Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria-Vlada-Government

Transcription

1 Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria-Vlada-Government PROJEKTLIGJI PËR PARANDALIMIN E KONFLIKTIT TË INTERESIT NË USHTRIMIN E FUNKSIONIT PUBLIK THE DRAFT LAW ON PREVENTION OF CONFLICT OF INTEREST IN DISCHARGE OF PUBLIC FUNCTIONS NACRT ZAKONA ZA SUZBIJANJE SUKOBA INTERESA U VRŠENJU JAVNE FUNKCIJE

2 REPUBLIKA E KOSOVËS KUVENDI Në mbështetje të nenit 65 (1) të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, Miraton REPUBLIC OF KOSOVO ASSEMBLY Pursuant to Article 65 (1) of the Constitution of the Republic of Kosovo, Approves REPUBLIKA KOSOVA SKUPŠTINA Na osnovu člana 65 (1) Ustava Republike Kosova, Usvaja LIGJIN PËR PARANDALIMIN E KONFLIKTIT TË INTERESIT NË USHTRIMIN E FUNKSIONIT PUBLIK Neni 1 Qëllimi Qëllimi i këtij ligji është parandalimi i konfliktit ndërmjet interesit publikë dhe interesit privatë të zyrtareve të lartë në ushtrimin e funksionit publik. Neni 2 Objekti Objekt i këtij ligji është përcaktimi i rregullave, subjekteve, përgjegjësive dhe kompetencave për identifikimin, trajtimin dhe zgjidhjen e rasteve ndërmjet konfliktit të interesit publik dhe interesit privat të zyrtarit të lartë gjatë ushtrimit të funksionit publik. LAW ON PREVENTION OF CONFLICT OF INTEREST IN DISCHARGE OF PUBLIC FUNCTIONS Article 1 Purpose The purpose of this law is to prevent the conflict between public interest and private interest of senior officials in discharge of public functions. Article 2 Object The object of this law is to define rules, subjects, responsibilities and competencies required for identification, treatment and solution of cases of the conflict of public and private interests of senior officials in discharge of public functions. 1 ZAKON O SUZBIJANJU SUKOBA INTERESA U VRŠENJU JAVNE FUNKCIJE Član 1 Cilj Cilj ovog zakona je suzbijanje sukoba između javnog i privatnog ineteresa visokih zavničknika u vršnjenju javne funkcije. Član 2 Predmet Predmet ovog zakona je utrđivanje pravila, subjekata, odgovornostima i nadležnostima za identifikovanje, tretiranje i rešavanje slučajeva između sukoba javnog i privtnog interesa visokog zvaničnika tokom vršenja javne funkcije.

3 Neni 3 Përkufizimet 1.Për nevojat dhe qëllimin e këtij ligji përkufizimet e mëposhtme kanë këtë kuptim: 1.1.Interes publik- nënkupton besimin dhe pritjen e publikut për sa i përket vendimmarrjes së paanshme dhe të drejtë të zyrtarëve të lartë në ushtrimin e funksionit publik. 1.2.Interes privat- nënkuptojmë, interesin privat pasuror ose personal jo pasuror të zyrtarit të lartë që mund të ndikojnë në vullnetin e tij në vendimmarrje gjatë ushtrimit të funksionit publik Konflikt i interesit- nënkuptojmë konfliktin e interesit publik dhe interesit privat të zyrtarit të lartë në kuptim të nenit 6 të këtij ligji Person i afërt me zyrtarin është bashkëshorti,ose personi që bashkëjeton, të afërmit ne vije të drejtë të gjakut pa kufizime, të afërmit në vije të tërthortë deri ne shkallen e katërt, adaptuesi, i adaptuari, në gjini Article 3 Definitions 1.For the purposes and needs of this law the below listed terms shall have the following meaning: 1.1. Public interest - means confidence and expectation of public towards senior officials impartiality and fair decision making in discharge of public functions Private interest - means private economic interest or non-economic personal interest of any senior official influencing his/her decision making volition during the discharge of his/her public functions Conflict of interest - means the conflict of public interest and private interest as provided for in Article 6 of this Law Related person - means spouse, partner living in cohabitation, relatives in the direct blood line without limitations, whereas in the indirect blood line relatives up to the fourth grade, adoptive parents, adopted children, 2 Član 3 Definicije 1.Za potrebe i ciljeve ovog zakona niže definicije imaju ovo značenje: 1.1.Javni interes- podrazumeva poverenje i doček publike što se tiče nepristrasnosti i pravilnog odlučivanja visokih zvaničnika u vršenju javne funkcije Privatni interes- podrazumeva, privatni ili lični imovinski ili neimovinski interes visokih zvaničnika koji može da utuče na njegovu volju u odlučivanju tokom vršenja javne funkcije. 1.3.Sukob interesa- podrazumeva sukob javnog i privatnog interesa visokog zvaničnika u smislu člana 6. ovog zakona. 1.4.Lice u srodstvu sa zvaničnikom- je suprug, ili lice koje suživa, rođaci u pravoj liniji krvi bez ograničenja, rođaci u unakrsnoj liniji četvrtog stepena, usvojilac, usvojenik, u srodstvu, ili vanbračnom srodstvu do drugog stepena.

4 të krushqisë deri ne shkallen e dyte. 1.5.Person i besueshëm është personi që ka ose ka pasur mardhenje pasurore ose biznesi me zyrtarin e lartë, apo raporte tjera që do të vente në dyshim vendimmarrjen e paneshme të zyrtarit publik. 1.6.Zotërimi aktiv i aksioneve ose pjesëve në kapital- është ushtrimi i plotë i të gjitha të drejtave që burojnë nga pronësia mbi aksionet ose pjesët në kapital 1.7. Zotërimi pasiv i aksioneve ose i pjesëve në kapital- është gjendja në të cilën pronari ruan të drejtën e përfitimit të fryteve të pronësisë, por nuk mund të ushtroj vet asnjë veprim tjetër mbi këtë pronë. Të gjitha veprimet tjera si administrimi, zotërim, kryhen nga personi i besuar nga pronari Konflikti rast për rast i interesave private të zyrtarit Është gjendja me konflikt interesi që shfaqet rast për rast dhe lidhet me një vendimmarrje të veçantë. persons in affinity up to the second grade Trusted person - means a person who has or used to have property or business relations with the senior official or any other relation that will bring in question impartial decision making of the public official Active ownership of shares or parts of capital - means full exercise of all rights deriving from the ownership of shares or of the parts of capital Passive ownership of shares or of parts of capital - is a situation when owner maintains the right to benefit civil fruits of the ownership but shall not exercise any other action over this property. All other actions such as administration, possession, and so on are to be carried out by a person trusted to the owner Case by Case official s conflict of private interest is a situation with a conflict of interest that is related to a particular decision making showing up case by case Poverljivo lice- je lice koji ima ili je imao imovinske ili bizniske odnose sa visokim zvaničnikom, ili druge odnose koji bi stavili u sumnju nepristrasno odlučivanje javnog zvaničnika Aktivna obaveza deonica ili delova kapitala je potpuno vršenje svih prava koja izviru iz imovine nad deonicama ili delova kapitala Pasivna obaveza deonica ili delova u kapitalu - je stanje u kojoj vlasnik čuva pravo dobiti plodova imovine, ali ne može da vrši sam nikakvo drugo postupanje nad ovom imovinom. Sva druga delovanja kao što su upravljanje, obaveznost, se vrše, od poverljivog lica od vlasnika Sukob od slučaja do slučaja privatnih privatnih interesa zvaničnika je stanje sa sukobom interesa koji se pojavljuje od slučaja do slučaja i povezuje se sa jednim posebnim odlučivanjem.

