Басқарма Төрағасының жолдауы «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ туралы мәлімет 2015 жылғы қызмет қорытындысы

Transcription

1 МАЗМҰНЫ Басқарма Төрағасының жолдауы } 02 «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ туралы мәлімет } жылғы қызмет қорытындысы } Компания активтерінің құрылымы } 22 Алдағы кезеңдерге белгіленген мақсаттар мен жоспарлар } 30 Тәуекелдерді басқару } 34 Корпоративтік басқару } 38 Орнықты даму } Қаржылық есеп } 66

2 Басқарма Төрағасының жолдауы Құрметті жылдық есеппен танысушылар, әріптестер және серіктестер! 2015 жылы жағымсыз ғаламдық экономикалық құбылыстар, саяси қақтығыстар және еліміздің сауда-саттық саласындағы серіктестері болып табылатын мемлекеттерге қатысты енгізілген санкция саясаты қазақстандық экспорттың негізгі позицияларына, жалпы отандық экономикаға кері әсер етпей қойған жоқ. Аталған уақыт ішінде отандық экономиканың дамуы едәуір тежеліп, 1,2% дейін төмендеді жылы бұл көрсеткіш 4,3% болатын жылдың қаңтары мен желтоқсаны аралығында Қазақстан Республикасының сыртқы сауда айналымы 76 млрд АҚШ долларын құрады. Бұл 2014 жылғы көрсеткіштен 37,1% кем. Ал, экспорт болса 42,5% төмендеді. Темір жол тасымалының 50 пайыздан астамын еншілейтін Ресей және Беларусь мемлекеттерімен арадағы тауар айналымы тиісінше, 27,8 және 37,8 пайыз кеміді. Жалпы алғанда, мұның еліміздің көлік-логистика секторының жұмысына, әсіресе, экспорттық жүкті жаппай тасымалдайтын «ҚТЖ» ҰК» АҚ қызметіне кері әсер еткені рас. Әлемдік нарықта, негізінен Қытайда құрамында темір рудасы бар шикізатқа деген сұраныс төмендеді. Салдарынан шикізат бағасы да арзандады. Аталған жүкті жөнелтетін негізгі компания Соколов-Сарыбай тау-кен-байыту өндірістік бірлестігі 2015 жылы Қытайға 190 мың тонна руда жөнелтті. Ал, осыдан бір жыл бұрын, яғни, 2014 жылы аталған бірлестік 2,8 млн тонна руда аттандырған болатын. Көрсеткіш 2013 жылдың деңгейімен салыстырғанда 30 есеге төмендеген. Соған байланысты компания жүк тасымалын әртараптандырып, транзиттік контейнерлік тасымал көлемін арттыруға күш салды жылы Қытай-Еуропа-Қытай бағыты бойынша 47,4 мың ЖФЭ жеткізілді. Бұл 2014 жылғы көрсеткіштен екі есе, 2011 жылғыдан 40 есе басым. «ҚТЖ» ҰК» АҚ Иран және Кавказ бағытына қарай жаңа транзиттік контейнерлік пойыздарды пайдалануға берді. Нәтижесінде, 2015 жылы біз транзиттік тасымалдан түсетін табыс көлемін 706 млн долларға жеткіздік. Бұл компанияның жалпы табысының 30 пайызы деген сөз. Және ол конвенционалдық жүк тасымалдау көлемінің қысқаруы мен ұлттық валютаның құнсыздануының салдарын біраз жеңілдетуге мүмкіндік берді. Оның үстіне, тарифті өсіру мүмкіндігі де шектеулі жылы «ҚТЖ» ҰҚ» АҚ жалпы табысы 810 млрд теңгені құрады. Операциялық қызметтен түскен табыс 54 млрд теңге, EBITDA margin көрсеткіші 21,6%. Қаржылық көрсеткіштердің нашарлауына ұлттық валютаның девальвацияға ұшырауы да айтарлықтай әсер етті. Қаржылық тұрақтылықты сақтап қалу мақсатында компания 2015 жылы жыл бойы өз шығындарын оңтайландыру шараларын іске асырды. Аталған іс-шаралар операциялық табыс пен таза табысқа әсер ететін жағымсыз факторларды төмендетуге мүмкіндік берді. Аталған шаралардың нәтижесі 169 млрд теңге тиімділік әкелді. «Нұрлы жол» бағдарламасының көлік инфрақұрылымын дамыту саласындағы негізгі операторы ретінде біз өткен жылы Құрық портындағы паром кешенін, Алматы-Шу учаскесінің электрлендірілген екінші тармағын салу жобасын іске асыруға кірістік. Учаскенің жалпы ұзындығы 111 шақырым. Батыста Боржақты-Ерсай темір жол учаскесінің құрылысы мен Ақтау портын кеңейту жобалары толық аяқталды. Астанада Орталық Азия бойынша «А» класындағы ірі көлік-логистика кешені пайдалануға берілді жылы компания «ҚТЖ» ҰК» АҚ даму стратегиясы жандандырылды. «ҚТЖ» АҚ басшылығының болжамынша, жаңартылған миссия біз үшін негізгі көлік тасымалы сегментін дамытуға мүмкіндік беретін, ықпалдастырылған әрі тиімділігі жоғары көлік-логистика холдингін құруды көздейді. Жаңа мүмкіндіктерді дамыту және ғаламдық көлік-логистика нарығындағы бәсекелестік біздің өнімдеріміздің тиімділігі мен сапасына, бизнесті жүргізу деңгейіне жоғары талаптар қойып отыр. Сондықтан «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Бизнесті трансформациялау бағдарламасы негізгі стратегиялық бастама болып табылады жылы бизнесті қайта құрылымдау (реинжиниринг) бағытында көптеген жұмыстар атқарылды. Барлық бизнес-үдерістердің диагностикасы мен дизайны жасалып, бизнес-архитектура тұжырымдамасы қалыптастырылды, бизнес-бастамалар сарапталып, жобалар қоржыны жасалды. Сондай-ақ, қажетті ресурстар мен инвестициялар, түсетін табысқа қатысты болжамдар әзірленді. Компания темір жол машиналарын жасауға арналған өнімдер түрлерін де көбейтуді тоқтатпайды жылы Ақтөбе рельс-арқалық зауыты алғашқы өнімін шығарды. Астанада дизель қозғалтқыштар шығаратын зауыт іске қосылды. ЕХРО-2017 көрмесі қарсаңында Елорданы дамытып, қолайлы инфрақұрылымдық жағдайлар туғызу мақсатында Астана халықаралық әуежайының жолаушылар терминалы қайта қалпына келтіріліп жатыр. Сонымен қатар, жаңа темір жол торабы мен вокзал кешені бой көтеруде. Корпоративтік идеология мен бизнестің философиясына сәйкес, әлеуметтік мақсаттарға қол жеткізуге көп көңіл бөліп жатырмыз. Бірлесіп, табысты қызмет атқарып жатқан барша клиенттеріміз бен серіктестерімізге айтар алғысым шексіз. Біздің ынтымақтастығымыз алдағы уақытта бұдан да тиімді әрі жемісті болады деп сенемін. Құрметпен, «ҚТЖ» ҰК» АҚ Президенті А.Мамин Асқар Мамин «ҚТЖ» ҰК» АҚ Президенті

3 Компания туралы «ҚТЖ» ҰК» АҚ туралы қысқаша мәлімет «Қазақстан темір жолы» республикалық мемлекеттік кәсіпорны Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылы 31-қаңтардағы 129-шы қаулысы негізінде құрылды. «Қазақстан Республикасының темір жол кәсіпорындарын қайта құру туралы» деп аталатын бұл қаулы негізінде Алматы темір жол басқармасы, Тың темір жолы мен Батыс Қазақстан темір жол басқармасы сынды мемлекеттік кәсіпорындар біріктірілді. Ондағы мақсат тасымалдау процесін басқару және қажетсіз буындарды тарату, темір жол саласын қаржылық-экономикалық тұрғыдан сауықтыру болатын. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылы 15-наурыздағы «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» жабық акционерлік қоғамын құру туралы» 310-шы қаулысы негізінде «Қазақстан темір жолы» РМК мен оның еншілес кәсіпорындары біріктіріліп, «ҚТЖ» ҰҚ» ЖАҚ құрылды жылдың 2-сәуірінде Қазақстан Республикасының 2003 жылы 13-мамырдағы «Акционерлік қоғамдар» туралы заңына сәйкес «ҚТЖ» ҰК» ЖАҚ «ҚТЖ» ҰК» АҚ болып қайта тіркелді. Қазіргі таңда «ҚТЖ» ҰК» АҚ қызметтік тұтастық пен темір жол саласын тиімді басқаруға негізделген холдинг болып табылады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның дара акционері «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ жылдың 1-қаңтарындағы мәліметтер бойынша: - жарияланған акциялар саны дана жай акция; - жарияланған акциялардың атаулы құны теңге; - орналастырылған акциялардың саны дана жай акция. «ҚТЖ» ҰК» АҚ магистральді темір жол желісі, жолаушылар тасымалы және темір жол арқылы жүк тасымалдау операторы қызметін атқарады. Қазіргі таңда темір жол Қазақстанның өндірістік инфрақұрылымының маңызды бөлігіне айналған. 4 05

4 «ҚТЖ» ҰҚ» АҚ туралы мәлімет «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының 2015 жылғы негізгі қаржылық және өндірістік көрсеткіштері Атауы Өлшем бірл жыл 2015 жыл % айырмасы Тарифтік жүк айналымы млн. т-км нетто ,4 Тиеу мың тонна ,8 Тасымалданған жүк мың тонна ,6 Жолаушылар айналымы млн жолаушы-км ,6 Бәрінен түскен табыс млн теңге ,5 Соның ішінде, жүк тасымалынан түсетін табыс млн теңге ,4 Бәрінің шығыны млн теңге ,2 Соның ішінде, жағымсыз бағамдық айырма (сальдо) млн теңге ,1 Қорытынды табыс/шығын млн теңге

5 2015 жылғы қызмет қорытындысы ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының 2015 жылғы негізгі қаржылық және өндірістік көрсеткіштері Тарифтік жүк айналымы млн т-км неттоны құрады жылмен салыстырғанда бұл көрсеткіш 12,4% кеміген. Бұл (түсті руда мен күкірт шикізатын, химиялық және минералды жүк пен түсті металдарды қоспағанда) негізгі номенклатура бойынша тасымалданатын жүк көлемінің қысқаруымен тығыз байланысты. Қатынас түрлері жағынан алғанда 2014 жылмен салыстырғанда мынадай өзгерістер болды: - республика ішіндегі қатынас 4,8% азайды; бұл тасымал көлемінің 4,6%, орташа қашықтықтағы жүк тасымалының 0,2% қысқаруымен байланысты; - жүкті сыртқа шығару бойынша тасымал саны 22,9% кеміген; бұл тасымал көлемінің 16,8%, орташа қашықтықтағы жүк тасымалының 7,4% қысқаруына байланысты; - жүкті әкелу қатынасы 1,9% кеміген; бұл жүкті орташа қашықтыққа тасымалдау көлемінің 3,7% қысқаруына, тасымал көлемінің керісінше, 1,9% артуымен тығыз байланысты; - транзит 11,5% азайған; тасымал көлемі 12,8% кемісе, орташа қашықтықтағы жүк тасымалы керісінше, 1,5% артқан жыл қорытындысы бойынша Қытай-Еуропа-Қытай бағытында іске асырылатын транзиттік контейнерлік тасымал алдыңғы жылмен салыстырғанда екі есеге артып, 47,4 мың ЕФЭ құрады. Жүк тиеу мың тонна жүк тиелді жылмен салыстырғанда, тиелген жүк көлемі 10,8% қысқарған. Бұл түсті кен, күкірт шикізаты мен цементті қоспағанда, тиелетін жүктің негізгі түрлерінің көлемінің азаюымен байланысты мың тонна жүк тасымалданды жылмен салыстырғанда тасымалданған жүк көлемі 8,6% кеміген. Бұл көмір, мұнай және мұнай өнімдері, темір кені және құрылыс материалдарын тасымалдау көлемінің азаюымен тығыз байланысты дүние. Жолаушылар айналымы. Жеке меншік тасымалдаушы компанияларды қоса есептегенде млн жолаушы-км тасымалданды. Бұл 2014 жылғы көрсеткіштен 6,6% кем. «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының табысы 2014 жылмен салыстырғанда 13,5 пайыз кеміп, млн теңгені құрады. Мұны негізгі қызметтен түсетін табыстың төмендеуімен байланыстыруға болады. Жүк тасымалынан түсетін табыс 2014 жылмен салыстырғанда 15,4% кеміп, млн теңгені құрады. Бұл да тасымал көлемінің төмендеуімен байланысты. Шығын. «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының шығыны млн теңгеге жетті. Бұл 2014 жылғы көрсеткіштен 40,2% көп, мұны ұлттық валютаның құнсыздануынан туындаған бағамдық айырманың бес есе өсуімен байланыстыруға болады. Қорытынды шығын 2015 жылы млн теңгені құрады. 8 09

