Құрылыс компанияларының форумы

«Теңізшевройл» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің басылымы Информационная газета ТОО «Тенгизшевройл» Tengizchevroil Newsletter НОВОСТИ ТШО 11 (221) 2015 TCO NEWS Тэд ЭТЧИСОН ТШО бас директоры: АЛДЫМЫЗДА АЛАР АСУ КӨП Бұл санда: Тэд ЭТЧИСОН ТШО бас директоры Құрметті әріптестер, Қараша айының 1-нен бастап мен ТШО бас директоры лауазымына өту мәртебесіне ие болдым және жаңа қызметте сіздермен талай жыл бірлесе жемісті жұмыс жасай аламын деген сенімдемін. Осы мүмкіндікті пайдалана отырып, сіздерге жыл бойы атқарған ерен еңбектеріңіз үшін ризашылығымды білдіргім келеді. Үстіміздегі жыл әлі аяқталған жоқ, яғни, бұл қызметіміздің барлық салаларында табысқа жету мүмкіндігінің бар екенін білдіреді. Экономикалық қиындықтарға қарамастан, сіздер керемет нәтижелерге қол жеткізуді жалғастырып келесіздер. 2015 жылдың екінші жартысындағы күкірт қорын азайтуды жоспарланған мерзімінен екі жыл бұрын аяқтау, КТЖ-1 және ШГА/ЕБЗ зауыттарында табысты күрделі жөндеу өткізу, сонымен қатар шығындарды азайту бастамасын сәтті жүргізу секілді жетістіктерді айта кеткен жөн. Аталмыш жетістіктер біздің қойылған мақсаттарымызға көңіл бөліп, оларға қиын жағдайда да қол жеткізе алатынымызды көрсетеді. ТШО басшылығы мұнай бағасының төмендеуімен қатар теңге бағамының тұрақсыздануының компанияның қызметіне және оның қызметкерлеріне әсерін бақылап, және, әдеттегідей, қалыпты жоспарлау цикліне сәйкес, 2016 жылға арналған жалақы төлеу бағдарламасын жасап шығарады. Теңге тұрақсыздығының компания қызметкерлері мен олардың отбасыларына қандай қиындықтар әкелетінін түсінеміз. Орын алған әлемдік экономикалық жағдайда өндіріс қызметін жүзеге асыра отырып, біз қызметкерлеріміз бен оларға бәсекеге қабілетті жалақы төлеу міндетімізді орындауды жалғастыра (Соңы 2-ші бетте). Құрылыс компанияларының форумы Келешек кеңейту жобасы/ұңғыма ернеуіндегі қысымды басқару жобасы энергетика саласындағы әлемдегі ең ірі жоба болып саналады бұл ТШО компаниясының қазақстандық тауарлар мен қызметтерді пайдалануды ұлғайту жөніндегі міндеттерін орындауды алға жылжытудың бірден бір факторы. ТШО компаниясы жергілікті (қазақстандық) сала үлесіндегі көп мүмкіндік ұзақ жылдары бойы орындалатын ККЖ/ҰЕҚБЖ құрылысы жұмыстарының кезеңдеріне жататынын айқындады. 9 қараша күні Астана қаласында компания қызметкерлері Қазақстанның әр түпкірінен келген компаниялардың өкілдерімен жергілікті компанияларға ұсынылатын жобалар мен мүмкіндіктер жөнінде пікір бөлісті. Астана қаласының «Рэдиссон» қонақ үйінде «Құрылыс компанияларының форумы» деген атпен өткен іс-шарада барлық қатысушылармен қатар ККЖ/ ҰЕҚБЖ аясында құрылыс жұмыстарының үлкен көлемінің тендерлеріне қатысуға мүмкіндік беретін біріккен кәсіпорындар құру мүмкіндігін зерттеуіне көмектесетін шетелдік компаниялардың өкілдері қатысты. Форумның жұмысына барлығы 80 қазақстандық және шетелдік компаниялар қатысты. ТШО жобалараның бас менеджері Роки Браннен өзінің құттықтау сөзінде: «Бүгінгі форумның негізгі мақсаты осы жобаға сіздердің компанияларыңызбен ынтымақтастықта осы жобаға Сіздің компанияңыздың қатысуының үздік әдісін анықтау, бұл жобада өз бетінше немесе басқа компаниялармен жұмыс жасай (Соңы 2-ші бетте). МРП кешеннің төртінші тірегі Өзгерістер импульсі 3-ші бет 4-5-ші беттер КТЛ зауытындағы қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасы 6-шы бет Қауіпсіз еңбек мәдениеті вэбсайтта! 7-ші бет Әйелдер қауымдастығы салауатты өмір салтын қолдайды 8-ші бет

2 11 (221) 2015 Тэд ЭТЧИСОН ТШО бас директоры: АЛДЫМЫЗДА АЛАР АСУ КӨП (Соңы. Басы 1-ші бетте). бермекпіз. Болашақтағы мүмкіндіктерге қатысты ТШО-ның алдағы бірнеше айларға бағытталған аса маңызды басымдылықтарын атап өткім келеді. Жақында өткен жалпы жиналыста айтып өткенімдей, «Біртұтас ТШО ұжымы» ретінде бірлесе жұмылып жұмыс жасауды жалғастыру арқылы біз тиімділікті одан әрі арттырып, пайда болған мүмкіндіктерді қолдана аламыз. Мен сіздердің, әрі компания ретінде ТШО-ның мүмкіндіктерін де білемін. Біз кезекті күрделі қиындыққа төтеп беруге дайынбыз және бірлесіп жұмыс жасау арқылы осы және басқа да мақсаттарымызға табысты қол жеткізетінімізге сенімдімін. Қазіргі қиындықтарды шешу қолымыздан келеді және біз оларға төтеп беріп, табысқа жетеміз. Өзгеріссіз қалатын және акционерлеріміз, Қазақстан Республикасы мен қызметкерлерімізге әкелетін құндылықтарды үздіксіз арттыруға көмектесетін бірнеше негізгі стратегиялар бар: Өнеркәсіп қауіпсіздігі: Қызметкерлер мен технологиялық үрдістер қауіпсіздігі әрқашан біздің негізгі басымдылығымыз және ТШО-ның басты құндылығы болып қала бермек. Қыркүйек айындағы ақпаратқа сүйенсек, еңбекке қабілеттілікті уақытша жоғалтқан өндірістегі жарақаттану коэффициенті 0,029 пайызды көрсетті. Оның ішінде еңбекке қабілеттілікті уақытша жоғалтқан өндірістегі жарқаттанудың 8 оқиғасы орын алып, үстіміздегі жылдың өткен мерзімінде 54 миллион адамсағат жұмыс атқарылды. 2015 жылға мақсат етіп қойылған көрсеткіш 0,025 пайызға тең. Біздің бұдан да үздік көрсеткішке жетуге тиіс екеніміз және жете алатынымыз анық. Жарақатсыз және оқиғасыз жұмысты қамтамасыз етуге деген назарыңызды екі есе ұлғайтуыңызды сұраймын. Әрқайсысымыздың жанұяларымызға аман-есен жетуіміз үшін өзіміздің және әріптестеріміздің қауіпсіздігіне жауапкершілігімізді сезіну аса маңызды. Өндіріс: Біз ТШО-ның ең жоғары деңгейдегі өнімділігін қамтамасыз ету үшін жоғары сенімділік пен тиімділікке көңіл бөлуді жалғастыра береміз. Бұл өте маңызды. Аса тиімді бұрғылау бағдарламасы да жалғастырылатын болады. Ортақ қызметіміз арқасында және мақсатымызға қол жеткізуге тырысқан жағдайда біз 2015 жылдың жоспарын асыра орындай аламыз. Қызметкерлер: Жақын болашақта мұнай бағасының төмен деңгейде қала беретіні болжамданып отырғандықтан, кейбір мүмкіндіктерге уақытша шектеу қойылады, алайда қызметкерлерімізге бәсекеге қабілетті жалақы және әлеуметтік жеңілдіктер қамтамасыз ету бойынша