НОВИ СТАНДАРДИ ЗА ГРАДБА НА РАЗВОДНИ ПОСТРОЈКИ 110/20 kv, ВО МРЕЖАТА НА АД ЕСМ-ЕВН

Transcription

1 ПЕТТО СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 7 9 октомври 2007 Благој Гајдарџиски Симон Шутиноски АД Електростопанство на Македонија Скопје Томас Волф Мартин Хаугенстеинер Харалд Куммер АД ЕВН Австрија НОВИ СТАНДАРДИ ЗА ГРАДБА НА РАЗВОДНИ ПОСТРОЈКИ 110/20 kv, ВО МРЕЖАТА НА АД ЕСМ-ЕВН КРАТКА СОДРЖИНА Во овој труд е прикажана стратегијата на планирање и градба на нови разводни постројки. Применет е стандард за изведба на воздушно изолирани разводни постројки. Решението дава експлотациони и инвестиционo оптимални резултати. Овој стандард ќе биде применуван при градбата на разводната постројка 110/20 kv, Бунарџик, како и во идните постројки од ваков тип кои што ке се градат во мрежата на АД ЕСМ-ЕВН. Клучни зборови: разводна постројка(рп), високонапонска опрема, среднонапонска опрема, заштитни уреди, мерни уреди, ивестиции, инвестиционо одржување ABSTRACT In this Paper we have try to give short explanations about the new concept of building SS 110/20 kv in ESM-EVN Network. This new concept will be implement in the SS 110/20 kv Bunardzik and in all new SS where exist enough space for implementing air isolated equipment. Keywords: Substation, HV, MV, Protection and Control Equipment, Investments, Maintenance 1 ВОВЕД Во денешно време постојано постои дилемата за избор помеѓу гасно изолирани, хибридни или воздушно изолирани постројки. Во изборот на најдоброто решение влијаат: локацијата, брзина на градба, сигурност на напојувањето, едноставност на одржување, разграничување на одговорностите и др. Кога се работи за нова чиста локација со доволно простор, изборот на решението се чини дека е јасен. Подолу се претставени елементите на класична воздушно изолирана постројка со специфики како што се претставени во текстот. 2 Постројка kv Постројка Изборот на воздушно изолирани елементи за 110 kv постројка од економски па и од енергетски аспект доколку локацијата истото го задоволува е неспорен. Класичната H шема овозможува комотност во манипулацијата и сигурно префрлување на товарите како и сигурност при одржување, ревизии и ремонти. Новина која во постројките на АД ЕСМ како и во постројките на АД МЕПСО во минатиот период не се применуваше се два разделувачи за подолжно разделување. B3-07R 1/9

2 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 2/9 Постојат низа разводни постројки на 110 kv напонско ниво без разделувач во спојното поле и само еден мал дел со по еден разделувач. Оваа едноставна новина ќе овозможи низа олеснувања. Прекинувачите се воздушно изолирани, со SF6 медиум за гаснење на лакот и експлозиона комора за издувување на лакот во случај на експлозија, со прекидна моќ од 7,5 GVA. Втората новина е исфрлањето на Бетонски портали и примена на челични. За предностите и трајноста на истите не е потребно посебно да се елаборира. Стандардите на поцинкување и фарбање на челичните портали се дадени во прилог норми. Одводниците на Пренапон се со сила на кршење од 12 knm, со што се обезбедуба собирничка врска од одводник до Енергетски трансформатор. (Прилог Пресек на РП, слика бр.3) Во Далекуводните 110 kv полиња како стандард ќе се применува комбиниран струјно/напонски мерен трансформатор. Со тоа покрај добивањето во простор се добива и од аспект на одржување. Струјните треансформатори се примарно преспоиви со можност за претовар од 200%. Заради се поострите критериуми за напојување на потрошувачите со електрична енергија ке биде активирана можноста за автоматска регулација на напон. Исфлање на громобранското јаже како заштита и примена на цевасти громобрани е од посебен експлоатацоинен интерес за сигурна опреација со РП. Имено на овие проводници и нивната овесна опрема речиси е невозможно да се изврши ревизија. Во случај на откачување на сајлата доаѓа до директна и повеќекратна куса врска. Слика 1. Диспозиција на РП

3 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 3/9 Слика 2. Еднополна Шема

4 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 4/9 Слика 3. Пресек на РП 110 kv постројка Од градежен аспект изведбата на трафо фундаментите и одводот на евентуално истечено трансфоматорско масло исто така ќе претрпи одредени промени. Трафо фундаментот ќе се зголеми на димензии 10.8 х 6.2 m, со што ќе се овозможи примената на формулата L=0.3H (tr), со што се исклучува можноста од истекување на масло и за трансформатор со најголем габарит. Одводот на евентуалното истечено масло е изведен со систем на Пумпна шахта и Минерална филтер и маслена станица. Системот овозможува квалитетно одвојување на маслото од евентуално собрананата дождовна вода и претставува голем чекор напред во заштитата на човековата околина.

