OFERTAS DE TRABALLO FIN DE GRAO GRAO EN MATEMÁTICAS CURSO 2012/13

Size: px
Start display at page:

Download "OFERTAS DE TRABALLO FIN DE GRAO GRAO EN MATEMÁTICAS CURSO 2012/13"

Transcription

1 OFERTAS DE TRABALLO FIN DE GRAO GRAO EN MATEMÁTICAS CURSO 2012/13 Área de coñecemento Alxebra Os teoremas de incompletitude de Gödel Director/a Javier Barja Pérez En un artículo publicado por Kurt Gödel en 1931, con el título "Sobre sentencias formalmente indecidibles en los Principia Mathematica y sistemas afines I", se encuentra lo que se conoce como el Teorema de incompletud de Gödel. Dice,textualmente, " Teorema VI: Para cada clase recursiva primitiva y - consistente K de fórmulas, hay un signo de clase r, tal que ni v Gen r ni Neg(v Gen r) pertenecen a Flg(K) (donde v es la variable libre de r) Se trata de estudiar este primer teorema de incompletitud de Gödel relativo a la incompletitud de la aritmética y el segundo teorema de incompletitud relativo a la imposibilidad de probar la consistencia misma de un sistema formal que incluya los exiomas de la aritmética elemental. De una indiscutible importancia no sólo como teoremas (meta) matemáticos, sino en la lógica (en la teoría de sistemas formales) y en la filosofía, así como las consecuencias que de él se han derivado no sólo la respuesta negativa a la pretension de David Hilbert de confiar en un número finito de procesos puramente lógicos para evitar problemas, sino en las consecuencias positivas como es la propuesta de funcion recursiva como modelo de funcion efectivamente calculable. Davis, M. The undecidable. Basic papers on undecidable propositions, unsolvable problems and computable functions (1965), Raven Press, Hewlett, N.Y. Enderton, H.B. A mathematical introduction to logic (1972), Academic Press. Gödel K. Uber formal unentscheidbase Satze der Principia Mathematica und verwandter Systeme. Monatshefte für Mathematik und Physik, vol 38 (1931), Gödel K. Obras Completas. Introducción y notas J.Mosterin (1981), Alianza Editorial, Alianza Universidad, n 286, 430 Kleene, S. C.Introduction to metamathematics (1971)Wolters-Noordhoff, Mendelson, E. Introduction to Mathematical Logic 4Ed (1997), Chapman Hall. Yasuhara, N. Recursive function theory and logic (1971), Academic Press Área de coñecemento Álxebra A inconmensurabilidade nos Elementos de Euclides e a construción dos 5 sólidos platónicos. Director/a Celso Rodríguez Fernández - Interpretación da Inconmensurabilidade no Libro X dos Elementos. - Actualización das demostracións de Euclides. - Clasificación dos distintos tipos de rectas (primeira binomial,... sexta binomial, binomial, primeira bimedial, segunda bimedial, maior,..., primeira apótoma,...,apótoma,..., menor,...) e relacións entre eles. - As extensións de Q. - Relacións entre o libro X e a construcción dos 5 sólidos platónicos; a saber, tetraedro, hexaedro, octoedro, dodecaedro e icosaedro. - O alumno deberá facer unha revisión do dos 9 primeiros libros dos elementos e dar unha versión actualizada das demostracións do Libro X. - Analizarase a influencia do Libro X na construción dos 5 sólidos platónicos, no Libro XIII.

2 Área de coñecemento ALGEBRA Extensiones separables de cuerpos Director/a Emilio Villanueva Nóvoa Apoyándose en la noción de extensión separable algebraica y de la de base de trascendencia de una extensión de cuerpos, se planteará el concepto de extensión separable y, utilizando extensiones linealmente disjuntas se trataría de obtener el criterio de Mac Lane y el teorema de Schmidt. La aplicación a cuerpos perfectos cerrará el tema. Una buena formación en Algebra es muy recomenmdable. En concreto es imprescindible cierta soltura en la utilización de los conceptos correspondientes a la asignatura de Estructuras Algebraicas El tema es de gran importancia para quienes deseen iniciar su formación en Geometría Algebraica o en Teoría de Números, por ello se recomienda que quien pretenda realizar el trabajo tenga su interés centrado en alguno de esos temas. Se considera necesario que el alumno sea capaz de utilizar bibliografía matemática en Inglés. Área de coñecemento Alxebra EXTENSIÓN DE LOS TEOREMAS DE SYLOW A GRUPOS RESOLUBLES Director/a Leoncio Franco Fernández Se trata de extender los teoremas de Sylow, del caso de un grupo de orden n y para una potencia de p, al de un divisor m de n primo con n/m y para grupos resolubles (los teoremas de P Hall). 1. Resumen de los teoremas de Sylow y de series de subgrupos [2, 4, 5] 2. Pi-grupos, grupos nilpotentes y resolubles. Grupos pi-separables [2, 3, 5] 3. Pi-subgrupos de Hall. Los teoremas de Hall [2, 3, 5] [1] Gorenstein D. Finite groups, Harper & Row 1968 [2] Hall, M. The theoty of groups, Macmillan 1959 [3] Kurosh, A.G.Theory of groups, Chelsea 1960 [4] Lang, Algebra, Addison-Wesley 1965 [5] Rotman, J. Theory of groups, Springer 1995 Área de coñecemento Alxebra Los teoremas de las unidades de Dirichlet y de finitud del número de clase de los cuerpos de números. Director/a Leoncio Franco Fernández Se comienza con una introducción a los cuerpos de números y sus divisores primos. Luego se exponen la llamada geometría de números y la teoría de Minkowski, que llevan a teoremas clásicos de teoría de números algebraicos como los citados en el título de este trabajo. 1. Cuerpos de números algebraicos [3, 4, 5] 2. Geometría de números. Teoría de Minkowski [4] 3. Finitud del número de clase [1,4, 5] 4. Teorema de las unidades de Dirichlet [1,4, 5] [1] Adams-Goldstein, Introduction to Number Theory, Prentice Hall 1976 [2] Cassels-Fröhlich, Algebraic Number Theory, AP 1967 [3] Lang, Algebraic number theory, Addison-Wesley 1970 [4] Neukirch, Algebraic number theory, Springer 1999 [5] Weiss, Algebraic number theory, MacGraw-Hill 1963 Área de coñecemento Álxebra Construcións universais en categorías Director/a Manuel Ladra González Categorías e funtores. Funtores adxuntos. Límites: Obxecto final, produtos, igualadores, pullbacks. Colímites: Obxecto inicial, coproductos, coigualadores, pushouts. Exemplos en álxebra, topoloxía e ciencias da computación. Bibliografía: J. Adámek, H. Herrlich, G. E. Strecker, Abstract and Concrete Categories. The Joy of Cats, John Wiley and Sons, Inc, B. C. Pierce, A taste of category theory for computer scientists, 1988.

3 D. E. Rydeheard, R. M. Burstall, Computational category theory, Prentice Hall International, Área de coñecemento Álxebra Introdución de coordenadas nun plano afín Director/a Manuel Ladra González Axiomas do plano afín. Dilatacións e translacións. Construción do corpo. Teorema de Desargues. Teorema de Pappus. Bibliografía: E. Artin, Geometric Algebra, Interscience Publishers, Inc., New York, R. Hartshorne, Foundations of Projective Geometry, W. A. Benjamin, Inc., New York Área de coñecemento Álxebra Corpos finitos e a súa aplicación ós códigos cíclicos Director/a Nieves Rodríguez González Estudo dos corpos finitos e o uso dos mesmos para a codificación e descodificación mediante códigos cíclicos. Ter superada a materia "Ecuacións Alxebraicas" e, cursar ou ter cursado, a materia "s Correctores e Criptografía". Ser capaz de ler bibliografía en inglés.. Área de coñecemento Álxebra A categoría de R- Módulos Director/a M. Purificación López López Estudo do carácter monoidal da categoría de R-módulos. Módulos proxectivos de tipo finito. Teorema de Morita. Ter superada a materia de Estructuras Algebraicas. Ser capaz de ler bibliografía en inglés. Área de coñecemento Álgebra Cónicas y cuádricas proyectivas Director/a María Jesús Vale Gonsalves El objetivo de este trabajo es hacer un estudio de las cónicas y cuádricas proyectivas, su clasificación, y la relación con las cónicas y cuádricas afines. Se deberán introducirse previamente nociones tales como espacio proyectivo, variedad proyectiva y proyectividad. Área de coñecemento Álxebra Representacións de grupos e aplicación da teoría de caracteres. Director/a Rosa María Fernández Rodríguez O alumno fará unha introdución ás representacións de grupos finitos mediante o uso da estreita relación de aquelas cos módulos. Entre as aplicacións obterá unha demostración do teorema de Burnside utilizando a teoría dos caracteres. Ter superadas as materias Estruturas Alxebraicas e Ecuacións Alxebraicas. É recomendable cursar a materia Álxebra, Números e Xeometría. O alumno debe ser capaz de ler textos en inglés.

4 Área de coñecemento ÁLXEBRA Grupo de Brauer dun anel conmutativo Director/a José Manuel Fernández Vilaboa Trátase de introducir a noción de álxebras de Azumaya como unha xeneralización das álxebras centrais simples sobre un corpo e de definir o grupo de Brauer dun anel conmutativo R: Br(R). Complementarase co establecemento de un funtor dende a categoría de aneis conmutativos ata categoría de grupos abelianos e con o estudo de varios exemplos e relacións entre grupos de Brauer. Área de coñecemento Álxebra Algebra lineal sobre anillos de Dedekind Director/a Leovigildo Alonso Tarrío Los anillos de Dedekind surgen en teoria de números y geometría algebraica. Estos anillos pueden no tener la propiedad de factorización única de elementos, es decir, no siempre son dominios de ideales principales. Sin embargo, si consideramos ideales en vez de elementos, esta factorización es posible. En este trabajo veremos cómo esta propiedad se traduce en un teorema de clasificación de los módulos al estilo de la ya conocida de los dominios de ideales principales. Haber superado la asignatura Estructuras algebraicas.. Área de coñecemento Álxebra Curvas elípticas sobre corpos finitos e as súas aplicacións en criptografía. Director/a José Luis Gómez Pardo As curvas elípticas sobre corpos finitos proporcionan unha familia de grupos abelianos finitos nos que se pensa que o problema do logaritmo discreto (PLD) é especialmente difícil debido a que só se coñecen algoritmos xenéricos (de complexidade exponencial) para resolvelo, o que fai que teñan un grande interese criptográfico. O traballo comezará polo estudo xeneral de curvas elípticas e a súa estrutura de grupo, pasando despois a centrarse no caso de curvas elípticas sobre corpos finitos, no PLD sobre as mesmas, e nos algoritmos dispoñibles para resolvelo. Como aplicación estudaranse o esquema de cifrado de Elgamal e o esquema de sinaturas dixitais ECDSA, baseados en curvas elípticas. É recomendable ter cursadas ou estar cursando as materias s Correctores e Criptografía e Álxebra, Números e Xeometría e ser capaz de ler bibliografía en inglés. Bibliografía: D. Hankerson, A. Menezes, and S. Vanstone, Guide to Elliptic Curve Cryptography. Springer, J. Hoffstein, J. Pipher, J.H. Silverman, An Introduction to Mathematical Cryptography. Springer, Standards for Efficient Cryptography 1 (SEC 1): Elliptic Curve Cryptography, version 2.0, en Área de coñecemento Álgebra Algunos casos del último teorema de Fermat Director/a Javier Majadas Soto Se estudiarán algunos casos particulares del último teorema de Fermat. Se utilizarán solo métodos elementales y conocimientos básicos de la teoría de enteros algebraicos (siendo el libro P. Samuel, teoría algebraica de números más que suficiente para estos métodos). Es muy conveniente haber cursado o estar cursando la asignatura Álgebra, Números y Geometría, y manejar con soltura los contenidos de la asignatura Ecuaciones Algebraicas.

