NATTURUFRJE8 1STOFN UN ISL A N DS

Transcription

1 NATTURUFRJE8 1STOFN UN ISL A N DS FugJaHf i DyrhoJaey Maria Haroard6ttir og Einar Olafur 1lorleifsson Unnio fyrir Nattlll1IVernd rikisins Ni Reykjavik, mars 2000

2 FuglaHf i Dyrholaey Maria Harilard6ttir og Einar Olafur I>orleifssoll Unnio fyr ir NatulrLlVernd rikisins Ni Reykjavik, mars 2000 N6tlurufrc:eoislofnun islands

3 NA lturufradistopnun ISlANDS 2COO FugL1Hf I D)Th6la~y EFNISYFlRLIT EFNISYFlRLIT I INNGANGUR 2 STADfuETTIR 3 TILTJEK GOGN 4 ADFERDIR 5 FUGLAR 5. 1 SjOflIglar Varpfllglar SjOfuglar sem eru ekki skrilo ir sem varpfllglar 5.2 MOflIglar Varpfuglar M6fuglar sel1l eru ekki skrilo ir sel1l varpfuglar 5.3 Andfllglar Varpfuglar Andfuglar selll eru ekki skrilo ir sel1l varpfllglar 5.4 Aorir fllglar Varpfllglar Aorir fuglar selll erll ekki skriloir sel1l varpfuglar 6 DREIFING FUGLA 7 TALNINGAR 8 NIDURSTODUR OG ABENDINGAR 9 RlTASKRA 10 VIDAUKAR TOFLUR I. tafla. Varpf'lglar f Dyrh61aey 2. tafla. Fliglar f Dyrh61aey sel1l teljast ekki ti l varpfugla 3. tafla. Staosetning sj6fugla f Dyrh61aey f jllllf KORT I. kort. Kort selll synir busvreoi nokkurra sjofligla f Dyrh61aey f junf kort. Skipting Dyrh61aeyjar f talningasvreoi f sjofliglatalningulll 1981 og

4 NArrORUFRADISTOFNUN islands l OCO FuglaHf [ Oyrh6lacy 1 INNGANGUR I brefi dagsettu ]Jann 16. april 1999 f6r Ragnar Frank Kristjimsson, fyrir hond Natturuvemdar rikisins, ]Jess a leit via Natrurufrreoistofnun islands ao gero yroi samantekt a ]Jeim ranns6knum sem geroar hafa verio a filglalifi i Dyrh61aey og ao utbuio yroi kort er synir mismundandi busvreoi fugla a eyrmi. Markmioio var ao fa upplysingar um fuglalif fyrir deiliskipulag Dyrh61aeyjar sem M)'rdalshreppur og Nattllruvemd rikisins vinna ao i samvinnu via prainn Hauksson landslagsarkitekt. 2 STADIlJETTlR Dyrh61aey er i M)'rdalshreppi, V-Skaftafellssyslu. Hun er urn 120 m har hoidi, 510 ha ao f1atam1ali. Sa hluti hoidans sem sn)'r ao sj6 og i vestur el' ]Jverimipt standberg en norourhlutinn er aflioandi brekka. Suour ur Dyrh61aey gengur mj6r klettatangi, T6in, og i gegnum hana er gat (dyrin). Vesturhluti eyrmar, Haey, el' ur m6bergi en austurhlutinn, Lagey, ur gragryti. Eyjan er vel gr6in. Liklegt er talio ao Dyrh61aey hafi myndast a hlyskeioi seint a isoid via gos i sj6. Noroan og austan via eyna er st6rt 16n, Dyrh6la6s, mea utfalli urn Eioi austan via eyjarhornio. Uti fyrir Dyrh61aey eru nokkrir klettadrangar sem einu nafni nefnast Dyrh6ladrangar. Dyrh6laey hefur verio friolyst sioan 1978 og aria 1982 val' byrjao ao loka eyrmi fyrir umfero um varptima, ]J.e. fra 1. mai til 25. juni. 3 TILT JEK GOGN A lionum aratugum hefur talsvert veri a skrifao urn fuglalif i Dyrh61aey og er ]Jar einkum um ao rreoa Ymsar greinar um sj6fugla (Am]J6r Garoarsson 1989, 1995, 1996, Reinsch 1972, porsteinn Einarsson 1973, 1987). Urn fuglalif almennt skrifaoi Einar H. Einarsson (1972, 1983, 1984). A Natturufrreoistofnun Islands eru til gogn ur athugunum i Dyrh61aey aria 1981 sem hafa ekki verio birt og val' notast via ]Jau. Ao auki voru notaoar upplysingar ur dagb6kwn Einars 6. Porleifssonar og mwu1legar upplysingar fra Stefani Gunnarssyni, Karli Ragnarssyni og T6masi G. Gunnarssyni. 4 ADFERDIR Faria val' i Dyrh6laey dagana juni 1999 til ao kortleggja busvreoi fugla og afla almennra upplysinga um fuglalif i eyrmi. Ahersla var logo a ao staosetja og meta umfang sj6fuglavarpa uppi a eynni, ]J.e. reoarvarps, kriuvarps og silamafsvarps, um leio og gero val' gr6f aretiun um fjolda para i hverju varpi fyrir sig. Utbreiosla lunda var koiu1uo en ekki var reynt ao leggja tolu a fjolda varppara. Staosetning og umfang varpanna var frero inn a loftmynd af staonum og sioan a kort. St<ero silamafsvarpsins val' metin a (verman hatt. i fyrsta lagi voru fuglar sem lagu a hl'eiorum taldil' UT fjarlrego og i ooru lagi voru fuglal' sem f1ugu upp via styggo taldir. Nioul'stOour ]Jessara aoferoa samrremdust vel. 3

5 NATT1JRUFRADISTOFNUN islands 20C10 Fuglallf I Dyrh6b.ey Til ao meta fjolda a:oarhreiora var gengio urn pa hluta a:oarvarpsins sem pettastir voru og oll hreiour sem saust talin. Mea pessu naaust nokkuo l1<lkva:mar ttilur fyrir a:oarvarpio a eyrirmi noroan Lageyjar og a hluta Lageyjar. I>ar sem varpio var slljalla val' fjtilda hreiora aa:tjaour en su aa:tlun er 6nakva:mari. Sta:ro kriuvarpa var metin a eftirfarandi Mtt: i varpinu a vestanverori Lagey var gengio samsioa fram og aftur urn varpio mea urn 3 m millibi!i og urn leio voru oll hreiour sem saust tal in. Ekki reyndist urmt ao ganga urn allt varpio sokum pess ao pa heidi fuglunum veri a haldio of lengi fra hreiorum sinum og ha:tta a ao egg ofk6lnuou. I>ess i stao var niourstaoa talningarma marf6lduo upp mioao via aa:tjao heildarflatarmal varpsins. Til samra:mingar voru fuglar a flugi taldir en pao er Sll aofero sem eirmig var notuo i kriuvarpinu austar a Lagey. Mat a fjolda kriupara er ekki nakva:mt en gefur hugmynd urn sta:ro varparma. Alia 1981 voru geroar athuganir a sj6fuglabyggoum i DyrhOlaey og Dyrh6ladrongum (Nt, 6birt gogn). I>a var eynni skipt i 13 sva:oi auk 6 dranga og skerja og a hverju sva:oi var karmao hvaoa tegundir fugla va:ru til staoar og fjoldi peirra. I>armig f6kkst nokkuo gott yfirlit urn hvar ha:gt er ao sja einstakar tegundir. I>essar athuganir voru endurteknar i juni 1999 til ao sja hvort einhverjar breytingar hafi att ser stao sioustu tva aratugina. Yfirlit sem syrur staosetningu sjofug1a i og via DyrhOlaey er j 5. ttiflu og nioursttiour talninga ijuni 1981 ogjlmi 1999 eru i 2. vioauka. MOfuglar voru skraair jafu60um og peir saust en ekki taldir serstaklega. 5 FUGLAR Fuglalif Dyrh61aeyjar er allvel pekkt og urn pao hefur verio ritao (sja 3. kafla). Fuglalif a eyrmi og i nagrelmi hermar er afar fjolbreytt og bergio og drangarnir utan via eyna eru via a pett setnir bjargfugli. Mest aberandi er fyll sem verpur i ollum bjargveggjum og i drongum og skerjum uti fyrir eyrmi. LWldi setur einnig mikirm svip a eyna par sem harm situr vioa i gr6num bjargbrll11urn. i athugunum Natturufra:oistofuunar i DyrhOlaey i juni 1999 sast 41 tegwld fugla (par af tva:r dauoar) og til viob6tar nefudu heimamerm 4 tegundir. Samtals eru petta 44 tegundir fugla og er gert raa fyrir ao urn 25 pekktar verpi i eyrmi. Einar H. Einarsson var afkastanlikill via fuglaathuganir i Dyrh61aey og i heimildum hans er getio urn 47 tegundir fugla i eylmi. Se!itio a aorar heimildir ba:tast engar ny.jar tegundir via. I>egar allt er lagt saman, p.e. athuganir i juni 1999, tilta:kar heimildir og upplysingar fra heimamormum er heildarfjoldi tegunda 58 og i I. vioauka er!isti yfir pa:r allar. i I. ttiflu er!isti yfir varpfugla Dyrh6laeyjar og athugasemdir urn hverja tegund og innan ttiflunnar er peim skipt i sjofugja, m6fugla, andfugla og aora fugla. i 2. ttiflu er listi yfir fugla sem hafa sest i DyrhOlaey en hafa ekki orpio par svo vitao s6. 4

