50 GODINI CENTAR ZA STRANSKI JAZICI

Transcription

1

2

3 50 GODINI CENTAR ZA STRANSKI JAZICI CENTAR ZA STRANSKI JAZICI CENTRE FOR FOREIGN LANGUAGES FREMDSPRACHENZENTRUM CENTRE DE LANGUES ETRANGERES SKOPJE 2004 SKOPJE

4 Na{a zada~a e nade`ta da ja pretvorime vo realnost. Centarot za stranski jazici e mesto kade {to sekoj {to ima `elba da nau~i stranski jazik }e mo`e da ja postigne celta vo prijatna i opu{tena atmosfera. Our mission is to transform hopes into reality. The Centre for Foreign Languages is a place where those seeking the challenge of learning a foreign language can achieve their goals in a pleasant and relaxed atmosphere.

5 Unser Motto ist es, Traeume Wirklichkeit werden zu lassen - das Fremdsprachenzentrum, ein Ort an dem Sie sich der Herausforderung einer Fremdsprache in angenehmer Athmosphaere stellen koennen. Transformer les espérances en réalité, telle est notre mission. C est au Centre de langues étrangères, dans une ambiance agréable, que Vous, qui considérez la langue étrangère comme un défi, parviendrez à d excellents résultats.

6 Posveteno na site onie {to pridonesoa za na{eto uspe{no pedesetgodi{no postoewe

7 50 GODINI TRADICIJA Azbuka na nastavata po stranski jazici vo Republika Makedonija Ana po~etokot be{e samo `elbata i potrebata na mladata Narodna Republika Makedonija da se otvori kon svetot, da gi spodeluva Pionerite Profesorite Milo{ Nedeqkovi}, Sowa Koli{evska, Robert Sheehan (amerikanski instruktor,sostavuva~ na programata na Kursot), Lili ^olan~eska, Mariola Xunio i prviot direktor na Kursot Milo{ [ukovi} pred zgradata na Leningradska 93, vo 1954 godina pridobivkite i vrednostite na drugite, razli~ni od nea. Vo dale~nata 1954 godina Sovetot za prosveta na Republika Makedonija, vo ramkite na ekonomskata i tehni~kata pomo{ na toga{nata FNR Jugoslavija, go formira vo Skopje Kursot po angliski jazik koj vo prvata godina na dejstvuvawe ima{e 18 vraboteni i 80 vozrasni slu{ateli. Nastavata se odviva{e vo zgradata na ulica Leningradska Prvata generacija na Kursot po angliski jazik (10 maj - 27 avgust 1954)

8 Posetuvavme po~eten intenziven kurs po op{t angliski jazik vo traewe od ~etiri meseci. Treba{e aktivno da nau~ime 800zborovi. Se ocenuva{e op{toto poznavawe na jazikot i sposobnosta za konverzacija. Nastavata se odviva{e sekoj den (osven za vikendite) od 7 do 13 ~asot so profesori i od 18 do 20 ~asot so tehni~ar vo fonolaboratorija. Prof.Dr. Todor Xunov, porane{en Dekan na Pravniot fakultet, Rektor na Univerzitetot i Pretsedatel na Ustavniot sud na Republika Makedonija. 93, na mestoto kade {to denes se nao a Olimpiskiot bazen. Kursot ima{e za cel da gi vovede slu{atelite vo osnovnite znaewa na angliskiot jazik i da gi podgotvi za ponatamo{no usovr{uvawe vo stranstvo. Be{e strogo specijaliziran i brojno ograni~en kurs za diplomati i pretstavnici vo stranstvo, a izborot na slu{atelite go prave{e Sovetot za prosveta. Prvite Vo fonolaboratorijata Tehni~arot 5 0 G O D I N I

9 Vo 1957 go posetuvav Kursot po angliski jazik. Organizacijata na rabotata na Kursot i kvalitetot na u~eweto navistina bea na zavidno nivo, moderno i fokusirano na realnata rabota. Opremata za toa vreme be{e najmoderna. Se u~e{e intenzivno i najgolem broj kursisti u~eweto go zavr{uvaa uspe{no. Tie bea so zavr{eno fakultetsko obrazovanie, od dr`avnata administracija, od politi~kite strukturi, od Univerzitetot, od pretprijatijata za nadvore{na trgovija itn. Vo mojata grupa be{e profesor Todor Xunov, biznismenot Vladimir Ralev, politi~arot Micajkov i dr. Vo sovladuvaweto na angliskiot jazik mnogu ni pomognaa profesorkite ^olan~eska i Koli{evska. Centarot navistina treba da se gordee so ona {to go postigna vo izminatite 50 godini. Mu po`eluvam u{te pogolemi uspesi vo periodot {to e pred nas. Naste ^alovski, ambasador profesori {to go vodea ovoj kurs bea: Milo{ Nedeqkovi}, Sowa Koli{evska, Mariola Xunio i Lili ^olan~eska. Interesot za kursot vo narednite godini se zgolemi i po~naa da go posetuvaat ne samo slu{ateli {to se podgotvuvaa da odat na specijalizacija vo stranstvo tuku i golem broj stru~waci, stopanstvenici i poedinci koi, poradi prirodata na svoeto rabotno mesto, imaa potreba od znaewe na stranski jazik. Bidej}i interesot za izu~uvawe na stranski jazici be{e sè pogolem, vo 1957 godina zapo~na da raboti i Kursot po francuski jazik. Vo narednite dve godini se sozdadoa uslovi za izu~uvawe na u{te eden stranski jazik i vo 1959 godina za`ivea Kursot po germanski jazik. Kolektivot na Centarot pred hangarot na ul.bo`idar Axija bb vo op{tina Kisela Voda Godinata na zemjotresot vo Skopje (1963) na Kursot po angliski jazik mu donese promena na adresata, za{to zgradata, vo koja dotoga{ se odviva{e nastavata, se sru{i. Novo sedi{te stanaa hangarite na C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

