2017 Heart Failure Awareness Days Rep. of Macedonia

Size: px
Start display at page:

Download "2017 Heart Failure Awareness Days Rep. of Macedonia"

Transcription

1 2017 Heart Failure Awareness Days Rep. of Macedonia The Macedonian Society of Cardiology and the University Clinic of Cardiology medical faculty in Skopje will organize several activities during the HF awareness days to raise public awareness of heart failure, Articles on heart failure by members of the Macedonian Society of Cardiology in newspapers, journals and websites during the awareness week TV and radio interviews with cardiologist dedicated to heart failure Open house with educational leaflets, brochures and posters with information about symptoms and signs of heart failure, consistence with medical therapy, self-assessment of HF patients and proper way of life Seminar on heart failure for primary care physicians with special emphasis on early diagnosis of HF, the compliance of those doctors to the ESC Guidelines for diagnosis and treatment of HF, management of major co-morbidities in HF patients (lectures and case reports on 7th May, 2017).

2 Heart failure diagnosis and treatment Prof. Silvana Jovanova University clinic of cardiology- Skopje Rep. of Macedonia

3 Срцева слабост дијагноза и третман Проф. д-р Силвана Јованова Унив. Кл.а за кардиологија-скопје

4 Срцева слабост Често - Фатално - 2% од популација висок морталитет 50% годишен морталитет кај пациенти со силно изразена слабост 10% годишен морталитет кај средно изразена слабост Онеспособувачко - висок морбидитет Скапо - 2% од здравствен буџет Курабилно - ефикасен современ фармаколошки третман

5 Епидемија на срцева слабост- Европа (ESC) 15 милиони луѓе Преваленца на СС 2-3% 10-20% кај популација над 70 год. Морталитет 50%/4г од Дг 40% од хосп.птс со СС умираат или се повторно хоспитализирани во тек на 1 год.

6 Дефиниција Срцевата слабост e комплексен клинички синдром како резултат на морфолошко или функционално срцево нарушување што ја намалува способноста на коморите да се полнат или да истиснуваат крв за да ги задоволат метаболичките потреби на организмот

7 Дефиниција на срцева слабост Срцева слабост е синдром при којшто пациентите ги имаат следните карактеристики Симптоми типични за срцева слабост (недостиг на воздух во мир и при напор, замор, околуглуждни отоци) Знаци типични за срцева слабост (тахикардија, тахипнеа,плеврална ефузија, застојни промени на бели дробови, покачен југуларен венски притисок, периферни едеми, хематомегалија Објективно постоење на структурно или функциoналнo срцево нарушување во мир (кардиомегалија, трет срцев тон, патолошки ехокардиограм, покачени вредности на БНП) ESC,2016

8 Срцева слабост Клиничкиот одговор на третманот за СС сам по себе не е доволен за дијагноза на СС, но може да помогне во случаи кога и покрај направените иследувања дијагнозата на срцева слабост е сеуште нејасна

9 Срцевата слабост не е болест синдром повеке етиологии јасни симптоми сличен тераписки одговор

10 Срцева слабост со смалена ЕФ (ЕФ<50%)/ со сочувана ЕФ Зголемен коморен притисок Систолна дисфункција Дијастолна дисфункција КАБ, ВБС, КМП стари лица, жени, ХТА, АС, исхемија

11 Патофизиологија Патофизиолошки нарушувања вклучени во појава на срцева слабост Оштетувања на коморна контрактилност Зголемување на постоптоварувањето Оштетување на коморната релаксација и полнење и зголемена миокардна крутост

12 Класификација на срцева слабост Спрема времетраењето на настанување Пациенти со АКУТНА срцева слабост често развиват ХРОНИЧНА срцева слабост Пациенти со ХРОНИЧНА срцева слабост често декомпензираат АКУТНО

13 Класификација на срцева слабост Спрема изразеност на симптомите АСИМПТОМАТСКА КЛИНИЧКИ МАНИФЕСТНА СРЦЕВА СЛАБОСТ Предоминантност на симптоматологијата ДЕСНО-срцева слабост ЛЕВО-срцева слабост

14 Етиологија на срцева слабост Коронарна артериска болест (различни презентации) Хипертензија (ЛКХ и очувана ЕФ) Кардиомиопатии (ХКМ, ДКМ, РКМ, АДКД) Лек (Бета блокатори, Ca+антагонисти., антиаритмици, цитотоксични лек) Токсини алкохол, кокаин, микроел. (жива, арсен, кобалт) Ендокрини нарушувања (дијабет, хипотиреоза, Cushing-ова болест, феохромоцитом, адренална инсуф. заболувања на хипофиза) Нутритивни нарушувања недостиг на тиамин, карнитин, Се, гојност, кахексија Инфилтративни (амилоидоза, саркоидоза, хемохроматоза, колагенози) Друго (Chagas-ова болест, ХИВ инфекција, перипартална KM, терм. фаза на бубрежна слабост)

15

16

17 Класификација на СС спрема симптомите во зависност од функционалниот капацитет NYHA класификација

18 Пациенти со клинички манифестна срцева слабост и со смалена ЛК систолна функција Дијагностички и тераписки предизвик Птс со ризик за развој на СС Асимптоматски птс со СС Симптоматски птс со СС со сочувана ЛКЕФ

19 Приод кон пациент со СС Следи прогресија Одбери терапија Евалуирај ко-морбидитети Одреди етиологија Процени изразеност и лимитираност Идентификувај главни симптоми Постави дијагноза

20 ИМПЕРАТИВ Брза и точна дијагноза на СС

21 Проценка на верајатноста за СС 1. Медикална историја 2. Физикален преглед 3. ЕКГ натриуретични пептиди (ако е достапно) Патолошки тест Пациент со суспектна срцева слабост (не-акутен почеток) Нормални тестови Искулучува СС Или ЛК дисфункција ехокардиографија Патолошки тест Одреди етиологија, изразеност, преципитирачки фактори и тип на срцева дисфункција Одбери терапија Нормални тестови Искулучува СС Или ЛК дисфункција Дополнителни тестови каде што е можно (пр.коронарн ангиографија)

22 Симптоми и знаци на срцева слабост Основни карактеристики на медикална историја СИМПТОМИ отежнато дишење диспнеа, ортопнеа, ПНД кашлица замор малаксалост, исцрпеност ангина, палпитации, синкопа ноктурија абдоминални тегоби КВ збиднување КАБ (МИ, ПКИ, АКБП) Мозочен удар и ПАБ Валвуларна болест КВ ризик профил Фамилијарна историја, пушење, хиперлипидемија, хипертензија, дијабет Одговор на сегашна и претходна терапија

23 Симптоми и знаци на срцева слабост Основни карактеристики на физикалниот преглед Општ статус Пулс Фреквенција, ритам и квалитет Крвен притисок Систолен, дијастолен, пулсен притисок Преоптоварување со течност Бели дробови Срце Југуларен венски притисок Периферни едеми Хепатомегалија, асцит Бр на респирации Влажни ркалки Плеврални изливи Поместување на врвот на срцето Галопен ритам, трет тон Шумови што сугерираат валвуларна дисфункција

24 ЕКГ промени при СС Синусна тахикардија Синусна брадикардија Преткоморна тахикардија/ флатер/фибрилација Коморни аритмии Исхемија/инфаркт Q забец ЛК хипертрофија АВ блок Микроволтажа морфологија на БЛГ

