ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ ОД СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ПО СПЕЦИЈАЛНА ЕДУКАЦИЈА И РЕХАБИЛИТАЦИЈА

Transcription

1 ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ ОД СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ПО СПЕЦИЈАЛНА ЕДУКАЦИЈА И РЕХАБИЛИТАЦИЈА

2 1. Наслов на наставниот предмет Специјална едукација и рехабилитација 2. Код Д101З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) Прв 6. Академска година/семестар прва година/ прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Доц. д-р Зоран Киткањ 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се стекнат основни знаења за специјалната едукација и рехабилитација, лицата со пречки во развојот и нивните можности за едукација, рехабилитација и третман. 11. Содржина на предметната програма: Односот на лицата со пречки во развојот низ историјата. Термини (терминологија) за попреченоста. Терминологија која се однесува на науките кои го проучуваат проблемот. Лица со пречки во развојот. Распространетост на лицата со пречки во развојот. Причинители за попреченоста. Превентива, рано откривање, дијагностика и рана интервенција на децата со пречки во развојот. Едукација, згрижување и социјално-економски аспекти на рехабилитацијата. Институционална заштита, едукација и рехабилитација на ученици со посебни образовни потреби. Интеграција и деинституционализација. Нормативно-правно регулатива од земјава и странство. Основи на дефектолошката практика. Најзначајни имиња во областа на едукацијата и рехабилитацијата и спроведување на нивните принципи и ставови. 12. Методи на учење: Фронатлно (директно) поучување, презентации, дискусии/дебати 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, 45 часови 45 часови

3 аудиториски), семинари, тимска работа 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 17. Начин на оценување 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 поени максимум 35 поени Тест 2: минимум 18 поени максимум 35 поени 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) до 15 бодови 17.3 Активност и учество до 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Ајдински,Г., Киткањ, Ајдински, Љ. З., 22.2 Дополнителна литература Основи на дефектологијаспецијална едукација и рехабилитација Македонска ризница- Куманово 2007 Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

4 1. Kovachevikj V., Stanchikj V., Mejovshek M. Osnovi teorije defektologije Sveuchilishte u Zagrebu, Fakultet za defektologiju Совак М. Специјална педагогика Савез Друштва дефектолога СР Црна Горе и СР Србије, Титоград- Београд Стошљевић М. Увод у дефектологију Дефектолошки факултет- Београд *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно 1998

5 Наслов на наставниот предмет Физиологија со функционална анатомија 2. Код Д102З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Владимир Трајковски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за научните достигања за основните принципи и механизми на функционирање на одделните органски системи, запознавање на студентите со механизмите на регулација на физичките и хемиските процеси во човечкиот организам. Ваквите сознанија се предуслов за разбирање на сручните предмети од студиската програма на дефектологија. 11. Содржина на предметната програма: Функционална организација и општ план на телото. Регулирачките системи за одржувањето на внатрешната хомеостаза; Физиологијата на клетката; Телесни течности и електролити; Физиологија на крвта; Мускулен систем; Физиологијата на нервниот систем; Интелектуални функции на мозокот: учење и памтење; Систем на сетила; Ендокрин систем; Репродуктивен систем; Физиологија на говорот. 12. Методи на учење: предавања, вежби со симулација, мултимедија, интернет ресурси, семинари, консултации, домашно учење. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+3) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 45 часови

6 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) до 15 бодови 17.3 Активност и учество до 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

7 1. Трајковски В. Физиологија со функционална анатомија на човекот. Филозофски факултет, Институт за дефектологија Трајковски В., Рашиќ О. Практикум по физиологија со функционална анатомија Филозофски факултет, Институт за дефектологија Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Marieb EN. Essentials of Human Anatomy & Physiology Pearson Benjamin Cummings Shier D, Butler J, Lewis R. Hole s Essentials of Human Anatomy and Physiology McGraw Hill Costanzo LS. Physiology Saunders Elsevier 2006 *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