6 Жұмыстардың нәтижесі млн. т-км нетто Тарифтік жүк айналымы мың тонна жүк тасымалданды Тарифтік жүк айналымы млн т-км неттоны құрады жылмен салыстырғанда бұл көрсеткіш 12,4% кеміген. Бұл (түсті руда мен күкірт шикізатын, химиялық және минералды жүк пен түсті металдарды қоспағанда) негізгі номенклатура бойынша тасымалданатын жүк көлемінің қысқаруымен тығыз байланысты. Қатынас түрлері жағынан алғанда 2014 жылмен салыстырғанда мынадай өзгерістер болды: - республика ішіндегі қатынас 4,8% азайды; бұл тасымал көлемінің 4,6%, орташа қашықтықтағы жүк тасымалының 0,2% қысқаруымен байланысты; - жүкті сыртқа шығару бойынша тасымал саны 22,9% кеміген; бұл тасымал көлемінің 16,8%, орташа қашықтықтағы жүк тасымалының 7,4% қысқаруына байланысты; - жүкті әкелу қатынасы 1,9% кеміген; бұл жүкті орташа қашықтыққа тасымалдау көлемінің 3,7% қысқаруына, тасымал көлемінің керісінше, 1,9% артуымен тығыз байланысты; - транзит 11,5% азайған; тасымал көлемі 12,8% кемісе, орташа қашықтықтағы жүк тасымалы керісінше, 1,5% артқан жыл қорытындысы бойынша Қытай-Еуропа-Қытай бағытында іске асырылатын транзиттік контейнерлік тасымал алдыңғы жылмен салыстырғанда екі есеге артып, 47,4 мың ЕФЭ құрады мың тонна жүк тасымалданды жылмен салыстырғанда тасымалданған жүк көлемі 8,6% кеміген. Бұл көмір, мұнай және мұнай өнімдері, темір кені және құрылыс материалдарын тасымалдау көлемінің азаюымен тығыз байланысты дүние млн жолаушы-км Жолаушылар айналымы Жолаушылар айналымы. Жеке меншік тасымалдаушы компанияларды қоса есептегенде млн жолаушы-км тасымалданды. Бұл 2014 жылғы көрсеткіштен 6,6% кем мың тонна Жүк тиеу млн теңге тобының табысы мың тонна жүк тиелді жылмен салыстырғанда, тиелген жүк көлемі 10,8% қысқарған. Бұл түсті кен, күкірт шикізаты мен цементті қоспағанда, тиелетін жүктің негізгі түрлерінің көлемінің азаюымен байланысты. «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының табысы 2014 жылмен салыстырғанда 13,5 пайыз кеміп, млн теңгені құрады. Мұны негізгі қызметтен түсетін табыстың төмендеуімен байланыстыруға болады. Жүк тасымалынан түсетін табыс 2014 жылмен салыстырғанда 15,4% кеміп, млн теңгені құрады. Бұл да тасымал көлемінің төмендеуімен байланысты

7 Жұмыстардың нәтижесі АҚ болған айтулы оқиғалар 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» Ляньюньган Алматы тұрақты контейнерлік пойызын аттандыруға арналған салтанатты шара Астана вокзалында темір жол билетін электронды тәсілмен сатып алған он миллионыншы жолаушыны қарсы алу рәсімі өтті Ақтөбе рельс-арқалық зауытында отандық рельс өнімінің алғашқы партиясы өндірілді ҚР Премьер-министрі К.Мәсімовтің ҚХР-на сапары барысында Ляньюньган (ҚХР) ҚР, РФ, БР аумақтары арқылы Германия ФР-ның Дуйсбург қаласына қатынайтын тұңғыш контейнерлік пойыз жөнелтілді А.Мамин бастаған «ҚТЖ» ҰК» АҚ делегациясы Ашхабад келісіміне қатысушы-елдердің үйлестіру кеңесі отырысына қатысты. Мемлекеттер Қазақстанның Өзбекстан-Түркіменстан-Иран-Оман халықаралық транзиттік-көлік дәлізіне қосылуына келісім берді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ, ҚР ИДМ мен Жамбыл облысы әкімдігі өкілдерінің қатысуымен Алматы-Шу учаскесінде екінші жол тармағын тарту жұмыстары басталды. Бакуде Шихези (ҚХР) Достық Ақтау порты (ҚР) Алят порты Кишлы (Баку төңірегі, АР) бағытына қатынайтын тұңғыш контейнерлік Nomad Еxpress пойызын қарсы алу рәсімі өтті Мемлекет басшысының қатысуымен өткен «Қазақстанның жаңа индустрияландырылуы жылдың нәтижелері» атты жалпыұлттық телекөпір барысында Астанадағы дизельді қозғалтқыштар шығаратын зауыт іске қосылып, Ақтау халықаралық теңіз сауда-саттық портындағы солтүстік терминал тәжірибелік мақсатта пайдалануға берілді 20-қаңтар Қостанай-Алматы бағытына қатынайтын жолаушылар пойызына фирмалық мәртебе берілуі 19-ақпан Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай ұйымдастырылған «Жеңіске тағзым!» атты айлық шара шеңберінде жасақталған «Жеңіс пойызы» «Жамбыл» станциясынан аттанып кетті. 21-ақпан 2-наурыз «ҚазАвтоЖол» ҰК» АҚ-ның 100 пайыздық мемлекеттік акциялар пакеті «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның сенімгерлік басқаруына берілді (2015 жылы 29-қаңтардағы 2/2 келісім) 3-наурыз Дубайда (БАӘ) «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен DP World бірлесіп ұйымдастырған «Жібек жолы: Азия мен Еуропа арасындағы сауда-саттықта логистиканың жаңа мүмкіндіктерін қалыптастыру» атты халықаралық инвестициялық форум өтті. 3-сәуір ҚР президенті Н.Назарбаев Ақтөбе рельс-арқалық зауытына атбасын тіреді. 13-мамыр «Тұлпар-Тальго» сервистік персонал даярлау жөніндегі білім беру орталығында жолсеріктер мен пойыз бастықтарына мамандандырылған ағылшын тілі курстарын бітіргендігі жөнінде сертификат тапсырылды 20-мамыр Мемлекет басшысы Н. Назарбаев «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті А.Маминнің «Қазақстанның көлік-логистика хабы ретінде қалыптасу стратегиясы» тақырыбындағы баяндамасын тыңдады 8-маусым «ҚТЖ» ҰК» АҚ басшысы А.Мамин Түркіменстанға жұмыс сапары барысында Түркіменстан президенті Гурбангулы Бердімұхамедовтың қабылдауында болды 18-маусым Астанада Қазақстан, Ресей мен Беларусьтың темір жол әкімшілігі өкілдерінен құрылған бірлескен жұмыс тобының XIV отырысы өтті 30-маусым Су жаңа «Тұлпар-Тальго» вагондарынан құралған «Алматы-2 Защита» пойызының екінші құрамы жолға шықты 28-тамыз Астанада «Локомотив құрастыру зауыты» АҚ-да құрастырылған ТЭ33А тепловоздарына қызмет көрсететін сервистік орталық ашылды 1-қыркүйек Мемлекет басшысының ҚХР-на мемлекеттік сапары барысында «ҚТЖ» ҰК» АҚ жетекшісі А.Мамин мен Цзянсу провинциясының губернаторы Ли Сюеюн ҚР аумағында «Қорғас Шығыс қақпасы» АЭА және ҚХР Ляньюньган қаласында ШЫҰ-ның халықаралық логистика аймағын бірлесіп дамыту жөніндегі стратегиялық келісімге қол қойды 1-қыркүйек Қазақстандық «Электровоз құрастыру зауыты» ЖШС ЕХРО-1520 V Темір жол техникасы және технологиялар салонында KZ4AT жолаушылар электровозымен таныстырды 16-қыркүйек Боржақты-Ерсай темір жолы уақытша пайдалануға берілді 19-қазан Қазақстанда тіркелген дипломатиялық корпустардың жетекшілері «Қорғас Шығыс қақпасы» АЭА, «Алтынкөл» станциясын аралап, Қазақстан мен Қытайдың Халықаралық шекаралық ынтымақтастық орталығында болды 20-қазан Астана-Алматы және Алматы-Петропавл бағытына қатынайтын төрт жолаушылар пойызында мультимедиялық ойын-сауық порталы іске қосылды 12-қараша Астанадағы Көлік-логистика орталығының мультимодальды қызмет көрсету циклі толығымен іске қосылды 26-қараша «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесінің шешімімен «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның 2025 жылға дейінгі даму стратегиясы бекітілді 4-желтоқсан І Тауар өндірушілер форумында «ҚТЖ» ҰК» АҚ «Жылдың үздік тапсырыс берушісі» атанды 4-7-желтоқсан «ҚТЖ» ҰК» АҚ-да ҚР Тұңғыш Президенті күніне орайластырылған VI Республикалық Жастар форумы өтті 21-желтоқсан Орталық коммуникациялар қызметінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті А.Мамин «Нұрлы жол» бағдарламасын іске асырудың бірінші жылының нәтижесі. Қазақстанның транзиттік әлеуетін дамыту» тақырыбында баспасөз мәслихатын өткізді 12 13

8 Жұмыстардың нәтижесі «ҚТЖ» ҰК» АҚ инновациялық даму стратегиясы «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобының жылдарға арналған инновациялық-технологиялық даму стратегиясында негізгі 5 бағыт айқындалған. Олар: жүк және жолаушылар тасымалы саласына инновациялар енгізу; инфрақұрылым нысандарын күту және оларға қызмет көрсету; өндіріс және жөндеу құралдарын әлемдік қауіпсіздік, экология және қозғалыс жылдамдығы стандарттарына сай дамыту және жаңғырту; сондай-ақ, инновацияларды басқару жүйесін жетілдіру бағыттары жылы «ҚТЖ» ҰҚ» АҚ компаниялар тобындағы инновациялық жобалар тізіміне жалпы құны 101 млрд теңгеден асатын 23 жоба енгізілді жылдың 12 айында 94,8 млрд теңге немесе қаржының 94 пайызы игерілді. Жылдық көрсеткіштің кемуі қалыптасқан экономикалық жағдаймен, АҚШ доллары бағамының шарықтауымен және 2015 жылы тасымал көлемінің қысқаруымен байланысты. Бірқатар жобалар мүмкіндік жоқтығына байланысты 2016 жылға ауыстырылып, жоспарлы көрсеткіштерге өзгерістер енгізілді. Магистральді желілер дирекциясы бойынша Автокөліктердің пойыз келе жатқанда темір жол өткелдеріне шығып кетуіне жол бермеу мақсатында өткелдерді қоршаулармен қоршау жылдар аралығында 72 темір жол өткелін қоршаулармен жабдықтау қарастырылған. «ПЗТМ» ЖШС-мен темір жол өткелдерін қоршаулармен қоршау жөнінде ұзақ мерзімдік келісім бекітілді жылы күрделі салымдар жоспары бойынша, 10 темір жол өткелі осындай қондырғылармен жабдықталуы тиіс болатын. Қазір бұл жұмыс толығымен аяқталды. Линза жиынтықтарын жарықдиодты жиынтыққа ауыстыру «Қазтехресурс» ЖШС, «Kazcentrelectro-provod» ЖШС, «Todes» ЖШС-мен дана жарықдиодты модуль жеткізу туралы ұзақ мерзімдік келісім бекітілді. Жоба іске асырыла бастағалы бері дана жарықдиодты модуль жеткізілді (2013 жылы дана, 2014 жылы дана, 2015 жылы жоспарланған 1600 дана). Заманауи үлгідегі электр жетекті бағыттауыштар енгізу «ҚазЭлектроПривод» БК» ЖШС-мен дана электр жетек жеткізу туралы ұзақ мерзімдік келісім бекітілді. Жоба қолға алынғалы бері 2080 дана жетек жеткізілді жылы жоспарланған 250 дана жетек құрылғысы толық жеткізілді. Энергетикалық инфрақұрылымды жаңғырту Қосалқы тартым станцияларын жаңғырту жұмыстары 8 кезеңмен іске асырылады. Жаңғыртылатын нысандар тізіміне 42 қосалқы станция енгізілген. Қазір 7 қосалқы станцияны жаңғыртудың бірінші кезеңі жүзеге асырылып жатыр; ОРУ-110 кв жаңғыртылып, ОРУ-27,5 кв жаңғырту жұмыстары жалғасып жатыр. «Шу», «Астана», «Қырқыншы», «Босаға» бекеттері жаңғыртылып, нысандар пайдалануға берілді (қабылдау актілеріне қол қойылған). «Қарағанды- Сұрыптау», «Қарабас», «Шоқай» станцияларында құрылыс-монтаж жұмыстары аяқталды. Станцияларды жарықтандыру құрылғыларын қайта қалпына келтіру (жарықдиодты құрылғыларға көшу) «Дисплей жүйесі» (РФ) ЖШҚ-мен жарықтандыру құрылғыларын жеткізу туралы келісімдер бекітілді ( ЦЖС және ЦЖС). Жоспар бойынша 2015 жылы 9190 дана құрылғы жеткізілуі тиіс. Құрылғылардың данадан тұратын алғашқы партиясы 2014 жылы жеткізілді. 99 станцияға жарықтандыру құрылғылары орнатылды. Өнімнің екінші партиясының тендерлік құжаттары дайын тұр. Ақпараттық технологиялар дирекциясы бойынша «Жүк тасымалдары үшін есеп айырысу орталығы» автоматтандырылған жүйесін енгізу 2014 жылы кейінге қалдырылған жоба. Қазіргі таңда аталған жобаны іске асыру мақсатында жылғы ЦИТ-138 келісімнің үшінші кезеңі және жылғы ЦИТ келісімнің екінші кезеңі бойынша жұмыс жүріп жатыр. Жоба әлі аяқталған жоқ. «Магистраль» жол шаруашылығын автоматтандырылған басқару жүйесін енгізу Бүгінгі күні біз НИОКР жобасын іске асырдық. Ол жол шаруашылығын жоспарлы жөндеуден оның нақты ахуалына қарай жөндеу жүйесіне көшуді техникалық-нормативтік жағынан қамтамасыз етуге бағытталған. Жоба нәтижесінде үлгі ретінде «Магистраль» деп аталатын автоматты басқару жүйесі құрылды. Жүйе: бір вагон негізінде дефектоскопиялық және жол өлшеу қондырғысы (мобильді диагностикалық кешен), қолмен диагностикалау құралдары («Авикон-14» ультрадыбысты қол ақаутапқышы, «Авикон-15» ультрадыбысты ақаутапқышы, «Авикон-17» ультрадыбысты ақаутапқышы, «Сканпуть» жол өлшейтін арба) орнатылған заманауи өлшеу кешеннен тұрады. 3D-сканер мен георадар (АСЭ-1) БҚ теңшеу жұмыстары жүргізілді. «Астана» станциясы Бурабай курорты» бекеті аралығындағы учаскеде реперлік желі тартылды. Сондай-ақ, ұзындығы 227 шақырымдық жолдың сандық үлгісі жасалды. Жоғарыда көрсетілген шешімдер жаңа стандарттарға көшуге толық мүмкіндік береді. Техникалық талаптарға байланысты барлық жұмыс процестері автоматтандырылды. УПЧ-17 және ЦЖС 4 учаскесіндегі 17 қосалқы жүйенің бәріне лицензиясы бар «EAM-ТОРО» бағдарламалық қамсыздандыру жүйесі енгізілді (техникалық қызмет көрсету және жөндеу). Бизнес-процестер аудиті жүргізіліп, қайта құрылымданды. Сонымен қатар, 34 дана нормативтік-техникалық құжат әзірленіп (16 дана), актуалдандырылды (18 дана) жылы 6-қаңтарда «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның ғылыми-техникалық кеңесі өтті. Онда «Магистраль» АБЖ жобасы бойынша НИОКР нәтижесі қаралып, оған оң баға берілді. «Локомотив жөндеу» АҚ бойынша, ЦРНИП Темір жол рельстерін шығару Ақтөбе рельс-арқалық зауыты құрылысы 99,9% (17 нысан) аяқталды. Қазір онда зауытты іске қосуға дайындық жұмыстары жүріп жатыр. Астана қаласында GEVO дизельді қозғалтқыштар зауытын салу Жобаның қаржылық моделі «Самұрық-Қазына» АҚ тарапынан толық мақұлданды. Жобаның техникалық-экономикалық негіздемесі (ТЭН) әзірленіп, «Мемэкспертиза» РМК-ның қорытындысын алды. Бүгінде жобалық-сметалық құжаттар мемлекеттік сараптамадан өтіп жатыр. Зауыт салынатын орында құрылыс-монтаж жұмыстары басталып та кетті. Қазір бірлескен кәсіпорын құру жұмыстары жүріп жатыр. «Жолаушылар тасымалы» АҚ бойынша «Алматы-2» станциясында «Тальго» жолаушылар вагондарына техникалық қызмет көрсететін қосын салу жөніндегі кешенді жұмыстар 14 15