10 ulica Bo`idar Axija bb vo op{tina Kisela Voda, prostor {to Kursot po angliski jazik }e go deli so Ekonomskoto u~ili{te vo slednite deset godini. Dve godini podocna, na 18 januari 1965 godina, Sovetot na rabotnata zaednica na Kursot po angliski jazik mu predlo`i na Sobranieto na SR Makedonija da donese zakon za osnovawe Centar za stranski jazici (vo ponatamo{- niot tekst- Centar). Predlogot be{e prifaten i zakonot be{e objaven vo Slu`ben vesnik br. 27/65. So ovoj ~in Centarot stana oficijalno priznata obrazovna institucija vo Republika Makedonija. \ erdanot od zada~i na novata institucija po~na da se ni`e: da organizira nastava za u~ewe stranski jazici vo Skopje i vo Republikata; da istra`uva sovremeni formi i metodi za izu~uvawe na stranski jazici; da sorabotuva so u~ili{ta i drugi ustanovi od sferata na obrazovanieto po site pra{awa svrzani so izu~uvaweto na stranski jazici; da podgotvuva specijaliziran kadar za izveduvawe nastava po stranski jazici; da ocenuva znaewe na stranski jazici i da izdava potvrdi. Ukaz za proglasuvawe na Zakonot za Centarot za stranski jazici vo Skopje 5 0 G O D I N I

11 Eve vaka pro{irenata dejnost na Centarot za stranski jazici bara{e ne samo primena na najsovremeni metodi i sredstva za nastava tuku i zgolemuvawe na brojot na nastavnicite i vodewe gri`a za nivno permanentno iviot interes na nastavnicite da primenat sè {to e novo vo metodologijata na aplikativnata lingvistika gi donesuva{e vo Centarot site trendovi od ovaa oblast: gramati~ko-prevodniot, direktniot, audio-vizuelniot, strukturalniot, funkcionalniot, komunikativniot i metodite na zabrzanoto u~ewe (sugestopedijata i nevro-lingvisti~koto programirawe - NLP). Nastavnicite vo Centarot bile sekoga{ svesni deka podu~uvaweto e mnogu komleksna... edna od retkite institucii koi isklu~itelno uspe{no rabotat so decenii. Sizifovski napor e potreben da se odr`i visok profesionalizam, besprekorna rabotna etika i kvalitet na uslugi na svetsko nivo. Centarot tokmu toa izvonredno uspe{no go postignuva, i toa vo kontinuitet, od osnovaweto. Ovaa visokoprofesionalna institucija pravi od nas gra ani na svetot i gi pribli`uva gra anite na svetot do makedonskiot jazik i kultura i drugite jazici/kulturi vo Republika Makedonija nie dolupotpi{anite (nekoi od nas porane{ni studenti na Centarot) `iveeme i rabotime vo Wujork kako nau~nici, in`iweri, profesori, doktori, umetnici, biznismeni... I tokmu od ovaa perspektiva gledame kolku Centarot be{e neophoden vo formiraweto ne samo za na{eto znaewe na stranski jazici tuku i vo formiraweto na eden profesionalen pristap kon rabotata, ne{to {to e za `al retkost vo Makedonija od grupa makedonski intelektualci od Wujork, SAD: Atanas Bogdanovski, Julija Filipovska, Branislav Man~evski, Katerina Man~evska, Mil~o Man~evski, Elizabeta Papu~koska, Ilinka Papu~koska, Suzana Patan~eska, Krste Roxerski, Makedonija Denes 07 mart 2002g. profesija i deka psiholo{kata atmosfera vo u~ilnicata e promenliva i bara postojana budnost i anga`iranost od nivna strana. Zatoa postojano nastojuvaat da vospostavat srde~ni i iskreni odnosi na relacija nastavnik-u~enik i u~enik-u~enik. Tie sekoga{ gi u~at svoite u~enici da gi prifa}aat razlikite, gi vklu~uvaat vo aktivnosti vo koi prakti~no se koristi jazikot, preku rabota vo grupa koja dobiva to~no utvrdena zada~a, u~ej}i gi pritoa deka moraat da gi po~ituvaat individualnite idei i mislewa {to se javuvaat vo tekot na procesot na timsko rabotewe. Nivna cel e da im pomognat na u~enicite da stanat nezavisni vo ponatamo{noto u~ewe na jazikot, obu~uvaj}i gi pritoa uspe{no da gi koristat jazi~nite C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

