UDK 615.14.2:614.21 (497.774)''1991/25" Elena NAJDOVSKA 1 PROIZVODSTVO I POTROU[UVA^KA NA INFUZIONITE RASTVORI VO KLINI^KATA BOLNICA VO BITOLA PERIOD 1991-25 GODINA Elena NAJDOVSKA Production and consumption of parenteral solutions in clinical hospital of Bitola ABSTRACT: Since the independence of R.Macedonia there has been lack of large volume parenteral solutions and other steril products for surgery and anesthesiology.this caused the development of the Department for the productions of large volume parenteral solutions.the Departmenthas the capability to produce all possible combinations of formulations of solutes,concentrations of solutes and various volumes in glass containers. Examples of solutes:dextrose,fructose,sodium chloride,calcium chloride,potassium chloride,sodium bicarbonate, Examples of volumes:1 ml.,25 ml.,5 ml.,1 ml. Examples of formulations and typical concentrations:dextrose in Water 5%,1%,2%,5%,Sodium Chloride in various combinations,ringer Solutionscontaining sodium,calcium and potassium chloride,lactated Ringer Solution,Multiple Electrolytes Solutions,water for injections..about 7 products in this category,differing in formulations of solutes,concentrations of solutes and volume of the bottle.the 1 ml 1 Elena Najdovska- Slu`ba za infuzioni rastvori,klini~ka Bolnica-Bitola Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8 271
Elena Najdovska and 25 mlbottles of dextrose 5% and sodium chloride,9%solutions are used as the solvent for antibiotics,known to be stable in solutions.the needs of steril products is steadily increasing every year for about 5% and after 15 years of its existence as an independent department the capacity of productions has become too small for the needs of the local hospital and region. VOVED I nfuzionite rastvori se bistri sterilni i apirogeni vodeni rastvori ili emulzii so voda kako kontinuirana faza.ovie preparati se apirogeni i obi~no izotoni~ni.se upotrebuvaat vo koli~ini pogolemi od 1 ml i ne sodr`at konzervansi. Koncentratite za inekcii i intravenski infuzii se bistri,sterilni i apirogeni vodeni rastvori za primena kako inekcii ili infuzioni rastvori po razreduvawe do propi{ana koncentracija i volumen. PROIZVODSTVO Infuzionite rastvori se izrabotuvaat spored postapki so koi ne se namaluva nivnata terapiska aktivnost i se obezbeduva izrabotka na sterilni,apirogeni i stabilni infuzioni rastvori.se ~uvaat vo dobro zatvorena ambala`a so soodveten kvalitet koja obezbeduva sterilno ~uvawe i upotreba na infuziite,i vo koi e isklu~ena hemiskata i biolo{kata reaktivnost na sodr`inata i primarnata ambala`a vo koja se pakuvani. Vo Slu`bata za infuzioni rastvori pri Klini~kata bolnica Bitola se proizveduvaat : 1.Infuzioni rastvori 2.Koncentrati ad infundibilia 3.Pove}edozni ampuli 4.Sterilni rastvori za nadvore{na upotreba 5.Rastvori po posebna proskripcija na lekar-specijalist Vo Slu`bata se proizveduvaat okolu 7 razli~ni proizvodi. Proizvodstvoto od 1994 g. navamu ne gi zadovoluva potrebite na Klinikata, {to e vidno i od grafikonot..( Grafikon 1 ) 272 Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8
Proizvodstvo i potro{uva~ka na infuzionite rastvori vo klini~kata bolnica vo Bitola UPOTREBA Se koristat za regulacija na elektrolitite i acidobaznata ramnote`a, potoa za regulacija na sodr`inata na voda vo organizmot, za parenteralna ishrana, osmoterapija, direkna aplikacija na lekovi vo sistemskata cirkulacija ili odreden del od teloto kade za toa postojat medicinski pri~ini, so {to se namaluvaat iritativnite svojstva na lekovite i se obezbeduva kontinuitet vo terapijata. Rastvorite na voda i elektroliti se koristat pri sostojbi na naru{en balans, koga e potrebno nadopolnuvawe na pogolemi zagubi na te~nosti i elektroliti, kako i za zadovoluvawe na normalnite dnevni