Aðalnámskrá grunnskóla, hæfni og hæfnimiðað námsmat

Transcription

1 Aðalnámskrá grunnskóla, hæfni og hæfnimiðað námsmat Hæfnimiðað nám og námsmat Málþing í Brekkuskóla 12. ágúst 2016 Rúnar Sigþórsson prófessor kennaradeild HA

2 OECD: Þrjú meginsvið hæfni 2 Sjálfstæði í persónulegum aðgerðum Hæfni til að beita tækjum og táknum í samvinnu við aðra Hæfni til starfa og aðgerða í ósamstæðum hópum

3 Aðalnámskrá Læsi Sjálfbærni Heilbrigði og velferð Lýðræði og mannréttindi Jafnrétti Sköpun

4 Grunnþættir menntunar Eiga að endurspeglast í starfsháttum skóla vera sýnilegir í skólastarfinu öllu og koma fram í inntaki námsgreina og námssviða Eiga að móta efnisval og inntak náms og kennslu, starfshætti nemenda, kennara og annarra sem starfa í skólunum, þannig að stuðlað sá að sjálfstæði, frumkvæði og þróun í skólastarfi námsmat og annað mat á skólastarfi, þannig að metið sé hvort grunnþættirnir hafi sett mark sitt á nám og kennslu eins og til er ætlast (AG, 2011, bls. 15)

5 Grunnþættir menntunar Eiga að endurspeglast í starfsháttum skóla vera sýnilegir í skólastarfinu öllu og koma fram í inntaki námsgreina og námssviða Samfélagsmiðaðir Skólamiðaðir Einstaklingsmiðaðir (AG, 2011, bls. 15)

6 Spurningar dagsins Hvaða námskrársýn felst í hæfnihugtakinu og hvernig birtist hún í Aðalnámskrá grunnskóla? Hvað gæti einkennt námsmat sem stuðlar að lykilhæfni og grunnþáttum menntunar? 6 Hvað einkennir samfléttun námsmats við aðra þætti náms og kennslu? og hvers vegna er þátttaka nemenda í námsmati og öðru sem varðar nám þeirra mikilvæg? Hvað þarf til að innleiða Aðalnámskrá grunnskóla og hvernig má efla kennara og skóla til þess?

7 Hæfni OECD (2005): geta til að ráða við tiltekið viðfangsefni og mæta þeim kröfum sem viðfangsefnið gerir til vistmuna, tilfinninga og gildismats. Lykilhæfni svarar til þeirrar hæfni sem allir einstaklingar þurfa til að öðlast persónulegan þroska, verða fullgildir þátttakendur í þekkingarsamfélagi framtíðarinnar og gjaldgengir á vinnumarkaði þess (OECD, 2005) Deakin Crick (2008): Flókið samspil þekkingar, færni, skilnings, gildismats, viðhorfa og ásetnings sem leiða til marksækinna athafna á tilteknu sviði (bls. 313) 7 OECD (2005). Sótt af Deakin Crick, R. (2008). Key competencies for education in a European context: Narratives of accountability or care. European Educational Research Journal, 7(3),

8 8

9 Námsmatshugtakið Afla upplýsinga um námsferlið, árangur náms og kennslu á fjölbreyttan og markvissan hátt, nota niðurstöðurnar til leiðsagnar í kennslu og öðru starfi skólans og miðla þeim á merkingarbæran hátt til nemenda, aðstandenda þeirra og samkennara 9 Námsferlið samanborið við markmið og viðmið Árangur í samanburði við viðmið um hæfni Leiðsögn við nemendur endurgjöf Hvar standa þeir? Hvernig geta þeir aukið hæfni sína? Leiðsögn við kennara Leiðir kennsla til náms? Skráning og upplýsingar Margir viðtakendur

10 Nýtt einkunnakerfi grunnskólans Grundvallarbreyting á einkunnakvarða Einkunnir í bókstöfum á sex þrepa kvarða, byggðar á mati á hæfni hæfnieinkunn A, B +, B, C +,C og D þar sem lýsandi texti fylgir (þó ekki með + ) 10 Byggðar á matskvarða (e. rubrick) með samræmdum matsviðmiðum í fyrsta skipti í námskrá lýsa hæfni fyrir A, B og C (ekki B +, C + og D) Viðmiðin almenn lýsing á hæfni nemenda hversu vel nemandi hefur tiltekna hæfni á valdi sínu Viðmiðin hafa ekki tölugildi hvorki reikna meðaltöl, né hlutföll hvorki varpa tölum í bókstafi né bókstöfum í tölur Sjá nánar kynningarefni á vef Menntamálastofnunar:

