VELKOMIN Vinsamlegast hafið slökkt á farsímum meðan á tónleikum stendur. Tónleikarnir eru í beinni útsendingu á Rás 1 og eru aðgengilegir í Sarpinum á ruv.is. Tónleikagestir eru beðnir um að klappa aðeins í lok tónverka. Áætluð tímalengd verka: Forleikur: 10 Fimm söngvar: 22 Sinfónía: 28 Upptökur með Sinfóníuhljómsveit I slands má finna á YouTubeog Spotify-rásum hljómsveitarinnar. A Spotify má einnig finna lagalista með allri tónlist starfsársins. @icelandsymphony / #sinfó Aðalstyrktaraðili :
FIM11 19:30 MAI TÓNLEIKAR Í ELDBORG FIMM SÖNGVAR OG SINFÓNÍA John Storgårds hljómsveitarstjóri Helena Juntunen einsöngvari EFNISSKRÁ Fanny Mendelssohn-Hensel Forleikur í C-dúr (1832) Hafliði Hallgrímsson Fimm söngvar fyrir sópran og hljómsveit, op. 52 (2014 15) A verse from The Ancyent Marinere De Profundis Little Boy Lost The Fly Have you forgotten HLÉ Jean Sibelius Sinfónía nr. 6 í d-moll, op. 104 (1923) Allegro molto moderato Allegretto moderato Poco vivace Allegro molto For information in English about tonight s programme, please visit the Iceland Symphony Orchestra website: en.sinfonia.is 3
JOHN STORGÅRDS @johnstorgards TÓNLISTIN Á ÍSLANDI John Storgårds er nú í annað sinn gestur Sinfóníu hljómsveitar I slands en hann kom fyrst í nóvember 2012 og stjórnaði tónleikum sem báru yfirskriftina Þrír konsertar og sinfónía. A tónleikunum var verk Hauks Tómassonar, Höfuðskepnur, konsert fyrir hljómsveit, frumflutt. Þá lék Christian Tetzlaff báða fiðlukonserta Karols Szymanowski en tónleikunum lauk á 7. sinfóníu Sibeliusar. HLJÓMSVEITARSTJÓRI Finnski hljo msveitarstjo rinn John Storga rds er einn fjo lmargra fra bærra hljo msveitarstjo ra sem komið hafa fra Finnlandi a undanfo rnum a ratugum. Hann er aðalgestastjo rnandi BBC-fílharmo níuhljo msveitarinnar sem og kanadísku Arts Centre-hljo msveitarinnar í Ottawa og listrænn stjo rnandi Kammerhljo msveitarinnar í München og Kammerhljo msveitar Lapplands. Storga rds er einnig eftirso ttur fiðluleikari og kemur reglulega fram sem slíkur. Hann gegndi sto ðu konsertmeistara Sinfo níuhljo msveitar sænska ríkisu tvarpsins a a runum 1988 1995 og so tti samhliða starfinu tíma í hljo msveitarstjo rn hja Jorma Panula og Eri Klas. Þa var hann aðalstjo rnandi Fílharmo níuhljo msveitarinnar í Helsinki fra 2008 15. Af helstu viðburðum í starfi Storga rds sem stjo rnanda a yfirstandandi starfsa ri ma nefna to nleika með BBC-fílharmo níuhljo msveitinni a BBC-Proms og fyrstu heimso knir til Gewandhaushljo msveitarinnar í Leipzig, Fro nsku þjo ðarhljo msveitarinnar og Útvarpshljo msveitarinnar í Berlín. Meðal hljo msveita sem Storga rds hefur unnið með er Sinfo níuhljo msveitin í Birmingham, Sinfo níuhljo msveit sænska u tvarpsins og Fílharmo níuhljo msveitin í New York. Þa stjo rnar hann reglulega o llum helstu hljo msveitum Norðurlanda. Á verkalista Johns Storga rds eru meðal annars allar sinfo níur Sibeliusar, Nielsens, Bruckners, Brahms, Beethovens og Schumanns. Hann hefur stjo rnað Fílharmo níuhljo msveitinni í Helsinki í Schubert-hring með o llum sinfo níum Vínarmeistarans og í so gulegum Mozart-hring flutti hann allar 54 sinfo níur Mozarts með Kammerhljo msveit Lapplands. Í o peruhu sum hefur Storga rds stjo rnað flestum o perum Mozarts og helstu o perum Richards Strauss og Verdis svo dæmi séu tekin. Af fjo lmo rgum geisladiskum Storga rds ma nefna heildaru tga fur a sinfo níum Sibeliusar og Nielsens fyrir Chandos-u tga funa og geisladisk með verkum eftir Einojuhani Rautavaara sem var tilnefndur til Grammy-verðlauna og hlaut Gramophone-verðlaun a rið 2012. Þa hlaut Storga rds ECHO Klassik-verðlaunin a rið 2015 fyrir hljo ðritun a konsertum fyrir theremin (rafmagns hljo ðfæri fra fyrri hluta síðustu aldar) og horn eftir Kalevi Aho. Þa ber að nefna hljo ðritun a verkum Hafliða Hallgrímssonar fyrir Ondine-u tga funa. 4
