Lífeyrissjóður. Tannlæknafélags íslands. Ársreikningur Séreignardeild. Sameignardeild

Transcription

1 Lífeyrissjóður Tannlæknafélags íslands Ársreikningur 28 Séreignardeild Sameignardeild

2 Lífeyrissjóður Tannlæknafélags íslands Séreignardeild Ársreikningur 28

3 Efn'rsylirlit bts. Slúrsla stiómar... Áritun óháðra endurckoðenda...,...,. 4 Yfirlit um bre$ingar á hreinni eign tilgreiðslu lífeyris... 5 Efnahagsreikningur..,,.,...j... i...;.. ri.; Sjóðstreymi.....,...!...r 7 Skfringar...".,...i.,.r:...r..r... Llteyrtssjóöu r Tan ntækn afélaga lstands, 8éreignadeild kt

4 Skfrsla stjórnar Meg instarfsemi séreig na rdeildarin nar Séreignardeild Lífeyrissjóðs Tannlæknafélags lslands er ætluð starfandi tannlæknum og mökum þeirra, sem ekki er að lögum skylt að vera í öðrum lífeyrissjóði. Hlutverk sjóðsins er að ávaxta iðgjöld sjóðfélaga og tryggja þeim og erfingjum þeirra lifeyri samkvæmt samþykktum sjóðsins. Starfsemin á árinu f lok ársins 28 áttu 329 sjóðfélagar inneign í sjóðnum, en iðgjöld greiddu 2 aðilar. lðgjöld námu kr á árinu 28. Á ár nu var greiddur barnalífeyrir að!árhæð kr til sextán aðila, makalífeyrir að [árhæð kr var greiddur til átta aðila og eftirlaun voru greidd til þrjátíu og átta sjóðfélaga, samtals að f,árhæö kr ,928. Samtals nema titgreiddar bætur á árinu 28 kr til f,örutíu og níu aðila. Stjórnarlaun námu kr á árinu en þar af voru kr gjaldfærðar hjá séreignardeildinni. Hrein ávöxtun á eignum lífeyrissjóðsins miðað við vísitölu neysluverðs var -28,61/o. Arið 28 var afar erfitt frrir Lífeyrissjóð Tannlækna eins og aðra innlenda og erlenda lífeyrissjóði. Fall íslensku bankanna, hrun íslensku krónunar og veik staða íslenskra ffrirtækja á árinu hafði afar neikvæð áhrif á eignastöðu sjóðsins. Sjóöurinn er meö samning við NBI hf. um eignastfringu og rekstur hans. NBI hf. n 7'tti sér verðbréfasjóði Landsvaka við eignastfringu sjóösins. Stærstur hluti eigna sjóðsins var íverðbréfasjóðunum sem f,árfestu í dreifðu safni innlendra og erlendra veröbréfa. Þetta frrirkomulag hafði verið við lfði í mörg ár og reynst vel, bæði hvað varðar ávöxtun, áhættudreifingu og hagræði í rekstri. Fall íslensku bankanna, hrun íslensku krónunnar og setning neyðarlaganna í október 28 hafði mjög neikvæö áhrif á eignir verðbréfasjóða Landsvaka og þar með eignir lífeyrissjóðsins. A einni viku urðu flest skuldabréf íslenskra fyrirtækja og banka verðlaus. lnnlánum var veittur forgangur í skuldaröð umfram skuldabréf banka með neyðarlögunum og meirihluti íslenskra frrirtækja varð,,tæknilega" gjaldþrota vegna versnandi skuldastöðu í kjölfar hruns krónunnar. Slaka ávöxtun sjóðsins má rekja til verðfalls á skuldabréfum íslenskra banka og forirtækja og þá sérstaklega skuldabréfa Kaupþings Banka hf. sem var í ársbyrjun stærsti útgefandi skuldabréfa á lslandi á eft r ibúðalánasjóði og íslenska ríkinu. Eign sjóðsins í innlendum hlutabréfum var óveruleg og sjóðurinn var ekki með neina opna áhættu af gjaldmiðlasamningum við hrunið í október 28. Um áramótin 2OOB / 29 færði sjóðurinn öll verðbréf Landsbanka fslands hf., Kauþings Banka hf. og Glitnis hf. niður um 1%, að undanskildum verðbréfum þeirra með ríkisábyrgð. Samtals hafa skuldabréf sjóðsins útgefin af fyrirtækjum verið færð niður um 68%. I ljósi versnandi efnahagsumhverfis rikir enn óvissa um þá eign sem eftir er í skuldabréfum frrirtækja. Engin óvissa ríkir um gjaldmiölasamninga sjóðsins eða hugsanlega skuldajöfnun við skilanefndir gömlu bankanna. Stærstur hluti eigna sjóðsins er fárfestur í tryggðum innlánum ríkisbankanna og skuldabréfum með ríkisábyrgð. Það er álit undirritaðs að allar upplfsingar, sem nauðsynlegar eru til að glöggva sig á stöðu hans í árslok, rekstrarárangri ársins og fiárhagslegri þróun, komi fram í ársreikningnum. Framtíðaráform Engar verulegar breytingar eru fyrirhugaðar á rekstri sjóðsins á næsta ári.

5 Sk irsla stjórnar frh. Hrein eign Hrein eign sjóðsins nam í árslok 28 kr og hafði lækkað á árinu úr kr eða um kr Fjárhagsleg áhættustiórn u n Lífeyrissjóður Tannlæknafélags lslands hefur gert samning við NBI hf, og annast hann umsjón og eignastfringu sjóðsins innan gildandi fárfestingastefnu stjórnar sjóðsins hverju sinni. NBI hf. leitast við að annast ávöxtun fármuna sjóðsins með sem hagkvæmustum hætti og virkri eignastfringu. Stjórn sjóösins hefur hafi eftirlit með ráðstöfun eigna sjóösins í samræmi við ákvæði laga nr um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, samþykktir sjóðsins og starfsreglur stjórnar. Umsjónaraðili sjóðsins Meö erindisbréfidagsettu 17. mars 29 og með vísan í46. gr laga nr skipaðifármálaráðherra undirritaðan sem umsjónaraðila f,rir Lífeyrissjóð Tannlæknafélags fslands til 1. júlí 29 að fenginni tillögu frá Fjármálaeftirlitinu. Umsjónaraðili tók við öllum réttindum og skyldum stjórnar og framkvæmdastjóra sjóðsins, sem viku frá störfum samhliða því. A sama tíma sendi Fjármálaeftirlitið mál sem varða sjóðinn til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara. Rannsókn sérstaks saksóknara beinist að meintum brotum á frrri hluta árs 28 gegn reglum um skfrsluskil og 36. gr. laga nr um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða. Reykjavík, 3. apríl 29. f.h. Lifeyrissjóðs Tannlæknafélags fslands skipaður umsjónaraðili fslands skv. 46. gr. laga nr