5 . Área de coñecemento Análisis Matemático Ideales de operadores quasi normados Director/a Manuel Antonio Fugarolas Villamarin Se trata de estudiar algunos ideales de operadores: Operadores nucleares, Operadores integrales Operadores Sumantes y operadores asociados a S-números. Conocimientos previos de Análisis Funcional Ninguna Área de coñecemento ANÁLISE MATEMÁTICA Teoremas de puntos fixos de operadores definidos en espazos de dimensión infinita Director/a Alberto Cabada Fernández Neste traballo estudiaranse os teoremas de puntos fixos de operadores definidos en espazos de dimensión infinita. Ademáis do celebérrimo teorema de Krasnoselskii e as máis salientables das súas xeneralizacións, estudaranse outro tipo de resultados para operadores definidos en espazos parcialmente ordenados. Para iso farase un estudo da teoría do grao topolóxico e do índice de Leray Schauder. Tamén se estudarán a súa aplicación á existenza de solución de ecuacións diferenciais. Área de coñecemento ANÁLISE MATEMÁTICA Desigualdades Integrais. Director/a Alberto Cabada Fernández Neste traballo estudaránse diversas desigualdades que afectan a integrais de funcións de variable real. Ademáis das ben coñecidas desigualdades de Hölder ou de Gronwall-Bellman, serán probadas, entre outras, desigualdades dadas por Bihar, Pachpatte ou Salpagarov. Tamén se fará unha aplicación deste resultados para probar a existenza de solución de ecuacións integrais e diferenciais. Área de coñecemento Análise Matemática FUNCIONES ARMÓNICAS. EL PROBLEMA DE DIRICHLET Director/a José María Paredes Álvarez Se trata de abordar el estudio de las funciones armónicas en dos dimensiones a partir de la teoría de funciones holomorfa. Su desarrollo va encaminado a la resolución del problema de Dirichlet en un disco. Haber cursado la asignatura Variable complexa, así como de algunos aspectos referentes a ecuaciones en derivads parciales. Dado que para la realización de este trabajo se requiere un manejo de los conceptos y resultados de la asignatura variable compleja, sería lógico que los alumnos que quieran acceder a él hubiesen cursado tal asignatura, por lo que la elaboración del mismo se llevaría a cabo en el segundo cuatrimestre, salvo que el alumno la haya cursado en años anteriores. Área de coñecemento Análise Matemática FAMILIAS DE FUNCIONES HOLOMORFAS. CONVERGENCIA Y COMPACIDAD

6 Director/a José María Paredes Álvarez Se trata de introducir una métrica d en el espacio H(U) con las propiedad de que la convergencia relativa a dicha métrica sea la de la convergencia uniforme sobre los compactos del abierto U. Se identificarán los conjuntos compactos de dicho espacio y se probarán algunos resultados sobre la convergencia de sucesiones de funciones holomorfas. Haber cursado las asignaturas que impliquen un conocimiento de los conceptos a tratar: función holomorfa, convergencia uniforme, distancia, compacto,.. Dado que para la realización de este trabajo se requiere un manejo de los conceptos y resultados de la asignatura variable compleja, sería lógico que los alumnos que quieran acceder a él hubiesen cursado tal asignatura, por lo que la elaboración del mismo se llevaría a cabo en el segundo cuatrimestre, salvo que el alumno la haya cursado en años anteriores. Área de coñecemento Análise Matemática EL TEOREMA DE FACTORIZACIÓN DE WEIERSTRASS Director/a José Mª. Paredes Álvarez Se trata de realizar un estudio de las funciones enteras. Los productos infinitos, tanto numéricos como funcionales, será la herramienta a utilizar, con el doble objetivo de representar una función entera como un producto infinito y construir funciones enteras con ceros prefijados. Tener un buen conocimiento acerca de series numéricas y funcionales, así como de los distintos tipos de convergencia de las mismas. Haber cursado la asignatura Variable complexa. Dado que para la realización de este trabajo se requiere un manejo de los conceptos y resultados de la asignatura variable compleja, sería lógico que los alumnos que quieran acceder a él hubiesen cursado tal asignatura, por lo que la elaboración del mismo se llevaría a cabo en el segundo cuatrimestre, salvo que el alumno la haya cursado en años anteriores. Área de coñecemento Análise Matemática Clasificación de campos de vectores. Estabilidade estrutural Director/a Fernando Costal Pereira Á hora de buscar modelos matemáticos para o estudar o comportamento dun determinado proceso, resulta de gran interese ter agrupados nunha mesma clase de equivalencia todos aqueles campos que presenten no esencial o mesmo comportamento. Trátase de estudar cales son as distintas clases de equivalencia que poden aparecer en función do que se entenda por esencial. Outra cuestión importante a ter en conta, é que a dinámica dun sistema non se vexa afectada por pequenas perturbacións, é dicir, que o campo sexa estruturalmente estable, estudo que se abordará empezando polo caso lineal e vendo as dificultades que xorden ao pasar a campos non lineais. É fundamental coñecer e manexar con soltura, os diferentes temas estudados nas materias de ecuacións diferenciais ordinarias do grao en matemáticas. Área de coñecemento ANÁLISE MATEMÁTICA Teorema de Stone Weierstrass Director/a Juan José Nieto Roig Es bien conocido que los polinomios de coeficientes reales son densos en el conjunto de las funciones continuas sobre un intervalo compacto (resultado de K. Weierstrass del año 1885). Se detallará la demostración de este resultado conocido como Teorema de Weierstrass. Una generalización de este resultado se debe a M.H. Stone en el año1937. Dicha generalización es de una gran elegancia y sencillez y se conoce como el Teorema de Stone Weierstrass. Se estudiarán sus principales implicaciones y consecuencias, entre las que cabe destacar la completitud del sistema trigonométrico. Área de coñecemento ANÁLISE MATEMÁTICA INTRODUCIÓN ÁS DISTRIBUCIÓNS

7 Director/a Análise Matemática Área de coñecemento Director/a RODRIGO LÓPEZ POUSO Trátase de que o alumno coñeza os aspectos fundamentais da Teoría das Distribucións iniciada por L. Schwartz, facendo fincapé nas súas aplicacións ao estudo das ecuacións diferenciais e tamén nos aspectos básicos dos espazos funcionais implicados. Cálculo fraccionario versus cálculo clásico Rosana Rodríguez López O traballo consiste nunha introdución ao Cálculo Fraccionario, como xeralización da diferenciación e integración clásica a ordes arbitrarios non enteiros, de interese non só dende o punto de vista matemático, senón tamén no eido das aplicacións á física ou á enxeñaría. Será obxecto do traballo a realización dunha comparación entre os diferentes conceptos de derivada fraccionaria (e propiedades básicas relativas ao cálculo fraccionario) con respecto aos conceptos e propiedades correspondentes dende o punto de vista clásico. Algúns elementos do cálculo fraccionario poderán ser combinados para a resolución dalgunhas ecuacións diferenciais de orde fraccionaria sinxelas con respecto ás derivadas fraccionarias de Riemann-Liouville e Caputo. Tamén poderá será obxecto do traballo a recopilación de aplicacións de diferentes modelos fraccionarios á predición do comportamento de fenómenos a diversos campos: Matemáticas, Física, Química, Bioloxía, Economía, etc. O emprego de programas de cálculo simbólico permitirá visualizar diferentes propiedades así coma o comportamento das solucións de ecuacións de orde fraccionaria. Ter superadas as materias Introdución ás Ecuacións Diferenciais Ordinarias Ecuacións Diferenciais Ordinarias Series de Fourier e Introdución ás Ecuacións en Derivadas Parciais Ter coñecementos de programas de cálculo simbólico Área de coñecemento Análise Matemática Aspectos topolóxicos da dinámica discreta Director/a Miguel Antonio del Río Vázquez Consideraranse algúns conceptos topolóxicos básicos do estudo abstracto da dinámica discreta, incidindo especialmente naqueles que tratan de expresar ou medir a complexidade dinámica dun sistema, como son a transitividade, a entropía topolóxica e as distintas nocións de caos. Área de Director/es Análise Matemática Iniciación á Teoría da Medida e Integración abstractas Rosa Mª Trinchet Soria Área de coñecemento ANÁLISE MATEMÁTICA Segundo o propio H. Lebesgue indicaba hai case un século, a Física leva, de xeito natural, á consideración de funcións de dominio (ás que chamaremos no que segue funcións de conxunto), como, por exemplo, masa, cantidade de calor, cantidade de electricidade, etcétera. As medidas abstractas (positivas, reais, ) servirán para dar forma a estas funcións de conxunto. O obxectivo deste traballo é iniciar o estudo destas medidas, no que prestaremos certa atención ás medidas definidas a través de integrais respecto a medidas.

8 Área de coñecemento Analise Matemática Transformada de Fourier, Transformadas de Fourier discretas. Aplicacións. Director/a Francisco Javier Fernández Pérez O traballo consta de dúas partes, na primeira estúdase a transformada de Fourier, a súa inversa e as principais propiedades, así como a aplicación á resolución dalgún problema de ecuacións en derivadas parciais. Na segunda parte adícase a transformada de Fourier discreta, e a súa aplicación ó tratamento dixital de imáxenes, procesamento de señais e ó estudo das características da estructura xeométrica dunha imaxe. Área de coñecemento Análise Matemática A hipótese de Riemann Director Haber superado a materia: Series de Fourier e Introdución ás Ecuacións en Derivadas Parciais. Juan José Nieto Roig Describir o enunciado da famosa Hipótese de Riemann e a súa relación con distintos campos da matemática (teoría de números, variable complexa, probabilidade, física matemática, criptografía, computación, etc ) e algunhas das súas implicacións. Área de coñecemento Estatística e Investigación Operativa Unha Introdución á Programación Estocástica Director/a M. Angeles Fernández Fernández O obxectivo deste TFG é que o alumno/a faga unha revisión dos modelos de Programación Linear Estocástica, así como de a Programación Enteira Estocástica. Fará ademais una breve revisión de aplicacións da devandita programación. Sería conveniente que o alumno cursara a materia Programación Linear e Enteira. Bibliografía: Alonso-Ayuso,A.;Escudero,L.; Pizarro-Romero,C. (2009) Modeling and Introduction to Stochastic Programming. Servicio de Publicaciones. Universidad Rey Juan Carlos. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa El Problema de la Mochila: Resolución y Aplicaciones Director/a Julio González Díaz El problema de la mochila es uno de los problemas de programación matemática más estudiados. Informalmente, modela una situación en la que un viajero está preparando su mochila y no le caben todas las cosas que querría llevarse. Se trata entonces de encontrar la configuración óptima de la mochila, metiendo aquellos objetos que resulten en una utilidad mayor para el viajero. A pesar de su sencillez de planteamiento, este problema generaliza otros problemas combinatorios

9 clásicos y tiene gran cantidad de aplicaciones. Por otro lado, su resolución mediante algoritmos eficientes es un tema de investigación todavía muy activo. En este trabajo de fin de grado el alumno tendría que familiarizarse con el modelado de este problema y estudiar algunas aplicaciones y algoritmos de resolución. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa Introducción a la Elección Social. El Teorema de Arrow Director/a Balbina Virginia Casas Méndez Este trabajo consta de una parte inicial de introducción a la Teoría de la Decisión relativa al estudio de funciones de preferencia y la representación por medio de funciones de utilidad. En segundo lugar se efectuará una introducción a la Teoría de Elección Social: esta disciplina se ocupa del estudio de los procedimientos e instituciones que permiten a grupos de individuos, pertenecientes por ejemplo a una determinada organización política o social, realizar una toma de decisiones basándose en las preferencias de todos los miembros del grupo. El tema central del que se ocupa la Teoría de la Elección Social es el de elaborar reglas de votación. Al comenzar los estudios en este campo, Arrow probó su conocido teorema de imposibilidad. Éste establecía que si se imponen unas pocas condiciones, totalmente sencillas y naturales, las únicas reglas que las cumplían eran las dictatoriales. Desde los trabajos de Arrow, la Teoría de la Elección Social ha experimentado un gran desarrollo. Cabe mencionar los denominados resultados de posibilidad y las reglas de decisión colectivas. Referencias: [1] Social choice mechanisms. V. I. Danilov y A. I. Sotskov,Springer Verlag, Cursar la materia Teoría de Juegos puede ser conveniente, incluso aunque se haga de forma más o menos simultánea a la realización del trabajo fin de grado. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa Programación multiobjetivo: fundamentos, soluciones y algoritmos Director/a Balbina Virginia Casas Méndez Este trabajo comenzaría analizando la formulación del problema de programación multiobjetivo y de las condiciones para la eficiencia en este contexto. En este punto se revisarán resultados clásicos como las condiciones de Karush-Kuhn-Tucker. Se estudiarían diferentes métodos de obtención de soluciones: la optimización lexicográfica, la suma ponderada de objetivos, o la programación por metas entre otros. Por último se estudiarían algoritmos como el símplex multicriterio y una introducción a la dualidad y al análisis de la sensibilidad en este contexto. Los conceptos y métodos se ilustrarían con problemas tomados de la vida real y haciendo uso de herramientas informáticas. Referencias: [1] Ehrgott, M. and Wiecek, M. M. (2005). Multiobjective programming. In: Multiple Criteria Decision Analysis. State of the Art. Surveys. J. Figueira, S. Greco and M. Ehrgott (eds.) Springer. Área de coñecemento Estatística e Investigación Operativa Exemplos notables de Probabilidade e Estatística Director/a Manuel Febrero Bande O obxectivo deste traballo é desenrolar nun entorno informático amigable exemplos notables da didáctica da Probabilidade e da Estatística complementando ferramentas xa existentes como o paquete TeachingDemos do programa R. Soltura co paquete estatístico R A cumprimentar pola CDAA.

