ГИС НАПРЕДНА СОФТВЕРСКА ОКОЛИНА ИМПЛЕМЕНТИРАНА ВО ФУНКЦИОНИРАЊЕТО НА АД МЕПСО
|
|
- Hortense Day
- 5 years ago
- Views:
Transcription
1 ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Ванчо Трпевски Зоран Делев АД МЕПСО - Скопје ГИС НАПРЕДНА СОФТВЕРСКА ОКОЛИНА ИМПЛЕМЕНТИРАНА ВО ФУНКЦИОНИРАЊЕТО НА АД МЕПСО КУСА СОДРЖИНА : Познато е дека во 2005 година се случи трансформација на електро енергетскиот систем АД ЕСМ од која произлегоа три правни субјекта во системот и тоа : АД ЕСМ ЕВН, АД ЕЛЕМ, и АД МЕПСО. Во овој труд се опфатени специфичностите, проблемите и предлог за решавање на истите со воведување на современи можности кои се отворија со напредувањето на оваа софтверска околина во целокупното работење на АД МЕПСО. Клучни зборови: ГИС, ГПС, Просторни податоци, интегрирани бази на податоци, просторни анализи, двојно кодирање, функционална шифра, отворен софтвер. ABSTRACT It is known that in 2005 has been done a transformation of the power energetic system of ESM Company, by which three (3) new legal subjects came through: This lab our issue contains the specifics, main problems and suggestion for their solving by implementation of contemporary capabilities which came through with the development of this software environment in general working process of MEPSO company. Keywords: Keywords: GIS, GPS, Spatial Data, Integrated data basis, Spatial Analyst, Double Coding, F_ Coding, Open Software 1 ВОВЕД Во 2005 година се случи трансформација на АД ЕСМ од која произлегоа три правни субјекта и тоа : АД ЕСМ ЕВН, АД ЕЛЕМ, и АД МЕПСО. АД МЕПСО во согласност со позитивните закони и прописи аплицираше и доби 4 (четири) лиценци за вршење на енергетска дејност и тоа за : 1. Пренос на електрична енергија 2. Управување со електроенергетскиот систем 3. Организирање и управување со пазарот на електрична енергија 4. Снабдување со електрична енергија на тарифни потрошувачи на големо Во овој труд направен е обид да се презентираат можностите и предностите на ГИС, како и согледување на потребите и специфичностите на АД МЕПСО во согласност со дејностите за кои е лиценциран и нивно имплементирање во ГИС околина. D2-12R 1/8
2 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 2/8 2 ОПШТО ЗА ГИС Географски Информационен Систем (ГИС) всушност преставува систем за управување со просторни податоци и специфичности, односно атрибути поврзани со нив. Накратко, тоа е Компјутерски систем способен за интегрирање, чување, уредување, анализирање и прикажување на географски информации. ГИС може да се опише едноставно како умна карта која овозможува на нејзините корисници да составуваат интерактивни прашалници (во дејноста која корисникот ја истражува), анализирање на просторните податоци и уредување на податоците. Самиот просторен податок дава нова димензија и неограничени можности за анализа во дејноста која корисникот ја истражува. Од тие причини ГИС наоѓа своја имплементација во неограничен број на дејности, како и во целокупното функционирање на било кој систем, знаејќи ја моќта на правовремената, точна и навремено достапната информација. ГИС извонредно се вклопува во современата актуелна филозофија на Бизнис Интелигентниот Систем (Business Intelligence, BI), кој што пак претставува склоп на методологии и софтверски алатки кои овозможуваат користење на податоци од магацин на податоци (Data Warehouse), и нивно претворање во информации потребни за донесување на квалитетни, навремени и исправни одлуки. 3 ИСТОРИЈА И РАЗВОЈ НА ГИС Ако подлабоко се навлезе во историјата на воведување на ГИС во животните потреби на човештвото можеби ќе се допре до самиот почеток на постоењето на човекот, односно од периодот кога првиот пештерски човек кој во пештерите ги црта животните со нивните миграциски патишта (пештера блиску до Lascaux во Франција). Тоа е всушност визуелен приказ на двоелементна структура: визуелна датотека поврзана со атрибутна база на податоци. Веќе во 18. век се појавуваат геодетски техники за топографско картирање заедно со претходнoто тематско картирање ( научни податоци или податоци за попис на население). Во 20. век со развојот на Литографијата се овозможува печатење на картите во повеќе слоеви. Но за појава на првиот вистински светски операционен ГИС се смета година, во Отава, Онтарио, поттикнат од Министерството за енергија, рударство и ресурси на Канада. Овој систем е наречен Canadian GIS; CGIS Канадски ГИС). Се користел за архивирање, анализирање и употреба со раководење на податоци собрани за Канадскиот земјишен фонд (Canadian Land Inventory; CLI), со можности за одредување на можна намена на земјиштето во руралните средини, и негово картирање со информации за карактеристиките на тлото, земјоделие, рекреација, дивина, водни птици, шумарство и сл. Картите се изработувале во мерка 1:250,000. Исто така во мапите е додаден и класификацискиот фактор со што се овозможуваат анализи. CGIS,(Canadian Gegraphic Information System) е всушност првиот светски систем за подобрување во примената на картирањето, затоа што овозможувал можност за преклопување, мерење, дигитализирање / скенирање, а го поддржувал националниот локален координатен систем кој се проширил и на континентот. Кодираните линии, како лакови имале вистинска вградена топологија, со одвоени информации за локација во одвоени датотеки. Основачот на овој т.н. CGIS (Canadian GIS) е географот Roger Tomlinson, кој се смета за таткото на современиот ГИС. Д-р. Roger F. Tomlinson денес е претседател на Tomlinson Associates Ltd., Consulting Geographers, во Отава, Онтарио, Канада. CGIS опстојува и функционира се до 1990 година, и за овој период ја изгради најголемата дигитална база на податоци за земјишните ресурси во Канада. Моќта на системот е во можноста на брза и ефикасна анализа на комплексни групирани бази на податоци за целиот континент. Но ово систем никогаш не беше достапен во комерцијален облик. Затоа пак поттикнати од овој почетен успех на оваа идеја, во комерцијална употреба ваков вид на картирање го воведуваат фирми кои во наредниот период ќе станат познати брендови во оваа дејност : Intergraph, ESRI, MapInfo, CARIS, Smolworld, Autodesk Овие брендови мошне успешно имплементираат повеќе особини на CGIS,
