univerzitetski vesnik Издание на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје

univerzitetski vesnik Издание на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје Број 187, февруари 2017

ДОДЕЛУВАЊЕ СЕРТИФИКАТИ ПО РУСКИ ЈАЗИК ЗА КУРСИСТИТЕ ОД РУСКИОТ ЦЕНТАР ПРИ УКИМ В о просториите на Ректоратот на Универ зитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, на 17.2.2017 година се одржа доделување серти фикати за руски јазик на курсистите од првиот турнус на бесплатните часови по руски јазик што ги организира Рускиот центар при УКИМ. На настанот, на курсистите им се обратија ректорот на Универзитетот Св. Кирил и Методиј, проф. д р Никола Јанкуловски, амбасадорот на Руската Федерација во Република Македонија, Н.Е. Олег Николаевич Шчербак и директорот на Рускиот центар при УКИМ, проф. д р Велимир у н и в е рз и т е т с к и весник Стојковски. Во своето обраќање, ректорот Јанку ловски го изрази своето задоволство од големата заинтересираност за изучување на рускиот јазик и од постигнатиот резултат на курсистите. Тој ја искористи и оваа можност уште еднаш да ја иста кне безрезервната поддршка за работата на Ру скиот центар при УКИМ. Горди сме што успе авме да ви пренесеме дел од знаењата, кај вас да пробудиме интерес за рускиот јазик, но и за руската култура, цивилизација, литера тура, историја... Секако, процесот низ кој поминавте сите вие е само основата, мини Уредник на издавачката дејност на УКИМ Проф. д-р Никола Јанкуловски Уредник на изданието Би љ а н а Ф о т и н о в с к а Постојани соработници Костадина Мокрова М-р Марија Ценевска Томислав Башевски Лектор Весна И. Цветановска Техничко уредување Горан Муратовски

мумот што засега може ме да го понудиме. Како и да е, навистина ми прет ставува особена чест што по толку кус период сите вие успеавте да го поминете тестирањето и да се здобиете со соодве тен сертификат за по знавање на јазикот, иста кна Јанкуловски. Амбасадо рот на Руската Федерација во РМ, Н.Е. Олег Николае вич Шчербак, пак, го изрази своето големо задоволство од досегашната работа, како и од плодовите од неа. Тој ја искористи оваа можност да најави дека Амба садата на Руската Федерација во Република Ма кедонија ќе продолжи да го поддржува проектот за изучување на рускиот јазик во Рускиот центар при УКИМ. Рускиот и македонскиот јазик се како брат и сестра. Многу ми е драго што иницијативата за изучување на рускиот ја зик предизвика толкав интерес и се надевам дека неговото изучување ќе продолжи и пона таму. Во своето обраќање кон присутните, ди ректорот на Рускиот центар при УКИМ, проф. д р Велимир Стојковски, го потенцираше значењето на рускиот јазик во глобалното општество: Со помош на јазикот може да се стане не само поет или писател, филолог или лингвист, ами и исклучително успешен бизнисмен, кој ќе може да спроведува сложени преговори во полза на изградбата на општеството и на сопствениот напредок, истакна Стојковски. Инаку, курсевите ќе продолжат со уште пого лем интензитет, со цел да им се излезе во пресрет на сите пријавени кандидати, а вториот турнус започнува веќе на 20 февруари 2017 година. Универзитет Св. Кирил и Методиј во Скопје Руски центар 3