25 РТГ наоди при СС Нормален белодробен наод Кардиомегалија Коморна хипертрофија Белодробна венска конгестија Интерстицијален едем Плеврални изливи Зголемена транспарентност на белодробие Белодробна инфекција Белодробна инфилтрација

26 Лабораториски наоди при СС Рутинска дијагностичка евалуација на пт со СС вклучува Комплетна крвна слика, серумски електролити, серумски креатинин, ГФР, гликоза (С), HbA1c, хепатални функционални тестови, анализа на урина Дополнителни тестови зависно од клиничката слика НАТРУРЕТИЧНИ ПЕПТИДИ (BNP, ANP) Дијагностички и прогностички биомаркер кај пт со СС Висока негативна предиктивна вредност Корисен при иницијална проценка во yрг.амбуланта

27 Ехокардиографија имиџинг техника од избор за дијагноза и проценка на птс со СС

28 Ехокардиографија/ 2Д, М-моде

29 Ехокардиографија/2Д, Доплер

30 Ехокардиографија/ 3Д, 4Д

31 Други дијагностички тестови Срцева магнетна резонанца КТ Радионуклидна вентрикулографија Белодробни функционални тестови Тестови на оптоварување (КСТ) Амбулаторен ЕКГ (Холтер) Срцева биопсија Десносрцева катетеризација

32 Третман при хронична срцева слабост

33 Цели на третманот на СС Прогноза Морбидитет Смалување на морталитет Подобрување на симптоми и знаци Подобрување на квалитет на живот Повлекување на отоци Намалување на замор Подобра толеранција на напор Смалување на број на хоспитализации

34 Тераписки стратегии при СС Општи совети и мерки Нефармаколошки мерки Фармаколошка терапија Ресинхрона терапија (CRT) Механички помагала Хируршки третман Трансплантација

35 Општи совети и мерки САМОЕВАЛУАЦИЈА Одржување на физичка стабилност Избегнување на однесување што ја влошува состојбата Откривање на рани симптоми на влошување Редовно земање на терапија Следење на симптоми Мерење на ТТ Диета и исхрана Внес на течности Алкохол Губење на тежина Пушење Имунизација Физичка активност Бременост и контрацепција Депресија и др.пореметувања на расположение

36

37 Диуретици за олеснување на симптоми и знаци на конгестија да да Терапија со АКЕ-инхибитори и бета блокатори Титрирај до макс. подн. дози (ev. based) Сеуште симптоматскии ЕФ 35% Додај МР антагонист Титрирај до макс. подн. дози (ev. based) Сеуште симптоматскии ЕФ 35% Толерира АКЕИ/АРБ Синус ритам QRS 130ms Пациент со симптоматска срцева слабост со смалена ЕФ да не не Синус ритам СФ 70/мин АРНИза замена на АКЕИ Евалуиразј за CRT Ivabradine Наведените тер. може да се комбинираат Ако е индицирано да Дигоксин или H-ISDN или LVAD Или срцева трансплантација Резистентни симптоми не Да се размислува за намалување на Диуретска терапија

38

39 Примена на ICD/CRT кај птс о СС ICD Преживеан срцев застој класа I, ниво А Исхемична етиологија класа I, ниво А и >40 дена од МИ Не-исхемична етиологија класа I, ниво Б CRT NYHA класа III/IV и QRS>150ms, ЕФ<35% За подобрување на симптоми класа I, ниво А и редуцирање на хоспитализациите За намалување на морталитет класа I, ниво А NYHA класа III/IV и QRS>130ms, ЕФ<35% класа I, ниво Б

40 Хируршки третман и механички помагала Реваскуларизациони процедури Вентрикуларна хирургија вентрикулопластики и аневризмектомии Валвуларна хирургија Срцева трансплантација

41

42

43

44 Третман на СС со сочувана ЕФ. Диуретиците може да се дадат кога постои оптоварување со течности, но внимателно, бидејќи може да доведат до намалување на предоптоварувањето. Бета блокаторите може да се дадат за намалување на срцева фреквенција и зголемување на времето на дијастола. За иста цел може да се применат и калциум антагонисти од групата на верапамил Високи дози на АРБ може да го намалат бројот на хоспитализации.

45 Акутна срцева слабост АСС се дефинира како нагло настанување или промена на симптомите и знаците на СС, што бара итен третман Може да презентира како новонастаната СС или пак нагло влошување на хронична СС Може да е асоцирана со влошување на симптомите или знаците или како ургентна состојба при развој на белодробен едем Повеќе кардиоваскуларни и не- кардиоваскуларни заболувања може да преципитираат АСС

46 Клиничка класификација на АСС Хипертензивна АСС Акутно декомпензирана ХСС АКС и СС Белодробен едем Кардиоген шок Десносрцева слабост

47 Класификација на АСС по Killip Класа I Класа II Класа III Класа IV Без клинички знаци за срцева слабост Срцева слабост. Дијагностичките критериуми вклучуваат: влажни ркалки што се присутни на <50% од двете белодробни крила и/или присуство на S3-галопен ритам. Белодробен едем со влажни ркалки што се присутни на >50% од двете белодробни крила,без хипотензија или шок. Хипотензија/Кардиоген шок

48 Преципитирачки фактори за АСС Коронарна артериска болест (АКС, механички комликации на АМИ, МИ на ДК Валвуларни болести Стеноза, инсуфициенција, ендокардит Ао дисекција Миопатии Перипартална КМ, миокардит Хипертензија/Аритмии Циркулаторна слабост Сепса, тампонада, шант, ПЕ, анемиа, тиреотоксикоза Декомпензација на преегзистирачка ХСС

49 Дијагностички алгоритам при АСС Процени симптоми и знаци Да Патолошко ЕКГ Патолни анализи Конгестија на РТГ? Натриуретични пептиди? Врдено срцево заб. Или ХСС? Не Белодробно заболување Патолошки Ехокардиографија Потврдена срцева слабост Патолошки Тераписка стратегија Процени го типот, изразеноста и етиологијата со допол.следувања

50 Иницијален третман при АСС Акутна срцева слабост Итен симптоматски третман Пациентот со болка или во дистрес Белодробна конгестија Кислородна сатурација <95% Нормална срцева фреквенција и ритам Да Да Да Не Аналгезија, седација Медикална Тх Диуретици, вазодилата Згол.FiO2 CPAP Мех. вентилација Пејсинг Ритмици кардиоверзија

51 Цели на третманот на АСС Подобрување на симптоми Воспоставување на оксигенација Подобрување на перфузијата на органите и хемодинамиката Ограничување на срцевото/ренално оштетување Скратување на хоспитален престој

52 Третман на акутна СС Кислород, Morfin Диуретици на Xенлеова петелkа +/- Ваzодилататори Клиничка евалуација СКП > 100ммХг СКП ммХг СКП < 100ммХг Вазодилататори NTG, nitropruside Вазодилататори и/или инотропи (Добутатин) Корекција на preload со течност, Инотропи(dopamin) Добар одговор Стабилизирај и започни со диуретици, АКЕ/АРБ. Бета блокатори Слаб одговор Инотропи Механичка подршка

53 Стратегија за следење на пациенти со срцева слабост Едукација и започнување на адекватен диететски режим Соодветна секударна профилакса Превенирање на рана рехоспитализација Подобрување на квалитет на живот и преживување

