CITATNA ANALIZA UNIVERZITETA U PRIŠTINI SA SEDIŠTEM U KOSOVSKOJ MITROVICI

Transcription

1 Dušan Ž. Đurđević 1 Fakultet tehničkih nauka Univerzitet u Prištini Kosovska Mitrovica Izvorni naučni članak UDK: Primljeno: DOI: /SOC D CITATNA ANALIZA UNIVERZITETA U PRIŠTINI SA SEDIŠTEM U KOSOVSKOJ MITROVICI Citation Analysis of the University of Priština Located in Kosovska Mitrovica ABSTRACT Paper gives the results of the first ever performed scientometric research and citation analysis and assessment of the full-time faculty of the University of Priština located in Kosovska Mitrovica (University of KM). Lists of most cited scientists, researchers and Professors employed at the University of KM are presented, as well as lists of their most cited scientific papers. Scientometrics results are obtained by using well-known and efficient web browsers and index citation databases. H index and G index are calculated for individuals and for the entire University of KM. The results presented in this paper are only a part of results obtained in the pioneering research aimed to assess the quality of individuals and activities at the University of KM by using up-to-date scientometric and bibliometric methods. The main objective of the research is to enhance the transparency of research, scientific and teaching activities at the University of KM. Objective evidence on the University of KM and other Serbian universities is absolutely necessary in order to put together an adequate action plan to improve the quality of higher education and university system in the Republic of Serbia. KEY WORDS University of Priština, Kosovska Mitrovica, citations, SCI list, H index, G index APSTRAKT U radu su predstavljeni rezultati prvog ikada sprovedenog scijentometrijskog istraživanja i analize citiranosti nastavnika zaposlenih u stalnom radnom odnosu na fakultetima državnog Univerziteta u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici (Univerzitet u KM). Date su liste najcitiranijih nastavnika Univerziteta u KM, kao i liste najcitiranijih radova tih nastavnika. Rezultati za citiranost nastavnika dobijeni su korišćenjem brzih internet pretraživača i indeksnih citatnih baza, a na osnovu njih izračunati su H indeks i G indeks citiranosti nastavnika Univerziteta u KM, kao i kompletnog Univerziteta. Rezultati, predstavljeni u ovom radu, samo su deo rezultata pionirskog poduhvata da se scijentometrijskim i bibliometrijskim metodama istraži i objektivno analizira kvalitet rada i nastave na Univerzitetu u KM. Istraživanje ima za osnovni cilj podizanje nivoa transparentnosti stručnog, naučnog i nastavnog rada na Univerzitetu u KM. Objektivna kvantitativna scijentometrijska i bibliometrijska slika Univerziteta u KM, ali i 1 dusan.djurdjevic@pr.ac.rs, drdusan.djurdjevic@gmail.com

2 422 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 drugih univerziteta u Srbiji, neizbežno je potrebna da bi se našao pravi način i plan za poboljšanje kvaliteta naučnoistraživačkog rada i nastave na univerzitetima u Srbiji. KLJUČNE REČI Univerzitet u Prištini, Kosovska Mitrovica, citati, SCI lista, H indeks, G indeks Uvod Citatna analiza je dragocen i sve popularniji alat za ispitivanje i merenje stručnog i naučnog učinka i kvaliteta svih subjekata, koji su uključeni u akademsku i naučnu delatnost: individualaca (univerzitetski nastavnici, istraživači), naučnih časopisa, fakulteta, univerziteta, čak i državnih naučnih politika. U razvijenim naučnim sredinama, rezultati citatne analize imaju odlučujuću ulogu u procedurama izbora u naučna i nastavna zvanja, prilikom ocenjivanja projekata, pri određivanju ličnih primanja u akademskim ustanovama, čak i u propisivanju sudbina akademskih institucija (Radicchi i dr, 2008; Šipka, 1995). Rodonačelnik savremene scijentometrije, Judžin Garfild (Eugene Garfield), pre više od pedeset godina (Garfield, 1955) predložio je metodu za vrednovanje naučnih časopisa, zasnovanu na broju citata. Garfildov Journal Impact Factor i SCI (Science Citation Index) lista, danas predstavljaju standard za vrednovanje doprinosa i uticaja u naučnom svetu. Primena rezultata dobijenih scijentometrijskim metodama, pri praktičnom odlučivanju i delovanju u akademiji i nauci, odavno nije novina u svetu. Ipak, započeta promena u shvatanju vrednovanja nauke i naučnih rezultata u Srbiji, izazvala je otpore, koji se mogu svrstati pod strah od nečeg novog, ili kako je to briljantno opisao Šipka (2010): deo populacije ne želi da prihvati neizbežno uvođenje objektivnih (kvantitativnih) kriterijuma vrednovanja rada i rezultata rada. Otpori, osporavanja, pa i negiranja novog od strane nekih članova (tj. grupa) unutar akademskih i naučnih institucija je logična i prirodna reakcija onih koji se osećaju ugroženim (Šipka, 2010). Autor ovog rada je od godine zaposlen na državnom Univerzitetu u Prištini, koji je krajem godine proslavio 40-tu godišnjicu formiranja. Univerzitet u Prištini je godine promenio sedište i sada se nalazi u severnom delu Kosovske Mitrovice. Autor je sproveo opsežno istraživanje, s ciljem da naučnim metodama ispita kvalitet naučnoistraživačkog i nastavnog rada na Univerzitetu. U ovom radu prezentovan je samo deo rezultata ovog istraživanja, koji se odnosi na citatnu analizu nastavnika stalno zaposlenih na državnom Univerzitetu u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici (u daljem tekstu: Univerzitet u KM). Obzirom da nastavnici čine Univerzitet, to kvalitet nastavnika određuje kvalitet samog Univerziteta. Koliko je autoru poznato, objektivna analiza kvaliteta rada i kvaliteta nastavnog kadra na Univerzitetu u KM nikada nije urađena, ni dok je sedište Univerziteta bilo u glavnom gradu Pokrajine, a ni poslednjih desetak godina. Pokušaji da se neka analiza i uradi bili su ili politički ometeni, ili je

