Plani i Mirëmbajtjes së Hapësirave të Hapura Publike në Komunën e Pejës,

Transcription

1 Republika e Kosovës - Republika Kosova - Republic of Kosova KOMUNA PEJË - OPŠTINA PEC - MUNICIPALITY OF PEJA DREJTORIA PËR PUNË KOMUNALE DHE SHËRBIME PUBLIKE Plani i Mirëmbajtjes së Hapësirave të Hapura Publike në Komunën e Pejës, Shator,

2 Falënderimet Plani për mirëmbajtjen dhe plani për investime ne hapësirat e hapura publike është përgatitur nga grupi punues i komunës së Pejës në bashkëpunim të ngushtë me grupin koordinues si dhe me përkrahjen e projektit DEMOS, i cili financohet nga Zyra Zvicerane për Bashkëpunim në Kosovë (SCO-K) dhe zbatohet nga Helvetas-Swiss Intercooperation (HSI). Grupi Punues: Mirjeta Rizvanolli Drejtoria për Urbanizëm dhe Mbrojtje të Mjedisit Kryesuese e grupit. Modest Gashi - Drejtoria për Urbanizëm dhe Mbrojtje të Mjedisit, anëtar. Virtyt Morina - Drejtoria për Zhvillim Ekonomik, anëtar. Ilir Lulaj - Drejtoria për Punë Komunale dhe Shërbime Publike, anëtar. Merita Luzha Kuraja Drejtoria për Urbanizëm dhe Mbrojtje të Mjedisit, anëtar. Grupi Koordinues: Uke Selimaj - Drejtor i Drejtorisë për Punë Komunale dhe Shërbime Publike, anëtar. Edmond Shala Drejtor i Drejtorisë për Çështje Pronësoro - Juridike, anëtar. Jeton Abazaj - Drejtor i Drejtorisë për Buxhet Financa, anëtar. Ekipi përkrahës: Bajram Shefkiu - këshilltar lokal. Teuta Jaha-Hoxha - zyrtare e projektit DEMOS/HSI. Majlinda Jupolli - zyrtare e projektit DEMOS/HSI. 2

3 Përmbajtja 1 Hyrje Profili i Komunës së Pejës Funkcionet e HHP Fushëveprimi i PMHHP Ndarja dhe kategorizimi i HP ne PMHHP Hapsirat publike të përfshira Kodimi Parimet udhëheqëse Dokumentet referuese Situata aktuale dhe analiza e HHP Gjendja e tanishme e HHP Te dhenat mbi siperfaqet aktuale te HHP Hapsirat për rekreacion pasiv dhe aktiv Cilesia dhe ndërlidhja e hapsirave të HHP ekzistuese Shfrytezimi i HHP ekzistuese Analiza e mirembajtjes aktuale e HHP Planifikimi i mirembajtjes se HHP ne periudhen afatmesme Aktivitetet e pergjithshme ne fusha te ndryshme te planifikimit te mirembajtjes Vizioni, objektivat dhe strategjia mbi HHP Synimet dhe objektivat specifike Plani Financiar i Mirëmbajtjes së HHP Nevoja për buxhet për mirëmbajtje Kostot e planifikuar e mirëmbajtjes se HHP për periudhën Rrjedha e parasë i kostove te mirëmbajtjes e përllogaritja e sezonit te kostove mirëmbajtjes Ndergjegjesimi publik Strategjia komunale dhe aktivitetet me komunitetin Ndërgjegjësimi për mejdisin nëpërmjet edukimit Fletepalosje, punime artistike, fushata mediale, etj Akcione dhe fushata të përbashketa me shoqerinë civile Monitorimi dhe rishikimi Plotesimi dhe revidimi i PMHHP... 3 Shtojca 3, Forma e monitorimit te HHP... 0 Formulari i afateve kohore per monitorimin e aktiviteteve te mirembajtjes... 2 Shtojca 4, Pershkrime teknike tipike per mirembajtjen e HHP

4 Lista e shkurtesave: DEMOS HSI SDC GIS KKP KP HHP PMHHP PIHHP PZhK PZhU PRrU ZU Decentralization and Municipal Support Helvetas-Swiss Intercooperation Swiss Agency for Development and Cooperation Geographical Information System Kuvendi Komunal Pejë Komuna Peje Hapësirat e Hapura Publike Plani i Mirëmbajtjes se Hapësirave te Hapura Publike Plani i Investimeve ne Hapësirat e Hapura Publike Plani Zhvillimor Komunal Plani Zhvillimor Urban Plani Rregullues Urban Zona Urbane 4

5 Lista e tabelave: Tab. 1: Tipologjite dhe kodet e HHP Tab. 2: Lista e HHP ekzistuese ne qytetin e Pejes Tab. 3: Rekapitulim i te gjihta hapesirave te hapura publike sipas tipologjive Tab. 4: Sipërfaqet e HHP për rekreacion pasiv dhe aktiv Tab. 5: Shpenzimet operative per mirembajtjen e HHP në periudhën Tab. 6: Siperfaqet dhe shpenzimet operative per mirembajtjen e parqeve ( ) Tab. 7: Siperfaqet dhe shpenzimet operative per mirembajtjen e hapes. te gjelberta ( ) Tab. 8: Siperfaqet dhe shpenzimet operative per mirembajtjen e shesheve ( ) Tab. 9: Siperfaqet dhe hpenzimet operative per mirembajtjen e stereneve sportive ( ) Tab. 10: Siperfaqet dhe hpenzimet operative per mirembajtjen e varrezave ( ) Tab. 11: Rekapitulimi i shpenzimeve operative per mirembajtjen e HHP ( ) Tab. 12: Tabela permbledhese e mirembajtjes se HHP Tab. 13: Mirëmbajtja ne baze kategorive kryesore për vitin Tab. 14: Mirembajtja e HHP sipas quartaleve Tab. 15: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore (Mujore ) Tab. 16: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore (Kuartale ) Tab. 17: Mirëmbajtja ne baze kategorive kryesore(gjysmën-vjetore) Tab. 18: Mirëmbajtja ne baze kategorive kryesore për vitin Tab. 19: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore ne uro Tab. 20: Mirëmbajtja ne baze te kategorive te HHP-ve për periudhën Tab. 21: Hapesirat e mirembajtura nga pala e trete Tab. 22: Kostot vjetore te mirëmbajtës HHP e bazuat ne muaj Tab. 23: Rrjedha e parasë e bazuar ne projekte (1-15) Tab. 24: Rrjedha e parasë e bazuar ne projekte (16-29) Tab. 25: Rrjedha e parasë e bazuar ne projekte (30-43) Lista e figurave: Fig. 1: Procesi i hartimit të PMHHP... 8 Fig. 2: Harta me HHP në qytetin e Pejës Fig. 3: Raporti i sipërfaqeve ekzistuese të HHP në qytetin e Pejës ne përqindje Fig. 4: Raporti i sipërfaqeve ekzistuese të HHP në qytetin e Pejës në m Fig. 5: Raporti i sipërfaqeve të HHP per rekreacion pasiv dhe aktiv Fig. 6: Raporti ne perqindje i HHP per rekreacion pasiv dhe aktiv Fig. 7: Shtigjet e gjelberta dhe bulevardet Fig. 8: Grafiku i shpenzimeve operative per mirembajtjen e HHP ne tre vjeçarin e kaluar Fig. 9: Raporti i siperfaqeve. te parqeve ekzistuese Fig. 10: Raporti i shpenzimeve operative per mirembajtjen e parqeve ne perqindje Fig. 11: Paraqitja grafike e siperfaqeve. te hapesirave gjelberuese ekzistuese Fig. 12: Shpenzimeve operative per mirembajtjen e hapesirave gjelberuese ne uro Fig. 13: Raporti i siperfaqeve. te shesheve ekzistuese ne perqindje Fig. 14: Raporti i shpenzimeve operative per mirembajtjen e shesheve ne perqindje Fig. 15: Raporti i siperfaqeve. te tereneve sportive ekzistuese ne perqindje Fig. 16: Raporti i shpenzimeve operative per mirembajtjen e tereneve sportive ne perqindje Fig. 17: Varrezat - raporti i sipërfaqeve ekzistuese në përqindje Fig. 18: Raporti i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e varrezave ne përqindje Fig. 19: Mirembajtja e pergjithshme e HHP sipas tipologjive per periudhen Fig. 20: Raporti ne perqindje i mirembajtjes se HHP, , sipas tipologjive Fig. 21: Mirembajtja ne baze te kategorive per vitin Fig. 22: Kosto e mirembajtjes ne kuartale Fig. 23: Kostot e Mirembajtjes-2016 ne baze te kategorive Fig. 24: Kostot e mirëmbajtjes për kategoritë e HHP për vitin Fig. 25: Kosto e planifikuara te mirëmbajtjes për periudhën