5 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 5/9 Слика 4. Пумпна шахта и Минерална филтер и маслена станица kv Постројка Концептот на градба на 20 kv среднонапонски келии дури и во мрежата каде што егзистира само 10 kv, напон е новина во концепцискиот развој на мрежата. На сл. 2 може да се види една Еднополна Шема со два средни напони. 10 kv-тниот дел е преодно решение кое што ке егзистира до преоѓање на мрежата на 20 kv. Причините за оваа одлука се општо познати. Подобрувањето за развој од аспект на сигурен напон и испорака на поголема моќност, се тема на друг труд. Келиите се со двоен систем на собирници, метал клад (затворени), со фиксно монтирани прекинувачи, со напонски мерен трансформатор во секоја изводна келија како и одводници на пренапон. Предвидени се директни заземјувачи на собирниците. Последните три елементи не беа редовно применувани во нашите разводни постројки. Линиските разделувачи се изфрлаат. Погонот на разделувачите е моторен. Во келиите се монтирани одделни уреди за заштита и управување со што во целост се врши поделба на одговорноста при одржување. Блокадата од погрешно манипулирање е софтверска. Овој тип на келија го спречува евентуалното ширење на лакот, од медиумот во кој настанал од останатиот дел на келијата (постројката). Ќе се користат два трансформатори за домашно напојување преку кои ќе биде изведено заземјување на неутралната точка. Новини во заштитата е употреба на резерна прекуструјна трафо заштита напојувана од независна напојна единица. Исто така и дистантна заштита во трафо келијата, која би имала задача за одредување на местото на дефект во среднонапонските изводи.

6 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 6/9 Слика 5. Преден поглед и пресек на келија kv Далноводи Новините кај 110 kv далноводи се: 1. Силиконски стапни изолатори. Придобивки од нивната примена се: Помала тежина, Сигурност од аспект на постојаност на маеријалот. Исто така применети се и новини од аспект на овесна опрема.

7 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 7/9 Слика 6. Силиконски стапаст изолатор 2. Проводник тип: AlMgSi/Stalum 243-Al3/39-A20SA Придобивките од аспект на преносна моќ и сигурност при затегање се познати. Слика 3. К-ки на Фазен Проводник 3. Земјоводно јаже тип: LES 100/41 E-AlMgSi/St-al-um 2x24 Досега ЕСМ во сопствените 110 kv далноводи нема инсталирано земјоводно јаже со оптички проводник.

8 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 8/9 Слика 8. К-ки на земјоводен проводник 2.4 Енергетски Трансформатори При изборот на енергетските трансформатори е одлучено да се набавуваат трансформатори со помала бучавост и помали загуби. Поставена е гранична вредност на наведените величини која што производителот мора да ја исполни. При евалуација на понудите повеќе бодови ќе добие испорачателот кој има подобри карактеристики Номинална Моќност Трансформаторите треба да ги имаат следниве вредности на номинални моќности: Тип А: 40/26/26 MVA, Тип Б:25/25/17 MVA, Тип Ц: 40/40 MVA Трансформаторот треба да биде димензиониран така што ќе може да се оптоварува во сите положби на регулационата преклопка со номинална моќност Номинален напон, преносен однос и опсег на регулација Вредностите на номиналниот напон изнесуваат: Тип А : 110± 10 x 1.5% / 36,75 (21,2) / 10,5 kv,тип Б :110± 10 x 1.5% / 36,75 (21,2) / 10,5 kv Тип Ц :110± 10 x 1.5% / 21 kv Дозволено ниво на Бучавост и метод на мерење - Максималното ниво на бучавост (LwA) за бучава при празен од не смее да надмине 70 db при ONAN ладење, односно 75 db при ONAF ладење. - Мерењето на нивото на бучавост мора да се врши според EN

9 MAKO CIGRE 2007 B3-07R 9/9 Табела бр. 1 Максимални вредности на загуби кај Ен. Трансформатори Тип А Тип Б Тип Ц Загуби во празен од во 0та пол.un (kw) Загуби при товар Sn 1/2 и Т. 75 C (kw) Загуби при товар Sn 1/3 и Т. 75 C (kw) Предности и подобрувања Овој начин на планирање на разводните постројки овозможува градба на РП со максимална доверливост и со оптимални трошоци. Целокупниот начин на постапката од планирање до пуштање под напон се состои од: 1. Набавка на високонапонската расклопна и мерна опрема преку годишен рамковен договор директно со реномиран европски производител, со обврска Прекинувачот 110 kv да го монтира производителот на градилиште. 2. Набавка на среднонапонски келии со годишен рамковен договор директно со реномиран европски производител. 3. Набавка на уредите за заштита и управување по истиот принцип 4. Изведна на електролмонтажните работи со посебен договор, по објект 5. Изведба на градежните работи со посебна, градежна фирма 6. Набавката на опрема за далноводите како и нејзината монтажа се исто така поделени. Поделбата на набавката на опремата овозможува, конкурентните фирми производители, кои имаат сопствена висока технологија, да се натпреваруваат со квалитет и со цени. Поделбата на изведбените работи овозможува, подобра ефикасност и квалитет, полесно следење на текот на изведбата и се разбира пониски цени. 4 ЗАКЛУЧОК Од погоре изнесеното може во основа да се види начинот на работа на Компанијата како и предностите од технички аспект со примената на новата опрема. Овој труд има за цел да ги запознае стручната јавност, фирмите испорачатели на опрема како и фирмите изведувачи во Република Македонија, со новите стандарди на АД ЕСМ-ЕВН. 5 ЛИТЕРАТУРА [1] Design for SS 110/10 kv Bokflies-EVN Austrija [2] Стандарди-Сл.Весник на РМ-ПРАВИЛНИК за технички нормативи за изградба на надземни електроенергетски водови со номинален напон од 1kV до 400kV [3] Норми: ДалноводиEN 50341;EN ISO 1461; AGI K 20; EN 10025; EN ; EN ; EN 10204; EN ISO 898-1; EN ; EN ; EN ; EN ISO 4016; EN ISO 4034: EN ISO ; EN ISO : DIN 7989 Дел 1 и 2: DIN 7990: EN ISO до 8: EN 971-1; Изолатори:EN до -3; IEC 1109; DIN EN 61109; EN ; EN A1; EN 62217; DIN VDE ; DIN VDE ;