10 Área de coñecemento Estatística e Investigación Operativa Estimación nonparamétrica da densidade Director/a Alberto Rodríguez Casal A densidade dunha variable aleatoria é unha característica extremadamente importante da variable que permite comprender o seu comportamento. É, por tanto, moi importante poder estimala a partir dun conxunto de datos. Moitas veces se supoñen modelos paramétricos, como é a familia normal para facer esa estimación. Sen embargo é moi interesante dende o punto de vista práctico pode estimar a densidade sen facer esas suposicións paramétricas. Esas estimacións nonparamétricas ou flexibles, permitirían contrastar a propia validez das hipóteses paramétricas habituais. Neste traballo fin de grao preténdese introducir ao estudante na estimación non paramétrica da densidade O obxectivo é que o estudante comprenda a natureza do problema, así como coñeza algunhas das solucións ao mesmo, tanto as máis clásicas como algunha máis recente. De forma específica abordarase con detalle a estimación tipo núcleo da densidade, tratando o problema da selección automática da ventá. Preténdese levar a cabo un estudo de simulación que permita comparar as distintas propostas existentes para seleccionar este parámetro Bibliografía: Wand y Jones (1995) Kernel Smoothing. Chapman y Hall. Wasserman (2007) All of nonparametrics. Springer. O estudante deberá ter coñecementos de inferencia estatística, análise matemática. Deberá programar código en R así como ser capaz de ler textos en inglés. Área de coñecemento Estatística e Investigación Operativa Estimación de conxuntos: algoritmos para o cálculo do medial axis. Director/a Beatriz Pateiro López A estimación de conxuntos ten por obxectivo recuperar un conxunto descoñecido ou algunha característica importante do mesmo a partir dunha mostra de puntos do conxunto. A estimación de conxuntos está tendo na actualidade importantes aplicacións en campos como a análise de imaxes. O medial axis dun obxecto se define como o conxunto de puntos que teñen mais dun punto mais próximo na fronteira do conxunto e ven a ser coma o esqueleto do obxecto. Existen na literatura algoritmos para a computación do medial axis en conxuntos sinxelos como polígonos. O obxectivo deste traballo é facer unha revisión da literatura existente e implementar estes métodos na linguaxe R, o software mais empregado na actualidade na comunidade científica na área estatística. Coñecementos de programación Verosimilitud empírica Director/es César A. Sánchez Sellero La verosimilitud empírica es un método que permite realizar tareas de inferencia, adaptándose de manera muy flexible a la distribución del estimador o del estadístico de contraste. Además, permite la aplicación de una distribución asintótica ji-cuadrado muy sencilla, lo cual facilita las labores de inferencia. En este trabajo se propone revisar los elementos básicos del método de verosimilitud empírica, lo cual implica la utilización de multiplicadores de Lagrange. Se incluirá en el trabajo la inferencia por verosimilitud empírica con parámetros vectoriales. Se ilustrarán los métodos con ejemplos simulados, donde se podrían ver las ventajas de la verosimilitud empírica en distribuciones asimétricas. También se aplicará a datos reales. Bibliografía: Owen, A.B. (2001). Empirical likelihood. Chapman and Hall.

11 Estadística e Investigación Operativa Área de coñecemento. Haber superado las materias Elementos de Probabilidad y Estadística, Programación Lineal y Entera, Probabilidad y Estadística e Inferencia Estadística. Tener capacidad de leer bibliografía en inglés. Es preciso tener capacidad para la programación. R podría ser una herramienta adecuada. Máxima verosimilitud en Análisis de Supervivencia Director/es César A. Sánchez Sellero El Análisis de Supervivencia estudia tiempos de vida. Con frecuencia la medición de estos tiempos está sometida a muchas limitaciones. Por ejemplo, si se realiza un seguimiento hasta el final de tiempo de vida, este seguimiento se puede interrumpir por múltiples causas. En ese caso es necesario modificar las técnicas de inferencia, incluso para estimar la propia función de distribución. Para ello se emplea el principio de verosimilitud, que da lugar a estimadores muy populares como el estimador de Kaplan-Meier u otros similares. En este trabajo se propone revisar los conceptos de verosimilitud con datos censurados o truncados, incluyendo ciertas variantes, como la censura por intervalo. Se estudiarán las propiedades de sesgo y varianza de los estimadores, así como ciertas propuestas para mejorar estas propiedades. Se ilustrará el funcionamiento de los métodos con estudios de simulación, y se aplicarán a bases de datos reales. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa Haber superado las materias Elementos de Probabilidad y Estadística, Probabilidad y Estadística e Inferencia Estadística. Tener capacidad de leer bibliografía en inglés. Es preciso tener capacidad para la programación. R podría ser una herramienta adecuada.. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa Modelos de regresión con efectos aleatorios Director/a Wenceslao González Manteiga Se trata de revisar y describir los modelos de regresión con efectos aleatorios con respuesta cualitativa y continua que surgieron en los últimos años. Elaborar una posible lista de macros en R relacionadas con las distintas metodologías e ilustrar la potencialidad de los métodos en modelos de predicción de datos medioambientales y biomédicos que le serán suministrados al alumno. Haber cursado las asignaturas de Inferencia Estadística del Grado y aconsejable cursar la optativa de regresión y multivariante de cuarto curso. Se aconseja tener conocimientos de R. Área de coñecemento ESTATÍSTICA E INVESTIGACIÓN OPERATIVA Técnicas non paramétricas en regresión con deseño fixo. Director/a ROSA M. CRUJEIRAS CASAIS O obxectivo deste traballo fin de grao é familiarizar ao alumno/a coas técnicas de regresión non paramétrica en deseño fixo. De maneira máis específica, o traballo centrarase no estudo do estimador de Gasser-Müller en regresión simple. O traballo comprende as seguintes tarefas: a) Revisión dos modelos de regresión en deseño fixo. Axustes paramétricos (lineais e non lineais). b) Estimador de Gasser-Müller. Análise das súas propiedades mediante estudos de simulación.

12 c) Aplicación a datos reais. Referencias: Härdle, W. (1991) Smoothing Techniques: With Implementation in S. Springer. Hart, J. (1997 ) Nonparametric smoothing and lack of fit tests (Chapter 3). Springer. Ter superadas as materias do Módulo de Probabilidade, Estatística e Investigación Operativa. É recomendable que a/o alumna/o curse a materia Modelos de Regresión e Análise Multivariante (4º curso). Tamén é aconsellable que a/o alumna/o posúa coñecementos xerais do loxical R, así coma unha capacidade suficiente para ler e entender bibliografía en inglés. Área de coñecemento ESTATÍSTICA E INVESTIGACIÓN OPERATIVA Modelos autorregresivos de series de tempo Director/a ROSA M. CRUJEIRAS CASAIS Os modelos autorregresivos permiten modelar o comportamento dunha serie de observacións recollidas ao longo do tempo e que presentan unha dependencia feble entre elas. Neste traballo centrarémonos no estudo da modelización de tipo Box-Jenkins para series autorregresivas. O traballo comprende as seguintes tarefas: a) Introdución ás series de tempo. Estacionariedade. b) Modelos autorregresivos (AR). Función de autocorrelación. c) Estimación dos modelos AR. d) Diagnose e predición en modelos AR. e) Aplicación a datos reais. Referencias: Brockwell, P.J. e Davis, R.A. (2002). Introduction to Time Series and Forecasting. Springer (2ª edición).peña, D. (2005). Análisis de Series Temporales. Alianza Editorial. Ter superadas as materias do Módulo de Probabilidade, Estatística e Investigación Operativa. É recomendable que a/o alumna/o curse a materia Modelos de Regresión e Análise Multivariante (4º curso). Tamén é aconsellable que a/o alumna/o posúa coñecementos xerais do loxical R, así coma unha capacidade suficiente para ler e entender bibliografía en inglés. Área de coñecemento Estatística e Investigación Operativa Revisión de métodos de estimación no paramétricos de la función de regresión y algunas aplicaciones Director/a Luis Alberto Ramil Novo Se trata de revisar dos estimadores no paramétricos de la función de regresión que se definen mediante una generalización del método mínimo cuadrático. En el trabajo se examinarán aspectos de interés en la bibliografía reciente sobre los estimadores spline suaves (o smoothing spline), que se basan en estimaciones polinómicas locales, así como del estimador por series de Fourier. La revisión incluye el análisis de algunas aplicaciones en el proceso de estimación y evaluación de modelos de regresión. Las aplicaciones de estos métodos requieren la utilización del software disponible o de su desarrollo. - Haber cursado las asignaturas de Inferencia Estadística y Series de Fourier e introdución a las E.D.P. del Grado y recomendable la optativa de Modelos de regresión y análisis multivariante de cuarto curso. - Conocimiento a nivel básico de algún lenguaje de programación o de software estadístico (entorno estadístico R o similar).. Área de coñecemento Estadística e Investigación Operativa

13 Director/a Cálculo de índices de poder en juegos espaciales José Mª. Alonso Meijide En los inicios de la teoría de juegos con utilidad transferible, se consideraba que un juego simple estaba totalmente determinado a partir de su función característica. A partir de esta función característica, se calculan diversos índices de poder, entre los que destaca, el índice de Shapley- Shubik. En un juego espacial, además de la función característica, para determinar el comportamiento de los jugadores, se dispone de un conjunto de puntos, uno para cada jugador. La configuración espacial de estos puntos en el espacio proporciona información sobre las afinidades existentes entre los jugadores. En la literatura pueden encontrarse diversas modificaciones del índice de Shapley-Shubik que tienen en cuenta, además de la función característica del juego, la configuración espacial de los puntos asignados a cada jugador. El objetivo de este trabajo es revisar la literatura existente sobre índices de poder para juegos espaciales. Referencia: G. Owen (1995). "Game Theory". Academic Press. Cursar la materia Teoría de Juegos puede ser conveniente, incluso aunque se haga de forma más o menos simultánea a la realización del trabajo fin de grado.. Algunos elementos matemáticos empleados en la Mecánica de los Medios Continuos. Director/a Óscar López Pouso Contenidos: (1) Conceptos de cuerpo y deformación.teoremas integrales del Cálculo Vectorial.Campos gradiente. Fuerza. Ecuación del movimiento. (2) Definición de cuerpo como una variedad tridimensional con esquinas. Teoremas integrales del Cálculo Vectorial en variedades con esquinas. (3) Regularidad del potencial φ(x,t) conocida la regularidad del campo gradiente u(x,t) = grad φ(x,t). Existencia de potenciales regulares para campos gradiente regulares. Objetivos: Este Trabajo Fin de Grado (TFG) se propone con tres objetivos: - Por un lado, el estudio de ciertos conceptos y elementos muy conocidos e importantes de la Mecánica del Continuo, pero que ya no se estudian dentro del Grado en Matemáticas. - Por otro, continuar el Trabajo Académicamente Dirigido (TAD) del estudiante D. Néstor León Delgado (referencia [4]), cuyo objetivo fue el de conectar los conceptos matemáticos de la Mecánica del Continuo con los equivalentes de la Geometría Diferencial. - Por último, enfrentar al alumno con una cuestión no resuelta en la bibliografía (punto (3) de los contenidos), de una complejidad adecuada a un estudiante de último año de Grado en Matemáticas, sobre la que debe reflexionar y dar alguna respuesta. Motivación: La Mecánica del Continuo hace uso de numerosas herramientas matemáticas; un curso introductorio basado en los conceptos de la Mecánica Racional de Truesdell y Noll, como el expuesto en el libro de Gurtin [1], recurre a conceptos como el de cuerpo, que en términos matemáticos es una variedad con esquinas, y de deformación, que en términos matemáticos es un C 1 -difeomorfismo entre dos cuerpos que cumple ciertas propiedades.

