Мобилност МК Mobility MK

Transcription

1 I S S N X Мобилност МК Mobility MK Г О Д И Н А 53, ЈД У Е Н К И Е М В0 Р1 И 7 В О ВО ФОКУСОТ: Студентски мобилности на УТМС Скопје V O L U M E 6 етвининг семинари 8 Нови изданија од Евридика 10 53, I S S U E D E C E M J U B E N R E 30 години јубилеј: Од Еразмус до Еразмус+ 30 years anniversary: From Erasmus to Erasmus+ ФО К У С О Т : Еразмус+ искуства во основното образование И З Д А Н И Е

2 ГОДИНА 5, ИЗДАНИЕ ЈУНИ 017 ЕРАЗМУС+ искуства на ООУ Лазо Ангеловски Скопје: Модерна и иновативна средина за развој на учениците ООУ Лaзо Ангеловски од Аеродром, Скопје, е училиште што за своја цел си има поставено да биде модерна и иновативна средина за сите ученици и наставници. Оттука, не е ни чудо што во училиштето е формиран тим за проекти којшто навлезе во светот на ЕРАЗМУС+ и аплицираше за две клучни акции: КА101 Учење преку индивидуални мобилности и КА19 Стратешки партнерства во училишното образование. Наставниците и учениците не се плашеа од работа и успехот не изостана. Клучната акција Учење преку индивидуални мобилности ја нарековме Создаваме иновативна иднина (Creating innovative future). Процесот започна со анализа на последната самоевалуација на училиштето во 015 година според која беа одбрани две обуки: обука за развивање на ИКТ компетенциите во Севилја, Шпанија, и обука за инклузивно образование во Пиреја, Грција. И двете обуки беа реализирани во периодот од јануари до крајот на март 017 година, а по нив следеа дисеминациите: дванаесет интерни и четири екстерни работилници. Со интерните дисеминации на обуките беа опфатени најголемиот број наставници во училиштето, а екстерните беа организирани со помош на општината Аеродром. На нив присуствуваа наставници од другите основни и средните училишта во општината, но и од други општини, па и од други градови во Република Македонија. Училиштето се покажа како добар домаќин, а обучувачите како компетентни и несебични колеги што го споделија наученото со сите што присуствуваа на обуките. Подетални информации околу сите реализирани активности можете да најдете на следниот линк: goo.gl/zu0a9r. Клучната акција 19 - Стратешки партнерства во училишното образование, пак, е двегодишен проект, наречен Да ја обоиме иднината (Let s ART the future). Заедно со училишта од Турција (координатор на проектот), Романија, Бугарија, Австрија, Италија, ООУ Лазо Ангеловски учестува во активностите. Проектот Да ја обоиме иднината ги опфаќа учениците од I до V одделение коишто со своите наставници на малку поинаков начин ја гледаат уметноста. Пеат, цртаат, пишуваат и создаваат поттикнати од традицијата, историјата и големите имиња на светската уметност, не заборавајќи притоа дека се сѐ уште деца, дека треба и да се дружат, да создаваат пријателства. На овој начин создаваат пријателства и надвор од својата земја. (продолжува на страна 4) МОБИЛНОСТ МК

3 VOLUME 5, ISSUE JUNE The Erasmus+ experience of Primary School Lazo Angelovski Skopje: Creating innovative environment for development of the pupils Primary school Lazo Angelovski, Skopje is a school which has set its goal to have a modern and innovative environment for all students and teachers. Having this in mind, it s no wonder that we have formed a Team for projects in the school, which has entered the world of Erasmus+ through two key actions: KA101and KA19. The teachers and students weren t scared from the hard work and this was followed by success. The project from the key action KA101 was named Creating innovative future. The application process begun with the analysis of the last school self-evaluation undertaken in 015, which served as bases of the selection of teacher s training courses: Training course for development of teacher s ICT competences in Seville, Spain and Training course for inclusive education in Piraeus, Greece. Both motilities were realized in the period between January until the end of March 017 which was followed by the process of dissemination: 1 internal and 4 external workshops. In the internal workshops most of the teachers from the school took part, and the external workshops were organized with the support of the municipality Aerodrom. The external workshops were visited by teachers from other primary and secondary schools from the municipality as well as wider, from other cities in Macedonia. More information from the activities can be found on the following link: goo.gl/zu0a9r. The KA19 project Let s ART the future is a two-year project. The coordinating school is from Turkey and the partners in the project are from Romania, Bulgaria, Austria, Italy and our school from Macedonia. It s a project which is aimed for students from the 1st to 5th grade and where the students and teachers teach/learn ARTs in a different way. They sing, draw/paint, write and create motivated by traditions, history and the famous names from the national artists, but at the same time not forgetting that they are still children who need to play and make new friends. This way they create new friendships outside of their country s borders. So far our students have sang traditional children s songs in several languages; have learned about the life and artwork of the famous Turkish painter Nuri Abach, the Austrian painter Gustaf Klimt and the Bulgarian painter Vladimir Dimitrov and have created paintings and drawings inspired by these famous national painters; (Continuing on page 5) MOBILITY MK