12 ve{tini i ovozmo`uvaj}i im da ja poka`at svojata kreativnost. Za profesionalno usovr{uvawe Centarot gi ispra}a{e svoite profesori na ednomese~ni kursevi i na specijalizacii so ednogodi{en prestoj vo renomirani obrazovni ustanovi vo svetot. Tie u~estvuvaa na lektorski konferencii i lingvisti~ki kongresi. Za realizacija na ovie aktivnosti Centarot obezbeduva{e sopstveni sredstva i sredstva {to gi dobiva{e so konkurirawe za stipendii od Britanskiot Sovet i Britanskiot Fond, Vladite na SAD, Francija i Germanija, Gete Institutot i od drugi izvori. Podocna Centarot sè po~esto mora{e samostojno da go finansira usovr{uvaweto na svojot Stru~en sobir na lingvisti~ki eksperti vo Centarot za stranski jazici Seminar vo Ohrid za postojano usovr{uvawe na profesori 5 0 G O D I N I

13 kadar vo stranstvo, a po~na i samostojno da organizira ednodnevni i pove}ednevni seminari i rabotilnici vo Ohrid i vo prostoriite na Centarot koi vo eden period bea i sedi{te na SETREC (Resursen centar za nastavnicite po angliski jazik od osnovnite, srednite i privatnite u~ili{ta za stranski jazici vo Skopje). Centarot vo momentov e sedi{te na ELTAM (Asocijacija na nastavnicite po angliski jazik vo Republika Makedonija) i e eden od soosnova~ite na MAQS (Makedonska asocijacija za kvalitet vo nastavata po stranski jazici). Yvon~eto {to ja najavuva{e potrebata Centarot sè poseriozno da se gri`i za finansisko samoodr`uvawe i opstanok po~na da odyvonuva sè posilno. Itaka vo 1966 godina Centarot gi otvori prvite eksperimentalni detski grupi po angliski i francuski jazik. Cela edna mlada generacija na vozrast od 9 i 10 godini po~na da zboruva stranski jazik. Toa se poka`a kako mnogu uspe{en poteg, pa taka ovie kursevi prerasnaa vo redovni, posetuvani od u~enici od osnovnite i srednite u~ili{ta od site delovi na gradot. Ve}e podolgo vreme vakvi kursevi se organiziraat i za germanski jazik. Na 25-godi{niot jubilej (1979) detskite grupi gi posetuvaa 1300 u~enici. Od 1973 godina do denes Centarot raboti vo sovremeni prostorii za nastava po stranski jazici prilagodeni za mali grupi. Negovata adresa e: Orce Nikolov 155a Skopje R. Makedonija. Zgradata na Centarot za stranski jazici pretstavuva pokazatel za orientacija vo gradot, a mo`e da primi 500 slu{ateli vo isto vreme. Decata na Centarot C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

14 CSJ, Orce Nikolov 155a, Skopje Jasnata vizija za mo`nostite i verbata vo kapacitetot na svojot kadar so sopstveni sili da ja razviva i unapreduva dejnosta na Centarot dovedoa do realizacija na proektot za sopstvena izdava~ka dejnost {to zapo~na vo prvata polovina na sedumdesetite i prodol`i vo slednata dekada. Kolegijalnata timska rabota gi ovozmo`i prvite samostojni izdanija na Centarot za stranski jazici: 1974 Prira~nik po angliski jazik za napreden stepen. Kompilacija od tekstovi, pridru`eni so gramati~ki ve`bi, kaseta i prira~nik za nastavnikot. Avtori: Zlata Mangovska, Liljana Stevanovi}-An~eska 1982 Rainbow Rainbow 2 U~ebnici po angliski jazik za deca za po~etni stepeni, pridru`eni so rabotni tetratki, kaseti i prira~nici za nastavnikot. Avtori: ZlataMangovska,Qiqana Kalini}-Ordeva, Violeta Kuzmanovska, Aneta Stojkovi} Ilustrator: Darko Markovi} / Dar-Mar 5 0 G O D I N I

15 1985 Sparklight U~ebnik po angliski jazik za deca za tret stepen, pridru`en so rabotna tetratka, kaseta i prira~nik za nastavnici. Avtori: Len~e ^adlovska, Sowa Trajkovska, Aleksandra Borozanova 1985 Prira~nik po makedonski jazik U~ebnik po makedonski jazik za stranci, pridru`en so rabotna tetratka, kaseta i prira~nik za nastavnikot. Avtori: Marija Kusevska, Liljana Mitkovska, Violeta Rusi 1985 Angliski jazik (IV i V stepen) Kompilacija na tekstovi so ve`bi i materijal za slu{awe. Avtori: Sne`ana Georgievska, Petrija Trandafilovska, Kostadinka Bo{kovska, Anica Pop Trajkova 1987 Discover U~ebnik po angliski jazik za deca za ~etvrti stepen, pridru`en so kaseta i prira~nik za nastavnikot. Avtori: Sne`ana [oqakovska, Marija Kusevska, Meri Nizamova i Sofija Mitreva Ilustrator: Darko Markovi} / Dar- Mar C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

