Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање

Size: px
Start display at page:

Download "Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање"

Transcription

1 Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии - Битола Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање -Магистерски труд - Ментор: Кандидат: д-р Пеце Митревски Наташа Пашовски 123/11 Битола,

2 Содржина: АПСТРАКТ ВОВЕД ШТО Е СМС? ЗОШТО КОРИСТИМЕ СМС? МОЖНОСТ ЗА ИСПРАЌАЊЕ ЕДНА ПОРАКА ДО ПОВЕЌЕ ПРИМАЧИ АПЛИКАЦИИ КОИ МОЖАТ ДА КОРИСТАТ СМС ПОРАКИ Лице-до-лице текст пораки Обезбедување информации СМС пораки за известувања СМС ТЕХНОЛОГИЈА ВО ПАРКИНГ ПРОСТОР ВО ОПШТЕСТВОТО Предности на резервација на паркинг простор со СМС Физичка конекција со мобилните оператори/сервер провајдер SMPP СЕРВЕРИ НА БАЗИ НА ПОДАТОЦИ MICROSOFT SQL SERVER SQL SERVER MANAGEMENT STUDIO (SSMS) КРЕИРАЊЕ БАЗА НА ПОДАТОЦИ КРЕИРАЊЕ ТАБЕЛИ ВО БАЗАТА НА ПОДАТОЦИ SQL ОПШТИ ТИПОВИ НА ПОДАТОЦИ Текстуални типови: Типови што означуваат броеви: Временски типови: КОРИСТЕЊЕ НА СВОЈСТВОТО IDENTITY Синтакса на Identity својство ДИЗАЈН И ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА МОДУЛ ЗА ИЗВЕШТАИ И АДМИНИСТРАЦИЈА НА СМС СИСТЕМ ЗА ПАРКИРАЊЕ ТАБЕЛА ЗА АВТОМАТСКО СКЛАДИРАЊЕ СМС ПОРАКИ КРЕИРАЊЕ ТАБЕЛА, ЗА АВТОМАТСКИ ОДГОВОР КРЕИРАЊЕ ДИЈАГРАМ НА БАЗА НА ПОДАТОЦИ SQL ДО СМС OZEKI NG SMS GATEWAY

3 5.1 OZEKI NG SMS GATEWAY - ОПШТИ ИНФОРМАЦИИ ЗА СОФТВЕРОТ ОСНОВНИ ЧЕКОРИ ЗА КОНФИГУРАЦИЈА АВТОМАТСКО ПРИМАЊЕ/ИСПРАЌАЊЕ СМС ПОРАКИ ОД БАЗА НА ПОДАТОЦИ ИНСТАЛИРАЊЕ КОРИСНИК НА БАЗА НА ПОДАТОЦИ ЗА АВТОМАТСКО ИСПРАЌАЊЕ/ПРИМАЊЕ СМС ПОРАКИ РЕГУЛАРНИ ИЗРАЗИ OZEKI ТЕСТЕР ЗА РЕГУЛАРНИ ИЗРАЗИ СТРУКТУРА НА СКРИПТА ЗА АВТОМАТСКИ ОДГОВОР НАЧИН НА РЕЗЕРВАЦИЈА НА ПАРКИНГ ПРОСТОР ЧЕКОРИ НА СМС ПАРКИРАЊЕ МОДУЛ ЗА ИЗВЕШТАИ И СИСТЕМ АДМИНИСТРАЦИЈА ЗАКЛУЧНИ СОГЛЕДУВАЊА КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА

4 Листа на слики Слика Microsoft SQL Server Management Studio...20 Слика Kреирање база на податоци...21 Слика Именување на база на податоци...22 Слика Креирање табела...23 Слика Дизајн на табела...23 Слика Временски типови...25 Слика Identity спецификација на id колона...27 Слика Табела за автоматско складирање на податоци...28 Слика Меморирање на табела...28 Слика Уникатно име на табела...29 Слика Поставување примарен клуч...30 Слика Примарен клуч на табела sms_pristigna...31 Слика Табела за автоматски СМС одговор...31 Слика Примарен клуч на табела за автоматски одговор...32 Слика Пополнување sms_isprakja табела...32 Слика Пополнета табела за автоматски одговор...33 Слика Креирање табела во windows командна линија...34 Слика Дијаграм...36 Слика Оператори во where услов...40 Слика 5.1. Стартување на OzekiNG...46 Слика 5.2. Најавување...47 Слика Конзола за управување...48 Слика Архитектура на системот...50 Слика Додавање нов корисник или апликација...51 Слика Додавање нов корисник со User ans applications таб...52 Слика Инсталација на нов корисник (Autoreply database)...53 Слика Уникатно име на апликацијата...53 Слика Прозорец за конфигурација...54 Слика Прозорец за конекција со базата на податоци...55 Слика Еvents - воспоставена конекција со базата на податоци...56 Слика Database connection successful...56 Слика Скрипт во Notepad Слика Локација на скрипт датотека

5 Слика Локација на SQL скрипт датотека...59 Слика Скрипт датотека...59 Слика Делови во скрипт датотека...60 Слика Услов за информација на прашање...61 Слика Ozeki Regular Expression Тестер...70 Слика Структура на скрипта...72 Слика Преглед на скрипт датотека...73 Слика Server Preferences...75 Слика Database tab in server preference...76 Слика User options in Server Preferences...76 Слика Advanced tab in Server Preferences...77 Слика Пример инфо табла за СМС паркирање...78 Слика СМС порака за старт на паркирање...79 Слика СМС порака за стоп на паркирање...80 Слика Events преглед на успешно пристигната/испратена СМС порака...81 Слика Доставувањето на пораката е потврдено...81 Слика Message box...82 Слика Inbox - Пораки во SmsParking...84 Слика Inbox - Информација за порака...84 Слика Inbox Опција за детален преглед на пораката...84 Слика Детален преглед на пристигната порака во Inbox...85 Слика Sent Пораки во SmsParking...86 Слика Sent Информација за порака...87 Слика Sent Опција за преглед на подетални информации на порака...87 Слика Sent Детален преглед на испратена СМС порака...88 Слика Пристигнати пораки во admin- inbox во Ozeki NG Sms Gateway...88 Слика View Projected screen...89 Слика Извештај на проектиран екран...89 Слика Извештај за пристигнати СМС пораки во sms_pristigna

6 ИЗЈАВА Jас Наташа Пашовски, студент на втор циклус студии организиран на Факултетот за информатички и комуникациски технологии - Битола, во состав на Универзитетот Св. Климент Охридски во Битола, Р. Македониjа, на студиската програма Информатика и компјутерска техника, со броj на индекс 123/11, изjавувам дека поднесениот магистерски труд под наслов Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање претставува моj самостоен труд и истиот претставува резултат на моја самостоjна научна работа спроведена во текот на истражувањето. Согласна сум да ги сносам сите обврски и одговорности кои произлегуваат од неовластено користење на туѓ текст или плагиjаторство согласно важечките законски и подзаконски акти кои ги регулираат авторските и сродни права. Изјавил: Наташа Пашовски 5

7 Апстракт Наједноставната интеграцијата на интернетот и мобилната телефонија е воспоставена врз основа на испраќање на СМС текстуални пораки преку GSM мобилен телефон. Покрај можноста СМС пораките да се испраќаат помеѓу мобилни телефони, исто така можат да се праќаат и примаат помеѓу мобилен телефон и компјутер. На овој начин се овозможува флексибилна интеграција на технологиите и лесно процесирање преку една од најпопуларните методи за плаќање. Денес, поголемиот дел од постоечките паркинг простори немаат систематски систем. Повеќето од нив се рачно управувани и доаѓа до израз нивната неефикасност. Проблемот кој често се случува со автомобилите е непотребно изгубеното време потрошено во потрага по достапни паркинг простори. Мобилниот паркинг остварен преку СМС текстуалните пораки е најсоодветно решение кое се постигнува при плаќање за паркинг простор на автомобили во урбаните живеалишта. Се што треба да направат корисниците е да резервираат паркинг позиција со испраќање на смс порака на соодветниот број во соодветниот смс формат. Контролата на целиот процес на резервирање паркинг просторот едноставно може да се воспостави преку веб апликација, складирање на податоците (регистерска табличка, зона, временски период, час и.т.н) на моментално и претходно паркираните автомобили во база на податоци. Овозможување автоматско примање на смс пораки од корисникот и испраќање смс пораки до корисникот на автомобилот, без човечка вмешаност, иако со човечка конфигурација. Во овој труд се предлага систем за СМС паркирање за да се реши проблемот на непотребно потрошено време во изнаоѓање на место за паркирање. Во овој магистерски труд се дискутира за дизајн на централизиран безбеден систем за паркирање и за резервација со користење безжични технологии. Појавата на моќни преносни уреди и безжичната технологија има направено голема мобилност во реалноста. Системот вклучува и модули за извештаи и администрација. Во мобилните компјутери, постои огромна напливот на истражување во областа на управување со база на податоци. Клучни зборови: СМС пораки, веб апликација, Sql сервер, база на податоци, модул за извештај 6

8 Abstract Sending text messages via GSM mobile phone has been the simplest integration between the Internet and mobile telephony. In addition to sending SMS messages between mobile phones, these messages can also be sent and received between a mobile phone and a computer. This allows more flexible integration of technologies, as well as, easy processing through one of the most popular payment methods. Today, many of the existing parking spaces do not have a software system. Most of them are manually operated, which proves to be inefficient. Wasted time spent searching for suitable parking space is usually common problem that happens with car. Mobile parking payment via SMS messages is the most efficient solution when paying for a parking spot in urban places. What users have to do is reserving a parking spot by sending an SMS to the appropriate number in the appropriate sms format. The entire process of reserving parking space can simply be controlled through the web application, storing the data (license plate, zone, time period, hour, etc.) of the currently and previously parked cars in the database. Enabling the auto messages from the user and viceversa, without human involvement, albeit with a human configuration. SMS parking system is presented in this paper in order to solve the problem of wasting time to find a parking space. In this master's thesis, I am explaining a design of centralized secure and reservation-based parking system using wireless technologies. The powerful portable devices and wireless technology have made a great mobility in real world. The system also includes reports and administration modules. There is a huge surge of research in the field of data management and mobile computing. Keywords: SMS messages, web application, Sql server, database, modul of report 7

9 1. Вовед Живееме во свет во кој модерниот пренос на податоци овозможува зголемување на мобилноста на корисниците. Во денешно време многу ретко да постои човек кој не применува уред за воспоставување било каква комуникација Со развојот на комуникациските технологии и секојдневната примена во нашиот живот и тие завземаат удел во обезбедувањето паркинг простори. Денес постојат многу решенија кои се остваруваат со плаќање преку мобилните телефони. Мобилниот уред, е исто така познат како рачен уред, рачен компјутер или едноставно џебен компјутерски уред, кој обично има екран со допир и / или минијатурна тастатура. Паметните телефони и PDA-и се попопуларни меѓу мобилните уреди. Повеќето градови секаде во светот се соочуваат со обезбедување на зголемена потреба на паркинг простори. Стандарден начин на обезбедување паркинг простор е со поставување рампи, со картици кои се купуваат од наплатните трафики. Во пренатрупаните урбани средини паркирањето на возила на овој начин одзема доста време и понекогаш е макотрпно. За да се избегне оваа ситуација се воведуваат нови видови на методи кои им овозможуваат на луѓето брзо и ефикасно паркирање. Големата примена и брзиот развој на мобилната технологија создаде и тоа какви примамливи услови и завзема замав во воспоставувањето ред и контрола и во хаотичната потрага по паркинг простор. Ефикасно решение кое е и главната цел на овој труд е да се развие систем за резервација со СМС паркирање со кој се намалува застојот и времето потребно за паркирање на возилото, начин на услуга како и соодветен модул за извештај на остварени резервации вклучувајќи соодветни информации за преглед. Се обезбедува услуга која овозможува удобен начин на паркирање. Оваа услуга е СМС паркинг, кој е 8

10 нов вид на СМС сервис и се шири низ целиот свет. Оваа услуга може да се имплементира во разни полиња, како на пример во паркиралиштата на владата, во паркиралиштата пред трговскиот центар, катната гаража и.т.н. Резервацијата на паркинг простор преку СМС порака ја истиснува присутноста и контролата на патната рампа како и на наплатните трафики. Работното време за резервирање на паркинг просторите на овој начин е постојано дено-ноќно 7/24. Системот за СМС паркирање е базиран на размена на податоци помеѓу мобилните телефони и СМС апликација која ќе ги организира пристигнатите и соодветните СМС пораки за одговор. Таква апликација е Ozeki NG SMS Gateway кој е софтверски производ и може да се инсталира на компјутер. Потребно е да се креира корисник на базата на податоци, и услугата за СМС паркирање на возила е лесно прифатлива. Оваа база на податоци до корисникот ќе ги овозможи соодветните СМС пораки за одговор базирани врз пристигнатата СМС порака испратена од корисникот до системот. 9

11 2. Што е СМС? СМС терминот претставува кратенка која означува кратка порака. Тоа е технологија која овозможува праќање и примање пораки помеѓу мобилни телефони во мобилната мрежа. СМС за прв пат се појавил во Европа во 1992 година кој е вклучен во GSM (глобален систем за мобилни комуникации) стандардите на самиот почеток. Благодарение на тоа успех е што е воведен за други безжични мрежи како CDMA мрежи. Првично СМС комуникација се користеше само преку мобилен телефон. Во моментов често се користи и за комуникација на компјутерите со мобилните уреди. Како што и самото име СМС означува "кратки пораки", должината на податоците кои може да се содржат во една СМС порака е ограничена. Една СМС порака може да содржи најмногу 140 бајти (1120 бита) на податоци, така што една СМС порака може да ги содржи следниве информации: 160 карактери, ако се користат 7-битни кодирања на знаци. (7-битен СМС карактер е погоден за кодирање на знаци на латиница како англиската азбука.) 70 карактери, ако се користи 16-битна Unicode UCS2. (СМС текстуалните пораки кои што содржат не-латинични карактери како арапски, кирилица, јапонски, кинески или други меѓународни знаци и симболи, би требало да користат 16-битни карактери за кодирање.) 140 објекти на бинарни податоци, кои можат да содржат мелодии, логоа на операторот, конфигурацијата на мобилен телефон, позадини, анимации, бизнис картички (на пример VCards) и други корисни податоци. СМС текстуалните пораки поддржуваат јазици на меѓународно ниво. Работат со поддршка на сите јазици поддржани благодарение на множеството на Unicode карактерите. Една од главните предности на СМС е поддршката од 100% GSM мобилните телефони. Речиси сите претплатници од страна на безжичните преносители вклучуваат евтини сервиси за СМС примање/праќање. За разлика од СМС, мобилните технологии како EMS, MMS, WAP и Java (J2ME) не се поддржани од многу модели на мобилни телефони. 10

12 2.1 Зошто користиме СМС? СМС кратките пораки им овозможуваат на апликациите можност за директно испраќање пораки на мобилните уреди. Тоа е наједноставниот начин за испраќање на информации. Сè што е потребно е телефонски број и текстот на пораката. Тоа е исто така погодно и за примање на СМС пораки. На овој начин може да се соберат информации од корисниците на мобилните уреди. 2.2 Можност за испраќање една порака до повеќе примачи Во СМС стандардот, постојат од-точка-до-точка ( Point-to-Point ) и од-точка-доповеќе-точки ( Point-to-Multipoint ) емитувани(cell broadcast) пораки. За просечниот корисник достапни се само од-точка-до-точка пораките. Емитуваните пораки се користат од страна на мобилните мрежни оператори за да се емитуваат информации мрежно, како што се време, локација и сл. СМС толку успешни? Едноставноста и достапност ја прави оваа технологија далеку успешна. СМС издвојува голем успех насекаде во целиот свет. Бројот на разменети СМС пораки секојдневно е огромен. СМС пораките сега се еден од најважните извори на приходи на безжичните преносители. СМС пораките се многу едноставни за користење: Телефонски број и текст порака. Лесно обезбедување на помалку информации за комуникација со било кој во писмена форма. Втората голема причина е тоа што се достапни за сите мобилни мрежи. СМС кратките пораки можат да бидат испратени и прочитани во секое време. Денес скоро и да не постои човек кој нема мобилен телефон и кој го користи во поголемиот дел од времето. Со мобилен телефон, можат да се испраќаат и да се примаат СМС пораки во секое време, без оглед каде се наоѓаме. Исто така и можноста за испраќање СМС порака во било кое време за комуникација не ограничува и двете страни да бидат достапни во исто време. Примачот може да ја прими пораката веднаш или во некое подоцнежно време, ако тој / таа не е достапен во тој момент. Ова значи дека, за разлика од телефонски повик, СМС пораките можат да бидат испратени до мобилен телефон, дури и кога сопственикот не е вклучен на мобилниот телефон или кога мобилен телефон се наоѓа во простор во кој безжичниот 11