5 1.9. Agjencion Nënkupton Agjencionin Kundwr Korrupcionit. Neni 4 Zyrtar i lartë publik 1. Zyrtar i lartë në kuptim të këtij Ligji, janë këta ushtrues të funksionit publik: 1.1. Presidentin e Republikës së Kosovës, anëtarët e kabinetit të Presidentit, Sekretarin si dhe Drejtorët e Departamenteve në Zyrën e Presidentit të Republikës së Kosovës Deputetët e Kuvendit, si dhe të gjithë personat e zgjedhur apo te emëruar nga Kuvendi apo kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës. 1.3.Kryeministri, Zëvendës Kryeministrat, Ministrat, Zëvendës Ministrat, Këshilltarët politik Shefat e kabineteve si dhe të gjithë te emëruarit nga ta. 1.4.Sekretarët e Përgjithshëm të Ministrive; dhe ai Zyrës së Kryeministrit; Kryeshefat e Agjencive të themeluara me ligj apo me ndonjë akt tjetër Agency - Anti Corruption Agency. Article 4 Senior Public Official 1. Senior official according to the present law, are exercisers of the following public functions: 1.1. President of the Republic of Kosova, members of Presidential Cabinet, Secretary as well as Directors of the Departments within the Office of the President of the Republic of Kosova Members of Parliament as well as all persons selected or appointed by the Assembly or by the Chairperson of the Assembly of the Republic of Kosova. 1.3.Prime Minister, Deputy Prime Minister, Ministers, Deputy Ministers, Political Advisors and Heads of Cabinets as well as all persons nominated by them. 1.4.Permanent Secretaries of the Ministries as well as of the Prime Minister s Office, Managers of Agencies, which are established by law or any other act, Agenciju - Agenciju protiv korupcije. Član 4 Visoki javni zvaničnik 1. Visoki zvanični u smislu ovog Zakona, su ovi vršioci javne funkcije: 1.1. Pretsednika Republike Kosova, članovi Kabineta Pretsednika, Sekretar kao i direktori departmenata u Uredu Pretsednika Republie Kosova Poslancici Skupštine, kao i sva imenovana lica od Skuštine ili Pretsednika Skupštine Republike Kosova. 1.3.Premijer, zamenici Premijera, ministri, zamenici ministara, politički savetnici, šefovi kabineta kao i svi imenovani od njih. 1.4.Stalni sekretari ministarstava; i Ureda Premijera; načelnici agencija osnovanih zakonom ili nekim drugim aktom.

6 1.5.Drejtori, Zëvendës Drejtori dhe Drejtorët Regjional të Administratës Tatimore të Kosovës; Drejtori i përgjithshëm si dhe Drejtorët e Departamenteve të Doganës. 1.6.Auditorët në Zyrën e Auditorit Gjeneral dhe të gjithë auditorët e brendshëm te institucioneve 1.7. Kryetari dhe anëtaret e Komisionit Qendror Zgjedhor Anëtarët e Bordeve të Ndërmarrjeve Publike, anëtarët e Bordeve të Rregullatorëve, të Komisioneve apo Agjencive tjera të themeluara me ligj apo me ndonjë akt tjetër Anëtarët e Bordit, Drejtori dhe Zëvendësdrejtori i Bankës Qendrore Kryetarët dhe Zëvendës Kryetarët e Komunave, Kryesuesit, Zëvendës Kryesuesit, Këshilltarët e Asambleve Komunale si dhe të gjithë Drejtorët e Drejtorive Komunale Anëtarët e Këshillit Gjyqësor, anëtarët e Këshillit Prokurorial, Drejtori 1.5. Director, Deputy Director as well as Regional Directors of Kosovo Tax Administration, General Director and Directors of Customs Departments Auditors of General Auditing Office as well as all internal institutional auditors President and Members of central Election Commission. 1.8.Board Members of Public Enterprises, members of Regulatory Boards as well as of Commissions or other Agencies established by Law or any other act Members of the Board, Director and Deputy Director of Central Banking Authority Municipal Mayors and Deputy Mayors, Presidents, Deputy Presidents and Advisers of Municipal Assemblies as well as all Directors of Municipal Directorates Members of Judicial Council and of Prosecutorial Council, Director of Direktor, zamenik direktora i regionalni direktori Poreske administracije Kosova; Opšti direktor kao i direktori departamenata Carine. 1.6.Auditori u Uredu Generalnog auditora i svi unutrašnji auditori institucija. 1.7.Pretsednik i članovi Centrlne izborne komisije Članovi odbora javnih preduzeća, članovi odbora regulatora, komisija ili drugih agencija osnovanih zakonom ili nekim drugim aktom Članovi odbora, Direktor i zamenik direktora i zamenik Direktora Centralne banke Pretsednici i zamenici Pretsednika opština, presedavajući, zamenici presedavajućeg, odbornici opštinskih asambleja kao i svi direktori opštinskih direkcija Članovi Sudskog saveta, članovi Tužilačkog saveta, Direktor