9 Жұмыстардың нәтижесі Қазір оның жобалық-сметалық құжаттары дайындалу үстінде жылы 28-мамырда бірінші кезеңі мақұлданып, 2015 жылы 9-маусымда екінші кезеңі «Мемэкспертизаға» жөнелтілген болатын жылы 20-тамызда /15 теріс қорытынды берілді. Қазіргі күнге дейін аталған жоба бойынша 1506,1 млн теңге (29%) игерілді. Қаржының толық игерілмеуіне «Мемэкспертиза» РМК оң қорытындысының кешеуілдеуі себеп болды. Компания вице-президенті Р.В.Склярдың шешімі негізінде (хаттама ЦЗО/8) жұмыстарды атқару мерзімін ұзарту туралы қосымша келісім бекітілді ( /24-ЦУКС). Жолаушылар вагоны паркінің жұмысын жоспарлау, басқару және бақылау функциясын автоматтандыруды бағдарламалық жағынан қамсыздандыру (иесіз қалған, «Жолаушылар тасымалы» АҚ үшін жалға алынған паркті ескере отырып), Астана қ. АСУПВ үйлестіру 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен оның еншілес ұйымдарында қаржылық тұрақтылықты сақтап қалу бағдарламасы- на байланысты («ҚТЖ» ҰК» АҚ басқармасының шешімі, 02/24 хаттама) жобаны іске асыру бір жыл кейінге, яғни, 2016 жылға шегерілді. Қаржылық мүмкіндіктің жоқтығына байланысты аталған жобаны іске асыру тоқтатылды ( жылғы 9 хаттама). Дегенмен, ол басымдыққа ие маңызды жобалар қатарына енгізілді және мүмкіндік туған кезде қайта қолға алынатын болды. «Тұлпар-Тальго» жолаушылар вагонын сатып алу Вагондар белгіленген кестеден кешіктіріліп жеткізілуде жылдар аралығында барлығы 436 дана вагон жеткізілді (2012 жылы 52 дана, 2013 жылы 160 дана, 2014 жылы 71 дана, 2015 жылы 153 дана). Электронды жол жүру билеті (құжаты) технологиясын енгізу 151 электронды билет басып шығаратын фискальдық билет-касса кешені орнатылды. Жоспар толық орындалды. Электронды билеттерді оқитын 647 мобильді терминал орнатылды. Бұл жерде де жоспар орындалды. Электронды билеттерді сату және рәсімдеу қызметі аутсорсингке берілді. «Локомотив» АҚ бойынша ТЭ33А сериясындағы магистральді тепловоздар сатып алу жылдар аралығында 268 тепловоз сатып алынды жылға белгіленген жоспар 19 дана, толық сатып алынды. Жүк таситын электровоздар сатып алу 2015 жылғы жоспар бойынша 9 дана электровоз сатып алынуы тиіс болатын. Алайда, жоспарға өзгерістер енгізіліп, 6 данаға дейін қысқартылды. Нақты сатып алынғаны 6 электровоз. Жолаушылар электровоздарын сатып алу 2015 жылғы жоспар бойынша 2 дана. 12 айда 5 дана электровоз сатып алынды. Жоспар өзгертіліп, сатып алынатын электровоз саны екеуден бес данаға дейін арттырылды. «Энергодиспетчерлік тартым» автоматтандырылған басқару жүйесін енгізу Жүйе өнеркәсіптік пайдалануға берілді «Вокзал-сервис» АҚ бойынша Телевизиялық бейне-бақылау жүйесін, күзет дабылы жүйесі мен құралдарын, құлақтандыру жүйесі мен құралдарын сатып алу және орнату А.Маминнің төрағалығымен өткен «ҚТЖ» ҰК» АҚ басқармасы отырысының 02/24 хаттамасына сәйкес, аталған жоба бойынша бейне-бақылау орнатылатын вокзалдар санын бесеуден (Достық, Арыс-1, Маңғышлақ, Аягөз, Бейнеу) екеуге дейін қысқартып (Маңғышлақ, Бейнеу), шығын көлемін теңгеден теңгеге дейін азайту туралы шешім қабылданды. «Қазтеміртранс» АҚ бойынша Жүк вагондарын сатып алу Жоспар бойынша «Қазтеміртранс» АҚ 2015 жылы теңгеге 11,9980 үлгісіндегі 2 жабық жүк вагонын, 2 393,142 млн теңгеге үлгісіндегі 150 жартылай вагон сатып алуы тиіс болатын. Жоспар орындалды. «Қазтранссервис» АҚ бойынша «КТС Eurotransit» көлік-логистика орталығын құру Көлік-логистика орталығының құрылысы жүріп жатыр, дайындық деңгейі 95%. Жеткізуші компания крандарды монтаждау жұмыстарын аяқтады. «Теміржолсу» АҚ бойынша Жоғары температурада су жылытатын пештерді қолданысқа енгізу 2015 жылы «Жаңа ауыл» станциясында 7,0 млн теңгеге 2 қазандық ауыстырылуы тиіс болатын. Жоба 4,241 млн теңгеге орындалды, 2,759 млн теңге үнемделді. «Электровоз құрастыру зауыты» ЖШС Астанадағы заманауи электровоздар шығаратын зауытқа арнап технологиялық қондырғылар сатып алу Бекітілген келісімдер бойынша қазір технологиялық қондырғыларды сатып алу және монтаждау жұмыстары жүріп жатыр. Оған қоса, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның дара акционерінің хаты негізінде компанияда жылдары технологиялық аудит жүргізу туралы тапсырма берілді. Консалтингтік қызметке кететін шығындарды оңтайландыруға байланысты 2014 жылдың соңында техникалық аудит жүргізілетін сала екі НОД-қа (жол бөлімі бастығы) дейін қысқартылды. Нобайлы жоба ретінде Қостанай мен Шымкент НОД тексерілетін болды. Техникалық аудиттің мақсаты «ҚТЖ» ҰК» АҚ техникалық құралдары мен қондырғыларының жағдайын тексеру, технологиялық жөндеу мен техникалық қызмет көрсету, олардың қайталануын төмендету шараларын жоспарлау және орындау; ең үздік технологиялармен, техника құралдарымен және қондырғылармен салыстыра бағалау, технологиялық даму және жетілдіру, технологиялар мен қондырғыларды ауыстыру жөнінде ұсыныстар әзірлеу. «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен «Global Trans Services» ЖШС 2015 жылы 31-шілдеде бекіткен техникалық аудит қызметін сатып алу туралы 528 келісімге сәйкес, техникалық аудит 4 кезең бойынша жүргізілді. Әр кезең аяқталған кезде жеткізуші техникалық құжаттарын өткізіп, атқарылған жұмысты қабылдап алу актісіне қол қойылып отырды

10 Стратегический Жұмыстардың нәтижесі отчет Заемдар 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ инвестициялық жобаларды іске асыру мақсатында төмендегідей ірі заемдар алды және игерді: Электровоздар сатып алу үшін заем алу жөніндегі қосымша келісім негізінде 8,85 млн еуро және 18,07 млн еуро алынды және игерілді (2024 және 2026 жылдарға дейінгі мерзімге Францияның Coface экспорттық-несие агенттігінен 880 млн еуро алынды, жылдық мөлшерлемесі CIRR EURO+0.75/0.9%); ЕҚДБ-нан жылдық LIBOR6M + 3% мөлшерлемемен 10 жылға 40 млн доллар заем алу жөніндегі келісім шеңберінде, 7,25 млн АҚШ доллары игерілді. Заем «Жылу сорғылары, күн коллекторлары, газ қазандықтары, жарықтандыру жүйесі сынды стационарлық құрылғыларға арнап энергетикалық жағынан тиімді компоненттер сатып алу және орнату» жобасын қаржыландыру мақсатында алынды; Қазақстан Даму Банкінен «ВОЛС» жобасын іске асыру мақсатында 2024 жылдың маусымына дейін жылдық 8 пайыз мөлшерлемемен алынған 25,42 млрд теңгелік заем шеңберінде 9,12 млрд теңге игерілді; Қазақстан Даму Банкінен «Жолаушылар лизингтік вагон компаниясы» АҚ және «Жолаушылар тасымалы» АҚ-на арнап жолаушылар вагондарын сатып алу жобасын қаржыландыру мақсатында 2035 жылға дейін жылдық 1,75 пайыз мөлшерлемемен 5 млрд теңге заем тарту; «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның еншілесі «Жолаушылар тасымалы» АҚ компаниясының жолаушылар вагондары паркін жаңарту жобасын қаржыландыру мақсатында «Самұрық-Қазына» АҚ-нан 2015 жылға дейін жылдық 0,075 пайыздық мөлшерлемемен 8.86 млрд теңге заем алу; «Қазақстан Халық Банкі» АҚ-нан 33 млрд теңге заем алу; 12 айға жылдық 12 пайыздық мөлшерлемемен алынған бұл қаржы айналыстағы ақшаны толықтыруға жұмсалды. Негізгі қарыздың 30 млрд теңгесі мерзімінен бұрын өтелуіне байланысты қарыздың 3 млрд теңгесі қалды (2015 жылдың 31-желтоқсанындағы мәлімет бойынша); «АСУ ЭДТ» жобасын іске асыруға 2020 жылдың қазанына дейін жылдық 7,7 пайыздық мөлшерлемемен Еуропа Қайта Құру және Даму банкінен алынған 17,5 млрд теңгенің 5,32 млрд теңгесі игерілді; Еуропа Қайта Құру және Даму банкінен «АСУ ЭДТ» жобасын іске асыруға 2024 жылдың қазанына дейін жылдық 9 пайыздық мөлшерлемемен 260,6 млн теңге алу жөніндегі келісім шеңберінде 7,5 млрд теңге игерілді

11 Жұмыстардың нәтижесі Ірі инвестициялық жобалар «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның инвестициялық қызметі темір жол көлігінің үздіксіз жұмысын, тасымал қызметінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған іс-шараларды жүзеге асыруға бағытталған жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ компаниялар тобын дамытуға жұмсалатын шығындар жоспары «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесі тарапынан млн теңге көлемінде бекітілді (оның ішінде, күрделі салымдар млн теңге). Күрделі салымдар жоспары іс жүзінде 86 пайызға орындалды ( млн теңге), 2014 жылғы көрсеткішке шаққанда 77% құрады. Есеп беру кезеңінде дамуға бөлінген шығындардың толық орындалмауына: 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен оның еншілес ұйымдарында қаржылық тұрақтылықты сақтап қалу бағдарламасы шеңберінде инвестициялық бағдарламаларды оңтайландыру, тендерлік тәртіптемелерді өткізу мерзімінің кешеуілдетілуі, әзірленген ПСҚ мен ТЭН-ге мемлекеттік сараптама қорытындысының кідіруі, мердігер ұйымдардың келісім шарттағы міндеттемелерін дұрыс орындамауы, игеру мерзімін кейінге шегеру сынды және тағы басқа факторлар әсер етті. Есеп беру кезеңінде іске асырылған ірі жобалар: Жезқазған Бейнеу 1. Төмендегі темір жол желілеріндегі жұмыстар жалғасын тапты: - Жезқазған Бейнеу, игерілген инвестиция көлемі млн теңге, жоспар млн теңге (жоспар 106% орындалды); - Арқалық Шұбаркөл, млн теңге инвестиция игерілді ( млн теңге көлеміндегі жоспар 100% орындалды). 2. «Нұрлы жол» бағдарламасы шеңберінде мынадай жобалар іске асырылды: - «Боржақты Ерсай» темір жол желісі құрылысы», игерілген инвестиция көлемі млн теңгені құрады (8 663 млн теңге көлемінде белгіленген жоспар 77% орындалды); - «Алматы Шу» учаскесінде екінші жол құрылысы», игерілген инвестиция көлемі млн теңге (9 918 млн теңге көлемінде белгіленген жоспар 51% орындалды); - «Құрық портында паром кешенін салу және әмбебап жолаушы-жүк тасымалдайтын паромдарды пайдалану», бөлінген млн теңге көлеміндегі инвестицияның млн теңгесі игерілді (жоспар 59% орындалды); - «Қорғас Шығыс қақпасы» АЭА құру және кешенді түрде дамыту», бөлінген млн теңге көлеміндегі инвестицияның млн теңгесі игерілді (жоспар 71% орындалды). 3. «Энергодиспетчерлік тартым» автоматтандырылған басқару жүйесі» жобасын іске асыру әрі қарай жалғасын тапты, игерілген инвестиция көлемі млн теңге, қарастырылған инвестиция млн теңге (жоспар 100% орындалды). 5. «Көпбейінді мұз сарайы құрылысы» жобасы жалғасын тапты, игерілген инвестиция млн теңге (жоспар бойынша млн теңге, жоспар 75% орындалды). 6. Локомотив паркін жаңарту: млн теңге игерілді (49 дана) жоспар бойынша қарастырылған млн теңге (52 дана) (жоспар 101% игерілді). Оның ішінде, 30 дана локомотив (19-ы «Эволюшн» сериясынан) сатып алынып, 19 дана локомотив күрделі жөндеуден өткізілді. 7. Жүк вагондары паркін жаңарту: млн теңге игерілді (857 дана), жоспар бойынша қарастырылған млн теңге (1 073 дана) 82 пайыз игерілді; соның ішінде, 857 дана жүк вагоны сатып алынды (күрделі жөндеу жүргізіліп жатқан жоқ) Жолаушы вагондары күрделі жөндеу 8. Жолаушы вагондары паркін жаңарту: млн теңге игерілді (156 дана), жоспарда млн теңге (155 дана) қарастырылған немесе жоспар 101% орындалды; соның ішінде, 153 дана жолаушы вагоны сатып алынып, 3 дана жолаушылар вагоны күрделі жөндеуден өткізілді. 9. Жолдың үстіңгі құрылымын күрделі жөндеу: игерілген қаржы млн теңге, жоспарда қарастырылған қаржы көлемі млн теңге (жоспар 156% орындалды); атқарылған жұмыс актісіне сәйкес, 313 км жол қабылдап алынды. 10. Инфрақұрылымды жаңарту және оңалту: игерілгені млн теңге, жоспарланған млн теңгенің 54% игерілді. 11. Жұмысшылардың еңбек етуіне әкімшілік және қолайлы тұрмыстық-әлеуметтік жағдай жасау: жоспарда қарастырылған млн теңгенің млн теңгесі игерілді (жоспар 85% орындалды) «АСТАНА» станциясы 4. «Астана» станциясындағы темір жол торабы мен вокзал кешенін дамыту; млн теңге инвестиция игерілді (жоспар бойынша инвестиция млн теңге (жоспар 119% орындалды, сметалық құнына сәйкес) Қатысу үлесін Сонымен қатар, «Қатысу үлесін сатып алу» титулы бойынша млн теңге игерілді (1 800 млн теңге көлеміндегі жоспар 203% игерілді)