6 NATI1.JRUFRADISTOFNUN ISLANDS 2CXXl Fuglalif I Dyrh61aey 1. tafla. Varpfuglar i Dyrh6laey. Teti er mioaour vio athuganir i juni 1999 nema annao se tekio fram SJOFUGLAR: Fyll JEoarfugl Kjoi Silamafur Silfutmifur Svartbakur Rita Krfa Langvia Alka Lundi MOFUGLAR: Tjaldur Sandloa Heioloa Hrossagaukur Jaorakan Spoi Stelkur J>trfutittlingur Mariuerla Steiudepill Skogarprostur Suj otittl ingur ANDFUGLAR: Verpur i ollum bjargveggjlll11 eyjarillllar og i drongulll og skeljum uti fyrir eynni Mjog pet! ",oarvarp noroan vio Lagey og nokkuo pett varp a NY-hluta Lageyjar Par mea lueiaur au stan via tjarnir via Haeyjarveg Silamafsvarp a Haey og i sandh611l111l111 noravestan Dyrholaeyjar Verpur i sandh611lnllm noravestan Dyrh61aeyjar, i Skeri, i bjargi a vestanverari Haey og i J>jOfauro Verpur i Skeri, LlIndadrangi og i sandh611ln1ll11 noravestan Dyrh6laeyjar Svartbakslure a eyri noraur mea 6s Algeng i klettaveggjunum sunllan i Lagey og i austan- og vestanverari To Valp a allstanverari Uigey og aimao allstan 16ns, SUlman vegar LIt i Dyrh61aey Langviubreli i klettaveggnum i Tonlli vestanverori, i Kambi, Mafadrangi, Lundadrangi og Haadrangi Fremur oalgeng en er i Kambi og LlIlldadrangi Algengur meofram mer allri vesturhlia Haeyjar og noranr fyrir noravestur horn helmai', allstan i LageYlmi, i gronum syuum og uroum sunllan undir eynni og i Kambi Tva pol' mea lueiour nalregt tjornunul11 a Lagey og eitt par mea lu eiaur a noravesturenda Haeyjar St6k sandloa i austurbrekkum Haeyjar. JEst par vio Ion undir habjargi Haeyjar Eitt par meo Iu"eiour i brekku mea vegi upi' a Haey Eitt par via Ion undir habjargi Haeyjar og al1113a a Haey Verpur via veg lit i Dyrholaey Tvo por i austurbrekkum Haeyjar, par a Haey og par via tjarnir austan Haeyjar Stakur fugl sast via Iitla lonio noroan Haeyjar, h6pur via Dyrholaos og hopur a sandeyrinlli noraan via Dyrh6laey. Er getia sem varpfugls i heimildum Einars H. Einarssonar Par i lundabyggo vestan vita a Haey, tvo por a noraanverari Haey og par a Lagey Par i lundabyggo vestall vita a Haey, 3 restar mariuerlur via 16n luldir habjargi Haeyjar og 2 par mea lu eiaur f klethmum of an via eyri norour mea 6si Eitt par a Haey. Einn stakur kvenfugl sast via l6n undir habjargi I-Iaeyjar og almar i haiti austan tjarna a Lagey 15 fllglar i hv01ul via Ion undir habjargi Haeyjar Par mea unga f hreiari a eyri norour mea osi og par a austanverori Lagey Gragres Stnkkond Nokkur por voru a norovesturhorlli Haeyjar og i sandh noroan eyjar. A loninu noraan Haeyjar og a osnum vom um samtals um 30 gragresir Par a sllndi a loni noraan Haeyjar og tvo por via Dyrholaos. Hreiaur 113fa fundist her og par um eyna. ADRlR FUGLAR: Hrafit Neast i bjarginu a vestanverari Haey var luafns laupur aria 1999, luafn sat a dranga noroan eyjar i sandi og hrafn var a svei mi via Lundadrang 26 tegundir 5

7 NAlTURUFRADISTOfNUN isuinos 200J FuglalU ; OyrhObey 2. tafla. Fuglar i Dyrholaey sem teljast ekki til varpfugla. Teti er mhlaour via athuganir i juni 1999 nema annao se tekio fram SJOFUGLAR: Stormsvala SlIia Dilaskarfhr Skumur Hettumafur Stormmafur B jartmirfur Hvitmafur Teista Tveir fuglar saust vie vitmm ao nreturiagi i agllst 1990 (Einar 6. I>orleifsson) Silur I Mafadrallgi og Llindadrangi. Varp aaur I Mafadrangi (Reinsch 1972, Porsleum Einarsson 1973, 1987, Einar H. Einarsson 1972, 1983, 1984) EilUl stakur fugl a sandinul1l vestan Haeyjar Sast her og par, mest S8uSt se fuglar a sandinum vestan Dyrh61aeyjar Algengur gestur siosumars it leirunum via Dyrh6la6s. Nefndur i heimildum Einars H. Einarssonar Nefndur i heimildum Einars H. Einarssollar Bjartmafsshrre a eyri noroul" meo 6si Aigengur vettargestur, sasl slola vettar 1999 (Einar 6. porleifsson) Tveer a sj6 vestall via T6 MOFUGLAR: Rauobrystingur Sanderla Sendlingur Loujmell Tildra Ooinshani Svartproshlr Gnij)rostur Stari ANDFUGLAR: Blesgres Ralloh6f5aond Urlond Skei06nd Straum6nd Toppond Gliiond Nefndur i heilll.ildum Einars 1-1. Einarssonar Fargeshlf. Hopur sast a sandeyriiuli noroan via Dyrholaey Hopur sast it sandeyrilmi 1101'5an via Dyrh61aey Hopur sasl a sandeyrinni no roan via Dyrholaey Nefnd i heimildum Einars H. Einarssonar Hopur via Dyrholaos Nefndur i heimildul11 Einars I-I. Einarssonar Nefndur i heimildum Einars I-I. Einarssonar Nefndur f heimildum Einars H, Einarssonar Nefnd i heimildul11 Einal's H. Einarssonar Nefnd i heimildul11 Einal's H. Einarssollar Par sasl vio hlia a veginum lit I DyrhOlaey. Liklegur varpfllgl Einn steggur sast a tjom noroan via veg lh i eyna Tveir steggir og tveer kollur Sallst i 6snum Nefnd i heimildul11 Einars H. Einarssonar Nefnd i heimildul11 Einal's H. Einarssonar ADRIR FUGLAR: Lomur Himbrimi Haforn Falki Brandugla Landsvala Brejasvala Nefndur i heimildum Einal's H. Einarssonar Hne a eyri norom mea osi Sas! svlfa hatt yfir eyna I austuratl I 10k mal 1999 (Karl Ragnarsson) S6s1 oft a sve imj vio eyna (Karl Ragnarsson og Slefan GUIUlarsson) Slakur fugl a sveimi a Haey I seinnihluta april 1999 (Karl Ragnarsson) Sast i eyiuli pan11 3. juni 1999 og ei11nig nokknuti dogum fyrr (Karl Ragnarsson) Nefnd i heimildum Einars H. Einarssonar 32 legundir Nokkrar af peim tegundum sem sest hafa [ Dyrh6laey telj ast sjaldgrefar a landsvisu og ma par nefha branduglu, skeioond, gulond og hafom. Einnig hafa sest par fuglar sem eru fargestir her a landi, p.e. fuglar sem hafa her viildvol a leio sinni til og fra varpstoovum en peirra a meoal eru blesgres, rauobrystingur, sanderla og ti ldra. Af oorum gestum Imi nefna landsvolu og brejasvolu, sem eru vorgestir her a landi og svartprost og gniprost sem eru vetrargestir. Fj6rar sioasttoldu tegundirnar hafa reynt ao verpa herlendis. 6