3 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 423 po pravilu javnost bila uskraćena za rezultate takve analize. Sprovedeno istraživanje, po najboljim saznanjima autora, predstavlja prvi pravi pokušaj da se metodama moderne scijentometrije (scientometrics) i bibliometrije (bibliometrics) izvrši objektivna kvantitativna analiza rezultata rada nastavnika Univerziteta u KM i da se na taj način objektivno sagleda i kvalitet samog Univerziteta. Rezultati kvantitativne analize ne pružaju mogućnosti pristrasnog i kvazi-političkog pristupa i tumačenja (ili ih svode na minimum). Možda se pojedincima neće svideti izmerene vrednosti i na osnovu njih izvedeni zaključci, ali zato bi to bio uvod u korisnu i široku diskusiju i sučeljavanje mišljenja o ovoj problematici. Univerzitet u KM često je u javnosti bio tema političkih rasprava, diskusija i kalkulacija. Izgleda da se najmanje razgovaralo o kvalitetu izvođenja nastave i kvalitetu naučnoistraživačkog rada. Osnovna pretpostavka sprovedenog istraživanja je da se politika, bar načas, ostavi po strani. Imajući u vidu da je u Srbiji postignut konsenzus o dugoročnoj politici pridruživanja Evropskoj Uniji, što podrazumeva i ubrzano usklađivanje pravne regulative Srbije sa standardima i regulativom Evropske Unije, u bliskoj budućnosti će se, verovatno, kvalitet nastave, nauke i rezultata rada na univerzitetima u Srbiji ocenjivati istim metodama i primenom istih kriterijuma kao u Evropi. Drugim rečima, cilj sprovedenog istraživanja je da se, na primeru Univerziteta u KM, odgovori na pitanja: šta nas čeka kada nas budu ocenjivali evropskim merilima za kvalitet univerziteta? da li možemo na vreme da reagujemo i da poboljšamo kriterijume valorizacije rezultata rada na našim univerzitetima, da bi što spremnije dočekali priključenje evropskoj naučnoj zajednici? U javnosti postoji čitav niz zabluda i predrasuda o Univerzitetu u KM. Jedna od zabluda je da na Univerzitetu u KM nema kvalitetnih nastavnika niti kvalitetne nastave. Međutim, rezultati istraživanja, koje je autor sproveo, pokazuju da na Univerzitetu u KM rade nastavnici za koje bi bilo mesta i na našim najjačim univerzitetima. Druga zabluda je da se na Univerzitetu u KM niko ne bavi kvalitetnom naukom i istraživanjima. Međutim, broj radova, koje objavljuju pojedini nastavnici Univerziteta u KM u vrhunskim i istaknutim međunarodnim časopisima, kao i broj citata u svetskoj naučnoj literaturi, to demantuju. Ono, što generalno ne ide u korist Univerzitetu u KM, je relativno mali broj kvalitetnih nastavnika, tj. nastavnika sa kvalitetnim rezultatima u naučnom i stručnom domenu njihovog rada. U korenu pomenutih, ali i svih drugih zabluda, sigurno je slaba transparentnost rada i dešavanja na Univerzitetu u KM i slaba, ili gotovo nikakva, kontrola rada upravnih i stručnih organa Univerziteta u KM od strane nadležnih službi ministarstava Republike Srbije. Odsustvo transparentnosti i kontrole, kako u vertikalnoj ravni (prema ministarstvima), tako i u horizontalnoj ravni (među akterima na samom Univerzitetu), pruža širok prostor za nepravilnosti u radu

4 424 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 Univerziteta u KM, ali, nažalost, prouzrokuje i razne špekulacije u javnosti, pri čemu se loši pojedinačni primeri (pojedinih nastavnika, stručnih i upravnih organa Univerziteta) često generalizuju na ceo Univerzitet. Korišćena metodologija i tok realizacije Prvobitna ideja autora bila je da zamoli kolege sa Univerziteta u KM da proslede spisak radova, kako bi tačno izmerio citiranost u stručnoj literaturi i tačno razvrstao objavljene radove po kategorijama. Autor se, najpre, obratio onim kolegama koje poznaje i za koje zna, ili pretpostavlja, da su objavili kvalitetne (i citirane) naučne radove. Čekanje je trajalo mesecima, odziv je bio vrlo slab, pa je autor shvatio da na taj način nikad neće ni započeti istraživanje. Autor se našao pred izborom: odustati ili potpuno samostalno prionuti na posao 2. Najzad, seo je za računar, ulogovao se na KOBSON i započeo naporni data mining... U ovom radu su prezentovani rezultati istraživanja i analiza citiranosti svih nastavnika u stalnom radnom odnosu na Univerzitetu u KM, kao i proračun H indeksa i G indeksa citiranosti, koji se koriste u savremenoj scijentometriji. Za većinu kolega sa Univerziteta u KM, koji su među najcitiranijim nastavnicima Univerziteta, autor nikada nije čuo, niti ih, nažalost, poznaje. Oni se ne nalaze u stručnim i upravnim telima fakulteta na kojima rade, niti Univerziteta u KM, pa se njihov glas nigde ne čuje da bi bili vidljivi. Ministarstvo nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije odlično je upoznato s načinom vrednovanja naučnih rezultata u svetu i aktivnosti Ministarstva se već godinama (doduše sitnim i sporim koracima) kreću u pravcu dostizanja evropskih i svetskih standarda. Poslednjih godina urađeno je nekoliko kapitalnih projekata, od kojih treba istaknuti projekat KOBSON-a, izvanredne pomoćne referentne web strane, i nacionalnu citatnu bazu SCIndeks (Šipka, 2005), koja sigurno obilato prevazilazi kvalitet radova koje nudi (Šipka, 2010). Specijalizovana tela Ministarstva, kao što su Nacionalni savet za visoko školstvo i Nacionalni savet za tehnološki razvoj, izdali su niz pravilnika (Pravilnik..., 2008) i preporuka (Preporuke..., 2007) s ciljem podizanja nivoa kvaliteta na visokoškolskim i naučnim institucijama u Srbiji. Međutim, uticaji ovih odličnih projekata, pravilnika i preporuka Ministarstva i Nacionalnih saveta se nimalo, ili veoma malo, osećaju na Univerzitetu u KM. Štaviše, kao da postoji neka uporna zvanična volja da se, i pored učestalih upozorenja, kako unutar samog Univerziteta, tako i spolja, pravilnici 2 Logično pitanje: zar ovaj tip istraživanja nije posao prvenstveno za univerzitet i rektorat univerziteta, ima, nažalost, i svoj logičan odgovor: trenutni sastav Rektorata Univerziteta u KM, koji vodi Univerzitet, verovatno, ne samo da ne bi dozvolio da se izvrši bilo kakva objektivna analiza kvaliteta rada, kvaliteta nastavnika i kvaliteta pojedinih fakulteta u sastavu Univerziteta, nego bi, gotovo sigurno, pokušao da omete i onemogući svaku takvu analizu.

