SKUPŠTINA CRNE GORE IZVJEŠTAJ O RADU

Transcription

1 SKUPŠTINA CRNE GORE IZVJEŠTAJ O RADU 1. JANUAR 31. JUL GODINE Podgorica, novembar godine

2 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine SADRŽAJ I UVOD... 3 II OSNOVNE INFORMACIJE SPISAK POSLANICA I POSLANIKA, SA IZMJENOM U SASTAVU KLUBOVI POSLANIKA PREDŚEDNIK, POTPREDŚEDNICI, GENERALNI SEKRETAR I ZAMJENIK GENERALNOG SEKRETARA SKUPŠTINE CRNE GORE RADNA TIJELA SKUPŠTINE III ZAKONODAVNA I NADZORNA AKTIVNOST ŚEDNICE SKUPŠTINE PREDLOŽENI AKTI USVOJENI AKTI BROJ RAZMOTRENIH I PRIHVAĆENIH AMANDMANA NA PREDLOGE AKATA PARLAMENTARNA ISTRAGA PREMIJERSKI SAT I POSLANIČKA PITANJA PLAN ZAKONODAVNOG RADA, AKCIONI PLAN ZA JAČANJE ZAKONODAVNE I KONTROLNE ULOGE I KALENDAR AKTIVNOSTI SKUPŠTINE RAD RADNIH TIJELA KONTROLNA I KONSULTATIVNA SASLUŠANJA OSTALE AKTIVNOSTI RADNIH TIJELA IV PARLAMENTARNA SARADNJA EVROPSKE INTEGRACIJE POŚETE PREDSTAVNIKA DRUGIH DRŽAVA POŚETE DRUGIM DRŽAVAMA STALNE DELEGACIJE REGIONALNE INICIJATIVE SARADNJA SA STRANIM I MEĐUNARODNIM ORGANIZACIJAMA V JAVNOST RADA PARLAMENT I MEDIJI SLOBODAN PRISTUP INFORMACIJAMA OTVORENI PARLAMENT SARADNJA SA CIVILNIM SEKTOROM POŚETE, IZLOŽBE I DRUGI DOGAĐAJI DEMOKRATSKE RADIONICE VI ADMINISTRATIVNI KAPACITETI LJUDSKI RESURSI ORGANIZACIONE JEDINICE BROJ ZAPOSLENIH OBUKE BIBLIOTEKA I ISTRAŽIVANJE INFORMACIONA TEHNOLOGIJA VII PRILOZI PRILOG I: SPISAK DONIJETIH ZAKONA PRILOG II: HRONOLOŠKI TABELARNI PREGLED PODATAKA O PODNOSIOCIMA ZAHTJEVA ZA SLOBODAN PRISTUP INFORMACIJAMA, DATUMU PRIJEMA ZAHTJEVA I DAVANJA ODGOVORA, BROJU STAVKI, KAO I VRSTI ODGOVORA PRILOG III: HRONOLOŠKI TABELARNI PREGLED SPROVEDENIH OBUKA I USAVRŠAVANJA SA PODACIMA O ORGANIZATORIMA, MJESTU ODRŽAVANJA I BROJU POLAZNIKA PRILOG IV: TABELARNI PREGLED UTROŠENIH SREDSTVA

3 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore I UVOD Intenzivne zakonodavne i nadzorne aktivnosti karakterisale su i ovaj izvještajni period. Među pomenutim aktivnostima, od posebnog značaja je donošenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore i Ustavnog zakona za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore, čime je okončan postupak promjene najvišeg pravnog akta države, započet u julu godine. Obrazovana je i Radna grupa za izgrađivanje povjerenja u izborni proces, na osnovu Zaključaka koje je Skupština usvojila krajem maja tekuće godine. Pored toga, otvorena je parlamentarna istraga i obrazovan je Anketni odbor radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa, povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. Pomenuti odbor je, u izvještajnom periodu, okončao svoj rad. Osim navedenog, održano je pet posebnih śednica Skupštine posvećenih premijerskom satu i poslaničkim pitanjima, dok su radna tijela, pored redovnih zakonodavnih aktivnosti, održala i pet kontrolnih i 12 konsultativnih saslušanja. U ovoj oblasti rada Skupštine, bitno je istaći i usvajanje Plana zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore za godinu, Akcionog plana za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini i Kalendara aktivnosti Skupštine za period od 1. januara do 31. jula. Na međunarodnom planu, zabilježeni su brojni susreti sa zvaničnicima drugih država, učešća delegacija Skupštine na zasijedanjima parlamentarnih skupština međunarodnih organizacija, različitim konferencijama i sastancima, posebno onim organizovanim u okviru regionalnih inicijativa i u okviru predśedavanja Evropskoj uniji. 1. januar 31. jul godine u brojkama Donesena 62 zakona, od čega 34 zakona o izmjenama i dopunama zakona, kao i 28 odluka, šest zaključaka i jedno mišljenje; Održano 14 śednica redovnog i pet śednica vanrednog zasijedanja Skupštine, u trajanju od 164 sata i devet minuta, na kojima su razmotrene 94 tačke dnevnog reda; Postavljeno 31 pitanje predśedniku Vlade i 151 poslaničko pitanje članovima Vlade, kao i 12 dopunskih pitanja; Održano 190 śednica radnih tijela, u trajanju od 374 sata i 22 minuta, na kojima su razmotrene 632 tačke dnevnog reda, od čega 231 predlog zakona i amandmana; Održano pet kontrolnih i 12 konsultativnih saslušanja; U rubrici Aktuelnosti, na skupštinskom sajtu, objavljene informacije sa fotografije; Produkovana 172 sata i 47 minuta programa; Izdate 253 stalne akreditacije za novinare i 93 stalne akreditacije za snimatelje/fotoreportere iz 22 elektronska i štampana medija, od čega je osam redakcija van Crne Gore. Izdato je i 117 dnevnih akreditacija; Obrađeno i odgovoreno na 79 pojedinačnih pitanja novinara, koja se tiču parlamentarnih aktivnosti; Odgovoreno na 35 zahtjeva za slobodan pristup informacijama sa 188 stavki; Evidentirano 260 parlamentarnih akata u Pisarnici Skupštine; Zabilježeno oko 60 obraćanja predstavnika civilnog sektora radnim tijelima Skupštine (predloga, molbi, sugestija, inicijativa, primjedbi, zahtjeva za slobodan pristup informacijama, komentara na nacrte akata i sl.); Zabilježeno oko 150 učešća predstavnika oko 40 organizacija civilnog sektora, javnih ustanova i privrednih društava na śednicama radnih tijela; Pripremljeno i objavljeno pet istraživačkih radova na zahtjev poslanika; U Službi Skupštine je, 31. jula godine, bilo 153 zaposlenih u odnosu na 31. decembar godine, kada je bilo 143 zaposlenih; Sprovedene 53 obuke za zaposlene. 3

4 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Prethodni period je, na ovom planu, posebno obilježio izbor predśednika Skupštine Ranka Krivokapića za predśednika Parlametnarne skupštine OEBS-a, najvećeg regionalnog parlamentarnog foruma na svijetu, na kojem učestvuju predstavnici 57 zemalja Evrope, Centralne Azije i Śeverne Amerike. U martu je prvi put zasijedao Crnogorski parlament preduzeća; drugu godinu organizovano je zasijedanje Ženskog parlamenta a Skupština je, u periodu na koji se odnosi Izvještaj, bila organizator i jedne stručne rasprave i okruglog stola. Skupština Crne Gore kontinuirano posvećuje pažnju informisanju javnosti o parlamentarnim aktivnostima i događajima, kao i približavanju njenog rada građanima. S tim u vezi, nastavljena je praksa objavljivanja svih relevantnih informacija i podataka na internet stranicama Parlamenta, koje su u maju redizajnirane i sadržinski znatno obogaćene, u skladu sa aktuelnim tehničkim dostignućima, značajno uvećanim parlamentarnim aktivnostima i, prije svega, potrebama građana. Takođe, nastavljeno je objavljivanje godišnjih i polugodišnjih izvještaja o radu i izvještaja o korišćenju finansijskih sredstava sa izvještajem o javnim nabavkama, kao i realizacija programa Otvoreni parlament. U okviru ovog programa, sprovodi se projekat Demokratske radionice, objavljuje se mjesečni bilten Otvoreni parlament i organizuju pośete Skupštini, izložbe i drugi slični događaji. U izvještajnom periodu, donijet je Plan obuka za godinu zajedno sa revidiranom Strategijom razvoja ljudskih resursa za period godine, kao i novi Pravilnik o organizaciji i sistematizaciji Službe Skupštine Crne Gore, što odražava kontinuitet u oblasti unapređivanja administrativnih kapaciteta i stručnog usavršavanja zaposlenih. Pomenuti period, obilježilo je i realizovanje aktivnosti na polju povećanja prostornih kapaciteta. Odsjek za informacionu tehnologiju Skupštine je, u izvještajnom periodu, uspostavio i pustio u funkciju Intranet portal Skupštine, koji se stalno unapređuje, kako u pogledu kvantiteta, tako i u pogledu kvaliteta informacija i dokumenata koji se objavljuju. Odsjek je, u saradnji sa Kancelarijom generalnog sekretara Skupštine, kao i ostalim organizacionim jedinicama Skupštine, pripremio Inicijalni projektni zadatak: Razvoj sistema podrške zakonodavnom procesu, kao i Projektni zadatak za projektovanje, razvoj i primjenu parlamentarnog informacionog i zakonodavnog sistema u Skupštini Crne Gore. Na osnovu ovih dokumenata urađen je i Projektni zadatak za ekspertsku podršku za razvoj i primjenu zakonodavnog informacionog sistema u sklopu Strateškog okvira Skupštine Crne Gore. Ovim projektnim zadatkom, iz sredstava IPA 2011, angažovani su eksperti za izradu projektnog zadatka za e-parlament, koji će tokom septembra boraviti u Skupštini Crne Gore. Detaljne informacije o zakonodavnim i nadzornim aktivnostima Skupštine i njenih radnih tijela, parlamentarnoj saradnji, javnosti rada, administrativnim kapacitetima, korišćenju finansijskih sredstava opredijeljenih Budžetom Crne Gore, kao i ostalim aktivnostima, koje su obilježile period do kraja prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u godini, nalaze se u nastavku ovog izvještaja. U prilogu su dati spisak zakona koje je Skupština donijela u ovom periodu; hronološki tabelarni pregled sprovedenih obuka i usavršavanja sa podacima o organizatorima, mjestu održavanja i broju polaznika; hronološki tabelarni pregled podataka o podnosiocima zahjeva za slobodan pristup informacijama, datumu prijema zahtjeva i davanja odgovora, broju stavki, kao i vrsti odgovora i tabelarni pregled utrošenih sredstava. U skladu sa prethodnom praksom, u pripremi ovog izvještaja učestvovali su službenici i namještenici svih organizacionih jedinica, u skladu sa svojim nadležnostima. Kao izvori su korišteni zapisnici sa śednica Skupštine i izvještaji i zapisnici sa śednica radnih tijela, mjesečni izvještaji organizacionih jedinica, izvještaji o radu radnih tijela, evidencije koje se vode pri organizacionim jedinicama i drugi izvještaji. Prezentacija podataka u formi ovog izvještaja urađena je u Kancelariji generalnog sekretara, u saradnji sa drugim organizacionim jedinicama Službe Skupštine. 4

5 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Kratak pregled aktivnosti U periodu 1. januar 31. jul godine, Skupština Crne Gore održala je 14 śednica redovnog i pet śednica vanrednog zasijedanja, na kojima je usvojeno ukupno 97 akata, od kojih su 62 zakona. Na 12. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održanoj 31. jula, Skupština je usvojila Predlog amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore i Predlog ustavnog zakona za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. U skladu sa izmjenama Poslovnika iz godine, Skupština je održala tri posebne śednice posvećene premijerskom satu i poslaničkim pitanjima i dvije posvećene premijerskom satu. Na ovim śednicama, postavljeno je 31 pitanje predśedniku Vlade, dok je članovima Vlade postavljeno 151 poslaničko pitanje, kao i 12 dopunskih. Skupština je, na sedmoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, donijela Odluku o otvaranju parlamentarne istrage i obrazovanju Anketnog odbora radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa, povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. U okviru izvršavanja povjerenog zadatka, Odbor je održao 12 śednica na kojima je, saglasno članu 13 Zakona o parlamentarnoj istrazi, 17 lica dalo izjavu. Anketni odbor je dostavio Tehnički izvještaj o radu, sa kojim se Skupština upoznala na 13. śednici prvog redovnog zasijedanja, čime je njegov rad okončan. Na sedmoj śednici, Skupština je donijela i Zaključke o izgrađivanju povjerenja u izborni proces, na osnovu kojih je formirana Radna grupa, koja će analizirati i cijeniti potrebu da, na bazi vlastitog zapažanja i preporuka OEBS ODIHR-a i Savjeta Evrope, kao i uvažavajući standarde Evropske unije u ovoj oblasti, pripremi predloge za izmjenu i dopunu seta zakona koji se odnose na izborni proces. Do kraja izvještajnog perioda, Radna grupa je održala pet śednica i uputila Javni poziv zainteresovanoj javnosti i subjektima koji se bave pitanjima izbornog procesa da pruže doprinos izgrađivanju povjerenja u izborni proces. Radna tijela su održala 190 śednica, na kojima su razmotrene 632 tačke dnevnog reda, od kojih 231 predlog zakona i amandmana. Održano je i pet kontrolnih i 12 konsultativnih saslušanja a posebna pažnja posvećena je razmatranju realizacije zaključaka koje su Skupština i radna tijela donijeli u prethodnom periodu. Odbor za rodnu ravnopravnost je organizovao drugu śednicu pod nazivom Ženski parlament, na Međunarodni dan žena, 8. marta, u cilju promovisanja ženskih ljudskih prava u Crnoj Gori, a u martu je zasijedao i prvi Crnogorski parlament preduzeća, jedan od oblika uspostavljanja čvršće saradnje i razvoja dijaloga između poslanika i privrednika. Na međunarodnom planu, Skupština je nastavila intenzivnu parlamentarnu saradnju na bilateralnom i multilateralnom nivou. Poseban značaj u tom smislu ima izbor predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića za predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a. U cilju daljeg unapređivanja efikasnosti rada Skupštine, donijeti su Plan zakonodavnog rada za godinu, Akcioni plan za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini i Kalendar aktivnosti Skupštine za period od 1. januara do 31. jula godine, kao i godišnji planovi rada radnih tijela Skupštine, Prvi izvještaj o sprovođenju Plana zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore, za period do 30. juna i Prvi izvještaj o sprovođenju Akcionog plana za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore, za period do 30. juna, Kolegijum predśednika Skupštine donio je na sastanku, održanom 30. jula. Donijet je i novi Plan obuka za godinu sa revidiranom Strategijom razvoja ljudskih resursa za period godine. Takođe, novim Pravilnikom o organizaciji i sistematizaciji Službe Skupštine Crne Gore, od 31. jula ove godine, predviđena je reorganizacija određenih organizacionih jedinica. U okviru projekta Demokatske radionice, pored dosadašnjih radionica na temu Demokratije i parlamenta, u junu je počela i realizacija radionica na temu Evropske unije. Od maja je u funkciji i inovirana internet prezentacija Skupštine, sadržinski znatno obogaćena, koju je u potpunosti, sopstvenim kadrovskim, tehničkim i finansijskim kapacitetima, realizovala Služba Skupštine. 5

6 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine II OSNOVNE INFORMACIJE 2.1 SPISAK POSLANICA I POSLANIKA, SA IZMJENOM U SASTAVU KOALICIJA EVROPSKA CRNA GORA MILO ĐUKANOVIĆ 1. Draginja Vuksanović 2. Džavid Šabović 3. Luiđ Ljubo Škrelja 4. Željko Šturanović 5. Ranko Krivokapić 6. Milorad Vuletić 7. Husnija Šabović 8. Mevludin Nuhodžić 9. mr Milutin Simović 10. Rifat Rastoder 11. Andrija Popović 12. dr Zoran Vukčević 13. Željko Aprcović 14. Obrad Mišo Stanišić 15. Zorica Kovačević 16. Izet Bralić 17. dr Halil Duković 18. Zoran Jelić 19. Marta Šćepanović 20. Borislav Banović 21. Tarzan Milošević 22. mr Branka Tanasijević 23. dr Predrag Sekulić 24. Rešid Adrović 25. Radovan Obradović 26. dr Zoran Srzentić 27. dr Filip Vuković 28. Radivoje Lala Nikčević 29. Mićo Orlandić 30. Nada Drobnjak 31. doc. dr Miodrag Vuković 32. Šefkija Murić 33. doc. dr Srđa Popović 34. Slobodan Krušo Radović 35. Damir Šehović 36. Saša Pešić 37. Žana Filipović 38. Jovan Martinović 39. Branko Čavor DEMOKRATSKI FRONT MIODRAG LEKIĆ 1. dr Miodrag Lekić 2. Ljiljana Đurašković 3. doc. dr Branka Bošnjak 4. Milan Knežević 5. Janko Vučinić 6. Andrija Mandić 7. Nebojša Medojević 8. Predrag Bulatović 9. Goran Danilović 10. prof. dr Branko Radulović 11. dr Strahinja Bulajić 12. Slaven Radunović 13. Koča Pavlović 14. Vladislav Bojović 15. Emilo Labudović 16. dr Radovan Asanović 17. dr Novica Stanić 18. Veljko Vasiljević 19. Milutin Đukanović 20. prof. dr Jelisava Kalezić SNP SOCIJALISTIČKA NARODNA PARTIJA CRNE GORE I RIJEČ I DJELO 1. Srđan Milić 2. Neven Gošović 3. Snežana Jonica 4. dr Milorad Bakić 5. mr Aleksandar Damjanović 6. Zdenka Popović Grafički prikaz broja poslanica i poslanika na 31. jul godine 68 (84%) 13 (16%) 6 Broj poslanica Broj poslanika

7 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 7. Vasilije Lalošević 8. Velizar Kaluđerović 9. Obrad Gojković POZITIVNA CRNA GORA DARKO PAJOVIĆ 1. Darko Pajović 2. Azra Jasavić 3. Mladen Bojanić 4. Srđan Perić 5. mr Dritan Abazović 6. Ana Ponoš, do 28. maja godine (ostavka) Goran Tuponja, od 29. maja godine 7. Zoran Miljanić BOŠNJAČKA STRANKA RAFET HUSOVIĆ 1. Almer Kalač 2. Suljo Mustafić 3. Kemal Zoronjić HRVATSKA GRAĐANSKA INICIJATIVA (HGI) ODLUČNO 1. Ljerka Dragičević ALBANSKA KOALICIJA: DEMOKRATSKI SAVEZ U CRNOJ GORI DEMOKRATSKA PARTIJA I ALBANSKA ALTERNATIVA KOALICIONI SHQIPTAR: LIDHJA DEMOKRATIKE NË MAL TË ZI, PARTIA DEMOKRATIKE DHE ALTERNATIVA SHQIPTARE 1. Fatmir Gjeka FORCA ZA JEDINSTVO FORCA PËR BASHKIM GENCI NIMANBEGU VASEL SINISHTAJ ZANA SARVAN 1. Genci Nimanbegu Tabele br. 1 i 2 Starosna i obrazovna struktura poslanica i poslanika na dan 31. jul godine Godine starosti Broj Školska sprema Broj Ukupno 81 Doktor 10 Magistar 5 Visoka 62 Viša 3 Srednja 1 Ukupno 81 7

8 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine 2.2 KLUBOVI POSLANIKA Konstituisanjem 25. saziva Skupštine Crne Gore, formirani su sljedeći klubovi poslanika: Klub poslanika Demokratske partije socijalista Klub poslanika Demokratskog fronta Klub poslanika Socijalističke narodne partije Klub poslanika Socijaldemokratske partije Klub poslanika Pozitivne Crne Gore Klub poslanika Albanskih partija (FORCA, DP), HGI i LPCG Klub poslanika Bošnjačke stranke 30 članova; 20 članova; devet članova; osam članova; sedam članova; četiri člana i tri člana. Raspored mjesta u Velikoj sali Skupštine 2.3 PREDŚEDNIK, POTPREDŚEDNICI, GENERALNI SEKRETAR I ZAMJENIK GENERALNOG SEKRETARA SKUPŠTINE CRNE GORE Na prvoj śednici drugog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja Skupštine Crne Gore 25. saziva, 6. novembra godine, za predśednika Skupštine Crne Gore 25. saziva izabran je Ranko Krivokapić. Na istoj śednici, za potpredśednike Skupštine izabrani su Željko Šturanović, Suljo Mustafić i, kao kandidat parlamentarne manjine, prof. dr Branko Radulović. Na osmoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja Skupštine Crne Gore 25. saziva, 9. jula godine, za generalnog sekretara Skupštine Crne Gore ponovo je imenovan mr Damir Davidović. 8