8 NknURllFRADISTorNUN islands 2CXXJ Fuglallf r Dyrh61aey Her a eftir er umfjiillun U1n allar tegundirnar sem vitao er ao sest hafa i Dyrh61aey. Umfjiilluninni er skipt niour i kafla eftir fuglah6pum, p.e. sj6fuglar koma fyrst, pa m6fuglar, par nrest andfuglar og ao lokum nokkrar tegundir fugla sem slegio er saman i "aorir fuglar" og tilheyra engum af fyrrnefndu h6punum. 5.1 SjOfuglar Sj6fuglar ern her skilgreindir sem prer fuglategundir sem Maar ern sj6num ao vernlegu leyti mea freouiiflun, verpa via sj6 og ala par nrer allan aldnr siml. i Dyrh61aey hafa ails verio skraoar 19 tegundir sj6fugla: fyll, stonnsvala, sula, dilaskarfur, reoarfugl, kj6i, skumnr, hettumafnr, stomlmafur, silammur, silfurmitfur, bjartmmur, svartbakur, rita, kria, langvia, ajka, teista og lundi. Ein pessara tegunda, bjartmmur, fannst aoeins sem rekio hrre, en hann er algengur vetrar- og vorgestur a svreoinu. Afpeim tegundum sem saust eru II staofestir varpfuglar a svreoinu. Fyll og lundi eru algengustu fuglamir i Dyrh6laey. Fyllilm verpur i iillum bjargveggjum eyjarilmar og i driingunum Uti fyrir eytmi og lundiill1 er aberandi par sem haml sitnr i gr6num brekkum og syllum vioa um eytla. i Dyrh61adriingum eru svartfuglabreli einnig pelt setin. i 1. Wflu er!isti yfir prer sj6fuglategundir sem verpa I Dyt'h6laey og i 2. wflu er Iisti yfir aora sj6fugla. Her a eftir fer umfjiillun um hverja tegund fyt'ir sig Varpfuglar Fyll er algengur varpfugl mea striindum um alit land og verpur haill1 aoallega i bjiirgum og hiil11rum nalregt sj6, en eirmig i klettum og hiimrum iill1 til landsins. i Dyt'h61aey er ekki hregt ao komast hja pvi ao sja [yl a varptlma PVI par er haill1 mest aberandi allra fugla og verpur I iillum bjargveggj ul11 eynnar og I driingul11 og skerjum llti fyt'ir henni. leoarfugl er eirm af algengustu fuglum herlendis og utbreiddur ul11hverfis land alit, p6 SISt via suourstriindina. leoarfugl hefnr fra fyrstu!io verio helsti nytjafugl islendinga, fyrst vegna eggja og kjiits en sloar vegna dlll1sins. Upp ur 1980 f6ru l11elm ao stunda reoarrrekt i Dyt h6laey. leoarrrekt snyst i meginatrioul11 um fernt: (i) ao hiroa dlll1, (ii) sja fuglinum fyrir ornggum varpliindum, (iii) venja fuglinn a ao verpa I peltum viirpum og (iv) ao bregja 6vinum fra. i pessu Skytli var fario ao loka Dyt'h61aey fyrir allri umfero feroaf61ks og 6viokomandi yfir varp!imann (01. mal juni), I fyrsta silm sumario Fyrstu arin eftir lokunina fjiilgaoi reoarfugli mjiig mikio, llr 80 hreiorum pegar byrjao val' ao stunda varpio, I treplega 400 hreiour aria 1984 (Einar H. Einarsson 1984, Stefan Gu[marsson l11unnl. uppl.). Samkvremt upplysingum Stefans urpu mest um 800 piir a eytmi um miojan!iunda aratugill11. i athugunum I jlll var aretlao ao fjiildi reoarhreiora I Dyrh61 aey hafi verio a bilinu og er pao helmingsfrekkun mi oao via hvao sagt er ao hafi alt ser stao fyrir nokkrum arum. Mjiig pett og afar fallegt reoarvarp var a um 5 ha svreoi I fjiirurmi undir hiimrunum a noroanverori Lagey en par vorn talin um 160 hreiour. par lagu reoarkollur i makindum slnum a hreiorum I litlum hellisskutum og virtust hafa pao 7

9 NATJ'URUFRADISTOFNUN islands 2000 Fug!a!ir! D)'rh 61ae)' gott. A Lagey var einnig pett re<larvarp it um 1 ha svre<li austur og su<lur af tjornunum vi<l Haeyjarveg en par voru um 70 hrei<lur. Fyrir utan pessi pettu vorp fundust re<larhrei<lur memram veguppfyllingu lit i Dyrholaeyn, svo og her og par um alia eyna. A Lagey mit gera rit<l fyrir a<l seu samtals um e<la yfir 150 hrei<lur og a Haey eru semulega milli Kjoi er algengur varpfugl um alit land, en algengastur vi<l sjo. I heimildum Einars H. Einarssonar (1972) er kjoi nefndur sem varpfllgl i Dyrholaey og i athugunum i juni 1999 sast eitt par me<l hrei<lllr a Lagey austan tjama vi<l Haeyjarveg. Silarniifur er algengur varpfugl a Islandi. Halm verpur i grennd vi<l sjo en po einnig a laglendi inn til landsins, einkum um SlUlllan- og vestanvert landi<l. I og vi<l Dyrholaey saust samtals rumlega 40 silamafspor i jlllli A Haey, nor<lan vegar var silamafsvarp me<l um 25 porum (2. kort) og i sandholum nor<lvestan eyjar var varp me<l lun 17 porum. Silamaf hefur fjol ga<l i Dyrholaey si<lan 1981 en pa voru 7 hrei<lur a Lagey (Ni, obirt gogn). Silfurrnafur er algengur varpfugl vi<l sjo herlendis, einkum po a Austfjor<lllm. I jlllli 1999 saust samtals 9 silfurmafspor vi<l Dyrholaey. Tvo por voru i sandh6lum nor<lvestan eytlllar, tva i Skeri, eitt i bjargi a vestanver<lri Haey og fjogur hrei<lur saust i pj6faur<l. Sva."tbakur er algengur varpfuglum alit land og heldur sig mest vi<l sjavarsi<luna po hann fimust eimug a halendinu. Vi<l Dyrholaey saust samtals 4 svartbakspor i juni 1999, eitt i Skeri og prju i Lundadrangi og i sandholunum nor<lvestan eyjar voru 3 por. A<l auki fannst hrre a eyri nor<lur me<l Dyrholaosi. Rita er lttbreiddur varpfllglumhverfis landi<l og algeng i bjargi Dyrholaeyjar sem snyr i su<lur, p.e. fra su<laustur honu hellllar og vestur fyrir To. Gott er a<l sko<la rituvarpi<l me<l pvi a<l horfa a vesturvegg Tonnar, t.d. fra bjargbrllll rett au stan vita, og i austllrvegg Tonnar me<l pvi a<l stand a nalregt bjargbrun par austan vi<l. Kria er ein algengasta og lltbreiddasta fug lategund lands ins og er algengust vi<l sjavarsi<luna. Ijlllli 1999 varp krian i tveimur bygg<lum i Dyt holaey. Ollllur bygg<lin er a um 1 ha svre<li sunnan vegar ut i eyna, i graslendi austan vi<l loni<l (2. kort). Um er a<l rre<la mjog pelt varp me<l um hrei<lrum. Hin bygg<lin var a austanver<lri Lagey, i grasdal beggja vegna vegar sem liggur a<l Skoru (2. kort). pa<l varp var ekki eins pelt pvi aretla<l var a<l um 600 por rettu ser lu"ei<lur a urn 4 ha svre<li. Langvia er algengur va1l1fugl i bjorgum landsins og er einn af einkelmisfuglum fuglabjarga. Strerstu vorpin eru a Vestfjor<lum en mimu bygg<lir umhverfis landi <l. I Dyrholaey eru langviubreli i Kambi, Mafadrangi, Lundadrangi, Hitadrangi og it peim hluta Tomlar sem snyr i vestur. Best er a<l sja langviubreli me<l pvi a<l horfa a vesturvegg TOlmar, t.d. fra bjargbrun rett austan vita. Einnig er hregt a<l sko<la hana me<l go<lum sjonauka i drongunum utan vi<l eyna. Alka er algengur varpfugl umhverfis landi <l og langstrersta alkubygg<l heims er undir Latrabj argi. Hun er ekki aberandi fug l i Dyrholaey en verpur po a tveimur sto<l um, i 8