7 i Sekretariatit të Këshillit Gjyqësor, Drejtori i Sekretariatit të Këshillit Prokurorial, Auditori Gjyqësor, Prokurori Disiplinor Gjyqtarët dhe Prokurorët, Gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese dhe Sekretari i Gjykatës Kushtetuese Drejtorët e të gjitha Departamenteve, Udhëheqësit e Financave dhe Prokurimit publik në të gjitha institucionet publike Ambasadorët, Konsujt, Zëvendës Konsujt, Sekretarët e Ambasadave apo Konsullatave te Republikës se Kosovës Rektoret dhe Prorektorët e Universiteteteve Publike, Dekanët dhe Prodekanët, si dhe Sekretaret e Universiteteteve Publike dhe Njësive Akademike Drejtori i Përgjithshëm, Zëvendës Drejtoret dhe Drejtoret rajonal të Policisë së Kosovës, Kryeshefi i Inspektoratit Policor të Kosovës Komandanti, Zëvendës Komandanti i Forcës së Sigurisë se Kosovës. Judicial Council Secretariat,Director of Prosecutorial Concil Secretariat, Judicial Auditor, Disciplinary Prosecutor Judges and Prosecutors, Judges of Constitutional Court and Secretary of the Constitutional Court Directors of all departments, Heads of Public Finances and Procurement throughout all public institutions Ambassadors, Consuls, Deputy Consuls, Secretaries of Embassies or Consulates of the Republic of Kosovo Rector, Vice-Rectors of Public University, Deans and Vice-Deans as well as Secretaries of Public University and of Academic Units General Director, Deputy Directors and Regional Directors of Kosovo Police, Chief Inspector of Kosovo Police Inspectorate Commander, Deputy Commander of Kosovo Security Force. 6 Sekretarijata Sudskog saveta, Direktor Sekretarijata Javne nabavke, Sudski auditor, Diciplinski tužilac Sudije i tužioci, sudije Ustavnog suda i Sekretar Ustavnog suda Direktori svih departmenata, rukovodioci finansija i javne nabavke u svim javnim institucijama Ambasadori, konzuli, zamenici konzula, sekretari ambasada ili konzulata Republike Kosova Rektori i prorektori javnih univerziteta, dekani i prodekani, kao i sekretari javnih univerziteta i akademskih jedinica Generalni direktor, zamenici direktora i regionalni direktor Policije Kosova, Načelnik inspektorata Policije Kosova Komandant, zamenik Komandanta Sigurnosne snage Kosova.

8 1.18. Drejtori, Zëvendës Drejtori si dhe Inspektori i Përgjithshëm i Agjencisë Kosovare të Inteligjencës Avokati i Popullit dhe Zëvendësit e tij Kryeinspektorët dhe inspektoret e nivelit qendror dhe lokal. 2. Të gjithë ushtruesit e funksioneve publike të emëruar nga Presidenti i Republikës së Kosovës, Kryeministri si dhe Ministrat, e që nuk përmendën shprehimisht me këtë Ligj Neni 5 Fushëveprimi i ligjit Dispozitat e këtij ligji përcaktojnë rregulla të detyrueshme për zyrtaret e lartë publik qe gjate ushtrimit te funksionit te parandalojnë konfliktin e interesit të tyre në mes të interesave publike dhe private, si dhe përcakton kufizimet bazë për zyrtaret e lartë publik për ushtrimin e funksionit publik dhe funksioneve tjera që nuk janë të natyrës publike Director, Deputy Director as well as General Inspector of Kosovo Intelligence Agency Ombudsperson as well as his/her Deputies Chief Inspectors and inspectors of central and local institutions. 2. All other exercisers of public functions appointed by President, Prime Minister and Ministers of the Republic of Kosova that have not been expressly mentioned in the present Law. Article 5 Scope of Law Provisions of this Law define mandatory rules that are to be implemented by senior public officials in discharge of public functions, in order to prevent the conflict between public and private interest and defines sufficient restrictions for senior public official exercising public functions and other functions that are not of public nature Direktor, zamenik direktora kao i Opšti inspektor Kosovske agencije intelegencije Ombudstman i njegovi zamenici Glavni tužioci i inspektori centralnog i lokalnog nivoa. 2. Svi vršioci javnih funkcija imenovanih od Predsednika Republike Kosova, Premijera kao i ministara, a koji se ne spominju decidivno u ovom Zakonu. Član 5 Delokrug zakona Odredbe ovog zakona utvrđuju obavezna pravila za visoke javne zvaničnike koji u toku obavljanja funkcije suzbijaju sukob njihovih interesaisa između javnih i privatnih interesa, kao i utvrđuje ograničujuće osnove za visoke javne zvaničnike za vršenej javne funkcije i drugih funkcija koje nisu javne prirode. 7

9 Neni 6 Konflikti i interesit Konflikti i interesit është gjendja e mospajtimit ndërmjet detyrës publike dhe interesave private të zyrtarit të lartë, kur ai ka interesa private të drejtpërdrejta ose të tërthorta, personale ose pasurore, te cilat ndikojnë, mund te ndikojnë ose duket sikur ndikojnë në ligjshmërinë, transparencën, objektivitetin dhe paanësinë e tij gjatë ushtrimit të funksionit publik. Neni 7 Parimet e veprimit dhe mos veprimit të zyrtarit 1. Zyrtari i lartë gjatë ushtrimit të funksionit publik duhet të veproj në mbrojtje të interesit publik dhe nuk ka të drejt që interesin e tij privat ta vërë para interesit publik, për mbrojtjen e të cilit është zgjedhur apo emëruar. 2. Zyrtari i lartë ushtron funksionin e tij në pajtim me ligjin dhe kodin e mirësjelljes. 3. Zyrtari i lartë duhet ta kryej punën e tij me ndershmëri, ndërgjegje, paanshmëri, të ruajë autoritetin e zyrtarit të lartë dhe Article 6 Conflict of interest The conflict of interest is a situation of incompatibility between official duty and private interest of a senior official, when he/she has direct or indirect private personal or property interests that may influence or seems to influence his/her legitimacy, transparency, objectivity and impartiality during the discharge of public functions. Article 7 Principles of senior official s actions and inactions 1. During the discharge of public functions, a senior official shall protect the public interest and has no right to put his/her private interest above public interest since he/she has been selected or appointed to protect it. 2. A senior official shall exercise his/her functions in compliance with Law and with the Code of Conduct. 3. A senior official shall perform his function with honesty, consciousness and impartiality, shall maintain senior 8 Član 6 Sukob interesa Sukob interesa je stanje neslaganja između javne i dužnosti i privatne interesa visokog zvaničnika, kada on ima neposredne ili unakrsno privatne interese, lične ili imovinske, koje utiču, mogu da utiču ili izgleda kao da utiču na zakonitost, transparentnost, njegovu objektivnost i nepristrasnost tokom vršenja javne funkcije. Član 7 Načela delovanja ili ne delovanja zvaničnika 1. Visoki zvaničnik tokom vršenja javne funkcije treba da postupa u odbrani javnog interesa i nema pravo da njegov privastni interes da stavlja ispred javnog interesa., za zaštitu kojeg je izabran ili imenovan. 2. Visoki zvaničnik vrši svoju funkciju saglasno sa zakonom i kodeksom dobrog ponašanja. 3. Visoki zvaničnik da vrši svoju dužnost časno, savesno, nepristrasno, da sačuva autoritet visokog zvaničnika i institucije i