9 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore RANKO KRIVOKAPIĆ, PREDŚEDNIK Rođen 17. avgusta godine u Kotoru. Diplomirani pravnik, položio usmeni magistarskki ispit na Pravnom fakultetu u Beogradu oblast međunarodni odnosi. RADNI ANGAŽMAN Predśednik Skupštine Crne Gore od jula godine, tokom trajanja 22, 23, 24. i 25. saziva; Nakon referenduma o državno-pravnom statusu, oktobra godine, izabran za predśednika Ustavotvorne Skupštine Republike Crne Gore i predśednika Ustavnog odbora Ustavotvorne Skupštine Republike Crne Gore, do proglašenja Ustava Crne Gore godine; Biran za poslanika u devet saziva. Prvi put godine u Skupštini Crne Gore, u Skupštini SRJ od do godine i Skupštini Državne zajednice SCG od do godine; Deset godina je šef crnogorske delegacije u Parlamentarnoj skupštini OEBS-a. Na njenom XXII Godišnjem zasijedanju, održanom u Istanbulu, izabran je za 12. predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a. Bio je član crnogorske delegacije u Parlamentarnoj skupštini Savjeta Evrope kao i parlamentarne delegacije pri Parlamentarnoj skupštini NATO-a. Pokretač regionalne inicijative Cetinjski parlamentarni forum koja od godine tradicionalno okuplja poslanike iz regiona sa ciljem aktivne razmjene konstruktivnih iskustava iz različitih oblasti političkog angažovanja. POLITIČKI ANGAŽMAN Politički angažman započeo krajem osamdesetih. Bio član predśedništva Reformskih snaga za Crnu Goru godine i Demokratskog foruma. Bio je antiratni aktivista za vrijeme 90-tih, član predśedništva Reformskih snaga za Crnu Goru godine i jedan od osnivača Demokratskog foruma. Predśednik Socijaldemokratske partije (SDP) od godine; Član Predśedništva Partije evropskih socijalista PES; Jedan od osnivača Socijaldemokratske partije (1990.), koja je punopravni član Socijalističke Internacionale (SI) od godine i članica Partije evropskih socijalista od godine. STRANI JEZICI: Govori engleski jezik. 9

10 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine ŽELJKO ŠTURANOVIĆ, POTPREDŚEDNIK Rođen 31. januara godine u Nikšiću. Završio je Pravni fakultet u Podgorici godine, kao student generacije. RADNI ANGAŽMAN Potpredśednik Skupštine Crne Gore u 24. i 25. sazivu; novembra godine izabran je za predśednika Vlade Republike Crne Gore. Tu funkciju je obavljao do 29. februara godine; Od 2. jula do 10. novembra godine bio je u dva mandata ministar pravde u Vladi Republike Crne Gore; Nakon završetka studija radio je u Željezari Nikšić. POLITIČKI ANGAŽMAN Od godine bio je u dva mandata poslanik u Vijeću građana Skupštine SRJ, gdje je u drugom mandatu bio šef poslaničke grupe DPS Crne Gore; Od godine bio je član najviših organa Demokratske partije socijalista; Na V i VI Kongresu DPS Crne Gore održanom 19. maja godine, odnosno 21. maja godine izabran je za potpredśednika Demokratske partije socijalista Crne Gore. BRAČNO STANJE: Oženjen, otac dvoje đece. 10

11 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore SULJO MUSTAFIĆ, POTPREDŚEDNIK Rođen 8. oktobra godine u Baru. Diplomirao na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu - Odsjek za južnoslovenske književnosti i srpskohrvatski jezik, godine. Završio jednogodišnju specijalizaciju u Media Planu - Visokoj školi novinarstva koju finansira francuska Vlada - oblast televizije, radija i štampanih medija, Sarajevo, BiH, godine. RADNI ANGAŽMAN Potpredsjednik Skupštine Crne Gore 25. saziva; Poslanik Skupštine Crne Gore 24. saziva ( ) i 25. saziva (od 2012.); Predśednik Kluba poslanika Bošnjačke stranke u 24. sazivu Skupštine; Član Odbora za međunarodne odnose i evropske integracije i Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje (POSP) u 24. sazivu; Član Ustavnog odbora, Odbora za međunarodne odnose i iseljenike, Odbora za bezbjednost i odbranu i POSP u 25. sazivu; Radio kao novinar u Radio Baru i bio dopisnik više dnevnih listova i brojnih časopisa, u periodu od do 2007; Bio glavni i odgovorni urednik Radio Bara u periodu od do godine; Predavač na Medresi u Podgorici, na predmetu Maternji jezik i književnost od godine. POLITIČKI ANGAŽMAN Član Bošnjačke stranke od avgusta godine; Šef medijskog tima i portparol Bošnjačke stranke od do godine; Član Predśedništva Bošnjačke stranke od godine; Šef Kluba poslanika Bošnjačke stranke u 24. sazivu Parlamenta ( ). STRANI JEZICI: Služi se engleskim jezikom. BRAČNO STANJE: Oženjen, otac jednog đeteta. 11

12 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine PROF. DR BRANKO RADULOVIĆ, POTPREDŚEDNIK Rođen 10. jula godine u Podgorici. Diplomirao na Tehnološko-metalurškom fakultetu u Skoplju 1975, magistrirao na Fakultetu za materijale i metalurgiju u Ljubljani i doktorirao na Tehnološko-matalurškom fakultetu u Beogradu RADNI ANGAŽMAN Potpredśednik Skupštine Crne Gore 25. saziva Poslanik Pokreta za promjene od godine, tokom trajanja 23 i 24. saziva, kao i 25. saziva u redovima koalicije Demokratski front; Od godine radio na Metalurško-tehnološkom fakultetu u Podgorici, gdje je biran za docenta, vanrednog i redovnog profesora na predmetima Termička obrada, Specijalni metalni materijali, Inžinjerstvo površina i Fazne transformacije. Obavljao je funkcije šefa Katedre za fizičku metalurgiju, rukovodioca postdiplomskih studija i potpredśednika Senata Univerziteta Crne Gore; Od do godine radio je na Institutu za tehnička istraživanja u Podgorici, gdje je obavljao funkciju šefa Zavoda za HTM; Od do godine radio je u MZT - Skopje, obavljajući niz rukovodećih funkcija. U periodu kada je bio direktor fabrike, ona je proglašena za najbolju privrednu organizaciju u SFRJ, a godine je dobila nagradu AVNOJ-a. NAUČNI ANGAŽMAN Autor je i koautor više od 200 naučnih radova, koji su prezentirani na prestižnim simpozijumima i kongresima i publikovani u vodećim svjetskim naučnim časopisima sa SCI liste, poput Materials Science and Technology, Jurnal of Engineering and Performance, ISIJ International, Materiali in Tehnologije itd; Učestvovao je i bio rukovodilac više od 30 naučno-istraživačkih i razvojnih projekata. Autor je i koautor pet univerzitetskih udžbenika i nosilac tri patenta. Bio je mentor više desetina uspješno odbranjenih diplomskih, magistarskih i doktorskih teza; Boravio je na specijalizacijama u Japanu, Engleskoj, Njemačkoj, Rusiji, Italiji, Češkoj itd; Internacionalni bibliografski centar u Kembridžu mu je godine dodijelio nagradu za izuzetne rezultate u oblasti tehničkih nauka i svrstao ga u vodeće naučnike u svijetu. POLITIČKI ANGAŽMAN Od godine aktivno je pripadao antiratnom, antirežimskom i prodemokratskom bloku, pišući brojne tekstove, peticije i učestvujući na mnogim skupovima; Bio je visoki funkcioner LSCG; Jedan je od osnivača Grupe za promjene i potpredśednik Pokreta za promjene; Bio je poslanik u 23. i 24. sazivu Skupštine Crne Gore, zamjenik predśednika Odbora za evropske integracije i spoljnu politiku, član Nacionalnog savjeta za evropske integracije, kao i član Odbora za međunarodne odnose i evropske integracije i Komisije za praćenje i kontrolu postupka privatizacije i predśednik Kluba poslanika Pokreta za promjene u 24. sazivu; BRAČNO STANJE: Oženjen, otac dvoje đece. 12

13 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore DAMIR DAVIDOVIĆ, GENERALNI SEKRETAR Rođen 17. novembra godine u Kotoru. Diplomu menadžera internacionalnog biznisa stekao je godine na Fakultetu za internacionalni menadžment Evropskog univerziteta za internacionalni menadžment i biznis u Beogradu. Zvanje magistra evropskih studija stekao je u Centru za evropske integracione studije Univerziteta u Bonu, SR Njemačka. RADNI ANGAŽMAN Generalni sekretar Skupštine Crne Gore od jula godine; Jun 2006 jul godine - šef Kabineta gradonačelnika Glavnog grada Podgorice; Oktobar 2003 jun godine - savjetnik za spoljnu politiku predśednika Skupštine Crne Gore; godine - viši savjetnik za odnose sa Evropskom unijom, Ministarstvo inostranih poslova Crne Gore; Septembar 2001 decembar godine - pripravnik u Odjeljenju za saradnju sa EU, Sektor za multilateralu, Ministarstvo inostranih poslova Crne Gore. SPECIJALIZACIJE I KURSEVI Novembar godine European Union Visitors Programme, Brisel i Strazbur; Septembar godine Internšip u Saveznom parlamentu SR Njemačke; Decembar godine Studijska pośeta Evropskom sudu pravde u Luksemburgu; Novembar godine Studijska pośeta Evropskoj komisiji u Briselu; Oktobar godine Studijska pośeta Saveznom parlamentu SR Njemačke; jun godine Polaznik programa EU -Trainer Programme - Instituta za evropsku politiku iz Berlina; Jul i avgust godine Ljetnja škola ekonomske politike G 17+, Beograd. BRAČNO STANJE: Oženjen, otac dvoje đece. STRANI JEZICI: Engleski jezik tečno govori, čita i piše. 13

14 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine SLOBODAN DRAGOVIĆ, ZAMJENIK GENERALNOG SEKRETARA Rođen je 15. januara godine u Bijelom Polju. Završio je Pravni fakultet godine u Sarajevu, a pravosudni ispit položio godine u Titogradu. RADNI ANGAŽMAN Od godine zamjenik generalnog sekretara Skupštine Crne Gore; Radio je u Službi Skupštine Republike Crne Gore od juna godine, na radnim mjestima: savjetnika i višeg savjetnika za politički sistem, savjetnika sekretara Skupštine, sekretara Komisije za ustavna pitanja; Od do godine obavljao dužnost pomoćnika generalnog sekretara Skupštine; Pored profesionalne funkcije, od godine je član Komisije za utvrđivanje konflikta interesa i zamjenika predśednika Državne izborne komisije. BRAČNO STANJE: Oženjen, otac troje đece. 14

15 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 2.4 RADNA TIJELA SKUPŠTINE Skupština Crne Gore donijela je Odluku o izboru predśednika i članova Administrativnog odbora Skupštine Crne Gore 25. saziva 7. novembra 2012, dok je Odluku o izboru predśednika i članova stalnih odbora Skupštine Crne Gore 25. saziva i Odluku o izboru predśednika i članova Komisije za praćenje i kontrolu postupka privatizacije donijela 20. decembra godine. Tabela br. 3 Radna tijela Skupštine Crne Gore 25. saziva sa podacima o predśednicima/cama i broju članova/ica Radna tijela Predśednik/ca Broj članova/ica Ustavni odbor Ranko Krivokapić 13 Zakonodavni odbor Džavid Šabović 13 Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu Rifat Rastoder 13 Odbor za bezbjednost i odbranu Mevludin Nuhodžić 13 Odbor za međunarodne odnose i iseljenike doc. dr Miodrag Vuković 13 Odbor za evropske integracije Slaven Radunović 13 Odbor za ekonomiju, finansije i budžet mr Aleksandar Damjanović 13 Odbor za ljudska prava i slobode dr Halil Duković 11 Odbor za rodnu ravnopravnost Nada Drobnjak 11 Odbor za turizam, poljoprivredu, ekologiju i dr Predrag Sekulić 13 prostorno planiranje Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport mr Branka Tanasijević 11 Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje Zoran Jelić 11 Odbor za antikorupciju Predrag Bulatović 13 Administrativni odbor Radivoje Lala Nikčević 13 Komisija za praćenje i kontrolu postupka privatizacije Janko Vučinić 8 Śednica Zakonodavnog odbora 15

16 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine III ZAKONODAVNA I NADZORNA AKTIVNOST Skupština Crne Gore je, u periodu od početka godine do kraja prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održala 14 śednica redovnog i pet śednica vanrednog zasijedanja, na kojima je usvojeno ukupno 97 akata, od kojih su 62 zakona, uključujući 34 zakona o izmjenama i dopunama zakona; 28 odluka; šest zaključaka, kao i jedno mišljenje. U istom vremenskom periodu, radna tijela Skupštine održala su 190 śednica, na kojima su razmotrila 632 tačke dnevnog reda, od kojih je 231 predlog zakona i amandmana. Na 12. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održanoj 31. jula, Skupština je donijela Amandmane I do XVI na Ustav Crne Gore i Ustavni zakon za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. Amandmani I do XVI na Ustav Crne Gore Skupština Crne Gore je, na 12. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održanoj 31. jula godine, usvojila Predlog amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore i Predlog ustavnog zakona za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. Amandmanima I do XVI na Ustav Crne Gore se, između ostalog, mijenja nadležnost Skupštine u postupku izbora i razrješenja predśednika Vrhovnog suda i predśednika Ustavnog suda, čime se obezbjeđuje depolitizacija izbora nosilaca sudskih i ustavnosudskih funkcija. Uređeno je i pitanje većine potrebne za izbor i razrješenje sudija Ustavnog suda i četiri člana Sudskog savjeta iz reda uglednih pravnika, kao i pitanje većine potrebne za izbor i razrješenje vrhovnog državnog tužioca. Skupština bira i razrješava sudije Ustavnog suda, vrhovnog državnog tužioca i četiri člana Sudskog savjeta iz reda uglednih pravnika u prvom glasanju dvotrećinskom većinom i u drugom glasanju tropetinskom većinom svih poslanika, najranije nakon jednog mjeseca. U prvom glasanju, Skupština bira vrhovnog državnog tužioca na predlog Tužilačkog savjeta. Ako predloženi kandidat ne dobije potrebnu većinu, Skupština u drugom glasanju bira vrhovnog državnog tužioca iz reda svih kandidata koji ispunjavaju zakonske uslove. Nadležnost Vrhovnog suda proširena je tako da, pored obezbjeđivanja jedinstvene primjene zakona, obuhvata i druge poslove propisane zakonom. Predśednika Vrhovnog suda, na predlog Opšte śednice Vrhovnog suda, bira i razrješava Sudski savjet dvotrećinskom većinom i mandat mu traje pet godina. Isto lice može biti birano za predśednika Vrhovnog suda najviše dva puta. Amandmanima je propisano i da Sudski savjet ima predśednika i devet članova. Članovi Sudskog savjeta su: predśednik Vrhovnog suda, četiri sudije koje bira i razrješava Konferencija sudova, četiri ugledna pravnika, koje bira i razrješava Skupština i ministar nadležan za poslove pravosuđa. Predśednika Sudskog savjeta bira Sudski savjet iz reda svojih članova, koji nijesu nosioci sudijske funkcije, dvotrećinskom većinom članova Sudskog savjeta. Za predśednika Sudskog savjeta ne može biti biran ministar nadležan za poslove pravosuđa. Glas predśednika Sudskog savjeta odlučujući je u slučaju jednakog broja glasova. Sudski savjet dostavlja Skupštini godišnji izvještaj o radu Sudskog savjeta i ukupnom stanju u sudstvu. Takođe, nadležnost Sudskog savjeta je proširena. Sudski savjet bira i razrješava predśednika Vrhovnog suda i bira i razrješava predśednika Sudskog savjeta. Sudski savjet utvrđuje broj sudija i sudija-porotnika u sudu. Poslove Državnog tužilaštva vrše rukovodioci državnih tužilaštava i državni tužioci. Vrhovnog državnog tužioca imenuje i razrješava Skupština Crne Gore, nakon saslušanja u nadležnom radnom tijelu Skupštine, na predlog Tužilačkog savjeta. Vrhovni državni tužilac imenuje se na vrijeme od pet godina. Funkcija državnog tužioca je stalna. Izuzetno, lice koje se prvi put bira za državnog tužioca, bira se na vrijeme od četiri godine. 16

17 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Tužilački savjet obezbjeđuje samostalnost državnog tužilaštva. Vrhovni državni tužilac predśedava Tužilačkim savjetom, osim u disciplinskom postupku. Tužilački savjet dostavlja Skupštini godišnji izvještaj o radu Državnog tužilaštva. Sastav, izbor, mandat, organizacija i način rada Tužilačkog savjeta, uređuju se zakonom. Amandmanima je propisano i da predśednik i članovi Senata Državne revizorske institucije uživaju funkcionalni imunitet i ne mogu biti pozvani na odgovornost za mišljenje dato ili odluku donijetu u vršenju svoje funkcije, osim ako se radi o krivičnom djelu. Ustavni sud ima sedam sudija. Mandat sudije Ustavnog suda traje 12 godina. Sudije Ustavnog suda bira i razrješava Skupština, nakon saslušanja u Ustavnom odboru, i to: dvoje sudija na predlog Predśednika Crne Gore i pet sudija na predlog nadležnog radnog tijela Skupštine, po raspisanom javnom pozivu, koji će predlagači sprovesti. Predśednika Ustavnog suda biraju sudije Ustavnog suda iz svog sastava, na vrijeme od tri godine. Sudija Ustavnog suda bira se iz reda istaknutih pravnika sa najmanje 40 godina života i 15 godina radnog iskustva u pravnoj struci. Isto lice može biti birano samo jednom za predśednika Ustavnog suda i sudiju Ustavnog suda. Radi efikasijeg rješavanja po ustavnim žalbama, Ustavni sud o ustavnoj žalbi odlučuje u vijeću sastavljenom od trojice sudija. Odluka mora biti jednoglasna. U protivnom, o istoj žalbi odlučuje Ustavni sud u punom sastavu. Ustavnim zakonom za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore propisano je da će se Zakon o Sudskom savjetu, Zakon o sudovima, Zakon o Državnom tužilaštvu i Zakon o Ustavnom sudu uskladiti sa Amandmanima na Ustav Crne Gore u roku od 45 dana od stupanja na snagu ovog zakona. Takođe, propisani su i rokovi u kojima treba raspisati javne pozive za izbor svih članova Sudskog savjeta, izbor Vrhovnog državnog tužioca i izbor svih sudija Ustavnog suda. Zakon sadrži i rok u kome treba izvršiti izbor predśednika Vrhovnog suda. Ustavni zakon sadrži odredbu kojom je propisano da će se ostali zakoni i drugi propisi uskladiti sa Amandmanima na Ustav Crne Gore u roku od 90 dana od stupanja na snagu ovog zakona a propisi za izvršavanje zakona u rokovima utvrđenim tim zakonima. Takođe, Ustavni zakon sadrži odredbu kojom je propisano da će se u zakonima koji se usklađuju sa Amandmanima propisati odredba o srazmjernoj zastupljenosti pripadnika manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u sudovima, Državnom tužilaštvu i Ustavnom sudu, u skladu sa zakonom. Tokom proljećnjeg zasijedanja, održano je pet posebnih śednica Skupštine, na kojima je postavljeno 31 pitanje predśedniku Vlade, dok je članovima Vlade postavljeno 151 poslaničko pitanje, kao i 12 dopunskih. Takođe, sprovedena je parlamentarna istraga radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa śednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. Osim toga, Skupština Crne Gore se, na trećoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, 28. maja, upoznala sa Tehničkim izvještajem o radu Anketnog odbora za prikupljanje informacija i činjenica o korupciji u privatizaciji Telekoma Crne Gore, koji sadrži podatke o broju održanih śednica, dnevnom redu śednica, informaciju o licima koja su dala izjave i subjektima koji su dostavili dokumentaciju, kao i spisak dokumentacije koja je razmatrana. Pored navedenog, održano je pet kontrolnih i 12 konsultativnih saslušanja, a posebna pažnja posvećena je razmatranju realizacije zaključaka koje su prethodno usvojili radna tijela i Skupština. U martu godine, Kolegijum predśednika Skupštine donio je Plan zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore za godinu, Akcioni plan za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini i Kalendar aktivnosti Skupštine za period od 1. januara do 31. jula godine. 17

18 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Nadalje, godišnje planove rada za godinu usvojila su sva radna tijela Skupštine, izuzev Odbora za međunarodne odnose i iseljenike, kao i Ustavnog i Zakonodavnog odbora, imajući u vidu specifične nadležnosti ta dva odbora. Takođe, Odbor za bezbjednost i odbranu, u skladu sa članom 12 stav 1 i 2 Zakona o parlamentarnom nadzoru u oblasti bezbjednosti i odbrane, donio je Plan parlamentarnog nadzora za godinu. U izvještajnom periodu, Skupština Crne Gore je uputila zahtjev za pružanje stručne podrške TAIEX-a za utvrđivanje procedura za djelovanje Odbora za ljudska prava i slobode, u dijelu nadležnosti razmatranja i zauzimanja stavova po predstavkama građana i pravnih lica, koje se odnose na ostvarivanje prava građana, i procedura za djelovanje Odbora za antikorupciju, u dijelu nadležnosti razmatranja predstavki i upućivanja nadležnim organima, u skladu sa djelokrugom Odbora. Realizacija tehničke pomoći TAIEX-a očekuje se na jesen godine. U nastavku su detaljnije informacije o radu na śednicama Skupštine i radnih tijela. 3.1 ŚEDNICE SKUPŠTINE U izvještajnom periodu, odnosno u periodu od 1. januara godine do 31. jula godine, održano je 14 śednica prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja i pet śednica vanrednog zasijedanja Skupštine Crne Gore 25. saziva. Skupština je ukupno donijela 97 akata: 62 zakona; 12 odluka, od kojih je sedam donijeto povodom razmatranja finansijskih planova šest nezavisnih regulatornih tijela i povodom davanja saglasnosti na Statut Agencije za nadzor osiguranja; 16 odluka o izborima i imenovanjima; šest zaključaka i jedno mišljenje. Na 12. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, Skupština je usvojila Predlog amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. Tabela br. 4 Ukupan broj donijetih akata u periodu od 1. januara do 31. jula godine sa uporednim podacima za period od 1. januara do 31. jula godine JAN JUL JAN JUL Broj donijetih zakona Broj donijetih odluka Broj donijetih zaključaka 12 6 Broj donijetih drugih akata UKUPAN BROJ DONIJETIH AKATA Obuhvata ukupan broj zakona i zakona o izmjenama i dopunama zakona. 2 Prikazane odluke obuhvataju i odluke o izboru i imenovanju. 3 Skupština je dala mišljenje povodom predloga za imenovanje direktora Uprave policije. 18

