GODINA/ YEAR XVI SARAJEVO, 20.07.2018. BROJ/ NUMBER 2 BRUTO DOMAĆI PROIZVOD ZA BOSNU I HERCEGOVINU 2017 Proizvodni pristup, prvi rezultati GROSS DOMESTIC PRODUCT OF BOSNIA AND HERZEGOVNA 2017 Production approach, First results Agencija za statistiku BiH (BHAS) u ovom saopćenju objavljuje rezultate godišnjeg obračuna bruto domaćeg proizvoda (BDP) i bruto dodane vrijednosti za Bosnu i Hercegovinu za 2016. i prve rezultate za 2017. godinu. Procjene su raspoložive na nivou područja Klasifikacije ekonomskih aktivnosti KD BiH 2010 bazirane na EU NACE Rev.2. Obračunu BDP i drugih makroekonomskih agregata je urađen u skladu sa metodologijom Sistema nacionalnih računa SNA2008 i Evropskim sistemom nacionalnih računa ESA2010, međunarodnim standardima i preporukama. BDP za BiH za 2017. godinu nominalno je iznosio 31.332 miliona KM i u odnosu na 2016. godinu nominalni je veći za 4,79% dok je realni rast iznosio 3,07%. BDP deflator za 2017. je iznosio 1,67%. BDP po stanovniku iznosio je 8.941 KM ili 4.572 EUR ili 5.152 USD. Posmatrano po djelatnostima značajniji rast bruto dodane vrijednosti bilježe: Umjetnost, zabava i rekreacija (16,21%); Djelatnosti pružanja smještaja te pripreme i usluživanja hrane (11,39%); Snabdijevanje vodom; uklanjanje otpadnih voda, upravljanje otpadom (11,38%) i Prerađivačka industrija (11,16%). In this First Release, the Agency for Statistics of Bosnia and Herzegovina (BHAS) presents the calculation of annual gross domestic product (GDP) and value added for Bosnia and Herzegovina for 2016 and first results for 2017. Estimates are available at the section level of the Classification of Economic Activities KD BIH 2010 based on the EU NACE Rev. 2. For the calculation of the GDP and other macroeconomic aggregates are used the methodology adjusted to the System National Accounts (SNA2008) and the European System National Accounts (ESA2010). GDP for BiH for 2017 had a nominal value of 31,332 million KM. The nominal increase of GDP in relation with 2016 was 4.79% while real increase was 3.07%. GDP deflator for 2017 was 1.67%. GDP per capita amounted 8,941 KM or 4,572 EUR or 5,152 USD. Regarding by the activities the significant increase of the gross value added was recorded in: Arts, entertainment and recreation (16.21%); Accommodation and food service activities (11.39%); Water supply; sewerage, waste management and remediation activities (11.38%) and Manufacturing(11.16%).
