly en almal saam die gemeentes van die nuwe verband wees. Gemeentes is onderling oop vir bywoning en lidmaatskap. Waar meer as een gemeente in dieselfde gebied val, staan dit gemeentes vry om hulle onderlinge sake en samestelling spontaan en sonder voorskrif of dwang te reël volgens plaaslike behoeftes. Kerkrade funksioneer binne die gereformeerde aard in terme van hulle besluitnemingsbevoegdheid oor gemeentes. 8 Ander kwessies word gedurende die proses onderhandel Daar is 'n aantal sake waaroor saam onderhandel moet word as die voorbereidende proses aan die gang kom. Dit sluit in die skryf van 'n nuwe kerkorde, die naam van die kerk, teologiese opleiding, organisasie van kerklike werksaamhede, finansies en eiendomme, taal, ens. Ons is bewus daarvan dat van hierdie sake baie sensitief en emosioneel van aard is en dat die onderhandelings hieroor met baie wysheid, oorleg en sensitiwiteit hanteer sal moet word. Tog is ons van oordeel dat meningsverskille oor hierdie meer praktiese sake nie in die pad van spoedige kerkhereniging behoort te staan nie. 9 Wesenlike rol van gesamentlike gesprek en besinning op alle vlakke asook fasiliteringshulp van buite 9.1 Ons glo dat die proses van kerkhereniging indringende gesprekke en begeleiding op alle vlakke gaan vra - veral ook op grondvlak met gemeentes en lidmate. Ons verbind onsself tot hierdie gesprekke en oordeel dat dit 'n groot wins gaan wees as van hierdie gesprekke ook saam gevoer kan word. Ons is oortuig dat dit die proses sal aanhelp as die gesprekke oor eenheid gevoer word in die lig van ons gesamentlike roeping in ons lande en ons gesamentlike geloof in die evangelie. 9.2 Ons is intens bewus van die huidige onvermoë van die gespreksvennote om self die gesprekke weer op dreef en die onderhandelinge aan die gang te kry. Ons is dankbaar vir die hulp van die WGGK en in besonder die fasiliteerder dr Jerry Pillay. Ons bevestig ons volledige verbintenis en samewerking tot die fasiliteringsproses. 10 Kerkskeuring moet ten alle koste probeer vermy word Ons spreek die oortuiging uit dat ons in die herstel van een kerkverband kerkskeuring moet vermy. Dit het te dikwels gebeur - ook in ons gereformeerde tradisie - dat kerkverenigingsprosesse aanleiding gegee het tot kerkskeuring, die vorming van nuwe kerke en nuwe twiste. Ons sal die proses so wil hanteer dat alle predikante, gemeentes en lidmate van die kerke saam hierdie pad aanpak. 11 Versoening 11.1 Ons erken dat onversoende kerke en kerkleiers deel van die stadige vordering is Die hofsake tussen die NGKA en die VGKSA is n bron van groot kommer. Ons sal graag n konstruktiewe rol wil speel om die spanninge op te los In die fasiliteringsgesprekke is daar ook gesprekke aan die gang oor herstellende geregtigheid. Ons is ook verbind om deel van die gesprekke te wees en n oplossing te vind Ons is oortuig dat n kerklike waarheidsen versoeningsproses in die familie van NG Kerke ons gaan help om die kerkherenigingsprosesse te laat vorder. Ons wil graag met die Familie hieroor gesprek voer. 12 Die byeenbring van alle gereformeerde kerke 136

19 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade Ons spreek die hoop uit dat die hereniging van die familie 'n tree sal wees op pad na die byeenbring van alle kerke van gereformeerde belydenis in SA. 13 Raadpleging van gemeentes 13.1 Gemeentes is na die 2007 Algemene Sinode geraadpleeg oor die Achterberghvoorstelle. Ons wil dit duidelik stel dat dit nie 'n stemming of kwantitatiewe meningspeiling was nie. Ons het die water in n raadplegende proses getoets Die Algemene Sinode is verbind om ons gemeentes te raadpleeg en mettertyd te toets. Die kerkverband moet hierdie pad saam kan loop. Dit vra vir 'n proses waarin ons vorentoe beweeg maar mekaar ook in liefde en respek hanteer. 14 Proses verder 14.1 Die besluite van die Algemene Sinode 2011 oor die herstel van een kerkverband in die NG Kerkfamilie het die status van beleidsbesluite vir gebruik in die verdere verloop van die gesprek met hierdie familie Hierdie besluite word deurgegee na die sinodes, kerkrade en gemeentes vir kommentaar en verdere aanbevelings. Die verdere gesprekke met kerkrade en gemeentes is die verantwoordelikheid van elke sinode / sinodale kommissie / sinodale diensraad /moderamen en word in oorleg met die Moderamen van die Algemene Sinode (plus ander kundiges) as die lede van die taakspan vir kerkhereniging. Die gesprekke gaan oor die volgende: Die besluite oor kerkhereniging van die Algemene Sinode 2011; Die praktiese implikasies van elemente van die proses soos gevisualiseer in hierdie besluite plus die bepalings van Die Kerkorde (onder andere Artikel 36, 37 en 44) en die Algemene Sinode se besluit oor n moontlike konsensus of 'n tweederdemeerderheid van kerkrade (in 1998 en 2002) Daar word onderskeidend te werk gegaan na afhandeling van hierdie gesprekke. Die NG Kerkfamilie is, sover moontlik, deel van die onderskeidingsproses Die besluite van die Algemene Sinode 2011 word in beide bilaterale gesprekke asook gesamentlike gesprekke met die kerke van die NG Kerkfamilie bespreek Die toetsing van kerkrade en sinodes oor "finale" of eindvoorstelle vir die herstel van hierdie verband word gelaat totdat 'n behoorlike proses van gesprekke met sinodes en gemeentes na die oordeel van die Algemene Sinode of die Moderamen van die Algemene Sinode plaasgevind het Werklike kerkeenheid staan of val by die wyse waarop dit op rings- en gemeentevlak sigbaar word. Daarom moet ringe/ gemeentes gemotiveer en konkreet gehelp word om na gelang van hulle plaaslike omstandighede met die ander ringe/ gemeentes van die NG Kerkfamilie in hulle omgewing, asook binne ander samewerkingstrukture, daadwerklik saam te werk asook eenheidstrukture te vestig. Aangesien hierdie n saak is wat binne die hele kerkverband belangrik is, is dit 'n dringende prioriteit wat die Moderamen in samewerking met en deur sinodes en ringe moet hanteer. 15 Approbasie by kerkeenheid 15.1 Die Algemene Sinode besluit soos volg oor die wyses waarop die instemming van en approbasie deur die gemeente verkry kan word by die voorgestelde wysiging van die belydenisgrondslag van die NG Kerk en / of die voorgestelde wysiging van die kerkverband by moontlike eenwording van die Familie van NG Kerke: Voeg die volgende voetnota by Kerkorde Art 44.1 Vir die wyse waarop die besluit van Kerkrade oor die verandering van die belydenisgrondslag van die NG Kerk hanteer word ten einde die instemming en approbasie van gemeentes met die besluit te verkry, sien Kerkorde Regl. 6: Verander die opskrif van KO Reglement 6 om te lees: Reglement vir die Vermeerdering, Kombinasie, Eenwording en Samesmelting van gemeentes, en vir die Vorming van ʼn nuwe Kerkverband Voeg ʼn nuwe pt 6 by Kerkorde Reglement 6, met die opskrif Die Vorming van ʼn Nuwe Kerkverband Die nuwe Reglement 6: 6 lees soos volg: 6.1 Die kerkraad lê sy voorstel oor die wysiging/handhawing van die belydenis / kerkverband éérs aan die gemeente voor vir die instemming van die belydende lidmate. Nadat die instemming van twee derdes van die lidmate verkry is, finaliseer die Kerkraad sy besluit met ʼn tweederdemeerderheid, waarna die finale besluit wéér op twee agtereenvolgende Sondae aan die gemeente vir approbasie voorgelê word. 6.2 Die Kerkraad besluit om die instemming van die gemeente soos in 6.1 hierbo genoem, op een van die volgende twee wyses te verkry: 137

20 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade Die instemming van belydende lidmate word per geslote stembrief verkry tydens 'n gemeentevergadering wat die kerkraad met die belydende lidmate van die gemeente belê het en waarvan daar by die erediens(te) op vier agtereenvolgende Sondae vooraf kennis gegee is van beide die vergaderdatum en die inhoud van die voorstel. By hierdie vergadering is twee waarnemers deur die ring/sy gevolmagtigde kommissie aangewys, teenwoordig. Die voorsitter en skriba van die kerkraad tree op as ampsdraers van hierdie vergadering Lidmate wat ʼn wettige verskoning het waarom hulle nie die betrokke gemeentevergadering kan bywoon nie, kan hul stem vooraf per geslote stembrief uitbring. Hierdie stemme word getel nadat die stemming op die gemeentevergadering uitgebring is Die instemming van belydende lidmate word per geslote stembrief verkry wat persoonlik en sonder enige stemwerwing deur die kerkraad aan elke ongesensureerde belydende lidmaat van die gemeente beskikbaar gestel word. Minstens 14 (veertien) dae moet na ontvangs toegelaat word vir die inhandiging van die stembrief Dit is die lidmaat se verantwoordelikheid om toe te sien dat die voltooide stembrief die kerkkantoor van die gemeente voor of op die sperdatum bereik. Die stemtelling vind plaas in die teenwoordigheid van twee waarnemers deur die ring/sy gevolmagtigde kommissie aangewys. 6.3 Die tweederdemeerderheid van die gemeente se instemming word bepaal deur die getal uitgebragte stemme. 6.4 Die kerkraad kan met lidmate en die kerkverband kan met gemeentes wat in die minderheid gestem het en wat nie bereid is om deel te word van die nuwe kerkverband nie, onderhandel oor billike kompensering. 6.5 Die kerkraad stel deurgaans alle pogings in werking om kerkskeuring te voorkom Twee derdes van alle kerkrade moet hierdie geapprobeerde besluit verkry Elke sinode moet dan met n tweederdemeerderheid tot kerkeenheid besluit Nadat elke sinode afsonderlik met n tweederdemeerderheid ten gunste daarvan besluit het, moet die Algemene Sinode dit ook met n tweederdemeerderheid aanvaar (Art 43 en 44). 16 Sinodevorming Aangesien strukturele eenheid op Algemene Sinodale vlak noodwendig n langsame proses is, kan sinodes wat daarvoor gereed is, wel struktureel met mekaar verenig as sinodes sonder om die bestaande kerkverbande prys te gee. Die bedoeling hiermee is ook om die herenigingsproses op Algemene Sinodale vlak te bevorder. 25. KERKHERENIGING: NG KERK, NGKA EN RCA 25.1 Besluit: Die TRK beveel aan dat indien die voorstel van die Moderamen rakende die hereniging met die NGKA en RCA goedgekeur word, die Algemene Sinode opdrag gee aan die ATR om regsadvies in te win om die Algemene Sinode te adviseer oor die implementering daarvan op die pad vorentoe. 26. KERKHERENIGINGSPROSESSE TUSSEN DIE NG KERK, NGKA EN DIE RCA 26.1 Besluit: Die Algemene Sinode neem instemmend en met groot dankbaarheid kennis van die versoek van RCA / NGKA, máár ook van die VGKSA se versoek om hierdie herenigingstree met groot wysheid en versigtigheid te gee. Ten einde nie met 'n kortpad die VGKSA te vervreem nie, maar ook nie die RCA / NGKA-versoek te negeer nie, verwys die Algemene Sinode die voorstel na die bemiddelingsproses o.l.v. die WGGK. 27. KERKHERENIGING EN HOFSAKE 27.1 Besluit: 1. Die Algemene Sinode neem met hartseer kennis van die destruktiewe impak wat jare se hofsake op die wese van die kerk gelaat het. 2. Die Algemene Sinode bevestig dat ons in ons wese 'n kerk is wat teokraties/ Christokraties funksioneer - wat altyd wil vra na Christus se Hoofskap oor ons. 3. Die Algemene Sinode dra dit aan die ATR op om alle moontlike weë te ondersoek om dit weer vir die kerk moontlik te maak om reg te laat geskied aan die regering van Christus, deur kerkorde wysigings en ander aksies, selfs regsprosesse, wat die impak, in beskryf, omkeer. 28. KERKHERENIGING: REGSADVIES 28.1 Besluit: Die vergadering neem kennis dat die ATR uitvoering aan hierdie opdrag gegee het in sy hersiening van Kerkorde Art 44 en Regl 6:

21 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 29. KLEIN GEMEENTES 29.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode word versoek om 'n navorsingsprojek oor klein gemeentes as prioriteit te aanvaar. 2 Indien dit as prioriteit aanvaar word, word 'n Netwerk vir Klein Gemeentes in die lewe geroep met die opdrag om as gespreksforum vir klein gemeentes te dien, vitaliteit in klein gemeentes te bevorder, studie oor hierdie onderwerp te stimuleer en studieresultate in die kerklike lewe te integreer. Die Netwerk nooi ook die Familie van NG Kerk en ander Gereformeerde kerke uit om aan die gesprek deel te neem. 3 Die Algemene Sinode keur die beginsel van afstandsonderrig vir tweedeloopbaanpredikante goed. ATTO word getaak om hierdie besluit te implementeer volgens die Theological Education by Extension-model. 30. MISSIONALE EKKLESIOLOGIE 30.1 Besluit: Die Algemene Sinode besluit dat aanbeveling van die ADD verslag (Agenda bl. 58) soos volg gewysig word: die samevoeging van die verskillende studiestukke rakende n missionale ekklesiologie, insluitend studiestukke oor die kerk en die konteks, evangelisasie en diversiteit in een dokument wat as n raamwerk die kerk in al haar verbande (Algemene Sinode, sinodes, ringe en gemeentes) sal dien. Hierdie dokument moet nie net n teologiese besinning wees nie, maar ook riglyne vir die praktyk bevat AANBEVELING Kerkrade word aangemoedig om deeglik deur die verslag oor missionêre ekklesiologie, vanaf bl. 130 in die Agenda van die AS 2011, te werk. Dit is ook op ons sinodale webblad beskikbaar: NUWE BEDIENINGSONTWIKKE- LING / NUWE GEMEENTE-ONTWIKKE- LING 31.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode aanvaar dat die saak van Nuwe Bedieningsontwikkeling (NBO) / Nuwe Gemeente-Ontwikkeling (NGO) belangrik is en daarom as 'n prioriteit oorweeg word. 2 Die Sinode oorweeg die ontwikkeling van motiverings- en oriënteringsmateriaal, wat in sinodes en gemeentes gebruik kan word, as 'n prioriteit. 3 Die Sinode herbevestig sy besluit van 2007 en versoek ATTO om toe te sien dat die saak van NBO/ NGO die nodige aandag in die kurrikula van die verskillende teologiese fakulteite kry. 4 Die Sinode versoek dat die verskillende VBO-sentrums (Stellenbosch, Bloemfontein, Pretoria) prioriteit sal verleen aan die opleiding en toerusting van leraars en lidmate vir die saak van NBO/ NGO. 5 Die Sinode bevorder die saak van Nuwe Bedieningsontwikkeling (NBO) / Nuwe Gemeente Ontwikkeling (NGO) met as riglyn goeie verhoudinge met die naaste plaaslike gemeente, die Ring en /of Sinode, sodat dit die eenheid van die Kerk sal dien en die uitbreiding van die Koninkryk van God bevorder. 32. REGLEMENT VIR DIE MODERA- MEN VAN DIE ALGEMENE SINODE 32.1 Besluit: Die Algemene Sinode besluit om die vorige Reglement vir die Moderamen van die Algemene Sinode te vervang met die volgende: 1. Naam Moderamen van die Algemene Sinode (ASM) 2. Samestelling 2.1 Die Moderamen word soos volg saamgestel: die lede van die Moderatuur wat tydens die Sinode verkies is een lid met sekundus uit elke Sinode deur die Sinode genomineer en deur die Algemene Sinode verkies vier addisionele lede met sekundi deur die Algemene Sinode verkies die Algemene Sekretaris dien met adviserende stem in die ASM 2.2 Die Moderamen se samestelling sluit in: ten minste drie vroue waarvan ten minste een 'n gelegitimeerde is; en ten minste twee nie-gelegitimeerde persone. 2.3 Die Moderamen word verkies vir 'n termyn van twee jaar en lede kan slegs twee termyne in dieselfde hoedanigheid dien 2.4 Wanneer 'n vakature tydens die dienstermyn ontstaan, vul die Moderamen dit aan uit die lys van verkose sekundi lede 139