2 21 15 5.. с се ед дн ни иц ца ан на ар Ре ек кт то ор рс ск ка ат та ау уп пр ра ав ва а С СО ОГ ГЛ ЛА АС СН НО ОС СТ ТИ ИЗ ЗА АА АН НГ ГА АЖ ЖИ ИР РА АЊ ЊЕ Е В ВИ ИЗ ЗИ ИТ ТИ ИН НГ Г--П ПР РО ОФ ФЕ ЕС СО ОР РИ И Р екторската управа на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, на седницата одржана на 20.2.2017 година, разгледа прашања од делокругот на своите надлежности. Притоа, донесе Одлука за давање согласност на лице избрано во наставно научно звање на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје Градежен факултет, за вршење високообразовна деј ност на друг универзитет во странство. Исто така, до несе одлуки за давање одобрение за ангажирање визитинг професори од меѓународно рангиран уни верзитет, и тоа на: Факултетот за земјоделски науки и храна, Стоматолошкиот факултет, Економскиот ин ститут, Машинскиот факултет и Факултетот за лико вни уметности. Ректорската управа донесе Одлука за давање одо брение за изведување настава на Медицинскиот фа култет во Скопје од страна на визитинг професори, како и одлуки за давање одобрение за изведување настава од страна на стручњаци од практиката, и тоа на: Филозофскиот факултет, Факултетот за ликовни уметности, Педагошкиот факултет Св. Климент Ох ридски и Филолошкиот факултет Блаже Конески. 8 8.. с се ед дн ни иц ца ан на а У Ун ни ив ве ер рз зи ит те ет тс ск ки ио от тс се ен на ат т П ПО ОТ ТВ ВР РД ДЕ ЕН НИ ИЗ ЗБ БО ОР РО ОТ ТН НА АД ДЕ ЕК КА АН НИ ИН НА А:: Ф ФА АР РМ МА АЦ ЦЕ ЕВ ВТ ТС СК КИ ИО ОТ Т Ф ФА АК КУ УЛ ЛТ ТЕ ЕТ Т,, П ПР РА АВ ВН НИ ИО ОТ ТФ ФА АК КУ УЛ ЛТ ТЕ ЕТ Т Ј ЈУ УС СТ ТИ ИН НИ ИЈ ЈА АН НП ПР РВ ВИ И И ИФ ФА АК КУ УЛ ЛТ ТЕ ЕТ ТО ОТ ТЗ ЗА АМ МУ УЗ ЗИ ИЧ ЧК КА АУ УМ МЕ ЕТ ТН НО ОС СТ Т У ниверзитетскиот сенат на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје одржа седница на 27.2.2017 година, на која разгледа повеќе актуелни прашања од делокругот на своите надлежности. Универзитетскиот сенат донесе Одлука Комисијата за оцена на неизбор во повисоко звање на проф. д р Ана Селамовска од Земјоделскиот институт во Скопје, да ја сочинуваат тројца членови од странство, во след ниов состав: д р Бранислав Голошин, редовен профе сор на Земјоделскиот факултет во Нови Сад, Р Србија, д р Метка Худина, редовен професор на Биотехнички от факултет во Љубљана, Р Словенија, д р Димитар Домазетов, редовен професор на Институтот за земјо делство во Ќустендил, Р Бугарија. Универзитетскиот сенат донесе одлуки за потврду вање на изборот, и тоа на: д р Светлана Кулеванова, редовен професор, за декан на Фармацевтскиот факул тет, м р Зоран Пехчевски, редовен професор, за декан на Факултетот за музичка уметност и д р Горан Коевски, редовен професор, за декан на Правниот фа култет Јустинијан Први. Универзитетскиот сенат ги усвои следниве проек ти: Проектот за измени и дополнувања на студиската програма од прв циклус студии по актерска игра на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнувања на студиската програма од прв циклус студии по театарска и филмска драматургија на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнувања на студиската програма од прв циклус студии по филмска и ТВ режија на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнува ња на студиската програма од прв циклус студии по продукција на Факултетот за драмски уметности, Про ектот за измени и дополнувања на студиската програ ма од прв циклус студии по филмска и ТВ монтажа на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнувања на студиската програма од прв циклус студии по филмско и ТВ снимање на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнува 4 ња на студиската програма од прв циклус студии по театарска режија на Факултетот за драмски уметности, Проектот за измени и дополнувања на студиските програми од прв циклус студии на Факултетот за му зичка уметност, музичка теорија и педагогија, музичка теорија и педагогија насока: народни инструменти, музичка теорија и педагогија насока: хорско дириги рање, музичка теорија и педагогија насока: соноло гија со мултимедија, композиција, оркестарско дири гирање, етномузикологија, музикологија, флејта, обоа, кларинет, саксофон, фагот, труба, хорна, тромбон, ту ба, удирачки инструменти, соло пеење, пијано, хармо ника, харфа, виолина, виола, виолончело, контрабас, гитара, аранжирање на популарни жанрови, труба популарни жанрови, тромбон популарни жанрови, саксофон популарни жанрови, удирачки инструмен ти популарни жанрови, соло пеење популарни жан рови, пијано популарни жанрови, контрабас попу ларни жанрови, гитара популарни жанрови, балетска педагогија класичен балет и балетска педагогија современ танц и Проектот за воведување студиска програма од втор циклус по менаџерска економија едногодишни студии на Економскиот институт. Универзитетскиот сенат донесе Одлука за утврду вање на резултатите од пописот на средствата и изво рите на средствата на Универзитетот Св. Кирил и Ме тодиј во Скопје со состојба 31.12.2016 година. Универзитетскиот сенат ги усвои: годишната пре сметка со завршен финансиски извештај за остварува ње на функциите на Универзитетот Св. Кирил и Ме тодиј во Скопје за 2016 година, консолидираната за вршна пресметка на Универзитетот Св. Кирил и Ме тодиј во Скопје за 2016 година, Извештајот за реали зираната распределба на дел од средствата стекнати од партиципација и кофинансирање на трошоците за студирање за 2016 година и Програмата за финанси рање на видот и обемот на интегративните функции на Универзитетот во 2017 година.

Универзитетскиот сенат донесе Одлука за избор во звањето редовен професор, и тоа на: д р Валентина Гечевска, редовен професор на Машинскиот факултет (повторен избор), д р Јасмина Чалоска, редовен про фесор на Машинскиот факултет (повторен избор), д р Атанас Кочов, редовен професор на Машинскиот фа култет (повторен избор), м р Благоја Маневски, редо вен професор на Факултетот за ликовни уметности (повторен избор), м р Јован Шумковски, редовен про фесор на Факултетот за ликовни уметности (повторен избор), м р Блаже Кузмановски, редовен професор на Факултетот за ликовни уметности (повторен избор), д р Марина Стојанова, редовен професор на Факулте тот за земјоделски науки и храна (повторен избор), д р Ванчо Ѓорѓиев, редовен професор на Филозофскиот факултет (повторен избор), д р Грозде Алексовски, вон реден професор на Градежниот факултет, д р Методи ја Најдоски, редовен професор на Природно матема тичкиот факултет (повторен избор) и д р Елизабета Лазаревска, редовен професор на Факултетот за еле ктротехника и информациски технологии (повторен избор). Универзитетскиот сенат ги усвои: Програмата за измена и дополнување на Програмата за вклучување визитинг професори од универзитети во странство на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, Изве штајот за доделени финансиски средства за 2016 го дина на Факултетот за музичка уметност за културни активности, Извештајот за работата и финансиски из вештај на Студентскиот парламент на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје за периодот од 15.9. 2015 до 14.9.2016 година, Извештајот за работата и финансиски извештај на студентскиот правобранител на Универзитетот Св. Кирил и Методиј Скопје за пе риодот од 15.9.2015 до 14.9.2016 година, Извештајот за доделени финансиски средства за 2015 година на Сту дентскиот парламент на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје за културни активности, Годишни от финансиски извештај за периодот од 1.1.2016 до 31.12.2016 година и Програмскиот извештај за работа та на Универзитетското радио Студент ФМ 92,9 за пе риодот 1.9.2015 31.8.2016 година, а донесе и Одлука за доделување на средства за реализација на Програ мата за работа на Универзитетското радио Студент ФМ 92,9 за 2017 година и го усвои Извештајот за доделени финансиски средства за учебната 2015/2016 година на АКУД Мирче Ацев за културни активности. МЕМОРАНДУМ ЗА РАЗБИРАЊЕ м еѓу УН И ВЕРЗИ ТЕТОТ СВ. КИ РИ Л И М ЕТОДИ Ј ЕКОН ОМ СКИ ФАКУЛ ТЕТ СКОП Ј Е и КОЛ ЕЏ ЗА ЦАРИ Н А И Л ОГИ СТИ КА ВО ВАРШ АВА Член 1 Овој Меморандум за разбирање опфаќа соработка во научни дисциплини и обуки во полето на царинското право. Член 2 Соработката ќе биде координирана од страна на деканот на Економскиот факултет во Скопје, Универзитет Св. Кирил и Методиј, проф. д-р Љубомир Дракулевски, и раководителот на Катедрата за царина и меѓународна соработка во логистиката на Колеџот за царина и логистика во Варшава, проф. д-р Вацлав Цизович. Член 3 Соработката опфаќа: 1. реализација на договорени истражувачки проекти; 2. остварување на контакти помеѓу стручниот кадар на Економскиот факултет во Скопје, Универзитет Св. Кирил и Методиј и Катедрата за царина и меѓународна соработка во логистиката со цел размена на знаење и искуство; 3. размена на студенти на кратки студиски престои; 4. размена на публикации на одредени теми и информации кои се однесуваат на партнерската институција; 5. заедничко аплицирање и реализација на проекти финансирани од заеднички расположливи ресурси. Член 4 Академската соработка и размената на академски кадар и студенти, кои се опфатени со овој Меморандум, се однесуваат само на членовите на двете партнерски институции. 5