HELENA JUNTUNEN TÓNLISTIN Á ÍSLANDI Helena Juntunen hefur einu sinni áður sungið með Sinfóníuhljómsveit I slands en það var í febrúarbyrjun árið 2012. Þá söng hún Sieben frühe Lieder eftir Alban Berg undir stjórn Osmos Vänskä. Hitt verkið á efnisskránni var 6. sinfónía Mahlers og báru tónleikarnir yfirskriftina Osmo stjórnar Mahler. I febrúar síðastliðnum frumfluttu Helena Juntunen og John Storgårds ásamt Skosku kammersveitinni Fimm söngva eftir Hafliða Hallgrímsson. EINSÖNGVARI Finnska so pranso ngkonan Helena Juntunen ho f so ngna m hja Airi Tokola í Oulu-konservato ríinu 15 a ra go mul. Hu n lauk síðar meistarapro fi fra Sibeliusarakademíunni þar sem aðalkennari hennar var Anita Välkki. Atvinnumannsferill hennar ho fst þegar hu n so ng hlutverk Margrétar í o perunni Fa st eftir Gounod a o peruha tíðinni í Savonlinna í Finnlandi a rið 2002. Hu n so ng sama hlutverk í Connecticut-o perunni í Bandaríkjunum a ri síðar og þreytti a sama starfsa ri frumraun sína í Genova sem fru Cortese í o perunni Ferðin til Reims eftir Rossini, sem Zedenka í o perunni Arabella eftir Richard Strauss og í hlutverki Paminu í Töfraflautu Mozarts. Þessu til viðbo tar hélt hu n sína fyrstu to nleika í Carnegie Hall í New York haustið 2003 og í framhaldinu í To kýo. Helena Juntunen hefur verið fastagestur Finnsku þjo ðaro per unnar síðan 1999 og sungið fjo lmo rg hlutverk í helstu o peruhu sum austan hafs og vestan. Auk hlutverka sem a ður er getið hefur hu n m.a. sungið hlutverk greifynjunnar í Brúðkaupi Fígarós eftir Mozart, Mimi í La Bohème eftir Puccini, Marie í Wozzeck eftir Alban Berg og Tatjo nu í Évgení Onegin eftir Tsjajkovskíj. Þa hefur hu n sungið leiðandi hlutverk í nu tímao perum svo sem Anna Liisa eftir Veli-Matti Puumala og Puhdistus eftir eistneska to nska ldið Jüri Reinvere. Helena Juntunen hefur komið fram sem einso ngvari með mo rgum helstu hljo msveitum, þar a meðal Berlínar fílharmo ní unni, Konunglegu fílharmo níunni í Stokkho lmi og BBC- sinfo níu hljo msveitinni í Lundu num og unnið með hljo msveitar stjo rum a borð við Esa-Pekka Salonen, Osmo Vänskä og Hannu Lintu. Juntunen hefur sungið inn a fjo lda hljo mdiska. Svo fa tt eitt sé nefnt hefur hu n flutt ljo ð eftir Leevi Madetoja og sungið í heildar u tga fum a o perum Rautavaaras Aleksis Kivi og Auringon talo (Hús sólarinnar) fyrir Ondine-u tga funa. Þa hljo mar ro dd hennar í to naljo ðinu Luonnotar eftir Sibelius sem og í heimsfrumflutningi a hljo msveitargerð so nglaga hans Höstkväll (Haustkvöld) og Hertig Magnus (Magnús hertogi) a BIShljo mdiski undir stjo rn Osmos Vänskä. 5
