РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ Св. КИРИЛ И МЕТОДИЈ - СКОПЈЕ ФАКУЛТЕТ ЗА ВЕТЕРИНАРНА МЕДИЦИНА СКОПЈЕ Е Л А Б О Р А Т ЗА СТУДИСКА ПРОГРАМА ЗА ТРЕТ ЦИКЛУС НА ДОКТОРСКИ СТУДИИ ОД ОБЛАСТА ВЕТЕРИНАРНА МЕДИЦИНА МОДУЛ БЕЗБЕДНОСТ НА ХРАНА Скопје, 21 март 2012 год. 1
Име на студиската програма Самостојна високообразовна институција во која се изведува студиската програма Единица на универзитетот во која се изведува студиската програма Образовно -научно поле Научна, стручна или уметничка област Вид на студии Обем на студиите изразен во ЕКТС кредити Научен назив Времетраење на студиите, во години Учебна година во којашто ќе запoчне реализацијата на студиската програма Број на студенти што се планира да се запишат на студиската програма Јазик на којшто ќе се изведува студиската програма Ветеринарна медицина модул Безбедност на храна Универзитет Св.Кирил и Методиј- Скопје Факултет за ветеринарна медицина- Скопје 4. Биотехнички науки 407. Ветеринарна медицина 40728. Хигиена и технологија на производи и суровини од животинско потекло Aкадемски 180 ЕКТС кредити Доктор на науки пo безбедност на храна Три години 2012/2013 9 Македонски и англиски Година кога програмата е акредитирана / Веб страна на којашто се наоѓаат податоци за студиската програма http://www.fvm.ukim.edu.mk 2
Карта на високообразовната установа: Назив на високообразовната установа Република Македонија Универзитет Св. Кирил и Методиј - Скопје Факултет за ветеринарна медицина - Скопје Седиште ул. Лазар Поп Трајков бр. 5/7, Скопје Вид на високообразовната установа Јавна Податоци за основачот (на приватната / високообразовната установа) Податоци за последната акредитација Решение на Одбор за акредитација бр. 12-107/1 од 19.12009 год. Студиски и научно-истражувачки Биотехнички науки подарачја за кои е добиена акредитација Единици во состав на / високообразовната установа Студиски програми што се интегрирани студии прв и втор циклус по реализираат во единицата која бара ветеринарна медицина проширување на дејноста со докторски студии трет цилклус по воведување на нова/и студиска/и ветеринарна медицина програма/и Податоци за просторот наменет за изведување на наставната и истражувачката дејност Податоци за опремата за изведување на наставната и истражувачката дејност Број на студенти за кој е добиена акредитација 5 згради со вкупна површина 3660 m 2, 3 предавални (50, 40 и 30 места), 5 вежбални, 3 училници, библиотека, 15 лаборатории, 2 сали за секција, 1 клиника и 1 рентгенски кабинет дадени се во прилог бр. 4 на овој документ 250 Број на студенти (првпат запишани) 30 Број на лица во наставно-научни, 20 научни и наставни звања Внатрешни механизми за обезбедување и контрола на квалитет на студиите Податоци за последната спроведена надворешна евалуација на установата студентска анкета самоевалуација Надворешната евалуација е спроведена од страна на Агенцијата за евалуација на високото образование на Република Македонија во октомври 2003 год., а извештајот бр. 0302-2649 е доставен на 26.2004 год. (прилог бр. 3) 3
Дескриптори на квалификациите 1a. Општи дескриптори на квалификации за секој циклус на студии согласно со Уредбата за националната рамка на високо-образовните квалификации Знаење и разбирање Примена на знаењето и разбирањето Способност за проценка Комуникациски вештини Вештини на учење Покажува знаење и разбирање за научното поле на ветеринарната медицина, применувајќи методологии соодветни за решавање сложени проблеми, со можност за оригиналност во развивањето и/или примената на автономни идеи за истражувачки цели. Покажува способност за употреба на проширено и продлабочено знаење. Покажува високо ниво на професионална компетентност во рамките на ветеринарната медицина во целина. Поседува знаења од повеќе области во рамките на ветеринарната медицина, кои се базираат на најреномирани меѓународни истражувања во тоа научно поле. Покажува способност за критичко, самостојно и креативно решавање проблеми на оригиналнен начин, на ниво на полето на ветеринарната медицина, или на мултидисциплинарно ниво. Покажува способност за синтетизирање и интегрирање на знаењата стекнати не само во текот на студиите, туку и во текот на својот професионален ангажман. Покажува способност за справување со сложени прашања од стручен аспект, нивно солидно проценување дури и при некомплетни и ограничени информации, но со свест за личните, општествените и етичките одговорности при примената на стекнатото знаење и проценка. Покажува способност за оценување и селекција на научни теории, методологии, алатки и стручни вештини од безбедност на храна, и поставување на нови анализи и решенија на научна основа. Покажува способност за размена на заклучоци, предлози и мислења со помош на аргументи и рационално поткрепување на истите, како со стручната, така и со пошироката јавност, јасно и недвосмислено. Преземање значителна одговорност како за личните, така и за заедничките резултати. Покажува способност за иницирање и за водење активности во рамките на своите стручни копметенции. Покажува способност за препознавање на личната потреба за стално проширување на веќе стекнатите знаења и способност за самостојно делување при стекнувањето нови знаења и вештини во општествени рамки. Покажува способност за преземање одговорност за понатамошен професионален развој и усовршување во рамките на безбедност на храна и пошироко. 4
1б.Специфични дескриптори на квалификацијата со кои се одредуваат резултатите од учењето за поединечна студиска програма согласно со Уредбата за националната рамка на високо-образовните квалификации Знаење и разбирање Примена на знаењето и разбирањето Способност за проценка Со диплома доктор по безбедност на храна ќе можат да се стекнат лицата кои низ соодветна проверка и оценка ќе покажат дека: - имаат знаење и разбирање кое е надградба на стекнатото знаење од додипломски студии и кое им овозможува оригиналност во развој и примена на идеи во областа на безбедноста на храната; - се стекнале со продлабочено академско и професионално знаење од областа на безбедност на храна; - имаат способности кои ги прават соодветни за вработување како доктори по безбедност на храна во прехрамбената или пак во соодвените јавни служби; - Преку континуиран трансфер на современи и продлабочени знаења од областа на безбедноста на храната, во рамки на оваа студиска програма студентите ќе се стекнат со следните специфични дескриптори - Докторите се имаат стекнато со сеопфатно и продлабочено знаење од областа на технологиите на прехрамбени производи, нова храна посебно за системите за безбедност на храна, стандарди за квалитет