1 QERSHORI. 1 Qershori Dita e fëmijëve. Prishtinë. Ese. Poezi. Kuriozitete. Aktivitete SH.F.M.U PJETËR BOGDANI. Rr. Antigona Fazliu

Transcription

1 1 Qershori Dita e fëmijëve Ese Poezi Kuriozitete Aktivitete Redaksia: Krenare Basha Fitore Berisha 1 QERSHORI Vlora Bilalli Rea Mehmeti Njomza Hajredini Erisa Mehmeti SH.F.M.U PJETËR BOGDANI Prishtinë Rr. Antigona Fazliu shkollapjertebogdani.weebly.co m

2 Për vogëlushët, për fëmijët tanë! Përsëri erdhi dita juaj të dashur fëmijë! Të dashur fëmijë dhe ju prindër, ju ftojmë të jeni pjesë e revistës sonë në çdo numër te saj. 2

3 Children s Day is about treasuring our children, including: Sharing love and affection Listening and talking Praising and encouraging Exploring new experiences 3

4 1 Qershori - Dita e fëmijëve Fëmiu, kjo qenie engjëllore për të cilën secili çift ëndërron ta ketë. Fëmiu jo vetëm që është fryt i dashurisë, por është edhe shembull i çiltërsisë e simbol i ardhmërisë. Fëmijët janë krijesat më të pafajshme, më të dashura e më të pastërta, janë poashtu edhe pasqyrë e prindërve të tyre. Sot, në botë fëmijët jo gjithkund kanë mundësi t i shijojnë vitet e pafajsisë. Bota, sa e bukur, është edhe e pamëshirshme me fatet e shpirtërave që jetojnë në të. Sot, një pjesë e vogëlushëve duhet t i kalojnë vitet më të bukura në zona lufte, të rrethuar nga rrënojat, me plumba mbi kokat e tyre, e me kufoma nën këmbët e tyre. Një pjesë e tyre kanë mbetur jetim, e për ta çdo ditë që kalon, është një ditë më shumë vuajtje. Vallë, a për këtë janë bërë ata fëmijë?! Të vuajnë? Do të lejonin ata gjëra të tilla të ndodhnin sikur t i pyeste ndokush? Po fëmijët në vendin tonë? A thua do të donin të ishin krahë pune për familjet e tyre sikur të pyeteshin? A thua do të donin që të ishin të pabarabartë me bashkëmoshatarët e tyre? Mbase të jesh i rritur i kupton gjërat më ndryshe, mirëpo vendimet e të rriturëve po i prekin edhe fatet e fëmijëve. Po sikur t u lejohet fëmijëve e drejta për të marrë pjesë në krijimin e të ardhmes së tyre, me çiltërsinë e me ëndërrat e tyre, bota do ishte një vend më i bukur. Dashuria do të mbizotëronte në vend të urrejtjes, kopshtet do të ekzistonin në vend të rrënojave, do shpërndaheshin lulet në vend të plumbave. Fëmijët janë vërtetë të sinqertë. Ndoshta të rriturit kanë nevojë të ulen e t i dëgjojnë më shpesh! Ndoshta, edhe duhet të mësojnë nga ta. Ndoshta duhet të ëndërrojnë bashkë me ta! Ndoshta atëherë, dhe vetëm atëherë do ta kishim botën një vend më të mirë! Ndoshta do të kishte shumë më shumë dashuri mes njerëzve, e besa edhe barrierat do të binin, sepse një fëmijë nuk lind racist e me urrejtje për grupe të caktuara njerëzish, por në fakt i merr ato bazuar në atë që sheh tek të rriturit rreth tij. Andaj, a nuk të ishte më e mirë që të bëhej e kundërta - të rriturit të mësonin mëshirën dhe dashurinë nga fëmijët e tyre? Të dëgjosh fëmijët në mënyrë aktive është njëra ndër mënyrat më të mira për tu treguar atyre se i doni. Prindërit ndonjëherë kalojnë shumë kohë duke u brengosur për sigurinë dhe vendimet e fëmijëve të tyre përderisa ata rriten dhe pavarësohen, saqë harrojnë të bëjnë një prej gjërave më të thjeshta për t i treguar fëmijëve që ju i doni: Dëgjimin. Të gjithë krijojnë marrëdhënie nëpërmjet komunikimit. Duke folur dhe duke dëgjuar, ju arrini ta njihni një person dhe e krijoni një lidhje me atë person. Vetëm atëherë kur vërtetë t i dëgjoni fëmijët dhe pikëpamjet e tyre, dhe t i merrni ato pikëpamje afër zemrës, fëmiu do të ndihet i dashur e i respektuar. Fëmijët duhet të kenë të drejtë të marrin pjesë në vendimet të cilat determinojnë jetën dhe të ardhmen e tyre. Atyre duhet t u ipet mundësia që të shprehin mendimin e tyre. 4