FANNY MENDELSSOHN FORLEIKUR Í C-DÚR Fanny Mendelssohn (síðar Hensel) (1805 1847) fæddist í Hamborg en o lst upp í Berlín a samt yngri systkinum sínum Felix, Rebecku og Paul. Foreldrar þeirra, Abraham Mendelssohn-Bartholdy og kona hans Lea sem voru vel stæð og miklir listunnendur, hlu ðu vel að menntun barnanna. Óvenjumiklir to nlistarhæfileikar tveggja elstu barnanna komu snemma í ljo s og fengu þau a unga aldri tilso gn bestu fa anlegra to nlistarkennara. Tíðarandinn gerði þo upp a milli systkinanna og meðan Felix fékk tækifæri til að ferðast og reyna fyrir sér sem píanisti og hljo msveitarstjo ri, var Fanny strax a unglingsa rum minnt a væntanlegar skyldur sínar sem eiginkona og mo ðir. TÓNLISTIN Á ÍSLANDI Þetta er í fyrsta sinn sem Sinfóníuhljómsveit I slands leikur verk eftir Fanney Mendelssohn. Um 1820 stofnaði Abraham Mendelssohn til reglulegra to nleika í hu si sínu sem hann nefndi Sonntagsmusiken eða Sunnudagsto nlist. To nleikarnir voru haldnir alla sunnudagsmorgna kl. 11:00 og sto ðu í þrja r klukkustundir og so tti hu sbo ndinn flytjendur í raðir hirðhljo msveitarinnar. Þetta gaf systkinunum Felix og Fanny tækifæri til að flytja þekkt verk en einnig eigin to nsmíðar frammi fyrir vo ldum a heyrendaho pi. Árið 1831 to k Fanny, sem þa var orðin fru Hensel, við to nleikahaldinu og heyrðust mo rg verka hennar í framhaldinu a ættarsetrinu. Voru þetta píano verk, so nglo g, du ettar, trío og ko rlo g en einnig stærri verk hennar Hero og Leander fyrir so pran, píano og hljo msveit, kanto turnar Hiob og Lobgesang og forleikurinn í C-du r. Á a runum 1839 40 ferðaðist Hensel-fjo lskyldan um Ítalíu þar sem hu n kynntist mo rgum þekktum to nlistarmo nnum. Einn þeirra var hinn ungi Charles Gounod sem lýsir Fanny svo í endurminningum sínum: Fru Hensel var ha menntaður to nlistarmaður [...]. Þra tt fyrir að vera sma vaxin og gro nn var hu n sto rga fuð kona og full af orku sem sem skein u t u r dju pum, leiftrandi augum hennar. Þa var hu n gífurlega hæfur píanisti.... Eftir heimkomuna fra Ítalíu samdi Fanny Hensel sitt merkasta píano verk, æviso gulega hringinn Das Jahr (1841) sem lýsir o llum ma nuðum a rsins í to num en samtals urðu to nverk hennar ha tt í fimm hundruð talsins. 6
HAFLIÐI HALLGRÍMSSON FIMM SÖNGVAR FYRIR SÓPRAN Hafliði Hallgrímsson (f. 1941) hefur a tt o venjulega fjo lbreyttan og viðburðaríkan feril bæði sem sello leikari og to nska ld. Hann lauk burtfararpro fi í sello leik fra To nlistarsko lanum í Reykjavík 1962 og fimm a rum síðar lokapro fi fra í Royal Academy of Music í London þar sem hann debu teraði í Wigmore Hall með einleiksto nleikum a rið 1971. Árið 1967 bauðst honum staða í Haydn strengjatrío inu og varð hann fljo tlega upp fra því eftirso ttur sem þa tttakandi í vel þekktum kammerho pum og kammerhljo msveitum Lundu na, m.a. English Chamber Orchestra, Menuhin Festival Orchestra og Monteverdi Orchestra. TÓNLISTIN Á ÍSLANDI Sinfóníuhljómsveit I slands hefur í gegnum tíðina flutt á annan tug verka Hafliða Hallgrímssonar á áskriftartónleikum. Fyrsta verkið var Hoa-Haka- Nana-Ia fyrir klarínettu og hljómsveit sem hljómaði í Háskólabíói 2. desember 1976 í meðförum Gunnars Egilson klarínettuleikara og hljómsveitarinnar undir stjórn Páls P. Pálssonar. Síðast heyrðist fiðlukonsert Hafliða op. 46 í Eldborg 14. mars 2013. Konsertinn skrifaði Hafliði fyrir breska fiðluleikarann Jennifer Pike og flutti hún verkið ásamt Sinfóníuhljómsveitinni en stjórnandi var Svisslendingurinn Baldur Brönnimann. Hafliði hefur allan sinn feril tekið þa tt í flutningi a nýrri to nlist og var um a rabil meðlimur í New Music Group of Scotland og Icelandic Canadian Ensemble. Árið 