T1. Bruto domaći proizvod za BiH, tekuće cijene / Gross domestic product for BiH, current prices 2016 2017 1) Bruto domaći proizvod, mil.km 29.900 31.332 Gross domestic product, mln KM Bruto domaći proizvod po stanovniku, KM 8.515 8.941 Gross domestic product per capita, KM Bruto domaći proizvod, mil. EUR 15.288 16.020 Gross domestic product, mln EUR Bruto domaći proizvod po stanovniku, EUR 4.354 4.572 Gross domestic product per capita, EUR Bruto domaći proizvod, mil.usd 16.912 18.054 Gross domestic product, mln USD Bruto domaći proizvod po stanovniku, USD 4.816 5.152 Gross domestic product per capita, USD Stanovništvo, procjena sredinom godine, hilj. 2) 3.511 3.504 Population, mid year estimate, 000 2) Prosječan godišnji kurs KM / EUR 3) 1,9558 1,9558 Annual average exchange rate KM / EUR 3) Prosječan godišnji kurs KM / USD 3) 1,7680 1,7355 Annual average exchange rate KM / USD 3) T2. Bruto domaći proizvod za BiH i entitete / Gross domestic product for BiH and entities 2016 2017 1) BDP za BiH, mil KM 29.900 31.332 GDP for BiH, mln KM BDP za Federaciju BiH 4), mil KM 19.540 20.502 GDP for FBiH 4), mln KM BDP za Republiku Srpsku 5), mil KM 9.631 10.076 GDP for RS 5), mln KM BDP za Brčko distrikt, mil KM 730 755 GDP for Brcko District, mln KM T3. Učešće entiteta u BDP BiH - u % / Share of entities in GDP of BiH - in % 2016 2017 1) BDP za BiH 100,00 100,00 GDP for BiH BDP za Federaciju BiH 65,35 65,43 GDP for FBiH BDP za Republiku Srpsku 32,21 32,16 GDP for RS BDP za Brčko distrikt 2,44 2,41 GDP for Brcko District 1) Prvi rezultati / First results 2) Izvor: Agencija za statistiku BiH / Source: Agency for statistics of BiH 3) Izvor: Bilten Centralne banke BiH / Source: Bulletin of Central bank of BH 4) Izvor: Saopćenje nacionalnih računa broj 10.1.1 / Source: National Accounts Statistics Release No 10.1.1 5) Izvor: Saopćenje nacionalnih računa broj 197/18/ Source: National Accounts Statistics Release No 197/18
T4. Bruto dodana vrijednost po djelatnostima i Bruto domaći proizvod za BiH T4. Gross value added by activities and Gross domestic product for BiH A Područje djelatnosti Poljoprivreda, šumarstvo i ribolov Bruto dodana vrijednost u tekućim cijenama, 000 KM Gross Value Added in current prices, 000 KM Struktura / Structure % Nominalni indeksi / Nominal indices Realni indeksi / Real indices 2016 2017 1) 2016 2017 1) 17 1) /16 17 1) /16 1.904.729 1.757.870 6,37 5,61 92,29 91,90 Section of activity Agriculture, forestry and fishing B Vađenje ruda i kamena 568.979 612.029 1,90 1,95 107,57 105,68 Mining and quarrying C Prerađivačka industrija 3.698.953 4.111.928 12,37 13,12 111,16 108,20 Manufacturing D E Proizvodnja i snabdijevanje električnom energijom, plinom, parom i klimatizacija Snabdijevanje vodom; uklanjanje otpadnih voda, upravljanje otpadom 1.171.212 1.166.640 3,92 3,72 99,61 95,86 310.998 346.378 1,04 1,11 111,38 105,60 Electricity, gas, steam and air conditioning supply Water supply; sewerage, waste management and remediation activities F Građevinarstvo 1.176.793 1.264.316 3,94 4,04 107,44 104,17 Construction G Trgovina na veliko i malo; popravak motornih vozila i motocikala 4.038.762 4.365.543 13,51 13,93 108,09 106,76 Wholesale and retail trade; repair of motor vehicles and motorcycles H Prijevoz i skladištenje 1.073.525 1.177.302 3,59 3,76 109,67 107,89 Transportation and storage I Djelatnosti pružanja smještaja te pripreme i usluživanja hrane 585.863 652.585 1,96 2,08 111,39 109,23 J Informacije i komunikacije 1.308.986 1.329.269 4,38 4,24 101,55 101,00 K Finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja 1.119.244 1.216.350 3,74 3,88 108,68 107,39 Accommodation and food service activities Information and communication Financial and insurance activities L Poslovanje nekretninama 1.472.409 1.603.686 4,92 5,12 108,92 100,81 Real estate activities Od toga: imputirana renta 1.244.563 1.323.792 4,16 4,22 106,37 99,80 Of which: imputed rent M Stručne, naučne i tehničke