ПРОЦЕНКА НА РАНЛИВОСТА И МЕРКИ НА АДАПТАЦИЈА НА ЗЕМЈОДЕЛИЕТО ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ТРЕТА КОМУНИКАЦИЈА ЗА КЛИМАТСКИ ПРОМЕНИ Проф. Душко Мукаетов
Цели и задачи на Националниот извештај 1. Оценка на ранливоста на земјоделието во однос на климатските промени во Југо- Источниот дел на Р. Македонија; 2. Дизајн на мерки за адаптација и оценка на нивнот влијание кај неколку тест култури; 3. Економска анализа; 4. Пресметка на моменталните и идни потреби за вода во ЈИ Регион во услови климатски промени;
Оценка на ранливоста Методологија - примена на ClimIndices моделот за голем број на климатски параметри и индикатори, врз основа на долгогдишна серија од дневните мерење на одредени климатски параметри, - примена на ГИС моделирање Inverse Distant Weight за моделирање на просторната дитрибуција на одредени климатски параметри во одредени временски периоди
Средна годишна температура на воздухот, во о С Суб региони Година 62150 62151 62152 63150 63151 63152 64151 Ј.И. регион просек Просек за Р.М. 2000 10.40 13.56 15.34 13.82 13.53 13.95 12.85 13.35 10.95 2010 9.58 12.99 14.80 13.14 12.89 13.47 12.27 12.74 10.82 2020 9.36 12.85 14.86 13.10 12.88 13.31 11.97 12.62 10.55 2025 9.75 13.15 14.83 13.42 13.15 13.41 12.24 12.85 11.32 2030 11.10 14.34 16.08 14.69 14.47 14.76 13.59 14.15 12.29 2040 12.34 15.95 17.55 15.82 15.81 16.38 14.94 15.54 13.57 2050 10.95 14.23 16.09 14.46 14.34 14.62 13.37 14.01 12.92 Просек 2000-50 10.50 13.87 15.65 14.06 13.87 14.27 13.03 13.61 11.77
Средна годишна температура на воздухот, во о С
Просторна дистрибуција на средната годишна температура на воздухот за период 2000-2025-2050
Средна годишна температура на воздухот, во о С - вегетација Година Субрегиони 62150 62151 62152 63150 63151 63152 64151 Ј.И. регион просек Просек на Р.М. 2000 9.91 12.09 13.21 12.23 12.09 12.34 11.53 11.92 10.57 2010 8.67 11.18 12.43 11.25 11.13 11.43 10.55 10.95 9.61 2020 9.83 12.04 13.38 12.41 12.19 12.48 11.67 12.00 10.92 2025 9.94 12.28 13.29 12.47 12.26 12.48 11.68 12.06 10.55 2030 10.46 12.95 14.15 13.08 13.03 13.30 12.41 12.77 10.73 2040 11.98 14.27 15.27 14.41 14.41 14.69 13.95 14.14 11.54 2050 11.39 13.46 14.51 13.50 13.48 13.66 12.94 13.28 11.35 Просек 2000-50 10.31 12.61 13.75 12.77 12.66 12.92 12.11 12.44 12.73
Средна годишна температура на воздухот, во о С - вегетација
Сума на активни температури-gdd Година Субрегиони 62150 62151 62152 63150 63151 63152 64151 ЈИ регион просек Просек на Р.М. 2000 2307.33 3174.51 3677.17 3245.99 3161.94 3296.59 2961.46 3117.86 2606.09 2010 2125.71 3001.57 3521.41 3035.00 2982.50 3140.57 2809.74 2945.21 2454.10 2020 2139.87 3065.10 3608.55 3156.91 3079.33 3197.37 2835.77 3011.84 2660.53 2025 2088.89 2995.31 3503.71 3068.14 3007.37 3104.31 2762.28 2932.86 2442.47 2030 2569.96 3501.57 3974.15 3588.98 3526.10 3616.16 3292.23 3438.45 2422.41 2040 2929.62 3908.85 4416.07 3882.37 3867.17 4054.44 3624.20 3811.82 2929.64 2050 2707.44 3602.95 4084.31 3654.81 3627.40 3688.46 3381.13 3535.21 2899.98 Просек 2000-50 2409.83 3321.41 3826.48 3376.03 3321.69 3442.56 3095.26 3256.18 2630.75
Сума на активни температури-gdd Сума на активни температури
