Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығына арналған

Transcription

1 Орал ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси өңірі газет Сейсенбі, 3 наурыз 2015 жыл 26 (20107) С С Газет 1917 жылдан бастап шығып келеді жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығына арналған «Менің Қазақстаным» Қазақстан халқы форумына қатысушылардың Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевқа және халыққа ҮНДЕУІ Мемлекет басшысының Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығымен құттықтауы Құрметті қазақстандықтар! Біз, Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығына арналған «Менің Қазақстаным» Қазақстан халқы форумына қатысушылар, Ассамблея мүшелері, Парламент Мәжілісінің депутаттары, саяси партиялар мен қоғамдық бірлестіктер өкілдері, Қазақстанның барлық өңірлерінің делегаттары, этномәдени бірлестіктердің жетекшілері, Ассамблеяның құрдастары, ғылыми және шығармашылық интеллигенция, жастар, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері осы үндеуді қабылдаймыз. Құрметті Нұрсұлтан Әбішұлы! Қазақстан халқы Сіздің Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауын тағайындау туралы Жарлығыңызды ерекше ықыласпен қабылдады. Біз Халықтық Ассамблеяның кезектен тыс сайлау өткізу туралы бастамасын қолдағаныңыз үшін Сізге зор алғысымызды білдіреміз. Біз бұл тағдырлы шешімнің қабылдануы уақыттың талабы деп білеміз. 25 ақпанда жарияланған Қазақстан халқына Үндеуіңізде Сіз осы маңызды қадамның қажеттілігі мен заңдылығын нақты негіздеп бердіңіз. Біздің бәрімізге қоғамның тұрақтылығы мен бірлігі, ертеңгі күнге деген нық сенім, жұмыс орындары мен әлеуметтік кепілдіктердің, жалақы мен шәкіртақының сақталуы қажет. Қазақстан халқы, әрбір азамат өзінің жеке қауіпсіздігіне, қоғам мен мемлекеттің қауіпсіздігіне сенімді болуды қалайды. Біз ғаламдық саяси қақтығыстар мен дағдарыстар ушығып тұрғанда, жүргізіліп отырған салмақты ішкі және сыртқы саясатты жалғастыру арқылы ғана, қол жеткізген жетістіктерімізді сақтап, алға жылжыта алатынымызға сенімдіміз. Нұрсұлтан Әбішұлы, Сіз өз Жолдауыңызда бізді алдымызда күрделі кезең күтіп тұрғанын ашық айттыңыз. Бұл халық түсіністікпен және қолдаумен қабылдаған, нағыз Елбасына лайық, ерлік қадам болды. Осымен бірге Сіз мемлекет пен қоғамның нақты іс-қимыл жоспары «Нұрлы жол болашаққа бастар жол» жаңа экономикалық саясатын ұсынып, біздің ғаламдық дамудың қиындықтарын еңсеруге сенімімізді бекіттіңіз. Бұл үшін Қазақстанда қажетті ресурстар стратегиямыз, қоғамдық келісіміміз бен бірлігіміз бар. Сіз айтқандай, Президент сайлауы бұл патриоттық акт, елімізді жаңа қарқынмен дамытудың және азаматтардың әл-ауқатын арттырудың басты міндеттерін шешу үшін экономиканы тұрақтандырудың, азаматтық жарасым, әлеуметтік тұрақтылықты нығайтудың қуатты бастауы. Сондықтан да біз Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылған күні Сізді барша қазақстандықтар асыға күтіп отырған келесі қадамды жасауға шақырамыз. Біз Сізден президент сайлауына қатысуыңызды сұраймыз! Бұл қадам Ассамблеяның кезектен тыс президент сайлауын өткізу туралы жалпыхалықтық бастамасынан туындайды. Құрметті Нұрсұлтан Әбішұлы, Сіздің ел алдындағы абыройыңыз биік. Еліміздің азаматтары Сізге сенім артады. Сіз ең күрделі кезеңдерде елді басқарудың айрықша тәжірибесінің иесісіз, Сіздің басшылығыңызбен Қазақстан қаншама сынақтардан қайыспай өтті. Халық шын мәнінде теңдессіз экономикалық жетістіктерімізді, әлеуметтік табыстарымызды, тұрақтылығымызды және ертеңгі күнге деген сенімімізді Сіздің атыңызбен байланыстырады. Халықаралық қауымдастық Сізді беделді және салиқалы көшбасшы ретінде таниды. Сіздің бейбіт сыртқы саяси бастамаларыңыз басты халықаралық ұйымдар тарапынан, әлемдік деңгейдегі көшбасшылардың және миллиондаған қарапайым адамдар тарапынан ғаламдық қолдау тапты. Сіздің халықаралық беделіңіз біздің еліміздің маңызды сыртқы экономикалық активі, сыртқы қауіпсіздігіміздің кепілі және инвестициялар тарту үшін ынталандыру болып табылады. Құрметті отандастар! Бүгін біз өзіміздің келешек алдындағы жауапкершілігімізді сезініп, халық пен ел мүддесін ескере отырып, азаматтық және патриоттық парызымызды орындау мақсатында Елбасы, Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтан кезектен тыс Президент сайлануында өз кандидатурасын ұсынуын сұраймыз. 20 жыл бұрын Қазақстан халқы Ассамблеясының бастамасымен Тәуелсіз Қазақстанның басты жетістіктеріне негіз болған дұрыс қадам жасалған болатын. Бүгін де біз барша халықты болашақ ұрпақтың жарқын келешегі үшін, Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру мен гүлденуінің бірден-бір дұрыс таңдауы ретінде, біздің үндеуімізді қолдауға шақырамыз! Астана, 2015 жылғы 28 ақпан, assembly.kz Баршаңызды Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығымен шын жүректен құттықтаймын. Қазақстан халқы Ассамблеясы бейбітшілік пен келісімнің, қасиетті Отанымызда өмір сүріп жатқан барлық этностар достығының ең басты және берік іргетасы. Ол елдігіміздің қалыптасу, Тәуелсіздігіміздің нығаю тарихында, Қазақстан Республикасының Конституциясын жалпы халық болып қабылдауда, терең экономикалық реформалар жүргізуде және қоғамымыздың әлеуметтік және саяси негізін ауқымды жаңғыртуда айрықша рөл атқарды. Қазақстан халқы Ассамблеясы біздің көпұлтты халқымыздың бірлігін сақтайтын мәңгілік қорғанына айналды. Ол бірлік, тұрақтылық, толеранттық, жалпыға ортақ еңбек, патриотизм сияқты ортақ құндылықтарымызды қазақстандықтардың санасына сіңіруде. Өзінің күнделікті, тынымсыз жұмысы арқылы ол ел азаматтарының жүрегіне Мәңгілік елімізге және Қазақстан атты теңдессіз де тату отбасының мүшесі екеніне деген мақтаныш сезімі мен жоғары жауапкершілігін ұялатады. Бүгінде Қазақстан халқы Ассамблеясы еліміздің «Қазақстан » стратегиясын, «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясатын жүзеге асыру жолындағы жасампаздық еңбегінің басында жүр, ол қазақстандықтарды ортақ Отанымыздың баянды бүгіні мен ұлы болашағы жолында біріктіре түсуде. Қазақстан халқы Ассамблеясына және барша қазақстандықтарға бейбітшілік пен келісімнің туын биік ұстап, халқымыздың достығы мен бірлігін нығайтып, қасиетті Отанымыз Қазақстан Республикасының игілігі үшін аянбай еңбек етуді тілеймін. akorda.kz

2 2 АҚПАРАТ ҚР Президенті жанындағы Орталық Коммуникациялар Қызметі «Нұрлы жол» бағдарламасын жүзеге асыру үшін алдағы төрт жыл ішінде ел экономикасының басым секторларына жыл сайын төрт мыңға жуық білікті маман керек. Көп бейінді зертханалар ашылмақ Сол себепті ҚР Білім және ғылым министрлігі биылдан бастап осы бағытта магистрларды дайындауды бастамақшы. Ағымдағы бейіндік магистратура бойынша 1900 адам қабылданады. Ал келесі жылдары 2500-ден 3000-ға дейін адамды қабылдау жоспарланып отыр. Бұл туралы кеше ҚР Президенті жанындағы ОКҚ-дағы брифингте ҚР Білім және ғылым вице-министрі Тахир Балықбаев мәлім етті жылы «Нұрлы жол» бағдарламасын жүзеге асыруға қажетті кадрлар толығымен дайындықтан өтіп, жұмысқа кірісетін болады. «Нұрлы жол» бағдарламасын жүзеге асыру аясында ең басты мәселенің бірі - оқу бағдарламаларын құру мен жаңа зертханалар салу. Оқу бағдарламаларын қазір 24 ЖОО арнайы дайындауда. Сонымен бірге 24 жаңа зертхана құруды жоспарлап отырмыз. Металлургия, мұнай химиясы, инженерлік бейінді, тамақ өнеркәсібі, машина жасау, химия, құрылыс материалдарын жасау, автоматтандыру және басқару техникасы, ғарыш технологиясы, ақпараттық коммуникациялар технологиясы зертханалары салынатын болады. Бұл зертханаларды пайдаланудың тиімділігін қамтамасыз етеміз және осыған байланысты бүгінгі таңда арнайы қаржы бөлінуде, - деді ол. Осы брифингке қатысқан «Халықаралық бағдарламалар орталығы» АҚ президенті Ғани Нығметовтың айтуынша, 1823 қазақстандық жас әлемнің 200 үздік ЖОО-сында білім алуда. Ағымдағы жылы 780 адам «Болашақ» бағдарламасының стипендиаты атанды. Олардың 121-і - мемлекеттік қызметші, 72-сі - ғылыми педагог, 101-і - ЖОО түлегі, 298-і тағылымдамадан өтуші, 150-і - өз бетімен оқуға түскен, төртеуі - мәдени қызметкер, 34-і - БАҚ өкілі. «Бағдарлама жүзеге асырылған 21 жылдың ішінде Қазақстанға түлек оқуын аяқтап келіп, қазіргі таңда жұмыс істеуде, - деді Ғ. Нығметов. Олардың қатарында 2 мыңнан астам бакалавр, 4 мыңға жуық магистр, 172 маман, 80 PнD докторы, 134 аспирантура, интернатура түлектері және 1 мыңнан аса тағылымдамадан өткен адам бар». Мәди ЫҚЫЛАС Мемлекеттік хатшы ЭЫДҰ-ның өкілін қабылдады Ақордада ҚР Мемлекеттік Г. Әбдіқалықова Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының (ЭЫДҰ) бәсекелестікке бейімделу жөніндегі Еуразиялық бағдарламасының басшысы Антонио Соммамен және ЭЫДҰ-ның бір топ сарапшыларымен кездесті. Мемлекеттік хатшы 2015 жылғы 22 қаңтарда Давос қаласында жылдарға арналған ЭЫДҰ-Қазақстан арасындағы жеке ынтымақтастық бағдарламаға қол қойылуын екі жақты қарым-қатынастардың жоғары деңгейге жеткендігінің белгісі деп атап өтті. «Біз Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымымен дәл осындай жеке бағдарламаға жеткен алғашқы мемлекетпіз және мұны Қазақстан Республикасының ұйым мүшелері қатарына енуінің алғашқы қадамы деп есептейміз», - деді Гүлшара Әбдіхалықова. Мемлекеттік хатшының айтуынша, Қазақстанның ЭЫДҰ-мен өзара белсенді қатынас құруы келешекте осы ұйым мүшелерінің деңгейі мен қалыптарына жету стратегиялық мақсатынан туындайды. Еліміз ЭЫДҰ-ның құрамындағы мемлекеттердің тәжірибесін, инновацияларды, ноу-хауларды толық пайдалануға, ЭЫДҰ-ның сарапшылық әлеуетін еліміздегі экономикалық саясаттың дамуын саралауға тартуды көздейді. Өңірдегі алғашқы мемлекет ретінде Қазақстан ЭЫДҰ-ның Еуропалық одақ мүшелерімен қатар Еуразиялық бәсекелестікке бейімделу бағдарламасының Орталық- Азиялық бастамасының тең болды. Кездесу барысында білім, денсаулық сақтау, жұмыспен қамту және әлеуметтік интеграция салаларындағы маңызды мәселелер талқыланды. Сондай-ақ басқосуда гендерлік теңдікті күшейту мен экономика саласындағы қызметке әйелдердің толық қатысуының арқасында Қазақстанның бәсекелестік қабілетін көтеруге көзделген ЭЫДҰ-ның бастамасы жеке мәселе ретінде талқыланды. Мемлекеттік хатшы ЭЫДҰ-ның бұл бастамасын қолдап, бағдарламаның орындалуы еліміздегі әйелдер кәсіпкерлігінің дамуына, Елбасы Н. Ә. Назарбаевтың «Нұрлы жол» жаңа экономикалық саясаты аясындағы жоспарланған ауқымды инфрақұрылымдық жобаларға әйелдердің белсенді қатысуына оң әсер ететінін айтты. Гүлбаршын ДЫБЫСҚАЛИҚЫЗЫ Салыққа арналған Жақында БҚМУ-дың мәжіліс залында облыстық мемлекеттік кірістер департаменті қызметкерлерінің ұйымдастыруымен салық төлемі және экономикалық қылмыспен күрес тақырыбына семинар өтті. Бұған облыстық мемлекеттік кірістер департаменті басшысының орынбасары Бауыржан Қайдаров пен бөлім жетекшілері, «Absolute Consult» ЖШС консалтингтік компаниясының директоры Елена Коломейцова және кәсіпкерлер мен БАҚ өкілдері қатысты. Жиынды жүргізген Б. Қайдаров елімізде кәсіпкерліктің қарқынды дамып келе жатқанын айтып, осыған орай биылдан бастап салық заңдарына бірқатар өзгерістер енгізілгенін жеткізді. Оның сөзінше, бұл жағдай әкімшілік кедергіні барынша азайтып, салық кодексінің фискалдық функциясын іс жүзінде белсенді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Мысалы, биыл ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерге қатысты бірқатар заңдар өзгеріп, жеке кәсіпкерлерді есептен шығарудың жаңа тәртібі пайда болды. Сондай-ақ ЕЭО елдерінен әкелінген импорт тауарларға салынатын жанама салықты төлеу мерзімі өзгеріп, одақтас елдерден аутокөліктер әкелген жеке тұлғалар жанама салықтан босатылатын болды, деген Бауыржан Қайдаров сөз кезегін әріптестеріне берді. Оның сөзін жалғастырған камералдық бақылау басқармасының басшысы Эльнара Өтебаева бүгінгі семинар таңда тексеруден гөрі камералдық бақылау жұмысына көбірек мән берілетінін айтты. Осылайша бақылау жасаудың арқасында салық төлеушілер өздерінің қателіктерін айқындап, оны өз беттерінше айыппұлсыз түзетуге мүмкіндік алады. Мысалы, соңғы үш жылдың ішінде кәсіпкерлерді тексеру жұмысы күрт қысқарып, камералдық бақылау нәтижесі бойынша жолданған ескертпелер саны көбейді. Бұдан кейін сөйлеген аудит басқармасы басшысының міндетін атқарушы Кәримолла Аталықов аудит қорытындысы бойынша күшін жойған заңды тұлғалар мен кәсібін тоқтатқан жеке кәсіпкерлерге арналған салықтық міндеттемелер жөнінде баяндаса, ҚҚС аудит және әкімшілік бөлімінің басшысы Қанат Кенжеғожин кәсіпкерлерге алынған тауар үшін толтырылатын шот-фактураның маңыздылығын түсіндірді. Оның сөзінше, шот-фактура дұрыс толтырылмаған жағдайда, кәсіпкерлер ҚҚСқа қосымша төлем төлеуі мүмкін. Сондықтан осы мәселеге сақ болуды кәсіпкерлердің қаперіне салған ол шот-фактураның электрондық нұсқасын пайдалануды ұсынды. Жиын барысында «Absolute Consult» ЖШС консалтингтік компаниясының директоры Елена Коломейцова салық заңына енгізілген өзгерістермен қоса кәсіпкерлерге жылдық есеп жасау тәсілін үйретті. Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі» Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай республикалық «Өмір жолы» қоғамдық қоры «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат қорының қолдауымен «Жеңіс» акциясын өткізуде. Кеше облыс әкімдігінде осы акцияның Орал қаласындағы тұсаукесері өтті. «Жеңіс» акциясы Оралда Шараны облыстық ардагерлер қоғамының Мырзағали Мұхамбетов ашып, Алматы қаласынан келген қонақтарға сөз кезегін берді. «Еуразия» медиафорумының өкілі Сабыржан Дәулетьяров «Жеңіс» акциясының негізгі мақсаты қатары күн өткен сайын кеміп келе жатқан соғыс ардагерлеріне қамқорлық көрсету, олар туралы арнайы ашылған «Жеңіс kz» сайтына мәліметтер енгізу екенін сөз етті. «Өмір жолы» қоғамдық қорының атқарушы директоры Ернар Нұрбеков ардагерлерге жедел жағдайда көмек беретін «Өмір жолы» әлеуметтік жобасы туралы мәлімет берді. Оның айтуынша, бұл жоба өткен жылдан бастап жүзеге асырыла бас таған. Оның игілігін алдымен Астана және Алматы қалаларының ардагерлері пайдаланған. Ардагерлерге арналған арнаулы мобильдік құралдың кәдімгі қалта телефонынан айырмашылығы шамалы. Тек мұнда шұғыл дабыл түсіретін арнайы тетігі бар. Пайдаланушы қажет жағдайда тетікті басқанда, орталық басқару пультіне дабыл түседі. Ондағы оператордың алдында ардагердің атыжөні, мекенжайы тағы басқа толық мәліметі болады. Ардагердің өтініші бойынша «Жедел жәрдемге» немесе төтенше жағдай қызметіне, ішкі істер бөліміне шұғыл хабар жіберіледі. «Жеңіс» акциясы шеңберінде республика бойынша 5083, ал Батыс Қазақстан облысы бойынша 263 соғыс ардагеріне Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ осы мобильдік құрал тегін беріледі. Оның тағы бір ерекшелігі аудандарда, тіпті шалғай ауылдарда тұратын ардагерлер де пайдалана алады. Осы күні облыс орталығында тұратын Ұлы Отан соғысының ардагерлері Бисен Жұмағалиев, Қадыр Ғайсин, Хамза Сафин, Павел Букаткин, Қалам Сүйінішәлиев және тағы басқа да ардагерлерге аталмыш құрылғы табыс етіліп, сол жерде қондырғы іске қосылды. Бұл жоба біздің облыста Билайн сауда белгісімен «Кар-Тел» ЖШС арқылы жүзеге асырылады. Жиналғандарға осы фирманың Орал қаласындағы филиалының директоры Әнуар Әбдібеков кеңірек түсінік берді. Еламан БАДЕНҰЛЫ, «Орал өңірі»

3 сайлау 3 Батыс Қазақстан облыстық сайлау комиссиясының ХАБАРЛАМАСЫ 2015 жылғы 26 сәуірде Қазақстан Республикасы Президентінің кезектен тыс сайлауы өткізілуіне орай және «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 13-бабы 4-тармағына сәйкес облыстық сайлау комиссиясы аумақтық сайлау комиссияларының құрамдары мен олардың орналасқан жері туралы хабарлайды. Батыс Қазақстан облыстық (аумақтық) сайлау Орал қ. Достық-Дружба даңғылы, 201, 117-бөлме Қапақов Ғайса Хамедулаұлы Иночкин Вячеслав Анатольевич Нұрғожин Жасұлан Сәкенұлы Аралбекова Күнсәуле Айсағалиқызы Дәулетжанов Амангелді Медхатұлы Жиенғалиев Арман Қуанғалиұлы Тажмұқанов Марат Мырзахметұлы Ақжайық аудандық сайлау Ақжайық ауданы Чапаев ауылы Қонаев көш., 73, аудандық кітапхана ғимараты Бақманов Серікқали Мұхтарұлы Мақашев Жаслан Серікқалиұлы Бақтығалиева Орынша Мақсотқызы Ашабаев Амангелді Бердешұлы Қадисов Хаби Нәбиұлы Құлмұханова Гүлбану Дәрібайқызы Мақанов Төлеген Ұзақбайұлы Бөкей ордасы аудандық сайлау Бөкей ордасы ауданы Сайқын ауылы Т. Жароков көш., 27, аудандық білім бөлімінің ғимараты Махимов Мереке Темірболатұлы Лұқпанов Болат Нұрғалиев Уағиулла Ғазезұлы Білялов Самиғолла Жұмабекұлы Бекбол Қайрғалиева Лариса Тельманқызы Лұқпанов Бағдат Сейтуұлы Бөрлі аудандық сайлау Бөрлі ауданы Ақсай қаласы Советская көш., 97, Қаналин Жаңабай Нәбиұлы Қаржауов Ерлан Аманжолұлы Иштаева Айнаш Рысқалиқызы Макеев Бақтығали Бақтыгерейұлы Иглисова Дина Төрекешқызы Қаирмұханова Шолпан Амангелдіқызы Абдулова Тойған Жәлелқызы Жаңақала аудандық сайлау Жаңақала ауданы Жаңақала ауылы Халықтар достығы көш., 40, Жұмалиев Марс Тәкесұлы Меңдіхан Ермек Мақсотұлы Ишанов Абат Тимурұлы Ибрашева Айнагүл Жасқаламқызы Жұмасалихов Әзілхан Талапұлы Шетеева Айымгүл Сатыбалдықызы Қарағойшин Берік Сансызбайұлы Жәнібек аудандық сайлау Жәнібек ауданы Жәнібек ауылы Ғ. Қараш көш., 36, Абдолов Жақсылық Каримоллаұлы Кенжеғалиев Жәнібек Мертенұлы Мұқатов Ержан Меңдыханұлы Құсайынов Асқар Орынғалиұлы Наринова Марқаба Мұсақызы Сатаева Гүльфия Қобыландықызы Шарафутдинов Бекежан Биболатұлы Зеленов аудандық сайлау Зеленов ауданы Переметный ауылы Гагарин көш., 66, аудандық туризм орталығының ғимараты Досжанов Асылұлан Тұрсынұлы Терехов Геннадий Алексеевич Өтеғалиева Шолпан Салыққызы Ляляев Сергей Владимирович Шмарина Любовь Борисовна Мухина Александра Михайловна Воскребенцова Наталья Вадимовна Қазталов аудандық сайлау Қазталов ауданы Қазталов ауылы Шарафутдинов көш., 2, аудандық экономика және қаржы бөлімінің ғимараты Құтхожин Нұретден Ихсанұлы Шакуов Жүсіп Ғабдулханұлы Садықов Абзал Асылбекұлы Өтешқалиева Ғафура Шынболатқызы Хабибуллина Нұрия Самиғоллақызы Усахов Амангелді Нұрмақов Мұқтар Серікұлы Қаратөбе аудандық сайлау Қаратөбе ауданы Қаратөбе ауылы Ғ. Құрманғалиев көш., 15, Сүйеуғалиев Қадыржан Орынбасарұлы Қожахметов Мәулен Есендосов Есбол Кәкімұлы Нұрмағамбетов Берік Базарұлы Есжан Халқымбай Хамиұлы Төлегенова Сәния Саматқызы Жүсіпқали Бақытжан Қайырқұлұлы Сырым аудандық сайлау Сырым ауданы Жымпиты ауылы Жұмағалиев көш., 19, Сарқұлов Асланбек Ахметоллаұлы Сәрсенов Ерлан Жолдыбайұлы Үмітов Ердос Рашидұлы Мұрзабеков Сатыбалды Айтқалиұлы Беккужина Гүльнұр Өтепбергенқызы Қайырғалиев Мирам Нұрмағамбетұлы Тайшиев Досжан Ересұлы Тасқала аудандық сайлау Тасқала ауданы Тасқала ауылы Абай көш., 22, Имашев Бауыржан Серікұлы Шүкіров Самиғолла Рахметуллаұлы төрағының орынбасары Нарықов Мэлс Жасанғалиұлы Нарымбаев Асан Маратұлы Сүлейменов Азамат Нұрланұлы Шүкірова Зәмзәгүл Рахымжанқызы Тұрғаналиев Ганмирнур Ганмирланұлы Теректі аудандық сайлау Теректі ауданы Федоров ауылы Юбилейная көш., 22, Нұрмағанбетов Серік Базарұлы Мұқашев Вячеслав Уфич Сәрсенова Гүлмира Бауыржанқызы - Досмақов Ержан Нұржанұлы Сайтмұхаев Ұлан Жанботаұлы Төлегенова Альмира Мұхитқызы Өтеғалиев Қанат Болатұлы Шыңғырлау аудандық сайлау Шыңғырлау ауданы Шыңғырлау ауылы Л. Қылышев көш., 95, Шыңғырлау ауылдық округі әкімі аппаратының ғимараты Тұрмағамбетов Ержан Рысжанұлы Баймұханов Саян Қуанышұлы Таужанов Әсембек Тоқтарбайұлы - Бекениязов Өмірбек Сайынұлы Шағыров Сағатқали Ахсанұлы Нармағамбетов Бақтығали Өтепқалиұлы Жұмабаев Мақсот Жандәулетұлы Орал қалалық сайлау комиссиясының құрамы Орал қаласы Д. Нұрпейісова көш., 12/1, «Газ жобалау» АҚ ғимараты Төкешева Айгүл Әдиетқызы төрайымы Төремұратова Жансұлу Меңешқызы төрайымның орынбасары Шамкелова Ганди Ізтұрғанқызы Мұқанов Асқар Зағиұлы Подольный Павел Петрович Насыров Рафаил Рафикович Ізғалиева Гүлмира Ерсаинқызы Батыс Қазақстан облыстық сайлау комиссиясының Ғ. ҚАПАҚОВ Батыс Қазақстан облыстық сайлау комиссиясының Ж. НҰРҒОЖИН

4 4 ассамблея Татулық достықтың киелі бесігі 1995 жылдың 1 наурызында дүние жүзіне үлгі болып отырған ұлтаралық татулық пен қоғамдық тұрақтылықтың бесігіне айналған Қазақстан халықтары Ассамблеясы құрылған еді. Жексенбі күні Жастар шығармашылық орталығында Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылу күніне арналған «Татулық достықтың киелі бесігі» атты мерекелік шара өтті. Салтанатты шараға арнайы келген облыс әкімі Нұрлан Ноғаев «Хаймат» неміс, «Еднання» украин мәдени-ағарту, «Яик» фольклорлық-этнографиялық казак орталықтарында болып, белгілі фотосуретшілер Я. Кулик пен О. Каткованың фотосурет көрмесін тамашалады. - Осыдан 20 жыл бұрын Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Қазақстан халықтары Ассамблеясын құру жөніндегі Жарлыққа қол қойған болатын. Ассамблея құрылғалы өзінің өміршеңдігін көрсетті. Қазақстандағы Ассамблея бұл дамуымыздың тірегі. Біздің облысымызда «Қоғамдық келісім» кеңесі құрылып, игі жұмыстар қолға алынды. Күні бүгін БҚО ассамблеясы құрамында 40-тан астам этномәдени бірлестік жұмыс жасауда. Былтыр құрылысы басталған «Достық» үйін биыл пайдалануға беретін боламыз. Биыл Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ елеулі мерекелерге толы жыл. Мен өңір тұрғындарының мерейлі мерекелерді жоғары деңгейде атап өтуге атсалысатынына сенімдімін. Еліміздегі татулық пен бейбітшілік мәңгі, отбасыларыңыз аман болсын! деді облыс басшысы Нұрлан Асқарұлы. Мерекелік шара Жастар шығармашылық орталығы және «Ұйғыр» мәдени орталығы мен «Бірлік» әзірбайжан мәдени-ағарту бірлестігі өнерпаздарының концертіне ұласты. Гүлжамал ЖОЛДЫҒАЛИ, "Орал өңірі" Елбасының ұйытқы болуымен осыдан 20 жыл бұрын шаңырақ көтерген Қазақстан халқының Ассамблеясы (ҚХА) бүгіндері отандастарымыздың достығын нығайтар, жастардың санасына қазақстандық патриотизмді сіңірер құрылымға айналды. Жаңажолдағы жарасты шара Сол себепті ҚХА-ның 20 жылдығына орай біз де ел ішінде тартымды-тағылымды шаралар ұйымдастырудамыз. Мысалы, жақында біздің мектепте «Бірлігіміз жарасқан берік елміз» атты жарасымды шара өтті. Бұл шараны Елбасымыздың «Ел бірлігі ең асыл қасиет, ынтымақ пен парасат, ең алдымен, өзімізге керек» деген сөзін тілге тиек етіп, мектеп директоры Гүлмейрам Кенжеғарина ашып, ауылдастарымызға елдің шырайын кіргізіп, ырыздығын молайтар береке-бірлік пен жасампаз еңбек тіледі. Сонан соң «Ұят болмасын» телехабарының негізінде қазақ елін мекендеген ұлт-ұлыстардың озық салтдәстүрлерінен көріністер көрсетіліп, «түрі басқа болғанмен, тілегі бір, жүзі басқа болғанмен, жүрегі бір» отандастарымыздың әндері шырқалды. Осы шараның мазмұнды өтуіне мұғалімдер мен мектеп оқушыларына қоса, ауыл тұрғындары да белсенді атсалысты. Әсіресе, Есенкелді Ғабдушев