Samspil menntunar og þróunar strandbúnaðar - dæmi - Rannveig Björnsdóttir Strandbúnaður 2017, Grand Hótel Reykjavík, 13.-14.mars
YFIRLIT erindis Dæmi: doktorsverkefni RBj 2005-2010 BAKGRUNNUR VANDAMÁLIÐ Mögulegar ÁSTÆÐUR MARKMIÐ Helstu NIÐURSTÖÐUR Líftækninet í auðlindanýtingu Rannsóknasjóður Háskólans á Akureyri HAGNÝTING niðurstaða...annað dæmi (nemendaverkefni í gagni) 2
VANDAMÁL við eldi lúðu (og annarra sjávarfiska): Framleiðsla ungviðis er þröskuldur Lirfur mjög viðkvæmar (og langur framleiðslutími) Næring lifandi fæðudýr (næringarsnauð, úr öðru umhverfi...) Umhverfisaðstæður (streituvaldar) Vandamál tengt lifun og myndbreytingu (metamorphosis) Almennt mikil afföll og þroskagallar 65-70 80 95 120 dögum eftir klak 3
Introduction 50 days 11.5 C 50 days 5.2 C First feeding larvae with full guts Halibut larvae post metamorphosis 2-3 months 11.5 C 14 days 5.2 C Yolk sac larvae Eggs post fertilization Eldisferill lúðu (Hippoglossus hippoglossus L.) Broodstock halibut Market size halibut 2-5 kg Nursery 2 2-3 years years Egg incubator 6 years 6 years Sea cage Fiskey Ltd.
Mögulegar ÁSTÆÐUR: Meltingarkerfi og sérhæfð ónæmissvörun þroskast seint Umhverfisþættir (hitastig, súrefni, ph...) og STÖÐUGLEIKI Bakteríur í sjó mikill fjöldi og fjölbreyttar tegundir Artemia fæðusíari => fjöldi baktería Lífræn efni => fjöldi baktería Áhrif á bakteríuflóru í meltingarvegi lirfa Áhrif á vöxt, þroska og lifun lirfa 5
10.000.000 1.000.000 MARKMIÐ RANNSÓKNARINNAR: CFU g -1 larvae (wet weight) 100.000 10.000 1.000 100 10 1 R² = 0,536 0 10 20 30 40 50 1. Bakteríuflóra eldisins Jaw deformation (% gaping) Fjöldi og tegundasamsetning Tengsl bakteríuflóru og gæðaþátta lirfa? Mögulegt að hafa áhrif á bakteríuflóru eldisins? lágmarka lífrænt álag í eldisumhverfi Breyta / stýra örveruflóru (bætibakteríur, lífvirk efni)? 2. Örvun ónæmissvörunar lirfa (ósérhæfð / almenn vörn) Vatnsrofin fiskprótein (ufsi) Bætibakteríur (ríkjandi í heilbrigðum lirfum) 6
HELSTU NIÐURSTÖÐUR BAKTERÍUR (lirfur) Kviðpokalirfur tengsl milli fjölda baktería og galla í lirfum (gaping) ákveðinn hópur baktería sem tengist góðri lifun (?) Lirfur í startfóðrun ekki sýnileg tengsl milli bakteríuflóru og gæða lirfa notkun ólífræns leirs í stað þörunga minni bakteríuvöxtur í eldisvökva kerja (minna lífrænt álag) mismunandi hópar baktería ná fótfestu Bakteríuflóra fæðudýra mjög breytileg 7 Bjornsdottir et al. (2009), Aquaculture 286, 53-63 Bjornsdottir et al. (2011), Icelandic Agricultural Sciences 24, 33-41
HELSTU NIÐURSTÖÐUR Meðhöndlun með bætibakteríum Frjóvguð hrogn bakteríur náðu fótfestu (einungis í meðhöndluðum hrognum) ekki áhrif á lifun Fæðudýr Ekki auking í fjölda ræktanlegra baktería 3 mm Fóðrun lirfa með bætibakteríu-auðguðum fæðudýrum Lifun Vöxtur Litarefna-gallar (Tilraun 1) Lifun (Tilraun 2) 8 Bjornsdottir et al. (2010), Aquaculture 302, 219-227
HELSTU NIÐURSTÖÐUR Auðgun með ufsapeptíðum Bakteríuflóra (1000x) ræktanleg og óræktanleg Ónæmisþættir (ósérhæft) IgM C3 lysozyme 25 mm Fóðrun lirfa með peptíð-auðguðum fæðudýrum Ekki áhrif á lifun eða bakteríuflóru neikvæð áhrif á myndbreytingu? C3 og lysozyme örvun IgM = ekki áhrif á styrk IgM í lirfum einstaklingsbreytileiki! IgM að finna í lirfum við upphaf startfóðrunar! 9 Hermannsdottir et al. (2009), Fish and Shellfish Immunology 27, 595-602
HAGNÝTAR UPPLÝSINGAR Möguleikar á að bæta árangur Halda lífrænu álagi í lágmarki bakteríuvöxtur Örvun ósérhæfðrar ónæmissvörunar (ufsapeptíð) Stýring örveruflóru ( bætibakteríur ) 10
NÝJAR UPPGÖTVANIR C3 (1000x) Bakteríur ræktanleg samanborið við óræktanleg úr fæðudýrum í lirfur Ónæmisþættir (ósérhæfðir/almennir) IgM frá móður fyrstu vikurnar Örvun framleiðslu C3 og lysozyme 25 mm Fóðrun lirfa með peptíð-auðguðum fæðudýrum Ekki áhrif á lifun eða gæði lirfa C3 og lysozyme = vísbendingar um örvun IgM = ekki áhrif á styrk IgM í lirfum mikill einstaklingsbreytileiki 11
...ANNAÐ DÆMI VANDAMÁL: vantar sértækt bóluefni gegn kýlaveikibróður í bleikju Tilraunaframleiðsla á sértæku bóluefni RANNSÓKN: bólusetning um 200 þús fiska með nýja tilraunabóluefninu Blóðsýnum safnað: óbólusettur ~60g ~250g ~550g ~750g ~1150g 12
NIÐURSTÖÐUR dæmi 250 AvacPec AJ-3000 200 168,45 OD 405nm 150 100 143,74 148,10 115,33 125,57 50 35,90 25,41 7,50 0 250 550 750 1150 fish size (g) 13 Mótefnatíter reiknað út frá þynningum sermis (gildi óbólusetts fisks frádregin)
Þakka áheyrnina 14