FINANCAT E KORPORATAVE

Prof.ass.dr.Bedri STATOVCI Fakulteti i Biznesit, UNIVERSITETI HAXHI ZEKA Pejë Prof.ass.dr.Shefket JAKUPI Fakulteti i Ekonomik, UNIVERSITETI ISA BOLETINI Mitrovicë Msc. Vlora Berisha, PhD (c) Fakulteti i Biznesit, UNIVERSITETI HAXHI ZEKA Pejë FINANCAT E KORPORATAVE Botimi i parë Ulqin, 2016

Financat e korporatave Titulli: FINANCAT E KORPORATAVE Botimi i parë Autorët: Prof.ass.dr.Bedri STATOVCI, Fakulteti i Biznesit, UNIVERSITETI HAXHI ZEKA Pejë Prof.ass.dr.Shefket JAKUPI, Fakulteti i Ekonomik, UNIVERSITETI ISA BOLETINI Mitrovicë Msc. Vlora Berisha,PhD(c), Fakulteti i Biznesit, UNIVERSITETI HAXHI ZEKA Pejë Recensentë: Prof. Ordinar dr.elez OSMANI Universiteti Publik Luigj Gurakuqi,Fakulteti i ekonomisë, Shkodër, Shqipëri Prof.As.dr.Gani Asllani Fakulteti i Juridik, UNIVERSITETI HAXHI ZEKA Pejë Redaktimi shkencor : Dr. Shefket JAKUPI Jakup JAKUPI Dizajni /Grafika: Besart JAKUPI Kaталогизација у публикацији Национална библиотека Црне Горе, Цетиње ISBN: 978-9940-680-14-5 COBISS.CG-ID 31682832 Formati: 17x 24 cm Tirazhi: 100 copë Botuesi: Instituti për kërkime dhe hulumtime shkencore Ulqin, Mali i Zi Të gjitha të drejtat janë të autorëve Faqe 2

Parathënie Në këtë tekst trajtohen Financat e korporatave, që paraqesin ndërmarrjet me një numër aksionarësh. Ky tekst do të përqëndrohet në mënyrën se si korporatat investojnë në asetet reale dhe si i sigurojnë ato paratë pët t i paguar këto investime. Po ashtu, suksesi apo dështimi i firmës në të shumtën e rasteve, varet nga aftësia për ta gjetur kapitalin që i nevojitet. Financat e korporatave janë interesante për shumë arsye. Vendimet financiare përfshijnë shuma të mëdha të parave. Projektet e mëdha investive shpeshherë kërkojnë angazhimin e miliarda eurove. Po ashtu, korporatat e shtrijnë aktivitetin e tyre në të gjitha kontinentet dhe zgjerohen shumë shpejt.financat e korporatave janë edhe sfiduese. Tregjet financiare, në të cilat veprojnë korporatat, ndryshojnë shumë shpejt. Për këtë arsye, menaxherët financiarë të korporatave duhet të jenë më të zotët dhe të kenë aftësi të jashtëzakonshme, sepse vetëm në këtë mënyrë ata mund t iu përgjigjen ndryshimeve të shpejta që ndodhin. Teksti Financat e korporatave, në radhë të parë u dedikohet studentëve që studiojnë ekonominë, mirëpo do të jetë po ashtu një ndihmesë edhe për menaxherët e firmave që ballafaqohen me probleme të ndryshme gjatë menaxhimit të firmave të tyre. Me qëllim që t ua lehtësojmë punën studentëve, në fund të çdo kapitulli, janë parashtruar pyetjet dhe detyrat, dhe është dhënë zgjidhja e tyre. Shpresoj se teksti do të mirëpritet nga lexuesit dhe se do të përmbushë një zbrazëti që mbretëron për një kohë të gjatë në literaturën tonë financiare. Pikërisht kjo më shtyri që t i përvishem një pune të gjatë për hartimin e një teksti të tillë, që është njëkohësisht edhe teksti i parë i hartuar në gjuhën shqipe në trevat tona që i trajton Financat e korporatave Për plotësimin dhe përmirësimin e mëtejshëm të këtij teksti, në të ardhmen, jemi përsëri, në mirëpritje të vërejtjeve, sugjerimeve dhe mendimeve të specialistëve dhe publikut lexues, duke e çmuar këtë si një kontribut të rëndësisë së veçantë. Ju jemi mirënjohës! Autorët, e-mail:bedri.statovci@unhz.eu e-mail:shefket.j@gmail.com e-mail: vlora.berisha@unhz.eu Faqe 3