1977 to k Hafliði við sto ðu fyrsta sello leikara í Scottish Chamber Orchestra sem starfaði a þeim a rum með miklum blo ma og lék a rlega a Edinborgarha tíðinni og var þrisvar sinnum staðarhljo msveit a to nlistarha tíðinni í Aix-en-Provence. Árið 1982 sagði hann upp sto ðu sinni til að helga sig svo til eingo ngu to nsmíðum sem hann hafði stundað meðfram sello leiknum allt fra unglingsa rum. Hann stofnaði Mondrian-trío ið í Edinborg sem lék aðallega í Skotlandi og hafði fasta to nleikaro ð í Queen s Hall í Edinborg í nokkur a r. Hafliði stundaði na m í to nsmíðum hja Elizabeth Luthyens, Dr. Alan Bush og Sir Peter Maxwell Davies. To nsmíðar hans hafa verið leiknar víða um heim og eru þær nu ríflega hundrað talsins. Hann hefur fengið ýmsar viðurkenningar fyrir to nverk sín, m.a. fyrstu verðlaun í alþjo ðlegu Viotti-to nlistarkeppninni a Ítalíu og o nnur verðlaun í Wieniawsky-keppninni í Po llandi. Þa hlaut hann To nska ldaverðlaun Norðurlandara ðs a rið 1986 fyrir fiðlukonsertinn Poemi. Hafliði hefur í tvígang verið staðarto nska ld Sinfo níu hljo msveitar Íslands. 7
Um to nverk sitt segir Hafliði: Ljo ðin fimm sem urðu fyrir valinu fyrir so nglagaflokkinn eru eftir William Blake (1757 1827), Christinu Rossetti (1830 1894) og Samuel Taylor Coleridge (1772 1834). Ljo ðin eiga það o ll sameiginlegt, að þau vitna til og hugleiða hvert þeirra a sinn ha tt, hinar margslungnu tilfinningar mannsins gagnvart eigin tilveru, og listinni að lifa. Fyrsta ljo ðið, er o rstutt brot u r ljo ðaba lknum The Ancyent Marinere eftir Samuel Taylor Coleridge, og lýsir frelsisþra og upphafningu sjo farans, sem leggur aleinn upp í dramatíska sjo ferð um heimsins ho f til að svala þra sinni í leit að ævintýrum. Annað ljo ðið, De Profundis (Christina Rossetti), hugleiðir þra mannsins til að na til fjarlægra stjarna í himinhvelinu og harmar þa jarðbundna fjo tra hans sem koma í veg fyrir draumkennt flug u t í himingeiminn til að geta rannsakað leyndardo ma hans. Þriðja ljo ðið, Little Boy Lost eftir William Blake, lýsir tru mannsins a þa mynd af Guði sem hann hefur sja lfur skapað, en Blake, sem var dju pt andlega sinnaður, taldi þa mynd þro ngsýna og alls o fullnægjandi og manninum aðeins til ama. Í þessu ljo ði er sa Guð tu lkaður sem faðirinn en litli drengurinn sem mannkynið, sem aldrei nær að haldast í hendur við þessa sko pun sína, og heldur þess vegna a fram að fara villu vegar eins og Blake tu lkaði það. Fjo rða ljo ðið, The Fly, einnig eftir Blake, minnir a tilfinningaleysi og hroka mannsins gagnvart na ttu runni, sem hann í flestum tilfellum umgengst sem eigin eign sem hann vill drottna yfir, og er til orðin að hans mati, einungis til að sinna þo rfum hans. Fimmta ljo ðið, Have you forgotten (Christina Rossetti), minnir a dju pa þo rf mannsins til að elska og vera elskaður, en um leið a hinn fallvalta draum hans um fullkomna og eilífa a st og þau vonbrigði, sem þessum o raunsæja draumi fylgir. Hlutverk hljo msveitarinnar er margþætt og margslungið, þar sem a hersla er lo gð a að kalla fram viðeigandi litbrigði og form, sem ætlað er að auka a hrif ljo ðanna. Form og litbrigði hljo msveitarinnar í hverju so nglagi, eiga rætur sínar beint og o beint í formi, stemmningu og sérkennum hvers ljo ðs, og innstu meiningu þeirra, eins og ég hef skynjað hana. Verkið er samið til minningar um bro ður minn Guðmund Hallgrímsson. 8