6 Aritun óháðra endurskoðenda Til stjórnar og sjóðfélaga í Lífeyrissjóði Tannlæknafétags íslands Við höfum endurskoðað meðfylgjandi ársreikning séreignardeildar Lífeyrissjóðs Tannlæknafélags Íslands Íyrir áriö 28. Ársreikningurinn hefur að geyma yfirlit yfir breytingar á hreinni eign, efnahagsreikning 31. desember 28, yfirlit um sjóðstreymi og skfringar. Ábyrgð stjórnenda á ársreikningnum Stjórnendur eru ábyrgir fyrir gerö og framsetningu ársreikningsins í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur. Samkvæmt því ber þeim að skipuleggja, innleiða og viðhalda innra eftirliti sem varðar gerð og framsetningu ársreikningsins, þannig að hann sé í meginatriðum án verulegra annmarka, hvort sem er vegna sviksemi eða mistaka. Abyrgð stjórnenda nær einnig til þess að beitt sé viðeigandi reikningsskilaaöferðum og reikningshaldslegu mati miðað við aðstæður. 4byrgð endurskoðenda Abyrgð okkar felst í því áliti sem við látum í ljós á ársreikningnum á grundvelli endurskoðunarinnar. Endurskoðað var í samræmi við alþjóölega endurskoðunarstaðla. Samkvæmt þeim ber okkur að fara eftir settum siðareglum, skipuleggja og haga endurskoðuninni þannig að nægjanleg vissa fáist um að ársreikningurinn sé án verulegra annmarka. Endurskoðun felur í sér aðgerðir til staðfestingar á fjárhæðum og skfringum í ársreikningnum. Val endurskoðunaraögerða byggir á faglegu mati endurskoðandans, meðal annars á þeirri hættu að verulegir annmarkar séu á ársreikningnum, hvorl sem er af völdum sviksemi eða mistaka. Við áhættumatið er tekið tillit til þess innra eftirlits sjóðsins sem varðar gerð og framsetningu ársreikningsins, til þess að skipuleggja viðeigandi endurskoðunaraðgerðir, en ekki til þess að gefa álit á virkni innra eftirlits sjóðsins. Endurskoðun felur einnig í sér mat á þeim reikningsskilaaðferðum og matsaðferöum sem stjórnendur nota við gerð ársreikningsins sem og mat á framsetningu hans í heild. Við teljum að við endurskoöunina höfum við aflað nægilegra og viðeigandi gagna til að byggja álit okkar á. Ár t Það er álit okkar að ársreikningurinn gefi glögga mynd af afkomu séreignardeildarinnar á árinu 28, elnahag hennar 31. desember 28 og breytingu á handbæru fé á árinu 28, ísamræmi við lög og settar reikningsskilareglur. Abending An þess aö gera fyrirvara við álit okkar viljum við benda á skfringu nr. 5 og 8 með ársreikningnum og umfjöllun í s$?rslu stjórnar um starfsemi á árinu, þar sem greint er frá óvissu sem ríkir um mat eigna og atburði eftir lok reikningsskiladags. Reykjavík, 3. apríl 29. PricewaterhouseCoopers hf /4rß-7** / -Stefán Bergsson löggiltur endurskoðandi Lífeyrissjóöur Tanntæknafé!ags ístands. Ársreikningur 28

7 Yfirlit um breytingu á hreinni eign til greiðslu lífeyris fyrir árið 28 Skfr lðsjöld lðgjöld sjóðfélaga lðgjöld launagreiðenda... Réttindaflutningur og endurgreiðslur... Yfirlærsla frá sameignardeild Lífeyrir Lífeyrir Fjárfestingartekjur Tekjur af eignarhlutum Vaxtatekjur og gengismunur... Niðu rf ærsla verðbréf eignar ( ) (48.4O4.754) (41.8s1.765) Fjárfestingargiöld Skrifstof u- og stjórnunarkostnaður Vaxtagjöld Önnur fjárlestingargjöld (Lækkun) hækkun á hreinni eign á árinu ( ) Hrein eign lrâlyrra ári Hrein eign í árslok til greiðslu lífeyris 2.'t Líleyrissjóöu r Tannlæknalétags íslands. Ársreikningu r 28

8 Efnahagsreikningur 31. desember 28 Eignir Skfr Fjárfestingar Verðbréf með breytilegum tekjum Verðbréf með föstum tekjum Veðlán Kröfur Kröfur á launagreiðendur... Aðrar kröfur Aðrar eignir Handbært fé Óuppgerð sala verðbréfasaf na Eignir samtals Skuldir Viðskiptaskuldir Skuldir við lánastofnanir Aðrar skuldir Skuldir samtals Hrein eign til greiðslu lífeyris Aðrar uppl isingar Lífey rissjóöur Tanntæknafélags íslands. Ársreikningu r 28

9 Sjóðstreymi ársins 28 Inngreiðslur lðsjöld Sérstök aukaframlög Fjárfestingartekjur... Afborganir verðbréla Seld verðbréf með breytilegum tekjum Seld verðbréf með föstum tekjum Lækkun á skammtímaliðum... Sk ir ( ) 't Útgreiðslur Lífeyrir Fjádestingargjöld... Rekstrarkostnaður án afskrifta Ráðstöfunarfé til kaupa á verðbréfum og annarri fjárfestingu 't s.467 Kaup á verðbréfum og önnur fjárfesting Kaup á verðbréfum með breytilegum tekjum Kaup á verðbréfum með föstum tekjum N 7 útlán Hækkun(lækkun) á handbæru fé ( ) Handbært fé í árslok Lífeyrissjóöur Tanntæknafé!ags íslands. Ársreikningur 28