Член 5 Размената ќе се врши согласно со писмена покана, со поединечно наведени услови за секоја мобилност. Член 9 Овој Меморандум се потпишува за период од три години. Меморандумот ќе биде обновен за истиот период доколку писмено не биде прекинат шест месеци пред истекот на важноста. Меморандумот може да биде прекинат во кое било време со доставување на писмено известување од која било од страните. Доколку Меморандумот биде прекинат, секоја од страните ќе биде одговорна за реализација на преземените активности. Член 6 Страните потписнички на овој Меморандум може да иницираат и поддржуваат контакти со други универзитети или истражувачки институции, како и со партнери од индустријата и стопанството. Член 7 Со овој Меморандум, двете страни не се обврзуваат финансиски. Страните Ќе користат национални и меѓународни финансиски средства за реализација на планираните активности. Член 10 Овој Меморандум за разбирање стапува во сила на денот на неговото потпишување од претставниците на договорните страни. Член 8 Овој Меморандум може да претрпи измени по претходна писмена согласност од двете страни. УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И М ЕТОДИЈ ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ КОЛЕЏ ЗА ЦАРИНА И ЛОГИСТИКА ВО ВАРШАВА ДЕКАН Проф. д-р Љубомир Дракулевски РЕКТОР Д-р Славомир Виатар ПИСМО ЗА НАМЕРА ЗА РАЗБИРАЊЕ м еѓу УН И ВЕРЗИ ТЕТОТ СВ. КИ РИ Л И М ЕТОДИ Ј (РЕП УБЛ И КА М АКЕДОН И ЈА) и УН И ВЕРЗИ ТЕТОТ ВО РОТЕРДАМ (ХОЛ АН ДИ ЈА) 1. ЦЕЛ Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, Република Македонија / Економски факултет - Скопје (во понатамошниот текст: УКИМ) и Универзитетот во Ротердам / Школата за бизнис во Ротердам, Холандија (во понатамошниот текст: ШБР), споделуваат заеднички цели за збогатување на образовното искуство на своите студенти подготвувајќи ги да заземат лидерска улога во бизнисот. Ова писмо има за цел да стави фокус врз напорите за воспоставување блиска соработка меѓу двете институции со цел овозможување поголема понуда за студентските тела на двете 6 институции, како и продлабочување на соработката меѓу двете земји. 2. НАЧЕЛА Со цел признавање на мандатите на двете институции и значајната трговска и инвестициона соработка меѓу Р Македонија и Холандија, ова писмо има за цел да го официјализира процесот на соработка и разбирање меѓу горенаведените институции. Воспоставената соработка подразбира размена на студенти (додипломци и постдипломци) и размена на

наставен кадар, со цел да се постигнат заедничките цели за држење настава и истражувачка работа, релевантна за менаџментот на отворените, глобални и високо конкурентни пазари. 3. НАМЕРА Ова писмо има за цел да развие и да воспостави соработка за размена на студенти и наставен кадар со што ќе се промовира интернационализацијата на образованието во областите бизнис и менаџмент во рамките на двете институции. УНИВЕРЗИТЕТ ВО РОТЕРДАМ Ч ЛЕН НА ИЗВРШЕН ОДБОР Д-р Г. Ј. ван Дрилен По потпишувањето на ова писмо, ќе се изготват договори за соработка за секој од факултетите кои се во рамките на двата горенаведени универзитета. Овие договори ќе ја регулираат размената на студенти. Не се очекува и двете институции да прифатат ист број на студенти во период од една година, но се очекува да се постигне реципроцитет за време на еден циклус од три години. Школарината студентот ќе ја плаќа на својот матичен факултет и положените испити ќе бидат признаени од страна на матичниот факултет и тоа согласно со вообичаените универзитетски процедури. УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И М ЕТОДИЈ РЕКТОР Проф. д-р Велимир Стојковски Еразмус Мундус ERAWEB Од академската 2011/2012 година, Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје учествува во проектот за мобилност ERASMUS MUNDUS WESTERN BALKANS (ERAWEB), финансиран во рамкитe на програмата Еразмус Мундус Акција 2 Партнерства на Европската комисија. ERAWEB е европска програма за академска мобилност во која учествуваат пет универзитети од земјите членки на Европската Унија и шест универзитети од земјите на регионот на Западен Балкан. Универзитети од ЕU: Универзитети од западен Балкан: Универзитетски медицински центар Еразмус во Ротердам - координатор на проектот, Холандија Универзитет Св. Кирил и Методиј во Скопје, Република Македонија Универзитет Лудвиг Максимилијан во Минхен, Германија Универзитет во Белград, Србија Католички универзитет Свето срце, Милано, Италија УМИТ Универзитет за медицински науки и медицинска информатика и технологија, Хал-Тирол, Австрија Универзитет во Торино, Италија Универзитет во Ниш, Србија Универзитет во Нови Сад, Србија Универзитет во Сараево, Босна и Херцеговина Универзитет во Тирана, Албанија 7