10 institucionit dhe me punën e tij të rrisë besimin e qytetarëve në institucione. 4. Zyrtari i lartë përgjigjet personalisht për veprimet e tij gjatë ushtrimit të funksionit në të cilin është emëruar apo zgjedhur nga institucioni apo qytetarët. 5. Zyrtari i lartë nuk ka të drejt të shfrytëzojë funksionin publik për përfitim të kundërligjshëm për vete apo për të tjerët. 6. Zyrtari i lartë gjatë ushtrimit të funksionit publik nuk ka të drejt të krijojë marrëdhënie varësie nga persona tjerë që do të mund të ndikonin në paanshmërinë dhe shprehjen e vullnetit të lirë në vendimmarrje. 7. Zyrtari i lartë për punën që kryen në ushtrimin e funksionit nuk ka të drejt të pranojë apo kërkojë shpërblim tjetër përveç kompensimit qe i lejohet ne baze te dispozitave ligjore ne fuqi. 8. Zyrtari i lartë nuk duhet të lejoj që interesat e tij private të bien në konflikt me funksionin e tij. Ai duhet të shmang konfliktin e interesit pavarësisht nëse ai official s and institutional authority and through his/her work shall increase public trust to the institutions. 4. A senior official shall be held responsible for his/her actions during the discharge of functions entrusted to him/her by an institution or by citizens. 5. Senior official has no right to use public functions for illegal benefits for himself / herself or for the others. 6. During the discharge of public functions senior official has no right to establish dependency relations with other persons that may have an impact on the impartiality and on the expression of his/her free volition in decision making. 7. Apart from the reimbursement permitted on the bases of applicable legal provisions, senior official has no right to accept or solicit any other reward for tasks performed during the discharge of public functions. 8. A senior official shall not allow his/her interest fall into a conflict with his/her functions. He/she should avoid the conflict of interest regardless if the 9 da njegovim radom povećava poverenje građana u institucije. 4. Visoki zvaničnik lično odgovara za njegove postupke tokom vršenja funkcije na koju je imenovan ili izabran od institucije ili građana. 5. Visoki zvaničnik nema pravo da korsiti javnu funkciju za protivzakonitu dobit za sebe ili za druge. 6. Visoki zvaničnik tokom vršenja javne funkcije nema pravo da stvara odnose zavisnosti od drugih lica koji bi mogli da utiču na nepristrasnost i izražavanju slobodne volje na odlučivanje. 7. Visoki zvaničnik za posao koji obavlja u vršenju funkcije nema pravo da prima ili da traži drugu nagradu osim naknade koja mu se dozvoljava na osnovu zakonskih odredaba na snagu. 8. Visoki zvaničnik ne treba da se dozvoli da njegovi priivatni interesi dolaze u sukob sa njegovom funkcijom. On treba da izbegava sukobu interesa nezavisno

11 është real, apo i mundshëm. 9. Zyrtari i lartë gjatë ushtrimit të funksionit të tij duhet të veprojë me transparencë duke respektuar të drejtën e organeve përfaqësuese dhe të drejtën e qytetarëve që të informohen për veprimet e zyrtarit si personalitet publik. Neni 8 Detyrimi i zyrtarit të lartë për parandalimin e konfliktit të interesit 1 Zyrtari i lartë ka për detyrë të parandalojë dhe të zgjidhë vetë brenda afatit ligjor, dhe në mënyrën më efektive të mundshme, çdo situatë të konfliktit të tij të interesit. 2 Në rast se zyrtari i lartë është në dyshime për ekzistencën apo jo të një konflikti interesi të lidhur me të, ai duhet të këshillohet sa më parë me udhëheqësin e drejtpërdrejtë apo organin udhëheqës. 3 Çdo udhëheqës dhe institucion udhëheqës duhet të marrë të gjitha masat e nevojshme për të parandaluar dhe zgjidhur rastet e konfliktit të interesit. 4. Me rastin e marrjes se vendimeve qe kane te bëjnë me përbërjen e komisioneve conflict is factual or potential. 9. During the discharge of public functions a senior official should act with transparency and should respect representing bodies rights as well as citizens rights to be informed about his/her performance as a public person. Article 8 Official s obligation to prevent the conflict of interest 1. Senior official is obliged to personally prevent and solve within legal terms and in a most possible effective way any situation of his/her conflict of interest. 2. In cases when a senior official has doubts about the existence of a conflict of interest related to his/her function, he/she should consult as soon as possible with his/her immediate manager or with his/her managing body. 3. Each manager and managing institution should take the necessary measures to prevent and solve conflict of interest cases. 4. In cases of decisions pertaining to the composition of commissions for tendering 10 ukoliko on je realan, ili moguć. 9. Visoki zvaničnik tokom vršenja njegove funkcije treba da postupa transparentno poštujući prava predstavničkih organa i prava građana da se informišu za postupanja zvaničnika kao javne ličnosti. Član 8 Obaveza visokog zvaničnika za suzbijanje sukoba interesa 1 Visoki zvaničnik ima za obavezu da suzbije i sam reši u okviru zakonskog roka, i na efektivan mogući način, svaku sistuaciju njegovog sukoba interesa. 2 Ukoliko visoki zvančnik je u sumnju za postojanje ili ne jednog sukoba interesa u vezi sa njime, on što pre treba da se savetuje sa neposrednim rukovodiocem ili rukovodećim organom. 3 Svaki rukovodilac i rukovodeća institucija treba da preduzme sve potrebne mere da suzbije i reši slučajeve sukoba interesa. 4. Prilikom donošenja odluka koje se odnose na sastav komisija za tenderske