12 Активтердің құрылымы «ҚТЖ» ҰК» АҚ активтерінің құрамына қарай, Қазақстанның барлық аумағында салалық және салалық емес қызмет атқаратын еншілес, тәуелді және бірлесіп бақыланатын ұйымдары бар, функционалдық ұстаным бойынша ұйымдастырылған, тікелей интеграцияланған компания болып табылады Акция пакеттері (үлесі) тікелей немесе жанама түрде «ҚТЖ» ҰК» АҚ-на тиесілі ұйымдар туралы мәлімет (2016 жылдың 1-қаңтарына берілген мәлімет) пп Ұйымның атауы Төленген жарғылық капиталдың % үлесі 1 «Қазтранссервис» ЖШС «KTS-Khorgos» ЖШС «Eurotranzit - КТС» ЖШС «YuXinOu (Chongjing) Logistics Co. Ltd» БК 16,3 2 «Жолаушылар тасымалы» АҚ «Қала маңы тасымалы» АҚ «Вагонсервис» АҚ «Лизингтік жолаушылар вагон компаниясы» АҚ **«Жүк тасымалы» АҚ «Вокзал-сервис» АҚ «Транстелеком» АҚ «Әскери темір жол күзеті» АҚ «Қазтеміртранс» АҚ «Көліктік сервис орталығы» АҚ Kazakhstan Temir Zholy Finance B.V. Жауапкершілігі шектеулі компаниясы «Аймақтық форвардтық логистика» ЖШҚ «Қазақстан вагон жасау компаниясы» ЖШС 69, «Астық Транс» АҚ ***«Росказжелдортранс» ЖШС

13 Активтердің құрылымы пп Ұйымның атауы Төленген жарғылық капиталдың % үлесі 7 «Локомотив» АҚ «Бас-Балқаш 2004» ЖШС «Рауан-Бурабай» ЖШС «Бiржан-Атырау» ЖШС * «Есіл-Жөндеу» ЖШС «Теміржолсу» АҚ «Темiржолсу-Ақтөбе» ЖШС «Темiржолсу-Маңғыстау» ЖШС «Темiржолсу-Қызылорда» ЖШС «Темiржолсу-Көкшетау» ЖШС «Темiржолсу-Қарағанды» ЖШС «Темiржолсу-Павлодар» ЖШС «Темiржолсу-Алматы» ЖШС «Темiржолсу-Арыс» ЖШС «Темiржолсу-Шу» ЖШС «Темiржолсу-Қостанай» ЖШС «Темiржолсу-Аягөз» ЖШС «Темiржолжылу-Атырау» ЖШС «Темiржолжылу-Қарағанды» ЖШС «Локомотив сервис орталығы» АҚ «МАК-Екібастұз» ЖШС «Алматы вагон жөндеу зауыты» АҚ *** «Нұр-Жолбарыс» ЖШС «Ремлокомотив» АҚ «Қазақстан ТЖ-Ансальдо СТС Италия» ЖШС «TEMIR ZHOL ELECTRIFICATION» (ТЕМІР ЖОЛ ЕЛЕКТРИФИКЕЙШН) ЖШС «Тұлпар-Тальго» ЖШС 99, «Электровоз құрастыру зауыты» ЖШС «Ақтөбе рельс-арқалық зауыты» ЖШС 30 пп Ұйымның атауы Төленген жарғылық капиталдың % үлесі 12 «KTZ Express» АҚ «Қорғас Шығыс қақпасы» АЭА БК «Airport Management Group» ЖШС «Airport Management Services» ЖШС **** «Көкшетау әуе компаниясы» АҚ **** «Астана халықаралық әуежайы» АҚ **** «Қостанай халықаралық әуежайы» АҚ **** «Петропавл халықаралық әуежайы» АҚ **** «Шымкент әуежайы» АҚ «KTZ EXPRESS SHIPPING» ЖШС Xinjiang KTZ International Logistics Co.Ltd шетелдік капиталы бар компания «KTZ Express Hong Kong» ЖШҚ «KTZE Khorgos Gateway» ЖШС «Люньюньган Қытай-Қазақстан халықаралық логистикалық компаниясы» ЖШҚ «Ақтау Теңіз Солтүстік терминалы» ЖШС «Continental Logistics» ЖШС «Continental Logistics Shymkent» ЖШС **** «Қорғас» халықаралық шекара маңы ынтымақтастық орталығы» АҚ «Қорғас Сервис» ЖШС «Қорғас Энерго» ЖШС «Қорғас Күзет» ЖШС «Қорғас Коммерц» ЖШС «Қызылорда қаласының әуе терминалы» ЖШС

14 Активтердің құрылымы пп Ұйымның атауы Төленген жарғылық капиталдың % үлесі пп Ұйымның атауы Төленген жарғылық капиталдың % үлесі 13 «Қазақ көлік және коммуникация академиясы» АҚ «ҚАЗАҚСТАННЫҢ КӨЛІК ХОЛДИНГІ» ЖШС «М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының Ақмола колледжі» ЖШС «М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының Ақтау көлік колледжі» ЖШС «Трансеуразия» ЖАҚ «Досжан темір жолы» АҚ 46, «Теміржол жөндеу» ЖШС 23, «М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының Ақтөбе Көлік және коммуникация колледжі» ЖШС «Бірлескен көлік-логистика компаниясы» АҚ 0, «М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының Шымкент көлік колледжі» ЖШС «Магистраль Қызметі» ЖШС «Көлік ғылыми-зерттеу институты» ЖШС «М.Тынышбаев атындағы Қазақ көлік және коммуникация академиясының Алматы көлік колледжі» ЖШС «АТБ+» ЖШС «RailwaysEcoEnergy» ЖШС «ҚазАТК» АҚ инжиниринг орталығы» ЖШС «Локомотив құрастыру зауыты» АҚ ***** «Астана Дизель Сервис» ЖШС Logistic System Management B.V. компаниясы HELME'S OPERATION UK LIMITED компаниясы «Кедентранссервис» АҚ 46, «Кедентранссервис» АҚ 53, «Қамқор» жөндеу корпорациясы» ЖШС «Шығысмашзауыт» АҚ 95, «КазЭлектроПривод» БК» ЖШС «Қазақстан вагон жасау компаниясы» ЖШС 8,53 22 **** «Ақтау халықаралық теңіз сауда порты» ұлттық компаниясы» АҚ «Ақтау Теңіз Солтүстік Терминал» ЖШС **** «ҚазАвтоЖол» ұлттық компаниясы» АҚ 100 * таратылу сатысында ** «Жолаушылар тасымалы» АҚ-на қосу арқылы қайта ұйымдастырылып жатыр *** өндірістік қызметпен айналыспайды **** сенімгерлік басқаруға берілген ***** «Қамқор» РК» ЖШС-не сенімгерлік басқаруға берілген 26 27

15 Стратегический отчет 28 29

16 Болашақ мақсаттар мен жоспарлар Компания миссиясы «Біз жүйе құраушы инфрақұрылымдық компания ретінде ҚР экономикасының орнықты дамуына жағдай жасаймыз, жалпы қоғамға, акционерлер мен тұтынушыларға пайда әкеле отырып, сапалы, бәсекеге қабілетті әрі қажетті көлік-логистика қызметін көрсетеміз Стратегиялық бастамалар 2025 жылға дейінгі Даму стратегиясын «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесі бекітті. Оған 2016 жылы 11-ақпанда өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ өз миссиясын тиімді атқару үшін мынадай стратегиялық мақсаттарды алға қойды: Жиынтық акционерлік капиталды барынша арттыру; Тасымал қауіпсіздігі; Клиенттердің көңілінен шығу; Тиімді корпоративтік басқару; Әлеуметтік тұрақтылық; Экологиялық қауіпсіздік. Біз «ҚТЖ» ҰК» АҚ басты мақсаты жиынтық акционерлік қорды барынша көбейтуді акционерлерді қанағаттандыратын, «ҚТЖ» ҰК» АҚ менеджментінің қызметіне баға беретін көрсеткіш деп білеміз. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның стратегиялық және қысқа мерзімдерге арналған барлық іс-әрекеті рентабельділікті арттыра отырып (таза табысты), акционерлік капиталдың жиынтық құнын өсіруге бағытталады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ стратегиялық бастамалардың 8 блогына ден қояды: 1. Ішкі нарықтағы сату қызметін дамыту. Мақсаты: автокөлік тасымалына ауысуға бейім сегменттерде бәсекелестікті арттыруға ден қоя отырып, еліміз нарығындағы жүк айналымы көлемін төмендетпеу және арттыру. 2. Өз вагондарын утилизациялау деңгейін арттыру. 12 Мақсаты: қолда бар утилизацияланбаған вагон паркінен түсетін табысты арттыру, сондай-ақ, рынокта үздік ұсыныстар жасау арқылы жүк тасымалдаушыларға қолайлы жағдай жасау. 3. Контейнерлік транзитті дамыту. Мақсаты: контейнерлік жүкті мүмкіндігі жоғары сегмент ретінде дамыту арқылы Қытай, Еуропа, Таяу Шығыс және Ресеймен арадағы транзиттік жүк айналымы көлемін арттыру. 4. Жолаушылар тасымалының тиімділігін арттыру. Мақсаты: бағыт арқылы жойылатын құн көлемін төмендету, «Жолаушылар тасымалы» АҚ-ның реттелетін бағыттардағы шығындарын жабуға кететін субсидияны азайту. Бұл нәтижеге темір жол саласындағы қызметтерді сақтай отырып, тасымал көлемін арттыру және көрсетілетін қызмет сапасын көтеру арқылы ғана қол жеткізуге болады. 5. Операциялық қызметтен түсетін табысты арттыру. Мақсаты: «ҚТЖ» ҰК» АҚ бизнесінің сыртқы және ішкі рыноктарда дамуына жағдай жасау. Атап айтқанда, транзиттік тасымал әлеуетін толық пайдалану үшін ҚТЖ компаниясы локомотив шаруашылығы мен инфрақұрылымдық шығындарды оңтайландыру жағынан көшбасшылық позицияға шығуы тиіс. 6. Жобалық кеңсені дамыту (стратегиялық бастамалардың тиімділігін қамтамасыз етіп, оларды іске асыру мерзімін қысқарту үшін). Мақсаты: стратегиялық бастамалардың тиімділігін қамтамасыз етіп, оларды іске асыруға кететін уақытты 1 Аталған стратегиялық бастама «Қазтеміртранс» АҚ жекешелендірілгенге дейін жарамды 30 31