3 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 3/8 надополнувајќи ги со одвојување на просторните и атрибутни податоци и понатаму организирање на атрибутни податоци во структура на база на податоци. Брзиот развој на Информатичката технологија денес овозможува гледање, анализа и употреба на ГИС податоци преку локални мрежи и Интернет. 4 ТЕХНИКИ КОИ СЕ КОРИСТАТ ВО ГИС Основа за функционирање на ГИС се податоците. Податоците можат да бидат од најразличен вид и форма. Тоа се атрибутни информации во вид на база на податоци и просторни податоци во вид на топографски карти. Тие може да се складирани во разни форми на записи, од хартиени до електронски, како и да се добиени од разни извори. ГИС технологијата ги користи сите сродни информации корисни за конкретната ГИС апликација. За да се употребливи во апликацијата овие податоци мора да се обработат во форма која ќе ја препознае ГИС апликацијата. За обработка и обликување на овие податоци се користат следниве техники: атрибутни податоци, изворот на овие податоци може да е од најразличен вид (хартиени записи, електронски записи и сл.). Овие податоци треба да се организираат во електронски бази на податоци за кои се користат надворешни бази како SQL, MS Access, Excel tabeli, Oracle или пак во модули за организација на бази кои се составен дел на самиот ГИС софтвер. просторни податоци, - изворот на овие податоци барем во досегашниот период се топографските карти и геодетско снимање. Но со развојот на современата информатичка технологија наголемо се користат аеро и сателитски снимки. За обработка на првите се користи техника на скенирање, дигитализирање и геокодирање. За обработка на аеро и сателитските снимки постојат специјализирани софтверски алатки посебно и во склоп на самиот ГИС софтвер. 5 ПРИКАЗ НА ПОДАТОЦИ Податоците во ГИС преставуваат всушност објекти во реалниот свет. Во ГИС се користат два вида на податоци: просторни податоци кои се запишуваат со x,y,z, и додатни непросторни податоци. За користење на овие податоци во реалниот свет постојат две широко применливи методи во вид на форма на складирање на податоците : растерска и векторска форма. И едната и другата форма има свои предности и недостатоци, па така одлуката која од овие форми ќе се употреби зависи од случај до случај. Растерската форма запишува податоци за сите точки на покриеното подрачје и тоа во редови и колони за секоја келија посебно, што значи дека е потребен многу поголем простор за нивно складирање. Векторската форма овозможува запис на податоците само таму каде што е потребно, што би значело дека е потребно многу помал простор за складирање. Сл. 1. а)растерски и б)векторски модел на запис на податоци
4 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 4/8 Растерската форма на запис овозможува пак лесно преведување на операции кои се преклопуваат, додека кај векторската форма ова е многу потешко. Векторските форма на запис пак можат да се прикажат како векторска графика користена во традиционалните карти, додека пак кај растерската форма графиката ќе се појави како фотографија, која пак би можела да има блокирачки изглед за границите на објектот. Додатните непросторни податоци исто така различно се запишуваат во двете форми на запис. Во векторската форма додатните податоци се податоци за обележување на објектот, како на пример полигон на катастарска парцела може да има идетификациски вредности и информации за типот на земјиштето и сл. Во растерските податоци вредноста на келијата (точка) може да складира и атрибутни информации, а може да послужи и како идентификатор кој може да се поврзе (линкува) со записи во друга табела. Во пракса се употребуваат и двата модела во зависност од потребите, взаемно се надополнуваат, а денешнава современа софтверска поддршка овозможува и конверзија од еден облик во друг. 6 СНИМАЊЕ НА ПОДАТОЦИ Снимањето на податоците е доста обемна задача и одзема доста време. Постојат повеќе начини и методи за внесување на податоците во ГИС во дигитална форма. Постојните хартиени мапи се снимаат со дигитализатор (во векторска форма) или со скенер во растерска форма (кои понатаму можат да се обработат за изработка во векторска форма). Сл.2. Добивање на просторни податоци, Сл. 3. Радиопозиционирани сателити Геодетските податоци можат и директно да се внесат во ГИС ако се собрани во дигитална форма со помош на геодетски инструменти и GPS (Global Position System) алати. Податоците од аеро снимки играат важна улога во прибирање на геодетските и други податоци. Сателитските снимки исто така се многу корисни за прибирање на податоци во ГИС. Покрај прибирање и внес на просторни податоци, во ГИС исто така се внесуваат и атрибутни податоци кои кај векторскиот модел на запис вклучува додатни информации за објектите прикажани во системот. По внесувањето на податоците во ГИС, се пристапува кон нивно уредување за да се отклонат евентуалните грешки или накнадни доработки. Векторските податоци ГИС мора да ги спреми како тополошки исправни пред да се користат во натамошните напредни фази. Сите грешки како на пример поминување испод или изнад мораат да се отклонат. Кај скенираните карти исто така мора да се отклонат сите грешки од резултирачкиот растер, затоа што во понатамошната обработка можат да се појават непредвидливи резултати во смисол на одвојување на објектите и сл.
5 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 5/8 7 МАНИПУЛАЦИЈА СО ПОДАТОЦИ Дигиталните податоци се собираат и складираат на најразлични начини, со тоа што изворите на податоци не мораат да се во потполност компатабилни. ГИС ја има таа моќност да ги претвори географските податоци од една структура во друга. ГИС може исто така податоците да ги претвори во различни употребливи форми. Така на пример ГИС се користи за претворање на сателитски карти во векторска структура со тоа што ќе направи линии околу сите келии со еднаква класификација, воедно ќе одреди и просторан однос на келиите во смисол на граничност и припадност. 8 КООРДИНАТЕН СИСТЕМ ЗА ПРИКАЗ НА КООРДИНАТИ ОД РЕАЛНИОТ СВЕТ За воопшто да може да се вршат просторни анализи, секоја база на податоци заедно со сите делови од кои е составена базата, услов е да се регистрирани во единствен заеднички Координатен систем. Координатниот систем се состои од сфероид и проекција на карта. Сфероидот преставува математичко опишување на обликот на Земјата, додека пак проекцијата на карта е математичка конверзија од сферни во правоаголни (x,y) координати. Постојат повеќе Координатни системи за преставување на објекти на земјата на рамна површина (карта). Еден од нив е и Universal Transverse Mercator (UTM). Проекциите на карта овозможуваат поврзување на локациите преставени на истата и нивни реални, вистински локации на Земјата. Најсоодветен и најприкладен референтен систем за претставување на локациите е сферниот координатен систем кој е преставен преку геоцентрични должини и геоцентрични ширини. Нивно преставување е прикажано на Сл.3 Сл. 4. Геоцентрични должини и геоцентрични ширини Геоцентрична должина и геоцентрична ширина се мерат во степени, минути и секунди. Овој референтен систем мери агли од центарот на Земјата, но не и растојанија на земјината површина и со него не може да се врши проекција на карта. За оваа цел применлив за преставување на координати од реалниот свет е Правоаголниот координатен систем (Cartesian координатен систем). ГИС користи исто како и картите различни правоаголни Координатни системи, соодветни на просторот и локацијата за која се однесува. Земјата знаеме дека има неправилна форма, па од таа причина за потреби на математичко дефинирање на положбата на точките се преставува во форма на Геоид, а се апроксимира со обратен елипсоид или со сфера (Гаусова топка). Овој сферен координатен систем потребно е да се модифицира, при што се користи математичка конверзија за креирање на површински карти од тродимензионалниот простор. Оваа конверзија се вика Проекција. Проекцијата е математичка операција средство за пренесување на информации од моделот на Земјата, и преставува тродимензионална закривена површина на дводимензионална подлога, која може да биде карта или екран. Секоја карта е меморирана во проекција па затоа пред автоматизирање на картата потребно е да се определи проекцијата на основната карта.