19 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Tabela br. 5 Statistički podaci o śednicama Skupštine za period od 1. januara do 31. jula godine sa uporednim podacima za period od 1. januara do 31. jula godine REDOVNA ZASIJEDANJA JAN - JUL JAN - JUL VANREDNA ZASIJEDANJA JAN - JUL JAN - JUL Broj održanih śednica Trajanje u danima Trajanje u satima 145 sati i 15 minuta 155 sati i 19 minuta 40 sati i 50 minuta 8 sati i 50 minuta Broj razmatranih tačaka dnevnog reda Broj donijetih zakona Broj predloga zakona koji nijesu usvojeni 61 zakon, od čega su 23 zakona o izmjenama i dopunama zakona 55 zakona, od čega je 27 zakona o izmjenama i dopunama zakona 12 zakona, od čega je 7 zakona o izmjenama i dopunama zakona 7 zakona o izmjenama i dopunama zakona Broj donijetih odluka Broj donijetih odluka o izborima i imenovanjima Broj donijetih deklaracija Broj donijetih zaključaka Broj razmatranih interpelacija Broj poslaničkih pitanja Broj predloga za glasanje o nepovjerenju Vladi Broj razmatranih izvještaja pojedinih organa PREDLOŽENI AKTI 21 pitanje predśedniku Vlade, 208 poslaničkih pitanja i 20 dopunskih pitanja 31 pitanje predśedniku Vlade, 151 poslaničko pitanje i 12 dopunskih pitanja U periodu od 1. januara do 31. jula godine, poslanici su podnijeli: 43 predloga zakona, od čega je 35 predloga zakona o izmjenama i dopunama zakona; pet predloga odluka; dva predloga deklaracije; dva predloga rezolucije i predlog zaključaka. 4 Skupštini su na uvid dostavljena tri izvještaja, i to: Finansijski izvještaj Centralne Banke Crne Gore za godinu sa mišljenjem nezavisnog spoljnjeg revizora, Izvještaj o stabilnosti finansijskog sistema i o stabilnosti cijena za godinu i Izvještaj o radu Komisije za koncesije za godinu. 5 Dva izvještaja nijesu dobila potrebnu većinu. 19

20 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine U istom periodu, Vlada je podnijela: 66 predloga zakona, od čega je 30 predloga zakona o izmjenama i dopunama zakona; dva predloga odluka i jedan izvještaj. Građani su, preko ovlašćenog poslanika, podnijeli Predlog zakona o dopuni Zakona o porezu na dodatu vrijednost. U periodu od 1. januara do 31. jula godine, šest predloga akata koji su podnijeti tokom godine, povučeni su iz procedure: dva predloga zakona, predlog odluke, dva predloga rezolucije i predlog deklaracije USVOJENI AKTI U periodu od 1. januara do 31. jula godine, na predlog poslanika, donijeti su: sedam zakona 6, od čega je pet zakona o izmjenama i dopunama zakona; Zaključci o izgrađivanju povjerenja u izborni proces; Odluka o otvaranju parlamentarne istrage i obrazovanju Anketnog odbora radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista i Odluka o obrazovanju Anketnog odbora radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. U istom periodu, na predlog Vlade, donijeto je 55 zakona, od čega je 29 zakona o izmjenama i dopunama zakona. Povodom usvajanja Predloga amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore i Predloga ustavnog zakona za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore, Skupština je, na 12. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, donijela Odluku o proglašenju Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore i Odluku o proglašenju Ustavnog zakona za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. U periodu od 1. januara do 31. jula godine, pet zakona donešeno je po skraćenom postupku BROJ RAZMOTRENIH I PRIHVAĆENIH AMANDMANA NA PREDLOGE AKATA U periodu od 1. januara do 31. jula godine, od ukupno razmotrenih 638 amandmana na predloge akata, na śednicama Skupštine, prihvaćena su 352 amandmana. Radna tijela podnijela su 184 amandmana (Zakonodavni odbor 170 amandmana, od kojih je 169 sastavni dio predloga akata; Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu jedan amandman, koji je sastavni dio predloga zakona; Odbor za ekonomiju, finansije i budžet tri amandmana, koji su sastavni dio predloga zakona; Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport pet amandmana, koji su sastavni dio predloga zakona i Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje pet amandmana, koji su sastavni dio predloga zakona). Poslanici su podnijeli 446 amandmana na predloge akata, od kojih su 163 prihvaćena, 204 nijesu prihvaćena, a od 79 su odustali. Vlada je podnijela osam amandmana, od kojih su šest sastavni dio predloga zakona, a dva nijesu prihvaćena. 6 Na 12. śednci prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, donesen je Ustavni zakon za sprovođenje Amandmana I do XVI na Ustav Crne Gore. 20

21 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Grafički prikaz prihvaćenih amandmana na predloge akata Zakonodavni odbor Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu Odbor za ekonomiju, finansije i budžet Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje Poslanici pojedinačno ili grupa poslanika Vlada PARLAMENTARNA ISTRAGA Na sedmoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održanoj 31. maja, na predlog 27 poslanika, usvojen je Predlog odluke o otvaranju parlamentarne istrage i obrazovanju Anketnog odbora radi prikupljanja informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. Ovom Odlukom Skupština Crne Gore je pokrenula parlamentarnu istragu i formirala Anketni odbor 7 sa ciljem prikupljanja informacija i utvrđivanja činjenica povodom događaja koji se odnose na rad državnih organa a na osnovu indicija da su članovi organa Demokratske partije socijalista, na śednicama svojih organa, planirali, osmišljavali i dogovarali aktivnosti u izbornim procesima, zbog sumnje da su zloupotrebljavali državne institucije, organe uprave, agencije, javna preduzeća, budžet i javne fondove, IPA fondove i sredstva EIB. Zadatak Odbora je bio da prikupi informacije, uzme izjave i prikupi sva relevantna dokumenta od strane državnih organa, odgovornih funkcionera Demokratske partije socijalista, na osnovu kojih se može utvrditi činjenično stanje o predmetu parlamentarne istrage. Anketni odbor je održao 12 śednica, na kojima je, saglasno članu 13 Zakona o parlamentarnoj istrazi, 17 lica dalo izjavu i dostavio Skupštini Tehnički izvještaj o radu. Skupština Crne Gore se, na 13. śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, održanoj 31. jula, upoznala sa Tehničkim izvještajem o radu Anketnog odbora za prikupljanje informacija i činjenica o događajima koji se odnose na rad državnih organa, povodom objavljivanja audio snimaka i transkripta sa sjednica organa i tijela Demokratske partije socijalista. 7 Odbor je činilo 12 poslanika 25. saziva Skupštine Crne Gore i to: šest poslanika iz parlamentarne većine (tri iz Demokratske partije socijalista, jedan iz Socijaldemokratske partije, jedan iz Bošnjačke stranke i jedan iz Kluba Albanskih partija HGI LP) i šest poslanika iz parlamentarne opozicije (tri iz Demokratskog fronta, dva iz Socijalističke narodne partije i jedan iz Pozitivne Crne Gore). Predśednik Anketnog odbora bio je poslanik Demokratskog fronta a zamjenik predśednika poslanik Demokratske partije socijalista. 21

22 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Pored navedenog, Skupština Crne Gore se, na trećoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, 28. maja, upoznala sa Tehničkim izvještajem o radu Anketnog odbora za prikupljanje informacija i činjenica o korupciji u privatizaciji Telekoma Crne Gore, koji sadrži podatke o broju održanih śednica, dnevnom redu śednica, informaciju o licima koja su dala izjave i subjektima koji su dostavili dokumentaciju, kao i spisak dokumentacije koja je razmatrana PREMIJERSKI SAT I POSLANIČKA PITANJA Tokom prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u godini, održano je pet posebnih śednica Skupštine, i to dvije posebne śednice posvećene premijerskom satu i tri posvećene premijerskom satu i poslaničkim pitanjima. Predśedniku Vlade Crne Gore postavljeno je 31 pitanje, i to: Klub poslanika Demokratske partije socijalista Klub poslanika Demokratskog fronta Klub poslanika Socijalističke narodne partije Klub poslanika Socijaldemokratske partije Klub poslanika Pozitivne Crne Gore Klub poslanika Bošnjačke stranke Klub poslanika Albanskih partija (FORCA, DP), HGI i LPCG pet pitanja; jedno pitanje; pet pitanja; pet pitanja; pet pitanja; pet pitanja i pet pitanja. Članovima Vlade postavljeno je 151 poslaničko pitanje, kao i 12 dopunskih pitanja: Klub poslanika Demokratske partije socijalista Klub poslanika Demokratskog fronta Klub poslanika Socijalističke narodne partije Klub poslanika Socijaldemokratske partije Klub poslanika Pozitivne Crne Gore Klub poslanika Bošnjačke stranke Klub poslanika Albanskih partija (FORCA, DP), HGI i LPCG 11 pitanja i jedno dopunsko pitanje; 24 pitanja i četiri dopunska pitanja; 52 pitanja i jedno dopunsko pitanje; 15 pitanja; 32 pitanja i dva dopunska pitanja; tri pitanja i 14 pitanja i četiri dopunska pitanja. Grafički prikaz ukupnog broja postavljenih poslaničkih pitanja i dopunskih pitanja tokom prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja Klub poslanika DPS Klub poslanika DF Klub poslanika SNP Klub poslanika SDP Klub poslanika PCG Klub poslanika BS Klub poslanika Albanskih partija (FORCA, DP), HGI i LPCG 22

23 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Jedanaesta posebna śednica prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u godini, posvećena premijerskom satu i poslaničkim pitanjima PLAN ZAKONODAVNOG RADA, AKCIONI PLAN ZA JAČANJE ZAKONODAVNE I KONTROLNE ULOGE I KALENDAR AKTIVNOSTI SKUPŠTINE Prepoznajući značaj efikasnosti rada Skupštine, kako u oblasti zakonodavnih tako i u oblasti nadzornih aktivnosti, kao i neophodnost njenog kontinuiranog unapređivanja, Kolegijum predśednika Skupštine, na sastanku održanom 19. marta godine, je donio Plan zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore za godinu, Akcioni plan za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini i Kalendar aktivnosti Skupštine za period od 1. januara do 31. jula godine. Plan zakonodavnog rada sačinjava pregled predloga zakona, čije je razmatranje planirano tokom proljećnjeg i jesenjeg zasijedanja Skupštine u godini. Njime je obuhvaćeno 128 predloga zakona, među kojima su i 54 predloga zakona, čije donošenje je planirano radi usklađivanja sa pravom Evropske unije. Pored zakonodavnih aktivnosti, Plan obuhvata i nadzorne aktivnosti Skupštine, koje podrazumijevaju razmatranje izvještaja koje pojedini organi, saglasno zakonu, dostavljaju Skupštini. Plan zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore pripremljen je na osnovu Programa rada Vlade za godinu, kao i Plana aktivnosti na ispunjavanju preporuka iz Izvještaja Evropske komisije o napretku Crne Gore za godinu. Akcioni plan za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine 8 predstavlja smjernice u planiranju i realizaciji aktivnosti na svim nivoima u Skupštini, odnosno u obezbjeđivanju planskog, sistematskog i koordinisanog 8 Objavljen na internet stranicama Skupštine na adresi: Engleska verzija dostupna na: 23

24 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine djelovanja svih učesnika u procesu rada u Skupštini, sa namjerom da doprinese što efikasnijem ispunjavanju njenih Ustavom definisanih nadležnosti. Akcioni plan sadrži 68 aktivnosti i mjera, sa obrazloženjem, nosiocima, rokovima realizacije i indikatorima uspješnosti, koji su grupisani u tri dijela jačanje zakonodavne i nadzorne funkcije, administrativni i materijalni kapaciteti i otvorenost i transparentnost. Na početku svakog dijela, dati su nalazi i preporuke Evropske komisije iz Izvještaja o napretku za godinu, koji se odnose na datu oblast i koji su uzeti u obzir prilikom definisanja predviđenih aktivnosti, tako da Akcioni plan, istovremeno, predstavlja i plan ispunjavanja preporuka Evropske komisije. O sprovođenju Plana zakonodavnog rada, kao i mjera predviđenih Akcionim planom, Služba Skupštine priprema kvartalne izvještaje, a u septembru će Kolegijumu predśednika Skupštine podnijeti informaciju o ispunjavanju Plana za proljećnje zasijedanje, sa Predlogom revidiranog plana za jesenje zasijedanje. Prvi izvještaj o sprovođenju Plana zakonodavnog rada Skupštine Crne Gore za godinu, za period do 30. juna i Prvi izvještaj o sprovođenju Akcionog plana za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini, za period do 30. juna, Kolegijum predśednika Skupštine usvojio je na sastanku, održanom 30. jula. Oba izvještaja dostupna su na internet stranicama Skupštine 9. Kalendarom aktivnosti Skupštine za period od 1. januara do 31. jula godine, koji je Kolegijum predśednika Skupštine donio, takođe, 19. marta godine, određeni su dani u mjesecu namijenjeni śednicama Skupštine, śednicama radnih tijela, kao i dani namijenjeni radu poslanika u klubovima i sa građanima. Kalendar je dostupan na internet stranicama Skupštine 10. Dvanaesta śednica prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja Skupstine Crne Gore

25 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 3.2 RAD RADNIH TIJELA Radna tijela Skupštine Crne Gore, u izvještajnom periodu, održala su 190 śednica, u trajanju od 374 sata i 22 minuta, na kojima su razmatrane 632 tačke dnevnog reda, među kojima je 231 predlog zakona a razmotrena su i amandmana. Slijedi pregled podataka o radu radnih tijela Skupštine Crne Gore 25. saziva u periodu 1. januar 31. jul godine. Tabela br. 6 Statistički podaci o radu na śednicama radnih tijela Skupštine Crne Gore u periodu 1. januar 31. jul godine Broj śednica Ustavni odbor 14 Zakonodavni odbor 24 Trajanje śednica (u satima) 21 h i 30 min 33 h i 10 min 35 h i 20 min 29 h i 57 min 24 h i 45 min 15 h i 15 min 60 h i 40 min 24 h i Trajanje śednica (u danima) Broj razmatranih tačaka d. reda Broj razmatranih predloga zakona Broj razmatranih amandmana Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu Odbor za bezbjednost i odbranu Odbor za međunarodne odnose i iseljenike Odbor za evropske integracije Odbor za ekonomiju, finansije i budžet Odbor za ljudska prava i 11 slobode 10 min Odbor za rodnu 16 h i 11 ravnopravnost 35 min Odbor za turizam, 10 h i poljoprivredu, ekologiju i 7 5 min prostorno planiranje Odbor za prosvjetu, 23 h i 14 nauku, kulturu i sport 35 min Odbor za zdravstvo, rad i 34 h i 16 socijalno staranje 40 min Odbor za antikorupciju 6 12 h Administrativni odbor 11 Komisija za praćenje i kontrolu postupka privatizacije UKUPNO h i 20 min 15 h i 20 min 374 h i 22 min Isti amandman može razmotriti više radnih tijela. Amandman koji je podnio predlagač zakona i amandman koji je predlagač zakona prihvatio postaje sastavni dio predloga zakona i o njemu Skupština posebno ne odlučuje. 25

26 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine KONTROLNA I KONSULTATIVNA SASLUŠANJA U skladu sa ustaljenom praksom, radna tijela Skupštine redovno sprovode saslušanja predstavnika državnih organa i drugih lica na razne teme. Na śednicama radnih tijela, održano je pet kontrolnih i 12 konsultativnih saslušanja, u periodu od 1. januara do 31. jula. KONTROLNA SASLUŠANJA Odbor za bezbjednost i odbranu je, 22. jula, sproveo kontrolno saslušanje Vrhovnog državnog tužioca, ministra unutrašnjih poslova i direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost u vezi sa slučajem ubistva Duška Jovanovića. Odbor za međunarodne odnose i iseljenike je, 22. marta, održao kontrolno saslušanje potpredśednika Vlade Crne Gore i ministra vanjskih poslova i evropskih integracija dr Igora Lukšića u vezi Platforme Vlade Crne Gore za dijalog oko trajnog razgraničenja sa Republikom Hrvatskom u regionu Prevlake. Odbor za ekonomiju, finansije i budžet je, 3. jula, održao kontrolno saslušanje zamjenika Vrhovnog državnog tužioca, Veselina Vučkovića, radi prikupljanja informacija o eventualnom postojanju nezakonitih radnji i povrede interesa države u vezi sa aktuelnim problemom snabdijevanja Kombinat aluminijumaa.d. Podgorica električnom energijom. Odbor za ljudska prava i slobode je, 17. maja, održao kontrolno saslušanje Nacionalnog koordinatora ECRI-ja za Crnu Goru, pomoćnice ministra za ljudska i manjinska prava, Blanke Radošević-Marović na temu Poštovanje obaveza Crne Gore u dijelu Preporuka datih u Izvještaju ECRI-ja o Crnoj Gori, od februara godine. Odbor za antikorupciju je, 6. februara, održao kontrolno saslušanje Vrhovne državne tužiteljke i direktora Uprave za sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma u vezi sa aferom Telekom. KONSULTATIVNA SASLUŠANJA Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu je, 14. juna, održao konsultativnu raspravu na temu Potrebe inkriminacije djela neosnovanog bogaćenja javnih funkcionera. Odbor za međunarodne odnose i iseljenike je, 26. jula, održao konsultativno saslušanje povodom davanja mišljenja Odbora o kandidatu za mjesto ambasadora Crne Gore u Republici Rumuniji i kandidatu za mjesto ambasadora u Moldaviji, na nerezidentoj osnovi sa śedištem u Podgorici. Odbor za međunarodne odnose i iseljenike i Odbor za evropske integracije su održali konsultativno saslušanje povodom razmatranja Izvještaja o radu Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija za godinu, na prvoj zajedničkoj śednici, održanoj 29. marta. Odbor za evropske integracije je održao šest konsultativnih saslušanja povodom razmatranja 28, 29. i 30. kvartalnog izvještaja o ukupnim aktivnostima u okviru Procesa stabilizacije i pridruživanja EU i 7, 8. i 9. izvještaja o realizaciji obaveza iz Sporazuma o stabilizaciji i prudruživanju (11. marta); 31. kvartalnog izvještaja o ukupnim aktivnostima u okviru procesa stabilizacije i pridruživanja EU i predstavljanja dosadašnjeg toka pregovaračkog procesa o pristupanju Crne Gore Evropskoj uniji (17. juna), predstavljanja dosadašnjih aktivnosti u okviru pregovaračkog poglavlja 23 Pravosuđe i temeljna prava (25. jula) i predstavljanja dosadašnjih aktivnosti u okviru pregovaračkog poglavlja 24 Pravda, sloboda i bezbjednost (30. jula). 26

27 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport je, 5. juna, održao konsultativno saslušanje ministra prosvjete na temu Aktuelna situacija u oblasti predškolskog vaspitanja, sa posebnim akcentom na vrtić u Golubovcima. Administrativni odbor je, 8. maja i 9. jula, održao dva konsultativna saslušanja kandidata za imenovanje članova Senata Državne revizorske institucije. Śednica Administrativnog odbora Pored navedenog, nastavljeno je i sa praksom održavanja zajedničkih śednica odbora. U izvještajnom periodu, održane su dvije zajedničke śednice. Odbor za međunarodne odnose i iseljenike i Odbor za evropske integracije su, na zajedničkoj śednici, razmotrili Izvještaj o radu Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija za godinu, dok su Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport i Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje održali tematsku śednicu posvećenu Međunarodnom danu borbe protiv zloupotrebe droga, na kojoj su prezentovani rezultati Evropskog istraživanja o upotrebi duvana, alkohola i droga među učenicima ESPAD I u ovom izvještajnom periodu, primjetna je zainteresovanost stručne i šire javnosti za rad radnih tijela. U periodu od 1. januara do 31. jula godine, na śednicama radnih tijela zabilježeno je 830 učešća u skladu sa članom 67 Poslovnika Skupštine. Slijedi tabelarni prikaz kontrolnih i konsultativnih saslušanja, kao i učešća u skladu sa članom 67 Poslovnika na śednicama radnih tijela od početka godine do 31. jula. 27

