PROGRAMI MESIMOR I LENDES EMRI I LENDES: PROGRAMI MESIMOR I LENDES Klinika ligjore penale Lenda eshte: modifikuar x e re Shpjegoni lidhjen ndermjet oreve te mesimdhenjes dhe krediteve te ECTS: 5 ECTS Ligjeruesi: Emri I Ligjeruesit: Lokacioni I zyres: Orari i punes me studente: Telefoni: E-mail adresa: Dr. Rexhep Murati, profesor ordinar Fakulteti Juridik Prishtinë E marte, e mërkur, e enjte 044-116 -967 rexhepmurati@gmail.com Lloji I Lendes (psh. seminar, ligjerate, punime ne laborator, etj.) Analizë e legjislacionit penal nëpërmjet të shqyrtimit të rasteve nga praktika gjyqësore Format (psh. Nje her ne jave, etj. specifiko numrin e seancave per lende) Një here në javë Niveli Fillestar Specializim Mesatar x Pershkrimi I Lendes (permbajtja): Studimi i lëndës mësimore: klinika ligjore penale u ofron studentëve para së gjithash njohuri praktike për aktivitetin e subjekteve penal procedural lidhur me zbulimin, ndriqimin dhe zgjidhjene çështjes penale. Studimi i rasteve penale i referohet procedurës parapenale,
procedurës paraprake (hetimit, ngritjës s aktakuzës dhe kontrollimit të aktakuzës ), shqyrtimit gjyqësor, procedurës lidhur me mjetet juridike, procedurave të veçanta etj. Duke studiuar rastet penale nga praktika studentet përforcojnë dijën e fituar në fushën penale dhe njëheresh zhvillojnë shkathtësit e zbatimit të ligjit në një rast konkret duke u përgaditur kështu për ushtrimin e profesionit të jurisitit përkatësisht profesionit të gjyqtarit, prokurorit avokatit etj. Format e vlerësimit: Provim me shkrim, shqyrtim të rasteve penale, seminare dhe prezentime Rezultatet e Mesimit: (tregoni se si lenda kontribon ne qellimet e modulit) Pas përfundimit të këtij kursi të thelluar të studimeve në studimet e Programit Master, synohet që studenti: - nëpërmjet të shqyrtimit të rasteve penale të zhvillojë aftësitë për analizë të çështjeve faktike dhe ligjore. - të aftësohohet që dispozitat ligjore t i interpretojnë dhe drejtë t i zbatojë në praktikë
Metodat Mesimore: Deklaroni se si udheheqet nje lende (se si mesohet). Metodologjia e mësimdhënies së lëndës do të përfshijë, shqyrtime të rasteve penale, me theks të veçantë në aspektet faktike dhe juridike, debate-diskutime dhe hartim të seminareve. Gjatë debateve studentet ushtrohen që ndaj çështjeve që diskutohen të marrin qëndrim të pavarur dhe kritik dhe të propozojnë zgjidhje dhe alternativa të reja. Literatura e Kerkuar/dhe rekomanduar (perfshini detajet e publikimit) Librat e kerkuara Librat e rekomanduara - Sahiti, Ejup, E drejta e procedurës penale, Universiteti i Prishtinës Fakulteti Juridik, Prishtinë, 2005. - Murati, Rexhep, Rishikimi i procedurës penale për shkak të fakteve dhe provave të reja, Universiteti i Prishtinës, 2006. - Islami Halim, Hoxha Artan, Panda Ilir, Procedura penale, Tiranë, 2003. - Sahiti Ejup, Argumentimi në procedurën penale, Prishtinë, 2006. - Krapac Davor I suradnici, Kazneno procesno pravo, Primjerovnik, Zagreb, 2001. - Krapac Davor, Kazneno procesno pravo, libri i parë: institucije, botim i dytë i ndryshuar dhe i plotësuar, Narodne Novine d.d, Zagreb, 2005. - Pavišić Berislav, Komentar Zakona o kaznenom postupku,, Rijeka, 2011. - Sijerčić-Čolić Hajrija, Krivično procesno pravo, knjiga I, Krivičnoprocesni subjekti i krivičnoprocesne radnje, Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo, 2008. - Sijerčić-Čolić Hajrija, Krivično procesno pravo, knjiga II, Tok redovnog krivičnog postuaka i posebni postuci, Pravni fakultet Univerziteta u Sarajevu, Sarajevo, 2008. Gazetat dhe materialet tjera Studentet duhet t`i studiojnë edhe dispozitat përkatëse me të cilat rregullohet procedura penale në Kosovë dhe konventat