Financat e korporatave Tabela e përmbajtjes Parathënie...... 3 Faqe 4 Kreu 1 I. KORPORATA DHE MENAXHERI FINANCIAR 1 Hyrje në financat e korporatave... 18 1.1 Roli i financave të firmës... 20 1.2 Zhvillimi i financave të firmës... 21 1.3 Menaxheri financiar... 23 1.4 Kush është menaxheri financiar... 24 1.5 Roli i menaxherit financiar... 24 1.6 Ndarja e pronësisë nga menaxhmenti... 28 1.7 Organizimi i financave të firmës... 28 1.8 Mjedisi financiar i firmës... 30 1.8.1 Marrëdhëniet financiare me qeverinë... 30 1.8.2 Marrëdhëniet me ekonominë botërore... 31 1.8.3 Marrëdhëniet me tregun financiar dhe bankat... 31 1.8.4 Marrëdhëniet financiare midis firmave... 32 1.8.5 Marrëdhëniet financiare me punonjësit... 33 1.8.6 Marrëdhëniet me klientët... 33 1.9 Funksionet e financave të firmës... 33 1.9.1 Vendimi mbi investimin... 34 1.9.2 Vendimi mbi financimin... 34 1.10 Procedura e vendimmarrjes financiare... 36 1.11 Hapat e marrjes së vendimeve financiare... 37 1.11.1 Formulimi i objektivave dhe poiitikave të firmës... 37 1.11.2 Identifikimi i shtigjeve të mundshme të aksionit... 38 1.11.3 Sigurimi i të dhënave dhe informatave relevantepër të vendosur... 38 1.11.4 Analiza, vlerësimi i të dhënave dhe marrja e vendimit... 38 1.11.5 Zbatimi i vendimit... 38 1.12 Objektivat financiare... 39 1.13 Organizimi i firmave... 42 1.13.1 Biznesi individual... 43 1.13.2 Ortakitë... 44 1.13.3 Korporata... 47 1.14 Tregjet financiare... 53

1.14.1 Pjesëmarrësit në sistemin financiar të një vendi... 55 1.14.2 Situata buxhetore e njësive ekonomike... 55 1.14.3 Instrumentët financiare dhe ana juridike... 55 1.14.4 Karakteristikat e përbashkëta të letrave me vlerë... 56 1.14.5 Llojet e letrave me vlerë... 56 1.14.6 Instrumentët financiarë dhe klasifikimi i tyre... 57 1.15 Institucionet financiare dhe klasifikimi i tyre... 59 1.15.1 Klasifikimi i institucioneve financiare... 59 1.16 Tregjet financiare dhe klasifikimi i tyre... 60 1.17 Institucionet Financiare... 61 1.17.1 Paraja... 62 1.17.2 Bankat... 62 1.18 Si realizojnë fitim bankat... 70 1.18.1 Detyrimet e bankave... 70 1.19 Bankat investuese dhe roli i tyre në tregun primar... 75 Ushtrime: Hyrje ne Financat e Korporatës.... 77 Pyetje për diskutim.... 77 Pyetje për vetë mësim... 77 Pyetje me përgjigje... 78 Kreu 2 II. PASQYRAT FINANCIARE PERIUDHAT RAPORTUESE... 79 2 Paraqitja e pasqyrave financiare... 80 2.1 Korniza e rregullave të kontabilitetit dhe pasqyrat financiare... 81 2.2 Si shpjegohen (shpalosen) zërat... 81 2.3 Identifikimi i pasqyrave financiare... 82 2.4 Periudha raportuese... 82 2.5 Shënimet e pasqyrave financiare... 82 2.6 Zërat në pasqyrën e të ardhurave... 84 2.7 Zërat në bilancin e gjendjes... 85 2.8 Dallimi afatgjata / afatshkurtra dhe qarkulluese / jo-qarkulluese... 85 2.9 Informacioni kontabël për ndërtimin e pasqyrave financiare... 87 2.10 Kërkesat për Raportim Financiar të Ndërmarrjeve... 88 2.11 Lidhja midis pasqyrave financiare... 89 2.11.1 Pasqyra e pozitës financiare (Bilanci i gjendjes)... 91 2.11.2 Pasqyra e të ardhurave (fitimi ose humbja)... 101 2.11.3 Ilustrim:... 105 Faqe 5