17 Мақсаттар мен жоспарлар қысқарту. Жобалық кеңсе стратегиялық бастамаларды жүзеге асыру барысында туындап отыратын күнделікті мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. 7. Мемлекеттік реттеу жүйесін өзгерту. 2 Мақсаты: ҚТЖ компаниялар тобының жүк тасымалынан табатын табысын арттыру, ал, жолаушылар тасымалына жеке меншік тасымалдаушыларды тарту, тасымалдаушыларды жалпы тасымал көлемі артқан жағдайда «плацкарт» және «купе» вагондардың тарифін өсіруге ынталандыру мақсатында субсидиялау жүйесін өзгерту. 8. Қытайдың Қазақстан арқылы жасалатын транзит тасымалын қолдауы. 3 Мақсаты: тасымал бағасын төмендетпей мақсатты контейнерлік транзит көлемін арттыру. Трансформация бағдарламасын іске асыру 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның трансформациялау бағдарламасына дайындық кезеңі толығымен аяқталды. Дайындық кезеңінде компанияда 88 үздік маманнан құралған команда жасақталып, әдістеме оқытылды. Қажетті қондырғылар мен бағдарламалық қамсыздандыру сатып алынып, басқару жүйесі қалыптастырылды. Қызмет түрлерін сатып алу процедурасы өткізіліп, PwC (ПрайсуотерхаусКуперс) және Deutsche Bahn International консорциумының кеңесшілер командасы қалыптасты жылы 1-кезеңде («Диагностика және дизайн») қарастырылған жұмыстар толық атқарылды. - Қызметтің нысаналы үлгісі кәсіпорындағы процестердің жоғары деңгейлі картасы қалыптасты. Бірінші-екінші деңгейлер 269, үшінші-төртінші деңгейлер 24 мыңға жуық процестен тұрады. Оның әрқайсысының сценариі, рольдері, тәуекелі, нормативтік-техникалық құжаттары бар. - Консультанттармен бірге компанияның Даму стратегиясы қайта жандандырылып, бекітілді. Ол негізгі сегменттердегі нарықтық стратегияның әлеуеті мен ұзақ мерзімдік қаржы моделін, қызмет тиімділігін арттыру бастамаларын, мемлекеттік реттеуді жетілдіру және ұйымдастырушылық мақсаттағы қайта ұйымдастыру шараларын ықпалдастырады. - Компанияның күнделікті жұмысын жүргізудің жаңа сапалы тәсілдерін қалыптастыратын бизнес-қағидаттар нақтыланды. Олар компаниямыздың кіршіксіз беделіне негіз болып отыр. - Нормативтік құжаттар базасы кодификацияланды (жүйелеп, жинақталды). Бұл жұмыстың нәтижесі төмендегідей: 1) құжаттардың атаулары және оларды жіктеу (7 класс белгіленді: реттеу, басқару, жоба-жоспарлау, тіркеу, есеп беру, ақпарат, келісімшарт кластары); 2) әр құжаттың пайдаланылатын саласын анықтау; 3) ҚТЖ процесс үлгісінде пайдаланылатын нормативтік құжаттар базасы; ол 1685 құжаттан (оның ішінде, 222 сыртқы құжат бар) тұрады. - Стратегиялық ҚНК (қызметтің негізгі көрсеткіші) бекітіліп, компанияны тиімді басқаруға мүмкіндік беретін ҚНК жүйесі (схемасы) жасалды. ҚНК жүйесін қалыптастыру барысында компанияның ағымдағы көрсеткіштері енгізілген схема жүйесі жасалып, ол саладағы үздік көрсеткіштермен салыстырыла талданды. Талдау нәтижесінде оңтайландыру қызметінің басым бағыттарын анықтауға мүмкіндік туды. PwC консультанттарымен бірлесе отырып, ҚНК жүйесі әлемдегі үздік темір жол компанияларының көрсеткіштерімен салыстыра талданды. Балама компаниялардың жалпы бизнес жүргізу тәсілдері, олардың соңғы 3-5 жыл ішіндегі өсімді сақтап қалу қабілеті мен табысы қаралды. Салыстырмалы талдау нәтижесі бойынша, Union Pacific компаниясы саланың үздігі деп танылды. Көрсеткіштерді салыстыру үшін сала аралық табыс көрсеткіші EBIDTA таңдап алынды. - IT-ландшафт диагностикасы жасалып, ІТ саласын дамыту және мағлұматтарды басқару тұжырымдамасы, мақсатты архитектура үлгісі мен ІТ стратегиясы әзірленді. ІТ-архитектураның мақсатты үлгісі дегеніміз ІТ жүйесінің ағымдағы ахуалы туралы жалпы мағлұмат беретін құжат. Ол негізгі қатысушылар мен өзге де мүдделі тұлғаларды ақпаратпен қамтамасыз етуге арналған. Диагностикалық жұмыстар барысында компанияда төмендегі бағыттардағы жалпы ахуал сарапқа салынды: 2 Бұл бастаманың іске асуы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-на тәуелді емес 3 Бұл бастаманың іске асуы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-на тәуелді емес IT басқармасы (IT басшылары): бұл жерде ІТ мен бизнес арасындағы байланыстың аздығы, бизнестің функционалды болуға деген жауапкершілігінің жоқтығы (бизнес өзін функционалдылық қасиет иесі ретінде сезінбейді) белгілі болды; Қосымшалардың ағымдағы архитектурасы: қолданбалы жүйелер қоржыны бағаланып, компания қызметінің бірқатар негізгі бағыттарын автоматтандыру ісіндегі олқылықтар анықталды; Мәліметтерді басқару: корпоративті ақпаратты басқару саласының жетілмегені байқалады. Атап айтқанда, компания қызметіне қатысты мәліметтер қайталанады. Көп жағдайда толық емес және оларды басқару деңгейі де өте сапасыз, мәліметтерді басқару жөнінде құзырлы орталық жоқ, мәліметтерді басқару жөнінде әдістемелік және реттеуші құжат жоқ; технологиялық архитектура: серверлік және желілік қондырғылар паркі стандартталмаған, бұл техникалық сүйемелдеуге кететін шығынды еселей түседі; - ақпараттық қауіпсіздік: ISO/IEC 27001:2005 стандартына сәйкес, ақпараттық қауіпсіздікті басқару үлгісіне әбден жетілмеген, орташа деген деңгей берілді жылы осы бағытта атқарылған жұмыстардың нәтижесі: Компанияда жасалып жатқан өзгерістердің табысты болуы онда жұмыс істейтін адамдардың мінез-құлқына, көңіл-күйіне, мәдениетіне, бір сөзбен айтқанда, қызметкерлердің өзгеріске дайындығы мен құлшынысына байланысты. «Өзгерістерді басқару» (CMG) блогы жыл бойы жұмысшыларды трансформация бағдарламасынан құлағдар ету, оларды бағдарламаға тарту бағытында білек сыбана жұмыс істеді. Блок қызметін шартты түрде: сараптамалық және ақпараттық-түсіндіру жұмыстары деп екі бөлікке бөлуге болады жылдың маусымында «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті компанияның топ-менеджментін трансформация процесіне мейлінше көбірек тарту мақсатында топ-менеджерлерге бағдарламаның «Диагностика және дизайн» деп аталатын 1-кезеңін іске асыруға жеке қатысу жоспарын (ЖҚЖ) табыстаған болатын. Бұл жоспарларды компания басшыларына жобалық команданың жұмысын үйлестіруге және бақылауға көмек ретінде Өзгерістерді басқару блогы дайындаған-ды. Осы ЖҚЖ іске асырылу барысы күн сайын мониторингтен өткізіліп отырды жылы маусымда трансформация командасы дайындаған Бизнесті басқарудың мақсатты үлгісіне (Карта 1, 2 деңгей) қатысқан 59 адамның қызметіне баға берілді. PwC консультанттары ұсынған бұл әдістеме ADKAR жүйесі негізінде жұмыс істейді. Қазіргі таңда мүдделі тұлғалардың 97 пайызы бағдарламаға толық тартылған. Ал, басшылардың 3 пайызы жұмыс орнында болмауына (іс-сапарларға кетуіне, сырқаттануына байланысты) процеске қатысты келісім бермеген. Өзгерістерді басқару блогы трансформация бағдарламасының 1-кезеңі («Диагностика және дизайн») шеңберінде жобаның маңызды нәтижелерінің бірі ұйымның тіршілікке қабілеттілік деңгейіне (ОНІ) баға беруді аяқтады. Жалпы, мұндай зерттеу біздің компаниямызда тұңғыш рет жүргізілді. McKinsey консультанттары ұсынған OHI компаниядағы жұмысшылардың ойлау қабілеті мен мінез-құлқын бағамдауға мүмкіндік беретін таптырмас құрал. Ол ұйымдағы басқару әдістерін, құндылықтар мен ұйымдастырушылық мәдениетін жан-жақты сипаттауға мүмкіндік береді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ зерттеу 2015 жылдың маусым-қараша айлары аралығында компания қызметінің: «Жолаушылар тасымалы», «Жүк тасымалы», «Логистика», «Инфрақұрылым», «Корпоративтік орталық» сынды бес бағыты бойынша жүргізілді. Компанияның 568 қызметкерінен сұқбат алынды. Олардың арасында топ-менеджмент өкілдері, орташа буын қызметкерлері мен филиалдардың жетекшілері бар. Бұлардың бәрі де өздері жұмыс істейтін ұжымдардағы мәдениет үшін жауапты адамдар. Зерттеу қорытындысы бойынша CMG блогы PwC консультанттарымен бірлесе отырып, компаниядағы қызмет түрлеріне сай келетін мақсатты басқару тәжірибесін әзірлеп шықты. Басқару тәжірибесінің мақсатты мәні компанияның болашақта қандай болғысы келетінін көзге елестету. Бұл оның қызметінің тиімді, жедел, дара акционердің талаптарына толық жауап беретін компанияға айналуына ықпал етеді. Бұл компанияның қолданыстағы базаның көмегімен, ОНІ сараптама кезінде анықталған олқылықтарды жоя отырып, болашақта қол жеткізгісі келетін ұлы мұраты. Осы жерде, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның ОНІ сараптамасын жүргізген тұңғыш «нобайлы» компания екендігін атап өткіміз келеді. CMG блогының тәжірибесіне сүйене отырып, «Самұрық-Қазына» АҚ тобына арнап «Ұйымның тіршілікке қабілеттілігін арттыру» тақырыбында зерттеу әдістемесі дайындалды. CMG блогы 2015 жылдың қаңтар айынан бастап «Самұрық-Қазына» АҚ компаниялар тобының кешенді жоспары шеңберінде тұрақты түрде ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізіп келеді. Жыл басынан бері «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның ресми сайтында «Трансформация» деп аталатын қосымша іске қосылды. Онда жоба туралы жан-жақты мәліметтер мен мақалалар, бағдарлама жаңалықтары жарияланып отырады. Бүгінгі күнге дейін аталған айдар бойынша коммуникация блогы қызметкерлері мен тіркелген журналистердің трансформация тақырыбында дайындаған 19 мақаласы мен 55 баспасөз мәлімдемесі жарияланды. Жалпы, Бизнесті трансформациялау бағдарламасын іске асыру компанияның қызмет нәтижесін көтеруге ықпал етуі тиіс жылға қарай компания қосымша экономикалық құн мәнін жақсартуды көздеп отыр

18 Тәуекелдерді басқару «ҚТЖ» ҰК» АҚ тәуекелдерді басқаруды компания мен өзінің еншілес ұйымдарындағы корпоративтік басқарудың маңызды бөлігі деп біледі. Ол компанияның құнына және беделіне нұқсан келтіретін қауіп-қатерлерді дер кезінде анықтап, оны төмендетуге бағытталған іс-шаралар қолдануға мүмкіндік береді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ басқармасы тәуекелдерді басқарудың корпоративтік жүйесінің жұмыс істеп жатқанын растайды. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-да тәуекелдерді корпоративтік басқару жүйесі «Самұрық-Қазына» АҚ ұсыныстарын орындау шеңберінде енгізіліп отыр. Оған сәйкес, тәуекелдерді корпоративтік басқару жүйесі COSO «Тәуекелдерді корпоративтік басқару «Интеграцияланған үлгі» (2004) үлгісі бойынша енгізілуі тиіс. «ҚТЖ» ҰК» АҚ ішкі аудит қызметі жүргізген бағалау нәтижесіне («Самұрық-Қазына» АҚ-ның еншілес және тәуелді ұйымдарындағы тәуекелдерді корпоративтік басқару жүйесінің тиімділігін бағамдау әдісіне сәйкес) сүйенсек, 2015 жылы тәуекелдерді басқару жүйесінің тиімділік деңгейі 70,7% құраған. «ҚТЖ» ҰК» АҚ ішкі аудит қызметі жүргізген бағалау нәтижесіне («Самұрық-Қазына» АҚ-ның еншілес және тәуелді ұйымдарындағы тәуекелдерді корпоративтік басқару жүйесінің тиімділігін бағамдау әдісіне сәйкес) бағамдау нәтижесіне қарағанда, 2015 жылы ішкі бақылау жүйесінің тиімділік деңгейі 87,35% құрады жылы Тәуекел жөніндегі комитет, басқарма мен компания Директорлар кеңесінің қызметі қауіп-қатерлерді корпоративтік басқару жүйесін әрі қарай жетілдіру және оны әлемдегі үздік стандарттарға сәйкестендіруге бағышталды жылы Тәуекел жөніндегі комитеттің 4 отырысы өтті. Комитет мынадай мәселелер бойынша бірқатар шешімдер қабылдады: 1) компанияның негізгі тәуекелдері (соның ішінде құқықтық тәуекел) толық сипатталып талданған және тәуекел шегін сақтау жөніндегі мәліметтер енгізілген есеп мақұлданды, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның 2015 жылға арналған тәуекел критерилері мақұлданды; 2) компанияның қарыз қоржынын басқару жөніндегі іс-шаралар жоспарын мақұлдау туралы; 3) «ҚТЖ» ҰК» АҚның Тәуекел жөніндегі комитетінің 2015 жылғы отырыстар жоспарын мақұлдау туралы; 4) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның сыйақы төлеу мен 2016 жылдың мамырында өтелетін (үш жүз жиырма төрт миллион, компания басқармасы төрағасының 2014 жылы 5-ақпандағы 02/2 хаттамасы негізінде) доллар көлеміндегі еурооблигациялар бойынша негізгі қарызына байланысты валюталық тәуекелдерді хеджирлеу стратегиясының күші жойылғанын мойындауға келісім беру туралы; 5) компанияның негізгі тәуекелдері сипатталып, сараланған (соның ішінде құқықтық тәуекелдер), тәуекел лимитіне қатысты мәліметтер енгізілген тәуекелдерді басқару жөніндегі есепті мақұлдау туралы; 6) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның жекелеген және шоғырландырылған қаржылық есебін жасау барысында сатудан швейцар франкі түрінде түсетін пайданың теңгеге шаққандағы өзгеріске ұшырау қаупін төмендету мақсатында ақша ағынын хеджирлеуді есепке алу жылы тәуекелдерді корпоративтік басқару жүйесінің тиімділігін арттыру мақсатында төмендегідей бірқатар маңызды іс-шаралар іске асырылды: 1. Компания басқармасының 2015 жылы 29-қаңтардағы шешімімен ( 02/2 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Тәуекелдер жөніндегі комитеті құрамы мен «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Тәуекелдер жөніндегі комитеті туралы Ережеге өзгерістер енгізілді. 2. Компания басқармасының 2015 жылы 12-ақпандағы шешімімен ( 12/5 хаттама) банк-контрагент «Capital Bank Kazakhstan» АҚ және «AsiaCredit Bank» АҚ-ның баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша лимиттер белгіленді. 3. Компания басқармасының 2015 жылы 26-ақпандағы шешімімен ( 02/8 хаттама) банк-контрагент «Capital Bank Kazakhstan» АҚ-ның баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша белгіленген лимит мақұлданды. 4. Компания басқармасының 2015 жылы 16-сәуірдегі шешімімен ( 4 хаттама) банк-контрагент «Capital Bank Kazakhstan» АҚ-ның баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша шоғырландырылған негізде лимит қойылды