e OKB-së për të drejtat dhe liritë e njeriut dhe Konventën evropiane dhe dokumentet të tjera për të drejtat dhe liritë themelore me sa vijon: - Kodi i procedurës penale i Republikës së Kosovës (1. janar 2013); - Kodi i Përkohshëm i Procedurës Penale (UNMIK, Rregullorja nr. 2003/26, datë 6 korrik 2003, ka hyrë në fuqi më 6 prill 2004); ndryshimet dhe plotësimet Ligji Nr. 03/ L-003 të datës 6 nëntor 2008. - Kodi penal i Republikës së Kosovës (1 janar 2013) - Kodi i Përkohshëm Penal i Kosovës (UNMIK, Rregullorja nr. 2003/25, datë 6 korrik 2003), ka hyrë në fuqi më 6 prill 2004; ndryshimet dhe plotësimet Ligji Nr. 03/ L-002 të datës 6 nëntor 2008. - Kodi i drejtësisë për të mitur i vitit 2010. -Ligji penal për të miturit i Kosovës (UNMIK, Rregullorja nr. 2004/8 datë 20 prill 2004) ka hyrë në fuqi të njëjtën ditë. - Rregullorja për kryerësit e v.p. me çrregullime mendore (UNMIK, Rregullorja nr. 2004/34, datë 24 gushtë 2004) ka hyrë në fuqi të njëjtë ditë - Ligji për ekzekutimin e sanksioneve penale i vitit 2010. - Ligji për ekzekutimin e sanksioneve penale i Kosovës (UNMIK, Rregullorja nr. 2004/46, datë 19 nëntor 2004) ka hyrë në fuqi me 19 shkurt 2005 - Deklarata e Përgjithshme e të Drejtave të Njeriut e vitit 1948 Universal Declaration on Human Rights, G.A.res. 217 A(III), U.N. Doc. A/810 at 71 -Pakti Ndërkombëtar i të Drejtave Civile dhe Politike me protokollet e vitit 1966 International Covenant on Civil and Political Rights, G.A. res. 2200A (XXI), 21 U.N. GAOR Supp. (No.16) at 52, U.N. Doc. A/6316 (1966), 999 U.N.T.S. 171, entered into force Mar. 23, 1976. - Pakti Ndërkombëtar për të Drejtat Ekonomike, Sociale dhe Kulturor i vitit 1966 International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights G.A. res. 2200A (XXI), 21U. N. GAOR Supp (No.16) at 49, U.N. Doc. A/6316 (1966), 993 U.N.T.S. 3,
entered into force Janeni 3, 1976. - Konventa Europiane për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriute vitit l950, me protokollet shtesë European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, (ETS No. 5), 213 U.N.S. 222, entered into force Sept. 3,1953, as amended by Protocols No 3, 5, 8, i 11 which enterd into force on 21 September 1970, 20 December 1971, 1 January 1990, and 1 November 1998 respectively. Temat dhe Detyrat Shto numrin e seancave te duhura Seanca 1 Temat kryesore Aktiviteti i policisë dhe i subjekteve tjerë në zbulimin e veprës penale dhe të kryerësit të saj. Leximet/Detyrat Autorizimet dhe detyrat e përgjithshme të policisë në zbulimin e veprave penale dhe të kryesve të veprave penale. Formimi i shkresave të lëndës te ndonjë rast konkret (çështje penale) të paraqitur nga policia. Paraqitja e kallëzimit penal nga policia së bashku me sendet prova materiale, skicat, fotografitë, raportet e marra, procesverbalet. Paraqitja e të dhënave tjera si plotësim të kallëzimit penal. -Analiza e masave dhe të veprimeve të kryera, e shënimeve zyrtare dhe e deklarimeve të marra nga ana e policisë në dritën e neneve 197-199; 200-
Seanca 2 Arrestimi dhe ndalimi policor, të drejtat e të dyshuarit me theks në të drejtën në mbrojtje profesionale. 207; 208-224 të Kodit të procedurës penale (KPPK). - Përpilimi i një kallëzimi penal nga ana e studentëve; - përpilimi i shkresave tjera nëpërmjet të cilave policia i kryen detyrat e saj me rastin e trajtimit të ndonjë rasti penal konkret. Marrja e vendimit mbi ndalimin policor. Analiza dhe komentet për të drejtat e të dyshuarit dhe për ndalimin policor (vështirësitë të cilat hasen në praktikë rreth arrestimit dhe ndalimit). Përpilimi i dosjes përkitazi me kufizimin e lirisë. Angazhimi i mbrojtësit (nga vet i arrestuari, nga organi procedural kur me rastin e arrestimit apo të ndalimit i dyshuari-i pandehuri nuk angazhon mbrojtës (neni 213 parag. 8), kur personat e tretë angazhojnë mbrojtës (neni 69 parag. 6). Të lexohen dispozitat e neneve 210-218 të KPPK. Analizat dhe komentet lidhur me mbrojtjen e të arrestuarit dhe të ndaluarit. Përpilimi nga ana e studentëve: - të një aktvendimi mbi