Financat e korporatave Faqe 6 2.11.4 Pasqyra e ndryshimeve në kapital... 106 2.11.5 Pasqyra e cacsh flow (rrjedhës së parasë)... 107 III. Kreu 3 RAPORTET FINANCIARE DHE ANALIZA E TYRE 3.Analiza e treguesve financiare si dhe informatave të vlerësimit të aftësisë paguese dhe situatës financiare...... 112 3.1 Kuptimi, parimet dhe klasifikimi i treguesve... 112 3.2 Klasifikimi i treguesve... 114 3.3 Analiza e pasqyrave financiare me anë të përllogaritjes së treguesve... 114 3.4 Treguesit e likuditetit... 115 3.4.1 Likuiditeti rrjedhës... 115 3.4.2 Likuideti momental (prova acide )... 115 3.4.3 Kapitali punues... 116 3.4.4 Raporti aktual (korent)... 116 3.5 Raporti i testit acid (i shpejtë)... 117 3.6 Raportet e rrotullimit (aktivitetit) të pasurisë... 118 3.7 Rrotullimi i llogarive të arkëtueshme (blerësve)... 118 3.8 Ditët e shitjeve të paarkëtueshme... 119 3.9 Treguesit e menaxhimit të mjeteve apo aktivitetit... 120 3.9.1 Raportet e qarkullimit... 120 3.9.2 Raporti i kthimit nga mjetet neto... 120 3.9.3 Periudha mesatare e arkëtimit... 120 3.9.4 Raporti i qarkullimit të aktiveve të qëndrueshme... 120 3.9.5 Raporti i qarkullimit të mjeteve totale... 121 3.9.6 Raporti i rrotullimit të inventarit (rezervave)... 121 3.10 Numri i ditëve të shitjes së inventarit... 121 3.11 Tregusit e raporteve të borxhit... 122 3.11.1 Raporti i borxheve totale ndaj mjeteve totale... 122 3.11.2 Raporti i borxhit mbi kapitalin e vet... 122 3.11.3 Raporti i mbulimit të interesave... 122 3.12 Rrotullimi i llogarive të pagueshme (furnitorëve)... 123 3.12.1 Raportet e solvencës afatgjatë... 123 3.12.2 Raporti i borxhit ndaj totalit të pasurisë... 124 3.12.3 Raporti i borxhit ndaj kapitalit aksionar (kapitalit të vet)... 124 3.13 Raporti i mbulimit të kamatës... 125

3.14 Treguesit e raporteve të profitabilitetit... 125 3.14.1 Rapori i profitit margjinal bruto... 126 3.14.2 Raporti i profitit margjinal neto... 126 3.14.3 Raporti bazë i fitimit... 126 3.14.4 Raporti i kthimit nga mjetet totale... 126 3.14.5 Raporti i kthimit nga aksionet e zakonshme... 126 3.15 Treguesit e raportit të vlerës së firmës... 126 3.16 Raportet e profitabilitetit për vlerësimin e ndërmarrjes... 126 3.16.1 Norma e kthimit prej totalit të pasurisë... 127 3.17 Norma e kthimit prej kapitalit aksionar (aksioneve të rregullta)... 127 3.18 Raporti i shitjeve neto ndaj pasurisë neto... 128 3.18.1 Raporti i fitimit neto ndaj shitjeve neto... 129 3.19 Fitimi për aksion (EPS)... 129 3.20 Raportet e vlerës së tregut... 130 3.21 Raportet e përziera (shumëllojshme)... 132 3.21.1 Vlera kontabël për aksion të rregullt (zakonshëm)... 132 3.22 Raporti i analizës Du Pont... 132 3.23 Pyetje dhe detyra... 135 Kreu 4 IV. TATIMET E KORPORATAVE... 139 4 Përcaktimi i tatimeve në Kosovë... 140 4.1 Tatimpaguesit... 142 4.2 Të ardhurat e tatueshme... 143 4.3 Norma e tatimit të korporatave... 143 4.4 Norma paushalle (flat rate... 146 4.5 Verifikoni njohurit tuaja... 147 Kreu 5 V.ANALIZA E RRJEDHËS E PARAVE (CASH FLOW) DHE PLANIFIKIMI FINANCIAR 5 Analiza e pasqyrave financiare... 150 5.1 Qëllimet dhe përdoruesit e pasqyrës së rrjedhave të keshit... 150 5.2 Rrjedha e parave (Cash Flow)... 154 5.3 Cash flow nga mjetet... 155 5.3.1 Cash flow operativ... 155 5.3.2 Shpenzimi i kapitalit... 155 5.3.3 Ndryshimi në neto kapitaiin xhirues... 156 5.4 Cash flow për kreditorët dhe aksionarët... 156 Faqe 7