djelatnosti 863.077 848.598 2,89 2,71 98,32 97,28 Professional, scientific and technical activities N O Administrativne i pomoćne uslužne djelatnosti Javna uprava i odbrana; obavezno socijalno osiguranje 250.978 271.939 0,84 0,87 108,35 105,36 2.436.397 2.441.447 8,15 7,79 100,21 100,80 Administrative and support service activities Public administration and defence; compulsory social security P Obrazovanje 1.320.645 1.324.215 4,42 4,23 100,27 100,77 Education Q R Djelatnosti zdravstvene i socijalne zaštite Umjetnost, zabava i rekreacija 1.373.492 1.415.028 4,59 4,52 103,02 102,73 403.156 468.510 1,35 1,50 116,21 109,34 Human health and social work activities Arts, entertainment and recreation S Ostale uslužne djelatnosti 340.235 343.503 1,14 1,10 100,96 101,25 Other service activities T U Djelatnosti domaćinstava kao poslodavaca Djelatnosti vanteritorijalnih organizacija i organa - - - - - - - - - - - - Activities of households as employers Activities of extraterritorial organisations and bodies Ukupno sve djelatnosti 25.418.432 26.717.138 85,01 85,27 105,11 103,22 Total of activities FISIM (-) 763.531 790.510 2,55 2,52 103,53 105,67 FISIM (-) Bruto dodana vrijednost, bazne cijene Porezi na proizvode i usluge i uvoz minus subvencije (+) Bruto domaći proizvod (BDP) u tržišnim cijenama 1) Prvi rezultati / First results 24.654.901 25.926.627 82,46 82,75 105,16 103,14 5.245.595 5.405.768 17,54 17,25 103,05 102,72 29.900.496 31.332.395 100,00 100,00 104,79 103,07 Gross value added, basic prices Taxes on products and services and import less subsidies (+) Gross domestic product (GDP) at market prices
SKRAĆENICE / ABBREVIATIONS PODRUČJA DJELATNOSTI PREMA KD SECTIONS ACTIVITIES BY NACE Rev. 2 A Poljoprivreda, šumarstvo i ribolov Agriculture, forestry and fishing B Vađenje ruda i kamena Mining and quarrying C Prerađivačka industrija Manufacturing D E Proizvodnja i snabdijevanje električnom energijom, plinom, parom i klimatizacija Snabdijevanje vodom; uklanjanje otpadnih voda, upravljanje otpadom Electricity, gas, steam and air conditioning supply Water supply; sewerage, waste management and remediation activities F Građevinarstvo Construction G Trgovina na veliko i malo; popravak motornih vozila i motocikala Wholesale and retail trade; repair of motor vehicles and motorcycles H Prijevoz i skladištenje Transportation and storage I Djelatnosti pružanja smještaja te pripreme i usluživanja hrane Accommodation and food service activities J Informacije i komunikacije Information and communication K Finansijske djelatnosti i djelatnosti osiguranja Financial and insurance activities L Poslovanje nekretninama Real estate activities M Stručne, naučne i tehničke djelatnosti Professional, scientific and technical activitie N Administrativne i pomoćne uslužne djelatnosti Administrative and support service activities O Javna uprava i odbrana; obavezno socijalno osiguranje Public administration and defence; compulsory social security P Obrazovanje Education Q Djelatnosti zdravstvene i socijalne zaštite Human health and social work activities R Umjetnost, zabava i rekreacija Arts, entertainment and recreation
S Ostale uslužne djelatnosti Other service activities Definicije i pojašnjenja Definitions and explanations Bruto domaći proizvod (BDP) i Bruto dodana vrijednost prema proizvodnom pristupu mjere ukupnu vrijednost proizvoda i usluga koje su proizvele rezidentne institucionalne jedinice u određenom vremenskom periodu. BDP je jednak vrijednosti svih roba i usluga proizvedenih u ekonomiji (output ili bruto vrijednost proizvodnje) minus vrijednost svih roba i usluga potrošenih u proizvodnom procesu (međufazna potrošnja). Bruto vrijednost proizvodnje definiše se kao tržišna vrijednost svih proizvedenih roba i pruženih usluga. Obračunata je po djelatnostima u baznim cijenama jer su sve subvencije posmatrane kao subvencije na proizvode. Međufazna potrošnja predstavlja vrijednost dobara i usluga, upotrebljenih