54 Следење на пациенти до СС Објективни информации кои помагаат во третманот на птс со СС Симптоми, телесна тежина, крвен притисок Срцева фреквенција и ритам Физичка активност

55 Следење на пациенти со СС

56 Срцева слабост- заклучоци ИМПЕРАТИВ- рационална и ефикасна дијагноза, евалуација и третман на птс со СС ВАЖНО- откривање на причината за СС, бидејќи некои причини за ЛК дисфункција се реверзибилни и курабилни НЕОПХОДНО- покрај клиничка слика за поставување на Дг на СС неопходна е објективизација на коморна дисфункција

57 Срцева слабост- заклучоци Дијагностики и тераписки ПРЕДИЗВИК се асимптоматски птс со СС, симптоматски птс со СС и нормална ЛК систолна функција Лекови од ПРВ ИЗБОР- АКЕ инхибитори, бета-блокатори, диуретици Започнување на третманот уште кога птс се асимптоматски kласа I, ниво на доказ А

58 Срцева слабост- заклучоци Организиран систем на специјалистички третман на СС доведува до подобрување на симптомите и намалување на број на хоспитализации Намалување на морталитет Оптималниот модел на терапија и следење на овие птс зависи од организација на здравствен систем, локални услови и расположиви ресурси

59 CASE STUDY 1

60 CASE STUDY 2

61

62 2017 Heart Failure Awareness Days HEART FAILURE TEAM Where we are today? Where we will be tomorrow?

СТАДИУМИ ВО РАЗВОЈОТ НА СРЦЕВА СЛАБОСТ

СТАДИУМИ ВО РАЗВОЈОТ НА СРЦЕВА СЛАБОСТ СТАДИУМИ ВО РАЗВОЈОТ НА СРЦЕВА СЛАБОСТ Clyde W. Yancy et al. Circulation. 2013;128:e240-e327 Copyright American Heart Association, Inc. All rights reserved. ДЕФИНИЦИИ-КЛАСИФИКАЦИЈА НА СРЦЕВА СЛАБОСТ 1/5

More information

Градна болка со неодамнешен почеток?

Градна болка со неодамнешен почеток? Прилог Градна болка со неодамнешен почеток? Проценка и дијагноза на градна болка или нелагодност со неодамнешен почеток со сомнеж за срцево потекло Објавено: март 2010 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина

More information

Хронична срцева слабост

Хронична срцева слабост Прилог Хронична срцева слабост Справување со хронична срцева слабост кај адулти на ниво на примарна и секундарна здравствена грижа Објавено: август 2010 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1

More information

64-СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФIJA NA KORONARNITE KRVNI SADOVI - KT KORONAROGRAFIJA

64-СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФIJA NA KORONARNITE KRVNI SADOVI - KT KORONAROGRAFIJA 64-СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФIJA NA KORONARNITE KRVNI SADOVI - KT KORONAROGRAFIJA Лидија Вељановска Specijalna bolnica по хируршки болести Filip Vtori Skopje - Makedonija Ноември, 2008 Компјутеризирана

More information

У П А Т С Т В О ЗА МЕДИЦИНСКОТО ЗГРИЖУВАЊЕ ПРИ ДИЈАБЕТЕС-ДЕФИНИЦИЈА, ДИФЕРЕНЦИЈАЛНА ДИЈАГНОЗА И КЛАСИФИКАЦИЈА

У П А Т С Т В О ЗА МЕДИЦИНСКОТО ЗГРИЖУВАЊЕ ПРИ ДИЈАБЕТЕС-ДЕФИНИЦИЈА, ДИФЕРЕНЦИЈАЛНА ДИЈАГНОЗА И КЛАСИФИКАЦИЈА Врз основа на член 27 став (1) од Законот за здравствената заштита ( Службен весник на Република Македонија број 43/12, 145/12, 87/13, 164/13, 39/14, 43/14, 132/14, 188/14 и 10/15), министерот за здравство

More information

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА Врз основа на член 9 став 1а точка 8 и став 1в точка 2 и член 56 став 1 точка 3 од Законот за здравственото осигурување ( Службен весник на РМ бр. 25/2000, 34/2000, 96/2000, 50/2001, 11/2002, 31/2003,

More information

Золедронска киселина во превенција, одложување и намалување на скелетните компликации кај карцином на простата

Золедронска киселина во превенција, одложување и намалување на скелетните компликации кај карцином на простата Золедронска киселина во превенција, одложување и намалување на скелетните компликации кај карцином на простата ( приказ на случај) Автор: д-р Марија Караколевска-Иловa, д-р В. Стојменовска Научен мултидисциплинарен

More information

КЛИНИЧКА ФАРМАЦИЈА И ФАРМАКОТЕРАПИЈА ПРАКТИКУМ

КЛИНИЧКА ФАРМАЦИЈА И ФАРМАКОТЕРАПИЈА ПРАКТИКУМ УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ВО ШТИП Зорица Арсова-Сарафиновска Трајан Балканов Марија Дарковска-Серафимовска Верица Ивановска 1 Штип, 2015 УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ВО ШТИП Зорица Арсова-Сарафиновска; Трајан

More information

Периферна артериска болест на долните екстремитети: дијагноза и третман

Периферна артериска болест на долните екстремитети: дијагноза и третман Прилог Периферна артериска болест на долните екстремитети: дијагноза и третман Објавено: август 2012 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1 Препораки за медикаменти... 1 Пациентот во центарот

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 06.03.2016 12:00 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

Главна медицинска сестра

Главна медицинска сестра Почитувани, Да се биде медицинска сестра значи да се вложи многу љубов во работата, секојдневно да се прави нешто на начин на кој никој друг не би го правел без оглед на тоа низ што сè притоа треба да

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 28.02.2015 23:20 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

University St.Kliment Ohridski - Bitola Scientific Tobacco Institute- Priep ABSTRACT

University St.Kliment Ohridski - Bitola Scientific Tobacco Institute- Priep   ABSTRACT Тутун / Tobacco, Vol.64, N⁰ 1-6, 46-55, 2014 ISSN 0494-3244 Тутун/Tobacco,Vol.64, N⁰1-6, 62-69, 2014 UDC: 633.71-152.61(497) 2008/2012 633.71-152.61(497.7) 2008/2012 Original Scientific paper DYNAMIC PRESENTATION

More information

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура )

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура ) Инфо ЕНаука.мк е единствениoт интернет пoртал вo Р.Македoнија кoј ги следи и пренесува најактуелните нoвoсти, истражувања и достигнувања во повеќе научни области. Главни цели на порталот се враќање на

More information

Сакај го своето срце. Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест. Во болница. План за закрепнување. Заминување од болница

Сакај го своето срце. Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест. Во болница. План за закрепнување. Заминување од болница Сакај го своето срце Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест Macedonian Во болница Заминување од болница План за закрепнување Во болница Што се случи со моето срце? Ако ви се јасни

More information

ПРИМЕНАТА НА 64 СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФИЈА ВО АНГИОГРАФИЈАТА И КАРДИОЛОГИЈАТА

ПРИМЕНАТА НА 64 СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФИЈА ВО АНГИОГРАФИЈАТА И КАРДИОЛОГИЈАТА ПРИМЕНАТА НА 64 СЛОЈНАТА КОМПЈУТЕРИЗИРАНА ТОМОГРАФИЈА ВО АНГИОГРАФИЈАТА И КАРДИОЛОГИЈАТА Лидија Вељановска Specijalna bolnica za kardiohirurgija Filip Vtori Skopje - Makedonija Januari, 2008 Компјутеризирана