potrebi kaj pacientot. Potrebno e individualen pristap kon sekoj bolen, so odreduvawe na pri~inite za elektrolitniot disbalans i odreduvawe na potrebite od nadopolnuvawe spored dobienite biohemiski parametri. Od osobena va`nost se koncentraciite vo krvta na natrium, kalium, hidrogenkarbonati, kalcium.. Koga soodvetnata ishrana preku digestivniot trakt e nevozmo`na, hranlivite sostojki mo`at da bidat dadeni preku intravenozna infuzija. Ova mo`e da bide dodatok kon voobi~aenoto hranewe ili mo`e da bide edinstven izvor na ishrana-celosna parenteralna ishrana. Indikaciite za ovoj metod se :podgotovka na neishranet pacient za hirur{ki zafat, hemoterapija, terapija so zra~ewe, te{ki ili prolongirani naru{uvawa na gastrointestinalniot trakt, golemi hirur{ki zafati, trauma ili izgorenici, prolongirana koma,odbivawe na jadewe kaj pacienti so renalna ili hepati~na insuficiencija. Nutritivniot rastvor se dava so infuzija preku centralen venski kateter,alternativna infuzija, pa preku periferna vena (se koristi kako dodatna ili celosna parenteralna ishrana ne podolgo od eden mesec). POTRO[UVA^KA PO SLU@BI Upotrebenite rastvori, glavno, mo`at da se rasporedat vo 4 grupi: Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8 273
Elena Najdovska -nadomestuvawe na te~nosti i elektroliti -parenteralna ishrana -uravnuvawe na acidobaznata ramnote`a -aplikacija na lekovi Najgolemi potro{uva~i se hirur{kite granki, potoa Internoto oddelenie, pa Detskoto oddelenie, Infektivnoto i Pneumoftiza (perodi~no vo zavisnost od vremenskite uslovi ), Ginekologija.. Potro{uva~kata po slu`bi e dadena tabelarno za periodot od 2-25 godina. ZAKLU^OK Infuzionite rastvori se farmakopejski preparati. Nivnata upotreba dosega ne poka`a nikakvi {tetni posledici nitu nesakani dejstva. Proizvodite od Slu`bata za infuzioni rastvori pri Klini~kata bolnica Bitola se so kontroliran kvalitet i gi zadovoluvaat kriteriumite za kvalitet na Evropskata farmakopea. So obrabotkata na podatocite za potro{uva~ka na infuzionite rastvori po slu`bi vo podolg period mo`e da se dojde do korisni informacii za obemot na rabota vo slu`bite morbiditeot na naselenieto vo Bitola i okolinata,a od druga strana, pak, i podatoci za rabotata na samata Slu`ba za infuzioni rastvori i nejziniot pridones vo za{tedata i na taka skromniot zdravstven denar. LITERATURA: 1.Evropska farmakopeja 2.USA farmakopeja 3.Martindal-Ekstra farmakopeja 4.FTP 1,Farmakoterapiski prira~nik 26 g.za lekari,farmacevti i stomatolozi. 274 Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8
Proizvodstvo i potro{uva~ka na infuzionite rastvori vo klini~kata bolnica vo Bitola GRAFIKON 1 Grafi~ki prikaz na proizvodstvoto i vkupnata potro{uva~ka na infuzionite rastvori vo period 1991-25 godina vo Klini~kata Bolnica-Bitola. 16 14 12 1 8 6 4 2 1991 1995 1999 23 proizvodstvo kupeni vkupno POTRO[UVA^KA NA INFUZIONI RASTVORI PO SLU@BI VO PERIOD 2-25 GODINA GRAFIKON 2 GRAFIKON 3 Potro{uva~ka na infuzioni rastvori vo hirurgija, interno i intenzivna vo period od 2-25 godina Potro{uva~ka na infuzioni rastvori vo ginekologija, urologija i ortopedija vo period od 2-25 godina 25 2 15 1 5 2 22 24 hirurgija interno intenzivna 25 2 15 1 5 2 22 24 ginekologij a urologija ortopedija Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8 275
Elena Najdovska GRAFIKON 4 GRAFIKON 5 Potro{uva~ka na infuzioni rastvori Potro{uva~ka na infuzioni rastvori vo infektivno, ftiza i urgentna vo dijaliza, neurologija i onkologija vo period od 2-25 godina vo period od 2-25 godina 2 15 1 5 2 22 24 infektivno ftiza urgentna 14 12 1 8 6 4 2 2 22 24 dijaliza neurologija onkologija GRAFIKON 6 Potro{uva~ka na infuzioni rastvori vo detsko i neonatologija vo period od 2-25 godina 12 1 8 6 4 2 2 22 24 detsko / neonat. 276 Prilozi (Contributions) IV, 27, 7-8