16 Listata od novi dejnosti vo Centarot se zbogatuva so izveduvawe na ispiti za potrebite na Stopanskata komora na Makedonija (od 1987 godina), a sorabotkata so ovaa institucija prodol`uva so voveduvawe na podgotvitelni kursevi (1988), i kursevi za deloven i specijaliziran jazik. Qubovta kon decata i `elbata da im se dobli`i francuskata kultura i jazik vo 1989 godina, so golema poddr{ka od Francuskata Ambasada, dovede do otvorawe na francuska gradinka za deca na vozrast od 4 i 5 godini. Prestojot na decata vo gradinkata be{e zbogaten so ~etiri~asovno celosno komunicirawe na francuski jazik. Po nekolku godini u~ewe vo Centarot ovie de~iwa imaa izvonredna mo`nost da zaminat na leten prestoj vo Francija so nivnata profesorka po francuski jazik, Vesna Karbevska. Prvite francuski lastovi~ki Makedonski za stranci: toa be{e kursot {to vo Centarot donese mnogu slu{ateli od redovite na mnogubrojnite stranski studenti koi studiraa na fakultetite na Univerzitetot Sv. Kiril i Diplomcite od francuskata gradinka (Kursot: Il etait une petite Grenouille) 5 0 G O D I N I

17 Metodij vo sedumdesetite i osumdesetite godini od minatiot vek. Ovoj kurs go posetuvaa slu{ateli od: Kina, Turcija, Grcija, [panija, Iran, Irak, SAD, Velika Britanija, Francija. Ovie slu{ateli dobivaa `elba da u~at u{te eden stranski jazik od golemata ponuda na Centarot: angliski, germanski, francuski, ruski, {panski, italijanski, {vedski, kineski.. Novo vo 1990 godina be{e voveduvaweto na podgotovka i izveduvawe na me unarodno priznati ispiti. Denes vo Centarot postoi podgotovka za ispiti po angliski jazik: PET, FCE, CAE, CPE, TOEFL, IELTS za ispiti na Amerikanskiot univerzitet od Mi~igen, i za ispiti po germanski jazik ( Gete Institut): ZD i ZMD. Novina vo 1990 godina be{e i voveduvaweto na po~etni kursevi po agliski jazik za deca na vozrast od 7 i 8 godini. C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

18 Wam, wam!!! Ne{to vkusno za najmladite! Vo 1992 godina eksperimentalno zapo~na da raboti Igrotekata: Kurs po angliski jazik za deca od 5 i 6 godini vo organizacija i realizacija na profesorkite Marija Kusevska i Vesna Simonovska- Zafirovska. So ova i najmladite dobija mo`nost niz igra da u~at stranski jazik. Odli~no! Vo 1994 godina (na 40-godi{niot jubilej) brojot na prijavenite kandidati za polagawe na me unarodno priznati ispiti iznesuva{e vkupno 152, a procentot na kandidatite, koi go polo`ile ispitot, be{e 93%. Profesorite sekoga{ se raduvale na uspesite na svoite kolegi vo Centarot i na onie koi si zaminuvale od nego za da ja prodol`at svoja- Maskite na Halloween (Denot na ve{terkite) Site sakaat da patuvaat so Centarci (pod Meteori, Grcija,1990) 5 0 G O D I N I

19 ... edna od najstarite i najpresti`ni obrazovni ta kariera na drugo mesto vo zemjata ili vo institucii vo Makedonija... najkvalitetna institucija od vakov vid imaj}i gi predvid kadrovska- stranstvo. Golem broj profesori od ta i tehni~ka ekipiranost, profesionalizmot i Centarot ja prodol`ija svojata pedago{ka esnafskata posvetenost na vrabotenite......od jazi~nite laboratorii na Centarot izlegle rabota kako lektori, asistenti, magistri i generacii i generacii na dr`avni slu`benici, doktori na nauki na fakultetite pri politi~ari, policajci, ekonomisti, filolozi, ugledni profesori od najrazli~ni disciplini. Univerzitetot Sv. Kiril i Metodij. Tie Pogolem broj od filolo{kite kadri pri univerzitetot nikoga{ ne ja prekinaa vrskata so Centarot se prezemeni od Centarot, kade {to prethodno ja praktikuvale i usovr{uvale svojata profesija. Pove}e od polovina studenti po stranski jazici na Filolo{kiot fakultet svoite znaewa gi zdobivale ili usovr{uvale vo Centarot pred da se zapi{at na studii... [eesetina intelektualci od Skopje, Dnevnik, 26 fevruari 2002g. kako negovi sorabotnici i konsultanti. Na povik od Centarot sekoga{ se odzivale za sorabotka i stranskite lektori od katedrite za stranski jazici pri Univerzitetot Sv. Kiril i Metodij (Pegi i Grem Rid, Patri{a Mar{-Stefanovska od Katedrata za angliski Angelovska od Katedrata za francuski jazik, Peter Rau od Katedrata za germanski jazik) i brojni sovetnici za stranski jazici: Elijan An`alber Batist dvajcata ata{ea za francuski jazik vo Republika Makedonija, Tomas Dikhaus i Vladimir Kadavi od Gete Institutot, Franc Verner sovetnik za profesori po germanski jazik i mnogu drugi. Republi~kiot karakter na dejnosta na Centarot stana vidliv koga toj po~na da u~estvuva vo organiziraweto na nastava po stranski jazici niz celata Republika preku ponuda na svoite u~ebnici i metodi na rabota. Na svoj teren Centarot im ovozmo`uva{e hospitacii na nastavnicite {to treba{e da ja izveduvaat taa nastava. Pritoa Centarot sorabotuva{e so Rabotni~kite univerziteti i so brojni rabotni organizacii vo Bitola, Veles, Kumanovo, Kavadarci, Tetovo, Ohrid, Struga, Gevgelija, Ki~evo i drugi gradovi vo Makedonija. Profesorkite od Centarot (Blagorodna Bogeska-An~evska i Eleonora Kor`enska) vo devedesetite godini na minatiot vek u~estvuvaa vo adaptacijata na video-kursot Big Muzzy za negovo prika`uvawe na Makedonskata Televizija. C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