8 1. Наслов на наставниот предмет Хумана генетика 2. Код Д103З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/ прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Владимир Трајковски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за научните достигања во хуманата генетика, која ги изучува патолошките состојби во чија основа е генетското нарушување. Студентите да ги научат основните генетски принципи што имаат влијание во дефектолошката практика (да ги знаат, разберат и применуваат основните принципи на генетиката во препознавањето, дијагнозата и пристапот кон вродените и наследните болести, да ги знаат интеракцијата на гените и околината). 11. Содржина на предметната програма: Вовед во генетика; Класична генетика; Структурна организација на клетката; Цитогенетика; Молекуларни основи на наследувањето; Наследување и видови наследувања; Промени во наследните чинители (аберации и мутации); Вовед во клиничка генетика-пренатално дијагностички методи; Конгенитални малформации; Хромозомски болести; Метаболички генопатии; Генетски аспекти на ментална ретардација; Генетски аспекти на глувост; Генетски аспекти на слепило; Генетски аспекти на телесен инвалидитет; Генетски аспекти на аутизмот, Генетско советување. 12. Методи на учење: предавања, вежби, мултимедија, интернет ресурси, семинари, консултации, домашно учење. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови

9 14. Распределба на расположивото време (3+3) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15часови 16.2 Самостојни задачи 25часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература

10 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Трајковски В. Хумана генетика Филозофски факултет, Институт за дефектологија Трајковски В. Практикум по хумана генетика Дополнителна литература Филозофски факултет, Институт за дефектологија 2003 Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Михајловиќ Љ, Михајловиќ Н. Хумана генетика. Висока медицинска школа струкових студија, Ќуприја, Lewis R. Human Genetics- Concepts and Applications McGraw Hill Ninković D. Medicinska genetika. FASPER, Beograd 2007 *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

11 1. Наслов на наставниот предмет Општа психологија 2. Код Д-ПС104И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институ за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/ прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник Доц. д-р Огнен Спасовски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за психичките појави: психичките процеси, состојби и особини. Да се стекнат основни знаења за психичкото функционирање, кои ќе помогнат поуспешно да се следат содржините од другите предмети во програмата. 11. Содржина на предметната програма: Вовед во психологијата: Предмет на психологијата и нејзин развој низ историјата. Методи кои ги користи психологијата какао наука. Органски основи на психичкиот живот. Развој на психичкиот живот. Психички процеси: перцепција, учење, помнење, мислење, емоции и мотивација. Личност: За структурата на личноста (способности, темперамент, карактер). Динамика и развој на личноста. Концепции и типови на личноста. 12. Методи на учење: Директно поучување, работа во групи, презентации и дискусии 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (2+2) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 30 часови 30 часови

12 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Проф. д-р. Виолета Арнаудова Психологија Скрипта за интерна употреба 22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

13 1. Наслов на наставниот предмет Општа педагогија 2. Код Д-ПЕ105И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институ за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) Прв 6. Академска година/семестар прва година/ прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф.д-р Анета Баракоска 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се стекнат научни и продлабочени сознанија за развојот, местото и улогата на педагогијата во системот на општествените науки, да се запознаат со темелните научни определби на педагошката наука, задачите на педагошката наука, системот на педагошки дисциплини, да се запознаат со концептуалната база на основни педагошки поими и категории, да стекнат знаења за суштината и крактерот на феноменот воспитание, целт и задачите на воспитанието, воспитанието во функција на развитокот на личноста, да ја усвојат и применуваат педагошката терминологија 11. Содржина на предметната програма: Класификација на науките и местото на педагогијата во системот на науките; педагогијата како наука за воспитанието; Развој на педагогијата како теорија на воспитанието; Темелни научни определби на педагошката наука(системски елементи, закони, законитости); Систем на педагошки дисциплини; Односот на педагогијата со другите науки; Суштина и основни карактеристики на воспитанието; Основни педагошки поими; Персонализација и социјализација; Фактори во развитокот на личноста; Критериуми за поделба на воспитанието; Воспитен процес; Воспитаник-воспитувач, Цел и задачи на воспитанието; Темелни воспитни подрачја(физичко воспитание; Интелектуално воспитание; Морално воспитание; Естетско воспитание; Работно воспитание); Воспитно-образовен систем. 12. Методи на учење: предавања, дискусии, дебати, работилници, самостојна работа, истражувачки активности, групна работа, индивидуална работа, изработка на практични трудови, симулирање на ситуации. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часа 14. Распределба на расположивото време (3+1) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања

14 теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45часови 15часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20часови 16.2 Самостојни задачи 30часови 16.3 Домашно учење 70часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Баракоска, Анета, Педагогија Филозофски факултет- Скопје Костова, М., Баракоска, А., Педагогија Просветно 2011

15 Маказлиева, Е., дело АД- Скопје Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Gudjons,Herbert., Pedagogijatemeljna znanja, 2. Поткоњак, Никола(редакција) Општа педагогија EDUCA- Zagreb Учитељски факултет-- Београд *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

16 1. Наслов на наставниот предмет Филозофија 2. Код Д-Ф106И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за филозофија 5. Степен (прв, втор, трет) Прв 6. Академска година/семестар прва година/прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Вера Георгиева 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат продлабочени сознанија за основните филозофски проблеми и за најзначајните филозофски идеи во западноевропската филозофија, да се развијат способности за споредување на историски различни филозофски концепти, да се развие способност да се интерпретираат, анализираат и оценуваат автентичните филозофски текстови и притоа соодветно да се користи секундарната литература, да се зајакне сопствената филозофска мисла преку комуникација со идеите на филозофите, во форма на писмено изложување и/или вербална аргументација. 11. Содржина на предметната програма: Основни проблеми на филозофијата, правци и дисциплини на филозофијата, односот на филозофијата и другите науки, односот на филозофијата со психологијата; античка, хеленистичко-римска филозофија, средновековна, византиска, нововековна и современа филозофија. 12. Методи на учење преку индивидуалната и групната работа. Притоа ќе бидат користени монолошкиот, дијалошкиот, текст методот, методот на демонстрација, херменевтичкиот и проблемско-истражувачкиот метод. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 45 часови 15.2 Вежби 15 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови

17 16.3 Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода 5 (пет) (F) од 51 до60 бода од61 до70 бода од71 до80 бода од 81 до 90 бода од 91до100 бода 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Јосифовски, Ј. Филозофија Скопје: Просветно дело Мухиќ, Ф. Потомци на боговите 3. Мухиќ, Ф. Смислата и доблеста 4. Георгиева, В. Византиска филозофија 22.2 Дополнителна литература Скопје: Табернакул Битола: Киро Дандаро Скопје: Табернакул Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

18 1. Бекон, Ф. Нов Органон Скопје: Аз-Буки Мухиќ, Ф., З. Жоглев Мислење во акција Битола: Киро Дандаро Ниче, Ф. Така зборуаше Заратустра Скопје: Македонска книга, Култура, Наша книга, Комунист, Мисла Платон Гозба Скопје: Матица македонска *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно 2003

19 1. Наслов на наставниот предмет Социологија 2. Код Д-С107И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институ за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) Прв 6. Академска година/семестар прва година/прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф.д-р Зоран Матевски 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да добијата подетални познавања за основните прашања и проблеми кои ги изучува социологијата како и за специфичноста на социолошката перспектива со цел поуспешно да се следат содржините од другите социолошки предмети. Социјална стратификација: системи на социјална стратификација, теории за општествената стратификација; Социјална мобилност; Сиромаштијата; Политиката и политиќките институции; Војната и војската; Социјалните институции: економски институции, семејството, образованието, религијата; Социјална промена: теории за социјална промена; Населението, екологијата и урбанизацијата, Колективното поведение и социјалните движења; Социолошки пристапи кон социјалните двиѓења; Социјалната промена: традиционални, модерни и постмодерни општества; Глобализација. 11. Содржина на предметната програма: Социологијата, нејзиниот предмет и методи; Појавата и краток преглед на социолошката мисла; Култура; Социјализација; Социјална интеракција; Населени Демографија; Слободно време, спорт, туризам; Човек, природа, техника; Образование; Религија; Девијација, социјална контрола и криминал; Семејство; Општествена подвижност; Етнички заедници; Власт, политика, држава; Стратификација и класна структура; Глобализација на современото општество. 12. Методи на учење: предавања: фронтални и интерактивни вежби: дискусии, практични вежби, истражувачки активности, индивидуална работа, групна работа. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1)