19 Тәуекелдерді басқару 5. Компания басқармасының 2015 жылы 15-мамырдағы шешімімен ( 02/12 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-нан заңды құқық иесі ретінде табыс алатын реципиент-елдерге ұйғарынды елдік лимит орнатылды. Лимиттер «Самұрық-Қазына» АҚ-на тиесілі дауыс беру акцияларының (қатысу үлесі) 50 пайыздан астамын меншік құқығы немесе сенімгерлік басқару құқығы негізінде иеленіп отырған заңды тұлғалар үшін елдік лимит белгілеу Саясатына сәйкес қойылды. Ол «Самұрық-Қазына» АҚ басқармасының шешімімен (2014 жылы 29-желтоқсандағы 59/14 хаттама) бекітілген. 6. Компания басқармасының 2015 жылы 15-мамырдағы шешімімен ( 02/12 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесінің 2009 жылы 24-қарашадағы шешімімен ( 7 хаттама) бекітілген «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның елдік лимиттер белгілеу Ережесі күшін жойды деп танылды. 7. Компания басқармасының 2015 жылы 15-мамырдағы шешімімен ( 02/12 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен оның еншілес ұйымдарының бюджетін тәуекелге бағдарлай отырып дайындау әдістемесі жобасы мақұлданды. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның қолда бар тәуекелдер мен шығындар жөніндегі тарихи мәліметтер базасын жүргізу Ережесі («ҚТЖ» ҰК» АҚ басқармасының 2009 жылы 7-шілдедегі шешімімен, 02/27 хаттама) күшін жойды деп танылды. 8. Компания Директорлар кеңесінің 2015 жылы 28-мамырдағы шешімімен ( 6 хаттама) компанияның негізгі тәуекелдері сипатталып, сараланған (соның ішінде құқықтық тәуекелдер), тәуекел лимитіне қатысты мәліметтер мен компания тәуекелдерін төмендету жоспарының 2015 жылдың І тоқсанында іске асырылу барысы жөніндегі мәліметтер енгізілген Тәуекелдерді басқару жөніндегі есеп бекітілді. 9. Компания басқармасының 2015 жылы 10-қыркүйектегі шешімімен ( 02/27 хаттама) кадрлық ауыс-түйістерге байланысты «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Тәуекелдер жөніндегі комитетінің құрамына өзгерістер енгізілді. 10. Компания басқармасының 2015 жылы 10-қыркүйектегі шешімімен ( 02/27 хаттама), «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның банк-контрагенттерінің баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша (шоғырландырылған негізде) лимит орнатылды. Лимиттер «Самұрық-Қазына» АҚ басқармасының шешімімен (2012 жылы 28-қараша 51/12 хаттама) бекітілген «Самұрық-Қазына» АҚ компаниясының банк-контрагенттерінің баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша лимит белгілеу Ережесіне сәйкес енгізілді. 11. Компанияның Ішкі аудит қызметі жасаған ұсыныстарға байланысты Компания басқармасының 2015 жылы 10-қыркүйектегі шешімімен ( 02/27 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Тәуекелдер жөніндегі комитеті туралы Ережеге өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. 12. Компания Директорлар кеңесінің 2015 жылы 17-қыркүйектегі шешімімен ( 9 хаттама), компанияның негізгі тәуекелдері сипатталып, сараланған (соның ішінде құқықтық тәуекелдер), тәуекел лимитіне қатысты мәліметтер мен компания тәуекелдерін төмендету жоспарының 2015 жылдың ІІ тоқсанында іске асырылу барысы жөніндегі мәліметтер енгізілген Тәуекелдерді басқару жөніндегі есеп бекітілді. 13. Компания Директорлар кеңесінің 2015 жылы 5-қарашадағы шешімімен ( 10 хаттама), компанияның негізгі тәуекелдері сипатталып, сараланған (соның ішінде құқықтық тәуекелдер), тәуекел лимитіне қатысты мәліметтер мен 2015 жылдың ІІІ тоқсанында компания тәуекелдерін төмендету жоспарының іске асырылуы жөніндегі мәліметтер енгізілген Тәуекелдерді басқару жөніндегі есеп бекітілді. 14. Компания басқармасының 2015 жылы 29-желтоқсандағы шешімімен ( 02/35 хаттама), «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның банк-контрагенттері «Capital Bank Kazakhstan» АҚ, «ЭксимБанк Қазақстан» АҚ-ның баланстық және баланстан тыс міндеттемелері бойынша (шоғырландырылған негізде) лимит орнатылды. Компания қызметіне және оның стратегиялық мақсаттарға жетуіне мынадай негізгі тәуекелдер жағымсыз әсер етуі мүмкін: Әлемдік экономикада қайта дағдарыс орнап, шикізат бағасы төмендеген жағдайда жүк тасымалдау деңгейі төмендеу қаупі (нарықтық тәуекел) Экономикалық ахуалдың нашарлауы темір жол арқылы тасымалданатын жүк көлемінің қысқаруына, еңбек өнімділігінің төмендеуіне, сатылатын өнім мен көрсетілетін қызметтің өзіндік құнының артуына әкеп соқтырып, жоспарланған көрсеткіштерге жетуге кедергі келтіруі мүмкін. Сондықтан компания өз қызметінің нәтижесін көтеріп, транзиттік тасымал көлемін арттыруға, сондай-ақ, дағдарысқа қарсы бағытталған (шығындарды қосымша қысқарту) іс-шараларды жүзеге асырып жатыр. Операциялық тәуекелдер (қозғалыс қауіпсіздігі, еңбек қорғау және экологиялық тәуекелдер) Топ Қазақстанның темір жол инфрақұрылымының қожайыны және операторы болып табылады. Сонымен қатар, «ҚТЖ» ҰК» АҚ Қазақстандағы жолаушы және жүк құрамдарының, локомотивтердің иеленушісі әрі операторы. Сондықтан компания үшін қызмет барысында туындайтын қауіп-қатерлер мен тәуекелдер де мол. Олардың арасында қозғалыс қауіпсіздігі, пойыздар қақтығысы қаупі, жүк және/немесе жолаушы пойыздарының магистральдарда, станциялар мен өткелдерде және/немесе станцияларда маневр жасау барысында рельстен шығып кету қаупі бар. Осы тәуекелді басқару мақсатында «ҚТЖ» ҰК» АҚ пойыздар қозғалысына қатысты қауіп-қатерлерді төмендетіп, қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету және ұйымдастыру жөніндегі профилактикалық шараларды тұрақты түрде күшейтіп отырады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ өндірістік жарақаттар қаупін басқару шеңберінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету және еңбек қорғау, өндірістік жарақаттардың алдын-алу және еңбек етуге қолайлы жағдай жасау шараларын іске асырып келеді. Сонымен қатар, өз қызметкерлерін жұмыс барысында туындайтын түрлі бақытсыз жағдайлардан міндетті сақтандыруды да ұмытпайды. Валюталық тәуекел Компанияның бұл бағыттағы тәуекелдері негізінен АҚШ доллары бағамындағы өзгерістермен тығыз байланысты. Себебі, компания заемды көп жағдайда АҚШ долларымен алады. Сондықтан теңгенің долларға шаққандағы бағамының әлсіреуі (девальвация) компанияны зор шығынға ұрындырады деген сөз. Осы тәуекелді басқару шеңберінде компания күн сайын USD/ KZT бағамын мониторингтен өткізіп, валюта бағамының өзгеруіне ықпал ететін: USD/RUR, USD/EUR, мұнай мен шикізат бағасы сынды факторларды зерделеп отырады. Сонымен қатар, компания АҚШ доллары түріндегі уақытша бос жатқан қаржы деңгейін де басқарып отырады жылы 20-маусымда «ҚТЖ» ҰК» АҚ Швейцария қор биржасында жалпы сомсы 285,000 мың швейцар франкі (100,000 мың швейцар франкі, пайыздық мөлшерлемесі 2,59 пайыз, өтеу мерзімі 2019 жылдың 20-маусымына дейін және 185,000 мың швейцар франкі, пайыздық мөлшерлемесі 3,638%, өтеу мерзімі 2022 жылдың 20-маусымы) болатын екі транш орналастырды. Швейцар франкімен белгіленген еурооблигациялар «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның валюталық тәуекелін «табиғи жолмен» хеджирлеуге мүмкіндік берді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ транзиттік жүк тасымалында швейцар франкімен табыс тапты. Әлемдік нарықтағы мұнай бағасының төмендеуі, ресей рублі мен өзге де әлемдік валюталар бағамының тұрақсыздығы валюта нарығындағы қауіп-қатерді арттырып отыр. Соған байланысты компания 2015 жылдың 7-тамызынан бастап, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның жекелеген және шоғырландырылған қаржылық есебін жасау барысында сатудан швейцар франкі түрінде түсетін пайданың теңгеге шаққандағы өзгеріске ұшырау қаупін төмендету мақсатында ақша ағынын хеджирлеуді арнайы есепке алуға көшті. Ақпараттық-технологиялық тәуекелдер Топ пойыздардың қозғалыс кестесі мен темір жол операцияларының басқа да аспектілерін телекоммуникациялық желілердің және компьютер жүйесінің көмегімен үйлестіріп отырады. Сондай-ақ, бухгалтерлік есеп жүргізу, жолаушылар пойыздарына билет сату, жүктің жеткізілу барысын қадағалау және тағы басқа мақсаттар да осы компьютерлік техниканың көмегімен іске асырылады. Топ пайдаланатын бағдарламалық қамсыздандыру жүйесі мен қондырғылар оператордың қатесінен, табиғат апаты мен электр жарығының сөнуінен, қаскөйлердің қолынан, компьютерлік вирустардан зардап шегіп, істен шығуы әбден мүмкін. Ақпараттық технологиялардың істен шығуына және ақпараттық қауіпсіздіктің бұзылуына жол бермеу үшін, ақпараттық қауіпсіздік талаптарын, қызметтік, коммерциялық және Қазақстан республикасының заңдары арқылы қорғалатын өзге де құпияларды сақтау талаптарын орындау мақсатында жыл сайын топтың құрылымдық бөлімшелерінде тексеру жүріп отырады. Компания ақпараттық қауіпсіздік саласы бойынша халықаралық ISO/IEC 27001:2005 стандартына сай деп танылды

20 Корпоративтік басқару «ҚТЖ» ҰК» АҚ корпоративтік басқару жүйесін жетілдірудің маңыздылығын түйсінеді және өз қызметінің ашық, әділ болуын қамтамасыз етуге, сондай-ақ, Корпоративтік басқару кодексінің негізгі қағидаттарын іс жүзінде қолданысқа енгізуге тырысады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ Корпоративтік басқару кодексінің жаңа редакциядағы нұсқасы жалғыз акционердің («Самұрық-Қазына» АҚ басқармасының 2015 жылы 27-мамырдағы отырысы, 22/15 хаттама) шешімі негізінде бекітілді. Кодекстің мақсаты: корпоративтік басқару жүйесін жетілдіру және жүйелендіру, ұйымдарды басқару ісінде мейлінше ашықтықты қамтамасыз ету болып табылады. Кодекс 7 бөлімнен және 2 тараудан тұрады. Бірінші тарауда негізгі қағидаттар, «Мазмұндамалар» деп аталатын екінші тарауда осы негізгі тәртіптерге түсініктеме берілген: 1) Үкімет қордың акционері. 2) Қор мен ұйымдардың өзара байланысы. 3) Орнықты даму. 4) Акционерлердің құқықтары және оларға қатысты көзқарас. 5) Директорлар кеңесі мен атқару органының тиімділігі. 6) Тәуекелдерді басқару, ішкі бақылау және аудит. 7) Ашықтық. «ҚТЖ» ҰК» АҚ корпоративтік басқару жүйесі жыл сайын «Самұрық-Қазына» АҚ компаниялар тобындағы корпоративтік басқаруды диагностикалау әдістемесі негізінде бағаланып отырады. Бағалау нәтижесі бойынша корпоративтік басқару рейтингі беріледі жылы «Самұрық-Қазына» АҚ «ПрайуотерхаусКуперс» компаниясымен бірлесіп, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның корпоративтік басқару жүйесін диагностикалау және оны жетілдіру шараларын әзірлеуге кіріскен болатын. Аталған жобаны іске асыру барысында қолданыстағы корпоративтік басқару тәжірибесіне талдау жасалып, оны әрі қарай жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірленді. Диагностика нәтижесі бойынша «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның корпоративтік басқару рейтингі 2015 жылы 77 пайыз деңгейінде қалыптасты (жоспарлы көрсеткіш 75%)