22 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 3. Opdrag 3.1 Die Moderamen neem verantwoordelikheid vir die leierskap tussen sinodesittings met betrekking tot: die identifisering, prioritisering en evaluering van werksaamhede die samestelling van projek-, program- en taakspanne die monitering van die proses 3.2 Die Moderamen wys vir elke termyn 'n Bestuurspan aan om die werksaamhede van die Algemene Sinode uit te voer. Dit geskied aan die hand van die betrokke reglement 3.3 Die Moderamen stel die senior personeel in diens van die Algemene Sinode aan 3.4 Die Moderamen bestuur die personeel in diens van die Algemene Sinode in samewerking met die ATR en ABR 3.5 Die Moderamen koördineer en integreer die werksaamhede van die Algemene Sinode 3.6 Die Moderamen hanteer spoedeisende sake met verslag aan die Algemene Sinode 3.7 Die Moderamen tree op as die ledevergadering van die Algemene Sinode se media maatskappye 3.8 Die Moderamen werk ten nouste saam met die leierskapstrukture in die sinodes rondom kommunikasie en uitvoering van besluite 3.9 Die Moderamen keur, in opdrag van die Algemene Sinode, reglemente en reglementwysigings vir die werksaamhede van die Algemene Sinode goed. 33. SKRIFBESKOUING 33.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode herbevestig die verklaring Skrifgebruik en Skrifgesag, soos aanvaar by die Sinode van 2004, as n eenvoudige en prinsipiële samevatting van die NG Kerk se Skrifbeskouing. 2 Die Algemene Sinode wys daarop dat vir n meer volledige uiteensetting van die saak, die verslae soos goedgekeur in 1986, 1990 en 2002 hiermee saam gelees behoort te word. 3 Die Algemene Sinode besluit om al die dokumente oor Skrifverstaan in een bundel aan al die sinodes te stuur met die versoek om dit aan leraars en gemeentes in hulle sinodale gebiede deur te stuur en gesprek daaroor te fasiliteer. 34. STRUKTURERING VAN DIE WERKSAAMHEDE VAN DIE ALGE- MENE SINODE 34.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode keur die beginsels vervat in hierdie verslag goed. 2 Die Algemene Sinode keur die teologiese vertrekpunte vir kerkverband as beleidstelling goed. 3 Die Algemene Sinode keur die voorgestelde wysiging van Artikel 43 (werksaamhede van die Algemene Sinode) met n tweederdemeerderheid goed. 35. STRUKTURERING VAN DIE WERKSAAMHEDE VAN DIE ALGEME- NE SINODE: WYSIGING VAN KO ART Besluit: Die Algemene Sinode word uit 200 afgevaardigdes wat bestaan uit n gelyke aantal predikante en ouderlinge/diakens saamgestel Die eerste honderd afgevaardigdes word uit 10 persone per Sinode saamgestel Die oorblywende honderd word proporsioneel volgens die aantal belydende lidmate van die Sinodes saamgestel Die Algemene Sinode vergader weer in TELEFOON-/ ELEKTRONIESE VERGADERINGS EN STEMWYSES 36.1 Besluit: Die Algemene Sinode keur die volgende advies van die ATR oor telefoonvergaderings en elektroniese stemwyse of -vergaderings goed: 1 Telefoon- en elektroniese vergaderings vir die taakspanne (sluit diensrade/diensgroepe in) van die Sinode(s) is toelaatbaar vir die hantering van spoedeisende sake onder die volgende voorwaardes: 1.1 Die vereistes vir die telefoonvergadering is dieselfde as wat geld vir n gewone vergadering van die taakspan onder andere ten opsigte van kennisgewing, agenda, kworum en besluitneming. 1.2 Die notule van so n vergadering word by die volgende vergadering van die taakspan voorgelê vir goedkeuring. 2 Elektroniese stemwyse vir taakspanne van die Sinodes is toelaatbaar onder die volgende voorwaardes: 2.1 Die Dagbestuur van die taakspan stel n verslag op in verband met die saak waaroor die taakspan besluit(e) wil neem. In die verslag 140

23 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade word die sake waaroor en die manier waarop daar gestem moet word, duidelik aangedui. 2.2 Die verslag word elektronies aan al die lede van die taakspan versend. 2.3 Die elektroniese stemming se uitkoms is alleen geldig as die meerderheid van die lede hulle instemming met die voorstel wat voorgelê is vir stemming betuig het. 2.4 Die notule van so n stemming word by die volgende vergadering van die taakspan voorgelê vir goedkeuring. 37. TEOLOGIESE OPLEIDING: ALGE- MENE KURATORIUM 37.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode keur goed dat daar ʼn Algemene Kuratorium tot stand kom en dat Artikel 5 van die Kerkorde gewysig word soos voorgestel in Bylaag 2.1 (soos geamendeer L Ungerer/DJ Malan). 2 Die Algemene Sinode keur Bylaag 2.2 (soos geamendeer L Ungerer/ DJ Malan) en Bylaag 2.3 goed. 3 Die Algemene Kuratorium word versoek om n fyn balans te handhaaf tussen sentralisering van wesenlike sake waaroor daar eenstemmigheid moet wees en genoeg selfstandigheid aan plaaslike kuratoria om hulle werk te doen. 38. TEOLOGIESE OPLEIDING 38.1 Besluit: 1 Die Algemene Sinode aanvaar steeds dat die normale opleiding vir teologiese studente ses jaar van suksesvolle studie moet wees. 2 Die Algemene Sinode verleen tot by die volgende Algemene Sinode aan. algemene kuratorium die volmag om met groot diskresie alle aansoeke van tweedeloopbaanstudente of persone op meer gevorderde ouderdom te oorweeg en die nodige aanbevelings te maak oor aanvullende studie met die oog op legitimasie. 39. TEOLOGIESE OPLEIDING: VBO 39.1 Besluit: Die Algemene Sinode 1 neem met dank kennis van die goeie vordering wat gemaak is met die implementering van die sinodebesluite van 2007 oor Voortgesette Bedieningsontwikkeling as deel van die beleid vir die bedieningsvreugde van predikante. Beskikbare informasie dui daarop dat tussen 70-80% van die leraars reeds ingeskakel het by die program en dat die kursusse oor die algemeen baie positief beoordeel word. 2 bedank sinodes, gemeentes en die VBOinstansies (Communitas, Excelsus en Shepherd) vir hulle gesindheid en vir die werk wat hulle gedoen het om van die program. sukses te maak. 3 bevestig sy verbintenis om die besluite oor Voortgesette Bedieningsontwikkeling verder deur te voer as. uitvloeisel van die NG Kerk se beleid vir predikante, die belangrikheid van teologiese opleiding en vorming en t.w.v. die professionaliteit van ons beroep. 4 doen 'n ernstige beroep op leraars om in die lig van die verpligte aard van Voortgesette Bedieningsontwikkeling self verantwoordelikheid vir hulle bedieningsvreugde en voortgesette bedieningsontwikkeling te aanvaar. 5 versoek sinodes, verantwoordelike kommissies of taakspanne en die huidige drie instansies vir Voortgesette Bedieningsontwikkeling om ernstig aandag te gee aan die gehalte en toepaslikheid van die kursusse, deeglik kennis te neem van leraars en gemeentes se behoeftes en soepel te wees in hul toepassing en implementering van die program. 6 herbevestig dat hierdie program afhanklik is van die verhoudings binne, onderlinge sorg en toesig van ringe. Die Algemene Sinode versoek sinodes om in oorleg met die ringe soepel te wees in hul toepassing en implementering van die program terwyl daar met erns gewerk word aan die noodsaak van hierdie bedieningsontwikkeling vir die behoud van bedieningsbevoegdheid. 7 doen 'n beroep op die sinodes, ringe en gemeentes om indien enigsins moontlik medeverantwoordelikheid vir die voortgesette bedieningsontwikkeling van predikante wat aan die program deelneem, te aanvaar. 40. VERSOENING: BEHOEFTE AAN 40.1 Besluit: Die Algemene Sinode 1. spreek sy diepe kommer uit oor die groot mate van onversoendheid wat daar nog in die Suid-Afrikaanse samelewing heers 2. roep al die verbande van die kerk op om die bediening van versoening onvermoeid en met groot erns te beoefen. 41. VONKK EN FLAM: CCLI 41.1 Besluit: Die Algemene Sinode versoek gemeentes om vir die gebruik van VONKK- en FLAM-liedere by CCLI te registreer en ook erns te maak met die noukeurige rapportering aan CCLI van die VONKK- en FLAM-liedere wat gebruik word. 141

24 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 42. VONKK CD EN DVD 42.1 Besluit: Die Algemene Sinode moedig gemeentes en lidmate aan om die nuwe VONKK CD en DVD aan te koop en ook lidmate aan te moedig om dit te koop. 43. VONKK: LIEDERE VIR 43.1 Besluit: Die Algemene Sinode versoek lidmate, gemeentes, musici en liedskrywers om liedere wat aan die nodige kriteria voldoen aan VONNK te stuur sodat dit vir gebruik aan die breë kerk beskikbaar gestel kan word. BESLUITE VAN DIE SINODE VAN OOS-KAAPLAND, JUNIE SINODE IN KLANK EN BEELD Besoek om na foto's van die sinode te kyk. Klankopnames van praatjies is te vind by: GEESTELIKE WERKERS AS AFGEVAARDIGDES NA MEERDERE VERGADERINGS (A2 PT 23) Kerkrade word aangemoedig om geestelike werkers en ander bedieningsleiers en kerkraadslede as waarnemers na meerdere vergaderings te stuur Ringe word aangemoedig om gebruik te maak van die geestelike kapasiteit van waarnemers by vergaderings en hulle in die geestelike onderskeidingsproses te betrek. 46. GEMEENTES: KLEIN GEMEENTES (A6 PT 5) 5.1 Die Algemene Sinode het opdrag gegee dat 'n ondersoek na klein gemeentes in die NG Kerk gedoen moet word. Die Moderamen van die AS het ds Danie Mouton versoek om as studieleier op te tree. 5.2 Verteenwoordigers van al 10 sinodes, tesame met praktiese teoloë, het 'n konferensie oor hierdie tema gehou. 'n Verslag is voorberei, wat as Bylaag C by verslag A6 in die Sakelys Sinode 2012 aangeheg word Die sinode verwys die verslag (Sakelys A6 Bylaag C, bl 85) na kerkrade, veral dié van klein gemeentes, vir bespreking Die sinode moedig ringe aan om kleingemeente-konferensies te hou om te werk aan nuwe visie vir, en die bemagtiging van, bediening in klein gemeentes. 47. JEUG: GELOOFSOORDRAG AAN DIE VOLGENDE GESLAG (A6 PT 9) 9.1 Tydens die vorige Sinode (2007) is indringend gesprek gevoer oor geloofsoordrag na die volgende geslag. 9.2 Een van die uitstekende bronne wat gemeentes hiermee kan help, is F@ith at Home - besoek vir meer besonderhede. 9.3 Daar is voortdurende prosesse aan die gang op soek na kategese-vernuwing. Bronne hiervoor word binne en buite die NG Kerk ontwikkel. Ringe moet voortdurend as forums dien waar gemeentes mekaar kan bystaan om saam oor jeugbediening en kategese na te dink. 9.4 Goeie publikasies op hierdie terrein moet onderskei word van semels wat ook op die mark verskyn. 'n Onlangse boek, wat besig is om vinnig invloed te wen, is The Theological Turn in Youth ministry van Andrew Root en Kenda Creasy Dean, Intervarsity Press, Geloofsoordrag veronderstel dat jongmense by die gemeentelike bediening geïntegreer word. Ouer lidmate bied dikwels heeltemal te veel weerstand teen hierdie proses. Die onderskeid tussen die sigbare strukture van die kerk, en die onsigbare oortuigings oor God, kerk, roeping en konteks (wat geventileer moet word) kan in hierdie opsig help. Besluit: Die Sinode stuur hierdie inligting deur na kerkrade Ringe word versoek om voortdurend aandag te gee aan geloofsoordrag aan die volgende geslag. 48. NAVORSING: VERSLAG OOR DIE STAND VAN DIE OOS-KAAPSE BEVOLKING (A6 PT 6) 6.1 Die navorsingseenheid van die Oos-Kaapse Departement van Maatskaplike Welsyn het in Julie 2011 ʼn uitstekende, omvattende verslag oor die stand van die Oos-Kaapse bevolking gepubliseer. Dit is in vennootskap met navorsers van die RGN saamgestel. 6.6 Die volledige navorsingsverslag is beskikbaar by Die Sinode bring hierdie uitstekende, belangwekkende verslag onder die aandag van kerkrade. 142

25 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 49. NAVORSING: VERSLAG OOR DIE GENESING VAN DIE SA-FAMILIE (A6 PT 7) 7.1 Die SA Instituut vir Rasseverhoudinge, bekend vir hulle hoë kwaliteit navorsing oor die SA-samelewing, het vroeër vanjaar ʼn uitgebreide verslag oor die SA-familie gepubliseer. Getiteld, First Steps to healing the South African Family, maak dit noodsaaklike leesstof uit vir almal betrokke by die gemeentelike bediening. 7.2 Die volledige verslag is op ons webblad beskikbaar by Aanbeveling: Die Sinode bring hierdie verslag onder die aandag van kerkrade. 50. LIDMATE: OPLEIDING VAN LIDMATE OM AS OUDERLINGE EREDIENSTE TE LEI EN PASTORALE VERSORGING WAAR TE NEEM (A5 PT 10) Die sinode bedank die ontwikkelingspan wat die materiaal vir die opleiding van lidmate verskaf het, asook alle leraars wat betrokke is by die aanbieding van die kursusse, en wat as mentors optree Die sinode versoek kerkrade en lidmate om van die diensgeleentheid gebruik te maak en hierdie beleid te implementeer. 51. KERKHERENIGING: PARALLELE VERBANDSTRUKTURE VIR DIE NG KERK FAMILIE (A2 PT 20) Die gespreksdokument (Sakelys A2 pt 20.3, bl. 25v) word by gemeentes en ringe aanbeveel as moontlike strategie onderweg na volle kerkhereniging in ooreenstemming met die besluite van die Algemene Sinode. 52. MISSIE VAN DIE SINODE (A2 PT 13) 13.1 Missie: Die NG Kerk in Oos-Kaapland groei saam as vriendekring van gemeentes, ringe en sinode om deur 'n proses van geloofsonderskeiding by God se werk in God se wêreld aan te sluit AANBEVELING Die sinode, al 13 ringe en elke gemeente aanvaar hierdie missie as die oorhoofse bestaansdoel van ons as sinode, ringe en gemeentes. 53. MISSIE: BEGRIPSVERKLARING VIR MISSIE (A2 PT 14) 14.1 Die betekenis van die terminologie in die missie is as volg: Missie: bestaansdoel Groei: ons vermoë om God se stem te hoor Saam: vriendekring, interaksie, verband, interafhanklik Proses: 'n organiese toename in kapasiteit (kennis, houdings en gesindhede, vaardighede en gewoontes) Geloofsonderskeiding: rus, hoor, leef - om 'n oortuiging te ontwikkel oor God se roeping; God se roeping: om soos Jesus te wees / om mens te wees / konkrete taak God se werk: transformasie God se wêreld: die hele omgewing / skepping 14.2 AANBEVELING Hierdie begripsverklaring word toegepas in die uitleg van die missie 54. MISSIE EN VISIE: TEOLOGIESE TOELIGTING VIR DIE VISIE VIR BELIGGAMING (A2 PT 16) Die toeligting van die sinode se visie vir beliggaming (A2 pt 16, bl 20) word na ringe en kerkrade vir oorweging en implementering gestuur. 55. NAVORSING AS GEMEENTELIKE TAAK (A6 PT 1.1) Kerkrade en leraars word aangemoedig om Richard Osmer se boek, Practical Theology, aan te koop, deur te werk, en toepaslik te praktiseer. 56. NAVORSING OP GROND VAN VORM A (A6 PT 2) Kerkrade neem die Geloofsonderskeidende navorsingsresultate (Verslag A2 pt 7) in behandeling. 57. NAVORSING: GEMEENTELIKE ONDERSTEUNING VAN WERKSAAM- HEDE OP VERSKILLENDE DIENS- TERREINE Verslag A6 Bylaag A, Sakelys bl 78vv gee merkwaardige syfers en gevolgtrekkings weer oor die betrokkenheid van gemeentes by verskillende diensterreine. 143