5 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 425 i preporuke Ministarstva i Nacionalnih saveta namerno ne poštuju i ne ugrađuju u pravna akta Univerziteta. Ovakva volja odgovornih upravnih organa na Univerzitetu vodi, nažalost, samo u jednom smeru: stagniranju, čak i urušavanju, kvaliteta rada i naučne delatnosti na Univerzitetu, oduzimanju akreditacije pojedinim fakultetima Univerziteta u KM i na kraju celom Univerzitetu. Autor ovog rada se s pravom pribojava da će se teško sprečiti takav loš ishod za Univerzitet u KM, ukoliko Ministarstvo i država Srbija i dalje budu izbegavali da reaguju zbog nepoštovanja važećih propisa, procedura i kriterijuma. Autor se u istraživanju oslonio na KOBSON (jedan od najbolje urađenih i najkorisnijih internet servisa i pretraživača, koje je autor ikada koristio, a koristio ih je puno!) i servise kojima se pristupa preko KOBSON a. Citati su izbrojani korišćenjem citatnih baza i pretraživača: Scopus, (SciVerse Scopus), citatna baza međunarodne izdavačke kompanije Elsevier, Web of Science (WoS), citatna baza međunarodne informacione kompanije Thomson Reuters, SCIndeks, (Srpski Citatni Indeks), citatna baza i pretraživač naučnih časopisa koji se izdaju u Srbiji, Google scholar, citatni pretraživač kompanije Google, Medline, citatna baza US National Library of Medicine (NLM), samo za medicinske nauke, Engineering Village, citatna baza Elsevier-a, samo za tehničko-tehnološke i primenjene nauke. Najkorisnije su se pokazale prve četiri navedene baze: Scopus, WoS, SCIndeks i Google scholar. Pored njih, od velike pomoći bio je odličan i brz pretraživač Publish or Perish (Harzing, 2010) softverske kompanije Tarma Software Research. Program Publish or Perish koristi pretraživač Google scholar za jednostavnu obradu citiranih radova, citata i parametara citiranosti autora, istraživačkih grupa i naučnih časopisa. Univerzitet, nauka, citiranje, vrste citata, impakt faktor i SCI lista Još od vremena antičke Grčke, univerzitet je mesto gde se okuplja misleća i stručna elita društva, koja se bavi razvijanjem i usavršavanjem novih ideja, metoda i tehnologija. Uvek se smatralo da je profesor univerziteta osoba koja ima najviše znanja i sposobnosti da mlade ljude (studente) obuči veštinama, u kojima sam profesor poseduje majstorski nivo. U razvijenim naučnim sredinama, smatra se da je univerzitet centre of research and scientific excellence, a da je zadatak univerziteta da pokreće napred celo društvo u bolju i prosperitetniju budućnost. Nažalost, u

6 426 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 našim uslovima univerzitet kao da je uzgubio tu primarnu ulogu, za koju je zamišljen, i rad univerziteta se, često, svodi samo na nastavnu dimenziju, dok je naučnoistraživačka dimenzija potisnuta, čak i potcenjena. Nauku treba shvatiti kao zid znanja. Svaki naučnik uzida novu ciglu i zid znanja raste. Novi sazidan red oslanja se na cigle ispod, kao na čvrstu i proverenu podlogu. Ponekad naiđe naučnik, koji uzida više cigala, ili više redova, a najznačajniji naučni doprinosi su kao armirani stubovi, koji čvrsto drže zid znanja. Naučnici kao što su Nikola Tesla i Milutin Milanković postavljaju sigurne betonske ploče, koje su osnova novih zidova znanja. Svako ko se bavio istraživanjem u nauci i pisao naučne radove (članke), služio se literaturom. Literatura, koja je izvršila najveći uticaj (impact) na istraživanje i pisanje naučnog rada (npr. inicirala istraživanje ili inspirisala autore), navodi se u samom radu u spisku korišćenih referenci (obično na kraju rada). Spisak referenci je od presudnog značaja za kvalitet samog rada, ali i za sve one koji će ga u budućnosti koristiti. Prateći navedenu literaturu (reference), zatim reference u citiranoj literaturi, i tako dalje unatrag, lako se upoznaje oblast u kojoj je naučni rad napisan i procenjuje njegov naučni doprinos. Naučni radovi, koji se ističu po svom naučnom značaju, doprinosu i originalnosti, imaju veći uticaj na razvoj nauke, više se čitaju, a samim tim, i referišu (citiraju). Oni najuticajniji radovi vremenom zarade najviše citata. Da bi se otklonila subjektivnost u oceni kvaliteta naučnog doprinosa, uvedeno je brojanje citata. Predloženo je da se kvalitet naučnog doprinosa naučnog rada i samog autora meri brojem citata tog rada u literaturi (Garfield, 1955, 1972). Brzo se pokazalo da je to veoma efikasan način, a ideja brojčanog kvantifikovanja rezultata istraživača i naučnika u svetu stalno se razvija poslednjih 50 godina, danas u okvirima posebnih naučnih disciplina: scijentometrije i bibliometrije. Naučni časopisi, koji objavljuju najčitanije i najcitiranije radove, predstavljaju časopise sa najvećim uticajem u svetu nauke. Nauka (po definiciji) ne poznaje državne, lingvističke, ideološke i verske granice, ali zato poznaje proceduru stručne recenzije (peer-reviewed) naučnog rada. Kvalitet rada i potvrdu novog rezultata, koji rad donosi, pre objavljivanja mora da potvrdi neko ko se ističe stručnošću u toj naučnoj oblasti ( peer kolega u struci, plemić). Časopisi nacionalnog ili čisto marketinškog karaktera i radovi na konferencijama bez prave peer-reviewed recenzije, obično ne daju nove rezultate istraživanja u naučnoj oblasti, pa se malo čitaju i citiraju. Na SCI (Science Citation Index Indeks citiranosti u nauci) listi časopisa nalaze se naučni časopisi, razvrstani po naučnim oblastima i poređani u (rejting) liste po indeksu citiranosti tj. impakt faktoru (impact factor) faktoru uticaja u nauci, koji se računa za svaki časopis i za svaku godinu. Godina bila je, na neki način, prekretnica u scijentometriji. Tada je uveden individualni H indeks (ili h indeks) citiranosti, na predlog američkog