и безбедност на храната, проценка, управување и комуникација со ризик по безбедноста на храната и останати области кои ќе им овозможат да спроведат научна работа и да делуваат на одговорен начин во нивните професии и општество. Исто така тие се соодветно запознаени со новите развои во нивната област. - Способности да ги применат своето знаење и разбирање, и своите способности за решавање на проблеми, во нови и непознати средини во поширок (или мултидисциплинарен) контекст поврзан со квалитет и безбедност на храната, - Стекнување на знаења и применување на знаењето во процесот на воведување на добра хигиенска и производна пракса во прехрамбената индустрија, - Стекнување на знаења и применување на знаењето во развој и имплементација на системи за управување со безбедноста и квалитетот на храната во сите прехрамбени индустрии. - Да низ научен пристап анализираат и решаваат проблеми, дури и ако дефинициите се некомплетни или пак формулирани на невообичаен начин и имаат спротивставени карактеристики, - Да ги препознаваат и анализираат факторите кои влијаат на безбедноста и квалитетот на храната, - Да идентификуваат и применат иновативни методи во решавање на проблеми базирани на научни принципи и за проблеми за кои се бара познавање од други области како менаџмент и перцепција и однесување на потрошувачите, - Способност да се справуваат со комплексни ситуации од областа на безбедноста на храната и 5
Комуникациски вештини Вештини на учење - Способност да донесуваат одлуки во итни ситуации по безбедноста на храната. - Да биде способен да го комуницира во писмена форма и вербално своето истражување и решенијата на проблемите со неговите, колеги, експерти и други вклучени страни, - Способност да дебатира за теми од областа на квалитет и безбедност на храна и за улогата на квалитетот и безбедноста на храната во поширок општествен контекст, - Способност да функционираат ефективно како членови на тимови составени од членови од различни дисциплини и нивоа. - Покажува разбирање за професионалните должности, за посветеноста и континуираната едукација и обука, за потребата од професионален развој, во текот на целиот негов професионален живот. - Примена на способности за евалуација и истражувања во практиката, - Превземање на иницијативи да се подобри нивото на квалитетот и безбедноста на храната во прехрамбената индустрија Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно - научниот совет единицата, односно Наставничкиот совет на самостојната висока стручна шко или Научниот совет на научната установа На 16.6.2010 год. од страна на Наставно-научниот совет на Факултетот за ветеринар медицина - Скопје, Универзитет Св. Кирил и Методиј е донесена одлука за усвојувањ на студиска програма од трет циклус на докторски студии по Безбедност на хран Одлуката е дадена во прилог бр. 1 на овој документ. Одлука за усвојување на студиската програма од Ректорската управа ил Универзитетскиот сенат односно Советот на научната установа На 29.2012 год. од страна Универзитетскиот сенат на Универзитетот Св. Кирил Методиј од Скопје е донесена одлука за усвојување на Проектот за воведување студиска пргорама од трет циклус - докторски студии по ветеринарна медицин потпрограма безбедност на храна на Факултетот за ветеринарна медицина. Одлука е дадена во прилог бр. 1а на овој документ. 3б Одлука за усвојување на дескрипторите од Наставно-научниот совет Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје На 16.2012 година од страна на Наставно-научниот совет на Факултетот ветеринарна медицина е донесена одлука за усвојување на дексрипторите за тр циклус на докторски студии по ветеринарна медицина на Факултетот за ветеринар медицина - Скопје. Одлуката е дадена во прилог бр. 2 од овој документ. 4. Научно-истражувачко поле, подрачје и област, каде припаѓа студиската програма Студиската програма припаѓа во научно-истражувачкото поле: 4. Биотехнички наук научно-истражувачко подрачје: 407 Ветеринарна медицина; и во следниве научн истражувачки области: 40728 Хигиена и технологија на производи и суровини од животинско потекло 40734 Друго Степен на образование (трет циклус) Трет циклус студии VIII. Д О К Т О Р С К И С Т У Д ИИ ВЕТЕРИНАРНА МЕДИЦИНА МОДУЛ БЕЗБЕДНОСТ НА ХРАНА 6
6. Цели и оправданост за дополнувањето на студиската програма Со цел усогласување со новиот Закон за високото образование (Сл. весник бр. 35/20 и бр. 103/2008) и воведување на препораките од Болоњската декларација, Наставн научниот совет на Факултетот за ветеринарна медицина Скопје (ФВМС) донесе одлу за воведување програма за докторски студии од трет циклус од областа ветеринар медицина модул безбедност на храна за стекнување со звањето доктор на науки. Студиската програма се воведува во рамките на Школата за докторски студии п Универзитетот Св. Кирил и Методиј. Со оглед на тоа што овој програм не е ве организиран по смерови, во кои мобилноста на студентите беше отежната и ограничена студиумот ќе добие на значајно поголема подвижност на студентите избирање на предметите за чија содржина студентите ќе бидат заинтересирани а склад со темата на нивната докторска теза. Новите докторски студии овозможуваат дизајнирање на курикулум во зависно од спецификите на темата на кандидатот, од актуелната научно-истражувачка дејно на институцијата, како и од идниот професионален ангажман на кандидатот. Студиска програма ќе биде организирана како програма за доктори на науки со цел едукација истражувачи кои покажуваат поголем интерес за безбедноста на храната ка професионално определување, како и за истражувачи кои ќе сакаат да ги продлабоч своите научни квалификации за работа во одредени потесни области од безбедноста храната. Покрај внатрешната мобилност со овие докторски студии се отвора можност и мобилност со други, сродни факултети и програми во рамките на универзитетот. ниво на европските ветеринарни факултети се укажува и на потребата за донесувањ на зеднички програми за докторски студии (Baljer, G. et al., Journal of Veterinary Medi Education 31 (3), 239-241, 2004). Како последица на претходно споменатата потреба соработка во иднина се отвораат перспективи за соработка на заеднички докторс програми и со ветеринарните факултети во Европа (joint study programme). Новите докторски студии се составен дел на новиот модел за градење на карие кој на идните истражувачи им дава подобра перспектива за индивидуален развој можност за поголем избор уште во раната фаза на професионалната кариера. успешното завршување, младите научници ќе се стекнат со способност за самостој истражување во мултидисциплинарни тимови од повеќе области на биотехнолошките