JEAN SIBELIUS SINFÓNÍA NR. 6 Sjo tta sinfo nía Sibeliusar (1865 1957) er stundum ko lluð o skubuskan í ro ð hljo mkviða finnska meistarans vegna þess hversu sjaldan hu n ratar inn a efnisskra r sinfo níuhljo msveita. Sinfo nían a tvímælalaust betra skilið því að hu n er með afbrigðum innihaldsrík og ber í ríkum mæli helstu to nsmíðaeinkenni ho fundarins. TÓNLISTIN Á ÍSLANDI Sjötta sinfónía Sibeliusar hefur aðeins einu sinni áður verið flutt á áskriftartónleikum Sinfóníuhljómsveitar I slands, nánar tiltekið á tónleikum í Háskólabíói 5. febrúar 1998. Stuttu síðar var hún svo hljóðrituð fyrir Naxosútgáfuna. Haustið 2008 var sinfónían leikin tvisvar sinnum opinberlega, fyrst á opinni æfingu og svo á aukatónleikum í aðdraganda Japansferðar sem aldrei var farin. I öll þessi skipti stjórnaði Petri Sakari flutningi hljómsveitarinnar. Fyrstu dro g að verkinu na allt aftur til a rsins 1914 þegar Sibelius vann að fimmtu sinfo níunni. Upphaflega a tti su sjo tta að verða hamslaus og tilfinningaþrungin með ofsafengnum lokakafla en þessar a ætlanir breyttust í sko punarferlinu. Lýsti to nska ldið sinfo níunni síðar sem ro legri í megindra ttum enda er yfirbragð hennar í heild bjartara en í hinum sinfo níunum og laus við mikil a to k. Sibelius dro ekki fjo ður yfir þessa staðreynd og það var í tengslum við hana sem hann hnýtti aðeins í kollega sína, mo dernistana (kannski einkum Stravinskíj) og sagði, að meðan þeir væru a eftirstríðsa runum að hrista upp litríka kokteila, byði hann upp a hreint uppsprettuvatn. Þo að sinfo nían sé so gð vera í d-moll er to ntegund hennar í raun do rísk (hvítu no turnar a hljo mborði fra D til D). Hu n hefst a hægum inngangi, kyrrla tu stefi í strengjum sem minnir a sa lm og síðan bætast hin hljo ðfærin sma m saman í ho pinn. Meginhluti kaflans hefur ga skafullt yfirbragð þar sem stefin koma fyrir aftur og aftur en í breyttri mynd hverju sinni. Undir lok kaflans breytist stemningin með innkomu hornanna og to nlistin verður þenkjandi. Þessi stemning heldur a fram í næsta kafla en gjo rbreytist og tekur a sig glaðværa mynd í aðdraganda þriðja kaflans sem er eins konar gletta og flæðir a fram af o sto ðvandi krafti fra byrjun til enda. Upphaf lokakaflans minnir a to nlist endurreisnartímans en í framvindunni gefur að heyra kunnugleg stef, einkum u r fyrsta kafla sinfo níunnar, þo með efnis- og tilkomumeiri a ferð. Jean Sibelius stjo rnaði sja lfur Fílharmo níuhljo msveitinni í Helsinki við frumflutning a sjo ttu sinfo níunni þann 19. febru ar 1923. Sigurður Ingvi Snorrason 9
A verse from The Ancyent Marinere Swiftly, swiftly flew the ship, Yet she sailed softly too: Sweetly, sweetly blew the breeze On me alone it blew. Vísa úr Aldna sjóaranum Hratt, hratt flaug skipið, en sigldi mju klega þo : Lju flega, lju flega blés golan hu n blés a mig einan. Samuel Taylor Coleridge De Profundis Oh why is heaven built so far, Oh why is earth so remote? I cannot reach the nearest star That hangs afloat. I would not care to reach the moon, One round monotonous of change; Yet even she repeats her tune Beyond my range. I never watch the scatter d fire Of stars, or sun s far-trailing train, But all my heart is one desire, And all in vain: For I am bound with fleshly bands, Joy, beauty, lie beyond my scope; I strain my heart, I stretch my hands, And catch at hope. Úr