пен Жомарт Жанаевтың өнерлері көпшілікті тәнті етті. Сонымен қатар әжелердің халық әндерін әуелетуі де керім жарасымды болды. Бұған қоса, «Кәрісі бар үйдің ырысы бар, қариясы бар елдің қазынасы бар» дегендей, ауылымыздың ардақты ақсақалы Нұрғали атаның ғибратты әңгімесі мен үлкен-кішіні татутәтті тірлік пен береке-бірлікке шақырған ақ батасы да көптің көңілінен шықты. Данагүл ЕРМЕКҚАЛИЕВА, Жаңажол негізгі жалпы білім беретін мектебі жанындағы «Балдәурен» шағын орталығының тәрбиешісі, Ақжайық ауданы Өткен жұмада Орал қаласындағы Жастар шығармашылық орталығының концерт залында «Ынтымағы жарасқан, туған өлкем Қазақстан» атты шара өтті. Онда облыстық көру қабілеті бұзылған балаларға арналған арнаулы мектеп-интернаттың жас өнерпаздары өнерлерін көрсетті. Олар ешкімнен кем емес Концерт басталмас бұрын көрермендер аталмыш мектептің оқушысы Жақсылық Төреғалиев сықылды қолөнершілердің дәліздегі туындыларын тамашалады. Әсем әшекейлер мен қызықты суреттер көз тартып тұрды. «Аягөз» бишілер тобы, «Шырақ» ансамблі татар, қытай, қазақ билерін нақышына келтіре орындап, көрерменнің қошеметіне бөленді. - Достық пен ынтымақтастықты паш ететін шаралар көптеп ұйымдастырылып келеді. Достық біздің басты құндылығымыз. Арнаулы мектеп деген атауы болса да, онда білім алып жатқан балалардың өнер, білім сайыста рында ешкімнен кем емес екендігін біз білеміз. Оның бәрі ұстаздардың арқасы. Сіздерге зор табыс тілеймін, - деді шара барысында сөз алған Батыс Қазақстан облыстық мүгедектер қоғамының Жұмажан Қожжанов. - Мен кішкентайымнан би үйірмесіне қатысып келемін. Қазақ биімен қатар қытай, орыс ұлтының билерін үйреніп алдым. Бүгінгі концертте қытай биін билеп беремін, - дейді 6-сынып оқушысы Милана Леснович. Облыстық көру қабілеті бұзылған балаларға арналған арнаулы мектеп-интернатта қазіргі таңда 140 өрен білім алуда. Алпыс орындық жатақханасы бар мектепте батыс аймақтың барлық өңірінен оқушылар баршылық. Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығына арналған мерекелік кеште бір шаңырақ астындағы достық пен татулықты оқушылар өнерлері арқылы паш етті. Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ

5 ассамблея 5 «Менің елім Мәңгілік ел» Жақында Оралдағы мектептен тыс жұмыс орталығында қаладағы мектептер мен қосымша білім беру ұйымдары білім алушылары арасындағы Қазақстан халқы Ассамблеясы жылына арналған «Менің Елім- Мәңгілік ел» атты балалар шығармашылығы қалалық фестивалі ресми бастау алды. Фестивальдің ашылу рәсімінде облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы ның орынбасары Ғайса Қапақов, Орал қалалық білім беру бөлімінің жетекшісі Жансұлу Төремұратова сөз сөйлеп, жиналған қауымды Ассамблея жылымен құттықтап, құрылымның арқасында мемлекетіміздің ұлтаралық мәселелерін тиімді шешуіне мүмкіндік туғанын, Елбасының жаһан жұрты мойындаған этносаралық бірлік фестивалі басталды моделін жүзеге асырудағы қолға алынған жұмыстар жайында әңгімелеп берді. - Мектептен тыс жұмыс орталығындағы түрлі бағыттағы үйірмелерге 20-дан астам ұлт өкілдерінің ұл-қызы қатысып, ұлттық және азаматтық танымын кеңейтіп, мәдениет пен барша халықтың дәстүріне құрметпен қарауға, елжандылыққа тәрбиеленуде. Жас ұрпақты ауызбіршілікке тәрбиелеу мақсатында облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының келісім-қолдауымен Орал қалалық білім беру бөлімі жанынан Қазақстан халқы этнос бірестіктерінің балалар шығармашылығы клубы құрылды, - деді МТЖО-ның директоры Үміт Шадеева. Фестиваль барысында осы клуб мүшелері өз өнерлерін көрсетті. Түрлі ұлт пен ұлыстың ұлттық мәдениеті таныстырылды, көрсетілімдер қойылды. «Славяндық гүл шеңбер» атауымен шығыс славяндары ұлттық киімдерінің ұлттық және стильді топтамасының көрсетілімі қатысушылардың көңілінен шықты. Одан басқа украин, неміс халықтарының сәндік қолданбалы өнерінен шеберлік кластары өткізілді. Кеш «Қазақстан халықтар достығы мекені» тақырыбындағы концерттік қойылыммен аяқталды. Фестивальге қатысқан облыстағы орыс мәдениеті орталығының Сергей Погодин, «Батыс Қазақстан облысының корей этномәдени бірлестігі» қоғамдық бірлестігінің Максим Пак осындай шараның ұйымдастырылуына мұрындық болған орталық қызметкерлеріне алғыс айтты және жас ұрпақты аға буынның өнегесімен ынтымақтастықта өмір сүруге шақырды. Клуб мүшелерінің айтуынша, бастау алған фестиваль жыл бойы жалғасады. Гүлнар ШӘҢГЕРЕЙ Ел дамуының басты кепілі Кеше Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-да Қазақстан халқы облыстық ассамблеясының «Қазақстан Республикасы Үкіметінің дағдарысқа қарсы шаралары және алдағы сайлаудың мәні» тақырыбында дөңгелек үстел өтті. Қазақстан халқы БҚО ассамблеясы ның орынбасары Ғайса Қапақов жүргізген жиынға этномәдени бірлестіктердің төрағалары және аталмыш университеттің оқытушылары мен студенттері қатысты. Дөңгелек үстелге жиылғандар тақырыпқа қатысты ой-пікірлерін ортаға салды. - Әлемдік экономика мен саясаттың бүгінгі қалыптасқан жағдайында елімізде Президент сайлауын өткізу туралы Қазақстан халқы Ассамблеясының бастама көтеруі уақыт талабы. Осы орайда қоғамның тұрақтылығы мен бірлігін сақтау, Қазақстан халқының ел ертеңіне сенімін нығайту, бейбітшілік пен келісім ел дамуының басты кепілі екенін ұмытпау негізгі мәселелердің қатарында екенін атап өткім келеді, - деген экономика ғылымдарының докторы, профессор Раушан Ғабдуалиева әлемдік экономикада орын алған дағдарыстың алдын алу бағытында Елбасы бастамасымен елімізде атқарылып жатқан шаралардың ұтымды тұстарына жан-жақты тоқталып өтті. - Еліміздің экономикасы әлемдік экономикамен тығыз байланыста және көршілес елдермен жекелеген ықпалдастық қарымқатынаста өрбігендіктен, біз экономикалық дағдарысты сезінгеніміз болмаса, жалпы есеппен алғанда оның салқыны Қазақстанға айтарлықтай әсер етіп тұрған жоқ. Президентіміздің көреген саясаты арқасында елімізде тұрақтылықты сақтаудың барлық шарттары жасалған. Оны оңтайлы жүзеге асыра білу өзіміздің болашақ ынта-жігерімізге, білімімізге ғана байланысты болмақ. Ал бүгінгі әлемдік саясаттағы құбылмалы мәселелерді ескере келгенде, елімізде Президент сайлауын өткізу алда- Суретті түсірген Медет ДОСУМОВ ғы уақытта мемлекетіміздің алаңсыз даму жолында болуы үшін қажетті шарт деп ұғамын, - деді БҚО кәсіпкерлер палатасының директоры Кеңес Әбсатиров. Дөңгелек үстелде сөз алған Жәңгір хан атындағы БҚАТУдың студенттері - Президенттік шәкіртақы иегері Әйгерім Ерланова және Кирилл Денисов өз ойларын елімізде кезектен тыс Президент сайлауын өткізу қоғамда тұрақтылық пен бірлікті сақтаудың, мемлекетіміздің кідіріссіз дамуының кепілі деп түйіндеді. Дағдарыс әркімнің миында орын алған шартты дүние ғана деуге болады. Егер оның бәрін ойымыздан алып тастап, ел Президенті туғызған қолайлы жағдайларды іс жүзінде шындап қолға алар болсақ, әлемдік экономикалық дағдарыстың біздің еліміз үшін ешқандай қаупі жоқ, - деді отырыста сөз алған Қазақстан халқы облыстық ассамблеясы ның орынбасары, «Вайнах» шешен-ингуш мәдениағарту қоғамының Данильбек Саратов. Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ, «Орал өңірі» Ынтымақтастық жеңіске жетелейді Қазақстан халқы Ассамблеясы жылына орай Орал қалалық ішкі істер басқармасында инспектор-психолог Жанар Нұрмақованың ұйымдастыруымен «Ұлтаралық ынтымақтастық» атты семинар-тренинг өтті. Тілі бөлек болғанмен, тілегі бір тәртіп сақшыларын ынтымақтастыққа, сыйластыққа тәрбиелеп, өзара татулықта бірлесе қызмет атқаруына, тұлғааралық қарым-қатынасын жақсартуға бағытталған семинартренингке қатысқан қызметкерлер машықтанып, сергіп, жағымды әсер алды. Басқосу алдымен эмоционалдық кернеуліктің төменделуі, біріккен жұмысқа қызметкерлердің мүдделілігін арттыру мақсатындағы танысу жаттығуларынан басталды. Одан кейін тұлғалық құндылықтарды бағалайтын «Мен сені көргеніме қуаныштымын, себебі, сен...» атты жаттығу өткізілді. Техникамен қамтамасыз ету бөлімінің басшысы, полиция капитаны, ұлты татар Руслан Тайбеков пен инженер, ұлты орыс, полиция аға лейтенанты Олег Михеев, ұлты орыс, жедел криминиалистік бөлімнің криминалисі, полиция кіші сержанты Маргарита Данилова «Шеңбер айнала ертегі» жаттығуында белсенділік танытты. Осылайша семинар-тренингтің 4 кезеңінен сүрінбеген басқарманың көп ұлтты қызметкерлерінен жасақталған команда бірауыздан жеңіске жетті. Соңына қарай музыканың әуенімен «жүйрік ой» жаттығуына барлығы жұмыла қатысты. Тренингте достық пен бірлік ұштасып мәреге жетті. Гүламан ИСМАҒҰЛОВА, Орал қалалық ІІБ баспасөз қызметкері

6 дала-қала 6 Жәрмеңкеден жұмыс тапты Жақында Орал қаласындағы Жастар мәдениет үйінде бос жұмыс орындарының кезекті жәрмеңкесі өтті. Оны қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімі мен облыстық жастармен жұмыс жөніндегі ресурстық орталығы ұйымдастырды. Бұл шарада ірілі-ұсақты 45 мекеме 250-ге тарта бос жұмыс орындарын ұсынды. Жәрмеңкеге 800-ге жуық жұмыс іздеуші келді. Ресурстық орталықтың кеңесші маманы Гүлшат Баймұратованың айтуынша, бұл орталықтың қатысымен ұйымдастырылып отырған үшінші жәрмеңке. Оның қорытындысы алдағы күндері белгілі болмақ. Жалпы, бұған дейін өткізілген екі жәрмеңке нәтижесінде 54 жас тұрақты жұмысқа орналасыпты. Орталық алдағы уақытта да мұндай шараның үшеуін өткізуді жоспарлап отыр. Ақмоншақ ЖҰМАЕВА 10 отбасын газетке жаздырды «Ұйқыдағы жүректі ән оятар» Биыл 10 тамызда қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың туылғанына 170 жыл толмақ. Соған орай мерейтойға арналған біраз шара қолға алынуда. Соның бірі - таяуда Ғ. Құрманғалиев атындағы облыстық филармонияда өткен «Ұйқыдағы жүректі ән оятар» атты сазды кеш. Ж. Молдағалиев атындағы облыстық ғылыми әмбебап кітапханасының ұжымы ұйытқы болған шараға зиялы қауым өкілдері, студенттер мен оқушылар қатысты. Ерлан ТЕМІРҒАЛИЕВ, Ақжайық ауданы Тайпақ ауылдық округі әкімінің орынбасары: - Аймақтың ақпарат айдынындағы көшбасшы «Орал өңірі» газеті - облыстағы жақсы жаңалықтың, берекеге бастаған жаңашылдықтың жаршысы. Ауыл-аймақтағы бұқараның мұңын мұңдап, жоғын жоқтап, өндірісі өркендеген өлкенің тыныс-тірлігін дөп басып, тіршілігін көпшілікке танытып келеді. Елбасымыздың жүргізіп отырған сындарлы саясатын насихаттауда да байырғы басылымның мәні зор. Тарихын тереңнен тартқан басылым округ тұрғындары тыныс-тіршілігінің ажырамас бөлшегіне айналып, сеніміне кірді. Биыл округ бойынша 360 адам «Орал өңіріне» жазылды. Ұлық мереке Наурыз қарсаңында кәсіпкер, облыстық мәслихаттың депутаты Жасұлан Жақыпов өз қаражатына округтегі көп балалы және еңбек, тыл ардагерлерінің 10 отбасын газетке жаздырды. Алды он, соңы сегіз ұл-қыз тәрбиелеп өсірген Сара Жұпболова, Қырмызы Жұмәлиева және Бақытжан Жұбанышқалиева, Жұмағаным Нәжиева, тыл еңбеккерлері Қамидолла Бектұрғанов, Ұлмаш Орынғалиева сынды аналарымыз бен аталарымыз газет оқып, ел, әлем жаңалығынан хабардар болып отырамыз деп қуанысып, кәсіпкерге алғыс айтуда. Сазды кештің өне бойына «Абай» деректі фильмі көрсетіліп тұрды. Облыстық қазақ драма театрының жанындағы жастар театрының актері Мержан Серіков Абай бейнесін сомдап шықты. Ақын өлеңдерін Махамбет Өтемісұлы атындағы БҚМУ мен Құрманғазы атындағы саз колледжінің студенттері мәнерлеп оқып берді. Сонымен бірге оның әндері мен романстарын Ғ. Құрманғалиев атындағы облыстық филармонияның әншілері Айбар Қайырханов пен Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген әртісі Қанатқали Қожақов шебер орындап, тыңдармандардың жылы ықыласына бөленді. Бұлардан басқа С. Ғұмаров атындағы балалар көркемсурет мектебінің жас қылқалам шеберлері ақын өлеңдерінен туындаған суреттерінің көрмесін сыйға ұсынып, Абайдың табиғатқа қатысты өлеңдерін оқып берді. Шара соңында аталмыш кітапхана директорының орынбасары Сара Кенжебаева ұйымдастырушыларға алғыс айтып, мұндай тартымды шаралардың келешекте де жарасымды жалғасын табатынын тілге тиек етті. Серпін САЯҚ Құрметті әріптестер! Сіздерді көктемнің шуақты мерекесі Халықаралық әйелдер күнімен шын жүректен құттықтаймын! 