Financat e korporatave Faqe 8 5.4.1 Cash flow për kreditorët... 157 5.4.2 Cash flow për aksionarët... 157 5.5 Pasqyra e rrjedhës së parasë (cash tlow)... 157 5.5.1 Aktivitetet investuese... 159 5.5.2 Aktivitetet financuese... 159 5.5.3 Formulat për cash flow... 164 5.6 Pyetje dhe detyra... 165 5.7 Detyra të pazgjidhura... 172 Kreu 6 VI.VLERA NË KOHË E PARASË 6 Vlera në kohë e parasë... 176 6.1 Vlera e ardhshme e një Euroje... 179 6.2 Vlera e ardhshme... 180 6.3 Vlera e ardhshme e një serie të përzier (në fund të vitit)... 182 6.4 Vlera e ardhshme e një përvitshmeje në fund të vitit... 183 Kreu 7 VII.RISKU DHE KTHIMI TEORIA E PORTFOLIT DHE MODELET E VLERËSIMIT TË ASETEVE 7.Rrisku dhe kthimi... 188 7.1 Pyetje dhe detyra... 197 Kreu 8 VIII.VLERËSIMI I OBLIGACIONEVE DHE AKSIONEVE 8 Vlerësimi i obligacioneve dhe aksioneve... 200 8.1 Vlerësimi i një letre me vlerë... 201 8.1.1 Vlerësimi i obligacioneve... 202 8.1.2 Llogaritja e normës efektive të kthimit të obligacionit... 204 8.1.3 Veprimet e marrëveshjeve të riblerjes... 207 8.1.4 Veprimet e tregut te obligacioneve... 207 8.1.5 Përcaktimi i çmimit të një obligacioni... 208 8.1.6 Lidhja e ndërsjelltë midis ndryshimeve në normat e interesit dhe çmimet e obligacioneve... 210 8.1.7 Ndryshimi në vlerat e obligacioneve me kalimin e kohës... 212 8.1.8 Shumëllojshmëria e obligacioneve (bondeve)... 213 8.1.9 Obligacionet Konvertibile... 217 8.2 Aksionet... 219 8.2.1 Vlerësimi i aksioneve të preferuara... 220 8.2.2 Llogaritja e kthimit të pritur nga aksionet e preferuara... 220

8.2.3 Aksionet e zakonshme... 221 8.2.4 Llogaritja e kthimit të pritur të aksioneve të zakonshme... 224 8.2.5 Aksionet preferenciale... 225 8.2.6 Kreditë... 228 8.2.7 Eurobonot... 228 8.3 Pyetje dhe detyra... 230 Kreu 9 IX.OPSIONET FINANCIARE,DERIVATET DHE MENAXHIMI I RISKUT 9.Opsionet financiare, derivatet dhe menaxhimi i riskut... 234 9.1 Opsionet (Kontrata e mundësisë)... 235 9.2 Opsioni blerës (call option)... 235 9.3 Vlera e Opsionit Call në afatin e maturimit... 235 9.4 Opsioni shitës (Put option)... 236 9.5 Vlera e Opsionit Put në afatin e maturimit... 236 9.6 Shitja e Opsioneve... 237 9.1 Procesi i menaxhimit të riskut... 240 9.2 Hexhingu financiar... 240 9.2.1 Mbrojtja apo zvogëlimi i rrezikut me instrumente të Hexhingut... 240 9.2.2 Forëard Kontratat... 241 9.2.3 Normat e interesit, kurset e këmbimit dhe inflacioni... 242 9.2.4 Normat e interesit dhe kurset e këmbimit... 243 9.2.5 Lidhja nëpërmjet çmimit Forëard Premium dhe ndryshimeve te kurseve Spot... 244 9.2.6 Normat e interesit normat e inflacionit... 245 9.2.7 Sëap Kontratat... 246 9.3 Një vështrim i përgjithshëm i tregjeve derivative... 249 9.3.1 Përfitime dhe humbje nga përdorimi i derivateve... 252 9.3.2 Derivatet e kredive... 254 9.3.3 Bazat e derivateve dhe terminologjia e nevojshme... 256 9.3.4 Credit default swaps (CDS)... 256 9.3.5 Kontratat futures itraxx në Eurex.... 257 9.3.6 Shpërndarja e mjeteve dhe mbrojtja nëpërmjet diversifikimit... 259 Kreu 10 X. BUXHETIMI I KAPITALIT 10.Buxhetimi i kapitalit... 262 10.1 Metodat e marrjes së vendimeve në buxhetimin e kapitalit... 267 10.1.1 Neto Vlera Aktuale (NPV)... 267 Faqe 9