7 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 427 fizičara Hirsch-a (2005), za koji se pokazalo da ima ne samo moć ocenjivanja naučnog učinka, već i predviđanja naučnog razvoja (Hirsch, 2007). Godinu dana iza toga, Egghe je predložio G indeks (ili g indeks) citiranosti (Egghe, 2006). Ubrzo su H i G indeksi uopšteni i za merenje kvaliteta čitavih akademskih institucija (Prathab, 2006; Schubert, 2007). Poslednjih godina predloženo je više varijanti H i G indeksa (Navon, 2009), a predloženi su i novi indeksi citiranosti pojedinaca i institucija (Jin i dr, 2007; Bornmann i dr, 2007). Zbog velike potrebe i interesovanja svetskih univerziteta, napravljen je i poseban servis na Google pretraživaču (Google scholar), koji, između ostalog, automatski broji citate, računa H i G indekse i druge individualne parametre i indekse citiranosti i kvaliteta naučnog rada i doprinosa naučnih i akademskih radnika. SCI lista i impakt faktor naučnih časopisa, H i G indeksi citiranosti uvedeni su u zakone i pravna akta univerziteta i naučnih asosijacija širom sveta i postali su standardi u nauci. Scijentometrijske tehnike izvedene iz brojanja citata danas se koriste za ocenu naučnog učinka i naučne jačine čitavih nacija i država (King, 2004; Kinney, 2007). Ipak, nisu svi citati istog značaja. Najveću vrednost u nauci imaju citati u radovima, čiji autori nikada nisu zajedno objavljivali sa autorom (autorima) citiranog rada. To su heterocitati ili pravi citati. Najvredniji heterocitati su oni u radovima objavljenim u peer-reviewed časopisima, koji se nalaze na SCI listi i imaju značajan impact factor. Citiranje od strane autora koji su nekada zajedno objavljivali manje je vrednosti u scijentometriji, a naziv za takav citat je kocitat. Mada je kocitat sasvim legalan citat u nauci, dešava se da se međusobno unakrsno kocitiranje zloupotrebljava, npr. uzajamnom razmenom citata u okviru grupe (Šipka, 2010). Takve prekršaje je teško dokazati, ali je zato kocitat manje vredna vrsta citata, ponekad se i ne broji. Autocitat je referisanje sopstvenog naučnog rada, tj. kada neko od autora (koautora) rada citira rad na kome je on autor (ili koautor). Autocitati se najčešće ne broje, u ovom radu nisu brojani, ali to ne znači da ih ne treba koristiti prilikom pisanja naučnih radova. Naprotiv, autocitati su dobar način da se čitalac naučnog rada upozna sa dotadašnjim rezultatima istraživanja, a da autori rada ne gube vreme (i prostor) u opisu svojih, već objavljenih, rezultata i zaključaka. Ako časopisi ili naučnici nemaju citate ili imaju malo citata to može značiti da objavljuju malo, ili uopšte ne objavljuju prave naučne radove, ili da su ti časopisi teško dostupni široj naučnoj javnosti (zbog nacionalne ili lingvističke barijere, danas i zbog loše vidljivosti na globalnoj internet mreži), ili da su istraživanja i analize obavljene u naučnim oblastima koje nisu moderne i atraktivne, ili da naučni radovi nemaju dovoljan kvalitet (ne daju nove rezultate), koji bi na bilo koji način uticao na dalji razvoj nauke, odnosno naučne misli. Najčešće, pravi razlog slabe citiranosti časopisa ili autora je specifična mešavina svih nabrojanih razloga. Merenje citata i indeksi citiranosti nisu jedini način za merenje kvaliteta naučnoistraživačkog rada na univerzitetima i pogrešno bi bilo oslanjati se samo na

8 428 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 njih. Rezultati merenja nekad mogu da dovedu i do pogrešnih zaključaka (Garfield, 2005), ali, realno gledano, uvek daju veoma korisne informacije o merenom entitetu. Jedno je sigurno najgora alternativa je uopšte ne meriti rezultate rada, već se oslanjati na subjektivnu ili komisijsku (iz nekog centra moći, najčešće nemoći) procenu naučnog doprinosa univerzitetskih nastavnika ili naučnika, što uvek rezultuje lošim posledicama na kvalitet akademskih institucija. U Srbiji je u toku interesantna i živa akademska diskusija oko toga kako i u kojoj meri vrednovati citate i SCI listu. Mišljenja su ponekad dosta oprečna, čak i sa dosta polemičkih i oštrih tonova (Šipka, 2010). Autor ovim radom daje svoj doprinos ovoj vrlo korisnoj akademskoj raspravi u Srbiji, koja će sigurno dovesti do pravih rešenja u budućnosti. Nezavisno od našeg individualnog (i nacionalnog) sadašnjeg (i budućeg) mišljenja, činjenica je da ne postoji ni jedan iole kvalitetan univerzitet (ili univerzitet koji pretenduje da bude kvalitetan) u svetu, gde neko može biti izabran u profesorsko zvanje, ako nije autor većeg broja naučnih radova objavljenih u časopisima sa SCI liste, i to radova koji su izvršili značajan uticaj (impact) u nauci, znači, ostvarili značajan broj citata, uz visok H i G indeks citiranosti (Brooks, 2005; Federkeil, 2008). Citati naučnih radova nastavnika Univerziteta u KM Na Univerzitetu u KM, na 10 fakulteta, u stalnom radnom odnosu radi skoro 400 nastavnika, koji su izabrani u nastavna zvanja: docent, vanredni profesor i redovni profesor, tabela 1, i još blizu 400 asistenata i saradnika u nastavi. Podaci, dati u tabeli 1, preuzeti su sa internet strane (prezentacije) Univerziteta u KM ( Obzirom da se ova internet strana dosta neredovno i loše ažurira, podaci se mogu smatrati orijentacionim, 3 tačni podaci su dati samo za Fakultet tehničkih nauka. Broj nastavnika (redovni i vanredni profesori, docenti) na Univerzitetu u KM je verovatno negde između 380 i 390. Citati su izbrojani samo za nastavnike koji su u stalnom radnom odnosu na Univerzitetu u KM, a izabrani su u nastavnička zvanja: docent, vanredni i redovni profesor. Saradnici, asistenti, predavači i nastavnici koji rade na Univerzitetu pod posebnim ugovorima (na primer trećinski radni odnos, profesor emeritus, itd.), nisu obuhvaćeni ovom analizom. 4 3 Autor je pokušao da dođe do tačnih podataka za sve fakultete, međutim, naišao je na zid nezainteresovanosti i pasivnosti, kako kolega sa drugih fakulteta, tako i odgovornih službi fakulteta i Univerziteta, i na slabu volju za odavanje bilo kakvih podataka o nastavnicima (broj nastavnika, naučni kartoni, tj. CV-i nastavnika). Višegodišnja ukorenjena netransparentnost rada, nažalost, postala je obrazac ponašanja službi i nastavnika na Univerzitetu u KM. 4 Postoje samo dve digresije u odnosu na obrađenu ciljnu grupu istraživanja, prva je namerna, u slučaju dr Đoka Banđura, asistenta Fakulteta tehničkih nauka, čiji je izbor u zvanje docenta u toku i verovatno će procedura izbora biti završena do objavljivanja ovog rada. Druga je slučajna, ili bolje

9 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 429 Tabela 1. Lista svih fakulteta u sastavu državnog Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, kao i ukupnog broja redovnih, vanrednih profesora i docenata u stalnom radnom odnosu na Fakultetima R. Redovni Vanredni Fakultet Skr. br. profesori Profesori Docenti Ukupno 1. Medicinski fakultet MED Fakultet tehničkih nauka FTN Fakultet umetnosti FU Filozofski fakultet FIZ Prirodno matematički fakultet PMF Poljoprivredni fakultet POLJ Ekonomski fakultet EKO Pravni fakultet PRA Fakultet za fizičku kulturu FFK Učiteljski fakultet UF Total: 10 fakulteta Izvor: Internet prezentacije pojedinih fakulteta i Rektorata Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici (Izmereno: 30. oktobar godine) Iako ne pripada ciljnoj grupi analiziranih nastavnika (nastavnici stalno zaposleni na Univerzitetu u KM u punom radnom vremenu), bilo bi neopravdano ne spomenuti profesora u penziji dr Tomislava D. Đokića. Profesor TD Đokić je profesor emeritus Univerziteta u KM i verovatno je ubedljivo najcitiraniji naučnik i nastavnik koji je ikada radio na Univerzitetu u Prištini, danas u KM. Njegovi radovi su citirani više od 470 puta (hetero i kocitati, podatak koji daje pretraživač Publish or Perish). U tabeli 2 izlistano je 5 najcitiranijih radova profesora TD Đokića i dat je broj citata (heterocitata + kocitata) tih radova. Tačan broj nije utvrđen, 5 već je samo dat podatak koji na upit Djokic TD daje program Publish or Perish. reći, posledica je pogrešne procene i, shodno tome, greške autora. Naime, analizirajući citiranost radova kolega sa Medicinskog fakulteta i videvši radove i citate doktora Vladana Perića, inače asistenta Medicinskog fakulteta, te upoređujući ih sa radovima i citatima ostalih kolega na Medicinskom fakultetu, autor je bio ubeđen da je reč o redovnom profesoru, ili bar vanrednom, iako nije mogao da pronađe kolegu V. Perića u listi nastavnika na zvaničnom sajtu Univerziteta u KM i Medicinskog fakulteta. Kada je autor već dovršio analizu citiranosti i napisao rad, saznao je da dr V. Perić radi u zvanju asistenta, međutim, odlučio je da kolegu V. Perića ne izbriše iz već urađenih tabela i statistike. 5 Određivanje, a potom i publikovanje, tačne bibliografske i citatne slike profesora TD Đokića, izazov je za kolege sa Medicinskog fakulteta. Publikovana analiza rada i rezultata najveće reference Univerziteta u KM: profesora u penziji dr Tomislava D. Đokića, obradovala bi sve zaposlene na Univerzitetu.