5 Sidoqoftë, kjo nuk duhet që të jetë absolute, mirëpo duhet bërë varësisht nga maturia dhe rëndësia e çështjes. Jo të gjitha vendimet që një fëmijë i merr janë në të mirë të tij, dhe do të mbështeten nga prindërit e tij dhe të rriturit në përgjithësi. Për shembull, një fëmijë nuk mund të vendosë të mos shkojë në shkollë. Për të mirën e tij, ai duhet të bindet se shkolla është detyrim që duhet ta ndjekë. Erisa Mehmeti IX/1 5

6 Festuam më ndryshe Këtë vit, Ditën e shkollës, e festuam më ndryshe se përpara. Me 3 mars 2016, në ambientet e shkollës, u mbajt manifestimi Eja edhe ti në shkollë, një mjuzikël që bëri bashkë nxënës, prindër, arsimtarë, drejtorë shkollash e zyrtarë komunalë. Në Eja edhe ti në shkollë erdhi edhe drejtoresha e Arsimit e Komunës së Prishtinës, znj. Arbërie Nagavci, e cila edhe i përshëndeti pjesëmarrësit e manifestimit, ndërsa nxënësit dhe mësimdhënësit i përgëzoi për punën që po bëjnë si në procesin mësimor, ashtu edhe në aktivitetet e shumta që po zhvillojnë. Edhe drejtoresha e shkollës, Jehona Oruqi, pasi u uroi mirëseardhje të gjithëve, tha fjalë shumë të mira për nxënësit, për arsimtarët dhe për prindërit. Mjuzikli Eja edhe ti në shkollë ngërtheu në vetvete këngë, recitim, vallëzim, ekspozitë e balet. Sharm të veçantë këtij mjuzikli i dha kitara e Drilonit, kënga e Arizonës, monologu i Oltit dhe Dredhëzës, dialogu i Blendës dhe Arnitit, si dhe pika e baletit e më të vegjëlve. Të gjithë u ndanë të kënaqur me programin e po ashtu edhe me koktejin në fund të programit. U kënaqën edhe nga fakti se Ditën e Shkollës e shënuam më ndryshe se përpara... 6

7 7

8 8

9 South East Europe Aktiviteti jashtëkurrikular Sipërmarrja e Lirë (Sipërmarrësit e nesërm gjenden në shkollat e sotme) Projekti SEECEL ka si qëllim parësor edukimin e nxënësve me aftësitë sipërmarëse. Ky projekt realizohet në kuadrin e pilotimit të futjes së këtyre njohurive në kurrikulën e arsimit. Misioni i qendrës është që të shërbejë për harmonizimin e praktikave e të mësuarit gjatë gjithë jetës në përputhje me praktikat e Bashkimit Evropian. Përmes këtij aktiviteti nxënësit do të aftësohen: të ndërmarrin iniciativa sipërmarrëse, në situata të vlerësuara nga vetë nxënësit, të punojnë individualisht e të bashkëpunojnë në grup në lidhje me një veprimtari të caktuar, për të arritur rezultate sa më të mira, të marrin vendime në lidhje me menaxhimin e projekteve të hartuara e të zbatuara nga nxënësit. Shkolla jonë, si pjesë e këtij projekti me përfaqësueset koordinatore drejtoresha Znj. Jehona Oruqi si dhe ars. Krenare Basha realizuan një mori aktivitetesh, me fokus të veçantë zhvillimin dhe ngritjen e platformës për mësim në ndërmarrësi dhe të gjitha këto aktivitete janë realizuar dhe financuar po nga ky projekt në vlerë prej 2000 euro. Ndër aktivitetet më të rëndësishme janë: Grupi i Gjelbër i shkollës mbajti trajnim vetëdijësues për procesin e reciklimit. Aktivitete të ndryshme për Ditën Botërore të Mbrojtjes së Mjedisit. Trajnim i organizuar për nxënësit (si të bëhen ndërmarrës të mirë dhe të ndërtojnë biznese të shëndosha). Përgatitja e ushqimeve nga nxënësit (të hollat janë dhënë për bamirësi). 9

10 Po ashtu, në mënyrë që vizitat e të mësuarit të jenë sa më efektive dhe për t'u informuar dhe për të mësuar më shumë në lidhje me kurrikulat e shteteve të rajonit që janë pjesë e projektit, më , vizituam shkollën Sair Nedim në Stamboll - Turqi. Një nga aktivitetet ishte edhe shkëmbimi i ideve tona, njohja me diversitetin e tyre kulturor si dhe për mundësitë e bashkëpunimit në të ardhmen. Shpresojmë dhe besojmë se edhe në të ardhmen do të kemi bashkëpunime të tilla të cilat janë në të mirë të nxënësve, shkollës dhe komunitetit në përgjithësi. 10

