/ Borgarnesi Birgir Tómas Arnar Anton Örn Ingvason 28. maí 2015 Verkís hf. Ofanleiti 2 103 Reykjavík Ísland 422 8000 www.verkis.is verkis@verkis.is
Erindið er í þremur hlutum 4. kafli í Fráveituhandbók Samorku Sýnatökur og rennslismælingar Fossvogsræsi Rennslisgreining og mat á innrennsli Sogaræsi Rennslisgreining
4. Kafli Fráveituhandbók Samorku Sýnatökur og rennslismælingar
Sýnatökur Sýnatökur framkvæmdar vegna starfsleyfa Punktsýnatökur Blandsýnatökur Sjálfvirkur búnaður Rennslisstýrðar sýnatökur Rennslisjöfnun blandsýnis vegna sveiflu í magni mengunarefna Tímastýrðar sýnatökur
Hvað er mælt í blandsýninu? Fosfór (P) Köfnunarefni (N) Svifagnir (TSS) Fita COD (Efnafræðileg súrefnisþörf) Þungmálmar Örverusýni eru tekin sem punktsýni að öllu jöfnu Í þeim eru mæld saurkólígerlar og saurkokkar
Rennslismælingar í fráveitukerfum Mælingar á rennsli í gegnum hreinsistöðvar t.d. í tengslum við sýnatökur Stærðaákvörðun á dælustöðvum, hreinsistöðvum Meta magn innrennslisvatns Kvörðun á hermilíkönum Meta flutningsgetu lagna, koma auga á flöskuhálsa Helstu aðferðir og búnaður: Stíflugarðar og vatnsstokkar Notaðir með hæðaskynjurum Algengir í hreinsivirkjum
Vatnsstöðumælar Notast við rennslisformúlur Þrýstiskynjari á kafi festur við stálgjörð eða hljóðbylgjunemi ofan við vatnsflötinn Rennslismælar Mæla bæði vatnsstöðu og hraða í þversniðinu með nema festum á stálgjörð Nota samfellujöfnuna til að finna rennslismagn Meiri nákvæmni Geta mælt í bakrennslisaðstæðum Viðkvæmir fyrir iðum og örðum truflunum Gagnasöfnun yfirleitt á 15 mínútna fresti í báðum tilfellum Rafhlöður eða rafmagn í báðum tilfellum
Nemar ekki í snertingu við vatnsflötinn Nýjasta tækni er að nota Lasergeisla. Geislanum beint fyrir neðan yfirborðið Mælir hraðann í nokkrum punktum og vatnsstöðu með hljóðbylgjum Dýrir, enn sem komið er Keyrðir á rafhlöðu eða rafmagni Gagnasöfnun úr öllu mælategundum í gegnum fartölvu eða fjargæslubúnað
Fossvogsræsi Rennslisgreining og mat á innrennsli
Rennslismælingar voru gerðar í Fossvogsræsinu haustið 2014 þar sem grunur var um að ræsið væri mjög lekt Rennslismælum komið fyrir í í tveimur brunnum í ræsinu Forritið Sli/icer frá ADS Environmental Services notað við úrvinnslu gagna
Úrkomu- og grunnvatn kemst greiðlega inn í skólpkerfi í gegnum sprungnar pípur, óþétt samskeyti og brunna Skerðir flutningsgetu lagna Eykur álag á dælu- og hreinsistöðvar Virkni yfirfalla eykst þar sem þau eru til staðar Vandamál algengari í eldri kerfum
Hvernig er hægt að koma auga á lekar pípur? Rennslis- og úrkomumælingar Myndun lagna Brunnaskoðun Lekar oftast staðbundnir frekar enn kerfislægir Úrbætur felast aðallega í fóðrun lagna og brunna