10 430 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 Tabela 2. Lista 5 najcitiranijih naučnih radova dr Tomislava D. Đokića, profesora emeritusa Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici R. br. Autori, časopis, vol., strane Naučni rad God. Broj obj. citata DJ Dusser, TD Djokic, DB Borson,... J Clin Invest 84: DJ Dusser, DB Jacoby, TD Djokic,... J Appl Physiol 67: TD Djokic, JA Nadel, DJ Dusser,... J Pharma and Exp Therap 248: LY Lee, C Dumont, TD Djokic,... J Appl Physiol 46: DL Emery, TD Djokic,... J Appl Physiol 67: Cigarette smoke induces bronchoconstrictor hyperresponsiveness to substance P and inactivates airway neutral endopeptidase in the guinea pig. Possible role of free radicals Virus induces airway hyperresponsiveness to tachykinins: role of neutral endopeptidase Inhibitors of neutral endopeptidase potentiate electrically and capsaicininduced noncholinergic contraction in guinea pig bronchi Mechanism of rapid, shallow breathing after ozone exposure in conscious dogs Prostaglandin D2 causes accumulation of eosinophils in the lumen of the dog trachea Izvor: Citatna baza Google scholar i program Publish or Perish (Izmereno: 30. oktobar godine) Pretraživanjem citatnih baza, bar jedan citat u literaturi pronađen je za blizu 100 nastavnika Univerziteta u KM. U tabeli 3 dati su podaci za citiranost (heterocitati + kocitati) samo onih (od ukupno skoro 400) nastavnika, čiji su naučni radovi citirani bar 10 puta. Autocitati nisu uzimani u obzir. Iz tabele 3 se vidi da je broj nastavnika Univerziteta u KM, koji su svojim objavljenim radovima ostvarili više od 10 citata, veoma mali, tj. svega 27 nastavnika su bili citirani u naučnoj literaturi 10 i više puta, 6 što je svega oko 7% od ukupnog broja nastavnika u stalnom radnom odnosu na Univerzitetu u KM. Iz tabele 3 se, takođe, vidi da je svega 14 nastavnika ostvarilo 20 i više citata (3.5%), svega 7 nastavnika ima 30 i više heterocitata (blizu 2%), a samo tri nastavnika 100 i više citata (oko 1%). 6 Podsetimo, Nacionalni savet za visoko obrazovanje, najviša institucija u Republici Srbiji, koja je, po Zakonu o visokom obrazovanju, nadležna za obezbeđenje razvoja i unapređenje kvaliteta visokog obrazovanja, donelo je preporuke o bližim uslovima za izbor u zvanje nastavnika još (Preporuke..., 2007). Jedan od minimalnih uslova za izbor u zvanje redovnog profesora na univerzitetima u Srbiji je, prema preporukama Nacionalnog saveta, minimalno 10 citata (bez autocitata).

11 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 431 Tabela 3. Lista citiranih nastavnika u stalnom radnom odnosu na Univerzitetu u Kosovskoj Mitrovici, čiji su radovi citirani najmanje deset puta. Tabela obuhvata citate (heterocitati + kocitati) radova objavljenih u periodu od do godine. Pored imena nastavnika, superskriptom je naglašena naučna oblast nastavnika: elek elektrotehnika, polj poljoprivredne nauke, hem hemija, fiz fizika, med medicina, biol biologija, mat matematika i tehn, met tehnologija i metalurgija U K U P A N B R O J Red. br. Nastavnik Zvanje Fakultet Heterocitata (h) Kocitata (k) Citata (c=h+k) 1. Dr Aleksandar Micić elek docent FTN Dr Jovićević Jovan hem red prof PMF Dr Desimir Knežević polj red prof POLJ Dr Milana Budimir hem vanr prof PMF Dr Dušan Đurđević elek docent** FTN Dr Lepša Žorić med vanr prof* MED Dr Zoran S. Ilić polj red prof POLJ Dr Ankica Hošek-Momirović psih red prof FFK Dr Slobodan Zdravković fiz docent FTN Dr Bajram Jakupi fiz red prof PMF Dr Nebojša Arsić elek red prof FTN Dr Nenad Šulović med docent MED Dr Duško Minić tehn, met vanr prof FTN Dr Novica Ristić hem docent PMF Dr Aleksandar Jovanović med red prof MED Dr Saša Sovtić med vanr prof* MED Dr Vladan Perić med asistent MED Dr Radojica Stolić med vanr prof MED Dr Divna Ristanović hem red prof POLJ Dr Slaviša Milošević biol docent PMF Dr Dijana Mirić med vanr prof MED Dr Dimitar Ilijev hem docent PMF Dr Miloš Tomić mat red prof FTN Dr Feriz Adrović fiz vanr prof PMF Dr Gordana Šubarić-Georgije. med red prof MED Dr Nenad Drašković hem docent POLJ Dr Anja Jokić hem vanr prof PMF Dr Miloš Banđur elek docent FTN Dr Đoko Banđur elek asistent*** FTN Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) * Procedura za izbor u zvanje redovnog profesora u toku ** Procedura za izbor u zvanje vanrednog profesora u toku *** Procedura za izbor u zvanje docenta u toku