6 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 6/8 9 ПРОСТОРНА АНАЛИЗА ГИС овозможува разни анализи за различни потреби на корисниците на ГИС апликацијата. За да се добијат квалитетни анализи предуслов е да е професионално комплетирана географската база на податоци за соодветната апликација, како и дефинирање на операцијата за анализа чекор по чекор. Просторните анализи овозможуваат проучување на процесите од реалниот свет, со што се добиваат многу нови корисни информации за корисникот кои во понатамошниот процес се потребни за некоја одлука. Анализите се возможни како во едно тематско ниво, така и со здружување на повеќе тематски нивоа од интерес на проблемот и очекуваниот резултат на истата. Оваа операција во ГИС е можеби и нај интерсната за корисникот. Можностите за анализа се огромни во областа која ГИС апликацијата ја третира. Можни се просторни, но и табеларни анализи. 10 ПРЕЗЕНТИРАЊЕ НА РЕЗУЛТАТИ ОД ИЗВРШЕНИТЕ АНАЛИЗИ Резултатите од анализите во ГИС вообичаено се добиваат во графичка форма (карти), текстуално со опис на резултатите (извештај), но и преку најразлични дијаграми, тродимензионални модели, анимации... Самиот дизајн на излезните карти се остава на корисникот на истата, со тоа што симбологијата и топологијата останува иста со картите во самата апликација. На дизајнирањето на излезните резултати од анализата треба да се посвети соодветно внимание, затоа што добра и прегледна карта, со добро организиран извештај ќе помогне ударно да се пренесат пораките на анализата, со што ќе се олесни одлуката за нивно прифаќање, или ќе послужи како подлога за понатамошни други анализи. Современите техники на графички приказ на сенчање кое се темели на висина во ГИС-от, овозможуваат изработка на тродимензионален дигитален модел на локацијата која се обработува, што дава извонредна можност за визуелно доживување на просторот, како и тродимензионални визуелни анализи и анимации на задачата поставена во анализата. 11 ГИС ВО БИЗНИС ИНТЕГРИРАНИ СИСТЕМИ Најнов тренд е имплементација на ГИС во целокупното бизнис работење на компаниите. Познатите Бизнис Интегрирани Системи во најнов период ја вклучуваат и просторната компонента во анализите за изработување на важни одлуки од интерес на нивното работење. 12 ГИС ВО РАБОТЕЊЕТО НА АД МЕПСО Активности во период до приватизација на ЕСМ - Размислувањето за воведување на оваа технологија датира одамна, уште од постоењето на заедничкиот електро енергетски систем на Македонија (ЕСМ). Согледувајќи ги предностите и силата на овој систем, врвните стручни кадри од оваа област кои компанијата ги има во соработка со кадри од научно наставните институции и консултанти, своевремено вршат обиди за имплементација на овој систем во целокупното работење на електро енергетскиот систем (ГИСОС, разни проекти од ИТ и ТК, Пилот проект за имплементација на ГИС во ЕСМ Електродистрибуција Скопје и Електродистрибуција Крива Паланка, Проект за воведување на Шифрирањето како еднозначност во именувањето на елементите во работењето на ЕСМ, проект за утврдување и решавање на сопственоста на ЕСМ со геопозиционирање на објектите и сл.). Идејата за ГИСОС беше за вовлекување на ГИС компонентите во целокупното работење на електро енергетскиот систем и пошироко. Во година по иницијатива на врвни стручни кадри во самата компанија, а менаџирана од Развој и Инвестиции се пристапи доста озбилно и професионално кон имплементација на ГИС во ЕСМ. На ниво на ЕСМ се оформи координативно тело составено од најдобрите стручни кадри од интерес за оваа проблематика во ЕСМ. Изготвена е проект-програма за имплементација на ГИС во ЕСМ, и согласно неа во наредниот период направено е доста, но од
7 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 7/8 објективни причини недоволно, во оваа област. За реализација на оваа програма се тргна во два правца: едниот со изготвување на еднозначност во описот на елементите во работењето на ЕСМ, а другиот во правец на манипулација со документацијата во посед на компанијата. Изработени се модели на шифрирање соодветни на целокупната дејност на ЕСМ заедно со сите подружници. Во овој дел се наиде на огромни проблеми во смисол на различниот пристап кон водење на евиденцијата, различно по Подружници, односно исти елементи а различно именувани од една евиденција до друга. Ова само по себе во голема мерка ја оправда идејата за ГИС во ЕСМ. Другиот правец кој ја опфаќа Документацијата, исто така наиде до огромни проблеми во смисол на прибирање на истата, недовршеноста на процесите, како и квалитетот на Документацијата. Од согледувањата во овој правец се увиде проблемот на нецелосна документација за објектите во сопственост на ЕСМ, кој од објективни, но и од субјективни причини не е соодветно и целосно архивиран. Процесите во смисол на довршување на постапки кај голем процент не беа довршени, а некаде дури и незапочнати. За голем број на објекти имотно правните работи не беа решени. Знаејќи ја големината на компанијата, и колкав е обемот на работа која се очекува, координативниот стручен тим дојде до заклучок дека треба да се избере една од Подружниците каде овие проблеми се во најголем процент решени, а се од иста природа и интерес и за процесите на работење од сите други подружници во состав на ЕСМ. Изборот падна на ЕД Скопје, како подружница која ги задоволува овие критериуми, но и ЕД Крива Паланка, повеќе заради планинскиот рељеф, каде би дошле повеќе до израз можностите на ГИС-от во 3-Д просторните анализи. Овој дел од работата успешно е завршен, со што воедно се добија и сознанија до каков вид на проблеми ќе се сретнат изготвувачите на проектот за ГИС во ЕСМ, како и правците во кои треба да се движи реализацијата на истиот. Потоа оформено е Одделение за ГИС во Развој и Инвестиции, составено од најекспонираните и најстручни кадри во ЕСМ во тој момент, со што се тргна во реализација на оваа идеја. Ова Одделение, соодветно на големината и обемот на работата која беше пред него, со помош на тимови по сите Подружници во ЕСМ, направи доста како во правец на Документацијата, шифрирањето на елементите од интерес на работење на ЕСМ, така и во решавање на сопственоста на ЕСМ и геодетско снимање на објектите. Активности по приватизација на ЕСМ Со трансформацијата на ЕСМ, а посебно со приватизацијата на делот што значи дистрибуција, компанијата се подели на три правни субјекти од кои едниот е АД МЕПСО, чија дејност го опфаќа Преносот на електричната енергија на територија на Р. Македонија. Во негова сопственост припаднаа сите објекти од и над 110 kv ниво. Сл. 5. ГИС во АД МЕПСО Проблемите и задачите за имплементацијата и изготвување на Проект за ГИС во новата компанија се различни од дотогаш изработеното, (во смисол на дејноста но и територијата, односно просторот врз кој ќе се однесува овој проект). Специфичноста е како во делот на изработка на еднозначноста, односно шифрирањето на елементите, така и од видот на документацијата. Во овој краток период на функционирање на АД МЕПСО, овие специфичности се согледани, и направена е стратегија во кој правец треба да се одвиваат активностите од областа на ГИС. Запазувајќи континуитет во обем кој е максимално можен, користејќи го сработеното и искуството од претходниот период, како и следејќи ги современите трендови во оваа област, во овој краток период на функционирање на АД МЕПСО направено е максимално можно во смисол избор на прибирање, класифицирање на геоподатоци и атрибутни податоци за објекти од интерес на компанијата.