10 Skiringar 1. Yfirlit um helstu reikningsskilaaðferðir 1.1 Grundvöllurreikningsskila Ársreikningurinn er gerður í samræmi við lög um ársreikninga og reglur Fjármálaeftirlitsins um ársreikninga lífeyrissjóða. Gerð er grein fyrir helstu reikningsskilaaðferðum, sem I meginatriðum eru þær sömu og á síðasta ári. Við gerð reikningsskilanna þurfa stjórnendur að meta?mis atriði og gefa sér forsendur um mat á eignum, skuldum, tekjum og gjöldum. Þó svo mat þetla sé samkvæmt bestu vitund stjórnenda geta raunveruleg verðmæti þeirra liða sem þannig eru metnir reynst önnur en niðurstaða samkvæmt matinu. Fjárfestingar eru færðar niður vegna óvissu um innheimtu. Hér er ekki um endanlega afskrift að ræða en myndaður er mótreikningur, sem mæta á þeim kröfum er kunna að tapast. Niðurfærslan er byggð á mati á tapsáhættu gagnvart einstökum kröfum og gagnvart kröfunum íheild. 1.2 lðgjöld lðgjöld sjóðfélaga og launagreiðenda eru bókfærð þegar þau skapa réttindakröfu á séreignardeildina. 1.3 Fjárfestingatekjur Vaxtatekjur eru tekjufærðar miðað við upphaflega ávöxtunarkröfu skuldabréfaeignar og áfallnar vaxtatekjur vegna bankainnistæðna og viðskiptakrafna eru tekjufærðar nema vafi leiki á um innheimtu þeirra. Arðstekjur eru tekjufærðar þegar ákvörðun aðalfundar um arðgreiðslu í viökomandi félögum liggur fyrir. Gangvirðisbreytingar eru færöar í rekstrarreikning vegna skilgreindra ljáreigna á gangvirði. Viðskipti í öðrum myntum en íslenskum krónum eru umreiknuð yfir í íslenskar krónur á gengi viðskiptadags. Gengismunur sem myndast við greiðslu og innheimtu krafna er læröur í rekstrarreikning sem og áfallinn gengismunur á eignir íárslok. 1.4 Fjárfestingar Verðbréfum í eigu sjóðsins er skipt í verðbréf með breytilegum tekjum, verðbréf með föstum tekjum og veðlán. Verðbréf með breytilegum tekjum eru framseljanleg verðbréf svo sem hlutabréf og hlutdeildarskírteini verðbréfasjóöa. Þau verðbréf með breytilegum tekjum sem skráð eru á skipulegum verðbréfamarkaði eru eignfærð á markaðsverði í árslok. Verðbréf í erlendum gjaldmiðlum eru umreiknuð í íslenskar krónur á gengi í árslok 28. Verðbréf með föstum tekjum eru framseljanleg skuldabréf og önnur verðbréf með föstum tekjum. Hér er átt við bréf sem t.d. eru bundin við vísitölu eða gengi gjaldmiðla hvort sem vextir eru fastir eða hafa tiltekna vaxtaviðmiðun. Verðbréf með föstum tekjum eru færö til eignar miðað við ávöxtunarkröfu þeirra á kaupdegi. Veðlán eru útlán til sjóðfélaga. Veðlán eru færð til eignar meö áföllnum verðbótum miðað við vístölur sem tóku gildi í ársbyrjun Kröfur Kröfur eru læröar á nafnverði. Lífeyrissjóöur TannlæknaÍélags lstands. Ársreikningur 28

11 Skiringar 1.6 Handbært fé Handbært fé og jafngildi þess eru færð í efnahagsreikning á kostnaðarverði. Handbært fé samkvæmt sjóðstreymi samanstendur af óbundnum bankainnstæðum í erlendum gjaldmiðlum og íslenskum krónum. 2. Fjárhagslegáhættustjórnun 2.1 Fjárhagslegir áhættuþættir Starfsemi sjóðsins hefur í för með sér margvíslega áhættu s.s. áhrif breytinga á gengi hlutabréfa, breytinga á gengi erlendra gjaldmiðla og vaxtabreytinga. Ahættustjórnun sjóðsins beinist að aðgeröum til þess að draga úr þessum áhæltuþáttum. Eignastliring er í höndum NBI hf. samkvæmt samningi um rekstur sjóðsins. NBI hf annast fjárvörslu með virkri ei gnastf ringu innan ramma fjárfestingastef nu sjóðsins hverju sinni. 2.2 Gengisáhætta Sjóðurinn starfar í alþjóðlegu umhverfi og hefur fjárfest í erlendum verðbréfasjóðum þar sem hrein eign þeirra er bundin áhættu. 2.3 Útlánaáhætta Sjóðurinn einbeitir sér ekki sérstaklega að útlánaáhættu. Hins vegar hefur félagið ákveðna stefnu gagnvart útlánum til sjóðfélaga. Líteyrissjóöu r TanntæRnafétags ístands. Árs reikni ngur 28

12 1 Skfringar 3. Lífeyrir Greiddur lífeyrir greinist þannig: Makalífeyrir... BarnalÍfeyrir... Eftirlaun..., 15, 't Fiárfestingatekjur Tekjur af eignarhlutum sundurliðast þannig: Arður af hlutabréf um Vaxtatekjur og gengismunur sundurliöast þannig: Vaxtatekjur af bankainnistæðum... Gengishagnaöur... Vaxtatekjur og gengismunur veröbréf a Dráttarvextir 't (26.ee3.6e8) ' ( ) Niðurfærsla verðbréfaeignar sundurliðast þannig: Diversified Private Equity Program lv..,,... Fyri rtækjabréf 1andsbankans.,... (724.62) ( ) ( ) Fall íslensku bankanna, hrun fslensku krónunnar og samþykki Alþingis á neyðarlögunum í október 28 hafði mjög neikvæð áhrif á eignir verðbréfasjóða Landsvaka og þar með eignir lífeyrissjóðsins. Á einni viku urðu flest skuldabréf íslenskra fyrirtækja og banka verðlaus. lnnlánum var veittur forgangur í skuldaröö umfram skuldabréf banka með neyðarlögunum og meirihluti íslenskra fyrirtækja varð "tæknilega" gjaldþrota vegna versnandi skuldastöðu í kjölfar hruns krónunnar. Samtals hafa Fyrirtækjabréf Landsbankans verið færð niður um 68% eõa 47,7 mkr. 5. Fiárfestingar Hlutabréf: Eignarhaldsfélag lífeyrissjóöanna um verðbréfaskráningu... Decode Genetics lnc... Straumur Fjárfestingarbanki hf... Landsbanki íshnds hf...,... Marelhf Bakkavör hf..., , Lífeyrissjóöur Tanntæknafélags lstands. Ársreikningur 28