8 наурыз мерекесі бұл әйелдердің құқықтарын еске түсіру ғана емес, олардың біздің қоғамымызда алатын орны мен белсенді азаматтық ұстанымының да жарқын көрінісі. Сіздер сұлулық пен даналықтың, әсемдік пен сүйіспеншіліктің символы ретінде тындырымды еңбектеріңіз арқылы отбасы жағдайымен қатар, қоғамның дамуына да қайталанбас зор үлестеріңізді қосып келесіздер. Асыл армандарыңыз орындалып, жүректеріңіз қуанышқа бөлене берсін! Құрметпен, Нұрболат Айдынғалиұлы ЫСМАҒҰЛОВ, «Батыс Сервис-Плюс» ЖШС директоры Құрметті әріптестер! Сіздерді көктемнің алғашқы мерекесі 8 наурыз Халықаралық әйелдер күнімен құттықтаймын! Бүгінгі таңда қоғамдағы әйелдердің әр саладағы жұмыстарында белсенділігі жоғарылап отырғанын көріп жүрміз, соның бірі біздің «Урал Кров-Авто» ЖШС-ның ұжымында қызмет атқарып жүрген қыз-келіншектер. Әйел жанұяның жаны, отбасының отын жағып, шаңырағына шуақ құятын құбылыстың иесі. Сіздерге зор денсаулық, әрбір шаңыраққа шаттық пен бақыт, отбасыларыңыздың амандығын тілеймін. Құрметпен, Валерий БЕЛАШ, «Урал Кров-Авто» ЖШС-ның бас директоры

7 денсаулық 7 Біздің елімізде психикалық ауруға шалдыққан науқастарға көмек көрсетуді ұйымдастыру алғаш рет 1861 жылы Орал облысында ақыл-есінен айырылғандар үйі болып ашылыпты. Кейін 10 кереуеттік психиатрия бөлімшесі бар аталмыш үй Орал казактары әскерінің ауруханасы жанынан қайтадан құрылады. ХIХ ғасырдың аяғында Жымпитының земстволық ауруханасында осындай науқастарға арналған 6 кереуеттік орын бөлініп, ол 1920 жылға дейін жұмыс істесе керек. Тарихын тереңнен ТАРТҚАН ОРТАЛЫҚ Ал 1956 жылы 1 шілдеден бастап Орал қаласында 75 орындық психоневрологиялық диспансер құрылады. Арада тоғыз жыл өткенде үлгі жобадағы облыстық психиатриялық аурухана құрылысы бой көтеріп, 1969 жылы оның бір емдеу ғимараты пайдалануға берілді. Құрылыс жұмысы толықтай 1973 жылы аяқталады. Сөйтіп, 1973 жылдан бастап Орал қаласында еліміздегі осы бағыттағы емдеу мекемелерінің ішіндегі ең үздік ауруханаларының бірінен саналатын 700 орындық облыстық психиатриялық аурухана жұмыс істеп келеді. Ал 1992 жылы Орал облыстық психиатриялық аурухана Батыс Қазақстан облысының психикалық денсаулық орталығы болып қайтадан құрылды. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының «Облыстық психикалық денсаулық орталығы» МКҚК психикалық бұзылыстармен сырқаттанған адамдарға стационарлық жағдайда бақылау жүргізетін және емдейтін, амбулаториялық емдеуді, әлеуметтік-еңбектік оңалтуды жүзеге асыратын емдеу-профилактикалық мекемесі болып табылады. Бұл аталмыш мекемеге диспансерлік бөлім, 8 госпитальдік бөлімше, емдеу-диагностикалық бөлімі және басқа көмекші қызмет бөлімшелері кіреді. Емделушілерді емдеу мынадай бейіндер бойынша жүргізіледі. Стационар бөлімшесі. Мұнда тәулік бойғы стационар, соның құрамына кіретін диспансерлік бөлімше жұмыс істейді. Сондай-ақ стационар алмастыру қызметі де бар. Жалпы стационарлық бөлімшеде науқастар тәулік бойы болады, олардың медицина қызметкерлерінің бақылауымен мекеме ауласына шығып, серуендеулеріне мүмкіндік туғызылған. Шекаралық жағдайлар бөлімшесі. Мұнда невроз ауруларымен сырқаттанған, шекаралық жағдайдағы емделушілерге емдікдиагностикалық шаралар көрсетіліп, еңбекке, әскерге жарамдылық бойынша сараптамалар өткізіледі. Науқастанғаны жөніндегі арнайы есептен шығару, диагноздарын нақтылау үшін тексеру жұмыстары да осында жүргізіледі. Балалар бөлімшесі. Ем-дом диагностикалық шаралармен қатар, туберкулез ауруының әр түріне қарсы емдік шаралар қабылдайды. Күндізгі стационар. Бұл бөлімшеде науқастарға емдеудің барлық түрі қарастырылған. Жоғары деңгейде дәрігерлік сараптама жасау мақсатында емделушілердің диагноздары анықталады. Психофармакотерапия мен терапияның басқа да түрі физиотерапия және еңбек терапиясымен қоса жүргізіледі. Жалпы, барлық бөлімшеде де кітапхана, теледидар қарайтын зал, науқастармен жұмыстанатын бөлме, медициналық көрсеткіштер бойынша қысқа мерзімге төсектік режимді қамтамасыз етуге арналған кереуеттер қойылған палаталар бар. Нау қабылдаумен қатар балалар логопед, психолог, педагог-тәрбиеші мамандар өткізетін сабақтарға қатысады. Бұл үшін қажетті жабдықтары бар арнайы бөлме бар. Туберкулезбен ауыратындар бөлімшесінде науқастар мамандардың бақылауында болып, кеңес алады, тиісті ем-домын қабылдайды. Психикалық бұзылыстары бар науқастар тиісті емдікқастардың жоғары деңгейдегі терапиялық ем қабылдаулары үшін мұнда оңтайлы жағдайлардың бәрі жасалған жылдың қараша айынан бастап психиатрдың бақылауында тұратын, ремиссиялық кезеңдегі тұлғалар үшін «Мейіргерлік күтім» бөлімшесі ашылды. Сонымен қатар психикалық бұзылыстармен немесе шекаралық бұзылыстармен ауыратын пациенттерге ақылы қызмет күтімі көрсетіледі. «ОПДО» МКҚК-да психологиялық қызмет жұмыс жасайды. Психологтар шекаралық жағдайлар диагностикасын, психокоррекциялық және тренингтік жұмыстар жүргізеді. Сондай-ақ шұғыл психологиялық көмек көрсету қызметі бар. Суицидке бейім мінез-құлық профилактикасы бойынша мектептер мен медицина мекемелерінің психологтарын, әлеуметтік қызметкерлерді, қала және облыс педагогтарын оқытатын оқутренингтік орталық қызмет істейді. Тұрғындар арасындағы суицид санын азайту бойынша медициналық-санитарлық көмектің (емханалардың) психологтарымен бірлесіп профилактикалық жұмыстар жүргізіліп келеді. Суицид жасауға әрекеттенген адамдарға медициналық-психологиялық көмектер көрсетіледі. Қазақстан Республикасында психиатриялық денсаулық қызметін дамытудың жылдарға арналған концепциясына сай психикалық денсаулық саласында халыққа медициналықәлеуметтік қызметтер көрсетудің қолжетімділігін қамтамасыз ету негізгі мақсат болып табылады. Аталған мақсатқа қол жеткізу мына мәселелерді шешу арқылы жүзеге асырылуда: - психикалық патологияның даму қаупі бар адамдарды және психикалық бұзылыстармен сырқаттанушыларды ерекшелеу мен кемсітуді азайту; - психикалық денсаулығында проблемалары бар адамдардың медициналық-санитарлық көмектің барлық деңгейіне, соның ішінде МСАК деңгейіне, қолжетімділігін қамтамасыз ету. Жұмысты жетілдіру мақсатында «ОПДО» МКҚК-мен және МСАК (медициналық-санитарлық алғашқы көмек) ұйымдарымен мынадай шаралар алынды: Әрбір емханада халыққа психиатриялық көмектің жалпыға бірдей қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында шекаралас психикалық бұзылыстары бар пациенттерге психиатр-дәрігер кестеге сәйкес апта сайын қабылдау жүргізеді. Психикалық бұзылыстармен сырқаттанғандарды уақтылы қарап-тексеру және соматикалық аурулардың күрделенуінің алдын алу мақсатында психиатрдәрігер МСАК ұйымдарының дәрігерлерімен тығыз қарым-қатынаста жұмыс жасайды. Психиатриялық қызметтің негізгі міндеті МСАК ұйымдарымен жұмысты жетілдіру болып табылады. «Облыстық психикалық денсаулық орталығы» қызметкерлері психиатрия саласындағы барлық инновациялық технологияларды жіті қадағалап, оны қолдану барысында науқастарды емдеуде оң нәтиже беретінін айтады. Сонымен қатар саладағы жаңалықтарды күнделікті жұмыстарына енгізуге атсалысып, психикалық бұзылыс ауруларын емдеуге жаңадан шығарылған антипсихотикалық препаратттар мен басқа да психотроптық заттарды тиімді пайдаланады. Қорыта айтқанда, тарихын сонау ХІХ ғасырдан бермен қарай алатын орталық адамдардың денсаулығы күзетінде тұрған қызметін абыроймен алдағы күндерде жалғастыра бермек. ж Б. Мурзахметов, "ОПДО" МКҚК-ның директоры

8 8 жасампаз еңбек Инвестициялық жобалардың жүзеге асырылуы зерделенуде Бейсенбі күні шаһарымыздағы «Шағала» қонақүйінің конференц-залында Атырау қаласынан келген «Қазақстанның тәуелсіз ұрпақтары» және «Заман» Батыс Қазақстан облыстық өндірушілер қауымдастығының бірлесе ұйымдастыруымен «Өндіруші компаниялардың әлеуметтік жобаларын қоғамдық бағалау» туралы жиын өтті. Оған облыстық әкімдік пен басқарма өкілдері, үкіметтік емес ұйымдардың төрағалары қатысты. Шара барысында «Қазақстанның тәуелсіз ұрпақтары» қоғамдық ұйымының директоры Ұлықбек Тінәлиев Атырау және Батыс Қазақстан облыстарында тақырыпқа қатысты жүргізілген әлеуметтік сауалнама нәтижелерімен таныстырды. Сондай-ақ өнеркәсіп саласындағы ашықтық бастамасы жайлы Ұлыбритания елшілігі дайындаған бейнеролик көрсетілді. - Еліміздегі пайдалы қазбалар өндіретін аймақтардағы мол инвестицияға қарамастан, сол өңірлерде шешімін таппаған көптеген әлеуметтік мәселелерді кездестіру қиын емес. Ірі өндіріс орындары орнаған өлкелерде оның экологиялық әсері болатыны да сөзсіз. Осы орайда өндіруші компаниялардың кейбірі келісімшарт негізінде, енді бірі өз еркімен демеушілік танытып, жергілікті тұрғындарға қажетті жол құрылысы, инфрақұрылым, өзге де сан түрлі әлеуметтік жобалардың жүзеге асуына айтарлықтай атсалысады. Әйткенмен ондай маңызды жобалардың қабылдануы жергілікті билік және компания арасында ғана қарастырылуы себепті бұл мәселеде қоғамның өзге өкілдеріне қатысты ашықтық жоқ. Мұны арнайы жүргізілген сауалнама дәлелдеп берді. Өндіруші компаниялардың жоғарыда айтылғандай, әлеуметтік инвестициялық жобалары бойынша облыс ауданда- рының әлеуметтік дамуы, денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет және тұрғындарға керекті нысандарды салу мәселелері талқыланатын облыстық қоғамдық кеңестер құру біздің басты мақсатымыз. Болашақта өңірлердегі барлық өндіруші компаниялар туралы ақпарат, олардың әлеуметтік бағытта бөлетін инвестицияларының көлемі және осыған қатысты нақты жобалардың жүзеге асырылуы, сондай-ақ бұл бағыттағы үкіметтік емес ұйымдардың белсенділігі ашық түрде жарияланатын арнайы сайт жасау жоспарымызда бар. Алдағы уақытта Президент әкімшілігінің қолдауымен өнеркәсіптегі ашықтық бастамасын жүзеге асыру бойынша есеп беру кездесулері өтетін болады. Оны көптеген өңірлер сәуір айында өткізуді жоспарлап отыр, дейді Ұлықбек Тінәлиев. Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ, «Орал өңірі» «Қазына» Сауда нысанының ашылу рәсімінде ауылдық округ әкімі Бақытжан Оразғұлов дүкеннің иесі, «Өмірзақ» шаруа қожалығының жетекшісі Сапар Досалиевке әлеуметтік қызмет сапасын көтерудегі игі істері үшін рақмет айтты. Осы шараға Орал қаласынан арнайы келген кәсіпкердің анасы Нұрғаным Досалиева ұлы мен келіні Гүлбаршынға ризашылығын білдірді. ашылды Бөкей ордасы ауданындағы Ұялы ауылында «Қазына» атты дүкен ашылды. Іске кіріскен сатушы Гүлбаршын Омарова алғашқы бес тұтынушының әрқайсысына үш мың теңгенің тауарын тегін беріп, одан кейінгі он тұтынушының әрқайсысына екі мың теңге көлемінде сый-сияпат жасады. Гүлфаран ЗАКАРИНА, Ұялы ауылы, Бөкей ордасы ауданы Жалпыға ортақ еңбек қоғамына қарай 20 қадам Еңбек адамының қорғаушысы Кеңестер Одағы кезінде «Коммунизм мектебі» атанып, талай берекелі істер мен ынтымақты шаруаларға ұйытқы, еңбек адамының қамқоршысы болған кәсіподақ ұйымдарына да нарық заманы оңай тиген жоқ. Бергі жағындағысын айтпағанда, ірі ұжымдар мен кәсіпорындарындағылардың өзі қожырап кетті. Тіпті мүлдем тарап кеткендері де болды. Бірақ соңғы жылдары сол одақтардың ошақ оты қайтадан маздай бастағандай. Біздің бүгін сөз еткелі отырғанымыз, «БҚО ауыл шаруашылығы және өңдеу ұйымдары жұмыскерлерінің кәсіби одағы» қоғамдық бірлестігінің ІІІ есеп беру-сайлау конференциясы осы айтқанымызға дәлел бола алады. Бұл жиынға аталмыш одаққа мүше болып табылатын еңбек ұжымдарының делегаттары бір кісідей қатысып, өткен жылдардағы жұмысы жайлы есеп берді. Алдағы жылдарға атқарылар шаралар туралы кеңесті. Оның үстіне өткен жылы жазда «Кәсіптік одақтар туралы» жаңа заң қабылданғаны аталмыш ұйымның жұмысына жаңа серпін бергені даусыз. Бұған дейін есеп берулер жергілікті жерлердегі кәсіподақтың бастауыш ұйымдарында оздырылды. Онда облыстық кәсіподақ комитетінің аясына жататын кәсіподақ топтары, цехтық комитеттері, сосын барып кәсіподақ комитеттерінің есеп беруі мен сайлаулары болып өткен еді. Оларда кәсіподақтардың жаңа құрамы, тексеру комиссиялары таңдалып, аталмыш облыстық конференцияға делегаттар сайланды. Бір қуанарлығы, кәсіподақтардың сол жергілікті бастауыш ұйымдарында өткен есеп-беру мен сайлау жиналыстарында кәсіподақтың күн санап өсіп келе жатқан мәні, ұйымның аудандық, облыстық деңгейде келісіп қабылдаған міндеттемелерін жүзеге асыруға белсене кіріскендері туралы жан-жақты айтылды. Ал бұл міндеттерді одан әрі іске асыра беру үшін әр жыл сайын облыстық кәсіподақ комитеті мен облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы арасында серіктестік туралы келісім жасалады. Келісімшарттың мүлтіксіз орындалу барысын бақылайтын соған сәйкесті комиссия құрылды. Конференция делегаттары алдында есеп беріп, атқарылған шаруаларды кеңінен шолған облыстық ұйымының Әділғазы Нұрғалиев осынау мәселелерді тілге тиек етіп, алдағы міндеттерді ортаға салды. мен қолдаушысы Қай деңгейдегі кәсіподақтар болмасын, - деді төраға, Олардың мұраты мен мақсаты қорғау, яғни кәсіподақ ұйымының әр мүшесінің әлеуметтік-экономикалық және еңбек құқығын қорғау, еңбек адамының әлеуметтік кепілдігін қам-тамасыз ету болып табылады. Кәсіподақтарды өмірден, еліміздегі саяси-экономикалық үрдістерден бөліп қарауға болмайды. Олар да Елбасымыздың Қазақстан халқына арнаған Жолдауын бірауыздан мақұлдап, ондағы ел алдына қойылған міндеттер мен мақсаттарды жүзеге асыруға бір кісідей жұмылып еңбек ете бермек. Енді сол мақсаттардың үрдісінен шығу үшін кәсіподақтар мемлекеттік мекемелер, шағын және орта бизнес өкілдері, фермерлермен тізе қоса отырып, ғылымның әлеуетін, инвестицияны, жаңа технологияларды пайдалану арқылы ауыл шаруашылығын дамытып, астық, ет, сүт және басқа да өнімдердің көлемін ұлғайтуға белсене атсалысулары қажет. Шағын және орта бизнесті одан әрі дамыту үшін қолайлы да қажетті мүмкіндік туғызу, жаңа жұмыс орындарын ашып, еңбек адамдарының және олардың жанұяларының әлауқатын арттыру кәсіподақтардың да ұдай назарында болуы керек. Осы ретте өткен жылғы шілде айында қабылданған «Кәсіптік одақтар туралы» еліміздің жаңа заңы біздің келешекте атқарар игілікті істеріміздің темірқазығына айналып, тынысымызды кеңейтіп, кәсіподақ мүшелерінің еңбек және әлеуметтік-экономикалық құқықтары мен мүдделерін қорғауда заңи қолдаушымыз болатындығына сенім мол, деп төраға делегаттарды кең отырып кеңесуге шақырды. Алғашқы болып конференция мінберіне көтерілген Орал орман және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесінен келген делегат Құралай Шамұратова жоғарыда айтқан «Кәсіптік одақтар туралы» жаңа заңның ұжымда кеңінен талқыланғанын, кәсіподақтың әр мүшесіне түсіндірілгенін тілге тиек етті. Аталмыш мекемеде 83 қызметкер еңбек етеді, олардың бәрі де кәсіподақ мүшелері болып табылады. Өткен жылы кәсіподақтың облыстық қорына 429 мың 965 теңге аударылып, оның 301 мың 660 теңгесі орманшылардың кассасына қайтарылған. Бұл қаржы сол орманшылардың материалдық жағдайына, мерекелік шараларын атап өтуге, қоғамдық жұмыстарын атқаруына жұмсалған. Іле-шала сөз алған облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы Марат Оңғарбеков қоғам байлығы адам екендігіне, кәсіподақтың міндеті ең алдымен еңбек адамына қамқоршы болуы керектігіне на зар аударды. Ал кәсіподақтардың толыққанды жұмыс істеулері үшін төленетін жарнаның мөлшерін көбейту мүмкіндіктерін қарастыру туралы ойын ортаға салды. «Еңбек адамдарынан, ардагерлерімізден қаржы аямайық», деп нақтылады сөзін. Одан әрі «Бірлік» асыл тұқымды қой зауытының директоры Қанат Ешімов, «БелесАГРО» ЖШС кәсіподақ комитетінің төрайымы Светлана Манаппова, Тайпақ орман және жануарлар дүниесін қорғау мемлекеттік мекемесі кәсіподақтар комитетінің төрайымы Бақытжамал Ершұқанова, БҚО аумақтық инспекциясы басшысының орынбасары, кәсіподақ комитетінің Серікқали Бадеев және басқалары сөйлеп, құнды-құнды пікірлер, өзекті ұсыныстар айтты. Конференцияда алдағы бес жылға облыстық бірлестіктің н таңдады. Бұл жауапты жұмысқа осыған дейін бірлестіктің тізгінін ұстап келген Әділғазы Нұрғалиев қайтадан, бірауыздан сайланды. Кезінде басшылық жұмыстардың қазанында қайнап, облыстың ауыл шаруашылығы мен экономикасына зор еңбек сіңірген тәжірибелі азаматтың кәсіподақтың жұмысын өрге сүйрейтіндігіне бек сеніммен тарқасты делегаттар. Есенжол ҚЫСТАУБАЕВ

9 хат-хабар 9 Облыс әкімі Нұрлан Ноғаев аудан әкімі Абат Шыныбековтің халық алдында есеп беру жиналысына қатысып, сөз сөйлеген сәтінде жергілікті жұртқа жазушы Қажығали Мұқанбетқалиевтің «Тар кезең» романының тарихи-рухани құндылығы туралы айтып, көпшілікті шығармамен танысуға шақырған болатын. Өнерлі өрге озар Жуырда «Дарын» қосымша білім орталығында VIII облыстық Мақатаев оқулары өтті. «Тар кезең» құнды дүние Таяуда Сырым аудандық кітапханасының оқу залында сырымтанушы, жазушы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты Қажығали Мұқанбетқалиевтің «Тар кезең» романы бойынша оқырмандар арасында пікір алысу кеші өтті. Онда оқырмандар назарына жазушы Қ. Мұқанбетқалиевтің өмір жолы, шығармашылығы туралы баяндалып, «Тар кезең» романының мазмұнына шолу жасалды. Ең бастысы романның жанры мен көркемдік мәні тақырыбында Қ. Мырзалиев атындағы орта мектептің тарих пәнінің мұғалімі Я. Өтеғалиева, «Сырым колледжі» МКҚК тарих пәнінің мұғалімі А. Батыршин әсерлі түрде баяндаса, «Жиырма жыл жазылған роман» туралы С. Датұлы атындағы тарихи-өлкетану мұражайының меңгерушісі А. Ойшыбаева баяндап, Сырым батыр туралы мұрағаттағы дерек, көпшілікке беймәлім тұстары туралы кеңінен тоқталды. Аталмыш туынды қазақтың XVIII ғасырдағы өмірі, салт-дәстүрі, болмысы туралы кең көлемде мәлімет беретін еңбек. Бастысы, ол даңқты жерлесіміз Сырым Датұлына қатысты ақтаңдақтарды ашып, оқырмандарды тың деректермен таныстырады. Азаттықты ту етіп, Ресей империясының отаршылдық езгісіне қарсы тұрған батыр бабаның рухани бейнесін шынайы сомдаған романнан әр оқырман Сырым батырды сан қырынан танитыны анық. Мүсірбек АЙТАШЕВ, Сырым ауданы Жыр додасына 14 өрен қатысты. Алты айналымнан тұрған сайыстың алғашқы айналымында қатысушылар Мұқағали ақынның бір өлеңін жатқа айтса, екіншісінде «Жауқазын жыр жанымды жүр мазалап...» деп өз өлеңдерін талқыға ұсынды. «Жыр эстафетасы» кезеңінде жеребе суыру арқылы «Аққулар ұйықтағанда» және «Райымбек, Райымбек!» поэмаларын нақышына келтіре оқыды. Сондай-ақ сайыскерлер өлең құрау, өлеңге мағыналық талдау, ақын туралы сұрақтарға жауап беру тапсырмаларын орындады. Нәтижесінде ІІІ орынға сырымдық Айкүміс Мәжік, тасқалалық Әлия Бәйдөшева, жәнібектік Ақсұңқар Қайырғалиева лайық деп танылды. Жүлделі ІІ орынды жаңақалалық Данияр Нысанғалиев, оралдық Заманбек Рахмашев еншілесе, І дәрежелі дипломды 11 С. Сейфуллин атындағы дарынды балаларға арналған облыстық мектеп-интернатының шәкірті Айару Болатова иеленді. Ал сайыстың бас жүлдесі ақжайықтық Абылайхан Қуанышевқа бұйырып, ол республикалық кезеңге жолдама алды. А. ТОҒЫЗБАЕВА, «Дарын» қосымша білім орталығы директорының орынбасары Шетелге шығатын болсаңыз... Шетелге шығуға шектеу қойылған адамдар тізіміне қалай ілінбеуге болады және егер сіз ендігі борышкерлер тізімінде болсаңыз, не істеу керек? Осы және басқа да өзекті сауалдарға орай Батыс Қазақстан облысы әділет департаменті атқару өндірісін бақылау және есепке алу бөлімінің сот орындаушысы Динара Күмісбаева былайша әңгімелейді: - Елден шығуға уақытша шектеу қою нәтижеге қол жеткізетін жеткілікті әрі әсерлі шара екені әлемдік тәжірибеден көрініп отыр: орындаушылық міндеттер бойынша қарыздар жиірек өтеледі. Әрине, шетелге шығуға тыйым салынғанын ұшаққа отыру барысында ғана білудің жағымды әсері жоқ. Бірақ мұны болдырмауға болады. Заңның 33-бабына сай, жеке тұлғамен, заңды тұлғаның лауазымды (міндетін атқарушы) тұлғасымен атқару құжатында көрсетілген талаптар белгіленген уақыт ішінде орындалмаған жағдайда сот атқарушысы борышкердің Қазақстан Республикасы Соңғы кездері кейбір отандастарымызға шетелге шығуға рұқсат бермеу жағдайлары жиілеп кетті. Бұл, бірінші кезекте, Қазақстан Республикасының «Сот орындаушыларының мәртебесі және атқару өндірісі туралы» заңына бірқатар өзгерістер енгізілуімен байланысты. Әлгіндей жағдайлар көбіне билеттер, жолдамалар сатып алынып, қонақүйге алдын ала тапсырыс беріліп, тікелей шекара бақылауынан өту кезінде жиі ұшырасады. аумағынан шығуына уақытша шектеу қою туралы қаулы шығаруға құқылы, ал өндіріп алушының арызы бойынша мұндай қаулы шығаруға міндетті. Елден шығуға рұқсат беруден бас тартылудың басты себебі қарыз болуы немесе атқару құжаттарының орындалмауы болып табылады. Осылайша, егер сіздің салықтар, айыппұлдар бойынша мемлекет алдында борышыңыз болса немесе сотқа шағынған басқа адамдар алдында қарызыңыз болса, ең кемінде, сақ болғаныңыз жөн. Борышкер ретінде алимент немесе жол тәртібін бұзғаны үшін айыппұл төлемеген адам ғана емес, қаланың коммуналдық қызметтеріне қарыз адам да саналуы мүмкін. Шетелге шығуға шектеу қойылған азаматтар тізіміне тек қана сот орындаушысының қаулысы бойынша ғана енгізіледі. Сот орындаушысының борышкердің ҚР аумағынан шығуына уақытша шектеу қою туралы қаулысы сотпен санкциялануға жатады. Содан соң борышкер туралы мәліметтер ҚР ҰҚК шекара қызметіне жолданады. Іссапарға шығу, туысқандарға қонаққа бару немесе саяхатқа шығуды жоспарламас бұрын, билеттер сатып алу мен қонақүйлерден орынға тапсырыс берер алдында жоғарыда көрсетілген факторлардың бар-жоғы туралы ойланған жөн. Мұны ҚР Әділет министрлігінің сайтынан (adilet. gov.kz) тексеруге болады, бұл сайтта автоматты режімде аталған тізімдер шетелге шығуға шектеу қойылған борышкерлер тізімі мен атқару құжаттары бойынша борышкерлер тізілімі жүргізіледі. Бұл ретте бірден екі тізімнен де тексеріп шыққаныңыз жөн, өйткені егер сіз тек атқару өндірісі бойынша борышкер тізілімінде ғана болсаңыз да, елден шығуға тыйым салынған қасақана төлемеушілер санатына өтуіңіз ұзаққа созылмауы мүмкін. Борышкерлер туралы деректер қоры сот органдарының қаулылары түсуі бойынша онлайн режімінде жаңартылып отырады. Егер сіз саяхат фирмасынан жолдама сатып алып жатсаңыз, өзіңіздің аталған тізімдерде баржоғыңызды міндетті түрде тексеріп