20 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 15 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа 15 Бодови 17.3 Активност и учество 15 Бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Ацески, Илија Социологија Филозофски факултет 2002

21 22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Gidens, Entoni Sociologija Nakladni zavod Globus M. Haralambos i M. Holborn,, Sociologija (teme i perspective) Golden Marketing, 2000 *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

22 1. Наслов на наставниот предмет Медицински основи на инвалидноста 2. Код Д201З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/ втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Владимир Трајковски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да се запознаат со основните клинички параметри на оние болести и состојби кои доведуваат до интелектуална и телесна попреченост; Студентите да се запознаат со основните клинички параметри на оние болести и состојби кои доведуваат до глувост и слепило; да се прикажат тераписко-рехабилитационите можности и да се поврзат теоретските постапки со специфичните психо-сомато-невро и едукативните пристапи кои се карактеристични за дефектологијата. 11. Содржина на предметната програма: Етиологија, епидимиологија, дијагностика, диференцијална дијагноза, третман и превенција на МР; Шизофренија; Мултипна склероза; Мијастенија гравис; Церебрална парализа; Цереброваскуларни болести; Аутизам, Ретов синдром; АДХД. Аудиологија и аудиометрија; Акутни и хронични воспаленија на надворешно, средно и внатрешно уво; Мениерова болест; Отосклеорза; Основи на фонијатрија; Офталмолошки тестови; Рефракциски аномалии и проблеми на акомодација на окото; Растројства на моториката на очниот апарат; Катаракта; Глауком; Амблиопија. 12. Методи на учење: предавања, вежби, мултимедија, интернет ресурси, семинари, консултации, домашно учење. 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време ( Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска 45 часови

23 настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература

24 Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Трајковски В. Медицински основи на инвалидноста Дополнителна литература Филозофски факултет, Институт за дефектологија 2008 Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Lević Z Osnovi savremene neurologije. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Radulović R, Stanković P. Otorinolaringologija sa maksilofacijalnom hirurgijom Medicinski fakultet Beograd Бредфорд СА. Основи на офталмологијата Табернакул 2010 *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

25 1. Наслов на наставниот предмет Рана интервенција и едукација на деца со моторни нарушувања 2. Код Д202З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/ втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Доц. д-р Наташа Чичевска Јованова 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на знаења за најчестите ризик фактори кои го загрозуваат животот или здравјето на новородените деца. Студентите да се стекнат со вештини за спроведување на различни дијагностички, едукациски и рехабилитациски постапки специфични за лицата со моторни нарушувања. 11. Содржина на предметната програма: Поим за ризик фактор; Тимови за рана интервенција; Раѓање на дете со пречки во развојот; Прв период на информирање и помош од стручно лице; Први реакции на родителите кои имаат дете со пречки во развојот; Најчести проблеми со кои родителите и семејствата се соочуваат при одгледувањето на децата со пречки во развојот; Односот на браќата и сестрите, бабите и дедовците кон детето со пречки во развојот; Раст и развој; Водич за следење на созревањето (растот и развојот) на детето од 1 до 6 години; Стимулативна програма за работа со деца со пречки во развојот. Вовед во методиката на работа со деца со моторни нарушувања од предучилишна возраст: цел, предмет и задачи;значењето на воспитанието и образованието на децата со моторни нарушувања од предучилишна возраст; Организација на предучилишните установи за деца со моторни нарушувања: организација на просторот, времето, материјалот за воспитно-образовна работа; Структуирање на воспитните групи; Игри и играчки за деца со моторни нарушувања; 12. Методи на учење: 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото (3+3)