Должина на вегетативна сезона ЈИ Година Вредност регион 62150 62151 62152 63150 63151 63152 просек 2000 1 EGS 315 345 348 345 345 345 341 2000 2 SGS 75 49 28 47 51 47 50 2000 3 GSL 240 296 320 298 294 298 291 2010 1 EGS 324 338 338 338 338 338 336 2010 2 SGS 99 68 37 66 67 65 67 2010 3 GSL 225 270 301 272 271 273 269 2020 1 EGS 306 307 347 307 307 345 320 2020 2 SGS 81 49 39 52 52 55 55 2020 3 GSL 225 258 308 255 255 290 265 2025 1 EGS 319 330 331 330 319 330 327 2025 2 SGS 92 59 47 67 66 62 66 2025 3 GSL 227 271 284 263 253 268 261 2030 1 EGS 330 364 364 364 360 360 357 2030 2 SGS 92 65 44 66 64 56 65 2030 3 GSL 238 299 320 298 296 304 293 2040 1 EGS 308 338 352 338 338 338 335 2040 2 SGS 57 41 28 57 56 37 46 2040 3 GSL 251 297 324 281 282 301 289 2050 1 EGS 310 331 353 330 331 331 331 2050 2 SGS 93 65 49 65 66 66 67 2050 3 GSL 217 266 304 265 265 265 264 1 GSL -23-30 -16-33 -29-33 -27 Разлики 2 SGS 18 16 21 18 15 19 17 2000-50 3 EGS -5-14 5-15 -14-14 -10
Должина на вегетативна сезона Последен мраз, [ден во годината] 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2000 2020 2025 2030 2040 2050 Last air frost, [day of the year] Log. (Last air frost, [day of the year]) почеток на вегетативната сезона: кога пет последователни дена имаат T avg > T c крај на вегетативната сезона: кога пет последователни дена имаат T avg < T c o C (Tc > 5.6)
Просечни годишни врнежи Година 62150 62151 62152 63150 63151 63152 64151 ЈИ регион просек Просек на Р.М. 2000 448.89 399.04 449.54 473.47 411.31 438.57 413.73 433.51 527.9 2010 545.31 378.69 323.52 396.27 392.73 386.90 411.91 405.05 528.3 2020 591.06 445.44 401.80 556.93 482.67 385.82 429.49 470.46 641.8 2025 540.95 444.23 433.34 424.44 434.64 402.88 442.97 446.21 625.2 2030 369.40 318.43 314.41 376.44 360.98 379.94 400.25 359.98 496.3 2040 361.54 323.05 265.33 339.94 314.58 278.29 303.09 312.26 406.0 2050 519.57 447.42 441.42 468.16 456.19 494.90 534.04 480.24 665.2 Просек 2000-50 482.39 393.76 375.62 433.67 407.59 395.33 419.35 415.39 555.80
Просечни годишни врнежи
Просечни годишни врнежи-вегетација
Просторна дистрибуција на средната годишна температура на воздухот за период 2000-2025-2050
Евапотранспирација,mm Година 62150 62151 62152 63150 63151 63152 64151 ЈИ регион просек Просек на РМ 2000 1105.77 1007.66 1148.4 1012.49 953.15 1037.47 977.52 1034.64 1032.16 2010 1049.32 952.84 1110.4 970.26 912.28 991.79 932.99 988.55 971.66 2020 1066.97 969.01 1133.94 976.48 936.53 1009.74 941.96 1004.95 981.69 2025 1051.29 973.83 1107.81 982.71 927.85 975.80 926.76 992.29 968.80 2030 1148.88 1036.98 1177.92 1051.89 989.91 1066.86 1014.39 1069.55 1077.10 2040 1219.71 1107.86 1259.5 1107.44 1058.73 1145.53 1078.23 1139.57 1134.80 2050 1152.65 1037.78 1178.41 1043.43 985.89 1058.81 1007.64 1066.37 1076.37 Просек 2000-50 1113.51 1012.28 1159.48 1020.67 966.33 1040.86 982.78 1042.27 1034.65
Евапотранспирација
Проценка на влијанието на мерките на адаптација во услови на климатски промени CropSyst (Cropping Systems Simulation Model) е модел кој врз основа на неколку сета на влезни податоци, го симулира порастот на растението. Основна цел е да го проучи ефектот од различните системи на обработка и агротехника на растенијата, врз нивната продуктивност и животната средина. - Климатски податоци: сончева радијација, брзина на ветер и релативна влажност на воздухот, референтна евапотранспирација, воздушна влага. - Почвени податоци: дебелина на почвен слој, максимален воден капацитет, точка на венење, полски воден капацитет, привидна густина, текстура, механички осстав, органска материја и сл. - Податоци за растенијата изразени во бројки, а кои се однесуваат на: фенолошките, морфолошки, податоци за порастот, растителни остатоци