10 Nkrn.lRUFRADISTOFNUN isl.j\nds 2!XlO Fuglalif i Dyrholaey Kambi og Lundadrangi. A pessum stao reynist ekki auovelt ao greina hana fni langvlu pvl fjarlregoin er pao mikil. Lundi er algengur fugl a islandi og er stofhinn eiiul sa strersti a landinu. Lundi hefur verio varpfugl I Dyrh6laey um langan lima. HaIUl er aberandi par sem halm verpur meofram nrer allri vesturhlio Haeyjar og norour fyrir norovesturhorn hennar, austan I Lageymli, I gr6num syllum slllman undir eynni og I pj6furo. Ao auki verpur lundinn I Kambi, einum Dyrh6ladranganna. Varpstaoir lunda eru yfirleitt I holum sem peir grafa ser I grassvoro og pess vegna getur verio editt ao telja pa. i eytmi eru ti l staoir par sem mj og auovelt er ao komast najregt lundabyggoiiuu og skooa fu glana an pess ao raska r6 pein'a, t.d. a vesturbj argi Haeyjar, skammt noroan vita, og a austurbjargi Lageyjar SjOfuglar sem eru ekki skraoir sem varpfuglar Stormsvala verpur i eyjum og hofilum vio sj6. Hlll1 er varpfugl a islandi en nrer allur varpstofninn er I Vestmmmaeyjum. Varp stormsvolu hefur aldrei verio staofest I Dyrh6laey en tveir fuglar saust vio vitalm ao nreturlagi I agllst 1990 (Einar O. porleifsson). Sula verpur yfirleitt of an a srebrottllm eyjul11 og stopum eoa a syllum utan I peim. Her vio land eru valpstaoimir bundnir vio suour-, austur- og noroausturstrondina. Heimildir em um ao sula hafi orpio I einhveljum mre li I Mafadrangi vio DyrhOlaey a arunllm (Reinsch 1972, porsteinn Einarsson 1973, 1987, Einar H. Einarsson 1972, 1983, 1984), en seinustu ar hefur ekki borio a varpi. Slreoingur af sulu si tur p6 arlega a MMadrangi og Lundadrangi og sveimar par yfir, en ekki er um varpfugla ao rreoa (Amp6r Garoarsson 1989). Dilaskarfur heldur sig meofram strondum umhverfi s landio ario um kring, en valpstaoir hans em bundnir vio Breioafjoro og Faafl6a. Hann heldur sig meofram strondum og pao ma bllast vio ao sja hann vio Dyt'h6laey hvenrer arsins sem er. i athugunul11 I jlll sast einn dllaskarfur sitj a uppi i fjom vestan eyjarinnar og Einar H. Einarsson (1972) nefnir eiiuug tegundina I ritum sinum. Skumur er algengur varp[llgl a sondunum a sullnanverou landinu, p. a m. I nagrelmi Dyrh6laeyjar. i athugunum I junl 1999 saust skumar her og par, mest se fuglar a sandulul11 vestan eyjarirmar. Skllmar srekja I reti I Dyrh6laey. peir rmast a aora fugla og neyoa pa til ao sleppa reti slnu, peir taka egg og unga og raoast jafilvel a full vana fugla og drepa og ao auki rmast peir a lundapysj ur og aora svartfu glsunga pegar peir yfirgefa varpstoovamar. Ma retia ao Dyrh6laey se smmkolluo matarkista fyiir skum. Hettumafur er algengur vatpfugl herlendis og heldur sig aoallega I nagrelmi vio votn en eilmig vio sj6. i athugunum I jlll1i sast engi lm hettlunafur en Einar H. Einarsson (1972) getur urn halul I heim ild sinni, p6 ekki sem vatpfugls. i Dyrh6laey eru hettum Mar algengir gestir slosumars a leirunum vio DyrhOla6s. Stormmafur er sjaldgrefur varpfugl herlendi s. Vmplendi hans eru einkum 6shOlmasvreoi en einnig voln og purrlendi I greluld vio sj6. Einar H. Einarsson (1972) 9

11 NkmJRUFRADISTOFNUN islands 2(0) FuglaJif ; Dyrh61acy nefnir stormmaf i heimild silmi sem fugl sem hann hafi oroio var vio i Dyrh6laey, en i athugunum ijuni 1999 sast ha1u1 ekki. BjartmMur verpur ekki herlendis en er algengur vetrargestur a strandsvreoum umhverfis landio. i DyrhOlaey sast eng i1u1 Iifandi bjartmafur, en hrre fa1u1st a eyrilmi norour meo Dyrh6la6si. Hvitmiifur verpur i grennd vio sj6, aoallega vio Breioafjoro og a Vestfjoroum. i Dyrh61aey er harm algengur vetrargestur og samkvremt athugunum Einars O. porleifssonar sast hmm par siola vetrar ario Teista er algengur varpfugl vio sj6 umhverfis landio, p6 einna sist vio suourstrondina. Ekki er getio um teistu i Dyrh61aey i heimildum en i athugunum i juni saust tveir fuglar a sundi a sj6num vestan eyrmar sem greti bent til varps po varp hafi aldrei verio staofest i DyrhOlaey. S.2 MOfug\ar MOfuglar eru her skilgreindir sem allir vaofuglar og sporfuglar. i Dyrholaey hefur ails verio skrm 2\ tegund mofugla: tjaldur, sand loa, heioloa, rauobrystingur, sanderla, send lingur, louprrell, hrossagaukur, jaorakan, spoi, stelkur, tildra, ooinshani, plifutittlingur, mariuerla, steindepill, svartprostur, graprostur, skogarprostur, stari og snj otittlingur. Af pessum tegundum verpa 11 reglulega i eytmi. i athugunum i juni 1999 voru allir mofuglar sem saust skrmir og staosettir. i 1. wflu er listi yfi r tegundirnar en her a eftir fer umfjollun um hverja tegund [yrir sig. S.2.1 Varpfug\ar Tja\dur er algengur varpfugl a laglendi um alit land og verpur yfuleitt i sand- og malarfjorum vio sjo. i Dyrholaey saust 3 tjaldspor sem attu lueiour i grasmounum vio tjamirnar undir austurbrekkum Haeyjar og a norovesturenda Haeyjar. Sandl6a verpur vioa um land a groourlitlum melum, meofram am og i fjorum. Dyrholaey sast varppar vio Ion undir habjargi Haeyjar og swk sand loa sast austw brekkum Haeyjar. i Hei616a er algengur varpfugl um alit land og \gorlendi hermar er a purru molendi a laglendi og lagum heioum. Heioloa er sbjall varpfugl i DyrhOlaey og i athugunum f junf 1999 sast aoeins eitt par i brekkunni a austanverori Haey. Hrossagaukur er algengur a laglendi og kjorlendi hans er i fjolbreytilegu molendi, breo i purru og deigu. Hrossagaukur er stljall varpfugl i Dyt holaey. i athugunum i juni 1999 sast eitt par a Haey og aimao a Lagey. Ja6rakan er laglendisfugl og verpur a votlendissvreoum par sem groour er mikill, en einnig f purru, grooursa:lu molendi. Hann verpur um alit land en po sist a Austurlandi og Vestfjoroum. i athugunum i jlll1i 1999 sast eitt par meo hreiour vio vegilm lit i eyt1a og samkvremt upplysingum fra Tomasi G. GlIlmarssyt1i urpu par a.m.k. 3 por. 10