4 ГОДИНА 5, ИЗДАНИЕ ЈУНИ ЕРАЗМУС+ искуства на ООУ Лазо Ангеловски Скопје: Модерна и иновативна средина за развој на учениците (продолжение од страна ) До сега, учениците од ООУ Лазо Ангеловски пеат традиционални песни на неколку јазици; се запознаа со животот и делото на турскиот сликар Нури Абач, австрискиот сликар Густав Климт и бугарскиот сликар Владимир Димитров и сликаа поттикнати од нивите дела; го создадоа возот на мирот во чиишто вагони оставаа пораки за мир; изработија плакати за мирот; учеа преку традиционални игри. Се разбира, овие настани во училиштето не останаа незабележани. Учениците и наставниците добија повеќе покани во локалните медиуми во коишто достојно се претставија, го претставија училиштето и проектот Да ја обоиме иднината. Како круна на активностите предвидени за оваа учебна година на година се реализираше и настанот за промоција на проектот во локалната средина на којшто присуствуваа ученици, родители, наставници, претставници од општината и од медиумите. Со овој настан се одбележа половината од предвидените активности, а по летниот распуст следат нови активности за учениците од овие шест училишта во рамките на проектот Да ја обоиме иднината. Подетални информации околу сите реализирани активности во рамките на првата половина од проектот можете да најдете на следниот линк: goo.gl/up5lzk Времето во коешто живееме е со брзо темпо, па и науката и техниката се развиваат барајќи брзо прилагодување. Образованието мора да стане водилка низ лавиринтот на напредокот зашто децата се иднината и тие заслужуваат подготвени, иновативни и креативни наставници што ќе се фатат во костец со проблемите, ќе обезбедат поинтересен начин на работа и ќе помогнат со создавањето трајни знаења и ќе ја развијат креативноста кај своите ученици. Учениците и наставниците од ООУ Лазо Ангеловски заедно работат токму на таа задача: создавање на модерна и иновативна образовна средина. Приготвил: Љубица Ружинска Координатор на тимот за Еразмус+ прокети МОБИЛНОСТ МК

5 VOLUME 5, ISSUE JUNE The Erasmus+ experience of Primary School Lazo Angelovski Skopje: Creating innovative environment for development of the pupils (continuing from page 3) made the Peace train whose wagons carried their peace messages though out the countries; made peace posters; learned and played the forgotten traditional children s games from the different countries in the project. Of course all of the activities weren t unnoticed. The students and teachers took part in different shows in the media where they presented the project and its activities. The main promotional event of the activities which were planned for this school year was realized on in our school which was visited by students, parents, teachers and representatives from the municipality and the media. With the event we marked the first half of the project and after the summer holiday we would continue with the next planned activities with our partners from the partner schools. Additional information about all the activities from the first half of the project can be found on the following link: goo.gl/up5lzk The time we live in has a fast pace and science and technology are developing with rapid speed which ask us to adjust ourselves with them. Education has to remain to be a guide through the maze of development because the children are the future and the deserve to be ready for the future and have teachers who are innovative and creative to deal with the problems, provide more interesting ways to learn/ teach and help them to gain permanent knowledge and develop skills for the 1st century. The students and the teachers from primary school Lazo Angelovski together work towards that task: to create a modern and innovative educational environment. Written by: Ljubica Ruzhinska Coordinator of the team for Erasmus+ projects MOBILITY MK