біздің ұстанымымыз сол қалпында қала береді. Халықаралық деңгейдегі көрсеткіштерге қол жеткізу үшін ТШО ұйымдастыру мүмкіндіктеріне инвестиция құюды жалғастыра түседі. Біз қызметкерлердің өз әлеуеттерін ең жоғары дәрежеде жүзеге асыруларына көмектесу үшін басшылық және аралас жұмыс тәртіптері бойынша мүмкіндіктер туғызуды тоқтатпайтын боламыз. Бедел: Біз Қазақстандағы ең құрметке ие компания болуға қатысты жұмысымызды жалғастыра береміз. Қызметіміздің барлық салаларында, әдеттегідей, назарымызды қоршаған ортаны қорғауға, анағұрлым тиімді, жоғары сапалы қазақстандық тауарлар мен қызметтерді қолдануға, оған қоса, «ТШО-ның сара жолы» қағидаларына сәйкес жұмыс жасауға аударамыз. Сонымен қатар біз келесі салаларға да көбірек назар аударатын боламыз: Шығындарды басқару: Кәсіпорын бойынша шығындарды тұрақты түрде азайтуға қол жеткізу үшін біздің біртұтас ұжым ретінде жұмыс жасауымыз қажет. Мұнай және газ саласының басқа компаниялары секілді ТШО 2016-2018 жылдарға қабылданған бизнес жоспарға сәйкес қаражат түсімі мен бәсекеге қабілеттілікті арттыру мақсатында шығындарды азайту жолдарын іздестіруді жалғастыра бермек. Біз серіктестеріміз бекіткен бюджеттің аясында жұмыс істеп, қауіпсіздік, өндіріс, қызметкерлердің дамуы және компанияның беделіне нұқсан келтірместен шығындарды әрі қарай азайтуға ұмтылуымыз қажет. Өсу: Жоғарыда аталған стратегиялардың барлығын сапалы әрі жоғары деңгейде жүзеге асырған жағдайда біз өсу құқығына ие боламыз. Біз айтарлықтай көлемдегі, алайда, акционерлер шектеу қойған бюджетті келесі шаралар үшін пайдалана аламыз: 1. шағын және ірі күрделі жобаларды жүзеге асыруды жалғастыру. 2. ККЖ-ҰЕҚБЖ бойынша соңғы инвестициялық шешімді (FID) рәсімдеу және келесі даму кезеңдеріне аяқ басу. Құрылыс және инженерліктехникалық тәуекелдерді азайту және қаржыны үнемдеу жұмыстарын жалғастыру аса маңызды, өйткені бұл серіктестердің соңы инвестициялық шешімді қабылдауына көмектеседі. Алдағы уақытта жоғарыда келтірілген мәселелерге қатысты қосымша ақпарат аласыздар. Ал, қазірше, мен сіздердің әрқайсысыңыздан ТШО-ның берік ұжымдық рухын сақтауыңызды, өзіміз басқара алатын тұстарға көңіл бөлуді және өзіңізге, жанұяңыз бен компаниямызға ерекше назар аудару үшін уақыт бөлулеріңізді сұраймын. Амандықпен жүздескенше! Сіздерді жаңалықтармен тұрақты түрде хабардар ететін боламын. Құрылыс компанияларының форумы (Соңы. Басы 1-ші бетте). алатынының мүмкіндіктерін айқындау», - деді. Форум жұмысына ҚР инвестиция және даму жөніндегі вицеминистрі А.П. Рау, сондай-ақ ҚР энергетика министрлігінің вицеминистрі М.М. Мырзағалиев қатысты. Қатысушыларға арналған сөздерінде екі вице-министр де ККЖ/ҰЕҚБЖ мүмкіндіктерінің Қазақстан Республикасының экономикасы үшін маңыздылығын, осы жобаны жүзеге асыруда ТШО мен мемлекеттік органдардың бірлесіп жұмыс жасауы, сондайақ, елімізге келтіретін пайдасы жөнінде айтты. Вице-министр М.М. Мырзағалиев қатысушыларға арнаған сөзінде: «Біздің еліміз үшін бұл жобаға қатысу стратегиялық жағынан маңызды және отандық компаниялардың дамуына нақты мүмкіндіктер береді, ұлттық экономикамызды дамытуда үлкен рөл атқарады», - деді. Өз сөзінде вице-министр А.П. Рау: «ТШО басшылығы мен Сараптама тобының бірлескен қимылдарын атап өткім келеді, бүгінгі қол жеткізіп отырған табыстарға жету бұл біздің алға қарай аяңдап отырғанымызды білдіреді», деп мәлімдеді. Форумды өткізгеннен кейін ККЖ/ ҰЕҚБЖ директорының орынбасары Айдар Досбаев, Теңіз кен орнындағы жұмыстарға жауапты ККЖ/ҰЕҚБЖ менеджері Крэйг Блумер, ЖТБ-ны жүзеге асыру жөніндегі менеджер Александр Кокашинский, сондай-ақ, алдын ала біліктілік бағалауы жөніндегі «КейПиДжейВи» маманы Шолпан Бартрам іскерлік қызметтің әлеуеті мүмкіндіктерін зерттеу үшін бірнеше интерактивті «дөңгелек үстел басындағы кездесулерді» өткізді. Форумға қатысқан іскерлік ортаның өкілдері, сонымен қатар ТШО мен ККЖ/ҰЕҚБЖ қызметкерлері ККЖ/ҰЕҚБЖ аясындағы бұл форумның сәтті өткеніне, бұл кездесулер қазақстандық кәсіпкерлер үшін мүмкіндіктер деңгейінің өлшемі болғанына және біріккен кәсіпорындар құру мақсатындағы мүмкіндіктер мен байланыстардың көбейгеніне өзара келісті. Еліміздің экономикасына қазақстандық үлес, яғни, жұмыстар, тауарлар мен қызметтерді сатып алуы және олардың «мультипликациялық әсері» зор әсер етеді, және ККЖның жобалау, құрылысы мен пайдалану көрсеткіштерінің маңызды және берік негізі болмақ. Деннис ВИС, ККЖ/ҰЕҚБЖ үкіметпен және жұртшылықпен байланыс жөніндегі менеджері. Фотоны түсірген Ерлан ЕШМҰХАНБЕТОВ. СК Келешек кеңею жобасының келесі кезеңге өтуін мақұлдады еңізшевройл» ЖШС «ТСарапшылар кеңесі (СК) ККЖ-ҰЕҚБЖ-ның 4-кезеңге (жүзеге асыру кезеңіне) өтуіне келісімін берді. Бұл - жобаны серіктестерге мақұлдауға жолдау үшін ТШО тарапынан кажет етілетін ең соңғы келісім. Жобалар бойынша СК бұл жоба мен перспективалық жоспарлар бойынша негізгі шешімдерді талдап, оларды мақұлдауға жауапты ТШО компаниясының жоғарғы басшылық өкілдерінен тұратын басқарушы орган. 2 қазан күні ТШО компаниясының бас кеңсесінде өткен жиналыс барысында ТШО бас директоры Тим Миллер: «Бұл ТШО серіктестеріне ұзақ мерзімді мүмкіндіктер ұсынатын маңызды жоба болып табылады», деп мәлімдеді. «Біздің әрқайсысымыз осы жобаны ҚТ талаптары мен белгіленген кестеге сәйкес, сонымен қатар бөлінген бюджет қаражаты көлемінің шегінде жүзеге асыруға жауаптымыз. Барлығымыз жобаны іске асыру ағымын қадағалап отыруымыз керек. Барлығымыз жобаның уақытылы іске асырылуы үшін септігімізді тигізуіміз қажет». Жиналыс барысында СК мүшелері 2015 жылы жоба тобымен атқарылған жұмыстарға көңілдері толатындықтарын жеткізді. «Осы залда жиналған қауым жоба тобына 2015 жылы орындаған жұмыстары үшін зор алғысын білдіреді. Әсіресе, жоба тобы соңғы айларда Жобаның мақұлдануы үшін көп күш-жігерін жұмсады»,- деп атап өтті ТШО жобалар жөніндегі бас менеджері Роки Брэннен. CК мақұлдауына қол жеткізгеннен кейін Жоба ТШО акционерлерінің келісімін алуға бет алады.