Пченица Агро менаџменет сценарија SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 СЕИДБА Длабочина на сење [m] 0.03 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 Ден во годината 296 297 297 319 328 328 Додатно гориво 0.01 m на 1 ha 0 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 ЖЕТВА Изгубена фракц. од прин.[%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Изгубена фракц. 2025 0 2.97 2.83 3.12 3.97 3.70 Изгубена фракц.2050 0 2.81 2.68 3.44 3.97 4.46 НАВОДНУВАЊЕ Тип на наводнување Без наводнување Веш.дожд Веш.дожд Веш.дожд Веш.дожд Веш.дожд Почеток-ден во годината 202 220 165 150 130 Крај-ден во годината 224 220 191 191 190 Норма на залевањ е[mm] 60 80 60 60 60 Број на залевања 2 1 2 2 на 20д Норма на навод. [m 3 /ha] 0 1,200 800 1,200 1,200 1,800 ПРИНОСИ Разлика во принос 2025-679 270 135 417 1,275 1,002 Разлика во принос 2050-144 256 128 881 1,418 1,901
Намалување на приносот кај пченицата без мерки на адаптација во 2025 и 2050
Ефекти од меркита за адаптација врз приносот кај пченицата во 2025 и 2050
Пченка Агро менаџменет сценарија SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 PLANTING Длабочина на сење [m] 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 Ден во годината 110 110 110 110 110 110 110 110 110 110 Додатно гориво 0.01 m на 1 ha 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ЖЕТВА Изгубена фракц. од прин.[%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Изгубена фракц. 2025 0 6.43 6.24 4.52 5.98 6.13 5.45 4.47 5.38 4.17 Изгубена фракц.2050 0 4.12 4.00 3.71 4.06 4.04 3.94 3.67 3.98 3.43 НАВОДНУВАЊЕ Тип на наводнување Без нав. Веш.дож Веш.дож Веш.дож Капково Бразди Бразди Бразди Веш. дож BORDER IRRIGATION Почеток-ден во годината 157 177 171 157 157 177 171 160 160 Крај-ден во годината 216 216 206 227 216 216 206 225 225 Норма на залевањ е[mm] 60 60 80 30 60 60 80 30 30 Број на залевања 5 4 2 13 5 4 2 на 14д на 14д Норма на навод. [m 3 /ha] 0 3,000 2,400 1,600 3,900 3,000 2,400 1,600 1,392 1,392 ПРИНОСИ Разлика во принос 2025-1,929 3,027 2,834 1,112 2,569 2,728 2,042 1,063 1,974 761 Разлика во принос 2050-548 1,262 1,138 852 1,203 1,180 1,079 812 1,125 572
Намалување на приносот кај пченката без мерки на адаптација во 2025 и 2050
Ефекти од мерките за адаптација врз биомасата и приносот кај пченката во 2025 и 2050
Сончоглед Агро менаџменет сценарија SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 СЕИДБА Длабочина на сење [m] 0.04 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 Ден во годината 116 117 117 117 117 117 117 117 117 Додатно гориво 0.01 m на 1 ha 0 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 ЖЕТВА Изгубена фракц. од прин.[%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Изгубена фракц. 2025 0 2.11 2.07 1.84 1.99 2.00 1.77 1.76 2.04 Изгубена фракц.2050 0 1.17 1.15 1.13 1.17 1.16 1.13 1.13 1.13 НАВОДНУВАЊЕ Тип на наводнување Без.нНавод. Веш.дож Веш.дож Веш.дож Капково Бразди Бразди Бразди Веш. дож Почеток-ден во годината 159 163 173 159 159 163 173 173 Крај-ден во годината 217 208 206 234 217 208 206 206 Норма на залевање [mm] 50 50 70 15 50 50 70 50 Број на залевања 4 3 2 12 4 3 2 на 20д Норма на навод. [m 3 /ha] 0 2,000 1,500 1,400 1,800 2,000 1,500 1,400 1,500 ПРИНОСИ Разлика во принос 2025-542 951 910 680 829 837 610 599 874 Разлика во принос 2050-194 204 181 167 199 191 167 165 161