Целта на програмата ERAWEB е да ја зајакне соработката меѓу универзитетите од Европската Унија и универзитетите од Западен Балкан, со посебен фокус на обука и усовршување во областа на медицинските науки. Програмата се фокусира на подобрување на образованието од областа на медицинските науки во регионот на Западен Балкан, опфаќајќи три теми: здравство и здравствена заштита, јавно здравство и здравствена економија. Конзорциумот на програмата ERAWEB ќе даде свој придонес во областа на медицинските науки на два начина. Прво, програмата ќе ги усоврши академските вештини на студентите, истражувачите и наставниот кадар кои работат во областа на медицинските науки и второ, истражувањата во рамките на програмата ERAWEB ќе придонесат за идентификување на факторите кои влијаат врз здравјето и за изнаоѓање можни решенија за негово подобрување. ERAWEB се состои од четири дела: 1. Мобилност: промовирање и поддршка на размена на студенти и наставен кадар. 2. Обука за истражување: фокусирана на развивање, промоција и имплементација на заедничка обука за истражување во областа на медицинските науки (добро обучени професионалци се од големо значење за комплетно функционирање на здравствениот систем). 3. Научен развој: ERAWEB поттикнува и овозможува заедничко истражување во дисциплини од медицинските науки. 4. Јакнење на капацитети: програмата ERAWEB ја поддржува соработката меѓу партнерите и преку размената на студенти и спроведување на обуки ќе придонесе за јакнењето на човечките ресурси во институциите кои учествуваат во програмата. Студентите и наставниот кадар ќе имаат придобивки од можноста за учење, држење предавања и истра- Curriculum Vitae Проф. д р Ленче Алексовска Величковска, декан на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје Родена е на 10.6.1971 година во Скопје. Дипломирала на Факултетот за физичка култура во Скопје во 1993 година. Дипломирала и на Филозофскиот факултет - Институт за психологија во Скопје, во 1997 година. Магистрирала во 2000 година, на тема: Разлики во нивото на некои психолошки особини меѓу спортисти (од различни спортски дисциплини) и неспортисти во Република Македонија. Докторирала во 2002 година на тема: Утврдување и разлики во психолошката структура на личноста кај спортисти од 8 различни спортски дисциплини и неспортисти во Р. Македонија. Има објавено повеќе од 80-тина стручни и научни трудови. Автор е на еден учебник и на еден практикум по психологија во физичкото образование и спортот (2004), како и коавтор на два учебника. Коавтор е на учебниците за пливање во делот за психолошка подготовка во ватерполо и пливање (2006 и 2007), како и автор на учебник за планирање и програмирање на спортскиот тренинг во психолошката подготовка на каратисти (2009). Се јавува и како истражувач, главен истражувач и координатор на неколку научноистражувачки меѓународни и домашни проекти: Анализа и компарирање на некои антропометриски, моторни и психолошки варијабли кај младите од Р. Словенија и Р. Македонија (20072009); "Status and comparative analysis ofanthropometric and motor latent dimensions ofyoung people from Slovenia and Macedonia" (2013-2014). Kоординатор е на: семинарот Жената и спортот, состојби и перспективи при МОК (2009), проектот Самовреднување и вреднување на наставата по физичко и здравствено образование во средните

жување во странство, додека универзитетите учесници ќе ги зајакнат своите методолошки капацитети, ќе го збогатат своето истражувачко искуство и ќе се стекнат со меѓународна препознатливост. Програмата го поттикнува развојот на земјите од регионот на Западен Балкан преку подобрување на академските вештини на студентите, истражувачите и наставниот кадар. Вкупниот број предвиден за мобилности изнесува 180 во период од 36 месеци, колку што трае програмата ERAWEB. За земјите од регионот на Западен Балкан се предвидени 162 мобилности, што претставува 90 % од вкупно предвидените мобилности. Програмата ERAWEB поддржува мобилност на студенти на сите академски нивоа (додипломско, постдипломско, докторско и постдокторско) и размена на академски и административен кадар. училишта во градот Скопје (2012) и проектот Континуирано усовршување или перманентна едукација на наставниците по физичко обрзование во Р. Македонија (2012-2016). Рецензент е на повеќе учебници и книги поврзани со психологијата на спортот. Уредник е на меѓународното научно списание Research in physical education, sport and health, R. Macedonia и член на повеќе научни списанија. Од 2012 година, таа е проект-координатор на програмата Еразмус на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје при УКИМ. Ментор е на повеќе дипломци, магистри и доктори на науки. Продекан е за наука и меѓународна соработка за периодот 2011-2015. Активно работи и во Македонскиот олимписки комитет. Претседател е на Комисијата Жени и спорт и член на Управниот одбор, со кои реализира неколку проекти и учества на меѓународни семинари за промоција на спортот и жените. Таа има богата и врвна спортска кошаркарска кариера. Како врвна кошаркарка забележани се нејзините успеси како кадетска репрезентативка на Југославија. По осамостојувањето, таа е капитен на КК Студент, со кој ги освоила шампионските титули и Купот на Студентите и академскиот кадар од Медицинскиот, Фармацевтскиот и Стоматолошкиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје ќе можат да реализираат студиски престој само на некој од партнерските универзитети од Европската Унија. Конкурсот за аплицирање за академската 2012/2013 година во рамките на програмата ERAWEB е отворен на 3 февруари 2012 година, а ќе биде затворен на 2 април 2012 година. Аплицирањето се врши онлајн преку: www.erasmus-westernbalkans.eu Стипендијата која се доделува во рамките на програмата ERAWEB опфаќа патни трошоци, трошоци за престој и осигурување. Повеќе информации за програмата, процесот на аплицирање и потребните документи може да се најдат на: www.erasmus-westernbalkans.eu Македонија во натпреварувачките сезони 1994, 1995 и 1996 и1997 година. На "all star" натпреварите во Македонија е избрана за најдобра кошаркарка во 1994 и 1995 година. Настапувала и во Купот на европските шампиони и била стандардна репрезентативка на женската Македонска сениорска кошаркарска репрезентација. По завршувањето на нејзината спортска кариера, таа продолжува да работи во спортот, но сега како спортски психолог. Oд 1997 е еден од носителите и предавачи по спортска психологија во повеќе реномирани В о р а м ки те н а п р о цеси те з а и н тегр и р а н о деј ств ув а ње и ф ун кци о н и р а ње н а Ун и в ер з и тетот С в. Ки р и л и М ето ди ј во С ко п ј е, усо гл а сен и со З а ко н от з а в и со ко то о б р а з о в а н и е и С та т утот н а Ун и в ер з и тетот, во Ун и в ер з и тетски в есн и к ги п р етста в ув а м е р а ко во дн и те о р га н и н а еди н и ци те и п р и др ужн и те ч л ен ки н а Ун и в ер з и тетот. В о з а в и сн о ст о д о б ем н о ста н а со др жи н и те и а кт уел н и те н а ста н и, во секо ј б р о ј о б ј а в ув а м е б и о гр а ф ски п о да то ци н а еден и л и п о в еќе дека н и н а ф а кул тети, о дн о сн о ди р екто р и н а н а уч н и и н сти т ути. В о о во ј б р о ј ги п р етста в ув а м е А АЛ ЛЕ ЕК КС СО ОВ ВС СК КА А В ВЕ ЕЛ ЛИ ИЧ ЧК КО ОВ ВС СК КА А и П ПР РО ОФ Ф.. Д Д-Р Р П ПР РО ОФ Ф.. Д Д-Р Р Л ЛЕ ЕН НЧ ЧЕ Е Т ТА АТ ТЈ ЈА АН НА А П ПЕ ЕТ ТК КО ОВ ВС СК КА А М МИ ИР РЧ ЧЕ ЕВ ВС СК КА А. 9