28 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Tabela br. 7 Broj kontrolnih i konsultativnih saslušanja i učešća u skladu sa članom 67 Poslovnika na śednicama radnih tijela Radna tijela Kontrolna saslušanja Konsultativna saslušanja Učešća u skladu sa čl. 67 Poslovnika Ustavni odbor Zakonodavni odbor Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu Odbor za bezbjednost i odbranu 1-41 Odbor za međunarodne odnose i iseljenike Odbor za evropske integracije Odbor za ekonomiju, finansije i budžet Odbor za ljudska prava i slobode Odbor za rodnu ravnopravnost Odbor za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje Odbor za antikorupciju 1-10 Administrativni odbor Komisija za praćenje i kontrolu postupka privatizacije UKUPNO OSTALE AKTIVNOSTI RADNIH TIJELA Praksa organizovanja tematskih śednica, konferencija, sastanaka, seminara, pośeta institucijama i organizacijamai drugih aktivnosti od značaja, nastavljena je i u periodu na koji se odnosi Izvještaj. Pored toga, članovi radnih tijela učestvovali su i na konferencijama, seminarima, okruglim stolovima i sličnim aktivnostima organizovanim od strane drugih organizacija i institucija. Odbor za bezbjednost i odbranu Članovi Odbora su učestvovali na Okruglom stolu posvećenom Drugoj godini primjene Zakona o parlamentarnom nadzoru u oblasti bezbjednosti i odbrane, koji je održan u organizaciji NVO Institut alternativa uz podršku Centra za demokratsku kontrolu oružanih snaga iz Ženeve (DCAF), 12. februara, u Podgorici. Članovi Odbora su pośetili Odsjek za posebne provjere Uprave policije, 28. februara. Članovi Odbora su učestvovali na seminaru o rodnoj ravnopravnosti za poslanike/ce Skupštine Crne Gore, koji je organizovao Odbor za rodnu ravnopravnost, u saradnji sa Misijom OEBS-a u Crnoj Gori Odjeljenjem za demokratizaciju, 19. i 20. jula, u Baru. Odbor je razmotrio Informaciju o stanju bezbjednosti na teritoriji Opštine Bar, na prvom nastavku 11. śednice, koja je bila zatvorena za javnost, održanom 25. jula. 1 Jedno saslušanje je održano na zajedničkoj śednici sa Odborom za evropske integracije. 2 Jedno saslušanje je održano na zajedničkoj śednici sa Odborom za međunarodne odnose i iseljenike. 3 Odbor za međunarodne odnose i iseljenike i Odbor za evropske integracije održali su jedno saslušanje na zajedničkoj śednici. 28

29 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Odbor za međunarodne odnose i iseljenike Odbor je razmotrio zaključke Odbora za međunarodne odnose i iseljenike vezano za pitanje trajnog razgraničenja sa Republikom Hrvatskom u regionu Prevlake, na nastavku šeste śednice, koja je bila zatvorena za javnost, održanom 29. marta. Odbor za evropske integracije Članovima Odbora su predstavljene procedure usvajanja pregovaračkih dokumenata u Crnoj Gori i Evropskoj uniji, na drugom nastavku šeste śednice, održanom 30. jula. Odbor za ekonomiju, finansije i budžet Odbor je razmotrio primjenu Zakona o istraživanju i proizvodnji ugljovodonika sa osvrtom na fiskalnu politiku za djelatnost proizvodnje ugljovodonika, na sedmoj śednici, 12. marta. Odbor je razmotrio Informaciju o postupanju elektroenergetskih subjekata po nalozima Regulatorne agencije za energetiku, na 10. śednici, održanoj 27. maja. Na istoj śednici, razmotren je i Izvještaj Državne revizorske institucije o reviziji državnih garancija Vlade Crne Gore izdatih u i godini, sa preporukama Institucije. Odbor za ljudska prava i slobode Odbor je razmotrio Informaciju o postupanju Uprave policije po Preporukama Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore datim u Posebnom izvještaju o stanju prostorija Uprave policije za zadržavanje lica lišenih slobode iz godine, na četvrtoj śednici, održanoj 6. februara. Na istoj śednici, Odbor je razmotrio i Izvještaj o seksualnom iskorišćavanju djece u Crnoj Gori, koji je podnio Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore. Predstavnici Odbora učestvovali su na stručnoj raspravi Ljudska prava u Crnoj Gori od referenduma do početka pregovora sa Evropskom unijom, u organizaciji Skupštine Crne Gore i NVO Građanska alijansa, pod pokroviteljstvom USAID-a, koji je podržao Program efikasnog upravljanja u Crnoj Gori, 4. marta, u Skupštini. Članovi Odbora učestvovali su na śednici Odbora za rodnu ravnopravnost na temu Postmilenijumske konsultacije, sagledavanje rodnih dimenzija, održanoj 15. marta, u Skupštini. Odbor je razmotrio Preporuke sadržane u Rezoluciji 1890 (2012) PSSE Poštovanje dužnosti i obaveza od strane Crne Gore, usvojenoj 27. juna godine u PSSE, na sedmoj śednici, održanoj 25. marta. Odbor je razmotrio Nacionalni izvještaj o stanju ljudskih prava u Crnoj Gori u okviru drugog ciklusa Opšteg periodičnog pregleda Ujedinjenih nacija (period ), Izvještaj o stanju ljudskih prava Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore za potrebe Opšteg periodičnog pregleda Ujedinjenih nacija i Izvještaj o zaštiti prava djeteta, koji su sačinile deset nevladinih organizacija za potrebe izrade Nacionalnog izvještaja o stanju ljudskih prava u Crnoj Gori u okviru drugog ciklusa Opšteg periodičnog pregleda Ujedinjenih nacija (period ), na osmoj śednici, održanoj 29. marta. Odbor je razmotrio Informaciju o međunarodno pravnim postupcima protiv Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava, koju je Odboru dostavio Zastupnik Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava, na 10. śednici, održanoj 16. maja. Odbor je razmotrio i Izvještaj Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore kao Nacionalnog preventivnog mehanizma (NPM) o stanju u Istražnom zatvoru Podgorica, na 12. śednici, održanoj 6. juna. Na istoj śednici, Odbor je razmotrio i Izvještaj Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore o zloupotrebi djece putem interneta. 29

30 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Odbor je razmotrio Informaciju o implementaciji Strategije za poboljšanje položaja RAE populacije u Crnoj Gori (Implementacija Preporuka Ombudsmana s aspekta obrazovanja obezbjeđivanje udžbenika, romskih asistenata), na 14. śednici, održanoj 17. jula. Na istoj śednici, Odbor je razmotrio i Strategiju za unapređenje kvaliteta života LGBT osoba za period , Izvještaj Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore o zaštiti od diskriminacije i Izvještaj o radu Centra za očuvanje i razvoj kulture manjina Crne Gore za godinu. Odbor za rodnu ravnopravnost Na poziv Odbora, poslanice/ci, kao i zaposlene/i u Službi Skupštine simbolički su se, plesom Protestuj, pleši, ustani, 13. februara u Skupštini, pridružili milijardi žena i muškaraca širom planete, u više od 200 država, povodom obilježavanja globalne kampanje Jedna milijarda ustaje protiv nasilja nad ženama u znak podrške ženama koje trpe nasilje. Odbor je, drugu godinu zaredom, organizovao śednicu pod nazivom Ženski parlament, na Međunarodni dan žena, 8. marta, u cilju promovisanja ženskih ljudskih prava u Crnoj Gori, na kojoj su članovi/ice Vlade Crne Gore odgovarali na pitanja predstavnica ženskih grupa parlamentarnih partija i predstavnica univerziteta, sindikata, lokalne samouprave i nevladinih organizacija. Ženski parlament Odbor je održao tematsku śednicu Postmilenijumske konsultacije, sagledavanje rodnih dimenzija, 15. marta, u Skupštini. Odbor je održao tematski sastanak, posvećen položaju Romkinja i Egipćanki u Crnoj Gori sa naglaskom na ugovorene brakove, u cilju sagledavanja koliko javne politike daju odgovor na pitanje poboljšanja položaja 30

31 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore ove populacije u Crnoj Gori, kao i upoznavanja i uključivanja svih relevantnih subjekata u pronalaženju rješenja za suzbijanje ugovorenih brakova, 9. aprila. Odbor je, u saradnji sa Institutom za javnu politiku i Ministarstvom unutrašnjih poslova, Ministarstvom za ljudska i manjinska prava, Mrežom žena policajki Jugoistočne Evrope i predstavnicama civilnog sektora, medija i akademske zajednice, uz podršku Misije OEBS-a i UNDP-a u Crnoj Gori, organizovao Konferenciju Saradnja državnih i nedržavnih aktera u sprovođenju Rezolucije UN 1325, koja je održana 4. juna, u Podgorici. Odbor je, na osmoj śednici, održanoj 10. juna, razmotrio Izvještaj o stanju ljudskih prava u Crnoj Gori, usvojen na plenarnoj śednici Savjeta za ljudska prava, koja je održana 7. juna, u Ženevi, u okviru drugog ciklusa Opšteg periodičnog pregleda Ujedinjenih nacija (UPR). Odbor je, u saradnji sa Misijom OEBS-a u Crnoj Gori Odjeljenjem za demokratizaciju i podršku eskperata OEBS-ove Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR) iz Varšave, organizovao seminar o rodnoj ravnopravnosti, koji je održan 19. i 20. jula, u Baru. Odbor je informisan o realizaciji Programa za rodnu ravnopravnost IPA 2010, koji UNDP u Crnoj Gori realizuje u partnerstvu sa Ministarstvom za ljudska i manjinska prava Odjeljenjem za pitanja rodne ravnopravnosti i Delegacijom EU u Crnoj Gori, na 11. śednici, održanoj 24. jula. Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport i Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport i Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje održali su tematsku śednicu posvećenu Međunarodnom danu borbe protiv zloupotrebe droga, na kojoj su prezentovani rezultati Evropskog istraživanja o upotrebi duvana, alkohola i droga među učenicima ESPAD 2011, 26. juna. Zajednička śednica Odbora za prosvjetu, nauku, kulturu i sport i Odbora za zdravstvo, rad i socijalno staranje 31

32 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Odbor za zdravstvo, rad i socijalno staranje Odbor je održao tematsku śednicu sa SZO povodom Predloga zakona o obezbjeđivanju krvi, 25. jula. Informaciju sa tematske śednice Odbor je razmotrio na 17. śednici, održanoj 26. jula. Odbor za antikorupciju Odbor je razmotrio ulogu Vlade u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, u svijetlu obaveza iz Izvještaja EK o napretku Crne Gore za godinu, kao i povodom Izvještaja o skriningu za Poglavlja 23 i 24, na petoj śednici, održanoj 27. marta. Odbor je razmotrio Akcione planove Vlade Crne Gore za poglavlja 23 i 24 u dijelu pravosuđa, borbe protiv korupcije i borbe protiv organizovanog kriminala, na šestoj śednici, održanoj 24. jula. Komisija za praćenje i kontrolu postupka privatizacije Na dnevnom redu druge śednice Komisije, koja je održana 14. marta, 28. marta i 11. juna, bila je kontrola postupka privatizacije AD HTP ONOGOŠT Nikšić. Śednica Komisije za praćenje i kontrolu postupka privatizacije Povodom aktuelne situacije u Rudniku mrkog uglja, članovi Komisije, 13. juna, pośetili su rudare u Rudniku mrkog uglja u Beranama, koji su bili u štrajku zatvoreni u jami Petnjik. Nakon toga, Komisija je zakazala i održala, 20. juna, śednicu posvećenu kontroli postupka privatizacije AD,,Rudnik mrkog uglja Berane. 32

33 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore O problemima radnika Rudnika mrkog uglja, raspravljalo se i na śednicama Odbora za zdravstvo, rad i socijalno staranje, i to: na osmoj śednici, održanoj 17. juna; devetoj śednici, održanoj 19. juna i 10. śednici, održanoj 25. juna. Komisija je, na četvrtoj śednici, održanoj 18. jula i petoj śednici, održanoj 29. jula, na dnevnom redu imala kontrolu postupka privatizacije AD HTP,,Vektra Boka Herceg Novi. RAZMATRANJE REALIZACIJE ZAKLJUČAKA Od 1. januara godine, od kada je, u skladu sa Akcionim planom, počelo redovno i sistematsko praćenje zaključaka Skupštine, u Službenom listu Crne Gore objavljena su 52 zaključka Skupštine, od kojih je 15 zaključaka usvojeno u godini. Pored toga, u izvještajnom periodu Skupština je usvojila i pet zaključaka čije objavljivanje slijedi. Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu, u izvještajnom periodu, razmatrao je sprovođenje zaključaka Skupštine iz svoje nadležnosti ( Službeni list Crne Gore br. 39/12) prilikom razmatranja Godišnjeg izvještaja o radu državnog tužilaštva za godinu. Nakon razmatranja i prihvatanja ovog Izvještaja na śednici Odbora, održanoj 14. juna, Odbor je, na 21. śednici od 23. jula, predložio Skupštini na usvajanje osam zaključaka povodom Izvještaja o radu Državnog tužilaštva i Izvještaja o radu Tužilačkog savjeta za godinu. Na 10. śednici prvog redovnog zasijedanja Skupštine Crne Gore u godini, Izvještaj nije dobio potrebnu većinu. U odnosu na Godišnji izvještaj o radu sudova za godinu, Odbor nije imao predloženih zaključaka iz razloga što, po tada važećim odredbama Zakona o Sudskom savjetu, nije bilo predviđeno njegovo razmatranje i obrazlaganje. Nakon izmjena Zakona o sudskom savjetu, godine, ponovo je vraćen Godišnji izvještaj o radu sudova na razmatranje na Odboru i na plenumu. Nakon razmatranja na śednici Odbora, koja je održana, takođe, 14. juna godine, ovaj izvještaj nije dobio potrebnu većinu. Takođe, Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu, na 20. śednici 18. jula, predložio je Skupštini na usvajanje 11 zaključaka povodom Godišnjeg izvještaja Sudskog savjeta o radu sudova u Crnoj Gori za godinu. Na 10. śednici prvog redovnog zasijedanja Skupštine Crne Gore u godini, Godišnji izvještaj Sudskog savjeta o radu sudova u Crnoj Gori za godinu nije dobio potrebnu većinu. Odbor za bezbjednost i odbranu je, u izvještajnom periodu, usvojio 38 zaključaka i razmotrio realizaciju 12 prethodno usvojenih zaključaka Odbora, koji su se, između ostalog, odnosili na kontrolno saslušanje na predmetu Listinzi Keljmendi i Šarić, kontrolno saslušanje u vezi sa slučajem ubistva Duška Jovanovića, stanje bezbjednosti na putevima i djelovanje saobraćajne policije, informisanje o stanju bezbjednosti na teritoriji Opštine Bar, te rad i tehničku opremljenost Odjeljenja za posebne provjere u Upravi policije, rad Ministarstva odbrane uz osvrt na uništavanje viška naoružanja i vojne opreme, kao i na integrisani sistem nadzora mora, zatim opremanje pripadnika saobraćajne policije, stanje sistema zaštite i spašavanja, sa fokusom na jačanje kapaciteta Aviohelikopterske jedinice Ministarstva unutrašnjih poslova i rad Agencije za nacionalnu bezbjednost. Odbor za evropske integracije je, na trećoj śednici održanoj 19. februara, donio pet zaključaka, koji su potom ponovo, u manjoj ili većoj mjeri, razmotreni na petoj śednici, održanoj 17. juna, kada su usvojene i dvije inicijative upućene Kolegijumu predśednika Skupštine. Inicijative se odnose na dinamiku rada Radne grupe koja se bavi pripremom Rezolucije kojom će se precizno definisati uloga Skupštine u pristupnim pregovorima i na stepen učešća i izvještavanje službenika Skupštine koji su članovi radnih grupa za pripremu pregovora. Skupština Crne Gore, na trećoj śednici drugog redovnog zasijedanja u godini, 28. decembra, povodom razmatranja predloga finansijskih planova sa planovima rada nezavisnih regulatornih tijela za godinu ( Službeni list Crne Gore br. 04/13) usvojila je tri zaključka, koji se odnose na nezavisna regulatorna tijela i 33

34 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Centralnu banku Crne Gore, u sklopu potrebe racionalizacije potrošnje. Odbor za ekonomiju, finansije i budžet je u tri faze, na tri śednice, razmatrao realizaciju ovih zaključaka i predložio mjere u cilju smanjenja potrošnje, što je rezultiralo izmjenama i dopunama finansijskih planova šest nezavisnih regulatornih tijela. Odbor je podržao predloge izmjena i dopuna planova, koje je Skupština usvojila 28. maja godine, čime su sprovedeni zaključci donijeti u decembru Odbor je, takođe, na četvrtoj śednici, održanoj 4. februara godine, preporučio Centralnoj banci Crne Gore da u cilju racionalizacije troškova poslovanja dodatno smanji nivo zarada menadžmenta, a na śednici, održanoj 4. juna, razmatran je Godišnji izvještaj o radu Centralne banke za godinu, kada je Odbor informisan da je Centralna banka poštovala zaključke Skupštine ( Službeni list Crne Gore br. 04/13), kao i ranije preporuke Odbora. Skupština Crne Gore, na trećoj śednici drugog redovnog (jesenjeg) zasijedanja u godini, povodom razmatranja Predloga zakona o budžetu Crne Gore za godinu, 28. decembra godine, usvojila je deset zaključaka ( Službeni list Crne Gore br. 4/13), od kojih je razmatranje realizacije osam zaključaka planirano za posebnu śednicu Odbora za ekonomiju, finansije i budžet, kao matičnog radnog tijela Skupštine za pitanja koja su predmet zaključaka. Predśednik Odbora je, 2. aprila godine, poslao dopise Vladi Crne Gore i Ministarstvu finansija, zatraživši dostavljanje informacije o postupanju po ovim zaključcima. S tim u vezi, Odboru su dostavljene: Informacija o realizaciji skupštinskih zaključaka (12. aprila godine); Informacija o pokazateljima finansijskog stanja lokalne samouprave u godini (29. maja godine) i Informacija o visini zarada zaposlenih u pravnim licima, akcionarskim društvima i društvima sa ograničenom odgovornošću u kojima država ima većinsko učešće u vlasništvu (29. maja godine). Nakon što se, 27. juna godine, predśednik Odbora ponovo obratio Ministarstvu finansija i zatražio da se Odboru dostavi Informacija o realizaciji prethodno navedenih zaključaka i za drugi kvartal tekuće godine, 10. jula godine, dostavljena je ažurirana Informacija o realizaciji skupštinskih zaključaka, sa Analizom efekata mjera fiskalnog prilagođavanja na prihodnoj i rashodnoj strani, Urgencijom Ministarstva finansija upućenom opštinama za dostavu planova fiskalne konsolidacije i Rješenjem o obrazovanju radne grupe za izradu analize postojećeg modela oporezivanja dohotka fizičkih lica, dobiti i nepokretnosti u smislu sagledavanja uvođenja progresivnog modela oporezivanja. Odbor je na, 19. śednici održanoj 12. jula godine, uvidom u navedene informacije, kao i raspravom o istim, pristupio prvoj fazi u razmatranju realizacije zaključaka 3 10 i konstatovao da su zaključci realizovani sa vremenskim zakašnjenjem, djelimično realizovani, da je realizacija u toku ili da nijesu realizovani. U odnosu na zaključak devet, ministar finansija obavijestio je Odbor da u Informaciji nema osvrta na navedeni zaključak jer je realizacija istog u nadležnosti Ministarstva rada i socijalnog staranja. Dogovoreno je da će Odbor nastaviti da prati sprovođenje navedenih zaključaka i utvrditi konačan stav do dostavljanja Predloga zakona o budžetu Crne Gore za godinu. Takođe, Skupština Crne Gore je, na trećoj śednici drugog redovnog (jesenjeg) zasijedanja u godini, povodom razmatranja Predloga zakona o Završnom računu budžeta Crne Gore za godinu i Godišnjeg izvještaja o izvršenim revizijama i aktivnostima Državne revizorske institucije za period oktobar 2011 oktobar godine, 28. decembra godine, usvojila zaključke strukturisane u 17 tačaka, kojima se podržavaju nalazi i preporuke Državne revizorske institucije, koji ukazuju na nedostatke koje treba otkloniti do podnošenja Završnog računa budžeta Crne Gore za godinu ( Službeni list Crne Gore, br. 1/13). Zaključcima je, pored ostalog, predviđeno i da Vlada kvartalno izvještava Skupštinu o realizaciji preporuka DRI, zbog čega je Odbor za ekonomiju, finansije i budžet zatražio od Vlade da ga izvijesti o stepenu realizacije zaključaka za koje je utvrđeni rok istekao. Vlada je 34