13 11 Skiringar Hlutdeildarskírteini í innlendum verðbréfasjóðum: Hlutabréf asjóð r: Úrvalsbréf Landsbankans...,...,... Vísitölubréf Landsbankans...,... Landsbanki Global Equity Fund..,..,,.,... Landsbanki Nordic j Skuldabréfasjóðir: Markaðsbréf Landsbankans - stutt Markaðsbréf Landsbankans - meðallöng Markaðsbréf Landsbankans - löng Peningabréf Peningabréf, GBP... Peningabréf, EUR...,... Peningabréf, USD...,...,.. Fyrirtækjabréf 1andsbankans..., Óhef ðbundnar fjárf estingar: Landsbanki Absolute Return Strategies... Landsbanki Currency fund...,... Landsbanki Diversified Yield Fund Landsbanki Mezzanine Fund ll Landsbanki Mezzanine Fund... Landsbanki Aquila Real Estate Fund L... Boreas Capital Fund... Landsbanki Private Equity ll , , Hlutdeildarskírte n í erlendum verðbréfasjóðum: ACM-Global Growth Trends Po lfolio ACM-Global Value Portfolio... Emerging Markets Growth Portfolio, USD...,.,,... European Value Portfolio, EUR lndia Growth Fund, USD Japan Strategic Value Portfolio, USD... Sparinvest Global Value Marrion Active Fund Keplar German Opportunities... Merrill Lynch Emerging Markets Fund... Merrill Lynch Emerging Europe Fund..., Merrill Lynch Latin American Fund Global Opporlunity Fund I...,... European Opportunity Fund I...,. Nordic Opportunity Fund I ô , Lífeyrissjóður Tanntæknafélags lslands. Ársreikningur 28

14 12 Shfringar 28 Ónef ðbundnar fjárf est ngar: Diversif ied Private Equity Program lv lnnlend skuldabréf: Bankabréf Fyrirtækjabréf Önnur bréf Erlend skuldabréf Spirit Veðlán: Sjóðfélagalán Heildareignir Fjármálagerningar sem skráöir eru á skipulegum verðbréfamarkaði sem er virkur og verömyndandi eru melnir á markaðsveröi I árslok 28. Virði annarra fjármálagerninga er háð mati lífeyrissjóðsins að teknu tillti til markaðsaðstæðna. Frá áramótum hafa fjármálamarkaðir haldið áfram að lækka og staöa margra fyrirtækja versnað sem getur haft neikvæð áhrif á eignastöõu sjóðsins. 6. Skrifstofu- og stjórnunarkostnaður Gjaldfærður skrifstofu- og stjórnunarkostnaður skiptist á milli séreignar- og sameignardeildar í hlutföllunum 88,28% og 11,72"/o: Sameiginlegur kostnaður 88,28o/o Endurskoðun 88,28Yo í sameiginlegum kostnaði er hlulfall séreignardeildar af stjórnarlaunum: Björn Ragnarsson... Gísli Vilhjálmsson...,... Jón Björn Sigtryggsson Sigurgísli lngimarsson Teitur Jónasson... Þórólfur Ólafsson Aörarkröfur Gerðir hafa verð framvirkir gjaldmiðlasamningar til að draga úr gengisáhættu sjóðsins á erlendri verðbréfaeign. í árslok nam umfang eignarhliðar samninganna kr og skuldahliðar kr Áhr f samninganna eru færð f ársreikninginn og eru ofangreind ar ljárhæöir lokatölur samninganna sem voru gerðir upp í ársbyrjun 29. LÍfeyrissjóöur Tanntæknafélags ístands. Ársreikningur 28

15 13 Skiringar 8. Atburðir eftir lok reikningsskiladags Þann 17. mars 29 sl. sendi Fjármálaeftirlitið mál sem varða sjóðinn til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara. Rannsókn saksóknara beinist að meintum brotum sem eiga að hafa átt sér stað á fyrri hluta árs 28 og varða skirsluskil og brot gegn 36 gr. laga nr um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða. 9. Fimm ára yfirlit Hrein raunávöxtun ,61o/o 1,28"/" 8,3% 7,94o/" 8,36% Meöaltal hreinnar raunávöxtunar sfðustu 5 ár... '1,79"/o 8,% 8,22/o 6,1o/" 2,65o/o Hlutfallsleg skipting fjáfestinga: Skráð verðbréf með breytilegum tekjum... 85,86% Skráð verðbréf meö föstum tekjum...,99% Óskráð verðbréf með breytilegum tekjum... 8,78o/o Óskráð verðbréf með föstum tekjum... O,2/o Veðlán... 4,35% 84,93% 84,35"/o 5,55o/o 3,75"/" 4,8"/" 8'63% 2,94%,93% 2,5/" 2,34"/" 88,18% 89,3/o 3,22o/o 3,92o/" 4,88"/o 2,51o/",3% o,12/o 3,69% 4,15To Hlutfallsleg skipting fjárfestinga eftir gjaldmiðlum: Eignir í íslenskum krónum. Eignir í erlendum gjaldmið i... Samtals... 8,64"/" 19,36% 1,% 7,7Yo 78,33"/o 81,39% 85,3% 29,93o/o 21,67"/" 18'61% 14,7"/" 1,% 1,% 1,% 1,% Fjöldi sjóðfé aga Fjöldi lífeyrisþe9a Hlutfallsleg skipting lífeyris: Ellilífeyrir... 82,93"/" Örorkulífeyrir,% Dánarbætur.. 1,51olo Barnalífeyrir.. 6,55/o 88,87"/o 98,68%,%,25/o 2,62/o,5% 8,51o/o,57"/o 87,o/o 91,87o/" 1,83o/" 'l,37o/o 1,49o/o 4,77o/",68% 1,99/o Líleyrissjóöur Tannlæknatétags ístands. Ársreikningur 28