6 ГОДИНА 5, ИЗДАНИЕ ЈУНИ Еразмус+ студентска пракса на студенти од Универзитетот за Туризам и Менаџмент Скопје Согласно Договорот за Еразмус програмата, Универзитетот за туризам и менаџмент Скопје упати шест студенти на обавување на студентска пракса, во хотелската групација Eco Hotels Gestio S.L. во Шпанија, во траење од три месеци јуни/септември 017 година: Благица Бутикоска, студент сум на Факултетот за туризам, праксата ја обавувам во Hotel Bon Repos, како дел од тимот за анимации. Учествувам во подготовка и реализација на програмите за анимација, за деца и возрасни, во изведба на музички квизови и бинго игри со доделување награди, посета на музеи исл. Имам одлични вкупни впечатоци и важни согледувања и сознанија за комплексноста на делувањето на еден хотел. Чувствувам големо задовоство од условите на работа и соработката со вработените, од можностите да учам различни работни практики да споделувам комуникација со претставници на различни култури Игор Каранфиловски, студент сум на Факултетот за туризам, летна пракса изведувам во Шпанија, во Хотел "Europa Splash & Spa ". Ова е мое прво работно искуство на бар но одлично се снаоѓам во работата. Научив многу за барскиот процес. Истовремено учам шпански јазик. Веќе добивам многу пофалби од надредените, а што е најважно и од задоволните гости. Многу сум среќен што мојот универзитет ми ја овозможи оваа прилика, да одам на пракса во Шпанија, земја на туризмот. Христијан Пешталески, студент сум на Факултетот за туризам, студентската пракса ја обавувам во Hotel Oasis Park Splash Работам на разни работни задачи но најмногу на рецепција каде архивирам документи во check-in и check-out процедури и др. Тековна подршка во работата добивам од менаџерот на хотелот и од рецепционерите. Задоволен сум условите на работа и соработка со вработените. Сето ова за мене претставува едно големо искуство и навистина има што да се научи. Кристијан Мицев, студирам на Факултетот за туризам, студентската пракса ја изведувам во Hotel Esplai, во рецепција на активности во check-in и check-out процедури, но помагам и во работата на работно место Bellboy. Работното време ми е од 9:00 до 16:00 часот. Имам позитивни впечатоци за средината, условите за работа и соработката. Иако работењето на рецепција има висок степен на одговорност, тоа сепак за мене е предизвик да научам што повеќе. Посебно задоволство ми причинува комуникацијата со гостите. МОБИЛНОСТ МК

7 VOLUME 5, ISSUE JUNE Erasmus+ students placements of the students from the University for Tourism and Management Skopje In accordance with the Erasmus Program Agreement, the University of Tourism and Management in Skopje sent six students to practice internships at the Eco Hotels Gestio S.L. In Spain, lasting for three months June / September 017: Blagica Butikoska, a student at the Faculty of Tourism - I practice in Hotel Bon Repos as part of the animation team. I participate in the preparation and realization of animation programs for children and adults, performing music quizzes and bingo games with awarding prizes, visiting museums etc. I have excellent overall impressions and important insights and knowledge about the complexity of the hotel operations. I feel a great deal of satisfaction from the working conditions and cooperation with the employees, beginning with the opportunities to learn different working practices and to share communication with representatives of different cultures Igor Karanfilovski, I'm a student at the Faculty of Tourism. My summer internship program is in Spain at Hotel Europa Splash & Spa **** s. This is my first work experience at the bar but I'm great at work. I learned a lot about the barrel process. I simultaneously learn Spanish. I have already received many praise from the superiors, and most importantly from the satisfied guests. I am very happy that my University enabled me this opportunity to go to practice in Spain, a country of tourism. Hristijan Pestaleski, I'm a student at the Faculty of Tourism. My summer internship program is in Spain at Hotel Oasis Park Splash. I work on various tasks, but mostly at the reception I archive documents in check-in and check-out procedures. I receive ongoing support in the work from the hotel manager and receptionists. I am satisfied with the working conditions and cooperation with the employees. All this for me is a great experience and there is always something new to learn. Christian Micev - I study at the Faculty of Tourism. My summer internship program is in Spain at Hotel Esplai in the reception of check-in and check-out procedures, but I also work as Bellboy. Working hours are from 9:00 to 16:00. I have positive impressions of the environment, working conditions and cooperation. Although YOU HAVE TO BE VERY RESPONSIBLE working at the reception, it is still a challenge for me. It is a great satisfaction to work and have communication with the guests. MOBILITY MK