35 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Odboru dostavila, 24. juna godine, Informaciju o realizaciji Akcionog plana za implementaciju preporuka Državne revizorske institucije. U cilju realizacije skupštinskih zaključaka, Vlada je usvojila Akcioni plan za implementaciju preporuka DRI, odredila nadležne institucije i utvrdila rokove za implementaciju. U skladu sa zaključkom 15, Vlada je dostavila Odboru dvije kvartalne informacije o implementaciji preporuka DRI, a očekuje se informacija za treći kvartal. Odbor je zatražio i od Državne revizorske institucije da dostavi Odboru izvještaj o realizaciji navedenih skupštinskih preporuka kako bi se na posebnoj śednici sagledao stepen realizacije. Skupština Crne Gore, na trećoj śednici prvog redovnog zasijedanja, povodom razmatranja Informacije o načinu realizacije skupštinskih zaključaka od 29. februara godine, koji se odnose na AD Kombinat aluminijuma Podgorica (broj 00-72/12-2/29 od 22. februara godine), 30. aprila godine, donijela je devet zaključaka ( Službeni list Crne Gore br. 21/13). U cilju realizacije zaključaka, 11. juna godine je održan sastanak delegacije Odbora za ekonomiju, finansije i budžet (četiri poslanika) sa članovima Senata Državne revizorske institucije, na kome se razgovaralo o modalitetima uključivanja DRI. Nakon sastanka, zaključeno je da je u cilju operacionalizacije zaključaka, potrebno da član Odbora direktora KAP-a, predstavnik Vlade Crne Gore, u skladu sa članom 32 Zakona o privrednim društvima, obezbijedi uslove za dostavljanje neophodne dokumentacije na zahtjev DRI kako bi se izvršile tražene revizije. Pored zaključaka Skupštine, Odbor za ekonomiju, finansije i budžet je, na śednici, održanoj 10. juna godine, povodom razmatranja Izvještaja Državne revizorske institucije o reviziji Državne garancije Vlade Crne Gore izdate u i godini, utvrdio sedam ocjena i stavova, kojima je, između ostalog, predviđeno održavanje kontrolnog saslušanja povodom eskalacije problema sa funkcionisanjem energetskog sistema Crne Gore. Odbor je, na śednici, održanoj 14. juna godine, donio Odluku o održavanju kontrolnog saslušanja Vrhovnog državnog tužioca u cilju prikupljanja informacija o eventualnom postojanju nezakonitih radnji i povrede interesa države u vezi sa aktuelnim problemom funkcionisanja energetskog sistema Crne Gore. Kontrolno saslušanje održano je 3. jula. Śednici su, pored dva zamjenika vrhovnog državnog tužioca, prisustvovali i predstavnici DRI-a. Između ostalog, Odbor je konstatovao da se KAP nalazi u velikim problemima zbog Ugovora o poravnanju iz godine; da nije bilo moguće obustaviti isporuke električne energije u KAP-u, imajući u vidu Pravilnik o određivanju objekata, postrojenja i uređaja; nije sprovedena relevantna ekonomska analiza, koja bi potvrdila opravdanost izdavanja garancija KAP-u; kao i da je potrebno sagledati okolnosti pod kojima su izdate garancije KAP-u, kao i okolnosti pod kojima se desilo neovlašćeno preuzimanje električne energije iz evropske interkonekcije. U okviru tačke 3. ocjena i stavova, subjekti revizije (Ministarstvo ekonomije, Ministarstvo finansija i Komisija za kontrolu državne pomoći) su zaduženi da u roku od 45 dana od dana razmatranja izvještaja o reviziji Državnih garancija Vlade Crne Gore u i godini obavijeste Odbor o realizaciji preporuka DRI. Komisija za državnu pomoć je jedina obavijestila Odbor o mogućnosti realizacije datih preporuka. Rok je istekao 26. jula godine. Odbor za ekonomiju, finansije i budžet je, na 21. śednici, održanoj 26. jula, predložio Skupštini, a Skupština na osmoj śednici prvog redovnog zasijedanja, 30. jula, usvojila pet zaključaka povodom razmatranja Izvještaja o radu Komisije za koncesije u godini. Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport je, na drugoj śednici, održanoj 25. marta, formulisao tri zaključka od kojih se jedan odnosio na održavanje konsultativnog saslušanja ministra prosvjete, koje je održano 5. juna na temu Aktuelna situacija u oblasti predškolskog vaspitanja i obrazovanja, sa posebnim akcentom na vrtić u Golubovcima. 35

36 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Radna grupa za izgrađivanje povjerenja u izborni proces Skupština je donijela Zaključke o izgrađivanju povjerenja u izborni proces ( Sl. list Crne Gore, br. 26/13 od ), na predlog 28 poslanika, na sedmoj śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja, 31. maja godine. Na osnovu Zaključaka, formirana je Radna grupa u cilju ostvarivanja punog uvida u aktivnosti organa nadležnih za rješavanje po zahtjevima građana od kojih zavisi sticanje i ostvarivanje biračkog prava (izdavanje lične karte, prijava i odjava prebivališta, prijem i otpust iz crnogorskog državljanstva, evidencije u matičnim knjigama rođenih i umrlih i dr) sa pravom uvida u sve podatke, dokumenta i informacije, koje će doprinijeti izgrađivanju povjerenja u izborni proces a neophodne su za tačnost i ažurnost biračkog spiska. Radna grupa će analizirati i cijeniti potrebu da, na bazi vlastitog zapažanja i preporuka OEBS ODIHR-a i Savjeta Evrope, kao i uvažavajući standarde Evropske unije u ovoj oblasti, pripremi predloge za izmjenu i dopunu Zakona o biračkim spiskovima, Zakona o ličnoj karti, Zakona o registrima prebivališta i boravišta, Zakona o izboru odbornika i poslanika, Zakona o finansiranju političkih partija i Zakona o crnogorskom državljanstvu. Śednica Radne grupe za izgrađivanje povjerenja u izborni proces Radna grupa je, do kraja izvještajnog perioda, održala pet śednica i uputila Javni poziv zainteresovanoj javnosti i subjektima koji se bave pitanjima izbornog procesa da pruže doprinos izgrađivanju povjerenja u izborni proces. Članovi Radne grupe, na poziv ministra unutrašnjih poslova i potpredśednika Vlade i ministra za informaciono društvo i telekomunikacije, pośetili su Ministarstvo unutrašnjih poslova kako bi se upoznali sa aktivnostima koje sprovode ova dva ministarstva, kada su u pitanju birački spiskovi. Pośeta predstavlja dio planiranih aktivnosti daljeg 36

37 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore izgrađivanja povjerenja u izborni proces i doprinijeće kvalitetnijem sagledavanju pitanja koja se odnose na birački spisak. Shodno Zaključcima o izgrađivanju povjerenja u izborni proces, nakon usvajanja predloga izmjena i dopuna prethodno pomenutih zakona, Skupština Crne Gore će Radnu grupu konstituisati kao privremeno radno tijelo, koje će imati ovlašćenja skupštinskog nadzora rada državnih organa, organa državne uprave i organa lokalne uprave. 37

38 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine IV PARLAMENTARNA SARADNJA Brojne aktivnosti predśednika, potpredśednika i delegacija Skupštine Crne Gore na međunarodnom planu zabilježene su i u ovom izvještajnom periodu. Intenzitet i sadržajnost pomenutih aktivnosti doprinose kvalitetu uspostavljene i ostvarivanju jos tješnje parlamentarne saradnje, u okviru koje su predstavnici Skupštine Crne Gore razmjenjivali mišljenja, iskustva i dobre prakse na aktuelne teme, s posebnim akcentom na proces pridruživanja Evropskoj uniji. U periodu od 1. januara do 31. jula godine, realizovane su pośete brojnim državama, parlamentima, stranim i međunarodnim organizacijama i drugim institucijamaa Skupština Crne Gore je bila domaćin brojnim visokim zvaničnicima i predstavnicima parlamenata, stranih i međunarodnih organizacija, kao i delegacijama evropskih zemalja, zemalja regiona i svijeta. Važan dio parlamentarne saradnje ostvarivan je i kroz parlamentarne grupe prijateljstva, učešća na konferencijama i sastancima i sličnim aktivnostima, posebno onim organizovanim u okviru predśedavanja Evropskoj uniji, kao i druge vidove bilateralne saradnje. Pored navedenog, stalne delegacije Skupštine Crne Gore učestvovale su u radu Parlamentarne skupštine Śevernoatlantske alijanse (PS NATO), Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope (PS SE) i Parlamentarne skupštine Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (PS OEBS) a kontinuirana saradnja ostvarivana je i u okviru regionalnih inicijativa Centralnoevropske inicijative (CEI), Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP), Jadransko-jonske inicijative (AII), kao i Konferencije odbora za evropske integracije nacionalnih parlamenata država koje učestvuju u Procesu stabilizacije i pridruživanja (COSAP). Nadalje, parlamentarna saradnja se odvijala i kroz Parlamentarni odbor Evropske unije i Crne Gore za stabilizaciju i pridruživanje, formiran kao zajedničko tijelo Skupštine Crne Gore i Evropskog parlamenta. Na ovom planu, od posebnog značaja je izbor predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića za predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a, najvećeg regionalnog parlamentarnog foruma na svijetu, koji okuplja predstavnike 57 zemalja Evrope, Centralne Azije i Śeverne Amerike. Za predśednika Parlamentarne skupštine, predśednik Skupštine Crne Gore izabran je na 22. Godišnjem zasijedanju PS OEBS-a, koje je održano od 29. juna do 3. jula, u Istanbulu. U Skupštini Crne Gore u toku su pripreme za predstojeće jesenje zasijedanje Parlamentarne skupštine OEBS-a, čiji domaćin će biti Crna Gora a koje će, sredinom oktobra, biti održano u Budvi. U ovom poglavlju, sadržane su informacije o aktivnostima Skupštine na polju evropskih integracija, pośetama predstavnika drugih država i parlamenata, pośetama drugim državama i parlamentima, stalnim delegacijama, regionalnim inicijativama, kao i saradnji sa stranim i međunarodnim organizacijama. 4.1 EVROPSKE INTEGRACIJE Puna integracija Crne Gore u Evropsku uniju strateški je cilj Crne Gore, za koji, već dugi niz godina, u Skupštini Crne Gore, postoji puni konsenzus. U proteklom sedmomjesečnom periodu, privremeno je zatvoreno još jedno pregovaračko poglavlje Poglavlje 26 Obrazovanje i kultura. Odbor za evropske integracije, u skladu sa svojom nadležnošću, u februaru je razmatrio Nacrt pregovaračke pozicije za Pregovaračko poglavlje 26 i dao pozitivno mišljenje. 38

39 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Uspjeh države u procesu evropskih integracija prepoznat je i u Rezoluciji o napretku Crne Gore koju je usvojio Evropski parlament, 18. aprila godine, u kojoj je istaknut značaj novog pristupa u pregovorima, po kojem će se ključna pitanja iz 23. i 24. poglavlja otvoriti na početku procesa i pozdravljena je uključenost civilnog društva u pripremu pregovora o pristupanju države EU. Razmatranje kvartalnih izvještaja o ukupnim aktivnostima u okviru Procesa stabilizacije i pridruživanja EU redovna je obaveza Odbora za evropske integracije Skupštine Crne Gore. S tim u vezi, na śednicama ovog Odbora, u prvih sedam mjeseci, razmotrena su četiri kvartalna izvještaja o ukupnim aktivnostima u Procesu stabilizacije i pridruživanja, kao i tri izvještaja o praćenju obaveza iz SSP-a. Primjenu Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju kroz politički dijalog predstavnika Evropskog parlamenta i poslanika Skupštine Crne Gore posebno prati Parlamentarni odbor Evropske unije i Crne Gore za stabilizaciju i pridruživanje (POSP). S tim u vezi, važno je napomenuti da je u proteklom perodu održan šesti sastanak POSP-a (29. i 30. aprila), na kome su parlamentarci razgovarali o borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, uključujući jačanje uloge Skupštine Crne Gore u tom procesu; predśedničkim izborima u Crnoj Gori; kretanjima nakon finansijske krize u okviru Evropske unije, Euro-zone i Crne Gore, kao i pravnom okviru i najnovijim kretanjima u sektoru medija. Parlamentarni odbor je, na kraju sastanka, usvojio Deklaraciju i preporuke. Akcionim planom za jačanje zakonodavne i kontrolne uloge Skupštine Crne Gore u godini, koji je Kolegijum predśednika Skupštine Crne Gore usvojio u martu, predviđen je niz aktivnosti koje se odnose na Odbor za evropske integracije, kao i saradnju ovog radnog tijela sa matičnim odborima, u cilju što kvalitetnijeg procesa pregovora o pristupanju. U proteklih sedam mjeseci, u dva navrata, u cilju sveobuhvatnog prikaza dinamike procesa u datoj oblasti, članovi Odbora za evropske integracije razmatrali su ukupne aktivnosti u pretpristupnim pregovorima za članstvo Crne Gore u EU, u prisustvu šefa Delegacije EU u Crnoj Gori i državnog sekretara za evropske integracije i glavnog pregovarača za vođenje pregovora o pristupanju Crne Gore EU. Takođe, na zajedničkoj śednici Odbora za međunarodne odnose i iseljenike i Odbora za evropske integracije, u okviru konsultativnog saslušanja ministra vanjskih poslova i evropskih integracija, razmatran je Izvještaj o radu Ministarstva vanjskih poslova i evropskih integracija za godinu, kada je posebna pažnja poklonjenja aktivnostima ovog Ministarstva iz opsega evropskih integracija. 39

40 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Predstavnici Skupštine Crne Gore učestvovali su na dva sastanka predśedavajućih odbora za evropske poslove nacionalnih parlamenata država članica Evropske unije (COSAC), održana za vrijeme irskog predśedavanja EU ( januara i juna) i jednom sastanku organizovanom u okviru aktuelnog predśedavanja Litvanije (7 8. jula). Na sastancima je istaknuto da Crna Gora ostaje posvećena usvajanju evropskih vrijednosti, ispunjavanju obaveza i punom sprovođenju reformi, koje, u konačnom, vode ka punopravnom članstvu u Evropsku uniju. Pored navedenog, Skupština je učestvovala na još šest sastanaka, organizovanih u toku predśedavanja Irske Evropskom unijom sastanak odbora za finansije; odbora za poljoprivredu i ribarstvo; odbora za zapošljavanje, preduzetništvo, inovacije i socijalna pitanja; odbora za životnu sredinu i energiju; odbora za komunikacije, obrazovanje i transport, kao i na Interparlamentarnoj konferenciji za Zajedničku spoljnu i bezbjednosnu politiku (CFSP) i Zajedničku bezbjednosnu i odbrambenu politiku (CSDP). 4.2 POŚETE PREDSTAVNIKA DRUGIH DRŽAVA AKTIVNOSTI PREDŚEDNIKA SKUPŠTINE Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, i u ovom izvještajnom periodu, bio je domaćin brojnim zvaničnicima i predstavnicima parlamenata, stranih i međunarodnih organizacija, od kojih izdvajamo: Susret sa predśednikom Republike Srbije Tomislavom Nikolićem, 18. januara. Tom prilikom, sagovornici su ukazali na potrebu daljeg jačanja političkog dijaloga dvije države. Takođe, pohvalili su saradnju Crne Gore i Srbije u okviru regionalnih organizacija i inicijativa, kao i na multilateralnom planu; Pośetu predśednice Nacionalnog savjeta austrijskog Parlamenta Barbare Pramer, 22. januara. Ovom prilikom, predśednici dva parlamenta zvanično su otvorili Demokratske radionice i prisustvovali potpisivanju Memoranduma o saradnji između Skupštine Crne Gore, Fondacije ERSTE i NVO Forum mladi i neformalna edukacija ; Susret sa predśednikom Narodne skupštine Republike Srpske Igorom Radojičićem, 3. februara. Sagovornici su se saglasili da saradnja između Crne Gore i Republike Srpske ide uzlaznom putanjom, ali i da postoje brojne oblasti u kojima bi ona mogla biti unaprijeđena; Pośetu ambasadora Gerta Hinriha Arens-a, šefa Ograničene posmatračke misije OEBS-a, 6. februara. Krivokapić i Arens razgovarali su o zaključcima i preporukama iz Izvještaja OEBS/ODIHR-a povodom održanih parlamentarnih izbora, koji su, shodno tom izvještaju, protekli u fer i demokratskom ambijentu; Susret sa predśedavajućim Vijeća ministara Bosne i Hercegovine Vjekoslavom Bevandom, 26. februara. Sagovornici su konstatovali da su odnosi Crne Gore i Bosne i Hercegovine odličan primjer dobrosuśedstva i model uspješne saradnje u regionu, što predstavlja najbolji doprinos njegovom razvoju i stabilnosti; Pośetu predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a Rikarda Miljorija, koji je, na poziv predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića, boravio u Crnoj Gori u periodu od 27. februara do 3. marta. Tom prilikom, pored sastanka sa predśednikom Skupštine Crne Gore, predśednik PS OEBS-a prisustvovao je i śednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja Skupštine, koje je održano na Cetinju, 1. marta; Pośetu predśednika Narodne skupštine Mađarske Lasla Kevera, koji je, na poziv predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića, boravio u zvaničnoj pośeti Crnoj Gori, 6. marta. Krivokapić i Kever kazali su da su odlični ekonomski i politički odnosi Crne Gore i Mađarske pravi primjer kako bi dvije države trebalo da sarađuju; Susret sa Dirkom Langeom, šefom Jedinice za Crnu Goru u Generalnom direktoratu Evropske komisije za proširenje, 12. marta. Krivokapić i Lange su razmijenili stavove u pogledu aktuelnog trenutka procesa 40

41 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore evropskih integracija Crne Gore i daljih izazova, koji stoje pred Crnom Gorom u okviru faze pristupnih pregovora; Susret sa Dirkom Langeom, šefom Jedinice za Crnu Goru u Generalnom direktoratu Evropske komisije za proširenje Sastanak sa pomoćnikom generalnog sekretara NATO-a za politička pitanja i bezbjednosnu politiku Dirkom Brengelmanom, 22. marta. Tom prilikom, pohvaljeni su rezultati koje je Crna Gora ostvarila na putu ka NATO-u i naglašeno da ta organizacija cijeni posvećenost naše države u ovom procesu. Krivokapić je poručio da je pridruživanje NATO-u jedan od ključnih ciljeva kojima stremi Crna Gora i zahvalio na partnerskoj pomoći koju NATO daje u procesu reforme sistema odbrane u Crnoj Gori; Susret sa predstavnicima Jevrejskog nacionalnog fonda, na čelu sa predśednikom borda Efijem Stenzlerom, 29. marta. Konstatovana je odlična saradnja koju ostvaruju državne institucije i Jevrejska zajednica, kao i mogućnost otvaranja jevrejskog centra u Crnoj Gori; Susret sa šefom posmatračke misije Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope za praćenje predśedničkih izbora u Crnoj Gori Kristoferom Čopom, kao i Delegacijom posmatrača, 5. aprila; Pośetu članova Odbora za budžet Evropskog parlamenta, na čelu sa poslanikom Salvadorom Gariga Poledom, 5. aprila. Predśednik Krivokapić je zahvalio na punoj podršci koju Evropski parlament pruža Crnoj Gori na njenom putu ka Evropskoj uniji. Poslanici Evropskog parlamenta iskazali su zadovoljstvo napretkom koji Crna Gora u kontinuitetu čini na putu ka EU; Susret sa predśednikom Parlamentarne skupštine OEBS-a Volfgangom Grosrukom, 9. aprila. Krivokapić je zahvalio Misiji PS OEBS-a na podršci koju u kontinuitetu pruža Crnoj Gori u unapređenju svih elemenata od kojih zavisi demokratski i fer izborni proces; Susret sa predśednikom Odbora za evropske integracije njemačkog Bundestaga Gunterom Krihbaumom, 9. aprila. Obostrano je konstatovano da je od ključnog značaja odgovoran pristup u realizaciji svih budućih faza na putu ka Evropskoj uniji. Takođe, sagovornici su ocijenili da je veoma važno nastaviti dobru i uspješnu parlamentarnu i ukupnu saradnju između Crne Gore i Njemačke; Pośetu predśednice Parlamenta Islanda Aste Johanesdotir, koja je, na poziv predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića, boravila u Crnoj Gori od 9. do 12. aprila. Predśednik Krivokapić se zahvalio na 41

42 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine prijateljskom odnosu, koji Island ima prema Crnoj Gori, kao i na pomoći koju joj pruža u evropskim integracijama. Predśednica Parlamenta Islanda poručila je da crnogorsku Skupštinu i Parlament Islanda povezuju zajedničke vrijednosti i naglasila kako će Island i ubuduće davati bezrezervnu podršku Crnoj Gori na putu ka EU; Pośeta predśednice Parlamenta Islanda Aste Johanesdotir Susret sa ministrom vanjskih poslova Republike Srbije Ivanom Mrkićem, 19. aprila. Krivokapić i Mrkić izrazili su zadovoljstvo razvojem međudržavnih odnosa i posebno naglasili važnost dalje izgradnje međusobnog povjerenja Crne Gore i Srbije. Sagovornici su se saglasili da ekonomski odnosi između dvije države nose veliki potencijal za dalji razvoj; Susret sa guvernerom Provincije Ćako u Republici Argentini Horheom Kapitaničem, 20. maja. Zajednička ocjena je da bi trebalo jačati veze između dvije zemlje, uspostaviti saradnju između parlamenata dvaju zemalja, podsticati veze između privrednika i investitora. Kapetanič je istakao da će ove godine biti obilježeno 100 godina od dolaska prvih iseljenika iz Crne Gore a, početkom oktobra, u Pokrajini Ćako, biće otvoren Kulturni centar Durmitor ; Susret sa poslanikom njemačkog Bundestaga Andreasom Lamelom i ambasadorom Njemačke Pijusom Fišerom, 30. maja. Sagovornici su razmijenili mišljenja o trenutnoj političkoj situaciji u Crnoj Gori sa posebnim osvrtom na ključne zadatke, koji državu očekuju u pregovorima sa Evropskom unijom; Susret sa princom Albertom II od Monaka, 20. juna. Tema razgovora bila je intenziviranje više oblika saradnje između Crne Gore i Monaka sa posebnim akcentom na ekonomsku saradnju i saradnju u oblasti zaštite životne sredine. Sagovornici su istakli da postoje brojne sličnosti koje naše države imaju a koje proizlaze ne samo iz njihove veličine, već i iz njihove istorijske državotvornosti; Pośetu koizvjestioca Monitoring komiteta Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope Nursune Memecan i Kima Sasija, 8. jula. Predśednik Skupštine zahvalio je na pośeti i konstruktivnoj podršci, koju Monitoring misija PS SE pruža Crnoj Gori; 42