Financat e korporatave Faqe 10 10.1.2 Metoda kontabël e kthimit (ARR);... 273 10.1.3 Metoda sipas periudhës se kthimit (PB)... 273 10.2 Pyetje dhe detyra për vetëmësim... 275 Kreu 11 XI. STRUKTURA E KAPITALIT DHE VENDIMET E MENAXHEMTIT FINANCIAR 11.Struktura e kapitalit dhe vendimet e menaxhmentit financiar... 278 11.1.1 Vlera e firmës dhe kostoja e kapitalit... 280 11.1.2 Kostoja mesatare e ponderuar e investimeve-wacc... 281 11.1.3 Përcaktimi i strukturës së kapitalit... 283 11.2 Koncepti i levës... 285 11.3 Koncepti i levës Bilanci i gjendjes (kontabël)... 285 11.4 Koncepti i levës te PSHA... 286 11.5 Efekti i leverixhit financiar... 286 11.5.1 Leva financiare dhe rreziku... 291 11.6 Leverazhi financiar dhe leverazhi afarist... 291 11.7 Përllogaritja e pragut të rentabilitetit... 293 Shembull:... 294 11.7.1 Skema për përllogaritjen e rezultatit financiar pika Qa... 295 11.7.2 Skema për përllogaritjen e rezultatit financiar pika Qb... 296 11.8 Konstatoni vijen e prerjes... 297 11.8.1 Skema përllogaritjen e rezultatit financiar pika Qc... 297 11.9 Konstatoni fushat e humbjes dhe të fitimit... 297 11.10 Vërtetimi i fushave të konstatuara... 299 11.10.1 Kur nuk ka rezerva te bartura... 299 11.10.2 Kur ka rezerva të bartura... 300 11.11 Përllogaritja e leverazhit afarist... 302 11.12 Përllogaritja e leverazhit financiar... 302 11.13 Bashkëveprimi i leverazhit afarist dhe financiar... 303 11.14 Faktorët të cilët ndikojnë në koston e kapitalit... 307 11.15 Faktorët jashtë kontrollit të firmës... 308 11.16 Faktorët të cilët i kontrollon firma... 308 Politika fmanciare... 308 11.17 Ndikimii burimeve të financimit në koston e kapitalit... 309 11.18 Përcaktuesit e kostos individuale të kapitalit... 310 11.18.1 Kostoja e borxhit pas tatimeve... 311

11.18.2 Kostoja e aksionit të preferuar... 311 11.18.3 Kostoja e aksioneve të zakonshme... 312 Kreu 12 XII.POLITIKA E DIVIDENDIT 12.Politika e dividendit... 316 12.1 Faktorët të cilët ndikojnë në politikën e dividendit... 318 12.1.1 Nevojat për fonde... 318 12.1.2 Parashikimet e drejtimit dhe politika e dividendit... 318 12.1.3 Preferencat e aksionerëve... 318 12.1.4 Kufizimet mbi pagesat e dividendëve... 319 12.1.5 Kostoja e emetimit... 319 12.1.6 Kostot e transaksionit... 319 12.1.7 Tatimet... 319 12.1.8 Efektet e klientelës... 320 12.1.9 Kostoja e agjencisë... 321 12.1.10 Teoria e pritjes... 321 12.2 Faktorët e tjerë praktikë të vendimit mbi dividendin... 321 12.2.1 Ligjet... 321 12.2.2 Pozita e likuiditetit... 322 12.2.3 Qasja në tregun e kapitalit... 322 12.2.4 Nevoja për kontroll... 322 12.2.5 Inflacioni... 322 12.2.6 Pozita tatimore e aksionmbajtësve... 322 12.2.7 Parashikimi... 323 12.3 Faktorët që ndikojnë në pagesën e ulët të dividendës... 323 12.4 Faktorët që ndikojnë në pagesën e lartë të dividendës... 323 12.5 Pagimi i dividendit... 324 12.5.1 Dividendi në të holla... 324 12.5.2 Dividendi në aksione... 324 12.5.3 Pagesa e dividendës në Kesh... 325 12.5.4 Kronologjia e pagesës së dividendës... 325 12.5.5 Riinvestimi i dividendit... 326 12.5.6 Riblerja e aksionit... 326 12.6 Dividendat dhe fitimi i mbajtur... 326 12.7 Teoritë kryesore të dividëndëve... 327 12.7.1 Teoria e dividendëve të mbetur... 327 Faqe 11