8 ГОДИНА 5, ИЗДАНИЕ ЈУНИ етвининг мултилатерален семинар: Иновативни средини за учење Во периодот од до 4 јуни во Лисабон, Португалија, се одржа мултилатерален семинар за наставници-амбасадори на етвининг на тема Иновативни средини за учење. На семинарот учествуваа 94 учесници од 14 европски земји: Португалија, Хрватска, Белгија, Азербејџан, Чешка, Словачка, Бугарија, Финска, Романија, Полска, Шпанија, Малта, Кипар и Македонија. Како претставници од нашата земја активно учество во семинарот зедоа Милена Игњатова и Валентина Петрова, македонски амбасадори на етвининг. Семинарот започна попладнето на год. со регистрација на учесниците и пленарна сесија на којашто проф. Витор Теодоро од Универзитетот во Лисабон зборуваше за лажни вести и нивното влијание врз луѓето. Петокот, 3.06 беше предвиден за 4 работилници. Поради големиот број учесници, беа формирани четири групи и учесниците ротираа во работилниците: Работилница 1 Учење преку проекти и Ардуино во којашто учесниците работе во мали групи (4-6) и имаа можност да испланираат и да креираат проект преку на етвининг платформата користејќи ја апликацијата Ардуино за автоматизирање на активностите; Работилница Работа, креирање и колаборација Јас учам во којашто учесниците во групи од 4 ги применија основните принципи на етвининг: критичко мислење, проблемска работа, колаборација, презентација, применливост во реалниот свет; Работилница 3 - Редезајнирање на училниците за иднина низ мистерии Патување низ идеите во којашто се разработуваше примената на ИКТ во наставата преку едноставни вежби за изработување алгоритми и кодирање без компјутер; Работилница 4 Лабораторија на сетилата којашто покажа дека и сетилата се мерливи (вид, слух, физичка сила) преку едноставни лабораториски вежби. Завршната пленарна сесија од год. беше посветена на примената на мобилните уреди во наставата. Активностите испланирани од организаторот беа интересни и практични. Се остварија повеќе контакти со етвинери од земјите учесници и се започна со првични договори за идни етвининг проекти коишто би започнале од септември 017 год. Валентина Петрова етвининг амбасадор ООУ Лазо Ангеловски, Аеродром МОБИЛНОСТ МК

9 VOLUME 5, ISSUE JUNE etwinning multilateral seminar: Innovative Learning Environments Starting nd to 4th June in Lisbon, Portugal, was held an etwinning Multilateral Seminar Innovative Learning Environments. There were 94 participants from fourteen European countries that took part this Multilateral Seminar: Portugal, Croatia, Bulgaria, Chekia, Slovakia, Finland, Romania, Poland, Spain, Malta, Cyprus, Azerbejan, Belgium and Macedonia. The representatives from Republic of Macedonia were etwinning ambassadors Milena Ignjatova and Valentina Petrova from OOU Lazo Angelovski, Skopje. The seminar started in the afternoon of nd with participants registration and plenary session. The key note speaker was Vitor Teodoro, PhD. from the University of Lisbon who spoke about fake news and its impact on people. The 3rd June was split in four workshops. Because of the large number, participants were split in 4 groups and the groups rotated the workshops. Workshop 1 - Project Based Learning and Arduino which gave the participants divided in small groups (4-6) an opportunity to create an etwinning project involving the application Arduino for automating activities. Workshop - Doing, creating, collaborating I learn where participants as mixed groups of 4 applied the basic principles of etwinning: creative thinking, problem solving, collaboration, presentation and real life application. Workshop 3 - Redisigning classrooms for the future through Mysteries The journey of ideas dealing with using ICT in classrooms even without computers like basic coding and algorithms. Workshop 4 - Laboratory of senses which showed that even senses can be measured: hearing, physical strength, eyesight, and all through simple laboratory exercises. The closing plenary session that took place on 4th of June was dedicated to using mobile devices into classroom. The activities were interesting and practical. We made a lot of contacts and verbal agreements for new etwinning projects that would start in September 017. Valentina Petrova etwinning Ambassador OOU Lazo Angelovski, Aerodrom MOBILITY MK