43 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Susret sa državnim ministrom za evropske i evroatlantske integracije Gruzije Aleksijem Petriašvilijem, 16. jula. Tema razgovora bio je aktuelni politički momenat u saradnji Crne Gore i Gruzije, sa posebnim naglaskom na zajedničke težnje ka članstvu u Evropskoj uniji i NATO-u; Susret sa sa ministrom pravde Republike Slovačke Tomašom Borecom, 19. jula. Krivokapić se zahvalio na pomoći Republici Slovačkoj u oblasti evropskih integracija, koja je do sada bila logistička, ekspertska ali i politička. Sagovornici su naglasili značaj razmjene iskustava u oblasti pregovaračkih poglavlja 23 i 24, ističući da se zrelost mladih demokratija upravo stiče uspostavljanjem vladavine prava; Pośetu direktorke za Crnu Goru, Makedoniju, Tursku i Island u Generalnom direktoratu Evropske komisije za proširenje Aleksandre Kas Granhe, 22. jula. Krivokapić i Kas Granhe razgovarali su o trenutnoj političko-ekonomskoj situaciji u Crnoj Gori, napretku u oblasti vladavine prava, kao i o procesu evropskih integracija; Sastanak sa generalnim sekretarom PS OEBS-a Spenserom Oliverom, 22. jula. Krivokapić i Oliver razgovarali su o planu aktivnosti Parlamentarne skupštine u narednom periodu, sa posebnim akcentom na predstojeće jesenje zasijednje PS OEBS-a, čiji domaćin će biti Skupština Crne Gore a koje će se u oktobru održati u Budvi; Susret sa ministarkom pravde Republike Italije Anom Marijom Kanćelieri, 25. jula. Krivokapić i Kanćelieri ocijenili su da su odnosi između dvije zemlje dobri, te da postoji prostor za dalje unapređivanje saradnje u brojnim oblastima, posebno u sferi jačanja vladavine prava. AKTIVNOSTI POTPREDŚEDNIKA SKUPŠTINE Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić primio je, 21. februara, predstavnike Fondacije Konrad Adenauer za Srbiju i Crnu Goru direktora Henrija Bonea i koordinatorku Saniju Šljivančanin. Potpredśednik Mustafić je zahvalio predstavnicima Fondacije na dosadašnjoj saradnji i istakao ulogu i značaj parlamenta u procesu evropskih integracija, kroz njegovu zakonodavnu i nadzornu funkciju. Zajednički je konstatovano da, u narednom periodu, treba unapređivati saradnju između ovdašnjih političkih subjekata i institucija sa Fondacijom Konrad Adenauer; Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić sastao se, 10. aprila, sa osnivačem i predśednikom Rif grupe Pejdž Rifom i potpredśednikom Bejn Enisom. Razmijenjena su mišljenja o aktuelnim političkim dešavanjima, kao i o ulozi Parlamenta i političkih činilaca u procesu evroatlantskih integracija Crne Gore; Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić primio je, 5. juna, rukovodstvo Udruženja iseljenika porijeklom iz Crne Gore, koji živi u Opštini Bajrampaša (Bayrampaşa) u Istanbulu. Predśednik Udruženja Zahit Martinović-Bujukbajrak je istakao da Turska usmjerava veliku pažnju na očuvanje i razvoj odnosa između dvije države. Potpredśednik Mustafić je kazao da je potrebno da saradnja sa našom dijasporom bude što intenzivnija, kako kroz skupštinski Odbor za međunarodne odnose i iseljenike, tako i preko vladinih institucija; Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić primio je, 14. maja, predśednika i članove Udruženja Društvo socijalne solidarnosti i kulture iseljenika Jugoslavije Crne Gore, koje okuplja iseljenike iz Crne Gore koji žive u Turskoj Bedria Gula, Ervina Ibara, Hidajeta Demiroka, Avdia Akiša i Savaša Hercega. Na sastanku je iskazano obostrano zadovoljstvo jačanjem odnosa Crne Gore i Turske na socijanom i kulturnom planu i ukazano na potrebu daljeg rada na unapređenju tih odnosa; 43

44 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić primio predśednika i članove udruženja Društvo socijalne solidarnosti i kulture iseljenika Jugoslavije Crne Gore Potpredśednik Skupštine Crne Gore Željko Šturanović sastao se, 4. jula, sa šefom Odjeljenja za evropske poslove u Ministarstvu vanjskih poslova Holandije Žan Pjer Kempenersom. Sagovornici su posvetili posebnu pažnju ustavnim promjenama, izrazivši očekivanja da će one biti usvojene u narednom periodu, u cilju stvaranja daljih uslova za dodatno obezbjeđivanje nezavisne i samostalne uloge pravosuđa a polazeći, prije svega, od mišljenja i sugestija Venecijanske komisije. Potpredśednik Skupštine Crne Gore Željko Šturanović sastao se sa šefom Odjeljenja za evropske poslove u Ministarstvu vanjskih poslova Holandije Žan Pjer Kempenersom 44

45 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 4.3 POŚETE DRUGIM DRŽAVAMA AKTIVNOSTI PREDŚEDNIKA SKUPŠTINE Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić boravio je u više zvaničnih pośeta. Posebno izdvajamo sljedeće: Predśednik je, na poziv predśednika Hrvatskog sabora Josipa Leke, boravio u zvaničnoj pośeti Republici Hrvatskoj, 4. februara. Pored susreta sa predśednikom Sabora, tokom pośete Hrvatskoj, predśednik Skupštine sastao se sa Predśednikom Republike Hrvatske Ivom Josipovićem, premijerom Republike Hrvatske Zoranom Milanovićem, kao i članovima Odbora za evropske integracije Hrvatskog sabora. U skladu sa uobičajenom praksom, predśednik Krivokapić se susreo i sa predstavnicima crnogorskih iseljenika u Hrvatskoj; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić boravio, je 20. februara, u Briselu, đe se susreo sa evropskim komesarom za proširenje i politiku suśedstva Štefanom Fileom i obratio se Odboru za međunarodne odnose Evropskog parlamenta (AFET), na poziv predśednika Odbora Elmana Broka. Tokom susreta sa komesarom Fileom, sagovornici su se saglasili oko uspješne uloge koju Skupština Crne Gore ima u procesu evropskih integracija. Na sastanku Odbora za međunarodne odnose Evropskog parlamenta, Krivokapić se zahvalio evropskim poslanicima na podršci koju daju Crnoj Gori na putu ka EU, kao i na njihovom aktivnom angažmanu na afirmaciji politike proširenja; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić učestvovao je, 7. aprila, na prvom Samitu predśednika parlamenata Unije za Mediteran, koji je održan u Marseju. Predśednik Krivokapić je u izlaganju naveo da je politička volja izuzetno važna za jačanje stabilnosti mediteranskog regiona ali i da tu volju moramo iskoristiti kako bismo iskorijenili predrasude koje postoje sa obje strane Mediterana; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić učestvovao je na Konferenciji predśednika parlamenata zemalja Evropske unije, koja je, 21. aprila, održana u Nikoziji. Predśednici parlamenata diskutovali su o ulozi evropskih parlamenata u unapređivanju demokratije i ljudskih prava u regionu Mediterana, kao i o socijalnoj koheziji u periodu krize. Predśednik Krivokapić je bio jedan od diskutanata na temu uloge Evropskog parlamenta i nacionalnih parlamenata u unapređenju demokratije i ljudskih prava u trećim zemljama, posebno u oblasti Mediterana. Tokom Konferencije, predśednik Krivokapić je imao i niz bilateralnih susreta sa predśednicima parlamenata zemalja članica Evropske unije; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić učestvovao je na Konferenciji predśednika parlamenata zemalja Jadransko-jonske inicijative, koja je održana 12. i 13. maja u Sloveniji, na Brdu kod Kranja. Teme Konferencije bile su: Jadransko-jonska saradnja kao sredstvo za suočavanje sa zajedničkim izazovima i podsticanje približavanja zemalja Zapadnog Balkana Evropskoj uniji i Formiranje evropskih makroregionalnih strategija i uloga Jadransko-jonske inicijative: uključenost i perspektive parlamentarne dimenzije Jadransko-jonske inicijative. Predśednik Skupštine imao je i bilateralni susret sa predśednikom Državnog zbora Republike Slovenije Jankom Veberom, kao i sa ministrom vanjskih poslova Republike Slovenije Karlom Erjavecom; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, na poziv predśednika Parlamenta Turske Cemila Čičeka, učestvovao je, 16. maja, na XVIII EUREKA Interparlamentarnoj konferenciji u Briselu, o obezbjeđivanju adekvatnog finansiranja za inovacije u ekonomski izazovnim vremenima. Prilikom pośete Evropskom parlamentu, predśednik Krivokapić imao je sastanke sa članovima Odbora Evropskog parlamenta za budžet, monetarne i finansijske poslove, tokom kojih je dogovoreno prisustvo crnogorskog Parlamenta na predstojećim Interparlamentarnim konferencijama; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić razgovarao je, 16. maja, sa komesarom za proširenje i suśedsku politiku Štefanom Fileom, u Briselu, o izazovima koji se nalaze pred Crnom Gorom; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić učestvovao je, 23. maja, na ceremoniji obilježavanja 150 godina od osnivanja radničkog pokreta i socijaldemokratije u Evropi, koja je organizovana u Lajpcigu. Ceremoniji je prisustvovala kancelarka Njemačke Angela Merkel, predśednik Bundestaga Norbert Lamert, 45

46 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine kao i više od 80 predśednika država, vlada i lidera socijaldemokratskih partija iz čitavog svijeta. Predśednik Krivokapić je, u Lajpcigu, učestvovao i na Liderskom sastanku Partije evropskih socijalista. Učesnici sastanka raspravljali su o pripremama evropske ljevice za predstojeće izbore za Evropski parlament i zajedničkom kandidatu Partije evropskih socijalista za predśednika Evropske komisije; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić boravio je, 10. juna, u Banjaluci na Samitu predśednika parlamenata Zapadnog Balkana Korak naprijed, koji je imao za cilj da kroz međunacionalni dijalog doprinese procesu pomirenja, ne samo na prostoru Bosne i Hercegovine, već i cijelog regiona, čija konsolidacija je ključna za njegovu evropsku budućnost. Predśednik Krivokapić bio je uvodničar na temu: Liderstvo u XXI vijeku i procesi pomirenja i saradnje. Za vrijeme trajanja Samita, predśednik Krivokapić imao je bilateralne sastanke sa domaćinom Igorom Radojičićem, predśednikom Narodne skupštine Republike Srpske, predśednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom i predśednikom Narodne skupštine Republike Srbije Nebojšom Stefanovićem; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić boravio u Banjaluci na Samitu predśednika parlamenata Zapadnog Balkana Korak naprijed Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, na poziv predśednika VK Đanija Bukikia učestvovao je, 14. juna, na 95. plenarnom zasijedanju Venecijanske komisije. Tom prilikom, predśednik Krivokapić je imao posebno izlaganje u okviru tačke dnevnog reda posvećene radu Ustavnog odbora Skupštine Crne Gore na usvajanju ustavnih amandmana u oblasti pravosuđa. Predśednik VK Đani Bukikio je naveo Skupštinu Crne Gore kao veoma pozitivan primjer uspješne saradnje, koja je rezultirala zajedničkim radom u periodu dužem od decenije, počev od rada na Ustavu Crne Gore, uključujući i značajan broj veoma važnih reformskih zakonskih projekata; Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, na poziv predśednika Narodne skupštine Republike Srbije Nebojše Stefanovića, boravio je, 11. jula, u zvaničnoj pośeti Republici Srbiji. Predśednik Krivokapić je održao beśedu na posebnoj śednici srpskog Parlamenta, koju je predśednik Stefanović zakazao u njegovu čast. Krivokapić se narodnim poslanicima obratio u svojstvu predśednika Skupštine 46

47 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Crne Gore, kao i predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a. U okviru pośete, predśednik Krivokapić razgovarao je i sa predśednikom Vlade Republike Srbije Ivicom Dačićem, članovima Delegacije Republike Srbije u Parlamentarnoj skupštini OEBS-a, kao i šefom misije OEBS-a u Srbiji Peterom Burkhardom. Takođe, susreo sa sa predstavnicima crnogorskih iseljenika, okupljenih oko crnogorskih udruženja u Beogradu i Lovćencu. AKTIVNOSTI POTPREDŚEDNIKA SKUPŠTINE Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić učestvovao je na Balkanskom forumu regionalne saradnje, koji je od 7. do 9. februara održan u Solunu. Na forumu su razmotrene mogućnosti regionalne saradnje u četiri oblasti: regionalni obrazovni pristupi, ljudski resursi i tržište rada, infrastruktura i razvoj turizma i energije, životna sredina i ekonomski razvoj; Potpredśednik Skupštine Crne Gore prof. dr Branko Radulović boravio je, 14. marta, u zvaničnoj pośeti Republici Hrvatskoj. U okviru pośete, potpredśednik Skupštine sastao se sa potpredśednikom Vlade Republike Hrvatske Nevenom Mimicom, potpredśednicom Hrvatskog sabora Dragicom Zgrebec, predśednikom Odbora za evropske integracije Danielom Mondekarom i članovima/cama Odbora Melitom Mulić, Damirom Mateljanom i Radošem Jozo i predśednikom Odbora za finansije i državni proračun Srđanom Gjurkovićem i članovima/cama Ivanom Šukerom, Ivom Jelušićem, Nadicom Jelašić i Nevenkom Bečić. Sagovornici su razmijenili mišljenja i iskustva u vezi sa pregovorima za članstvo u EU, kao i usklađivanjem domaćeg zakonodavstva sa evropskim, zaključivši kako je čvrsto partnerstvo zajednički interes obje zemlje. Predstavnici Hrvatskog sabora izrazili su spremnost da pruže podršku Crnoj Gori na putu evropskih integracija; Potpredśednik Skupštine Crne Gore prof. dr Branko Radulović u zvaničnoj pośeti Republici Hrvatskoj Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić učestvovao je na sastanku potpredśednika parlamenata zemalja potpisnica Dejtonskog sporazuma, koji je, 10. maja, održan u Narodnoj skupštini Republike Srbije. 47

48 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Na sastanku je razgovarano o tzv. Nordijskom modelu saradnje i mogućnostima njegove primjene u okviru razmatranja izvještaja i preporuka eksperata Igmanske inicijative. Ukazano je na potrebu poštovanja različitosti i postojanja političke volje za saradnjom kojima zemlje našeg regiona treba da teže, kao i potrebu smanjivanja otvorenih pitanja u odnosima država u regionu; Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić i poslanik Almer Kalač boravili su, od 14. do 17. maja, u pośeti Izmiru u Turskoj. Na poziv Udruženja koje okuplja bošnjačke iseljenike porijeklom iz Crne Gore, upriličena je pośeta śedištu ove asocijacije, đe su se Mustafić i Kalač upoznali sa aktivnostima asocijacije, koja okuplja brojna udruženja u Egejskoj oblasti. Organizovana je i pośeta izmirskoj opštini Bornova, koja ima potpisanu Povelju o pobratimstvu sa opštinom Bar u Crnoj Gori, kao i Opštini Budža, koja je započela proces bratimljenja sa opštinom Rožaje; Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić učestvovao je na Konferenciji predśednika parlamenata Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi SEECP PD, koja je, u okviru makedonskog predśedavanja ovom inicijativom, održana u Ohridu, u periodu od 26. do 28. maja. Na Konferenciji predśednika parlamenata, bilo je riječi o novim izazovima ekonomske krize, ulozi nacionalnih parlamenata i regionalnoj interparlamentarnoj saradnji. Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić učestvovao je na Drugom svjetskom forumu o interkulturalnom dijalogu, koji je održan u periodu od 29. maja do 1. juna u Bakuu. Forum je organizovan u okviru Baku procesa za interkulturalni dijalog od strane Ministarstva kulture i turizma Vlade Republike Azerbejdžan, u saradnji sa Organizacijom za obrazovanje, nauku i kulturu Ujedinjenih nacija UNESCO, UN Alijansom civilizacija, UN Svjetskom turističkom organizacijom, Savjetom Evrope i organizacijom ISESCO a pod pokroviteljstvom Predśednika Republike Azerbejdžan Ilhama Alijeva. Tokom foruma, diskusija je vođena na teme: Kulturni putevi u Jugoistočnoj Evropi, regionu Crnog mora i Kavkaza zajedničko naslijeđe, zajednička odgovornost, održiva budućnost, Nova era globalizacije hibridnost u kulturi u svijetu koji se mijenja, Kako pridobiti podršku javnosti za kulturni diverzitet, Interkulturalni dijalog kroz učenje istorije najbolje prakse i izazovi, Turizam kao glavni pokretač zajedničkog razumijevanja i tolerancije među narodima i kulturama i Uloga korporativnog sektora u promociji interkulturalnog dijaloga i diverziteta. Tokom boravka u Azerbejdžanu, potpredśednik Mustafić imao je i susret sa vrhovnim vjerskim poglavarom Alahšukurom Pašazadeom; Sa Drugog svjetskog foruma o interkulturalnom dijalogu Potpredśednik Skupštine Crne Gore prof. dr Branko Radulović sastao se, u periodu od 5. do 8. juna, sa vodećim ljudima iz oblasti energetike, proizvodnje i prerade aluminijuma u Bosni i Hercegovini i 48

49 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Hrvatskoj. Potpredśednik Radulović sastao se sa ministrom industrije, energetike i rudarstva u Vladi Republike Srpske Željkom Kovačevićem, vlasnikom kompanije Feal iz Širokog brijega Jozom Bogdanom, sa generalnim direktorom kompanije Aluminij u Mostaru, Ivom Bradvicom i sa Markom Pejčinoskim, vlasnikom kompanije TLM-TVP iz Šibenika; Potpredśednik Skupštine Crne Gore prof. dr Branko Radulović pośetio je, 14. juna, kompaniju Impol- Seval u Sevojnu, đe je razgovarao sa generalnim direktorom kompanije Ninkom Tešićem, izvršnom direktorkom za ekonomske poslove Sanjom Bosiljčić i izvršnim direktorom za tehničke poslove Budimirom Bulatovićem. Tokom susreta je zaključeno da aluminijska industrija i u regionu i u svijetu ima izuzetnu perspektivu, da je neophodna poslovna i tehnička saradnja i proizvođača i prerađivača aluminijuma u regionu i da KAP, kao bazični proizvođač aluminijuma, ima veliku perspektivu. Naravno, KAP-u su potrebni i modernizacija i restrukturiranje kako bi postao konkurentan i imao zaokružen tehnološki postupak sa strukturom proizvodnje koja bi podržala razvoj i preradu aluminijuma u regionu. 4.4 STALNE DELEGACIJE Članovi stalnih delegacija Skupštine Crne Gore u parlamentarnim skupštinama međunarodnih organizacija učestvovali su na redovnim zasijedanjima, sastancima i forumima, koji su održani u izvještajnom periodu. Parlamentarna skupština Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (PS OEBS): Stalna delegacija Skupštine Crne Gore učestvovala je na 12. zimskom zasijedanju PS OEBS, koje je održano u Beču 21. i 22. februara, uz učešće 200 parlamentaraca iz 57 zemalja OEBS regiona. Delegaciju Skupštine Crne Gore činili su predśednik Skupštine Crne Gore i šef delegacije Ranko Krivokapić i poslanik mr Milutin Simović. U fokusu zasijednja bila su pitanja koja se odnose na problematiku bezbjednosnih snaga i saradnje u toj oblasti, granične saradnje, slobode medija ali i situacije u Siriji, Republici Mali i Śevernoj Africi. Predśednik Krivokapić je, na zasijedanju, izabran za člana Odbora za reformu i transparentnost OEBS-a, čiji je zadatak da, u susret obilježavanju 40 godina OEBS-a, pripremi strateški dokument, kojim će biti redefinisani ključni principi OEBS-a kroz sve tri njegove dimenzije: ljudsku, ekonomsku i bezbjednosnu. Predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić učestvovao je na sastanku Ad hoc Komiteta za reformu i transparentnost OEBS-a, održanom u Kopenhagenu, 15. aprila. Komitet se posebno bavio pitanjem daljeg jačanja uloge Parlamentarne skupštine u procesu nadgledanja izbora u zemljama članicama i unapređenja demokratskih standarda u pitanjima koja pripadaju trećoj dimenziji OEBS-a. Tokom boravka u Kopenhagenu, predśednik Krivokapić je učestvovao na sastanku Biroa Parlamentarne skupštine OEBS, na kojem su razmatrani najvažniji izazovi pred kojima se nalazi Parlamentarna skupština. U periodu od 29. juna do 3. jula, održano je 22. godišnje zasijedanje PS OEBS, na kojem je učestvovala stalna delegacija Skupštine Crne Gore pri PS OEBS, u sastavu predśednik Skupštine i šef delegacije Ranko Krivokapić i stalni članovi, poslanici mr Milutin Simović i Goran Danilović. Godišnje zasijedanje obilježile su śednice Stalnog odbora, kao i plenarne śednice na kojima su razmotrene i usvojene preporuke o pitanjima iz oblasti OEBS-a i izabrano novo rukovodstvo Parlamentarne skupštine. Tokom godišnjeg zasijedanja, održane su i śednice opštih odbora: Odbora za politička pitanja i sigurnost, Odbora za ekonomska pitanja, nauku, tehnologiju i pitanja životne sredine i Odbora za demokratiju, ljudska prava i humanitarna pitanja, na kojima se, kroz intenzivan rad, povela diskusija o prethodno predloženim tekstovima rezolucija i dodatnim stavkama, koje tretiraju pitanja iz nadležnosti ova tri odbora. Na śednici Plenuma, četvrtog dana zasijedanja, jednoglasno je usvojena Istanbulska deklaracija, koja je objedinila 26 rezolucija i dodatnih stavki, zajedno sa opštim rezolucijama tri opšta odbora. 49