8 MAKO CIGRE 2007 D2-12R 8/8 13 ЗАКЛУЧОК Во досегашниот период направено е многу но не доволно во оваа област. На воведување на ГИС во работењето на АД МЕПСО треба да се даде максимален приоритет, знаејќи ги предностите на овој систем и насоките во кој треба да се движи дејствувањето на компанијата. Потребна е сеопфатна анализа за избор на соодветен софтвер за изработка на ГИС во АД МЕПСО (некои согледувања веќе постојат), согледувајќи и користејќи ги досегашните искуства и искуствата на компаниите во светот со иста дејност. Потребно е геодетско снимање на целокупниот имот на АД МЕПСО, со ангажирање на соодветни институции од оваа област, а користејќи ги и сопствените кадри во кој АД ЕСМ вложи и средства и време за обука. Ова е потребно затоа што она малку што постои во документацијата, не само што е недоволно, туку и не може да се верува на точноста, затоа што или е недовршено или е во одреден процент точно, ажурирано по тефтери, но не и во озбилна документација, која ќе служи за професионална подлога. Документациите се водат по различни служби и зависно од потребите на истите во најразличен обем и форма, но не централно како би сите информации биле подеднакво достапни на сите засегнати во обем и форма соодветна за нив. Потребна е изработка на попис со еднозначност во именувањето на елементите од системот на АД МЕПСО, односно шифрирање на истите. Потребна е интеграција и најтесна координација со најновиот проект за Бизнис Интегриран Систем во АД МЕПСО, кој е во тек. Соодветно остручен кадар за водење на овој проект во АД МЕПСО има и треба максимално да се искористи, но да се користат и надворешни стручни лица и искуства за имплементацијата на ГИС да е максимално и професионално успешна. При изработка на проектот да се има континуитет од досегашното искуство и работење во оваа област. 14 Литература [1] Сашо Манасов, Гео Информациски Системи, 1995 [2] Hanan Samet, Design and Analysis of Spatial Data Structures,1990 [3] [4]
Структурно програмирање
Аудиториски вежби 1 Верзија 1.0, 20 Септември, 2016 Содржина 1. Околини за развој.......................................................... 1 1.1. Околини за развој (Integrated Development Environment
More informationМарт Opinion research & Communications
Март 2014 Opinion research & Communications Метод: Телефонска анкета Примерок: 800 испитаници кои следат македонски спорт стратификуван со репрезентативен опфат на сите етнички заедници, урбани и рурални
More informationПРИМЕНА НА ГИС ПРИ АНАЛИЗА, ПЛАНИРАЊЕ, ПРОЕКТИРАЊЕ, КОНСТРУКЦИЈА И УПРАВУВАЊЕ СО ЕЛЕКТРО-ЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ
ЧЕТВРТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 26 29 септември 2004 Весна Чингоскa АД Електростопанство на Македонија, Сектор за развој и инвестиции Мичо Атанасиу АД Електростопанство на Македонија, Сектор за развој и инвестиции
More informationм-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива
Трета анализа на пазар за Физички пристап до мрежна инфраструктура (целосен и поделен разврзан пристап) на фиксна локација и четврта анализа на пазар за услуги со широк опсег м-р Марјан Пејовски Сектор
More informationБиланс на приходи и расходи
1 of 5 06.03.2016 12:00 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на
More informationБиланс на приходи и расходи
1 of 5 28.02.2015 23:20 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на
More informationС О Д Р Ж И Н А. Број 10 Год. LXV Петок, 23 јануари 2009 Цена на овој број е 270 денари. Стр.
Број 10 Год. LXV Петок, 23 јануари 2009 Цена на овој број е 270 денари www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk С О Д Р Ж И Н А Стр. 225. Одлука за давање согласност на Одлуката за припојување на Јавната
More informationУниверзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015. Проф. д-р Сашо Кожухаров
Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015 Проф. д-р Сашо Кожухаров Детерминирање на менаџирањето на ризикот Процес на менаџирање на ризикот Одлучување и донесување одлуки Системи за поддржувањето
More informationЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура )
Инфо ЕНаука.мк е единствениoт интернет пoртал вo Р.Македoнија кoј ги следи и пренесува најактуелните нoвoсти, истражувања и достигнувања во повеќе научни области. Главни цели на порталот се враќање на
More informationПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА ЧИЈА ОСНОВНА ДЕЈНОСТ Е ИНЖЕНЕРИНГ
6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Игор Трајковски, дипл.ел.инг. NETRA ltd. Telecommunication engineering, Скопје Проф.д-р. Атанас Илиев, дипл.ел.инг. ФЕИТ, Скопје ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА
More informationМОДЕЛИРАЊЕ И ЕВАЛУАЦИЈА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА СИСТЕМИТЕ НА БИЗНИС ИНТЕЛИГЕНЦИЈА ВО КОМПАНИИТЕ
Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Економски факултет - Прилеп Дејан Здравески, м-р. МОДЕЛИРАЊЕ И ЕВАЛУАЦИЈА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА СИСТЕМИТЕ НА БИЗНИС ИНТЕЛИГЕНЦИЈА ВО КОМПАНИИТЕ - ДОКТОРСКА ДИСЕРТАЦИЈА
More informationУпатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox
Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Содржина Воведни препораки... 3 1. Подесување на Trust... 4 2. Инсталација на софтвер за Gemalto.NET токен... 5 3А. Инсталирање на драјвери
More informationВовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато?
Вовед во мрежата nbn 1 Што е тоа австралиска nbn мрежа? 2 Што ќе се случи? 3 Како да се префрлите на мрежата nbn 4 Што друго ќе биде засегнато? 5 Што треба следно да сторите 1 Што е тоа австралиска nbn
More informationОбука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ. Материјал за учесници
MIOA301-P5-Z2 Министерство за информатичко општество и администрација Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ Овој материјал е изработен од страна на Министерството за информатичко општество и
More informationЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА
Врз основа на член 9 став 1а точка 8 и став 1в точка 2 и член 56 став 1 точка 3 од Законот за здравственото осигурување ( Службен весник на РМ бр. 25/2000, 34/2000, 96/2000, 50/2001, 11/2002, 31/2003,
More informationКоисмение.Штозначиме.
Коисмение.Штозначиме. Исто како стоките и податоците, така GW ги движи и луѓето кои доаѓаат во контакт со портокаловата мрежа, внатрешно или надворешно. Ние се движиме напред со нашите клиенти, со напреден
More informationПреземање сертификат користејќи Mozilla Firefox
УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox Верзија: 4.0 Датум: 10.01.2018 103.11 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Како да го преземам
More informationУниверзитет Гоце Делчев - Штип. Факултет за информатика. Катедра за софтверско инженерство ЗОРАН МИЛЕВСКИ ЕДУКАТИВНО ПОДАТОЧНО РУДАРЕЊЕ СО MOODLE 2.