10 Г О Д И Н А 5, И З Д А Н И Е Ј У Н И Нови изданија на студии од мрежата Евридика Во 017 година мрежата Евридика издаде неколку нови изданија од свои познати студии. Новото издание на извештајот за структурни индикатори содржи ажурирани податоци за повеќе од 30 детални структурни индикатори, ажурирани графикони, дефиниции, белешки за поедини земји и кратка анализа на скорешниот развој во јавната политика и реформи во пет области: претшколско образование, постигнувања во основните вештини, рано напуштање на образованието и обуката, високо образование и вработеност на дипломци. Овој извештај обезбедува појаснувања за основите и комплементарни информации на бројни структурни индикатори што се анализирани во Education and Training Monitor 016, годишната публикација на Европската Комисија која што го опишува еволутивниот развој на европските системи за образовани и обука, базирана на цел спектар од докази. Тој го следи напредокот направен од Земјите членки на ЕУ во насока на остварување на целите поставени во реформиските процеси Европа 00 и Образование и обука 00. Во фокусот на Евридика за оваа година беа и политиките на земјите членки за учењето странски јазици во училиштата. Во Европа има преку 600 официјални јазици. Европа е континент на значајна лингвистичка разнообразност, и истата се повеќе се зголемува со последните миграциски бранови. Изданието на Клучни податоци за учењето јазици во училиштата во Европа од 017 година ги опишува главните образовни политики за наставата и учењето странски јазици во 4 образовни системи во Европа. Некои од прашањата што се одговорени во овој извештај се следните: Колку време учениците поминуваат во учење странски јазици? Кои се 10-те странски јазици што вообичаено се нудат за учење во училиштата? Дали наставниците по странски јазици патуваат во странство за обука? Колку ученици со мигрантско потекло го зборуваат наставниот јазик дома? И уште многу други. Иако главниот фокус на извештајот е на учењето странски јазици, сепак обезбедени се и информации и за регионалните јазици или јазиците на етничките заедници што се застапени во наставните планови. Извештајот исто така ги испитува и мерките за јазична поддршка што се достапни за новодоселените ученици мигранти. Повеќе извори на информации се користени во овој извештај, вклучувајќи ги мрежата Евридика, Еуростат, и меѓународните тестирања на OECD, PISA и TALIS. Податоците на Евридика ги покриваат сите земји од Европската унија, како и Босна и Херцеговина, Исланд, Лихтенштајн, Македонија, Норвешка, Србија, Турција, Црна Гора и Швајцарија. Од клучно значење за мрежата Евридика е и проучувањето на препорачано време за настава во училиштата во Европа. Советот на Европската Унија постави за цел лошите постигања во писменост, математика и наука кај 15 годишниците да се намалат под 15% до 00 година. Но како европските земји ќе го постагнат ова? Ефективнотo учење зависи од многу фактори, но еден клучен елемент во процесот на учење на учениците е времето за настава кое што им е достапно. Како зeмјите ќе го организираат ограниченото време помеѓу различни предмети, осигурувајќи при тоа дека сите ученици имаат можност да го развијат својот потенцијал за учење во различни области? Овој извештај го проучува препорачаното минимално време за настава во редовното задолжително општо образование во учебната 016/017 година во 4 европски образовни системи. Конкретно од Македонија, за овој извештај се обезбедени податоци за времето за настава по сите предмети во основно и средното образование. Извештајот вклучува и национални дијаграми што ги прикажуваат податоците по година и по предмет. Компаративниот преглед ги прочува промените во политиките кои што се случени во последната година во однос на препорачаното време за настава на годишно ниво и неговата распределба по предмети. Посебно внимание е посветено на неколку предмети кои што се од особен интерес на европско ниво: читање, пишува и литература; математика; природни науки; други јазици и физичко образование и здравје. Во математика и природни науки се споредуваат минималното препорачано време за настава со она што е репортирано од наставниците и учениците во TIMMS и PISA тестирањата. Изданијата на Евридика редовно се објавуваат и на М О Б И Л Н О С Т М К

