6 Septanm lanne 2012: Machinn CHIBAT kap eskòte yon konvwa Pwogwam Alimantè Mondyal (PAM) soti Okap ale Plezans. 1
Apre yon seremoni ouvèti nan dat ki te 5 septanm lanne 2012 la nan kan Charlie, nan lakou Pòtoprens, Pwojè KIZUNA rekòmanse pedale. JAPENGCOY lanse pou katryèm fwa fòmasyon pwofesyonel sa kote 12 elèv ayisyen ap patisipe. Elèv yo aprann etap pa etap teknik ak konesans nesesè ki ka pèmèt yo travay a lavni kòm operatè pwa lou. Konfyans yo vinn genyen nan tèt yo pèmèt kapasite ak ekspetiz yo kontinye grandi. Apre premye faz enstriksyon an, faz operasyon an vinn komanse 12 septanm menm lanne a. Naoshi, yon enjinyè ki gen bon kè anpil. Naoshi, 44 lanne, se chef enstriktè Pwojè KIZUNA a. Li se yon enjenyè militè ki gen anpil eksperyans. Li di konsa: Mwen sèten ke solda lapè yo ede nan amelyorasyon anviwonman an nan konstwi lekòl ak wout e ede ayisyen yo aprann teknik ak konesans nan domenn konstriksyon. Kesyon : mwen ta renmen wè istwa ak foto pam pibliye nan Sòlda Lapè. Kisa poum fè? Repons : kontakte nou oubyen kontakte Ofisye enfòmasyon piblik kontenjan ou an. Asirew ke kòmandan ou dakò. Voye istwa ak fotow pou nou (Byen klè). Byen senp. 2
Helen, PHILCOY, 38 lanne. Mwen se Helen. Mwen marye e mwen gen yon pitit gason. Sa fè preske 16 lanne depi mwen entegre lamarinn Filipin. Kounye a map travay kòm anplwaye byenèt sosyal pou Bwanch U1 nan katye jeneral MINISTA. Jòb la pa fasil sitou pou distans nou ye ak fanmi nou. Men se yon kokenn opòtinite poum sèvi zanmi sòlda lapè parèy mwen yo nan ede yo kenbe moral yo. Nan non peyi mwen kise Filipin, mwen fyè deske mwen fè pati de misyon an. Fumio, JAPENGCOY, 34 lanne. Non pam se Fumio. Lwazi mwen se liv. Mwen travay nan Konpayi enjenyè japonè yo. Mwen se kòmandan platon an e mwen kòmande travay enjenyè yo. Pou mwen menm, Solda lapè yo se reprezantan nasyon yo. Yo kenbe tet yo ak disiplin, yo fyè de travay yap fè a, yo mete tout kapasite yo deyò pou rekonstriksyon peyi Dayiti e pèp ayisyen an fè yo konfyans. Zanj MINISTA yo met pye sou akseleratè a Jou ki te vandredi 31 dawout nan lanne 2012 la, yon kous antrenman te fèt nan kan BOLCOY la. Te gen reprezantan 14 peyi ki te patisipe: Ajantin, Brezil, Bolivi, Chili, Ekwatè, Gwatemala, Endonezi, Japon, Nepal, Paragwe, Perou, Filipin, Srilanka ak Irigwe. Yo pakouri 5 kilomèt ak kas yo nan tèt yo epi zam yo nan men yo san konte 5 kilo sab nan valiz yo. Silvia (lame chili), Claudia (lame Ajantin) e Alicia (Jandam Ajantin) te aksepte leve defi a tou. Chapo ba ak tout patisipan yo e espesyalman ak twa vanyan medam lapè sa yo! 3
Kelke mo itil an Kreyòl : Please..... Souple What is your name?.. Ki jan ou rele? My name is Mark..... Mwen rele Mark No problem... Pa gen pwoblèm I do not understand... Mwen pa konprann? Excuse me........ Eskize mwen Pèp ayisyen an renmen itilize pwovèb anpil. Donk, nou pwopoze ou pou aprann yon nouvo pwovèb kreyòl nan chak nimewo Sòlda Lapè ki gen pou soti. Fwa sa se : Piti piti zwazo fè nich (little by little, the bird builds its nest). Yo se sòlda lapè, men yo pa pote inifòm yo pou bèl twèl. Paske san yon anviwonman stab pa ka gen devlopman, sòlda nepalè yo (NEPBAT) reyalize chak semen anpil patwouy a pye nan zonn yo responsab yo. Yo asire sekirite enjenyè militè yo ak pèp ayisyen an. Sa fè tou yo konnen byen milye sivil la e pèmèt yo òganize aktivite pou ede popilasyon an. These boots are made for walking «Lame se rèn batay». Marechal Fransè Joffre. 4