26 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 58. NAVORSING: STATISTIESE ANA- LISE VAN VORM A (A6 BYLAAG B) Verslag A6 Bylaag B bl 81vv gee 'n statistiese ontleding van die syfers op gemeentes se Vorm A. 59. PREDIKANTE: A TOT Z-BELEID (A5 PT 5) 5.1 Die A tot Z-Beleid vir bedieningsvreugde by predikante in by die Algemene Sinode van 2011 gefinaliseer. Hoofstuk 6 was nog uitstaande. 5.2 Per besluit van die Algemene Sinode word die volledige A tot Z-Beleid in die Kerkorde van die Algemene Sinode opgeneem. 5.3 Dit is krities-noodsaaklik dat kerkrade en kommissies vir diensverhouding op hoogte is van die inhoud van die A tot Z-Beleid. 60. PREDIKANTE: HERINNERING AAN A TOT Z-BELEID (VOORSTEL 4 GOED- GEKEUR) VOORSTEL 4 Die Sinode herinner kerkrade en gemeentelike diensverhoudingskommissies aan die A tot Z- beleid. Goedgekeur 61. PREDIKANTE: BESLUITE DEUR ALGEMENE SINODE OOR VASTE TERMYNKONTRAKPOSTE (A5 PT 6) 6.1 Die Algemene Sinode het in 2011 belangrike besluite oor vaste termynkontrakte geneem. 6.2 Aangesien statistiese analise toon dat 'n groot aantal predikante in Oos-Kaapland in terme van vaste termynkontrakte in diens geneem is, is dit noodsaaklik dat kerkrade en predikante kennis neem van die wysigings in hierdie verband. 6.3 Van die belangrikste aspekte waaroor die nuwe Reglement vir Vaste Termynposte handel, is die volgende: Gegewe die sinodale riglyne word in dieselfde gemeente gelykwaardigheid in diensvoordele gehandhaaf tussen 'n vaste termynpos en 'n pos vir 'n onbepaalde termyn. 'n Vaste termynpos is pensioendraend tensy die bedienaar van die Woord wat die pos vul, goedkeuring van die trustees van die sinodale pensioenfonds verkry het om by 'n ander wetlikgoedgekeurde pensioenfonds in te skakel. 'n Vaste termynpos het duidelik omskrewe bedieningsverpligtinge wat met die amp van bedienaar van die Woord in direkte verband staan. Die ring of sy gevolmagtigde keur die pos en die voorgestelde diensooreenkoms goed vóórdat beroep mag word. 'n Emeritus kan tot op ouderdom 70 jaar, met goedkeuring van die ring, in 'n vaste termynpos beroep word. By bereiking van die normale aftree-ouderdom, moet geëmeriteer word. 'n Emeritus kan met diens in dieselfde gemeente voortgaan, slegs indien (onder andere ) 'n vaste termynpos volgens die voorgeskrewe prosedure geskep is, alle verpligtinge by emeritaat nagekom is, mediese geskiktheid bepaal is, 'n nuwe diensooreenkoms aangegaan is, en pensioenbydraes voortgesit word. 'n Emeritus wat by aanvaarding van 'n vaste termynpos reeds pensioen ontvang, is vrygestel van pensioenbydraes (vergelyk hierbo). Die termyn vir 'n vaste termynpos duur nie langer as drie jaar nie. By verstryking van die termyn, kan die pos vir 'n maksimum van twee jaar deur dieselfde of 'n ander bedienaar van die Woord gevul word, op voorwaarde dat die ring of sy gevolmagtigde instemming daartoe verleen en 'n nuwe diensooreenkoms tot stand kom. 62. PREDIKANTE-VERSORGING IN GEMEENTES (A5 PT 4) 4.1 Kerkrade moet seker maak dat die geestelike versorging van elke predikant (en pastoriegesin) in elke gemeente aandag kry. 4.2 Terwyl elke predikant se diensverhoudinge die aandag geniet van die Kommissie vir Diensverhoudinge, is daar ook 'n groep nodig wat aan die mens-wees van die predikant en sy gesin aandag gee. Predikante het medemense nodig vir wie hulle in hul vertroue kan neem - mense wat daardie vertroue waardig sal wees. 4.3 Hierdie versorging is hoogs individueel, en hang van persoonlikhede, behoeftes en omstandighede af. Dit moet egter in elke geval aandag kry. 63. PREDIKANTE: RINGE EN DIE VERSORGING VAN PREDIKANTE (A5 PT 12) 12.4 AANBEVELING Die Sinode moedig Ringe aan om strategieë vir die bou van ondersteunende vertrouensverhoudinge tussen leraars te ontwikkel en as ringsprojekte te implementeer. 144

27 F1: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Besluite aan Kerkrade 64. PREDIKANTE: VOORTGESETTE BEDIENINGSONTWIKKELING (A5 PT 7) Die Sinode versoek kerkrade om hul leraars na VBO geleenthede te stuur, die toepaslike koste te dra, spesiale verlof daarvoor toe te ken en terugvoer oor die werkswinkels te ontvang Kerkrade word bedank vir hul hartlike samewerking oor die afgelope termyn AANBEVELING: Vir deursending na kerkrade, met die versoek dat gemeentes unieke bedieningsuitkomste deurgee na die Direkteur Begeleiding vir gebruik op die blog. Ds Danie Mouton Direkteur Sinode 65. PROPONENTE: BEVOEGDHEDE (VOORSTEL 7 GOEDGEKEUR) VOORSTEL 7 Die Sinode in Oos Kaapland versoek die Algemene Sinode om te besin oor die bevoegdhede van proponente, spesifiek met verwysing na sakramentbediening. Goedgekeur MOTIVERING Proponente vervul in baie gemeentes in effek die rol van leraar, veral in situasies waar kerkrade nie in staat is om n beroep uit te bring nie. Sulke situasies ontstaan maklik wanneer kerkrade aan die een kant nie voldoende fondse het om n predikant voltyds te beroep nie, terwyl daar aan die ander kant proponente is wat bereid is om teen n verminderde inkomste te werk, net om darem êrens in n gemeente te kan werk. Daar ontstaan egter dan mettertyd onsekerheid oor die bevoegdhede van proponente. 66. REISGESELSKAP.CO.ZA BLOG OOR OOS-KAAPLANDSE GEMEENTES (A2 PT 10) 10.1 In geloofsonderskeidende prosesse is terugvoer en die deel van verhale van kritieke belang. Die doel met is om n blog (oftewel n weblog) te wees van bediening in die Oos-Kaap Lees gerus hier wat die Here in ons sinode doen en dra by deur julle verhale te stuur aan danie@ngkok.co.za. Die blog wil nie n verslag of n uitstalruimte vir projekte wees nie, maar veral gesels oor bediening wat nuwe Christelike identiteit vorm Reisgeselskap bevat n handige indeks van gemeenteverhale. Links bo-aan die hoofblad is n skakel INHOUD wat die hele blog se inhoud in kategorieë lys, onder ander die verhale uit gemeentes, saamgegroepeer in ringsverband Deur te klik op die titel, REISGESELSKAP, word jy elke keer na die voorblad teruggeneem. 145

28 F2: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Kommissies F2 VERSLAG VAN DIE TYDELIKE KOMMISSIE VIR KOMMISSIES Broer voorsitter, broers en susters U kommissie lê die volgende kommissies en verteenwoordigers vir goedkeuring aan die sinode voor: 1. SINODALE KOMMISSIE 1.1 Die lede van die moderatuur soos deur die vergadering verkies: (Sekundus vir die aktuarius word deur die Sinodale Regskommissie aangewys) PRIMARII SEKUNDI MODERATOR ASSESSOR Dr ACV van Wyk Ds JJ Louw AKTUARIUS Ds DF Oelofse Ds JJ Louw SKRIBA Ds DW Mouton Ds DO Strydom ADDISIONELE LID Ds M van Niekerk 1.2 Die lede deur die ringe aangewys: RINGE PRIMARII SEKUNDI ALBANIE ALGOA BURGERSDORP CRADOCK DORDRECHT GRAAFF-REINET HUMANSDORP OOS-LONDEN PORT ELIZABETH Ds AL Steyn Oudl DH Meiring (Dias) Ds CP Crouse Oudl L Stander (Algoapark-Gemeenskapskerk) Ds DH Davel Oudl BR Coetzee (Burgersdorp) Ds EGJ de G Schutte Oudl J Carstens (Cradock) Ds PJ Retief Oudl FJ van Zyl (Dordrecht) Ds AJ Beyers Oudl JM Nel (Aberdeen) Ds SJ de Jager Oudl PW Smit (Jeffreysbaai) Ds NW Bezuidenhout Oudl JC Davel (Oos-Londen Noord) Ds JE van Rooyen Oudl C Veldsman (Somerstrand) Ds WD Schoeman Oudl JA van Zyl (Alexandria) Ds E Bester Oudl P-L Venter (Grasvoëlkop) Ds FJ Greeff Oudl TJ Stander (Aliwal-Noord) Ds C Slabbert Oudl JJ Moolman (Cradock) Dr JGM Richter Oudl JSJ Jordaan (Barkly-Oos) Ds JWE Esterhuizen Oudl FH Thompson (Graaff-Reinet) Ds S Sass Oudl A van Onselen (Humansdorp) Ds WP Petzer Oudl F Ferreira (Oos-Londen Wesheuwel) Ds C Coetzee Oudl PS Scholz (Port Elizabeth Hoogland) 146

29 F2: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Kommissies PE-WES QUEENSTOWN SONDAGSRIVIER UITENHAGE Ds RM van Tonder Oudl GEG Louw ( Swartkopsrivier ) Ds L Viviers Oudl WF Prinsloo (Queenstown) Ds AHG Lötter Oudl A Fourie (Bothasrus) Ds JJD Nel Oudl GM Bezuidenhout (Sondagsriviermond) Dr JP Cloete Oudl J van der Westhuizen (Port Elizabeth Sonheuwels) Ds C Longland Oudl A Rossouw (Stutterheim) Ds JH Enslin Oudl BM Crouse (Despatch-Suid) Ds TJ van Schoor Oudl PJ van Greunen (Uitenhage Winterhoek) 1.3 Die Direkteur Administrasie en Direkteur Begeleiding is adviserend deel van die Sinodale Kommissie en sy Dagbestuur. 1.4 Die Deskundige Lid Finansies word deur die Sinodale Kommissie aangewys. 2. DAGBESTUUR VAN DIE SINODALE KOMMISSIE 2.1 Soos saamgestel deur die Sinodale Kommissie: PRIMARII SEKUNDI MODERATOR ASSESSOR Dr ACV van Wyk Ds JJ Louw AKTUARIUS Ds DF Oelofse Ds JJ Louw SKRIBA Ds DW Mouton Ds DO Strydom / Ds JPL van Straaten ADDISIONELE MODERATUURSLID Ds M van Niekerk 3 ADDISIONELE LEDE CP Crouse Oudl C Veldsman (deur SK aangewys DH Davel Ds NW Bezuidenhout EGJdeG Schutte Ds JJD Nel DL FINANSIES ADVISEREND Mnr TP van der Mescht (deur SK aangewys) Direkteur Administrasie Direkteur Begeleiding 3. SINODALE REGSKOMMISSIE (SAAMGESTEL IN TERME VAN ART BL 44) PRIMARII SEKUNDI (in prioriteitsorde - leraars) 1. Ds EGJ de G Schutte 1. Ds DH Davel 2. Ds JPL van Straaten 2. Ds HW Meyer 3. Ds JJ Louw 3. Ds DC Thomas 4. Ds WPM van Niekerk 4. Ds S Sass 5. Ds J Wolmarans 147

30 F2: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Kommissies 5. Oudl W Jurgens 6. Oudl JC Greyling In prioriteitsorde kerkraadslede 6. Oudl M Bernard 7. Oudl T Mentz (Regsgeleerde) 7. Oudl J Schamrel 8. Ds DF Oelofse (Aktuarius) 4. SINODALE KOMMISSIE VIR DIENSVERHOUDINGE PRIMARIUS SEKUNDUS ASSESSOR Ds JJ Louw Geen SRK-VERTEENWOORDIGER Ds EGJdeG Schutte (Soos aangewys deur SRK) 5. SINODALE VERTEENWOORDIGERS NA DIE ALGEMENE SINODE 5.1 Vyf lede van Moderatuur (sien 1.1) 5.2 Afgevaardigdes deur die Sinode aangewys: Die vergadering het afgevaardigdes in 'n stemming na aanleiding van nominasies deur ringe die afgevaardigdes na die Algemene Sinode as volg geprioritiseer. Afhangende van die grootte van die afvaardiging na die Algemene Sinode, sal die afgevaardigdes wat vroeër op die lys verskyn die primariuslede vorm, en afgevaardigdes wat later op die lys verskyn, die sekundi. LERAARS Naam Ring Gemeente EGJdeG (Hansie) Schutte Cradock NGK Cradock-Oos Ds JJ (Jasper) Louw Humansdorp NGK Loerie Ds CP (Carl) Crouse Algoa NGK Grasvoëlkop Ds NW (Nico) Bezuidenhout Oos-Londen NGK Oos-Londen 9 6 Ds E (Eugene) Malan PE NGK PE-Hoogland 8 4 Ds JJD (Danie) Nel Uitenhage NGK Uitenhage-Oos 7 7 Ds DO (Deon) Strydom Queenstown NGK Stutterheim 7 3 Ds WD (Willie) Schoeman Albanie NGK Alexandria 6 5 Dr J (Jan) Cloete PE-Wes NGK PE-Nooitgedacht 6 0 Ds FJ (Frikkie) Greeff Burgersdorp NGK Burgersdorp 5 6 Ds AJ (Abe) Beyers Graaff-Reinet NGK Aberdeen 5 6 Ds DC (Conrad) Thomas Dordrecht NGK Elliot 5 0 Ds DW (Wouter) O'Kennedy Sondagsrivier NGK Despatch-Noord

31 F2: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Kommissies KERKRAADSLEDE Naam Ring Gemeente A (Lida) Van Onselen Humansdorp NGK Humansdorp DP de W (Danie) Coetsee Uitenhage NGK Uitenhage-Noord AE (Amédéé) Büchner Albanie NGK Paterson FJ (Fred) Ferreira Oos-Londen NGK Oos-Londen Wesheuwels WF (Willem) Prinsloo Queenstown NGK Queenstown HC (Toeks) Olivier Graaff-Reinet NGK Nuwekerk L (Les) Stander Algoa NGK Algoa Gemeenskapkerk JJ (Johan) Carstens Cradock NGK Cradock WS (Willie) Stoltz PE NGK Anchor of Hope JG (Jaco) Van der Westhuizen PE-Wes NGK Swartkopsrivier BR (Blaar) Coetzee Burgersdorp NGK Burgersdorp NJ (Nic) Botha Dordrecht NGK Maclear BM (Ben) Crouse Sondagsrivier NGK Despatch-Suid 6. VERTEENWOORDIGERS OP DIE KURATORIA TEOLOGIESE FAKULTEITE KURATORIUM PRIMARII SEKUNDI BLOEMFONTEIN Ds DH Davel Dr JGM Richter STELLENBOSCH Ds DW Mouton Ds D Oelofse PRETORIA Dr JGM Richter Ds DH Davel 7. VERTEENWOORDIGERS OP DIE BYBELGENOOTSKAP (Soos aanbeveel deur die Sinodale Kommissie) PRIMARII SEKUNDI GEORDEND Ds CJ Stümke Ds CP Crouse NIE GEORDEND Oudl PJ Rootman Oudl GL Oosthuizen 8. KOMMISSIE IN MEMORIAM (Soos aangewys deur die Kommissie vir Kommissies) PRIMARIUS Ds CJ Stümke SEKUNDUS Ds C Slabbert 9. VERTEENWOORDIGERS OP ALGEMENE TAAKSPAN VIR FONDSE (Soos aangewys deur die Sinodale Kommissie) PRIMARIUS Dr JWJ Viljoen Mnr TP van der Mescht SEKUNDI Ds DW Mouton Ds DW Mouton 149

32 F2: Verslag van die Tydelike Kommissie vir Kommissies 10. VERTEENWOORDIGERS OP DIE RAAD VAN TRUSTEES VAN DIE PENSIOENFONDS (Een persoon soos aangewys deur die lede van die pensioenfonds, en een persoon soos aangewys deur die volle sinode, met sekundi.) PRIMARIUS Ds DW Mouton (deur SK aangewys) Ds CH van Heerden (deur lede aangewys) SEKUNDI Ds DF Oelofse (deur SK aangewys) Ds DW Mouton (deur lede aangewys) Die kommissie vertrou dat hulle hiermee sy taak na behore verrig het. Ds DH Davel (Voorsitter) Ds. GJ Gouws 150

33 F3.1: Eerste Verslag van die Tydelike Regskommissie F3.1 EERSTE VERSLAG VAN DIE TYDELIKE REGSKOMMISSIE VAN DIE SINODE VAN DIE NG KERK IN OOS-KAAPLAND 1. KONSTITUERING 1.1 Die Kommissie konstitueer met die volgende lede: Di EGJ de G Schutte (sameroeper), HJ Meyer, DF Oelofse, MR van der Spuy, JJ Louw, oudle BR Coetzee (Burgersdorp), P Potgieter (Humansdorp-Oos), WF Jurgens (Somerstrand), en (dr) M Müller (Walmer). 2. VERKIESING VAN MODERATUUR 2.1 Die Moderatuur het die verkiesing van die Direkteur Begeleiding in die pos van assessor na die Tydelike Regskommissie verwys. Die rede vir die verwysing na die kommissie is dat daar n verwarring bestaan tussen Bepaling 34.3 en Reglement 9.7. en of die voltydse skriba van die Sinode ook n ander moderatuur posisie kan beklee AANBEVELING: Die Sinode besluit in die lig van die teenstrydigheid van Bepaling 34.3; ; Reglement 3.4 en Reglement 9.7 dat alle botsende belange wat mag ontstaan met die verkiesing van die Direkteur Begeleiding tot die amp van assessor na die Sinodale Kommissie verwys word. Die Direkteur Begeleiding bly ampshalwe, per diensooreenkoms, skriba van die Sinode, Sinodale Kommissie en Moderatuur Die Sinode gee opdrag aan die Sinode Regskommissie om alle ter saaklike Bepalinge en Reglemente duideliker te formuleer ten opsigte van betaalde amptenare op die Moderatuur Die Sinode gee opdrag aan die Sinodale Regskommissie om die wyse waarop die Moderatuur verkies word, te wysig en voorsiening te maak vir die gebruik van n groslys tydens die verkiesing. Die Kommissie wil die suggestie laat dat die Moderatuur aan die einde van die vergadering verkies word. 151