20 Medali (od monografijata 30 godini CSJ, `olta) Op{testveni priznanija 5 0 G O D I N I

21 Vo po{iroki ramki mnogu intenzivna i plodna sorabotka na planot na razmena na iskustva Centarot ostvaruva{e so Centrite i Institutite za stranski jazici od Belgrad, Zagreb i Qubqana. Profesorite na Centarot redovno prisustvuvaa i aktivno u~estvuvaa na seminarite {to gi organiziraa ovie institucii i na godi{nite lektorski konferencii {to se organiziraa vo porane{na Jugoslavija. Sobranieto na grad Skopje vo 1979 godina na Centarot za stranski jazici mu oddade visoko op{testveno priznanie, dodeluvajki mu ja nagradata 13 Noemvri za postignati uspesi od oblasta na obrazovanieto, a slednata 1980 godina, Centarot dobi Orden na trudot so zlaten venec so koj go odlikuva Pretsedatelstvoto na toga{na SFR Jugoslavija za 25-godi{nata uspe{na rabota. Tradicijata prodol`uva... so organizirawe na: - devetmese~ni, ~etirimese~ni i intenzivni op{ti kursevi po site jazici i za site ramni{ta - specijalizirani kursevi po deloven jazik, pravo, bankarstvo, novinarstvo, medicina - vikend-kursevi za komunikacija i gramatika - kursevi eden na eden (individualna nastava) - kursevi za jazi~na podgotovka na studenti od univerzitetot Pitsburg - kursevi za jazi~na podgotovka (albanski jazik) na studenti od Univerzitetot na Jugoisto~na Evropa (JIE) - kursevi za firmi i institucii (vo Centarot ili kaj niv) - kursevi za podgotovka za me unarodno priznati ispiti - ispiti za proverka na poznavawe na stranski jazici - debatni klubovi vo petok (Communication and Leadership) pod rakovodstvo na profesorka- C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

22 ta po angliski jazik M-r Marija Kusevska) - na zabavi za slu{atelite: Germanska, Italijanska, Angliska, Francuska ve~er - biblioteka za potrebite na slu{atelite na kursevite vo Centarot i so gri`a za postojano obnovuvawe na nejziniot fond - prevoz na u~enici od oddale~enite delovi na gradot do Centarot - prestoj na u~enici na letni kursevi vo Velika Britanija - rabotilnici i seminari vo Centarot i nadvor od nego so cel da se obezbedi postojano usovr{uvawe na nastavniot kadar so ispra}awe na profesori na seminari, konferencii i kongresi vo stranstvo so aktivna sorabotka so institucii od sferata na obrazovanieto i informaciite (katedrite za stranski jazici pri Filolo{kiot fakultet vo Skopje, Biroto za unapreduvawe na obrazovanieto, Britanskiot Sovet, Germanskata Ambasada, Gete Institutot, Germanskata ~italna pri Univerzitetskata biblioteka Skopje, Francuski Kulturen Centar, UNICEF, Institut Otvoreno Op{testvo, Ambasadata na SAD, Belika Britanija, Avstrija, Francija, [vajcarija, Italija i drugi) so anga`irawe vo proekti na Britanskiot Sovet ( Drama vo nastavata, Vreme za prikazni ) so aktivno u~estvo vo Na ~as po germanski jazik 5 0 G O D I N I

23 osnovaweto na novi zdru`enija: ELTAM, MAQS so u~estvo na Saemot za do`ivotno obrazovanie (2002, ) so u~estvo na Saemot za visoko obrazovanie ( ) ] e prodol`ime da go rabotime seto ona {to se doka`alo kako nesomnen kvalitet. Kako soosnova~ na MAQS Centarot re{itelno raboti na ostvaruvawe na edna od osnovnite celi na ovaa asocijacija: vospostavuvawe i po~ituvawe na standardi za kvalitet vo u~ili{tata vo koi se izveduva nastava po stranski jazici. Ova e temelot vrz koj }e ja gradime vizijata za na{iot natamo{en razvoj. Na na{ata veb stranica ( javnos- Od zabavata za slu{atelite na CSJ vo diskotekata Proces po povod pedesetgodi{niot jubilej Angliski za vozrasni C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