djúpinu Ó hví er himinninn reistur svona fjarri, o hví er jo rðin svo langt þar fra? Ég get ekki seilzt til na lægustu stjo rnu sem hangir a sveimi. Ég kæri mig ekki um að na til tunglsins, ein kringla með einhæfri fa breytni; og jafnvel það endurtekur lagið sitt í sífellu utan minnar seilingar. Ég horfi aldrei a dreifðan eld stjarnanna, né langfo rula lest so larinnar, en allt hjarta mitt er aðeins ein lo ngun, og o ll til einskis: Því að ég er bundin holdsins bo ndum, gleði, fegurð eru utan míns svigru ms; ég íþyngi hjarta mínu, teygi fram hendurnar, og reyni að grípa vonina. Christina Rossetti Little Boy Lost Father, father, where are you going O do not walk so fast. Speak father, speak to your little boy Or else I shall be lost. The night was dark no father was there The child was wet with dew. The mire was deep, and the child did weep And away the vapour flew. Týndi litli drengurinn Faðir minn, faðir minn, hvert ertu að fara, æ gakktu ekki svona hratt. Talaðu, pabbi, talaðu við litla drenginn þinn því að annars týnist ég. No ttinn var dimm, enginn faðir var nærri, barnið var vott af do gg, mýrin var dju p, og barnið grét, og þokan hu n flaug a burt. William Blake 10
The Fly Little Fly, Thy summer s play My thoughtless hand Has brushed away. Am not I A fly like thee? Or art not thou A man like me? For I dance And drink, and sing, Till some blind hand Shall brush my wing. If thought is life And strength and breath And the want Of thought is death; Then am I A happy fly, If I live, Or if I die. Flugan Litla fluga, sumarleik þinn hefur skeytingarlaus ho nd mín strokið í burt. Er ég ekki fluga eins og þu? Og ert þu ekki maður eins og ég? Því að ég dansa og drekk og syng, þar til einhver blind ho nd strýkur væng minn. Ef hugsun er líf og styrkur og andardra ttur, og skortur a hugsun er dauði; þa er ég hamingjuso m fluga ef ég lifi, eða ef ég dey. William Blake Have you forgotten Have you forgotten how one Summer night We wandered forth together with the moon, While warm winds hummed to us a sleepy tune? Have you forgotten how you praised both light And darkness; not embarrassed yet not quite At ease? and how you said the glare of noon Less pleased you than the stars? but very soon You blushed, and seemed to doubt if you were right. We wandered far and took no note of time; Till on the air there came the distant call Of church bells: we turned hastily, and yet Ere we reached home sounded a second chime. But what; have you indeed forgotten all? Ah how then is it I cannot forget? Christina Rossetti Hefur þú gleymt Hefur þu gleymt hvernig við gengum eina sumarno tt í fylgd með ma nanum, meðan hlýir vindar so ngluðu til okkar syfjulegt lag? Hefur þu gleymt hvernig þu da samaðir bæði ljo s og myrkur; ekki vandræðalegur, en samt ekki alveg feimnislaus? Og hvernig þu sagðir að ha degisbirtan félli þér síður en stjo rnurnar? En svo roðnaðir þu skyndilega og virtist efa að þu hefðir lo g að mæla. Við gengum langt og hugðum ekki að tímanum; þar til okkur barst með golunni fjarlægt kall fra kirkjuklukkum; við snerum skjo tt við, og samt hljo maði o nnur hringing a ður en við na ðum heim. En hvað; hefurðu í raun og veru gleymt þessu o llu? Æ hvers vegna er það þa að ég get ekki gleymt? Reynir Axelsson þýddi 11