13 сигнал е привремено недостапен. Системот на СМС (SMSC) на мобилен оператор ќе ги чува СМС пораките, а подоцна ќе ги испрати на мобилниот телефон кога тој ќе биде вклучен. СМС технологијата е учтива За разлика од телефонскиот повик, корисникот не мора веднаш да ја прочита или да одговори на СМС пораката. Исто така, пишувањето и читање СМС пораки не создава бучава. И кога мора да се користи мобилен во театар или во библиотека за да се одговори на телефонски повик, не мора да се прави тоа, кога може да се користат СМС пораки. СМС пораките не се толку вознемирувачки доколку сеуште мора да останеме во контакт. СМС технологијата е глобална СМС пораката е глобално прифатена технологија. Сите мобилни телефони го поддржуваат тоа. Не само што може да се разменуваат СМС пораки со мобилни корисниците на истиот мобилен оператор, исто така може да се разменуваат СМС пораки со корисниците на мобилни уреди од многу други безжични преносители во светот. СМС технологијата може да се користи од страна на безжични апликации. СМС пораките се поддржани од сите GSM мобилни телефони, тоа е одлична платформа за размена на информации помеѓу апликации инсталирани на овие телефони. Градењето на безжични апликации на врвот на технологија на СМС пораките може да го зголеми потенцијалот на корисничката база. СМС пораките имаат можност за спроведување бинарни податоци покрај текстуални. Може да се користат за пренос на мелодии, слики, логоа на операторот, позадини, анимации, VCards, VCals (календарски записи) и други бинарни содржини. СМС се исто така одлични за апликации, поради тоа што имаат поддршка за наплата. Мобилните оператори обезбедуваат можност за обратна наплата, со што се овозможува плаќањето да се изврши конвенционално. Ова овозможува развивање на платформи за спроведување на мобилна содржина. 12

14 2.3 Апликации кои можат да користат СМС пораки СМС пораките можат да се користат за многу различни цели, кои вклучуваат лице-долице ( Person-to-Person Text Messaging ), текст пораки, обезбедуваат информации, симнување, сигнали / известувања ( , факс, известувања за говорна порака, етрговија и кредит сигнални трансакциски картички, далечински мониторинг систем), двонасочна интерактивни текст пораки апликации, како и СМС маркетинг Лице-до-лице текст пораки Ова е еден од најчесто користените апликации на СМС пораки, и главната причина за понатамошен развој. Со ова, постои можноста за праќање кратки текстуални пораки од еден мобилен телефон на друг мобилен телефон. Исто така постои и апликација говорна која овозможува размена на СМС пораки во една интерактивна форма Обезбедување информации Тоа е исто така популарна апликација на СМС пораки во кои мобилните корисници добиваат информации преку СМС пораки. На пример, временска прогноза, испраќање известување и.т.н на мобилните корисници. Некои од овие информации и услуги се платени услуги СМС пораки за известувања Бидејќи повеќето луѓе секогаш имаат свои мобилни телефони во рака, тоа е добар начин за да се испратат информации за значајни настани и сигнали, ако е потребно. Може да се користат, на пример, СМС известувања во случај на дојдовни . Секогаш кога нова доаѓа во сандачето, може да се добие СМС известување за тоа. Може да се користат исто така и за факс и гласовни пораки. Слично на тоа, СМС пораките, исто така, може да се користат и во случај на е-трговија или транцакции за кредитна картичка 13

15 2.4 СМС технологија во паркинг простор во општеството СМС паркинг е платформа која им овозможува на луѓето да плаќаат за обезбедување паркинг простор преку СМС порака. Корисникот мора да испрати СМС порака од својот мобилен телефон на некој број. По верификацијата, корисникот добива СМС порака со потврда за информациите за паркирање Предности на резервација на паркинг простор со СМС плаќање од далечина корисникот не мора да биде во близина на паркинг просторот за да го обезбеди паркирањето на автомобилот продолжување на паркирање корисникот може и од далечина да го продолжи времетраењето на паркирањето. корисникот може да уплати за паркинг простор и за друг автомобил Достапност на услугата - Услугата е овозможена 24/ Физичка конекција со мобилните оператори/сервер провајдер SMPP Неопходна е физичка конекција на СМС серверот со мобилните оператори. Ова може да се направи директно со СМС сервис провајдери, кои веќе имаат конекции со сите мобилни оператори. Ова исто така би го скратило времето за прилагодување на системот и би се поедноставило одржувањето. 14

16 3. Сервери на бази на податоци Подесување на Ozeki NG SMS Gateway да комуницира со сервер на база на податоци, како и добивање и испраќање на СМС пораки преку Ozeki NG SMS Gateway со помош на SQL прашалници. Ова е овозможено бидејќи серверите на базата на податоци дозволуваат споделување на табелите на базите на податоци помеѓу две апликации. Чекорите на дизајн на СМС паркинг системот се објаснети подолу. Најпрво што треба да се направи е да се инсталира сервер на база на податоци. Серверот на базата на податоци ja содржи базата на податоци на системот кој ги бележи податоци. Конекцијата до базата на податоци е дозволенa само од WEB сервер преку SSL, во нестандардни портови, ограничени од страна на IP, и по соодветна автентификација Microsoft SQL Server Microsoft SQL Server е една од најшироко распоредените платформи за бази на податоци во светот, при што многу организации имаат десетици, па дури и стотици примероци распоредени во нивните средини. Флексибилноста на SQL Server, со своите богати апликациски способности во комбинација со ниските трошоци на x86 компјутерите, доведe до широк спектар на SQL Server инсталации кои се движат од големи складови на податоци до мали, високо специјализирани одделенски и апликативни бази на податоци. Флексибилноста на слојот на базата на податоци директно се пренесува во примена на флексибилност, давајќи им на крајните корисници покорисни карактеристики на апликацијата и во крајна линија подобрување на продуктивноста. Флексибилноста на апликациите често доаѓа по цена на работењето. Бидејќи бројот на апликации во претпријатијата продолжува да расте, се поголем број на SQL Server инсталации се доведоа под управување со животниот циклус. Секоја апликација има свој сет на барања за слојот на база на податоци, што резултира со повеќе верзии, нивоа на залихи и процеси за одржување. Поради оваа причина, многу сопственици на апликации инсистираат на инсталација на SQL Server. Бидејќи обемот на работа на апликациите многу варира, на многу инсталации на SQL Server им се доделени повеќе хардверски ресурси отколку што им се потребни, додека други се изгладнуваат за пресметување на ресурси. Овие предизвици беа признати од страна на многу организации во последниве години. Овие организации сега ги виртуелизираат своите најкритични апликации и прифаќаат политика за 15

17 "виртуелизација ". Ова значи дека апликациите се распоредуваат на виртуелни машини (VM) по правило, а не на физички сервери, а Microsoft SQL Server е најсувертилизирана критична апликација во изминатите неколку години. SQL Server Express е бесплатна верзија на Мајкрософт примарната релациона база на податоци за управување со системот (RDBMS) - SQL Server. Во суштина, SQL Server е систем за управување со бази на податоци кој може да се користи за складирање и пристап до информациите зачувани во повеќе различни бази на податоци. SQL Server доаѓа со импресивен опсег на функции како деловна интелигенција, известување и длабинска напредна анализа. SQL Server во неколку различни изданија, вклучува: SQL Server Enterprise SQL Server Business Intelligence SQL Server Standard SQL Server Web SQL Server Express е најосновната достапна понуда. Тоа е локомотива(engine) со целосна база на податоци што може да се распореди на сервер или да се вметне во апликација. SQL Server Express е бесплатен и доаѓа со многу исти карактеристики како корпоративно издание. SQL Server Express најверојатно е најсоодветен за поддршка на производствени апликации за помали или средни претпријатија. Користејќи SQL Server Express, можат да се развиваат апликации преку SQL Server база на податоци. Релациона база на податоци на Microsoft SQL Server е еден од најпопуларните избори на пазарот, но како и со сите големи технолошки избори, постои сложеност. SQL Server управува со релациони бази на податоци што се користи за управување и складирање на информации и SQL Server Express е верзија на ова што може да се преземе, дистрибуира и користи. Бесплатната верзија има за цел да се користи за вградени и помали апликации и има многу исти карактеристики кои се достапни во платената, целосна верзија на системот, но постојат некои разлики. 16

18 SQL Server Express го поддржува истиот јазик на T-SQL јазик кој се наоѓа во SQL Server, а корисниците можат да издаваат податоци за манипулација со јазикот на базата на податоци, во прилог на извршување на податоци дефинирани за јазични изводи за да креираат погледи, тригери, курсори и складирани процедури. SQL Server Express исто така поддржува пребарување на целосен текст, XML и SQL јазик. Microsoft SQL Server обезбедува SQL Server Management Studio за администрирање и дизајнирање на SQL Server бази на податоци во рамките на контекстот на скрипт проект. 3.2 SQL Server Management Studio (SSMS) Microsoft SQL Server 2008 Management Studio Express е бесплатна, интегрирана околина за пристап, конфигурирање, управување, администрирање и развој на сите компоненти на SQL Server, како и комбинирање на широка група графички алатки и уредувачи со богата скрипта кои обезбедуваат пристап до SQL Server за програмери и администратори на сите нивоа на вештини. SQL Server Management Studio вклучува дизајнирање, уредување, водичи и упатства за да им помогне на корисниците во програмирање, имплементирање и одржување на бази на податоци. Проект за скрипта на база на податоци е организирано множество на скрипти, информации за конекција и шаблони/темплејти кои се поврзани со базата на податоци или еден дел од базата на податоци. Програмерите добиваат познато искуство, а администраторите на базата на податоци добиваат единствена сеопфатна алатка која ги комбинира графичките алатки кои се лесни за употреба, со богати способности за скриптирање. 17

19 SSMS е дел од програмерскиот пакет алатки на Microsoft, кој бесплатно ги нуди корисничките програмерски потреби. SQL Server Management Studio ги вклучува следниве алатки: Code editor - богат скрипт уредник за пишување и уредување на скрипти. SQL Server Management Studio обезбедува четири верзии на Code editor; Database Engine Query Editor за трансакција на SQL скриптите, DMX Query Editor, MDX Query Editor и XML/A Query Editor. Object Explorer - лоцирање, модифицирање, скриптирање или управување со објекти кои припаѓаат на инстанци од SQL Server. Template Explorer - темплејти за лоцирање и скриптирање. Solution Explorer - за организирање и складирање поврзани скрипти како делови од еден проект. Properties Window - за прикажување на тековните својства на избраните објекти. SQL Server Management Studio поддржува ефикасни работни процеси со обезбедување на: Исклучен пристап. Може да се пишуваат и уредуваат скрипти без поврзување на пример со SQL Server. Скриптирање од било кој дијалог. Може да се креира скрипта од било кој дијалог прозорец така што може да се читаат, менуваат, складираат и повторно да се користат скриптите откако ќе бидат креирани. Немодални дијалози. Кога ќе се пристапи до дијалогот за UI, може да се пребаруваат други ресурси во SQL Server Management Studio без дијалогот да биде затворен. 18

20 Системски барања Поддржува оперативни системи (32bit или 64bit) Windows XP with SP3, SP2 or SP1 Windows Vista with SP1 or RTM Windows Server 2003 Service Pack 2 Windows Server 2008 Предуслови Сите претходни верзии на Management Studio Express мора да бидат отстранети пред да се инсталира Management Studio Express Следниот софтвер има свои барања за инсталирање Management Studio Express Microsoft.Net Framework 3.5 SP1 Windows Installer 4.5 Windows PowerShell

21 Стартување на Microsoft SQL SERVER Management Studio Најава како администратор (admin корисник е креиран за време на инсталацијата на SSMS) Само што ќе се стартува Microsoft SQL Server Management Studio се појавува дијалог Connect to Server за конектирање со серверот. (Претходно во инсталацијата на SSMS, направени се подесувања на корисникот, поради тоа Connect to Server дијалогот автоматски се појавува.) Во делот за автентификација, се избира метод за автентификација. Ако е познато името и лозинката се избира SQL Server Authentication. Во делот Login: се внесува зборот со кој се логираме а во делот Password: се внесува лозинката. Се избира Connect и веќе е остварена конекцијата со серверот. Слика Microsoft SQL Server Management Studio 20

22 3.3 Креирање база на податоци За да се овозможи складирање и автоматско испраќање СМС пораки од Ozeki NG SMS Gateway апликација најпрво треба да се креира база на податоци вклучувајќи и две табели. Серверите на базите на податоци дозволуваат споделување на табелите на базите на податоци помеѓу две апликации. Во прозорецот Object Explorer со десен клик кликаме врз Database и од листата што се појавува избираме New Database. На овој начин креираме база на податоци. Слика Kреирање база на податоци 21

23 Именување на базата на податоци Се појавува прозорец New Database. Во Database name го пишуваме избраното име за базата на податоци и избираме ОК. Избраното име во овој случај на базата на податоци е SMS. Слика Именување на база на податоци 3.4 Креирање табели во базата на податоци За да се овозможи примање и испраќање СМС пораки од апликацијата на базата на податоци потребно е во базата на податоци да се креираат две табели. Базата на податоци најчесто содржи една или повеќе табели. Секоја табела се идентификува со името (на пример, "sms_pristigna" или "sms_isprakja"). Табелите содржат редови кои уште се нарекуваат ентитети и колони кои се познати како атрибути. Податоците се внесуваат во редовите и се нарекуваат записи, а пак колоните претставуваат полиња во записите. Откако е направено поврзувањето со SQL Server и креирана е база на податоци, врз фолдерот на базата на податоци кој го отвараме со двоен клик и кој содржи повеќе подпапки меѓу кои и фолдерот Table кој го селектираме и врз него со десен клик се отвара листа во која избираме New Table при што креираме табела (Слика 3.4.1). 22

24 Слика Креирање табела Дизајн на табела Со десен клик на подпапката Tables и со избор на опцијата New table започнува дизајнот на табелата Слика Дизајн на табела 23

25 Додавање колони во табела Со клик во првата празна келија под Column Name ја додаваме првата колона. Откако ќе го внесеме соодветното име го избираме типот на податоци од паѓачкото мени во следната колона т.е во Data Type. Со изборот на типот на податокот се овозможува избор на различна должина, со можност за избор на точната должина преку менување на вредноста која се појавува во заграда после името на типот на податокот. SQL NOT NULL oграничување Вообичаено, колоната може да содржи NULL вредности. Но NOT NULL наметнува ограничување, колоната да не прифаќа NULL вредности. Тоа значи, полето мора секогаш да содржи вредност, што значи дека не може да се внесе нов запис, или да се ажурираат записите без додавање на вредност во тоа поле. Доколку сакаме вредноста NULL да биде овозможена во колоната Allow Null правиме чекирање. 3.5 SQL Општи типови на податоци Типот на податоци дефинира каква вредност може да содржи колоната. Секоја колона во табелата на базата на податоци потребно е да има име и тип на податокот. SQL програмерите одлучуваат кои типови на податоци ќе се чуваат внатре за секојa колона во табелата при креирање на SQL табела. Тип на податок е етикета и упатство за SQL, за да се разбере каков тип на податоци се очекува во секоја колона, исто така и се идентификува како SQL ќе биде во интеракција со складираните податоци. Забелешка: Типовите на податоци може да имаат различни имиња во различни бази на податоци. Иако името е исто, големината и други детали можат да бидат различни! Секогаш потребно е да се проверува документацијата! Текстуални типови: CHAR(големина) - означува фиксна должина на стрингот (може да содржи букви, бројки и специјални знаци). Фиксна должина е наведена во заграда. Може да се сместат до 255 карактери. 24