24 ta mo`e da se informira za site redovni uslugi {to gi nudi Centarot i za novite proekti. U ~eweto vo Centarot pretstavuva spodelena odgovornost me u u~enicite i nastavnikot. Nastavnikot jasno im demonstrira na u~enicite {to pravi i zo{to go pravi toa. Na toj na~in u~enicite mo`at Na Saemot za do`ivotno obrazovanie (oktomvri 2003) nau~enoto vedna{ da go primenat na ~asot, a istovremeno se osposobeni da prodol`at so procesot na u~ewe i nadvor od u~ilnicata. Osnovnata komponenta na na{ite ~asovi e da nau~ime da u~ime. Edna stara kineska pogovorka veli: Ka`i mi - }e zaboravam Poka`i mi - mo`ebi }e zapomnam Vklu~i me - }e razberam Fleksibilnost vo nastavata e da se proba ne{to razli~no ako ona {to se raboti vo odreden moment ne funkcionira dobro i ne nè vodi onamu kade {to sakame. Nie vo Centarot koristime najrazli~ni metodi, tehniki i ve{tini. Sekoga{ isprobuvame ne{to novo, ne{to razli~no, postojano i uporno, sè dodeka ne dojdeme do celta. 5 0 G O D I N I

25 Harmonija vo komunikacijata u~enik - u~enik, u~enik-nastavnik, nastavnik-nastavnik nastojuvame da postigneme so celosno po~ituvawe na sekoj poedinec, so otvorenost i podgotvenost da se poka`e ~ove~koto vo sekoj od nas, so davawe bezuslovna poddr{ka na sekoj {to e podgotven da nau~i ne{to novo i so empatija za vnatre{niot svet na sekoj poedine~no. Na toj na~in site zaedno stanuvame poodgovorni kon procesot na u~eweto, popodgotveni da re{avame problemi, pokreativni i so pogolema samopo~it. Celta na site vraboteni vo Centarot e da transformira `elbi vo konkretni ostvaruvawa. Pepela{ka vo izvedba na decata od kursot po angliski jazik Qubov vo {umata vo izvedba na decata od kursot po francuski jazik (od pretstavata po povod 50godi{niot jubilej) C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

26 Sekoj {to }e se vpu{ti vo avanturata da nau~i stranski jazik, vo Centarot }e naide na prijatna i pozitivna atmosfera za u~ewe, na visok profesionalizam i poddr{ka {to kaj nego }e sozdade ~uvstvo na zadovolstvo i uspe{nost. ^asovite po stranski jazici kaj nas se prijatno iskustvo {to dolgo se pameti za{to tuka se ostvaruva celta za koja sme do{le i u{te pove}e od toa... Sekoj si zaminuva so po{iroki vidici za svetot okolu Keti Edrovska, psiholog sebe, potoleranten za razlikite me u lu eto i kulturite i posre}en za{to nai{ol na mnogu ~ove~ki sli~nosti {to zbli`uvaat. Xagorot od *Vavilonskata Kula mo`e da se slu{ne sekojdnevno vo Centarot za stranski jazici - Skopje. I nema da se slu~i ovaa gradba da se sru{i za{to ovde sekoj yidar i sekoj majstor e va`en(i u~enikot so svojot vnatre{en svet i li~no iskustvo i nastavnikot so svoite grade`ni iskustva i ve{tini ) Ovde se zboruvaat razli~ni jazici za da se vospostavi komunikacija so svetot. CSJ e u~ili{te za jazici, no i mesto za zapoznavawe so drugite kulturi. Prvpat po~nav da go posetuvam vo 1975/76 na kursot za angliski jazik, kako sredno{kolka. Se se}avam deka bevme voodu{eveni {to nastavata se izveduva{e na na~in sosema razli~en od onoj na koj bevme sviknati. Posebno go izdvojuvam dru`eweto me u u~enicite i profesorite, {to mnogu pomaga za polesno u~ewe i osloboduvawe vo govorot na stranski jazik. Koga gi zavr{ivme site kursevi po angliski jazik, polovina grupa prodol`i so francuski jazik. Centarot ednostavno be{e stanat del od na{iot `ivot. Smetam deka toj go zaslu`uva svoeto renome i odbiraj}i u~ili{te za moeto dete povtorno go odbrav Centarot za stranski jazici. Mene i kompletnoto moe semejstvo ne' vrzuvaat prekrasni momenti so Centarot za stranski jazici. Izu~uvaweto na drug jazik za nas pretstavuva zdobivawe na iljadnici novi prijateli, zgolemuvawe na granicite na `ivotniot prostor i pro{iruvawe na duhovniot do beskone~nost. Vistinsko zadovolstvo i sre}a. Golema blagodarnost do moite profesorki, do onie {to gi u~ea moite deca i do tie {to }e gi do~ekaat moite vnuci. Darko Markovik, DAR-MAR *Vavilonskata Kula, spored edno predanie bila hram na vavilonskiot bog Nebo bog na mudrosta i pismoto, spored drugo predaniesimbol na ~ove~kata `elba da gi dostigne yvezdite, da ja vozobnovi skr{enata Oska {to nekoga{ gi povrzuvala Neboto i Zemjata (Axis Mundi). Edna evrejska legenda od Talmudot pak veli deka majstorite {to ja gradele Vavilonskata Kula, go navlekle gnevot na Boga za{to vo edna prilika ne obrnale vnimanie na smrtta na eden od yidarite koj padnal od golema visina, a drugpat se vozbudile koga im se pomestil eden kamen vo gradbata, {to dovelo do ru{ewe na eden yid. Kaznata za vakvoto otsustvo na ~ovekoqubie bila, pojavata na me usebno nerazbirlivi jazici kako pre~ka majstorite uspe{no da ja dovr{at izgradbata na Kulata. 5 0 G O D I N I