14 Es natural, por otra parte, que en las obras de Mecánica del Continuo no se preste atención a esos conceptos desde el punto de vista matemático. Por ejemplo, Gurtin no incluye una definición completa de lo que entiende por cuerpo, remitiendo al lector al libro de O. D. Kellogg Foundations of Potential Theory, publicado por Springer en el año 1929 y reimpreso por Dover en Si combinamos los contenidos de los dos párrafos anteriores, llegamos a la conclusión de que tiene cabida una revisión de esos elementos desde el punto de vista de un matemático o, en este caso, de un estudiante de Matemáticas. Bibliografía: [1] Morton E. GURTIN. An Introduction to Continuum Mechanics. Academic Press, New York, [2] Dominic JOYCE. On Manifolds with corners. arxiv: , version 2, October [3] Steven G. KRANTZ y Harold R. PARKS. Geometric Integration Theory. Birkhäuser, Boston, [4] Néstor LEÓN DELGADO. Sobre las deformaciones en la Mecánica de los Medios Continuos. Trabajo Académicamente Dirigido por Óscar López Pouso y José Antonio Oubiña Galiñanes. Facultad de Matemáticas de la USC, curso [5] Richard B. MELROSE. Diferential Analysis on Manifolds with Corners, Massachusetts Institute of Technology. Unpublished notes. El estudiante debe ser capaz de leer bibliografía escrita en inglés. Modelos matemáticos de tráfico en estradas Director/a Alfredo Bermúdez de Castro Nunha primeira etapa trátase de facer unha revisión bibliográfica dos modelos que se empregan para simular o tráfico en estradas. Nunha segunda etapa escolleranse algúns modelos sinxelos que se resolverán con métodos numéricos axeitados A cumprimentar pola CDAA. Unha ampliación á resolución de ecuacións numéricas non lineares Director/a Carmen Rodríguez Iglesias No segundo tema da materia de Cálculo numérico nunha variable vense os métodos clásicos de dicotomía iteración funcional simple e o método de Newton-Raphson para No TFG proposto trátase de ampliar e visualizar dunha maneira máis madura algúns dos s impartidos no Grao. Simulación numérica do desconxelado de alimentos nun microondas. Director/a Dolores Gómez Trátase de describir e comprender as ecuacións en derivadas parciais que modelan o desconxelado de alimentos nun microondas. O modelo contemplará o acoplamento das ecuacións de Maxwell coa ecuación de transferencia da calor. O traballo incluirá a simulación numérica do proceso empregando o paquete Comsol. Deste xeito, preténdese que o alumno desenvolva as capacidades adquiridas ao superar a materia Modelización Matemática Ter superada a materia de Modelización Matemática.

15 Desenvolvemento de software paralelo para a resolución de EDPs usando o método de elementos finitos Director/a José A. Alvarez Dios Proponse a realización de programas en Fortran 2000 e MPI para a resolución de EDPs que aproveiten a capacidade de procesamento simultáneo das arquitecturas multinúcleo de última xeración. Os devanditos códigos deben comprender exemplos de esquemas paralelos de elementos finitos mediante descomposición de dominios e uso dun precondicionador ou do complemento de Schur. O estudante debe ter coñecementos de resolución numérica de ecuacións en derivadas parciais e de programación en Fortran usando librerías. Nese sentido, recoméndase ter cursado ou cursar Informática, Métodos Numéricos en Optimización e Ecuacións Diferenciais, e Análise Numérica de Ecuacións en Derivadas Parciais. Así mesmo, debe ter a suficiente competencia en lingua inglesa para ler bibliografía de carácter científico sobre o tema proposto. Desenvolvemento de software paralelo para a resolución de EDPs usando o método de diferencias finitas Director/a José A. Alvarez Dios Proponse a realización de programas en Fortran 2000 e MPI para a resolución de EDPs que aproveiten a capacidade de procesamento simultáneo das arquitecturas multinúcleo de última xeración. Os devanditos códigos deben comprender exemplos de esquemas paralelos de diferenzas finitas mediante coloreado ou outras técnicas. O estudante debe ter coñecementos de resolución numérica de ecuacións en derivadas parciais e de programación en Fortran usando librerías. Nese sentido, recoméndase ter cursado ou cursar Informática, Métodos Numéricos en Optimización e Ecuacións Diferenciais, e Análise Numérica de Ecuacións en Derivadas Parciais. Así mesmo, debe ter a suficiente competencia en lingua inglesa para ler bibliografía de carácter científico sobre o tema proposto. Análise e resolución numérica dun modelo de contacto dun sólido elástico sobre unha fundación. Director/es Juan M. Viaño Rey Trátase de analizar un método numérico para a resolución dun modelo de contacto sen e con rozamento dun sólido elástico sobre unha fundación ríxida e de resposta elástica. Incluirá: Busca de bibliografía e referencias para a descrición do problema mecánico e do modelo matemático e a súa análise. Descrición e análise dun método numérico para a súa discretización e resolución Programación en ordenador do método nun caso simple unidimensional ou bidimensional. Comparación de resultados cos obtidos en paquetes de elementos finitos (COMSOL) Escritura e presentación da memoria de resultados e conclusións. Ter cursado G Análise Numérica de Ecuacións en Derivadas Parciais Director/es Modelización e simulación numérica das deformacións termomecánicas de estruturas sinxelas usadas na Enxeñería Civil durante un incendio. Patricia Barral Rodiño Trátase de realizar: 1) A modelización matemática das deformacións termomecánicas sufridas por estruturas sinxelas de aceiro e/ou formigón usadas na Enxeñería Civil durante un incendio. 2) A simulación numérica utilizando COMSOL. Cursar ou ter cursado: Taller de Simulación Numérica, Modelización Matemática e Análise Numérica

16 de EDP. Modelado e simulación numérica en ecuacións en derivadas parciais. Director/a Peregrina Quintela Estévez Trátase de realizar a modelización matemática dun proceso real na mecánica de sólidos a partir da bibliografía existente. Ademais farase a simulación numérica dalgún sub-proceso involucrado, ben utilizando software comercial ou desenrolando un código propio. É imprescindible ter cursado Modelización Matemática e recoméndase ter cursado Análise Numérica de EDP. Director/a Generación de mallados en 2D: Triangulación de Delaunay combinada con una optimización de los nodos. Jerónimo Rodríguez García De cara a la resolución numérica de ecuaciones en derivadas parciales mediante el método de los elementos finitos es fundamental el poder obtener una triangulación de buena calidad del dominio de cálculo. En el presente trabajo, el alumno estudiará un método de generación de mallados para dominios en dos dimensiones. El método se basará en dos ingredientes fundamentales: i) la triangulación de Delaunay asociada a una nube de puntos contenida dentro del dominio que queremos mallar, ii) un algoritmo de optimización de la posición de los nodos del mallado [1]. En primer lugar el estudiante tendrá que documentarse sobre las propiedades de la triangulación de Delaunay así como seleccionar y programar un algoritmo que proporcione dicha triangulación para una nube de puntos dada. Durante la segunda parte del proyecto se estudiará e implementará la técnica de optimización de nodos presentada en [1]. [1] P.-O. Persson and G. Strang, A simple mesh generator in matlab, SIAM Review, 46 (2004), pp Se recomienda tener conocimentos básicos de Fortran90. Los algoritmos seleccionados se implementarán en Fortran90. Modelos matemáticos de sistemas de reaccións químicas Director/a Alfredo Bermúdez de Castro Área de coñecemento Director/a No caso dun tanque axitado a evolución das concentracións dos compostos presentes nun sistema de reaccións químicas está rexido por un conxunto formado por ecuacións diferenciais ordinarias e ecuacións numéricas (differential-algebraic equations). O traballo comezará pola introdución e o estudo destes modelos e seguirá polo establecemento de algoritmos eficientes para a resolución numérica, que serán implementados en ordenador. En particular, considerarase o caso en que coexisten reaccións lentas e rápidas, o que da lugar a sistemas mal acondicionados (stiff). Resolución numérica del problema de Dirichlet para el operador lineal de cuarto orden con métodos de gradiente conjugado. María Luisa Seoane Martinez El objetivo de este trabajo es la programación en ordenador de la aproximación numérica de la solución del problema de Dirichlet para el operador lineal de cuarto orden bidimensional mediante la resolución de una formulación mixta que permite expresarlo en términos de las

17 derivadas de segundo orden; este procedimiento presenta además la ventaja de preservar la simetría del problema original. Los sistemas finitodimensionales de matriz definida positiva resultantes de la discretización con elementos finitos afines de Lagrange se resolverán mediante el método del gradiente conjugado, que al trarse de problemas lineales convergerá en un número finito de iteraciones. Haber superado las materias Análise Numérica Matricial y Métodos Numéricos en Optimización e Ecuacións Diferenciais y estar matriculado en Análise Numérica de Ecuacións en Derivadas Parciais La transformada de Laplace aplicada a la resolución de problemas de transferencia de calor y masa. Director/a M.Carmen Muñiz Castiñeira En la primera parte del trabajo se introducen la transformada y la transformada inversa de Laplace junto con sus principales propiedades; se obtendrá la transformada de funciones elementales y de aquellas funciones más usuales en la resolución de problemas de valor inicial y de contorno para EDP. En la segunda parte se aplica la transformada de Laplace a la resolución de la ecuación de la difusión unidimensional en dominios acotados y no acotados bajo diversas condiciones iniciales y de contorno en el ámbito de problemas de transferencia de calor y masa. Estar familiarizado con el manejo de bibliografía en lengua inglesa. Aproximación dos autovalores dunha matriz polo algoritmo QR Director/a Pilar Mato O algoritmo QR, que data de principios dos anos 60, é un dos métodos máis empregados para o cálculo do conxunto dos autovalores dunha matriz cadrada calquera. Na práctica, antes de aplica-lo método QR, a matriz A transfórmase nunha matriz Hessemberg superior o que reduce considerablemente o seu coste computacional. O uso do método QR con traslacións permite mellora-la converxencia do método. Neste traballo trátase de elaborar un manual que responda ós seguintes ítems: -Exposición e análise do método e de diversas estratexias que se poden utilizar para melloralo. -Implementación dalgunha delas en FORTRAN 90 ou MATLAB. -Aplicación do método nalgún exemplo. Algunos aspectos teóricos del análisis de la convergencia de los métodos de resolución numérica de ecuaciones diferenciales ordinarias (EDO) Director/a Rafael Muñoz Sola Los conceptos de consistencia, estabilidad y convergencia son centrales en el estudio de los métodos numéricos para EDO. El objetivo del trabajo es la redacción de un documento que exponga los resultados fundamentales relativos a estos conceptos incluyendo sus demostraciones así como sus aplicaciones al estudio de las familias principales de métodos (Runge-Kutta, lineales multipaso y predictor-corrector). El trabajo debe incluir como mínimo: a) La caracterización de la consistencia de un método general (una familia típica de métodos que engloba Runge-Kutta, lineales multipaso y predictor-corrector de tipo P(EC) μ E. ) b) El resultado de que estabilidad y consistencia implican convergencia. c) La descripción de la estructura de las soluciones de la ecuaciones en diferencias lineales de k pasos ( item auxiliar necesario para abordar el punto siguiente) d) La caracterización de la estabilidad (teorema de Dahlquist). e) La equivalencia entre convergencia y estabilidad más consistencia en el