26 VARCHAR(големина) - означува променлива должина на стрингот (може да содржи букви, бројки и специјални знаци). Максималната должина е наведена во заграда. Може да се сместат до 255 карактери. Забелешка: Ако се стави поголема вредност од 255 ќе се конвертира во TEXT тип. TEXT - означува стринг со максимална должина од карактери Типови што означуваат броеви: INT(големина) - вообичаено до Од 0 до UNSIGNED*. Максималниот број на броеви може да се специфицира во загради. * Integer (целобројните) типови имаат дополнителна опција наречена UNSIGNED. Нормално, целобројните броеви се движат од негативна до позитивна вредност. Додавањето на UNSIGNED атрибутот ќе се движи во тој опсег, така што почнува со нула наместо со негативен број Временски типови: Слика Временски типови *Иако DATETIME и TIMESTAMP го враќаат истиот формат, тие работат сосема поразлично. Во INSERT или UPDATE прашања, TIMESTAMP автоматски ги поставува тековниот датум и време. TIMESTAMP исто така прифаќа разни формати, како YYYYMMDDHHMISS, YYMMDDHHMISS, yyyymmdd или YYMMDD. 25

27 3.6 Користење на својството IDENTITY Својството IDENTITY се користи за автоматски зголемувачки идентификациски број. Често пати сакаме полето за примарниот клуч да биде креирано автоматски секој пат кога ќе се вметне нов запис. Добра пракса е секоја табела да има PK, но и немора. "Ограничувањата на Примарниот клуч(pk) ја идентификуваат колоната или множеството на колони кои имаат вредности кои уникатно го идентификуваат редот во табелата. Постојат два концепти кои се блиски, но не треба да се мешаат: IDENTITY и PRIMARY KEY Секоја табела (со исклучок на ретките услови) треба да има ПРИМАРЕН КЛУЧ, тоа е вредност или збир на вредности кои уникатно го идентификуваат редот Синтакса на Identity својство Следната SQL наредба ја дефинира колоната "ID" за автоматско зголемување на идентификацискиот број при внесување на нов запис. Синтакса IDENTITY [(seed, increment)] Аргументи Seed - вредноста што се користи за првиот ред во табелата. + Increment - поединечната вредност што се додава на вредноста на идентитетот на редот кој претходно е вчитан. Мора да бидат и двата назначени и seed и increment. Ако ниту еден не е назначен, стандардно стои (1, 1). CREATE TABLE sms_pristigna ( ID int IDENTITY(1,1) sender varchar(30) NOT NULL, receiver varchar(30), msg nvarchar(160), senttime varchar(100), receivedtime varchar(100), 26

28 msgtype varchar(50), operator varchar(50), reference varchar(50), ); MS SQL Server користи клучен збор IDENTITY за извршување функција за автоматско зголемување. Во примерот погоре, почетната вредност за IDENTITY е 1, и таа ќе се зголемува за 1 за секој нов запис. Слика Identity спецификација на id колона Слика Identity спецификација Овој процес на внесување колони се повторува се додека се додадат сите потребни колони во табелата. 27

29 4. Дизајн и имплементација на модул за извештаи и администрација на СМС систем за паркирање 4.1 Табела за автоматско складирање СМС пораки Слика Табела за автоматско складирање на податоци Меморирање на табела Во табот File избираме Save Table 1. Слика Меморирање на табела 28

30 Кога за прв пат ќе избереме да ја зачуваме табелата се појавува прозорец Choose Name, во него внесуваме уникатно име на табелата. Слика Уникатно име на табела Табелата за автоматко складирање на податоци за пристигнатите СМС пораки именувана како sms_pristigna ќе содржи онолку записи колку што СМС пораки ќе бидат пристигнати до системот, оваа табела содржи девет атрибути (id, sender, receiver, msg, senttime, receivedtime, operator, msgtype, reference). Подоцна доколку табелата претрпи ажурирања повторно треба таа да биде зачувана. На истиот начин тоа е овозможено. 29

31 Поставување примарен клуч Табелата може да има примарен клуч, но и не мора. Доколку сакаме да поставиме примарен клуч, тоа се остварува на следниот начин: Се селектира колоната на која сакаме да го одредиме примарниот клуч. Од лентата со програми ја избираме иконата со слика клуч за да го поставиме примарниот клуч или ја селектираме колоната, десен клик и избираме Set Primary Key. Ако сакаме на повеќе вредности да поставиме примарен клуч го употребуваме копчето Ctrl за да потенцираме повеќе редови а потоа кликнуваме на иконата клуч. Слика Поставување примарен клуч Откако ќе се направи претходното избраната колоната ќе има симбол клуч. 30

32 Слика Примарен клуч на табела sms_pristigna 4.2 Креирање табела, за автоматски одговор Табелата за автоматски одговор именувана како sms_isprakja содржи три записи (по еден за секој клучен збор) и четири атрибути (id, sender, keyword, msg,). Слика Табела за автоматски СМС одговор 31

33 Слика Примарен клуч на табела за автоматски одговор Овој пат табелата за автоматски одговор мора да биде пополнета со соодветен текст за одговор. Тоа се остварува на следниот начин: Со десен клик врз табелата sms_isprakja се појавува паѓачко мени и се одбира Edit Top 200 Rows Слика Пополнување sms_isprakja табела 32

34 Во колоната msg се внесува соодветниот текст кој одговара на клучниот збор, кој треба да биде одговор за пристигната СМС порака до системот. Слика Пополнета табела за автоматски одговор За клучен збор S текстот гласи: Паркирањето на вашето возило заврши! Ве молиме отстранете го возилото од паркинг просторот! Почеток на текст со A\d\s текстот за одговор гласи: Паркирањето на вашето возило е започнато! За стоп испратете порака со текст S на истиот број. Клучен збор ЕRROR текстот гласи: Внесовте погрешен текст! Погледнете ја ИНФО ТАБЛАТА за повеќе информации за точна порака. Креирање дизајн на табела за СМС автоматски одговор Соодветни табели во базата на податоци исто така можат да бидат креирани со отварање на windows командната линија (Start->Run->cmd.exe), и со стартување на SQL Command interpreter со внесување на: C: \sqlcmd S.\SQLExpress Потребно е да се внесат следните команди: 33

35 use SMS GO CREATE TABLE sms_isprakja ( id int IDENTITY (1,1), sender varchar(30), keyword varchar(30), msg nvarchar(160), ); GO Слика Креирање табела во windows командна линија За да се креира автоматски одговор според одредени клучни зборови, табелата мора да биде потполнета со додавање: Insert Into sms_isprakja (keyword,msg) values ("S","Паркирањето е завршено! Ве молиме возилото отстранете го од паркинг просторот"); Insert Into sms_isprakja (keyword,msg) values ("^A\d\s","Паркирањето на возилото е започнато! За крај испратете порака со текст S на истиот број."); Insert Into sms_isprakja (keyword,msg) values ("ERROR","Внесовте погрешен текст! За подетални информации вимателно погледнете ја инфо таблата."); GO 34

36 Дијаграм Дијаграмите честопати се одлична помош во разбирањето на тоа како работат базите на податоци. DD (Дијаграм на база на податоци) дава брз и лесен начин за добивање основни информации за модел на база на податоци. Дијаграмите на базата на податоци графички ја прикажуваат структурата на базата на податоци. Можат да се креираат, модифицираат табели, колони, релации и клучови. Дополнително може да се менуваат индексите и ограничувањата. 4.3 Креирање дијаграм на база на податоци 1. Во Object Explorer, со десен клик се избира Database Diagrams фолдерот или било кој дијаграм во фолдерот. 2. Се избира New Database Diagram од менито за кратенки. Се појавува Add Table дијалог. 3. Се избираат потребните табели во Tables листата и се клика на Add. Табелите се прикажуваат графички во дијаграмот на базата на податоци. Постои можност за додавање, бришење табели, изменување на постоечките и.т.н. Табелите во дијаграмот на базата на податоци не се независни. Секоја промена во табелите преку оваа алатка директно влијае на архитектурата на табелите во базата на податоци. 35

37 Поврзани табели Табелите се поврзуваат со други табели врз основа на колони кои имаат заедничка вредност преку клучеви. Табелите имаат релациона врска. Најчест е односот помеѓу примарниот клуч во една табела и надворешен примарен клуч од друга табела. Надворешниот клуч е едноставно клуч кој се поврзува со примарниот клуч. Табелите имаат релациона врска врз основа на дизајнот. Има три типови на врски: o 1:1 (еден кон еден) o 1: many (еден кон повеќе) o many : many (повеќе кон повеќе) Слика Дијаграм 36

38 Вовед во SQL SQL е стандарден јазик за чување, манипулација и прибирање на податоците во базата на податоци. Постапки како се користи SQL во: MySQL, SQL Server, MS Access, Oracle, Sybase, Informix, Postgres, како и во други системи на бази на податоци. SQL е стандарден јазик за пристап и манипулација со бази на податоци. Што е SQL? SQL е јазик кој се залага за структурно пребарување SQL овозможува пристап и манипулирање со бази на податоци SQL е ANSI (American National Standards Institute) стандард 4.4 SQL до СМС Што се може да се направи со SQL? SQL извршување за пребарувања во базата на податоци SQL може да враќа податоците од базата на податоци SQL можност за внесување податоци во базата на податоци SQL можност за ажурирање на податоците во базата на податоци SQL можност за бришење записи од базата на податоци SQL можност за создавање нова база на податоци SQL можност за креирање нови табели во базата на податоци SQL можност за креирање и чување процедури во базата на податоци SQL можност за креирање погледи во базата на податоци SQL можност за поставување дозволи во табелите, процедурите и погледите 37

39 SQL наредби Повеќето од акциите кои треба да се извршат во базата на податоци се вршат преку SQL наредби. SQL клучните зборови не се големи и мали букви: се селектираат исто како SELECT Запирка после наредната SQL наредба? Некои системи на бази на податоци бараат запирка на крајот на секоја SQL наредба, но некои не. Запирката е стандарден начин на разделување на секоја SQL наредба во системите на базата на податоци кои овозможуваат повеќе од една SQL наредба да бидат извршени истовремено при повик до серверот. Текст полиња наспроти нумерички полиња SQL бара единечни наводници околу вредностите на текстот (повеќето системи на бази на податоци, исто така, дозволуваат двојни наводници). Сепак, нумеричките вредности не треба да бидат приложени во наводници: Во Ozeki NG SMS Gateway, не се користи запирка на крајот на секоја SQL наредба. Дел поважни SQL наредби: SELECT - избирање податоци од базата на податоци UPDATE - ажурирање податоци во базата на податоци DELETE - бришење податоци од базата на податоци INSERT INTO - внесување нови податоци во базата на податоци CREATE DATABASE - креирање нова база на податоци ALTER DATABASE - модификација на базата на податоци CREATE TABLE - креирање нова табела ALTER TABLE - модификација на табела DROP TABLE - бришење табела CREATE INDEX - креирање индекс DROP INDEX - бришење индекс 38

40 - SQL наредба за креирање на табела CREATE TABLE наредбата се користи за да се креира нова табела во базата на податоци. Синтакса CREATE TABLE table_name ( column1, datatype, column2, datatype, column3, datatype,... ); - SQL SELECT наредба SELECT наредбата се користи за избор на записи од базата на податоци. Податоците кои се чуваат во табела со резултати, се нарекуваат множество резултати(result-set). SELECT синтакса SELECT column1, column2,... FROM table_name; Column1, column2,... се имињата во полињата од табелата од која сакаме да избереме податоци. Ако сакаме да ги избереме сите достапни полиња во табелата, се користи следната синтакса: SELECT * FROM table_name; - SQL WHERE услов WHERE условот се користи за филтрирање на записи. WHERE условот се користи за да се извлечат само оние записи кои го исполнуваат условот. WHERE синтакса SELECT column1, column2,... FROM table_name WHERE condition; 39

41 Забелешка: WHERE условот не се користи само во SELECT наредбата, исто така се користи во UPDATE, DELETE наредбата, итн! - SQL AND, OR и NOT оператори во WHERE услов Слика Оператори во where услов WHERE условот може да биде комбиниран со AND, OR, и NOT оператори. AND и OR операторите се користат за филтрирање на податоци врз основа на повеќе од еден услов: AND операторот прикажува запис ако сите услови одделени со AND се вистинити. AND синтакса SELECT column1, column2, column3,... FROM table_name WHERE condition1 AND condition2 AND condition3...; OR операторот прикажува записи ако било кој од условите одвоени со OR е вистинит ( TRUE). OR синтакса SELECT column1, column2,... FROM table_name WHERE condition1 OR condition2 OR condition3...; NOT операторот прикажува запис ако условот/условите не е точен. 40

42 NOT синтакса SELECT column1, column2,... FROM table_name WHERE NOT condition; Комбинирање на AND, OR и NOT Исто така можат да се комбинираат AND, OR и NOT операторите. - SQL INSERT INTO наредба INSERT INTO наредбата се користи за внесување нови записи во табела. Можно е запишување со INSERT INTO наредбата на два начини. Првиот начин специфицира/оддредува две имиња на колоната и вредностите кои треба да се вметнат. INSERT INTO синтакса INSERT INTO table_name (column1, column2, column3,...) VALUES (value1, value2, value3,...); Ќе забележиме дека не внесовме никаква вредност во полето за ID! Колоната ID е поле кое е автоматски-инкрементирано и ќе се генерира автоматски кога нов запис ќе биде вметнат во табелата. Ако се додаваат вредности за сите колони од табелата, нема потреба да се определуваат имињата на колоните во SQL наредбата. Сепак, треба да постои сигурност дека редоследот на вредности е во истиот редослед како и колоните во табелата. Поставувањето на синтаксата е на следниот начин: INSERT INTO table_name VALUES (value1, value2, value3,...); Исто така е можно да се вметнат податоци само во одредени колони. 41

43 - SQL UPDATE наредба UPDATE наредбата се користи за изменување на веќе постоечки записи во табелата. UPDATE синтакса UPDATE table_name SET column1 = value1, column2 = value2,... WHERE condition; Забелешка: Внимателност при ажурирање записи во табела! Внимателност со WHERE условот во UPDATE наредбата. WHERE условот одредува кои запис/и треба да бидат ажурирани. Ако изостанува WHERE услов сите записи во табелата ќе бидат ажурирани! UPDATE на повеќе записи WHERE услов одредува колку записи ќе бидат ажурирани. Големо внимание при ажурирање на записи. Ако изостанува WHERE услов, сите записи ќе бидат ажурирани! - SQL DELETE наредба DELETE наредбата се користи за бришење на записи во табелата DELETE синтакса DELETE FROM table_name WHERE condition; Забелешка: Внимателност при бришење на записи во табелата! Забележување на WHERE услов во DELETE наредбата. WHERE условот одредува кои записи треба да се избришат. Ако изостанува WHERE условот, сите записи во табелата, ќе бидат избришани! Бришење на сите записи Можно е бришење на сите редови во табелата, без бришење на табелата. Ова значи дека во табелата структурата, атрибутите, и индексите ќе останат непроменети: DELETE FROM table_name; или: DELETE * FROM table_name; 42