12 NAnURUFRADISTOFNUN isi.ai\.tds 2000 Fug!a!fr f DyrM!acy Spoi er algengur varpfugl a laglendi um alit land og varpkjorlendi hans eru myrar, maar og graslendi. Spoi er varpfugl f Dyrholaey og par saust saust samtals fjogur por; tva por i austurbrekkum Haeyjar, eitt par via tjamir a Lagey og eitt par a Haey. Stelkur verpur a laglendi um landio allt og er algengur i breoi votlendi og purrlendi. f DyrhOlaey saust 52 stelkar I hopi annarra vaofugla a sandeyrilmi noroan Dyrholaeyjar og 20 via Dyrholaos. Via Ionia undir habjargi Haeyjar sast stelkur en ovist er Iwort hann hefur att hreiour a svreoinu. Einar H. Einarsson (1983) telur nrer vlst I grein sinni ao stelkur verpi a svreoinu. l>iifutittlingur er afar algengur varpfugl um land alit en po aoallega a laglendi. l>mutittlingur er varpfugl I Dyrholaey. f lundabyggoinni vestan vita sast eitt par, tvo por a noroanverori Haey og eitt par a Lagey. Mariuerla verpur i klettum eoa a matmvirkjum og hun heldur sig gjaman via lreki, ar og vatnsbakka. f athugunum I junl 1999 sast mariuerlupar I lundabyggoinni a vestanverori Haey, tva por voru i homrunum a noroanverori Ulgey og 3 restar mariuerlur voru via Ionia undir habjargi Haeyjar. Gera ma raa fyrir ao marfuerla verpi mjog vloa I bjorgunum. Steindepill verpur I hraunum, uroum og klettum um mestallt land, p. a m. I Dyrholaey. Stakur kvenfugl sast via Ionia \U1dir habjargi Haeyjar, almar stakur kvenfugl I holti austan tjarna a Lagey og uppi a Haey sast eitt par sem var orugglega varppar. Skogarprostur verpur I skog- og kjarrlendi um land allt, svo og I grasmoum, hrauni og hllsagoroum. f hvolm I noroallverou Haeyjarbjargi saust 15 skogarprestir og Ilrer oruggt er ao hann er vatpfugl I vel gronum hlfoum a svreoinu. Snjotittlingur velur ser varpstao I holtum, uroum og hraunum um land allt og harm er staofestur varpfugl I DyrhOlaey. f homrunum a noroanverori Lagey var par mea unga I hreiori og a austanverori Lagey sast syngjandi karlfugl MOfuglar sem eru ekki skn'tilir sem varpfuglar Rauilbrystingur er fargestur her a landi, p.e. hefur her viodvol a leio sinni til og fra vatpstoovum slnum I Grrenlandi og heimskautaeyjum Kanada. Aretlao hefm veri a ao um 270 pusund fuglar fari her um a vorin og haustin (Guomundur A. Guomundsson og Ampor Garoarsson 1992). Samkvremt heimildum Einars H. Einarssonar hafa rauobrystingar komia via I Dyrholaey en I athugunum I juni 1999 saust engir fuglar af pessari tegund, enda eru fuglamir pa yfirleitt famir hja. Sauderla er reglulegur fargestur her a landi og hefur viildvol a sendnum sandfjorum a leio silmi ti l og fra vatpstmvum sinum i Grrenlandi og heimskautaeyjum Katlada. Giskao he fur verio a ao a.m.k fuglar fari her um vor og haust (Guomundur A. Guomundsson og Ake Lindstrom 1992). f j lll1i 1999 saust rumlega 80 sanderlur f hopi atmarra vaofugla a sandeyrilmi noroan DyrhOlaeyjar. 11

13 p NA TflJIUJFRADISTOFNUN IS LAI\.1()S 2000 Fuglalif I Dym61acy Selldlillgllr verpur vioa um land, aoallega a halendinu, en eilmig vioa niour undir fjoru. Ekki er vitao til ao sendlingur hafi orpio i Dyrholaey en i juni 1999 saust 5 fuglar i hopi annarra vaofugla a sandeyrilmi noroan eyjarinnar. Louprrell verpur i myi um og deigu votlendi um alit land. Ekki er vitao til ao hrum hafi orpio via Dyrholaey en i juni 1999 saust 11 louprrelar i hopi annarra vaofugla a sandeyrinni noroan DyrhOlaeyjar. Tildra er far- og vetrargestur herlendis. Hl1l1 hefur her viodvol a leio sinni til og fra varpstoovum sinum a Grrenlandi og heimskautaeyjul11 Kanada. Aretlao er ao fjoldi tildra sel11 fer um landio vor og haust nemi tugui11 pusunda (Guomundur A. Guomundsson og Arnpor Garoarsson 1993). Varp hefur aldrei verio staofest her a landi. Engin tildra sast i athugunum i DyrhOlaey i juni en hennar getio i grein Einars H. Einarssonar (1972). Ooillshani er algengur varpfugl a votlendissvreoul11 um alit land, breoi a ha- og laglendi. f athugunum i jlll1i saust 25 60inshanar i fjorunni via DyrhOlaos. Ooinshani er ekki staofestur vrupfugl i Dyrholaey en ekki er oliklegt ao tegundin velpi i nagrenninu. Svartpriistur er arlegur vetrargestur her a landi. Hann heldur sig i grennd via mannabustaoi og velur ser ymiss konar staoi til vrups. Herlendis hefur hann alloft reynt ao verpa og stundum komia upp ungui11, aoallega a Suourlandi, og hugsanlegt er ao haru1 eigi eftir ao na her fotfestu. f grein Einars H. Einarssonar (1972) er gem um svartprost i Dyrholaey. Grap riistur er arviss flrekingsfugl her a landi sem hefur oft vetrardviil. Hann heldur sig nalregt maru1abllswoum og befur oft gert tilraunir til varps herlendis, breoi a Suour- og Norourlandi. Getio er um gn'iprost i Dyrholaey i grein Einars H. Einarssonar (1972). Stari er tiltolulega ny-r landnemi herlendis og verpur oroio vioa um land. Ekki er vitao til ao haru1 verpi i Dyrholaey en Einar H. Einarsson (1972) getur um hann i grein SImI!. 5.3 Andfuglar Til ruldfugia teljast svanir, gresir, gresendur og endur. Ao reoarfugli undanskildum (en hann var taliru1 mea sjofuglum) hafa ails verio skraoar 9 tegundir andfugla i DyrhOlaey: blesgres, gragres, rauohofoaond, urwnd, stokkiind, skeimnd, straumond, top pond og gulond. Af peim eru aoeins tvrer tegundir sem varp hefur veri a staofest hja, gragres og stokkond, en hugsanlegt er ao a.m.k. llltond og toppond verpi a svreoinu. Af andfuglum i Dyrholaey var gragresin langmest aberruldi. f 1. Wflu er listi yfir tegundirnar sem saust en her a eftir fer ul11fjollun um hvelja tegund fyrir sig Varpfuglar Gragres verpur a laglendi um land alit, einkum i eyjul11, arholmum, gronum sondum og kvistlendi. i DyrhOlaey er gragres tiour varpfugl ul11hverfis Dyrholaos og var hun 12

14 NA1TlJRUFRADISTOFNUN ISlANDS 20c0 Fuglallf ; Dyrh6laey mest aberandi tegllndin i hopi andfugla. I sandholunum nora an eyjar sast eitt par og a Haey flugu j:nju por upp nala!gt brunum bjargsins. Samkva!mt Stefani GUlmarssyni hefur ga!s orpio nora an og vestan a Haey og einnig a Ligey. Fyrri athugunardaginn i juni 1999 saust 13 fuglar a l6ninu noroan Haeyjar og pann seinni 16 fuglar i DYTh6la6si. Hugsanlegt er ao um somu fuglana hafi verio ao ra!oa. Stokkond er algeng um allt land, einkum a laglendi. Kjorsva!oi helmar ern fjolbreytileg og hllll verpur ba!oi i deiglendi og pliitum sva!oum. I juni 1999 sast eitt stokkandarpar a 16ninll via veg lit i DyThOlaey og tva por vorn via DyTh6la6s. Sal1lkva!mt Stefani GlIfmarssyni verpur tegundin a sva!oinu og hreiour hafa stundum fundist vioa urn eyna Andfuglar sem em ekki skraoir sem varpfuglar Blesgres er fargestur a Islandi sem kemur her via vor og haust a leio sinni til og fra varpstiiovum sin lim a Vestur-Gra!nlandi. I heimildllm Sinlll1l nefnir Einar H. Einarsson (1972) ao hann hafi oroio var via blesga!s i DyTh6laey i athugunum sinllm. Rauohofilaond verpur a laglendi Wll l1lest allt land og heldur sig einkum it votlendissva!oum a slllmin en meofram sj6 a vetuma. Varp hennar er ekki staofest i DyTh6laey en hugsanlegt ao hllll verpi noroan DyTh6la6ss. Hun sast ekki i athugunum ijuni 1999 en helmar er getio i grein Einars H. Einarssonar (1972) sem fllgls sem hann varo var via i e)'lmi. Urtond er algeng a laglendi via votn, tjamir, la!ki og skuroi. I DyTh6laey sitst eitt urtandarpar mila!gt tjomllnllm via veg upp a Haey og ekki er 6liklegt ao um varppar hafi verio ao ra!oa. SkeiOond er sjaldga!fur varpfllgl her a landi og finnst aoeins a nokk:rllm sva!oum, aoallega i I>ingeyjarsYslul1l. Hllll verpur a lifauougulll votlendissva!oum, heist i grennd via sj6. I jlllli 1999 sitst skeioandarsteggur a tjom noroan vegar ut i DyTh6laey en 6liklegt er ao um varpnlgl hafi verio ao ra!oa. Straumond verpur um land allt og heldur sig via straul1ll1likla la!ki og ar. I athugunllm i jlllli 1999 vorn fj6rar straumendur via 6s all stan Lageyjar, tveir steggir og tva!r kollur. Einar H. Einarsson (1972) varo eirmig var via straul1lendllr i DyThOlaey en 6liklegt er ao pa!r hafi orpio par. Toppond verpur um allt land en p6 sjaldnast it hillendinu. Kjorlendi helmar er a gr6skumiklum sva!oui11 og f grennd via votlendi. Toppond sast ekki f athugunum i D)'l'h6laey f juni 1999, en hennar er getio i heimildum Einars H. Einarssonar (1972), p6 ekki sem varpfugls. Hugsanlegt er ao hun verpi a sva!oinu. Gulond er strjall varpfugl her it landi og heldur sig via ar og langt inn f land, p6 sjaldnast a hitlendinu. I athugunul11 i jlllli 1999 saust engar gulendur en Einar H. Einarsson (1972) getur um tegundina i heimildum sinum. 13