спортски клубови, Олимпискиот комитет, национални селекции и федерации во кошарка, ракомет, фудбал, карате, скијање, тенис и пливање. Истовремено работи индивидуално со голем број врвни спортисти на нивната психолошка подготовка со кои постигнува врвни спортски резултати. Успешно работи веќе 17 години и денес е афирмирана во оваа професија во Р Македонија и пошироко. Добитник е на државната награда 8 Септември, со што ѝ се оддава признание за промовирањето на Република Македонија за остварени високи спортски резултати во меѓународниот спорт како врвен спортски психолог. Таа е еден од носитeлите на развојот на истражувањата и примената на резултатите од областа на психологијата на спорт со цел постигнување врвни спортски резултати со спортисти, спортски екипи и национални тимови од и надвор од Македонија во повеќе спортови, со кои постигнува високи спортски резултати. Проф. д р Ленче Алексовска Величковска, декан на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје О Д ГО В О Р Н А С О В Р Е М Е Н И Т Е П Р Е Д И З В И Ц И Факултетот за физичко образование, спорт и здрав је претставува најстара и најреномирана научна инсти туција во нашата држава, која едуцира кадри за по требите на физичкото образование и спортот. Од оваа институција излегоа голем број професори и врвни спортски експерти, кои постигнуваат забележителни резултати и успешно ја афирмираат нашата држава. Во изминатите четири децении, од неговото фор мирање до денес, на Факултетот дипломирале повеќе од 2 500 професори и спортски тренери. Во последните две децении, во нашата држава беа отворени и други државни и приватни институции од подрачјето на физичката култура, спортот и спортски от менаџмент, но и покрај тоа нашиот Факултет остана лидер и претставува синоним за врвна научна инсти туција. Факултетот успеа целосно да се преструктурира и да одговори на сите предизвици кои произлегоа од реформите во високото образование, секако со голема та поддршка и ангажман на сопствениот кадровски потенцијал. Беше воспоставена соработка со голем број факултети и спортски асоцијации, од нашето по блиско и подалечно опкружување, со што се создадоа услови за поинтензивна размена на научни искуства и знаења. Благодарение на наставниот кадар со кој распола га, успешно се реализира наставата на двете насоки на првиот циклус студии, двете насоки на вториот циклус студии и на третиот циклус докторски студии. Најголемата придобивка во последниов период треба да биде изградбата на административната зграда на Факултетот, која ја гради Владата на Р Македонија. Доколку се согледаат светските состојби и трендо ви, може да се забележи дека во сите врвни спортски клубови работат едуцирани стручни лица и дека ни што не ѝ се препушта на импровизацијата. Токму по ради тоа, управувањето со спортот треба да им се пре пушти на лицата кои се едуцираат и усовршуваат токму за таа дејност. 10 Во таа насока, во иднина главни цели ќе ни бидат: 1. унапредување на квалитетот на образовните услуги 2. создавање на квалитетни и конкурентни кадри 3. подигнување на образовното ниво на целата македонска популација (се разбира, пред сѐ од доменот на физичката култура). За остварување на поставените цели, потребно ќе биде целиот колектив, заедно со студентите, да ги при мени принципите на професионалност, одговорност, транспарентност, етичност, искреност, соработка, по читување на законските прописи и акти и др. Овие принципи треба да претставуваат база за секој презе мен чекор за развој на нашиот Факултет. УПИСНА ПОЛИТИКА НА ФАКУЛТЕТОТ Поради својата атрактивност, како и поради под дршката на државата за развој на спортот во Р Маке донија, во последните неколку години интересот за упис на нашиот Факултет постојано расте. Овој тренд треба да продолжи и во иднина, но тоа истовремено претставува голема обврска за наставниот кадар, кој треба соодветно да одговори на овој предизвик. За да се задржи и подобри ваквиот тренд, Факулте тот треба перманентно преку целата година да работи на привлекување нови студенти. За таа цел, Факултетот ги отвори следниве веб страници: http://www.ffk.ukim.edu.mk/ (страница на Факулте тот за физичко образование, спорт и здравје) http://www.pesh.mk/ (страница на научното списа ние RESEARCH IN PHYSICAL EDUCATION, SPORT AND HEALTH) http://www.kondicija.pesh.mk/ (страница на стручно то списание КОНДИЦИЈА)