алыңыз, өйткені егер сіз- ді қарыздарыңыз болуы себепті елден шығармай қалса, саяхат компаниясы шығыныңызды өтемейді. Сонымен қатар ірі саяхат компанияларында сіздің мәліметтеріңізді БҚО әділет департаментіне 8 (7112) телефоны арқылы қоңырау шалып, тексерулерін сұрауыңызға болады. Деректер қоры әлсін-әлсін жаңарып тұруына қарамастан, егер сіздің бұрын өтелген қарыздарыңыз болған жағдайда да, тізімде бар-жоғыңызды тексеріп шығудың мәні бар. Шетелге шығуды жоспарлаудың кез келген жағдайында да өзіңіз туралы мәліметтерді екі тізімнен де тексеріп шығу артық болмайды. Тізімдегі ақпарат сот атқарушысымен шектеуді алып тастау туралы қаулы шығарылып, ҚР ҰҚК шекара қызметіне тиісті электрондық хабарлама жолданғанға дейін сақталады. Әрине, ең анық нұсқасы айыппұлдар, мемлекеттік баж, алименттер, коммуналдық қызметтер немесе қарыздарды төлеу, яғни сот атқарушысының осындай шара қабылдауына түйткіл болған себепті жою. Шығуға уақытша шектеу атқару өндірісі тоқтатылысымен жойылады. Егер атқару өндірісі заңның 47-бабына сәйкес қысқартылса, атқаруды қамтамасыз ету шарасының күші сонымен бір уақытта жойылуға жатады. Орындалғаннан кейін қысқартылған атқару құжаттары бойынша борышкер атқару санкциясы, атқару бойынша және жеке сот орындаушысының қызметін төлеу бойынша шығындар үшін қосымша 10% төлегеннен кейін ғана атқаруды қамтамасыз ету шарасы алынып тасталады. Елден шығар алдында қарыздарды төлеуді ең соңғы кезекке қалдырмаған жөн. Шетелге шығуды жоспарласаңыз, кем дегенде күн бұрын барлық қарыздарды төлеп, атқару құжаттарында көрсетілген талаптарды орындаған дұрыс. Атқару құжаттарында көрсетілген талаптарды орындау шетелге шығуыңызға мүмкіндік беретін жалғыз шара. Осымен, борыштарды төлеген соң қолыңызда растайтын құжаттарыңыз, түбіртектеріңіз болуы жеткіліксіз, елден шығуға шектеу қойған сот орындаушысын хабардар етуіңіз қажет. Шетелге шығуға шектеу қойылған борышкерлер тізілімінен тек өзіңіздің бар-жоғыңызды ғана емес, сондай-ақ сот атқарушысы туралы мәліметтер мен оның ұялы телефонының нөмірін білуіңізге болады. Әңгімені жазып алған Фатихолла МАШТАХОВ, БҚО әділет департаментінің баспасөз

10 10 қаулы-қарар Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 2015 жыл 13 қаңтар 5 Орал қаласы БҚО әділет департаментінде жылы 3819 болып тіркелді Батыс Қазақстан облысының орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидаларын бекіту туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Батыс Қазақстан облысының орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидалары бекітілсін. 2. «Батыс Қазақстан облысының білім басқармасы» мемлекеттік мекемесі (А.А.Мыңбаева) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Б. М. Мәкенге жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі Н.Ноғаев 1. Жалпы ережелер 1. Осы «Батыс Қазақстан облысының орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидалары» орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің (бұдан әрі Психологиялық қызмет) жұмысын реттейді. 2. Психологиялық қызметтің жұмысы Қазақстан Республикасының Конституциясы, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы, Бала құқықтары туралы Конвенция, сондай-ақ осы қағидалар шеңберінде жүзеге асырылады. 3. Психологиялық қызмет орта білім беру ұйымдарының құрылымдық бөлімшесі болып табылады. 4. Психологиялық қызметтің құрылымы білім беру ұйымдарының тұрпатына, түріне және қажеттілігіне, сондай-ақ педагог-психологтардың штатының бірлік санына қарай айқындалады. 5. Психологиялық қызметтің құжаттамасы: 1) орта білім беру ұйымдарында психологиялық қызметтің жұмысын істеудің осы қағидаларын; 2) орта білім беру ұйымының басшысымен бекітілген Психологиялық қызметтің күнтізбелік жұмыс жоспарын; 3) аудандық (қалалық) білім беру бөлімдерімен және облыстық білім басқармасымен бекітілген психологиялық сабақтардың, тренингтердің және басқа да жұмыс түрлерінің әдістемелік әзірлемелерін; 4) психодиагностикалық әдістемелердің деректер банкі мен тізбесін; 5) білім алушылардың психологиялық дамуының жеке карталарын; 6) психологиялық тексерудің нәтижелерін, қорытындылары мен ұсынымдарын; 7) орта білім беру ұйымы басшысының мөрімен бекітілген Психологиялық қызметтің жұмыс түрлерін (психодиагностикалар, дамыту, түзету, ағартушылық, сараптамалық, әдістемелік жұмыстарды, жеке және топтық консультацияларды, психологиялық қызметке сұраныс беруді) есепке алуды тіркеу журналын; 8) белгіленген кезеңдерге (тоқсан, жартыжылдық, бір жыл) берілетін Психологиялық қызметтің жұмысы туралы талдамалық есептерді қамтиды. 6. Психологиялық қызметтің бір жыл ішіндегі жұмыс қорытындысы аудандық (қалалық) білім беру бөлімдерінің және облыстық білім басқармасының бекіткен орта білім беру ұйымдарының есептік құжаттамаларына енгізіледі. 2. Орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің мақсаттары мен міндеттері 7. Психологиялық қызметтің мақсаты орта білім беру ұйымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау, қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдай жасау және білім беру үдерісіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету. 8. Психологиялық қызметтің міндеттері: 1) білім алушылардың тұлғалық және зияткерлік дамуына ықпал ету, өзін-өзі тәрбиелеу және өзін-өзі дамыту қабілетін қалыптастыру; 2) жылдам дамып келе жатырған ақпараттық қоғам 2015 жылғы 13 қаңтардағы 5 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген Батыс Қазақстан облысының орта білім беру ұйымдарындағы психологиялық қызметтің жұмыс істеу қағидалары жағдайында білім алушылардың табысты әлеуметтенуі үшін психологиялық тұрғыдан көмек көрсету; 3) білім алушылардың тұлғасын психологиялықпедагогикалық зерделеу негізінде әрбір білім алушыға жеке тұрғыдан ықпал ету; 4) психологиялық диагностика жүргізу және білім алушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту; 5) психологиялық қиыншылықтар мен білім алушылардың проблемаларын шешу бойынша психологиялық түзету жұмыстарын жүзеге асыру; 6) психологиялық проблемаларды шешуде және оқутәрбие жұмыстарының қолайлы әдістерін таңдауда атааналар мен педагогтарға консультациялық көмек көрсету; 7) білім беру үдерісіне қатысушылардың психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін көтеру. 9. Психологиялық қызмет өз жұмысын психодиагностикалық, консультациялық, ағартушылық-профилактикалық, түзету-дамытушылық және әлеуметтік-диспетчерлік бағыттарда жүзеге асырады. 10. Психодиагностикалық бағытқа: 1) білім алушыларды психологиялық диагностикалау; 2) білім алушылардың бейімделуі, дамуы мен әлеуметтенуі мақсатында оларды кешенді психологиялық тексеру; 3) білім алушылардың қабілеттілігі, қызығушылығы мен икемділігін психологиялық диагностикалау; 4) психологиялық диагностиканың қорытындысы бойынша қорытындылар мен ұсынымдарды дайындау кіреді. 11. Консультациялық бағытқа: 1) білім алушыларға, ата-аналар мен педагогтарға олардың сұранысы бойынша консультация және консультацияның қысқаша мазмұнын беру; 2) білім алушыларға, ата-аналар мен педагогтарға жеке тұлғалық, кәсіптік өзін-өзі айқындау проблемалары және айналасындағы адамдармен өзара қарым-қатынастар бойынша жеке және топпен консультация жүргізу; 3) күйзеліс, жанжал, қатты эмоционалды күйзеліс жағдайында жүрген білім алушыларға психологиялық көмек көрсету; 4) тұлғааралық және топаралық жанжалдарды шешуде делдалдық жұмыстарды ұйымдастыру; 5) консультациялық жұмыстың кұпиялылығын сақтау және консультация жүргізу кезінде клиентті кодпен жазу кіреді. 12.Ағартушылық-профилактикалық бағытқа: 1) білім алушылар мен педагогтардың өзін-өзі айқындауына, кәсіптік өсуіне ықпал ету; 2) білім алушылар бейімсіздігінің психологиялық алдын алу; 3) педагогтарды аттестаттауды әлеуметтік-психологиялық қолдау; 4) әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестің және медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумдардың жұмысына ықпал ету кіреді. 13. Түзету-дамытушылық бағытқа: 1) жеке тұлғалық өсуге арналған тренингтер өткізу; 2) білім алушылар мен педагогтардың тұлғалық, зияткерлік, эмоционалды-жігерлік, шығармашылық даму үйлесімділігі бойынша психологиялық түзету және дамыту сабақтарын ұйымдастыру; 3) жанжалдық тұлғааралық қатынастарды түзету кіреді. 14. Әлеуметтік-диспетчерлік бағытқа: 1) педагог-психологтың кәсіптік құзыреттілігінің, функционалдық міндеттерінің шеңберінен шығатын және кең көлемдегі мамандардың қатысуын талап ететін проблемаларды шешу бойынша аралас-мамандармен (дәрігерлер, дефектологтар, логопедтер, тифлопедагогтар және басқалар) өзара қарым-қатынасты жүзеге асыру; 2) әлеуметтік-медициналық-психологиялық қызметтер туралы деректер банкін қалыптастыру; 3) аралас-мамандармен және шұғыл жағдайда көмек көрсету бойынша мүдделі органдармен өзара іс-қимыл нәтижелерінің мониторингін жүргізу. 15. Психологиялық қызмет білім алушылармен және педагог қызметкерлермен жеке және топтық негізде диагностикалық, дамытушылық, түзету және профилактикалық жұмыс түрлері кешенін жүргізу үшін қажетті жағдайлармен қамтамасыз етілген және жеке үйжайда орналасқан педагог-психолог кабинетінің базасында жұмыс істейді. 16. Психологиялық қызметтің жұмысын өңірлік деңгейде аудандық (қалалық) білім беру бөлімдері және облыстық білім басқармасы үйлестіреді. 17. Психологиялық қызметтің жұмысы педагогикалық және медициналық қызметкерлермен, оның ішінде денсаулық сақтау жүйесімен, қамқоршылық және қорғаншылық органдарымен, ата-аналар қоғамымен тығыз байланыста жүзеге асырылатын болады. 18. Психологиялық қызмет педагог-психологтардың әдістемелік бірлестігімен, психологиялық орталықтармен, тәжірибелі психологтар кафедралары және қауымдастықтарымен, білім бөлімдерінің әдістемелік кабинеттерімен өзара әрекеттеседі. 