18 caso de los métodos lineales mutipaso. f) La necesidad de la consistencia para tener la convergencia, en el caso de los métodos de un paso. g) Resultados aplicables a los métodos predictor-corrector de tipo P(EC) μ. (Estos métodos no encajan en el método general citado más arriba.) Bibliografía: - CROUZEIX, MICHEL; MIGNOT, ALAIN L. (1989, segunda edición) Analyse Numérique des Équations Differentielles. Masson, Paris. [Primera edición: 1984] - CHARTRES, B. y STEPLEMAN, R., A General Theory of Convergence for Numerical Methods, SIAM Journal on Numerical Analysis, Vol. 9, No. 3, 1972, pp C. W. GEAR (1971) Numerical Initial Value Problems in Ordinary Differential Equations, Prentice- Hall, Englewood Cliffs, N.J. - HAIRER, ERNST; NØRSETT, SYVERT PAUL; WANNER, GERHARD (1987) Solving Ordinary Differential Equations I. Nonstiff Problems. Springer, Berlin HENRICI, PETER (1962) Discrete Variable Methods in Ordinary Differential Equations. Wiley, New York. - LAMBERT, JOHN DENHOLM (1973) Computational Methods in Ordinary Differential Equations. Wiley, London. - ORTEGA, JAMES M. (1972, primera edición ) Numerical analysis: a second course. - SKEEL, R. Analysis of fixed step-size methods, SIAM J. Numer. Anal, Vol. 13, No. 5, 1976, pp STOER, JOSEF; BULIRSCH, ROLAND (1993, segunda edición) Introduction to Numerical Analysis. Springer, New York. Haber superado la asignatura Métodos Numéricos en Optimización e Ecuacións Diferenciais. Tener bien asimilados los conceptos de teoría de matrices (normas, diagonalización, forma canónica de Jordan) y los conocimientos de Cálculo Diferencial en una y varias variables. El/la estudiante debe ser capaz de leer bibliografía escrita en inglés... "A Hundred-dollar, Hundred-digit Challenge", by Nick Trefethen, Oxford University. Director/a Óscar López Pouso. En su curso Problem Solving Squad, el profesor Trefethen (Mathematical Institute, Universidad de Oxford) propone cada semana a los estudiantes la resolución de un problema cuya solución final es un número real. En el número de enero/febrero de 2002 de SIAM News (Vol. 35, nº 1), Trefethen publicó una lista de diez de esos problemas, anunciando que premiaría con $100 a aquel individuo o grupo que los resolviese con el mayor número de decimales exactos. La mayor parte de estos problemas, que se proponen a los aspirantes a realizar una tesis doctoral, son demasiado difíciles para un alumno de cuarto curso del Grado en Matemáticas. Sin embargo, un cierto número de las soluciones obtenidas por individuos y grupos participantes pueden ser encontradas en la red. Por ello, este Trabajo Fin de Grado (TFG) se propone con el objetivo de que el estudiante efectúe una búsqueda de esas soluciones, las clasifique y las estudie, aportando siempre que pueda su propio punto de vista o su propia versión. Bibliografía: [1] [2]

OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO 2ª CONVOCATORIA CURSO FACULTADE DE MATEMÁTICAS

OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO 2ª CONVOCATORIA CURSO FACULTADE DE MATEMÁTICAS OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO 2ª CONVOCATORIA CURSO 2011-2012 FACULTADE DE MATEMÁTICAS Director Al01 Álxebra Clasificación de Módulos finitamente generados sobre un anillo de Dedekind Director Leovigildo

More information

OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO CURSO FACULTADE DE MATEMÁTICAS

OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO CURSO FACULTADE DE MATEMÁTICAS Director OFERTA DE TRABALLOS FIN DE GRAO CURSO 2011-2012 FACULTADE DE MATEMÁTICAS Al01 Álxebra Clasificación de Módulos finitamente generados sobre un anillo de Dedekind Leovigildo Alonso Tarrío Director

More information

Cobertura do bosque de ribeira do Sar e Sarela no concello de Santiago de Compostela

Cobertura do bosque de ribeira do Sar e Sarela no concello de Santiago de Compostela Cobertura do do Sar e Sarela no concello de Santiago de Compostela ALUMNADO: BIOLOXÍA-XEOLOXÍA - 4º ESO AB ( 2012-2013). PROFESOR: Leopoldo Bahillo Varela. Departamento: BIOLOXÍA-XEOLOXÍA do IES de Sar

More information

obter grupos de Lie máis interesantes, estudarase S 3 a esfera de dimensión 3 dos cuaternios

obter grupos de Lie máis interesantes, estudarase S 3 a esfera de dimensión 3 dos cuaternios ÁREA DE ÁLXEBRA Xeometría dos números complexos e dos cuaternios: os grupos de rotacións de R 3 e R 4 Manuel Ladra González As rotacións no plano arredor dun punto pódense identificar con S 1. S 1 ademais

More information

O SIGNIFICADO DO DEBUXO: DETECCIÓN E PREVENCIÓN DE POSIBLES TRASTORNOS OU MALOS TRATOS NO ÁMBITO SOCIOFAMILIAR

O SIGNIFICADO DO DEBUXO: DETECCIÓN E PREVENCIÓN DE POSIBLES TRASTORNOS OU MALOS TRATOS NO ÁMBITO SOCIOFAMILIAR O SIGNIFICADO DO DEBUXO: DETECCIÓN E PREVENCIÓN DE POSIBLES TRASTORNOS OU MALOS TRATOS NO ÁMBITO SOCIOFAMILIAR Datas de celebración: 25 e 28 de xuño Dirección: María Lidia Platas Secretaría: Maricarmen

More information

Desarrollo Web en Entorno Cliente. Curso

Desarrollo Web en Entorno Cliente. Curso Desarrollo Web en Entorno Cliente Curso 2018-19 Lexislación Decreto 109/2011 (12 de maio) regula o título de técnico superior en desenvolvemento de aplicacións web Enlace o currículo: http://www.edu.xunta.es/fp/sites/fp/files/fp/curr%c3%adc

More information

LIBROS DE TEXTO E MATERIAL - ESO. Relación de libros de texto e material didáctico impreso para o curso 2018/2019

LIBROS DE TEXTO E MATERIAL - ESO. Relación de libros de texto e material didáctico impreso para o curso 2018/2019 LIBROS DE TEXTO E MATERIAL - Relación de libros de texto e material didáctico impreso para o curso 2018/2019 Denominación do centro: CPR Plurilingüe Ntr. Sra. de la Asunción Enderezo: Rúa da ASUNCIÓN Concello:

More information

Para ser tomadas en cuenta las tareas deben de ser presentadas con las siguientes características:

Para ser tomadas en cuenta las tareas deben de ser presentadas con las siguientes características: s INGLÉS Secundaria 2 Trimestre 3 2018- Prof. Gaby Rivero / Daniel Hernández TAREAS: 30% Para ser tomadas en cuenta las tareas deben de ser presentadas con las siguientes características: Debe de elaborarse

More information

CONTIDOS MÍNIMOS ESIXIBLES EN LATÍN DE 4º DA ESO

CONTIDOS MÍNIMOS ESIXIBLES EN LATÍN DE 4º DA ESO CONTIDOS MÍNIMOS ESIXIBLES EN LATÍN DE 4º DA ESO BLOQUE I O latín, orixe das linguas romances Marco xeográfico da lingua. O indoeuropeo. As linguas de España: linguas romances e non romances. Pervivencia

More information

Queres formar parte? Converter Galicia nun destino para gozar en familia

Queres formar parte? Converter Galicia nun destino para gozar en familia Converter Galicia nun destino para gozar en familia Clúster Turismo de Galicia Maior difusión do teu negocio + Distintivo de calidade + Máis visibilidade do sector + Promoción específica + Queres formar

More information

EDUCACIÓN INFANTIL 4 ANOS PAPELIÑOS-4 ANOS- MÉTODO COMPLETO. EDITORIAL XERAIS. CAMPUZANO Mª DOLORES. ANO ISBN:

EDUCACIÓN INFANTIL 4 ANOS PAPELIÑOS-4 ANOS- MÉTODO COMPLETO. EDITORIAL XERAIS. CAMPUZANO Mª DOLORES. ANO ISBN: EDUCACIÓN INFANTIL 4 ANOS CURSO 2011-2012 PAPELIÑOS-4 ANOS- MÉTODO COMPLETO. EDITORIAL XERAIS. CAMPUZANO Mª DOLORES. ANO 2010. ISBN: 9788499141237 : ENGLISH ADVENTURE A LONGMAN ( EDICIÓN 2004 ) PUPIL S

More information

UAV - Unmanned Aerial Vehicles

UAV - Unmanned Aerial Vehicles Coordinating unit: Teaching unit: Academic year: Degree: ECTS credits: 2018 300 - EETAC - Castelldefels School of Telecommunications and Aerospace Engineering 701 - AC - Department of Computer Architecture

More information

O CO CO PO HUMANO E O MOVEMENTO

O CO CO PO HUMANO E O MOVEMENTO O CORPO HUMANO E O MOVEMENTO O APARELLO LOCOMOTOR ÓSOS ARTICULACIÓNS ESQUELETO SEGMENTOS CORPORAIS MÚSCULOS O APARELLO LOCOMOTOR PEZAS DURAS E ESTÁTICAS, FORMADAS POR TECIDO VIVO. 208 ÓSOS NUN ESQUELETO

More information

A experiencia do Centro de Documentación Ambiental Domingo Quiroga. Ana B. Pardo documentalista ambiental do CEIDA

A experiencia do Centro de Documentación Ambiental Domingo Quiroga. Ana B. Pardo documentalista ambiental do CEIDA A experiencia do Centro de Documentación Ambiental Domingo Quiroga Ana B. Pardo documentalista ambiental do CEIDA Único servizo de documentación especializado en medio ambiente e aberto a todos os públicos

More information

Informe mensual do paro rexistrado CONCELLO DE PONTECESURES. Pacto Territorial de Emprego do Salnés. Xaneiro 2010

Informe mensual do paro rexistrado CONCELLO DE PONTECESURES. Pacto Territorial de Emprego do Salnés. Xaneiro 2010 Pacto Territorial de Emprego do Salnés Xaneiro 21 INFORME MENSUAL DO PARO REXISTRADO 3 Evolución interanual...... 3 Taxas de crecemento interanuais... 5 Poboación parada segundo sexo e idade... 7 Evolución

More information

Absorbentes solo aceites

Absorbentes solo aceites Absorbentes solo aceites SOLO ACEITES e hidrocarburos, rechaza el agua, por lo que está especialmente indicado para aplicaciones en acuíferos, puertos y lugares donde, en presencia de agua, se requiera

More information

Examples of Tasks from CCSS Edition Course 2, Unit 2

Examples of Tasks from CCSS Edition Course 2, Unit 2 Examples of Tasks from CCSS Edition Course 2, Unit 2 Getting Started The tasks below are selected with the intent of presenting key ideas and skills. Not every answer is complete, so that teachers can

More information

PARTE COMÚN LENGUA EXTRANJERA INGLÉS

PARTE COMÚN LENGUA EXTRANJERA INGLÉS DIRECCIÓN GENERAL DE POLÍTICAS EDUCATIVAS Y ORDENCIÓN ACADÉMICA PRUEBA DE ACCESO A CICLOS FORMATIVOS DE GRADO SUPERIOR DE LA FORMACIÓN PROFESIONAL ESPECÍFICA 18 de junio de 2009 Centro donde se realiza

More information

LIBROS DE TEXTO PARA O CURSO º ESO. Bioloxia e Xeoloxia 1 ESO M.Angeles Ramos Garcia e outros Ed McGraw Hill Madrid,

LIBROS DE TEXTO PARA O CURSO º ESO. Bioloxia e Xeoloxia 1 ESO M.Angeles Ramos Garcia e outros Ed McGraw Hill Madrid, 1º ESO Bioloxía e Xeoloxía Xeografía e Historia Ed. Física Bioloxia e Xeoloxia 1 ESO M.Angeles Ramos Garcia e outros Ed McGraw Hill Madrid, 2015 978-84-486-0681-7 Xeografia e Historia 1º Aula 3D A. Albet

More information

Informe mensual do paro rexistrado CONCELLO DE. Pacto Territorial de Emprego do Salnés. Febreiro 2010

Informe mensual do paro rexistrado CONCELLO DE. Pacto Territorial de Emprego do Salnés. Febreiro 2010 Pacto Territorial de Emprego do Salnés Febreiro 21 INFORME MENSUAL DO PARO REXISTRADO 3 Evolución interanual...... 3 Taxas de crecemento interanuais... 5 Poboación parada segundo sexo e idade... 7 Evolución