http://conference.pesh.mk/ (страница на Научната конференција) https://www.facebook.com/ffk (Фејсбук фан страни ца) http://www.kontinuirano.pesh.mk/ (страница специја лизирана за континуирано усовршување на наста вниците). 4. Покрај Отворениот ден на Универзитетот, Фа култетот треба да продолжи поактивно да ја реализира започнатата акција за отворените средби со идните студенти и нивните родители, претставувајќи ги сите содржини на Факулте тот, поврзани со условите за студирање, наста вните планови, можноста за продолжување на образованието, вработувањето и др. 5. На веб страниците на Факултетот, постојано да се ажурираат информациите кои се поврзани со уписната политика на Факултетот: начинот на електронско аплицирање, квотите за секоја на сока одделно, уписните рокови, како и потре бната документација за упис. 6. Да продолжи активноста за презентација на Фа култетот во средните училишта низ градовите од нашата држава. Покрај усната и видеопре зентацијата, на заинтересираните ученици тре ба да им се дели пропаганден материјал, флае ри и водичи (информатори) за студирање. 7. Преку Федерацијата за училиштен спорт, Фа култетот треба да биде присутен на сите спорт ски настани поврзани со училишниот спорт. 8. Активно медиумско презентирање на Факулте тот, преку афирмирани спортски експерти и спортисти кои дипломирале на нашиот Факул тет. Како подолгорочни цели може да се набројат и: 9. Воведување на е learning (студирање на дале чина) и студиски програми на англиски јазик. 10. Промоција на нови програми за надоградување и продлабочување на знаењата како конти нуираното образование, преку формирање на центар за континуирано образование (long live learning), на сите образовни нивоа. НАСТАВА Наставата, како една од основните задачи на сите наставно научни и соработнички кадри, успешно се реализира, но и понатаму мора да продолжи со висок и професионален интензитет. Во моментов, Факулте тот работи во супстандардни услови, кои ни од далеку не ги задоволуваат основните критериуми неопходни за успешно реализирање на наставата. Со безрезерв ниот ангажман на целиот наставен кадар, наставата и наставните содржини успешно се реализираат во целост. И, секако, ова е во согласност со пораката дека луѓето се Факултетот. Поради поголемиот број студенти во првата студи ска година, Факултетот изнајми еден голем амфитеа тар на Природно математичкиот факултет Институт за хемија. Факултетот во иднина треба да ги обезбеди сите не опходни просторни услови, реквизити, справи и ин струменти за непречено реализирање на наставниот процес, како и да набави современа технологија за неговото унапредување. Се надеваме дека сите овие проблеми ќе бидат над минати со новата административна зграда, чија из градба е во тек. Покрај погоре искажаното, потребно ќе биде и: 11. Поголемо поврзување на наставните курикулу ми со практиката, т.е. со институциите во кој завршениот кадар би се вработил. На овој на чин, нашиот завршен кадар ќе поседува пого лем број реални компетенции што ќе му даде голема предност при вработувањето. 12. Подобрување на материјалната основа за изве дување на практичната и теоретската настава на секој предмет. 13. Унифицирање на обврските кои произлегуваат од примената на ЕКТС, како во однос на права та така и во однос на обврските за секој предмет поодделно и детална анализа на досегашното работење по моделот на ЕКТС. 14. Стимулирање на што е можно поголем интер активен однос помеѓу наставниот кадар и сту дентите. 15. Изготвување на нови и адаптација на постојни те студиски програми според новите побару вања кои произлегуваат од новиот Закон за високото образование (во тек е реакредитација та на студиските програми од прв и втор циклус студии). 16. Поврзување со спортските клубови и во нив реализирање на педагошката практика на сту дентите од насоката спорт. 17. Да се зголеми понудата на предметни програми кои ќе бидат атрактивни и за останатите сту денти на Универзитетот (на листата изборни предмети на УКИМ). 18. На почетокот на секоја учебна година, на веб страницата на Факултетот задолжително да се објави основната литература од која ќе полагаат студентите, како и новата литература, и тоа за секој предмет поодделно. 19. Доследно залагање, а што ни претставува и за конска обврска (член 15 од измените на Законот за високото образование), лицата што се избра ни во наставно научни звања да ги извршуваат своите педагошки обврски (настава, консулта ции, испити, педагошка евиденција, менторства и др.). 20. Изготвување правилник за издавачка дејност. 21. Отворање скриптарница на Факултетот. НАСТАВА И ЦЕНТАРОТ ЗА ФИЗИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ Во составот на Факултетот од 1992 година е и Цен тарот за физичко образование, кој според Правилни кот 278 од 4.2.2014 година е внатрешна организациона единица на Факултетот. Центарот за физичко образование реализира на става по физичко образование и спортски активности за студентите на сите факултети на Универзитетот Св. Кирил и Методиј. Предметот Спорт и здравје стана задолжителен предмет во прва година на сите факул 11

тети на УКИМ. За потребите на наставата од овој пред мет и за развој на универзитетскиот спорт, Владата на РМ гради голема спортска сала чија изградба е во завршна фаза. Со горенаведеното се отвора реална можност за комплетно реорганизирање на наставата по физичко образование, како и можност колегите кои работат во Центарот да бидат избрани во соодветни научни звања. СТУДЕНТИ Дејноста и постоењето на Факултетот се првенстве но насочени кон едукација на студентите, а ресурсите со кои располага Факултетот овозможуваат успешна едукација на студентите на трите циклуси на студира ње. Сите активности треба да бидат насочени кон реа лизација на потребите и барањата на студентите кои се поврзани со нивната едукација. За таа цел, Факултетот треба: 1. активно да соработува со Студентската органи зација на Факултетот, во однос на реализирање то на наставата и повратните информации од студентите за квалитетот и недостатоците во наставниот процес 2. деканот, продеканите и Деканатската управа да имаат приемни денови за студентите, на кои ќе се дискутира за сите проблеми поврзани со на ставниот процес, како и за можностите за него во унапредување 3. студентите поактивно да учествуваат во управу вањето со Факултетот, а посебно за прашања од нивен интерес 4. да се стимулираат активностите на Студентски от парламент, како од аспект на обезбедување соодветни материјални и просторни услови за работа, така и во однос на потпомагање на сите нивни активности (спортски активности, науч ноистражувачки и апликативни проекти, про мотивни кампањи и др.) 5. воведување на електронска евиденција на сту дентите и целосно имплементирање на iknow системот 6. поактивно вклучување на студентите во научно истражувачки и апликативни проекти, како мо жност за развој на нивните компетенции за иновации 7. да се изготви Правилник за наградување на сту дентите кои постигнуваат врвни резултати во рамките на универзитетскиот спорт, со што успешно го презентираат нашиот Факултет 8. да продолжи активното учество на нашите сту денти и нивната водечка улога на Универзи тетот во однос на организација и реализација на студентските спортски натпреварувања 9. да се стимулира размената на студенти преку постојните европски фондови, како и изнаоѓа ње на други форми на билатерална размена со одредени институции во земјава и во странство 10. студентите да бидат навремено информирани за сите семинари и работилници кои ги реали зира Факултетот и да се создадат услови за нивно активно учество. 12 СТУДИСКИ ПРОГРАМИ Додипломски студиски програми Моментално на нашиот Факултет додипломската настава се изведува за две студиски насоки (физичко и здравствено образование и спорт). Се прават напори за осовременување на постојните наставни планови со надградба на нови содржини, меѓутоа Факултетот треба да настојува да се реализи раат и нови студиски програми: физичко образование во предучилишна возраст физичко образование во одделенска настава адаптирано физичко образование физичко обрзование и спорт за безбедност и одбрана спортски менаџмент спортско новинарство спортска рекреација кинезитерапија спорт и туризам здравје и фитнес За остварување на оваа цел, потребно ќе биде мо билизација на целиот потенцијал и изработка на еден Акционен план за отворање на нови студиски програ ми. Со ова во целост ќе се вклучиме во тенденциите на високото образование во развиените европски земји. Се разбира, тие би се изработиле по принципите де финирани во Болоњската декларација, како и нивно препознавање во глобалниот европски образовен систем. Во таа насока, атрактивни и интересни би биле сту диите кои би се изведувале по примерот на некои европски универзитети од нашата област, со кои преку една директна соработка ќе биде можно да се реализи раат и заеднички студии на англиски јазик (joint de gree). Се разбира дека сите студиски програми кои се и ќе бидат акредитирани за работа ќе треба директно да се поврзат со пазарот на трудот, со што нашите завршени кадри ќе станат конкурентни за вработување како во земјава, така и во останатите земји во Европа и во светот. Постдипломски и докторски студии Постдипломските и докторските студии на нашиот Факултет се реализираат по моделот 4+1+3, а во идни на треба да се изготви и моделот 3+2+3. На вториот циклус студии функционираат акреди тираните програми по кинезиологија и по спортски менаџмент. Во тек е реакредитацијата на наставниот план на насоката кинезиологија. Бројот на кандидати се зголемува од година во година, и на двете насоки. Во иднина, во преден план треба да се обезбеди мож ност за избор на предмети од страна на постдиплом ците. Исто така, потребно е изготвување на нови студи ски програми, како и студиски програми за специја листички студии, како важен сегмент за поврзување со практиката. Како важен сегмент ќе биде аплицирањето на од редени научни проекти кои би биле во функција на постдипломските и докторските студии, т.е. преку кои кандидатите активно би се вклучиле во студиите. Набавката на новата научноистражувачка опрема треба да го подигне нивото на овие студии.