21 Корпоративтік басқару Дара акционер Директорлар кеңесі Компанияның жоғарғы басқару органы қызметін бір ғана дара акционер «Самұрық-Қазына» АҚ атқарады. Компания қызметіне жалпы басшылық ету құзыры Директорлар кеңесіне берілген. Корпоративтік басқару дара акционердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау және құрметтеу қағидасына негізделген, Дара акционер заңмен және жарғы негізінде белгіленген құқықтарға ие. Дара акционердің ерекше құзыретіне мынадай мәселелер кіреді: - компания жарғысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу немесе оның жаңа редакциядағы нұсқасын бекіту; - Корпоративтік басқару кодексін, сондай-ақ, оған енгізілетін өзгерістер мен толықтыруларды бекіту; - Компанияны өз еркімен қайта құру немесе тарату; - Компанияның жылдық қаржылық есебін бекіту; - Компанияның есеп беріліп отырған қаржылық жылдағы таза табысын бөлу тәртібін бекіту, қарапайым акциялар бойынша дивиденд төлеу туралы шешім қабылдау және Компанияның бір қарапайым акциясына төленетін дивиденд мөлшерін бекіту; - Заң және/немесе жарғы бойынша жалғыз акционердің құзырына берілген басқа да мәселелерге қатысты шешімдер қабылдау. Дара акционер компаниядағы басқа органдардың компанияның ішкі қызметіне қатысты қабылдаған кез-келген шешімінің күшін жоюға құқылы. Директорлар кеңесі компанияның стратегиялық мақсаттарын, дамудың басым бағыттарын және компанияның ұзақ мерзімдік келешектегі негізгі бағдарын айқындайды, алға қойған мақсаттарға қол жеткізуге қажетті қаржылық және адами ресурстармен қамтамасыз етеді. Директорлар кеңесі «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның атқару органының қызметін қадағалайды. Директорлар кеңесінің құрылымы Дара акционер мүддесінің әділ әрі объективті қорғалуын қамтамасыз етеді. Директорлар кеңесінің сандық құрамын жалғыз акционер белгілейді. Директорлар кеңесіне тек жеке тұлға ғана мүше бола алады. Дара акционер Директорлар кеңесі мүшелерін сайлау (тағайындау) барысында Директорлар кеңесі мүшелігінен үміткерлерге қойылатын мынадай талаптарды басшылыққа алады: - дара акционер мен директорлар кеңесінің өзге мүшелерінің үміткерге сенім білдіруі; - үміткердің іскерлік және салалық ортада қол жеткізген жетістіктері мен кіршіксіз беделі; - Үміткердің жалғыз акционер мен қоғам мүддесіне мейлінше сай келетін байсалды шешімдер қабылдауына мүмкіндік беретін кәсіби білімі мен біліктілігі. Компанияның негізгі қызметіне қатысы бар салада ғылыми дәрежесі бар үміткерлерге қосымша артықшылықтар беріледі; - басшылық қызметте кем дегенде 3 (үш) жыл тәжірибесі болуы; акционерлік қоғамның негізгі қызметіне сай саладағы басқару тәжірибесі бар тұлғаға басымдық беріледі; - үміткердің өзіне жүктелген міндеттерді тиімді атқару үшін уақыты жеткілікті болуы тиіс. Директор мынадай жағдайларда тәуелсіз деп мойындалады: - акционерлік қоғамның үлестес тұлғасы болмаса және Директорлар кеңесіне сайланғанға дейін 3 (үш) жыл бойы үлестес тұлға болмаса (қоғамның тәуелсіз директоры лауазымынан өзгесі); - акционерлік қоғамның үлестес тұлғаларына қатысты үлестес тұлға болмаса; - акционерлік қоғамның немесе ұйымдардың (қоғамның үлестес тұлғаларының) лауазымды тұлғаларына бағынышты байланыста болмаса және директорлар кеңесіне сайланғанға дейін 3 (үш) жыл ішінде аталған тұлғаларға бағынышты қызмет атқармаған болса; - акционерлік қоғамның аудиторы болмаса және директорлар кеңесіне сайланғанға дейін 3 (үш) жыл ішінде қоғам аудиторы болмаған болса; - мемлекеттік қызметкер болмаса. «ҚТЖ» ҰК» АҚ тәуелсіз директорлары аталған талаптарға сай. Басқарма мүшелері (қоғамның басқарма төрағасын қоспағанда) директорлар кеңесіне мүше бола алмайды. Акционерлік қоғамның басқарма төрағасы директорлар кеңесі төрағалығына сайлана алмайды. «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесінің 2015 жылғы құрамы «Самұрық-Қазына» АҚ басқармасының 2015 жылы 7-шілдедегі шешімімен ( 30/15 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар кеңесінің құрамы сайланды: Байдәулетов Н.Т. «Самұрық-Қазына» АҚ Активтерді басқару жөніндегі бас директор, жалғыз акционердің өкілі; Балапанов Е.Ж. жалғыз акционердің өкілі; Илькявичус А. «Самұрық-Қазына» АҚ Трансформация жөніндегі директоры, жалғыз акционердің өкілі; Мамин А.Ұ. «ҚТЖ» ҰК» АҚ басқарма төрағасы; Сыздықов Т.У. тәуелсіз директор; Шомоди Кальман тәуелсіз директор; Кристиан Кун тәуелсіз директор; Джереми Дрю тәуелсіз директор

22 Корпоративтік басқару Байдәулетов Нұржан Тәліпұлы Директорлар кеңесінің төрағасы Сыздықов Тито Уахапұлы тәуелсіз директор 1960 жылы туған жылы Мәскеу теміржол көлігі институтын «Теміржол көлігімен тасымалдау процесін басқару» мамандығы бойынша тәмамдаған. Еңбек жолын 1986 жылы пойыз құраушы, Целинный темір жолының «Екібастұз» станциясында кезекші болып бастады. Павлодар қаласындағы «Павлодар-Северный» бекетінде бас инженер, «Екібастұз» станциясында инженер-технолог болып жұмыс істеді жылдан 1998 жылға дейін Тың темір жолының Павлодар бөлімшесі тасымалдау бөлімі бастығының орынбасары, Павлодар қаласындағы Павлодар бекетінің бастығы, Тың темір жолы Павлодар бөлімшесінің тасымалдау бөлімі бастығының бірінші орынбасары, «Қазақстан темір жолы» РМК қарасты Ақмола темір жолының бастығы жылы Қазақстан республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Темір жол көлігі департаменті директоры қызметіне тағайындалды жылдар аралығында Қазақстан республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі жылдар аралығында Қазақстан республикасы Көлік және коммуникация министрлігінің Жол қатынастары комитеті төрағасы жылдан бері «Самұрық» холдингі» АҚ Көлік және өнеркәсіп активтерін басқару жөніндегі директоры, «Самұрық-Қазына» АҚ активтерді басқару жөніндегі бас директоры, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі. Қазақстан республикасының азаматы. Компанияның, жеткізуші компаниялар мен бәсекелестердің акцияларын иеленбейді. Директорлар кеңесіне тұңғыш рет 2006 жылы 20-маусымда сайланды жылдың 21-маусымында қайта сайланды жылы туған. Семей зоотехникалық-ветеринарлық институтын, содан соң Павлодар университетін бітірген. Әлеуметтік сала мен экономика және менеджмент магистрі. Тито Сыздықов он жылға жуық уақыт бойы Павлодар облысында түрлі шаруашылықтарда жұмыс істеді. Совхоз басқарған, одан кейін көп жылдар бойы кеңестік партия құрамында түрлі жауапты қызметтерге тағайындалған жылдан 1999 жылға дейін Павлодар облысы Ақсу қаласының әкімі болып қызмет етті жылы Қазақстан республикасы Парламент Мәжілісінің депутаты болып сайланды жылдан бері «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі, тәуелсіз директор. Қазақстан республикасының азаматы. Компанияның, жеткізушілердің және бәсекелес компаниялардың акцияларын иеленбейді. Директорлар кеңесіне алғаш рет 2012 жылдың 2-қазанында сайланған. Шомоди Кальман тәуелсіз директор Мамин Асқар Ұзақбайұлы Директорлар кеңесінің мүшесі, «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті басқарма төрағасы 1965 жылы туған. Целиноград инженерлік-құрылыс институтын, Г.В.Плеханов атындағы Ресей экономикалық академиясын «инженер-құрылысшы, экономист» мамандығы бойынша тәмамдаған. Еңбек жолын 1987 жылы «Целинтяжстрой» тресінің құрастырушысы ретінде бастады. Қазақстан инновациялық кәсіпорындары одағында бас директордың орынбасары болып еңбек етті жылдан 2008 жылға дейін Астана қаласы әкімінің бірінші орынбасары, Қазақстан республикасының Көлік және коммуникация вице-министрі, Индустрия және сауда министрінің бірінші орынбасары, Көлік және коммуникация министрі, Астана қаласының әкімі жылдың сәуірінен бері «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті басқарма төрағасы, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі. Қазақстан республикасының азаматы. Компанияның, жеткізуші компаниялар мен бәсекелестердің акцияларын иеленбейді. Директорлар кеңесіне тұңғыш рет 2008 жылы 4-сәуірде сайланды жылдың 21-маусымында қайта сайланды жылы дүниеге келген және 1989 жылдар аралығында Венгр мемлекеттік темір жолдарында (МАВ) Бас директордың жүк тасымалы жөніндегі көмекшісі, МАВ Халықаралық басқармасының бөлім бастығы сынды лауазымды қызметтер атқарған. Шомодидің халықаралық карьера жолы Темір жолдар серіктестігі ұйымымен (ТЖСҰ, Варшава) тығыз байланысты болды: жылдар аралығында Көлік құқығы жөніндегі комиссия төрағасы және төрағаның орынбасары қызметтерін қатар алып жүрді; және 1999 жылдар аралығында Көлік саясаты жөніндегі комиссия төрағасы қызметін атқарды; және 2008 жылдар аралығында атқарушы хатшы болып жұмыс істеді жылдары Халықаралық темір жол одағында (ХТЖО, Париж) ТМД және Балтық елдерімен байланыс жөніндегі уәкілетті өкіл қызметін атқарды жылдан 2011 жылға дейін - МАВ ЖАҚ Басқарма бастығы. Сонымен қатар, 2006 жылдан 2012 жылға дейін тәуелсіз директор ретінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Аудит комитеті төрағасы, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Кадр және сыйақы комитетінің мүшесі болды жылдың 1-маусымынан бастап ТЖСҰ атқарушы хатшысы қызметін атқарады, Венгрияның ТЖСҰ комитетіндегі мүшесі болып табылады. Венгрия азаматы. Компанияның, жеткізушілердің және бәсекелес компаниялардың акцияларын иеленбейді. Директорлар кеңесіне алғаш рет 2006 жылдың 20-маусымында сайланған жылы 21-маусымда үш жыл мерзімге қайта сайланды жылдың 1-тамызында «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі ретінде қайта сайланды

23 Корпоративтік басқару Кристиан Кун тәуелсіз директор Балапанов Ерік Жұмаханұлы Директорлар кеңесінің мүшесі 1965 жылы туған жылдың ақпанынан 1996 жылдың ақпанына дейін Ганновер университетінің Тасымал, темір жол құрылысы және операциялық қызмет институтының ғылыми қызметкері, Ганновер университетінде ғылым докторы жылдың наурызы мен 1999 жылдың желтоқсаны аралығында жоба жетекшісі, Deutsche Eisenbahn Gesellschaft mbh (DEG) жүк тасымалы бөлімінің басшысы жылдың қарашасы мен 2005 жылдың қазаны аралығында Connex Cargo Logistics (CC L) Басқарушы Директоры жылдың тамызы мен 2005 жылдың ақпаны аралығында Industriebahn-Gesellschaft Berlin mbh (IGB) басқарма директоры және Niederbarnimer Eisenbahn AG (NEB) басқарма мүшесі жылдың қарашасы мен 2009 жылдың ақпаны аралығында Болат құю және көмір өндірісі бөлімшесінің бастығы (Stinnes Freight Logistics / Railion Deutschland AG) жылдың сәуірінен бастап қазіргі уақытқа дейін Martrade Holding und Management GmbH басқарушы директоры, Martrade Group и Tata Martrade International Logistics Ltd (TMILL) тәуелсіз директоры, Колката, Үндістан жылдың қаңтарынан 2011 жылдың мамыр айына дейін DB Schenker Rail Өндіріс басқармасы төрағасының орынбасары, DB Schenker Rail Gmb өндіріс жөніндегі басқарушы директоры, BLS Cargo AG (Берн), NordCargo srl (Милан), DB Schenker Rail Scandinavia A/S (Копенгаген) және XR ail SA (Брюссель) тәуелсіз директоры жылдың қарашасынан 2009 жылдың ақпанына дейін және 2010 жылдың қаңтарынан 2011 жылдың мамыр айына дейін Deutsche Bahn AG Өндірісті басқару кеңесінің мүшесі, басқарушы директор жылдың маусымнан бүгінгі күнге дейін ТЖ және логистика саласындағы тәуелсіз кеңесші. Германия азаматы. Компанияның, жеткізушілердің және бәсекелес компаниялардың акциияларын иеленбейді жылдың 1-тамызында тұңғыш рет «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі болып сайланды 1968 жылы туған. Алматы Халық шаруашылығы институтын, Еуразия нарық институтын тәмәмдаған. Экономика ғылымдарының кандидаты. Еңбек жолын бухгалтердің шәкірті, асыл тұқымды мал өсіретін зауытта бригадир болып бастады жылдары «Тұранбанк» ҚАБ валюталық операциялар бөлімі бастығынан бастап банк басқарма төрағасының орынбасарына дейінгі түрлі қызметтер атқарған жылдан 2000 жылға дейін «Нан өнімдері» ЖШС директорлар кеңесінің төрағасы жылдан 2001 жылға дейін «Алматы Коммерциялық банкі» ААҚ басқарма төрағасының міндетін атқарушы жылдар аралығында «Қазақстан Даму Банкі» ЖАҚ-ның басқарушы директоры жылдар аралығында «Каспий қаржылық-өндірістік тобы» ЖШС бас директорының орынбасары жылдан 2012 жылға дейін «Қазкоммерцбанк» АҚ Басқарушы директоры және «Қазкоммерцбанк» АҚ бірқатар еншілес ұйымдарында директорлар кеңесінің төрағасы жыл аралығында «БТА Банк» АҚ басқарма төрағасының кеңесшісі, басқарма төрағасы жылдың қаңтарынан бүгінгі күнге дейін «Zenith» ЖШС директорының орынбасары болып қызмет атқарады. Қазақстан Республикасының азаматы. Компанияның, жеткізушілердің және бәсекелес компаниялардың акцияларын иеленбейді жылдың 1- тамызында тұңғыш рет «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі болып сайланды. Адамас Илькявичус Джереми Дрю тәуелсіз директор директорлар кеңесінің мүшесі 1948 жылы дүниеге келген. Теміржол саясаты, стратегиясы, реттестіру және коммерциялық мәселелер бойынша маманданған темір жол саласындағы білікті кеңесшілердің бірі. Әлемнің жиырмадан астам елінің темір жол саласында қызмет еткен жылдар аралығында Бүкіләлемдік банкте (World Bank) жұмыс істеді және 1993 жылдар аралығында бүгінде әлемге IBM деген атаумен мәшһүр болған Куперс энд Лайбренд Менеджмент Косалтэнтс (Lybrand Management Consultants) компаниясы Прага кеңсесінің негізін қалаушы, директор және 1997 жылдар аралығында Британ Темір жолдар қызметін реттестіру басқармасында еңбек етті жыл мен 2010 жыл аралығы Еуропалық Темір жолдар қауымдастығында жұмыс істеді. Соңғы кезде атқарған жұмыс тәжірибесінде Юнайтед Стейтс Транс-портейшн (United States Transportation) үшін Теміржолды қаржыландыру саласын зерттеу және дамыту кеңесінде; Еуропалық Қайта Құру және Даму банкі үшін Ресей мен Румыниядағы теміржол инфрақұрылымы тарифтері жөнінде даярлаған жұмысы; грек үкіметіне арнап әзірлеген теміржолды жекешелендіру жөніндегі жұмысы; Британияның франчайзинг (концессия) жөніндегі көлік департаментіне және Африка даму банкіне арналған бизнес-жоспарлар, Шығыс Африкадағы жаңа желіні қаржыландыру жөніндегі жұмыстар бар. Ұлыбритания азаматы. Компанияның, жеткізуші және бәсекелес компаниялардың акцияларын иеленбейді жылдың 1-тамызында «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі болып сайланды жылы туған жылдар аралығы Ашық университет, бизнесті басқару және компьютер ғылымдары саласындағы бакалавр (Тель-Авив, Израиль) жылдан 2007 жылға дейін BMI Бизнес мектебі, BMI-197 Халықаралық іскери әкімшілік магистрі (Копенгаген, Дания). Соңғы үш жылда өткен семинарлар мен курстар туралы мағлұмат: ASAP және SAP жобалары жүйесінде сертификатталған; сертификатталған IBM-басқару ісіндегі көшбасшылық бағдарламасы; бизнес-процестердің сертификатталған архитекторы. IBM Global Business Services, бағдарламаның атқарушы директоры жылдар аралығында бас директор, Eurasian Natural Resources Corporation Ғаламдық бизнесті трансформациялау бағдарламасының, Бизнес пен технология басқармасының (ENRC BTS) менеджері жылдың 26-қарашасынан бүгінгі күнге дейін Басқарма төрағасының кеңесшісі, «Самұрық-Қазына» АҚ Бизнесті транформациялау жөніндегі бас директоры. Литва Республикасының азаматы. Компанияның, жеткізушілердің және бәсекелес компаниялардың акцияларын иеленбейді жылдың 1-тамызында «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің мүшесі ретінде тұңғыш рет сайланды