11 (221) 2015 3 МРП кешеннің төртінші тірегі Расымхан Матенов. Репортаж Біз қомақты және маңызды бірнәрсе туралы сөз қозғаған кезде оның үш негізін табуды дағдыға айналдырдық. Дүние секілді бәрі де үш тірекке негізделеді. Теңіз мұнай кешеніне қатысты айтар болсақ, бүгінгі үш тірек: КТЛ не ескі зауыт; ЕБЗ екінші буын зауыты және ШГА шикі газды жер қыртысына айдау өндірісі. Алайда осы үш тірек қажет ететін тағы бір ірі бөлім бар. Бұл Мұнай резервуар паркі; мұнай құю эстакадасы; СКСГ (сұйытылған көмірсутек газы) тауар паркі және газ есептеу торабы бар магистралды газ желісін біріктіретін Дайын өнімді сақтау және жөнелту бөлімі (СЖБ). Зауытта осы бүкіл шаруашылықты қысқаша түрде МРП мұнай резервуар паркі деп атайды. Мұнда СЖБ кеңесшісі Нұрлыбек Бақашев екеумізді Теңіз ардагері, Мұнай резервуар паркінің аға операторы Мақсат Қажтаев қарсы алды. Ол Теңізде 1985 жылдың шілде айынан бері жұмыс істейді. Осы жылдар бойы Сембай Дыңғалиев оның жетекшісі болыпты. МРП КТЛ мен ЕБЗ-дан мұнай қабылдауға, тауарлық мұнайды қысқа мерзімді сақтау және мұнайды КТК-ға үздіксіз экспорттауға арналған. Резервуарлардың жеткілікті мөлшерде болуы шарттарға сай емес мұнайдың да МСП-ға қабылдануын және қайта тазалау үшін зауытқа кері қайтарылуын көздейді. Мұнайды қабылдау және сақтау барысында мұнай сынамаларын іріктеу, экспортқа арналған тауарлық мұнайдың техникалық талаптарына сәйкестігін тексеру және сапа паспорттарын толтыру жүргізіледі. Әр резервуардың сыйымдылығы жоғары 30-50 мың текше метр. Атмосфераға мұнай буының бөлінуін ескертетін құрылғы ретінде қызмет атқаратын ойнамалы қақпақтары бар мұнай резервуарларын аралау барысында біз ТШОның тағы екі ардагері жаңа қаратондық Мақсұт Байғазанов пен құлсарылық Құмар Құрманғазыны кездестірдік. Олар жақын орналасқан КТК резервуар паркіне мұнай экспортын жүзеге асыратын және сағатына 4 000 текше метрге дейін шикізат айдауға қабілетті төрт G-21 сорғысымен жұмыс істейді. Құмар мен Мақсұт орталық зауыт пультынан келген жетекші пульт операторы Сағамбек Дүйсембаевпен бірге бір резервуардан екінші резервуарға КТК-ға экспорттық да операторлар Жоламанның жетекшілігімен МҚЭ басқару жүйесімен байланысқан және құю кезінде мұнай буларын кәдеге жарату үшін қолданылатын құю қақпағының тығыздағыштарымен жабдықталған құю түтіктерін жалғады. Операторлардың екінші тобы екінші эстакадада құюды аяқтады. Цистерналарды ауыстыру кезінде аға оператор А.Құлбабаев МҚЭ сорғы станциясы мен іргелес аумақты көрсетеді. Айналаның бәрі сұр түсті бетонмен қапталған және аққан бір тамшы мұнай байқалмайды. Қажет болған жағдайда сорғылар автоматты түрде іске қосылады. Ж.Ерғалиев мұнай айдауды жүзеге асырды. Сағамбек Дүйсембаев ТШО-да 1994 жылдан бері жұмыс істейді. Тәжірибелі мұнайшылардың ұқыпты, үйлесімді жұмысын еңбек өтілі әлі бір жылға да толмаған жас оператор Қонарбай Бейнеубаев бақылап тұрды. Қазіргі таңда мұнда ойнамалы қақпақтары бар төрт резервуардың құрылысы жүріп жатыр. Екінші аялдамамыз мұнай құю эстакадасы. МРП мен ЕБЗ-дан мұнай зауыт коллекторлары арқылы эстакада аумағындағы көлемі 5000 текше метрлік мұнай қоймасына келеді. Содан кейін 1 не 2 құю эстакадаларына айдалады. Құю эстакадасында мұнай құю түтіктерінің көмегімен бір мезгілде 20 теміржол цистернасына жіберіледі. Цистерналарға құю, оларды ауыстыру және әрі қарай өлшеу станциясына тасымалдау үздіксіз жүргізіледі. Қазір осы ауысымда еңбек ардагерлері аға оператор Асхат Құлбабаев пен құлсарылық оператор Жоламан Ерғалиев жұмыс істеп жатыр. Бірінші эстакадасорғыларды айдау желілеріндегі қысым қондырғыларын және картердегі майдың бар екендігін тексереді де, ауысым журналында белгілеу үшін оператор бөлмесіне бағыт алады. Барлығы да қалпында, штаттық режимде. Тауар паркында қондырғының аға операторы Алқабай Биғалиев пен оператор Ринат Масалимов бізге түсініктеме беруде. Пропан мен бутан ағыны КТЛ/ЕБЗ технологиялық қондырғыларынан жеке құбырлар арқылы уақытша сақтау қоймаларына келеді. Коммерциялық тауар параметрлеріне сай келген жағдайда сұйытылған газ теміржол цистерналарының құю эстакадаларына қотарылады. Сорғылардың жұмысы барысында құйылатын цистерналарды паспорттау үшін автоматты түрде сынама іріктеуі жүреді. КТЛ-дың құю эстакадасы 60 цистернаға дейін қызмет көрсете алады. Жақын маңда бір топ жастар жүр. Ринат жабдықтарды жұмыс жағдайында сақтау және оның сенімділік коэффициентін арттыру бойынша тәжірибені бөлісуге болатын жас жаңа жұмыс күшінің келгеніне риза. Алқабайдың да өз кәсібі туралы айтары мол. Алайда оған және оның әріптестері үшін қауіпсіздік техникасы әрқашан да бірінші орында, жаңадан келушілерді кәсіби шеберлікке шыңдау осыдан басталады. Ұзындығы 120,6 км және өткізу мүмкіндігі тәулігіне 20 миллион текше метр газға жуық «Теңіз- Құлсары» магистралды газ желісі тауарлық газды ТШО зауыттарынан экспорттау үшін пайдаланылады. Ол ТГӨЗ-ден Құлсары қаласына дейін тартылған, онда тауарлық газды коммерциялық есептеу торабы (ГКЕТ) бар және «Интергаз Орталық Азия» (ИОА) компаниясының қолданыстағы газ тасымалдау желісіне қосылады. Мұнда Теңіз ардагерлері, атақты ембілік мұнайшылар жанұясынан шыққан Еркін Қараманов пен Сарықамыс мұнай кентінің тумасы Әлібек Нагереев бізбен бірге жүрді. Олар кез-келген ауа райында газ желісі бойымен орналасқан шүмекті тораптар, апатты тоқтату қақпақшалары-сөндіргіштер және тұтынушыларға газ жеткізетін 14 бұрғышты бақылайды және оларға қызмет көрсетеді. Бұл үлкен жауапкершілік, сондықтан бұл іс ең тәжірибелі жұмыскерлерге тапсырылады. Тағдырымыздың сыйы шығар, саяхатымыздың соңында тағы да бір кездесу орын алды. Тауар паркінің операторлар бөлмесінің жанында беделді операторлардың бірі, Теңіз ардагері, еңбек кітапшасында ЖОО бітірген соң Теңізде жұмыс істеген деген бір ғана жазба бар атыраулық Марат Досқалиевті кездестірдік. Ол екеуміз де Қазан химия-технология институтының түлектеріміз. Бұл екеуміз үшін де қуанышты жүздесу болды. Біз білім ордамыздан ұшып шыққалы 27 жылдың жүзі болыпты. Әрқайсымыз ТШО-да 20 жылдан жұмыс істеппіз. Есімізге түсіретін, әңгімелейтін тұстарымыз жеткілікті. Оның ішінде өндірісіміздің үш тірегі туралы... Әрине, төртіншісі туралы да Теңіздегі ҚІҚБ жетістіктері Қыркүйек айында ККЖ-ҰЕҚБЖ қызметкерлер құрамы ҚІҚБ бойынша 90 пайыздық қатысу көрсеткішіне қол жеткізді. Бұл туралы ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ маманы Назар Сламбеков былай дейді: «Әрине, біз ҚІҚБ-ға қатысу көрсеткіші 100%-ға жетті деп есеп бергенді қалар едік, алайда алдыңғы айда тіркелген ҚІҚБ бақылаулары бойынша жетістігіміз 90% құрап отыр! Бұл қыркүйек айында ККЖ- ҰЕҚБЖ қызметкерлерінің басым көпшілігі кем дегенде бір бақылау енгізгенін білдіреді». Назардың кезек алмастырушысы Байғали Әбжаппаров оған былай деп қосады: «Шілде айында басталған тұрақты жексенбілік ҚІҚБ шеңберіндегі аралаулары секілді ұйымдастырылған ішкі іс-шаралар жұртшылықтың ҚІҚБ бақылауларын уақтылы жасауға қызығушылығын арттырды. Сонымен қатар біз бақылаулар сапасының жақсарғанын байқап отырмыз, сондықтан да топтарымыз жұмыс алаңындағы жалпы ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ мәдениет деңгейін одан әрі арттырады деп күтеміз». «ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ тобы қауіпсіздік техникасына қатысты өзгерістерді қысқа мерзім ішінде енгізетінін бақылау сондай тамаша. Темір жол жобасы ұжымы жақында маңызды кезеңге жетті Құрылысты басқару аумағындағы 930/931темір жолдарында механикалық-монтаждау жұмыстарының аяқталуы. Осы өзгерістердің нәтижесі 1 қазан күні Бірлестік жолы бойындағы жаңа ККЖ темір жол өтпесінің ашылуы болды. ЕҚ, ҚТ және ҚОҚ жөніндегі жұмыс алаңындағы барша жұмысшыларға әдетте берілетін мәліметке қосымша ҚІҚБ тобы жексенбілік ҚІҚБ шеңберіндегі аралау қатысушыларымен бірге жаңа ККЖ-ҰЕҚБЖ ақпараттық тобы темір жол өтпесі үстімен өтіп, қатысушыларға жаңа өтпенің ашылысымен жолда орын алған өзгерістерді түсіндірді. ҚІҚБ бақылауларының сапасын арттыру үшін бүкіл ұжым болып атқарған үздік жұмысымыз!», - дейді Джеймс Луше, ТШО ККЖ-ҰЕҚБЖ жұмыс алаңындағы жұмыстарды іске асыру жөніндегі менеджері.