медицинските науки. Програмата на предложениот докторски студиум ќе се развива во склад постоечките научни потенцијали на Факултетот, искажаниот интерес на студентите потребата од работодавачите со точно опишани компетенции и вештини к докторантите ќе ги поседуваат по завршениот студиум. Содржините на предмeти постојано ќе се осовременуваат и по потреба меѓусебно ускладуваат како би избегнало преклопување на содржините со додипломските предмети. Наставата ќе темели на што е можно повеќе практична работа на студентите во совладувањето релевантните и најновите научни сознанија. Студентите треба од почетокот студиумот да се вклучат во работата на научни проекти и континуирано пратење научната литература како би можеле да развијат сопствен критичен став пре сопствените резултати и идеи. Освен тоа на студентите, доколку е потребно ќе им овозможи и студиски престој во соодветни странски научни институции со ц совладување на специфични техники и вештини. Иновативноста на програмата лежи во потполно нов пристап кој овозможу максимална креативност на студентот кој во соработка со менторот го облику сопствениот студиски програм врз база на понудените предмети. Оваа програма ис така овозможува поголема слобода и иницијатива на студентот да се посвети изучување на оние содржини кои ќе бидат во склад со темата на нивната дисертаци 7
или, воопшто, нивниот научен интерес. Со тоа, студентите ќе се формираат како врв стручњаци во водење на научни процеси во одредена научна дисиплина. Вклучување на научници од други научни установи во реализацијата на програмата ќе овозмо развивање на соработка во решавањето на зададените научни проблеми. Модулот на Докторските студии по Безбедност на храна произлегува ка резултат на потребата на прехрамбената индустрија за нов кадар кој ќе биде способ да ги согледа и да се вклучи во глобалните промени во производството, преработката контролата на храната како и зголемениот интерес на потрошувачите за квалитетот безбедноста на храната. Студиите се основаат поради потребата за едукација на сите оние кои сакаат се вклучат во ланецот на управување со храна со цел обезбедување на квалитетот безбедноста на храната која со глобализацијата на пазарот стана со меѓународ значење. Денес кога свеста на потрошувачите е на многу високо ниво, ко конкуренцијата на пазарот со храна е многу голема, кога Македонија е во процесот интеграција на светскиот пазар, произведувањето на безбедни намирници стану многу важно и потребата од вакви докторски студии е неопходна. Примената на но технологии и се поголем на додатоци во произвоството на храна со ц продолжување на нејзиниот рок на употреба и разновидноста, бара сериозни анализи проценка на ризикот на безбедноста на храната и управување со ризикот. Осв доброто познавање на процесот на производството на суровините и готовите производ процесот на складирање на храната и условите за ставање на пазарот и познавање потенцијалните контаминенти (од хемиско, физичко и микробиолошко потекло) потреб е и владеење со методите за нивна детекција, како и водење и управување процесите поради превенција за нивното појавување во производниот лане Стратешкото значење на квалитетот и безбедноста за развој на Р. Македони нагласено е во Националната стратегија за земјоделие на РМ. За реализација на ов цели потребни се адекватно образувани стручњаци кои треба да ги дадат сите потреб знаења и вештини за развој и имплементација на нови методи и техники со ц осигурување на безбедноста на прехранбените производи на пазарот. Предложени докторски студии непосредно се надоврзуваат на додипломските студии на Факултет за ветеринарна медицина во кои студентуите се стекнувааат со неопходните знаења вештини кои се темелат на запознавање со анализите, разбирање и објаснување процесите кои се случуваат во производствениот ланец, како и обезбедување донесување на квалитетни законски регулативи во областа на управување со храната склад со интернационалните стандарди. Програмата се темели на најновите научни достигнувања поврзани со процен на квалитетот и безбедноста на храната (хемиски, токсиколошки и микробиолош аспекти во безбедноста на храната) кои докторантите по завршувањето на студиите можат да ги применат во секојдневната пракса. Поради тоа програмата ги покри подрачјето на контрола на безбедноста на храната со најнови софистицира аналитички методи, современите концепти во управување со безбедноста како законските прописи поврзани за квалитетот и сигурноста на храната, што ќе и посебно значење во процесот на усогласување на нашето законодавство законодавството на ЕУ. Студиите се конципирани така да овоможуваат упис на студенти кои заврши дипломски студии на Факултетот за ветеринарна медицина, Факултетот земјоделелство и храна, Природно-математичкиот факултет, Технолошкиот факулте Медицинскиот факултет, како и од други факултети а се заинтересирани усовршување и научна работа од областа безбедност на храната. За вака предложени модул на докторски студии по безбедност на храната интерес досега веќе покаж голем на стопански субјекти од прехранбениот сектор како и надлежни институции за безбедноста на храна Министерството за здравство, Агенцијата за хра 8
7. 8 и ветеринарство, Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство други. Години и семестри на траење на студиската програма Студиската програма од трет циклус студии (или докторски студии) на Факултетот ветеринарна медицина во Скопје, се организира во согласност со Законот за високо образование на Република Македонија и Правилникот за трет циклус студии на УКИ како тригодишна студиска програма која содржи вкупно 180 ЕКТС кредити при што се кредит соодветствува на 30 часови вкупен работен ангажман. 8. ЕКТС кредити со кои се стекнува студентот Вкупниот на кредити (180) се стекнува на неколку полиња одн. составни делови на третиот циклус (докторски) студии: Обука за истражување = 30 ЕКТС: o Три задолжителни предмети за стекнување генерички знаења = 12 ЕКТС, и o Докторски семинари, конференции и работилници за истражувачка практика = 18 ЕКТС; Едукација со седум предмети од подрачјето и областа на истражување = 30 ЕКТС, и Пријава, изработка и одбрана на докторската дисертација = 120 ЕКТС Наставата по предметните програми ќе се изведува на македонски и/или англиски јазик во зависност од јазичната хомогеност, односно хетерогеност на студентите на соодветната предметна програма. Докторската теза ќе се пишува на македонски и/или на англиски јазик. Одбраната на докторската теза ќе биде јавна, на македонски или на англиски јазик. Структурата на студиската програма за доктoрските студии (распределбата на кредити по предмети и обврски по семестри) е прикажана во Табела 9. Начин на финансирање Од сопствени средства 10. Услови за запишување Условите и начинот за запишување на студиите се во согласност со Законот за високото образование, Правилникот за докторски студии, како и со подетално утврдените критериуми објавени во Конкурсот од страна на Универзитетот,,Св. Кирил и Методиј во Скопје. Основните барања за запишување на студиската програма од трет циклус се: Диплома/уверение: за завршен интегриран прв и втор циклус одн. завршен втор циклус на студии по Болоња од областа на ветеринарната медицина, медицинските науки, природните науки и биотехнолошките науки, или за магистер на науки по старите наставни програми од погоре посочените области, или за стекнати 300-360 кредити од соодветните студии на регулираните професии, или 9