11 Akademia e Kosovës për Edukimin për Qytetari Demokratike dhe Edukimin për të Drejtat e Njeriut Akademia e Kosovës në Edukimin për Qytetari Demokratike dhe Edukimin për të Drejtat e Njeriut, organizuar nga KEC Pjesëmarrës të shkollës sonë në këtë akademi ishin: znj. Jehona Oruqi drejtore e shkollës, kryetari i këshillit drejtues në cilësinë e prindit z.nusret Pllana dhe ars. e mat. Shyhrete Malushaj. Qëllimi i kësaj akademie ishte që të zbatojmë plane mësimore të Edukimit për Qytetarinë Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut në praktikën shkollore duke përdorur seritë e mësimdhënies, konceptet, metodat dhe modelet. Pas kthimit nga akademia kemi filluar me aktivitete të ndryshme lidhur me temën për të cilën ishim përcaktuar gjatë akademisë. Toleranca në mes moshatareve Me është bërë informimi i Këshillit të mësimdhënësve ku u zgjodhën përfaqësuesit e aktiveve profesionale. Pastaj u bë identifikimi i grupit punues për të trajnuar aktivet profesionale. 11

12 Pastaj me datën kemi mbajtur një takim me Këshillin Drejtues dhe Këshillin e Prindërve, ku u njoftuan me projektin në fjlaë i cili ka për qëllim krijimin e një klime të përshtatshme në shkollë përmes kultivimit të tolerancës mes bashkëmoshatarëve. Me kemi bërë ndarjen dhe delegimin e detyrave ku kemi formuar ekipin e EQD EDNJ. Prej datës deri me është kryer puna në grupe me përfaqesuesit e aktivit profesional. Ndërsa nga data janë realizuar orët mësimore lidhur me edukimin qytetar. Për nder të Ditës së Shkollës me 7 mars, kemi vendosur që, për ngjyrosjen e sallës së edukatës fizike, të angazhohen nxënësit të cilët janë më pasiv në mësime dhe në aktivitetet tjera të shkollës. Këto aktivitete dëshmojnë diversitetin dhe pluralizmin, si mund të jetojnë njerëzit së bashku në mënyrë paqësore. 12

13 28 Nëntori Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë ka ndodhur shumë më parë. Emocioni është gjithmonë i njëjtë.nuk ndalet hovi i gëzimit, edhe sikur të kalojnë mijëra vite. Historia shkruan për ne...jemi të parët në Ballkan... Me gjak dhe vetëm me gjak shkruhet historia e vendit tonë, i cili përjetoi një sundim pesëshekullor, por nuk u zhduk. Ne jemi akoma,ne jetojmë,ne jemi të pavarur. Jemi popull me motive të larta dhe me një krenari të pathyeshme, e cila nuk na gjunjëzon asnjëherë. E si mund të jesh shqiptar e të mos jesh krenar?! Me vite të tëra kemi qenë të robëruar, të shkelur e të cënuar, ndërsa sot gëzojmë liri të plotë, por pas kësaj lirie fshihen shumë dhimbje,lotë e pikëllim. Shpeshherë mundohem t i gris copëzat e ditarit tim. Nuk dua që të mbeten këto mbishkrime të liga, por nëse ato i bëj grimca, ç'ti bëj zemrës? A ta mbys dhe atë? Nuk mundem. Sado që mundohem që të mos kujtoj asgjë, është zemra ajo e cila na sjell kujtime, është mendja ajo që flet para se të them të vërtetën. PAVARËSI! Këtë emër ka 103 vjet që po e thërrasim, por ka mijëra vjet që luftuam për ta fituar.tash po bëhen 103 vjet me këtë emër,nëpër çdo fjalor,me gjak të shenjtë të shtrirë nëpër çdo tokë. E nuk e di a ia vlen të quhet një ditë e tillë, festë, përkujtim apo porosi?! Flamuri ynë është flamuri më i bukur në botë.ai përmbledh kujtimet e shkruara të një kombi. Do të vijnë shumë e shumë festa e përvjetorë të këtij nëntori të zbukuruar, por Kosova dhe Shqipëria gjithmonë do të jenë një. Prandaj çdo fjalë është e kotë për të përshkruar një popull, siç janë shqiptarët, mendoj se jemi popull i zgjedhur nga vetë Zoti. Pavarësisht asaj se jemi të ndarë,ne jemi dhe do të mbetemi një, derisa vetë Toka do të sillet,derisa Zoti fatin e jetës ta ndryshojë. PRANDAJ, GËZUAR SHQIPTARË ANEMBANË! RRINI KRENARË ME NJË POPULL BUJAR, TREGOJINI BOTËS SE JEMI SHQIPTARË! Erisa Mehmeti IX/1 13