44 5. Ozeki NG SMS Gateway Откако веќе е креирана база на податоци и ги содржи соодветните табели за автоматски запис на пристигната СМС порака и за автоматски соодветен одговор, следно се прави конекција со Ozeki NG SMS Gateway. Ozeki NG SMS Gateway е одличен софтверски производ. Овој софтвер може да се користи за да се создаде услуга за текстуални пораки преку СМС. Меѓу неговите неколку одликувања со голема компатибилност и приспособливост обезбедува широк спектар на области во кои може да функционира. Ozeki NG SMS Gateway издвојува голема популарност што направен е самостоен сајт за него. Овој веб сајт е изграден да презентира што Ozeki NG SMS Gateway нуди преку СМС услуги, бизниси и програмери. Ozeki NG SMS Gateway овозможува решенија преку испраќање СМС текстуални пораки од и до мобилните телефони на корисниците на СМС паркинг. Ozeki NG SMS Gateway софтверот поддржува MySQL, MSSQl, Oracle, Access, Postgres, Sybase и други сервери на бази на податоци кои имаат OleDb или ODBC драјвер. Многу лесно се воспоставува SQL-конекцијата. 5.1 Ozeki NG SMS Gateway - Општи информации за софтверот Софтверот работи како Windows сервис во позадина Предноста на ова е што не мора да се прави најава на компјутерот за да се стартува софтверот. Друга предност е тоа што ако серверот е рестартиран, сервисот ќе се стартува автоматски. Постои начин софтверот да се стартува како апликaција. Може да се користи командна линија/shell (cmd.exe) и да се стартува софтверот со / run командната линија од програмските датотеки / Ozeki директориумот. Со следната команда се стартува софтверот во апликацискиот мод: "C: \ Program Files \ Ozeki \ OzekiNG - SMS Gateway> OzekiNG.exe / run" 43

45 Полиња на апликации Ozeki NG SMS Gateway благодарение на неговата висока компатибилност може да се користи на повеќе полиња. Покрај основните способности што ги овозможува на СМС сервисот за СМС давателите на услуги или содржината на СМС пораката може да се искористи за да се изврши на многу софистициран начин. Неговата висока компатибилност прави Ozeki NG SMS Gateway да е прилагодлив за неколку управувањa со програми. Тој го прима извештајот генериран од таква апликација и го испраќа во една СМС порака на мобилен корисник. На пример, Развивачите на софтвер: Корпоративни корисници: Јава СМС пример Испраќање СМС порака од SQL база на податоци PHP СМС пример Праќање СМС со користење на HTTP барање C # СМС пример Праќање СМС порака од електронска пошта VB.net СМС пример Праќање СМС преку командна линија ASP СМС пример Праќање СМС со користење на текстуални датотеки Делфи СМС пример Супериорни перформанси Ozeki NG SMS Gateway е опремен со следната генерација на технологија (NG) за време на неговиот развој. Тоа беше цел да се постигне висок квалитет и ниво на перформанси за да се направи софтвер соодветен за оние корисници кои бараат високи перформанси. Тој е дизајниран да работи 24/7 и тој ја има способноста за управување со неуспесите на мобилна мрежна конекција и неуспесите на СМС сервис провајдерот. Ozeki NG SMS Gateway е опремен со способност за автоматски повторно да направи резервно рутирање, не-сигурно балансирано вчитување и заштита на циклусот на карактеристики на пораката како и Ozeki NG SMS Gateway е одговорен за високи достигнувања при избор за оние кои сакаат да ги интегрираат СМС услугите во управување во одредени решавања на проблеми во животната средина. 44

46 Предности Ozeki NG SMS Gateway нуди решенија за ИТ програмерите во голема мера и го зголемува нивниот проток на работа. Способноста да се испрати СМС порака од интерфејсот директно на мобилен корисник има голем потенцијал при што се воспоставува и надзор на поефикасен начин. Одговорното лице/администраторот е информирано веднаш кога има потреба. Поголеми проблеми може да бидат занемарени, спречување на катастрофални настани, а со тоа потрошеното време и пари може да бидат избегнати. Обезбедува целосен надзор над ИТ во животната средина. Повеќе безбедност и ефикасност на ИТ продуктивноста може да се зголеми, а ИТ притисокот се намалува. Ова се карактеристики кои го прават Ozeki NG SMS Gateway многу популарен и кој добива ексклузивен пласман на пазарот. Ozeki NG SMS Gateway за корпоративни корисници Ова е одличен софтвер за оние кои сакаат да креираат СМС сервиси во нивниот корпоративен ИТ систем! Ozeki NG SMS Gateway е најдобар софтверски производ за испраќање на СМС известувања и за градење на услуги за автоматско пребарување на СМС. Може да се инсталира на Windows и на Linux системи и може да се користи за испраќање и примање на СМС и MMS пораки. Тоа обезбедува разни интерфејси. Супериорни перформанси и доверливост Преку Ozeki NG SMS Gateway до добивање на највисоки перформанси, достапност и безбедност при извршување на најсложени СМС-апликации. 500 СМС пораки / секунда (испраќање и примање) Со Ozeki NG SMS Gateway на Windows 10, Windows 8, Windows 7, Vista, 200x до искористување на потенцијалот на мобилните пораки. 45

47 Стартување Ozeki NG SMS Gateway Откако ќе се симне и инсталира Ozeki NG SMS Gateway, најпрво што треба да се направи е логирање на корисничкиот интерфејс (конзолата за управување). Логирање може да се направи преку Internet Explorer, Mozilla Firefox, и.т.н. Прозорецот за логирање пристапува до URL, но во повеќе случаи се појавува веднаш после инсталацијата на програмата, заедно со комплетниот дијалог за инсталација. Програмата може да се стартува и со двоен клик на иконата OzekiNG на работната површина. Слика 5.1. Стартување на OzekiNG Ако прозорецот за најава не се појави, може да биде отворен со внесување на URL во прелистувачот/пребарувачот: 46

48 Најава Кога корисникот сака да го користи софтверот или кога систем администраторот би сакал да прави промени во конфигурацијата, треба да се најави со корисничко име и лозинка која е наведена при инсталирањето. Од безбедносни причини лозинката би требало да биде комбинација од букви и цифри (барем една или две од последните) и треба да содржи најмалку 6 знаци. Лозинката може да се промени во табуларот за автентикација на стандардниот корисник. (Администраторот е стандарден корисник.) Откако корисникот ќе се логира конзсолата за управување или composer пораката ќе исчезне. Корисничко име и лозинка Username: admin Password: abc123 Препорачливо е да се промени стандардната лозинка веднаш после инсталацијата. Слика 5.2. Најавување 47

49 5.2 Основни чекори за конфигурација Следно, после екранот за најава се појавува интерфејс наречен конзола за управување. Една од компонентите на овој интерфејс е табот на конзолата за управување. Доколку се кликне ќе се вратиме назад на почетниот екран. Од десната страна се наоѓа лента со наслов каде може да се види името на најавениот корисник и линкот за одјава. Конзола за управување Конзолата за управување се користи од страна на систем администраторот за конфигурација на сервис провајдер конекциите, корисниците на услуги и апликациите. Исто така обезбедува опција за конфигурација на рутирачка табела за пристигнати и испратени пораки. Слика Конзола за управување Ozeki NG SMS Gateway ги поддржува серверите: Oracle, MSSQL, MySQL, Sybase, Informatix, и.т.н. Тој овозможува поврзување со сервер на база на податоци. Со поставување на оваа функционалност се поставува и можноста за испраќање СМС пораки со извршување на SQL прашања во серверот на базата на податоци. 48

50 Ozeki NG SMS Gateway е софтвер преку кој постои можност како за автоматско испраќање исто така и за добивање СМС пораки преку креирана база на податоци со помош на SQL прашања. Тоа е овозможено бидејќи серверите на базите на податоци овозможуваат споделување/врска на табели од базите на податоци помеѓу две апликации. 49

51 5.3 Автоматско примање/испраќање СМС пораки од база на податоци Оваа апликација овозможува: Испраќање СМС порака од корисник на мобилен уред до системот. Врз основа на добиената СМС порака системот пребарува соодветна порака за одговор. Системот испраќа соодветна СМС порака назад кон корисникот. Слика Архитектура на системот Ова е апликација за автоматски одговор, која се овозможува преку клучни зборови, кои се повикани преку SQL прашања од базата на податоци. SQL прашањата можат да вратат соодветни пораки за одговор врз основа на информациите во табелата во базата на податоци. (Совет: Клучниот збор е првиот збор во СМС пораката) 50

52 5.4 Инсталирање корисник на база на податоци за автоматско испраќање/примање СМС пораки Се избира Add копчето кое се наоѓа во десниот ќош од Users/ Applications панелот. Апликацијата овозможува автоматско СМС примање/испраќање, без човечка вмешаност, иако со човечка конфигурација. Слика Додавање нов корисник или апликација Додавање нов корисник или апликација може да се оствари и од табот Users and applications со избирање на Add user од паѓачкото мени (Слика 5.4.2). 51

53 Слика Додавање нов корисник со User and applications таб Со претходниот чекор доаѓаме до нов прозорец. Од левата страна се наоѓа листа на веќе инсталираните корисници, секој корисник е со единствено име, а типот е наведен во заграда, додека пак од десната страна стои листа со избор кои типови корисници можат да бидат инсталирани, и за што можат да бидат користени. Во оваа форма додаваме нов корисник или нова апликација во системот. Избираме Аutoreply database install ( овозможува подесување на клучниот текст преку SQL прашања во базата на податоци како и автоматско враќање на соодветни СМС пораки кои се базирани врз база на информациите во табелите на базата на податоци. 52

54 Слика Инсталација на нов корисник (Autoreply database) Апликацијата треба да има уникатно име кое го вметнуваме во User name полето и избираме OK. Уникатното име неможе да биде испишано со кирилични букви! Слика Уникатно име на апликацијата 53

55 Потоа се појавува прозорец за конфигурација. Доколку се согласуваме со поставените подесувања повторно избираме ОК. Слика Прозорец за конфигурација Конфигурација на драјвер на база на податоци После инсталирање на корисникот на базата на податоци, потребна е конфигурација. Прозорецот за конфигурација се отвара веднаш штом ќе се обезбеди уникатно име за корисникот на базата на податоци и се избере OK. За конфигурација или изменување на конфигурацијата на корисникот, избираме Configure. За преглед на последниот и сите претходни настани на серверот до корисникот, избираме Events. За деинсталирање на корисникот избираме Uninstall. 54

56 Слика Прозорец за конекција со базата на податоци Првиот таб кој се појавува е Database connection Во делот Connection information избираме тип на стринг за конекција од паѓачкото мени во Connection string type. Треба да бидеме сигурни дека конекцијата која ја специфициравме е определена за корисникот на системот. Во случајот тоа е SQLServer. Во темплејтот Connection string променуваме доколку е потребно. Го променуваме корисничкото име ( username) и лозинката. Data Source=MySqlExpress ### Тоа е името од компјутерот на кој SQL сервер е инсталиран Integrated User Security=SSPI ID=sa Password= ### ### Користи корисничкото ### лозинка Windows име во во автентификација management management studiotо studio Initial Catalog=SMS ### тоа е името на базата на податоци која ги содржи табелите sms_pristigna и sms_isprakja Ако Ozeki NG SMS Gateway и базата на податоци се наоѓаат на истиот сервер localhost може да се искористи описот на локацијата на базата на податоци. Доколку не се на ист сервер потребно е да се вметне IP адресата наместо localhost. 55

57 Во овој случај во Connection string треба да стои: Server=.\SQLEXPRESS;Database=SMS;UID=sa;PWD=789456; Со завршувањето на конфигурацијта се избира OK. Во Events имаме прегледност за сите настани, тука ќе видиме дали се воспоставила конекција со базата на податоци. Да, конекцијата е успешна Database connection successful Слика Еvents - воспоставена конекција со базата на податоци Слика Database connection successful 56

58 Скрипта со команди за автоматски повратен одговор Последниот чекор со кој се овозможуваат информации за SQL прашања е тие да се запишат во скрипт датотека. Скрипт датотеката е обичен текст фајл кој контролира која SQL наредба треба да се изврши кога ќе пристигне СМС порака. Скрипт датотеката може да биде креирана во notepad или во било кој друг текст едитор и таму лесно може да се прават сите потребни ажурирања. Слика Скрипт во Notepad++ 57

59 Слика Локација на скрипт датотека Локацијата на скрипт датотеката е: C: \ Program Files \ Ozeki \ OzekiNG - SMS Gateway \ config \ TestApp \ script_smsparking.txt Во подесувањето на спецификациите на корисникот за автоматскиот одговор во Autoreply script, ја копираме локацијата на SQL скрипт датотеката, скриптот кој ќе го користиме. 58

60 Слика Локација на SQL скрипт датотека Штом избереме Script file од левиот панел веднаш ќе воочиме преглед на скрипт датотеката преку кој и SQL командите кои се извршуваат кога ќе пристигне СМС порака. Слика Скрипт датотека 59

61 SQL скрипта за SQL прашања од база на податоци Како можеме да бараме информации од повеќе табели во базата на податоци преку клучни зборови од примените СМС пораки. Скрипт датотеката содржи делови кои се одделени со празен ред. Постојат ограничувања за бројот на делови. Кога скриптата ќе ги повика деловите тие се читаат секвенцијално. Првиот дел резултира на пристигната СМС порака, според него се креира и одговорот на СМС пораката која треба да биде возвратена. Делот содржи услов и множество од SQL наредби наречени акции (Слика ). Условот е првата линија од делот, кој го претставува и клучниот збор. Повеќе SQL наредби можат да бидат дозволени во оваа линија. Ако условот резултира со сите SQL наредби следниот услов ќе се извршува се додека не се најде празен ред. SQL наредбите можат да вратат една или повеќе пораки за одговор. УСЛОВ INSERT INTO sms_pristigna (sender, receiver, msg, senttime, receivedtime, msgtype, operator) VALUES ( $originator, $receiver SELECT $sender,msg FROM sms_isprakja WHERE keyword= S Ако пораката која што ќе пристигне го означува условот, извршени ќе бидат овие SQL наредби. (АКЦИЈА) Слика Делови во скрипт датотека 60 Дел

62 Условот е извештај во една линија. Има два делови, избран соодветно означен обележувач и соодветен израз (Слика ). Соодветниот обележувач е издвоен карактер, кој означува кој дел од пристигнатата порака е проверена со соодветен израз. Соодветен обележувач K ^S$ Соодветен израз Слика Услов за информација на прашање Соодветен карактер-обележувач може да биде еден од следниот: Соодветниот израз (match pattern) е стандарден регуларен израз. 61

63 5.5 Регуларни изрази Регуларните изрази се сложувани пораки, јазик кој одговара на јазикот кој е дел од многу современи програмски јазици. Регуларните изрази дозволуваат примена на шема во влезната низа и враќање листа од совпаѓања без текст. Регуларните изрази, исто така, дозволуваат текстот да биде заменет со соодветни изрази. Тоа е многу моќна верзија на наоѓање и замена. Овoj дел ја вклучува синтаксата на регуларниот израз. Синтаксата за регуларни изрази, може да се користи во многу различни јазици, бидејќи синтаксата е прилично слична помеѓу јазиците. - Основен - Наоѓање на текст Регуларните изрази се слични за да се најдат или заменат со обичните карактери кои се совпаѓаат. Ако сакаме да биде одговор зборот "went", изразот на"регуларниот израз" ќе биде "went". Текст: Anna Jones and a friend went to lunch Регуларен израз: went Совпаѓање: Anna Jones and a friend went to lunch went Специјални знаци Знаците подолу се специјални знаци кога се работи со регуларни изрази. Подолу нивната примена ќе биде дискутирана.. $ ^ { [ ( ) * +? \ Појавување на било кој карактер со точка Карактерот за целосен крај или период (.) е познат како точка. Тоа е wildcard кој одговара на било кој карактер, освен на нова линија (\ n). На пример, ако сакаме да го означиме "a" карактерот проследен со два или повеќе карактери. 62