12 432 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 Analiza rezultata Citatna analiza Univerziteta u KM dovodi do interesantnih i korisnih zaključaka. U tabeli 4 sumiran je ukupan broj citata po pojedinim fakultetima Univerziteta. 7 Tabela 4 pokazuje da se kvalitetom nastavnika na Univerzitetu u KM istuču Fakultet tehničkih nauka (FTN), Prirodno matematički fakultet (PMF) i Poljoprivredni fakultet (POLJ). Nastavnici ova tri fakulteta ostvarili su oko 82% od ukupnog broja citata svih nastavnika Univerziteta, oko 67% citiranih radova od ukupnog broja citiranih radova nastavnika Univerziteta, a na ova tri fakulteta zaposlena je svega trećina (oko 36%) od ukupnog broja nastavnika na Univerzitetu u KM. To znači da su kvalitetni nastavnici na FTN, PMF i POLJ najviše uticali na razvoj naučne misli i na podizanje naučnog i stručnog renomea Univerziteta u KM. Tabela 4. Naučna jačina fakulteta u sastavu državnog Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, izražena preko ukupnog broja citata po fakultetima, broja citiranih nastavnika fakulteta i broja citiranih radova R. samo heterocitata nastavnika radova Citiranih Citiranih Fakultet br. heterocitata i kocitata 1. Fakultet tehničkih nauka Prirodno matematički fakultet Poljoprivredni fakultet Medicinski fakultet Fakultet za fizičku kulturu Filozofski fakultet Učiteljski fakultet Ekonomski fakultet Pravni fakultet Fakultet umetnosti Total: 10 fakulteta: Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) Na grafikonu 1 prikazano je procentualno učešće citata naučnih radova nastavnika pojedinih fakulteta u ukupnom broju ostvarenih citata Univerziteta. 7 Kod sabiranja citata za pojedine fakultete, citat na rad, čiji su autori (koautori) sa istog fakulteta, uzet je samo jednom.

13 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 433 Grafikon 1. Pregled učešća pojedinih fakulteta u ukupnom broju citata Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici MED 9% SVI OSTALI FAKULTETI 9% FTN 36% POLJ 18% PMF 28% FTN PMF POLJ MED SVI OSTALI FAKULTETI Za naučne radove nastavnika tri fakulteta u sastavu Univerziteta u KM nije pronađen ni jedan citat: za radove nastavnika Ekonomskog fakulteta, Pravnog fakulteta i Fakulteta umetnosti, tabela 4. Ako je i moguće naći neko objašnjenje za nastavnike Fakulteta umetnosti, začuđujuće je da nije pronađen ni jedan citirani rad nastavnika Ekonomskog i Pravnog fakulteta, šta više, nije pronađen ni jedan objavljeni rad u nekom referentnom (ili međunarodnom) časopisu. U uslovima društveno-ekonomske tranzicije i pravne reforme našeg društva, posebno kada je reč o usklađivanju kompletnog pravnog i ekonomskog sistema Srbije sa standardima i sistemu Evropske Unije, ekonomske i pravne nauke imaju sigurno ključnu ulogu. Zato je stručni i naučni kvalitet subjekata, koji treba da stvore pravne i ekonomske okvire reformi, neophodan za prosperitet društva u budućnosti. Na Medicinskom fakultetu je zaposlen najveći broj nastavnika, tabela 1, asistenata i saradnika, međutim, osim nekoliko časnih izuzetaka, uticaj nastavnika zaposlenih na Medicinskom fakultetu na razvoj naučne misli je vrlo skroman. U tabeli 5 prikazana je lista citata po pojedinim naučnim oblastima. Iz tabele 5 moguće je zaključiti da je učešće citata nastavnika iz grupe prirodno-matematičkih nauka (fizika i hemija) u ukupnom broju citata na Univerzitetu u KM negde oko 30%, iz grupe tehničko-tehnoloških nauka (elektrotehnika, tehnologija i metalurgija) takođe oko 30%, poljoprivrednih nauka oko 15%, medicinskih nauka oko 10%, a društveno-humanističkih svega oko 5%, od toga psihologija ima najveće učešće (oko 4% od ovih 5%).

14 434 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 Tabela 5. Stepen naučne jačine pojedinih naučnih oblasti na fakultetima u sastavu državnog Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, izražena preko ukupnog broja citata po naučnim oblastima R. br. Naučna oblast samo heterocitata heterocitata i kocitata Citiranih nastavnika Citiranih radova 1. Elektrotehnika Hemija Poljoprivredne nauke Medicinske nauke Fizika Psihologija Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) Tabela 6. Lista citiranih nastavnika u stalnom radnom odnosu na fakultetima Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, čiji su radovi objavljeni u periodu od do godine, a citirani su (heterocitati + kocitati) najmanje deset puta U K U P A N B R O J R. Nastavnik Zvanje Fakultet Heterocitata br. Kocitata (k) Citata (c=h+k) (h) 1. Dr Zoran S. Ilić polj red prof POLJ Dr Desimir Knežević polj red prof POLJ Dr Lepša Žorić med vanr prof MED Dr Dušan Đurđević elek docent FTN Dr Slobodan Zdravković fiz docent FTN Dr Nenad Šulović med docent MED Dr Duško Minić tehn, met vanr prof FTN Dr Aleksandar Jovanović med red prof MED Dr Saša Sovtić med vanr prof MED Dr Vladan Perić med asistent MED Dr Radojica Stolić med vanr prof MED Dr Novica Ristić hem docent PMF Dr Divna Ristanović hem red prof POLJ Dr Slaviša Milošević biol docent PMF Dr Dijana Mirić med vanr prof MED Dr Gordana Šubarić-Georgije. med red prof MED Dr Bajram Jakupi fiz red prof PMF Dr Nenad Drašković hem docent POLJ Dr Miloš Banđur elek docent FTN Dr Ankica Hošek-Momirović psih red prof FFK Dr Đoko Banđur elek asistent FTN Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine)

15 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 435 U tabeli 6 prikazan je broj citata naučnih radova nastavnika Univerziteta u KM, ali za radove objavljene samo u zadnjih 11 godina. Period merenja broja citata samo za zadnjih 11 godina je poznati uslov koji se koristi pri kreiranju rejting listi univerziteta u svetu, s ciljem da se kvantitativno ispita koliko nastavnici i naučnici prate savremenu nauku i doprinose najnovijim pravcima istraživanja (Brooks, 2005; IRIG, 2006; Usher & Savino, 2007; Federkeil, 2008; Stolz i dr, 2010). Zanimljivo je istražiti i izmeriti citiranost samo onih naučnih radova kod kojih su nastavnici Univerziteta u KM navedeni kao prvi ili jedini autori (po pretpostavci prvi autori radova ili urade kompletno istraživanje i naučni rad, ili obave najveći deo posla). U tabeli 7 dati su podaci svih nastavnika, koji su, naučnim radovima na kojima su prvi ili jedini autori, ostvarili bar 4 heterocitata. Pojedini nastavnici (tabele 3 i 6), ostvarili su citate samo kao koautori naučnih radova, tako da ih nema u tabeli 7. Tabela 7. Lista citiranih nastavnika u stalnom radnom odnosu na fakultetima Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, koji su prvi (ili jedini) autori citiranih radova, sa minimalno 4 heterocitata. Tabela obuhvata citate radova objavljenih u periodu od do godine U K U P A N B R O J Red. Nastavnik Zvanje Fakultet br. Heterocitata Kocitata Citata (h) (k) (c=h+k) 1. Dr Lepša Žorić med vanr prof MED Dr Jovićević Jovan hem red prof PMF Dr Slobodan Zdravković fiz docent FTN Dr Dušan Đurđević elek docent FTN Dr Desimir Knežević polj red prof POLJ Dr Zoran S. Ilić polj red prof POLJ Dr Vladan Perić med asistent MED Dr Duško Minić tehn, met vanr prof FTN Dr Ankica Hošek-Momirović psih red prof FFK Dr Milana Budimir hem vanr prof PMF Dr Petar Kostić psih red prof FIL Dr Radojica Stolić med vanr prof MED Dr Aleksandar Žorić elek vanr prof FTN Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) H indeks citiranosti autora računa se tako što se formiraju dva niza celih brojeva: niz a i opadajućih vrednosti broja citata svih citiranih radova autora i pored njega pomoćni niz b i rastućih vrednosti celih brojeva: 1, 2, 3, 4,... H indeks citiranosti jednak je rednom broju nizova i, za koji važi da je b i a i. Za proračun G indeksa citiranosti autora, pored niza a i treba napisati niz c i rastućih vrednosti