За подигнување на квалитетот на овие студии нео пходно ќе биде осовременувањето на библиотечниот фонд со набавка на стручна и научна литература преку соодветен книжен и електронски облик. Исто така, мошне важно ќе биде да се изградат гло бални тематски целини за научноистражувачка работа од кои студентите на постдипломски и докторски сту дии до некаде наменски би бирале теми за своите за вршни трудови. Со ова во голема мера ќе се подигне имиџот на Факултетот во земјава и во светот, т.е. на овој начин би станале препознатливи во одредени истражувачки области. Нашиот кадровски потенцијал може во целост да одговори на барањата кои произлегуваат од овој вид студии, но за подигањето на нивото голем придонес имаат и визитинг професорите, експерти од дадени области, кои се активно вклучени на овие студии. За третиот циклус студии (докторски студии) по стои голем интерес, особено од странските државјани. Факултетот е успешен и по бројот на ментори во из минатите години. Во иднина, Факултетот треба да на прави стратегија и менаџирање на подигнувањето на стандардот за објавување на трудови релевантни за менторство. Факултетот треба да направи линк со докторските студии во регионот, Европа и светот за размена на на ставниот кадар и создавање на заедничка нова програ ма на трет циклус со некој реномиран универзитет. Особено е важно да се реализира пренос на ЕКТС кредити од студиска програма, продолжување и завр шување на докторските студии преку реализација на мобилности на студентите на други високообразовни институции каде што има сродна студиска програма, преку аплицирање на програмите за студентска мо билност (Еразмус, ДААД, Темпус), во согласност со правилата за мобилност на студентите на УКИМ. Мобилноста се обезбедува и преку научноистражува чки проекти (ФП7, Хоризонт 2020 итн.). Притоа, осо бено значајна е можноста за мобилност на студентите во текот на нивното студирање заради користење на различни извори при спроведување на самостојното научно истражување, преку истражување на литера тура на други универзитетски библиотеки, работа во развиени лаборатории и научни центри при други универзитети/факултет или користење ресурси на други факултети со компатибилни студиски програми. Факултетот за физичко образование, спорт и здра вје, како организатор на студиската програма, презема повеќе активности и механизми преку кои се одржува квалитетот на наставата, како на пр. континуирана евалуација, надворешна евалуација и самоевалуација, како и анонимна студентска анкета. НАУЧНОИСТРАЖУВАЧКА И ИЗДАВАЧКА ДЕЈНОСТ Покрај основната дејност, втора дејност на Факул тетот е научноистражувачката дејност, во која се реа лизираат фундаментални, развојни и применети истражувања. Факултетот, во соработка со Бирото за развој на образованието на РМ и Агенцијата за млади и спорт, доби два проекта во кои се вклучени поголемиот дел од научноистражувачкиот потенцијал на Факултетот. Ваквиот тренд треба да продолжи, а за таа цел тре ба да се преземат одредени стимулативни мерки кои би оделе во следниве насоки: 1. набавената научноистражувачка опрема да се искористи за мерење и тестирање на спортисти, ученици, рекреативци и други субјекти во склоп на Научноистражувачкиот институт за спорт 2. поттикнување на сите наши кадри кои работат во спортот да ја понудат програмата и услугите на Институтот. Заедно и инстуционално сме посилни 3. стимулирање на наставниците и соработниците кои ќе добијат меѓународен или национален проект, преку обезбедување на помош како во финансискиот дел, така и во однос на кадров ските, просторните, техничко технолошките, административните и сите други потребни услови 4. обезбедување на правовремени информации во одност на можностите за апликација на одреде ни проекти. Континуирана едукација на сите кадри, а посебно на младите научни кадри во однос на пишување апликации за пријава во национални, а пред сѐ во меѓународни научни проекти 5. стимулација на мобилноста на научниот кадар во однос на нивен престој во одредени европски и светски центри и институции 6. секоја втора година да продолжи со организа цијата на Меѓународниот конгрес 7. директно вклучување на студентите од постди пломски и докторски студии во научни и апли кативни проекти 8. да се изготви портал за објавени трудови на на ставниот кадар на Факултетот, со што ќе се ово зможи полесно пребарување на публикациите и објавените трудови за различни намени (избо ри во звања, критериуми за ментор и др.) 9. да продолжи издавањето на меѓународното на учно списание на Факултетот RESEARCH IN PHYSICAL EDUCATION, SPORT, AND HEALTH 10. да продолжи издавањето на стручното списание Кондиција, кое го издава Факултетот. 11. да се набават лиценцирани софтвери за истра жувачки потреби. ЦЕНТАР ЗА АНАЛИЗА И ОБРАБОТКА НА РЕЗУЛТАТИ Како внатрешна единица на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје во Скопје, формиран е Центар за анализа и обработка на резултати кој ово зможува стручна помош околу дефинирањето на предметот, целите, проблемот и хипотезите на истра жувањето, правењето на матрици за внесување на податоците, внесување на податоците, нивно филтри рање и подготовка за статистичка обработка, интер претација на добиените резултати, нивни табеларен или графички приказ и печатење на резултатите. Освен тоа, во Центарот ќе се меморираат сите внесени податоци и на тој начин ќе се овозможи формирање на база на податоци која ќе може да се користи за научноистражувачката работа, но и нивно објавување во научни и стручни публикации. 13