за звање специјалист од соодветна специјализација Познавање на англиски јазик (сертификат од Филолошкиот факултет Блаже Конески или меѓународен сертификат, како на пр. TOEFL, FCE, CAE или диплома за претходно стекнато образование на соодветниот светски јазик) 1. Критериуми за рангирање на кандидатите: Успехот стекнат на претходниот интегриран циклус одн. претходните два циклуса Објавени публикации Учество во домашни и меѓународни научно-истражувачки проекти Студиски престои во странство Познавање други странски јазици Интервју Мотивациско писмо Препораки и други специфични критериуми 1 Структура на студиската програма Структурата на студиската програма за докторските студии по безбедност на храна (распределбата на кредити и обврски по семестри) е дадена во прилог бр.4 од овој документ. 1 Податоци за просторот предвиден за реализација на студиската програма ФВМ-С располага со 5 згради со вкупна површина 3660 м 2, 3 предавални (50, 40 и 30 места), 1 информатичка училница, библиотека, 15 лаборатории, 1 клиника и 1 рентгенски кабинет. 13 Листа на опрема предвидена за реализација на студиската програма: Листата на опрема е дадена во прилог бр. 5 од овој документ. 14. Предметни програми со информации (претходно доставени) Предметната програма на студиската програма е дадена во прилог бр. 6 од ово документ. 1 Список на наставен кадар со наведени податоци Наведени податоци за реализација на студиската програма дадена во прилог бр. 7 од овој документ. Студиската програма на докторски студии од трет циклус по ветеринарна медицина модул безбедност на храна во целост ќе ја изведуваат наставници вработени на Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. Тоа се следните наставници: Редовни професори проф. д-р Велимир Стојковски проф. д-р Ристо Проданов проф. д-р Тони Довенски проф. д-р Влатко Илиески проф. д-р Пламен Тројачанец Вонредни професори проф. д-р Ромел Велев 1 Доколку студентот се стекнал со образование на претходните два циклуса на англиски јазик, како доказ за познавање на англиски јазик ќе се смета дипломата за завршен втор циклус, односно интегриран прв и втор циклус на студии. 10
проф. д-р Дине Митров проф. д-р Павле Секуловски проф. д-р Зехра Хајрулаи-Муслиу проф. д-р Благица Сековска проф. д-р Славчо Мреношки 16. Изјава од наставникот за давање согласност за учество во изведувањето на настава по одредени предмети од студиската програма Бидејќи сите наставници вклучени во наставата од овој циклус се од Факултетот за ветеринарна медицина (од матичниот факултет), ваква изјава за согласност не е потребна. 17. Согласност од високообразовната установа за учество на наставникот за учество на наставникот во реализацијата на студиската програма Бидејќи сите наставници вклучени во наставата од овој циклус се од Факултетот за ветеринарна медицина (од матичниот факултет), ваква изјава за согласност не е потребна. 18. Информација за от на ментори: 5 проф. д-р Тони Довенски проф. д-р Влатко Илиески проф. д-р Пламен Тројачанец проф. д-р Ромел Велев проф. д-р Дине Митров 19. Информација за от на студенти за запишување во првата година на студиската програма Планирано е да се запишуваат 15 студенти 20. Информација за от на наставници во полето односно областа од научноистражувачкото подрачје неопходни за организирање на докторски студии Минимален на наставници во полето односно областа од научноистражувачкото подрачје за организирање на докторски студии е 6. 2 Информација за обезбедена задолжителна и дополнителна литература Задолжителната и дополнителна литература која што е наведена во формуларот за предметните програми е обезбедена од страна на предметните наставници и истата им е ставена на располагање на студентите. 2 Информација за веб страница Информации за студиската програма ќе бидат достапни на следната веб адреса на Универзитет Св. Кирил и Методиј http://www.ukim.edu.mk и Факултет за ветеринарна медицина - Скопје http://www.fvm.ukim.edu.mk/ 2 Информација за реализација на научноистражувачки проекти со кои се опфатени најмалку 20 проценти од наставниот кадар Информацијата за реализирани проекти е дадена во прилог бр. 8 од овој документ. 24. Научниот назив со кој се стекнува студентот по завршување на студиската програма По завршувањето на интегрирани студии од прв и вториот циклус по ветеринарна медицина кандидатите се здобиваат со звањето Доктор на науки по Безбедност на храната. 2 Обезбедена меѓународна мобилност на студентите Меѓународната мобилност на студентите се реализира преку WetNest CEEPUS мрежата и преку Erasmus програмата. Подеталните информации за горенаведеното можат да се најдат на вебстраната на ФВМ-С. 11
26. Активности и механизми преку кои се развива и се одржува квалитетот на наставата Активностите на Комисијата за самоевалуација на Факултетот за ветеринарна медицина се наведени во рамките на извештајот за евалуација кој е даден во прило бр.3 12
Прилози кон елаборатот: Прилог бр. 1 Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно - научниот совет на Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје, Универзитет Св. Кирил и Методиј. Прилог бр. 1а Одлука за усвојување на студиската програма од Ректорската управа или Универзитетскиот сенат односно Советот на научната установа Прилог бр. 2 Одлука за усвојување на дескрипторите на високо-образовните квалификации од Наставно-научниот совет на Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје Прилог бр. 3 Извештај за евалуација на Факултетот за ветеринарна медицина од Агенцијата за евалуација на високото образование во Република Македонија (насловна страна) Прилог бр. 4 Структурата на студиската програма за докторските студии по безбедност на храна (распределба на кредити и обврски по семестри) Прилог бр. 5 Табеларен приказ на местото за реализација на студиската програма, простор и опрема Прилог бр. 6 Предметна програма Прилог бр. 7 Податоци за наставниците кои изведуваат настава на студиската програма од трет циклус Прилог бр. 8 Информација за реализација на научноистражувачки проекти Прилог бр. 9 (на CD) Копии од трудови на сите ментори 13