Намалување на приносот кај пченката без мерки на адаптација во 2025 и 2050
Ефекти од мерките за адаптација врз приносот кај сончогледот во 2025 и 2050
Процена на економската одржливост на предложените сценарија за адаптација во земјоделството Процената на економската одржливоста на предложените модел сценарија за климатските промени во земјоделскиот сектор беа направени врз основа на: Анализа на дополнителните трошоци и приходи; Економска оправданост на вложувањето и Праг на рентабилноста. Резултатите од модел сценаријата за климатските промени беа екстраполирани на национално ниво.
Процена на економската одржливост на предложените сценарија за адаптација во земјоделството Дополнителните трошоци кои се создаваат како резултат на предложените сценарија се: Дополнителна потрошувачка на горива за орања на екстра длабочина од 1 cm; Намалување на приносот како резултат на загубена фракција; Дополнителна вода за наводнување; Амортизација на инвестицијата (брана и систем за наводнување) и Трошоци за годишно одржување на инвестицијата
Пченица Главни индикатори на сценариото SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 Сеење Длабочина на сеење[m] 0.03 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04 Екстра гориво за 1 cm (l/ha) 0 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 ЖЕТВА Загуба на фракција [%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Загубен принос 2025 (kg) 0 2.97 2.83 3.12 3.97 3.70 Загубен принос 2050 (kg) 0 2.81 2.68 3.44 3.97 4.46 НАВОДНУВАЊЕ Тип на наводнување нема распрскувач распрскувач распрскувач распрскувач распрскувач Количина[mm] 60 80 60 60 60 Број на наводнувања 2 1 2 2 на 20 д Вкупно потребна вода [m 3 /ha] 0 1,200 800 1,200 1,200 1,800 ПРИНОС Разлика во принос 2025 (kg) -679 270 135 417 1,275 1,002 Разлика во принос 2050 (kg) -823 256 128 881 1,418 1,901
Пченица Анализа на дополнителните трошоци и приходи (EUR) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 Екстра трошоци гориво за 1 cm (l/ha) 1.32 1.32 1.32 1.32 1.32 Екстра трошоци за загубена фракција 0.71 0.68 0.74 0.95 0.88 Трошок за одржување брана 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 Одржување систем за наводнување 39.02 39.02 39.02 39.02 39.02 Трошок за вода за наводнување 41.84 27.89 41.84 41.84 62.76 Вкупно дополнителни трошоци 0.00 102.89 88.91 102.92 103.13 123.98 Вкупно дополнителен приход -161.82 64.30 32.15 99.28 303.60 238.64 Дополнителна бруто маржа -161.82-38.59-56.76-3.64 200.47 114.66 Амортизација брана 12.70 8.46 12.70 12.70 19.04 Амортизација систем за наводнвуање 45.71 45.71 45.71 45.71 45.71 Добивка пред оданочување -161.82-97.00-110.94-62.05 142.06 49.90 Данок 2.43 1.45 1.66 0.93 14.21 4.99 Добивка/Загуба -164.25-98.45-112.60-62.99 127.86 44.91
Пченица Анализа на дополнителни трошоци и приходи До 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 Вкупно дополнителни трошоци 0.00 161.30 143.09 161.33 161.54 188.74 Вкупно дополнителен приход -161.82 64.30 32.15 99.28 303.60 238.64 Добивка пред оданочување -161.82-97.00-110.94-62.05 142.06 49.90 Данок 2.43 1.45 1.66 0.93 14.21 4.99 Добивка/Загуба -164.25-98.45-112.60-62.99 127.86 44.91 2025 до 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 Вкупно дополнителни трошоци 0.00 161.26 143.05 161.41 161.54 188.92 Вкупно дополнителен приход -196.04 60.88 30.44 209.91 337.82 452.83 Добивка пред оданочување -196.04-100.38-112.61 48.50 176.28 263.91 Данок 2.94 1.51 1.69 4.85 17.63 26.39 Добивка/Загуба -198.98-101.88-114.30 43.65 158.65 237.52