More information

PLODNOST BITOLA ЦЕНОВНИК НА УСЛУГИ

PLODNOST BITOLA ЦЕНОВНИК НА УСЛУГИ PLODNOST BITOLA ЦЕНОВНИК НА УСЛУГИ Тел/Tel: +389 47 208 880, +389 47 208 881 Факс/Fax: +389 47 208 883 ЛАПАРОТОМИЈА АБДОМИНАЛНИ ОПЕРАЦИИ 1. Операција на аднекси 45000. 2. Миомектомија 50000. 3. ХТА Тотална

More information

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy (Таинствена средба) List of characters (Личности) Khalid, the birthday boy (Калид, момчето на кое му е роденден) Leila, the mysterious girl and phone voice (Лејла, таинственото девојче и гласот на телефон)

More information

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива Трета анализа на пазар за Физички пристап до мрежна инфраструктура (целосен и поделен разврзан пристап) на фиксна локација и четврта анализа на пазар за услуги со широк опсег м-р Марјан Пејовски Сектор

More information

Венски тромбемболизам: Намалување на ризикот

Венски тромбемболизам: Намалување на ризикот Прилог Венски тромбемболизам: Намалување на ризикот Редуцирање на ризикот од венски тромбемболизам (длабока венска тромбоза и белодробна емболија) кај пациенти примени во болница Овие упатства ги обновуваат

More information

Невропатска болка. Фармаколошкиот третман на неуропатска болка кај возрасни во неспецијализирани поставки

Невропатска болка. Фармаколошкиот третман на неуропатска болка кај возрасни во неспецијализирани поставки Прилог Невропатска болка Фармаколошкиот третман на неуропатска болка кај возрасни во неспецијализирани поставки Објавено: март 2010 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1 Нега насочена кон пациентот...

More information

НЕГА И ТРЕТМАН НА ПАЦИЕНТИ СО ЦЕРЕБРОВАСКУЛАРНИ ЗАБОЛУВАЊА ВО ПЕРИОД ОД ГОДИНА ВО ОПШТИНА ВЕЛЕС

НЕГА И ТРЕТМАН НА ПАЦИЕНТИ СО ЦЕРЕБРОВАСКУЛАРНИ ЗАБОЛУВАЊА ВО ПЕРИОД ОД ГОДИНА ВО ОПШТИНА ВЕЛЕС Универзитет Гоце Делчев - Штип ФАКУЛТЕТ ЗА МЕДИЦИНСКИ НАУКИ Стручни студии Жаклина Кочова НЕГА И ТРЕТМАН НА ПАЦИЕНТИ СО ЦЕРЕБРОВАСКУЛАРНИ ЗАБОЛУВАЊА ВО ПЕРИОД ОД 2010-2014 ГОДИНА ВО ОПШТИНА ВЕЛЕС - СПЕЦИЈАЛИСТИЧКИ

More information

Бактериски менингитис и менингококна сепса

Бактериски менингитис и менингококна сепса Прилог Бактериски менингитис и менингококна сепса Справување со бактериски менингитис и со менингококна сепса кај деца и кај млади под 16 години во примарната и во секундарната здравствена заштита Објавено:

More information

Siemens собни термостати. За максимален комфорт и енергетска ефикасност. siemens.com/seeteam

Siemens собни термостати. За максимален комфорт и енергетска ефикасност. siemens.com/seeteam . За максимален комфорт и енергетска ефикасност siemens.com/seeteam 1 СОБНИ ТЕРМОСТАТИ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RAB11 / RAB21 / RAB31 СОБЕН ТЕРМОСТАТ ЗА ФЕНКОЈЛЕРИ RDF110.2 / RDF110 / RDF110/IR RAB11 Електромеханички

More information

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT Образец бр.2 Назив на органот до кој барањето се поднесува Name of the receiving authority Priemen штембил Stamp of receipt БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR

More information

Март Opinion research & Communications

Март Opinion research & Communications Март 2014 Opinion research & Communications Метод: Телефонска анкета Примерок: 800 испитаници кои следат македонски спорт стратификуван со репрезентативен опфат на сите етнички заедници, урбани и рурални

More information

Фамилијарен карцином на дојка

Фамилијарен карцином на дојка Прилог Фамилијарен карцином на дојка Класификација и грижа за луѓе со ризик од фамилијарен карцином на дојка и справување со карцином на дојка и сродни ризици кај луѓе со семејна историја за карцином на

More information

Остеопороза: проценка на ризик од остеопоротична фрактура

Остеопороза: проценка на ризик од остеопоротична фрактура Прилог Остеопороза: проценка на ризик од остеопоротична фрактура Објавено: август 2012 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1 Грижа насочена кон пациентот... 3 Упатство... 4 Таргетирање на проценката

More information

Структурно програмирање

Структурно програмирање Аудиториски вежби 1 Верзија 1.0, 20 Септември, 2016 Содржина 1. Околини за развој.......................................................... 1 1.1. Околини за развој (Integrated Development Environment

More information

ЖИВОТНИОТ СТИЛ И КОНТРОЛА НА ХРОНИЧНИТЕ НЕЗАРАЗНИ БОЛЕСТИ

ЖИВОТНИОТ СТИЛ И КОНТРОЛА НА ХРОНИЧНИТЕ НЕЗАРАЗНИ БОЛЕСТИ Vol.10 No.1 2018 ЈАВНО ЗДРАВЈЕ ЖИВОТНИОТ СТИЛ И КОНТРОЛА НА ХРОНИЧНИТЕ НЕЗАРАЗНИ БОЛЕСТИ Моме Спасовски 1, Даниела Чингоска 2, Петар Пецев 3, Александра Стаменова 1 1 Институт за социјална медицина, Медицински

More information

consultancy final presentation conceptual presentation of proposals projects Feasibility Cost Study for converting space

consultancy final presentation conceptual presentation of proposals projects Feasibility Cost Study for converting space recording existing state of the facility listening to client s requests real assessment of space capabilities assessment of state of structual elements recomendation for improvement of stability of existing

More information

Опиоиди во палијативен третман: Сигурно и ефикасно препишување на силни опиоиди за третирање на болка при палијативен третман кај возрасни пациенти

Опиоиди во палијативен третман: Сигурно и ефикасно препишување на силни опиоиди за третирање на болка при палијативен третман кај возрасни пациенти Прилог Опиоиди во палијативен третман: Сигурно и ефикасно препишување на силни опиоиди за третирање на болка при палијативен третман кај возрасни пациенти Објавено: мај 2012 год. guidance.nice.org.uk/cg

More information

Асоцијација на претставниците на странски производители на иновативни лекови

Асоцијација на претставниците на странски производители на иновативни лекови Став и препораки на асоцијацијата Фармабренд Нова за биолошки-слични лекови Познато е дека со примената на биолошките лекови е постигнат револуционерен напредок во третманот на многу заболувања, особено

More information

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато?