16 436 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 kvadrata celih brojeva: 1 2, 2 2, 3 2, 4 2,... G indeks citiranosti jednak je rednom broju nizova i, za koji važi da je suma prvih i članova niza citata a i manja ili jednaka c i, tj. a i c i. Za profesora dr Jovana Jovićevića, na primer, tabela 8, nizovi a i, b i, c i i a i, kao i H i G indeksi citiranosti su: H=4 a i i = b i c i a i Mada jednostavni za proračun, H indeks i G indeks su dobro ustanovljeni u matematičkoj teoriji statistike (Hirsch, 2005; Egghe, 2006; Jin i dr, 2007). U tabelama 8 i 9 dati su rezultati proračuna Hirsch-ovog H indeksa i Eggheovog G indeksa citiranosti samo za one nastavnike Univerziteta u KM čiji je H indeks veći ili jednak 3. Tabela 8 daje rezultate samo za prave citate (heterocitate), a tabela 9 za citate (heterocitate + kocitate). U tabelama 8 i 9 dat je i opadajući niz broja citata citiranih radova nastavnika, čiji su indeksi citiranosti izračunati, ukupan broj citiranih radova i H i G indeksi u obliku celih brojeva. Iako su nedavno predložene racionalne i težinske korekcije H i G indeksa, povoljno je koristiti prvobitnu celobrojnu definiciju H i G indeksa, zbog jednostavnijeg proračuna. G=8 Tabela 8. Lista citiranih nastavnika u stalnom radnom odnosu na fakultetima Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, čiji su H i G indeksi citiranosti veći ili jednaki 3. Indeksi su izračunati za heterocitate radova objavljenih u periodu od do godine R. br. Nastavnik Fakultet Broj cit. radova Opadajući niz heterocitata po radovima H indeks 1. Dr Jovićević Jovan hem PMF 17 24, 18, 14, 7, 4, 4, 3, 3, 2, Dr Desimir Knežević polj POLJ 19 24, 13, 5, 5, 3, 2, 2, Dr Lepša Žorić med MED 6 11, 10, 4, 4, 1, Dr Dušan Đurđević elek FTN 8 12, 9, 5, 1, 1, Dr Aleksandar Micić elek FTN 3 155, 74, Dr Milana Budimir hem PMF 3 42, 3, Dr Bajram Jakupi fiz PMF 7 6, 3, 3, 2, Dr Slobodan Zdravković fiz FTN 14 5, 3, 3, 2, Dr Ankica Hošek-Momirović psih FFK 15 3, 3, 3, 3 3 G indeks Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine)

17 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 437 Tabela 9. Lista citiranih nastavnika u stalnom radnom odnosu na fakultetima Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, čiji su H i G indeksi citiranosti veći ili jednaki 3. Indeksi su izračunati za citate (heterocitati+kocitati) radova objavljenih u periodu od do godine R. br. Nastavnik Fakultet Broj cit. radova Opadajući niz citata (heterocitata + kocitata) po radovima H indeks 1. Dr Jovićević Jovan hem PMF 17 31, 19, 15, 8, 6, 4, 4, 4, 3, Dr Desimir Knežević polj POLJ 19 30, 13, 5, 5, 3, 2, 2, 2, Dr Bajram Jakupi fiz PMF 7 16, 12, 11, 8, 3, 2, Dr Slobodan Zdravković fiz FTN 14 12, 9, 5, 5, 3, 3, Dr Lepša Žorić med MED 6 11, 10, 4, 4, 1, Dr Dušan Đurđević elek FTN 8 15, 9, 7, 2, 2, 1, Dr Aleksandar Micić elek FTN 3 156, 75, Dr Milana Budimir hem PMF 3 42, 3, Dr Divna Ristanović hem POLJ 3 10, 7, Dr Aleksandar Jovanović med MED 6 7, 4, 3, 1, Dr Saša Sovtić med MED 6 7, 4, 3, 1, Dr Vladan Perić med MED 5 7, 4, 3, 1, Dr Radojica Stolić med MED 5 7, 4, 3, 1, Dr Duško Minić tehn, met FTN 11 7, 3, 3, 2, 2, Dr Ankica Hošek-Momirović psih FFK 15 5, 3, 3, 3 3 G indeks Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) Grafikon 2 prikazuje raspodelu ukupnog broja heterocitata po profesorskim zvanjima nastavnika Univerziteta u KM. Rezultat da su docenti najcitiraniji autori na Univerzitetu u KM jeste paradoksalan na prvi pogled, ali treba da čudi samo neupućene u dešavanja na univerzitetima u Srbiji, a posebno na Univerzitetu u KM. To je, zapravo, logičan rezultat loše (nezakonite) prakse obavljanja izbornih procedura u profesorska zvanja na univerzitetima u Srbiji, a u najdrastičnijem vidu na Univerzitetu u KM, gde se, često, ne poštuju odredbe važećih pravilnika o izboru u nastavnička zvanja. Procedure izbora nastavnika, posebno u zvanja redovnih profesora, godinama (decenijama) ne sprovode se po objektivnim kriterijumima kvaliteta naučnih i stručnih rezultata nastavnika, već po socijalnim i lokalnim kriterijumima interesnih grupa i pojedinih moćnika na fakultetima i univerzitetima, tako da rezultat sa grafikona 2 nije toliko začuđujući, koliko treba sve da zabrine. U tabeli 10 izlistano je 10 najcitiranijih naučnih radova objavljenih do 31. decembra godine, čiji su autori ili koautori nastavnici Univerziteta u KM. Ubedljivo najcitiraniji su koautorski radovi dr Aleksandra Micića, docenta Fakulteta tehničkih nauka, iz i godine, tabela 10, koji su citirani 156 odnosno 75 puta u naučnoj literaturi, više od 90 puta u radovima objavljenim u naučnim časopisima sa SCI liste. Naučni rad profesora beogradskog Elektrotehničkog fakulteta dr Miroslava Mataušeka (danas u penziji) i docenta dr Aleksandra Micića A modified Smith predictor for controlling a process with an integrator and long