Пченка Главни индикатори на сценариото SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Сеење Длабочина на сеење[m] 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 Екстра гориво за 1 cm (l/ha) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ЖЕТВА Загуба на фракција [%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Загубен принос 2025 (kg) 0 6.43 6.24 4.52 5.98 6.13 5.45 4.47 5.38 4.17 Загубен принос 2050 (kg) 0 4.12 4.00 3.71 4.06 4.04 3.94 3.67 3.98 3.43 НАВОДНУВАЊЕ капка по капка Тип на наводнување нема распрскува распрскува распрскува бразди бразди бразди распрскува леи Количина[mm] 60 60 80 30 60 60 80 30 30 Број на наводнувања 5 4 2 13 5 4 2 на 14 д на 14 д Вкупно потребна вода [m 3 /ha] 0 3,000 2,400 1,600 3,900 3,000 2,400 1,600 1,392 1,392 ПРИНОС Разлика во принос 2025 (kg) -1,929 3,027 2,834 1,112 2,569 2,728 2,042 1,063 1,974 761 Разлика во принос 2050 (kg) -2,477 1,262 1,138 852 1,203 1,180 1,079 812 1,125 572
Пченка Анализа на дополнителни трошоци и приходи До 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Дополнителни трошоци 0.00 242.85 215.53 178.70 457.12 608.03 580.57 543.95 169.52 534.45 Дополнителен приход -533.11 836.78 783.42 307.34 710.14 754.02 564.52 293.91 545.76 210.30 Добивка пред данок -533.11 593.93 567.89 128.64 253.02 145.99-16.06-250.04 376.23-324.15 Данок 8.00 59.39 56.79 12.86 25.30 14.60 0.24 3.75 37.62 4.86 Добивка/Загуба -541.10 534.54 511.10 115.78 227.71 131.39-16.30-253.79 338.61-329.01 2025 до 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Дополнителни трошоци 0.00 242.21 214.91 178.48 456.60 607.45 580.16 543.73 169.14 534.25 Дополнителен приход -684.66 348.87 314.69 235.61 332.41 326.09 298.25 224.58 310.99 158.24 Добивка пред данок -684.66 106.66 99.78 57.14-124.19-281.36-281.90-319.14 141.85-376.00 Данок 10.27 10.67 9.98 5.71 1.86 4.22 4.23 4.79 14.19 5.64 Добивка/Загуба -684.66 95.99 89.81 51.42-126.05-285.59-286.13-323.93 127.67-381.64
Сончоглед Главни индикатори на сценариото SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 Сеење Длабочина на сеење[m] 0.04 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 0.05 Екстра гориво за 1 cm (l/ha) 0 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 1.2 ЖЕТВА Загуба на фракција [%] 0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 Загубен принос 2025 (kg) 0 2.11 2.07 1.84 1.99 2.00 1.77 1.76 2.04 Загубен принос 2050 (kg) 0 1.17 1.15 1.13 1.17 1.16 1.13 1.13 1.13 НАВОДНУВАЊЕ капка по капка Тип на наводнување нема распрскува распрскува распрскува бразди бразди бразди распрскува Количина[mm] 50 50 70 15 50 50 70 50 Број на наводнувања 4 3 2 12 4 3 2 на 20 д Вкупно потребна вода [m 3 /ha] 0 2,000 1,500 1,400 1,800 2,000 1,500 1,400 1,500 ПРИНОС Разлика во принос 2025 (kg) -542 951 910 680 829 837 610 599 874 Разлика во принос 2050 (kg) -737 204 181 167 199 191 167 165 161