4 11 (221) 2015 Өзгерістер импульсі 2015 жылдың соңғы аптасы «Теңізшевройл» компаниясындатшо логистика бөлімі ұйымдастыратын «Автокөлік қауіпсіздігі» бірінші форумымен атап өтіледі. 2015 жылдың соңғы аптасы «Теңізшевройл» компаниясында ТШО логистика бөлімі ұйымдастыратын «Автокөлік қауіпсіздігі» бірінші форумымен атап өтіледі. - Осы шараны өткізуге 2014 жылы күзде жиіленіп кеткен жол-көлік оқиғалары себеп болып отыр, ол оқиғалардың 90%-ына ТШО мердігер мекемелерінің қатысы бар, - дейді логистика бөлімінің суперинтенданты Наталия Золенкова. Біз сол жағдайларға жіті талдау жасап, оны кең талқылауға шығардық. Мақсат алынған сабақты тәжірибеге қосу және осындай жағдайлардың осы жылы қайталанбауына жол бермеу. Ал шараның өткізілу формасына келсек, біз форум болсын деп шештік. Өзекті мәселелер бойынша жыл сайын форум өткізетін ЧЕЗМ процесіндегі әріптестеріміздің тәжірибесі қатысушылардың еркін араласу процесінде маңызды тақырыптар бойынша баяндамаларды пленарлық тыңдау мен панельдік талқылауларды байланыстыру тиімділігін растайды. Бұл әдіс, менің ойымша, өзінің тиімділігін толықтай ақтады. Жол қауіпсіздігін арттыру және ЖКО санын азайту мақсатындағы Автокөліктерді қауіпсіз басқару (АКҚБ) бағдарламасы аясында ТШО басшылығы автокөлік қауіпсіздігі бойынша шара қабылдау жөнінде шешім шығарды. 2015 жылдың бірінші тоқсанында «Автокөлік қауіпсіздігі» блиц-кампаниясы өткізілді. Шарада үш тақырып қозғалды: «Шаршауды бақылауда ұстау», «Жүргізушінің іс-қимылы» және «Автокөлікке техникалық қызмет көрсету». Осы шара аясында балалар суреті сайысы да ұйымдастырылды, ол ТШО мен мердігер мекемелердің қызметкерлеріне ұнап, АКҚБ процесі аудиторлары тарапынан жоғары бағаға ие болды. Жергілікті күнделікті және айлық шаралар өтті. Осы бағыттағы жұмыс күнделікті жүргізілді. Форум уақытында ТШО бас директоры м.а. Тед Этчисон қатысушыларға арнаған сөзінде форум мақсаты мердігер мекемелердің басшыларынан ТШО автокөлік қауіпсіздігі бойынша айтарлықтай оң өзгерістер күту екендігін анық жеткізді. Осы форум қызметтің аталған бағыты бойынша түбегейлі өзгерістердің Мадина Артықбаева бастамасы болып табылады. Өз сөзінде ТШО басшысы жиналыстың үш басты мақсатын атап өтті: 1. Мердігер мекемелердің басқарушы құрамы, желілік және функционалдық басшыларының жауапкершілігі мен міндеттерін орындауы. 2. Көліктер мен оларға техникалық қызмет көрсету бойынша жетілдірілген стандарттарды енгізу. 3. вахта алмасуы және жұмыс поселкелері мен нысандары арасында қатынау үшін жеке автөкөлік және такси пайдалануға толық тыйым салу. Одан кейін сөз алған Өндіріс бөлімінің менеджері Райдер Бут 2015 жылдың 1 қарашасынан бастап жоспарлы техникалық қызмет көрсету бағдарламасы бойынша міндетті талап жөнінде әңгімеледі. Оны жүзеге асыру үшін ТШО 9 ай мерзім белгіледі. 2016 жылдың 1 тамызынан бастап аталған бағдарлама ТШО-

11 (221) 2015 5 Менің алғашқы жетекшілерім ның әр мердігер мекемесінде қолданыла бастауы керек. Форумда сондай-ақ AGI, «СенимдиКурылыс», COCReality және ESS компанияларының басшылары сөз алды. Мәселен, СОС Reality компаниясының көлік департаментінің менеджері Мадия Кирюхина өз баяндамасында компанияның қызмет алаңы, оның ТШО талаптарын орындаудағы қиыншылықтары және ТШО-ның жаңа мердігері ретінде осы қиыншылықтарды ұжыммен бірге қалай еңсеріп отырғандары жөнінде әңгімеледі. Форумда қауіпсіз еңбек мәдениеті принциптерін ұстанғандары және 2014-2015 жылдардағы жақсы көрсеткіштері үшін «Ариадна», COC Reality, Zholarna, Sapsan, «Геотек», «Аскар Тау Инжениринг», «Бертлинг», «Эколоджи Бизнес Консалтинг» компаниялары марапатталып, олардың өкілдеріне мақтау қағаздары тапсырылды. Марапаттарды материалдық-техникалық жабдықтау бөлімінің менеджері Джерри Джейкобсон мен АКҚБ процесінің кураторы және логистика бөлімінің суперинтенданты Наталия Золенкова тапсырды. Форум соңында оған қатысқан мердігер мекемелердің өкілдері шара табысты өтті деген қорытындыға келді. Шара форматының дұрыс таңдалуы, ақпараттық толыққандылық, өзекті қорытындылардың әр адамға жеткізілуі және барлығын үздік шешім жасауға талпындыру біздің бірінші форумымыздың табыс факторлары. ТШО басшылығының ойы қатысушыларға жетті. Форумға келгендер белсенділік танытып, көптеген ұсыныстар мен сұрақтар болды, тіпті әрқайсысының өз пікірін білдіруге уақыт та жетпей қалды. Бастысы қажетті өзгерістерге керекті импульс пайда болды және мақсатты жұмыс өз жемісін береді деп үміттенеміз. Ирина КУЗЬМИНА, Логистика бөлімі суперинтендантының орынбасары Фотоны түсірген Георгий ТРУХИН. 2014 жыл мен үшін өзгерістер жылы болды. Мен, Құлсары қаласының тумасы, «Құрылыс материалдары, бұйымдары мен құрылымдарын өндіру» мамандығы бойынша Батыс Қазақстан инженерлік университетінің түлегі Қазақстанның мұнай саласындағы алып кәсіпорынның табалдырығын аттадым. «Теңізшевройл» компаниясында жұмыс істеуді ылғи да арман ететінмін, енді КТЛ зауытында жұмыс істейтініме қуаныштымын. Менің жұмысым зауыт мұрағатын «ҚР өнеркәсібіндегі қауіпсіздік туралы» Заң мен «Қысыммен жұмыс жасайтын сауыттарды қауіпсіз пайдалану ережелерінің» талаптарына сай КТЛ-дағы жобалау және күрделі жұмыстар бойынша құжаттармен толықтырумен байланысты. Әріптесім Әйгерім Қайырбековамен бірге біз іске қосу алдындағы тексеріс барысында қауіпсіздік техникасы жөніндегі құжаттамамен толық көлемде уақытында қамтамасыз етіп, зауытты күрделі жөндеу жөніндегі үйлестірушілерге көмектесуге тырысамыз. Менің еңбек өтілім шағын мұнай компаниясында 2009 жылы басталды. Ол жерде, кейіннен Қарабатан және Қашаған кен орындарында құжаттамамен жұмыс істеу тәжірибем Теңізге жұмысқа шақырылуыма мүмкіндік берді. КТЛ күрделі жөндеу басшысы Саламат Құрманғалиев менің жетекшім ретінде «400» қондырғысын күрделі жөндеу жөніндегі үйлестіруші Лұқпан Нұрмағамбетовты тағайындады. Баяғы 1990-жж. Қазақ химиятехнология институтының түлегі Мұнайшы инженерлер қоғамы (МИҚ) Баку қаласында 2015 жылдың 4-6 қарашасы аралығында Екінші Каспий техникалық конференциясын өткізді. МИҚ бұл мұнай мен газ саласындағы мамандардың ең ірі коммерциялық емес халықаралық кәсіби ұйымы. Мұнай барлау және өндіру саласында білім жинақтау және тарату қоғамның негізгі мақсаты болып табылады. Конференцияның ашылуында 1978 жылдан бері МИҚ-тың белсенді мүшесі болып табылатын Тед Этчисон «Өзгеріп жатқан шарттарда тұрақты өсім мен орнықты дамуды қамтамасыз ету» тақырыбында сөз сөйледі. ТШО-ның қазіргі Лұқпан Нұрмағамбетов Лұқпан аға алты айлық жұмысым барысында маған Теңіз газ өңдеу зауытының құрылымы туралы дәріс берді, мұнай химиясы колледжінде ғана алуға болатын білімді меңгеруге көмектесті. Барлық жазбаны бір құжатқа жинақтауға, бір мезгілде кездесу ұйымдастырып, оған шақыруға және жобаға қатысушылардың барлығын нәтижелермен таныстыруға мүмкіндік беретін Outlook және Excel қолданбалы бағдарламаларымен жұмыс істеудегі менің жетекшімнің біліктілігі де маған көп пайда әкелді. Лұқпан аға «Өзгерістерді бақылау» рәсімі бойынша құжаттарда кездесетін химиялық және технологиялық терминдерді, машиналар мен аппараттардың бөлшектерінің атауларын түсіндіруге әрқашан да уақыт табады. «Газ» секциясының күрделі жөндеу операторларының бригадирі Әділжан Ақшолақовтың екінші жетекшім болуы мен үшін күтпеген жағдай болды. Әділжаннан құттықтаймыз! алған алғашқы сабағым «Ұжыммен жұмыс істей білу» аса пайдалы болды. Күрделі жөндеу кезеңінде жұмыскерлер құрамы үш рет ауысты. Біреулер ауысымнан кетіп жатса, енді біреулер жабдықты тоқтату не жөндеуден кейін іске қосу бойынша алғашқы тәжірибе алуға келіп жатты. Қондырғыларды іске қосу және тоқтату кезіндегі барлық жұмыстардың құрамдас бөлігі болып табылатын газ қаупі бар жұмыстарға ТҚКБ, кәсіпшілік, Жаңа буын зауыты мен ЗТН жұмыскерлері де қатысты. Бұл олардың туған кәсіпорнына берілгендігін білдіреді. Әділжан бәрімен де бірыңғай жұмыс байланысын ұстанады. Екінші сабақ «Кәсіпорынды техникалық бақылауға арналған құжаттармен және олардың жиынтығымен жұмыс». Бұл ретте мердігер ұйымдардан ақпарат алуда күрделі жөндеу операторларының бригадирлері зор көмек көрсетті. Әділжан бұл жолы да өзін танытты. Ол қазақ тілінен ағылшын тіліне оңайлықпен көше отырып, жұмыс ортасында бағаланатын қалжың мен әзіл арқылы сол сәтте-ақ орыс тіліне ауыса алды. Оның тілдерді жетік білуі барлығына да ақпаратты тікелей алуға мүмкіндік береді. ТШО мұнай мен газ өнеркәсібіндегі жоғары білікті мамандары және жұмысшыларымен танымал. Мен өз еңбек жолымда сауатты, сабырлы және мейірімді жетекшілерді молынан кездестіретініме сенімдімін. Ал тұңғыш жетекшілеріме мың да бір алғыс дегім келеді. Мәдина Сейітова, КТЛ жобаларын қолдау тобының маманы. Жас мамандарды марапаттау үш қызметкерін марапаттау шараның басты тұстарының біріне айналды. МИҚ-тың Атырау секциясының төрағасы Бауыржан Қасенов үздік жетістіктері үшін секция атынан жас мамандарға арналған халықаралық марапатқа ие болды. Айдар Святов үздік жетістіктері үшін жас мамандарға арналған жеке марапат алды; Нинг Лю пласт жүйелері мен динамикалық үдерістерді сипаттау саласындағы жетістіктері үшін жеке марапатқа ие болды. Әділжан Ақшолақов Үш қызметкер де Кен орнын пайдалануды басқару (КОПБ) бөлімінде жұмыс істейді. Жас мамандар ТШО-ны халықаралық деңгейде лайықты дәрежеде танытқандарын мақтан тұтады.