14 E drejta ime për arsim Sa me fat qe jemi! Zgjohemi çdo mëngjes dhe nisemi për atje. Atje ku hapet një derë e re drejt së ardhmes, ku hap pas hapi do të zhvillohemi e do të krijojmë një ide mbi atë që na pret përpara. Nxitja për jetë është qëllimi.atë që duam ta prekim, por duhet punë për këtë.arsimi është hapi i parë dhe më i rëndësishëm për një jetë të mirë.sot jemi fëmijë me një ide ne kokë dhe një dëshirë në zemër. Me një vizion që do ta ndjekim deri në ditën që do të kthehet në realitet, prandaj shkolla i ka gjithnjë dyert të hapura. Jemi ne ata që duhet të vazhdojmë për të krijuar një jetë dhe zgjidhje për veten. Mbi të gjitha, janë njerëzit brenda shkollës mësimdhënësit tanë, që na shtyejnë të japim më të mirën tonë. Janë shokët e mirë, të cilët shohin bukurinë tonë të fshehur dhe na mësojnë si ta shfaqim atë. Janë mësimdhënësit, ata që ndajnë një copë nga dija e tyre për secilin prej nesh. Një shkollë është e mbushur përplot, me mijëra ide, me mijëra talente, me shumë mendje të mëdha të personave të vegjël që me shumë përkushtim një ditë do të arrijnë të shkëlqejnë. Ndoshta ne i njohim ata, mirëpo ndoshta ne do të jemi ata. Unë jam një vajzë e vogël, që e di çfarë dua. Shoh një të ardhme të ndritshme.po më merr me vete, më bën ta ndjek. Unë vrapoj, ndoshta do të rrëzohem. Por, a mund të ngrihesh pa u rrëzuar?!a mund të mësoj pa gabuar?!a mund të arrijë atë që dua pa provuar?! Unë do të provoj, sepse e di që do t ia vlejë. Nuk kam frikë se do të humb, por kam shpresë se do të fitoj.ëndrrat e mia më çojnë atje ku mund të rri vetëm duke mësuar. Imagjinoje jetën pa arsim. Do të ishte vyshkur si një lule dhe e zbrazët si një oqean pa dallgë. Sa të pafat janë ata që nuk arritën kohën, ku arsimimi është e drejtë elementare e secilit. Para nesh kishte nxënës që fshehurazi, duke mbajtur mbi supe frikën e vdekjes, i drejtoheshin shkollës. Dhe, gjithnjë duke shpresuar se atje do të gjenin një të ardhme të bukur komplet ndryshe nga e tashmja që kishin. Mësonin shkrim e lexim, të paditur nuk donin që të mbeteshin. E lirinë e kërkonin në çdo paragraf që e lexonin. Sikur ne ta dinim vlerën e arsimit, aq shumë sa ata e dinin! Duhet ta shfrytëzojmë çdo moment, të arsimohemi, sepse edhe minuti, sado i vogël të jetë, ka peshën e tij. Prej minutave formohen orë, prej orëve- ditët dhe më pas çdo gjë rrjedh si një lumë i vrullshëm. Një lumë merr me vete shumë gjëra dhe nuk i kthen ato pas. Erisa Mehmeti IX/1 14

15 Fjala nënë Në këtë botë nëna është personi më i dashur. Ajo më lindi, më rriti, u kujdes e kujdeset ende për mua. Në hidhërim, është ajo që më del në krah, në gëzim, është ajo që feston bashkë me mua. Ishte nëna që m i mësoi hapat e parë, ishte nëna që më mësoi fjalën e parë.sa herë rrëzohesha, ishte ajo që më zgjaste dorën.ishte nëna që më edukoi, më rregulloi e më ushqeu.edhe pse vitet e saj po shtohen dhe forcat po i pakësohen, ajo përsëri kujdeset për mua si në fëmijëri. Nëna është një kopsht, ku lulet e saj sjellin lumturi në zemrat e fëmijëve.është si zgjua, që nga goja nxjerr nektarin me plot fjalë të ëmbla e këshilla.është një krijesë e veçantë që natën e bën ditë, dhe ku loti në prehrin e saj thahet si me magji. Prandaj fjala nënë është një fjalë e paharrueshme dhe e shenjtë, që neve me ekzistencën e saj na bën fëmijët më të lumtur e më të gëzuar anë e mbanë globit. Miliona gjëra ka në këtë botë, por ka vetëm një nënë, që duhet ta duam dhe ta respektojmë. Unë do të bëj të pamundurën që nëna ime të ndihet krenare, sepse për mua, nëna nuk mund të zëvendësohet me asgjë, pasi është pasuria ime që e tejkalon çdo çmim. Yllka Fefziu 15