6 Fig. 26: Levizja e kostove e bazuar ne muaj pre vitin Fig. 27: Organogrami per monitorim dhe rishikim Hyrje Çdo ditë e jetës së një qytetari të Pejës fillon me shfrytëzimin e hapësirave të hapura publike përfshirë trotuaret, sheshet, parqet, hapësirat e gjelbërta, terrenet sportive, varreza e të cilat është me rëndësi që të mirëmbahen me një kujdes të posaçëm. Banorët e komunës së Pejës i shfrytëzojnë këto hapësira për rekreacioni, sport apo për ecje, për ti dërguar fëmijët në shkollë, për të shkuar në punë apo edhe për një ecje të relaksuar duke vizituar dyqanet dhe duke kaluar kohën e lirë në një ambient të bukur. Andaj kjo tregon se sa të rëndësishme janë këto hapësira për banorët, pjesëmarrjen e tyre aktive në zhvillimin e këtyre hapësirave, vendimmarrjen për zhvillimin e hapësirave në bashkësitë lokale ku jetojnë e sidomos krijimi i sigurisë së lëvizjes përgjatë këtyre hapësirave në bazë të standardeve. Ky dokument i hartuar nga komuna e Pejës, financohet nga Qeveria Zvicerane, i mbështetur nga programi DEMOS - Helvetas Swiss Intercooperation, ka për qëllim që HHP t i bëjë më të afërta dhe më tërheqëse për qytetarët e Pejës të cilët po ashtu do të jenë pjesë e procesit të vendimmarrjes për të ardhmen e shëndoshë të qytetit dhe për mirëqenien e banorëve dhe vizitorëve të tij. 1.1 Profili i Komunës së Pejës Komuna e Pejës shtrihet në veri-perëndim të Kosovës dhe radhitet ndër qytetet kryesore të Kosovës me madhësi të territorit 603km 2 si dhe popullsi prej 96,450 banor, me dendësi prej 160 banorë për km 2, popullsi urbane 48,962, popullsi rurale 47,488 dhe me gjithsej 79 vendbanime. Lartësia mbidetare e qytetit të Pejës është 530m ndërsa pika më e lartë është maja e Gurit të Kuq, 2,522m. Njihet si vendbanim qysh nga kohërat Ilire dhe këtë e dëshmojnë gjetjet arkeologjike të shtrirjes së qytetit në territorin Dardan. Gjatë historisë, Pejën e hasim me emra të ndryshëm; në kohën antike Iliro Romake është quajtur Siparantum kurse gjatë mesjetës quhej Pech (Pekë,P(j)ekë), Peka, Pentza dhe Forno. Dokumenti më i vjetër i ruajtur ku Peja haset me emrin Latin Pechi është i vitit Peja si Siparant Dardan përmendet në hartën Gjeografia e Ptolemeut në shekullin III-IV (nën sundimin e Romakëve), civilizimi i të cilit arrin shkallën më të lartë të lulëzimit dhe ka pasur statusin e Municipiumit. Andaj Peja ka trashëgiminë kulturore me të cilën ajo posaçërisht veçohet. Është qyteti më i njohur në Kosovë për nga pasuritë e tij natyrore e sidomos me pjesën malore të Rugovës dhe luginën e Drinit të Bardhë të cilat janë bukuri të veçanta jo vetëm në Kosovë por edhe në Evropë. Bukurit e shumta natyrore dhe pejisazhet natyrore i dhurojnë mundësinë që ky qytet të veçohet si qytet turistik, i gjelbër dhe vital. Zhvillimi hapësinor i Pejës ka filluar që nga pjesa e njohur Gradina në kohën Ilire duke vazhduar në veri-perëndim në të dy anët e lumit Lumbardh, ndërsa Planifikimi hapësinor dhe Urban në Pejë në periudha të ndryshme ka pasur trendë të zhvillimit si pozitive ashtu edhe negative. Vizionet e Ipek şehir plani, Varos, PGJU-ve (Plani Gjeneral Urbanistik) dhe se fundi Plani Zhvillimor Komunal PZHK dhe Plani Zhvillimor Urban PZHU kanë lenë gjurmët e veta të zhvillimit në periudhat dhe 6

7 sistemet e ndryshme administrative. Planet hapësinore dhe urbane që ekzistojnë në Komunën e Pejës datojnë nga viti 1925 ndërsa plani i fundit i hartuar në vitin 2006 është ende aktual. 1.2 Funksionet e HHP Përjetim i natyrës: një mundësi për qytetarët që të përjetojnë mjediset e pasura dhe natyrore, kulturore, arkeologjike, etj. Rekreacion: ofrim i mundësive të llojllojshme për rekreacion në mjedise natyrore; ecje, vrapim, biçiklizëm, tubime shoqërore, ngjarje kulturore. Edukim: HHP mund të shërbejnë edhe si klasa natyrore me mundësi mësimi dhe hulumtimi me nxënës dhe fëmijë të grup moshave të ndryshme. Projektim urban: mjediset përgjatë HP karakterizohen me kufizime në zhvillimet ndërtimore dhe ofrojnë peizazhe dhe vizura të mira, definojnë kufijtë urban, si dhe dekurajojnë zgjerimet e pakontrolluara urbane. Krijimi i trashëgimisë; ruajtja e tipareve të rëndësishme të mjedisit natyror të qytetit të Pejës është prioritet i lartë për qytetarët dhe për ambiciet programore lidhur me shtretërit e lumenjve, korridoret e gjelbërta, ato hekurudhore, rrugore, etj. Organizime kulturore, edukim i publikut për ruajtjen e natyrës, ambientit dhe ngritjen e ndërgjegjes qytetare. Funksionet rregulluese klimatike, ruajtja e llojllojshmërisë së florës dhe faunës, balancim i CO 2, motivim dhe inspirim për kulturë, art, etj. Procesi i hartimit të PMHHP dhe fazat kryesore te tij mund të përshkruhen si në vijim: Inicimi i projektit për përpilimin e planit për menaxhimin e hapësirave publike, Përzgjedhja e grupit koordinues, grupit punues dhe grupit te zgjeruar jo formal, Mbështetja në dokumentet dhe rregulloret strategjike ekzistuese, Hulumtimet dhe të gjeturat ekzistuese, Planifikimi i mirëmbajtjes dhe i investimeve në të ardhmen, Planifikimi i buxhetit vjetor, Hartimi i draftit të parë të planit, Mbajtja e dëgjimeve publike për draft planin për menaxhimin e hapësirave publike, Hartimi i dokumentit final, Aprovimi i planit, Monitorimi dhe raportimi periodik. Bartëse e procesit të hartimit të dokumentit është komuna e Pejës, hartues të projektit janë grupet e formuara me vendim të kryetarit të komunës me mbështetje nga ekspertët e projektit DEMOS. 7

8 (Grafiku me poshte nese mund te bashkangjitet i editueshem qe te mund te intervenohet gjate dizajnimit te dokumentit / siç kemi diskutue edhe me pare? Me duket se virtyti mbeti e beje kete apo jo?) Fig. 1: Procesi i hartimit të PMHHP 1.2 Fushëveprimi i PMHHP Ky plan momentalisht përfshin HHP në zonën urbane me tendencë që në të ardhmen të zgjerohet edhe në territorin e gjerë të komunës së Pejës dhe në bazë të këtij plani 5vjeçar mendohet të realizohet një menaxhim i suksesshëm dhe i qëndrueshëm për hapësirat e hapura publike. 8