ndalimin policor, - të autorizimit mbi angazhimin e mbrojtësit (nga i arrestuari, nga personat e tretë), - të vendimit mbi caktimin e mbrojtësit nga ana e personit zyrtar, - të ankesës kundër aktvendimit mbi arrestimin dhe ndalimin policor të paraqitur (prokurorit publik apo gjyqtarit të procedurës paraprake). Vendimi i prokurorit publik lidhur me bazueshmërinë e kallëzimit penal Hedhja e kallëzimit penal. Kërkesa për plotësimin e kallëzimit penal. Pezullimi, pushimi ose shmangia nga ndjekja për vepra të lehta penale. Dërgimi eventual i çështjes penale për ndërmjetësim. Ngritja e aktakuzës. Seanca 3 -Të lexohen dispozitat e neneve 208, 209, 227, 228 të KPPK. - Analiza dhe komentet lidhur me veprimet e organeve të ndjekjes rreth hedhjes së kallëzimit penal. Të drejtat e të dëmtuarit si paditësit subsidiar. - Hartimi i aktvendimit mbi hedhjen e kallëzimit penal, - Hartimi i shkresës së prokurorit me të cilën kërkohet plotësimi i kallëzimit penal. - Informimi i të
Hetimi dëmtuarit për hedhjen e kallëzimit penal. Fillimi dhe kohëzgjatja e hetimeve. Marrja e aktvendimit mbi zbatimin e hetimeve. Veprimet hetimore (marrja në pyetje e të pandehurit, e dëshmitarëve, e ekspertëve), Mundësia hetuese jo e rendomt, kontrolli dhe marrja e përkohshme e sendit, këqyrja dhe rikonstruksioni, masat e fshehta dhe teknike të vëzhgimit dhe hetimit), ndërprerja dhe pushimi i hetimit. Sesioni 4 Hartimi i akteve nga ana e studentëve: - Aktvendimit mbi zbatimin e hetimit, - I urdhërkontrollit; - I urdhrit të prokurorit publik ose urdhrit të gjyqtarit të procedurës paraprake për aplikimin e ndonjë mase të fshehtë dhe teknike të vëzhgimit dhe të hetimit; - Kërkeses së të pandehurit dërguar gjyqtarit të procedurës paraprake për të marrë dëshmi nga dëshmitari apo mendim nga
Sesioni 5 Sesioni 6 Masat për sigurimin e pranisë së të pandehurit në procedurë penale Aktakuza. Marrëveshja mbi pranimi i fajësisë. Konfirmimi i aktakuzës eksperti; etj. - Thirrja gjyqësore (neni 269), - Urdhërarresti (neni 270), - Premtimi i të pandehurit se nuk do të braktisë vendqëndrimin (n.271), - Ndalimi për t iu afruar vendit ose personit të caktuar (n. 272), - Paraqitja në stacionin policor (n.273), - Dorëzania (n. 274-277), - Arresti shtëpiak (n. 278), - Paraburgimi (n. 279-287 dhe zbatimi i tij nenet 288-298). Paditësi i autorizuar. Ngritja e akuzës. Përmbajtja e aktit akuzues. Analiza e dispozitave të neneve 6, 304-318 të KPPK. Detyrimi i ndërsjellë i palëve për të siguruar prova dhe të dhëna të tjera (neni 307 dhe 308).Seanca për konfirmimin e aktakuzës. Roli i mbrojtësit në këtë seancë. Afrimi i mundësisë të pandehurit në seancën për konfirmim të aktakuzës të pranojë fajin ose të deklarohet i pafajshëm. - Përpilimi i akuzës nga ana e studentëve (aktakuzës
propozimakuzës, padisë private, etj.) dhe analiza e tyre; - Angazhimi i mbrojtësit në gjetjen e provave për vërtetim të fakteve me të cilat do t i kundërvihet akuzës; - Hartimi i aktvendimeve përkatëse nga neni 316 të KPPK. Sesioni 7 Sesioni 8 Shqyrtimi gjyqësor dhe etapat e zhvillimit të tij Procesi i të provuarit në shqyrtim gjyqësor Përgatitjet për shqyrtim gjyqësor. Fillimi i shqyrtimit gjyqësor dhe deklarimi i të akuzuarit për fajësinë. Pohimi i të akuzuarit dhe kapërcimi i procedurës provuese. Fjala përfundimtare e palëve. Mundësitë e veprimit të paditësit të autorizuar në këtë faze. - Përpilimi i urdhërit për caktimin e shqyrtimit gjyqësor; i thirrjeve gjyqësore dhe i urdhërarrestit. - Përpilimi i ndonjë aktvendimi mbi drejtimin e shqyrtimit gjyqësor. Pretendimi i të akuzuarit për pafajësi. Procedimi i provave (marrja në pyetje e dëshmitarëve, e ekspertëve, leximi i shkresave, shqimi i fotodokumentacionit dhe