ПРИЛОГ БР. 1 Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно-научниот совет на Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје, Универзитет Св. Кирил и Методиј - Скопје 14
15
ПРИЛОГ БР. 1а Одлука за усвојување на студиската програма од Ректорската управа или Универзитетскиот сенат односно Советот на научната установа 16
17
ПРИЛОГ БР. 2 Одлука за усвојување на дескрипторите на студиската програма од Наставно-научниот совет на Факултетот за ветеринарна медицина - Скопје 18
19
ПРИЛОГ БР. 3 Извештај за евалуација на Факултетот за ветеринарна медицина од Агенцијата за евалуација на високото образование во Република Македонија (насловна страна) 20
21
ПРИЛОГ БР. 4 Структура на студиската програма за докторски студии по безбедност на храна 22
23
СТРУКТУРА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ЗА ДОКТОРСКИ СТУДИИ ПО БЕЗБЕДНОСТ НА ХРАНА (распределба на кредити и обврски по семестри) 15 септември Октомври Ноември декември I година II година III година I семестар III семестар V семестар Максимум 28к (1+2) 30 к. Предмети за стекнување генерички знаења Предмети од полето и областа на истражување (обавезни) 15 септември Октомври Ноември декември Подготвување и поднесување на пријавата за темата за докторската дисертација, истражување јануари Испитна сесија јануари Испитна сесија, Докторски семинар со презентација на извештај Февруари Март Април мај 15 мај 15 јуни Прва недела од септември 15 септември Октомври Ноември Декември јануари Истражување и објавување резултати 2к јануари Докторски семинар со презентација на извештај II семестар IV семестар VI семестар Февруари Работилница за истражувачка практика 3к Февруари Предмети за стекнување генерички знаења Предмети од полето и областа на истражување (изборни) Докторски семинар со презентација Максимум (1+2) 12 к. 2 к. Март Април Истражување и објавување резултати Истражување (за 14 к подготовка на тема за Мај докторска дисертација) Испитна сесија 15 мај 15 јуни Испитна сесија Годишна конференција со презентација на извештај 2 к. Прва недела од септември Годишна конференција со презентација на извештај 25к Март Април Мај 2 к. Прва недела од септември Работилница за истражувачка практика Истражување и пишување на тезата Годишна конференција со презентација на извештај 28к 2к 3к 25к 2 к. 24
ПРИЛОГ БР. 5 Табеларен приказ на местото за реализација на студиската програма, простор и опрема 25
ЛИСТА НА ОПРЕМА Простор Опрема Лабораторија за ЕЛИСА (ELISA) читачи серологија и BDSL Immunoscan PLUS молекуларна HumaReader HS дијагностика Тресалка со инкубатор (за серолошки Heidolph TITRAMAX 1000/INKUBATOR 1000 испитувања) Водени бањи MEMMERT 350W P SELECTA Микротитрациски пипетори Фрижидери за разладување (4 C o ), замрзнување (-24 C o ) и Лабораторија за серологија и молекуларна дијагностика (за молекуларна дијагностика, PCR) Лабораторија за бактериологија Лабораторија за вирусологија длабоко замрзнување (-80 C o ) Ламинарни комори TERMOVENT FASTER BH-EN 2003 TELSTAR Центрифуги MIKRO 120 EPPENDORF Вортекси VWR International Heidolph Термоциклусни читачи BIO RAD IQ5 RT-PCR TECHNE TC-412 Системи за гелелектро фореза (ГЕФ/GEF) VWR BIO RAD PowerPac Basic Ултравиолетов (УВ/UV) читач VWR GenoView Секвенционер Applied Biosystems ABI PRISM 310 Genetic Analyzer Микротитрациски пипетори Фрижидери за разладување (4 C o ), замрзнување (-24 C o ) и длабоко замрзнување (-80 C o ) Флуоресцентен микроскоп -Olympus Ламинарна комора - Telstar Термостат - Сутјеска Фрижидер на -20 0 C Горење Фрижидер - Frinki Фрижидер - Celex Mагнетна мешалка - Technica Водено купатило-сутјеска Инвертен микроскоп - Kruss Центрифуга- eppendorf Ламинарна комора - Thermo Инкубатор за клеточни култури - Thermo Инкубатори за јајца (2) -Brinsea Ламинарна комора - Fast Центрифуга - Hettich micro 200 Инвертен микроскоп со флуоресценција - Hund Центрифуга -Sigma CO2 инкубатор - Leec едноканални и повеќеканални пипетори Фрижидер на -80 0 C -( II Shin) Лабораторија за микроскоп Eclipso 600 Nicon 26
паразитологија микроскопи Nicon-3 термостат Сутјеска центрифуга - Labofuge 200 со фиксен ротор центрифуга Hettich universal 32 фрижидер Горење стерилизатор - Инструментариа-Загреб магнетна мешалка Technica Baermanov apparatus Mc masterovi комори плоча за загревање- mini-tube Лабораторија за микробиологија на храна и добиточна храна Лабораторија за резидуи и контаминенти RT-PCR, PFGE, Vitek 2, ач на колонии, автоклави, стерилизатори, инкубатори, стомахер, дилумахери, микроскопи, водени бањи, лиофилизатор, центрифуги, спектрофотометар, ламинарни комори, дестилатори и дејонизатори на вода, фрижидери, замрзнувачи, ваги, лабораториски мебел со потребна инсталација за работа, лабораториски инвентар со хемикалии, потрошен материјал и друга помошна опрема Гасен хроматограф со ECD и FID Hewlett Packard 5890 Series II, Headspace sampler- Hewlett Packard 649E, Атомски апсорпсциски спектрометар со пламенa фотометрија AAS Analyst 400 Perkin Elmer, Атомски апсорпциски спектрометар со графитна печка AAS Analyst 600 Perkin Elmer, Техничка вага, Систем за анализа на жива, Спектрофотометар, Гасен хроматограф со масен детектор- Varian 3900, Гасен хроматограф со масен детектор- Agilent 7890, Mass selective Detector 5975 UPLC/MSMS Waters, Acquity TQD System Азотен евапоратор, Хомогенизатор, Ултратурекс хомогенизатор, Вакуум пумпа, Центрифуга, Мешалка, Гасен хроматограф со масен детектор Hewlett Packard 5890 Series II, ELISA Reader, Водена бања, Вортекс мешалка за епрувети, Магнетна мешалка, ph метар, ELISA китови, Лабораториски мебел со дигестори и со потребната инсталација 27