9 Me hapësira të hapura publike (HHP) te përfshira ne këtë plan nënkuptohen të gjitha sipërfaqet publike me rëndësi për zhvillimin e jetës shoqërore dhe publike ne qytetin e Pejës si: parqet, sheshet, hapësirat për parkim automjetesh, trotuaret, varrezat dhe hapësirat për rreth objekteve sakrale dhe monumentale, përfshirë ndriçimin publik brenda tyre. Zonat apo fushat e mirëmbajtjes se HHP të konsideruara në këtë dokument mund të përditësohet më tej gjatë cikleve të ardhshme të projektit, e të cilat janë: Mirëmbajtja e gjelbërimit (të ulët, të mesëm, të lartë). Mirëmbajtja e ambienteve të ndërtuara (sheshe, shtigje për këmbësorë dhe sipërfaqe të shtruara). Mirëmbajtja e sipërfaqeve për parkim automjetesh. Mirëmbajtja e rrethojave te HHP. Mirëmbajtja e ndriçimit publik ne kuadër te HHP. Mirëmbajtja e varrezave, etj. Përshkrime standarde ne forme te specifikimeve teknike për fusha te ndryshme të mirëmbajtjes se HHP janë pjese përbërëse e këtij dokumenti (Shtojca 4) Ndarja dhe kategorizimi i HP ne PMHHP Nga hapësirat e tërësishme të hapura publike me të cilat mbulohet territori i komunës së Pejës prej 603km 2, prej të cilit 51% janë zonë malore, 44% zonë rurale dhe rreth 5% urbane, me qëllim të menaxhim më të mirë, ndarjen e territorit e kemi klasifikuar në tri zona hapësinore: - Zona Urbane që përfshin vetëm pjesën e qytetit - Zona Sub-urbane që përfshin edhe rrethinën e qytetit - Zona Komunale,i gjithë territori i komunës përfshirë zonat rurale Duhet të theksojmë se hapësirat e hapura publike mund të zhvillohen në tre nivele të cekura ma lartë por bazuar në strategjinë e boshteve të buta të tre këto nivele kanë lidhshmëri në mes veti prandaj në periudhat afat-mesme ndodh që procesi i punës për zbatimin e hapësirave të reja të hapura publike të jetë i ndryshëm ndërsa mirëmbajtja të jetë e ndarë edhe në mes të nivelit lokal dhe atij qendror Hapësirat publike të përfshira Duke iu referuar planeve të miratuara nga niveli komunal, urban dhe rregullues urban grupi punues gjatë procesit të punës ka bërë klasifikimin e hapësirave të hapura publike të cilat përfshihen në të tri këto nivele territoriale, e ato janë: 1. Parqet, 2. Hapësirat e gjelbërta, 3. Bulevardet, 4. Sheshet, 5. Varrezat, 6. Rrugët dhe trotuaret, 7. Lumenjtë dhe kanalet e hapura, 8. Zonat shtigjet rekreative, 9. Hapësirat pranë objekteve 9

10 edukative (niveli parashkollor - universitar), 10. Parkingjet publike, 11. Hapësirat pranë objekteve kulturore, sportive dhe rinore. Për këtë fazë të planifikimit, hapësirat e përmendura më poshtë e që i përkasin vetëm zonës urbane janë përfshirë në plan dhe vetëm tipologjitë si: i. Parqet. ii. Hapësirat e Gjelbërta. iii. Sheshet. iv. Terrenet Sportive. v. Varrezat Kodimi Me qëllim të organizimit dhe efikasitetit më të mirë në punë, hapësirat publike i kemi koduar si në vijim: Tab. 1: Tipologjite dhe kodet e HHP Nr. Lloji i HHP Kodi referues 1 Parqet P 2 Sheshet SH 3 Bulevardet B 4 Hapësirat e Gjelbërta HGJ 5 Parkingjet PA 6 Rrugë dhe Trotuare RRT 7 Lumenj dhe Kanale të Hapur LK 8 Zonat Shtigjet Rekreative ZSHR 9 Hapësirat pranë Objekteve Edukative HE 10 Hapësirat pranë Objekteve Kulturore, Sportive dhe Rinore HKSR 11 Varrezat V 1.3 Parimet udhëheqëse Parimet për krijimin e hapësirave të hapura publike i bazojmë kryesisht në planet e miratuara, dokumentet e hartuara me politika zhvillimore të qëndrueshme dhe programet tjera ndër sektoriale. Me planin për mirëmbajtjen e hapësirave publike synohet që të gjitha veprimet ndër sektoriale ne komunën e Pejës po ashtu edhe të akterëve tjerë me interes që të harmonizohen dhe të planifikohen në një dokument të vetëm duke krijuar pasqyre të qartë të veprimeve afat mesëm dhe afat gjatë Parimet e planit të hapësirave të hapura publike: 10

11 Disa nga parimet udhëheqëse për menaxhimin dhe mirëmbajtjen e HHP si procese ligjore dhe te planifikimit te komunitetit bazuar ne strategjinë mbi HP si pjesë vitale e kornizës se zhvillimit lokal me qellim te përmirësimit dhe ruajtjes se karakterit te hapësirave ne te cilat qytetaret jetojnë, veprojnë dhe kalojnë kohen e tyre te lire: Mirëmbajtja e te gjitha HP ne gjendje te mire dhe funksionale, Shpërndarja e njëtrajtshme e HP në të gjitha vendbanimet, qofshin ato formale apo jo-formale, Adresimi i drejte i të gjitha çështjeve projektuese dhe operative lidhur me nevojat për mirëmbajtjen e HP, Standardizimi i mirëmbajtjes se rregullt. Në të ardhmen e afërt mund pritet që sistemi ekzistues te avancohet në një stad relativisht të arritshëm dhe i njëjti të adaptohet qoftë për: planifikim, rishikim te kërkesave plotësuese ne mirëmbajtje apo për zhvillimin e hapësirave te reja publike. 1.4 Dokumentet referuese Plani i mirëmbajtjes së hapësirave të hapura publike është produkt i cili bazohet në dokumentet bazë të komunës së Pejës, në ligjet e miratuara nga kuvendi i Kosovës dhe në dokumente tjera relevante si ato të më poshtë: i. Plani Zhvillimor Komunal ; ii. Plani Zhvillimor Urban ; iii. Planet Rregulluese Urbane; iv. Ligji Nr. 03/L-040 për Vetëqeverisjen Lokale, Gazeta Zyrtare e RK / Prishtine: viti III / Nr. 28 / 04 Qershor 2008, Neni 17, paragrafi p, ofrimi dhe mirëmbajtja e parqeve dhe hapësirave publike; v. Ligji për Planifikim Hapësinor (Ligji nr. 04/L-174, 31 korrik 2013); vi. Ligji për Mbrojtjen e Mjedisit Nr. 03/L-025 (Ligji Nr. 03/ L-025, 26 shkurt 2009); vii. viii. ix. Korniza Afatmesme Buxhetore Komunale , Vendimi nr 32/2016, i aprovuar në kuvendin e Komunës me datën 29 Qershor Plani Lokal i Veprimit në Mjedis, si dhe dokumentet evropiane si Green Infrastructure strategy(ndoshta sqarime te shkurtera per leto 4 te fundit?) x. EU Strategjia 2020 për biodiversitet xi. Rrjeti Natura 2000 xii. Agjenda Situata aktuale dhe analiza e HHP Me qëllim të paraqitjes së një pasqyre reale të zhvillimeve të fundit nga sektori i mirëmbajtjes së hapësirave të hapura publike dhe për të plotësuar me të dhëna të standardizuara planin për menaxhimin e hapësirave të hapura publike është bërë një përmbledhje dhe inventarizim detaj i të 11

12 gjitha projekteve të realizuara nga ky sektor për hapësirat publike. Për mbledhjen, identifikimin dhe plotësimin e këtyre të dhënave është përdorë programi QGIS i cili shfrytëzohet nga komuna e Pejës për përgatitjen e të dhënave informative për hapësirat e hapura publike. Fig. 2: Harta me HHP në qytetin e Pejës Kjo pjesë e të dhënave përmban informata të ndryshme dhe analizat e nevojshme për realizimin e punës si: llojin e hapësirës publike, sipërfaqen e trajtuar, llojin e trajtimit, fushën e trajtimit, standardet etj. Në tabelet në vijim do ti gjeni edhe detajet rreth çdo lloji të hapësirës dhe aktivitetet e paraqitura për një mirëmbajtje të standardizuar dhe të qëndrueshme. Tab. 2: Lista e HHP ekzistuese ne qytetin e Pejës Nr. Emërtimi Kodi Sip. në m2 Gjendja Pronësia 1 Administrata HHP-HGJ E mirë Komunale 2 Adrian Krasniqi HHP-HGJ E mirë Komunale 3 Fidanishtja (Ambulanca) HHP-HGJ E mirë Komunale 4 Bulevardi Zatra HHP-HGJ E mirë Komunale 5 Çarshia e Gjatë HHP-HGJ E mirë Komunale 6 Fakulteti I Biznesit HHP-HGJ E mirë Komunale 7 Fidanishte HHP-HGJ E mirë Komunale 8 Haxhi Zeka HHP-HGJ E mirë Komunale 9 Jusuf Gërvalla HHP-HGJ E mirë Komunale 10 Shkëlzen Haradinaj HHP-HGJ E mirë Komunale 11 Korza Skenderbeu HHP-HGJ E mirë Komunale 12