50 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Na śednici Plenuma, izabran je predśednik Parlamentarne skupštine OEBS-a i šest potpredśednika. Za predśednika Parlamentarne skupštine OEBS-a izabran je predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić. Predśednik PS OEBS-a bira se na jednogodišnji mandat sa mogućnošću reizbora. Predśednik Krivokapić se tokom zasijedanja susreo sa domaćinom, predśednikom Velike narodne skupštine Turske Čemilom Čičekom, sa kojim je razmijenio stavove o bilateralnim odnosima dvije zemlje, sa posebnim akcentom na parlamentarnu saradnju. Takođe, razgovarao je i sa generalnim sekretarom OEBS-a Lambertom Zanijerijem, kao i sa Kajratom Mamijem i Davidom Usupašhvilijem, predśednicima parlamenata Kazahstana i Gruzije. Jesenje zasijednje PS OEBS-a, čiji domaćin će biti Skupština Crne Gore, biće održano od 13. do 15. oktobra godine u Budvi. Parlamentarna skupština Savjeta Evrope (PS SE): Delegacija Skupštine Crne Gore u Parlamentanoj skupštini Savjeta Evrope učestvovala je na tri redovna zasijedanja, održana u Strazburu. Crnogorsku delegaciju na zasijedanjima PS SE činili su dr Zoran Vukčević, šef Delegacije i članovi delegacije dr Draginja Vuksanović, Snežana Jonica 15, Mladen Bojanić 16, dr Predrag Sekulić i mr Damir Šehović. Na Zimskom zasijedanju, održanom od 21. do 25. januara, poslanici Parlamentarne skupštine izabrali su Žan Klod Minjona (Francuska PPE/DC) za novog predśednika PS SE, dok je šef crnogorske delegacije Zoran Vukčević izabran za potpredśednika PS SE-a, a stalni član Damir Šehović za potpredśednika Grupe socijalista. U nastavku zasijedanja, razmatran je izvještaj,,situacija na Kosovu i uloga Savjeta Evrope, usvojena je Rezolucija o obezbjeđivanju održivosti Suda u Strazburu, kao i Rezolucija o aktivnostima Evropske banke za obnovu i razvoj. Takođe, razmatrano je poštovanje dužnosti i obaveza od strane Azerbejdžana po pitanju političkih zatvorenika u ovoj zemlji, situacija na Kosovu, stanje slobode medija u Evropi i humanitarne situacije u konfliktom i ratom zahvaćenim oblastima Gruzije i Rusije. Pored navedenog, održana je debata o migracijama i azilu, rastućim tenzijama u oblasti Istočnog Mediterana, te razvoju situacije u Maliju i Alžiru i prijetnji sigurnosti i ljudskim pravima u regionu Mediterana. Tokom Proljećnjeg zasijedanja PS SE, održanog u periodu od 22. do 26. aprila, pažnja je posebno bila usmjerena na pitanje zaštite đece od seksualnog i ostalih vidova zlostavljanja, u vezi sa čim su bili razmatrani izvještaji:,,parlamentarci ujedinjeni u borbi protiv seksualnog nasilja nad đecom: srednjoročni pregled kampanje ʻJedno od petoroʼ,,,borba protiv đečijeg seks turizma i,,borba protiv diskriminacije romske đece, zatim Izvještaj komesara za ljudska prava za godinu i Izvještaj o post-monitoringu sa Turskom. Takođe, razmotrena su pitanja koja se odnose na zabranu nasilja nad vjerskim zajednicama, kulturu i obrazovanje kroz nacionalne parlamente, položaj mladih Evropljana u pristupanju osnovnim pravima, kao i pitanja nanotehnologije i etike u nauci i obrazovanju. Na aprilskom zasijedanju PS SE, između ostalog, vođena je rasprava o nacrtima izvještaja na sljedeće teme: Posmatranje predśedničkih izbora u Jermeniji 18. februara godine, Postmonitoring sa Turskom, Nasilje protiv religijskih zajednica, Kultura i edukacija kroz nacionalne parlamente, Mladi Evropljani edukacijski izazovi i Godišnji izvještaj o stanju ljudskih prava za godinu komesara Savjeta Evrope za ljudska prava Nilsa Muižnieksa. 15 Poslanica Snežana Jonica nije učestvovala na Zimskom zasijedanju PS SE-a, koje je održano od 21. do 25. januara i Proljećnjem zasijedanju, koje je održano od 22. do 26. aprila. 16 Poslanik Mladen Bojanić nije učestvovao na Zimskom zasijedanju PS SE-a, koje je održano od 21. do 25. januara i Proljećnjem zasijedanju, koje je održano od 22. do 26. aprila. 50

51 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Delegacija je učestvovala i na junskom zasijedanju PS SE, održanom od 24. do 28. juna. Fokus interesovanja na Ljetnjem zasijedanju bio je usmjeren na zahtjev za otvaranje monitoringa Mađarskoj i na zabranu diskriminacije po osnovu seksualne orijentacije i rodnog identiteta. Na Ljetnje zasijedanje PS SE, po hitnom postupku, uvrštene su rasprave na teme:,,situacija u Gruziji,,,Narodni protesti i izazovi za slobodu okupljanja, medija i govora i,,miješanje države u privatnost na internetu. Takođe, na junskom zasijedanju, vođene su rasprave o izvještajima:,,korupcija, kao prijetnja vladavini prava,,,situacija na Bliskom istoku,,,odvojenost političke i krivične odgovornosti,,,jednak pristup zdravstvenoj zaštiti,,,sprečavanje prisilne sterilizacije i kastracije,,,postmonitoring sa Bivšom Jugoslovenskom Republikom Makedonijom i,,ocjenjivanje partnerstva za demokratiju sa Parlamentom Maroka. PS SE se bavila i izborom sudija Evropskog suda za ljudska prava iz Irske i Litvanije i razmatranjem Nacrta protokola br. 16 na Konvenciju o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda. Povodom održavanja predśedničkih izbora, posmatračka misija Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope za posmatranje predśedničkih izbora u Crnoj Gori, na čelu sa šefom Misije Kristoferom Čoupom, boravila je u Crnoj Gori, na poziv predśednika Skupštine Crne Gore Ranka Krivokapića, u periodu od 5. do 8. aprila godine. Koizvjestioci Monitoring komiteta Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope Nursuna Memecan (Turska) i Kimo Sasi (Finska) boravili su u prvoj monitoring pośeti Crnoj Gori, od 8. do 10. jula godine, radi utvrđivanja činjeničnog stanja i praćenja aktivnosti preduzetih u cilju realizacije preporuka sadržanih u Rezoluciji PS SE 1890 (2012) Poštovanje dužnosti i obaveza od strane Crne Gore, usvojenoj 27. juna godine. Tokom pośete, održali su ukupno 29 sastanaka sa predstavnicima državnih institucija, nevladinog sektora, medija, međunarodnih organizacija i diplomatskog kora i bili u prilici da dobiju podatke i informacije o svim aktivnostima koje Crna Gora u kontinuitetu preduzima u cilju ispunjavanja preporuka sadržanih u Rezoluciji PS SE 1890 (2012). U vezi sa pet ključnih oblasti, koje su odrednice na mapi puta za izlazak Crne Gore iz faze monitoringa (završetak reforme sudstva i izmjene Ustava; poštovanje prava manjina, uključujući i prava LGBT osoba, kao i situaciju Roma, Aškalija i Egipćana; borba protiv korupcije i organizovanog kriminala i jačanje nadzornih tijela; situacija u medijima i radno okruženje novinara i pravni status interno raseljenih lica i izbjeglica, kao i pronalaženje trajnog rješenja za iste, zasnovanog na dobrovoljnom povratku ili lokalnoj integraciji) koizvjestioci su, na press konferenciji, saopštili svoju ocjenu o stanju u Crnoj Gori u predmetnim oblastima. Takođe, u svjetlu nedavno održanih parlamentarnih i predśedničkih izbora u Crnoj Gori, dodata je još jedna oblast praćenja u okviru njihove pośete, koja se odnosi na izborni proces. Parlamentarna skupština Śevernoatlantskog saveza (PS NATO): Proljećnje zasijedanje Parlamentarne skupštine NATO okupilo jeoko 300 parlamentaraca iz Śevernoatlantskog saveza i partnerskih zemalja, u periodu od 17. do 20. maja godine u Luksemburgu. U ime Skupštine Crne Gore, u radu skupa učestvovali su stalni članovi delegacije Borislav Banović i Obrad Mišo Stanišić, kao i poslanik Vasilije Lalošević. Proljećnje zasijedanje Parlamentarne skupštine NATO počelo je sastankom sekretara delegacija, na kome su predstavljeni Nacrt plana rada Stalnog komiteta, organizacioni elementi skupa, kao i aktivnosti Parlamentarne skupštine NATO u narednom periodu. Tokom zasijedanja, bilo je riječi o tranziciji u Avganistanu; bezbjednosnim izazovima, mogućnostima, resursima i obavezama Alijanse; implikacijama za razvoj na Srednjem istoku i Śevernoj Africi; nacionalnim i institucionalnim partnerstvima, sa posebnim osvrtom na saradnju sa Evropskom unijom, kao i o politici otvorenih vrata. U okviru diskusije, član Stalne delegacije Skupštine Crne Gore pri Parlamentarnoj skupštini NATO Borislav Banović je govorio na temu,,politika otvorenih vrata i predstavio aktivnosti koje je Crna Gora realizovala na putu evroatlantskih integracija. Tokom Proljećnjeg zasijedanja, održane su śednice Političkog komiteta, Komiteta za civilnu dimenziju bezbjednosti i Komiteta za ekonomiju i bezbjednost, kao i sastanci Komiteta za odbranu i bezbjednost i Komiteta za nauku i tehnologiju. 51

52 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine 4.5 REGIONALNE INICIJATIVE skupštine SEECP. Proces saradnje u Jugoistočnoj Evropi SEECP: Potpredśednik Skupštine Crne Gore Suljo Mustafić učestvovao je na Konferenciji predśednika parlamenata Procesa, koja je održana u Ohridu, u periodu od 26. do 28. maja. Na konferenciji je bilo riječi o novim izazovima ekonomske krize, ulozi nacionalnih parlamenata, kao i o regionalnoj interparlamentarnoj saradnji. Na sastanku je usvojena Završna deklaracija i zajednička izjava, u okviru koje su predstavnici parlamenata podržali inicijativu za osnivanjem parlamentarne skupštine u kojoj bi svaka država članica Procesa imenovala od tri do pet poslanika. Takođe, zaključeno je da se, tokom rumunskog predśedavanja u godini, organizuje inauguralna śednica Parlamentarne Osmi sastanak Radne grupe Parlamentarne dimenzije ove inicijative, koji je obilježila rasprava o strukturi budućeg sekretarijata održan je u okviru predśedavanja Republike Makedonije SEECP-om, u Skoplju je, 12. februara. Sastanku je prisustvovao nacionalni koordinator Skupštine Crne Gore za SEECP. Radna grupa Parlamentarne dimenzije Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi osnovana je tokom crnogorskog predśedavanja ovom Inicijativom, sa ciljem pronalaska najdjelotvornijih modaliteta za institucionalizaciju PD SEECP. Jadransko-jonska inicijativa: U okviru parlamentarnog dijela predśedavanja Slovenije Jadransko-jonskoj inicijativi, 12. i 13. maja, na Brdu kod Kranja, održana je Konferencija predśednika parlamenata zemalja JJI-a, na kojoj je učestvovao predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić. Konferenciju su obilježile sljedeće teme:,,jadransko-jonska saradnja kao sredstvo za suočavanje sa zajedničkim izazovima i podsticanje približavanja zemalja Zapadnog Balkana Evropskoj uniji i,,formiranje evropskih makroregionalnih strategija i uloga Jadransko-jonske inicijative: uključenost i perspektive parlamentarne dimenzije Jadransko-jonske inicijative. Predśednik Krivokapić se tokom Konferencije susreo sa predśednikom Državnog zbora Jankom Veberom i Ministrom vanjskih poslova Slovenije Karlom Erjavecom. 4.6 SARADNJA SA STRANIM I MEĐUNARODNIM ORGANIZACIJAMA Tokom godine, nastavljena je uspješna saradnja sa brojnim stranim i međunarodnim organizacijama. U okviru ove saradnje, nastavljeno je sprovođenje projekata i organizovane su konferencije, pośete, okrugli stolovi i seminari na razne aktuelne teme, na kojima su učestvovali kako poslanici tako i službenici Skupštine. Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS) U saradnji sa Misijom Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju u Crnoj Gori Odjeljenjem za demokratizaciju, Odbor za rodnu ravnopravnost Skupštine Crne Gore organizovao je dvodnevni seminar o rodnoj ravnopravnosti za poslanike/ce Skupštine Crne Gore, koji je održan 19. i 20. jula godine, u Baru. Seminar, koji je organizovan u cilju većeg uvažavanja rodnog aspekta kroz rad Parlamenta, odvijao se u okviru panela na teme: Uvod u rodnu ravnopravnost: Terminologija, Zašto je rodna ravnopravnost važna za Parlament, Žene, mir i bezbjednost, Političko učešće žena, Parlamentarni mehanizmi za rodnu ravnopravnost i Osnaživanje među-partijske saradnje na polju rodne ravnopravnosti. 52

53 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Skupština je, uz podršku Misije OEBS-a u Crnoj Gori, pokrenula izradu Parlamentarnog pojmovnika. Zamišljeno je da Parlamentarni pojmovnik obuhvati relevantne pojmove, koji se često koriste u parlamentarnoj teoriji i praksi, kako crnogorskoj tako i međunarodnoj. Pojmovnik će sadržati pojmove na crnogorskom i engleskom jeziku, sa kratkim i lako razumljivim definicijama i sinonimima na oba jezika. Parlamentarni pojmovnik ima za cilj da pomogne korisnicima u razumijevanju često složenih struktura i specifične parlamentarne terminologije i, u tom pogledu, biće od koristi ne samo stručnjacima iz parlamentarnog domena i prevodiocima, već i učenicima, studentima i široj javnosti. Vestminster fondacija za demokratiju (WFD) Projekat Jačanje kapaciteta Skupštine Crne Gore, započet godine, kada je, nakon uspješne implementacije prethodnog programa, saradnja između Skupštine Crne Gore i Vestminster fondacije za demokratiju obnovljena potpisivanjem novog Memoranduma, čiji je treći potpisnik bio Britanski savjet, završen je u martu godine. Dvogodišnji program imao je za cilj jačanje kapaciteta Skupštine u okviru četiri komponente: upravljanja ljudskim resursima, interne i eksterne komunikacije, finansijskog nadzora i zakonodavnog nadzora i vladavine prava. U okviru navedenih komponenti, organizovane su obuke, seminari i studijske pośete, koji su poslanicima i službenicima Skupštine omogućili da se, pored ostalog, bolje upoznaju sa dugogodišnjom parlamentarnom praksom Ujedinjenog Kraljevstva. Doprinos projekta bio je, ne samo u prenošenju iskustava, već i u tome što je predstavljao proces učenja i sagledavanja mogućnosti za nastavak procesa razvoja. Službenici iz različitih organizacionih jedinica, koji su učestvovali u projektu, stekli su nova znanja i ovladali vještinama koje im omogućavaju da dalje unapređuju kvalitet i efikasnost rada. Pogram je podržala britanska Vlada, posredstvom Ambasade Ujedinjenog Kraljevstva, u svojstvu partnera, a učestvovali su parlamenti Velike Britanije, Śeverne Irske i Škotske, Fondacija Tomson Rojters, Državna revizorska institucija Velike Britanije, Organizacija NICO iz Śeverne Irske, kao i lokalni partneri: Institut za medije Crne Gore, NVO Centar za demokratsku tranziciju (CDT) i profesori Univerziteta Crne Gore. Osim prethodno navedenog, uz podršku Vestminster fondacije za demokratiju, u Budvi je, 1. i 2. juna, održana regionalna konferencija Politika konkurencije, Regionalne mreže parlamentarnih odbora za ekonomiju i finansije zemalja Zapadnog Balkana. U fokusu konferencije bili su rezultati regionalne studije politika konkurencije, razmatranje mogućnosti za proširenje djelovanja odbora za ekonomiju i finansije u smjeru jačanja njihove uloge u tom procesu, usaglašavanje sadržaja programa sa svim parlamentima Zapadnog Balkana, koji su članovi mreže, uključujuči i ciljeve koji bi trebalo da se ispune do godine. Tokom dvodnevne konferencije, učesnicima su se obratili predstavnici: Skupštine Crne Gore, Predstavničkog doma Parlamenta Bosne i Hercegovine, Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine, Narodne skupštine Republike Srpske, Narodne skupštine Republike Srbije, Skupštine Republike Makedonije i Parlamenta Kosova. Na kraju Konferencije, usvojeni su zaključci u cilju daljeg promovisanja i osnaživanja saradnje između parlamenata zemalja regiona i dogovorene buduće aktivnosti. Britanski savjet (BC) Dvogodišnji program saradnje Skupštine Crne Gore i Britanskog savjeta, usmjeren na jačanje administrativnih kapaciteta crnogorskog Parlamenta, završen je u maju godine. Ovaj program, koji je finansijski podržan od strane Ambasade Velike Britanije u Crnoj Gori, obuhvatio je obuke na teme: formalne korespondencije, vještina prezentacije, sastanaka radnih grupa EU, tehnika efikasnog pregovaranja, institucionalnog PR i odnosa sa medijima. Povodom uspješne realizacije projekta, generalni sekretar Skupštine Crne Gore Damir Davidović, ambasadorka Velike Britanije u Crnoj Gori Nj. E. Ketrin Najt Sends i direktorka Britanskog savjeta u Crnoj Gori Vanja Madžgalj 53

54 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine uručili su priručnike za samostalni nastavak usavršavanja zaposlenima u Službi Skupštine, polaznicima stručne obuke. Ovim je i zvanično završena posljednja faza projekta, koji je uspješno završilo više od četrdeset polaznika. Nacionalni demokratski institut (NDI) U organizaciji Nacionalnog demokratskog instituta (NDI) i u saradnji sa Parlamentom Poljske, u Varšavi je, 29. januara, održan Forum generalnih sekretara parlamenata Zapadnog Balkana, na kom je učestvovao generalni sekretar Skupštine Crne Gore Damir Davidović. Forum je organizovan u cilju razmjene iskustava generalnih sekretara parlamenata zemalja Zapadnog Balkana o radu parlamentarnih istraživačkih centara, primjeni novih informacionih i komunikacionih tehnologija, jačanju administrativnih kapaciteta i usklađivanju nacionalnog zakonodavstva sa pravom Evropske unije. U okviru inicijative Nacionalnog demokratskog instituta (NDI) za jačanje zakonodavnog procesa Zapadnog Balkana (WBLSI), koja pomaže parlamentima u regionu da ojačaju svoju zakonodavnu, kontrolnu i predstavničku funkciju, u Bečićima je, od 24. do 26. aprila, održana regionalna radionica,,prevazilaženje izazova u sprovođenju kontrolne funkcije parlamentarnih odbora. Na radionici su učestvovali predśednici i sekretari odbora iz parlamenata Albanije, Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske, Kosova, Makedonije, Srbije i Slovenije u cilju razmjene iskustava u implementaciji nadzornih mehanizama od strane odbora, fokusirajući se na nadzor implementacije politika, zakona i budžeta, pregled periodičnih izvještaja ministarstava i drugih nezavisnih institucija, javna saslušanja i ulogu istraživanja i drugih oblika podrške službenika i organizacija civilnog društva. U okviru inicijative Nacionalnog demokratskog instituta (NDI) za jačanje zakonodavnog procesa Zapadnog Balkana, za savjetnike u službama parlamenata Crne Gore, Bosne i Hercegovine, Makedonije, Srbije i Kosova, organizovana je studijska pośeta Nacionalnom savjetu Republike Slovačke (Parlament Republike Slovačke) u periodu od 23. do 29. juna. Ova regionalna inicijativa, koja se realizuje uz finansijsku podršku Nacionalne zadužbine za demokratiju (NED), usmjerena je na jačanje dobre zakonodavne prakse kroz regionalnu parlamentarnu saradnju i razmjenu iskustava sa parlamentima država članica Evropske unije. Tokom petodnevne pośete, kroz teorijski i praktični dio, učesnici su imali priliku da se upoznaju sa nadležnostima, organizacijom i radnim tijelima Nacionalnog savjeta (NS), zakonodavnim procesom, ulogom i odgovornostima Kancelarije Nacionalnog savjeta, kao i sa tehnikama i procesom istraživanja i analizama potrebnim za razmatranje predloga zakona. Fondacija ERSTE Fondacija Konrad Adenauer (KAS) Uz finansijsku podršku Fondacije ERSTE, Skupština Crne Gore realizuje projekat Demokratske radionice, koji ima za cilj da informiše đecu i mlade u Crnoj Gori, uzrasta 8 15 godina, putem radionica interaktivnog sadržaja, o suštinskim karakteristikama demokratije i parlamentarnog sistema. Više informacija o ovom projektu nalazi se u odjeljku V. Posredstvom Fondacije Konrad Adenauer, predstavnici Službe Skupštine učestvovali su na seminarima koji su održani u Budimpešti na teme:,,dimenzija zaštite životne sredine u oblasti kreiranja politika ( aprila) i,,suočavanje sa socijalnim i ekonomskim izazovima u Dunavskoj regiji: Održivi razvoj u zemljama Dunavske strategije ( juna). 54