19. Педагог-психолог өз қызметінде: 1) осы Қағидаларды басшылыққа алады; 2) өзінің кәсіби құзыреттілігі және біліктілік талаптары шеңберінде шешім қабылдайды; 3) жалпы психологияны, педагогикалық психология мен жалпы педагогиканы, жеке тұлға психологиясы және дифференциалды психология, балалар және жас ерекшеліктік психология, әлеуметтік психология, медициналық психологияны (қажеттілігіне қарай), психодиагностика, психологиялық консультация беруді және әлеуметтік, практикалық және жас ерекшеліктік психология саласындағы психологиялық ғылымның жаңа жетістіктерін білуі қажет; 4) диагностикалық, дамытушылық, әлеуметтік-психологиялық, психологиялық түзету және консультативтік-профилактикалық жұмыстардың ғылыми-негізделген әдістерін қолданады; 5) белсенді оқыту, қарым-қатынас жасаудың әлеуметтікпсихологиялық тренинг әдістерін, жеке және топтық кәсіптік консультациялар берудің, білім алушылардың қалыпты дамуының диагностикасы мен түзетудің заманауи әдістерін қолданады; 6) барлық оқу кезеңінде білім алушының жеке-психологиялық ерекшелектерінің психологиялық диагностикасын жоспарлайды; 7) білім алушылардың тұлғалық қалыптасуындағы және дамуындағы ақаулықты анықтайды; 8) білім алушыларға, педагогтарға, ата-аналарға жеке, кәсіптік және басқа да мәселелерді шешуде психологиялық көмек және қолдау көрсетеді; 9) күйзеліс, жанжал, қатты эмоционалды күйзеліс жағдайында жүрген педагогтарға, білім алушыларға психологиялық көмек және қолдау көрсетуді жүзеге асырады; 10) білім алушылардың бейәлеуметтік әрекеттерінің алдын алады және оларды уақтылы түзетуді жүзеге асырады; 11) өзінің кәсіптік құзыреттілігін және біліктілігін арттырады; 12) тиісті кәсіби даярлығы жоқ адамдардың орта білім беру ұйымдарында психологиялық диагностика, психологиялық түзету жұмыстарын жүргізуге жол бермейді; 13) орта білім беру ұйымдарының әлеуметтік саласын үйлестіруді қалыптастыру және әлеуметтік бейімсіздіктің туындауының алдын алу бойынша жұмыстарды жүзеге асырады; 14) зерттеу жұмыстарының материалдары бойынша психологиялық-педагогикалық қорытынды жасайды; 15) дамыту және түзету бағдарламаларын жоспарлауға және әзірлеуге қатысады; 16) білім алушылар, педагогикалық қызметкерлер мен ата-аналар (оларды алмастыратын тұлғалар) арасында психологиялық мәдениетті қалыптастырады; 17) білім алушылармен, ата-аналармен және педагогтармен психодиагностикалық, консультациялық, ағартушылық-профилактикалық, түзету-дамытушылық және әлеуметтік-диспетчерлік жұмыстардың нысанын және әдісін таңдайды; 18) оқу-тәрбие үдерісін ұйымдастыру бойынша құжаттамалармен, білім алушылардың, педагогтардың жеке істерімен танысады; 19) түзету және дамытушылық бағдарламаларын және психологиялық жұмыстың жаңа әдісін жасауды талқылауға қатысады; 20) жоғары оқу орындарының психология кафедраларымен және тәжірибелі психологтар қауымдастықтарымен байланыс жасайды; 21) Психологиялық қызметтің жұмысын жақсарту мәселесі бойынша аудандық (қалалық) білім беру бөлімдеріне және облыстық білім басқармасына ұсыныспен шығады; 22) пәндік кафедралардың және медициналық-психологиялық-педагогикалық консилиумның, педагогикалық және әдістемелік кеңестердің жұмысына қатысады; 20. Педагог-психолог: 1) психологиялық диагностикалау нәтижелерінің нақтылығын, пайдаланылған диагностикалық және түзетушілік әдістердің барабарлығын, ұсынымдар мен қорытындылар негізділігін, психологиялық ақпараттың құпиялылығын; 2) Психологиялық қызметтің есепке алу-есеп беру құжаттамаларының жүргізілуін және сақталуын; 3) кәсіптік психологиялық этиканың сақталуын; 4) Психологиялық қызметтің жұмысына берілген материалды-техникалық құралдардың сақталуын қамтамасыз етеді. 3. Қорытынды ереже 21. Орта білім беру ұйымының басшысы Психологиялық қызметтің жұмысын қамтамасыз етеді. Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 2015 жыл 13 қаңтар 6 Орал қаласы Батыс Қазақстан облысының білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптемесінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы БҚО әділет департаментінде жылы 3816 болып тіркелді «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған Батыс Қазақстан облысының білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптемесінің үлгілік қағидалары бекітілсін. 2. «Батыс Қазақстан облысының білім басқармасы» мемлекеттік мекемесі (А.А.Мыңбаева) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Б. М. Мәкенге жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі Н.Ноғаев 1. Жалпы ережелер 1. Осы Батыс Қазақстан облысының білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптемесінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі - Үлгілік қағидалар) Қазақстан Республикасының «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі Заңының 6- бабының 24-7) тармақшасына сәйкес әзірленді және білім беру ұйымдарының ішкі тәртібінің қағидаларын әзірлеу және бекіту үшін негіз болып табылады. 2. Үлгілік қағидалар білім беру ұйымдарының ішкі 2015 жылғы 13 қаңтардағы 6 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген Батыс Қазақстан облысының білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптемесінің үлгілік қағидалары тәртіптеме қағидаларын әзірлеу және бекіту кезінде бірыңғай тәсілдерді қамтамасыз ету мақсатында әзірленген. 3. Білім беру ұйымдарының қызмет режимін ескере отырып (білім алушылар мен тәрбиеленушілердің тәулік бойы болуы, олардың белгілі бір уақытта ғана болуы, оқу сабақтарының ауысымдылығы және білім беру ұйымының өзге де жұмыс ерекшелігі) білім беру ұйымдарының әкімшілігі білім беру ұйымдарының педагог және өзге де қызметкерлерінің жұмыс және демалыс уақыттарының режимін белгілейді. 4. Ішкі тәртіпті қамтамасыз ету мақсатында білім беру ұйымдарының әкімшілігі білім беру ұйымдары қызметкерлерінің, сонымен қатар білім алушылар мен тәрбиеленушілердің білім беру саласындағы Қазақстан Республикасы заңнамасымен және білім беру ұйымының ішкі тәртіптеме қағидаларымен жүктелген міндеттерді сақтауын қамтамасыз етеді. 2. Білім беру ұйымдарының ішкі тәртібі 5. Білім беру ұйымдарының ішкі тәртіптеме қағидаларына: білім беру ұйымдарының әкімшілігі және педагогтарының білім алушылармен және тәрбиеленушілермен өзара қарым-қатынасы; оқу-тәрбие процесіне қатысушылардың тәртібі; білім алушылар мен тәрбиеленушілердің білім алуы және өмірі мен денсаулығын сақтау, балалардың құқықтарын қорғау үшін жағдайлар; ұйым қызметкерлерінің кәсіби біліктілігін арттыруды ұйымдастыру; білім беру ұйымы жұмысының басталу және аяқталу уақыты, олардың арасындағы үзілістер; білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу сабақтарының ұзақтығы қарастырылуы тиіс. 6. Білім беру ұйымының әкімшілігі қызметкерлердің, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, сонымен қатар олардың ата-аналарының немесе басқа да заңды өкілдерінің білім беру ұйымының ішкі тәртіптеме қағидаларына қолжетімділігін және таныстырылуын қамтамасыз етеді.

11 хабар-ошар 11 Айыппұл өндірудің Сәрсенбіде Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша басқармасы мемлекеттік мекемесінде уәкілетті органдар салған әкімшілік айыппұлдардың өндірілу қарқынының төмендігіне байланысты жедел кеңес өтті. Қызылша ауа тамшыларымен таралатын жұқпалы ауру. Ол аурумен балалар жиі ауырады, кейде ересектер арасында кездесіп, ауыр түрде өтеді. Көп адамдар қызылшаның бастапқы кезеңін тұмау, жедел респираторлық вирус инфекция ауруларымен, ал бөртпе шыққан кезеңде аллергиялық аурулармен шатыстырады. Қызылша ауруын қоздырушы морбилливирустар. Ол науқас жөтелгенде, түшкіргенде, сөйлегенде ауа арқылы жұғады. Қызылша тыныс жолдарының шырышты қабатының қабынуымен, улану белгілерімен, дене қызуының көтерілуі, коньюнктивит, катаральды белгілерімен сипатталады. Қызылшаның міндетті түрдегі белгісінің бірі дақты-папулезді бөртпелер. Ол аурудың 3-4-ші күндері шығады. Аурудың клиникалық белгілері науқас адаммен қарым-қатынаста болған күннен бастап 7-13 күн аралығында көрініс бере бастайды. Бұл кезеңді инкубациялық, яғни жасырын кезең деп атайды. Одан кейін аурудың белгілері айқын білінеді. Ол үш «Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» мемлекеттік мекемесі «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Қазақстан Республикасының Заңдарына сәйкес төмендегіше мемлекеттік қызметтер көрсетеді: 1. «ІІ, ІІІ және IV санат объектілері үшін қоршаған ортаға эмиссияға рұқсаттар беру»; 2. «II, III және IV санаттағы объектілерге мемлекеттік экологиялық сараптама қорытындысын беру»; 3. «Ағаш кесу және орман билетін беру»; 4. «Барлау немесе өндірумен байланысты емес жерасты құрылыстарын салуға және (немесе) пайдалануға, жер қойнауын пайдалануға құқық беру келісімшарттарын жасасу және тіркеу бойынша мемлекеттік көрсетілетін қызметтер»; қарқыны төмен Шара тізгінін ұстаған басқарма басшысы Жанат Нұрмағамбетова жеке және заңды тұлғаларға салған әкімшілік айыппұлдарды пайыздық көрсеткішімен көрсетіп, борышкерлерден айыппұлды өндіру жолдарын ұсынды. Ағымдағы жылдың 20 ақпан аралығында қалыптастырылған Уәкілетті органдармен әкімшілік құқықбұзушылықтарды қарау және олардың нәтижелері туралы ф. 1-АД есептік көрсеткішіне сәйкес, облыс көлемінде әкімшілік құқықбұзушылық анықталып, оларға 452 млн. 702 мың теңге әкімшілік айыппұлдар салу туралы қаулы қабылданған. Бүгінгі таңда бюджетке аталмыш айыппұлдың 29 млн. теңгесі ғана өндірілді. Жалпы анықталған әкімшілік құқықбұзушылықтың сі, яғни 95%-ы қоғамдық тәртіп саласы мен жол қозғалысы қауіпсіздігіне тиесілі. Уәкілетті органдармен салынған айыппұлдардың 83%-ы мемлекеттік кірістер органына, 16,5%-ы ішкі істер органына тиесілі екен. Өндірілмеген айыппұлдардың басым көпшілігі заңды тұлғаларға салынған, яғни 369 млн. 930 мың 812 теңгені құрайды. Бүгінгі таңда облыс бойынша 423 млн. 684 мың 407 теңге өндірілмей қалған. Жиынға қатысқан облыстық төтенше жағдайлар департаменті басшысының міндетін атқарушы кезеңнен тұрады: бастапқы кезеңі 3-5 күн, бөртпе шығу 3 күн, дақтану 2 аптаға дейін созылады. Аурудың бастапқы кезеңінде науқастың дене қызуы көтеріліп, мұрыннан су ағады. Сонымен қатар коньюнктивит, қатты жөтел, круп синдромы дамуы мүмкін. Ұрттың шырышты қабатында қызыл жиекпен қоршалған ұсақ ақ дақтар шығады, ал таңдайында энантемалар пайда болады. Кішкентай балаларда іштің өтуі мүмкін. Ересек балаларда құсу, мұрыннан қан кету және іші ауруы мүмкін. Егу жүргізілмеген адамдарда қызылша ауыр өтеді, егер олар уақытында емделмесе, асқынулар дамуы мүмкін. Дене қызуы қайта көтерілген науқаста отит, пневмония, ларинготрахеит, энцефалит, менингит сияқты асқынулар дамуы мүмкін. Кейбір егу жүргізілген балаларда бөртпелер аз шығып, ауру жеңіл түрде өтеді және жылдам жазылады. Қызылша Амангелді Ешмұханов пен облыстық әділет департаменті басшысының орынбасары Хамидолла Куставлетов және ІІД басшысының орынбасары Талғат Ахаев, қалалық әкім аппаратының құқықтық-мемлекеттік жұмыстар жөніндегі бөлім басшысы Мұрат Өміралиев, облыстық тұтынушылар құқығын қорғау департаменті басшысының орынбасары Сергей Щербина мен аталмыш мекеменің бөлім басшысы Гүлнар Ибрашева борышкерлерден өндірілмей қалған айыппұлдардың қайтарылу жолдарын талқылап, ұсыныстарын білдірді. Гүлсезім БИЯШЕВА Құрметті ата-аналар! Екпе жасау сіз және сіздің балаларыңыз үшін өте маңызды! Балаларыңызға және өздеріңізге екпе жасау арқылы сіз өзіңізді жұқпалы аурулардан, соның ішінде қызылша ауруынан сақтайсыз. Профилактикалық екпеден бас тартсаңыз, сіздің денсаулығыңызға қауіпті! Өз денсаулығыңызды және туыстарыңыздың денсаулығын сақтау үшін профилактикалық екпелердің Ұлттық күнтізбе бойынша өткізілетін қызылшаға қарсы екпелерімен егілу қажет: айлық балалар; 6 жас; Аурулармен қарым-қатынаста болған 30 жасқа дейінгі ауырмағандар, егілмеген және қызылша ауруына қарсы профилактикалық екпелер туралы мәлімет алмағандар. М. ИВАЩЕНКО, ШЖҚ «2 қалалық емхана» МКК педиатр дәрігері 5. «Жерүстi су объектiлерi жоқ, бiрақ ауыз су сапасындағы жерасты суларының жеткiлiктi қорлары бар аумақта халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы уәкiлеттi органмен, жер қойнауын зерделеу мен пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша тиiстi негiздеме болған жағдайда осы суларды ауыз сумен және шаруашылық-тұрмыстық сумен жабдықтауға байланысты емес мақсаттар үшiн пайдалануға рұқсат бере алады». Жаңақала ауданы Бірлік ауылының тұрғыны болған асыл жар, сүйікті әке Сыралы Өтепұлы Кенжегалиевтің бақилық болғанына 10 жыл болуына орай сағынышпен еске аламыз. Әке асқар тау, биіктігі көк аспан, Өнегелі бізге берген жыр-дастан. Сағынумен аялы алақанды Өтіпті он жыл бір-бірімен ұштасқан. Сағына еске алушылар: зайыбы Гүлбану, қыз-күйеу балалары Тұрсынбек-Әсемгүл, Мұхтар-Гүлдана, қыздары Жанар, Шынар, кенжетайы Райса, немересі Мәдина Батыс Қазақстан облысы әкімдігі туризм, дене шынықтыру және спорт басқармасының «Балалар-жасөспірімдер бокс спорт мектебі» мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорны азаматтық қызметкердің бос лауазым орнына байқау жариялайды. 