18 438 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 dead-time, objavljen godine 8, predstavlja, u 40-godišnjoj istoriji Univerziteta u KM, najcitiraniji naučni rad u čijem je pisanju učestvovao neki od nastavnika Univerziteta u KM. Grafikon 2. Raspodela heterocitata po profesorskim zvanjima nastavnika Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Najviše su citirani radovi nastavnika u zvanju docenta 45% od ukupnog broja heterocitata objavljenih naučnih radova svih nastavnika stalno zaposlenih na Univerzitetu u Kosovskoj Mitrovici redovni profesori 38% docenti 45% vanredni profesori 17% docenti vanredni profesori redovni profesori U tabeli 11 izlistano je 10 najcitiranijih naučnih radova objavljenih od 1. januara godine do kraja oktobra godine, a čiji su autori ili koautori nastavnici Univerziteta u KM. Prvi autori čak tri od deset najcitiranijih radova zadnjih 11 godina su nastavnici Univerziteta u KM, za razliku od tabele 10, gde je samo jedan nastavnik Univerziteta u KM prvi autor naučnog rada. Iz tabela 10 i 11 moguće je izračunati H i G indekse citiranosti celog Univerziteta u KM. Tako se dobija: u slučaju kada se uzimaju u obzir heterocitati i kocitati je H univ u KM =12 i G univ u KM =23, a kada se uzimaju u obzir samo heterocitati je H univ u KM =11 i G univ u KM =22. 8 Veoma interesantan podatak daju Scopus i Publish or Perish: samo za prvih 10 meseci godine (od 1. januara do kraja oktobra godine) ovaj naučni rad je citiran 15 puta i iako je objavljen pre skoro 15 godina, njegova citiranost raste iz godine u godinu. Sigurno je da ne postoji bolja potvrda kvaliteta naučnog rada od ove kvantitativne činjenice.

19 Dušan Ž. Đurđević: Citatna analiza Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici 439 Tabela 10. Lista 10 najcitiranijih naučnih radova nastavnika Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Naučni radovi su objavljeni do 31. decembra godine Naslov naučnog rada, autori, časopis/zbornik, podaci Impakt factor časopisa (u godini objavljivanja) Broj heterocitata Broj kocitata Broj SCI peer reviewed heterocitata 1. Paper title: A modified Smith predictor for controlling a process with an integrator and long dead-time Authors: M.R. Mataušek and A.D. Micić Journal: Automatic Control, IEEE Transactions on (1996) Issue Date: Aug 1996; Volume 41; Issue 8; pp Paper title: On the modified Smith predictor for controlling a process with an integrator and long dead-time Authors: M.R. Mataušek and A.D. Micić (1999) Journal: Automatic Control, IEEE Transactions on Issue Date: 1999; Volume 44; Issue 8; pp Paper title: Chemical and electrochemical characterization of chemically synthesized conducting polypyrrole Authors: M. Sak-Bosnar, M.V. Budimir, S. Kovac, D. Kukuli and L. Duic (1991) Journal: Journal of Polymer Science, Part A: Polymer Chemistry Issue Date: 1992; Volume 30; Issue 8; pp Paper title: The influence of adsorbing substances on the lead UPD onto (111) oriented silver single crystal surface I Authors: J.N. Jovićević, V.D. Jović and A.R. Despić (1984) Journal: Electrochimica Acta Issue Date: Dec 1984; Volume 29; Issue 12; pp Paper title: Gliadin allele composition of Yugoslav winter wheat cultivars Authors: E.V. Metakovsky, D. Knežević and B. Javornik (1991) Journal: Euphytica Issue Date: 1991; Volume 54; Issue 3; pp Paper title: Phase formation in the underpotential deposition of metals Authors: A. Bewick, J. Jovićević and B.Thomas Proceedings on: Faraday Symp. Chem. Soc Issue Date: 1977; Volume 12; pp DOI: /FS Paper title: The influence of adsorbing substances on the UPD of lead onto the (111)-oriented silver single crystal surface II Authors: V.D. Jović, J.N. Jovićević and A.R. Despić (1985) Journal: Electrochimica Acta Issue Date: Nov 1985; Volume 30; Issue 11, pp Paper title: Intramolecular cyclization of alkenyl radicals generated by 1,5-hydrogen transfer to alkoxy radicals Authors: Z. Cekovic and D. Ilijev Journal: Tetrahedron Letters Issue date: 1988; Volume 29; Issue 12; pp (1988) Paper title: Analytic solution of the Riccati equation for (1994)

20 440 SOCIOLOGIJA, Vol. LII (2010), N 4 the homing missile linear-quadratic control problem Authors: N. Loveren and M. Tomic Journal: Journal of Guidance, Control, and Dynamics Issue Date: May 1994; Volume 17; Issue 3; pp Paper title: Aluminium underpotential deposition from AlCl 3 + NaCl melts on gold electrodes Authors: B.S. Radovic, R.A.H. Edwards and J.N. 10. Jovicevic Journal: Journal of Electroanalytical Chemistry Issue Date: May 1997; Volume 428; Issues 1-2; pp (1997) Izvor: Citatne baze: Scopus, Web of Science, SCIndeks, Google scholar (Publish or Perish) (Izmereno: 30. oktobar godine) Tabela 11. Lista 10 najcitiranijih naučnih radova nastavnika Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Naučni radovi su objavljeni od 1. januara do oktobra godine Naslov naučnog rada, autori, časopis/zbornik, podaci Paper title: A short hot water rinsing and brushing reduces chilling injury and enhances resistance against Botrytis cinerea in fresh harvested tomato Authors: E. Fallik, Z. Ilic, S. Alkalai-Tuvia, A. Copel and Y. Polevaya Journal: Advances in Horticultural Science Issue Date: 2002; Volume 16; Issue 1; pp Paper title: Protein Allelic Composition, Dough Rheology, and Baking Characteristics of Flour Mill Streams from Wheat Cultivars with Known and Varied Baking Qualities Authors: M. Menkovska, D. Knezevic and M. Ivanoski Journal: Cereal Chemistry Issue Date: Sep/Oct 2002; Volume 79; Issue 5; pp Paper title: Fast and Accurate Analysis of 3-D Curved Optical Waveguide Couplers Authors: D.Z. Djurdjevic, T.M. Benson, P. Sewell and A. Vukovic Journal: OSA/IEEE Journal of Lightwave Technology Issue Date: Oct 2004; Volume 22; Issue 10; pp Paper title: Chemotaxonomic significance of the volatiles in the genus Stachys (Lamiaceae): Essential oil composition of four Balkan Stachys species Authors: N. Radulovic, J. Lazarevic, N. Ristic and R. Palic Journal: Biochemical Systematics and Ecology Issue Date: 2007; Volume 35; Issue 4; pp Paper title: The activity of antioxidant defence enzymes in the mussel Mytilus galloprovincialis from the Adriatic Sea Impakt factor časopisa (u godini objavljivanja) Broj heterocitata Broj kocitata Broj SCI peer reviewed heterocitata (2002) (2002) (2004) (2007) (2005)