13 12 Korza Nënë Tereza dhe Tefik Çanga HHP-HGJ E mirë Komunale 13 Korza Pikolino HHP-HGJ E mirë Komunale 14 te Kajnaku HHP-HGJ E mirë Komunale 15 Kalaja HHP-HGJ E mirë Komunale 16 Karagaqi HHP-HGJ E mirë Komunale 17 Lapsat HHP-HGJ E mirë Komunale 18 Rreth rrotullimi te Rrokaqielli HHP-HGJ E mirë Komunale 19 Rreth rrotullimi te OSBE HHP-HGJ E mirë Komunale 20 Rreth rrotullimi te Stacioni i Trenit HHP-HGJ E mirë Komunale 21 Rreth rrotullimi te Dulia HHP-HGJ E mirë Komunale 22 Porta Jugore HHP-HGJ E mirë Komunale 23 Porta Veriore HHP-HGJ E mirë Komunale 24 Te Berdakiqt HHP-HGJ E mirë Komunale 25 Te Stadiumi HHP-HGJ E mirë Komunale 26 Kroni HHP-HGJ E mirë Komunale 27 Trafo (Kapeshnicë) HHP-HGJ E mirë Komunale 28 H.Gj. Tonny Blair HHP-HGJ E mirë Komunale 29 Ura e Zallit HHP-HGJ E mirë Komunale 30 Xhamia e Kuqe HHP-HGJ E mirë Komunale 31 Parku Karagaq HHP-P E mirë Komunale 32 Parku Varezat e Gjata HHP-P E mirë Komunale 33 Parku Ibrahim Rugova HHP-P E mirë Komunale 34 Sheshi Korzo HHP-SH E mirë Komunale 35 Sheshi Skënderbeu HHP-SH E mirë Komunale 36 Sheshi Çarshia Gjatë HHP-SH E mirë Komunale 37 Terren Sportiv Studioni HHP-TS E mirë Komunale 38 Terren Sportiv Kosharka HHP-TS E mirë Komunale 39 Terren Sportiv Tenisi HHP-TS E mirë Komunale 40 Terren Sportiv Karagaqi/Partizani HHP-TS E mirë Komunale 41 Varrezat Kakariqit HHP-V E mirë Komunale 42 Varrezat Austro Hungareze HHP-V E mirë Komunale 43 Varrezat Katolike dhe Ortodokse HHP-V E mirë Komunale 44 Varrezat Myslimane HHP-V E mirë Komunale Gjithsej HHP ne Qytetin e Pejës 325, Gjendja e tanishme e HHP Rezultatet e inventarizimit janë paraqitur në hartat e krijuara në aplikacionin QGIS si dhe në formë tabelare (shtojca 1 dhe ajo 2 në këtë dokument), të punuara gjatë fazës se inspektimit. Në të njëjtat janë paraqitur HP me atributet sipas tipologjisë, madhësisë, kualitetit, si dhe sipas frekuentimit nga ana e qytetareve. Gjatë procesit të hartimit të planit për mirëmbajtjen e hapësirave të hapura publike në komunën e Pejës dhe duke u mbështetur në klasifikimin e hapësirave të cilat i kemi marur për bazë kemi arritur në rezultatet si më poshtë: 13

14 Hapësira e përgjithshme publike e trajtuar në plan në zonën urbane në komunën e Pejës është 345, m 2, nga territori prej 603 km 2 sa ka komuna e që për kokë banori është 7.06 m Të dhënat mbi sipërfaqet aktuale te HHP Në tabelën më poshtme, sipas tipologjisë kemi paraqitur hapësirat publike sipas për kokë banori. Tab. 3:Hapësirat e hapura publike sipas tipologjive Nr. HP sipas tipologjisë Sipërfaqja ne m2 Nr. i banorëve Sipërfaqe e HP në m 2 /ban. 1 Hapësirat e gjelbërta 51, , Parqet 129, , Sheshet 18, , Terrenet sportive 9, , Varrezat 136, , Gjithsejtë 345, , Raporti i sip. të HHP në përqindje Parqe 39% 3% 5% 15% 38% Hapësira te gjelbra Sheshe Terrene Sportive Varreza Fig. 3: Raporti i sipërfaqeve ekzistuese të HHP në qytetin e Pejës ne përqindje Siperfaqet aktuale te HHP sipas tipologjive Siperfaqja ne m2 Varreza Terrene Sheshe Hapësira Parqe 9, , , , , Fig. 4: Raporti i sipërfaqeve ekzistuese të HHP në qytetin e Pejës në m Hapësirat për rekreacion pasiv dhe aktiv Në tabelën e më poshte jane paraqitur të dhena mbi ofertën e hapesirave të hapura publike për rekracion pasiv dhe aktiv ne qytetin e Pejes: Tab. 4: Sipërfaqet e HHP për rekreacion pasiv dhe aktiv Nr. ren. HP sipas tipologjisë Sipërfaqja në m 2 Nr. i banoreve Sip. në m 2 /ban. 1 Hapësira të gjelbërta 51, , Parqe 129, , Sheshe 18, , Terrenet sportive 9,289 48, Gjithsejtë HHP për rekreacion 209, ,

15 Siç shihet nga tabela mësipërme oferta aktuale e hapësirave të hapura publike për rekreacion pasiv dhe aktiv për koke banori është 4.28 m 2 e që është dukshëm me e vogël nga standardi i synuar prej 11m 2 /banor. Në të vërtetë, treguesi mbi sipërfaqet në dispozicion për rekreacion do ti afrohet standardit të synuar kur të jenë përfshirë edhe hapësirat të cilat në këtë moment janë në trajtim e sipër, si: bulevardi te Mulliri i Haxhi Zekës, hapësirat gjelbëruese me shtigjet për këmbësorë dhe biçikleta rreth Lumbardhit, shtegu i shendetit dhe panorama (zonë malore), bulevardi i trenit etj. Raporti i sipërfaqeve te HHP për rekreacion pasiv dhe aktiv Terrenet sportive Sheshe Parqe Hapesira të 9, , , Sip. e HHP 129, Fig. 5:Raporti i sipërfaqeve të HHP për rekreacion pasiv dhe aktiv 9% HHP rekreative dhe raporti i sipërfaqeve në përqindje 62% 4% 25% Hapesirat e gjelberta Parqe Sheshet Terrenet sportive Fig. 6:Raporti ne përqindje i HHP per rekreacion pasiv dhe aktiv 2.3 Cilësia dhe ndërlidhja e hapësirave të HHP ekzistuese Komuna e Pejës është duke vazhduar me realizimin e planeve hapësinore ku vend te rëndësishëm zënë edhe hapësirat publike për rekreacion pasiv dhe aktiv për të cilat synohet arritja e standardi të pretenduar. E gjithë kjo po behet duke ndjekur vizionin e qytetit Peja qytet i gjelbër dhe vital ku me zhvillimin e boshteve (Lindje - Perëndim dhe Veri Jug) dhe korridoreve të gjelbërta do të avancohet edhe ndërlidhja e hapësirave publike dhe standardi i planifikuar lidhur me to. (per referim harta te cilen e, mbulushmeria e z.u. me HHP) (Une kam be emerimin dhe radhitjen me numra per hartat dhe tabelat. Harten e permendun ndoshta mund te qesim edhe ketu? Ju lutem nese mund te perditesoni ato te cilat do te shtoni pastaj) Lidhja fillon ne pjesën lindore nga stacioni hekurudhor dhe vazhdon me bulevardin e Haxhi Zekës, Çarshinë e Vjetër e deri tek sheshi Haxhi Zeka për të vazhduar më tej përgjatë lumit Lumbardh me daljen qe do te krijohet tek Gryka e Rugovës gjegjësisht tek vendi i quajtur te Sharra. Kjo pastaj do të plotësohet edhe me zhvillimin e shtegut Panorama i cili do te lidhe qendrën me parkun Karagaqi dhe me zonën tek Sharra, pastaj Levoshën Maja Zezë, duke u kthyer serish qendër të qytetit. Dhe një tjetër zhvillim, i treti, përfshin shtegun nga Maja e Zezë duke e lidhur atë me zonën turistike të Radacit. 15