27 Aprililili-i-i!!! [ egata ima osobeno zna~ewe vo procesot na u~eweto. Taa go namaluva stresot od serioznoto u~ewe. U~eweto e navistina seriozna rabota i tokmu zaradi toa e mnogu va`no da & se smeeme na taa serioznost, da se zabavuvame i da u`ivame. Nie veruvame deka lu eto najdobro u~at koga pritoa i se zabavuvaat. Koga sme kaj {egata, ja znaete li onaa za gluv~icata i nejzinite gluv~iwa? Maskenbal C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

28 Nekolku mali gluv~iwa veselo si potskoknuvale i civkale, a majka im so budno oko go sledela sekoe nivno dvi`ewe. Odedna{ gluv~iwata zanemele i prestanale so veselata igra. Golema crna senka se be{e nadvila vrz niv. Kutrite mali gluv~iwe gi potkrenale muciwata i {to }e vidat: eden ogromen, crn ma~or so pogled kako da veli: - Vreme e za ru~ek! Majkata gluv~ica za mig se na{la me u svoite ro`bi i stra{niot ma~or. Gledaj}i mu pravo v o~i gluv~icata glasno zalajala: -Av,av,av,av,av,av!!! E vakvo ne{to ma~orot ne o~ekuval. Se svrtel na petici i so podvitkana opa{ka si zaminal. Toga{ gluv~icata gi poglednala svoite gluv~iwa i so seriozen glas im rekla: - Ete taka mili moi. Ova neka vi bide lekcija. Nemojte nikoga{ da ja potcenuvate va`nosta na stranskite jazici. Good bye, Au revoire, Aufwiedersehen (zavr{na scena od priredbata po povod 50 godini Centar za stranski jazici) 5 0 G O D I N I

29 50 YEARS OF THE CENTRE FOR FOREIGN LANGUAGES The beginnings of the Centre for Foreign Languages go back to 1954 when the Education Council of the Republic of Macedonia founded the English Language Course, financially supported by the MSA (Mutual Security Agency) and the FOA (Fund of America). The Course was aimed at bringing Macedonian ambassadors and other national representatives working abroad to a basic level of communication in English. In time, new language courses, French (1957) and German (1959) were introduced and many new students from different professions started attending the courses. This inevitably led to formation of the Centre for Foreign Languages, in January The main objectives of this new institution were to organise foreign language courses to meet the needs of the country s capital as well as the rest of the country; to implement the latest material and methodologies; to provide on-going training and development for its teachers and to set examinations for foreign language acquisition. As of 1966 the Centre for Foreign Languages set out its first young-learner English and French language courses for 9 and 10-year olds. Some 1300 young students attended courses at the Centre in 1979, the year of its 25 th anniversary. In 1974 the Centre started preparing and publishing its own course books for children and adult. As a result, a number of English and Macedonian language instruction and course books were published over the period 1974 to Later, in 1989, the first French kindergarten was established Leten kurs za u~enici vo Hejstings, Velika Britanija, 1997 C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

30 and supported by the French Embassy in Skopje. The introduction of internationally recognised certificates from the University of Cambridge and the Goethe Institute in 1990 was also one of the most significant innovations. On average 93% of our candidates successfully complete these examinations. During its 50 years of existence the Centre for Foreign Languages has received numerous awards and accolades for its work both nationally and internationally. Today the Centre for Foreign Languages organises: - one and two-semester courses at different levels in many languages; - specialist courses in business, law, banking, journalism and medicine; - weekend courses in grammar and communication skills; - tutorial courses; - post-graduate courses for Public Administration (University of Pittsburgh); - Albanian language courses for the students of the University of South Eastern Europe; - tailored in-house courses for companies; - preparatory courses for international examinations; - language acquisition certificates; - debating clubs to improve communication and leadership; - library for students; - summer courses in Great Britain; - teacher development workshops and seminars; Na zaminuvawe Leten kurs vo Oksford, G O D I N I

31 - teacher participation in international workshops, seminars and conferences; - active cooperation with a number of educational and other institutions: the Foreign Languages Department at the Faculty of Philology in Skopje, the Institute for the Development of Education, the British Council, the Goethe Institute, UNICEF and the Embassies of the USA, Great Britain, Germany, Austria, Switzerland, France and Italy. The Centre for Foreign Languages takes an active part in the establishment of new associations, such as ELTAM (English Language Teachers Association of Macedonia) and MAQS (Macedonian Association for Quality Language Services). It participated in the Lifelong Learning Fair 2003 and 2004 and at the High Education Fair As a co-founder of MAQS, it contributes to the establishment of and respect for quality standards in all foreign language schools throughout Macedonia. One of the basic aims of our school is to teach our students how to learn. In this respect, we follow the old Chinese maxim: Tell me I ll forget Show me I might remember Involve me I ll understand. Our teachers always try to establish friendly and sincere relationships with their students, as well as among the students. We teach them to appreciate foreign cultures and languages, to tolerate the differences between people, to acknowledge individual opinions when working in groups and to express human emotions more readily and openly. We support everyone who accepts the challenge of learning while maintaining respect and empathy for the sensibilities of each individual student. These are the foundations upon which we build the vision of our future development. C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