Универзитет Гоце Делчев - Штип Факултет за информатика Катедра за софтверско инженерство ЗОРАН МИЛЕВСКИ ЕДУКАТИВНО ПОДАТОЧНО РУДАРЕЊЕ СО MOODLE 2.4 -МАГИСТЕРСКИ ТРУД- Штип, јули 2015 Комисија за оценка
More informationУПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО
УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО Содржина: - Најава на системот...2 1. Сметки...3 2. Провизии...5 3. Курсна листа...5 4. Плаќања...6 НАЈАВА НА СИСТЕМОТ По добивањето
More informationБиоелектрохемија: од биогоривни ќелии до електрохемија на мембрански процеси. Валентин Мирчески
Биоелектрохемија: од биогоривни ќелии до електрохемија на мембрански процеси 25 Цели: Добивање на електрична струја со користење на живи организми Проучување на врската помеѓу електричните и хемиските
More informationABOUT THE ISLANDS IN THE REPUBLIC OF MACEDONIA
Географски разгледи (47) 31-46 (2013) 31 ABOUT THE ISLANDS IN THE REPUBLIC OF MACEDONIA УДК: 551.442(497.7) Ivica MILEVSKI Institute of Geography, University Ss. Cyril and Methodius Skopje- Macedonia;
More informationАпстракт Вовед Цели и методологија на изработка на магистерскиот труд Cloud технологии и нивната примена во бизнисите...
СОДРЖИНА Апстракт... 5 Вовед... 7 Цели и методологија на изработка на магистерскиот труд... 8 Глава 1: 1. Cloud технологии и нивната примена во бизнисите... 9 1.1 Cloud технологија и нејзиниот развој...
More informationЗначајни подрачја за раститенија, птици и пеперутки во Македонија. Славчо Христовски
Значајни подрачја за раститенија, птици и пеперутки во Македонија Славчо Христовски Иницијативи за заштита Птици Растенија Пеперутки Лилјаци Заштитата на сите загрозени видови поединечно е практично невозможна.
More informationUniversity St.Kliment Ohridski - Bitola Scientific Tobacco Institute- Priep ABSTRACT
Тутун / Tobacco, Vol.64, N⁰ 1-6, 46-55, 2014 ISSN 0494-3244 Тутун/Tobacco,Vol.64, N⁰1-6, 62-69, 2014 UDC: 633.71-152.61(497) 2008/2012 633.71-152.61(497.7) 2008/2012 Original Scientific paper DYNAMIC PRESENTATION
More informationconsultancy final presentation conceptual presentation of proposals projects Feasibility Cost Study for converting space
recording existing state of the facility listening to client s requests real assessment of space capabilities assessment of state of structual elements recomendation for improvement of stability of existing
More informationФункционалност и употреба на вметнување на зависности (Dependency Injection) во Java
Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - БИТОЛА -магистерска работа - Функционалност и употреба на вметнување на зависности (Dependency Injection) во Java Ментор: Илија Јолевски Кандидат:
More informationКОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР
КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР бул. Јане Сандански бр.113, 1000 Скопје фах.+389 2 244 8240 тел.+389 2 244 8077 contact@cosmoinnovate.com.mk ЦЕНОВНИК НА ОБУКИ ЗА 2011/2012 ГОДИНА Со овие обуки кандидатите ги надополнуваат
More informationМОДЕЛИ И ТЕХНИКИ НА ГРУПНО ОДЛУЧУВАЊЕ И НИВНАТА ПРИМЕНА ВО ДЕЛОВНИТЕ СУБЈЕКТИ ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН
У Н И В Е Р З И Т Е Т С В. К Л И М Е Н Т О Х Р И Д С К И Е К О Н О М С К И Ф А К У Л Т Е Т П Р И Л Е П МОДЕЛИ И ТЕХНИКИ НА ГРУПНО ОДЛУЧУВАЊЕ И НИВНАТА ПРИМЕНА ВО ДЕЛОВНИТЕ СУБЈЕКТИ ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН
More informationОдносот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова
Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија Презентира: Верица Костова Што е ревизија http://www.youtube.com/watch?v=rjmgrdjhufs&sns=em Регулирање на внатрешната ревизија Закон за банки Закон за супервизија
More informationК А Т А Л О Г. mon. monteco СТАНБЕНО ДЕЛОВЕН ОБЈЕКТ Г.П РАСАДНИК. company
mon monteco company ГТПУ Монтеко Компани ДОО експорт - импорт К А Т А Л О Г СТАНБЕНО ДЕЛОВЕН ОБЈЕКТ Г.П. 3.1 - РАСАДНИК Адреса: ул. Сава Ковачевиќ б.б. - Кисела Вода - Скопје тел. 075/389-918, e-mail:
More informationСтруктурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација. студија на случај Република Македонија
Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација 2 Содржина Листа на табели... 7 Листа на графикони... 10 1. ВОВЕД... 11 1. 1. Мотивација, предмет и цел на истражувањето... 11 1. 2.
More informationСовремени науки и технологии. Магистер по компјутерски науки / Насока: Информациски системи
Study program Факултет Циклус на студии Компјутерски науки Современи науки и технологии Втор циклус (Постдипломски) ЕКТС 120 Титула Магистер по компјутерски науки / Насока: Информациски системи Архивски
More informationВОДЕЊЕ НА ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА ВО УСЛОВИ НА ДЕФЕКТ
ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Влатко Манев, дипл.инж. Оливер Мирчевски, дипл.инж. А.Д. НЕОКОМ, Скопје Александар Пармаковиќ, дипл.инж. ДМС Група, Нови Сад вонр. проф. д-р. Весна Борозан Факултет
More informationМАГИСТЕРСКИ ТРУД. Значењето на е-crm за остварување на конкурентска предност на компаниите
МАГИСТЕРСКИ ТРУД Значењето на е-crm за остварување на Кандидат Вршкоска Лидија Ментор Проф.Д-р.Маргарита Јанеска Прилеп, јуни, 2014 Содржина Вовед... 4 1.Предмет, цели и методологија на истражување...
More informationДизајнирање на архитектура на микросервиси: развој на бот базиран микросервис за управување со анкети
Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии Битола Отсек за информатика и компкутерска техника Дизајнирање на архитектура на микросервиси: развој на бот
More informationЗа обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ
За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ Распоред на активности 10.00-11.30 прв блок часови 11.30-11.40 пауза 11.40 13.10 втор блок часови 13.10 13.50 пауза за ручек 13.50 15.20 трет блок часови 15.20 15.30
More informationУПАТСТВО. Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token)
УПАТСТВО Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token) Верзија: 3.0 Датум: 26.04.2012 КИБС АД Скопје 2012 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://ca.kibs.com.mk
More informationЗаштита на личните податоци во Република Македонија. Охрид, 27 мај 2014 година
Заштита на личните податоци во Република Македонија Охрид, 27 мај 2014 година 1 1 Правна рамка за заштита на личните податоци 2 Закон за заштита на личните податоци ( Службен весник на Република Македонија
More informationУПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox?
УПАТСТВО Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? Верзија: 4.0 Датум: 18.01.2018 103.29 КИБС АД Скопје 2018 КИБС АД Скопје, сите права задржани
More informationСИСТЕМ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ДОКУМЕНТИ (DMS)
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И KОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ - БИТОЛА Последипломски студии-информатика и компјутерска техника СИСТЕМ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ДОКУМЕНТИ
More informationClip media group - Newsletter vol.vii - December
Clip media group - Newsletter vol.vii - December 2017 - www.clip.mk Агрегатор со најмногу линкувани вести од македонски извори. Најголема база на медиуми (портали, телевизии, радија, весници). Единствен
More informationВРВЕН КВАЛИТЕТ Сите наши возила се увезени директно од Германија, со детална и комплетна документација и 100% гаранција на поминати километри.