Сончоглед Анализа на дополнителни трошоци и приходи До 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 Дополнителни трошоци 0.00 197.98 175.24 170.58 362.33 563.18 540.35 535.80 175.22 Дополнителен приход -264.53 463.69 444.06 331.83 404.59 408.28 297.35 292.34 426.40 Добивка пред данок -264.53 265.71 268.83 161.25 42.26-154.91-243.00-243.46 251.18 Данок 3.97 26.57 26.88 16.13 4.23 2.32 3.65 3.65 25.12 Добивка/Загуба -268.50 239.14 241.95 145.13 38.04-157.23-246.65-247.11 226.07 2025 до 2025 во EUR SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 Дополнителни трошоци 0.00 197.52 174.79 170.23 361.93 562.77 540.04 535.49 174.78 Дополнителен приход -364.78 99.39 88.51 81.44 97.21 93.41 81.44 80.35 78.72 Добивка пред данок -364.78-98.13-86.27-88.79-264.71-469.37-458.60-455.14-96.05 Данок 5.39 1.47 1.29 1.33 3.97 7.04 6.88 6.83 1.44 Добивка/Загуба -364.78-99.60-87.57-90.12-268.68-476.41-465.48-461.97-97.49
Анализа на економската одржливост Хипотеза 1. Фармерот има пристап до вода - Системот за собирање вода (брана/резервоар) и системот за наводнување постојат Пченица SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 ПВ 35.00 НСВ -2,629 172-54 1,360 3,533 3,549 ИСВ 6% Пченка SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 ПВ 35.00 НСВ -8,943 6,268 5,988 2,721 4,886 5,574 4,434 2,561 4,883 1,683 ИСВ 0.06 Сончоглед SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 ПВ 35.00 НСВ -4,580 2,673 2,717 1,978 2,366 2,268 1,701 1,710 2,538 ИСВ 0.06 ПВ период на враќање НСВ нето сегашна вредност ИСВ интерна стапка на враќање
Анализа на економската одржливост Хипотеза 2. Фармерот има пристап до вода, но нема систем за наводнување - системот за собирање вода (брана/резервоар) постои Пченица SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 ПВ 35.00 23.00 8.00 12.00 НСВ -2,629-1,969-2,203-685 1,524 1,539 ИСВ 6% 0.00% 0.00% 2.76% 13.08% 11.49% Пченка SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 ПВ 35.00 3.00 3.00 9.00 33.00 4.00 НСВ -8,943 4,259 3,979 711-3,250-9,704-10,789-12,828 2,874-13,787 ИСВ 0.06 38.30% 36.32% 10.40% -0.23% 0.00% 0.00% 0.00% 24.59% 0.00% Сончоглед SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 ПВ 35.00 5.00 5.00 8.00 6.00 НСВ -4,580 600 654-88 -5,886-13,279-13,769-13,758 466 ИСВ 0.06 15.01% 15.01% 3.25% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 13.29%
Анализа на економската одржливост Хипотеза 3. Фармерот нема пристап до вода - Системот за собирање вода (брана/резервоар) и системот за наводнување треба да се инвестираат Пченица SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 ПВ 15.00 18.00 НСВ -2,629-3,367-3,234-2,067 158-378 ИСВ 6% 0.00% 0.00% 0.00% 6.42% 5.30% Пченка SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 ПВ 35.00 8.00 8.00 24.00 8.00 НСВ -8,943 1,237 1,509-1,022-7,117-12,743-13,281-14,587 1,331-15,355 ИСВ 0.06 8.92% 10.23% 3.19% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 10.32% 0.00% Сончоглед SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 ПВ 35.00 НСВ -4,580-1,518-1,004-1,654-7,819-15,414-15,435-15,332-1,192 ИСВ 0.06-0.21% 0.66% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% 0.00% -0.52%