26 време 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Н. Чичевска Јованова, Рана интервенција на деца родени со Филозофски факултет 2013

27 О. Рашиќ - Цаневска фактор на ризик 2. С.Николиħ Методика васпитно - образовног рада са телесно инвалидном децом предшколског узраста Факултет за специјалну едукацију и рехабилитацију 22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. М. Jovančević, М. Kneţević, Lj. Hotujac Pruţanje pomoći obiteljima s malom djecom u kriznim situacijama Medicinska naklada N. Čuturić Zabrinjava me moje dijete Školska knjiga, Zagreb A. Curtis A curriculum for the pre-schol child NFER-Nelson Publoishing *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно 1998

28 1. Наслов на наставниот предмет Знаковен јазик 2. Код Д203З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Зора Јачова 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за знаковниот јазик и стекнат способности за невербална комуникација со лицата со оштетен слух 11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на знаковниот јазик; Историски развој на знаковниот јазик; Класификација на знаците; Дактилологија; Психолошкиот аспект на знаковниот јазик; Педагошкиот аспект на знаковниот јазик; Билингвалното образование на глувите лица; Граматика на знаковниот јазик; Толкување; Карактеристки на преведувачот за глуви лица; Правила на толкување. 12. Методи на учење: 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+3) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување

29 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Јачова, З., Ковачева- Вељановска, О., Каровска, А. Разлики меѓу знаковните јазици Круг Савиќ, Љ. Невербална комуникација глувих и њена интерпретација Централни одбор Савеза глувих и наглувих Југославије Македонски речник на знаковен јазик Сојуз на глуви и наглуви на Република Македонија *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно 1999

30 1. Наслов на наставниот предмет Невропсихологија 2. Код Д204И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институ за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) Прв 6. Академска година/семестар прва година/втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Владимир Трајковски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат знаења од невропсихологијата како научна дисциплина која наоѓа примена во дефектологијата во објаснувањето и донесувањето заклучоци за низа состојби и растројства кои ја чинат личноста во развојниот период дисфункционална на психомоторен, когнитивен, емоционален и социјален план. 11. Содржина на предметната програма: Основни сознанија за анатомско-физиолошките структури кои ги чинат структурите и функциите на ЦНС, како централен апарат и структурите и функциите на нервномускулниот состав како извршен дел. Да се стекнат знаења за изградбата и диференцирањето на доминантноста на хемисферите, латерализацијата, димензиите време и простор, чија дисфункционалност дава реперкусии врз практогностичките способности, когницијата, говорот, вниманието, перцепциите, емоциите, социјалниот живот на личноста од развојниот период во нејзиното егзистенцијално поле. 12. Методи на учење: Фронатлно (директно) поучување, презентации, дискусии/дебати, работа во парови и мали групи, практични задачи, работилници 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 15 часови

31 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) До 51 бода 5 (пет) (F) од51 до 60бода од61 до70 бода од71 до 80 бода од 81 до 90бода од 91 до100 бода 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Поп-Јорданова, Н. Невропсихологија Култура Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

32 1. Наслов на наставниот предмет Логопедија 2. Код Д205И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институ за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар Прва година/ втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Зора Јачова 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да добијат основни знаења од областа на говорно-јазичната комуникацијани патологијата на комуникацијата 11. Содржина на предметната програма: Основи на теоријата на логопедијата, теорија на комуникацијата, вербална комуникација, нивоа и видови на комуникацијата, систем на средствата за комуникација, фактори за развој на вербалната комуникација, дефиниција, терминологија, класификација, патологија на вербалната комуникација по системи и потсистеми, етиологија и клиничка слика на говорно-јазичните пореметувања. 12. Методи на учење: 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 15 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 70 часови