More information

PRIMARIA CURSO AREA TÍTULO EDITORIAL ISBN CURSO AREA TÍTULO EDITORIAL ISBN PUBLICACIÓN

PRIMARIA CURSO AREA TÍTULO EDITORIAL ISBN CURSO AREA TÍTULO EDITORIAL ISBN PUBLICACIÓN PRIMARIA CURSO AREA TÍTULO EDITORIAL ISBN PUBLICACIÓN Lingua 1º EP Lingua castelá 1PRI LENGUA PRIMEROS PASOS Pauta Mochi SANTILLANA 978-84-680-1857-7 2014 Castelá 1º EP Lingua galega 1PRI Mochila Lixeira

More information

O SOFTWARE LIBRE NAS EMPRESAS INFORMÁTICAS DE GALIZA

O SOFTWARE LIBRE NAS EMPRESAS INFORMÁTICAS DE GALIZA O SOFTWARE LIBRE NAS EMPRESAS INFORMÁTICAS DE GALIZA 2008 O SOFTWARE LIBRE NAS EMPRESAS INFORMÁTICAS DE GALIZA FICHA TÉCNICA Universo: 710 empresas do Directorio de Empresas da Fundación para o Fomento

More information

Anexo. Título, autor, editorial e ano de publicación

Anexo. Título, autor, editorial e ano de publicación Mecanizado Mecanizado Básico. Autor/es: Esteban José Dominguez, Julián Ferrer. 1º C.M. 9788491610137 castelán Básico Editex. 1º C.M. Motores Motores. Autor/es:Santiago Sanz. Editex. 9788491610090 castelán

More information

REDE GALEGA DE INFORMACIÓN E DOCUMENTACIÓN XUVENIL

REDE GALEGA DE INFORMACIÓN E DOCUMENTACIÓN XUVENIL REDE GALEGA DE INFORMACIÓN E DOCUMENTACIÓN 6 Curso: Fomento e apoio asociativo no ámbito da mocidade e documentación xuvenil. Criterio de selección: terán preferencia as persoas que teñan feito o curso

More information

El Mapa Gallego de Radón Residencial. Una clasificación de Galicia según los niveles de riesgo de contaminación por radón de los domicilios.

El Mapa Gallego de Radón Residencial. Una clasificación de Galicia según los niveles de riesgo de contaminación por radón de los domicilios. Curso de Formación Continua: El Radón. Exposición de riesgo para la salud Soluciones para su reducción El Mapa Gallego de Radón Residencial. Una clasificación de Galicia según los niveles de riesgo de

More information

Contido. Profesorado do Contido. Obxectivos da materia. Contidos

Contido. Profesorado do Contido. Obxectivos da materia. Contidos Contido Código : G3061105 Nome: Matemáticas para Economistas I Ano Academico : 2012/2013 Créditos ECTS: 6.00 Carácter: Formación básica Convocatoria: 1º Semestre de Titulacións de Grao/Máster Profesorado

More information

O relevo e as costas de Galicia

O relevo e as costas de Galicia O relevo e as costas de Galicia As montañas de Galicia, forman o Macizo Galaico. Vanse facendo máis altas a medida que avanzamos cara o leste e cara o sur do país. O pico máis alto é o de Pena Trevinca,

More information

Safety Automation Builder

Safety Automation Builder Safety Automation Builder Jon Leanizbarrutia Commercial Engineer F S Eng (TÜV Rheinland, #8146/14 Machinery) 27-02-2014 PUBLIC INFORMATION Rev 5058-CO900E PUBLIC INFORMATION 2 Normas Internacionales Uso

More information

MA PROGRAMME IN ENGLISH LITERATURE AND LINGUISTICS CALENDAR AND SCHEDULE LAST UPDATE: 2 de October de 18, 9:55

MA PROGRAMME IN ENGLISH LITERATURE AND LINGUISTICS CALENDAR AND SCHEDULE LAST UPDATE: 2 de October de 18, 9:55 MA PROGRAMME IN ENGLISH LITERATURE AND LINGUISTICS CALENDAR AND SCHEDULE 2018 2019 LAST UPDATE: 2 de October de 18, 9:55 Attention: between 01/04/2019 and 15/05/2019 (both included), all mornings from

More information

1º ESO CURSO 2017/2018 (Programa de fondo solidario Orde do 16 de maio de 2017 (Diario Oficial de Galicia do )

1º ESO CURSO 2017/2018 (Programa de fondo solidario Orde do 16 de maio de 2017 (Diario Oficial de Galicia do ) 1º ESO CURSO 2017/2018 (Programa de fondo solidario Orde do 16 de maio de 2017 (Diario Oficial de Galicia do 22.05.2017) ASIGNATURA TÍTULO AUTOR EDITORIAL ISBN Ed.Plástica e Visual Ed.Plástica e Visual

More information

COMPUTER CLASSES January 2019

COMPUTER CLASSES January 2019 NEIGHBORHOOD & REGIONAL Linking YOU to LIBRARIES the World of Technology COMPUTER CLASSES January 2019 For up-to-date class schedules and class descriptions, please visit our website at www.houstonlibrary.org

More information

UNIVERSIDAD AUTÓNOMA DE NUEVO LEÓN FACULTAD DE INGENIERÍA MECÁNICA Y ELÉCTRICA

UNIVERSIDAD AUTÓNOMA DE NUEVO LEÓN FACULTAD DE INGENIERÍA MECÁNICA Y ELÉCTRICA 1 UNIVERSIDAD AUTÓNOMA DE NUEVO LEÓN FACULTAD DE INGENIERÍA MECÁNICA Y ELÉCTRICA PROGRAMA ANALÍTICO FIME Nombre de la unidad de : (Aircraft Systems) Frecuencia semanal: 3 hrs. Horas presenciales: 42 hrs.

More information

INGENIERÍA DE EDIFICACIÓN BUILDING ENGINEERING (SUBJECT S LIST UPDATED IN SEPTEMBER, 2014)

INGENIERÍA DE EDIFICACIÓN BUILDING ENGINEERING (SUBJECT S LIST UPDATED IN SEPTEMBER, 2014) INGENIERÍA DE EDIFICACIÓN BUILDING ENGINEERING (SUBJECT S LIST UPDATED IN SEPTEMBER, 2014) (E): Elective courses ALL LECTURES ARE TAUGHT IN SPANISH LANGUAGE CURSO CONSTRUCCIÓN I. HISTORIA, TIPOLOGÍAS Y

More information

FUNDAMENTOS DEL MANAGEMENT DEL DISENO (SPANISH EDITION) BY KATHRYN BEST

FUNDAMENTOS DEL MANAGEMENT DEL DISENO (SPANISH EDITION) BY KATHRYN BEST Read Online and Download Ebook FUNDAMENTOS DEL MANAGEMENT DEL DISENO (SPANISH EDITION) BY KATHRYN BEST DOWNLOAD EBOOK : FUNDAMENTOS DEL MANAGEMENT DEL DISENO Click link bellow and free register to download

More information

MANUAL DE FARMACIA CLINICA Y ATENCION FARMACEUTICA. EL PRECIO ES EN DOLARES BY JOAQUIN HERRERA CARRANZA

MANUAL DE FARMACIA CLINICA Y ATENCION FARMACEUTICA. EL PRECIO ES EN DOLARES BY JOAQUIN HERRERA CARRANZA Read Online and Download Ebook MANUAL DE FARMACIA CLINICA Y ATENCION FARMACEUTICA. EL PRECIO ES EN DOLARES BY JOAQUIN HERRERA CARRANZA DOWNLOAD EBOOK : MANUAL DE FARMACIA CLINICA Y ATENCION HERRERA CARRANZA

More information

Referentes para a avaliación

Referentes para a avaliación Probas de acceso Ciclos formativos de grao medio de formación profesional Referentes para a avaliación Páxina 1 de 13 Índice 1. Cualificación das preguntas tipo test... 3 2. Referentes para a avaliación...

More information

INTER-UNIVERSITY MASTER IN ADVANCED ENGLISH STUDIES AND ITS APPLICATIONS UNIVERSIDADE DE VIGO

INTER-UNIVERSITY MASTER IN ADVANCED ENGLISH STUDIES AND ITS APPLICATIONS UNIVERSIDADE DE VIGO INTER-UNIVERSITY MASTER IN ADVANCED ENGLISH STUDIES AND ITS APPLICATIONS UNIVERSIDADE DE VIGO 2016-17 PRIMEIRO SEMESTRE: MÓDULO OBRIGATORIO / FIRST SEMESTER: COMPULSORY MODULE MÉTODOS E RECURSOS DE INVESTIGACIÓN

More information

Guía docente Instrumentos Estatísticos de Investigación Económica

Guía docente Instrumentos Estatísticos de Investigación Económica Guía docente 191325- Instrumentos Estatísticos de Investigación Económica 3 º Licenciatura de Economía María Luisa Chas Amil 1.- Datos descriptivos da materia 191325- INSTRUMENTOS DE INVESTIGACIÓN ECONÓMICA

More information

Espacio para la pegatina de su hoja de etiquetas correspondiente a la asignatura indicada en la cabecera del examen: Calificación

Espacio para la pegatina de su hoja de etiquetas correspondiente a la asignatura indicada en la cabecera del examen: Calificación Examen 2010-11 / SEP Plan: [G25] ACCESO A GRADO PARA MAYORES DE 25 Asignatura: [538] INGLÉS Profesor: Ruth Amarilis Cotto Benitez Fecha: 10/09/2011 Horario peninsular 19:30 a 21:00 Modelo 1 Pegatina del

More information

O día 12 de marzo de 2018, reúnense os membros do tribunal:

O día 12 de marzo de 2018, reúnense os membros do tribunal: Acta da reunión do tribunal encargado de resolver os premios extraordinarios de doutoramento da área de coñecemento de Ciencias, correspondentes ao curso 2015-2016 O día 12 de marzo de 2018, reúnense os

More information

Os alumnos/as con ACI non deberán mercar os libros ata setembro

Os alumnos/as con ACI non deberán mercar os libros ata setembro LIBROS DE TEXTO OFICIAIS- IES SAN TOMÉ DE FREIXEIRO CURSO 2018-2019 1º ESO L. CASTELÁ e LITERATURA LENGUA Y LITERATURA I Salvador Gutierrez y otros ANAYA 978-84-678-5070-3 L. GALEGA E LITERATURA L. GALEGA

More information

Programación de proba libre de módulos profesionais

Programación de proba libre de módulos profesionais Programación de proba libre de módulos profesionais 1. Identificación da programación Centro educativo Código Centro Concello Ano académico 15021482 IES San Clemente Santiago de Compostela 2012/2013 Ciclo

More information

La Casa De Riverton (Spanish Edition) By Kate Morton READ ONLINE

La Casa De Riverton (Spanish Edition) By Kate Morton READ ONLINE La Casa De Riverton (Spanish Edition) By Kate Morton READ ONLINE If searched for the book by Kate Morton La casa de Riverton (Spanish Edition) in pdf form, then you have come on to the correct website.