11 V O L U M E 5, I S S U E J U N E New editions of Eurydice Network studies In 017 the Eurydice network released several new editions of it studies. The new edition of the report for structural indicators contains updated data about more than 30 detailed structural indicators, figures, definitions, notes about individual countries and short analysis od the recent development in the public policy making and reforms in five areas: preschool education and care, attainment in the basic competencies, early leaving from education and training, higher education and HE students employability. This report provides explanations about the basic and complementary information on various structural indicators which were subject of studies in Education and Training Monitor 016, annual publication of European Commission which depicts the evolutionary development of the European education and training systems, based on a wide range of evidences. It follows the development of the EU Member States in directions of achieving of the goals set in the reform processes Europe 00 and Education and Training 00. In the focus of the Eurydice this year we also the policies about teaching languages in the schools of the participating countries. In Europe there are more than 600 official languages. Europe is continent of significant linguistic diversity which increases by the time as result of the great migration movements. The latest edition of the Key Data on Teaching Languages in Schools in Europe in 017 describes the policies for teaching and learning foreign languages in 4 systems of education in Europe. Some of the questions answered in this report are the following: how much time the pupils spend on teaching languages? What are the 10 languages most frequently offered for learning in schools? Do foreign language teachers travel abroad for training? How many migrant pupils are speaking the teaching language at home? And many others. Although the main focus in the report is on teaching foreign languages, still the report provides information on regional languages and the languages of the ethnic communities which are defined in the syllabus. The report also examines the measures for language support which are available for newly migrated pupils. Multiple sources of information are used for production of this report, including Eurydice network, PISA, TALIS, Eurostat. The Eurydice data cover all EU Member States, as well as Bosnia and Herzegovina, Iceland, Lichtenstein, Macedonia, Montenegro, Norway, Serbia and Switzerland. The recommended instruction time in schools in Europe is also of key importance for the network. The Council of EU set a goal to reduce the low attainment in literacy, maths and science to 15% till 00. But, how the European countries will achieve this? The effective learning depends on many factors, but one key element in the learning process is the instruction time which is available for them. How the countries will organize the limited time between various subjects, ensuring that the pupils have opportunity to unleash their potential for learning in different areas. Specifically from Macedonia, for the purpose of this report, data on instruction time has been provided for all subjects in primary and secondary education. The report includes also national diagrams section, which displays the data by subject and country. The comparative review analyze the changes in the policies which took place in the last year as oppose to the recommended time at annual level and its distribution by subjects. Special attention is dedicated to several subjects which are of interest at European level: reading, writing and literature; maths; sciences; other languages and physical education and health. The minimum recommended instruction time for maths and sciences has been compared to the reported data from teacher and pupils in TIMMS and PISA assessment. The Eurydice editions are regularly published at M O B I L I T Y M K

12 Мобилност МК Е-Билтен на Националната агенција за европски образовни програми и мобилност Редакциски одбор: Главен и одговорен уредник М-р Дарко Димитров Уредник: М-р Гоце Величковски Редакциски одбор: Јовица Митевски, М-р Љупка Ќуркчиева Дизајн и техничка подготовка: М-р Дејан Златковски, Александар Голев Овој проект е финансиран со поддршка на Европската Комисија. Оваа публикација ги одразува само ставовите на авторите, и Комисијата не може да се смета за одговорна за било каква употреба што може да биде направена од информациите што се содржат во истата. EDITORIAL BOARD: Editor-in-chief M.Sc. Darko Dimitrov Editor: M.Sc. Goce Velichkovski Page editors: M.Sc. Ljupka Kjurkchieva, Jovica Mitevski Design: M.Sc. Dejan Zlatkovski, Aleksandar Golev This project has been funded with support from the European Commission. This publication [communication] reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.