Nan dat ki te premye septanm nan lanne 2012 la, premye batayon brezilyen an (BRABAT 1), nan tèt kole ak seksyon rediksyon vyolans nan kominote a ak fondasyon Timoun Bouke envite 300 timoun nan baz brezilyen an pou yo te ka santi yo yon solda lapè pandan yon jounen. Timoun yo kite soti nan katye Site Solèy patisipe nan plizyè aktivite tankou edikasyon, kilti ak lwazi san konte dans Kapoyera, yon atelye sou lijyèn, penti sou figi ak desen, espò (foutbòl, volebòl ak basketbòl). Yo te pataje tou yon lamanjay ak envite yo Kloun nan te mete anpil animasyon e timoun yo te renmen sa anpil! Jou ki te 31 dawout nan lanne 2012 la, Sòlda lapè ki nan lame ak lamarin chili te òganize yon jounen anbyans pou 700 timoun ki nan fondasyon ajantin Valdocco nan vil Kap Ayisyen. Ti gason ak tifi te patisipe nan aktivite yo e sòlda yo te bay anpil jwèt ak founiti lekòl. Te gen anpil paran ki te la tou. Jounen lajwa ak tandrès sa ap rete grave nan memwa timoun yo ak granmoun an inifòm yo. 5
Pou chak sòlda lapè, resevwa meday Nasyon Zini an reprezante yon gwo moman fyète ak prestij. Men se yon okazyon tou pou kontenjan yo prezante tradisyon ak kilti peyi yo e pèfòme dans ak espò. Lè seremoni an fini, yo tou pwofite rasanble pou diskite ansanm e fratènize ak tout lòt nasyon ki konstitye kokenn chèn fanmiy sòlda lapè yo. - INDOENGCOY - 30 dawout lanne 2012 Nan GONAYIV 6
- PARENGCOY AK PHILCOY - Jou ki te 7 SEPTANM 2012 la Nan Kan CHARLIE, PÒTOPRENS - Kontenjan peyi Irigwe a - Jou ki te 10 SEPTANM 2012 la Nan lakou MIBALÈ Kisa riban ki nan meday mwen an reprezante? Riban an gen kat koulè ladann : Ble a reprezante Nasyon Zini. Vè a senbolize peyizaj vèt ak potansyèl ekonomik Ayiti ; Ble wa senbolize oseyan ki antoure zile Ispayola a ; Blan an menm se pwomès lapè pou pèp ayisyen an. 7
Lucas ki nan BRABAT 1: Jou ki te 5 ak 6 Septanm nan lanne 2012 la, batayon mwen an te bay sekirite ak Oganizasyon entènasyonal migrasyon an (OIM). Yo tap fè resansman nan pi gran kan moun deplase yo ki pote non Kan Jan Mari Vensan nan lakou Pòtoprens. 168 sòlda lapè te patisipe nan operasyon sa ki te dewoule san okenn ensidan. Nuwan ki nan SRIBAT: Pou mwen menm ak zanmim yo ki fè pati kenzyèm batayon Srilankè an, lè a rive pou nou tounen lakay nou apre nou finn pase ywit mwa nan peyi Dayiti. Nou te 650 antou ki te deplwaye nan vil Lewogan, nan Jakmel, Kilik, Bwach ak Tigwav. Nou swete déjà bòn chans ak sòlda srilankè kap ranplase nou yo. Ak tout sòlda lapè yo, bòn chans e pran plezi nan misyon yo konfye nou an! Isthuthi! MESAJ MESAJ MESAJ MESAJ MESAJ Matias ki nan ARGBAT: Jou ki te vandredi 7 septanm nan lanne 2012 la, batayon mwen an te vizite timoun ki nan yon òfelina. Nou bayo bagay pou yo trete dlo, sirèt ak jwèt. Timoun yo te kontan anpil e mwen te santim satisfè e itil. Mwen apresye misyon sa paske li makònnen sekirite ak sipò pou popilasyon an ansanm. Bruno ki nan BRAENGCOY: Pandan de mwa, enjenyè brezilyen yo repare wout nan plizyè zòn nan Pòtoprens. Nou travay lannwit pou nou pa bloke sikilasyon an. Travay la pa fasil men li itil: Sis kilomèt pou nou repare! Nou prevwa fini travay sa nan fen mwa septanm nan. Bòn chans ak tout sòlda lapè yo. 8
Ou ta vle voye yon mesaj bay yon sòlda lapè pou yon evènman espesyal? Ou ta renmen dil ou sonjel? Out a vle voye yon mesaj sipò bay tout sòlda lapè ki nan peyi a? Solisyon an la. Ou ka voye mesaj ou a nan adrès sa: support_haiti_peacekeepers@hotmail.com E mesaj ou a ap pibliye nan lèt enfòmasyon sa. Kèk règ: Ekri prenonw, peyiw ak non sòlda paw la. Si ou dedye mesaj ou a ak tout sòlda lapè yo ki an Ayiti, jis ekri mesaj la. Mesaj la dwe kout: Yon fraz sèlman. Si ou respekte règ sa yo, mesaj ou a ap pibliye «Met lapè se pa yon jòb pou sòlda, men se sèl sòlda ki ka fèl». Dag Hammarskjöld, Sekretè jeneral Nasyon Zini 1953-1961. Kontakte nou : Pou aprann plis sou MINISTA: http://minustah.org http://www. facebook.com/minustah http://www.twitter.com/minustahmedia http://www.flickr.com/photos/minustah/sets/ 9