kao inputi u procesu proizvodnje u obračunskom periodu sa ciljem da se proizvedu druga dobra i usluge. Bruto dodana vrijednost kao povećanje vrijednosti proizvodnje jednaka je razlici između bruto vrijednosti prozvodnje i međufazne potrošnje. Bruto domaći proizvod se računa sabiranjem ukupne bruto dodane vrijednosti i poreza minus subvencije na proizvode. FISIM (usluge finansijskog posredovanja indirektno mjerene) predstavlja vrijednost usluga finansijskog posredovanja koje se izračunavaju indirektno. FISIM se izračunava kao razlika između potraživanja po kamatama (aktivne kamate) i obaveza po kamatama (pasivne kamate) za institucionalne jedinice finansijskog posredovanja. U cilju metodološkog poboljšanja u obračun dodane vrijednosti i bruto domaćeg proizvoda uključena je vrijednost imputirane rente (usluge korišćenja stambenih zgrada nastanjenih vlasnicima) kao i vrijednost neobuhvaćenih ekonomskih aktivnosti (NOE). Ilegalne ekonomske aktivnosti nisu uključene. Obračun BDP u stalnim cijenama izveden je metodom jednostrukih indikatora. Procjene su rađene u cijenama prethodne godine. Za dodatne metodološke napomene, koncept obračuna, korištenu metodologiju i definicije pogledati Opis izvora i metoda korištenih u kompilaciji Nacionalnih računa, raspoloživ na internet stranici: www.bhas.gov.ba. Gross domestic product (GDP) and Gross value added by production approach measure the total value of finished goods and services produced by resident institutional units during a certain period of time. GDP is equal to the value of all goods and services produced in the economy (output) less the value of all goods and services used in the production process (intermediate consumption). Gross output is defined as a market value of produced goods and services. It is calculated by activities at basic prices, since all subsidies are treated as subsidies on products. Intermediate consumption includes the value of products and services used as input in process of production to produce other product and services in accounting period. Gross value added as increase in value of production is equal to difference between gross output and intermediate consumption. Gross domestic product is computed by adding together the total gross value added and taxes less subsidies on products. FISIM (financial intermediation services indirectly measured) presents the value of services of financial intermediation, which are indirectly measured. FISIM is calculated as difference between the claims according to interest (active interest) and obligations according to interest (passive interest) for the institutional units for financial intermediation. In order to methodological improvements the calculation of gross value added and gross domestic product, imputed rentals is included (the value of dwellings services for owner occupied dwellings). The value of non- observed economy is included in official data of GDP. Illegal activities are not included. For the calculation of GDP at constant prices the concept of the single indicator method is used. The estimates were made at prices previous year. For additional notes on methodology, concepts, compilation practice and definitions see Description of sources and methods used to compilation NA, available on the web site: www.bhas.gov.ba.
Izdaje i štampa Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine, 71000 Sarajevo, Zelenih beretki 26 Published and printed by the Agency for Statistics of the Bosnia and Herzegovina, 71000 Sarajevo, Zelenih beretki 26 Telefon/Phone: +387 (33) 911 911 Telefaks/Telefax: +387 (33) 220 622 Elektronska pošta/e-mail: bhas@bhas.gov.ba Internetska stranica/web site: http: //www.bhas.ba Odgovara direktor Velimir Jukić Person Responsible: Velimir Jukić, Director Saopćenje priredila: Edina Kozić, Vanja Erak Prepared by: Edina Kozić, Vanja Erak Podaci iz ovog saopćenja objavljuju se i na internetu First Release data are also published on the Internet