12 për proceset tenderuese, drejtuesi i institucionit ose i autorizuari i tij duhet ta njoftoj Agjencinë me shkrim, për anëtaret e atij komisioni, dhe agjencia ka te drejtë te marre pjesë ne cilësin e vëzhguesit ne punën e atij komisioni. 5 Në rast se udhëheqësi apo institucioni udhëheqës nuk është i bindur për ekzistimin e konfliktit të interesit apo dyshon se edhe ai ka ose mund të ketë konflikt të interesit atëherë i drejtohet Agjencisë, për marrje të vendimit për rastin. 6 Zyrtarët udhëheqës të institucioneve, që nuk kanë udhëheqës të drejtpërdrejt për situatën e përshkruar në paragrafin 2 të këtij neni i drejtohen Agjencisë. Neni 9 Veprimet e ndaluara për zyrtarin e lartë 1. Gjatë ushtrimit të funksionit publik zyrtarit të lartë i ndalohen këto veprime: 1.1. të kërkojë apo pranoj shpërblim, premtim shpërblimi lidhur me veprimin e ndërmarr apo mosveprimin që është i procedures, manager of the institution or his/her designated person shall notify Agency in written form about members of the commission in question. Agency is entitled to participate and monitor commission s works. 5. In cases when manager or managing body is not convinced about the existence of the conflict of interest or if they consider that they have or may have a conflict of interest as well, they will address this to the agency, which shall make a decision upon the case. 6. When facing situations provided for under paragraph 2of this Article, institutional managing officials who do not have direct line managers, shall address them to the agency. Article 9 Senior official s forbidden actions 1. During the discharge of their functions, senior officials are forbidden to take the following actions: 1.1. to solicit or receive rewards or promises for rewards pertaining to the discharge of their functions; 11 procese, rukovodilac institucije ili njen ovlašćeni treba da pismeno upoznaju Agenciju, za članove te komisije, i Agencija ima pravo da učestvuje u svojstvu posmatrača u radu te komisije. 5. Ukoliko rukovodilac ili rukovodeća institucija nije ubeđen za postojanje sukoba interesa ili sumnja da i on ima ili može da ima sukob interesa, onda se obraća Agenciji, za donošenje odluke za slučaj. 6. Rukovodeći zvaničnici institucija, koji nemaju neposrednog rukovodioca za opisanu situaciju u stavu 2 ovog člana obraća se Agenciji. Član 9 Zabrenjena postupanja za visokog zvaničnika 1. Tokom vršenja javne funkcije visokom zvaničniku se zabranjuju sva postupanja: 1.1. da traži ili prima nagradu, obećanje nagrade u vezi sa preduzetim ili nepreduzetim postupanjem koji je

13 obliguar ta ndërmerr në kuadër të ushtrimit të funksionit publik; 1.2. të fitojë ndonjë të drejt, apo të pranoj premtim për fitimin e saj, në rastet kur shkelet parimi i barabarësisë para ligjit; 1.3. të kërkojë, përvetësojë, pranojë, shpërblime apo shërbime për vete ose për tjetrin si kompensim të votës së tij në vendimmarrje; 1.4. të ndikojë në vendimin e ndonjë zyrtari apo organi për arsye të përfitimit material personal apo personit në lidhje me të; 1.5 të premtojë punësim apo ndonjë të drejt tjetër në ndërrim për dhuratë apo dhuratë të premtuar; 1.6. të ndikojë në marrje - dhënie të punëve apo furnizimeve publike për përfitime personale; 1.7. të shfrytëzojë informatat e besueshme që i ka në dispozicion apo të marra në mirëbesim në ushtrimin e funksionit për përfitime personale apo për përfitime të personave të afërt apo te besueshëm; 1.8 të ndikojë në vendimmarrje të 1.2. to gain any right or accept promises to gain any right in cases when legal principal of equality is violated; 1.3. to solicit, appropriate, accept valuables or rewards for himself or other persons as a compensation for his/her vote during decision making process; 1.4. to influence the decision of any official or any public entity for personal gains or for the benefit of a person related to him/her; 1.5. to promise employment or any other right in exchange of a gift or of a promised gift; 1.6. to influence on contracting awarding public works or public supplies for personal gains; 1.7. to use confidential information on his/her possession or information obtained in good faith during the discharge of public functions for personal gains or for the gains or his/her close or trusted persons; 1.8. to influence the decision making of 12 obavezan da preduzme u okviru vršenja javne funkcijek; 1.2. da stiče neko pravo, ili da prima obećanje za njegovu dobit, u slučajevima kada se krši načelo jednakosti pred zakonom; 1.3. da traži, prisvoji, prima, nagrade ili usluge za sebe ili za drugog kao naknadu njegovog glasa na odlučivanje; 1.4. da utiče na odluku nekog zvaničnika ili organa zbog razloga lične materijalne dobiti ili lica vezao sa njim; 1.5 da obećava zapošljavanje ili neko drugo pravo u zamenu za poklon ili obećani poklon; 1.6. da utiče na davanje primanje poslova ili javnih snabdevanja za lične dobiti; 1.7. da koristi poverljive informacije koje ima na raspolaganje ili uzetih na poverenje u vršenju funkcije za lične dobiti ili za dobiti bližnjih ili poverljivih lica; 1.8 da utiče na odlučivanje

14 organeve legjislative, gjyqësore apo ekzekutive duke shfrytëzuar pozitën e zyrtarit me qëllim të përfitimit personal apo të personave të afërt apo te besueshëm; 1.9. të ndërmarr veprime të cilat në ndonjë mënyrë do t i përshtaten interesit personal të tij apo interesit të personave të afërt apo te besueshëm; të ndërmarr veprime të cilat në ndonjë mënyrë do t i përshtaten apo do të favorizonin interesin privat të ndonjë personi tjetër në dëm të interesit publik. Neni 10 Ushtrimi i veprimtarive tjera nga zyrtari i lartë 1. Zyrtari i lartë i zgjedhur si përfaqësues i partisë politike ruan të drejtën e ushtrimit të funksionit në parti politike nëse me ligj të veçantë nuk është paraparë ndryshe. 2. Gjatë kohës së ushtrimit të funksionit publik, zyrtari i lartë mund të ushtrojë punë nga lëmi i shkencës, sportit, arsimit, kulturës dhe veprimtarisë humanitare, nëse nuk parashihet ndryshe me ligje tjera. legislative, judicial or executive entities, while using public function, with the intention to gain a personal profit or a profit for his/her close or trusted persons; 1.9. to take actions which in a way shall suit to his personal interest or to the interest of close or trusted persons; to take actions which in a way shall suit or shall be in favour of private interest of another person but are damaging to the public interest. Article 10 Exercise of other activities by Senior Officials 1. A senior official selected as a representative of a political party preserves the right to exercise his/her functions within the political party unless otherwise provided by a special law. 2. During the discharge of public functions, a senior official may exercise his/her activities in the area of science, sport, education, culture and humanitarian activities, unless otherwise provided for by other laws. 13 zakonodavnih, sudskih ili izvršnih organa koristeći položaj zvaničnika sa ciljem lične dobiti ili njegovih bližnjih ili poverljivih lica; 1.9. da preduzme postupke koji na neki način bi prilagodili ličnom njegovom interesu ili interesu bližnjih ili poverljivih lica; da preduzme postupanja koja na neki način bi se prilagodile ili bi favoriziovale privtni interes nekog drugog lica na štetu javnog interesa. Član 10 Vršenje drugih delatnosti od visokog zvaničnika 1. Visoki zvaničnik izabran kao predstavnik političke partije čuva pravo vršenja funkcije u političkoj partiji ukoliko posebnim zakonom nije predviđeno drugačije. 2. Tokom vremena vršenja njegove javne funkcije, visoki zvaničnik može da obavlja poslove iz oblasti nauke, sporta, obrazovanja, kulture i istraživačke delatnosti, ukoliko se ne predvidi drugačije sa drugim zakonima.