6 Мердігер мекемелер жаңалықтары Оның мейірімі бәріне жетеді! ТНС АҚ көшбасшысы Раиса Федоровна МАКАРОВИЧ 77 жас мерейтойын жұмыс орнында атап өтті «Біз жұлдыздарға екі түрлі себеппен қараймыз: біріншіден, ол жарқырайды, екіншіден, оған қолымыз жетпейді. Бірақ сіздердің жандарыңызда әлдеқайда нәзік шұғыла мен анағұрлым терең сыр бар, ол әйел» Виктор ГЮГО. Әр әйел, ең алдымен, әлдекімнің анасы және әлдекімнің жұбайы, алайда ол қызметте мансапқа қол жеткізе алса, қоғамдық жұмыстарға белсенді араласа алса, адамдарға қуаныш сыйлап, пайда әкеле алса, әрі оған қоса айналадағылардың махаббаты мен құрметінен де кенде болмаса, ондай әйел туралы жазып, оны кеңінен танытуға болады. «ТШО Жаңалықтарында» ТШО-ның басты мердігерлерінің бірі «Тенгизнефтестрой» АҚ компаниясының президенті Раиса Федоровна Макарович туралы айтқым келіп отыр, ол адамсыз біздің ұйымды елестету қиын. Ол кісінің 77 жас мерейтойын осы жоғары лауазымда отырып қарсы алуының өзі қолға қалам алуға жеткілікті дер едім. Бірақ, алдымен, Батыс Қазақстандағы көп салалы бағытта қызмет ететін ТНС жеке құрылыс компаниясы туралы сөз қозғайық. Теңіз мұнай және газ кешеніне қызмет көрсету үшін арнайы құрылған құрылыс трестінің тарихы сонау 1987 жылдан басталады, сол жылдары бұрынғы Кеңес Одағының әр түкпірінен келген мамандардан құралған көп ұлтты ұжымы бар еді. Теңіздегі газ өңдеу зауытынан бастап вахталық поселкенің құрылысына дейін көптеген өндірістік нысандар 1993 жылы «Тенгизнефтестрой» АҚ (ТНС) болып қайта құрылған компанияның белсенді қатысуымен салынды. Компания Теңіз кенішінде құрылысмонтаждау жұмыстар кешенін толық орындайды және шетелдік компаниялармен серіктестік тәжірибесі бар. Қазіргі уақытта біз екі ірі жоба «Су тазалау қондырғысы және кәріз тазалау қондырғысына техникалық қызмет көрсету» және «Құлсары- Теңіз жолын жөндеу» жобалары бойынша «Теңізшевройлдың» тікелей мердігері болып табыламыз. Олардан бөлек біз түрлі жобаларды жүзеге асырудамыз, олардың ішінде асфальттау жұмыстары, жол құрылысы, жаяу жүргінші жолдарын салу, ыстық асфальт қоспасы мен темірбетон төсеу жұмыстары да бар. «Теңізшевройлмен» жұмыс жасай отырып, біздің ұжымымыз ТШОның басты басымдылықтары болып табылатын қауіпсіз еңбек мәдениеті және қоршаған ортаны қорғау принциптерін қабылдап, өз жұмысында негізге алып отыр. Осы бағытта біздің жетістіктеріміз де аз емес. Біздің ұжымымыз компания беделін көтеру мүддесімен өз жұмыстарын беріле орындайды. Осы жылы жыл сайын өтетін CHEZM форумында компаниямыз «Жарақатсыз және жазатайым оқиғасыз 6 жыл» грамотасына ие болды. Компания қызметінің көп профильді болуы оның өміршеңдігінің бір факторы. Біз Теңіз кенішінде құрылыс, монтаждау, автокөлік жұмыстарынан бастадық және даму барысында қызмет аясын кеңейту қажеттілігі туындады. Қысқаша айтсақ, компания саясатының басты мақсаты еселеп пайда табу емес, жаңа өндіріске қаражат құю, жаңа жұмыс орындарын ашу, қызмет өрісін кеңейту, облыс пен республиканың дамуына үлес қосу болып табылады. Ең бастысы біз өз қызметкерлеріміздің денсаулығы мен әл-ауқатын басты назарға аламыз. Қол жеткізілген жетістіктерде Раиса Федоровна Макаровичтің үлесі зор. Ол нағыз көшбасшыға лайық қасиеттерді бойына сіңірген, көреген, қатерден қорықпайтын және бастамашылдыққа жаны құмар адам. Раиса Федоровнаның қызметтік мінездемесінде келесі сөздер кездеседі: «барлық лауазымдарда ол сауатты маман және жауапты жұмысшы ретінде таныла білді». Кіршіксіз әрі табысты қызмет жылдарының бағасы осы ғана ма? Ол өз жұмысына жай ғана кәсіби жауапкершілікпен қараудан бөлек, өзі алға қойған мақсаттарға бар жан-тәнімен ұмтылады, серіктестерге, әріптестерге және қол астындағы қызметкерлерге құрметпен және үлкен сүйіспеншілікпен қарайды. Оның сіңірген еңбегі үкімет тарапынан танылып, ол «Ерен еңбегі үшін» және «Озат еңбегі үшін» төсбелгілерімен марапатталды, ал 1997 жылы оған «Ақтау қаласының құрметті азаматы» атағы берілді. Раиса Федоровна туралы «оның мейірімі бәріне жетеді» деп айтады. Ол тек мейірімді ғана емес, ол өте талапшыл және өтірік пен жауапсыздыққа жаны қас. Қатаң кеңестік тәрбиемен шыңдалған Раиса Федоровна жұмысқа жеңіл қарауды ешқашан құптаған емес. Сондықтан ол өзі жауапты жұмыс учаскелерінде бірінші кезекке тәртіп пен өзара түсіністікті 11 (221) 2015 қояды. Алайда ол өз идеологиясын қабылдамайтын адаммен бірден қош айтысуға асықпайды, ол ондай адамдарға дұрыс жолды табуға көмектеседі. Бұл оның өзімен жұмыс істейтін әр адам үшін жекелей жауапкершілігін сезінетіндігін көрсетеді. Оның айтуынша: «Егер адам өмірде әлденеге қол жеткізгісі келсе, мен көмектесуге дайынмын, тек ол соны қаласа болды». Оның сөзі ісінен жаңылған емес. Тіпті ол бірден көмектесе алмаса да, айтылған өтінішті ешқашан ұмытпайды және мүмкіндігі келген жағдайда оны орындауға тырысады. Ол кісінің жылдар бойына сақталған есте сақтау қабілеті таңдай қақтырмай қоймайды. Осы жылы Раиса Федоровна жетпіс жеті жасқа толып отыр. Мұндай жаста соншалықты жауапты қызметте отыратын әйелді көру сирек кездесетін құбылыс! Кәсіби олимп шыңын бағындыра отырып, біздің замандасымыз өзінің басты міндеті ошағының түтінін де түзу түтетіп келеді. Раиса Федоровнаның қызы, немерелері, тіпті шөберелері де бар. Оның жұмыс күнінің сегіз сағатпен шектелмеуіне қарамастан оларға қамқорлық көрсетуге де үлгереді. Ол жұмыста қанша қажет болса, сонша болады және онымен жұмыс істейтін әр адам оған сенуге болатындығын біледі. Бүгін де Раиса Федоровнаның жаңа идеялары мен жоспарлары көп, бұл жоспарлар ескі нысандарды қайта жасақтау, жаңа нысандар құрылысы, өндірісті кеңейтуді қамтиды. «Тенгизнефтестрой» АҚ өз көшбасшысын туған күнімен құттықтайды, оған зор денсаулық, барлық ойға алған бастамаларын табысты орындауын тілейді және бізбен бірге әлі талай жылдар жемісті жұмыс атқарады деп үміттенеді. Гүлфайруз Дәуітова, «Тенгизнефтестрой» АҚ кадрлар бөлімінің басшысы. КТЛ зауытындағы қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасы Бота Ғаббасова, КТЛ жобаларын қолдау тобы рұқсатнама бөлімшесінің талдаушысы Теңіз өнеркәсіптік-техникалық аймағындағы ҚІҚБ бағдарламасы мен үшін өте маңызды. Зауыт ӨТА-сында мұнай химиясы технологияларының барлық сызбалары жинақталған. Бұлар газдың бөлінуі, сіңуі, сүзілуі және шығарылуы. Технологиялық процесстер операторының әрбір жұмыс орнының қауіпті заттарды өңдеумен байланысты өзіндік іс-қимыл