Лабораторија за квалитет на храна и добиточна храна Лабораторија за квалитет на сурово млеко Лабораторија за радиобиологија за работа, Лабораториски инвентар (стакларија), хемикалии и друга помошна опрема. Дигестор Faster Влагомер Sartorius Сушница Binder GmbH Стерилизатор Instrumetaria Zagreb Центрифуга Funke-Dr.N.Gerber Водена бања Techne Грејна облога- Hozic Електромеханика Крањ Грејна облога Hozic Електрично решо Schott Instruments Решо Schott Instruments Песочна бања Inko Песочна бања J.P. selecta Печка за жарење SNOL Апарат за спалување на протеини Gerhardt Аналитичка вага Sartorius Аналитичка вага Sartorius Техничка вага Tehtnica Хектолитарска вага Kitt Electric Laboratory Вакум пумпа Sartorius Апарат за дестилација на протеини PBI Рефрактометар Сахаромат-полароид Shmidtt+Haenchs Спектрофотометар Perkin Elmer Сахарофлекс - Shmidtt+Haenchs Диспензер Brand Диспензер OPTIFIX Апарат за дестилација на вино Gibertini Elettronica SRL Титратор Metrohn Фрижидер Gorenje ph-метар Sartorius Фрижидер за длабоко замрзнување Ламинарна комора FOSS Milkoscan 4000: апарат кој врши хемиска анализа на млекото (масти, протеини, лактоза, суви материи); FOSS Fossomatic 5000: апарат за броење на соматските клетки во млекото; FOSS Bactoscan 8000 S: апарат за одредување на вкупниот на микроорганизми во млекото; Funke Gerber Cryostar I: инструмент кој ја одредува точката на смрзнување на млекото т.е. процентот на додадена вода; DSM Delvo test: тест за утврдување на присуство на инхибитори (антибиотици) во млекото High Purity P-Type Coaxial Gernanium Detector and Cryostat (GC018-7500SL, S\N b 04029) Liquid Nitrogen Filling Sysistem(D 50,NTD 50) Top Opening Lead Shielding(IGS4, S/N 4648) 2 Alpha Detectors (A450-20AM, S/N 57070,57071) 2 Alpha Spectrometers (7401VR, S/N 06041467, 06041468) Rotary Vacum Pump (Trivac D 5E, S/N 30000046188) 0-6 kv High Voltage Power Suplly (3106D, S\N 09042823) Spectroscopy Main Amplifier (2026, S/N 09042746) 3ADC\MCA (Multiport-II, MP2-3U, S/N 09043055) NIM BIN /Power Suplly (7023, S/N 040823) Dell Otiplex GX270 Computer (S/N G40K71J), Monitor (S\N BH68-00563D-02) Genie-2000 Based Spectroscopy Software (G2K-CPCE10, V0) 28
Лабораторија за фармакологија и токсикологија Биохемиска лабораторија Центар за информирање и следење на несаканите дејства и инциденти при примената на лековите и медицинските помагала за употреба во ветеринарната медицина Центар за благосостојба на животните Germanium detector (GAMMA3) Detector preamplifier test point voltage at 45000V Рутинска опрема за работа со експериментални животни Опрема за мерење и регистрација на виталните параметри (крвен притисок, проток на гасови, инфузиони пумпи, ЕКГ и др.) кај експерименталните животни Спектрофотометар Cecil Instruments Хематолошки анализатор - Hycell Diagnostics Центрифуга Водено купатило Memmert Водено купатило од 0-100 С Lauda RMG Serozyme анализатор (тип на ELISA)- Serono PCR Termo Cycler - Perkin Elmer Cetus serial number P7880 Микроскоп Nikon со софтвер за морфометрија Персонален компјутер со софтвер за собирање, следење, обработка и процена на несаканите ефекти утврдени по примената на ветеринарно медицинските и хумано медицинските препарати при лекувањето на животните. Центрифуга Водено купатило ph метар, Аналитичка вага Фрижидер за разладување +4Ц Фрижидер за длабоко замрзнување 25Ц Комора за разладување +4Ц Комора за длабоко замрзнување 25Ц Ламинарна комора Магнетна мешалка, Термостат Криотом Микротом Мeat slicer(месорезница) Микроскоп Nikon со софтвер за морфометрија(lucia G/M) лабораториски инвентар со хемикалии, потрошен материјал и друга помошна опрема 29
ПРИЛОГ БР. 6 ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ 30
ЛИСТА НА ЗАДОЛЖИТЕЛНИ ПРЕДМЕТИ Код Назив Место на Наставници изведување ФВМ- БХ1 Хемија и биохемија на храна ФВМ-С Проф. др. Велимир Стојковски Проф. др. Зехра Хајрулаи- Муслиу ФВМ- Микробиологија на храна ФВМ-С Проф. Др Павле Секуловски БХ2 ФВМ- БХ3 Остатоци од ветеринарни лекови и контаминенти во храната ФВМ-С Проф. др. Зехра Хајрулаи- Муслиу Проф. др Ромел Велев ЛИСТА НА ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ Код Назив Место на изведување ФВМ- Инструментални методи за ФВМ-С БХ4 анализи на хранa ФВМ- БХ5 ФВМ- БХ6 ФВМ- БХ7 ФВМ- БХ8 ФВМ- БХ9 ФВМ- БХ10 ФВМ- БХ11 Молекуларно генетски методи и епидемиологија на труења со храна Благосостојба на животните и квалитет на храна Менаџмент на здравјето на стадото и производството на млечни фарми Основи на ветеринарната токсикологија Безбедност на храна и ветеринарно јавно здравство Национално и европско законодавство за храна Практична апликација на молекуларните методи во детекцијата и епидемиологијата на патогените микроорганизми ФВМ-С ФВМ-С ФВМ-С ФВМ-С ФВМ-С ФВМ-С ФВМ-С Наставници Проф. др. Зехра Хајрулаи- Муслиу Проф. др. Велимир Стојковски Проф. др Павле Секуловски Проф. др. Славчо Мреношки Проф. др. Влатко Илиески Проф. Д-р Тони Довенски Проф. Д-р Пламен Тројачанец Проф. Д-р Дине Митров Проф. др Ромел Велев Проф. др Павле Секуловски Проф. др Ристо Проданов Проф. др Павле Секуловски Проф. др. Славчо Мреношки 31
Прилог Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Хемија и биохемија на храна Код ФВМ-БХ1 Студиска програма 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Степен (прв, втор, трет циклус) Трет циклус 6. Академска година / семестар Прва година/зимски семестар 8. Наставник Докторски студии од областа ветеринарна медицина Модул: Безбедност на храна Универзитет Св. Кирил и Методиј, Факултет за Ветеринарна Медицина, Скопје Број на ЕКТС кредити Проф. др. Велимир Стојковски Проф. др. Зехра Хајрулаи-Муслиу 9. Предуслови за запишување на предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентот ќе ги проширува знаењата за структурата, составот, функцијата и нутритивните карактеристики на присутните макронутритиенти во храната, нивната улога и промени во текот на подготовката и чувањето на храната. 1 Содржина на предметната програма Теоретски дел: Својства на водата како доминантна компонента во храната, особено од аспект на интеракции со другите присутни компоненти и трајноста на храната. Од здравствен аспект се изучува влијанието на исхраната во однос на макронутритиентите и водата, знаењето за потребите на човекот од витамини, минерали, антиоксиданси со посебен акцент на биохемија, физиологија, метаболизам, прехрамбени извори како и микронутритивни потреби во различни периоди од животот. Причини и последици од макро и микро нутритивните дефицити. Улога на микронутритиентите во превенција на болестите. Продлабочување на знаењата за адитивите кои се користат при производство на храна и нивното влијание врз здравјето на потрошувачот и квалитетот на храната. Во практичниот дел студентите ќе имаат можност самостојно да учествуваат во извршување на анализите за определување на квалитетот на храната и добиточната храна. Програмата опфаќа: одредување на масти во прехрамбените производи по Soxhlet, анализа на масни киселини со гасна хроматографија, одредување на вкупните протеини по Kjeldahl, идентификување и одредување на аминокиселините,одредување на моно и олигосахариди, докажување на антиоксиданси, вештачки сладила. Квалитет и безбедност на водата за пиење и нејзино значење за здравјето (одредување на: ph, резидуален хлор, хлориди, редукциона моќ, азотни соединенија (амонијак, нитрити, нитрати) во вода, како и одредување на алкалитет и тврдина на водата). 1 Методи на учење 1 Вкупен расположлив фонд на време 250 14. Распределба на расположливото време 1 Форми на наставните 11 Предавања-теоретска 45 часа 6 32