Á DÖFINNI FIM 18 19:30 MAI CARMEN-FANTASÍA Carmen-fantasíunni eftir spænska fiðlusnillinginn Sarasate Í er að finna o ll vinsælustu stefin u r o peru Bizets. Hollenski fiðluleikarinn Simone Lamsma leikur Carmen-fantasíuna og einnig hið lju fa og ljo ðræna Poème. Lamsma hefur vakið mikla athygli síðustu a r fyrir leik sinn og gagnrýnendur hafa da ðst að ægifo grum, fa guðum og tja ningarríkum leik hennar. Fyrri hluti to nleikanna er helgaður fro nskum to nska ldum en eftir hlé verður haldið lengra suður. Capriccio italien er eitt vinsælasta hljo msveitarverk Tsjajkovskíjs og kætin er í fyrirru mi í spænskum morgunso ng Ravels sem er eitt hans glæsilegasta hljo msveitarverk. Hljo msveitarstjo ri er Yan Pascal Tortelier. FIM26 19:30 MAI IBRAGIMOVA SPILAR BRAHMS Alina Ibragimova er einn a hugaverðasti fiðluleikari sem komið hefur fram a sjo narsviðið síðustu a r. Hu n leikur jo fnum ho ndum barokkto nlist og nu tímaverk og var staðarlistamaður Proms-to nlistarha tíðarinnar a rið 2015. Fiðlukonsert Brahms er meðal þeirra verka hans sem oftast eru flutt, enda nær hann hér fullkomnu jafnvægi milli hins blíða og kraftmikla, hins ha fleyga og jarðbundna. Sjaldan hefur eitt to nska ld a tt jafn mikið undir viðto kum einnar to nsmíðar og þegar fimmta sinfo nía Dmítrjís Sjostakovitsj var frumflutt í Leníngrad a rið 1937. Margir telja sinfo níuna einhverja þa mo gnuðustu sem samin var a 20. o ld. Hljo msveitarstjo ri er Yan Pascal Tortelier. FÖS09 12:00 JÚN HÁDEGISTÓNLEIKAR MEÐ RUMON GAMBA Í ju ní 2017 mun SÍ hljo ðrita disk með verkum sænska to nska ldsins Dags Wirén fyrir Chandos-u tga funa. Af því tilefni verða haldnir ha degisto nleikar í Eldborg þar sem a heyrendum gefst færi a að kynnast Sereno ðu fyrir strengi, vinsælasta verki Wiréns, og Sinfo níu nr. 3. Hljo msveitarstjo ri er Rumon Gamba. Ókeypis inn og allir velkomnir. 12
NÝIR DISKAR FRÁ SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS RECURRENCE Nýr diskur með íslenskum hljo msveitarverkum í flutningi Sinfo níuhljo msveitar Íslands er kominn u t. Bandaríska u tga fufyrirtækið Sono Luminus annaðist uppto kurnar og Daníel Bjarnason, staðarlistamaður Sinfo níunnar, stjo rnaði hljo msveitinni. Á disknum Recurrence ma heyra Dreaming eftir Önnu Þorvaldsdo ttur, Aequora eftir Maríu Huld Markan Sigfu sdo ttur, BD eftir Hlyn A. Vilmarsson, Flow & Fusion eftir Þuríði Jo nsdo ttur og Emergence eftir Daníel Bjarnason. CHORALIS Finnska u tga fufyrirtækið Ondine gaf u t diskinn Choralis með hljo msveitarverkum Jo ns Nordals í flutningi Sinfo níuhljo msveitar Íslands síðasta haust. Á disknum er að finna fimm verk eftir Jo n; Choralis, Adagio, Langnætti, Epitafion og Leiðslu. Uppto kurnar fo ru fram í Eldborg í a gu st 2015 undir stjo rn sænska hljo msveitarstjo rans Johannesar Gustavsson. Þær voru samstarfsverkefni Ondine, Sinfo níuhljo msveitar Íslands og Ríkisu tvarpsins. Diskarnir eru a kynningartilboði hja Smekkleysu, fyrir framan Eldborg, fyrir to nleikana og í hléi. 13