34 F3.2: Tweede Verslag van die Tydelike Regskommissie F3.2 TWEEDE VERSLAG VAN DIE TYDELIKE REGSKOMMISSIE VAN DIE SINODE VAN DIE NG KERK IN OOS-KAAPLAND 1. KONSTITUERING 1.1 Die Kommissie konstitueer met die volgende lede: Di EGJ de G Schutte (sameroeper), HJ Meyer, DF Oelofse, MR van der Spuy, JJ Louw, oudle BR Coetzee (Burgersdorp), WF Jurgens (Somerstrand), en (dr) M Müller (Walmer). 2. GRONDHERVORMING 2.1 Die Tydelike Regskommissie (TRK) maak die volgende aanbeveling: AANBEVELING: Die Sinode gee opdrag aan die Sinodale Regskommissie om die volgende voorstelle deur te gee aan die Algemene Taakgroep Regte vir moontlike opname in die Algemene Sinode Reglement Die Sinode erken die regverdigheid en noodsaaklikheid van grondhervorming Indien sodanige grondhervorming enige kerklike eiendomme sou raak, sal die kerk sy volle samewerking daarmee verleen In die geval van enige vorm van grondonteiening, sal die NG Kerk: in alle billikheid en regverdigheid die eise oorweeg; die beginsels rondom die reëling van eiendomme, goedere en fondse (AS9) deurlopend in sodanige prosesse as basis vir alle onderhandelinge benut; die geldige bewys oor die eienaarskap van die kerklike eiendom te lewer; en van die eisers verwag om die wettigheid van hulle aansprake met die nodige dokumentasie staaf In die geval van n regsgeding of dispuut oor enige vorm van grondhervorming, sal die kerk op die betrokke waardes en regte soos in die ter saaklike kerklike reglemente en die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika vervat, beroep. 3. KENNIS VAN REVISIE 3.1 Skriftelike kennis van revisie in verband met die verkiesing van die assessor is ontvang. 3.2 AANBEVELING: Die Sinode neem kennis dat die TRK oordeel in terme van Regl dat die kennis van revisie in verband met die verkiesing van die assessor ontvanklik is Die Sinode besluit dat, nadat die voorsteller en sekondant die revisie gemotiveer het, in terme van Regl , verlof tot revisie toegestaan word al dan nie. 152

35 F3.3: Derde Verslag van die Tydelike Regskommissie F3.3 DERDE VERSLAG VAN DIE TYDELIKE REGSKOMMISSIE VAN DIE SINODE VAN DIE NG KERK IN OOS-KAAPLAND 1. KONSTITUERING 1.1 Die Kommissie konstitueer met die volgende lede: Di EGJ de G Schutte (sameroeper), HJ Meyer, DF Oelofse, MR van der Spuy, JJ Louw, oudle BR Coetzee (Burgersdorp), P Potgieter (Humansdorp-Oos), WF Jurgens (Somerstrand), en (dr) M Müller (Walmer). 2. KENNIS VAN REVISIE Skriftelike kennis van revisie in verband met die besluit aangaande die Belydenis van Belhar is ontvang. 2.2 AANBEVELING: Die Sinode neem kennis dat die TRK oordeel in terme van Regl dat die kennis van revisie in verband met die besluit aangaande die Belydenis van Belhar ontvanklik is Die Sinode besluit dat, nadat die voorsteller en sekondant die revisie gemotiveer het, in terme van Regl verlof tot revisie in hierdie verband toegestaan word, al dan nie. 153

36 G: Handelinge van die Sinode HANDELINGE VAN DIE ELFDE VERGADERING VAN DIE SINODE VAN DIE NEDERDUITSE GEREFORMEERDE KERK IN OOS-KAAPLAND EERSTE SITTINGSDAG MAANDAG 04 JUNIE 2012 EERSTE OGGENDSITTING 1. OPENING 1.1 Die afgevaardigde leraars en kerkraadslede vergader in die konferensiesentrum by die Willows Vakansie-oord te Port Elizabeth. 1.2 Die Sinode sing vooraf verskeie kerkliedere staande saam. Ds Barnard Steyn lees Psalm 1 terwyl twee foto s van die skilderye van Vincent van Gogh, getiteld Geopende Woord en Amandelbloeisels, op die skerms na mekaar vertoon word. 1.3 Tydens ʼn spesiale openingseremonie, handig elkeen van die ringsvoorsitters hul registrasierol ter konstituering in en dra ʼn boodskap en gebed aan die Sinode oor na aanleiding van ʼn gekose inheemse plant wat hul saamgebring het. Die volgende persone tree namens hul ringe op: Albanie: Ds Riaan Steyn Algoa: Ds Armand Crous Queenstown: Ds Riaan Vlok Cradock: Ds Ruan du Plooy Humansdorp: Ds Jasper Louw Port Elizabeth: Ds Rethie van Niekerk Oos-Londen: Ds Riaan van der Mescht Burgersdorp: Ds Frikkie Greeff Dordrecht: Ds Conrad Thomas Graaff Reinet: Ds Meld van der Spuy Port Elizabeth-Wes: Ds Anton van Jaarsveld Sondagsrivier: Ds André Lötter Uitenhage: Ds Danie Nel 1.4 Die Sinode sê staande saam die Geloofsverbintenis van die Oos-Kaap responsories o.l.v. dr Chris van Wyk op, waarna die Sinodelied van die Oos-Kaap gesing word. 1.5 Die Sinode verdaag vir middagete nadat KLB 308:1-5 as gebed gesing word. 2. KONSTITUERING 1. ABERDEEN (1855) Ds AJ Beyers Oudl JM Nel 2. ADELAIDE (1890) Ds PCPA Odendaal Oudl AC Lombard 3. ALBANIE (1831) Ds FS de Jager Oudl S van Niekerk 4. ALEXANDRIA (1854) Ds WD Schoeman Oudl JA van Zyl 5. ALGOAPARK (1953) Ds MH Langenhoven Oudl JP Beukman 6. ALGOAPARK-GEMEENSKAPSKERK (1959) * Ds E Bester Oudl L Stander 7. ALIWAL-NOORD (1852) Ds CJ Steyn Oudl TJ Stander 8. BARKLY-OOS (1873) Dr JGM Richter Oudl JSJ Jordaan 9. BOTHASRUS (1941) Ds PP Kuhn * Oudl A Fourie 10. BUFFELSRIVIER (1962) Ds JH Kleynhans Oudl W Malan 11. BURGERSDORP (1846) Ds FJ Greeff Oudl BR Coetzee 12. CAMBRIDGE (1952) Geen verteenwoordiging 13. CATHCART (1907) * Ds L Viviers 154

37 G: Handelinge van die Sinode 14. COLESBERG (1826) Ds JN Taljaard Oudl JG le Roux 15. CRADOCK (1818) Ds C Slabbert Ds AA Terblanché Oudl J Carstens Oudl JJ Moolman 16. CRADOCK-NOORD (1966) Ds A van Wyk Oudl FC Cloete 17. CRADOCK-OOS (1951) Ds EGJdeG Schutte * Oudl R Jordaan 18. DESPATCH-DAGBREEK (1984) Ds CJ van der Westhuizen Oudl RP Stander 19. DESPATCH-EENDRAG (1965) Ds AHG Lötter Oudl DJ Janse van Rensburg 20. DESPATCH-NOORD (1976) Ds DW O Kennedy Oudl JJ Kitching 21. DESPATCH-SUID (1969) Ds EH Avis Oudl BM Crouse 22. DIAS (1981) Ds AL Steyn Oudl DH Meiring 23. DORDRECHT (1857) * Ds S Retief Ds PJ Retief Oudl FJ van Zyl Oudl AA Myburgh 24. ELLIOT (1890) Ds DC Thomas Oudl IJ Botha 25. FORT BEAUFORT (1949) Ds JM Wolmarans Oudl R de W Oosthuizen 26. GAMTOOSVALLEI (1944) Ds J van der Merwe Oudl ML de Klerk 27. GAMTOOSVALLEI-OOS (1958) Ds S Sass Oudl PJ Louw 28. GLEN LYNDEN (1829) Ds ST Malan Oudl GJ de Klerk 29. GONUBIE (1986) Ds JJ Pretorius * Ds Q le Roux * Oudl MM Sparg 30. GRAAFF-REINET (1792) Ds JWE Esterhuysen Oudl FH Thomson 31. GRASVOËLKOP (1978) Ds CP Crouse Oudl P-L Venter 32. HOFMEYR (1876) Oudl IJ Vermaak 33. HUMANSDORP (1849) Ds DF Oelofse Oudl LD Erasmus * Oudl A van Onselen Diak JF Strydom 34. HUMANSDORP-OOS (1976) Ds SJ de Jager Oudl PJ Potgieter 35. INDWE (1906) * Oudl JJ Bloem 36. JAMESTOWN (1891) Oudl HJ Wagenaar Oudl NJ van Pletzen 37. JANSENVILLE (1855) Geen verteenwoordiging 38. JEFFREYSBAAI (1969) Ds EP de Kock Dr WJH de Koker Ds D Higgs Ds JS Steenkamp * Ds JA van der Westhuizen Ds GJA van Niekerk Oudl B Fouché Oudl ML Joubert Oudl J Schamrel Oudl C vdh du Plessis Oudl PW Smit 39. JOUBERTINA (1907) Ds BIC Steyn * Oudl R Martinson 40. KAREEDOUW (1906) Ds J Bohnen 155

38 G: Handelinge van die Sinode 41. KENSINGTON (1945) * Oudl V Westraadt 42. KING WILLIAM S TOWN (1912) Ds PG Nel Oudl JJ Janse van Vuuren 43. KLIPPLAAT (1944) Geen verteenwoordiging 44. KRAGGAKAMMA (1973) Ds V Keyter Oudl JH von Wielligh Oudl PJ Rootman 45. LADY GREY (1862) Ds CS du Plessis Oudl J Hattingh 46. LOERIE (1938) Ds JJ Louw Oudl SJ Gerber 47. MACLEAR (1916) Oudl NJ Botha Oudl BJ Venter 48. MIDDELBURG-KAROO (1852) Ds RJ du Plooy * Prop R Crafford (Waarnemer) Oudl WJ Olivier 49. MISGUND (1950) Ds J Vosloo 50. MOLTENO (1881) Ds DH Davel * Oudl GE Swart 51. MTHATHA (1890) Ds WGP Botes Oudl AW Brink 52. MURRAYSBURG (1855) Ds AJ Louwrens Oudl IJ van der Merwe 53. NAHOON (1960) Ds R van der Mescht 54. NEWTONPARK (1953) Ds CH van Heerden 55. NIEU-BETHESDA (1878) * Oudl JJE van Heerden 56. NOUPOORT (1944) Ds JS Botes * Oudl I Maree 57. NUWEKERK (GRAAFF-REINET) (1927) * Oudl HC Olivier * Diak GPD Phillips 58. OOS-LONDEN (1905) Ds NW Bezuidenhout Ds J Labuschagne Oudl JS Rheeder Oudl NR Knickelbein 59. OOS-LONDEN-NOORD (1946) Ds PL Moolman Oudl JC Davel 60. OOS-LONDEN-WESHEUWELS (1971) Ds WP Petzer Oudl FJ Ferreira 61. PARKHEUWEL (1955) Ds FJ Nel * Oudl M Barnard 62. PATERSON (1906) Ds WG Olivier Oudl AE Büchner 63. PATMOS (1962) Ds AJ Crous Oudl WP Nel 64. PEARSTON (1859) Ds FA Burger Oudl AJ Koegelenberg 65. PORT ELIZABETH (MOEDER- GEMEENTE) (1907) Ds TL Wait Oudl PW Engelbrecht 66. PORT ELIZABETH-DE DUIN (1963) Ds JE van Rooyen Oudl PPJ Jacobs 67. PORT ELIZABETH-HEIDEVELD (1982) Ds D van Rooyen Ds WCJ Fourie * Oudl A van der Merwe 68. PORT ELIZABETH-HOOGLAND (1972) Ds HJ Alberts Ds E Malan Ds DW Mouton Oudl RJ Honiball Oudl CJ Opperman Oudl PS Stoltz Oudl GF Terblanche 69. PORT ELIZABETH-LORRAINE (1976) Dr A Oliphant Ds PG Loubser Ds MP van Zyl 156

39 G: Handelinge van die Sinode Oudl JN Ollewagen Oudl DC Vosloo * Oudl M Oliphant 70. PORT ELIZABETH-NOOITGEDACHT (1959) Dr JP Cloete * Oudl A Vermeulen 71. PORT ELIZABETH-NOORD (1933) Ds JS Marais Oudl CR Lamastra 72. PORT ELIZABETH-OOS (1952) Ds B Peters Oudl A Venter 73. PORT ELIZABETH-SENTRAAL ANCHOR OF HOPE (1924) Ds GJ Noeth Oudl WS Stoltz 74. PORT ELIZABETH-SHERWOOD (1987) Ds RM van Tonder Ds A van Jaarsveld * Oudl N Visser * Oudl AA van der Ryst 75. PORT ELIZABETH-SIONSRAND (1970) Ds JC Coetzee Oudl GJB Pienaar 76. PORT ELIZABETH-SONHEUWELS (1964) Ds D van Staden Oudl J van der Westhuizen 77. PORT ELIZABETH-WES (1940) Ds JP Kampman Oudl L Diedericks Oudl BH Fourie 78. QUEENSTOWN (1854) Ds AC Vlok Ds JC Longland * Ds MM Els Oudl GH Odendaal Oudl WF Prinsloo 79. RETIEF (1958) Geen verteenwoordiging 80. RIETBRON (1913) Ds MR van der Spuy Oudl HL de Wet 81. SOMERSET-OOS (1825) Ds CJ du Raan Ds DA Els Oudl HJ du Plessis * Oudl (ds) JI Janse van Vuren 82. SOMERSTRAND (1983) Dr ACV van Wyk Ds G Loots * Ds M van Niekerk * Oudl C Veldsman Oudl WF Jurgens Oudl EP Knoesen 83. SONDAGSRIVIER (1918) Ds GJ Gouws Ds PB Swanevelder Oudl JJ Nortjé * Oudl E Nortjé 84. SONDAGSRIVIERMOND (2008) Ds A Griebenow Oudl GM Bezuidenhout 85. SONDAGSRIVIER-SUID (1938) Ds JH Enslin * Diak L Prinsloo 86. STERKSTROOM (1891) Oudl FP Liebenberg Oudl JN Grobler 87. STEYNSBURG (1875) Oudl JJ Pienaar Oudl GL de Kock 88. STEYTLERVILLE (1876) Ds IDW Bosman * Oudl A Deyzel 89. STUTTERHEIM (1948) Ds DO Strydom * Oudl A Rossouw 90. SWARTKOPSRIVIER (1976) Ds IJ van Zyl Oudl JG van der Westhuizen 91. SYDENHAM (PORT ELIZABETH) (1946) Oudl (ds) JJ van Wyk 92. TARKASTAD (1863) Ds GHG Vosloo 93. TSITSIKAMMA (1944) Ds W van der Merwe Oudl E Kolesky 94. UGIE (1903) * Oudl J Botha 95. UITENHAGE (1817) Geen verteenwoordiging 96. UITENHAGE-DE MIST (1950) Geen verteenwoordiging 157

40 G: Handelinge van die Sinode 97. UITENHAGE-NOORD (1950) Ds TJ van Schoor Ds CJ Weyers Oudl DP de W Coetsee Oudl HT Potgieter 98. UITENHAGE-OOS (1950) Ds JJD Nel Ds JPL van Straaten Oudl (ds) HJ van Niekerk Oudl J Smith 99. UITENHAGE-WINTERHOEK (1971) Ds HJ Meyer Oudl PJ van Greunen 100. VANSTADENSRIVIER (1966) Ds M Lourens Oudl WA Buys * Oudl P Roux 101. VENTERSTAD (1882) Oudl PA Marais Oudl L de Wet 102. WALMER (1929) Ds C Coetzee Oudl (dr) M Müller 103. WATERFORD (1919) Geen verteenwoordiging 104. WILLOWMORE (1864) Ds AJ Liebenberg * Oudl AF Fouché MAANDAG 04 JUNIE 2012 EERSTE MIDDAGSITTING 3. LITURGIESE MOMENT 3.1 Na middagete vergader die Sinode weer om 14h00. Die Flam-orkes lei ons in hartlike sang. Ds Barnard Steyn fokus ons gedagtes aan die hand van enkele Van Gogh skilderye. 3.2 Ds Danie Mouton lees Johannes 4:1-15. Die vergadering gaan in 'n tyd van Wandel in die Woord rondom die teks. Daar word om die tafels gebid vir die Sinode en alles wat dit behels. 4. AANKONDIGINGS 4.1 Ds Meld van der Spuy, neem die stoel in as waarnemende voorsitter totdat die vergadering sy nuwe voorsitter kies. 4.2 Die Skriba, ds Danie Mouton, kry 'n spreekbeurt om algemene sake en reëlings met die vergadering te deel. Di Eddie Avis en Cobus Fourie, wat verjaar, word gelukgewens en deur die vergadering toegesing. 4.3 Ds Danie Mouton verduidelik die vergaderingswyse van die Sinode. Ons gaan drie soorte tyd met mekaar deel: in die groot vergadersessie, as ringe saam, en in die verhelderingsessies. 4.4 Die verkiesing van die Moderatuur neem n aanvang. Terwyl die verkiesing plaasvind, gaan die Sinode voort met die sakelys. 5. ONTWERP VAN DIE SINODE 5.1 Verslag A1: Ontwerpspan (p.10) Verslag A1 word in sy geheel goedgekeur, slegs met die korreksie by pt 15.3 wat moet verwys na Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 27) Pt 24. Verskuiwing van die Sinodale Vergaderdatum Pt Kennis geneem Pt 24.5 AANBEVELING Goedgekeur Pt 27. "Reverse mentoring" Pt Kennis geneem Pt 27.4 AANBEVELING Goedgekeur 5.3 Verslag A4: Visionêre leierskap (p. 65) Pt 3.4 Mentorskap oor grense (Trumentorskap) Kennis geneem 158

