2/9/2018. Доц. д-р Никола Хаџи-Петрушев Просторија 78

Transcription

1 Доц. д-р Никола Хаџи-Петрушев Просторија 78 Начин на оценување: Бодови: Тестови (3x25*) 75 Практична настава 10 Присуство на предавања 10 Семинарска 5 *Мора да биде положен секој од колоквиумите! 1

2 Потребни предзнаења Препорачана литература: Медицинска физиологија (11-то издание, 2012) А. К. Гајтон, Џ. Е. Хол Human Physiology: From Cells to Systems (9th Edition, 2016) L. Sherwood Физиологија (авторизирана скрипта) И. Ѓоргоски, ПМФ-Скопје, 2010 Medical Physiology (2e Updated Edition) W. F. Boron, E. L. Boulpaep План и програма ПРВ ДЕЛ Функционална организација на човековото тело и контрола на внатрешната средина (Поглавје 1) Транспорт на јоните и молекулите низ клеточната мембрана (4) Мембрански потенцијали и акциони потенцијали (5) Контракција на скелетните мускули (6) Невромускулна трансмисија и поврзување на ексцитацијата и контракцијата (7) Контракција и ексцитација на мазните мускули (8) Организација на нервниот систем, основни функции на синапсите, невротрансмитери (45) Сензорни рецептори, нервни патеки за обработка на информации (46) Соматски сензации, општа организација, тактилни сетила и сетила за положба (47) Болка и термички сензации (48) 2

3 План и програма ВТОР ДЕЛ Оптика на видот (49) Рецепторска и неврална функција на мрежницата (50) Централна неврофизиологија на видот (51) Сетило за слух (52) Хемиски сетила вкус и мирис (53) Вестибуларни сензации и одржување на рамнотежа (55) Моторни функции на рбетниот мозок, спинални рефлекси (54) Контрола на моторната функција од страна на кортексот и мозочното стебло (55) Мал мозок, базални ганглии и целокупна моторна контрола (56) Церебрален кортекс, интелектуални функции на мозокот, учење и помнење (57) Лимбичен систем и хипоталамус (58) Состојби на мозочна активност-спиење, мозочни бранови (59) Автономен нервен систем и медула на надбубрежната жлезда (60) Проток на крв низ мозокот, цереброспинална течност и метаболизам во мозокот (61) План и програма ТРЕТ ДЕЛ Вовед во ендокринологијата (74) Хормони на хипофизата и нивна контрола од страна на хипоталамусот (75) Тироидни хормони (76) Хормони на кората на надбубрежните жлезди (77) Инсулин и глукагон (78) Паратироиден хормон, калцитонин, метаболизам на калциумот и на фосфатите, витамин D, коски и заби (79) Репродуктивни и хормонски функции на мажот (80) Физиологија на жената пред бременост и женски хормони (81) 3

4 Физиологија како функционираат живите организми? Цел да ги објасни физичките и хемиските фактори одговорни за потеклото, за развојот и за текот на животот; функционални карактеристики Поделба Врска помеѓу базичните научни дисциплини и медицината 4

5 Човечко тело - општество од клетки Основна градбена и функционална единица Број Функции Заеднички карактеристики (Пример: еритроцити) Функционална организација 5

6 6

7 7

8 8

9 Еквилибриум спротивставените сили се балансирани и нема нето трансфер на енергија или супстанца од еден во друг компартмент Не е потребна енергија за да се одржува Се воспоставува спонтано после одредено време Стабилна состојба (steady state) состојба која не се менува со текот на времето Потребна е енергија за да се одржува Концентрацијата на дадена супстанца во компартментот е константна Пример: концентрацијата на Na + во цитоплазмата на клетка во мирување Steady state количината на Na + што влегува и излегува во единица време Интра- и екстрацелуларната конц. на Na + се далеку од еквилибриум Steady state - rates of inflow and outflow are equal Steady state for the system; No equilibrium between X and Y Steady state; Equilibrium between X and Y 9

10 Хомеостаза одржување на речиси константни услови во внатрешната средина Придонес на различните ткива и органи 10

11 Интегрирање и координирање на функциите Мрежа од фидбек контроли 11

12 Контролни системи на телото Пример нервна регулација на крвниот притисок Неопходност од постоењето на контролни системи Карактеристики на контролните системи Негативна повратна врска (фидбек) ефектите се негативни во однос на иницијалниот стимул Позитивен фидбек почетниот стимул постојано потенцира ист ефект Контрола нанапред (feedforward control); адаптивна контрола (задоцнета негативна повратна врска) 12

13 13

14 Circulus vitiosus ( пакосен круг ) како резултат на позитивен фидбек Пример промени во способноста на срцето да пумпа крв Примери кога позитивната врска (фидбек) има корисна улога 14

15 Придобивка (gain) од дејствата на контролниот систем ефикасност (моќ) со која контролниот систем ги одржува постојаните услови (хомеостазата) Настанатата промена (5) е 1/5 од промената (25) која би се случила во ситуација кога не би функционирале хомеостатските механизми 15