16 Koha Kjo fjalë nënkupton çdo gjë. Nënkupton momente të bukura e të këqija, nënkupton dashuri, lumturi. Mirëpo, di të nënkuptojë edhe lot e dhimbje; me një fjalë nënkupton vetë jetën. Kohën, ndonjëherë secili prej nesh dëshiron ta kthejë, mirëpo, e bukura e saj është se nuk kthehet, nuk mund të kthesh asgjë prej gjëje.e nëse nuk e shfrytëzon, ajo tretet e humbet. Ndërkohë që je e i zënë duke bërë plane e derisa kujton të shijosh jetën, koha fluturon! Prandaj, shijoje çdo moment të saj në mënyrën më të bukur. Eh koha, kjo fjalë definon jetën tonë, na definon të gjithëve. Me kalimin e kohës jemi bërë këta që jemi sot.koha na ka rritur, na ka gëzuar e hidhëruar! Koha është falas, por, nuk ka çmim.nuk mund ta zotërosh, por, mund ta përdorësh.nuk mund ta ruash,por mund ta harxhosh.njëherë e humb, nuk mund ta kthesh kurrë më mbrapa. Koha është ajo që duam më së shumti, por, është ajo që përdorim më së keqi. Koha është e limituar, prandaj, mos e harxho duke jetuar jetën e dikujt tjetër. Nëse ne e shkatërrojme kohën, ajo do të na shkatërrojë ne dhe jetën tonë. Jeta na mëson neve ta përdorim kohën për të mirë. Përderisa koha na mëson rëndësinë e jetës. Koha është shumë e ngadaltë për ata që presin, shumë e shpejtë për ata që frikësohen, shumë e gjatë për ata që brengosen dhe shumë e shkurtër për ata që gëzohen! Është shqetësuese, nëse mendoni se keni kohë. Koha po fluturon, por, kurrë për t u kthyer. 16

17 Libri, miku më i mirë Në jetë ka humbje, fitore, gëzim e hidhërim. Të gjitha këto që i përjetojmë na shtyjnë në një humnerë të pafund. Libri është ai që na nxjerr nga kjo humnerë, na ndriçon rrugën. Shpeshherë janë librat ata që na qëndrojnë nëpër rafte apo papafingo, nëpër kutitë e mbyllura. Libri është ai i cili do të jetë besnik gjatë gjithë jetës, do të jetë ai që do të të përkrahë atëherë kur ti do të humbasësh besimin në familje, shoqëri e në fund në vetvete. Libri ështe si një ëndërr, e cila nuk të lë të zgjohesh, është ai që të shtyen të lexosh më tepër. Libri është borxhi më i madh, ndaj të cilit një njeri mund të ketë. Poqese libri do të fliste, edhe ai do të kishte ankesat e tij, siç i ke edhe ti. Libri është çelësi i mendjes sonë. Magjia e fjalëve e bën të peshojë më rëndë. Mendja jonë është sikur një portë e madhe që nuk duhet as fjalë, as pasuri që ta hapësh, por të duhet dituria e vetme-libri. Libri është ai që të siguron të ardhmen tënde, derisa të jetosh, të siguron një shkollim dhe një punë. Ashtu si libri që na përkrahë, edhe ne duhet ta përkrahim atë. Çdo fletë e një libri është magjike, çdo fletë që përmban ngjarje që ne i përjetojmë në thellësinë e shpirtit, që të qetëson trupin, të freskon mendjen. Jeta jonë është shkallë-shkallë, sikurse ngjarjet e një libri. Nëse do të lexojmë librin me përkushtim, do të ndiejmë gëzimin e hidhërimin. Do të shohim se po ecim në një të ardhme të ndritur. Shohim veten sikur po ecim në një urë, ku libri është udhëheqësi dhe atëherë kur ti e largon atë, gonxhet nuk do të çelin më, bari nuk do të gjelbëroj më, ura do të fillojë të shembet e ti do të vraposh që të shpëtosh, por është e pamundur. Në këtë rast zgjohesh nga përkushtimi i librit, nga ëndrra që të bëri të përjetosh, do të mësosh se besimi në libër është gjëja më e mirë që çdo njeri do të besonte. Leximi i tepërt nuk quhet asnjëherë "budallallëk", por quhet "mençuri". Pavarësisht fjalëve të njerëzve, besimi yt në Iibër duhet të jetë i sigurtë. Të jenë fjalë që as uragani nuk mund ta zhvendosë këtë besim. Edhe në fund të jetës do të vdesësh bashkë me librin, dhe atëherë nuk mund të thuash se vdiqe i vetmuar, sepse gjatë gjithë jetës të ndoqi një mik. 17

18 Liria e mendimit dhe e shprehjes Mbylla sytë me qëllim që të kujtoj një të kaluar të vështirë e të arrij ndryshimet në të tashmen dhe të mos bëhem pre e së ardhmes edhe pse ato stërkala kanë prekur edhe të tashmen time, jo vetëm timen por të gjithë moshatarëve të mijë. Jemi bërë pre e kësaj të tashmeje të hidhur dhe nuk shoh dritë lirie të së ardhmes sonë. E vështirë të thuhet, por ëndrra është më e ëmbël se realiteti i hidhur, andaj preferoj të jetoj një ëndërr të bukur, megjithatë do të punoj që kjo ëndërr të bëhet realitet, edhe pse është e vështirë që të realizohet. Nuk dua që vetëm zëri im të jetë jehonë e zbehur, por dua që të gjithë të brohorasim dhe jehona jonë të dëgjohet gjithandej, zëri i së ardhmes të jehojë gjithandej. Ne jemi e ardhmja e këtij vendi, e tashmja dhe e ardhmja jemi ne brezi ynë. E, kur po e mendoj fjalën liri, një fjalë shumë e vogël, por me vlerë të madhe. Ajo është vetë jeta për njeriun. Shumë njerëz kanë luftuar për atë që tani ne e kemi. Jemi të lirë të mendojmë dhe të shprehemi, por nuk ia dimë vlerën. Në të kaluarën, shumë njerëz nuk ishin të lirë të shprehnin mendimet e tyre. Një thënie e mendimit mund të kushtonte me jetë. Ishte gjëja më e keqe që mund t i ndodhte një njeriu, sepse të mos mund të shprehësh idetë është e tmerrshme. Prandaj, njerëzit me kohë kanë filluar të fitojnë më shumë liri të shprehjes dhe të mendimit. Edhepse tani jemi më të lirë të shprehemi dhe të mendojmë, përsëri duhet të punojmë në këtë aspekt, sepse ende nuk është arritur niveli i duhur, e tani është koha që të bëhemi së bashku dhe të shprehemi lirshëm. Zëri ynë të dëgjohet gjithandej. 18