41 G: Handelinge van die Sinode 6. VERTEENWOORDIGING 6.1 Verslag A10: Besluite aan kerkrade (p. 118) Pt 35. Wysiging KO Art 38 Kennis geneem 6.2 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 33) Pt 51. Afvaardiging na die Algemene Sinode Pt 51.1 Goedgekeur Pt 51.2 AANBEVELING Pt Goedgekeur 6.3 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 34) Pt 5.3 Verteenwoordiging op kuratoria Goedgekeur 7. GROETEBOODSKAPPE 7.1 Ds Efraim Kosa, die Assessor van die NGKA OVS dra groete aan die Sinode oor. Hy praat oor eenheid en belydenisskrifte. Verder vertel hy hoe die NGKA saamgestel is. Ef 3:4-7 word as boodskap aan die vergadering oorgedra. 7.2 Ds Nelus Niemandt, moderator van die Algemene Sinode, dra groete oor vanaf die hele NG Kerk in die res van die land. Verder lê hy klem op die feit dat ons as 'n gereformeerde kerk altyddeur reformerend moet bly. Kerkwees gaan nie net oor geestelike sake nie, maar ook om te onderskei waar God besig is in hierdie wêreld sodat ons daarby kan inskakel. Die uitdaging vir die Oos-Kaapse Sinode is om 'n nuwe taalhuis te bou, en om nuwe inhoud te gee aan wat dit beteken om die Evangelie van Jesus Christus uit te leef. Ons kan op verskeie plekke 'n verskil maak: eerstens op die vlak van versoening; tweedens op die vlak van die werklikheid van Jesus se koningskap waar reg en geregtigheid seëvier. Die Belydenis van Belhar help ons om 'n taalhuis te skep waar geregtigheid, mededeelsaamheid en steun aan armes, 'n werklikheid word. 8. VERKIESING VAN MODERATOR 8.1 Dr Chris van Wyk word tot moderator van die Sinode verkies. 8.2 Saam met Flam word 'n seëngebed gesing. 8.3 Die vergadering verdaag vir verversings. MAANDAG 04 JUNIE 2012 TWEEDE MIDDAGSITTING 9. LITURGIESE MOMENT Die Sinode sing Vonkk 104 en Flam 309 staande. 10. BEVINDINGE OP GROND VAN VORM A 10.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 16) Pt 7 van die verslag word aan die orde gestel en ds Danie Mouton lei die gesprekke in. Daarna word dit in sirkelsessies verder gevoer na aanleiding van die vrae: Waarmee is God besig in die Oos-Kaap NGK?, en Hoe sou ander kerke en die gemeenskap hierdie vraag beantwoord? Bydraes word vanuit verskeie sirkels verkry Pt 7. Geloofsonderskeidende hantering van Vorm A Pt 7.7 Kennis geneem Pt 39. Netwerk vir die dieper lees van die geloofsonderskeidende vrae van Vorm A Pt 39.5 Kennis geneem 10.2 Verslag A4: Visionêre leierskap (p. 64) Pt 2.8 Kennis geneem 10.3 Verslag A6: Navorsing (p. 73) Pt 2.4 AANBEVELING Pt Goedgekeur 11. VERKIESING VAN ASSESSOR Ds Danie Mouton word tot assessor verkies. 12. VERKIESING VAN AKTUARIUS Ds Deon Oelofse word tot aktuarius verkies. 13. VERKIESING VAN ADDISIONELE LID Ds Rethie van Niekerk word tot addisionele lid op die moderatuur verkies. 14. VERDUIDELIKING VAN VERHELDERINGSESSIE Die Direkteur Begeleiding, ds Mouton, verduidelik die werkswyse van die verhelderingsessie. 159

42 G: Handelinge van die Sinode 15. VERDUIDELIKING VAN RINGSGESPREKKE Die Direkteur Begeleiding, ds mouton, verduidelik die werkswyse van die ringsgesprekke. 16. LITURGIESE MOMENT 16.1 Die Sinode sing Flam 11 staande Oudl Hansie du Plessis doen n tafelgebed. 17. RINGSGESPREKKE 17.1 Die Sinode verdaag en afgevaardigdes vergader in ringsverband om afgevaardigdes na die volgende Algemene Sinode aan te wys en te reflekteer op die dag se verrigtinge Daarna verdaag die ringe vir aandete. 18. VERHELDERINGSGESPREKKE 18.1 Na aandete word die dag se verrigtinge afgesluit deurdat elkeen van die afgevaardigdes by die verhelderingsgesprekke van hul keuse aansluit. 160

43 G: Handelinge van die Sinode TWEEDE SITTINGSDAG DINSDAG 05 JUNIE 2012 EERSTE OGGENDSITTING 19. OPENING 19.1 Die Flam orkes lei die Sinode in pragtige aanbiddinggesang Die dagwyding gaan voort deur die aandag te vestig op 'n Van Gogh skildery, getiteld Eerste tree. Die boodskap dat ons God se kinders is, word hierdeur beklemtoon. Die Sinode Wandel in die Woord rondom Ef 1:1-14. Die dag word geopen met gebede by die tafels. 20. AFKONDIGINGS Oudl N Peters van Port Elizabeth-Oos sluit by die vergadering aan. 21. PROF PIET NAUDÉ DIE PUBLIEKE BEDIENING VAN DIE KERK Prof Naudé begin deur Psalm 1 te lees. Gelukkig is die kerk wat sy vreugde vind in die woord van die Here, want vanuit hierdie Woord sal die kerk verander word en 'n getuienis in die wêreld wees In die Bybelse tyd, en selfs tot in die Middeleeue, was kerk- en publiek-wees, vanselfsprekend dieselfde. Eers later het dit verskuif dat daar aparte sfere is sport, politiek, ens. Geloof is iewers eenkant gedruk in 'n private hoekie Daar is nou 'n nuwe spiritualiteit in die wêreld, en die kerk tree weer meer na vore Die NG Kerk was nog altyd 'n publieke kerk. Na 1996 het die kerk nie meer 'n vanselfsprekende stem in die samelewing nie. (a.g.v. Wet 108 van '96) 21.7 Wáár moet die kerk se publieke stem gehoor word? By die gemarginaliseerde dele van die samelewing, in die ekumene, in die onderwys, in die versterking van ons demokrasie, in die werksplek en in die media Hoekom moet ons publiek wees? Want ons is uit genade gered... in Christus geskape tot goeie werk wat God voorberei het (Ef 2). God het die wêreld lief... (Joh 3) 22. SIRKELSESSIE 22.1 Die vergadering praat in sirkelsessies oor wat hulle getref het in prof Naudé se voordrag, asook rondom die vrae: Hoe kan ons tot seën wees in die wêreld?, en Hoe deel ons God se seën met hulle wat buite staan? 22.2 Verskillende sprekers gee terugvoer oor die gesprekke in hulle sirkels. Van die sake wat aangeraak word is vennootskappe, sout wees vir die aarde, en om opgewonde te wees oor wat die Here by ons doen. Ons kan nie anders as om oor te borrel van wat ons ontvang nie. Dit gaan oor wie ons is, hoe ons nie-veroordelend, maar verwelkomend leef. Mission is an overflow of praise. 23. AFKONDIGINGS 23.1 Die skriba tref enkele reëlings en maak afkondigings Verskonings: Die volgende verskonings word voorgehou en goedgekeur: Oudl M Sparg, di Q le Roux en J Pretorius (Gonubie) Maandag 2de middagsessie, Ds CJ Steyn (Aliwal-Noord) Dinsdagmiddag 2de sessie, Ds JWE Esterhuysen (Graaff-Reinet) vanaf Dinsdagaand en Oudl A Deyzel (Steytlerville) vanaf 16h00 op Dinsdag Die vergadering verdaag vir verversings 'n Publieke kerk groei vanuit Christene wat in ontmoeting met God lewe Die publieke verantwoordelikheid van die kerk begin in die erediens. Die elemente van die liturgie is deel van die uitleef van ons publieke verantwoordelikheid. Vanaf die seëngroet, deur lofsange, die wet, geloofbelydenis, ens, word die gemeente versterk om haar publieke verantwoordelikheid uit te leef. 161

44 G: Handelinge van die Sinode DINSDAG 05 JUNIE 2012 TWEEDE OGGENDSITTING 24. LITURGIESE MOMENT Die Sinode sing KLB 526 en Flam 211 staande 25. PUBLIEKE KERK 25.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 28) Pt 28. Grondhervorming Pt 28.4 Kennis geneem Pt 29. Publieke rol van die kerkverband Pt 29.6 Kennis geneem Pt 30. Handves vir Godsdienstige regte en vryhede Pt 30.4 Kennis geneem 26. GEMEENTES 26.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 17) Pt 8. Missionale teologie Di Danie Mouton en Carl Crouse lei die gesprek rondom Missionale Teologie in. Daarna word hierdie tema in sirkelsessies bespreek. Terugvoer word vanuit verskeie sirkels verkry Pt 8.3 Kennis geneem Pt 9. Wonderlike uitkomste Pt 9.4 Kennis geneem Pt 10. Reisgeselskap.co.za Blog oor Oos-Kaaplandse gemeentes Pt 10.5 Goedgekeur Pt 11. Grens.Pos Pt 11.2 Kennis geneem Pt 12. Facebook Pt 12.2 Kennis geneem Pt 36. Wêreldsokkerbeker 2010 (p. 30) Pt 36.3 Kennis geneem Pt 40. Gemeentelike betrokkenheid na buite Pt 40.3 Goedgekeur Pt 42. Navorsing oor klein gemeentes Pt 42.5 Kennis geneem Pt 43. Multikulturele betrokkenheid van gemeentes Pt 43.3 Kennis geneem 26.2 Verslag A4: Visionêre leierskap (p. 64) Pt 3. Uitdagings vir Visionêre Leiding Pt Kennis geneem Pt 3.5 Skuiwe in die makrokonteks Pt Goedgekeur 26.3 Verslag A5: Begeleiding (p. 67) Pt 1. 'n Verbandskerk Pt Kennis geneem Pt 9. Klein Gemeentes (p. 70) Pt 9.4 Kennis geneem Pt 11. Unieke uitkomste in gemeentelike bedieninge (p. 71) Pt 11.6 Goedgekeur 26.4 Verslag A6: Navorsing (p. 75) Pt 5. Klein gemeentes Pt Goedgekeur BYLAAG C (p. 85) Verslag oor Klein gemeentes aan Algemene Sinode 2011 Kennis geneem Pt 10. Missionêre teologie (p. 77) Pt 10.6 Kennis geneem 26.5 Verslag A10: Besluite aan kerkrade (p. 117) Pt 29. Klein gemeentes Pt Goedgekeur Pt 30. Missionale ekklesiologie Pt 30.2 Goedgekeur 162

45 G: Handelinge van die Sinode Pt 31. Nuwe bedieningsontwikkeling / Nuwe gemeente-ontwikkeling Pt Goedgekeur 27. IN MEMORIAM 27.1 Verslag A9: Verslag van die In Memoriam Kommissie (p. 104) Ds Corné Slabbert hou die verslag aan die vergadering voor Pt 5.1 Kennis geneem Pt Goedgekeur Die Sinode sing KLB 286 staande Ds Slabbert doen ʼn gebed Die Sinode wys ds Christo Stümke aan as die verantwoordelike persoon vir In Memoriam. 28. BYBEL-MEDIA 28.1 Ds Hans Steyn van Bybel-Media spreek die Sinode toe Die Sinode neem kennis van die dienste en produkte van Bybel-Media Ds Steyn spreek sy dank uit vir die ondersteuning van Bybel-Media en spreek die vertroue uit vir volgehoue ondersteuning. 29. GROETEBOODSKAP VAN RCA 29.1 Ds George Sebastian dra n groeteboodskap aan die Sinode oor namens die Reformed Church of Africa (RCA). 30. AFKONDIGINGS 30.1 Verskonings: Ds WCJ Fourie (PE-Heideveld) vanaf Woensdag ná aandete Oudl IJ van der Merwe (Murraysburg) Dinsdagoggend en Woensdagmiddag Ds AJ Liebenberg (Willowmore) onbepaald vanaf Maandag om 11:30 vm Ds Quinette le Roux doen ʼn tafelgebed. DINSDAG 05 JUNIE 2012 EERSTE MIDDAGSITTING 31. OPENING 31.1 Die Flam orkes lei die Sinode in sang, waarna die sessie n aanvang neem. 32. BELHAR 32.1 Dr Jannie Richter lei die gesprek in met verwysing na die verhelderingsgesprek van Maandagaand Hy stel dit duidelik dat enige Belydenis altyd in 'n kookpot-situasie gevorm word. So 'n Belydenis wil dan God se hoop vir 'n situasie verwoord. Daarna kry so 'n Belydenis eintlik 'n lewe van sy eie. Die saak word aan die hand van die volgende twee punte belig: Wat is aan die gebeur? Binne Sinodale verband word 'n bundel gereedskap saamgestel vir gemeentes om mee te werk. Die Kerkordelike proses sal DV in 2015 daarop uitloop dat die Algemene Sinode 'n finale besluit oor die Belydenis sal neem Wie dryf die proses? Die NG Kerk self vanuit respek vir die Belydenis van Belhar en die samestelling daarvan. Die Belydenis is nodig ter wille van ons getuienis in die land. Dit is ook die boodskap wat duidelik vanuit die Algemene Sinode kom Verslag A10 (p. 107) Punte 5, 6 en 7 van hierdie verslag word opgevang in voorstel 1. VOORSTEL 1 Die Sinode ontvang die Belydenis van Belhar as 'n geskenk uit God se hand, om God se stem vir ons stukkende land te wees. (Ds Dewald Davel / Ds Eugene Malan) Goedgekeur 30.3 Die Sinode verdaag vir middagete. 163

46 G: Handelinge van die Sinode VOORSTEL 2 Kom ons los dit nou, en beweeg soos die Bybel ons dring, en nie die Belhar belydenis nie. (Ds Steven Sass / Oudl Annó Nortje) Kennis geneem 36. AFKONDIGINGS 36.1 Praktiese reëlings word vir die verskillende verhelderingsessies getref Ds Jasper Louw doen ʼn tafelgebed Mnr Frans Geldenhuys sing ʼn solo vir die vergadering Die vergadering verdaag en afgevaardigdes vergader in ringsverband Die vergadering verdaag vir verversings DINSDAG 05 JUNIE 2012 TWEEDE MIDDAGSITTING 33. TERUGVOER FINANSIËLE BELEGGINGS 33.1 Dr Francois Olivier van IFG Africa lig die vergadering in oor die breëre plaaslike en internasionale tendense en in besonder die Sinode se beleggingsportefeulje IFG Africa word hartlik bedank vir hul dienste sedert 2000 aan die NG Kerk in Oos- Kaapland gelewer. 37. RINGSGESPREKKE EN VERHELDERINGSGESPREKKE 37.1 Die Sinode verdaag en afgevaardigdes vergader in ringsverband om afgevaardigdes na die volgende Algemene Sinode aan te wys en te reflekteer op die dag se verrigtinge Daarna verdaag die ringe vir aandete Na aandete word die dag se verrigtinge afgesluit deurdat elkeen van die afgevaardigdes by die verhelderingsgesprekke van hul keuse aansluit. 34. ISLAM: SA VERWIKKELINGE ALASTAIR JOLLEY 34.1 Mnr Alastair Jolley lig die vergadering in oor watter uitdagings Islam aan die Kerk bied. Hy stel mnr Masizakhe Fullman, ʼn bekeerling vanuit Islam, aan die vergadering bekend wat ook ʼn inset in hierdie verband lewer Die Sinode doen in die onderskeie sirkels voorbidding vir ʼn spesifieke persoon wat sendingwerk in ʼn Moslemland doen. 35. HERSTRUKTURERING 35.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 31) 35.2 Pt 50. Bestuursevaluering Ds Hansie Schutte lei hierdie verslag in Die Sinode neem hierdie saak in bespreking BESLUIT: Die saak staan oor. 164

47 G: Handelinge van die Sinode DERDE SITTINGSDAG WOENSDAG 06 JUNIE 2012 EERSTE OGGENDSITTING Oudl A de Lange (P.E.-Lorraine) vir Woensdag, 6 Junie Oudl C Cowie (P.E.-Oos) vir Woensdag, 6 Junie. 38. OPENING 38.1 As gevolg van 'n kragonderbreking sing die Sinode pragtig unplugged. Ds Barnard Steyn open met gebed. Daarna lees die afgevaardigdes Ef 1:15-23 aan die tafels en gaan in 'n proses van Wandel in die Woord. Ds Kobus Bohnen gaan voor in gebed Die Voorsitter verwelkom almal en verduidelik die dag se beplanning Die Skriba tref verskeie reëlings en doen afkondings: Nuusflits: Die Gideon's SA het die teiken bereik van R23.1 miljoen wat ingesamel is vir Bybelverspreiding in Suid Afrika Verskonings: Oudl H van Heerden (Nieu-Bethesda) vanaf oggend teetyd Woensdag tot die aand Oudl WJ Olivier (Middelburg-Karoo) Woensdag tot eerste middagsessie Ds L Viviers (Cathcart) vir Dinsdag middagsessie Ds GJ Noeth (Anchor of Hope) vir Woensdag en Donderdag se sittings Ds J van der Merwe en ouderling ML de Klerk (Gamtoosvallei) vanaf die 2de sessie Woensdag Oudl CJ Weyers (Uitenhage-Noord) vir Woensdagaand en Donderdagoggend Oudl AA Myburgh (Dordrecht) vir Dinsdag se 2 middagsessies Oudl DC Vosloo (PE-Lorraine) vir Woensdag. 39. GASSPREKERS 39.1 Mnr Paul Colditz, uitvoerende hoof van FEDSAS, spreek die Sinode toe rakende Kerk en Onderwys. Hy daag die kerk uit om sy verantwoordelikheid rakende die onderwys te aanvaar en uit te leef. Die kerk moet homself nie onttrek aan die onderwys nie. Die kerk moet betrokke wees by die skole binne haar gemeentegrense. Daar is geweldige druk op skoolhoofde en onderwysers. Die onderwysstelsel in die Oos-Kaap het in effek in duie gestort Die kerk moet nie vergeet van die biddag vir Opvoeding en Onderwys elke jaar die 2de Sondag van Februarie nie Ons moet jongmense aanmoedig om hulleself as onderwysers te bekwaam Mrs MGI Bashman Uitenhage District Director of the Department of Education Haar tema sentreer rondom die praktiese betrokkenheid van die kerk by die onderwys. Die Oos-Kaapse Onderwysdepartement sukkel tans en het ondersteuning nodig n Gemeente kan n skool aanneem en n verhouding opbou. Die kerk moet die inisiatief hierin neem en nie moedeloos word as die skool aanvanklik nie baie verwelkomend is nie. 40. AFKONDIGINGS 40.1 Die Moderator bedank mev Bashman vir haar insiggewende voordrag Die Skriba herinner almal dat al die sprekers se voordragte opgeneem word Die Sinode verdaag vir verversings Nuwe afgevaardigdes: Oudl M Rossouw-Strydom (Humansdorp) vanaf Woensdag. 165