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато? Вовед во мрежата nbn 1 Што е тоа австралиска nbn мрежа? 2 Што ќе се случи? 3 Како да се префрлите на мрежата nbn 4 Што друго ќе биде засегнато? 5 Што треба следно да сторите 1 Што е тоа австралиска nbn

More information

Број 152, август 2015

Број 152, август 2015 Број 152, август 2015 Р Е Ф Е Р А Т ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИК ВО СИТЕ ЗВАЊА ЗА НАСТАВНО-НАУЧНАТА ОБЛАСТ КАРДИОЛОГИЈА НА ФАКУЛТЕТ ЗА МЕДИЦИНСКИ НАУКИ ПРИ УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ВО ШТИП Cо Одлука бр.2002-105

More information

Health South Eastern Sydney Local Health District

Health South Eastern Sydney Local Health District Информации за пациенти во врска со бубрежно заболување во напредна фаза Лекувања со дијализа и без дијализа Овие информации се наменети да ви помогнат да разберете некои клучни работи за дијализата; наменети

More information

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ Скопје, март 2015 година Содржина 1 Процес на поднесување на барање

More information

INTERNATIONAL TOURNAMENT "MACEDONIAN PEARL" (FS)

INTERNATIONAL TOURNAMENT MACEDONIAN PEARL (FS) INTERNATIONAL TOURNAMENT "MACEDONIAN PEARL" (FS) Details of the organising Federation Host broadcaster Details of the competition venue Age group Weight categories SKOPJE (MKD), 11-12.05.2018 SPECIFIC

More information

08 NOV 2018 REPUBLIKA MAKEDONIJA EFFECTIVE DATE STAPUVA VO SILA NA REPUBLIC OF MACEDONIA AMD AIP 61

08 NOV 2018 REPUBLIKA MAKEDONIJA EFFECTIVE DATE STAPUVA VO SILA NA REPUBLIC OF MACEDONIA AMD AIP 61 REPUBLIC OF MCEDONI CIVIL VITION GENCY ERONUTICL INFORMTION SERVICE Bosfor 7, Mralino 1041 Ilinden GENCIJ Z CIVILNO VOZDUHOPLOVSTVO SLU@B Z VOZDUHOPLOVNI INFORMCII Босфор 7, Мралино 1041 Илинден REPUBLIK

More information

Придржување кон препораките за ординираниот лек

Придржување кон препораките за ординираниот лек Прилог Придржување кон препораките за ординираниот лек Вклучување на пациентите во решенијата за препишаните лекови и нивна поддршка за придржување кон терапијата Објавено: јануари 2009 год. guidance.nice.org.uk/cg

More information

, или таблети годишно, кој би бил нивниот избор?

, или таблети годишно, кој би бил нивниот избор? Јан Фев Мар Апр Мај Јун Јул Авг Сеп Окт Ное Дек Ако пациентите треба да изберат меѓу 36 2 12, или таблети годишно, кој би бил нивниот избор? Изградба на коските со една таблета, еднаш месечно Намалување

More information

ЕБОЛА ВИРУСНА БОЛЕСТ - информации за население

ЕБОЛА ВИРУСНА БОЛЕСТ - информации за население ЕБОЛА ВИРУСНА БОЛЕСТ - информации за население Клучни факти Ебола вирусната болест (ЕВБ), порано позната како Ебола хеморагична треска е сериозна, многу често фатална болест за луѓето. За време на епидемии

More information

НЕОНАТАЛНА ЖОЛТИЦА ВОВЕД ЗАЧЕСТЕНОСТ И РИЗИК ФАКТОРИ

НЕОНАТАЛНА ЖОЛТИЦА ВОВЕД ЗАЧЕСТЕНОСТ И РИЗИК ФАКТОРИ НЕОНАТАЛНА ЖОЛТИЦА ВОВЕД Сите новородени развиваат зголемено ниво на серумски билирубин (СБр), од различен степен, во текот на првата недела од животот. Тоа е резулатат на зголемена продукција (зголемен

More information

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Содржина Воведни препораки... 3 1. Подесување на Trust... 4 2. Инсталација на софтвер за Gemalto.NET токен... 5 3А. Инсталирање на драјвери

More information

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија Презентира: Верица Костова Што е ревизија http://www.youtube.com/watch?v=rjmgrdjhufs&sns=em Регулирање на внатрешната ревизија Закон за банки Закон за супервизија

More information

Апстракт. Abstract. Даринка ШОСТЕР 1 Нада ДОБРОТА ДАВИДОВИЌ 1,2 Силвана ФИЛИПОВА 3,4 Билјана ЛОЗАНОВСКА 5

Апстракт. Abstract. Даринка ШОСТЕР 1 Нада ДОБРОТА ДАВИДОВИЌ 1,2 Силвана ФИЛИПОВА 3,4 Билјана ЛОЗАНОВСКА 5 ОД ПРАКТИКАТА ЗА ПРАКТИКАТА од практика за практика from practice to practice ЗНАЧЕЊЕТО НА ГРУПНАТА ТЕРАПИЈА ВО ТРЕТМАНОТ НА ПЕЛТЕЧЕЊЕТО Даринка ШОСТЕР 1 Нада ДОБРОТА ДАВИДОВИЌ 1,2 Силвана ФИЛИПОВА 3,4

More information

АРХИВИ НА ЈАВНОТО ЗДРАВЈЕ

АРХИВИ НА ЈАВНОТО ЗДРАВЈЕ КЛИНИЧКИ ИСТРАЖУВАЊА ВЛИЈАНИЕТО НА РАНАТА ПЕРОРАЛНА ИСХРАНА ВРЗ ПОСТОПЕРАТИВНОТО ВОСПОСТАВУВАЊЕ НА ЦРЕВНАТА ФУНКЦИЈА ПРИ ЕЛЕКТИВНА КОЛОРЕКТАЛНА ХИРУРГИЈА Стојан Ѓошев 1, Бети Дејанова 2, Љубомир Огњеновиќ

More information

Clip media group - Newsletter vol.vii - December

Clip media group - Newsletter vol.vii - December Clip media group - Newsletter vol.vii - December 2017 - www.clip.mk Агрегатор со најмногу линкувани вести од македонски извори. Најголема база на медиуми (портали, телевизии, радија, весници). Единствен

More information

ЗДРАВЈЕТО НА РОМИТЕ И НИВНИОТ ПРИСТАП ДО ЗДРАВСТВЕНАТА ЗАШТИТА ОД РОДОВ АСПЕКТ

ЗДРАВЈЕТО НА РОМИТЕ И НИВНИОТ ПРИСТАП ДО ЗДРАВСТВЕНАТА ЗАШТИТА ОД РОДОВ АСПЕКТ ЗДРАВЈЕТО НА РОМИТЕ ЗДРАВЈЕТО НА РОМИТЕ И НИВНИОТ ПРИСТАП ДО ЗДРАВСТВЕНАТА ЗАШТИТА ОД РОДОВ АСПЕКТ 1 Издава: Фондација Отворено општество Македонија За издавачот: Владимир Милчин, Извршен директор Автори

More information

Психози и шизофренија кај деца и кај младинци

Психози и шизофренија кај деца и кај младинци Прилог Психози и шизофренија кај деца и кај младинци Препознавање и менаџирање Објавено: јануари 2013 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1 Грижа насочена кон пациентот... 4 Клучни приоритети

More information

Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д

Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д Ф а б р и ч е н п л и н с к и у р е д Вовед Возилата GREAT WALL со бензински мотори можат да бидат дополнително опремени со фабрички гасен уред со течно вбризгување на горивото (Liquid Propane Injection