16 Lífeyrissjóður Tann læknafélags íslands Sameignardeild Ársreikningur 28

17 Efnisyfirlit: Skf rsla stiórnar... Áritun óháðra endurçkoðendâ...,... Yfidit um breytingar á hreinni eign til greiðslu lffeyris... Efnahagsreikningur... Sjóðstreymi.. Skfringar... Fimm ára yfirl t... bls. 2-S Llfeyrlssjóõur Tan n tæknafétags Íslands, sameignardeild Rt

18 Skfrsla stjórnar Meginstarfsemi sameignardeildarinnar Sameignardeild LífeyrissjóðsTannlæknafélags fslands varstofnuð ínóvember Hlutverk sjóðsins erað ávaxta iðgjöld sjóðfélaga og tryggja þeim lífeyri samkvæmt samþykktum sjóðsins. Starfsemin á árinu Alls greiddu 195 sjóðfélagar iðgjöld tilsjóðsins á árinu. lðgjöld námu alls kr og lækkuðu um 14,81o/ofrâ lyrra âri. A árinu voru greiddar örorkubætur til {ögurra sjóðfélaga að f,árhæð kr og makalífeyrir til!ögurra aðila að flárhæð kr I árslok 28 áttu 268 sjóðfélagar réttindi í sjóðnum. Stjórnarlaun námu kr á árinu en þar af voru kr gjaldfærðar hjá sameignardeildinni. Hrein ávöxtun á eignum lífeyrissjóðsins miðað við vísitölu neysluverðs var -26,69/o. Samkvæmt útreikningum tryggingastærðfræðings á áunnum réttindum sjóðfélaga í árslok námu heildarskuldbindingar sjóðsins kr. 842,2 milljónum miöað við 3,5% vexti. Séu eignir sjóðsins metnar með sama hætti nema þær kr. 841,2 milljónum eöa,1% lægri lárhæð en skuldbindingarnar. Arið 28 var afar erfltt forir Lífeyrissjóð Tannlækna eins og aðra innlenda og erlenda lífeyrissjóði. Fall íslensku bankanna, hrun íslensku krónunar og veik staða íslenskra fyrirtækja á árinu hafði afar neikvæð âhrif â eignastööu sjóðsins. Sjóöurinn er með samning við NBI hf. um eignastfringu og rekstur hans. NBI hf. nftti sér verðbréfasjóði Landsvaka við eignastfringu sjóðsins. Stærstur hluti eigna sjóðsins var í verðbréfasjóðunum sem fárfestu í dreifðu safni innlendra og erlendra verðbréfa. Þetta furirkomulag hafði verið við l?öi í mörg ár og reynst vel, bæði hvað varðar ávöxtun, áhættudreifingu og hagræði í rekstri. Fall íslensku bankanna, hrun íslensku krónunnar og setning neyðarlaganna í október 28 hafði mjög neikvæð áhrif á eignir verðbréfasjóða Landsvaka og þar með eignir lífeyrissjóðsins. A einni viku urðu flest skuldabréf íslenskra frrirtækja og banka verðlaus. lnnlánum var veittur forgangur í skuldaröô umfram skuldabréf banka með neyðarlögunum og meirihluti íslenskra fyrirtækja varð,,tæknilega" gjaldþrota vegna versnandi skuldastöðu í kjölfar hruns krónunnar. Slaka ávöxtun sjóðsins má rekja til verðfalls á skuldabréfum íslenskra banka og fyrirtækja og þá sérstaklega skuldabréfa Kaupþings Banka hf. sem var í ársbyrjun stærsti útgefandi skuldabréfa á lslandi á eftir fbúðalánasjóði og íslenska ríkinu. Eign sjóðsins í innlendum hlutabréfum var óveruleg og sjóðurinn var ekki með neina opna áhættu af gjaldmiðlasamningum við hrunið í október 28. Um áramótin 2OOB 129 færði sjóðurinn öll verðbréf Landsbanka íslands hf., Kauþings Banka hf. og Glitnis hf. niður um 1%, að undanskildum verðbréfum þeirra með ríkisábyrgð. Samtals hafa skuldabréf sjóðsins útgefin af f,rirtækjum verið færð niður um 68%. I ljósi versnandi efnahagsumhverfis ríkir enn óvissa um þá eign sem eftir er í skuldabréfum frrirtækja. Engin óvissa ríkir um gjaldmiðlasamninga sjóðsins eða hugsanlega skuldajöfnun við skilanefndir gömlu bankanna. Stærstur hluti eigna sjóðsins er fiárfestur í tryggðum innlánum ríkisbankanna og skuldabréfum með ríkisábyrgð. Það er álit undirritaðs að allar upplfsingar, sem nauðsynlegar eru til að glöggva sig á stööu hans í árslok, rekstrarárangri ársins og fárhagslegri þróun, komifram í ársreikningnum.

19 Framtíöaráform Engar verulegar breytingar eru ffrirhugaðar á rekstri sjóðsins á næsta ári. Hrein eign Hrein eign sjóðsins nam i árslok 28 kr og hefur lækkað á árinu úr kr eða um kr Fjárhagsleg áhættustjórn u n Lífeyrissjóður Tannlæknafélags íslands hefur gert samning við NBI hf., og annast hann umsjón og eignastfringu sjóðsins innan gildandi f,árfestingastefnu stjórnar sjóðsins hverju sinni. NBI hf. leitast við að annast ávöxtun fármuna sjóðsins með sem hagkvæmustum hætti og virkri eignastfringu. Stjórn sjóðsins hefur haft eftirlit með ráöstöfun eigna sjóðsins í samræmi við ákvæði laga nr. 1291'1997 um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, samþykktir sjóðsins og starfsreglur stjórnar. Umsjónaraöili sjóðsins Meö erindisbréfi dagsettu 17. mars 29 og með vísan í 46. gr laga nr skipaði fármálaráðherra undirritaðan sem umsjónaraðila fyrir Lífeyrissjóð Tannlæknafélags lslands til 1. jrilí29 að fenginnitillögu frá Fjármálaeftirlitinu. Umsjónaraðili tók við öllum réttindum og skyldum stjórnar og framkvæmdastjóra sjóðsins, sem viku frá störfum samhliða þvi. A sama tima sendi Fjármálaeflirlitið mál sem varða sjóðinn til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara. Rannsókn sérstaks saksóknara beinist að meintum brotum á frrri hluta árs 28 gegn reglum um skfrsluskil og 36. gr. laga nr um skyldutryggingu lifeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóöa. Reykjavík, 3. apríl 29. skipaður umsjónaraðili fslands skv. 46. gr. laga nr