48 G: Handelinge van die Sinode 41. N PRAKTIESE STRATEGIE VIR EVANGELISASIE EN DISSIPELSKAP IN SKOLE Oudl André Brink van Child Evangelism Fellowship (CEF) hou ʼn strategie vir evangelisasie en dissipelskap, wat in die besonder gerig is op kinders, aan die Sinode voor. 42. JEUG EN FAMILIE 42.1 Verslag A6: Navorsing (p. 75) Ds Mynhardt van Zyl lei die gesprek in Pt 9. Geloofsoordrag aan die volgende geslag (p. 77) Pt Goedgekeur Ds. Jan Coetzee lewer n inset oor EEIII se jeuguitreik. 43. SIRKELSESSIE: SKOLE, ONDERWYS EN JEUG 43.1 Die Sinode hou n sirkelsessiebespreking aan die hand van twee vrae: Waarvoor dank ons God vir jongmense?, en Waarvoor bid ons vir jongmense? 44. BYBELGENOOTSKAP VAN SUID- AFRIKA 44.1 Verslag A8: Bybelgenootskap van Suid- Afrika Ds Ben Fourie, plaaslike streekshoof van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika, hou die verslag van die Bybelgenootskap aan die vergadering voor Kennis geneem 45. GROETEBOODSKAP VAN DIE VGKSA KAAPLAND 45.1 Ds Lucas Plaatji dra die groeteboodskap van die VGKSA Kaapland aan die Sinode oor. 46. GOEDKEURING VAN NOTULE 46.1 Die notule van die Eerste Sittingsdag word met wysiging goedgekeur Oudl RJ Honniball word by die NG Gemeente Port Elizabeth-Hoogland op die lys van afgevaardigdes gevoeg. 47. SINODALE REGSKOMMISSIE 47.1 Verslag A3: Sinodale Regskommissie (p. 61) Ds Hansie Schutte hou die verslag aan die Sinode voor Pt 1. Personeel Pt 1.3 Kennis geneem Pt 2. Vergaderings Pt 2.2 Kennis geneem Pt 3. Opdragte van die Sinode Pt Kennis geneem Pt 4. Opdragte van die Sinodale Kommissie Pt Kennis geneem Pt Kennis geneem Pt Kennis geneem Pt Kennis geneem Pt Goedgekeur Pt 5. Kerkorde-Netwerk Pt 5.2 Kennis geneem Pt 6 Voortgesette Bedieningsopleiding (VBO) Kerkorde is cool Pt 6.3 Kennis geneem Pt 7. Aktes van bevestiging Die Sinode neem kennis dat ds S Retief nie na die Ring van Dordrecht beroep is nie, maar wel na die NG Gemeente Dordrecht Pt Kennis geneem Pt Kennis geneem Pt 8. Advies en voorligting Pt 8.2 Kennis geneem Pt 9. Kerkorde Pt 9.3 Goedgekeur 48. TYDELIKE REGSKOMMISSIE EN REVISIE 48.1 Verslag F1.2 Tweede verslag van die Tydelike Regskommissie van die Sinode van die NG Kerk in Oos-Kaapland Pt 3 Kennis van revisie Pt Kennis geneem Pt Goedgekeur Ds Christo van Heerden motiveer as voorsteller die kennis van revisie in verband met die verkiesing van die assessor Die Sinode stem ten gunste daarvan om die verkiesing van die assessor in revisie te neem Ds Mouton kondig aan dat hy die tuig as assessor neerlê. 166

49 G: Handelinge van die Sinode 49. AFKONDIGINGS 49.1 Enkele praktiese reëlings word getref Oudl Riana Jordaan doen ʼn tafelgebed Die vergadering verdaag vir middagete. WOENSDAG 06 JUNIE 2012 EERSTE MIDDAGSITTING 50. OPENING 50.1 Die Sinode sing hartlik saam met die Flam orkes. Ds Faani Engelbrecht van Flam gaan voor in gebed. Hy bied ook die hulp van die orkes aan om gemeentes te help met sang. Op is daar liedere beskikbaar wat afgelaai kan word Die voorsitter tref enkele reëlings en maak verhelderende opmerkings rondom sommige sake en besluite. 51. GASSPREKER 51.1 Ds Johan Avenant van The Reeds en die Algemene Sinode se Taakspan Kategese spreek die Sinode toe rondom die tema Geloofsvorming Ons as volwassenes, spesifiek ma's (41%), het die grootste invloed op die geloofsvorming in kinders se lewens Statistiek toon aan dat baie min ouers hulle geloof met hulle kinders deel. Die kerk sal 'n denkskuif moet maak ten opsigte van die gesinslewe. Die kerk kan nie die rol van ouers oorneem nie, maar moet die ruimte skep waar ouers toegerus word om hulle geloof in gesinsverband oor te dra. 52. KENNIS VAN REVISIE 52.1 Die voorsitter reël dat die voorstellers van die versoek om revisie en die voorstellers van die oorspronklike voorstel rondom die Belydenis van Belhar met mekaar in gesprek tree om die vergadering met 'n gesamentlike voorstel te bedien. 53. VERSKONINGS 53.1 Ds M Lourens (Vanstadensrivier) vir Woensdag oggendsessie 53.2 Ds TJ van Schoor (Uitenhage-Noord) vir Donderdag 53.3 Ds CJ Steyn en oudl TJ Stander (Aliwal Noord) vir die tweede sessie Woensdag oggend 53.4 Oudl EP Knoesen (Somerstrand) vir Dinsdag 53.5 Oudl WF Jurgens (Somerstrand) vir Woensdag middag 53.6 Oudl DP de W Coetsee (Uitenhage-Noord) vanaf Woensdag 16h Die vergadering verdaag vir verversings. 54. LITURGIESE MOMENT Die Sinode sing Flam 182 en KLB 286 staande. 55. VOEDING VAN DIE VOOR- SKOOLSE KINDERS DMV CRÈCHES 55.1 Mnr. Barry Mey van Stop Hunger Now! spreek die Sinode toe oor die voeding van voorskoolse kinders by crèches. 56. TRU-MENTORSKAP 56.1 ʼn Ervaringinset oor Tru-mentorskap word aan die Sinode gedemonstreer aan die hand van gebaretaal, ʼn vierpersoonopvoering van real mense, Facebook, en gebedsvlaggies. 57. HERSTRUKTURERING 57.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie Pt 50.3 Postestruktuur Pt Goedgekeur Pt 50.4 Boekhouding Pt Goedgekeur Pt 50.5 Sleutelprestasies en portefeuljes Pt Goedgekeur 167

50 G: Handelinge van die Sinode Pt 50.6 VBO Pt Goedgekeur Pt 50.7 Bydraes deur gemeentes Pt Die Sinode besluit om: AMENDEMENT 1. die 1.2% sinodale dankoffer te handhaaf; 2. die maksimum van 50% van die SHF aan te wend vir infrastruktuur van die sinode en die verpligtinge in breër kerkverband na te kom; 3. 30% van die SHF aan te wend vir ringsprojekte 4. 20% van die SHF te belê in die SBF om die kapitaalbasis van die beleggings te versterk; en 5. hierdie strategie by die volgende sinodale vergadering te hersien (Christo van Heerden / Dewald Davel) Goedgekeur Pt 50.8 Maksimum bydrae uit die SHF Pt Kennis geneem Pt 45 Bydrae aan die NG Kerk in Wesen Suid-Kaapland: Argief en kuratorium Pt Goedgekeur Pt 47 OKBM Pt 47.5 Kennis geneem Pt 48 Verslag van die Deskundige Lid Finansies Pt 48.2 Kennis geneem Pt 49 Geouditeerde state van die NG Kerk in Oos-Kaapland Pt 49.2 Kennis geneem 58. VERKIESING VAN ASSESSOR Ds Jasper Louw word tot assessor verkies. 59. PREDIKANTE 59.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie (p. 28) Dr Willie de Koker hou die verslag aan die vergadering voor. Pt 31 VBO-kursusse Pt 31.6 Kennis geneem VOORSTEL 3 Die sinode versoek die sinodale kommissie om weë te soek vir finansiële ondersteuning van predikante wat ver moet reis om VBO kursusse by te woon. Goedgekeur (Willie de Koker / Johan Esterhuizen) Pt 32 Bekendstelling van die A tot Z-beleid Pt 32.3 Kennis geneem VOORSTEL 4 Die Sinode herinner kerkrade en gemeentelike diensverhoudingskommissies aan die A tot Z- beleid. Goedgekeur (Willie de Koker / Johan Esterhuizen) Pt 34 Netwerk vir predikante-begeleiding Pt 34.4 Kennis geneem VOORSTEL 5 Die Sinode verwys die volgende sake na die Predikante Begeleidingsnetwerk: 1 VBO kursus oor die rolverskuiwing in predikantsbediening (Agenda p 29, pt 31.6) 2 Tentmakerbediening (Agenda p 29, pt 34.4) 3 Praktiese riglyne oor predikanteversorging (Agenda p 69 punt 4.4; p 108 pt 13) 4 Praktiese implikasies van Algemene Sinode besluite oor vaste termyn poste Goedgekeur (Willie de Koker / Johan Esterhuizen) Pt 52 Algemene Bedieningsraad Pt 52.3 Kennis geneem 59.2 Verslag A5: Begeleiding (p. 68) Pt 3. Netwerk vir Predikantebegeleiding Pt 3.7 Goedgekeur Pt 4. Predikante-versorging in gemeentes Pt 4.4 Goedgekeur 168

51 G: Handelinge van die Sinode Pt 5. A tot Z-beleid Pt 5.4 Goedgekeur Pt 6. Besluite deur Algemene Sinode oor vaste termyn kontrakposte Pt 6.4 Goedgekeur VOORSTEL 6 Die Sinode herinner Ringskommissies aan hulle verantwoordelikheid t.o.v. vaste termyn kontrakposte wat gesluit word deur gemeentes in hulle ringsgebied. Goedgekeur (Willie de Koker / Johan Esterhuizen) VOORSTEL7 Die Sinode in Oos Kaapland versoek die Algemene Sinode om te besin oor die bevoegdhede van proponente, spesifiek met verwysing na sakramentbediening. Goedgekeur (Willie de Koker / Johan Esterhuizen) MOTIVERING Proponente vervul in baie gemeentes in effek die rol van leraar, veral in situasies waar kerkrade nie in staat is om n beroep uit te bring nie. Sulke situasies ontstaan maklik wanneer kerkrade aan die een kant nie voldoende fondse het om n predikant voltyds te beroep nie, terwyl daar aan die ander kant proponente is wat bereid is om teen n verminderde inkomste te werk, net om darem êrens in n gemeente te kan werk. Daar ontstaan egter dan mettertyd onsekerheid oor die bevoegdhede van proponente Pt 7. VBO Pt Goedgekeur Pt 8. Groot Predikante-byeenkoms Pt 8.3 Kennis geneem 59.3 Verslag A10: Besluite aan Kerkrade (p. 107) Pt 9. Bevoegdheid: Algemene Bevoegdheidsraad Kennis geneem Pt 13. Diensverhoudinge Kennis geneem 60. ALGEMENE BEVOEGDHEIDS- RAAD Ds Marius Cornelissen en dr Dewyk Ungerer gee ʼn oorsig oor die Algemene Bevoegdheidsraad aan die vergadering. 61. AFKONDIGINGS 61.1 Enkele afkondigings word gemaak Dr Jannie Richter doen ʼn tafelgebed Die vergadering verdaag en afgevaardigdes vergader in hul onderskeie ringe. Daarna geniet hulle aandete. 62. OPENING Die voorsitter open die vergadering na ete. 63. DIVERSE: SINODALE KOMMISSIE 63.1 Verslag A2: Sinodale Kommissie Pt Kennis geneem Pt 17.5 Goedgekeur Pt Kennis geneem Pt 18.6 Goedgekeur Pt 37.1 Kennis geneem Pt 37.2 Goedgekeur Pt 38.1 Kennis geneem Pt 38.2 Goedgekeur Pt 44.1 Kennis geneem Pt 44.2 Goedgekeur 64. DIVERSE : NAVORSING 64.1 Verslag A6 : Navorsing Pt Kennis geneem Pt Goedgekeur Pt 11.1 Kennis geneem Pt 11.2 Goedgekeur Kennis geneem Pt 10. Bevoegdheid vir bediening van sakramente 169

52 G: Handelinge van die Sinode 65. DIVERSE: BESLUITE AAN KERKRADE 65.1 Verslag A10 : Besluite aan kerkrade Pt 2. Uittreksels uit besluite-register van die Algemene Sinode Pt 3. Argivalia, digitering van Pt 4. Bediening van die bevryding Pt 17. Ekumene: liggaam vir kerke van die breër NG Kerkfamilie VOORSTEL 8 Die Sinode ontvang die Belydenis van Belhar as geskenk van God aan ons stukkende land. Goedgekeur. (Dewald Davel / André Lötter) 66. AANKONDIGINGS 66.1 Die moderator doen enkele aankondigings waarna die vergadering verdaag Pt 23. Kerk en wetenskap Pt 32. Reglement vir Moderamen van die Algemene Sinode Pt 33. Skrifbeskouing Pt 34. Strukturering van die werksaamhede van die Algemene Sinode Pt 36. Telefoon-/ Elektroniese vergaderings en stemwyses Pt 37. Teologiese opleiding: Algemene Kuratorium Pt 38. Teologiese opleiding Pt 39. Teologiese opleiding: VBO Pt 41. Vonkk en Flam: CCLI Pt 42. Vonkk CD en DVD Pt 43. Vonkk liedere Kennis geneem van al die bogenoemde. KENNIS VAN REVISIE 2 (F1.3) Die vergadering verleen toestemming tot revisie van voorstel 1 van Dinsdag,5 Junie 2012 se middagsitting. Toegestaan (Dewald Davel / André Lötter) 170

53 G: Handelinge van die Sinode VIERDE SITTINGSDAG DONDERDAG 07 JUNIE 2012 EERSTE OGGENDSITTING 67. LITURGIESE MOMENT 67.1 Die Flam orkes lei die Sinode in pragtige aanbiddingsgesang. Ds Barnard Steyn gebruik twee Van Gogh-skilderye om die afgevaardigdes se gedagtes op God te fokus. Dit laat die gedagte dat die NG Kerk 'n boom sal wees wat by God se waterstroom geplant is wat op die regte tyd vrugte dra. Ds Steyn lees Psalm 1. By die tafels word dit oordink, en 'n seënbede word vir die NG Kerk opgestel. Oudl Cor du Plessis doen voorbidding vir die Sinode se laaste sittingsdag Die Moderator tref enkele reëlings Die gebedsvlaggies wat gemaak is tydens Woensdag se tru-mentorsessie, gaan in een groot vlag verwerk word, deur die Oos-Kaap gemeentes reis, en by die 2013 Algemene Sinode hang as die Oos-Kaap se gebed vir die Sinode. 68. DIVERSE SAKE 68.1 Die werkgewer verteenwoordiger by die pensioenfonds word verwys na die SK vir aanwysing. Die werknemer verteenwoordiger is alreeds gekies, naamlik ds Christo van Heerden. VOORSTEL 10 Die Sinode betuig haar dank aan onderwysers en opvoeders wat huidiglik in moeilike omstandighede volhard daarin om goeie onderwys te gee as diensbare getuies. Goedgekeur (Ds D Higgs / Oudl AE Büchner) VOORSTEL 11 Die Sinode versoek die Sinodale Kommissie om na 'n sinvolle manier te kyk om te verseker dat daar 'n eweredige verspreiding van afgevaardigdes na die Algemene Sinode gekies word. Dit sal help om te verseker dat plattelandse Ringe nie uitgesluit word uit die afvaardiging nie. Die Sinode behoort te waak dat daar nie 'n situasie onststaan dat daar 'n oorverteenwoordiging van die verteenwoordigde ringe is nie Goedgekeur (Di Piet Retief / Conrad Thomas) VOORSTEL 9 Die Sinode ondersoek moontlikhede om, verkieslik amptelik indien moontlik, meer betrokke te raak by die onderwys in die Oos-Kaap. Ons moedig plaaslike gemeentes aan om op plaaslike, streeks en provinsiale vlakke belang te stel, te ondersteun en te bid vir 'n meer effektiewe en beter opvoeding aan ons kinders. Goedgekeur (Di Ruan du Plooy / Hansie Schutte) 69. KERKHERENIGING 69.1 Ds Hansie Schutte gee 'n kort inleiding oor Kerkhereniging met verwysing na vorige Sinodebesluite Die afgevaardigdes tree in Sirkelsessies in gesprek rondom die vraag: Wat wen die kerk en die wêreld as ons een is? 69.3 Verskeie afgevaardigdes gee terugvoer. Van die terugvoer dek sake soos: Ons raak meer en meer soos wat Jesus wil hê. Dit is 'n getuienis vir die wêreld Rom 12:4 Ons wen geloofwaardigheid Ons en die wêreld wen integriteit Kerkeenheid is die láát reën wat sorg vir die láát oes van die geloof Eenheid met Christus lei tot eenheid met mekaar Eenheid is gehoorsaamheid aan God se 171