активности Y. H. Hui настава 16. Paul Cornillon Вежби (лабараториски, Marcel Dekker, Isabel Guerrero 12 аудhandbook ирориски), of семина frozen ри, Inc. All Rights Legarreta 55 часа 2004 тимfood ска работа Reserved. Miang H. Lim Neither this Други форми K. на D. Murrell 16.1 Проектни задачи 20 часа активности Wai-Kit Nip Ramesh C. Wiley Blackwell, Chandan, Arun 16.2 Самостојни Dairy processing задачи & a Jonh W. 30 Ley, часа 2008 Kilara and Nagendra Quality assurance P. Shah 16.3 Домашно учење Ltd. publication 100 часа 17. United States Начин на оцеannabel нување L. Merrill, Energy value of Department of 1973 ТестоBernice ви, 2 колоквиум K. Watt и во наставата foods или писмен 17.1 Agriculture Бодови 70 4. исп ит од 2 часа Семинарска работа/проект, презентација 17.2 Бодови 30 писмена и усна 17.3 Активност и учество Бодови 10 18. до 50 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) Критериуми за оценување од 61до 70 бода 7 (седум) (D) (бодови/оценка) од 71до 80 бода 8 (осум) (C) од 81до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит / 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски (ако има потреба наставата може да се изведува и на англиски јазик) 2 Метод на следење на Евалуација, самоевалуација квалитетот на наставата 2 Литература Задолжителна литература 21 Автор Наслов Издавач Година H.D. Belitz, W. Grosch, P. Schieberle T.P. Coultate Food Chemistry Springer 2004 Food:The chemistry of its Components 5-th edition Royal society of Chemistry 2008 2 Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година 33
34
Прилог Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Микробиологија на храна Код ФВМ-БХ2 Докторски студии од областа ветеринарна медицина Студиска програма Модул: Безбедност на храна 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Универзитет Св. Кирил и Методиј, Факултет за Ветеринарна Медицина, Скопје Степен (прв, втор, трет циклус) трет циклус 6. Прва година/зимски Број на ЕКТС Академска година / семестар семестар кредити 6 8. Наставник Проф. д-р Павле Секуловски 9. Предуслови за запишување на предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции): Целта на курсот е студентите да се здобијат со продлабочни теоретски и практични знаења за микробиологијата на храната. Предавањата вклучуваат приказ на фундаментите на микробиологијата на храна, метаболизмот на микроорганизмите, механизмите на нивниот раст, размножувањее и угинување, како и факторите кои влијаат врз истите. Студентите детално се запознаваат со видовите микроорганизми и нивните карактеристики и опасностите кои тие ги претставуваат по човечкото здравје. 1 Содржина на предметната програма Теоретски дел: Предметот микробиологија на храна ги опфаќа начелата на екологија и епидемиологија микроорганизмите кои се присутни по должина на синџирот на храната. Во предметот се опфатени и микробиологијата на храната, добиточната храна, водата за пиење, и контролата на микроорганизмите присутни на работните површини и во средината на објектите кои се занимаваат со производство, преработка и трговија со храна. Ќе се обработат и подрачјата на природно присутните микроорганизми во храната, нивната корисна улога како и примената на истите во процесите на конзервирање или модифицирање на храната од растителни или животинско потекло. Предметот ќе го обработи и делот за епидемиологија односно труењата алиментарни инфекции и интоксикации со храната, микроорганизмите кои се предизвикувачи на заболувања нивните извори, распространување по синџирот на храната како и нивната контрола. Практичен дел: Студентите ќе се запознаат со начините на земање, пакување транспорт и примарна обработка на примероци храна, добиточна храна, вода, брисеви. Во лабораторија ќе вршат микробиолошки анализи според ИСО стандардите и толкување на добиените резултати. Ќе се обучат за идентификацијата на изолираните микроорганизми и тестирање на антимикробна резистентност. 1 Методи на учење: теоретски и практично 1 Вкупен расположлив фонд на време 14. Распределба на расположливото време 1 Форми на наставните активности 1 1 250 Предавања-теоретска настава 45 часови 35
1 2 Вежби (лабoраториски, аудиториски), семинари, тимска работа 55 часови 16. Други форми на 16. активности 1 Проектни задачи 20 часови 16. 2 Самостојни задачи 30 часови 16. 3 Домашно учење 100 часови 17. Начин на оценување 17.1 Тестови 60 Бодови 17.2 Семинарска работа/проект, презентација писмена и усна 30 Бодови 17.3 Активност и учество 10 Бодови 18. до 59 бода 5 (пет) (F) од 60 до 68 бода 6 (шест) (Е) Критериуми за оценување од 69 до 76 бода 7 (седум) (D) (бодови/оценка) од 77 до 84 бода 8 (осум) (C) од 85 до 92 бода 9 (девет) (B) од 93 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Со освоени 60% од вкупниот на бодови од предавање и вежби тестови и семинарски работи 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски 2 Метод на следење на Евалуациски прашалници квалитетот на наставата 2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 21 22 ICMSF John Garbutt Lund, Baird- Parker,Gould Дополнителна литература Microorganisms in Foods 6 th Ed. Microbial ecology of food commodities Essentials of Food Microbiology The Microbiological Safety and Quality of Food Kluwer Academic/Plenum publishers 2010 Arnold 1997 Aspen 2000 Автор Наслов Издавач Година 36
ICMSF Mossel, Corry, Struijk,Baird Essentials of the Microbiology of Foods: A Textbook of advanced studies Microorganisms in Foods 6 th Ed. Characteristics of Microbial Pathogens John Wiley & sons 1995 Blackie Academic 1996 Food Microbiology : Doyle and Fundamentals and ASM Press 2007 Beuchat Frontiers 3 rd Ed. 37