33 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Keramitićievski, S. Opšta logopedija Naučna kniga, Beograd Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Jovanovič Simič N. Atipičan jezički razvoj DDS, Beograd Пандев, Д. Основни поими на науката за јазикот Авторизирана скрипта Чокревски, Т. Социологија на комуникации Студентски збор, Скопје *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно 2000

34 1. Наслов на наставниот предмет Специјална дидактика 2. Код Д206И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година /втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф.д-р Вера Стојановска 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат знаења за општите законитости на наставниот процес и да научат да ја планираат, анализираат и вреднуваат наставната работа. Студентите да ги сватат општите законитости и тенденции на современата настава како специфичен процес на сознание, темелно да ги усвојат општите дидактички категории, да ги проучат генезата и ефективните видови на настава. Да стекнат темелни знаења и да се оспособат студентите за: планирање и изведување на наставата, примена на современи методски приоди, иновирање наставата. 11. Содржина на предметната програма: Дидактиката како научна дисциплина. Поим за образование. Поим и суштина на наставата. Процесот на сознанието во наставата. Дидактички концепти на наставата. Форми на наставата. Цели и задачи на наставата. Таксономија на наставните цели. Класификација и видови на настава. Комуникација во наставата. Систем на дидакатички принципи. Содржина на образованието, наставен план. Наставна програма. Предметно-одделенско часовен систем. Наставен час. Распоред на наставните часови. Етапи на наставниот процес. Наставни методи. Наставни медиуми. Иновации во наставата. Еволуција на дидактичката ефикасност на часот. Работа во комбинирани одделенија. Домашни работи. Наставни екскурзии. Наставни објекти. Планирање и подготовка на воспитно-образовниот процес. Вреднување на наставната работа. 12. Методи на учење: Предавања, семинарски вежби, практични вежби, симулации, самостојни презентации на студентот, дебати, дискусии, самостојно учење, студиски посети 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1)

35 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 15 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20часови 16.2 Самостојни задачи 30часови 16.3 Домашно учење 70часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90бода од 91 до 100 бода 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Стојановска Вера Дидактика Interna skripta Филозофски факултет- 2007

36 2. Cindrić M, Miljković D, Strugar V. Didaktika i kurikulum 3. Poposki, K. Programirawe na vospitnoobrazovniot proces 22.2 Дополнителна литература Скопје IEP D2, Zagreb Pedago{ki zavod na Makedonija, Skopje Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Стојановска Вера Наставни медиуми 2. Mattes W. Nastavne metode 3. Marzano RJ, i sur. Nastavne strategije Филозофски факултет- Скопје Naklada Ljevak, Zagreb Educa, Zagreb *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

37 1. Наслов на наставниот предмет Развојна психологија 2. Код Д-ПС207И 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за Дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар прва година/ втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Доц. д-р Ана Фрицханд 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции):студентите да стекнат знаења за научните достигања од областа на психологијата на развитокот во детството и младоста и да развијат способности за нивна практична примена преку програми за стимулирање на развојот. 11. Содржина на предметната програма: Развојната психологија како научна дисциплина; Суштински проблеми; Поим и теории на развитокот; Преднатален развој; Новороденче и доенче; Психологија на предучилишната возраст; Ран училишен период; Предадолесценција и адолесценција; Рана зрелост; Брак, семејство, родителство. 12. Методи на учење: Фронатлно (директно) поучување, презентации, дискусии/дебати, работа во парови и мали групи, практични задачи 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+1) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 15 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови

38 16.3 Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Мурџева-Шкариќ, Олга Психологија на детството и на адолесценцијата Филозофски факултет Мурџева-Шкариќ, Олга Психологија на возрасните и на стареењето Филозофски факултет Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