20 Áritun óháðra endurskoðenda Til stjórnar og sióðfélaga í Lífeyrissjóði Tannlæknafélags íslands Við höfum endurskoðað meðfylgjandi ársreikning sameignardeildar Lífeyrissjóðs Tannlæknafélags íslands lyrir áriö 28. Ársreikningurinn hefur að geyma yfirlit yfir breytingar á hreinni eign, efnahagsreikning 31. desember 28, yfirlit um sjóðstreymi og skyiringar. Ábyrgð stjórnenda á ársreikningnum Stjórnendur eru ábyrgir lyrir gerð og framsetningu ársreikningsins í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur. Samkvæmt því ber þeim að skipuleggja, innleiða og viðhalda innra eftirliti sem varðar gerð og framsetningu ársreikningsins, þannig að hann sé í meginatriðum án verulegra annmarka, hvort sem er vegna sviksemi eöa mistaka. Ábyrgð stjórnenda nær einnig til þess að beitt sé viðeigandi reikningsskilaaðferðum og reikningshaldslegu mati miðað við aðstæður. ÁOyrgð endurskoðenda Ábyrgð okkar felst í því áliti sem við látum í ljós á ársreikningnum á grundvelli endurskoðunarinnar. Endurskoðað var í samræmi við alþjóðlega endurskoðunarstaðla. Samkvæmt þeim ber okkur að fara eftir settum siðareglum, skipuleggja og haga endurskoðuninni þannig að nægjanleg vissa fáist um að ársreikningurinn sé án verulegra annmarka. Endurskoðun felur í sér aðgerðir til staðfestingar á fjárhæðum og skfringum í ársreikningnum. Val endurskoðunaraðgerða byggir á faglegu mati endurskoðandans, meðal annars á þeirri hættu að verulegir annmarkar séu á ársreikningnum, hvort sem er af völdum sviksemi eöa mistaka. Við áhættumatið er tekið tillit til þess innra eltirlits sjóðsins sem varðar gerð og framsetningu ársreikningsins, til þess að skipuleggja viðeigandi endurskoðunaraðgerðir, en ekki til þess að gefa álit á virkni innra eftirlits sjóðsins. Endurskoðun felur einnig í sér mat á þeim reikningsskilaaðferðum og matsaöferðum sem stjórnendur nota við gerö ársreikningsins sem og mat á framsetningu hans í heild. Við teljum að við endurskoðunina höfum við aflað nægilegra og viðeigandi gagna til að byggja álit okkar á. Árit Það er álit okkar að ársreikningurinn gefi glögga mynd af afkomu sameignardeildarinnar á árinu 28, efnahag hennar 31. desember 28 og breytingu á handbæru fé á árinu 28, í samræmi við lög og settar reikningsskilareglur. Ábending Án þess að gera lyrirvara við álit okkar viljum við benda á skfringu nr. 5 og 1 með ársreikningnum og umfjöllun í skfrslu stjórnar um staésemi á árinu, þar sem greint er frá óvissu sem ríkir um mat eigna og atburði eftir lok reikningsskiladags. Reykjavík, 3. apríl 28. PricewaterhouseCoopers hf löggiltur endu rskoöandi T"hu?n löggiltur endurskoðandi Lífeyrissjóður Tanntæknafétags íslands. Ársreikningur 28

21 Yfirlit um breytingu á hreinni eign til greiðslu lífeyris fyrir árið 28 Skyir lðsjöld lðgjöld sjóðfélaga lðgjöld launagreiðenda... Yfirfærsla til séreignardeildar ( ) ( ) Lífeyrir Lífeyrir Annar beinn kostnaður vegna örorkulífeyris Önnur gjöld/(tekjur)... 3 I Fjárfestingartekjur Vaxtatekjur og gengismunur... Niðu rfærsla verðbréf eignar ( ) ( ) Fjárfestingargjöld Vaxtagjöld Önnu r fjárf estingagjöld ', Lækkun á hreinni eign á árinu ( ) ( ) Hrein eign lrályrra árri Hrein eign í árslok til greiðslu lífeyris Líleyrissjóöur Tanntæknaîétags lslands. Ársreikningur 28

22 Efnahagsreikningur 31. desember 28 Eignir Skfr Fjárfestingar Verðbréf með breytilegum tekjum Verðbréf með föstum tekjum 't Kröfur Kröfur á launagreiðendur... Aðrar kröfur Aðrar eignir Handbært fé O2 ' Eignir samtals Skuldir Viðskiptaskuldir Skuldir við lánastofnanir Aðrar skuldir Skuldir samtals s Hrein eign tilgreiðslu lífeyris Aðrar upplfsingar 9-1 Lífeyrissjóður Tannlæknafétags ístands. Ársreikningur 28

23 Sjóðstreymi ársins 28 lnngreiðslur lðgjöld Fjárfestingartekjur... Afborganir verðbréfa Seld verðbréf með breytilegum tekjum Seld verðbrél með föstum tekjum Lækkun (hækkun) á kröfum Sk Ír (6.91e.e5) Útgreiðslur Lífeyrir Fjárfestingargjöld... Rekstrarkostnaður án af skrif ta Aðrar útgreiðslur Ráðstöfunarfé til kaupa á verðbréfum og annarri fjárfestingu Kaup á verðbréfum og önnur fjárfesting Kaup á verðbréfum með breytilegum tekjum Kaup á verðbréfum með föstum tekjum Hækkun (lækkun) á handbæru fé (3.e26) Handbært fé í árslok Lífeyrissjóöur TannlæRnafétags íslands. Ársreikningur 28