19 Të drejtat e fëmijëve Fëmijët janë qenia më e pastër shpirtërore mbi tokë. Janë fidanë të sapombjellur të cilët synojnë të rriten e pasurohen plotë fletë e lule. Janë larva të njoma, dëshira e të cilëve është të zhvillohen në flutura të bukura. Por sa është e mundur kjo? Sa i u mundësohet që të çelin, të zhvillohen, të bëhen çfarë ëndërrojnë. Jemi pjesë e një shoqërie të padrejtë, gjë që i bën një shumicë fëmijësh në të shumtën e rasteve të përjashtuar nga të mirat e jetës bazike. Përditshmëria e shumë prej nesh është ëndrra e largët e disa të tjerëve, arsyeja e së cilës është mohimi i të drejtave themelore. Për të drejtat e fëmijëve kemi dëgjuar të flitet, por jo të veprohet. Ata kanë nevojë për mbrojtje më shumë se çdokush tjetër. Një fëmijë e zbulon botën me sytë e atyre që e duan dhe e drejtojnë. Një botë e denjë për një fëmijë është ajo ku ai e nisë botën në mënyrën më të mirë të mundshme. Një botë e denjë për një fëmijë është kur pranë tij ndodhet gjithmonë dikush që ta ngrisë sa herë që ai pengohet, që ta këshillojë sa herë që ai gabon, që ta mbështesë sa herë që ai ka nevojë. Por jo të gjithë fëmijët e gëzojnë këtë privilegj. Kemi numër të madh fëmijësh që sot bredhin rrugët e qyteteve duke kërkuar sadopak lëmoshë që të kenë mjaftueshëm para për as gjysmën e shpenzimeve të një jete të dinjitetshme. Ndihemi keq për ta kur qajnë me dënesë para nesh, kur i shohim të shtypen para syve tanë. Mënyra se si në sytë e çdonjërit prej tyre fshihet ajo pafajësi engjëllore është mëse magjepsëse. Mënyra se si ata mbahen fort mbi një litar shprese, gishtat duke i rrëshqitur një nga një, po pas çdo rrëshqitjeje një shtrëngim edhe më i fortë. Një kërkim dorë-zgjatjeje, një nevojë për ne, një përgjegjësi e madhe e jona në luftën për të drejtat e tyre. Sumea Bahtiri IX/1 19

20 8 Marsi Me lule ne dorë u nisa Nënën ta uroj, T i them që e dua Dhe shumë ta përqafoj. Me gëzim po vrapoj Nënës sime 8 Marsin t ia uroj Me gaz e dashuri Urime nëna ime 8 Marsin e ri! Rea Mehmeti IX/1 Libri, miku im më i mirë Aty ku ndjej dashuri Në çdo fjalë që e lexoj kuptoj një notë të muzikës së jetës. Kënaqësi librin kur e shfletoj misterin e së vërtetës Kur ndihem e vetmuar pas një dite të vështirë vetëm libri më disponon, miku im më i mirë Romancë, komedi apo shkencë nuk ka fare rëndësi librin e kam çelës në çdo derë prandaj flas me lumturi. Daorsa Berisha IX/2 20

21 Mos ta harrojmë Ademin Që bëri shumë përpjekje Së bashku me familjen Të gjithë gjer në vdekje. Sa shumë sakrifica Sa lotë e hidhërim Gjaku si përrua Rrodhi në vendin tim. Dita e pavarësisë Oj nëna kosovare Sot jini krenare Se gjaku i bijve tuaj Erdhën shumë urime Nga miqtë e vërtetë Urime Kosovë, Sot e për shumë vjet! Urime rini Tani ka lulëzuar. E gjithë shqiptaria Feston me gëzim U shpall pavarësia E shtetit tim. Kosova ju thërret: Më ruani, më nderoni Sa më shumë mësoni! Me shekuj e me vite E pritëm këtë ditë Shumë gjatë luftuam Shumë vëllezër u flijuan. 21