аспектілері бар. 200/ ДМС құрылғысында бұл мұнай төгілуін болдырмау, ал «Газ» секциясының құрылғыларында бұл тыныс алу аппараттарын міндетті түрде қолдану және қоршаулар орнату, өйткені, жоғары жұмыс қысымы бар қышқыл газ пайдаланылады. Зауытта қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасы «БАРС» атауына ие. Жұмыстағы өзімнен жоғары шенді, тәжірибелі жолдастарымнан алатын білім маған КТЛ-да бақылауды сапалы түрде жүргізуге көмектеседі. КТЛ-дың екінші және үшінші бригадаларының «БАРС» ҚІҚБ бағдарламаларының басшылары Азамат Қалиев пен Асылбек Тілепбергенов менің жетекшілерім. Азаматтан Теңіз басқарушы комитетінің әдістемелік әзірлемелерін, ҚІҚБ жұмыс жоспарлары мен презентацияларын аламын. Ал Асылбектен бақылау жүргізу туралы практикалық кеңестер аламын. ЛУРГИ ғимаратының ҚІҚБ стендтерінде орналасқан көрнекі үгіт-насихат жұмысыма көп көмектеседі. Стендтерде КТЛ Басқарушы комитеті мүшелерінің аты-жөндері көрсетілген, кезкелген уақытта олардан тікелей көмек сұрауға болады, ауысым ішіндегі әр бригададағы ҚІҚБ бағдарламасының жеңімпаздарының аты-жөндері ҚІҚБ/BBS бағдарламасы жазылған. Стендте көрсетілген КТЛ қызметкерлерінің бақылаулары туралы есептер де стендте орналасқан, олардың арасындағы ең үздік бақылау парақтары арқылы ӨТА-да қандай қауіпті іс-қимыл аспектілерінің болуы мүмкін екендігі туралы білуге болады. Мен дәнекерлеу не газ қаупі бар жұмыстарды жүргізу барысындағы қауіпті факторлар және ағымдағы өндіріс жағдайында оларды жою тәсілдері туралы осыдан білдім. ҚТ жөніндегі әрбір жиында «БАРС» ҚІҚБ жөніндегі бригадалардың басшылары міндетті түрде өткен ауысымдағы атқарылған жұмыс туралы есеп береді. ҚІҚБ стендындағы ақпарат жаңартылып отырады, жаңа жеңімпаздардың есімдері жазылады, үздік бақылау туралы жаңа парақтар орналастырылады. КТЛ жұмыскерлерінде ӨТА қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасының жұмыскерлер арасындағы көшбасшысы Нұрлан Инебаев пен инженерлік-техникалық қызметкерлер арасындағы көшбасшысы Ғибатолла Ерғазиевке ұқсауға деген ұмтылыс бар. Қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасына белсенді түрде және жігермен қатысуға деген өз ұмтылысыммен қатар жұмыстағы әріптестерімнің ұмтылыстарының да КТЛ зауытының басшылығы тарапынан үздіксіз толық қолдау табуы мені қуантады. Дархан Жайжанов, «НефтеСтройСервис» компаниясы, КТЛ 2015 күрделі жөндеу жұмыстарының қатысушысы ҚІҚБ жайында жыр жолдары НАМЫС ІСІ Өндірісте атқарарда жұмысты Бар жұмысшы орындауға тиісті. ТШО-ның бар ең маңызды талабы Оқиғасыз аяқтайық жұмысты! Оқиғалар орын алмас білсеңіз, Іс-қимылға аса көңіл бөлсеңіз. Тоқтатыңыз дер кезінде жұмысты Қауіпті іс қимылды егер көрсеңіз! Тоқтатсаңыз сізге кінә артпайды Керісінше марапаттап, мақтайды. Үлгі тұтып сізді өзге жұмысшы Қауіпсіздік ережесін сақтайды. Ажыратып қауіптің ақ, қарасын, Арттыратын қауіпсіздік саласын. Әр жұмысшы атсалысып, қолдасын Қауіпсіз іс-қимыл бағдарламасын!

11 (221) 2015 7 Қауіпсіз еңбек мәдениеті вэбсайтта! Римма Абдрахимова, зауыттың өрт сөндіру жүйесін жаңарту жобасының ҚЕМ үйлестірушісі. Қауіпсіз еңбек мәдениеті өте қызық, кейбір тұстары күрделі, әрдайым жауапты, сонымен бірге қуанышты процесс, әсіресе тынымсыз еңбектен кейін топтық жұмыс өз нәтижесін бере бастаған кезде бұл жақсы байқалады. Барлық күрделі жобалардың ҚЕМ үйлестірушілері аталған процесті ілгерілетуге біріге жұмылып еңбек етеді, сонымен бірге біздің жұмысымызда тиімділікті арттыруға көмектесетін құралдарды жетілдіру бағытында жұмыс істейді. Бұл тұрғыда Күрделі жобалардың Қауіпсіз еңбек бойынша ресми вебсайты процеске үлкен қолдау болды. Аталған вебсайт ҚЕМ оқу курстары, ҚЕМ аясындағы шаралар бойынша бірегей деректер көзі болып табылады, сонымен бірге мұнда Күрделі жобаларда ҚЕМ процесін ілгерілету бойынша түрлі статистика да келтірілген. Аталған вебсайт 2013 жылы дайындалған болатын, алайда жұмыс процесінде вебсайт мазмұны ұдайы жаңартылып, жетілдіріліп отырады. Қазір сайттан біздің жұмысымыздың мәнін ашатын көптеген пайдалы ақпарат табуға болады: Жобаларда ҚЕМ процесін ілгерілету аясындағы шаралар күнтізбесі. Аталған бағдарлама бойынша барлық негізгі курстарды өткізуге арналған материал. ҚЕМ жөніндегі соңғы оқиғалар, жетістіктер, фотосуреттер, бейнематериалдар, логотиптер, газеттер, байқаулар, кампаниялар және шолулар. Жылдық шаралар жоспары және әр жобаның табыстары мен алынған сабақтар жөніндегі жылдық есептер. Алайда, менің ойымша, біздің КЖ ҚЕМ вебсайтымыздағы басты рөл оқу жөніндегі деректер көзіне тиесілі, сайтты жасаудың негізіне де сол алынған болатын. Мердігер мекемелердегі көптеген жұмысшылар мен ТШОның өз қызметкерлері белгілі бір уақыттағы жобаның жұмыс кезеңіне және өз қызметтерінің түріне қарай бір күрделі жобадан екіншісіне жиі ауысып тұратындығы бәріне мәлім. Бұл оларды тіркеуде және оқу курстарын бақылауда қиыншылықтар тудыратын. Сондай-ақ бір қызметкердің жобадан жобаға ауысып, ҚЕМ курсынан бірнеше рет өткен кездері де болған. Енді аталған проблеманы шешу үшін арнайы дайындалған ортақ база бізге оқу курсынан өткен күн мен орын, инструктордың аты-жөні, жоба, курс атауы, жұмысшы компаниясы және курс тілімен танысу мүмкіндігін береді, сондай-ақ курсты қайтадан өтудің алдын алуға көмектеседі. Бұл біздің жұмысымызды айтарлықтай жеңілдетеді және оның өнімділігін арттырады. Осы және басқа да пайдалы ақпарат біздің жұмысымызға көп септігін тигізеді. ҚЕМ үйлестірушілері үшін ҚЕМ вебсайты басты сайт болып есептеледі, ол әрдайым ашық және тәжірибе алмасуға, керекті ақпаратты тез табуға және жалпы жаңалықтардан хабардар болып отыруға көмектеседі. Менің ойымша, уақыт өте келе вебсайт жетіле түседі және біздер үшін жаңа мүмкіндіктер ашылып, жұмысымыз онан әрмен жеңілдейтін болады. Өйткені, біздің жұмысымыз өте маңызды адамдардың ой-өрісін кеңейту, айналадағылар үшін қауіпсіздіктің әрқайсымыздың жеке ісіміз екендігін барлығы да түсінуі қажет... Сайтымыздағы материалдармен келесі сілтеме арқылы таныса аласыз: https://collab001-wfc. sp.chevron.net/sites/tcoprojects/ functeams/mcpiif/default.aspx Денсаулығымыз жөнінде Артериялық қан қысымына қатысты дақпырттарды сейілту Темірхан Бегісбаев, ТШО клиникасының кардиологы. Күнделікті өмірде гипертония, немесе көтеріңкі артериялық қан қысымы деп аталып кеткен ауруды кардиологтар артериялық гипертензия деп атайды. Ғылыми тұрғыдан, бұл