16 Pra të tri këto zhvillime pritet të ndikojnë në mirëqenien qytetare dhe forcimin e imazhit dhe identitetit te Pejës si një qytet modern turistik. Disa nga këto projekte janë në realizim e sipër ndërsa te tjerat pritet te fillojnë se shpejti. (Ndoshta harta me poshtë, nese mund te kjartesohet me teper duke u rrite, perfshire tekstet) Fig. 7:Shtigjet e gjelberta dhe bulevardet 2.4. Shfrytëzimi i HHP ekzistuese Nga gjetjet e inventarizimit është arritur të krijohet një pasqyrë me e qartë rreth HHP të cilat mirëmbahen nga komuna e Pejës ndërsa nga analiza e gjendjes aktuale të tyre janë nxjerrur përfundimet si ne vijim: Sipërfaqja prej gjithsejtë 345, m 2 të HHP nga tipologjitë e përfshira në këtë e cila mirëmbahet gjatë tërë vitit kalendarik. Mirëmbajtja e HHP që nga paslufta e tutje është bërë nga ndërmarrja publike lokale Ambienti, të cilës gjatë këtij viti (2016), i skadon kontrata e mirëmbajtjes. Në kontratën e deritashme nuk specifikohen në detaje aktivitetet e mirëmbajtjes por megjithatë të njëjtat mirëmbahen sipas planeve vjetore të hartuar nga Drejtoria për punë komunale dhe shërbime publike dhe menaxhohen nga zyrtari përgjegjës për menaxhimin e HHP-ve. Sipas zyrtarëve përgjegjës dhe po ashtu pas vizitave të bëra në terren, është vlerësuar se hapësirat e përmendura e sidomos parqet dhe hapësirat e gjelbërta mirëmbahen mjaft mirë dhe në të gjitha sezonet. Qasja ne HHP është e mirë dhe ato janë të arritshme edhe nga personat me nevoja të veçanta e po ashtu edhe nga shërbimet emergjente. Shfrytëzuesit janë të moshave të ndryshme përfshire te moshuarit, te rinjtë dhe te gjitha grup moshat e fëmijëve sportistet, etj. Ndërsa nevojitet një studim i veçante për të vlerësuar se sa të njëjtat ne detaje plotësojnë kërkesat sipas standardeve aktuale. 16

17 2.5. Analiza e mirëmbajtjes aktuale e HHP Ne tabelën nr. 5, janë paraqitur shpenzimet operative për mirëmbajtjen e hapësirave publike në tre vitet e kaluara gjegjësisht në periudhën Tab. 5:Shpenzimet operative për mirëmbajtjen e HHP në periudhën Nr. Shpenzimet në Shpenzimet në Shpenzimet në HP sipas tipologjisë ren. vitin 2013 vitin 2014 vitin Parqe / hapësira te gjelbërta publike Sheshe / Rrugë dhe trotuare Varreza Ndriçim publik Gjithsej shpenzime operative nëpër vite Shpenzimet operative per mirembajtjen e HHP Vlera ne Euro 200, , , , Shpenz. Op. në vitin 2013 Shpenz. Op. në vitin Shpenz. Op. në vitin Parqe / hapsira te gjelbëra publike Sheshe / Rrugë dhe trotuare Vareza Ndriçim publik Fig. 8: Grafiku i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e HHP ne tre vjeçarin e kaluar Siç shihet në grafikun më lart, trendi vlerave buxhetore të alokuara për mirëmbajtjen e HHP është negativ. Ne këtë moment nuk mund te pohohet nëse i njëjti është reflektuar apo jo si ulje të nivelit të mirëmbajtjes së hapësirave publike. 2.6 Planifikimi i mirëmbajtjes se HHP ne periudhën afatmesme Bazuar në inventarizimin e përmendur të HHP-ve në qytetin e Pejës dhe analizën të cilën grupi punues e ka bërë për përcaktimin e gjendjes aktuale te tyre, është planifikuar mirëmbajtja në detaje për të gjitha tipologjitë e HHP-ve. Plane të veçanta janë bërë në formë gantogrami, në format excel etj për secilën hapësire në veçanti. Një përmbledhje e të dhënave mbi ofertën aktuale te HHP dhe mbi mirëmbajtjen e planifikuar në mënyrë të përmbledhur sipas tipologjive janë paraqitur në forme tabelare dhe në mënyrë grafike këtu ne vijim: 17

18 1) Mirëmbajtja e parqeve Tab. 6: Sipërfaqet dhe shpenzimet operative për mirëmbajtjen e parqeve ( ) Nr. ren. Emri i Parkut Sipërfaqja në m 2 Mirëmbajtja në /m 2 Çmimi nj. /m 2 1 Karagaqi , Varrezat e gjata , Ibrahim Rugova Gjithsejtë për parqe 129, , Parqet -raporti i sip. të hapësirave Karagaqi 6% 3% 91% Varrezat e gjata Ibrahim Rugova Parqet raporti i mirembajtjes ne perqindje Karagaqi 14% 15% 71% Varrezat e gjata Ibrahim Rugova Fig. 9: Raporti i sipërfaqeve të parqeve ekzistuese Fig. 10: Raporti i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e parqeve në përqindje 2) Mirëmbajtja e hapësirave e gjelbërta Tab. 7:Sipërfaqet dhe shpenzimet operative për mirëmbajtjen e hapes. te gjelberta ( ) Nr. ren. Emri i HHP Sipërfaqja ne m 2 Mirëm. në /m 2 Çmimi për njësi /m 2 1 Lapsat , Ura e Zallit , Fakulteti I biznesit Korza (Shkëlzen Haradinaj) , Korzo (pikolino) Kalaja , Jusuf Gervalla 470 1, Stadiumi , Ambulanca (Fidanishte) Karagaqi Haxhi Zeka 927 1, Adrian Krasniqi , Administrata , Bulevardi Zatrat , Çarshia e Gjatë Fidanishte , Korza (Skënderbeu) 609 1, Kajnaku ,

19 19 Tonny Blair 491 1, Xhamia e Kuqe Korza (Nëna Terez& T.Ç) 935 1, Rreth rrotullimi Rrokaqielli 243 mir. priv Rreth rrotullimi OSBE mir. priv Rreth rrotullimi stacioni trenit 92.2 mir. priv Rreth rrotullimi Dulia 315 mir. priv Rreth rrotullimi porta jugore 318 mir. priv Rreth rrotullimi porta veriore 727 mir. priv Te Kroni 112 mir. priv Te Trafo - Kapeshnicë 438 mir. priv Bardakiqi (Përballë) 1150 mir. priv. - Gjithsejtë për hapësirat e gjelbërta 51, , Në tabelën e mësipërme janë përfshirë të gjitha hapësirat e gjelbëruara ndërsa në llogaritje të mirëmbajtjes janë përfshirë vetëm ato të cilat realizohen me buxhet komunal ndërsa ato të cilat mirëmbahen nga kompanitë private nuk janë të përfshira. 19

20 Bardakiqi ( Përballë) Te Trafo ( Kapeshnicë) Te Kroni Rethrotullimi porta veriore Rethrotullimi porta jugore Rethrotullimi Dulia Rethrotullimi stacioni trenit Rethrotullimi OSBE Reth rotullimi Rokaqielli Korza ( Nëna Terez& T.Ç) Xhamia e Kuqe Tonny Blair Kajnaku Korza ( Skenderbeu) Fidanishte Çarshija e Gjatë Bulevardi Zatrat Administrata Adrian Krasniqi Haxhi Zeka Karagaqi Ambulanca (Fidanishte) Stadiumi Jusuf Gervalla Kalaja Korzo (pikolino) Korza (Shkelzen Haradinaj) Fakullteti I biznesit Ura e Zallit Lapsat sipërfaqja në m2 Fig. 11: Paraqitja grafike e sipërfaqeve. te hapësirave gjelbëruese ekzistuese 20