Pipe Flow RAEKTUNARSTOD Flow (l/s) 1500 1000 500 0 Sep 2014 Rainfall Qfinal(g) Q net MORK 1 Mon 8 Mon 15 Mon 22 Mon 1 Wed 8 Wed 15 Wed Date 4 2 0 0.0 0.0 Rainfall (mm) Mikið og stöðugt innrennsli grunnvatns er inn í ræsið Niðurstöður mælinga gefa til kynna mikið innrennsli eftir úrkomu inn í ræsið fyrir ofan brunninn í Mörk Þetta gefur vísbendingu um að ræsið sé í verra ásigkomulagi fyrir ofan brunninn í Mörk en í Fossvogsdalnum þar sem það liggur dýpst og í mýrlendi
Útreiknað magn af innrennslisvatni í rúmmetrum í hvorum brunni fyrir hvern úrkomuviðburð sést hér á stöplaritinu Volume(Cubic Metres) 60000 50000 40000 30000 20000 10000 Rainfall Dependent Inflow/Infiltration NetIIVolumeEvent for Various Storms 31-Aug-14 01:00 AM 14-Sep-14 08:00 PM 17-Sep-14 05:00 PM 21-Sep-14 05:00 AM 29-Sep-14 04:00 AM 02-Oct-14 11:00 AM 03-Oct-14 10:00 PM Basin MORK RAEKTUNARSTOD -Aug-1401:00 AM 4-Sep-1408:00 PM 13147.480 3337.028 17693.301 7381.198 7-Sep-1405:00 PM -Sep-1405:00 AM 8059.744 5219.554 13747.690 8736.506 9-Sep-1404:00 AM 60407.012 6478.238 2-Oct-1411:00 AM 6915.339 2369.112 3-Oct-1410:00 PM 17374.400 10320.950
Myndin hér að neðan sýnir rennslis og úrkomulínurit í úrkomuviðburðinum þann 29/9/2014 fyrir bruninn í Mörk Magn innrennslisvatns er mismunur á meðalþurrviðrisrennslinu og mældu rennsli á meðan á úrkomuviðburðinum stendur
Sogaræsi Rennslisgreining Uppbygging Vogabyggðar svæði næst Naustavogi Breyting á fráveitukerfi Dælustöð á Gelgjutanga færð til/lögð af Færsla á yfirfalli Sogaræsis
Verkefnið er fólgið að kanna núverandi rennsli í lagnakerfinu með afrennslisvæði upp á 238 ha. Mat á líklegum breytingum til lengri tíma litið. Mæla skólp sem skilar sér að dælustöð við Gelgjutanga Yfirfall við Elliðaár Hermunar forrit SSA
Rennslismælum var komið fyrir í 7 brunnum ásamt einum úrkomumæli á svæðinu. Upplýsingar notaðar til að kvarða líkan í SSA
Myndin sýnir mælt rennsli og úrkomu yfir sólarhring í Brunni 10 Mælt gildi um 680 l/sek IDF kúrfa er búin til út frá raunúrkomugögnum og keyrt á líkanið Sogaræsi Br 10 Pipe Height: 0.80 750 BR-10\mp1\QFINAL BR-10\mp1\RAIN 500 Flo w 1 (l/s ) 250 0 4 3 R ain (m m ) 2 1 0 Fri 13 Mar 2015 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 Time
Lagnakerfið er útfært í SSA með afrennslisvæðum Regnskúr keyrð á líkanið (IDF kúrfa) Afrennslissvæði stillt af svo að hermt rennsli og raunrennsli séu í takt Hermt gildi í brunni 10 (678l/sek) 10
Kerfi skoðað í SSA (Langægislína) Upplýsingar um flutningsgetu í lögnum Rennslishraði Vatnsdýpi í lögnum, brunnum 10
Raunrennsli og hermt rennsli sambærilegt Hönnunarskúrir 5 og 10 ára Gerir okkur kleift að skoða aðrennsli að dælustöð á Gelgjutanga Ástand í dag, breytingar samhliða þéttingu byggðar (Vogabyggðar) Meta virkni á yfirfalli (Sogaræsis) Hvað gerist við aukið álag? Rekstrarerfiðleikar í kerfinu Flutningsgeta lagna Rennslishraði
Takk fyrir Samorka-Fagfundur veitusviðs