39 1. Наслов на наставниот предмет Рана интервенција и едукација на деца со оштетен слух 2. Код Д301З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) прв 6. Академска година/семестар Втора година/трет семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Зора Јачова 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да стекнат знаења за научните достигања од областа на раната интервенција и едукацијата на децата со оштетен слух и развијат способности за нивна практична примена во процесите на рехабилитација и планирањето и реализацијата на воспитно образовната работа 11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на глувоста и наглувоста; Класификација на слушните оштетувања; Раната интервенција на децата со оштетен слух; Кохлеарна имлантација; Аудитивен тренинг; Почетоци, развој и карактеристики на воспитанието и образованието на лицата со оштетен слух; Цели и задачи на сурдопедагогијата; Слушно оштетеното дете како воспитаник; Планирање и програмирање на предучилишната воспитно- образовна работа на децата со оштетен слух; Методи и форми на предучилишната воспитно- образовна работа на децата со оштетен слух; Дидактички принципи на предучилишната воспитно- образовна работа на децата со оштетен слух; Програма за предучилишната воспитно- образовна работа на децата со оштетен слух; Сурдопедагошкиот наставен процес; Сурдодидактика; Сурдодидаткички принципи; Сурдопедагошки методи; Сурдодидактички форми на работа; Содржини и организација на сурдопедагошката настава; Сурдодидактички средства и помагала; Инклузивното образование на слушно оштетените деца. 12. Методи на учење: 13. Вкупен расположлив фонд на време 180 часови 14. Распределба на расположивото време (3+3) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања 45 часови

40 теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Савиќ, Љ.&Ивановиќ, П. Сурдопедагодија Дефектолошки факултет, Белград 1994

41 2. Јачова, З. &Каровска, А. Дете со кохлеарен имплант во рамките на инклузивната училница Круг, Скопје Савиќ, Љ. Методика аудиторног тренинга 22.2 Дополнителна литература Дефектолошки факултет, Белград 1995 Р. бр. Автор Наслов Издавач Година *Доколку студентот не го положил испитот преку предвидените активности за континуирано оценување, тогаш завршниот испит може да се полага писмeно или усно

42 1. Наслов на наставниот предмет Рана интервенција и едукација на деца со оштетен вид 2. Код Д302З 3. Студиска програма Специјална едукација и рехабилитација 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Институт за дефектологија 5. Степен (прв, втор, трет) 6. Академска година/семестар втора година/ трет семестар 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник Проф. д-р Даниела Димитрова-Радојичиќ 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции):студентите да стекнат знаења за научните достигања од областа на раната интервенција и едукација на децата со оштетен вид и способност за нивна практична примена. 11. Содржина на предметната програма: Дефинирање на оштетеувањето на видот. Влијанието на оштетеувањето на видот на детското однесување и семејството. Цели и задачи на раната интервенција и едукација на децата со оштетен вид. Рана проценка. Развојни цели и задачи. Планови, програми и служби за рана интервенција и едукација на децата со оштетен вид. 12. Методи на учење: предавања, работилници, дискусии, практични вежби Вкупен расположлив фонд на време 14. Распределба на расположивото време 180 часови (3+3) 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања теоретска настава 15.2 Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 45 часови 45 часови 16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 15 часови 16.2 Самостојни задачи 25 часови 16.3 Домашно учење 50 часови

43 17. Начин на оценување 17.1 Тестови Тест 1: минимум 18 максимум 35 бодови Тест 2: минимум 18 максимум 35 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови 18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 51 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 5 (пет) (F) 6 (шест) (Е) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (В) 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата 21. Метод на следење на квалитетот на наставата Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија Македонски јазик Евалуација и самоевалуација 22. Литература 22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. L.R. Pogrund, D.L. Fazzi Early fokus: Working with young children who areblind or visually impaired and their families AFB Press, New York D. Chen Essential elements in Early interventon of Visual Impairment and MultipleDisabilities 22.2 Дополнителна литература AFB Press, New York 1999