21 Mirembajtja e hapesirave gjelbëruese ne Euro Vlera e mirembajtjes ne Euro Korza ( Nëna Terez& T.Ç) Xhamia e Kuqe Tonny Blair Kajnaku Korza ( Skenderbeu) Fidanishte Çarshija e Gjatë Bulevardi Zatrat Administrata Adrian Krasniqi Haxhi Zeka Karagaqi Ambulanca (Fidanishte) Stadiumi Jusuf Gervalla Kalaja Korzo (pikolino) Korza (Shkelzen Haradinaj) Fakullteti I biznesit Ura e Zallit Lapsat , , Fig. 12: Shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e hapësirave gjelbëruese ne uro 3) Mirëmbajtja e shesheve Tab. 8 Sipërfaqet dhe shpenzimet operative për mirëmbajtjen e shesheve ( ) Nr. ren. Emri i sheshit Sipërfaqja në m 2 Mirëmbajtja në /m 2 Çmimi njësinë /m 2 1 Korzo , Skënderbeu , Çarshia e Gjatë , Gjithsejtë për sheshe , Sheshet -raporti i hapësirave ne përqindje 45% 34% Korzo Skenderbeu Sheshet -shpenzimet operative për mirëmbajtje në përqindje 29% 44% Korzo Skenderbeu 21% Çarshija e Gjatë 27% Çarshija e Gjatë Fig. 13: Raporti i siperfaqeve. te shesheve ekzistuese ne perqindje Fig. 14: Raporti i shpenzimeve operative per mirembajtjen e shesheve ne perqindje 21

22 4) Mirëmbajtja e terreneve sportive Duke ditur se janë vetëm 4 terrene sportive gjithsej dhe duke pasur parasysh shfrytëzimin e larte te tyre, qe te gjitha konsiderohet te jene me prioritet te larte për mirëmbajtje rutinore. Tab. 9: Sipërfaqet dhe shpenzimet operative për mirëmbajtjen e stereneve sportive ( ) Nr. ren. Emri i terrenit sportiv Sipërfaqja në m 2 Mirëmbajtja në /m 2 Çmimi njësi në /m 2 1 Stadioni 5, , Kosharka Tenisit 1, , Karagaqi/Partizani 1, , Gjithsejtë Terrene Sportive 9, , Terenet Sportive -raporti sipas madhësisë në përqindje Terenet Sp. -shpenzimet op. për mirëmbajtje në përqindje 17% 14% 59% Stadiumi Kosharka Tenisit 28% 38% Stadiumi Kosharka Tenisit 10% Karagaqi/ Partizani 27% 7% Karagaqi/ Partizani Fig. 15: Raporti i sipërfaqeve. te terreneve sportive ekzistuese ne përqindje Fig. 16: Raporti i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e terreneve sportive ne përqindje, 5) Mirëmbajtja e varrezave Gjithsej 4 HHP me sipërfaqe te përgjithshme prej 9, m 2 brenda zonës urbane te qytetit te cilat do te mirëmbahen sipas këtij plani. Tab. 10: Sipërfaqet dhe shpenzimet operative për mirëmbajtjen e varrezave ( ) Nr. ren. Emri i varrezave Sipërfaqja në m 2 Mirëmbajtja në /m 2 Çmimi njësi në /m 2 1 Kakariqit 24, , Austro Hungareze 3, , Katolike dhe ortodokse 55, Myslimane 52, Gjithsej varreza 136, ,

23 Varrezat -raporti sipas madhësisë në përqindje 38% 18% 41% 3% Kakariqit Austro Hungareze Katolike dhe ortodokse Muslimane Varrezat -shpenzimet operaive per mirembajtje në përqidnje 40% 18% 33% 9% Kakariqit Austro Hungareze Katolike dhe ortodokse Muslimane Fig. 17: Varrezat - raporti i sipërfaqeve ekzistuese në përqindje Fig. 18: Raporti i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e varrezave ne përqindje Gjate analizës se kontratave te tre vjetarit te kaluar është gjetur se arsye për mos përfshirjen e kësaj tipologjie te HHP ne mirëmbajtje për vitin 2015 shkurtimet e mëdha buxhetore. Siç mund te vërehet nga analiza e mirëmbajtjes se HHP në periudhën e kaluar tre vjeçare, tab. 5, shpenzimet operative për mirëmbajtjen e HHP për vitin 2015 ishin për 40.8% me to vogla ne krahasim me vitin Prandaj edhe mirëmbajtja e këtyre hapësirave kishte mbetur nen kujdesin vullnetar te komuniteteve gjegjëse. Është synim i komunës se Pejës që për rendësin historike që kanë Varrezat Austro-Hungareze të cilat datojnë qe nga viti 1902, ato tek Çarshi Xhamia, tek Xhamia e Kurshumlisë, dhe varrezat tek Xhamia e Tefterdarit, si hapësira te ndodhura ne listën e monumenteve te Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve, ti jepet prioritet i posaçëm gjate planifikimit mirëmbajtjes se HHP në të ardhmen. Tab. 11: Rekapitullimi i shpenzimeve operative për mirëmbajtjen e HHP ( ) Nr. ren. Emri i HHP Sipërfaqja në m 2 Mirëmbajtja në /m 2 Çmimi njësi në /m 2 1 Parqe 129, , Hapësira të gjelbra 51, , Sheshe 18, , Terrene Sportive 9, , Varreza 136, , Gjithsej HHP 345, , Sipërfaqja dhe vlera e mirëmbajtes 150, , , Parqe Mirëmbajtja e HHP sipas tipologjive Hapësira te gjelbra Sheshe Fig. 19: Mirëmbajtja e përgjithshme e HHP sipas tipologjive për periudhën Terrene Sportive Varreza Sip. HHP 129, , , , , Miremb. 31, , , , ,

24 Raporti në përqindje për mirembajtjen e HHP 28% 3% 6% 38% 25% Parqe Hapësira të gjelbra Sheshe Terrene Sportive Varreza Fig. 20: Raporti në përqindje i mirëmbajtjes se HHP sipas tipologjive për periudhën , 2.7 Aktivitetet e përgjithshme në fusha të ndryshme të planifikimit të mirëmbajtjes Me qëllim të arritjes së një organizimi dhe menaxhim më të suksesshëm planifikimi është bërë në detaje dhe për secilën hapësire veçmas. Planifikimi është bërë në format tabelar në formë gantogrami, në excel faqe në të cilën janë dhënë përshkrime të shkurtra të aktiviteteve dhe frekuenca e zhvillimit te tyre ne baza mujore sipas sezoneve. Te njëjtat janë bashkangjitur ne shtojcën 3. Ndërsa përshkrime komplete të specifikuara në detaje dhe për fusha te ndryshme te mirëmbajtjes janë dhënë në shtojcën 4 të këtij dokumenti. Mirëmbajtja është planifikuar në tri fusha kryesore gjegjësisht në pastrimin e hapësirave publike, mirëmbajtjen e gjelbërimit dhe në atë të ambientit te ndërtuar, përmbajtja e të cilave është përshkruar ne vijim: a) Në aktivitetet e pastrimit përfshihen: grumbullimi dhe largimi i mbeturinave, gjetheve, pastrimi i kanaleve te kullimit, pastrimi e grafiteve, i shtigjeve dhe sipërfaqeve te ndërtuara (me kubëza betoni, asfalt, beton, fontana dhe vepra arti, etj). b) Në aktivitetet e hortikulturës përfshihen: ujitja, kositja, mbjellja, plehërimi, ajrosja, dezinfektimi, mirëmbajtja e gjelbërimit të ulët, të mesëm, të lartë, etj. c) Në aktivitetet e mirëmbajtjes se ambientit të ndërtuar në kuadër të HHP siç janë: mirëmbajtje/riparime të vogla ne shtigje, sipërfaqe të ndërtuara, mobilieri urbane, kënde për lojëra fëmijësh, fontana, sisteme të ujitjes, mirëmbajtje për skulptura dhe vepra të tjera arti, mirëmbajtje e ndriçimit publik, etj. 3. Vizioni, objektivat dhe strategjia mbi HHP 3.1 Vizioni i Komunës se Pejës për HHP Komuna e Pejës është njëra nga komunat e Kosovës e cila shquhet për përqindjen e madhe të territorit me gjelbërime si dhe jetë mjaft vitale të banoreve te saj. Andaj edhe vizioni Peja qytet i Gjelbër dhe Vital i cili buron nga Plani Zhvillimor Komunal, i përshtatet mjaft mirë ky vizion, dhe edhe më tutje do të zhvillohet për të ruajtur dhe përparuar një komunë vitale dhe funksionale me të gjitha sektorët aktive për një mirëqenie më të mirë të qytetareve. 24