15 NATnJRUFRADISTOFNUN islands 2000 Fuglallf! Dyrholoiey 5.4 Ailrir fuglar I Dyrh61aey hafa verio skrmar nokkrar tegundir fugla sem ekki fall a undir fyrrnefnda h6pa. prer eru: himbrimi, haforn, falki, brandugla, landsvala, brejasvala og hrafil. Af pessum tegundum er aoeins vitao til pess ao hrafninn hafi orpio i eynni. I I. Wflu er listi yfir tegundirnar en her a eftir fer umfjollun um hvelja tegund fyrir sig Varpfuglar Hrafn gerir ser hreiour i kl ettum. Eitt hrafns60al famlst a athugunarsvreoinu og var laupuriml neost i bjargi Haeyjar sem snyr i vestur. Eilm hrafil sast a dranga sandinum nora an eyjar og annar var a sveimi via Lundadrang (e.t.v. sami fuglilu1) Ailrir fuglar sem eru ekki skniilir sem varpfuglar Lomur er stij all varpfugl a laglendi Is lands og verpur aoallega via votn og tjamir en stundum einnig via ar inn til landsins og ut ao sj6. Einar H. Einarsson (1972) nefuir 16m i Dyrh6laey en i athugunum i jlll1i 1999 sast enginn fugl afpessari tegund. Himbrimi er strj all varpfugl sem heldur sig a st6nun votnum a heioum og laglendi. A veturna eru peir a sj6 meofram strondum. I jlll1i 1999 falu1st gamalt himbrimahrre a eyrilmi norour mea Dyrh6la6s. Oliklegt er ao himbrimi verpi a svreoinu og hefur pelman fu gl vrentanlega rekio a land. Hafiirn er afar sjaldgrefur og heldur sig aoallega via sj6. Varpstofilinn nemur aoeins porum og pau eru 0 11 a Vesturlandi og Vestfjoroum. I heimildum er pess getio ao haf6rn sjaist reglulega svifa yfir fjollum i Myrdal og ao halu1 hafi orpio a a.m.k. premur stooum a svreoinu fram undir aldam6tin 1900 (Einar H. Einarsson 1955). Fyrir 1930 hretti pessi konungur fuglarma ao lata sja sig i MYrdal. I athugunum I juni hofoum via tal af Karli Ragnarssyni smioi I vitanum I Dyrh61aey og haim sagoist hafa sea haf6rn svifa hatt yfir eyna I austunltt i 10k mal Falki heldur sig einkum a laglendi og a morkum lag- og h:\lendis, mest noroanlands. Halm verpur dreift og kys heist kletta sem varplendi. Samkvremt Stefani GUlU1arssyni og Karli Ragnarssyni er falki oft a sveimi via DyTh6laey. Brandugla verpur stij alt a laglendi Islands. Hun heldur sig aoallega i gr60ulmikiu m6- og myrlendi en eilmig heima via brei og i sk6gum. Samkvremt upplysingum fi a Karli Ragnarssyni var brandugla a sveimi a Haey i seilmihluta apr[j Ekki er vitao til ao hlll1 hafi orpio i eynni en samkvremt upplysingum fra Stefani GUlmarssyni var varp hennar staofest via breinn Garoakot i Dyrh6lahverfi, skalrunt fn'l Dyrh6laey. Landsvala er flrekingsfugl sem kemur arlega hingao til lands a vorin. Her hefur hlll1 orpio yfir 20 sinnum svo vitao se (IEvar Petersen 1998). Samkvremt uppl ysingum fra Karli Ragnarssyni sa haim landsvolu i Dyrh61aey palm 3. juni 1999 og eirmig nokkrum dogum fyrr. Hann nefildi ei mlig ao landsvala hefoi eitt sinn orpio I Vik i MYrdal og Ein ar H. Einarsson nefn ir pao einnig i heimildum sinum (1968). 14

16 NA TIDRUFRlIDISTOFNl..JI'.l' ISl.At"IDS 20::;0 Fuglalif i Dyrh61aey Brejasvala er flrekingsfugl sem er arlegur vorgestur her a landi og hefur reynt ao verpa her 5 sinnum svo vitao se (levar Petersen 1998). i grein silmi nefilir Einar H. Einarsson (1972) brejasvolu f Dyrh6laey. 6 DREIFING FUGLA i Dyrh6laey er fuglalff fjolbreytt og skiptir nanast engu mali hvar a eynni; allsstaoar gefur ao lfta fugla af hinum ymsu tegundum. A 1. korti er sy"nd staosetning og umfang reoarvarps, krfuvarps, sflamafsvarps og lundabyggoar eins og volpin voru i juni A Lagey er kria aberandi fugl par sem hun verpur a tveimur svreoum (I. kort), samtals por eoa treplega 3 pusund fuglar. Vio styggo flygur hun upp i pettwll hopum og getur verio nokkuo arasargjom vio pa sem hermi lfkar ekki vio, hvort sem pao eru d)fr, melm eoa bilar. leoarfuglinn kys oft ao velpa f nagrelmi kriu og f Dyrholaey er nokkuo pett reoarvarp mitt a milli kriuvatpanna og a eyrilmi noroan Lageyjar (1. kort). 1>ao fer heldur milma fyrir reoarfi.tglinum en krfunni, serstaklega eftir ao blikil1ll yfirgefur varpio. J:>a liggja kollumar sem fastast a hreiorum sinum og ern mjog samlitar umhverfinu. Sflamafurinn Vatp adur a Lagey (Ni, obirt gogn) en velpur nu a Haey (1. kort). Silamafurinn er af morgum talinn tignarlegur fugl en aorir alfta ham1 vera til oskunda t.a.m. i reoarvorpum. par sem lundar velpa i holum er afar seinlegt verkefi1i ao telja pa og par sem peir velpa i uroum er pao nrer ogerlegt. i juni 1999 var ekki lagt ut i talningar alundum i Dyrholaey og pvi vitum vio ekkert U11l fjolda fugla af pessari tegund en varpdreifingin er pekkt. A Hiley er nrer samfelld lundabyggo fra suovesturhomi eyjaril1llar norour fyrir habjarg og a austur- og noroausturhluta Lageyjar verpur hatm nokkno samfell! (I. kort). Til ao auovelda yfirsyn yfir pao hvar hregt er ao sja einstakar sjofuglategundir i Dyrholaey og Dyrh6ladrongum var 5. tafla sett upp, en par er stuost vio somu svreoaskiptingu og notuo var i sjofuglatalningul11 (2. kort). 15