64 Текст: abc def ant cow Регуларен израз: a.. Совпаѓање: abc def ant cow abc ant Ако е овозможена опцијата Singleline, точка(.) ги означува сите карактери, вклучувајќи го и карактерот за нова линија. - Означување карактери - зборови Обратна коса црта и мала "w" (\ w) е класа на знаци кои ќе се совпаѓаат со секој карактер на зборови. Следниот регуларен израз означува 'а' проследен со две букви. Текст: abc anaconda ant cow apple Регуларен израз: a\w\w Совпаѓање: abc anaconda ant cow apple abc ana ant app Обратна коса црта и голема буква "W" (\ W) се совпаѓаат со секој карактер кој не е буква. - Појавување празно место Празно место се совпаѓа со користење на \ s (обратна коса црта и 's). Следниот регуларен израз се совпаѓа со буквата 'а', проследено со две букви, а потоа со знак за празно место. Текст: "abc anaconda ant" Регуларен израз: a\w\w\s Совпаѓање: "abc " ant не се совпаѓа бидејќи не е проследено со карактер за празно место. 63

65 Празниот простор е дефиниран како просторен карактер, нова линија (\ n), форма на (\ f), (враќање на претходното) (\ r), таб (\ t) и вертикален таб (\ v). Особено треба да се внимава користејќи \ s бидејќи тоа може да доведе до неочекувано однесување со појавување на прекини на линијата (\ n и \ r). Понекогаш е подобро експлицитно да се специфицираат карактерите со што треба да се совпаѓаат, наместо да се користи \ s. На пр. За да се совпаѓаат со таб и празно место се користи [\ t \ 0x0020] - Појавување на броеви Броевите од нула до девет може да се совпаѓаат со користење на \ d (обратна коса црта и мала буква "d"). На пример, следниот регуларен израз се совпаѓа со сите три цифри по ред. Текст: Регуларен израз: \d\d\d Совпаѓање: Совпаѓање множества на поединечни знаци Квадратните загради се користат за одредување на множество на поединечни знаци кои треба да се совпаѓаат. Секој единствен знак во множеството ќе се совпадне. На пример, следниов регуларен израз се совпаѓа со сите три знаци каде што првиот знак е или 'd' или 'a'. Текст: abc def ant cow Регуларен израз: [da].. Совпаѓање: abc def ant cow abc def ant (^) може да се додаде на почетокот на множеството на знаци за да се определи дека ниеден од карактерите во множеството на карактери не треба да се совпаѓа. Следниот регуларен израз се совпаѓа со сите три знаци каде што првиот знак не е 'd', а не 'a'. 64

66 Текст: abc def ant cow Регуларен израз: [^da].. Совпаѓање: "bc " "ef" "nt" "cow" - Соодветен ранг на карактери Ранг на карактери може да се совпаѓа со користење на цртичка (-). Следниот регуларен израз се совпаѓа со сите три карактери каде што вториот карактер е или 'a', 'b', 'c' или 'd'. Текст: abc pen nda uml Регуларен израз:.[а-d]. Совпаѓање: abc pen nda uml abc nda Рангот на карактери и цифри, исто така, може да се комбинира заедно. Следниот регуларен израз се поклопува со кој било од карактерите од 'а' до 'z' или било која цифра од '0' до '9', проследена со два знака за карактерите. Текст: abc no 0aa i8i Регуларен израз: [a-z0-9]\w\w Совпаѓање: abc no 0aa i8i abc 0aa i8i Шаблонот може да се напише поедноставно како [а-z \ d] 65

67 Одредување на бројот на повторувања за совпаѓање со квантификатори Квантификаторите го одредуваат бројот на повторувања колку пати изразот мора да се совпаѓа. Најчесто користени квантификатори се знак за ѕвездичка (*) и знакот плус (+). Звездичката (*) обично се нарекува ѕвезда кога зборуваме за регуларни изрази. - Појавување ниеднаш или повеќе пати со ѕвезда (*) Ѕвездата му кажува на регуларниот израз да одговара на карактерот, групата или карактерната класа што веднаш му претходи нула или повеќе пати. Ова значи дека карактерот, групата или класата на знаци се опционални, може да се совпаѓаат, но не мора да се совпаѓаат. Следниот регуларен израз се совпаѓа со карактерот 'a' проследен со нула или повеќе карактери на зборови. Текст: Anna Jones and a friend owned an anaconda Регуларен израз: a\w* Опција: IgnoreCase Совпаѓање: Anna Jones and a friend owned an anaconda Anna and a an anaconda - Појавување еднаш или повеќе пати со плус (+) Знакот плус го одредува регуларниот израз да одговара на карактерот, групата или карактерната класа што веднаш му претходи еднаш или повеќе пати. Ова значи дека карактерот, групата или класата на карактери мора да се најде барем еднаш. Откако ќе се најде еднаш ќе се совпадне ако го следи првото совпаѓање. Следниот регуларен израз се совпаѓа со карактерот "a" проследен со најмалку една буква. 66

68 Текст: Anna Jones and a friend owned an anaconda Регуларен израз: a\w+ Опција: IgnoreCase Совпаѓање: Anna Jones and a friend owned an anaconda Anna and an anaconda а не се совпаѓа бидејќи не е проследена со ниеден зборовен карактер. - Појавување ниеднаш или повеќе со прашалник (?) За да се одреди изборно совпаѓање, се користи прашалник (?). Прашалникот одредува поклопување ниеднаш или повеќе пати. Следниот регуларен израз се поклопува со карактерот 'a' проследен со 'n', а потоа евентуално следен од друг 'n'. Текст: Anna Jones and a friend owned an anaconda Регуларен израз: an? Опција: IgnoreCase Совпаѓање: Anna Jones and a friend owned an anaconda An a an a an an a a - Наведување на бројот на совпаѓања Минималниот број на совпаѓања што се потребни за карактер, група или класа на знаци може да се специфицира со неправилни загради ({n}). Следниот регуларен израз се совпаѓа со карактерот "a" проследен со минимум два 'n' карактери. Мора да има два 'n' карактери за појавување на совпаѓање. 67

69 Текст: Anna Jones and Anne owned an anaconda Регуларен израз: аn{2} Опција: IgnoreCase Совпаѓање: Anna Jones and Anne owned an anaconda Ann Ann Рангот на совпаѓање може да се специфицира со неправилни загради со два броеви ({n, m}). Првиот број (n) е минималниот број на потребни совпаѓања, вториот (m) е максималниот дозволен број на совпаѓања. Овој регуларен израз се поклопува со карактерот 'a' проследен со минимум два 'n' карактери и максимум три 'n' карактери. Текст: Anna and Anne lunched with an anaconda annnnnex Регуларен израз: an{2,3} Совпаѓање: Anna and Anne lunched with an anaconda annnnnex Ann Ann annn Регуларниот израз престанува да се совпаѓа откако ќе се пронајде максималниот број на совпаѓања. - Означување почеток и крај на стрингот За да се означи дека совпаѓање мора да се појави на почетокот на низата, се користи карактерот (^). На пример, сакаме регуларниот израз да се совпаѓа со почетокот на низата проследен со знакот "a". Текст: : an anaconda ate Anna Jones Регуларен израз: ^a Совпаѓање: an anaconda ate Anna Jones "a" на позиција 1 Шаблонот погоре се совпаѓа само со "a". (^) има различно однесување кога се користи внатре во квадратните загради. Ако опцијата Multiline е вклучена, (^) ќе се поклопува со почетокот на секоја линија во повеќестрана низа, наместо само со почеток на стрингот. За да одредиме дека совпаѓање мора да се појави на крајот од низата, се користи знак за долар ($). Ако опцијата Multiline е вклучена тогаш моделот ќе се совпаѓа на крајот 68

70 на секоја линија во повеќеслојна низа. Оваа шема на регуларен израз се совпаѓа со зборот на крајот од линијата во повеќеслојна низа. Текст: : "an anaconda ate Anna Jones" Регуларен израз: \w+$ Опции: Multiline, IgnoreCase Совпаѓање: Jones Некои примери: 69

71 5.6 Ozeki тестер за регуларни изрази Ozeki тестерот за регуларни изрази помага во тестирање на регуларните изрази, пред да бидат употребени во вистински и важни случаи. На овој начин може да се избегнат непријатни ситуации кога регуларните изрази не функционираат правилно. Како се користи тестерот: Pattern: се дефинира регуларниот израз кој сакаме да го тестирате Data: се наведува текстот со кој сакаме регуларниот израз да се совпадне Откако ќе се обезбедат овие вредности, се клика на Run Во полето Rezult се добива резултатот од тестот каде се воочува дали регуларниот израз и податоците се совпаѓаат или не се совпаѓаат (Слика 5.6.1).. Се дефинира Регуларниот израз за тестирање Се наведува текстот за совпаѓање со регуларниот израз Совпаѓање Не совпаѓање Слика Ozeki Regular Expression Тестер 70

72 Акција Ако условот резултира со пристигната СМС порака, SQL наредбите во линијата ќе бидат извршени. Можат да бидат употребени една или повеќе SQL наредби за одговор на пораките, може да бидат употребени исто така и SQL INSERT, SQL UPDATE или други SQL наредби за модификација во табелите од базата на податоци. Корисникот на база на податоци за автоматски одговор може да ги препознае следниве клучни зборови: Табела Клучни зборови SQL наредбите се извршуваат редоследно, една после друга. Секоја SQL наредба мора да биде запишана во нов ред. Oдговор Кога се извршува SQL SELECT наредбата, може да бидат возвратени за одговор една или повеќе СМС пораки. Пораката за одговор претставува редица во множеството за одговор од SQL SELECT. SMS gateway ќе ги процесира резултатите за враќање и ќе ги испрати како СМС пораки. Редицата во множеството на резултати за одговор ги содржи следните колони: Sender Втора колона во табелата за одговор Keyword Трета колона во табелата за одговор Msg Четврта колона во табелата за одговор 71

73 5.7 Структура на скрипта за автоматски одговор Слика Структура на скрипта 72

74 Изглед на скрипт датотека Содржината од скрипт датотеката има три делови. Првите два делови се активираат ако е примена СМС порака. Се извршува INSERT INTO наредба со која во табелата sms_pristigna од базата на податоци SMS се складираат информациите за примената СМС порака. INSERT INTO sms_pristigna (sender, receiver, msg, senttime, receivedtime, msgtype, operator) VALUES ('$originator','$recipient','$messagedata','$senttime','$receivedtime','$messagetype', '$operatornames') Потоа се активираат двата делови за СМС одговор ако е примена СМС порака во која клучниот збор започнува и завршува на S или ако текстот во пораката започнува на збор кој започнува со буквата А и број од 0-9 кој ја означува зоната на паркинг просторот, а потоа го содржи регистарскиот број на возилото и времетраењето на паркирањето. Податоците за одговор се земаат со извлекување запис од табелата sms_isprakja од базата на податоци SMS преку SQL SELECT прашање. SELECT '$sender',msg FROM sms_isprakja WHERE keyword='s' Последниот дел создава СМС порака за одговор во случај ако пристигне СМС порака која содржи некој друг несоодветен текст. Слика Преглед на скрипт датотека 73

75 Edit мени Во подменито "Edit" најпрво може да се избере функција "Inbound routing" која овозможува уредување на влезни правци на пораките. Другата функција е "Outbound routing" која логично се однесува на уредување на правците на испратените пораки. Терминот рутирање се однесува на избирање на патеки во компјутерска мрежа по која се испраќаат податоци. Во Edit менито со клик на подменито Select Preferences наидуваме на четири јазичиња кои треба да се конфигурираат. Во табулаторот" General "може да се избере јазикот на корисничкиот интерфејс, логирањето може да се подеси. Може да се дефинира патеката за логирање на директориумот, максималниот запис на големината на датотеката и бројот на ротираните датотеки. Конфигурација на System Database опциите може да се направи на истиот начин со избор на Server Preference од Edit менито (Слика 5.7.3). System database Зачувувањето на голем број пораки во датотеките може да го забави системот, особено кога пораките треба да се читаат / импортираат пред испраќање. За да се избегне ова прашање може да се користи опцијата System Database од Ozeki NG SMS Gateway кој ќе ги складира сите пораки во базата на податоци наместо во датотека. На овој начин може да се забрза испраќањето на голем број пораки. За конфигурација на System Database опцијата од Edit менито се избира Server Preferences подменито. 74

76 Слика Server Preferences Со клик на Databases табот, во Logging database setting, System database settings, List manager settings се специфицира Database connection type и Database connection string и се обезбедуваат следните параметри. Во System database setting се вклучува опцијата Use database server instead of file system to store message. Во Databases табот може да се избере типот за конекција со базата на податоци и може да се обезбеди стринг за конекција со базата на податоци (Слика 5.7.4). 75

77 Слика Database tab in server preference Во "User options" од Server preferences се наоѓаат глобалните подесувања за кориснички и апликациски акаунти. Овде може да се направи ограничување на бројот на пристигнати и испратени пораки дневно. Слика User options in Server Preferences 76

78 Во Advanced табот може да се конфигурира максималниот број на повторувања на пораките кои не се испраќаат за прв пат. Конечно, опцијата "System health" овозможува да се задржи системот "здрав". Тоа значи дека постарите пораки треба да бидат избришани за да се овозможи место за нови. Овде може да се специфицира кои пораки треба да бидат отстранети (Слика 5.7.6). Слика Advanced tab in Server Preferences 77

79 5.8 Начин на резервација на паркинг простор Корисникот за да го паркира возилото на некоја од паркинг зоните, паркирањето може да го изврши на следниот начин: Почеток на паркирање: Испраќа порака на моб.бр XXX XXX со текст: Зона празно место регистрација на возило часови Откако ќе ја испрати пораката корисникот добива порака со содржина за почеток на паркирањето. За стоп на паркирањето: Испраќа порака на моб.бр XXX XXX со текст: S (латиница) Откако ќе ја испрати пораката корисникот добива порака со содржина за крај на паркирањето. Како точно корисникот треба да ја конструира СМС пораката и кои информации треба да ги содржи за да оствари резервирање на паркинг простор за возилото, најдобро може да воочи од инфо таблата која на секој паркинг простор кој функционира со СМС наплата би требало да биде поставена. Слика Пример инфо табла за СМС паркирање 78

80 5.9 Чекори на СМС паркирање Чекор 1: СМС порака за почеток на паркирање Корисникот праќа СМС порака во која ја означува паркинг зоната во која ќе паркира, регистарскиот број на возилото и колку часови сака да биде паркирано возилото. Пример: кога корисникот ќе испрати СМС порака со текст А5 PP4928AB 2 каде што А5 ја означува зоната во која ќе го паркира автомобилот, PP4928AB го означува регистарскиот број од автомобилот, додека 2 го означува времетраењето на паркирање, кон неговиот кориснички мобилен број системот ќе испрати СМС порака со текст: Паркирањето на вашето возило е започнато! За стоп испратете порака со текст S на истиот број. Слика СМС порака за старт на паркирање 79

81 Чекор 2: СМС порака за стоп на паркирање За стоп на паркирањето корисникот треба да испрати СМС порака до системот со текст S. Веднаш после испратената СМС порака системот ќе го извести корисникот враќајќи СМС порака со текст: Паркирањето на возилото е завршено! Ве молиме отстранете го возилото од паркинг просторот! Слика СМС порака за стоп на паркирање Контрола на паркирање Паркинг редарите имаат корист од новиот систем, овозможувајќи им да ги користат нивните преносни GPRS-от, PDA или било кој мобилен уред за да имаат можност во спроведување контрола врз паркинг просторот. 80