More information

ФАКТОРИ ШТО ВЛИЈААТ НА ПРАГОТ НА ВЕНТРИКУЛАРНА ФИБРИЛАЦИЈА ОД АСПЕКТ НА ПРЕСМЕТКА НА НИВО НА РИЗИК ОД НЕСРЕЌИ ВО ВИСОКОНАПОНСКИТЕ РАЗВОДНИ ПОСТРОЈКИ

ФАКТОРИ ШТО ВЛИЈААТ НА ПРАГОТ НА ВЕНТРИКУЛАРНА ФИБРИЛАЦИЈА ОД АСПЕКТ НА ПРЕСМЕТКА НА НИВО НА РИЗИК ОД НЕСРЕЌИ ВО ВИСОКОНАПОНСКИТЕ РАЗВОДНИ ПОСТРОЈКИ ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Проф. д-р Мито Златаноски, дипл. ел. инж. Доц. д-р Атанас Илиев, дипл. ел. инж. Софија Николова, дипл. ел. инж. Факултет за електротехника и информациски технологии

More information

views - opinions - dilemmas pogledi - mislewa - dilemi Ljupcho AJDINSKI Љупчо АЈДИНСКИ

views - opinions - dilemmas pogledi - mislewa - dilemi Ljupcho AJDINSKI Љупчо АЈДИНСКИ ПОГЛЕДИ МИСЛЕЊА - ДИЛЕМИ pogledi - mislewa - dilemi views - opinions - dilemmas СОСТОЈБА, ПРОБЛЕМИ И РАЗВОЈ ВО ОБРАЗОВАНИЕТО И ВРАБОТУВАЊЕТО НА ЛИЦАТА СО ИНВАЛИДНОСТ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Љупчо АЈДИНСКИ

More information

Значајни подрачја за раститенија, птици и пеперутки во Македонија. Славчо Христовски

Значајни подрачја за раститенија, птици и пеперутки во Македонија. Славчо Христовски Значајни подрачја за раститенија, птици и пеперутки во Македонија Славчо Христовски Иницијативи за заштита Птици Растенија Пеперутки Лилјаци Заштитата на сите загрозени видови поединечно е практично невозможна.

More information

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР бул. Јане Сандански бр.113, 1000 Скопје фах.+389 2 244 8240 тел.+389 2 244 8077 contact@cosmoinnovate.com.mk ЦЕНОВНИК НА ОБУКИ ЗА 2011/2012 ГОДИНА Со овие обуки кандидатите ги надополнуваат

More information

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за туризам и угостителство Охрид. Дипломиран организатор по туризам и угостителство

Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Факултет за туризам и угостителство Охрид. Дипломиран организатор по туризам и угостителство Кратка биографија ЛИЧНИ ИНФОРМАЦИИ Презиме и име: Контакт адреса: Татјана Димоска Телефон: +389 46 262 147/ 123 (работа) Факс: +389 46 264 215 E-mail: Националност: Македонка Дата на раѓање: 16.10.1974

More information

PLANT HEIGHT IN SOME PRILEP TOBACCO VARIETIES Milan Mitreski

PLANT HEIGHT IN SOME PRILEP TOBACCO VARIETIES Milan Mitreski ISSN 0494-3244 UDC: 633.71-152.61:631.572(497.775) 2009/10 Original scientific paper PLANT HEIGHT IN SOME PRILEP TOBACCO VARIETIES Milan Mitreski St.Kliment Ohridski University -Bitola, Scientific Tobacco

More information

APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA

APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA APARATI ZA PONI[TUVAWE NA HARTIJA Нарачки: тел. 02/3 298 699; E-mail: contact@klever.com.mk www.klever.com.mk НЕ РИЗИКУВАЈТЕ ПОНИШТЕТЕ!!! Дали можете си дозволите го ингнорирате најбрзо растечкиот криминал

More information

INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS)

INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS) INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS) МЕЃУНАРОДНИ СТАНДАРДИ ЗА ПРОФЕСИОНАЛНО ИЗВРШУВАЊЕ НА ВНАТРЕШНА РЕВИЗИЈА (СТАНДАРДИ) Ревидирани: Октомври 2016 I Во

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП MEДИЦИНСКИ ФАКУЛТЕТ. Висока здравствена школа втор циклус студии. Гордана Петрова

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП MEДИЦИНСКИ ФАКУЛТЕТ. Висока здравствена школа втор циклус студии. Гордана Петрова УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП MEДИЦИНСКИ ФАКУЛТЕТ Висока здравствена школа втор циклус студии Гордана Петрова АКУПРЕСУРАТА КАКО АЛТЕРНАТИВЕН НАЧИН ЗА ПРЕВЕНЦИЈА И ЛЕКУВАЊЕ НА ДИСКУС ХЕРНИЈА СПЕЦИЈАЛИСТИЧКИ

More information

Статистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2010 година

Статистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2010 година Статистички извештај за поштенските активности во Република Македонија во 2010 година Скопје, декември 2011 година Содржина: 1. Вовед...3 2. Регулација на пазарот на поштенски услуги...4 3. Поштенски услуги...6

More information

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ Распоред на активности 10.00-11.30 прв блок часови 11.30-11.40 пауза 11.40 13.10 втор блок часови 13.10 13.50 пауза за ручек 13.50 15.20 трет блок часови 15.20 15.30

More information

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт? ,,Secrecy, being an instrument of conspiracy, ought never to be the system of a regular government. Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

More information

ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО

ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ПЕДАГОШКИ ФАКУЛТЕТ ГРУПА СОЦИЈАЛНА ПЕДАГОГИЈА КАНДИДАТ: ТАЊА КАМЧЕВА ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО МАГИСТЕРСКИ ТРУД

More information

МИ КРО БИ О ЛО ШКИ КРИ ТЕ РИ ЈУ МИ ЗА ХРА НУ

МИ КРО БИ О ЛО ШКИ КРИ ТЕ РИ ЈУ МИ ЗА ХРА НУ МИ КРО БИ О ЛО ШКИ КРИ ТЕ РИ ЈУ МИ ЗА ХРА НУ ПРИ ЛОГ 1 По гла вље 1. Кри те ри ју ми без бед но сти хра не По гла вље 2. Кри те ри ју ми хи ги је не у про це су про из вод ње 2.1. Ме со и про из во ди

More information

Број 179, ноември 2016

Број 179, ноември 2016 Р Е Ф Е Р А Т ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИК ВО СИТЕ ЗВАЊА ЗА НАСТАВНО-НАУЧНАТА ОБЛАСТ КАРДИОЛОГИЈА НА ФАКУЛТЕТ ЗА МЕДИЦИНСКИ НАУКИ ПРИ УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ВО ШТИП Врз основа на член 132, ст.2 од Законот за

More information

Leila, the sick girl. Sick girl s friend. (Наставникот) Class teacher. Girl with bike rider (Девојчето со велосипедистот) (Велосипедистот)

Leila, the sick girl. Sick girl s friend. (Наставникот) Class teacher. Girl with bike rider (Девојчето со велосипедистот) (Велосипедистот) (Болна на школо) List of characters (Личности) Leila, the sick girl Sick girl s friend Class teacher Nurse (Лејла, болното девојче) (Пријателот на болното девојче) (Наставникот) (Медицинската сестра) Girl

More information

tour Е г и п е т ЦРВЕНО МОРЕ

tour Е г и п е т ЦРВЕНО МОРЕ tour Е г и п е т ЦРВЕНО МОРЕ Чартер Програма Лето 2015 / ХУРГАДА (Црвено Море) 1. ден СКОПЈЕ - ХУРГАДА Состанок на скопскиот аеродром Александар Велики два часа пред полетување. Предвидено полетување на