24 Skf ringar 1. Yfirlit um helstu reikningsskilaaðferðir 1.1 Grundvöllurreikningsskila Ársreikningurinn er gerður í samræmi við lög um ársreikninga og reglur Fjármálaeftirlitsins um ársreikninga lífeyrissjóða. Gerð er grein fyrir helstu reikningsskilaaðferðum, sem í meginatriðum eru þær sömu og á síðasta ári. Við gerð reikningsskilanna þurfa stjórnendur að meta fmis atriði og gefa sér forsendur um mat á eignum, skuldum, tekjum og gjöldum. Þó svo mat þetta sé samkvæmt bestu vitund stjórnenda geta raunveruleg verðmæti þeirra liða sem þannig eru metnir reynst önnur en niðurstaða samkvæmt matinu. Fjárfestingar eru færðar niður vegna óvissu um innheimtu. Hér er ekki um endanlega afskrift aõ ræöa en myndaður er mótreikningur, sem mæta á þeim kröfum er kunna að tapast. Niðurlærslan er byggð á mati á tapsáhættu gagnvart einstökum kröfum og gagnvart kröfunum í heild. 1.2 lðgjöld lðgjöld sjóðfélaga og launagreiðenda eru bókfærð þegar þau skapa réttindakröfu á sameignardeildina. 1.3 Fjárfestingatekjur Vaxtatekjur eru tekjufærðar miðaö við upphallega ávöxtunarkröfu skuldabréfaeignar og áfallnar vaxtatekjur vegna bankainnist eðna og viðskiptakralna eru tekjufærðar nema vafi leiki á um innheimtu þeirra. Arðstekjur eru tekjufærðar þegar ákvörðun aðalfundar um arðgreiðslu í viðkomandi félögum liggur fyrir. Gangvirðisbreytingar eru færðar í rekstrarreikning vegna skilgreindra fjáreigna á gangvirði. Viðskipti í öðrum myntum en íslenskum krónum eru umreiknuð yfir í íslenskar krónur á gengi viðskiptadags. Gengismunur sem myndast við greiðslu og innheimtu krafna er færður í rekstrarreikning sem og áfallinn gengismunur á eignir í árslok. 1.4 Fjárfestingar Verðbréfum í eigu sjóðsins er skipt í verðbréf með breytilegum tekjum og verðbréf með föstum tekjum. Verðbréf með breytilegum tekjum eru framseljanleg verðbréf svo sem hlutabréf og hlutdeildarskírteini verðbréfasjóða. Þau verðbréf með breytilegum tekjum sem skráð eru á skipulegum verðbréfamarkaði eru eignfærð á markaðsverði í árslok. Verðbréf í erlendum gjaldmiðlum eru umreiknuð í íslenskar krónur á gengi í árslok 29. Verðbréf með föstum tekjum eru framseljanleg skuldabréf og önnur verðbréf með föstum tekjum. Hér er átt við bréf sem t.d. eru bundin við vísitölu eða gengi gjaldmiöla hvort sem vextir eru fastir eða hafa tiltekna vaxtaviðmiðun. Verðbréf með föstum tekjum eru færð til eignar miðað við ávöxtunarkröfu þeirra á kaupdegi. 1.5 Kröfur á launagreiðendur Kröf ur eru læröar á nafnverði. 1.6 Handbært fé Handbær1 fé og jafngildi þess eru færð í efnahagsreikning á kostnaðarverði. Handbært fé samkvæmt sjóðstreymi samanstendur af óbundnum bankainnstæðum íerlendum gjaldmiðlum og íslenskum krónum. Lileyrissjóður Tanntæknafétags ístands. Ársreikningur 28

25 Skiringar 2. Fjárhagslegáhættustjórnun 2,1 Fjárhagslegir áhættuþættir Starfsemi sjóðsins hefur f för meö sér margvfslega áhættu s.s. áhdf breytinga á gengi hlutabréfa, breytinga á gengi erlendra gjaldmiðla og vaxtabreytinga. Áhættustjórnun sjóðsins beinist að aðgerðum til þess að draga rlr þessum áhættuþáttum. Eignastfiing er I höndum NBI hf, samkvæmt samningi um rekstur sióðsins. NBI hf annast fiáruörslu með virkri eignast?ringu innan ramma fjárf estingastefnu sjóðsins hverju sinni. 2.2 Genglsáhætta Sjóðurinn stadar I alþjóðlegu umhverfi og hefur fjárfest f erlendum verðbréfasjóðum þar sem hrein eign þeirra er bundin áhættu LlfeyrÍssJóõur Tannlæknafélags fslands. Ársrelkningur 28

26 1 Skiringar 3. Lífeyrir Greiddur lífeyrir greinist þannig: Makalífeyrir... Örorkulffeyrir , Fjárfestingatekjur Vaxtatekjur og gengismunur greinist þannig Vaxtatekjur og verðbælur af bankainnistæðum Vaxtatekjur og gengismunur verðbréf a Dráttarvextir ( ) 't o Niðurfærsla verðbréfaeignar greinist þannig: Fyrirtækjabréf 1andsbankans... ( ) Fall íslensku bankanna, hrun íslensku krónunnar og samþykki Alþingis á neyðarlögunum í október 28 hafði mjög neikvæð áhrif á eignir verðbréfasjóða Landsvaka og þar með eignir lífeyrissjóösins. Á einni viku urðu flest skuldabréf íslenskra fyrirtækja og banka verðlaus. lnnlánum var veittur forgangur í skuldaröö umfram skuldabréf banka með neyðarlögunum og meirihluti íslenskra fyrirtækja varð "tæknilega" gjaldþrota vegna versnandi skuldastöðu í kjölfar hruns krónunnar. Samtals hafa Fyrirtækjabréf Landsbankans verið færð niður um 68% eða 49,1 mkr. 5. Fjárfestingar H lutdeildarskírteini í in nlendum veröbréfasjóðu m : Hlutabréfasjóðir: Ú rvalsbréf Landsbankans... Landsbanki Global Equity Fund...,... Vísitölubréf 1andsbankans,,..,.,...,..,,., Landsbanki Nordic ' , /8"65 Skuldabréfasjóðir: Markaðsbréf Landsbankans - stutt 28, Markaðsbréf Landsbankans - meöallöng Markaðsbréf Landsbankans - löng Peningabréf Peningabréf í GBP..., Peningabréf í EUR...,. 1' PeningabréfíUsD Fyrirtækjabréf Landsbankans...,..., Llleyrissjóöur Tannlæknafétags lstands. Ársreikningur 28