17 Nfi. TrURUFRADISTOFNUN islands 2000 Fug!alff ; Dyrn6!acy 3. talla. Stailsetning sjofugla I DyrMlaey I junl 1999 Fyll Sula AOour Sila- Silfur- Syart- Rita Krfa Lang- Alka Lundi mafm mafm bakur via 1. svreoi 2. SY",oi 3. SY",oi 4. svreoi 5. SY",oi 6. SY",oi 7. SY",oi 8. SYlEoi 9. SY",oi 10. SYlEoi I!. SY",oi 12. SY",oi 13. SY",oi Lagey Hiley Kambur Mafadrangur Lundadrangur Httidrangur Sker Arnardrangur 7 TALNINGAR Talningar a fuglum gefa hugmyndir um stofnstreroir tegunda a tilteknum svreoum og mea jjvi ao telja sama svreoi oftar en einu sinni ma sja hvort einhveljar stofnstreroarbreytingar eigi ser stao. i Dyrh61aey voru sjmuglar taldir dagana juni 1981 en pao voru: fyll, langvia, atka, rita, svartbakur, silfunnmur, silamafur og sula. Ekki var unn! ao te1ja lunda, en slaao var 11Var lundabyggoir vonl staosettar. Eynni var skipt i 13 talningarsvreoi auk 6 dranga (1. kort). Fuglar a svreo um 1-2 og 9-13 voru taldir of an fra bj argbrun en a svreoi 3-8 var talio neoan fra. Fuglar i drongum voru taldir fra landi og pvi var aoeins urmt ao telja i peim hluta dranganna sem er sjaanlegur paoan. Til ao sja hvort einhverjar s!ofnstreroarbreytingar eoa breytingar a busvreoum hafi att ser stao sioustu 18 arin voru talningarnar endurteknar dagana jimi 1999 og voru somu aoferoir notaoar og aour. NiourstMur beggja talninga eru i 2. vioauka en her a eftir fer stutt samantekt fyrir hvelja tegund. FYI hefur fjolgao vioa um land sioustu tvrer aldirnar og buist var via ao svo vreri einnig i Dyrh61aey. NiourstMur talninganna syndu p6 ao verpandi fyl i Dyrh61aey hefur frekkao ilr porum niour i Fyll varp a ollum svreoum breoi talningararin nema hvao hann varp ekki i Arnardrangi eins og halm geroi

18 NAnlJRUFRADlSTOFNUN i SLANDS 2000 Fuglalif i Dyrh61aey Langviu er aoeins ao fimla a einu talningasva:oi i bjargveggjum Dyrh61aeyjar, en ao auki er ht111 i Kambi, Mafadrangi, Lundadrangi og Haadrangi. Aria 1999 vorn heldur fieiri langviur en aria 1981,2.675 a moti Aria 1984 geroi Ampor Garoarsson (1995) talningar a svartfuglum i Dyrholaey og drongunum. Talningar hans byggjast ao mestu a mylldum sem teknar vorn tlr lofti auk pess sem tegundasamsetning var skoouo a hveljum stao. NiourstiiOur Arnp6rs bentu til ao i DYl'holaey og drongunum Yl'PU samtals langviupor. petta er mun ha:lti tala en su sem fekkst ur talningum <'trin 1981 og 1999, end a er um mjog mismunandi talningaaoferoir ao ra:oa og eru niourstiiour talninganna pvi varla samanburoarha:far. AIka teist afar ilia i bjargi. i tainingum 1981 saust 7 por en aria 1999 saust 38 pol'. Munurinn felst i pvi ao a 2. sva:oi par sem aour VOl'll 4 por vorn engin aria 1999, i Kambi fjolgaoi hreiorumtlr 3 i 22 og i Lundadrangi par sem engin ajka var aria 1981 el'll nu komin 16 pol'. Til ao meta fjolda alku taldi Ampor Garoarsson (1995) svartfugla a sj6num undir bjarginu og reiknaoi lit fra hlutfallinu a milli alku og langviu. Vt fi'a pvi var aa:tlao ao um 300 alkupor Yl'Pu i Dyrh6laey aria 1984, sem er miklu meira en talningar i bjargi syna. Ritu fjolgaoi nokkuo milli talninga, ur um porum upp i um por. Stl breyting hefur oroio a ao ht111 er byrjuo ao verpa a I. og 10. talningasva:oi, en ha:tt ao vel'pa a 9. sva:oi. Henni fa:kkaoi i Lundadrangi og H{mdrangi en a iiorum sva:oum var fjoldi obreyttur eoa hann j6kst. Ampor Garoarsson taldi rituhreiour i DYl'h6laey og drongunum umhverfis han a aria pao er meira en sast i talningum 1981 og 1999 enda taldi Ampor einnig i peim hlutum drangarma sem ekki sjast fra landi (Amp6r Garoarsson 1996). Svartbakur val'p i Lundadrangi og Skeri aria 1981, samtals saust 7 pol'. Aria 1999 VaI'P ham1 a somu stiioum en hreiol'llm hafoi fa:kkao niour i 4 og er pao i takt via fa:kkun annars staoar a landinu. SiIfurmMur varp a talningasva:oum 9-12, i Lundadrangi og Skeri aria 1981, samtals 13 hreiour. i talningunum 1999 saust aoeins 2 silfunnafshreiour og pau voru i Skeri. Silamafi fjolgaoi tiiluvert f DYl'h61aey milli talninga andsta:tt svartbaki og silfunnafi, tlr 7 porum upp i 25. Silamafsvorpin voru ekki a hinum eiginlegu talningasva:oum. Aria 1981 var sflammsvarp austan tjamanna a Lagey. pao er ekki lengur til, heldur er komia VaJ'P a noroaustanverori Haey. SuIur sem saust f talningunum aria 1981 voru aoeins 5 og vorn pa:r f Mafadrangi. Aria 1999 VOl'll pa:r hins vegar 128 og VOl'll pa:r i Mafadrangi og Lundadrangi. petta el'll sulur sem satu uppi a drongunul11 en urpu ekki. Lundi vat'p a 13 talningasva:oum aria 1981 en ekki nema a 10 sva:oum aria Helstu breytingar sem hafa att ser stao eru ao 1999 VOl'll lundabyggoir a svreoum 7-8 sem VOl'll ekki til staoar aour. Hins vegar sast engirm ltllldi a svreoum 10 og 12 og i Mafadrangi, Lundadrangi og Haadrangi aria 1999, en par vorn lundabyggoir aria Giska ma a ao fjoldi lunda f DYl'holaey se a bilinu por 17

19 NATrURUFRAD1STOFNUN ISlANDS 21XX) Fuglalir i DyrMI;tcy 8 NIDURSTOOUR OG ABENDINGAR Fyrir pa sem hafa unun af m\lrego vio st6rbrotna natturu er Dyrh61aey tilvalinn viokomustaour. A pessum stao er hregt ao viroa margar tegundir fugla fyrir ser af stuttu freri og mea sj6nauka er einnig er hregt ao fylgjast mea fuglalffi f drongunum llti fyrir eyruu. Meo pvf ao fara a bat ut a sj6inn ma fylgj ast meo umfero sjofugla uti fyrir eynni. Segja ma ao Dyrh61aey se mjog skemmtilegur staour til ao fylgjast mea komu farfugla pvf a g60um degi ma sja plisundir fugla fara urn svreoio. Sumar tegundir hafa viokomu f eyruli, aoallega a leirum vio Dyrh6la6s. Umfero um Dyrh61aey hefur aukist mjog a undanftirnum aratugum og er vltlnn vinsrell aningastaour feroamarllla. Auovelt er fyrir gangandi f6lk ao komast niour f lundabrekkurnar vestan vio vitann og eil1lug er algengt ao f61k fai ser gongu a bjargbrunirnar austan vitans. 6takmorkuo umfero feroamanna i Dyrh61aey getur valdi o skemmdull1 a gr60ri og truflun a dyralffi f eyllni og pvf ma pvi te\ja ll1ikilvregt skref ao leggja gongustfga og beina umfero a akveona staoi til ao velja Iffrfkio fyrir agangi. Agrett vreri ao hafa gongustfga mea brunum en vio lundavorp pyrfti gongustfgurinn ao Iiggja 4-5 m fra nrestu lundaholull1. par vreri eil1l1ig gott ao marka stfga af mea bondum. Meo pvf m6ti vreri hregt ao IUlldra pao ao f61k fari of nalregt hreiourholum en i staoinn vreri hregt ao hafa utskot a brlmir par sem sest yfir byggoirnar. pal1lug mylldu fuglarnir venjast umferoirmi og feroamenn gretu afram skooao pa6 sem peir vilja sja i eynni um lei6 og nattllran vreri vernduo. G66 hugmynd vreri a6 koma upp sko6unarskyli me6 kfki a g66um sta6 a Haey. A svre6i sunllan og au stan vita (sja 2. talningasvre6i a 2. kolii) hefur hruni6 miki6 llr bjarginu og getur petta svre6i verio hrettulegt gangandi f6lki. parna vantar merkingar sem vara f6lk vi6 a6 fara of nalregt brunulll. Hruni6 utskyrir ao hluta hversu Iftio er par af fuglum en einnig skortir par syllur f slettum m6bergsveggjunum. i athugunum f juni 1999 kom f Ij6s ao reoarvaqj f Dyrh6laey er mjog dreift og f raun rna bll3st vio ao sja reoarhreiour Iwar sem er i eyrmi. pvi rna retia a6 ei nu af meginatri6um re631trektar hafi ekki veri6 fylgt nregilega vel eftir e6a ekki tekist, p.e. ao venja fugliru1 a a6 verpa f pettum vorpul1l. Hills vegar, ef Iiti6 er ti l lokunar Dyrh61aeyjar fyr'ir allri ul1lfer6 fer6amanna a varptima, getur hun haft ahrif f pa att a6 re6arfuglinn verpi strjalt. Um leio og fu glil1l1 ver6ur ekki var vi6 neina umfer6 telur hann sig oruggan Iwar sem er og verpur pess vegna par sem honum synist. Sll a6ger6 a6 loka Dyr'h6laey fyrir allri umfer6 fer6am3lula yfir varptima parf pvf ekki ao vera nau6synleg til ao vemda fuglalff i eyrmi. Miki lvregara vreri a6 takmarka umfer6 a akveonum svreoum, p.e. f pettustu fuglabygg6ullul11 eins og reoarvarpinu, krfuvarpinu og lundabygg6unum. Sf6an mretti stj6rna umfero um OIUlur svreoi eyrlllar mea g66ri skipulagningu gongustiga. Hvao lundavarpi6 ahrrerir eru ekki ti l neinar n<ikvrel11ar Wlur um strer6 pess heldur byggja prer a agiskun. pao er tillaga Natturufrreo istofnunar islands a6 a nrestu arum veroi lundavarpi6 i Dyr'h6laey sko6a6 betur en gert heftlr verio me6 pvf ao telj a f bygg6um og fa pal1l1ig nakvremar uppl ysingar um sw6u stofnsins. i framhaldinu vreri hregt a6 vakta fuglalif l11e6 reglulegu milli bi li og fylgjast me6 peim breytingum sem kunna a6 eiga ser sta6. 18