11 Meira um forsendur einkunna Lokamat mat á hæfni nemanda þegar einkunn er gefin Byggt á fjölbreyttum gögnum sem safnað er yfir tíma til að gefa heildarmynd samhliða því að vera leiðbeinandi á námstímanum 11 Ekki samtala eða einhvers konar meðaltalsútkoma þar sem lægri hæfni í upphafi námstíma dregur niður mat á hæfni þegar einkunn er gefin

12 Hæfniviðmið og matsviðmið Hæfniviðmið sett í aðalnámskrá við lok 4., 7., og 10. bekkjar Lykilhæfni Greinasvið Matsviðmið fyrir lykilhæfni og greinasvið sett við lok 10. bekkjar 12 Ætlast til að skólar setji sjálfir matsviðmið fyrir aðra árganga og noti sama kvarða í sem flestu mati

13

14 Leiðsagnarmat Lokamat og leiðsagnarmat 14 Lokamat (assessment of learning) Mat í þágu náms (assessment for learning) Mat sem hluti af námi (assessment as learning) Á sér stað þegar kennarar nota gögn um nám nemenda til að meta lokaárangur í ljósi markmiða eða hæfniviðmiða Á sér stað samhliða kennslu þar sem kennarinn notar upplýsingar nám til að veita nemendum endurgjöf og skipuleggja næstu skref Á sér stað samhliða kennslu en snýr að nemendum þegar þeir íhuga og meta eigið nám í ljósi markmiða/viðmiða um nám/hæfni

15 Námsmenning (e. learning culture) Tengja nýjar upplýsingar við fyrri þekkingu Svæði hins mögulega þroska Stigskiptur stuðningur Sjálfsmat nemenda Þátttaka í ákvörðunum um eigið nám Þarf að kenna með stigskiptum stuðningi Eignarhald og þátttaka nemenda Nám sem hugsmíðar Nemendur nemendur - Samvinnunám 15 Nám í félagslegu samhengi samvinna Skýrar áætlanir - Lokamat - Mat í þágu náms - Mat sem hluti af námi Lauslega byggt á Goodman (2014). ng-learning-culture.html Styðjandi endurgjöf Kennarar nemendur - Spurningar - Samræður Lykilhæfni Hæfni í námsgrein Kennsla og nám - Skipulag kennara - Viðfangsefni nemenda Námsmat Hvar eru nemendur staddir Hvert þeir eiga að stefna Hvernig þeir komast þangað

16 Skýrar áætlanir 16 Aðlagað frá Burström, Skrifa fyrirfram. Tengt markmiðunum. Skráning og endurgjöf. Hvernig að að meta hæfni nemenda? Hvaða þekkingu, leikni og hæfni eiga nemendur að öðlast? Sett í samhengi við langtímamarkmið um lykilhæfni og hæfni í námsgrein Hvernig eiga nemendur að vinna að markmiðum / hæfni? Með þátttöku nemenda Skipulag kennslunnar og námsins Án þátttöku nemenda en þarf að útskýra fyrir þeim Inntak Inntak þess sem nemendur eiga að fást við til að öðlast þá hæfni sem að er stefnt og verður metin. Hvaða kröfur um þekkingu sem tengjast þessu?

17 Fagleg ábyrgð menntakerfis 17 Ahearn. (2000). Educational accountabiltiy. Sótt af sdse/account1.pdf Fullan. (2010). The role of the district in tri level reform. Sótt af Skólar öll börn, einnig þau sem búa við hömlun af einhverju tagi, njóti góðs af skólagöngu sinni, búi við jöfn tækifæri, góð skilyrði til náms og væntingar um árangur Háskólar Foreldrar Menntamálaráðuneyti Sveitarfélög

18 Lærdómssamfélag Samvirk fagmennska Traust, samábyrgð og sameiginleg skuldbinding Sameiginlegt gildismat og sýn Stöðug og skipuleg viðleitni til starfsþróunar 18 Félagastuðningur, lausnamiðuð samræða og miðlun þekkingar Sveigjanlegt stjórnskipulag, valdefling og dreifð forysta Samstarfsmiðuð skólamenning Samfélag fagmanna sem getur tekist á um hugmyndir og leiðir Matshugsun, lausnaleit og starfendarannsóknir