More information

Hoja De Ejercicios 1 Superlativos English Area

Hoja De Ejercicios 1 Superlativos English Area We have made it easy for you to find a PDF Ebooks without any digging. And by having access to our ebooks online or by storing it on your computer, you have convenient answers with hoja de ejercicios 1

More information

La Guerra Y La Paz (Spanish Edition) By Leon Tolstoi

La Guerra Y La Paz (Spanish Edition) By Leon Tolstoi La Guerra Y La Paz (Spanish Edition) By Leon Tolstoi Filosofía de la guerra y de la paz (Spanish Edition) ebook - Filosofía de la guerra y de la paz (Spanish Edition) ebook: José Rafael Hernández Arias:

More information

PRIMER BIMESTRE ADM-106 ADMINISTRACION FINANCIERA 3 LU /January/ /February/2018

PRIMER BIMESTRE ADM-106 ADMINISTRACION FINANCIERA 3 LU /January/ /February/2018 PROGRAMACIÓN ASIGNATURAS-ENE-ABR-2018_CONTABILIDAD CARRERA: LICENCIATURA EN CONTABILIDAD CLAVE ASIGNATURA CR. HORARIO INICIO FINAL PRIMER BIMESTRE ADM-106 ADMINISTRACION FINANCIERA 3 LU05-07 8/January/2018

More information

SPSS. Analisis Multivariante De Datos (Spanish Edition) By Maria Perez Marques

SPSS. Analisis Multivariante De Datos (Spanish Edition) By Maria Perez Marques SPSS. Analisis Multivariante De Datos (Spanish Edition) By Maria Perez Marques If you are searched for the ebook SPSS. Analisis multivariante de datos (Spanish Edition) by Maria Perez Marques in pdf form,

More information

Youth Workshop/Taller de Jovenes

Youth Workshop/Taller de Jovenes 1 Nov. 8, 2014 Youth Workshop/Taller de Jovenes 2 Welcome/Bienvenidos Agenda 3 Registration and Coffee/Registración y Café (9:30-10:00) Presentation/Presentación (10:00-10:25) Small Group Discussion Discusión

More information

DATOS IDENTIFICATIVOS

DATOS IDENTIFICATIVOS Guía Materia 2015 / 2016 DATOS IDENTIFICATIVOS Linguas estranxeiras para o turismo IA: Inglés Materia Linguas estranxeiras para o turismo IA: Inglés Código O04G240V01302 Titulacion Grao en Turismo Descriptores

More information

Documento Executivo. Plan de Accesibilidade Turística de Galicia e do Camiño de Santiago

Documento Executivo. Plan de Accesibilidade Turística de Galicia e do Camiño de Santiago Documento Documento Executivo Executivo Plan de Accesibilidade Turística de Galicia e do Camiño de Santiago Contidos 1 1 Obxectivos Obxectivos ee metodoloxía metodoloxía 2 2 Análise Análise da da situación

More information

Cursos de Formación Continua para traballadores en activo

Cursos de Formación Continua para traballadores en activo Cursos de Formación Continua para traballadores en activo Cursos... Específicos (Certificados de Profesionalidade) Sectorial da agroalimentación, produtos do mar e acuicultura Sectorial do comercio Transversal

More information

Ingles En 100 Dias/english In 100 Days (Curso Completo) (Curso Completo) (Spanish Edition) By Aguilar

Ingles En 100 Dias/english In 100 Days (Curso Completo) (Curso Completo) (Spanish Edition) By Aguilar Ingles En 100 Dias/english In 100 Days (Curso Completo) (Curso Completo) (Spanish Edition) By Aguilar Books by Aguilar (Author of Es así) - Goodreads - Curso completo ingles para latinos by Aguilar Inglés

More information

Institute for Public Opinion Research, Florida International University The Brookings Institution Cuba Study Group

Institute for Public Opinion Research, Florida International University The Brookings Institution Cuba Study Group 1 2008 Cuba/US Transition Poll Institute for Public Opinion Research, Florida International University The Brookings Institution Cuba Study Group Contents 2 - About the poll 3 - When do you think that

More information

2 Universidad Cooperativa de Colombia. Sede Bogotá. Correspondence:

2 Universidad Cooperativa de Colombia. Sede Bogotá. Correspondence: Methodology Sizing of Warehouse based on Material Requirements Planning for a Polyurethane Coating Factory Dimensionamiento de Almacén a partir de la Planificación de Requerimiento de Materiales en una

More information

INVESTIGACIÓN, DIAGNÓSTICO EDUCATIVO E AVALIACIÓN

INVESTIGACIÓN, DIAGNÓSTICO EDUCATIVO E AVALIACIÓN Catálogo de Investigadores e Grupos de Investigación INVESTIGACIÓN, DIAGNÓSTICO EDUCATIVO E AVALIACIÓN (Última actualización 03/04/2013) Código: GI-1469 Departamento: Métodos de Investigación e Diagnóstico

More information

LIBROS DE TEXTO CEIP ANEXA LUGO LIBROS DE TEXTO CEIP ANEXA LUGO

LIBROS DE TEXTO CEIP ANEXA LUGO LIBROS DE TEXTO CEIP ANEXA LUGO Lengua Castellana 1º doble pauta 1ºs Pasos Mochila Ligera, Saber Hacer Santillana 978-84-680-1857-7 1º DE PRIMARIA Libro de lectura 1º (Castellano) 12 Colores SM-SABIA 978-84-675-7144-8 Lingua Galega 1º.

More information

Metodologías de Mantenimiento del Software. By: Miguel-Angel Sicilia

Metodologías de Mantenimiento del Software. By: Miguel-Angel Sicilia Metodologías de Mantenimiento del Software By: Miguel-Angel Sicilia Metodologías de Mantenimiento del Software By: Miguel-Angel Sicilia Online: < http://cnx.org/content/col10590/1.2/ > C O N N E X I O

More information

Wildlife and Vegetation Fauna y Vegetación

Wildlife and Vegetation Fauna y Vegetación Wildlife and Vegetation Fauna y Vegetación 84th Ave Legend/Claves Allen Ditch This graphic shows the various wildlife and vegetation in the project area in relation to the alternatives that are being considered.

More information

Obradoiro de enerxía solar

Obradoiro de enerxía solar CIFP Someso. A Coruña. Una jornada solar es mucho más que una comida. Las cocinas solares constituyen una deliciosa herramienta didáctica para introducir a los alumnos en el interesante mundo de las energías

More information

Reseña Crítica De Una Introduccion Al Antiguo Testamento (Spanish Edition) By Gleason Archer READ ONLINE

Reseña Crítica De Una Introduccion Al Antiguo Testamento (Spanish Edition) By Gleason Archer READ ONLINE Reseña Crítica De Una Introduccion Al Antiguo Testamento (Spanish Edition) By Gleason Archer READ ONLINE If you are looking for a book Reseña crítica de una introduccion al Antiguo Testamento (Spanish

More information

WHAT IS AN ALTERNATIVES ANALYSIS STUDY?

WHAT IS AN ALTERNATIVES ANALYSIS STUDY? PURPOSE PURPOSE Connect s and s to the existing light rail system Conecta a los Distritos y de con el sistema existente del tren ligero Connect major activity centers in and around the study area Conecta

More information

Spanish 3rd Grade CCSS Vocabulary Word List. Additive Identity Property of 0 Identidad aditiva de la propiedad de 0

Spanish 3rd Grade CCSS Vocabulary Word List. Additive Identity Property of 0 Identidad aditiva de la propiedad de 0 English Spanish a.m. a.m. add sumar addend sumando Additive Identity Property of 0 Identidad aditiva de la propiedad de 0 algorithm algoritmo analog clock reloj analógico angle ángulo area área area model

More information

School Year nd Term Exam TOPICS/QUESTIONS TO BE EVALUATED

School Year nd Term Exam TOPICS/QUESTIONS TO BE EVALUATED School Year 2018-2019 2nd Term Exam Grade/Course: 7th grade Subject: Language Arts Section: A/ B Teacher: Lcda: Martha Morán TOPICS/QUESTIONS TO BE EVALUATED Amazing Plants St book Unit 7 pages: 218-219-220-221

More information

ETAPADECONTROLYSENSADODELPOLICROMADORMEMS

ETAPADECONTROLYSENSADODELPOLICROMADORMEMS ETAPADECONTROLYSENSADODELPOLICROMADORMEMS Aróztegui,Walter ;Ricci,Edgardo;Martín, Lautaro;Rapalini,JoséA.yQuijano,AntonioA. CentrodeTécnicasAnalógicasDigitales,UIDETCeTAD,UniversidadNacionaldeLaPlata Resumen

More information

22,23Y24DEAGOSTO REGIÓN DEMURCIA. GranPremioValverdeTeam-TeraFecundis IMemorialPedroGarcíaRuíz MemorialAntonioSarabiaGarcía

22,23Y24DEAGOSTO REGIÓN DEMURCIA. GranPremioValverdeTeam-TeraFecundis IMemorialPedroGarcíaRuíz MemorialAntonioSarabiaGarcía 22,23Y24DEAGOSTO REGIÓN DEMURCIA GranPremioValverdeTeam-TeraFecundis IMemorialPedroGarcíaRuíz MemorialAntonioSarabiaGarcía www.murciaturistica.es Índice.. PRESENTACIÓN RealFederaciónEspañoladeCiclismo

More information

INFORME ESTUDIO DE EGRESADOS MÁSTER PLAN DE ACCIÓN TITORIAL MÁSTER PSICOLOXÍA DO TRABALLO E AS ORGANIZACIÓNS, XURÍDICA-FORENSE E INTERVENCIÓN SOCIAL

INFORME ESTUDIO DE EGRESADOS MÁSTER PLAN DE ACCIÓN TITORIAL MÁSTER PSICOLOXÍA DO TRABALLO E AS ORGANIZACIÓNS, XURÍDICA-FORENSE E INTERVENCIÓN SOCIAL INFORME ESTUDIO DE EGRESADOS MÁSTER PLAN DE ACCIÓN TITORIAL MÁSTER PSICOLOXÍA DO TRABALLO E AS ORGANIZACIÓNS, XURÍDICA-FORENSE E INTERVENCIÓN SOCIAL REALIZADO POR: PLAN DE ACCIÓN TITORIAL. GRUPO DE INNOVACIÓN

More information

Proyectores P NE

Proyectores P NE Proyectores P05 01 36 NE 91 Proyectores P05 01 36 NE 92 LUMIK. IP20 Base circular y cuerpo tubular. Este proyector montado en superficie es compacto y potente, a la vez que discreto y de líneas limpias.

More information

Mauricio Junca. Stochastic Optimal Control, Mathematical Finance, Optimization, Stability of Stochastic Dynamical Systems.

Mauricio Junca. Stochastic Optimal Control, Mathematical Finance, Optimization, Stability of Stochastic Dynamical Systems. Mauricio Junca Departamento de Matemáticas Universidad de los Andes Bogotá, Colombia Date of Birth: March 16, 1979 Phone: (571)3394949 ext. 3704 Email: mj.junca20 at uniandes.edu.co Research Interest Stochastic

More information

The Digital Transformation of Managing Aviation Data A Commercial Data Supplier View

The Digital Transformation of Managing Aviation Data A Commercial Data Supplier View ICAO - Seminar on SWIM and XML Messages The Digital Transformation of Managing Aviation Data A Commercial Data Supplier View Tyler Schroeder Source Liaison, Jeppesen November 3, 2017 Lima, Peru Jeppesen

More information

OFERTA XERAL DE TRABALLOS DE FIN DE GRAO. CURSO ELECCIÓN OUTUBRO 2018

OFERTA XERAL DE TRABALLOS DE FIN DE GRAO. CURSO ELECCIÓN OUTUBRO 2018 Referencia do TFG ou da liña: 170 Departamento: Economía Área de Coñecemento: Economía Aplicada Título do TFG ou da liña de TFGs: Demografía Titor/a ou equipo docente: Abel López Rodríguez; Número de TFGs

More information

EL INGLÉS EN LAS SIERRAS DE TEJEDA Y ALMIJARA. Pilar Muñoz

EL INGLÉS EN LAS SIERRAS DE TEJEDA Y ALMIJARA. Pilar Muñoz EL INGLÉS EN LAS SIERRAS DE TEJEDA Y ALMIJARA Pilar Muñoz INTRODUCCIÓN En el momento presente el estudio de una lengua extranjera, en este caso del idioma inglés, se ha consolidado dentro del marco de

More information

... CUARTOCONGRESOINTERNACIONALDEINVESTIGACIÓNdelaFacultaddePsicologíadelaUniversidadNacionaldeLaPlata

... CUARTOCONGRESOINTERNACIONALDEINVESTIGACIÓNdelaFacultaddePsicologíadelaUniversidadNacionaldeLaPlata PARTICIPACIÓNPOLÍTICAYPRODUCCIÓNDESUBJETIVIDADENESTUDIANTESDEPSICOLOGÍADELA U.N.L.P.AYERYHOY Barile,Julián;Iparaguire,Paula;Noriega,JavieryPrietoCouries,Federico barilejulian@hotmail.com RESUMEN Elpresentetrabajo,seenmarcadentrodeunainvestigaciónrealizadoporalumnospertenecientesal

More information

Travel Accommodations

Travel Accommodations - Finding En dónde puedo encontrar? Asking for directions to accommodation Where can I find?... una habitación para rentar?... a room to rent?... un hostal?... a hostel?... un hotel?... a hotel?... una

More information

Apliques A BL

Apliques A BL Apliques A06 23 30 BL 45 Apliques A06 23 30 BL Apliques A06 14 30 Ne, A06 23 30 BL 48 LUMIK. IP40 Rectangular y estilizada. Gracias a su delicada luz esta luminaria de diseño sobrio envuelve los espacios