32 Vo tekot na pedesetgodi{noto postoewe na Centarot vo nego rabotele: Direktori Milo{ [ukovi} Trajko Atanasov Miroslava Raleva Olga Troja~anec Profesori Lili ^olan~eska *Sowa Koli{evska Mariola Xunio Milo{ Nedeqkovi} Ivanka Jovanovi} Jelena Radivojevi} *Anka \ur~inova * Du{anka Veqi} Zlata Mangovska Elena Mi{i} Vera Jan~evska Ema Stefanova *Violeta Svonson * Pandora Zoj~evska *Hariklija Trandafilovska Nada Pro{eva Dobrila Ivkovi} Stefan Simovski MajaTrifunovska Petrija Trandafilovska Jasmina Nikuqska Sne`ana Georgievska Marija Manxurova * Biljana Grujoska -Trajkovska Tawa Uro{evi} Sowa Trajkova Biljana Angova * Qiqana Kalini}-Ordeva Meri Memedovska * Marija Maxar Vera Haxieva * Eleni Bu`arovska Elena Raleva * Emilija Georgieva Blagojka Jakonova * Klaudija Jordanova Avgustina Guleska * Blaga Talevska Nina Naka * Liljana Stevanovi}-An~eska Trpe Radevski 5 0 G O D I N I

33 30 godini CSJ * Evica Kone~ni Milica Stojkova * Nada Gogova Miodrag Lega * Olga Voinovska Pilar Martinez * Marija Janeva Dafina Nikolovska * Qup~o Stefanovski Silvana Jadrovska * Zoran An~evski Nade`da Vavrinovi} * Radica Nikodinovska Lidija Stankova C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

34 Sne`ana [oqakovska Marija Dimitrova * Liljana Mitkovska Olivera Trajkovska Aleksandra Krteva Bukurija Trp~evska Sofija Mitreva Suzana Andreevska-Velinova Sowa Jankovska Marijana Marinkovi} * profesori koi po Centarot rabotele ili sè u{te rabotat na fakultetite pri Univerzitetot Sv. Kiril i Metodij Administrativno-tehni~ki i pomo{en personal Zorica Kik, Blagoja Dimitrovski, Dragan Jovanovski, Atanas Stojanovski, Vera Ivanova, Blagoja Spasi}, \or i Trajanovski, Kiro Josifovski, Slobodan Cvetkovi}, Sultana Piperkova, Dobri Manev, Emil Anastasov, Mara Anastasova, \ulfidan Ziberova, Bajram{a Abdulova, Naxie Demirova, Jovan Todorovski, Ksenija Nikolovska, Dragan Milinkovi}, \ulfidan [ain, Marika Nikolova, Liljana Manakova Sve~enosti po povod zaminuvawe vo penzija 5 0 G O D I N I

35 Denes vo Centarot za stranski jazici rabotat 30 vraboteni vo nastavata, administrativnotehni~kiot i pomo{niot sektor. Direktorka Violeta Rusi Fanija Smi~kovska Vesna Karbevska Suzana Lokvenec Suzana Miladinova Tatjana Nikolovska Valerija Sidorenko Jasmina Ivanovska Vasilija Miovska Profesori Kostadinka Bo{kovska Anica Pop - Trajkova Len~e ^adlovska (Direktorka za nastava) Violeta Kuzmanova-Koleva Meri Nizamova Marija Kusevska (Direktorka za nastava) Anka Karapan~eva Aneta Stojanovska Biljana Dam~evska Vesna Simonovska - Zafirovska Eleonora Kor`enska Elizabeta Nikolova-Veli~kovska Blagorodna Bogeska-An~evska Qup~o Aleksovski Sorabotnici vo nastavata Radica Nikodinovska Evgenija Ciforova Aveta Vejseli Aneta Du~evska Katarina Mandari} Emilija Ili} Zorica Trajkova Eleni Bu`arovska Vasilka Haxi-Miceva Aleksandra Stevanoska Aneta Karpuzova Bisera Ivanovska Olivera Ristovska Qubica Vojdanovska Zorica Teofilova Nada Grujoska C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

36 Elena On~evska Elena Mangova Rumena Bu`arovska Administrativnono-tehni~ki i pomo{en personal Gajta Bucevska, Violeta Spasova Krsto Trajkovski, Verka Naceva Dosta Jovanovska, Mukadet Ilijaz Vesna Janevska 50 godini CSJ 5 0 G O D I N I

37 CENTAR ZA STRANSKI JAZICI Orce Nikolov 155a 1000 Skopje Tel./faks www csj-skopje.com C E N T A R Z A S T R A N S K I J A Z I C I

38 izdava~ Centar za stranski jazici za izdava~ot Violeta Rusi redakcija Centar za stranski jazici dizajn Ladislav Cvetkovski podgotovka i pe~at Skenpoint Publisher Centre for Foreign Languages Editor-in-Chief Violeta Rusi Editorial Centre for Foreign Languages Design Ladislav Cvetkovski Pre-press and print Skenpoint

39

40