20 NA nuufrlidistofnun fsl..ai\.lj)s 2CXX> Fug!alif i Dyrh61acy Hvaila breytingar sem kunna ail verila gerilar i skipulagi DyrhOlaeyjar a nreshl arum ma telja mikilvregast ail leyfa fuglalifi i eyl1l1i ail dafila og jjfaast eftir eigin logmalul11. 9 RlTASKRA Ampar Garilarsson Yfiriit yfir fslenskar sulubyggilir. Bliki 7: Arnpar Garilarsson Svartfugl f fslenskul11 fuglabjorgum. Bliki 16: Ampar Garilarsson Ritubyggilir. Bliki 17: Einar H. Einarsson Breytingar a fuglalifi f MYrdal [Ta pvf um Nattllrufireilingurinn 25(2): Einar H. Einarsson Sjo prettii' urn fu gla. Goilasteinn 7(1): Einar H. Einarsson FuglalifDyrhalaeyjar. Tyli 2(2): Einar H. Einarsson og Stefan Gunnarsson Friillandiil Dyrhalaey. Suiluriand 15.9., 31(18): 4. Einar H. Einarsson og Stefan GUl1l1arsson Friillandiil DyrhOlaey. I>jaMlfur 29.2.,23(2): 15. Guilmundur A. Guilmundsson og Ampar Garilarsson Numbers, geographic distribution and habitat utilization of waders (Charadrii) in spring on the shores of Iceland. Ecography 16: Guilmundur A. Guilmundsson og Ake Lindstrom Spring migration of Sanderlings Calidris alba through SW Iceland: Wherefrom and whereto? ARDEA 80: Reinsch, H. H Zwei neue BasstOpel-Kolonien bei Island. Beitr. Vogelkd. 18(5-6): l>orsteinn Einarsson Sulubyggilin f Mavadrang viil Dyrhalaey. Tyli 3(2): l>orsteinn Einarsson islenskar sulubyggilir og saga peirra. NattUrufrreilingurinn 57(4): levar Petersen islenskir fuglar. 312 bls. 19

21 Nfi: rnjrufradistofnun is LANDS 2COO Fugblif i Dyrh6lacy 10 VIDAUKAR 1. villauki. Sknillar fuglategundir i Dyrh6laey. taknar all tegundin sast og V taknar varpfugl islenskt heiti Latncskt hciti Lomur Gavia stellata Himbrimi* Gavia immer Fyll Fulmarus glacia/is V Stormsvala Hydrobates pelagicus Sida Sula bassalla Dilaskarfur Phalacrocora carbo B1esglEs Ansel' albi/rolls Gn\glEs Anser wiser V RauohofOaond Anas pell elope Urtond Alias crecca Stokkond AI/as platyrhyllci/os V Skeioond A lilts clypeata JEoarfugl Somateria l1io11issillla V Straumond HistriollicLlS llistrionicus Toppond Mergus serratoi' Gulond Melgus merganser l-iaforn Halia ee/lls albicilla Falki Falco rusticolus Tjaldur Haematoplls ostralegus V Sandloa Charadrills hia/icula V I-Ieioloa Pluvialis apricaria V Rauobrystingur Calidris canullis Sanderla Calidris alba Sendlingur Calidris maritima LouprlElI Calidris alpilla Hrossagaukur Gallil/ago gallil/ago V Jaorakan Limosa limosa V Spoi Numel1ius phaeopus V Stelkur Tringa totanlls V Tildra Arenaria il1te/pres 60inshani Phalaroplls loballls Kjoi Stercoral'ills parasiticlis V Skt'lmur Stercora rills slaw Hettumafur Larus ridibulldus Stormmafur Larus conus Silamafur Larus Juscus V Silfurmafur Larlls argenta/lis V Bjartmafur* Larlls glallcoides Hvitmafur Larus hyperborells Svartbakur Lants mariulis V Rita Rissa tridactyla V Kria Sterna paradisaea V Langvia Uria aalge V Alka A/ca torela V Teista Cepplllls glylle Lundi Fratercula arctica V Brandugla Asia flal1llll eus Landsvala Hi/'l{f/rio rustica BlEjasvala De/icl/OJ/ urbica Pllfutitti ingur AI/tlws protei/sis V 20

22 NAnu UJFRADISTOFNUN ISl.AI\,I()S 2000 Fugblif i OyrlJolacy Mariuerla Steindepill SvartlJfostur Gnlprostur Sk6garl)J"ostur Hrafn Stari Snj6tittl ingur * Aoeins 1m" fundio Ails 58 tegundir Molaci"a alba Genallthe Denali /he Turdus mentla Tlirdus pi/oris Turdus iliacus Corvus cora SlllrJItis vulga ris P/eclrohel1a l1ivalis v V V V V 21

23 2. viilauki. Niilurstiiilur sjofuglatalninga I Dyrbolaey junl 1981 og junl Svreilaskipting er sarnkv. 1. korti. Tijlur eru gefnar upp sern fjijldi para, nerna bja langvlu \>ar sern urn er ail rreila fjolda fugla. I dalki lunda taknar aillundabyggil var a svreilinu. Fyll Sula Silfi.urn.lfur Svartbakur Rita Langvia Allca Lundi Ar: Dyrholaey. syre5i I Dyrholaey. syre5i Dyrholaey. syre5i DyrhOlaey. syre5i Dyrholaey - svre5i Dyrholaey - syre5i Dyrholaey - svre5i DyrhOlaey - syre5i DyrhOlaey - syreoi DyrhOlaey - syre5i DyrhOlaey - svreoi II Dyrholaey - svreoi Dyrholaey - svre5i Kambur lis Mafadrangur Lundadrangur Haidrangur Sker Arnardrangur 9 Samtals: Ath! A5eins tam i peim Wuta dranganna sem sny< aolandi. Einungis Wuti Mafadrangs, Lundadrangs og Haadrangs talinn. Kambur sest minast allur af landi.

24 1. kart. Kart sem synir busvreoi nakkurra sj6fugla! Dyrh61aey! jon! 1999 Va ogqr 'D Yrh (5/q &y SkYringar: )EOarvarp 223 Silamafsvarp ~ Kriuvarp LundabyggO Lon Hildardrangur C\ ~ N.I Kambur 4J Mafadrangur ~ Lundadrangur ~ ~ / ,if Haidrangur IS Sker 0(\ m + N

25 = -- V. e!jii,.. I DY""6i qe y 2. kort. Skipting Dyrh61aeyjar r talningasvceoi i sj6fuglatalnin9um Hildardrangur ~ I> ~ Kambur c) Mafadrangur ~ Lundadrangur N.I ri. """" '. : 0 : ' ", ( ~ \i\ Viti!.! ~~ l!2i ~ 15 Sker Arnardrangur o m N Haidrangur O~ +

26 NATTURUFRlE81STOFNUN ISLANDS Hlemmi 3 P6sth61f Reykjavik Simi Brefaslmi Netfang ni@ni.is Hafnar strreti 97 P6sth61f Akureyri Simi BnHasimi Netfang nia@ni.is