54 G: Handelinge van die Sinode wil, en dit bring altyd seën Eenheid bring begrip vir mekaar, en ons wen baie deur begrip vir mekaar Die afgevaardigdes bid in klein groepies saam om die beweging van die Heilige Gees in die Sinode te eer Verslag A2 : Sinodale Kommissie 19. Besluite oor kerkhereniging 20. Parallelle verbandstrukture vir die NG Kerkfamilie 21. Gesprek met die NGKA 22. Gesamentlike Moderatuursvergaderings Kennis geneem 69.6 Verslag A6 : Navorsing 8. Vraelys oor gekleurde lidmate in gemeentes Kennis geneem 8.6 Goedgekeur 69.7 Verslag A10 : Besluite aan kerkrade 24. Kerkhereniging 25. Kerkhereniging NG Kerk, NGKA en RCA 26. Kerkherenigingsprosesse tussen die NG Kerk, NGKA en RCA 27. Kerkhereniging en hofsake 28. Kerkhereniging: Regsadvies 40. Behoefte aan versoening Kennis geneem 70. STATISTIESE VERSLAG 70.1 Ds Willie Schoeman lei die gesprek in. Gemeentes word kleiner dit is n realiteit. Besluite rondom kerkhereniging kan hierdie realiteit omkeer. Dit gaan nie net om oorlewing nie, maar ook om die soeke na God se wil Verslag A2 : Sinodale Kommissie 41. Statistiese analise van Vorm A Kennis geneem goedgekeur 70.3 Verslag A6 : Navorsing 3. Statistiese analise van gemeentelike besteding aan aspekte van die bediening Kennis geneem Goedgekeur 4. Statistiese analise van data uit Vorm A Bylae: A. Betrokkenheid van gemeentes by verskillende diensterreine B. Statistiese analise Vorm A ( ) Kennis geneem 71. DOOP 71.1 Ds Rethie van Niekerk lei die gesprek in met die sake wat aangeraak is in Woensdagaand se verhelderingsgesprek Verslag A10 : Besluite aan kerkrade 14. Doop 15. Doopherdenking / herinnering 16. Doopopdragte Kennis geneem 72. TOEKOMSORIËNTERING 72.1 Ds Danie Mouton lei die gesprek in. Ons moet ons verhaal onthou. In ons verhaal lê die dinge wat ons toekoms vir ons uitspel Verslag A2 : Sinodale Kommissie 1. Gebed vir die NG Kerk in Oos-Kaapland Vaste oriënteringspunte 2. Gemeenskaplike visie vir kerk-wees 3. Sinodale funksies 4. Roepingsverklaring van die Algemene Sinode 5. Prioriteite 6. Sinodale ritme Oriëntering volgende 4 jaar 13. Missie 14. Begripsverklaring vir missie 15. Visie vir beliggaming van die missie 16. Teologiese toeligting vir die visie vir beliggaming 25. Deurlopende visionêre leiding Kennis geneem 72.3 Verslag A4 : Visionêre leierskap 1. Doel 3.1 Vriendekring saam groei Kennis geneem 72.4 Verslag A5 : Begeleiding 2. Leuse Kennis geneem 73. RINGE 73.1 Verslag A2 : Sinodale Kommissie 26. Ringsprojekte Kennis geneem 73.2 Verslag A5 : Begeleiding 12. Ringe en die versorging van predikante 13. Ringsprojekte 14. Die ring as teologiese skool 15 Begeleidingsprojekte Kennis geneem 172

55 G: Handelinge van die Sinode 74. LUISTERVERSLAG 74.1 Ds Barnard Steyn dra die verslag voor. Die tema wat die luisterspan uit die sitting gekry het, is: Die NG Kerk in Oos-Kaapland is 'n boom wat by God se waterstroom geplant is, op die regte tyd vrugte dra en waarvan die blare nie verdroog nie. Boom Outeniekwa Geelhout (Vrugte met voete) 74.2 Hy doen 'n gebed. Die Sinode sing Laat Heer U vrede deur my vloei Die vergadering verdaag vir verversings. DONDERDAG 07 JUNIE 2012 TWEEDE OGGENDSITTING (Stefaan de Jager / Meld van der Spuy) Goedgekeur MOTIVERING Wie verteenwoordig die ABR? Indien die taak van die ABR is om leraaradministrasie en -versorging te hanteer, kan die ABR objektief advies en hulp gee aan meerdere vergaderinge in tug- en appèlsake? As leraars betaal vir die dienste, soos voorgestel deur die ABR, is dit eties dat dit ʼn kommissie is van die werkgewer, naamlik die kerkverband? Indien die ABR betrek word in ʼn arbeidsgeskil, is sy rol dié van leraarsverteenwoordiger, ʼn ombudsman of ʼn adviesliggaam vir die betrokke kerkvergadering? 75. VERSKONINGS 75.1 Ds JS Botes (Noupoort) vir die laaste sessie 75.2 Ds DW O Kennedy en oudl JJ Kitching (Despatch-Noord) vir die laaste sessie 75.3 Ds TL Wait (Port Elizabeth) vir Donderdagoggend 75.4 Di JJ Pretorius, Q le Roux en oudl M Sparg (Gonubie) vir die laaste sessie 75.5 Oudl WJ Olivier (Middelburg-Karoo) vir die eerste oggendsitting. VOORSTEL 12 Terwyl die Sinode met dankbaarheid kennis neem van die poging tot verbeterde administrasie rondom die legitimasie en bevoegdheid van leraars met die totstandkoming van die Algemene Bevoegdheidsraad (ABR), is daar groot kommer rondom die uitvoerbaarheid en teenstrydigheid wat voorkom ten opsigte van die taak en opdrag van die ABR. 76. TYDELIKE REGSKOMMISSIE Verslag F1.1 Tweede verslag van die Tydelike Regskommissie Pt Kennis geneem Pt Goedgekeur Verslag F1.2 Tweede verslag van die Tydelike Regskommissie Pt Goedgekeur Verslag F1.3 Derde verslag van die Tydelike Regskommissie Kennis geneem 77. GOEDKEURING VAN NOTULE 77.1 Die Notule van 05 Junie 2012 en 06 Junie 2012 word goedgekeur. Die Sinode versoek die SRK om namens die vergadering ʼn beswaarskrif voor te berei rondom die implementering en opdrag van die ABR. Die Sinode besluit om die ASM te vra om weer opnuut na die funksie en taak van die ABR te kyk en om implementering van registrasie uit te stel tot met die Algemene Sinode van Dit sal die personeel van die ABR kans gee om te verseker dat leraars en kerkvergaderinge die funksie en doel van die ABR verstaan 173

56 G: Handelinge van die Sinode Die Sinode: VOORSTEL neem kennis van die uitdaging en bedreiging wat die uitbreiding van Islam, veral in Afrika en die Oos Kaap, inhou vir die kerk; 2. dra dit aan die SK op om deur navorsing en voorstelle vir ringe en gemeentes te begelei om op Bybelse wyse hierop te reageer; en 3. vra dat ringe en gemeentes: 3.1. moeite sal doen om hulself te vergewis van die stand van sake rakende die uitbreiding van Islam in hul onmiddellike omgewing; 3.2. kundiges soos Alastair Jolley (SIM, Port Elizabeth) en Kamil Kiroglu (Egeiro, Jeffreysbaai) sal nooi om gemeentes en ringe in te lig en toe te rus oor hoe om op die uitdaging van Islam kan reageer; 3.3. hande sal vat met mekaar, ander kerke en vennote om die Evangelie sterker te vestig in veral ons plattelandse gebied; 3.4. nuwe inisiatiewe sal aanpak om met deernis die Evangelie te bring na Moslems in hul omgewing. Goedgekeur 1. Bedreiging (Di CP Crous / CH van Heerden) MOTIVERING Ons is versigtig om dié woord te gebruik. Die Sinode het oor die jare al baie dinge as bedreigings identifiseer, en was nie altyd in die kol nie: swart gevaar, rooi gevaar, pink gevaar, Buffalo Rally, regstellende aksie, HIV/Vigs... identifiseer as hierdie massiewe bedreigings, maar meer nog is wysheid nodig oor hoe ons dit wat ons as bedreigings identifiseer, dan as kerk, as liggaam van Christus, aanspreek. Hoekom ons wel die woord bedreiging gebruik, sien mens deur te kyk na die volgende woord: Afrika. 2. Afrika Van wes na oos kom teokrasie, kom Sharia, kom vervolging. Die kerk word so te sê uitgewis. Turkye, 1915, Armeense kerk (2 miljoen mense uitgewis). Die kerk het so te sê gesterf, en dit bly so vir 100de jare. Ons moenie hieroor illusies hê nie. Ons lees van Oos-Kaapse renosters se ellendes, harte breek, ons word kwaad, maar ons sukkel om dit te voel vir mense: mense wat verlore is, vir broers en susters wat gemartel, gebombardeer en vermoor word. 3. Platteland Derde woord: Platteland Dit is waar die stryd plaaslik plaasvind. In die Oos-Kaap platteland. In die Transkei. Niemand kan sê dit raak my nie, en nie my gemeente nie. Geopende Deure het ons geleer: ons het altyd gepraat van die gelowiges wat vervolg word vir hulle geloof om nou anders te praat. Gelowiges wat vervolg word vir ons geloof. Ons moet in solidariteit staan met die kerk in Afrika. En ons moet almal werk in die platteland. Transkei moet weer op hierdie Sinode se tafel kom. Dis ʼn ander onderwerp, maar dringend. 4. Deernis Die laaste woord is deernis. Ons maak foute as ons bedreigings nader met vrees! Ek wil hê ons moet kan onderskei tussen Moslems en Islam. As jy ʼn vrou sien toevou in haar doeke, man in sy rok, is jy dadelik kwaad, vies? Hulle is nie ons vyande nie. Islam is ʼn bedreiging, maar Moslems is teiken van God se liefde! Daar is allerlei videos wat ons kan gebruik om mense bang te maak vir Islam, oor hul geboortesyfers en toename, maar die kerk word nooit geïnspireer deur vrees nie. Ons is geroep om lief te hê. Ons word geroep om God se Naam te verkondig, om sy roem en eer te versprei. Die heilige God word daagliks gelaster in die naam van Islam. Sy Naam en sy eer beteken dat ons nie kan agteroor sit nie. Dit is God se wens dat elke knie voor Hom sal buig, dat sy eer geken sal word, dat sy genade ervaar sal word. Dit is ons taak, ons opdrag om sy Naam te verkondig. En ons beter wakker skrik. Kyk na die kaart. Miskien dink jy saam aan Islam in terme van Noord-Afrika (Arabiere), wel dit is veel meer as dit. Die lyn, waar die groen lig eindig, was vir 400 jaar stabiel. In hierdie laaste jaar is dit besig om radikaal te verander. Ivoorkus: Islamitiese revolusie 1 jaar gelede. Mali: ʼn Maand gelede Islamitiese revolusie. Lees Operation World (2010) oor Mali. 174

57 G: Handelinge van die Sinode 78. VERSLAG VAN DIE TYDELIKE KOMMISSIE VIR KOMMISSIES Pt 1.1 Goedgekeur Pt 1.2 Goedgekeur Pt 1.3 Goedgekeur Pt 1.4 Goedgekeur Pt 2.1 Goedgekeur Pt 3 Goedgekeur Pt 4 Goedgekeur Pt 5.2 Goedgekeur Pt 6 Goedgekeur Pt 7 Goedgekeur Pt 8 Goedgekeur Pt 9 Goedgekeur Pt 10 Goedgekeur 79. VERSLAG A10 BESLUITE AAN KERKRADE (P 105) Pt Goedgekeur 80. GROEP EN INDIVDUELE SESSIE 80.1 Afgevaardigdes stel ʼn getuienis vir hul kerkrade en ringe op aan die hand van die vraag: Waarmee is God besig? 80.2 Terugvoer word van die vloer af gekry. 81. BEDANKINGS 81.1 Die Moderator en die Direkteur Begeleiding doen enkele bedankings. 82. UITSENDINGSEREMONIE 82.1 Die vergadering sing die Sinodelied staande Die ringsvoorsitters dra namens hul onderskeie ringe boodskappe aan hul toegewysde tweelingring oor Die Sinode sing Lig jou hande na bo staande Ds Jasper Louw sluit met ʼn gebed af en spreek die seën van God oor die afgevaardigdes uit. 175

58 BYLAAG H1: NG Kerk as publieke kerk - Prof PJ Naudé Die kerk van Christus as publieke kerk NGK van Oos-Kaapland Sinode: Junie 2012 Waarom praat oor n publieke kerk? Die eenheid van die samelewing in Bybelse tye (OT = teokrasie, wet, kultus, profete en NT = publieke bediening van Jesus en vervolging vd vroee kerk) Die vanselfsprekende publieke aard vd kerk/christelike geloof in n corpus Christianum (4de 16de eeu) Die fragmentering van moderne samelewings: skeiding tussen publiek en privaat en rol van geloof dikwels beperk tot laasgenoemde Waarom praat oor n publieke kerk? Verskuiwings in sentrum van publieke sfeer: kerk raadsaal markplein MAAR: Nuwe oplewing in spiritualiteit en erkenning van geloof as belangrike faktor in internasionale politiek/sakewereld heropen publieke geleenthede NGK as publieke kerk? Die spesifieke verhaal vd NGK as publieke kerk in Geref tradisie ( ) RSA as moderne demokrasie met viervoudige impak op NGK as publieke kerk: (i) grondwet skep neutrale staat (ii) wetgewing gebaseer op menseregte (iii) NGK as institusie verloor publieke status (iv) Lidmate verloor aan (politieke) invloed Publieke kerk groei vanuit christene wat in ontmoeting met God lewe Noag het met God gewandel Moses het God by die braambos ontmoet Dawid het God tussen sy skape gesien Johannes het God in die woestyn leer ken Jesus het Hom in eensame plekke teruggetrek om te bid Petrus het met Jesus langs die meer gepraat Paulus het alleen en blind voor Jesus op die Damaskuspad gestaan Wandel met God = op pad na die wereld (publieke ruimtes) Verbond met Abraham Nuwe verbond in Mt 5 Die boodskap van Psalm

59 BYLAAG H1: NG Kerk as publieke kerk - Prof PJ Naudé DAAROM: publieke belang van die erediens Seengroet Lofsange Gebede Wet/skulderkenning/vryspraak Credo en belydenis Skriflesing en uitleg Sakramente Kategese Uitsending Watter publieke moet in ons visier wees? Die nie-publieke, gemarginaliseerde dele vd samelewing: stem vir die stemloses; hulp vir die hulploses (OT wetgewing, Luk 4, Hand 6, KS, Belhar) Ekumene as uitdrukking van apostoliese geloof Onderwys as hefboom vir ontwikkeling Versterking van ons demokrasie (imago Dei) Christene in die werksplek: private en publieke sektore Deelname aan die media-rewolusie Waarom publiek? Uit genade is julle gered. In Christus geskape tot goeie werk wat God voorberei het (Efe 2) Maar dis vir ons onmoontlik om nie te praat oor wat ons gesien en gehoor het nie (Hand 4) God het die wereld so lief (Joh 3) Mag God die NG Kerk in Oos-Kaapland ryklik seen Piet.naude@nmmu.ac.za 177 2

60 BYLAAG H2: Kerk en onderwys - Mnr P Colditz NG Sinode Oos- Kaap Die Kerk en Onderwys Paul Colditz 6 Junie 2012 Click to Start Die uitgangspunt Eie posisie Bemagtiging in die lig van Die Bybel Net eers n breë oorsig Skool en gemeenskap Ouers Witskrif 1: Ouers of voogde dra die primêre verantwoordelikheid vir die onderwys aan hulle kinders, en het die reg om deur die staatsowerhede geraadpleeg te word oor die vorm wat onderwys moet aanneem en om deel te neem aan die beheer daarvan. Ouers het n onvervreembare reg op keuse van die vorm van onderwys wat vir hulle kinders die beste is, veral in die vroeë jare van skoolonderwys, ongeag of dit deur die staat voorsien word, onderhewig aan redelike waarborge wat by wet vereis kan word. Die ouers se reg om te kies omvat die keuse van die taal en die kulturele of godsdienstige grondslag van die kind se onderwys, met inagneming van die regte van ander en die groeiende kind se reg om te kies. Skool en gemeenskap Die herstel van skole en kolleges moet hand aan hand gaan met die herstel van eienaarskap van daardie instellings aan hulle gemeenskappe deur die vestiging en bemagtiging van legitieme, verteenwoordigende beheerliggame. Skool en gemeenskap Die beginsel van demokratiese beheer moet toenemend op elke vlak van die stelsel weerspieël word deur die betrokkenheid by raadpleging en toepaslike vorms van besluitneming van verkose verteenwoordigers van die vernaamste belanghebbendes, belangegroepe en rolspelers. Dit vereis van onderwysowerhede op alle vlakke n verbintenis om alle betrokke inligting met groepe belanghebbendes te deel en om hulle werklik as vennote te behandel. 178