15 3. Gjatë kohës së ushtrimit të funksionit publik, zyrtari i lartë mund të realizojë fitime në bazë të drejtave të autorit, patentat dhe të drejtave të ngjashme. Neni 11 Anëtarësia e zyrtarit të lartë në organizata joqeveritare 1. Zyrtari i lartë mund të jetë anëtar i organit drejtues të organizatës joqeveritare nga lëmi i veprimtarisë humanitare, të kulturës, sportit dhe të ngjashme pa të drejtë pagese, përjashtimisht kompensimit për shpenzime të udhëtimit, dhe të ngjashme. 2. Organizata joqeveritare me anëtar të organit drejtues nga paragrafi 1 i këtij neni nuk mund të përfitoj mjete nga buxheti i Kosovës nëse anëtari i organit drejtues të organizatës joqeveritare, në cilësinë e zyrtarit, ka ndikim të drejtpërdrejtë apo të tërthortë në vendimmarrje, me rastin e vendosjes për Organizatat Joqeveritare përfituese nga mjetet e buxhetit të Kosovës. 3. During the discharge of public functions, a senior official may gain profit on bases of copyright, patent and other similar rights. Article 11 Senior official s membership into nongovernmental organizations 1. A senior official may be a member of the steering body of a non-governmental organization dealing with humanitarian, cultural, sport and similar activities, without having right for remuneration, except for compensations for travel and similar expenditures. 2. Non-governmental organization, with members of steering body provided for under paragraph 1 of this Article, shall not obtain funds from Kosovo budget if a member of steering body of the nongovernmental organization, as a public official, has a direct or indirect influence in decision making process in cases when there are selected non-governmental organizations which will profit from the funds of Kosovo budget. 3. Tokom vremena vršenja javne funkcije, visoki zvničnik može da ostvari dobiti na osnovu autoriskih prava, patenata i sličnih prava. Član 11 Članstvo visokog zvaničnika u nevladinim organizacijama 1. Visoki zvaničnik može da bude član upravnog organa nevladine organizacije iz oblasti humanitarne delatnosti, kulture, sporta i slično bez pravo na plaćanje, izuzetno naknade za putne troškove, i slično. 2. Nevladina organizacija sa članovima upravnog organa iz stava 1 ovog člana ne može dobiti sredstva iz Kosovskog budžeta ukoliko član organa upravljanja nevladine organizacije, u svojstvu zvaničnika, ima neposrednog ili unakrsnog uticaja na odlučivanje, prilikom odlučivanja za dobitnike nevladine orgnizacije koje su dobitnici sredstava iz Kosovskog budžeta. 14

16 Neni 12 Tentimi dhe Ndikimi në vullnetin e zyrtarit të lartë 1. Nëse ekziston tentimi i ndikimit në vullnetin e ti, zyrtari i lartë publik duhet ta lajmëroj me shkrim udhëheqësin apo institucionin udhëheqës të organit që e ka zgjedhur apo emëruar në mënyrë që të mënjanohet çdo ndikim në vullnetin e ti. 2. Nëse ndaj zyrtarit të lartë gjatë dhe lidhur me ushtrimin e funksionit publik ushtrohet ndikim i drejtpërdrejt apo i tërthortë, haptazi apo në mënyrë anonime për të votuar apo për të marr vendim konkret, tëri e njofton me shkrim institucionin që e ka zgjedhur apo emëruar si dhe Agjencinë e cila pas shqyrtimit do të vendos nëse ka nevojë të lajmërohen organet e ndjekjes. 3. Në rast tentimi apo ushtrimit të ndikimit për ta ndryshuar vullnetin e zyrtarit të lartë, zyrtari i lartë duhet : 3.1. Të refuzojë ofertën; 3.2. Të provojë identifikimin e ofertuesit nëse oferta është anonime; Article 12 Attempts and influence on senior official s volition 1. In the event of attempts to influence senior official s volition, senior officials must submit a written notification to his/her manager or to the managing body, which has selected or appointed him/her, in order to avoid any influence on his/her volition. 2. If a senior official during the discharge of his/her public functions becomes openly or anonymously subject of a direct or indirect influence to vote or take a particular decision, he/she shall submit a written notification to his/her manager or managing body, which has selected or appointed him/her in order to evade influence on his/her volition. 3. In cases of attempts or in case of exercise of influence over senior official s volition, senior official must: 3.1. Refuse such an offer; 3.2. Try to identify the person who made such an offer in cases when offer is 15 Član 12 Pokušaj i uticaj na volju visokog zvaničnika 1. Ukoliko postoji pokukšaj uticaja njegove volje, visoki javni zvančnik pismeno treba da obavesti rukovodioca ili rukovodeći instituciju koja ga je izabrala ili imenovala kako bi se otklonio svaki uticaj njegove volje. 2. Ukoliko prema visokom zvaničniku tokom i u vezi sa vršenje javne funkcije vrši se neposdredni ili unakrsni položaj, otvoreno ili anonimno da glasa ili da donosi konkretnu odluku, isti pismeno obaveštava instituiju koja ga je izabrala ili imenovala kao i Agenciju koja posle razmatranja odlučiti ukoliko je potrebno da se obaveštavaju organi gonjenja. 3. U slučaju pokušaja ili vršenja uticaja za promenu volje visokog zvaničnika, visoki zvaničnik treba: 3.1. da odbije ponudu; 3.2. da promoviše identifikovanje e ponudžača ukoliko ponuda je anonimna;