82 5.10 Модул за извештаи и систем администрација Крајното решение е поделено на три модули за регистрирање на корисници регистрација на краен корисник, старт/стоп паркирање: Овие модули овозможуваат: Преглед на системските параметри: зонa, регистерски број, мобилен број, времетрање, време на пристигната и испратена СМС порака, тип на СМС порака и.т.н Овозможена е целосна евиденција и контрола на сите активни паркинг резервации, сите претходно остварени резервации. Пребарување и преглед на сите записи во базата на податоци, преглед на записите во Ozeki NG SMS Gateway. Модул за евиденција кој ги опфаќа следните карактеристики: Во Ozeki NG SMS Gateway во Events се добива известување дали СМС пораката успешно е пристигната до системот, дали СМС порака успешно е испратена до корисникот, временски период, известување за неуспешно доставување, и.т.н Овој настан се повикува преку SMS Gateway кога СМС порака ќе пристигне до системот. Тука се складираат информации за сите настани кои се случуваат во системот. Слика Events преглед на успешно пристигната/испратена СМС порака 81

83 Слика Доставувањето на пораката е потврдено Ако е испратена пораката, во Events може да се види известување за испораката: "Доставувањето на пораката е потврдено со вратени извештаи за испорака" Модул за преглед на извештаи кој опфаќа низа на: Детални информации за достапните карактеристики на Messages view во Ozeki NG SMS Gateway. Можните пораки се наведени и нивните функции детално се објаснети. Извештај во SmsParking апликација Главното мени е достапно во горниот лев агол на интерфејсот. На левата страна од интерфејсот се гледа корисничкото име (во овој случај тоа е SmsParking) и моменталната состојба на корисникот (Enabled). Подолу се наоѓа Message box на корисникот: Inbox, Outbox, Sent, Not sent, Scheduled и Delete items. Во делот Message се остварува целосен извештај од сите пристигнати, испратени СМС пораки од и до системот. Слика Message box 82

84 Inbox: Ако има пристигната порака, може да се види во Inbox фолдерот. Outbox: Излезнитe сандачиња ги зачувуваат пораките што треба да се испратат. Во пракса тоа значи дека пораките се зачувани тука пред да бидат испратени до примачите. Sent: Во оваа папка се складирани испратените пораки. Деталите на пораките се исто така достапни и во оваа опција. На овој начин може лесно да се следи и прегледа процесот на пораки. Not sent: Пораките што не се испраќаат поради било каков неуспех се зачувани во оваа папка. Таков неуспех може да биде ако телефонскиот број на примачот не постои. Пораките не можат да се препраќаат. Schedululed: Ова поле содржи пораки што се закажани за испраќање во однапред дефинирано време. Временскиот период може да се постави кога се составува пораката. Пораките се зачувани во оваа папка до ова одредено време. Во наведеното време пораката ќе биде испратена до примачот. Извештај во Inbox фолдер Во Inbox фолдерот може да се видат пристигнатите пораки. - Message колоната - автоматски се пополнува со пристигнатиот текст во пораката, преглед на зоната, регистарскиот број и времетраење на сесијата на паркирање на возилото. - Phone number колоната - целосен извештај на мобилни броеви од кои е испратена СМС порака. - Data колоната - овозможува преглед на временски период кога е испратена СМС пораката до системот. 83

85 Слика Inbox - Пораки во SmsParking Подетални информации за пристигнатата СМС порака се добиваат со клик врз редицата. Така, телефонскиот број на испраќачот, текстот на пораката и други детали се вклучени во пораката, како што е времето на испраќање и примање (Слика ). во која се запишани податоците за пораката. Слика Inbox - Информација за порака 84

86 Слика Inbox Опција за детален преглед на порака Сеуште може да се добијат дополнителни информации доколку кликнеме на опцијата "View message details" на десната страна (Слика ). Со оваа опција ќе бидат достапни информации за оваа порака, како што се Оригинатор, Примач, Податоци за пораката, Тип на порака, Сопственик, Папка, ID на пораката, Идентификација на повик, Време на создавање, Испратено време, Примено време, Имиња на оператори, ). Слика Детален преглед на пристигната порака во Inbox 85

87 Извештај во Sent фолдер Во Sent фолдерот се овозможува преглед на испратените СМС пораки до корисникот на паркинг просторот. Тоа се остварува со клик на Sent фолдерот од Messages Слика Sent Пораки во SmsParking Подетални информации за испратената СМС порака се добиваат со клик врз редицата која го содржи мобилниот број до кого е испратена СМС пораката и текстот со одговор. 86

88 Слика Sent Информација за порака Подетални информации околу податоците за испратената порака се овозможуваат со клик на "View message details" на десната страна (Слика ). Слика Sent Опција за преглед на подетални информации на порака Originator, Recipient, Message, Message Type, се само дел од информациите за преглед на испратената СМС порака. 87

89 Слика Sent Детален преглед на испратена СМС порака Покрај "Management Console", другиот главен поглед е "Messages" во Ozeki NG SMS Gateway. Со клик на "Messages" во горниот десен агол од интерфејсот се добива овој поглед (Слика ). Во Admin стандардниот корисник може да се најдат сите опции кои се потребни за преглед на испратени и примени СМС пораки, вкупно од сите инсталирани апликации. Слика Пристигнати пораки во admin- inbox во Ozeki NG Sms Gateway 88

90 Проектиран екран Од табот View со избор на Projected screen добиваме целосен извештај на пристигнати/испратени СМС пораки од и кон корисникот на СМС паркинг просторот. Слика View Projected screen Слика Извештај на проектиран екран 89

Структурно програмирање

Структурно програмирање Аудиториски вежби 1 Верзија 1.0, 20 Септември, 2016 Содржина 1. Околини за развој.......................................................... 1 1.1. Околини за развој (Integrated Development Environment

More information

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox?

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? УПАТСТВО Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? Верзија: 4.0 Датум: 18.01.2018 103.29 КИБС АД Скопје 2018 КИБС АД Скопје, сите права задржани

More information

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО Содржина: - Најава на системот...2 1. Сметки...3 2. Провизии...5 3. Курсна листа...5 4. Плаќања...6 НАЈАВА НА СИСТЕМОТ По добивањето

More information

Март Opinion research & Communications

Март Opinion research & Communications Март 2014 Opinion research & Communications Метод: Телефонска анкета Примерок: 800 испитаници кои следат македонски спорт стратификуван со репрезентативен опфат на сите етнички заедници, урбани и рурални

More information

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox Верзија: 4.0 Датум: 10.01.2018 103.11 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Како да го преземам

More information

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Содржина Воведни препораки... 3 1. Подесување на Trust... 4 2. Инсталација на софтвер за Gemalto.NET токен... 5 3А. Инсталирање на драјвери

More information

УПАТСТВО. Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token)

УПАТСТВО. Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token) УПАТСТВО Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token) Верзија: 3.0 Датум: 26.04.2012 КИБС АД Скопје 2012 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://ca.kibs.com.mk

More information

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива Трета анализа на пазар за Физички пристап до мрежна инфраструктура (целосен и поделен разврзан пристап) на фиксна локација и четврта анализа на пазар за услуги со широк опсег м-р Марјан Пејовски Сектор

More information

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ Скопје, март 2015 година Содржина 1 Процес на поднесување на барање

More information

Siemens собни термостати. За максимален комфорт и енергетска ефикасност. siemens.com/seeteam

Siemens собни термостати. За максимален комфорт и енергетска ефикасност. siemens.com/seeteam . За максимален комфорт и енергетска ефикасност siemens.com/seeteam 1 СОБНИ ТЕРМОСТАТИ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RAB11 / RAB21 / RAB31 СОБЕН ТЕРМОСТАТ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RDF110.2 / RDF110 / RDF110/IR RAB11 Електромеханички

More information

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато?

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато? Вовед во мрежата nbn 1 Што е тоа австралиска nbn мрежа? 2 Што ќе се случи? 3 Како да се префрлите на мрежата nbn 4 Што друго ќе биде засегнато? 5 Што треба следно да сторите 1 Што е тоа австралиска nbn

More information

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура )

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура ) Инфо ЕНаука.мк е единствениoт интернет пoртал вo Р.Македoнија кoј ги следи и пренесува најактуелните нoвoсти, истражувања и достигнувања во повеќе научни области. Главни цели на порталот се враќање на

More information

ПОИМ ЗА КОМПЈУТЕРСКИ МРЕЖИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ

ПОИМ ЗА КОМПЈУТЕРСКИ МРЕЖИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ ПОИМ ЗА КОМПЈУТЕРСКИ МРЕЖИ КАРАКТЕРИСТИКИ НА КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ 1. Компјутерски мрежи Компјутерска мрежа претставува збир од два или повеќе компјутери кои се поврзани преку комуникациски медиум и кои

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 06.03.2016 12:00 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 7 9 октомври 2007 SCADA - КОМПОНЕНТА НА ДИСПЕЧЕРСКИ ТРЕНИНГ СИМУЛАТОР

ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ. Охрид, 7 9 октомври 2007 SCADA - КОМПОНЕНТА НА ДИСПЕЧЕРСКИ ТРЕНИНГ СИМУЛАТОР ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Асс. Сања Велева Трпевска Евица Проф. д-р Марија Кацарска Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје SCADA - КОМПОНЕНТА НА ДИСПЕЧЕРСКИ ТРЕНИНГ

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 28.02.2015 23:20 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

ISA SERVER - ПОЛИТИКИ ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ИНТЕРНЕТ СООБРАЌАЈ ВО МРЕЖИ Јасминка Сукаровска Костадиновска, Доц Др.Сашо Гелев

ISA SERVER - ПОЛИТИКИ ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ИНТЕРНЕТ СООБРАЌАЈ ВО МРЕЖИ Јасминка Сукаровска Костадиновска, Доц Др.Сашо Гелев УДК: 004.738.056.057.4 ISA SERVER - ПОЛИТИКИ ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ИНТЕРНЕТ СООБРАЌАЈ ВО МРЕЖИ Јасминка Сукаровска Костадиновска, Доц Др.Сашо Гелев 1 Европски Универзитет Скопје, Р. Македонија, sukarovska.jasminka@live.eurm.edu.mk

More information

ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ ПРЕНОС НА ПОДАТОЦИ

ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ ПРЕНОС НА ПОДАТОЦИ ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ ПРЕНОС НА ПОДАТОЦИ Доц. д-р Иван Краљевски ПРЕНОС НА ПОДАТОЦИ FTP FTP (File Transfer Protocol) протокол за пренос на датотеки. Преземањето на датотеки (Down-Load) е само еден дел од

More information

Преземање сертификат користејќи Internet Explorer

Преземање сертификат користејќи Internet Explorer УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Internet Explorer Верзија: 4.0 Датум: 09.01.2018 103.10 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Подготовка за

More information

СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ

СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ Промотивнo бесплатнo користење на дополнителен ТВ ресивер и NOW... 2 Промотивнo NOW бесплатно

More information

Дизајнирање на архитектура на микросервиси: развој на бот базиран микросервис за управување со анкети

Дизајнирање на архитектура на микросервиси: развој на бот базиран микросервис за управување со анкети Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии Битола Отсек за информатика и компкутерска техника Дизајнирање на архитектура на микросервиси: развој на бот

More information

Апстракт Вовед Цели и методологија на изработка на магистерскиот труд Cloud технологии и нивната примена во бизнисите...

Апстракт Вовед Цели и методологија на изработка на магистерскиот труд Cloud технологии и нивната примена во бизнисите... СОДРЖИНА Апстракт... 5 Вовед... 7 Цели и методологија на изработка на магистерскиот труд... 8 Глава 1: 1. Cloud технологии и нивната примена во бизнисите... 9 1.1 Cloud технологија и нејзиниот развој...

More information

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ Распоред на активности 10.00-11.30 прв блок часови 11.30-11.40 пауза 11.40 13.10 втор блок часови 13.10 13.50 пауза за ручек 13.50 15.20 трет блок часови 15.20 15.30

More information

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА. Универзитет Св. Климент Охридски Битола. Економски факултет - Прилеп

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА. Универзитет Св. Климент Охридски Битола. Економски факултет - Прилеп РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св. Климент Охридски Битола Економски факултет - Прилеп КВАЛИТЕТ НА УСЛУГИТЕ ЗА МОБИЛНА ТЕЛЕФОНИЈА И МОБИЛЕН МАРКЕТИНГ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА -магистерски труд - Кандидат:

More information

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto Java PKI токен?

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto Java PKI токен? УПАТСТВО Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto Java PKI токен? Version: 4.0 Date: 18.01.2018 103.17 КИБС АД Скопје 2018 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk

More information

Универзитет Гоце Делчев - Штип. Факултет за информатика. Катедра за софтверско инженерство ЗОРАН МИЛЕВСКИ ЕДУКАТИВНО ПОДАТОЧНО РУДАРЕЊЕ СО MOODLE 2.

Универзитет Гоце Делчев - Штип. Факултет за информатика. Катедра за софтверско инженерство ЗОРАН МИЛЕВСКИ ЕДУКАТИВНО ПОДАТОЧНО РУДАРЕЊЕ СО MOODLE 2. Универзитет Гоце Делчев - Штип Факултет за информатика Катедра за софтверско инженерство ЗОРАН МИЛЕВСКИ ЕДУКАТИВНО ПОДАТОЧНО РУДАРЕЊЕ СО MOODLE 2.4 -МАГИСТЕРСКИ ТРУД- Штип, јули 2015 Комисија за оценка

More information

Функционалност и употреба на вметнување на зависности (Dependency Injection) во Java

Функционалност и употреба на вметнување на зависности (Dependency Injection) во Java Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - БИТОЛА -магистерска работа - Функционалност и употреба на вметнување на зависности (Dependency Injection) во Java Ментор: Илија Јолевски Кандидат:

More information

2015/16 ИНФОРМАТИЧКИ НАУКИ И КОМУНИКАЦИСКО ИНЖЕНЕРСТВО

2015/16 ИНФОРМАТИЧКИ НАУКИ И КОМУНИКАЦИСКО ИНЖЕНЕРСТВО ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ Б И Т О Л А 2015/16 ИНФОРМАТИЧКИ НАУКИ И КОМУНИКАЦИСКО ИНЖЕНЕРСТВО четиригодишни академски студии од прв циклус (240 ) со 9 различни профили на специјализација/диференцијација

More information

СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ

СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ СТАРИ ПРОМОТИВНИ ПОНУДИ ЗА ПОСТПЕЈД ТАРИФНИ МОДЕЛИ ЗА УСЛУГИ НА ФИКСНА ЛОКАЦИЈА И КОМБИНИРАНИ ПАКЕТИ УСЛУГИ Промоција Pink и Balkan+ 1 месец бесплатно... 3 Промоција - Нарачајте онлајн Vip Комбо 4 пакет

More information

ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ. Доц. д-р Иван Краљевски. Врските помеѓу локациите на Интернетот, (патеките) претставуваат комуникациски врски.

ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ. Доц. д-р Иван Краљевски. Врските помеѓу локациите на Интернетот, (патеките) претставуваат комуникациски врски. ИНТЕРНЕТ ТЕХНОЛОГИИ ТЕХНИЧКИ АСПЕКТИ НА ИНТЕРНЕТOT Доц. д-р Иван Краљевски ТЕХНИЧКИ АСПЕКТИ НА ИНТЕРНЕТ ИНТЕРНЕТ СТРУКТУРА И ОРГАНИЗАЦИЈА Врските помеѓу локациите на Интернетот, (патеките) претставуваат

More information

ИЗРАБОТКА НА JLEGO БИБЛИОТЕКА ЗА РАЗВИВАЊЕ НА ANDROID АПЛИКАЦИИ ЗА КОМУНИКАЦИЈА И УПРАВУВАЊЕ НА LEGO NXT РОБОТСКИ СИСТЕМ

ИЗРАБОТКА НА JLEGO БИБЛИОТЕКА ЗА РАЗВИВАЊЕ НА ANDROID АПЛИКАЦИИ ЗА КОМУНИКАЦИЈА И УПРАВУВАЊЕ НА LEGO NXT РОБОТСКИ СИСТЕМ Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технички Факултет Битола ИЗРАБОТКА НА JLEGO БИБЛИОТЕКА ЗА РАЗВИВАЊЕ НА ANDROID АПЛИКАЦИИ ЗА КОМУНИКАЦИЈА И УПРАВУВАЊЕ НА LEGO NXT РОБОТСКИ СИСТЕМ - МАГИСТЕРСКИ

More information

Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д

Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д Вовед Возилата GREAT WALL со бензински мотори можат да бидат дополнително опремени со фабрички гасен уред со течно вбризгување на горивото (Liquid Propane Injection

More information

Стојанче Спасов ВЕБ СЕРВИС ЗА ПОВЕЌЕЗНАЧНА ТРАНСЛИТЕРАЦИЈА НА ЦЕЛИ РЕЧЕНИЦИ ОД ЛАТИНИЦА ВО КИРИЛИЦА

Стојанче Спасов ВЕБ СЕРВИС ЗА ПОВЕЌЕЗНАЧНА ТРАНСЛИТЕРАЦИЈА НА ЦЕЛИ РЕЧЕНИЦИ ОД ЛАТИНИЦА ВО КИРИЛИЦА УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА Катедра по информациски технологии Стојанче Спасов ВЕБ СЕРВИС ЗА ПОВЕЌЕЗНАЧНА ТРАНСЛИТЕРАЦИЈА НА ЦЕЛИ РЕЧЕНИЦИ ОД ЛАТИНИЦА ВО КИРИЛИЦА - МАГИСТЕРСКИ

More information

Развојот и примената на UBUNTU оперативниот систем

Развојот и примената на UBUNTU оперативниот систем ФОН УНИВЕРЗИТЕТ ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАЦИСКО-КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ Развојот и примената на UBUNTU оперативниот систем Семинарски труд КОМПЈУТЕРСКИ АЛАТКИ Ментор: Проф. Д-р Симе Арсеновски Студент: Влатко

More information

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија Презентира: Верица Костова Што е ревизија http://www.youtube.com/watch?v=rjmgrdjhufs&sns=em Регулирање на внатрешната ревизија Закон за банки Закон за супервизија

More information

Модел за имплементација на Интернет на нештата (IoT) во индустријата, базиран на лесно достапни хардверски платформи

Модел за имплементација на Интернет на нештата (IoT) во индустријата, базиран на лесно достапни хардверски платформи Универзитет,,Св. Климент Охридски" Битола Факултет за информатички и комуникациски технологии Модел за имплементација на Интернет на нештата (IoT) во индустријата, базиран на лесно достапни хардверски

More information

ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) OПРЕМЕНОСТ МЕНУВАЧ ЦЕНА СО ДДВ

ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) OПРЕМЕНОСТ МЕНУВАЧ ЦЕНА СО ДДВ ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) SATELLITE, 4X2 Мануелен менувач 18.320 EUR / 1.132.176 ден SATELLITE, 4X2, СО КЛИМА УРЕД Мануелен менувач 18.969 EUR / 1.172.285 ден SATELLITE,

More information

DDoS напади и DDoS напади врз DNS

DDoS напади и DDoS напади врз DNS DDoS напади и DDoS напади врз DNS Александар Николоски 1, Митко Богдановски 2 1 Европски Универзитет Скопје, Р. Македонија, nikoloski.aleksandar11@live.eurm.edu.mk 2 Воена академија Скопје, Р. Македонија,

More information

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА Врз основа на член 9 став 1а точка 8 и став 1в точка 2 и член 56 став 1 точка 3 од Законот за здравственото осигурување ( Службен весник на РМ бр. 25/2000, 34/2000, 96/2000, 50/2001, 11/2002, 31/2003,

More information

Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за Информатички и Комуникациски Технологии. студиска програма

Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за Информатички и Комуникациски Технологии. студиска програма Универзитет Св. Климент Охридски Битола Факултет за Информатички и Комуникациски Технологии студиска програма Инженерство и менаџмент на софтверски апликации Магистерски труд Microsoft алатките за веб

More information

Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација. студија на случај Република Македонија

Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација. студија на случај Република Македонија Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација 2 Содржина Листа на табели... 7 Листа на графикони... 10 1. ВОВЕД... 11 1. 1. Мотивација, предмет и цел на истражувањето... 11 1. 2.

More information

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР бул. Јане Сандански бр.113, 1000 Скопје фах.+389 2 244 8240 тел.+389 2 244 8077 contact@cosmoinnovate.com.mk ЦЕНОВНИК НА ОБУКИ ЗА 2011/2012 ГОДИНА Со овие обуки кандидатите ги надополнуваат

More information

ФАКУЛТЕТ ЗА ЕЛЕКТРОТЕХНИКА И ИНФОРМАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ АВТОМАТСКА КОМПОЗИЦИЈА НА СЕМАНТИЧКИ ВЕБ СЕРВИСИ

ФАКУЛТЕТ ЗА ЕЛЕКТРОТЕХНИКА И ИНФОРМАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ АВТОМАТСКА КОМПОЗИЦИЈА НА СЕМАНТИЧКИ ВЕБ СЕРВИСИ Универзитет,,Св. Кирил и Методиј ФАКУЛТЕТ ЗА ЕЛЕКТРОТЕХНИКА И ИНФОРМАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ Институт за компјутерска техника и информатика Милош Јовановиќ АВТОМАТСКА КОМПОЗИЦИЈА НА СЕМАНТИЧКИ ВЕБ СЕРВИСИ -магистерски

More information

consultancy final presentation conceptual presentation of proposals projects Feasibility Cost Study for converting space

consultancy final presentation conceptual presentation of proposals projects Feasibility Cost Study for converting space recording existing state of the facility listening to client s requests real assessment of space capabilities assessment of state of structual elements recomendation for improvement of stability of existing

More information

АРХИТЕКТУРА, КОМПОНЕНТИ И ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА IPTV СЕРВИСОТ

АРХИТЕКТУРА, КОМПОНЕНТИ И ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА IPTV СЕРВИСОТ Доцент д-р Сашо Гелев Универзитет Гоце Делчев Штип, Електротехнички факултет; Вон. проф. д-р Ристо Христов Европски универзитет, Скопје Факултет за информатика; Ана Ивановска АРХИТЕКТУРА, КОМПОНЕНТИ И

More information

ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ

ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ ПОВИК ЗА ПРЕДЛОЗИ Реф. бр. ЦМ-МАК-01 ОБРАЗЕЦ ЗА ПРИЈАВА (се пополнува/поднесува само доколку апликантот е писмено поканет да поднесе пријава) Апликант: Име на акцијата:

More information

Упатство за користење на програмот InfoSystem

Упатство за користење на програмот InfoSystem Верзија 1.0.0 Април, 2009 СОДРЖИНА: 1. ВОВЕД...3 2. ИНСТАЛАЦИЈА...4 3. ПРВО СТАРТУВАЊЕ - РЕГИСТРАЦИЈА...5 4. ПРЕГЛЕД...7 4.1. ГЛАВНО МЕНИ...8 4.1.1. File...8 4.1.2. Edit...9 4.1.3. View...9 4.1.4. Tools...9

More information

ПРИРАЧНИК ЗА ПРОЕКТЕН МЕНАЏМЕНТ

ПРИРАЧНИК ЗА ПРОЕКТЕН МЕНАЏМЕНТ ОБУКА ЗА ПРИРАЧНИК ЗА (пример од глава I) Предавач: Андријана Богдановска Ѓуровиќ KNOWLEDGE CENTER, 2011 ГЛАВА 1 ВОВЕД И КОНЦЕПТ НА ПРОЕКТНИОТ МЕНАЏМЕНТ Цели Целта на воведот е даде преглед на проектниот

More information

ВРВЕН КВАЛИТЕТ Сите наши возила се увезени директно од Германија, со детална и комплетна документација и 100% гаранција на поминати километри.

ВРВЕН КВАЛИТЕТ Сите наши возила се увезени директно од Германија, со детална и комплетна документација и 100% гаранција на поминати километри. РЕКЛАМА 206 Светот на најдобрите автомобили во Македонија НАЈГОЛЕМ ИЗБОР Пронајдете го возилото кое највеќе ви одговара! На нашиот плац во секое време имате избор од преку возила. ВРВЕН КВАЛИТЕТ Сите наши

More information

Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ. Материјал за учесници

Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ. Материјал за учесници MIOA301-P5-Z2 Министерство за информатичко општество и администрација Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ Овој материјал е изработен од страна на Министерството за информатичко општество и

More information

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт? ,,Secrecy, being an instrument of conspiracy, ought never to be the system of a regular government. Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

More information

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за туризам и угостителство Охрид. Дипломиран организатор по туризам и угостителство

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за туризам и угостителство Охрид. Дипломиран организатор по туризам и угостителство Кратка биографија ЛИЧНИ ИНФОРМАЦИИ Презиме и име: Контакт адреса: Татјана Димоска Телефон: +389 46 262 147/ 123 (работа) Факс: +389 46 264 215 E-mail: Националност: Македонка Дата на раѓање: 16.10.1974

More information

Бизнис информатика. Современи науки и технологии. Магистер по компјуерски науки / Oбласт: Бизнис информатика

Бизнис информатика. Современи науки и технологии. Магистер по компјуерски науки / Oбласт: Бизнис информатика Study program Факултет Циклус на студии Бизнис информатика Современи науки и технологии Втор циклус (Постдипломски) ЕКТС 120 Титула Магистер по компјуерски науки / Oбласт: Бизнис информатика Архивски број

More information

Advanced databases. Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство ФИНКИ. 7. Број на ЕКТС кредити. Бази на податоци

Advanced databases. Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство ФИНКИ. 7. Број на ЕКТС кредити. Бази на податоци 1. Наслов на наставниот предмет Напредни бази на податоци Advanced databases 2. Код CSES619 3 Студиска прогама КНИ, ЕТ,АСИ 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

More information

Безбедност на VoIP системите

Безбедност на VoIP системите Безбедност на VoIP системите Настески Владимир Европски Универзитет Факултет за Информатика Сашо Гелев Европски Универзитет Факултет за Информатика Апстракт Voice over Internet Protocol е термин, односно

More information

ТОЛКОВНИК НА ПОИМИ, ТЕРМИНИ И ИМИЊА ОД ОБЛАСТА НА ТУРИЗМОТ (АНГЛИСКО-РУСКО-МАКЕДОНСКИ)

ТОЛКОВНИК НА ПОИМИ, ТЕРМИНИ И ИМИЊА ОД ОБЛАСТА НА ТУРИЗМОТ (АНГЛИСКО-РУСКО-МАКЕДОНСКИ) ТОЛКОВНИК НА ПОИМИ, ТЕРМИНИ И ИМИЊА ОД ОБЛАСТА НА ТУРИЗМОТ (АНГЛИСКО-РУСКО-МАКЕДОНСКИ) Современост, Скопје, 2013 За издавачот: м-р Славчо Ковилоски Рецензенти: проф. д-р Марија Ацковска проф. д-р Толе

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА КАТЕДРА ПО ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМИ ШТИП. Сашо Ѓеоргиевски

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА КАТЕДРА ПО ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМИ ШТИП. Сашо Ѓеоргиевски УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА КАТЕДРА ПО ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМИ ШТИП Сашо Ѓеоргиевски ФОРЕНЗИЧКИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА НА УРЕДИ СО ios ОПЕРАТИВЕН СИСТЕМ МАГИСТЕРСКИ ТРУД Штип, Јуни 2015

More information

1. Наслов на наставниот предмет Имплементација на системи со отворен код. Implementation of open source systems. 7. Број на ЕКТС кредити

1. Наслов на наставниот предмет Имплементација на системи со отворен код. Implementation of open source systems. 7. Број на ЕКТС кредити 1. Наслов на наставниот предмет Имплементација на системи со отворен код Implementation of open source systems 2. Код CSEW514 3. Студиска програма ИКИ, КНИ, ЕТ 4. Организатор на студиската програма (единица,

More information

Современи науки и технологии. Магистер по компјутерски науки / Насока: Информациски системи

Современи науки и технологии. Магистер по компјутерски науки / Насока: Информациски системи Study program Факултет Циклус на студии Компјутерски науки Современи науки и технологии Втор циклус (Постдипломски) ЕКТС 120 Титула Магистер по компјутерски науки / Насока: Информациски системи Архивски

More information

Современи науки и технологии. Дипломиран по компјутерски науки

Современи науки и технологии. Дипломиран по компјутерски науки Study program Факултет Циклус на студии Компјутерски науки Современи науки и технологии Прв циклус (Додипломски) ЕКТС 180 Титула Дипломиран по компјутерски науки Архивски број [180] 03-680/2 Accreditation

More information

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT Образец бр.2 Назив на органот до кој барањето се поднесува Name of the receiving authority Priemen штембил Stamp of receipt БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR

More information

МОДЕЛИРАЊЕ И ЕВАЛУАЦИЈА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА СИСТЕМИТЕ НА БИЗНИС ИНТЕЛИГЕНЦИЈА ВО КОМПАНИИТЕ

МОДЕЛИРАЊЕ И ЕВАЛУАЦИЈА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА СИСТЕМИТЕ НА БИЗНИС ИНТЕЛИГЕНЦИЈА ВО КОМПАНИИТЕ Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Економски факултет - Прилеп Дејан Здравески, м-р. МОДЕЛИРАЊЕ И ЕВАЛУАЦИЈА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА СИСТЕМИТЕ НА БИЗНИС ИНТЕЛИГЕНЦИЈА ВО КОМПАНИИТЕ - ДОКТОРСКА ДИСЕРТАЦИЈА

More information

на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија

на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија Анализа на наоди од истражување на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија Justice and Environment 2013 a Udolni 33, 602 00, Brno, CZ e info@justiceandenvironment.org

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА Информациски технологии Штип

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА Информациски технологии Штип УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА Информациски технологии Штип ЃОРЃЕ ГИЧЕВ НАПРЕДНО ПРЕБАРУВАЊЕ ИНФОРМАЦИИ КАЈ ERP АПЛИКАЦИИ - МАГИСТЕРСКИ ТРУД - Штип, Јули 2014 КОМИСИЈА ЗА ОЦЕНКА И

More information

АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИ НА КВАЛИТЕТ НА СЕРВИС ЗА VOIP И IPTV ВО IPV4 И IPV6 КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ

АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИ НА КВАЛИТЕТ НА СЕРВИС ЗА VOIP И IPTV ВО IPV4 И IPV6 КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИ НА КВАЛИТЕТ НА СЕРВИС ЗА VOIP И IPTV ВО IPV4 И IPV6 КОМПЈУТЕРСКИТЕ МРЕЖИ Јелена Ѓорѓев, Александра Петкова, Сашо Гелев, Александар Соколовски Европски Универзитет Република Македонија

More information

INFORMATION SYSTEM PROPOSAL FOR CLOUD BASED FILE SYSTEM

INFORMATION SYSTEM PROPOSAL FOR CLOUD BASED FILE SYSTEM INFORMATION SYSTEM PROPOSAL FOR CLOUD BASED FILE SYSTEM Александар Соколовски 1, Сашо Гелев 1 1 Европски Универзитет Република Македонија Скопје, aleksandar.sokolovski@eurm.edu.mk saso.gelev@eurm.edu.mk

More information

РАЗВОЈ НА АНДРОИД АПЛИКАЦИЈА

РАЗВОЈ НА АНДРОИД АПЛИКАЦИЈА РАЗВОЈ НА АНДРОИД АПЛИКАЦИЈА ЗА БАЛАНСИРАНА ИСХРАНА Магистерски труд Павле Стојановски Број на индекс: 21068 КОМИСИЈА ЗА ОЦЕНКА И ОДБРАНА НА ТРУДОТ: 1. Проф. д-р Милка Здравковска претседател 2. Проф.

More information

Коисмение.Штозначиме.