More information

THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS

THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS Thieves Laws Mad house Comedy We citizens Theater/ Acting Corruption Money laundering Politic Invalid parliament Very little work Lies Untouchable State body Humor

More information

Algorithms and Data Structures. 7. Број на ЕКТС кредити

Algorithms and Data Structures. 7. Број на ЕКТС кредити 1. Наслов на наставниот предмет Алгоритми и податочни структури Algorithms and Data Structures 2. Код CSEW301 3. Студиска програма 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра,

More information

CURRICULUM VITAE н. сор. д-р Бранко Анѓеловски

CURRICULUM VITAE н. сор. д-р Бранко Анѓеловски CURRICULUM VITAE н. сор. д-р Бранко Анѓеловски ОПШТИ ИНФОРМАЦИИ Презиме: Анѓеловски Име: Бранко Дата на раѓање: 4.06.98 Место на раѓање: Скопје, Македонија Државјанство: Македонија Место и земја на живеење:

More information

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА 20111583480 ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА Врз основа на член 9 став 1а точка 8 и став 1в точка 2 и член 56 став 1 точка 3 од Законот за здравственото осигурување ( Службен весник на Република

More information

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox?

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? УПАТСТВО Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? Верзија: 4.0 Датум: 18.01.2018 103.29 КИБС АД Скопје 2018 КИБС АД Скопје, сите права задржани

More information

МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО

МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО Автор: Асистент м-р Марјан Габеров (Европски Универзитет Р.М. Факултет за правни науки) Октомври, 2015г. Општи напомени Конфликтот кој што може да се појави

More information

ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) OПРЕМЕНОСТ МЕНУВАЧ ЦЕНА СО ДДВ

ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) OПРЕМЕНОСТ МЕНУВАЧ ЦЕНА СО ДДВ ISUZU D-MAX SINGLE (2 ВРАТИ + ПИКАП ПРОСТОР ЗА ТОВАРАЊЕ) SATELLITE, 4X2 Мануелен менувач 18.320 EUR / 1.132.176 ден SATELLITE, 4X2, СО КЛИМА УРЕД Мануелен менувач 18.969 EUR / 1.172.285 ден SATELLITE,

More information

Коисмение.Штозначиме.

Коисмение.Штозначиме. Коисмение.Штозначиме. Исто како стоките и податоците, така GW ги движи и луѓето кои доаѓаат во контакт со портокаловата мрежа, внатрешно или надворешно. Ние се движиме напред со нашите клиенти, со напреден

More information

ПСИХОЛОШКА ПРОЦЕНА НА ПОСТТРАУМАТСКИ СТРЕС

ПСИХОЛОШКА ПРОЦЕНА НА ПОСТТРАУМАТСКИ СТРЕС ГОДИШЕН ЗБОРНИК 135 Катерина НАУМОВА УДК: 159.944.4 ПСИХОЛОШКА ПРОЦЕНА НА ПОСТТРАУМАТСКИ СТРЕС Кратка содржина Клиничките искуства и истражувањата укажуваат дека не постои еден метод или инструмент кој

More information

ПРОЦЕНКА НА РАНЛИВОСТА И МЕРКИ НА АДАПТАЦИЈА НА ЗЕМЈОДЕЛИЕТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

ПРОЦЕНКА НА РАНЛИВОСТА И МЕРКИ НА АДАПТАЦИЈА НА ЗЕМЈОДЕЛИЕТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ПРОЦЕНКА НА РАНЛИВОСТА И МЕРКИ НА АДАПТАЦИЈА НА ЗЕМЈОДЕЛИЕТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ТРЕТА КОМУНИКАЦИЈА ЗА КЛИМАТСКИ ПРОМЕНИ Проф. Душко Мукаетов Цели и задачи на Националниот извештај 1. Оценка на ранливоста

More information

Фросина Денкова. Кратка содржина

Фросина Денкова. Кратка содржина 232 ФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ Софија Арнаудова Фросина Денкова УДК: 331.108.62:364.63 Психолошки профил на жртвите на мобинг на работното место Кратка содржина Мобингот се дефинира како појава на психичко

More information

ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА ЧИЈА ОСНОВНА ДЕЈНОСТ Е ИНЖЕНЕРИНГ

ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА ЧИЈА ОСНОВНА ДЕЈНОСТ Е ИНЖЕНЕРИНГ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Игор Трајковски, дипл.ел.инг. NETRA ltd. Telecommunication engineering, Скопје Проф.д-р. Атанас Илиев, дипл.ел.инг. ФЕИТ, Скопје ПРОМЕНИ ВО РАКОВОДЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИЈА

More information

Проценка на ризик при патување и транспорт: Препораки за јавно-здравствените власти и транспортниот сектор

Проценка на ризик при патување и транспорт: Препораки за јавно-здравствените власти и транспортниот сектор ЗАПАДНА АФРИКА ЕБОЛА ВИРУСНА БОЛЕСТ (ЕВБ) Ажурирани податоци Институт за јавно здравје на РМ Проценка на ризик при патување и транспорт: Препораки за јавно-здравствените власти и транспортниот сектор 1.

More information

УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ

УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ ЈЗУ ИНСТИТУТ ЗА ЈАВНО ЗДРАВЈЕ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА- СКОПЈЕ УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ Скопје, 2015

More information

Ивана Манчева ИСПИТУВАЊЕ НА ИНТРАХОСПИТАЛНИ ИНФЕКЦИИ ПРЕДИЗВИКАНИ ОД СТАФИЛОКОКНИ СЕКВЕЛИ

Ивана Манчева ИСПИТУВАЊЕ НА ИНТРАХОСПИТАЛНИ ИНФЕКЦИИ ПРЕДИЗВИКАНИ ОД СТАФИЛОКОКНИ СЕКВЕЛИ УНИВЕРЗИТЕТ,,ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА МЕДИЦИНСКИ НАУКИ ВИСОКА ЗДРАВСТВЕНА ШКОЛА ВТОР ЦИКЛУС СПЕЦИЈАЛИСТИЧКИ СТУДИИ Ивана Манчева ИСПИТУВАЊЕ НА ИНТРАХОСПИТАЛНИ ИНФЕКЦИИ ПРЕДИЗВИКАНИ ОД СТАФИЛОКОКНИ

More information

Здравствена писменост на пациентите. Доц. Катарина Ставриќ, Центар за семејна медицина, Медицински Факултет Скопје

Здравствена писменост на пациентите. Доц. Катарина Ставриќ, Центар за семејна медицина, Медицински Факултет Скопје Здравствена писменост на пациентите Доц. Катарина Ставриќ, Центар за семејна медицина, Медицински Факултет Скопје Дефиниција Здравствена писменост подразбира капацитети, вештини, знаења, мотивација и доверба

More information

КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ

КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ КОНКУРС ЗА ИЗБОР НА НАСТАВНИЦИ ВО СИТЕ НАСТАВНО НАУЧНИ ЗВАЊА И АСИСТЕНТИ - ДОКТОРАНТИ (АСИСТЕНТИ ДОКТОРАНДИ) НА УНИВЕРЗИТЕТОТ МАЈКА ТЕРЕЗА ВО СКОПЈЕ Врз основа на член 131 од Законот за високото образование

More information

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox Верзија: 4.0 Датум: 10.01.2018 103.11 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Како да го преземам

More information

БЕЗБЕДНОСТА ВО СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА ПРЕДИЗВИЦИ ЗА ЈАВНОЗДРАВСТВЕН ОДГОВОР

БЕЗБЕДНОСТА ВО СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА ПРЕДИЗВИЦИ ЗА ЈАВНОЗДРАВСТВЕН ОДГОВОР ЈАВНО ЗДРАВЈЕ БЕЗБЕДНОСТА ВО СООБРАЌАЈОТ НА ПАТИШТАТА ПРЕДИЗВИЦИ ЗА ЈАВНОЗДРАВСТВЕН ОДГОВОР Фимка Тозија 1 1 Институт за јавно здравје на Република Македонија, 2 УКИМ, Медицински факултет, Скопје, Република

More information

С О Д Р Ж И Н А. Број 10 Год. LXV Петок, 23 јануари 2009 Цена на овој број е 270 денари. Стр.