сынап бағанасымен 140/90 мм және одан жоғары деңгейге артериялық қан қысымының көтерілуімен сипатталатын сырқат. Гипертензия бірінші және екінші болып бөлінеді. Бірінші жағдайда себептерін анықтау мүмкін емес, ал екіншісінде, артериалық қан қысымының көтерілуі, көбіне, эндокриндік мүшелердің аурулары мен тамырлық патологиялармен байланыстырылады. Дамыған елдер ересек адамдары жалпы санының 30%-нда артериялық қан қысымы деңгейі көтерілуі анықталады және бұл сырқат миокард инфарктының, инсульттың, кенеттен болатын жүрек өлімінің жиі себебі болып табылады. Мұндай қайғылы жәйт қапыда болатынын ерекше атап кету керек. Диагностика оңай болғанмен, артериялық гипертензия жиі біліне бермейді. Кейде, дәрілік заттардың үлкен арсеналы мен науқасқа көмектесу ізгі ниеті бар дәрігер де емдеудің жемісті нәтижесіне қол жеткізе алмауы мүмкін. Мұнымыз, сырқатты қабаттап кеткен дақпырттармен өте жиі байланыстырылады. Солайша, бүгін бұл саладағы бар білімді сіздермен бөлісе отыра, жұмысшыларымыздың арасында өте жиі кездесетін қате ұғымдар туралы айтып бергім келеді. Сонымен 1. Дақпырт. Гипертонияны болдырмау мүмкін емес. Егер сіздің жақын туыстарыңыздың бірі көтеріңкі қан қысымынан зардап шеккен болса, сіз де қауіп тобына енесіз. Алайда, бұл жәйт сіздің бұл сырқатпен ауру ықтималын 100% апармайды. Гипертензия көріністерін алдын алу немесе кідіртуді салауатты өмір салты және тұрақты дене шынықтыру арқылы өз қолыңызға ала аласыз. 2. Дақпырт. Адам жасының ұлғаюына қарай, артериялық қан қысымы жоғарлауы керек. Ересек адамның иық бүгілу жерінде қалыпты жоғарғы қан қысымының өлшем көрсеткіші сынап бағанасының 140 мм, ал төменгі қан қысымы 90 мм аспағаны дұрыс.өкінішке орай, артериялық гипертония жасарып келуде. 30 жастан сәл асқан ересектерде гипертонияның дамуы қазіргі таңда жиі кездесетін құбылыс. Бұл не үшін қауіпті? Егер де кез келген адам бұл сырқатпен 30-35 жастан ауырып жүріп, келесі 15 жыл ол туралы білмеген, демек емделмеген болса, зейнет жасына келген кезде жүрек жеткіліксіздігімен, тіпті инсультпен, яғни, мүгедек болып қалуы мүмкін. Ал кей кездерде, мұндай науқастар зейнет жасына жетпей жазым болады. Артериялық қан қысымы қартаюмен бірге көтерілмеуі керек, және көтеріңкі қан қысымы қарт кісілер үшін де ауру болып табылады. Осы сырқатты қалайша уақытында тауып, алдын алуға болады? Әр адам, 25 жасынан бастап жарты жылда бір артериялық қан қысымын өлшеп тұруы керек. 3. Дақпырт. Менің қан қысымым көтеріңкі болса, мен өзімді ауру сезетін едім. Өзіңізді жақсы сезінгеніңіз артериялық қысымыңыздың жоғары болу ықтималын жоймайды. Артериялық гипертензия өзін еш бір жолмен белгілемейді, және «жалдамалы киллер» секілді баяу және тыныш, бірақ өте мейірімсіз әрекет етеді. Сондықтан да, анда- санда денсаулығыңызды дәрігерге барып тексерткеніңіз дұрыс болады. 4. Дақпырт. Дәрігерге келгенде, қан қысымыңыз уайымдаудан көтеріліп кетеді. Әрине мұндай жәйттар кездеседi, бiрақ iлуде бір және бұл «ақ халат гипертензиясы» деп аталады. Бұл жағдайда 5-10 минут уақыт аралығында екі қолдағы қан қысымын өлшеу керек. Осындай жағдайларды болдырмау үшін, тәуліктік артериялық қан қысымы мониторингі зерттеуінен өту керек. Бұл зерттеу бір тәулік бойы үйреншікті тұрмыс қалпында, яғни медициналық мекемеден тыс жерде, АҚҚ өлшеу мүмкіндігін береді. 5. Дақпырт. Дәрілерді тек қана қан қысымы көтерілген кезде ғана ішу керек. АҚҚ қалыпты сандарға жеткенде, «зиянды химияны» ішудің қажеті қанша? Бұл гипертензиямен ауыратын науқастардың жиі жасайтын қателіктері. Өкінішке орай, АҚҚ бір рет пайда болып, адаммен өмір бақи болады. Осындай жағдай сол кісінің өмір бойы емделу қажеттілігін тудырады. Міндетті түрде дәрігер тарапынан белгіленген барлық дәрі-дәрмектерді қабылдау керек. Олар тек кешенді түрде қабылданғанда ғана тиімді түрде әсер етеді. Дәрi-дәрмектердi емдеуші дәрiгердiң кеңесінен кейін ғана қабылдауды тоқтатуға болады. 6. Дақпырт. Мен қабылдап жүрген АҚҚ дұрыстайтын дәрілер халжағдайымды нашарлатады. Хал-жайдың нашарлау себептерi әртүрлі болуы мүмкiн: басқа аурудың бар болуы, нашар ұйқы, қолайсыз ауа райы және т.б. Бұл туралы, әсіресе АҚҚ емінің немесе дәріні ауыстырудың бастапқы кезеңінде, міндетті түрде емдеуші дәрігеріңізге айтыңыз. Егер де дәрі шынымен жағымсыз әсерге әкеліп соқтыратын болса, басқа да баламалы мүмкіншіліктер бар екенін есте сақтап, дәрігеріңізбен бірге өзіңізге жағатын дәріні таңдаңыз. 7. Дақпырт. Егер менде артериялық гипертензия анықталса, мен еңбекке жарамсыз боламын. Дәрігердің ұсыныстарын, әсіресе өмір бағытын өзгерту, тұз мөлшерін азайту, бірқалыпты дене жаттығуларын жасау және дәрі терапиясына айнымастық танытуға байланысты ұсыныстарды қатал орындасаңыз, артериялық қан қысымын бақылауға алуға болады, демек, сіз еңбекке жарамды боласыз. Науқастың бақыланатын артериялық гипертензиясының бар болуы тіпті кезекшілік (вахталық) әдіспен жұмыс істеуге қарсы көрсетім бола алмайды. 8. Дақпырт. Көтеріңкі қан қысымы бар науқастар қысым көрсеткіштерін күнделікті тексеріп тұрулары қажет. Әдетте қан қысымын аптасына бір рет өлшеу жеткілікті. Денсаулықтың көтеріңкі АҚҚ шартталған аурушаң өзгерістер, бірнеше күн, немесе бірнеше апта емес, көптеген жылдар бойы қалыптасады. Қан қысымын өлшеуге арналған күнделік бастап әр дәрігер қабылдауына алып жүріңіз соның көмегімен дәрігеріңіздің сізге ұсыныс беруі жеңілдей түседі. 9. Дақпырт. Бір рет болса да көтеріңкі қан қысымы байқалған адам міндетті түрде артериялық гипертензиямен ауырады. Бұл өтірік. Артериялық гипертензия диагнозын тек дәрігер осы патологияны анықтауға беттелген белгілі алгоритмдарды қолданып қана қоюы керек. Ешбір жағдайда өз-өзіңізге диагноз қойып, одан бетер, жарнамалық андатпадан көрген дәрілермен емделмеңіз. Осы заманғы өмірдің ырғағында адамзат өте жиі күйзелісті жағдайлармен беттеседі, бұл жәйт артериялық гипертензиямен ауыратын адамдардың санының көбеюіне жол береді, сондықтан ауытқылар айқындалған таңда үнемі жылда профилактикалық байқаудан өтіп, ағзаңыздағы өзгерістерді бақылап, артериялық қысымыңызды өлшеп, дәрігеріңізден кеңес алуыңыз өте маңызды. Қорытындысында, артериялық гипертензияның алдын алу шараларын бастау ешқашан ерте де емес, кеш те емес екенін айтып кеткім келеді. Күйзелісіңізді бақылаңыз! Позитивті ойлаңыз! Емдеу әдістерін таңдау және денсаулығыңызды сақтауда дәрігеріңізбен ынтымақтас болыңыз!