Коисмение.Штозначиме. Коисмение.Штозначиме. Исто како стоките и податоците, така GW ги движи и луѓето кои доаѓаат во контакт со портокаловата мрежа, внатрешно или надворешно. Ние се движиме напред со нашите клиенти, со напреден

More information

М А Г И С Т Е Р С К И

М А Г И С Т Е Р С К И УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ - БИТОЛА ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ - ПРИЛЕП М А Г И С Т Е Р С К И Т Р У Д ДЕТЕРМИНАНТИ ЗА РАЗВОЈ НА ЕЛЕКТРОНСКАТА ТРГОВИЈА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Ментор Проф. д-р Марјан Ангелески

More information

КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ

КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ Врз основа на член 131 од Законот за високото образование

More information

ПРИСТАП ДО ПРОГРАМИТЕ НА РАДИОДИФУЗЕРИТЕ ЗА ЛИЦАТА СО ОШТЕТЕН ВИД И СЛУХ

ПРИСТАП ДО ПРОГРАМИТЕ НА РАДИОДИФУЗЕРИТЕ ЗА ЛИЦАТА СО ОШТЕТЕН ВИД И СЛУХ ПРИСТАП ДО ПРОГРАМИТЕ НА РАДИОДИФУЗЕРИТЕ ЗА ЛИЦАТА СО ОШТЕТЕН ВИД И СЛУХ ПОТРЕБИ И ПОНУДА М-Р САШО БОГДАНОВСКИ ПРИСТАП ДО ПРОГРАМИТЕ НА РАДИОДИФУЗЕРИТЕ ЗА ЛИЦАТА СО ОШТЕТЕН ВИД И СЛУХ, ПОТРЕБИ И ПОНУДА

More information

Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015. Проф. д-р Сашо Кожухаров

Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015. Проф. д-р Сашо Кожухаров Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015 Проф. д-р Сашо Кожухаров Детерминирање на менаџирањето на ризикот Процес на менаџирање на ризикот Одлучување и донесување одлуки Системи за поддржувањето

More information

Algorithms and Data Structures. 7. Број на ЕКТС кредити

Algorithms and Data Structures. 7. Број на ЕКТС кредити 1. Наслов на наставниот предмет Алгоритми и податочни структури Algorithms and Data Structures 2. Код CSEW301 3. Студиска програма 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра,

More information

ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА ЧИЈА ОСНОВНА ДЕЈНОСТ Е ИНЖЕНЕРИНГ

ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА ЧИЈА ОСНОВНА ДЕЈНОСТ Е ИНЖЕНЕРИНГ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Игор Трајковски, дипл.ел.инг. NETRA ltd. Telecommunication engineering, Скопје Проф.д-р. Атанас Илиев, дипл.ел.инг. ФЕИТ, Скопје ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА

More information

Имплементација и користење на JDF

Имплементација и користење на JDF Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - Факултет за информатички и комуникациски технологии - Тема: Имплементација и користење на JDF - Job Definition Formatстандард во печатарската

More information

ПРИЛОГ 2.А: РЕГИОНАЛНИ И ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД ПРИЛОГ 2.А.2: РЕГИОНАЛНИ ЗОНИ И ПОДРЕДЕНИ ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД...

ПРИЛОГ 2.А: РЕГИОНАЛНИ И ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД ПРИЛОГ 2.А.2: РЕГИОНАЛНИ ЗОНИ И ПОДРЕДЕНИ ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД... ПРИЛОГ 2.А: РЕГИОНАЛНИ И ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД Содржина ПРИЛОГ 2.А.1: ЗОНАЛЕН МОДЕЛ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ АД... 2 ПРИЛОГ 2.А.2: РЕГИОНАЛНИ ЗОНИ И ПОДРЕДЕНИ ОСНОВНИ ЗОНИ НА МАКЕДОНСКИ ТЕЛЕКОМ

More information

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy (Таинствена средба) List of characters (Личности) Khalid, the birthday boy (Калид, момчето на кое му е роденден) Leila, the mysterious girl and phone voice (Лејла, таинственото девојче и гласот на телефон)

More information

ЗАКОН ЗА ЕЛЕКТРОНСКО УПРАВУВАЊЕ -ПОДЗАКОНСКИ АКТИ

ЗАКОН ЗА ЕЛЕКТРОНСКО УПРАВУВАЊЕ -ПОДЗАКОНСКИ АКТИ ЗАКОН ЗА ЕЛЕКТРОНСКО УПРАВУВАЊЕ -ПОДЗАКОНСКИ АКТИ Александар Цветановски Игор Црвенов 1 Единствен околина Насоки за техничките барања во однос на софтверската, хардверската и комуникациската инфраструктура

More information

Започнете овде Водич за брз почеток

Започнете овде Водич за брз почеток Blu-ray диск /ДВД систем на домашно кино BDV-EF420 BDV-EF220 МК Започнете овде Водич за брз почеток BDV-EF220 BDV-EF420 1 Што има во кутијата/поставување на звучниците BDV-EF420 2 Поврзување на телевизорот

More information

КРЕИРАЊЕ НА СТАНДАРДИЗИРАНА ЛОКАЛИЗИРАНА ЗБИРКА НА ОБЈЕКТИ ЗА УЧЕЊЕ ОД АСПЕКТ НА ИНТЕРОПЕРАБИЛНОСТ

КРЕИРАЊЕ НА СТАНДАРДИЗИРАНА ЛОКАЛИЗИРАНА ЗБИРКА НА ОБЈЕКТИ ЗА УЧЕЊЕ ОД АСПЕКТ НА ИНТЕРОПЕРАБИЛНОСТ УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ ИНСТИТУТ ЗА ИНФОРМАТИКА Зоран Здравев КРЕИРАЊЕ НА СТАНДАРДИЗИРАНА ЛОКАЛИЗИРАНА ЗБИРКА НА ОБЈЕКТИ ЗА УЧЕЊЕ ОД АСПЕКТ НА ИНТЕРОПЕРАБИЛНОСТ

More information

ОБЕЗБЕДУВАЊЕ ДОКАЗИ ВО ЕЛЕКТРОНСКА ФОРМА ОД МЕЃУНАРОДНИ И ДОМАШНИ ИНТЕРНЕТ СЕРВИС ПРОВАЈДЕРИ КРАТОК ВОДИЧ ЗА ОБВИНИТЕЛИ

ОБЕЗБЕДУВАЊЕ ДОКАЗИ ВО ЕЛЕКТРОНСКА ФОРМА ОД МЕЃУНАРОДНИ И ДОМАШНИ ИНТЕРНЕТ СЕРВИС ПРОВАЈДЕРИ КРАТОК ВОДИЧ ЗА ОБВИНИТЕЛИ ОБЕЗБЕДУВАЊЕ ДОКАЗИ ВО ЕЛЕКТРОНСКА ФОРМА ОД МЕЃУНАРОДНИ И ДОМАШНИ ИНТЕРНЕТ СЕРВИС ПРОВАЈДЕРИ КРАТОК ВОДИЧ ЗА ОБВИНИТЕЛИ јуни, 2017 А втори: м-р Марјан Стоилковски, м-р Јован Цветановски, Началник на Сектор

More information

МАГИСТЕРСКИ ТРУД АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА КОНЦЕПТОТ Е-ВЛАДА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

МАГИСТЕРСКИ ТРУД АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА КОНЦЕПТОТ Е-ВЛАДА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св. Климент Охридски - Битола ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ ПРИЛЕП МАГИСТЕРСКИ ТРУД АНАЛИЗА НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА КОНЦЕПТОТ Е-ВЛАДА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Ментор: Проф. д-р Марјан Ангелески Кандидат: Прилеп

More information

ПРЕГЛЕД И АНАЛИЗА НА БЕЗЖИЧНИ СЕНЗОРСКИ МРЕЖИ СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА ZIGBEE ПРОТОКОЛОТ

ПРЕГЛЕД И АНАЛИЗА НА БЕЗЖИЧНИ СЕНЗОРСКИ МРЕЖИ СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА ZIGBEE ПРОТОКОЛОТ ПРЕГЛЕД И АНАЛИЗА НА БЕЗЖИЧНИ СЕНЗОРСКИ МРЕЖИ СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА ПЕРФОРМАНСИТЕ НА ZIGBEE ПРОТОКОЛОТ Борис Михајлов, Митко Богданоски, Сашо Гелев Европски Универзитет Скопје, Р. Македонија mihajlov.boris@live.eurm.edu.mk,

More information

ТЕМАТСКИ СОДРЖИНИ. 1. ИТ ИНФРАСТРУКТУРА, проблеми и решенија 2. ЗАШТИТА НА ИТ СИСТЕМОТ 3. ЗАШТИТА НА ПОДАТОЦИ , Владимир Георгиески

ТЕМАТСКИ СОДРЖИНИ. 1. ИТ ИНФРАСТРУКТУРА, проблеми и решенија 2. ЗАШТИТА НА ИТ СИСТЕМОТ 3. ЗАШТИТА НА ПОДАТОЦИ , Владимир Георгиески ТЕМАТСКИ СОДРЖИНИ 1. ИТ ИНФРАСТРУКТУРА, проблеми и решенија 2. ЗАШТИТА НА ИТ СИСТЕМОТ 3. ЗАШТИТА НА ПОДАТОЦИ 02.11.2017, Владимир Георгиески ИТ ИНФРАСТРУКТУРА, проблеми и решенија Што е ИТ инфраструктура?

More information

Организатор: Институт за дигитална форензика Универзитет Евро-Балкан - Скопје. Уредник: Проф.д-р Сашо Гелев

Организатор: Институт за дигитална форензика Универзитет Евро-Балкан - Скопје. Уредник: Проф.д-р Сашо Гелев Влијанието на научно технолошкиот развиток во областа на правото, економијата, културата, образованието и безбедноста во Република Македонија Скопје 20-21 декември 2013 20-21.12.2013 Скопје ЗБОРНИК НА

More information

Упатство за користење на Електронско банкарство на Еуростандард Банка. (правни лица)

Упатство за користење на Електронско банкарство на Еуростандард Банка. (правни лица) Упатство за користење на Електронско банкарство на Еуростандард Банка (правни лица) Содржина Вовед... 4 Краток опис на менито... 6 Платен Промет... 7 Избор на сметка... 7 Извод - денарски... 9 Преглед

More information

Основи и развој на. Основи и развој на е-влада

Основи и развој на. Основи и развој на е-влада Основи и развој на е-влада Основи и развој на е-влада 1 Издавачи: УСАИД/Проект за е-влада Министерство за информатичко општество Фондација Метаморфозис За издавачите: Елена Стаматоска, директор на УСАИД/Проект

More information

ГОДИШЕН ЗБОРНИК YEARBOOK

ГОДИШЕН ЗБОРНИК YEARBOOK УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ПРАВЕН ФАКУЛТЕТ ISSN 1857-7229 ГОДИШЕН ЗБОРНИК YEARBOOK ГОДИНА 1 VOLUME I GOCE DELCEV UNIVERSITY STIP FACULTY OF LAW Годишен зборник 2009 Yearbook 2009 Правен факултет, Универзитет

More information

ДОКУМЕНТ ЗА ДИСКУСИЈА ЗА 3Д ПЕЧАТЕЊЕТО И ОГНЕНОТО ОРУЖЈЕ

ДОКУМЕНТ ЗА ДИСКУСИЈА ЗА 3Д ПЕЧАТЕЊЕТО И ОГНЕНОТО ОРУЖЈЕ This project is funded by the European Union Empowered lives. Resilient nations. Вовед Тридимензионалното (3Д) печатење, исто така познато како производство со додавање (АМ), е технологија со која последователни

More information

ПРИРАЧНИК ЗА ОСНОВНА ОБУКА ЗА КОРИСТЕЊЕ НА ИНФОРМАТИЧКА ТЕХНОЛОГИЈА ЗА ЛИЦА СО ОШТЕТЕН ВИД

ПРИРАЧНИК ЗА ОСНОВНА ОБУКА ЗА КОРИСТЕЊЕ НА ИНФОРМАТИЧКА ТЕХНОЛОГИЈА ЗА ЛИЦА СО ОШТЕТЕН ВИД Еднаков пристап за користење на нова технологија ПРИРАЧНИК ЗА ОСНОВНА ОБУКА ЗА КОРИСТЕЊЕ НА ИНФОРМАТИЧКА ТЕХНОЛОГИЈА ЗА ЛИЦА СО ОШТЕТЕН ВИД користење на: ВОДИЧ ЗА КОРИСНИЦИ НА КОМПЈУТЕР Прирачникот е издаден

More information

СИСТЕМ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ДОКУМЕНТИ (DMS)

СИСТЕМ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ДОКУМЕНТИ (DMS) РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И KОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ - БИТОЛА Последипломски студии-информатика и компјутерска техника СИСТЕМ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ДОКУМЕНТИ

More information

Стратегија за развој на Македонски интегриран здравствен информатички систем

Стратегија за развој на Македонски интегриран здравствен информатички систем Министерство за здравство на РМ Проект за управување со здравствениот сектор Стратегија за развој на Македонски интегриран здравствен информатички систем Предговор и абстракт за менаџментот Примарната

More information

IT02- KA Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи. Интернет Маркетинг

IT02- KA Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи. Интернет Маркетинг Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи Интернет Маркетинг Изработено од: Eurosuccess Consulting Jуни 2016 1 Содржина Вовед: Што е Интернет маркетинг?... Errore. Il segnalibro non è definito. Компоненти

More information

Финансиски остварлив план за еднаков пристап до Програмите за рано детство во Република Македонија. фер игра

Финансиски остварлив план за еднаков пристап до Програмите за рано детство во Република Македонија. фер игра Финансиски остварлив план за еднаков пристап до Програмите за рано детство во Република Македонија фер игра CIP - Каталогизација во публикација Национална и универзитетска библиотека Св. Климент Охридски,

More information

APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA

APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA Нарачки: тел. 02/3 298 699; E-mail: contact@klever.com.mk www.klever.com.mk НЕ РИЗИКУВАЈТЕ ПОНИШТЕТЕ!!! Дали можете си дозволите го ингнорирате најбрзо растечкиот криминал

More information

Предуслови. Чекор 1. Централен регистар на Р.М. Упатство за пристап до системот за Е-Поднесување на годишни сметки 1

Предуслови. Чекор 1. Централен регистар на Р.М. Упатство за пристап до системот за Е-Поднесување на годишни сметки 1 Чекор 1 Предуслови Предуслпвите кпи е пптребнп да ги задпвплите за успешнп ппднесуваое на гпдишна сметки се: - Да имате пристап вп апликацијата за електрпнскп ппднесуваое на гпдишни сметки; - Вашипт правен

More information

СОВРЕМЕНИ СТРАТЕГИИ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ИНТЕЛИГЕНТНИ ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ

СОВРЕМЕНИ СТРАТЕГИИ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ИНТЕЛИГЕНТНИ ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ МРЕЖИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Александра Крколева Матеска Весна Борозан Факултет за електротехника и информациски технологии - Скопје СОВРЕМЕНИ СТРАТЕГИИ ЗА УПРАВУВАЊЕ НА ИНТЕЛИГЕНТНИ ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ

More information

University St.Kliment Ohridski - Bitola Scientific Tobacco Institute- Priep ABSTRACT

University St.Kliment Ohridski - Bitola Scientific Tobacco Institute- Priep   ABSTRACT Тутун / Tobacco, Vol.64, N⁰ 1-6, 46-55, 2014 ISSN 0494-3244 Тутун/Tobacco,Vol.64, N⁰1-6, 62-69, 2014 UDC: 633.71-152.61(497) 2008/2012 633.71-152.61(497.7) 2008/2012 Original Scientific paper DYNAMIC PRESENTATION

More information

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ Македонска берза АД Скопје www.mse.com.mk www.bestnet.com.mk УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА МОДУЛОТ МОЕ ПОРТФОЛИО Ноември 2009 Содржина 1. ВОВЕД... 3 1.1. ШТО ВИ НУДИ МОДУЛОТ МОЕ ПОРТФОЛИО... 3 2. ПРВАТА СТРАНИЦА...

More information