С О Д Р Ж И Н А. Број 10 Год. LXV Петок, 23 јануари 2009 Цена на овој број е 270 денари.  Стр. Број 10 Год. LXV Петок, 23 јануари 2009 Цена на овој број е 270 денари www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk С О Д Р Ж И Н А Стр. 225. Одлука за давање согласност на Одлуката за припојување на Јавната

More information

Прилог. Кронова болест. Третман кај возрасни, деца и млади лица. Објавено: октомври 2012 год. NICE клинички упатства 152 guidance.nice.org.

Прилог. Кронова болест. Третман кај возрасни, деца и млади лица. Објавено: октомври 2012 год. NICE клинички упатства 152 guidance.nice.org. Прилог Кронова болест Третман кај возрасни, деца и млади лица Објавено: октомври 2012 год. guidance.nice.org.uk/cg Содржина Вовед... 1 Специфични аспекти за деца и млади лица... 1 Употреба на лекови...

More information

Биоелектрохемија: од биогоривни ќелии до електрохемија на мембрански процеси. Валентин Мирчески

Биоелектрохемија: од биогоривни ќелии до електрохемија на мембрански процеси. Валентин Мирчески Биоелектрохемија: од биогоривни ќелии до електрохемија на мембрански процеси 25 Цели: Добивање на електрична струја со користење на живи организми Проучување на врската помеѓу електричните и хемиските

More information

ЗАХТЕВ ЗА ПРЕВОЂЕЊЕ У РЕГИСТАР ПРИВРЕДНИХ СУБЈЕКТА

ЗАХТЕВ ЗА ПРЕВОЂЕЊЕ У РЕГИСТАР ПРИВРЕДНИХ СУБЈЕКТА ЗАХТЕВ ЗА ПРЕВОЂЕЊЕ У РЕГИСТАР ПРИВРЕДНИХ СУБЈЕКТА Република Србија Агенција за привредне регистре ПУНО ПОСЛОВНО ИМЕ ПРИВРЕДНОГ СУБЈЕКТА Правна форма: доо од ад кд задруга Седиште Друго: Део пословног

More information

Line Interactive UPS уреди за непрекинато напојување

Line Interactive UPS уреди за непрекинато напојување Line Interactive UPS уреди за непрекинато напојување PowerWalker VI 650 LCD PowerWalker VI 850 LCD PowerWalker VI 1000 LCD PowerWalker VI 1500 LCD PowerWalker VI 2000 LCD PowerWalker VI 2200 LCD Упатство

More information

О Д Л У К У о додели уговора

О Д Л У К У о додели уговора Научни институт за ветеринарство "Нови Сад" Руменачки пут 20 21000 Нови Сад, Р.Србија Scientific Veterinary Institute "Novi " Rumenacki put 20 21000 Novi, R.Serbia Tel. + 381 (0)21 4895-300; Fax: + 381(0)21

More information

ПРЕПОРАКИ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА СПРОВЕДУВАЊЕТО НА ПРОГРАМАТА ЗА СКРИНИНГ (РАНО ОТКРИВАЊЕ) НА КАРЦИНОМ НА ГРЛОТО НА МАТКАТА

ПРЕПОРАКИ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА СПРОВЕДУВАЊЕТО НА ПРОГРАМАТА ЗА СКРИНИНГ (РАНО ОТКРИВАЊЕ) НА КАРЦИНОМ НА ГРЛОТО НА МАТКАТА ПРЕПОРАКИ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА СПРОВЕДУВАЊЕТО НА ПРОГРАМАТА ЗА СКРИНИНГ (РАНО ОТКРИВАЊЕ) НА КАРЦИНОМ НА ГРЛОТО НА МАТКАТА ПРЕПОРАКИ ЗА УНАПРЕДУВАЊЕ НА СПРОВЕДУВАЊЕТО НА ПРОГРАМАТА ЗА СКРИНИНГ (РАНО ОТКРИВАЊЕ)

More information

Прирачник за управување со општинскиот имот

Прирачник за управување со општинскиот имот Прирачник за управување со општинскиот имот (прирачник за оние кои ги донесуваат одлуките на локално ниво) ноември 2014 год. ОСНОВНИ ПОДАТОЦИ Клиент: Финансирано од: Меѓународна консултантска компанија:

More information

ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ Св. Климент Охридски Битола ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА магистерски

More information

Advanced databases. Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство ФИНКИ. 7. Број на ЕКТС кредити. Бази на податоци

Advanced databases. Факултет за информатички науки и компјутерско инженерство ФИНКИ. 7. Број на ЕКТС кредити. Бази на податоци 1. Наслов на наставниот предмет Напредни бази на податоци Advanced databases 2. Код CSES619 3 Студиска прогама КНИ, ЕТ,АСИ 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

More information

ПРЕДЛОГ УПАТСТВО ВО ПАКУВАЊЕТО: ИНФОРМАЦИИ ЗА КОРИСНИКОТ

ПРЕДЛОГ УПАТСТВО ВО ПАКУВАЊЕТО: ИНФОРМАЦИИ ЗА КОРИСНИКОТ ПРЕДЛОГ УПАТСТВО ВО ПАКУВАЊЕТО: ИНФОРМАЦИИ ЗА КОРИСНИКОТ Пред употреба на лекот, внимателно прочитајте го упатството, бидејќи содржи важни информации за Вас. Чувајте го упатството. Можеби ќе треба да го

More information

ПРЕГЛЕД ОБРАЧУНА ПДВ ЗА ПОРЕСКИ ПЕРИОД ОД ДО 20. ГОДИНЕ

ПРЕГЛЕД ОБРАЧУНА ПДВ ЗА ПОРЕСКИ ПЕРИОД ОД ДО 20. ГОДИНЕ Образац ПО ПРЕГЛЕД ОБРАЧУНА ЗА ПОРЕСКИ ПЕРИОД ОД ДО 20. ГОДИНЕ ПОДАЦИ О ПОДНОСИОЦУ Назив, односно име и презиме и адреса ПИБ У Обрасцу ПО износи се уписују у динарима, без децимала 1. ПРОМЕТ ДОБАРА И УСЛУГА

More information

6. Компаративна анализа со претходни истражувања Финални заклучоци и препораки...53

6. Компаративна анализа со претходни истражувања Финални заклучоци и препораки...53 Содржина Толковник на термини...4 Извршно резиме...5 Вовед 8 1. Квантитативно истражување на мислењето на граѓаните во однос на правата и дискриминацијата поврзана со групи изложени на поголем ризик и

More information