22 Nëna ime Oj nënë e dashur Oj e dashura ime Ti më rrite mua Me shumë mundime Por unë një ditë Ty do ta kthej Me nota të mira Do të shperblej Punoi: Elsa Aliu Klasa: VII/3 Shkolla ime Është një vend, Ku marr dituri Ku mora mësime Ku ndihem fëmijë. Mu në atë vend Marr edhe lumturi Vendi më i shenjtë Në të cilin të gjithë marrim njohuri. Ti moj shkolla ime e bukur, Shkolla ime e ndritur Të dua pa masë, Se me dashuri aty jam rritur. Eda Oruqi VI / 1 22

23 Nganjëherë të gjithëve na duhet pak ndihmë Të gjithë kemi nevojë për ndihmë, kemi dëshira dhe ëndërra, të cilat na e pushtojnë zemrën për t i realizuar ato. Na duhet edhe ndihma e të gjithë njerëzve pa marrë parasysh fenë, gjininë apo pamjen. Duhet të kemi mëshirë, një zemër dhe një mendje që të na drejtojë t i ndihmojmë njerëzit. Por, zemrat po qëndrojnë të ngurta si akulli, dhe ky akull, nuk po kalon mbi faqe një pikë loti për këtë dhembje që shihet çdokund. Nuk do të humbisnim asgjë nëse do të donim njëri-tjetrin, përkundrazi do të fitonim gjithçka. Do të fitonim besim dhe lumturi kurse urrejtja nuk do të mbizotëronte askund. Andaj, nëse dashuria do të jehojë kudo, duaje mëshirën le ta kuptojë zemra jote se sa fjalë e dhimbshme është fjala ndihmë për njerëzit që kanë nevojë dhe e kërkojnë atë. shumë për të dhënë vetëm pak, fare pak ndihmë Era Pacolli IX/1 I shkëputa disa fjalë nga ajo që më tha zemra. Më vret në zemër kjo gjendje e trishtuar, sa që nuk kam fjalë për të shkruar. Sa do të doja të isha zanë e të kisha një shkop magjik, të ndryshoja këtë realitet të hidhur. Do të krijoja një botë të re pa dhembje, vuajtje, urrejtje e varfëri. Apo, ndoshta edhe pa shkopin magjik, njerëzit mund të bëjnë më shumë. Nuk duhet 23

24 A e din se? -Thëllëza është në gjendje të jetojë pa ushqim për 30 ditë. -Peshkaqenët nuk sëmuren. -Ndër kafshët që janë në zhdukje hyn edhe gorilla.tani për tani eksistojnë vetëm 900 gorilla. -Rusia është më e madhe se planeti Pluton. -Kuajt flenë në këmbë. Ata mund të qëndrojnë në këmbë deri në 1 muaj. -Nuk ekzistojnë zebra me shirita të njëjtë. -Zogu nuk e ka shqisën e të nuhaturit dhe të shijes. -Në qoftë se bërtisni gjithmonë për 8 vjet, 7 muaj dhe 6 ditë, do të krijoni aq energji, sa të mundni të ngrohni 1 filxhan. -Milingonat e ndjejnë tërmetin më parë dhe dalin nga foletë e tyre. -Në krahun e 1 majmuni ka rreth 25 milionë qime. -Femra që ka lindur më shumë fëmijë është një ukrainase. Ajo ka lindur 69 fëmijë, ku vetëm 2 i kanë vdekur. -Flaka nuk ka hije. -Britanikët shpenzojnë rreth 42 bilionë euro në vit për ushqim. -Në një ankand, një pikturë u shit disa milionë dollarë dhe përmbajtja e saj ishte vetëm një vijë e kuqe. -Dredhëza nuk bën pjesë te frutat e maleve, por bananja bën. 24

25 Fjalë të urta shqipe Ai që pranon gabimin, tregon se sot është më i mirë se dje Njeriu i madh shpesh bën gabime të mëdha Më mirë të pyesim dy herë se sa të gabojmë një herë Duke parë gabimet e huaja, njeriu mund t i përmirësojë lehtë të vetat Qetësia të mbyt, i gjallë është vetëm ai që punon Shiko, mendohu pastaj puno Bota është teatër: vjen, shikon dhe shkon Dyshimi është mjegull që i mbulon shpesh pamjet e bukura Çdo njeri i paedukuar është karikaturë e vetvetes Nuk mund të jesh i drejtë nëse nuk je i njerëzishëm Jeta është vizatim ku nuk mund të përdoret goma Besimi dëshmohet me vepra e jo me fjalë Libri është gjë e madhe, nëse njeriu di ta shfrytëzojë Fati është shëndet i mirë dhe kujdes i dobët Sikur të jetoja edhe njëqind vjet, dita ime më e mirë do të jetë e nesërmja Kujdesi është rruga më e mirë për miqësi Nevoja zbulon a ke miq apo vetëm emrat e tyre Dëshmitari im kryesor që flas të vërtetën është varfëria ime Më mirë të bësh mirë e të flasin për ty keq, sesa të bësh keq e të flasin për ty mirë 25