25 Ne mënyrë që të ofrojë vizionin për HHP në qytetin e Pejës, grupi punues ne bashkëpunim me grupin koordinues ka zhvilluar objektivat e përgjithshme të përmendura me poshtë si dhe strategjinë për arritjen e tyre: 1) Të ofrojë Hapësira Publike me qasje të mirë, të ndërlidhura mirë, shumë funksionale dhe të dallueshme/identifikuese. 2) Te menaxhojë me kualitetin e HHP në mënyrë që të sigurojë që ato të jenë tërheqëse dhe të sigurta për të gjithë shfrytëzuesit. 3) Të mbështesë dhe të promovoje në mënyre aktive partneritetin dhe përfshirjen e komunitetit. 3.1 Synimet dhe objektivat specifike Synimi1: Përmirësimi i nivelit të mirëmbajtjes se HHP në qytetin e Pejës Objektivi 1: Aplikimi i mirëmbajtjes se HHP sipas planit të sapo hartua Objektivi 2: Revitalizimi i gjelbërimit në HHP ekzistuese; përpunimi i sipërfaqeve me shenja degradimi si sipërfaqet me bar tek parku i vogël ne qytet, renovimi i këndit të lodrave tek parku Karagaq, riparimet ekstezive të mobilerisë urbane të degraduar në të njëjtin park për të vazhduar pastaj me mirëmbajtje rutinore. (keto me sa kam verejte gjate vizitave ne terenet e permenduna, ndoshta ju mund te shtoni te tjera?) Objektivi 3: Përfshirja e hapësirave te reja nga zona urbane dhe ajo rurale ne planin e mirëmbajtjes. (eventualisht te jepen siperfaqet e planifikuara per tu shtue ne trevjeçarin e ardhshem / mund te merren nga plani i investimeve) Synimi 2:Promovimi i vazhdueshëm i HHP Objektivi 1: Sensibilizimi i qytetareve, komunitetit dhe shoqërisë civile për mirëmbajtjen e HHP ne periudhën afatmesme te planifikuar. Objektivi 2: Publikimi i planeve te hartuara dhe mbledhja e ideve, kërkesave dhe propozimeve nga ana e qytetareve lidhur me mirëmbajtjen e HHP. Objektivi 3: Përgatitja e përshkrimeve standarde dhe e specifikimeve teknike për mirëmbajtjen e HHP dhe atë ne te gjitha fushat e mirëmbajtjes në mënyrë që të shërbejnë si udhëzime dhe si kritere matëse për vlerësimin e mirëmbajtjes se aplikuar. 4. Plani Financiar për Mirëmbajtjen e HHP Plani vjetor i mirëmbajtjes është i bazuar ne buxhetet aktuale për krijimin e mundësisë për të ofrohen cilësi ne nivel te kënaqshëm te HHP. Pikënisja e planit financiar është të mundësohet mbulimi i kostove të mirëmbajtjes për aktivitetet e planifikuara vjetore te mirëmbajtjes. Plani për 25

26 mirëmbajtjes për periudhën e planit përfshin të gjitha hapësirat publike ekzistuese po ashtu edhe te gjitha kostot e mirëmbajtjes se HHP te cilat do te ndërtohen ose investimet e reja në hapësirat si pjesë e planit Investiv për periudhën e planit. Hapësirat e reja të investuara do të përfshihen në planin e mirëmbajtjes në periudhën e planifikuar. Hapësirat hapura publike në vitin 2016: Sipërfaqet e HHP aktuale përbehen prej m 2 ; Numri i hapësirave hapura publike janë 43; Vlera e përllogaritur e kostove vjetore e hapësirave te mirëmbajtura ja uro; Vlera mesatare mujore e kostove të mirëmbajtjes për një HHP janë uro; Ambienti i ndërtuar e kostove te mirëmbajtjes janë në vlerë prej uro, (11.0 % nga totalit te kostove vjetore); Aktivitetet e Pastrimit e kostove të mirëmbajtjes janë ne vlerë prej uro (42.3 % nga totalit te kostove vjetore); Aktivitetet e Hortikulturës e kostove të mirëmbajtjes janë në vlerë prej uro (46.7% nga totalit te kostove vjetore). 26

27 Tab. 12: Tabela përmbledhëse e mirëmbajtjes se HHP Tabela përmbledhëse e mirëmbajtjes e HHP Numri I Hapësirave 43 Vlera e vjetore e mirëmbajtjes 146,948 Vlera e mesatare mujore e mirëmbajtjes 12,246 Ndarja e mirëmbajtjes ne Në %Numri Euro Në % Euro m² Në % m² Numri HPP kategori HPP Gjelbërim 60, % 54, % % Park 31, % 129, % 3 7.0% Shesh 33, % 18, % 3 7.0% T.Sportive 4, % 9, % 4 9.3% Varreza 17, % 136, % 4 9.3% Total 146, % 348, % % Kosto mesatare per 1 m² Gjelbërim Park Shesh T.Sportive Varreza Kosto per 1 m² Kosto Vjetore Q1 Q2 Q3 Q4 Total Ne % Gjelbërim 11,719 31,236 13,087 4,227 60, % Park 8,840 14,341 5,516 3,270 31, % Shesh 4,272 15,430 9,613 3,715 33, % T.Sportive 75 2, , % Varreza 3,907 6,770 4,165 2,812 17, % Total 28,813 70,704 33,298 14, , % Ne % 19.6% 48.1% 22.7% 9.6% 100.0% Sipërfaqeve te mirëmbajtura Ne Euro Në m² Per njesi/ m²/ Jan- Qersh/2016 Korik- Dhjetor/2016 Jan- Qersh/2016 Korik- Dhjetor/2016 AN-Ambienti I ndërtuar 16, , % 3.8% AP-Aktivitetet e Pastrimit 62, , ,769 27, % 44.1% H-Aktivitetet e Hortikulturës 68,567 1,026, ,142 19, % 28.3% Total 146,948 1,725, ,517 47, % 32.3% Kosto e mirëmbajtjes Gjelbërim 60,269 62,077 63,939 65,858 67,833 Park 31,967 32,926 33,914 34,931 35,979 Shesh 33,030 34,021 35,041 36,093 37,175 T.Sportive 4,027 4,148 4,272 4,400 4,533 Varreza 17,655 18,184 18,730 19,292 19,871 Total 146, , , , ,391 Norma e rritjese 3.0% 3.0% 3.0% 3.0% 4.1. Nevoja për buxhet për mirëmbajtje Kostot e mirëmbajtjes se HHP janë të bazuara në bazë të aktiviteteve të domosdoshme dhe të nevojshme për mirëmbajtjen e tyre. Te gjitha hapësirat janë të vlerësuara individualisht me të gjitha veçoritë e hapësirave duke aplikuar kostimin e të gjithë faktorëve me ndikim në mirëmbajtje. Për planifikimin e kostove të mirëmbajtjes janë përcaktuar tre grupe e kostove, të cilat mundësojnë njohjen dhe kontrollin e kostove te HHP-ve. Kostot e bazuara ne grupe janë : 27