55 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Trodnevni seminari organizovani su u saradnji sa Institutom Robert Šuman sa ciljem da se učesnicima pruži uvod u planiranje politika, metode rada i instrumente za sprovođenje politika. Centar za demokratsku kontrolu oružanih snaga iz Ženeve (DCAF) Članovi Odbora za bezbjednost i odbranu učestvovali su na okruglom stolu Druga godina primjene Zakona o parlamentarnom nadzoru u oblasti bezbjednosti i odbrane, koji je održan u Podgorici, 12. februara, u organizaciji Instituta alternativa i uz podršku Centra za demokratsku kontrolu oružanih snaga iz Ženeve. Članovi i služba Odbora za bezbjednost i odbranu boravili su u studijskoj pośeti Republici Hrvatskoj, u periodu od 5. do 8. marta, na poziv Centra za demokratsku kontrolu oružanih snaga. Studijska pośeta u okviru trogodišnjeg projekta Centra za demokratsku kontrolu oružanih snaga iz Ženeve, imala je za cilj pružanje specifično prilagođene podrške crnogorskom Parlamentu u procesu daljeg usaglašavanja zakona, procedura i praksi sa evropskim standardima kroz razmjenu iskustava sa kolegama iz Republike Hrvatske. Regionalni centar za bezbjednosnu saradnju (RACVIAC) Program Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) U organizaciji Regionalnog centra za bezbjednosnu saradnju, održan je skup na temu Odgovornost odbrane u okviru Zajedničke bezbjednosne i odbrambene politike, od 19. do 21. februara, u Rakitju (Republika Hrvatska). Cilj skupa bilo je predstavljanje uloge sistema odbrane država članica u okviru Zajedničke bezbjednosne i odbrambene politike Evropske unije, sa posebnim osvrtom na restrikcije u pogledu budžetskih izdvajanja, kao i podsticanje diskusije o načinima prevazilaženja ekonomske krize kako se ne bi ugrozilo funkcionisanje sistema odbrane. Konferencija Saradnja državnih i nedržavnih aktera u sprovođenju Rezolucije UN 1325 održana je 4. juna, u Podgorici, sa ciljem da se usmjere dijalog i institucionalna saradnja, kao ključni faktori za efikasno ispunjavanje preporuka koje proizlaze iz Rezolucije, prvenstveno u pogledu definisanja agende Žene, mir i bezbjednost. Uz podršku UNDP-a i Misije OEBS-a u Crnoj Gori, konferenciju je organizovao Odbor za rodnu ravnopravnost Skupštine Crne Gore u saradnji sa Institutom za javnu politiku i Ministarstvom unutrašnjih poslova, Ministarstvom za ljudska i manjinska prava, Mrežom žena policajki Jugoistočne Evrope i predstavnicima civilnog sektora, medija i akademske zajednice. Pored toga, Odbor za rodnu ravnopravnost Skupštine Crne Gore je održao śednicu na temu,,postmilenijumske konsultacije, sagledavanje rodnih dimenzija, 15. marta, u saradnji sa sistemom Ujedinjenih nacija. Njemačka organizacija za međunarodnu saradnju (GIZ) Sastanak predstavnika Odbora za politički sistem, pravosuđe i upravu sa predstavnicima Njemačke organizacije za međunarodnu saradnju, u okviru Otvorenog regionalnog fonda za Jugoistočnu Evropu projekat Pravna reforma, održan je 16. maja godine u zgradi Skupštine Crne Gore. 55

56 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine V JAVNOST RADA Dalje jačanje veza sa građanima i unapređivanje transparentnosti parlamentarnog rada, predstavljali su jedan od prioriteta u radu Skupštine i u ovom izvještajnom periodu. U tom kontekstu, posebna pažnja poklanjana je informisanju javnosti o radu Skupštine. Objavljivanje godišnjih i polugodišnjih izvještaja o radu, kao i godišnjih i polugodišnjih izvještaja o korišćenju sredstava sa izvještajem o javnim nabavkama, postala je ustaljena praksa. Sve informacije o radu, s akcentom na one koje se odnose na zakonodavnu proceduru, uključujući i listinge elektronskog glasanja poslanika, dostupne su na skupštinskom sajtu, koji se redovno ažurira. U skladu sa savremenim tehničkim dostignućima, značajno uvećanim parlamentarnim aktivnostima i, prije svega, potrebama građana, od 21. maja tekuće godine, u funkciji je inovirana internet prezentacija Skupštine. Sadržinski znatno obogaćen, redizajniran i modernizovan, sajt u potpunosti odgovara zahtjevima pravovremenog, kvalitetnog i potpunog informisanja javnosti. Inovirani vebsajt, kao i njegovo održavanje, realizovala je sopstvenim kadrovskim, tehničkim i finansijskim kapacitetima Služba Skupštine Crne Gore, odnosno Odsjek za informacionu tehnologiju u saradnji sa ostalim organizacionim jedinicama. Moguće je pratiti sve śednice 25. saziva Skupštine Crne Gore, kao i ostale značajne parlamentarne događaje, putem skupštinskog YouTube kanala na adresi kao i direktan prenos svih śednica Skupštine putem online streaming-a. Veliko interesovanje učenika i nastavnika za sprovođenje projekta Demokratske radionice, o čemu svjedoči broj polaznika, kao i izvodi iz knjige utisaka, doprinijeli su obogaćivanju programa. U tom smislu, pored dosadašnjih radionica na temu Demokratija i parlament, od juna se realizuju i radionice na temu Evropske unije. Pored toga, Služba Skupštine nastavlja objavljivanje elektronskog biltena Otvoreni parlament na crnogorskom i engleskom jeziku, koji se prosljeđuje na više od devet stotina adresa u Crnoj Gori i inostranstvu. Uređivanje, prevod, prelom i izdavanje biltena realizuje Služba Skupštine, vlastitim kadrovskim i tehničkim kapacitetima. U cilju približavanja rada Skupštine Crne Gore građanima, nastavljeno je sa organizovanjem pośeta, prvenstveno studenata i polaznika Demokratskih radionica ali i sa pružanjem mogućnosti stažiranja studentima univerziteta Crne Gore. Pored navedenog, organizuju se i druge aktivnosti, poput izložbe, koja je priređena početkom juna. Nadalje, doprinos kvalitetu rada Skupštine pružaju i predstavnici civilnog sektora, koji redovno učestvuju na śednicama radnih tijela a česta su i obraćanja radnim tijelima u pisanoj formi. Nastavljeno je sa praksom pružanja odgovora na sve zahtjeve za slobodan pristup informacijama i pitanja medija, koji su značajan segment u ostvarivanju što većeg stepena transparentnosti rada ove institucije i poboljšanju komunikacije sa javnošću. U nastavku su informacije o saradnji Parlamenta sa medijima, zahtjevima koji se Skupštini upućuju u skladu sa Zakonom o slobodnom pristupu informacijama, saradnji sa organizacijama civilnog sektora, pośetama Skupštini, organizovanoj izložbi, biltenu Otvoreni parlament, kao i projektu Demokratske radionice. 56

57 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 5.1 PARLAMENT I MEDIJI U izvještajnom periodu, Odjeljenje za odnose sa javnošću, međunarodne poslove i protokol Skupštine Crne Gore izdalo je 253 stalne akreditacije za novinare i 93 stalne akreditacije za snimatelje/fotoreportere iz 22 elektronska i štampana medija, od čega je osam redakcija van Crne Gore. Izdato je i 117 dnevnih akreditacija. U istom periodu, obrađeno je i odgovoreno na više od 79 pojedinačnih pitanja novinara, koja se tiču parlamentarnih aktivnosti. U rubrici Aktuelnosti, na skupštinskom sajtu, objavljene su informacije, ilustrovane sa fotografije, u 105 foto galerija. Pored toga, TV prenos plenarnih zasijedanja sopstvenim tehničkim i kadrovskim kapacitetima, koji je počeo 3. marta godine, čime je TV signal postao dostupan zainteresovanim televizijama, kao i kablovskim operaterima za dalju distribuciju, nastavljen je i u izvještajnom periodu, u kom su, produkovana 172 sata i 47 minuta programa. Śednice Skupštine Crne Gore, od 17. juna godine, mogu se pratiti uživo preko interneta. Osim plenarnih zasijedanja, u izvještajnom periodu bilo je moguće pratiti i direktan prenos zasijedanja Ženskog parlamenta, Crnogorskog parlamenta preduzeća, kao i Parlamentarnog odbora Evropske unije i Crne Gore za stabilizaciju i pridruživanje. 5.2 SLOBODAN PRISTUP INFORMACIJAMA Skupština Crne Gore redovno odgovara na sve zahtjeve za slobodan pristup informacijama, u skladu sa obavezom propisanom Ustavom i Zakonom o slobodnom pristupu informacijama. Praksa pružanja tačnih i potpunih informacija u Zakonom predviđenom roku na sve zahtjeve koje podnose nevladine organizacije, građani, kao i druge organizacije i institucije, govori i o prepoznavnju dostupnosti informacija kao značajnog doprinosa jačanju povjerenja građana u rad naše institucije. Kontinuitet u pogledu velikog broja podnijetih zahtjeva, kao i nevladinih organizacija kao najčešćih podnosilaca, primjetan je i u ovom periodu. Od 1. januara do 31. jula, Skupštini je dostavljeno 35 zahtjeva za slobodan pristup informacijama sa 188 stavki, odnosno podzahtjeva. Upućeni su odgovori na sve podnijete zahtjeve, i to rješenjima 17 (30) i obavještenjima 18 (5). Slobodan pristup informacijama dozvoljen je za 20 zahtjeva bilo neposrednim uvidom, prepisivanjem informacije ili dostavljanjem kopije. U periodu od 1. januara do kraja jula godine, Skupština Crne Gore odbila je 10 zahtjeva za slobodan pristup informacijama jer nije pośedovala tražene informacije a upućeno je i pet obavještenja. 17 Rješenjem se zahtjev usvaja ili odbija. Rješenjem, kojim se usvaja zahtjev, odnosno dozvoljava pristup traženim informacijama, odlučuje se i o načinu pružanja informacija. Takođe, rješenjem se odlučuje i u situaciji kada se, povodom istog zahtjeva, dijelom dozvoljava pristup informaciji, a dijelom odbija. 18 Obavještenja se upućuju podnosiocima zahtjeva u slučaju kada je tražena informacija već objavljena i dostupna javnosti. 57

58 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Tabela br. 8 Prikaz broja podnijetih zahtjeva i podzahtjeva za slobodan pristup informacijama, kao i vrsta odgovora u periodu januar jul godine Broj zahtjeva (sa brojem podzahtjeva) Broj rješenja kojima je usvojen zahtjev Broj rješenja kojima je odbijen zahtjev Broj zaključaka Broj obavještenja Broj zahtjeva na koje nije odgovoreno Jan jul (188) Detaljan tabelarni pregled sa podacima o podnosiocima zahtjeva za slobodan pristup informacijama, datumu prijema zahtjeva i davanja odgovora, broju stavki, kao i vrsti odgovora, dat je u Prilogu II ovog izvještaja. 5.3 OTVORENI PARLAMENT Program Otvoreni parlament ima za cilj upoznavanje građana sa radom poslanika i parlamenta kao institucije. U okviru ovog programa, Skupština Crne Gore sprovodi projekat Demokratske radionice, organizuje zasijedanje Đečijeg parlamenta, izdaje elektronski bilten Otvoreni parlament a realizuju se pośete građana, u prvom redu studenata i učenika, kao i izložbe i drugi prigodni događaji SARADNJA SA CIVILNIM SEKTOROM U toku godine, nastavljena je uspješna realizacija projekata sa organizacijama civilnog društva, kao i sprovođenje drugih zajedničkih aktivnosti. Interesovanje predstavnika civilnog sektora za učešće na śednicama radnih tijela ali i u drugim aktivnostima koje ona organizuju, bilo je značajno i u periodu od 1. januara do kraja proljećnjeg zasijedanja Skupštine Crne Gore u godini. U ovom vremenskom periodu, zabilježeno je oko 150 učešća predstavnika oko 40 organizacija civilnog sektora, javnih ustanova i privrednih društava i oko 60 obraćanja predstavnika civilnog sektora radnim tijelima Skupštine (predloga, molbi, sugestija, inicijativa, primjedbi, zahtjeva za slobodan pristup informacijama, komentara na nacrte akata i sl.) NVO Forum mladi i neformalna edukacija (Forum MNE) Saradnja sa NVO Forum mladi i neformalna edukacija (Forum MNE) počela je u godini, pružanjem stručne i tehničke podrške u sprovođenju projekta Demokratske radionice, koji Skupština Crne Gore realizuje u okviru programa Otvoreni parlament sa ciljem da doprinese jačanju veza između Parlamenta i mladih, posebno osnovnoškolske populacije. Demokratske radionice zvanično su otvorili predśednica Nacionalnog savjeta austrijskog Parlamenta Barbara Pramer i predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, 22. januara. Tom prilikom, potpisan je Memorandum o saradnji između Skupštine Crne Gore, Fondacije ERSTE i NVO Forum mladi i neformalna edukacija. 19 Skupština Crne Gore odbila je 10 zahtjeva za slobodan pristup informacijama jer nije pośedovala tražene informacije. 58

59 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore Više informacija o projektu nalazi se u dijelu posvećenom Demokratskim radionicama. NVO Centar za demokratsku tranziciju (CDT) U organizaciji NVO Centar za demokratsku tranziciju (CDT), u okviru projekta Euphoria podizanje javne svijesti o procesu evropskih integracija, koji se realizuje uz podršku Ambasade Kraljevine Holandije, održana je konferencija na temu Informisanje građana o evropskim integracijama šanse, izazovi i ograničenja, 25. januara. Na Konferenciji je, između ostalih, učešće uzeo predśednik Odbora za evropske integracije Slaven Radunović. Na panelu je bilo riječi o značaju pravovremene komunikacije sa građanima, aktuelnoj Komunikacionoj strategiji, podršci javnog mnjenja, komunikaciji učinaka procesa integracija, otvorenosti samog procesa pregovora, kao i o ulozi Vlade i Skupštine u informisanju građana o EU i procesu pregovora, ulozi medija, NVO i akademske zajednice, uz poseban osvrt na glavne izazove, kada je sektor medija u pitanju, i načine na koje civilni sektor može pomoći građanima da bolje shvate proces integracija. NVO Građanska alijansa (GA) NVO Građanska alijansa (GA) i Skupština Crne Gore organizovali su stručnu raspravu Ljudska prava u Crnoj Gori od referenduma do početka pregovora sa Evropskom unijom, koja je održana 4. marta u Skupštini Crne Gore. Stručnu raspravu su otvorili predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, ministar za ljudska i manjinska prava dr Suad Numanović i ambasadorka SAD-a u Crnoj Gori NJ.E. Sju K. Braun. Na stručnoj raspravi učestvovali su predstavnici Skupštine Crne Gore, Vlade, institucije Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore, sudstva, tužilaštva, Uprave policije, akademske zajednice, nevladinog sektora i medija. Predstavnici Odbora za politički sistem, pravosuđe i upravu učestvovali su u stručnoj raspravi o reformi sudstva na kojoj je predstavljen Izvještaj Monitoring rada sudova u Crnoj Gori a koja je održana 29. marta, u organizaciji NVO Građanska alijansa. U okviru implementacije II faze projekta Javni dijalog o energetskoj efikasnosti u Crnoj Gori, NVO Građanska alijansa organizovala je studijsku pośetu Sekretarijatu Energetske zajednice u Beču, u periodu od 3 5. aprila, u kojoj su učestvovali članovi Odbora za ekonomiju, finansije i budžet mr Aleksandar Damjanović, Almer Kalač i Mladen Bojanić. Studijska pośeta je bila prilika da se članovi Odbora upoznaju sa institucijama i aktivnostima ovog Sekretarijata i da kroz razmjenu mišljenja sa ekspertima iz Sekretarijata saznaju više o njegovom radu u svijetlu obaveza koje Skupština Crne Gore ima, kada je u pitanju oblast energetike i energetske efikasnosti. NVO Centar za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) Okrugli sto na temu,,ipa i inkluzija Roma i Egipćana u Crnoj Gori, u organizaciji NVO CEDEM i Instituta za otvoreno društvo iz Budimpešte, održan je 27. juna. Skup je obilježilo predstavljanje Nacrta studije o efektima IPA I ciklusa na integraciju Roma i Egipćana u Crnoj Gori, kao i diskusija u vezi sa preporukama za unapređenje dostupnosti EU fondova za potrebe socijalnog uključivanja romske i egipćanske zajednice. Na okruglom stolu, učešće su uzeli i predstavnici Skupštine Crne Gore poslanik Šefkija Murić, član Odbora za evropske integracije i poslanik Halil Duković, predśednik Odbora za ljudska prava i slobode. 59

60 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Evropski pokret u Crnoj Gori (EPuCG) Projekat Nacionalna konvencija o evropskoj integraciji Crne Gore posvećen je stvaranju sinergetskog efekta svih društvenih snaga u Crnoj Gori, sa ciljem osnaživanja i multiplikovanja napora za ubrzanje društvenih, političkih i ekonomskih reformi u okviru procesa evropske integracije a organizuju ga Evropski pokret u Crnoj Gori i Slovačka asocijacija za spoljnu politiku, uz podršku Ministarstva vanjskih poslova Republike Slovačke i SlovakAid-a, uz učešće Skupštine Crne Gore i Vlade Crne Gore. Konferencija Nacionalne konvencije o evropskoj integraciji Crne Gore održana je 12. aprila a otvorio je predśednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić. Regionalna konferencija,,unapređenje socijalnog i ekonomskog položaja žena i orodnjavanje politika održana je 5. jula u u Podgorici, u organizaciji Evropskog pokreta u Crnoj Gori, u okviru realizacije projekta,,unapređenje ekonomskih i socijalnih prava žena u Crnoj Gori. Predśednica Odbora za rodnu ravnopravnost Nada Drobnjak bila je uvodničarka na konferenciji a jedna od panelistkinja konferencije na temu,,uloga Skupštine u ostvarivanju postavljenih ciljeva, bila je poslanica Snežana Jonica. Na Konferenciji je predstavljeno i istraživanje Evropskog pokreta u Crnoj Gori i Ipsos Strategic Marketing-a na temu,,socio-ekonomski položaj žena u Crnoj Gori, koje pruža obuhvatan i detaljan opis položaja žena u različitim oblastima društvenog života u Crnoj Gori. NVO Institut alternativa (IA) Seminar o javnim nabavkama za šesnaest predstavnika stručnih službi odbora i poslaničkih klubova u Skupštini Crne Gore održan je u Miločeru, 26. i 27. aprila, u organizaciji NVO Institut alternativa. Tokom dvodnevne obuke, učesnici treninga su se bliže upoznali sa institucionalnim i zakonskim okvirom za javne nabavke, ali i sa tokom pregovora u Poglavlju 5, koje se odnosi na ovu oblast. Predavači su bili predstavnici Uprave za javne nabavke, Državne komisije za kontrolu postupaka javnih nabavki, Ministarstva finansija, Uprave za inspekcijske poslove, Državne revizorske institucije i Instituta alternativa. Seminar je jedna od aktivnosti predviđena projektom Jačanje parlamentarnog nadzora sistema javnih nabavki u Crnoj Gori, koji Institut alternativa sprovodi uz podršku Demokratske komisije za male grantove Ambasade Śedinjenih Američkih Država u Crnoj Gori POŚETE, IZLOŽBE I DRUGI DOGAĐAJI U okviru programa Otvoreni parlament, Skupština samostalno, kao i u saradnji sa nevladinim organizacijama, organizuje kolektivne i individualne pośete u cilju upoznavanja građana sa njenim radom. U periodu na koji se odnosi Izvještaj, upriličen je veliki broj pośeta studenata i učenika osnovnih škola, tokom kojih su se upoznali sa istorijatom, organizacijom i strukturom Parlamenta, kao i nadležnostima i aktivnostima Parlamenta, radnih tijela i poslaničkih klubova. U periodu januar jul godine, Skupština Crne Gore bila je domaćin 103 pośete i organizator jedne izložbe i to: šest pośeta studenata Crnogorskog udruženja studenata političkih nauka MAPSS (oko 150 osoba); 60

61 1. januar 31. jul godine Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 97 pośeta učenika, u okviru projekta Demokratske radionice, u kojima su učestvovala učenika, iz 31 škole; uručenje sertifikata polaznicima demokratskih radionica organizovano je 11. juna u Vili Gorica i izložbe povodom uručivanja diploma polaznicima Demokratskih radionica, koja je sadržala fotografije učesnika, naslovnice novina i izvode iz Knjige utisaka učenika i nastavnika. 61

62 Izvještaj o radu Skupštine Crne Gore 1. januar 31. jul godine Bilten Otvoreni parlament Bilten Otvoreni parlament je elektronska publikacija o radu Skupštine Crne Gore, koja pruţa informacije o najznačajnijim skupštinskim aktivnostima na mjesečnom nivou. Objavljivanje Biltena počelo je u januaru godine, u saradnji Službe Skupštine Crne Gore i NVO Centar za demokratsku tranziciju (CDT), a uz finansijsku podršku Evropske komisije, posredstvom Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori. Od marta godine, Služba Skupštine Crne Gore je u potpunosti preuzela uređivanje, prevođenje, prelom i objavljivanje Biltena. Bilten se objavljuje na internet stranicama Skupštine Crne Gore na crnogorskom i engleskom jeziku i šalje om na skoro 900 domaćih i međunarodnih adresa, među kojima su adrese stranih ambasada u Crnoj Gori i poslanika Evropskog parlamenta. Godišnje se objavljuje 11 biltena (isključujući avgust, zbog godišnjeg odmora) DEMOKRATSKE RADIONICE U periodu januar jul godine, u okviru projekta Demokratske radionice održano je je 98 radionica, u kojima su učestvovala učenika i 108 nastavnika iz 31 osnovne škole širom Crne Gore. U ovom periodu, gosti demokratskih radionica bili su predśednik Skupštine Crne Gore i sedam poslanika Skupštine, iz parlamentarne većine i manjine, kao i predśednica Parlamenta Austrije, poslanica Evropskog parlamenta, generalni sekretar Parlamenta Grčke i drugi. Pored dosadašnjih radionica na temu Demokratije i parlamenta, u junu je počela i realizacija radionica na temu Evropske unije. Uvidom u Knjigu utisaka koja sadrži komentare učesnika (učenika i nastavnika) o demokratskim radionicama, kvalitet i značaj demokratskih radionica su veoma pozitivno ocijenjeni. D e m o k r a t s k e r a d i o n i c e 62