Financat e korporatave 12.7.2 Teoria e klientelës... 328 12.7.3 Teoria e sinjaleve... 329 12.7.4 Teoria e zogut në dorë... 330 12.7.5 Teoria Miller - Modigliani... 330 12.7.6 Teoria e Gordonit dhe Lintnerit... 331 12.7.7 Teoria e Brennan... 332 Kreu 13 XIII.TESTE DHE DETYRA TË KOMBINUARA PËR PROVIM Testi 1... 336 Testi 1a... 341 Testi 2- Pasqyrat financiare, tatimet, rrjedhja e parase.... 345 Testi 3 - Vlera në kohë e parasë... 348 Testi 4 - Vlerësimi i aksioneve dhe obligacioneve... 350 Testi 5 - Buxhetimi i kapitalit... 351 Teste të kombinuara... 353 Testi 7... 354 Testi 8...... 355 Testi 9...... 356 Testi 10... 358 Testi 11...... 359 Testi 12...... 360 Testi 13... 361 Testi 14...... 361 Testi 15...... 362 Testi 16...... 363 Bibliografia / referencat... 365 Faqe 12

Disa fjalë për autorët: Prof.Asis.Dr. Bedri Statovci, u lind në Tërrnavë, Komuna e Podujevës. Shkollën fillore e mbaruoi në Prishtinë në shkollën fillore Milladin Popoviç, ndërsa shkollën e mesme në Gjimnazin Ivo Lllolla Ribar në Prishtinë. Studimet universitare i vazhdoi në Fakultetin Ekonomik në Prishtinë. Këto studime i përfundoi në vitin 1986. Studimet posdiplomike i ka përfunduar në Universitetin e Prishtinës në fushën e Financave. Doktoraturën e perfundoi në vitin 2004 në Fakultetin Ekonomik në Universitetin e Prishtinës me temë Instrumentet në qarkullimin e pagesave të jashtme dhe puna me dokumentet e tyre. Prof. Bedri Statovci morri pjese ne themelimin e shume bizneseve private, qofshin ato tregtare, prodhuese apo sherbyese. Përveç ketyre, ai ishte edhe bashke-themelues i bankes. Morri pjese ne shume konferenca si brenda vendit ashtu edhe jashte tij, pjesemarres ne shume panaire nderkombetare. Ishte nje nder financuesit kryesore te arsimit ne Republiken e Kosovës para luftës si dhe Lëvizjes së Qetë dhe asaj të luftës që nga vitet e 80. Ishte bashke-themelues i Sindikatës të pavarur të Kosovës, si dhe anëtarë i Kuvendit të Odës Ekonomike të Kosovës. Arriti një sukses të konsiderueshëm në fushën e biznesit në nivelin vendor dhe regjional. Ishte pjesëmarrës i shumë trajnimeve dhe këshillimeve të bizneseve të vogla dhe të mesme. Në nivelin arsimor ishte profesor në shumë universitete, në vitin 2005 u angazhua në universitetin privat Biznesi dhe në Gllobus. Ndërsa që nga viti 2007 është i angazhuar si ligjërues në kolegjin universitar Fama, ndërkaq që nga viti 2015 ligjëeron në fakultetin e biznesit në universitetin Haxhi Zeka në Pejë, ku edhe mban thirrjen Prof.Asis.Dr. Faqe 13