Sesioni 9 Sesioni 10 Marrja dhe shpallja e aktgjykimit dhe mundësia e atakimit të tij me ankesë Mjetet juridike Mjetet e rregullta juridike. i skicave, shikimi i gjësendeve si prove materiale etj.). - Simulimi nga ana e studentëve i rolit të gjyqtarëve-kryetar dhe anëtarë të trupit gjykues dhe i rolit të dëshmitarit. - Propozimi i palës për plotësim të procedurës provuese dhe vendimi i trupit gjykues lidhur me te. Marrja e aktgjykimit seanca për këshillim dhe votim. Llojet e aktgjykimit (dënues, lirues refuzues.shpallja e aktgjykimit. Paralajmrimi i ankesës. Përpilimi me shkrim i aktgjykimit. Dërgimi i aktgjykimit palëve. - Udhëheqja e një seance për këshillim dhe votim. - Hartimi i aktgjykimeve sipas llojit të tyre në çështje të ndryshme. Ankesa kundër aktgjykimit të gjykatës së shkallës së parë dhe të shkallës së dytë. Personat e autorizuar për paraqitje të ankesës dhe përmbajtja e ankesës. Bazat për ushtrimin e ankesës kundër aktgjykimit. Procedura
lidhur me ankesë në gjykatën e mjetit juridik dhe vendimet e kësaj gjykate. Ankesa kundër aktvendimit. - Hartimi nga ana e studentëve i ankesës kundër aktgjykimit. - Hartimi i vendimeve lidhur me zgjidhjen e ankesës. Mjetet juridike të jashtëzakonshme Kërkesa për rishikim të procedurës penale. Llojet e rishikimit. Kërkesa për zbutjen e jashtëzakonshme të dënimit. Kërkesa për mbrojtjen e ligjshmërisë. Sesioni 11 Sesioni 12 Procedura e shkurtër, dhënia e Urdhrit ndëshkimor dhe shqiptimi i vërejtjes gjyqësore. - Hartimi i nga një kërkese për zbatim të mjeteve të jashtëzakonshme juridike. - Hartimi i vendimit të kolegjit lidhur me lejimin apo refuzimin e kërkesës. Aktet akuzuese në procedurë sumare. Procedura e ndërmjetësimit. Zhvillimi i shqyrtimit gjyqësor dhe marrja e aktgjykimit. Procedura për dhënien e urdhërit ndëshkimor. Shqiptimi i vërejtjes gjyqësore. - Hartimi i
Sesioni 13 Sesioni 14 Procedura për aplikimin e masave për trajtim të detyrueshëm, procedura për konfiskim dhe procedura për revokim të dënimit alternativ. Format Themelore të ndihmës juridike penale ndërkombëtare propozimakuzës dhe i padisë private. - Hartimi i aktgjykimit kur palët nuk paralajmërojnë ankesë kundër tij. - Hartimi i aktgjykimit me të cilën jepet vërejtja gjyqësore. Masat e trajtimit të detyrueshëm psikiatrik. Procedura për shqiptimin e masës së trajtimit të detyrueshëm për rehabilitim ndaj personave të cilët kanë kryer vepër penale nën ndikimin e alkoolit ose të drogës. - Hartimi i propozimit të prokurorit publik për shqiptimin e masës për trajtim të detyrueshëm psikiatrik. - Hartimi i aktvendimit për shqiptimin e kësaj mase. Ndihma juridike penale në kuptimin e ngushtë. Ekzekutimi i aktgjykimit të gjykatës së huaj. Mbledhja dhe centralizimi i të dhënave për vepra penale të rënda. Dorëzimi i dosjes penale për gjykim. Procedura për transferimin (ekstradimin) e të pandehurve dhe të dënuarve në dhe nga jurisdiksioni i huaj.
Sesioni 15 Procedura për kompensim dëmi, rehabilitim dhe realizimin e të drejtave tjera të personave të denuar ose të arrestuar pa bazë - Hartimi i lutjes për afrim të ndihmës juridiko penale ndërkombëtare. - Hartimi i aktgjykimit të gjykatës vendore lidhur me ekzekutimin e aktgjykimit të gjykatës së huaj. - Marrja e vendimit përkitazi me lejimin apo refuzimin e transferimit. Procedura për kompensim dëmi personave të dënuar ose të arrestuar pa bazë. Rehabilitimi i personave të dënuar apo të arrestuar pa bazë. Procedura për realizimin e të drejtave të tjera. - Hartimi i kërkesës për kompensim dëmi, për rehabilitim etj. - Hartimi i vendimit administrative përkatësisht i vendimit gjyqësor lidhur me kompensimin e dëmit.