HLJÓMSVEIT Á TÓNLEIKUM 11. MAÍ 2017 1. FIÐLA Nicola Lolli Una Sveinbjarnardóttir Zbigniew Dubik Júlíana Elín Kjartansdóttir Pascal La Rosa Olga Björk Ólafsdóttir Laufey Jensdóttir Hildigunnur Halldórsdóttir Pálína A rnadóttir Rósa Hrund Guðmundsdóttir Bryndís Pálsdóttir Andrzej Kleina A gústa María Jónsdóttir Margrét Kristjánsdóttir 2. FIÐLA Joaquín Páll Palomares Vera Panitch Þórdís Stross Sigurlaug Eðvaldsdóttir Ólöf Þorvarðsdóttir Margrét Þorsteinsdóttir Greta Guðnadóttir Roland Hartwell Ingrid Karlsdóttir Gunnhildur Daðadóttir Dóra Björgvinsdóttir Christian Diethard VÍÓLA Þórunn Ósk Marinósdóttir Daniel Schmitt Þórarinn Már Baldursson Guðrún Hrund Harðardóttir Sarah Buckley Herdís Anna Jónsdóttir Svava Bernharðsdóttir A sdís Hildur Runólfsdóttir Kathryn Harrison Móeiður Anna Sigurðardóttir SELLÓ Sigurgeir Agnarsson Sigurður Bjarki Gunnarsson Bryndís Björgvinsdóttir Hrafnkell Orri Egilsson Bryndís Halla Gylfadóttir Júlía Mogensen Margrét A rnadóttir Lovísa Fjeldsted BASSI Hávarður Tryggvason Páll Hannesson Dean Ferrell Jóhannes Georgsson Richard Korn Þórir Jóhannsson FLAUTA Hallfríður Ólafsdóttir A shildur Haraldsdóttir ÓBÓ Felicia Greciuc Peter Tompkins KLARÍNETT Arngunnur A rnadóttir Grímur Helgason Rúnar Óskarsson FAGOTT Brjánn Ingason Leendert Booyens HORN Emil Friðfinnsson Joseph Ognibene Lilja Valdimarsdóttir Frank Hammarin Nicolai Frey TROMPET Einar St. Jónsson Eiríkur Örn Pálsson A sgeir Steingrímsson Guðmundur Hafsteinsson BÁSÚNA Sigurður Þorbergsson Oddur Björnsson David Bobroff, bassabásúna HARPA Katie Buckley RAFMAGNSPÍANÓ Anna Guðný Guðmundsdóttir PÁKUR Eggert Pálsson SLAGVERK Steef van Oosterhout Yan Pascal Tortelier aðalhljómsveitarstjóri Vladimir Ashkenazy aðalheiðursstjórnandi Osmo Vänskä heiðursstjórnandi Daníel Bjarnason staðarlistamaður Arna Kristín Einarsdóttir framkvæmdastjóri A rni Heimir Ingólfsson listrænn ráðgjafi Margrét Sigurðsson fjármálafulltrúi Grímur Grímsson sviðsstjóri Anna Sigurbjörnsdóttir tónleikastjóri Hjördís A stráðsdóttir fræðslustjóri Kristbjörg Clausen nótna- og skjalavörður Sigþór J. Guðmundsson sviðsstjóri Margrét Ragnarsdóttir markaðs- og kynningarstjóri Jökull Torfason markaðsfulltrúi Una Eyþórsdóttir mannauðsstjóri Gísli Magnússon umsjónarmaður nótna 14
Baksviðs með Sinfóníuhljómsveit Íslands Systurnar Pálína Árnadóttir og Margrét Árnadóttir mynda stundum hálfan strengjakvartett. Pálína: Hljóðfæraleikarar vinna í nokkuð sér hæfðum heimi. Margrét: Já, við notum jafnvel okkar eigin hugtök til að lýsa spilastíl og tækni. Til dæmis þykir oft gott að strengjaleikarar spili nótur með því að húkka. Það hljómar líka furðulega þegar óvant fólk heyrir okkur tala um að spila við froskinn eða oddinn. Þó að tengslin milli meðlima Sinfóníuhljómsveitar Íslands geti verið með ýmsum hætti þá eru systkin innan sveitarinnar frekar óalgeng í sögu hennar. En það dylst engum að þær eru systur þær Pálína og Margrét Árnadætur, þó svo að litatónninn í bylgjuðu hárinu sé ekki alveg sá sami. Báðar lögðu þær tónlistina fyrir sig á sínum tíma og völdu strengjahljóðfæri til að leika á, Pálína valdi fiðlu en Margrét selló og þær geta því fyllilega myndað betri helminginn af strengjakvartett ef svo ber undir. Þær systur eru samstíga um flest allt og lærðu t.d. báðar hljóðfæraslátt sinn við hinn virta Julliard tónlistarháskóla í New York sem þykir einn sá allra virtasti í heimi. Tónlist er þeim systrum í blóð borin og þess má til gamans geta að faðir þeirra, Árni Arinbjarnarson, er mikill tónlistarmaður sem leikið hefur bæði á orgel og með Sinfóníuhljómsveit Íslands á fiðlu til fjöldamargra ára. gamma er aðalstyrktaraðili Sinfóníuhljómsveitar Íslands. Við erum stolt af samstarfi okkar við hljómsveitina og ánægð með að geta tekið höndum saman með ástríðufullu fagfólki um þetta mikilvæga starf. www.gamma.is