РЕКЛАМА 206 Светот на најдобрите автомобили во Македонија НАЈГОЛЕМ ИЗБОР Пронајдете го возилото кое највеќе ви одговара! На нашиот плац во секое време имате избор од преку возила. ВРВЕН КВАЛИТЕТ Сите наши
More informationКАРАКТЕРИСТИКИ НА НАСТАВНИТЕ ПРОГРАМИ ПО МАТЕМАТИКА ЗА ОСНОВНО ОБРАЗОВАНИЕ ( , , )
МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, 2 (2017), 107 121 КАРАКТЕРИСТИКИ НА НАСТАВНИТЕ ПРОГРАМИ ПО МАТЕМАТИКА ЗА ОСНОВНО ОБРАЗОВАНИЕ (1996 1998, 2007 2009, 2013 2015) Лидија Кондинска 1 Снежана Ристовска 2 Промените во наставата
More informationПОИМ ЗА КОМПЈУТЕРСКИ МРЕЖИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ
ПОИМ ЗА КОМПЈУТЕРСКИ МРЕЖИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ 1. Компјутерски мрежи Компјутерска мрежа претставува збир од два или повеќе компјутери кои се поврзани преку комуникациски медиум и кои
More informationКРЕИРАЊЕ НА СТАНДАРДИЗИРАНА ЛОКАЛИЗИРАНА ЗБИРКА НА ОБЈЕКТИ ЗА УЧЕЊЕ ОД АСПЕКТ НА ИНТЕРОПЕРАБИЛНОСТ
УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ ИНСТИТУТ ЗА ИНФОРМАТИКА Зоран Здравев КРЕИРАЊЕ НА СТАНДАРДИЗИРАНА ЛОКАЛИЗИРАНА ЗБИРКА НА ОБЈЕКТИ ЗА УЧЕЊЕ ОД АСПЕКТ НА ИНТЕРОПЕРАБИЛНОСТ
More information1. Наслов на наставниот предмет Имплементација на системи со отворен код. Implementation of open source systems. 7. Број на ЕКТС кредити
1. Наслов на наставниот предмет Имплементација на системи со отворен код Implementation of open source systems 2. Код CSEW514 3. Студиска програма ИКИ, КНИ, ЕТ 4. Организатор на студиската програма (единица,
More informationAdvanced databases. Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство ФИНКИ. 7. Број на ЕКТС кредити. Бази на податоци
1. Наслов на наставниот предмет Напредни бази на податоци Advanced databases 2. Код CSES619 3 Студиска прогама КНИ, ЕТ,АСИ 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)
More informationБизнис информатика. Современи науки и технологии. Магистер по компјуерски науки / Oбласт: Бизнис информатика
Study program Факултет Циклус на студии Бизнис информатика Современи науки и технологии Втор циклус (Постдипломски) ЕКТС 120 Титула Магистер по компјуерски науки / Oбласт: Бизнис информатика Архивски број
More informationДОКУМЕНТ ЗА ДИСКУСИЈА ЗА 3Д ПЕЧАТЕЊЕТО И ОГНЕНОТО ОРУЖЈЕ
This project is funded by the European Union Empowered lives. Resilient nations. Вовед Тридимензионалното (3Д) печатење, исто така познато како производство со додавање (АМ), е технологија со која последователни
More informationISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) OПРЕМЕНОСТ МЕНУВАЧ ЦЕНА СО ДДВ
ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) SATELLITE, 4X2 Мануелен менувач 18.320 EUR / 1.132.176 ден SATELLITE, 4X2, СО КЛИМА УРЕД Мануелен менувач 18.969 EUR / 1.172.285 ден SATELLITE,
More informationПРИЛОГ 2.А: РЕГИОНАЛНИ И ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД ПРИЛОГ 2.А.2: РЕГИОНАЛНИ ЗОНИ И ПОДРЕДЕНИ ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД...
ПРИЛОГ 2.А: РЕГИОНАЛНИ И ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД Содржина ПРИЛОГ 2.А.1: ЗОНАЛЕН МОДЕЛ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД... 2 ПРИЛОГ 2.А.2: РЕГИОНАЛНИ ЗОНИ И ПОДРЕДЕНИ ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ
More informationSiemens собни термостати. За максимален комфорт и енергетска ефикасност. siemens.com/seeteam
. За максимален комфорт и енергетска ефикасност siemens.com/seeteam 1 СОБНИ ТЕРМОСТАТИ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RAB11 / RAB21 / RAB31 СОБЕН ТЕРМОСТАТ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RDF110.2 / RDF110 / RDF110/IR RAB11 Електромеханички
More informationУниверзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за Информатички и Комуникациски Технологии. студиска програма
Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за Информатички и Комуникациски Технологии студиска програма Инженерство и менаџмент на софтверски апликации Магистерски труд Microsoft алатките за веб
More informationСОВРЕМЕНИ СТРАТЕГИИ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ИНТЕЛИГЕНТНИ ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ
8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Александра Крколева Матеска Весна Борозан Факултет за електротехника и информациски технологии - Скопје СОВРЕМЕНИ СТРАТЕГИИ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ИНТЕЛИГЕНТНИ ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ
More informationПАРЛАМЕНТАРНА КОНТРОЛА НАД РАБОТАТА НА БЕЗБЕДНОСНИТЕ И РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ПАРЛАМЕНТАРНА КОНТРОЛА НАД РАБОТАТА НА БЕЗБЕДНОСНИТЕ И РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Автор: М-р Теодора Христовска Јануари, 2016 ВОВЕД Модерните држави, за време на процесот на обезбедување
More informationДА ГИ ОТВОРИМЕ УЧЕБНИЦИТЕ: ОТВОРЕН ПРИСТАП ДО УЧЕБНИЦИТЕ ЗА ОСНОВНО И СРЕДНО ОБРАЗОВАНИЕ
Нацрт анализа на законската рамка за образование и можностите за вклучување на отворените образовни ресурси ДА ГИ ОТВОРИМЕ УЧЕБНИЦИТЕ: ОТВОРЕН ПРИСТАП ДО УЧЕБНИЦИТЕ ЗА ОСНОВНО И СРЕДНО ОБРАЗОВАНИЕ Пишува:
More informationISA SERVER - ПОЛИТИКИ ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ИНТЕРНЕТ СООБРАЌАЈ ВО МРЕЖИ Јасминка Сукаровска Костадиновска, Доц Др.Сашо Гелев
УДК: 004.738.056.057.4 ISA SERVER - ПОЛИТИКИ ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ИНТЕРНЕТ СООБРАЌАЈ ВО МРЕЖИ Јасминка Сукаровска Костадиновска, Доц Др.Сашо Гелев 1 Европски Универзитет Скопје, Р. Македонија, sukarovska.jasminka@live.eurm.edu.mk
More informationПетти состанок на Локалната советодавна група Записник од состанокот
Technical Assistance for Civil Society Organisations Macedonian Office This project is funded by the European Union. Петти состанок на Локалната советодавна група Записник од состанокот Датум: 26ти Октомври
More informationБезбедност на VoIP системите
Безбедност на VoIP системите Настески Владимир Европски Универзитет Факултет за Информатика Сашо Гелев Европски Универзитет Факултет за Информатика Апстракт Voice over Internet Protocol е термин, односно
More informationИНФОРМАЦИСКО КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ И СПОРТ
Вон. проф. д-р Ристо Христов Европски универзитет, Скопје Факултет за информатика; Доцент д-р Сашо Гелев Универзитет Гоце Делчев Штип, Електротехнички факултет; Зорица Каевиќ ОУ Ѓорѓија Пулевски Скопје
More informationРазвојот и примената на UBUNTU оперативниот систем
ФОН УНИВЕРЗИТЕТ ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАЦИСКО-КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ Развојот и примената на UBUNTU оперативниот систем Семинарски труд КОМПЈУТЕРСКИ АЛАТКИ Ментор: Проф. Д-р Симе Арсеновски Студент: Влатко
More informationПреглед на државите во Западна Африка
Преглед на државите во Западна Африка 1.Географска положба и природни одлики 2.Држави (15): BEN, CIV, BUR, GUI, MLI, NIG, SEN, TOG, GAM, GHA, NGR, SLE, GBS, CPV, LBR -население: NGR, GHA, CIV...GBS, CPV.
More informationФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ
ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ Скопје, март 2015 година Содржина 1 Процес на поднесување на барање
More informationРЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА. Универзитет Св. Климент Охридски Битола. Економски факултет - Прилеп
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св. Климент Охридски Битола Економски факултет - Прилеп КВАЛИТЕТ НА УСЛУГИТЕ ЗА МОБИЛНА ТЕЛЕФОНИЈА И МОБИЛЕН МАРКЕТИНГ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА -магистерски труд - Кандидат:
More informationИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
УНИВЕРЗИТЕТ Св. Климент Охридски Битола ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА магистерски
More informationЗошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?
,,Secrecy, being an instrument of conspiracy, ought never to be the system of a regular government. Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?
More informationПрирачник за управување со општинскиот имот
Прирачник за управување со општинскиот имот (прирачник за оние кои ги донесуваат одлуките на локално ниво) ноември 2014 год. ОСНОВНИ ПОДАТОЦИ Клиент: Финансирано од: Меѓународна консултантска компанија:
More informationД Е К Л А Р А Ц И Ј А за Вклученост на Заедницата
Д Е К Л А Р А Ц И Ј А за Вклученост на Заедницата British Embassy Skopje Проектот е финансиран од Британска Амбасада - Скопје, а спроведен од Здружението за одржлив развој и соработка АЛКА од Скопје. The
More informationЗОШТО НИ Е ВАЖНО И ЗНАЧАЈНО ИЗГОТВУВАЊЕТО НА ПРОЕКТИ ЗА НАУЧНО-ИСТРАЖУВАЧКА РАБОТА?
ЗОШТО НИ Е ВАЖНО И ЗНАЧАЈНО ИЗГОТВУВАЊЕТО НА ПРОЕКТИ ЗА НАУЧНО-ИСТРАЖУВАЧКА РАБОТА? Доц.д-р Снежана Јованова-Митковска Универзитет Гоце Делчев Штип Педагошки факултет Краток извадок Целта на секое научно
More informationИЛЕГАЛНОТО ПРЕФРЛАЊЕ НА ЛУЃЕ И СТОКА ПРЕКУ МАКЕДОНСКАТА ГРАНИЦА И НАЧИНИ НА ОТКРИВАЊЕ
Проф. д-р. Стеван Алексоски Универзитет,,Гоце Делчев Штип, Доц. д-р Дејан Маролов Универзитет,,Гоце Делчев Штип, ИЛЕГАЛНОТО ПРЕФРЛАЊЕ НА ЛУЃЕ И СТОКА ПРЕКУ МАКЕДОНСКАТА ГРАНИЦА И НАЧИНИ НА ОТКРИВАЊЕ ABSTRACT
More informationПредуслови. Чекор 1. Централен регистар на Р.М. Упатство за пристап до системот за Е-Поднесување на годишни сметки 1
Чекор 1 Предуслови Предуслпвите кпи е пптребнп да ги задпвплите за успешнп ппднесуваое на гпдишна сметки се: - Да имате пристап вп апликацијата за електрпнскп ппднесуваое на гпдишни сметки; - Вашипт правен
More informationМаркетинг комуникациите и односите со потрошувачите фактор за градење имиџ на компанијата
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св.Климент Охридски - Битола Економски факултет - Прилеп Маркетинг комуникациите и односите со потрошувачите фактор за градење имиџ на компанијата Кандидат: Васко Христовски
More informationПРОЦЕС НА ПРОМЕНИ ВО МАРКЕТИНГ СТРАТЕГИЈАТА И СТРУКТУРАТА
ПРОЦЕС НА ПРОМЕНИ ВО МАРКЕТИНГ СТРАТЕГИЈАТА И СТРУКТУРАТА Апстракт Организациската промена е компонента на современото претпријатие,бидејќи се смета дека процесот на промените го подобрува работниот систем.при
More informationБАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT
Образец бр.2 Назив на органот до кој барањето се поднесува Name of the receiving authority Priemen штембил Stamp of receipt БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR
More informationДизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање
Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии - Битола Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање -Магистерски
More informationСтатистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2011 година
Статистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2011 година Скопје, декември 2012 година Содржина: 1. Вовед...3 2. Регулација на пазарот на поштенски услуги...4 3. Поштенски услуги...6
More informationСЛУЖБЕН ГЛАСНИК НА ОПШТИНА КРИВОГАШТАНИ
СЛУЖБЕН ГЛАСНИК НА ОПШТИНА КРИВОГАШТАНИ СЛУЖБЕН ГЛАСНИК НА ОПШТИНА КРИВОГАШТАНИ ИЗЛЕГУВА ПО ПОТРЕБА 26.10.2016 ГОДИНА БРОЈ 12 ГОДИНА XX КРИВОГАШТАНИ Трезорска сметка на Буџет на општина 739014068163019
More informationСОЗДАВАЊЕ ИНОВАТИВНИ УЧИЛИШТА: ПОДГОТВУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ ЗА 21-ОТ ВЕК
СОЗДАВАЊЕ ИНОВАТИВНИ УЧИЛИШТА: ПОДГОТВУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ ЗА 21-ОТ ВЕК Скопје, 2009 Проект за основно образование ПРИРАЧНИК ЗА УЧИЛИШНИTE ТИМОВИ ЗА ПРОФЕСИОНАЛЕН РАЗВОЈ Скопје, 2009 Проект за основно образование
More informationМ А Г И С Т Е Р С К И
УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ - БИТОЛА ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ - ПРИЛЕП М А Г И С Т Е Р С К И Т Р У Д ДЕТЕРМИНАНТИ ЗА РАЗВОЈ НА ЕЛЕКТРОНСКАТА ТРГОВИЈА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Ментор Проф. д-р Марјан Ангелески
More information15.1. Предавања теоретска настава 30 часови активности
1. Наслов на наставниот предмет Програмирање и алгоритми 2. Код. Студиска програма Сите студиски програми 4. Организатор на студиската програма Факултет за електротехника и информациски технологии 5. Степен
More informationПРОЕКТНА ЗАДАЧА ToR 02/2016 ПРАВНИ ЕКСПЕРТИ ЗА ПОДГОТОВКА НА ПРИРАЧНИК ЗА СЛОБОДАТА НА ИЗРАЗУВАЊЕ-ПРАВНИ АСПЕКТИ
Истражувачко новинарство - чувар на демократијата и човековите права ПРОЕКТНА ЗАДАЧА ToR 02/2016 ПРАВНИ ЕКСПЕРТИ ЗА ПОДГОТОВКА НА ПРИРАЧНИК ЗА СЛОБОДАТА НА ИЗРАЗУВАЊЕ-ПРАВНИ АСПЕКТИ 1. ВОВЕД 1.1. Позадина