8 Әйелдер қауымдастығы салауатты өмір салтын қолдайды 11 (221) 2015 қазанда ТШО кеңсесінде 19 салауатты өмір салтын насихаттау аясында Әйелдер қауымдастығының Атырау бөлімшесі демеушілік еткен жылдық шара болып өтті. Сүт безі ісігі тақырыбына арналған алдыңғы шараның табысын жетілдіре отырып, осы жолы әйелдер қауымдастығының көшбасшылары қоғамның назарын салауатты өмір салтын насихаттау идеяларын аударуды шешті. Бастамашыл топ алдын ала аталған шараны жоспарлап, оған медицинаның беделді өкілдерін шақырды. Шараны аша отырып, жүргізуші Жанар Темешева ТШОда салауатты өмір салтын насихаттау Күні жобасы өзі үшін ерекше толқу тудырған шара екендігін айтып өтті. «Дайындық барысында мен көптеген тамаша адамдармен таныстым», дейді Жанар. Дайындықтың барлық кезеңінде Әйелдер қауымдастығының қоғамдық көшбасшылары үлкен қолдау көрсетіп, бізді назардан тыс қалдырмады. Мұндай шара ТШО-да болған емес десем, қате болмайды. Адамдардың шараның бейресми жағдайын бағалауларын көру бізді қуантады. Осы шара пайдалы ақпарат алып, сарапшылардың кеңесін тікелей жұмыс орнында алуға мүмкіндік берді». ТШО-дағы салауатты өмір салты Күнінің картасы ілінген арнайы стенд ақпараттық плакаттармен бірге қатысушыларға презентациялар бағдарламасы бойынша бағдар алуға мүмкіндік берді. Шарада ұсынылған 15 тақырып ішінде «Отбасы денсаулығы», «Сүт безінің ісігі туралы не білеміз?», «Салауатты өмір салты», «Жүрек ауруларының профилактикасы және емделуі», «Қан қысымы», «Дұрыс тамақтану», «Дене жаттығулары», «Өндірістегі қауіпсіздік», «Жұмыс орындарының эргономикасы», «Жүрек-өкпе реанимациялау әдістері», «Қызметкерлерге қолдау көрсету бағдарламасы» және басқалары келушілердің қызығушылығын тудырды. Келушілер нөпірінің көптігін импровизацияланған смузи-бар жанынан-ақ көруге болатын еді. Бұл жерде «Юрест Саппорт Сервисиз» компаниясы мен Адам ресурстары басқармасының өкілдеріне «Денсаулық коктейлі» тақырыбы бойынша жұртшылық қызығушылығын қанағаттандыруда дамылсыз жұмыс істеуге тура келді. Ұйымдастырушылар, сонымен бірге, әр қазақ шаңырағында дастархан көркі болып табылатын ет пен бауырсақтың қуат құндылығы туралы толық ақпаратпен де бөлісті. ТШО қызметкерлерінің сұрақтарына медициналық кәсіби мамандар жауап беріп, Атырау қаласы мен облысының емдеу және сауықтыру мекемелері ұсынатын медициналық қызметтер туралы әңгімеледі. Соның нәтижесінде, салауатты өмір салты Күні шарасы келушілердің көңілінен шығып, көпшілік осы шараның жыл сайын өткізіліп тұруына тілек білдірді. Келушілердің бірі айтқанындай, «Салауатты өмір салты Күні» өте құнды болып шықты, өйткені ол өзі қабылдауына еш уақыт таппай жүрген дәрігермен сөйлесу мүмкіндігіне ие болды». Қауымдастықтың салауатты өмір салты Күнін ұйымдастыру жөніндегі бастамашыл тобына Нэнси Гроссман, Жанар Темешева, Анара Қалиева, Виктория Каражигитова, Гүлнар Айтжанова, Хейди Грут, Жандос Әшірбаев, Роксана Фелтон Кристофер, Ғалия Сисенғалиева, Фариза Нұржауова, Айгүл Ирмагамбетова, Данагүл Әуелбаева, Ғалия Сисенғалиева, Азиза Назарова, Майя Иманғазиева, Альбина Имашева, Гүлжан Жетпісова, дәрігер Марк Дэйвис пен дәрігер Майк Робинсон қатысты. Ұйымдастырушылар компания қызметкерлеріне жергілікті емдеу және диагностикалау мекемелерінде көрсетілетін медициналық қызметтер және ТШО-да бар өз ресурстарымыз туралы толық ақпарат беру үшін Атырау денсаулық сақтау мекемелері мен ТШО-ның бірқатар профильдік бөлімдері өкілдерімен тығыз өзара байланыста жұмыс істеді. Шақырылған мамандар қатарында облыстық аурухананың консультациялық-диагностикалық орталығының гинеколог-дәрігері, Атырау облыстық онкодиспансер, Батыс Клиникасы, Атырау кардио-орталығы дәрігерлері, «Жарқын Болашақ», Interteach қызметкерлері, дәрігер Марк Дэйвис, Қазақстанның отбасылық дәрігерлер ассоциациясы мен Open Clinic өкілдері болды. ТШО атынан ТЖ жоюды басқару тобы, «Дұрыс тамақтану» презентациясының демеушілері TШO KEMEL, «Юрест Саппорт Сервисиз», Еңбекті қорғау тобы, Ұдайы күш зардабы салдарынан денсаулық бұзылуының алдын алу тобы, ҚІҚБ тобы мен «Достық» ықшам ауданындағы дәрігерлік пункт қызметкерлері қатысты. «ТШО-дағы салауатты өмір салты Күні» Women s Network Әйелдер қауымдастығының стратегиялық мәні бар көптеген бастамаларының бірі болды. Қауымдастық тарапынан тұрақты түрде өткізілетін қызметкерлердің жұмыс жағдайын жақсартуға және бизнес сапасын арттыруға бағытталған басқа шаралардың арасында «Көшбасшы әйелдер», Speed Networking (Іскерлік байланыстар орнату), «Эмоционалдық ілтипаттылықты дамыту» және «Көшбасшылықты үйрету» шаралары да өтті. Нэнси Гроссман, Хейди Грут, әйелдер қауымдастығының кеңесшілері. Бизнес идеялар байқауы Қыркүйек айының соңында «Ынтымақ» бағдарламасы Құлсары қаласының жастары мен әйелдері арасында бизнес идеялар байқауын өткізді. Байқау мақсаты - жастар мен әйелдер арасындағы кәсіпкерлікті дамыту еді. 28 қыркүйек күні бизнес-тренер Ержан Нұршанов байқаудың потенциалды қатысушыларына кәсіпкерлік негіздері бойынша кіріспе семинар өткізді. Осыдан кейін байқау жарияланып, оған қатысу үшін сауалнама мен өтініш толтыру қажет болды. Бір апта бойына «Ынтымақ» командасының мүшелері қатысушыларға консультациялық көмек берді. Ал 7 қазан күні комиссия алдында өтініштер презентациясы болды. Жюри алқасы Ұлттық палата мен Құлсары қаласы кәсіпкерлік бөлімінің, сондай-ақ «Құлсары Жастары» ҚБ өкілдерінен құралды. Байқау қорытындысы бойынша жастар арасында Жолдыбаев Дәуреннің арнайы жабдықта картридждерді қалпына келтіру, өңдеу, жөндеу және толтыру жөніндегі идеясы үздік деп танылды. Әйелдер арасында Айтуева Эльмира мен оның ДЦП және инсульт науқастарына есептелген нейрореабилитация орталығы жөніндегі идеясы жеңіп шықты. Жеңімпаздарға диплом мен ноутбук сыйланды. Қосшағылға жол тарттық Осы жылы Қосшағыл интернаты толыға түсті. Мемлекет Құлсары қаласы маңындағы үш интернатты біріктіру жөнінде шешім қабылдады. Соның нәтижесінде балалар саны 34-тен 81-ге өсті. Өткен жылы аталған оқу орнына барған әсерімен осы жылы да «Атырау достары» еріктілер бастамасы балаларға қысқы киім, канцеляриялық тауарлар, жеміс-жидектер мен тәттілер алу үшін қаражат жинады. Көп дайындықтан кейін керек-жарақтар алынып, сапар 17 қарашаға жоспарланды. Интернатқа дейінгі жол ұзақ болды, бірақ балалардың қуанышы үшін еріктілерге бұл машақатты кешудің өзі бір ғанибет еді!!! Ирина КИМ, жоба жетекшісі. Шығарушы Теңізшевройл ЖШС-гі. Айына бір рет қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде шығады. Басылым тегін таратылады. Бас редактор Георгий ТРУХИН. Тел.: 8 712 302 6870. Газетті дайындағандар: Дэвид МакиннИс, Айбар ХАМИЕВ, Светлана ҚАЙЫРҒАЛИЕВА, Ерлан ИСЛЯМОВ, Шалқар ЕЛЕШЕВ, Сергей МАЛЬЦЕВ. Газет Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министірлігінде 2001 жылғы 21 қарашада тіркеліп, тіркеу туралы 2482-Г куәлігі берілген. Мекен-жайымыз: 060011, Атырау қаласы, Сәтпаев көшесі, 3-үй ТШО кеңсесі. Телефон: +7(712) 302-6870, +7(712) 302-6247. Факс: +7(712) 302-6729, +7(712) 302-6752. РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ: Тед ЭТЧИСОН Әнуарбек жәкиев Рзабек Артығалиев Мұрат Мұңбаев Шолпан Алтыбаева Самат Әженов Газет редакцияның компьютер бөлімінде теріліп, беттеліп, «Компания Leader Offset Printing» ЖШС-нің баспаханасында басылды. Алматы қаласы, Райымбек даңғылы, 212 «А». Тел.: 8 (7272) 68 55 68. Таралымы 2000 дана.