26 Kuiz nga lënda e biologjisë VIII-IX 1. Kush është tërësia e bimëve dhe e kafshëve që gjenden në Biotop? a) Ekosistemi b) Biocenoza c) Abiotik d) Vendjetesë D) 900 gr 5. Nga kush mbrohet truri? A) Meningjiti B) Kafka C) Meningjiti dhe kafka D) Hipotalamusi 6. Prej sa qelizave përafërsisht përbëhet trupi i njeriut? A) 10 miliardë 2. Çka është akuariumi? a) Faktor ekologjik b) Faktor biotik B) 1 miliardë C) 150 miliardë D) 100 miliardë c) Ekosistem në miniaturë d) Shoqëri bimore 7. Sa palë brinjë ka njeriu? A) 9 palë 3. Vjedulla është: a) Bimëngrënëse b) Mishngrënëse B) 10 palë C) 11 palë D) 12 palë c)mishngrënëse dhe bimëngrënëse d) Asnjëra 8. Oseina u jep eshtrave? A) Fortësi 4. Sa peshon truri i një foshnjeje? A) 400gr B) 500gr B) Rritje C) Dëmtime D) Elasticitet C) 700gr 26

27 Success is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts. The beautiful thing about learning is that no one can take it away from you. Don't cry because it's over, smile because it happened. In three words I can sum up everything I've learned about life: it goes on. QUOTATION "After all is said and done, more is said than done." "United we stand, divided we fall." "Education is the best provision for the journey to old age." "Time is nature's way of keeping everything from happening at once." "Knowledge is power." In the English language there are orphans and widows, but there is no word for the parents who lose a child. Live as if you were to die tomorrow. Learn as if you were to live forever. You can never be overdressed or overeducated. The world is a book and those who do not travel read only one page. It is better to be hated for what you are than to be loved for what you are not. Good friends, good books, and a sleepy conscience: this is the ideal life. Everything you can imagine is real. Life is like riding a bicycle. To keep your balance, you must keep moving. Truth is everybody is going to hurt you: you just gotta find the ones worth suffering for. In this bright future you can't forget your past. When one door is closed, don't you know, another is open. It's better to be unhappy alone than unhappy with someone - so far. If I'd observed all the rules, I'd never have got anywhere Erisa Mehmeti IX/1 The past has no power over the present moment. 27

28 What she is? The girl who cries herself to sleep but when the morning comes and tears are dry will you get up and walk or stay and drown. One trying get to the limits One trying to feel Feel everything she hasn't before No matter how much will it cost her She willing to give all The stars and the moon shining right into her. But the dry tears from her soul dont seem so, even though she has soul made of gold its just not the right time or the right place One day, it will be her day She'll be the one she always wanted to be. Daorsa Berisha IX/2 All that needs to give All that needs to be done Just a little bit of heaven on earth Is all she asks Is all she needs Hands on her stomach Feeling something Nothing that she hasn't That black hole swallowing up Every piece of her Snow flakes droping by her window. They're cold and beautiful 28

29 White or Black -If you stop anyone in street and ask them a simple question, with only three words, simple words, their answer will be no. A big no. But what is that question that has this negative answer that usually is a lie. That question is simple Are you racist?. This question is that simple and so is it answer.but are you telling the truth.because if the question before Are you racist? would be If you are in a room with 2 people, one of them is white and one black, and you know that one of them is a burgral, wich one would you be scared of? and your answer will mostly be the black one,even if he don t seem like one, and when the question are you racist will come I will be 100% sure that your answer would say no, because you don t want other to think that you don t like someone because he/she has different skin color or religion. And that my dear friend is wrong. Very wrong. Because you are judging only from the color. Maybe that one that you are calling burglar is the most polite human ever existed. Maybe he is the smartest. Who knows? give a specific answer why they like it more, because of course they are kids. Then they bring 3 black kids. They asked them the same answer and the all point at the white doll by saying that is prettier because its white with an upset look in their face. Now imagine how their parents felt when they saw the video. Imagine all the darker skin colored people felt when they saw the video. I m sure that even some of them may cried because if you think about it, look what we are doing. We are ruining people only because they have a different skin color; We are ruining little black girls dreams to become pretty princesses because they have darker skin color We need to make it stop and to do this we need to convince people that are wrong if they are scared of a person only because he is darker skin color, because he/she also is a human who lives on planet earth too just like us. And maybe who knows, that person which you were always scared of is the best person you have ever met SO PLEASE SAY NO TO RACISM. Lirika Bulliqi VIII/4 About 3 weeks ago I saw a video about racism and how it is understand by 4-5 y/o kids. They put two dolls, one white and one black. They took 3 white kids and asked them which doll is prettier and why. They all pointed from the white doll and didn t 29

30 FIND THE DIFFERENCES FIND THE WORDS SUDOKU

31 FALEMINDERIT PËR LEXIMIN TUAJ!