1. Хатшы іс-жүргізуші 1 бірлік (бала бағу демалысы кезеңіне) Біліктілік талаптары: компьютерді жақсы меңгерген болуы, мемлекеттік және орыс тілдерін жетік білуі, іс-қағаздарын жүргізе білуі тиіс. 2. Жүргізуші 1 бірлік. Жүргізушіге қойылатын талаптар: жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес, категориясы «В» болуы шарт. Байқауға қатысу үшін төмендегі құжаттар қажет: 1. Мемлекеттік тілдегі түйіндеме 2. Байқауға қатысу туралы өтініш 3. Жеке бас куәлігінің көшірмесі 4. Кадр есебі жөніндегі толтырылған жеке іс парағы (тұрақты мекенжайы мен телефоны көрсетілуі тиіс) 5. Қойылған біліктілік талаптарына сай білімі туралы құжаттың көшірмесі 6. Жасаған қызметін куәландыратын құжаттар көшірмесі 7. Медициналық тексеруден өткендігін растайтын құжат 8. Сотталмағаны туралы анықтама 9. Мекенжай анықтамасы Байқауға қатысушылардың құжаттары хабарландыру жарияланған күннен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде мына мекенжайда қабылданады: БҚО Орал қаласы, Северо-Восток 2, 15/2, тел: Байқау «Балалар-жасөспірімдер бокс спорт мектебі» МКҚК-да өтеді. Батыс Қазақстан облысы білім басқармасының «Облыстық экологиялық-биологиялық орталығы» МКҚК бос лауазымдық орындарына конкурс жариялайды: 1. Әдіскер 1 бірлік (декреттік демалыс уақытына). Талаптар: жоғары педагогикалық білімі, жұмыс өтілі 3 жылдан кем емес. Құжаттар тізімі: - Конкурсқа қатысуға өтініш; - жеке куәлігінің көшірмесі; - білім құжаттарының көшірмесі (нотариалды шандырылған); - еңбек кітапшасы көшірмесі; - медициналық тексерістен өткендігі жөніндегі анықтама; - кадрлар есебі бойынша жеке іс парағы. Осы аталған құжаттардың біреуі қалыс қалса, құжаттарды қайтаруға негіз болады. Құжаттарды қабылдау хабарландыру бұқаралық ақпарат құралдарына жарияланған сәттен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде мына мекенжайға тапсырылуы қажет: Орал қаласы, Қ. Рысқұлбеков көшесі, 49. Байланыс телефоны: Бөкей ордасы ауданының білім беру бөліміне қарасты Мұратсай ауылында орналасқан А. Құсайынов атындағы жалпы орта білім беретін мектебіне 2003 жылдың 14 қаңтарында берілген , кадастрлық нөмірі жер учаскесіне жеке меншік құқығын беретін актінің түпнұсқасы жоғалуына байланысты жарамсыз деп танылсын. Батыс Қазақстан облысының денсаулық сақтау басқармасы, Батыс Қазақстан облысы медицина қызметкерлерінің кәсіподағы комитеті, облыстың медицина қоғамы БҚО денсаулық сақтау басқармасының басшысы Қамидолла Мүтиғоллаұлы Ирменовке және зайыбы Елена Павловна Фадееваға анасы Нина Александровна Фадееваның өмірден озуына байланысты қайғыру білдіріп, көңіл айтады. «ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті , Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@inbox.ru Бас редактор Бауыржан ҒҰБАЙДУЛЛИН Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде Меншік иесі: 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, 7201-г куәлігі берілген Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, «Жайық Пресс» ЖШС Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орынбасарлары), Телефондар: Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Бас редактор , Жауапты хатшы Тоқтар КЕНЖЕҒАЛИЕВ (қоғамдық-саяси бөлім), Бас редактордың Жарнама қабылдау Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (экономика бөлімі), орынбасарлары , тел/факс: ; Нұрлыбек РАХМАНОВ (гуманитарлық бөлім) , Бухгалтерия Бас директор Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН Меншікті тілшілер: Тілес ЖАЗЫҚБАЙ (Ақжайық ауданы) , Нұрымбек Жапақов (Жәнібек ауданы) , Өмірзақ Ақбасов (Жаңақала ауданы) , Серік Жұмағалиев (Қазталов ауданы) , Мүсірбек Айташев (Сырым ауданы) Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылданады. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі. Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компьютерлiк орталығында терiлiп, беттелдi. "Жайық Пресс" ЖШС баспаханасында басылды Индексі: Таралымы: 15572, 3 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н. СҰЛТАНОВА, Д. шанкишева, А. Кереева Кезекшi редактор: C. ихсанғали

12 керуен сарай керуен сарай 12 Суретшіге арналған Өткен аптаның соңында Оралдағы суретші Сәкен Ғұмаровтың мұражайында суретшінің өмірінен сыр шертетін фотосурет көрмесі ашылды. Көрмеге қойылған 30 суретте қылқалам шеберінің Президент Н. Назарбаевпен және елшілермен кездескен сәті, отбасы, дос-жаран, әріптестер, түрлі қалаларда өткен көрмелеріндегі кездесулер бейнеленген. Суретшінің жары Гүлсара Уәлиқызы, туған қарындасы Әлия Мұқамбетжанқызы мен інісі Сағынтай Ғұмаров, келіні Аққаным көрмені тамашалауға келген студенттерге естеліктер айтты. Режиссер М. Ғұмаров туралы «Көке» атты кітап жазған осы жолдардың авторы суретші өмірінің көпшілік біле бермейтін жақтарын әңгімеледі. Көрмеге қойылған суреттердің бәрін суретшінің жары Гүлсара Уәлиқызы тапсырыпты. - Сәкеннің суреттерін кез келген адам түсінбеді. Оны суреттен басқа философия, физика, әлем әдебиеті, театры, кино өнері, жаратылыстың тылсым сырлары қатты қызықтырды. Шығармашылығының күрделілігі соның салдарынан да болар деп ойлаймын. Сәкенді түсінетін, оны ұмытпайтын адамдарға алғысым шексіз, деді ол өз сөзінде. «Әке, аға, ата ретінде Сәкен қандай еді? Осы сұрақтарға жауапты суретшінің туғандарынан артық ешкім де айта алмас» деген музей меңгерушісі Мейрамгүл фотокөрме Еслямғалиева сөзді қарындасы Әлия Мұқамбетжанқызына берді. - Халықты өзіне қарату, оның ықыласына бөлену үшін адам ерекше дарынды болуы керек. Сәкен ағамыз осындай тұлға еді. Екі пәтерлік үйде көрші тұрдық. Жасымыздан біздің өмірге деген көзқарасымыздың қалыптасуына ерекше ықпал етті. Киев, Мәскеу қалаларында өткен көрмелерінде оның картиналарының адамға әсер ететіні байқалған. Ресейлік профессорлар ағамыздың биоөрісін тексеруден өткізеді. Менің білетінім, ағамыз бір әйелдің бауырының ауыратынын анықтаған, қатты науқас 18 жасар жігіт Сәкен ағамен сөйлескен уақытта тұтықпай сөйлескен. Осындай тексеруден соң ғалымдар оған «Жоғары санатты экстрасенс» деген куәлік берді. Ол куәлік музейде сақтаулы, - деді қарындасы. Киевтегі көрмені тамашалаған ресейлік және шетелдік өнертанушылар қазақ даласында, ауылда өскен Сәкеннің жан-жақты білімдарлығы мен сол Саңлақ самбошылар Оралда Ұлы Жеңістің 70 жылдығына және «Динамо» спорт қоғамының 90 жылдығына орай самбодан ішкі істер органдары қызметкерлері арасында БҚО чемпионаты мәреге жетті. БҚО ІІД баспасөз қызметінен түскен мәліметке қарағанда, жарысқа 17 команда құрамында 112 спортшы қатысып, сегіз салмақ дәрежесі бойынша сынға түсті. Командалық есепте БҚО ішкі істер департаментінің аппараты үздік шықса, Орал қалалық ішкі істер басқармасы екінші, теректіліктер үшінші орынды иеленді. Жекелей сында Ж. Әбуов (57 кг), А. Танкишев (62 кг), М. Кенжеғарин (68 кг), М. Бисенғалиев (74 кг), А. Ақнәжімов (82 кг), К. Ғұмар (90 кг), А. Кәрімғалиев (100 кг), С. Ерлан (100 кг-дан жоғары) жеңімпаз атанды. Елжан Ералы Суретті түсірген Т. Тоқмамбетов кездегі адамдарға түсініксіз жан дүниесіне қатты таң қалған. Мысалы, Киев қаласында «Ерте өлген сәбилердің рухтары» деген картинаның алдына келіп бір балерина жылап тұрады. Қасына жақындап, «Неге жыладыңыз?» деп сұраған Сәкенге әйел: «Бұл менің түсім. Мен бұл түсті көп жылдан бері көремін» депті. Сөйтсе, ол әйелге бала тұрмай, жастай шетіней береді екен... Бұл Сәкен Ғұмаровтың жұмбақ дүниесін тағы бір айғақтайтындай. Бұдан соң сөз алған інісі Сағынтай Ғұмаров бірге өткен жастық шақтарынан сыр шертіп, Сәкеннің егіздің сыңары екенін айтты. Бұдан соң көрмені тамашалауға жиналғандар суретшіге арнап Құран оқытып, зиратына барып зиярат етті. Ұлдай ҚАБОШҚЫЗЫ, «Орал өңірі», Суретті түсірген Т. Тоқмамбетов анықталды «Халықты әлеуметтік қорғау мәселесі бойынша ҚР кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер енгізу туралы» ҚР 1999 жылғы 16 қарашадағы заңына сәйкес аз қамтылған отбасылардың тұрғын үйді ұстауға және коммуналдық қызметтерді тұтынуына көмек көрсетіледі. Тұрғын үй көмегін Бұл қызметтің өтініштерін қабылдау және мемлекеттік қызмет көрсету нәтижелері 2014 жылдың 5 наурызынан бастап халыққа қызмет көрсету орталығы арқылы және электрондық үкіметтің kz веб-порталы арқылы жүргізіле бастады. Мемлекеттік қызмет жеке тұлғаларға: аталған жерде тұрақты тұратын, тұрғын үй көмегін алуға құқығы бар аз қамтамасыз етілген отбасыларға (азаматтарға) тегін көрсетіледі. Қызмет көрсету мерзімі: құжаттар топтамасын халыққа қызмет көрсету орталығына тапсырған сәттен бастап, сондай-ақ порталға өтініш берген кезден бастап 10 (он) күнтізбелік күнде жауабын алады. Құжаттар тоқсан ішінде бір рет қабылданады. Мемлекеттік қызмет көрсету нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде жүргізіледі. Көрсетілген қызметті алу үшін мемлекеттік қызмет стандартының 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша өтініш, қызмет алушының жеке басын куәландыратын құжат, көрсетілген отбасының табысын растайтын құжаттар, тұрғын үйді күтіп-ұстауға Намысты қолдан берме, Ел ішінде кең тараған, өмірдің өзінен алынған қазақы әзіл-қалжың мен күлдіргі хикаялар көпшіліктің сүйіп қарайтын «Тамаша», «Бауыржан-шоу», бертін келе қазақ тіліндегі Көңілді тапқырлар клубының ойындарында, «Жайдарман» бағдарламаларынан орын тауып келеді. «Қазақстан КТК одағы» республикалық жастар қоғамдық бірлестігінің президенті Есен Елеукен де еліміздің түкпір-түкпірінен келген 200-ге жуық өнерлі жастардан жиналған командалардың басын қосып, дарындыларды анықтау мақсатында өзіндік үлес қосуда. Ұйымдастырушылардың ойын шарттары бойынша өнер көрсеткен командалар өз деңгейлеріне тағайындау арналған ай сайынғы жарнаның мөлшері туралы шот, коммуналдық қызметтерді тұтынуға арналған шот, құжаттар тізбесін тапсыруы тиіс. Егер қызметті үшінші адам рәсімдесе, көрсетілетін алушы орталыққа сенімхат ұсынуы тиіс. ХҚКО инспекторы тиісті құжаттарды қабылдағаннан кейін қызмет алушыға қолхат береді. Қызмет алушы құжаттардың толық топтамасын ұсынбаған жағдайда ХҚКО инспекторы осы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына 4-қосымшаға сәйкес құжаттарды қабылдаудан бас тарту туралы қолхат береді. Сіздер үшін ХҚКО-ның Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес демалыс және мереке күндерін қоспағанда, дүйсенбі-сенбі аралығында, түскі үзіліссіз сағат 9.00-ден ге дейін «бір терезе» қағидаты бойынша, алдын ала жазылусыз және жеделдетіп қызмет көрсетуге әзірміз. «Намыс»! Жәдігер ДӘРМЕНОВ, ХҚКО-ның қызметкері, Орал қаласы Жуырда Бөрлі ауыл шаруашылығы колледжінің «Намыс» тобы Астана қаласында өткен «Маусымашар 2015» республикалық фестиваліне қатысты. қарай 5 лигадан, яғни жоғарғы, премьер, орталық, аймақтық, ашық деген сынақтардан өтеді. Тұңғыш рет үлкен сахнаға шыққан Бөрлі колледжінің «Намыс» тобы қазылар алқасының жоғары бағасы мен батасын алып, орталық лигаға қабылданды. Намыс тобы аталмыш оқу ордасының оқытушысы Ернұр Дүкенбаевтың жетекшілігімен құрылған еді. Бөрлілік әзілкештеріміздің күлкіге толы бағдарламалары көп болып, жетістікке жете берсін демекпін. Нұргүл ЛҰҚПАНОВА, Бөрлі ауданы