28 AN-Ambienti i ndërtuar. AP-Aktivitetet e Pastrimit. H-Aktivitetet e Hortikulturës. Kostot e mirëmbajtjes të bazuara në kategori për vitin 2016: AP-Aktivitetet e Pastrimit janë kosto të cilat marrin pjesë në vlerë prej uro e shprehur në përqindje 11.0%. AP-Aktivitetet e Pastrimit janë më të përfaqësuara në kuadër të grupit në vlerë uro, e shprehur në përqindje 42.3% nga totali i shpenzimeve për vitin Kostot e pastrimit kanë pjesëmarrje më të madhe në kostot e përgjithshme. H-Aktivitetet e Hortikulturës. Kostot e hortikulturës janë më të përfaqësuara në kuadër të grupit në vlerëë uro e shprehur ne përqindje 46.7% nga totali i shpenzimeve për vitin Rrjedha e parasë e kësaj kategorie është intensive ne periudhat mars-shtator. Tab. 13: Mirëmbajtja ne baze kategorive kryesore për vitin 2016 Kategoria Total Ne % AN-Ambienti I ndërtuar 16, % AP-Aktivitetet e Pastrimit 62, % H-Aktivitetet e Hortikulturës 68, % Total 146, % Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore për vitin ,154 68,567 16,227 AN-Ambienti I ndërtuar/ 11.0% AP-Aktivitetet e Pastrimit/ 42.3% Fig. 21: Mirëmbajtja në bazë të kategorive për vitin 2016 H-Aktivitetet e Hortikulturës/ 46.7% Kostot e mirëmbajtjes, të shprehura në muaj ofrojnë informacione të shpërndarjes së tyre në baze të kategorive dhe shprehin efektet e sezonalitetit, e në veçanti grupi i kostove të mirëmbajtjes së Hortikulturës. Kuartali i Parë i kostove të mirëmbajtjes është uro, i shprehur në përqindje të vlerës totale të shpenzimeve vjetore është 19.6%. Kuartali i Dytë i kostove të mirëmbajtjes është uro, i shprehur në përqindje vlerës totale te shpenzimeve vjetore është 48.1% 28

29 Kuartali i Tretë i kostove të mirëmbajtjes është uro, i shprehur në përqindje vlerës totale të shpenzimeve vjetore është 22.7%. Kuartali i Katërt i kostove të mirëmbajtjes është uro, i shprehur në përqindje vlerës totale të shpenzimeve vjetore është 9.6%. Tab. 14: Mirëmbajtja e HHP sipas quartaleve Kategoria Q1 Q2 Q3 Q4 Total Gjelbërim 11,719 31,236 13,087 4,227 60,269 Park 8,840 14,341 5,516 3,270 31,967 Shesh 4,272 15,430 9,613 3,715 33,030 T.Sportive 75 2, ,027 Varreza 3,907 6,770 4,165 2,812 17,655 Total 28,813 70,704 33,298 14, ,948 Ne % 19.6% 48.1% 22.7% 9.6% 100.0% 70,704 28,813 33,298 14,132 Q1/19.6% Q2/48.1% Q3/22.7% Q4/9.6% Fig. 22: Kosto e mirëmbajtjes bazuar në kuartale për vitin 2016 Tab. 15: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore(Mujore) Kategoria Total Ne % AN-Ambienti i ndërtuar ,690 1,057 11, , % AP-Aktivitetet e Pastrimit 4,551 2,884 4,061 7,501 3,185 12,588 5,757 4,928 3,567 5,129 4,589 3,416 62, % H-Aktivitetet e Hortikulturës ,597 20,923 7,240 6,381 5,890 5,951 6, , % Total 4,566 2,899 21,348 29,482 22,119 19,104 11,782 11,013 10,503 6,097 4,604 3, , % Ne % 3.1% 2.0% 14.5% 20.1% 15.1% 13.0% 8.0% 7.5% 7.1% 4.1% 3.1% 2.3% 100.0% Nga analiza e kostove të mirëmbajtjes në bazë të kuartaleve, mund të vërejmë se kostot janë më të përqendruara në periudhat e Kuartalit 1-rë dhe 2-të të vitit, meç rast vlera e kostove për ketë periudhe është uro, ose e shprehur ne përqindje 67.7% nga kostot e përgjithshme në nivel vjetor. Tab. 16: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore(Kuartale ) Kategoria Q1/2016 Q2/2016 Q3/2016 Q4/2016 Total Ne % AN-Ambienti i ndërtuar 2,720 12, , % 29

30 AP-Aktivitetet e Pastrimit 11,496 23,273 14,251 13,134 62, % H-Aktivitetet e Hortikulturës 14,597 34,544 18, , % Total 28,813 70,704 33,298 14, , % Analiza e kostove te mirëmbajtjes në nivel gjysmë vjetor janë të përqendruara në pjesën e parë të vitit në vlerë 94, uro e shprehur në përqindje 69.6%. Ndikimi buxhetor nuk ka ndonjë rol me rendësi në mbulimin e kostove sepse pjesa më e madhe e kostove të mirëmbajtjes janë në kuartalin e dytë e të tretë e cila nënkupton mundësinë e përmbushjes se obligimeve financiare nga buxheti komunal i planifikuar (tabela 4). Tab. 17: Mirëmbajtja ne baze kategorive kryesore(gjysmën-vjetore) Kategoria Jan- Qersh/2016 Korik- Dhjetor/2016 Total Ne % AN-Ambienti I ndërtuar 15, , % AP-Aktivitetet e Pastrimit 34, , , % H-Aktivitetet e Hortikulturës 49, , , % Total 99, , , % Në % 67.7% 32.3% 100.0% 49,142 15,607 34,769 27,385 19, AN-Ambienti I ndërtuar AP-Aktivitetet e Pastrimit H-Aktivitetet e Hortikulturës Jan-Qersh/2016 Korik-Dhjetor/2016 Fig. 23: Kostot e Mirëmbajtjes-2016 ne bazë të kategorive Kostot e mirëmbajtje e HHP-ve janë të ndikuara nga sipërfaqet dhe nga aktivitet e ndërmarra në kuadër të mirëmbajtjes së tyre. Ne nivele te komunës janë m 2 të HHP-ve të të gjitha kategorive, e të cilat i nënshtrohen mirëmbajtjes te financuara nga buxheti komunal. Gjelbërimi ka sipërfaqe prej m 2, e shprehur ne përqindje 15.7% nga totali i sipërfaqeve të mirëmbajtura, kanë kosto vjetore prej 60, uro dhe me kosto mesatare për metër katror në vlerë prej uro. Parqet kanë sipërfaqe prej m 2, e shprehur ne përqindje 37.3% nga totali i sipërfaqeve të mirëmbajtura, kanë kosto vjetore janë 31, uro dhe me kosto mesatare për metër katror në vlerë prej uro. 30

31 Sheshet kanë sipërfaqe prej m 2, e shprehur ne përqindje 5.3% nga totali i sipërfaqeve të mirëmbajtura, kanë kosto vjetore prej 33, uro dhe kosto mesatare për metër katror në vlerë prej uro. Terrenet sportive kane sipërfaqe prej m 2, e shprehur në përqindje 2.7% nga totali i sipërfaqeve të mirëmbajtura, kanë kosto vjetore prej 4, uro dhe kosto mesatare për metër katror në vlerë prej uro. Varrezat kane sipërfaqe prej m 2, shprehur në përqindje 39.1% nga totali i sipërfaqeve të mirëmbajtura, kanë kosto vjetore në vlerë prej 17, uro dhe kosto mesatare për metër katror prej uro. Tab. 18: Mirëmbajtja në bazë të kategorive kryesore për vitin 2016 Kategoria Ne uro Sipërfaqe m² Kosto-1 m² Sipërfaqe m²/në % Në uro% Gjelbërim 60, , % 41.0% Park 31, , % 21.8% Shesh 33, , % 22.5% T. Sportive 4, , % 2.7% Varreza 17, , % 12.0% Total 146, , % 100% 60,269 31,967 33,030 17,655 4,027 Gjelbërim/41.0% Park/21.8% Shesh/22.5% T.Sportive/2.7% Varreza/12.0% Fig. 24: Kostot e mirëmbajtjes për kategoritë e HHP për vitin 2016 Tab. 19: Mirëmbajtja ne baze kategorive Kryesore ne uro Kategoria Gjelbërim Park Shesh T.Sportive Varreza Total Ne % AN-Ambienti I ndërtuar 9, , , , , % AP-Aktivitetet e Pastrimit 17, , , , , , % H-Aktivitetet e Hortikulturës 33, , , , , , % Total 60, , , , , , % Ne % 41.0% 21.8% 22.5% 2.7% 12.0% 100.0% 4.2. Kostot e planifikuar e mirëmbajtjes se HHP për periudhën Kostot e planifikuar te mirëmbajtjes për periudhën e planit janë te bazuara në kostot e vlerësuara për vitin 2016, e të cilat janë bazë për projektimin e kostove në periudhën e planit. Norma e rritjes së 31