17 3.3. Nëse është fjala për dhuratë e cila për shkak të rrethanave nuk mund të kthehet, zyrtari i lartë duhet menjëherë ta njoftojë me shkrim dhe ta dorëzojë dhuratën të udhëheqësi mundësisht sa më shpejt, maksimalisht deri në 5 (pesë) ditë; 3.4. Të tregojë dëshmitarët e ndodhisë nëse kjo është e mundur. 4. Nëse konstatohet se votimi dhe vendimi është në kundërshtim me vullnetin e zyrtarit të lartë, duhet të shpallet i pavlefshëm nga institucioni ku është nxjerr. Neni 13 Deklarimi rast per rast i interesave private te zyrtarit të lartë 1. Çdo zyrtar i lartë gjatë ushtrimit të funksionit të tij publike, në bazë të njohurive të tij dhe në mirëbesim, detyrohet që të bëjë vet deklarimin paraprak, rast për rast, të ekzistencës së interesit të tij private lidhur me vendimmarrjen në një çështje të caktuar, që mund të bëhen shkak për lindjen e një konflikti të interesit. anonymous; 3.3. If in question is a gift, which as a result of circumstances, cannot be returned, senior official must immediately make a report in written form and hand the gift over to his/her manager as soon as practicable, at last within five (5) days; and 3.4. If possible eye witnesses of the case should be indicated. 4. If it is concluded that the voting and decision making process is in contradiction with senior official s volition, decision should be considered annulled by institution which has rendered it. Article 13 Case by case declaration of official s private interests 1. Each senior official during the discharge of his/her public functions is obliged to make a preliminary case by case self-declaration, on basis of his/her knowledge and in good faith, of the existence of his private interests that might be a cause for a conflict of interest ukoliko je reč za poklon koji zbog okolnosti ne može da se vrati, visoki zvaničnik odmah treba pismeno da upozna i preda poklon kod rukovodioca po mogućnosti što pre, maksimalno do 5 (pet) dana; 3.4. da pokaže svedoke događaja ukoli je to moguće. 4. Ukoliko se konstatuje da glasanje i odluka je u suprotnosti sa voljom visokog zvaničnika, treba da se objavljuje kao nevažeća od institucije gde je donošena. Član 13 Prijavljivanje od slučaja do slučaja privatnog interesa visokog zvaničnika 1. Svaki visoki zvaničnik tokom vršenja njegove javne funkcije, na osnovu njegovih saznanja i u poverenju,se obavezuje da sam izvrši prethodno prijavljivanje, od slučaja do slučaja postojanja njegove privtne ekzistencije u vezi sa odlučivanjem u nekoj određenoj stvari, koje može da bude razlog za pojavljivanja nekog sukoba interesa.

18 2. Deklarimi rast për rast i interesave private bëhet çdo herë nga zyrtari i lartë, kur kjo kërkohet nga eprori ose nga institucioni mbikëqyrës. Deklarimi si rregull duhet kërkuar dhe bërë paraprakisht. Kur kjo nuk është e mundur ose kur nuk ka ndodhur, deklarimi duhet të kërkohet të bëhet sa me shpejt që të jetë e mundur. 3. Vetdeklarimi si rregull bëhet me shkrim, kur zyrtari i lartë përfshihet në një vendimmarrje për ndonjë çështje të caktuar. Neni 14 Transferimi i të drejtave në drejtimin e ndërmarrjes 1. Personi, Zyrtar i lartë, pronar i aksioneve gjegjësisht pjesës se kapitalit ne vlere mbi 5% te kapitalit te ndërmarrjes, gjate ushtrimit te funksionit publik duhet t i transferoj te drejtat e administrimit ose menaxhimit ne drejtimin e ndërmarrjes ne ndonjë person te besuar. 2. Personi Zyrtar i lartë, është i obliguar qe 30 dite nga zgjedhja, vendosja ose emërimi ne detyre me post zyrtar, te bëjë transferimin e të drejtave në udhëheqjen e 2. Case by case declaration of private interests is to be done by senior officials whenever this is required by the manager or by managing body. As a rule, declaration should be requested and made in advance. When this is not possible or when it has not happened, the declaration may be requested and made as quickly as possible. 3. Self-declaration, as a rule, is to be done in written form when an official is included in a decision-making process for particular issues. Article 14 Transfer of enterprise managing rights 1. During the discharge of public functions, a senior official, who owns shares or parts of a capital in value of over 5 % of the total capital of an enterprise, should transfer his/her enterprise running or managing rights to another trusted person days after his/her selection, appointment or engagement to a public function, senior official is obliged to transfer enterprise managing rights to a Prijaljivanje od slučaj do slučaja privtnih interesa se vrši se uvek od visokog zvaničnika, kada se to traži od pretpostavljenog ili nadzorne institucije. Prijavljivanje kao pravilo treba da se traži i učini prethodno. Kada to nije moguće ili kada nije se dogodilo, prijavljivanje treba da se traži da se učini što moguće brže. 3. Samo prijavljivanje kao pravilo se vrši pismeno, kada visoki zvaničnik se obuhvata na neko odlučivanje za neko određeno pitanje. Član 14 Prenošenje prava u pravcu preduzeća 1. Visoki javni zvaničnik, vlasnik deonica, odnosno dela kapitala u vrednosti iznad 5% kapitala preduzeća., tokom vršenja javne funkcije treba da prenosi prava upavljanja ili menađiranja u upravljanju preduzeća na neko drugo poverljivo lice. 2. Visoki javni zvaničnik, je obavezan da 30 dana od dana izbora, postavljenje ili imenovanje na službenom položaju, da izvrši prenošenje prava na rukovođenju

19 ndërmarrjes në personin e besuar kurse brenda afatit prej 5 ditëve nga data e transferimit se këtyre te drejtave ta njoftoj me shkrim Agjencinë. 3. Personi i besuar nga paragrafi 1 i këtij neni do të veprojë në drejtim të realizimit të drejtave të zyrtarit të lartë dhe të drejtave nga kapitali në emër të tij por për llogari të zyrtarit. 4. Nëse personi i besuar krijon marrëdhënie afariste me institucionet e qeverisjes qendrore, ndërmarrjet publike apo me ndërmarrjet private ku kapitali i pronës publike ka më shumë se 5% të kapitalit apo aksioneve, është i detyruar që të njoftoj zyrtarin e lartë lidhur me marrëdhëniet e tilla afariste. 5. Gjatë kohës derisa të drejtat për administrim me ndërmarrjen i janë transferuar personit tjetër, zyrtari i lartë nuk ka të drejtë të jap informata, udhëzime, urdhëresa apo në ndonjë mënyrë tjetër të qëndroj në lidhje me personin e besuar ashtu që të ketë ndikim në realizimin e të drejtave dhe përmbushjen e detyrave që dalin nga të drejtat e anëtarëve të ndërmarrjeve të tilla. trusted person, whereas Agency is to be informed in written about that within 5 days upon the transfer of managing rights. 3. Trusted person provided for under paragraph 1 of this Article shall act towards implementation of senior official s rights and of capital rights on his/her behalf but on the account of senior official. 4. If trusted person establishes business relations with central governing institutions, public enterprises or with private enterprises where the capital of public ownership is over 5 % of the total capital or of the total shares, he/she is obliged to inform the senior official about such business relations. 5. During the time when managing rights over the enterprise are transferred to another person, senior official has no right to give information, instructions, orders or in any other form to stay in connection with the trusted person and influence the accomplishment of rights and tasks arising from the rights of members of such enterprises. preduzeća na poverljivo lice dok u roku od 5 dana od dana prenošenja ovih prava da pismeno upozna Agenciju. 3. Poverljivo lice iz stava 1 ovog člana postupaće u pravcu ostvrivanja prava visokog zvaničnika i prava iz kapitala u njegovo ime ali za račun zvaničnika. 4. Ukoliko poverljivo lice stvara poslovne odnose sa institucijama centralnog upravljanja, javnim preduzećima ili preduzećima gde kapital javne imovine ima više od 5% kapitala ili donacija, obavezan je da da upozna visokog zvaničnika u vezi sa takvim poslovnim odnosima. 5. Tokom vremena dok prava za upravljanje sa preduzećem su prenošena drugom licu, visoki zvaničnik nema pravo da daje informacije, uputstva, naredbe ili na neki drugi način da bude u vezi sa poverljivim licem tako da nebi imao uticaja na ostvarivanju prava i ispunjenju zadataka koja proizilaze od prava članova takvih preduzeća. 18