24 Корпоративтік басқару «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жұмысы туралы мәліметтер Директорлар кеңесі компания қызметін тиімді басқару мен бақылау үшін жалғыз акционер алдында жауап береді жылдың 17-қарашасынан бастап «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі 8 адамнан тұрады. Оның төртеуі тәуелсіз директор болып табылады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі 2015 жылы барлығы 11 отырыс өткізді. Оның тоғызы жүзбе-жүз кездесу форматында өтті. Директорлар кеңесі мүшелерінің жүзбе-жүз кездесу отырыстарына қатысуы: Аты-жөні Жүзбе-жүз кездесу отырысына қатысуы Отырысқа қатыспау себебі Байдәулетов Н.Т. 9-дың 8-іне 1 іс-сапарда болуына байланысты Мамин А.Ұ. 9 6 Сыздықов Т.У сырқатына байланысты 1 Қазақстан Республикасы президенті мен Түркия Республикасы президентінің қатысуымен өткен хаттамалық іс-шараларға қатысуына байланысты 1 мемлекет басшысының жедел тапсырмасын атқаруға байланысты Шомоди К еңбек демалысына байланысты Кун К. 9 9 Дрю Д. 9 9 Балапанов Е.Ж. 9 6 Илькявичус А сырқатына байланысты 1 әуе рейсінің кешіктірілуіне байланысты 1 іс-сапарда болуына байланысты 2 іс-сапарда болуына байланысты 3 еңбек демалысында болуына байланысты «ҚТЖ»ҰК» АҚ директорлар кеңесі 2015 жылы барлығы 143 мәселе қарады.олардың ішінде: - жалғыз акционердің мүддесіне қатысты -«ҚТЖ» ҰК»АҚ-ның мүддесіне қатысты -«ҚТЖ» ҰК»АҚ басқармасы мүддесіне қатысты -«ҚТЖ» ҰК»АҚ ішкі аудит қызметі мүддесіне қатысты - әлеуметтік сипаттағы -қызықтырған мәмілелер бекітуге қатысты - өндірістік-экономикалық сипаттағы -«ҚТЖ» ҰК»АҚқызметі туралы есеп - кадрларға қатысты Қаралған 143 мәселе бойынша «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі 338 тапсырма берді жылы директорлар кеңесі «ҚТЖ» ҰК» АҚ мүддесіне сай мынадай 4 мәселені қарап шықты: 1. Төлемдерін бөліп төлеуге мүмкіндік беретін тұрғын үйлер мен жылжымайтын мүлікті кепілдікке беру туралы келісімдерді сату-сатып алу туралы келісімшарттарды бекіту. «ҚТЖ» ҰК» АҚ қызықтырып отырған бұл мәмілелерге басқарма мүшелері Н.И.Қилыбаев пен Ш.С.Омарбекова қол қойды. 2. «ҚТЖ» ҰК» АҚ мүддесіне сай, «Ақтөбе рельс-блок зауыты» ЖШС-нің міндеттемелермен қамтамасыз ету үшін «Қазақстан Даму Банкі» АҚ тарапынан «ҚТЖ» ҰК» АҚ-на берілген «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен «Көлік технологиялары» ЖШС арасындағы кепілдік туралы келісімшартқа қосымша келісім бекіту. 3. «Continental Logistics» ЖШС, «KTZ Express» АҚ, «ҚТЖ» ҰК» АҚ, «Сбербанк России» АҚ еншілес банкі» АҚ және «Odyssey Investment Group» ЖШС арасында болашақта жүк тиеу-түсіру және сақтау қызметтерін көрсету жөніндегі келісімге қол қою арқылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның мүдделі болған мәмілені бекіту туралы. 4. «Ақтау Теңіз Солтүстік Терминалы» ЖШС, «KTZ Express» акционерлік қоғамы, «ҚТЖ» ҰК» АҚ, «Сбербанк России» ААҚ және «Inter Port Development Pte. Ltd.» компаниясы арасында болашақта жүк тиеу-түсіру және сақтау қызметтерін көрсету жөніндегі келісімге қол қою арқылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның мүдделі болған мәмілені бекіту

25 Корпоративтік басқару «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің комитеттері туралы мәлімет «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі жанынан мынадай комитеттер құрылған: 1) «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Аудит жөніндегі комитеті: 2015 жылдың 22-шілдесіне дейін директорлар кеңесінің 4 мүшесінен құралды, оның үшеуі тәуелсіз директор: Шомоди К. Сыздықов Т.У. Дрю Д. Балапанов Е.Ж. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі тәуелсіз директор, комитет мүшесі жалғыз акционердің өкілі, комитет мүшесі 2015 жылдың 22-шілдесінен бастап комитет директорлар кеңесінің 3 мүшесінен құралды, олардың үшеуі де тәуелсіз директор: Дрю Д. Шомоди К. Сыздықов Т.У. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі тәуелсіз директор, комитет мүшесі 2) «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның Кадр мәселелері және сыйақы жөніндегі комитеті: 2015 жылдың 22-шілдесіне дейін комитет директорлар кеңесінің 3 мүшесінен құралды, олардың үшеуі де тәуелсіз директор: Сыздықов Т.У. Кун К. Шомоди К. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі тәуелсіз директор, комитет мүшесі 2015 жылдың 22-шілдесінен бастап комитет директорлар кеңесінің 4 мүшесінен құралды, оның үшеуі тәуелсіз директор: Сыздықов Т.У. Кун К. Шомоди К. Балапанов Е.Ж. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі тәуелсіз директор, комитет мүшесі жалғыз акционердің өкілі, комитет мүшесі 3) «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Стратегиялық жоспарлау және инновациялар жөніндегі комитеті: Кун К. Дрю Д. Балапанов Е.Ж. Илькявичюс А.О. Алпысбаев Қ.Қ. Жусанбаев Е.С. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі жалғыз акционердің өкілі, комитет мүшесі жалғыз акционердің өкілі, комитет мүшесі «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімімен сайланды, 2 хаттама «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті, комитет сарапшысы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның корпоративтік даму жөніндегі басқарушы директоры, комитет сарапшысы 4) «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі комитеті «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің 2015 жылы 22-шілдедегі шешімімен ( 7 хаттама) комитет құрамы сайланды: Шомоди К. Кун К. Сыздықов Т.У. Балапанов Е.Ж. тәуелсіз директор, комитет төрағасы тәуелсіз директор, комитет мүшесі тәуелсіз директор, комитет мүшесі жалғыз акционердің өкілі, комитет мүшесі 48 49

26 Корпоративтік басқару 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі жанындағы комитеттер ұзын саны 23 отырыс өткізді. Оның ішінде, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Аудит жөніндегі комитеті 7 жүзбе-жүз кездесу өткізді. Онда 32 мәселе қаралды. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Аудит комитеті мүшелерінің жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы туралы мәлімет: Аты-жөні Жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы Отырысқа қатыспау себебі Дрю Д. 7 7 Шомоди К еңбек демалысында болуына байланысты Сыздықов Т.У. 7 7 Балапанов Е.Ж іс-сапарда болуына байланысты «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Кадр мәселелері және сыйақы жөніндегі комитеті 7 жүзбе-жүз отырыс өткізіп, барлығы 46 мәселені қарап шықты. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі жанындағы Кадр мәселелері және сыйақы жөніндегі комитет мүшелерінің жүзбе-жүз форматтағы отырыстарға қатысуы туралы мәлімет: Аты-жөні Жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы Отырысқа қатыспау себебі Сыздықов Т.У. 7 7 Балапанов Е.Ж іс-сапарда болуына байланысты Шомоди К еңбек демалысында болуына байланысты Кун К. 7 7 «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Стратегиялық жоспарлау және инновациялар жөніндегі комитеті 2015 жылы жүзбе-жүз форматта 8 кездесу өткізіп, барлығы 56 мәселе қарады. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Стратегиялық жоспарлау және инновациялар жөніндегі комитеті мүшелерінің жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы туралы мәлімет: Аты-жөні Жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы Отырысқа қатыспау себебі Кун К. 8 8 Дрю Д. 8 8 Илькявичюс А.О іс-сапарда болуына байланысты 1 еңбек демалысында болуына байланысты 1 «Самұрық-Қазына» АҚ кеңесіне қатысуына байланысты Балапанов Е.Ж іс-сапарда болуына байланысты «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі комитеті жүзбе-жүз форматта 1 отырыс өткізді. Онда 5 мәселе қаралды. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің Қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі комитеті мүшелерінің жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы туралы мәлімет: Аты-жөні Жүзбе-жүз отырыстарға қатысуы Отырысқа қатыспау себебі Шомоди К. 1 1 Балапанов Е.Ж іс-сапарда болуына байланысты Сыздықов Т.У. 1 1 Кун К

27 Корпоративтік басқару «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің қызметін бағалау Басқарма «ҚТЖ» ҰК» АҚ Корпоративті басқару кодексі бойынша, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің қызметіне жыл сайын баға берілуі тиіс және кем дегенде үш жылда бір рет бағалау тәртіптемесі тәуелсіз кеңесшілер тарапынан жүргізілуі шарт. Халықаралық деңгейдегі ең үздік корпоративтік басқару тәжірибесіне сәйкес, 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің қызметін бағалауға Dostyk Advisory тәуелсіз консультациялық компаниясы өкілдері қатысты. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің қызметін бағалау директорлар кеңесі мен оның жанындағы комитеттердің, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі төрағасының, кеңес мүшелерінің және корпоративтік хатшының қызметін бағалау әдістемесіне сай жүргізілді. Әдістеме «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің шешімімен бекітілген. Сонымен қатар, директорлар кеңесінің қызметіне баға беру барысында корпоративтік басқару саласындағы әлемдік үздік тәжірибе мен стандарттар ескерілді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің қызметін бағалау нәтижесі оларға өз қызметін әрі қарай жетілдіріп, корпоративтік басқару жүйесін дамыту бағыттарын көрсетіп берді. «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесі қызметін төмендегі негізгі бағыттар бойынша дамыту ұсынылды: - қазіргі директорлар кеңесінің және комитеттердің құрамы мен құзырын қайта қарау; - директорлар кеңесі мүшелерін жеке дамыту жоспары мен мінездемелер жиынтығы үлгісін айқындау; - Кадрлар және сыйақы комитеті мен Стратегиялық жоспарлау және инновациялар комитетінің рөлін күшейту. Басқарма акционерлік қоғамның алқалық атқару органы болып табылады. Ол қоғамның қызметіне қатысты барлық мәселелерді (Қазақстан Республикасының заңдары мен жарғы арқылы өзге органдардың және акционерлік қоғамның лауазымды тұлғаларының құзырына берілген мәселелерден басқа) шешеді. «ҚТЖ» АҚ» ҰК директорлар кеңесінің шешіміне сәйкес, 2015 жылы «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның басқармасы төмендегі құрамда бекітілді: 1. Мамин Асқар Ұзақбайұлы басқарма төрағасы «ҚТЖ» ҰК» АҚ президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің 2013 жылы 19-наурыздағы шешімі, 2 хаттама); 2. Орынбасаров Бауыржан Пазылбекұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 2 хаттама); 3. Алпысбаев Қанат Қалиұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 2 хаттама); 4. Камалиев Берік Сайлауұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 3 хаттама); 5. Қабашев Мақсат Рахымжанұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 9 хаттама); 6. Скляр Роман Василийұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 9 хаттама); 7. Жағыпаров Ақболат Ландышұлы басқарушы директор «ҚТЖ» ҰК» АҚ аппарат жетекшісі («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 9 хаттама); 8. Хасенов Рүстем Қойбағарұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ құқықтық мәселелер жөніндегі басқарушы директоры («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 2 хаттама); 9. Жусанбаев Еркін Семетайұлы «ҚТЖ» ҰК» АҚ корпоративтік даму жөніндегі басқарушы директоры («ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің жылғы шешімі, 11 хаттама). «ҚТЖ» ҰК» АҚ басқарма мүшелерінің өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылуына байланысты, «ҚТЖ» ҰК» АҚ директорлар кеңесінің 2015 жылғы 5-ақпандағы шешіміне ( 2 хаттама) және 2015 жылы 17-қыркүйектегі ( 9 хаттама) сәйкес, «ҚТЖ» ҰК» АҚ басқармасының төмендегі мүшелерінің өкілеттігі мерзімінен бұрын тоқтатылды: 1. Лепесбаев А.М. Экономика және қаржы жөніндегі вице-президент; 2. Қизатов Е.А. Еңбек персоналын басқару және әлеуметтік мәселелер жөніндегі вице-президент; 3. Омарбекова Ш.С. «ҚТЖ» ҰК» АҚ вице-президенті; 4. Қилыбай Н.И басқарушы директор «ҚТЖ» ҰК» АҚ аппарат жетекшісі