27 11 Skiringar Óhefðbundnar fjárfestingar: Landsbanki Mezzanine Fund ll Landsbanki Absolute Return Strategies...,..,... Landsbanki Diversified Yield Fund LandsbankiAquila Real Estate Fund 1... Landsbanki Private Equity ll 't Hlutdeildarskírteini í erlendum verðbréfasjóðum: Hlutabréfasjóðir: ACM - Global Growth Trends Portfolio ACM - Global Value Portfolio, USD ACM - Emerging markets growlh... European Value Portfolio, USD European Value Porlfolio, EUR Merrion Active Fund Global Opportunity Fund 1...,... European Opportunity Fund I... Nordic Opportunity Fund I 'l Skuldabréf: Skuldabréf lánastof nana Skuldabréf fyrirtækja Heildareignir Fjármálagerningar sem skráðir eru á skipulegum verðbréfamarkaði sem er virkur og verðmyndandi eru metin á markaðsverði í árslok 28. Virði annarra fjármálagerninga er háð mati lífeyrissjóðsins að teknu tillti til markaðsaöstæðna. Frá áramótum hafa fjármálamarkaðir haldið áfram að lækka og staða margra fyrirtækja versnað sem getur haft neikvæð áhrif á eignastööu sjóðsins. 6. Skrifstofukostnaður Gjaldfærður skrifstofu- og stjórnunarkostnaður skiptist á milli séreignar- og sameignardeildar f hlutföllunum 88,28% og 11,72o/oi Sameiginlegur kostnaður 1 1,72Yo Tryggingaf ræðileg úttekt 1 o/o... Endurskoðun 11,72Vo ô Lífeyrissjóöur Tanntæknalélags lslands. Ársreikningur 28

28 12 Skiringar Í sameiginlegum kostnaði er hlutfall sameignardeildar af stjórnarlaunum: Björn Ragnarsson... Gísli Vilhjálmsson.,... Jón Björn Sigtryggsson Sigurgfsli lngimarsson Teitur Jónsson... Þórólfur Ólafsson Framvirkir samningar Gerðir hafa verið framvirkir gjaldmiðlasamningar til að draga úr gengisáhæltu sjóðsins á erlendri verðbréfaeign. Í árslok nam umfang eignarhliðar samninganna kr og skuldahliöar kr , Ofangreindar fjárhæðir eru lokatölur samninganna sem voru gerðir upp í ársbyrjun örorkubótasamkomulag Sjóðurinn er aðili að samkomulagi sem íslenski lífeyrissjóðurinn, Eftirlaunasjóður Fí4, Lífeyrissjóðurinn Gildi, Lífeyrissjóður Rangæinga og Lífeyrissjóður Tannlæknafélags íslands gerðu sín á milli á árinu 1999 um skiptingu örorkuáhættu lífeyrissjóða. Skuld sjóðsins vegna þessa er kr Tryggingafræðileg úttekt í mars 29 var framkvæmd trygglngafræðileg athugun sem miðaðist við árslok 28. Helstu niðurstöður úttektarinnar, miðað við að 3,5% ávöxtun náist á eignir sjóösins umfram hækkun vísitölu neysluverðs næstu áratugina, voru þær að skuldbindingar sjóðsins næmu 1, mkr. umlram eignir sjóðsins miðað við árslok 28. Sundurliöun tryggingafræöilegrar athugunar í milljónum króna: Eignir Hrein eign til greiöslu lífeyris,... Núvirðing Átalt n skuldbinding 29,5 22,5 Framtíðarskuldbinding Heildarskuldbinding 29,5 22,5 Núvirði f ramtíðariögjalda..,., ,1 528,1 Eignir samtals 313, 528,'1 841,1 Skuldbindingar Ellilífeyrir Örorkulífeyrir Makalífeyrir Barnalífeyrir Bekstrarkostnaður... Skuldbindingar samlals 221,8 83,2 26,9, 292,4 134,7 38,4 5,1 514,2 217,9 65,3 5,1 9,9 29,8 39,7 341,8 5,4 842,2 Eignir umf ram skuldbindingar Eignir í hlutfalli af skuldbindingum LíÍeyrissjóöu r Tannlæknafélags Ístands. Ársreikningur 28

29 13 Skiringar 1. Atburðir eftir lok reikningsskiladags Þann 17. mars 29 sl. sendi Fjármálaeftirlitið mál sem varða sjóðinn til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara. Rannsókn sérstaks saksóknara beinist að meintum brotum á fyrri hluta árs 28 gegn reglum um sklirsluskil og 36. gr. laga nr um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóöa. 11. Fimm ára yfirlit Hrein raunávöxtun -26,69o/o -O,45o/o 7,89o/" 7,29Y" 9,37/" Meðaltal hreinnar raunávöxtunar síöustu 5 ár -2,38"/" 7,26"/" 7,51Vo 5,19o/o 2,o/o Hlutfallsleg skipting fjárf estinga: Skráð verðbréf með breytilegum tekjum 8,13% Skráð verðbréf með föstum tekjum.. 12,47o/o Óskráð verðbréf með breytilegum tekjum 7,4o/o Óskráð verðbréf með föstum tekjum,o/o 92,'13V" 83,7Y" 4,7o/o 7,59o/o 3,8% 8,71y",/o,% 87,11o/o 93,86% 5,19o/o,% 5,33% 6,'14o/ 2,37o/o,% Hlutfallsleg skipting fjárfestinga eftir gjaldmiðlum: Eignir í íslenskum krónum Eignir í erlendum gjaldmiðli Samtals Fjöldi sjóðfélasa... Fjöldi lffeyrisþega... 83,9% 75,11"/" 79,92ï 16,1OVo 24,89"/o 2,8o/o 1,% 1,%'t,% I 8,49o/o 84,95o/o 19,51o/o 15,5% 1,% 1,% Hlutfallsleg skipting lífeyris: Makalífeyrir 39,94"/" Örorkulífeyrir 6,6% 55,73"/" 35,1% 44,27o/o 64,9"/" Líf eyrissjóöur Tannlæknafélags istands. Ársreikni ngu r 28