More information

TALLER TÉCNICO: ESTUDIO OMT-WTCF sobre RENDIMIENTO DEL TURISMO URBANO

TALLER TÉCNICO: ESTUDIO OMT-WTCF sobre RENDIMIENTO DEL TURISMO URBANO TALLER TÉCNICO: ESTUDIO OMT-WTCF sobre RENDIMIENTO DEL TURISMO URBANO 26 de septiembre de 2017, Buenos Aires, Argentina Esencan TERZIBASOGLU Directora Programa de Gestión de Destinos y Calidad Organización

More information

RESULTS OF THE FIRST MEETING OF THE NAM/CAR REGIONS CIVIL AVIATION TRAINING CENTRES (NAM/CAR/CATC/1) AND CREATION OF THE TRAINING WORKING GROUP

RESULTS OF THE FIRST MEETING OF THE NAM/CAR REGIONS CIVIL AVIATION TRAINING CENTRES (NAM/CAR/CATC/1) AND CREATION OF THE TRAINING WORKING GROUP 17/01/14 Fifth North American, Central American and Caribbean Directors of Civil Aviation Meeting (NACC/DCA/5) Port-of-Spain, Trinidad and Tobago, 28 to 30 April 2014 Agenda Item 8: Regional Cooperation

More information

MAQUINARIA PARA INSTALACIONES DE GRIFOS Y DISPENSADORES PORTÁTILES

MAQUINARIA PARA INSTALACIONES DE GRIFOS Y DISPENSADORES PORTÁTILES MAQUINARIA PARA INSTALACIONES DE GRIFOS DISTRIBUCIÓN DE CERVEZA ARTESANA Y DISTRIBUIDORES OFICIALES LINDR -PENÍNSULA IBÉRICA- www.beerbox.es MAQUINARIA PARA INSTALACIONES DE GRIFOS Lindr empresa Checa

More information

Facultade de CC. Económicas e Empresariais

Facultade de CC. Económicas e Empresariais Guia docente 2016 / 2017 Facultade de CC. Económicas e Empresariais Presentación La Facultad de Ciencias Económicas y Empresariales tiene una amplia trayectoria dentro de nuestra Universidad. A principios

More information

PROCEDEMENTO P -PRL 21 ESTABLECEMENTO E SEGUIMENTO DE OBXECTIVOS DO SISTEMA DE XESTIÓN PRL

PROCEDEMENTO P -PRL 21 ESTABLECEMENTO E SEGUIMENTO DE OBXECTIVOS DO SISTEMA DE XESTIÓN PRL PROCEDEMENTO Páxina 1 de 6 ESTABLECEMENTO E SEGUIMENTO DE OBXECTIVOS DO SISTEMA DE XESTIÓN PRL INDICE 1. OBXECTO E ALCANCE 2. NORMATIVA DE REFERENCIA 3. DEFINICIÓNS 4. DESCRICIÓN. ESQUEMA FORMATOS F-PRL

More information

REIKI CURACION Y ARMONIA A TRAVES DE LAS MANOS (SPANISH EDITION) BY ALBERTO A LEAL

REIKI CURACION Y ARMONIA A TRAVES DE LAS MANOS (SPANISH EDITION) BY ALBERTO A LEAL REIKI CURACION Y ARMONIA A TRAVES DE LAS MANOS (SPANISH EDITION) BY ALBERTO A LEAL DOWNLOAD EBOOK : REIKI CURACION Y ARMONIA A TRAVES DE LAS MANOS Click link bellow and free register to download ebook:

More information

Lingua Inglesa 1 GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO. Francisco Javier Fernández Polo Mario Cal Varela JoDee Anderson

Lingua Inglesa 1 GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO. Francisco Javier Fernández Polo Mario Cal Varela JoDee Anderson FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA INGLESA E ALEMÁ Lingua Inglesa 1 Francisco Javier Fernández Polo Mario Cal Varela JoDee Anderson GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2017/2018 FACULTADE DE

More information

1.- Dirixirse ao Goberno de España para demandarlle a aprobación máis pronta posible de:

1.- Dirixirse ao Goberno de España para demandarlle a aprobación máis pronta posible de: A Mesa do Parlamento O Grupo Parlamentario Popular de Galicia a través do seu Portavoz e por iniciativa do deputado Jaime Castiñeira Broz, ao abeiro do disposto no artigo 161.2 e concordantes do Regulamento

More information

FAMILY INDEPENDENCE ADMINISTRATION Seth W. Diamond, Executive Deputy Commissioner

FAMILY INDEPENDENCE ADMINISTRATION Seth W. Diamond, Executive Deputy Commissioner FAMILY INDEPENDENCE ADMINISTRATION Seth W. Diamond, Executive Deputy Commissioner ` James K. Whelan, Deputy Commissioner Policy, Procedures and Training Lisa C. Fitzpatrick, Assistant Deputy Commissioner

More information

1.- XIII Congreso Galego de Estatística e Investigación de Operacións 2.- Wenceslao González Manteiga, novo membro do IMS

1.- XIII Congreso Galego de Estatística e Investigación de Operacións 2.- Wenceslao González Manteiga, novo membro do IMS 1.- XIII Congreso Galego de Estatística e Investigación de Operacións Como sabedes, o XIII Congreso Galego de Estatística e Investigación de Operacións celebrarase en Ferrol do 26 ao 28 de outubro de 2017,

More information

BOARD OF DIRECTORS PRESIDENT Victor Vazquez vazquez_v@bellsouth.net VICE PRESIDENT Ego Gonzalez egogonza@gmail.com SECRETARY Madeline Vazquez vmadeline38@yahoo.com TREASURER Ziggy Zapata zapmex@hotmail.com

More information

Materia: Técnicas de estudo científico dos materiais escultóricos e as súas alteracións III

Materia: Técnicas de estudo científico dos materiais escultóricos e as súas alteracións III TITULO SUPERIOR EN CONSERVACIÓN E RESTAURACIÓN DE BENS CULTURAIS Escola Superior de Conservación e Restauración de BBCC de Galicia Materia: Técnicas de estudo científico dos materiais escultóricos e as

More information

BOARD OF DIRECTORS PRESIDENT Victor Vazquez vazquez_v@bellsouth.net VICE PRESIDENT Ego Gonzalez egogonza@gmail.com SECRETARY Madeline Vazquez vmadeline38@yahoo.com TREASURER Ziggy Zapata zapmex@hotmail.com

More information

Coleccion De Historiadores De Chile Y Documentos Relativos A La Historia Nacional, Issue (Spanish Edition) By Anonymous READ ONLINE

Coleccion De Historiadores De Chile Y Documentos Relativos A La Historia Nacional, Issue (Spanish Edition) By Anonymous READ ONLINE Coleccion De Historiadores De Chile Y Documentos Relativos A La Historia Nacional, Issue 24... (Spanish Edition) By Anonymous READ ONLINE If you are looking for the ebook Coleccion De Historiadores De

More information

PLAN PROXECTA: XERMOLÓN 1º DE ESO IES ANXEL FOLE

PLAN PROXECTA: XERMOLÓN 1º DE ESO IES ANXEL FOLE PLAN PROXECTA: XERMOLÓN 1º DE ESO IES ANXEL FOLE Nelas está a clave para saber o que comemos. Infórmanos sobre sustancias ou produtos que causan alerxias ou intolerancias. Axúdannos a comparar produtos

More information

Tourism planning, promotion and environmental sustainability: the case of Spain

Tourism planning, promotion and environmental sustainability: the case of Spain Retos, nº 15, vol. VIII, 2018 Revista de Ciencias de la Administración y Economía www.retos.ups.edu.ec Tourism planning, promotion and environmental sustainability: the case of Spain Planificación turística,

More information

Informe mensual do paro rexistrado

Informe mensual do paro rexistrado Pacto Territorial de Emprego do Salnés INFORME MENSUAL DO PARO REXISTRADO 3 Evolución interanual...... 3 Taxas de crecemento interanuais... 5 Poboación parada segundo sexo e idade... 7 Evolución segundo

More information

PROGRAM & BOOK OF ABSTRACTS

PROGRAM & BOOK OF ABSTRACTS PROGRAM & BOOK OF ABSTRACTS Our adventure began four years ago: the Mathematics Academy of the School of Physics and Mathematics dreamed to have a space at the heart of this school where mathematicians

More information

Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo

Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo Guia docente 2018 / 2019 Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo Presentación A Facultade de Ciencias Empresariais de Ourense está localizada no Edificio Xurídico Empresarial do Campus Universitario

More information

00. PRESENTATION GENERAL INFORMATION OFFICIAL SPONSORSHIP OPTIONS... 5 COMMERCIAL AREA... 5

00. PRESENTATION GENERAL INFORMATION OFFICIAL SPONSORSHIP OPTIONS... 5 COMMERCIAL AREA... 5 INDEX 00. PRESENTATION... 3 01. GENERAL INFORMATION... 4 02. OFFICIAL SPONSORSHIP OPTIONS... 5 COMMERCIAL AREA... 5 03. OFFICIAL SPONSORSHIP OPTIONS II... 6 0.4 SPONSORSHIP FORM... 7 2 0.0 PRESENTATION

More information

Título de Grao en Enxeñaría de Edificación pola UDC.

Título de Grao en Enxeñaría de Edificación pola UDC. Escola Universitaria de Arquitectura Técnica Regulamento dos Traballos de Fin de Grao. Título de Grao en Enxeñaría de Edificación pola UDC. EU de Arquitectura Técnica de A Coruña. (Segundo Modelo de regulamento

More information

OS ÚLTIMOS ANOS DA FORMACIÓN DO PROFESORADO DE SECUNDARIA NO INSTITUTO DE CIENCIAS DA EDUCACIÓN DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA

OS ÚLTIMOS ANOS DA FORMACIÓN DO PROFESORADO DE SECUNDARIA NO INSTITUTO DE CIENCIAS DA EDUCACIÓN DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA INNOVACIÓN EDUCATIVA, n.º 25, 2015: pp. 111-122 111 OS ÚLTIMOS ANOS DA FORMACIÓN DO PROFESORADO DE SECUNDARIA NO INSTITUTO DE CIENCIAS DA EDUCACIÓN DA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA THE LAST YEARS

More information

SUMMER CAMP STAFF REGISTRATION 2018 REGISTRACION PARA EL CAMPAMENTO DE VERANO 2018

SUMMER CAMP STAFF REGISTRATION 2018 REGISTRACION PARA EL CAMPAMENTO DE VERANO 2018 SUMMER CAMP STAFF REGISTRATION 2018 REGISTRACION PARA EL CAMPAMENTO DE VERANO 2018 SUMMER CAMP ADMISSION AGREEMENT TO THE PARENT, GUARDIAN, OR TRUSTEE: THANK YOU FOR YOUR INTEREST IN CAMP ST. FRANCIS.

More information

A lexislación que regula a formación profesional inicial en Galicia: cambios e novas propostas

A lexislación que regula a formación profesional inicial en Galicia: cambios e novas propostas INNOVACIÓN EDUCATIVA, n.º 20, 2010: pp. 273-285 273 A lexislación que regula a formación profesional inicial en Galicia: cambios e novas propostas a partir da LOE (2006) Antonio Rial Sánchez Laura Rego

More information

Spanish I. Unidad 1: La Educación Parte 3: El Aula y La Mochila. Nombre: Profesor(a): Fechas Importantes: Período

Spanish I. Unidad 1: La Educación Parte 3: El Aula y La Mochila. Nombre: Profesor(a): Fechas Importantes: Período Spanish I Unidad 1: La Educación Parte 3: El Aula y La Mochila Nombre: Profesor(a): Fechas Importantes: Período Statement of Inquiry Communication reflects personal, social and cultural experiences. Inquiry

More information

A NATUREZA DA COMPETENCIA NO MERCADO DE AUDITORÍA: UNHA AVALIACIÓN DA LITERATURA 1

A NATUREZA DA COMPETENCIA NO MERCADO DE AUDITORÍA: UNHA AVALIACIÓN DA LITERATURA 1 A NATUREZA DA COMPETENCIA NO MERCADO DE AUDITORÍA: UNHA AVALIACIÓN DA LITERATURA 1 EMILIANO RUIZ BARBADILLO / PAULA RODRÍGUEZ CASTRO Universidade de Cádiz RECIBIDO: 21 de febreiro de 2013 / ACEPTADO: 4

More information