20 6. Zyrtari i lartë ka të drejt që njëherë në vit të informohet për ecuritë dhe gjendjen në ndërmarrjen ku ka pronësi ose pjesë të pronësisë. Për më shumë se një herë në vit mund të informohet për gjendjen në ndërmarrje vetëm sipas kërkesës së aprovuar nga Agjencia. 7. Zyrtari i lartë ka të drejtë të rikthej të drejtat ne administrimin apo menaxhimin e ndërmarrjes nga personi i besuar, kur sipas këti ligji kushtet që diktuan këtë veprim nuk ekzistojnë më. Neni 15 Mos pajtueshmëria me ushtrimin e funksionit publik 1. Zyrtari i lartë nuk mund të jetë menaxher, anëtar i ndonjë organi menaxhues apo kontrollues i ndërmarrjeve private. 2. Zyrtari i lartë në cilësinë e anëtarit të organit drejtues të ndërmarrjes në pronësi publike apo shoqërisë aksionare me prone publike, mirëpo nuk ka të drejtë kompensimi me pagë të rregullt, përveq të drejtës në kompensimin e shpenzimeve të udhëtimit dhe shpenzimeve tjera të nevojshme. 6. Senior official has right once (1) a year to be informed about the developments and situation in the enterprise where he/she has his/her shares or parts of property. He/she may be informed more than once (1) a year on basis of the request approved by Agency only. 7. At any given time, senior official has right to regain running or managing rights from the trusted person, when conditions, which according to the law dictate such an action, cease existing anymore. Article 15 Incompatibility with the discharge of public functions 1. Senior official cannot be a manager or a member of a managing or of a steering body of a private enterprise. 2. Senior official may be a member of a steering body of a publicly owned company or of a shareholding company with public property, without having right to be remunerated with a regular salary apart from the right to be compensated for travel expenses and other necessary expenditures Visoki zvaničnik ima pravo da jednom godišnje da se informiše u vezi kretanja i stanja u preduzeću gde ima imovinu ili delove imovine. Više od jednog puta godišnje može da se informiše za stanje u svom preduzeće samo prema usvojenom zahtevu od Agencije. 7.Visoki zvaničnik ima pravo da povrati prava na upravljanje ili menađiranje preduzhećem od poverljivog lica, prema ovom zakonu uslovi koji su diktirali ovaj postupak više ne stoje. Član 15 Nesaglasnost sa vršenjem javne funkcije 1. Visoki zvaničnik ne može da bude menađer, član nekog menađerskog ili kontrolor organa privatnih preduzheća. 2. Visoki zvaničnik u svojstvu člana organa upravljanja preduzeća u javnoj svojini ili deoničarskeog društva u javnoj svojini, međutim nema pravo na naknadu sa redovnom platom, osim prava na naknadu putnih troškova i raznih pootrebnih troškova.

21 3. Zyrtari i lartë në cilësinë e anëtarit të organeve drejtuese dhe mbikëqyrës i personave juridik jo fitimprurës dhe personave juridik tjerë te cilat kryejnë pune nga lëmi i shkencës, sportit, arsimit, kultures dhe veprimtarive humanitare, por nuk ka të drejte te pranimit te kompensimit te shpenzimeve te udhëtimit dhe shpenzimeve tjera te nevojshme, për veq nëse nuk parashihet ndryshe me ligje tjera. 4. Zyrtari i lartë i cili ushtron veprimtari te pavarur në ndërmarrje apo veprimtari tjetër fitimprurëse, është i detyruar te veproj ne pajtim me dispozitat e këtij neni. 5. Ndërmarrja ne të cilën zyrtari i lartë ka pronësi apo pjesë të pronësisë, e drejtuar nga personi i besuar, nuk ka te drejte te lidhi kontrate ose te përfitoj ndihme nga institucionet qendrore ose lokale, ne te cilat zyrtari i lartë është ne pozite vendimmarrëse. 6. Nëse zyrtari i lartë bie në kundërshtim me paragrafin 5 të këtij neni, atëherë Agjencia duhet të kërkoj nga organi kompetent anulimin e kontratës me ndërmarrjen apo kthimin e çfarëdo 3. Senior official has right to be a member of steering and monitoring bodies of other non-profit juridical persons and of juridical persons dealing with scientific, sport, educational, cultural and humanitarian activities, without having the right to be compensated for travel expenses and other necessary expenditures, unless otherwise provided for by other laws. 4. Senior official who exercises independent activities in an enterprise or any other profiting activity is obliged to act in accordance with provisions of this Article. 5. Enterprises, where senior official person owns a share or parts of property, which are being managed by his/her trusted person, has no right to establish contracts with or gain assistance from central or local institutions where he/she holds a decision making posts. 6. If a senior official acts in contradiction with paragraph 5 of this Article, Agency should request from the competent body to cancel the contract with the enterprise and return any kind of material assistance Visoki zvaničnik u svojstvu člana upravnih i nadzornih organa neprofitabilnih pravnih lica i drugih pravnih lica koji obavljaju poslove iz oblasti nauke, sporta, obrazovanja, kulture i humanitarnih delatnosti, ali nema pravo primanja naknade putnih troškova i drugih potrebnih troškova, osim ukoliko se ne predvidi drugačije drugim zakonima. 4. Visoki zvaničnik koji obavlja samostalnu delatnost u preduzeću ili drugim profitabilnim deeatnostima, obavezan je da postupa saglasno sa odredbama ovog člana. 5. Preduzeće u kojoj visoki zvaničnik ima svojinu ili deo svojine, upravljene od poverljivog lica, nema pravo da zaključi ugovor ili stiče dobit od centralnih ili lokalnih institucija, u kojima visoki zvaničnik je na poločaju odlučivanja. 6. Ukoliko visoki zvaničnik stupa u suprotnosti sa stavom 5 ovog člana, onda Agencija treba da traži od nadležnog organa poništaj ugovora sa preduzećem ili povraćaj bilo koje materijalne dobiti