Financat e korporatave Prof.Asis.Dr.Shefket JAKUPI, lindur në Konçul, Komuna e Bujanocit. Jeton në Gjilan, Kosovë. Doktoroi në Universitetin Publik Kamzë-Tiranë, FAKULTETII EKONOMISË dhe AGROBIZNESIT, Profili : Financë-Kontabilitet. Garda shkencore: Dr.sc, fusha e kontabilitetit.thirrja akademike: Profesor as. Dekan i Fakultetit Ekonomik në Kolegjin ILIRIA në Prishtinë. Ligjërues i lëndëve nga data 01.10.2006, aktualisht Bazat e Kontabilitetit, Kontabiliteti Financiar; Kontabiliteti Menaxhmentit, Kontabiliteti Publik, Auditimi, Kontrolli dhe Revizioni, Etika në Auditim dhe Kontabilitet, Analiza e Pasqyrave financiare, Analiza financiare e avancuar (Master), Kontabiliteti financiar i avancuar(master), Auditim i avancuar (Master) Tekste Universitare Autorë dhe koautorë i 25 teksteve universitare, në fushën: Kontabiliet-Auditim. Ka ligjëruar: 2015,aktualisht i rregullt BprAL,Kolegji Universitar ILIRIA në Prishtinë, 2015 i angazhuar në studime MA BprAL, Kolegji Universitar GLOBUS në Prishtinë 2014, BprAL, Universiteti Internacional UINP Novi Pazar, dega në Preshevë 2012-2014,Universiteti i Veriut ARGENTI Shkodër, Shqipëri 2012-2014,BprAL, Institucioni Universitar AAB në Prishtinë 2006-2009,BprAL, Fakulteti ekonomik PEP Beograd, dega në Preshevë 2009-2012, BprAL,Kolegji Universitar GJILANI në Gjilan 2006-2013, Prof. Kontabilitetit,SH.M. Sezai Surroi në Bujanoc Në menaxhim / punë profesionale Me një përvojë profesionale mbi 35 vite në fushën e kontabilitetit dhe auditimit 2015 e në vazhdim, Dekan i fakultetit ekonomik në Kolegjin ILIRIA në Prishtinë 2010 e në vazhdim,kryeredaktor i Revistës Buletini Shkencor Instituti për kërkime dhe hulumtime ekonomike Ulqin, Mal të Zi 2002-2012, (10 vite), Anëtar i Këshillit Komunal për Buxhet dhe Financa në Bujanoc, 2002-2008,(6 vite),drejtor BANKËS KOMERCIALE SHA, Bujanoc 2006-2015,(9 vite) Prof. Lëndës së kontabilitetit SHM Sezai Surroi, Bujanoc 1990-2002,(12vite), Drejtor i Agjensionit për Kontabilitet dhe Auditim Bilansi Bujanoc 1984-1990,(6 vite), Shef kontabiliteti, në Sh. F. 25 Maji në Bujanoc Trajnime profesionale, mbi 30 certifikata Për më tepër informata për autorin www.shefketjakupi.info Faqe 14

Msc. PhD (c). Vlora Berisha u lind në Pejë. U diplomua nga Universiteti i Prishtinës, Fakulteti i Shkencave të Aplikuara në Biznes, Peje në fushën e Administrim Biznesit, në vitin 2008. Studimet Master i përfundoi në vitin 2011 në Universitetin Hasan Prishtina në Fakultetin Ekonomik, Profili: Banka, financa dhe kontabilitet. Po ashtu edhe studimet e doktoratures i vazhdoi në Universitetin Hasan Prishtina në Fakultetin Ekonomik, Profili: Banka, financa dhe kontabilitet. Mori pjesë në disa konferenca, trajnime, workshope rajonale dhe ndërkombëtare. Ndër të tjera ka të përfunduar edhe Cisco Network Academy. Vlora Berisha ishte zyrtare ndërlidhëse e rrjetit të OJQ-ve të Kosovës kundër dhunës në familje. Ishte themeluese dhe koordinatore e Qendrës për zhvillimin e karierres në Universitetit Haxhi Zeka në Pejë. Ka qenë sekletare shkencore në Qendrën për hulumtime ekonomike Ulqin për buletinin nr 4. 2012. Prej vitit 2015 është antare në CSARA- Centre for Science, Academic Research and Arts. Punoi disa vite si menaxhere financiare në organizaten jo-qeveritare : Woman Wellness Center. Prej vitit 2012 punon në Universitetin Haxhi Zeka, Fakultetin e Biznesit- Pejë si asistente mësimore në lëndet: Bazat e kontabilitetit; Kontabiliteti i institucioneve financiare; Kontabiliteti financiar i avancuar, Financat e Korporates; Institucionet dhe tregjet financiare; Politika monetare; Kontabiliteti i NVM-ve dhe Analiza Statistikore. Faqe 15