More informationИнтерна ревизија на побарувањата од купувачите кај деловните субјекти во Република Македонија
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св. Климент Охридски Битола Економски факултет Прилеп Магистерски труд на тема: Интерна ревизија на побарувањата од купувачите кај деловните субјекти во Република Македонија
More informationМАГИСТЕРСКИ ТРУД АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА КОНЦЕПТОТ Е-ВЛАДА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ ПРИЛЕП МАГИСТЕРСКИ ТРУД АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА КОНЦЕПТОТ Е-ВЛАДА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Ментор: Проф. д-р Марјан Ангелески Кандидат: Прилеп
More informationПРОЕКТИРАЊЕ НА МЕБЕЛ И ЕНТЕРИЕР
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ВО СКОПЈЕ Факултет за дизајн и технологии на мебел и ентериер Скопје СТУДИСКА ПРОГРАМА II ЦИКЛУС СТУДИИ (МАГИСТЕРСКИ СТУДИИ) ПРОЕКТИРАЊЕ НА МЕБЕЛ И
More informationОснови и развој на. Основи и развој на е-влада
Основи и развој на е-влада Основи и развој на е-влада 1 Издавачи: УСАИД/Проект за е-влада Министерство за информатичко општество Фондација Метаморфозис За издавачите: Елена Стаматоска, директор на УСАИД/Проект
More informationINTELLECTUAL PROPERTY
РАЗМЕНА НА ВРЕДНОСТ ПРЕГОВАРАЊЕ ДОГОВОРИ ЗА ЛИЦЕНЦИРАЊЕ ТЕХНОЛОГИЈА Прирачник за обука WIPO WORLD INTELLECTUAL PROPERTY ORGANIZATION SOIP State Office of Industrial Property Содржина 3 СОДРЖИНА ПРЕДГОВОР...
More informationФАКУЛТЕТ ЗА ЕЛЕКТРОТЕХНИКА И ИНФОРМАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ АВТОМАТСКА КОМПОЗИЦИЈА НА СЕМАНТИЧКИ ВЕБ СЕРВИСИ
Универзитет,,Св. Кирил и Методиј ФАКУЛТЕТ ЗА ЕЛЕКТРОТЕХНИКА И ИНФОРМАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ Институт за компјутерска техника и информатика Милош Јовановиќ АВТОМАТСКА КОМПОЗИЦИЈА НА СЕМАНТИЧКИ ВЕБ СЕРВИСИ -магистерски
More informationПРИРАЧНИК ЗА ПРОЕКТЕН МЕНАЏМЕНТ
ОБУКА ЗА ПРИРАЧНИК ЗА (пример од глава I) Предавач: Андријана Богдановска Ѓуровиќ KNOWLEDGE CENTER, 2011 ГЛАВА 1 ВОВЕД И КОНЦЕПТ НА ПРОЕКТНИОТ МЕНАЏМЕНТ Цели Целта на воведот е даде преглед на проектниот
More informationРАЗВОЈ НА АНДРОИД АПЛИКАЦИЈА
РАЗВОЈ НА АНДРОИД АПЛИКАЦИЈА ЗА БАЛАНСИРАНА ИСХРАНА Магистерски труд Павле Стојановски Број на индекс: 21068 КОМИСИЈА ЗА ОЦЕНКА И ОДБРАНА НА ТРУДОТ: 1. Проф. д-р Милка Здравковска претседател 2. Проф.
More informationИздавач: Центар за управување со промени, Центар за одржлив развој АЛКА
НАСОКИ ЗА ОТВОРЕНИ ПОДАТОЦИ ВО ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАТА САМОУПРАВА Издавач: Центар за управување со промени, Центар за одржлив развој АЛКА За издавачот: Неда Малеска Сачмароска, Центар за управување со промени
More informationУНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ. МБА Менаџмент. Ивана Трендафилова
УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Ивана Трендафилова УЛОГАТА НА МЕНАЏЕРОТ - ЛИДЕРОТ ВО УПРАВУВАЊЕ СО КОНФЛИКТИ ПРЕКУ ПОТТИКНУВАЊЕ НА КОНСТРУКТИВНИ, А РАЗРЕШУВАЊЕ И ИЗБЕГНУВАЊЕ
More informationГОДИШЕН ЗБОРНИК YEARBOOK
УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ПРАВЕН ФАКУЛТЕТ ISSN 1857-7229 ГОДИШЕН ЗБОРНИК YEARBOOK ГОДИНА 1 VOLUME I GOCE DELCEV UNIVERSITY STIP FACULTY OF LAW Годишен зборник 2009 Yearbook 2009 Правен факултет, Универзитет
More informationРЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА. Економски Факултет - Прилеп МАГИСТЕРСКИ ТРУД
РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет "Св. Климент Охридски" - Битола Економски Факултет - Прилеп МАГИСТЕРСКИ ТРУД Маркетинг истражување во функција на донесување одлуки за избор на канали на дистрибуција на
More informationШтип. Кристина Анчевска
УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА - Менаџмент Штип Кристина Анчевска ВЛИЈАНИЕТО НА МЕНАЏМЕНТ КОНТРОЛАТА ВРЗ УСПЕШНОСТА НА РАБОТЕЊЕТО НА КОМПАНИИТЕ (со посебен осврт на текстилната дејност
More informationПроект за професионален и кариерен развој на наставниците
Проект за професионален и кариерен развој на наставниците ОПИС НА РАБОТНИ ЗАДАЧИ за спроведување на физибилити студија за онлајн професионален развој на воспитно-образовниот кадар во основните и средните
More informationИмплементација и користење на JDF
Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - Факултет за информатички и комуникациски технологии - Тема: Имплементација и користење на JDF - Job Definition Formatстандард во печатарската
More informationТрајче Стафилов, Биљана Балабанова, Роберт Шајн ГЕОХЕМИСКИ АТЛАС НА РЕГИОНОТ НА СЛИВОТ НА РЕКАТА БРЕГАЛНИЦА
Трајче Стафилов, Биљана Балабанова, Роберт Шајн ГЕОХЕМИСКИ АТЛАС НА РЕГИОНОТ НА СЛИВОТ НА РЕКАТА БРЕГАЛНИЦА Trajče Stafilov, Biljana Balabanova, Robert Šajn GEOCHEMICAL ATLAS OF THE REGION OF THE BREGALNICA
More informationМодел за имплементација на Интернет на нештата (IoT) во индустријата, базиран на лесно достапни хардверски платформи
Универзитет,,Св. Климент Охридски" Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии Модел за имплементација на Интернет на нештата (IoT) во индустријата, базиран на лесно достапни хардверски
More informationСтатистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2010 година
Статистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2010 година Скопје, декември 2011 година Содржина: 1. Вовед...3 2. Регулација на пазарот на поштенски услуги...4 3. Поштенски услуги...6
More information