61 BYLAAG H2: Kerk en onderwys - Mnr P Colditz Skool en Staat Dit is die enigste gewaarborgde wyse om nuwe sosiale energie in die instellings en strukture van die onderwysen opleidingstelsel in te blaas, om groot sektore van die samelewing se kroniese vervreemding van die onderwysproses uit die weg te ruim, en om die mag van owerheidsadministrasie om in te gryp waar hy nie moet nie, in te kort. Skool en Staat Staatsbetrokkenheid by skoolbeheer moet die minimum wees wat vir regsaanspreeklikheid vereis word, en moet in elk geval op deelnemende bestuur gebaseer word. Skool as instelling o Openbare skole nie staatskole nie o Die fundamentele verskille: Eienaarskap Regspersoonlikheid Relatiewe outonomiteit Grondwetlike regte Inspraak deur ouers die hoogste in die wêreld Skool as instelling o n Sekulêre instelling? o Artikel 20(1)(c) van die Skolewet missiestelling o Artikel 7 van die Skolewet reëls vir godsdiensbeoefening o Artikel 15(2) van die Grondwet Oorsig oor die stelsel o Totale aantal openbare skole: (94.25%) o Totale aantal onafhanklike skole: (5.75%) o Totale leerders in openbare stelsel: (96%) o Totale aantal in onafhanklike stelsel: (4%) o Oos-Kaap die tweede grootste naas KZN o Hoe vaar die stelsel? 80% disfunksioneel? Nader aan 90% Overall performance of candidates in the 2011 NSC examination Province 2011 Total wrote Total Achieved % achieved Eastern Cape Free State Gauteng KwaZulu Natal Limpopo Mpumalanga North West Northern Cape Western Cape National

62 Numbers Wrote 2008 to 2011 BYLAAG H2: Kerk en onderwys - Mnr P Colditz NSC performance, 2008 to 2011 Number ANA Uitslae 2011 Grade 3 Grade 6 Literacy Numeracy Languages Mathematics Afleiding van 2006 PIRLS &TIMSS Slegs 6-10% van SA leerders op vlak van 75% van ontwikkelde lande 90% 80% 70% 60% 75% 10% 6% 6% 50% 40% 30% 90% 94% 94% 20% 10% 0% 25% Ontw SA SA SA lande PIRLS TIMSS TIMSS Wisk Wetensk % op internasionale standaard % onder standaard FEDSAS ledeskole Provinsie FEDSAS skole % Prov gemiddeld % Gauteng Limpopo KZN Mpumalanga Noord-Kaap Noordwes Oos-Kaap Vrystaat Wes-Kaap Nasionaal Die slaagsyfer in perspektief Die jaar leerders skryf in vir graad 1 Die jaar 2011 Net skryf matriek matrikulante het geslaag Dit verteenwoordig 33.6% 180

63 BYLAAG H2: Kerk en onderwys - Mnr P Colditz Finansiering van skole Die vyf kwintiele Voorsiening van personeel: opvoeders en nie-opvoeders Oordragbetalings vir bedryfskoste: Kwintiel 5: R165 - dit is 82 sent per dag Kwintiel 1: R960 - dit is R4.80 per dag Die kerk en skool Geskiedkundige rol van die kerk Die kerk en privatisering van onderwys Die NG Kerk en Kakamas Die kerk en die oorgang na die nuwe politieke bedeling Onttrekking van die kerk Die keuse Waar moet die NG Kerk Oos-Kaap betrokke raak? Die belangrikheid van konteks Die belangrikheid daarvan om die 10% in stand te hou Wat die gemeente moet doen? Die druk op skoolhoofde Die druk op onderwysers Beheerliggame en die Newcastle-tragedie Biddag vir Opvoeding en Onderwys Tweede Sondag in Februarie Wêreldonderwysersdag 5 Oktober Wat die gemeente moet doen? Ethics in education (Willem Landman en Willem Punt) Dissipline: grootste enkele bedreiging vir gehalte onderrig Armoede Praat met die skool in jou gemeentegrense Wat die gemeente moet doen? Die verlies aan onderwysers: tot per jaar Rapport Onderwysfonds 181

64 BYLAAG H3: Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman EASTERN CAPE DEPARTMENT OF EDUCATION WHAT DRC CAN DO TO SUPPORT SCHOOLS JUNE 2012 INPUTS: REFORMED DUTCH CHURCH EASTERN CAPE SYNOD: 06 JUNE 2012 PRESENTED BY N.G.I. BASHMAN UITENHAGE DISTRICT DIRECTOR 1 INTRODUCTION STRUCTURE In 2012, like before, we are providing educational services to the communities of Nelson Mandela Metropolitan (Uitenhage/Despatch), Kouga, Kouga and Sundays River Valley (Addo/Kirkwood/Paterson) AREAS in: 173 Public schools (Gr. R 12), 9 Independent Schools and 10 Pre-Primary Schools learners, employing 2450 Educators The enrolment in 2012 is currently standing at vacancies in the District Office itself, not to mention schools

65 BYLAAG H3: Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman SERVICE DELIVERY PROFILE NO FEE SCHOOLS 108 SECTION 20 SCHOOLS 34 SECTION 21 SCHOOLS 127 ECD COMMUNITY CENTRES 9 ABET CENTRES 17 SCHOOLS WITH HOSTELS 8 HOME SCHOOL LEARNERS 35 PSOPP (Public schools on private property) 30 Quintile 1 Quintile 2 Quintile 3 Quintile 4 Quintile 5 UITENHAGE DISTRICT GR 12 PERFORMANCE % 68% 63% 64.8% 69.92% 67.7% 183 4

66 WAYFORWARD: EXPECTATIONS FROM DOE OF CHURCH INVOLVEMENT BYLAAG H3: Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman As a District when we brainstormed what we consider as possible interventions from churches we came with the following list. It is not listed as per priority but we would like churches to consider some of the possibilities 1. Church adopt a School Programme from the Department the Education Development Officers (EDO) would champion this together with the school SGB/Principal. The Churches would be expected to take the first move of showing an interest in a particular school maybe a nearby school 2. Together with churches we wish we could audit CHILD-HEADED homes: ESSS (Education Support Services would work with teachers on this) and be of support to there homes. 3. Together with churches a deliberate fight against PREGNANCY must be engaged into. ESSS/EDO s will be departmental deployees for this, but we need churches to deal directly with parents in their respective churches/congregation 4. Parents to be encouraged by churches to bring to churches/schools whatever they don t use or need e.g. Old uniforms, books, shoes, etc. to donate to identified schools and learners Churches to plan together with District programmes for OUT-OF-SCHOOL YOUTH Grade 12 failures who decide not to go back to school. Parents also have some school going age children who are not registered in any school and end up in streets 6. Allow DOE Districts to have information sharing slots in church meetings/ conferences/conventions/synods e.g. Change of Curriculum, when examinations are to be written, Winter School Programmes, Spring School Programmes and Sporting Programmes MAYBE IDENTIFY AN EDUCATION MONTH within the church s schedule/programme. 7. Communication strategy between churches and DOE to be improved (newsletters, flyers, etc.) 8. Open church doors for learners to study, do homework, etc. We would urge churches to identify or ask parents to supervise as per rooster those who are not working, maybe or retired teachers, etc. 9. Churches to take family counselling seriously most of our learners come from broken homes, even in cases where parents are not necessarily divorced. This is a serious problem. Homes are no longer HOMES but HOUSES. 10. The skill of PARENTING seems to be a great challenge to a lot of parents today. Remember some parents are young themselves. Churches are be able to hold such PARENTING Sessions with their congregants at various periods of the year. 11. Use the MANDELA DAY/MONTH Concept to support a particular school in your vicinity e.g. Painting the school, bazaar, cleaning the grounds, fundraising, etc. This can be done in whatever way the church deem best for it. 12. DRC is encouraged to partner with a PROVINCIAL ILIMA PROJECT which is supporting schools when holding STUDY CAMPS for Grade 12 learners. In particular, needy schools do not even have a slice of bread to give to these learners during break time when these camps are run. Supplying soup, bread, food, security, motivation session during the camps/winter/spring classes and important than not, Ministers 184 to avail themselves to open camp days with prayer. 6

67 BYLAAG H3: Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman 13. For Educators who also are in churches we plead with churches to support them in maybe the following ways: Stress Management Finance Management Wellness Programmes in churches together with Peer Pressure Programmes Prayers specifically for Educators e.g. Teachers Month in October (05 October 2012 is the Teachers Day) Family Counselling where needed Engage them in church activities. Let teachers be busy in our churches Motivation session for educators help them bring back their dignity as Teachers where you think this is a problem. 14. Discipline/Behaviour/Drug abuse/social Misbehaviours/Moral issues, etc. The above listed are critical problems around learners and we would urge the churches to share with us workable solutions to these challenges. 15. Churches to advocate vigilantly during the ADMISSION TIME (June/July/August) so that parents don t delay the start of Teaching in schools e.g. KwaNobuhle, Uitenhage, Despatch, Addo, Kirkwood, Humansdorp 16. Most importantly, as churches, initiate PRAYER MEETINGS for schools particularly closer to examinations, beginning of school terms and even conduct assemblies rotationally in consultation with the schools Parents with disabled learners to be encouraged to come out and talk about them and refer them to the Department (ESSS Section). Churches are in a better situation to know if their congregants have such children hidden at home. Contact us if so at (041) or (041) and talk to MAGDA or Mr Spies or Mr Grundling 17. Last but not least, churches must create a church-based data of jobless/retired members and what skills they have. We need churches to share this information with us as we sometimes need such skills to help in some schools

68 BYLAAG H3: Hoe gemeentes skole kan ondersteun - Me N Bashman CONCLUSION The District of Uitenhage and its staff appreciates the interest that DRC has as far as Education Department and its problems are concerned May I also on behalf of the department encourage both the Church and the Department to commit more and more to the lip service term called COMMUNITY SCHOOLING. Community schooling is where the community as a whole (Parents, NGO, Churches, SGB, etc.) join hands in making sure that a school becomes fully functional and effective. As a word of caution the churches should note that the stakeholders of any school (Educators, parents, community, learners) may have opposing viewpoints about what constitutes involvement and what their roles should be. Teachers tend to define parent involvement differently from the parents. Teachers tend to view a parent s role solely as a support for academic achievement while parents view it as a means of supporting the TOTAL WELL-BEING of the learner (i.e. Socially and morally). Because of this possible difference of opinion, there is a need to FULLY EXPLORE TEACHER AND PARENT/COMMUNITY perspectives about what constitutes APPROPRIATE COLLABORATION. In order to understand and accept these differences one must understand the underlying HISTORY AND CULTURE of such schools and such communities and the context in which they operate. Such differences are perpetuated by differences in MISSIONS, POLITICAL STRUCTURES and the level of PUBLIC SCRUTINY AND ACCOUNTABILITY. Thank you NGI BASHMAN 9 186

69 Geloofsvorming by kinders en jongmense BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant 1. Wat is die probleem? em? 2. Waar kom dt dit vandaan? Osmer se gids vir interpretasie en reaksie op gegewe situasie. 3. Wat behoort 4. Hoe kan ons te gebeur? Daarop reageer? Jongmense verlaat die Kerk na belydenisaflegging They graduate out of church Wat is die ooreenstemmende faktore by jongmense wat steeds betrokke is in die kerk na belydenisaflegging? 187

70 BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Hoe gaan dit in ons huise vandag? Wat het hierdie toestand veroorsaak? Wat kan die kerk doen om hierdie probleem aan te spreek? Wie het die grootste invloed op geloof? Ma - 41 % Pa - 19 % Vriende - 10% Volw. buite k 10% Ds. - 8% Volw binne k 7% Ouma - 5% Hoe lyk die geloofslewe in die ouerhuise vandag? Geloofsgesprekke met kinders: 13% Geen geloofsgesprekke: 59,32% Gesinne lees gereeld Bybel: 6,89% Gesinne lees nooit Bybel: 68,96% Gesinne doen diens: 50% Gesinne doen nooit diens: 50% Gesinne bid saam: 8,47% Gesinne bid nooit saam: 74,57 Hoe lyk die geloofslewe in die ouerhuise vandag? Gesinne saam in erediens: 22,8% Gesinne nooit/ongereeld: 44,94% Geloofstorie hoor: P 32; M 44% Geloofstorie nooit hoor: P 68%; M 56% Sien ouers Bybel lees: P 18,64% M 27,57% Sien ouers nooit lees: P 57% M 35% Ouers lees Bybel/Kbybel: P 12% M 47% Ouers lees nooit B/Kb: P 24% M 5% Ooreenstemmende faktore waar jongmense sterk geloofs-id het Waar die gesin gereeld saam Bybel gelees het Waar kinders gereeld pa sien Bybel lees het Waar gesin gereeld saam gebid het Waar gesin saam erediens bygewoon het Waar gesin gereeld saam met mekaar oor geloofsake gepraat het Waar beide ouers hulle geloofstories gereeld gedeel het. Ooreenstemmende faktore waar jongmense steeds betrokke sal wees na Belydenisaflegging Waar kinders saam met ouers gereeld eredienste bygewoon het Waar jongemense self n erediens bygewoon het voor belydenisaflegging Waar beide ouers betrokke was in die kerk Waar die kerk n belangrike rol in die huis gespeel het 188

71 BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Wanneer het ouers die grootste positiewe invloed in hulle kinders se lewens? Gesin gereeld saam Bybel lees Beide ouers gereeld vir kinders Bybel/Kind gelees Waar beide ouers gereeld gesien is Bybel lees Waar gesin gereeld saam gebid het Waar gesin gereeld eredienste bygewoon het Waar beide ouers gereeld hulle geloofstories gedeel het. Bevindings Beslisde verband tussen ouermentoraat voor belydenisaflegging en geloofsidentiteit na die tyd. Beslisde verband ouerbetrokkenheid voor belydenisaflegging en betrokkenheid van jongmense na belydenisaflegging. Die kerk sal ouers weer moet insluit in Jeugbediening Die kerk sal haar betrokkenheid by en toerusting t.o.v. ouermentoraat aan ouers kernbesigheid van jeugbediening moet maak. Bevindings Die kerk sal n denkskuif moet maak t.o.v. die huis. Skuif weg van kerkgesentreerde- huisondersteunende jeugbediening na n huis-gesentreerde kerkondersteunende bediening. Geleefde geloof, wek/skep/vorm geleefde geloof. Die kerk kan nie die rol van die ouers oorneem nie, die kerk moet n ruimte skep waar ouers die selfvertroue kry om geloof oor te dra. Hoe gaan dit met die geloofsvorming in die huise in julle gemeente vandag? Dit bring ons by die rol van die kerk in geloofsvorming As die toekoms van die kerk van huise afhang, wat beteken hierdie inligting vir die gemeente? 189

72 BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Wat dink jy is die doel van jeugbediening? Wat dink ouers is die doel van jeugbediening? Mark de Vries Chasing the wrong numbers 190

73 BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Ben Freudenburg Ouers is die primêre persone wat onderrig gee in die kerk en die familie is die God gegewe instelling om geloofsontwikkeling in kinders en jongmense se lewens te fasiliteer en om geloof van een generasie na n volgende oor te dra. Ou Paradigma Kerk-gesentreerd Huis-ondersteunend Nuwe Paradigma Huis-gesentreerd Kerk-ondersteunend One of the greatest challenges facing the church is to determine how we can equip the home to be the primary place where faith is nurtured through our existing ministry structures. Mark Holmen Bou nog n silo Kerk met n familiebediening Baba Bedieninge Kleuter Kinder Tiener Manne Jong en volwasse Vroue Familie 191

74 BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Geloofsvorming Tuis Kerk deur familiebediening Bedieninge Moenie ophou waarmee julle besig is nie!! Geloofsvorming tuis Baba Kleuter Kinder Tiener Manne Jong en volwasse Vroue Misionêre bediening Hoe lyk n bediening dan nou prakties van gemeente kant af? Hou aan waarmee jy besig is Sluit aan by bestaande geleenthede Toerusting aan ouers en families Milestonebedieningsondersteuning Betrokkenheid by skole 192

75 Vat dit nou huis toe BYLAAG H4: Huisgeloof - Ds J Avenant Toerusting aan ouers en families Doop Seën mekaar in die familie Gesinstafel etentyd en hoe om as gesin saam Bybel te lees - Gebed en hoe om saam te bid Diensbaarheid as gesin en n familie diensprojek Ek en geld Geloofsmentorskap Ek en die gebruik van die rekenaar Verhoudings Gawekursus Toerusting aan ouers en families Wat gebeur tydens so n byeenkoms? 1. Motiveer hulle Beginsel uit Bybel, wys hulle op hulle belangrike rol, hulle invloed ens. Wys miskien video-clip 2. Modelleer n geestelike gewoonte Wys hoe om dit met kinders te doen 3. Laat hulle oefen 4. Neem-dit-huis-toe-materiaal Elke DAG in elke huis Bid oor hoogte- en laagtepunte Lees saam die Bybel Wat sê Bybel oor Hoogte-en laagte C D B A 'n Plek waar mense God se hart beleef! Leer ouers hoe om spesiale tye te benut Reistye Tye van siekte Bed-toe-gaan-tye Etenstye Vakansietye Skep nuwe onthou-tye Een-tot-een-tye 193