Праг на рентабилноста Пченица SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 Најниска продажна цена 1.190 2.060 0.480 0.230 0.260 Највисока цена на вода 0.045 0.016 Мах број на години со загубен род 35.00 35.00 35.00 1.30 35.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Мах загуба на род 0% 0% 0% 96% 0% 0% 0% 0% 0% Max износ на инвестиција во брана 0-4 0 цела 1,464 Max инвестиција во систем 20 20 320 цела Пченка 20 20 20 20 20 20 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Најниска продажна цена 0.240 0.220 0.360 0.570 0.770 0.920 1.450 0.220 2.000 Највисока цена на вода 0.067 0.083 0.108 Мах број на години со загубен род 6.80 8.97 35.00 35.00 35.00 35.00 35.00 9.47 35.00 Мах загуба на род 81% 74% 0% 0% 0% 0% 0% 73% 0% Max износ на инвестиција во брана цела цела 513-4 -6-1 -7 цела -6 Max инвестиција во систем цела цела 20 808 170 140 80 цела 60 Сончоглед SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 Најниска продажна цена 0.690 0.630 0.780 1.620 2.700 3.440 3.470 0.660 Највисока цена на вода Мах број на години со загубен род Мах загуба на род Max износ на инвестиција во брана 366 427-9 -16-4 -3-9 207 Max инвестиција во систем 20 20 1,538 258 60 20 20
Екстраполација Просечено годишно екстра приноси (во тони) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Пченица -65,232 21,665 10,832 62,446 114,887 137,159 Пченка -70,190 53,436 49,096 28,028 48,190 49,068 40,966 26,746 41,376 18,946 Сончоглед -2,924 1,791 1,673 1,346 1,629 1,614 1,260 1,240 1,567 Дополнителна годишна потреба од вода (во милион m 3 ) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Пченица 0.0 100.1 66.7 100.1 100.1 150.2 0.0 0.0 0.0 0.0 Пченка 0.0 90.8 72.6 48.4 118.0 90.8 72.6 48.4 42.1 42.1 Сончоглед 0.0 8.6 6.4 6.0 7.7 8.6 6.4 6.0 6.4 0.0 Просечен годишен финансиски резултат(нсв во EUR) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Пченица -6.27-8.03-7.71-4.93 0.38-0.90 Пченка -7.73 1.07 1.30-0.88-6.15-11.01-11.48-12.61 1.15-13.27 Сончоглед -0.56-0.19-0.12-0.20-0.96-1.89-1.89-1.88-0.15 Потребни субвенции за конструкција на систем за собирање на вода (брана/резервоар во милион EUR) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Пченица 105.95 70.91 105.95 36.71 Пченка 35.70 124.94 96.20 76.84 51.43 44.77 Сончоглед 7.51 4.98 6.40 8.24 9.10 6.83 6.40 5.92 Даноци на дополнителен приход (во милион EUR) SC 0 SC 1 SC 2 SC 3 SC 4 SC 5 SC 6 SC 7 SC 8 SC 9 Пченица 2.89 19.22 18.78 Пченка 15.53 14.80 4.10 5.63 3.25 11.44 11.44 Сончоглед 0.84 0.85 0.51 0.13 0.79 0.79
БЛАГОДАРАМ ЗА ВНИМАНИЕТО Мукаетов Душко УКИМ Земјоделски институт-скопје www.zeminst.edu.mk d.mukaetov@zeminst.edu.mk
АКЦИИ 1. Оснивање на национален фонд за тестирање на мерките за адаптација и интродукција на нови резистентни сорти во однос на сушата 2. СУбвенции за имплементација на адаптивни мерки за професионалните фармери 3. Селекција на нови сорти како и отпочнивање на експериментална програма за поттикнување на адаптибилноста на растенијата кон климатските промени 4. Развој на техники и производни практики, практики за поефикано искористување на ѓубривата и водата, како и практики за конзеравација на почвата, на површини во реоните кои се најмногу погодени од климатските промени 5. Implement the Policy for Biofuels in Macedonia, which will consider the use of biofuels as an alternative to fossil fuels in agricultural machinery. 6. Establishing of national network for long term monitoring of agro climatic and agroedaphyc parameters as a prerequisite for efficient planning and implementation of adaptive measures 7. Establishing of National center for drought and yield forecasting 8. Development of criteria and identification of LUT and AEZ