Вежби (лабараториски, Прилог Предмет12 на про аудирориски), грама од прв, семинари, втор и трет цикл55 ус часа на студии тимска Остатоци работа од ветеринарни лекови и контаминенти Наслов на наставниот предмет во храната 16. Други форми на 16.1 Код Проектни ФВМ-БХ3 задачи 20 часа активности Докторски студии од областа ветеринарна Студиска програма медицина 16.2 Самостојни задачи 30 часови Модул: Безбедност на храна 4. Организатор на студиската 16.3 Домашно учење 100 часови Универзитет Св. Кирил и Методиј, Факултет за 17. програма (единица, односно Начин на оценување Ветеринарна Медицина факултет, Скопје институт, катедра, оддел) Степен Тестови (прв, втор, 2 трет колоквиуми циклус) во Трет наставата циклус или 17.1 Бодови 70 6. писмен испит од 2 часа Број на Академска Семинарска година / работа/проект, семестар Прва презентација 17.2 година/зимски Бодови ЕКТС 30 писмена и усна 6 семестар кредити 8. 17.3 Активност и учество Проф. др. Зехра Хајрулаи-Муслиу Бодови 10 Наставник 18. Проф.др. до 50 бода Ромел Велев 5 (пет) (F) 9. Предуслови за запишување на од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) предметот Критериуми за оценување 10. Цели на предметната програма (компетенции): од 61до 70 бода 7 (седум) (D) (бодови/оценка) Целта на курсот е обезбедување на од 71до знаење 80 за бода значењет 8 о (осум) и врстите (C) на адитивите кои се користат во прехрамбената од индустрија, 81до 90 бода ни вната9 специфично (девет) (B) ст од аспект физичко-хемиското делување како од 91 и безбедноста до 100 бода при 10 користење (десет) (A) на адитивите 19. преку Услов основните за потпис и национални полагање на и меѓународни легислативи. / 1 Содржина завршен испит на предметната програма 20. Теоретски Јазик на кој дел: се изведува Антропогени и пр Македонски иродни контаминенти (ако има потреба во намирниците. наставата може Извори да и патишта наставата на внесување. Класе сификакација изведува и на на англиски токсиканти јазик) те. Најзначајни 2 контаминенти Метод на следење во на храната. РезЕвалуација, идуи од пестициди, самоевалуација фунгициди, хербициди, квалитетот полихлорирани на наставата феноли, бензен, ароматични јаглеводороди, полициклични 2 ароматични Литература јаглеводороди, микотоксини, неоргански контаминенти со висока токсич Задолжителна ност (арсен, жива, кадмиум и олово). Хемизам на делување и нивни својства. Значење литература на резидуите од пестициди, со оглед на нивното влијание врз здравјето на луѓето (MDK, ADI, PTWI). Природни и вештачки радионуклеиди, дистрибуција во Ре синџирот на исхрана, контаминација на анималните производи, метаболизам, д. мониторинг. РизикАвтор, проценка на ризик Наслов и у правувањеиздавач со ризикот. Законс Година ка бро регулатива кај нас и во ЕУ. ј Во практичниот дел студентите ќе присуствуват и земаат активно учество во Food contaminants лабораторис ките анализи за докажување на одредени резидуи и контаминенти во Yolanda Picó and residue Elsevier 2008 хранат 21 а ( анализа на ветеринарн и лекови во храната, анализа на пестициди во analysis храна, анализа на микотоксини во храна, анализа на тешки метали во храна, Food анализа на бета агонисти во хран а, анализа на тиреостатици и стилбени во храна, Contaminantsorigin,propagation анализ а на сs. тероиди N. Mahindru и лактони на резорцилната киселина APH итн.) Publishing 2009 1 Методи на учење & Analysis 1 Вкупен распо ложлив фонд на Darsa Purnama 250 Food contaminants: време Siantar, mycotoxins and American 14. Распределба на 2008 Mary W Trucksess, food allergens Chemical Society расположливото време Peter M Scott 1 Предавања-теоретска 11 45 часа Форми 2 Дополнителна на наставните литература настава 38
Автор Наслов Издавач Година Dimitrios J. Fletouris N.T. Crosby 4. DRUG RESIDUES IN FOODS: PHARMACOLOGY, FOOD SAFETY AND ANALYSIS (FOOD SCIENCE AND TECHNOLOGY) Determination of Veterinary Residues in Food CRC Press; 1st edition Wood head Publishing December 15, 2000 1991 39
40
17. Начин на оценување Прилог Тестови Предметна 2 колоквиуми програма во наставата од прв, или 17.1 втор и трет циклус Бодови на студии 70 Наслов писмен на наставниот испит од предмет 2 часа Инструментални методи за анализи на хранa Код Семинарска работа/проект, ФВМ-БХ4 презентација 17.2 Бодови 30 писмена и усна Докторски студии од областа ветеринарна Студиска 17.3 Активност програма и учество медицина Бодови 10 18. Модул: до 50 бода Безбедност на храна 5 (пет) (F) 4. Организатор на студиската Универзитет Св. Кирил и Методиј, Факултет за програма (единица, односно од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) Ветеринарна Мед ицина факултет, Скопје институт, Критериуми катедра, за оценување оддел) од 61до 70 бода 7 (седум) (D) (бодови/оценка) Степен (прв, втор, трет циклус) Трет од 71до циклус 80 бода 8 (осум) (C) 6. од 81до 90 бода 9 (девет) Број (B) на Академска година / семестар Прва од 91 година/втор до 100 бода семестар 10 (десет) ЕКТС (A) 3 19. Услов за потпис и полагање на кредити / 8. завршен испит Проф. др. Зехра Хајрулаи-Муслиу Наставник 20. Јазик на кој се изведува Проф. Македонски д-р Велимир (ако има Стојковски потреба наставата може да 9. 2 Предуслови наставата за запишување на предметот Метод на следење на се изведува и на англиски јазик) Евалуација, самоевалуација 10. квалитетот Цели на предметната наставата програма (компетенции): 2 Целта Литература на овој модул е разбирање на принципите и постапките во аналитиката на прехра Задолжителна мбените производи. 1 Содржлитература ина на предметната програма: Теоретски Ре дел: Методологијата вклучена во овој модул ќе зависи од компонентата која се д. определува, природата на производот кој се анализира, целта на анализата и расположливата опрема Автор. Ќе се разгленаслов даат принципите на Издавач најважните аналитички Година бро техник и ј како гасна и течна хроматографија, спектроскопија, електрофореза и Елиса методи за определување на резидуи и контаминенти во храната, протеински и David F. Pallai, масно-киселински профил, витамини и минерали, специфични адитиви во храната INFINITY како и истражувања за присуствоbiotechnology на други токсиколо шко важни микросостојки во SCIENCE производите. procedures and S. Harisha, Ph.D. PRESS LLC 2007 Во практичниот дел студентите акexperiments тивно ќе учествуваат во анализите кои се вршат Hingham, за утврдување на безбедноста handbook на храната, при што ќе имаат можност да се Massachusetts запоз 21 наат со аналитичките методи за следење на безбедноста на храната, New Delhi, India практично изведувањето на истите, проблемите кои се јавуваат при изведувањето School of Life на методите, како и верификација и валидација на истите. Sciences 1 Методи на учење University of 1 Вкупен распо ложлив фонд на The Elisa John R. Crowther 250 Hertfordshire 2009 време Guidebook Hatfield, 14. Распределба на Hertfordshire, расположливото време AL10 9AB, UK 1 Форми на наставните Предавања-теоретска 11 Farmaceutskobiokemijski 45 часа активности настава Uvod u kemiskoj Svjetlana Luterotti Вежби (лаб араториски, fakultet 2009 analizu 12 аудирориски), семинариsveučilišta, 55 часови u тимска работа Zagrebu 2 Дополнителна литература 16. Други форми на 16.1 Проектни задачи 20 часови активности Издавач Автор Наслов Година 16.2 Самостојни з адачи 30 часови 16.3 Домашно учење 100 часови 41