ИНСТИТУТ ЗА НАЧНОИСТРАЖУВАЧКА РАБОТА ВО СПОРТОТ Институтот за научноистражувачка работа во спор тот, како внатрешна организациона единица на Фа култетот за физичко образование, спорт и здравје, сво јата работа и делување ги темели на Законот за висо кото образование и Правилникот за внатрешните од носи и работењето на Факултетот за физичко образо вание, спорт и здравје во состав на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. Материјално финансиското работење на Институ тот се води согласно со закон од Стручната служба на Факултетот за физичко образование, спорт и здравје, како за останатите внатрешни организациони единци, катедрите и Центарот за електронска обработка. Институтот за научноистражувачка работа на Фа култетот реализира фундаментални истражувања во спортот. Во иднина треба да се реализираат: развојни и апликативни проекти, едукација на човечките ресур си во спортот, примена на научни истражувања од базичните науки во спортот, истражувања поврзани со планирање, водење и трансформирање на клубовите и федерациите, како и истражувања за потребите на централната и локалната власт, во насока на креирање политики за развој на спортот и образованието. Институтот, како новоформиран субјект, се среќава со повеќе предизвици, а кои со својата сложеност се наметнуваат. Развојот на научната мисла во спортот е детерми ниран од научно стручните кадровски потенцијали и за негово реализирање е потребна солидна матери јална основа. Не треба да се залажуваме дека со основањето на Институтот работата е завршена и од денес научните сознанија и научната мисла ќе бидат секојдневие во спортот. Напротив, започнавме сложен и макотрпен процес во кој приоритет е кадровското, организационо и материјално консолидирање. Затоа, појдовме од најтешкиот дел да ги диферен цираме научните работници во спортот, едуцирани и подготвени да го понесат товарот на творечки теми и да придонесат за примена на науката во тренажниот систем, спортската технологија, здравјето на спорти стите и унапредување на наставата по физичко и здравствено образование во Република Македонија. ПРОСТОРНО МАТЕРИЈАЛНИ УСЛОВИ Во однос на просторно материјалните услови може слободно да кажеме дека тие се на незадоволително ниско ниво. Ваквата состојба во голема мера ја оте жнува работата на Факултетот и не дава можности за непречен развој. Новата сала, до некаде ја подобри состојбата со делот на практичните предмети, но останатиот дел на предавални, амфитеатри, лабаратории и др. се нави стина на незадоволително ниво. Просторот за изведу вање на наставата за сите студиски групи и сите нивоа на образование не ги задоволува потребните норма тивни стандарди. Curriculum Vitae Проф. д р Татјана Петковска Мирчевска, директор на Економскиот институт Дипломирала на Економскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во 1989 година. Добитник е на наградата 26 Јули и Пофалница од Економскиот факултет во Скопје. Магистерскиот труд на тема: Маркетинг-истражувањето на нови производи за широка потрошувачка го одбранила во 1993 14 година. Докторската дисертација на тема: Менаџментот и маркетинг-истражувањето на нови производи ја одбранила во 1998 година на Економскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје и се стекнала со академскиот степен доктор на економски науки. Во 1994 година се вработила како помлад соработник (асистент истражувач) во Економскиот институт при Универзитетот Св. Кирил и Методиј. Во 2003 година се стекнала со звањето виш научен соработник/вонреден професор, а во 2007 година со звањето научен советник/редовен професор. Со највисокото наставно-научно звање редовен професор се стекнала во 2012 година. Раководи и учествува во повеќе научноистражувачки и апликативни проекти и е вклучена во наставата на сите три циклуси на студии во рамките на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. Ментор е и член на

Во таа насока треба да се направат следниве акти вности: 1. работата во две смени т.е. делењето на просто рот со Средното фискултурно училиште (на ма кедонски и албански јазик) и Спортската акаде мија претставува преседан, не само во нашата земја туку и пошироко. Решавањето на оваа си туација во голема мера би овозможило не пречен развој не само на нашиот Факултет туку и на сите инволвирани институции. Без испол нување на овој предуслов, сите наши понатамо шни заложби за непречен развој би се довеле во прашање. Единствена светла точка претставува почетокот на изградбата на новата администра тивна зграда на Факултетот 2. спроведување на комплетен менаџмент на спортската сала Народни херои, со цел таа да стане профитабилна и рентабилна 3. носење соодветно решение за искористување на просториите на Тутун, т.е. соодветно искори стување за наши потреби 4. набавка на соодветна опрема за потребите на секој предмет 5. континуирано инвестирање во компјутерска технологија и др. технички средства. ФИНАНСИИ Според последните податоци, односот на буџетски средства и средствата од самофинансирање апрокси комисии на магистерски и докторски трудови во Институтот, на единици на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје и на Универзитетот Св. Климент Охридски во Битола. За реализација на проекти во рамките на Tempus и Phare-програмата, остварила престои и индивидуална мобилност на Универзитетот во Болоња и во Hungarian Investment and trade development agency во Будимпешта. Континуирано учествува на меѓународни конференции, симпозиуми и научни собири. Објавила значителен број научни и стручни трудови во реномирани научни списанија од земјата и од странство, како и учебници од областа на истражување на маркетингот, меѓународен маркетинг, комерцијално работење и техника на продажбата. Во два мандата била член на Сенатот на Универзитетот Св. Кирил и Методиј и член на Интеруниверзитетската конференција на Република Македонија. Била вршител на должноста директор на Економскиот институт во Скопје, а на 31.1.2017 година била избрана за директор на Економскиот институт при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје. мативно е 55 : 45 % во полза на буџетските средства, со тенденција на зголемување на делот на сопствени средства. За да продолжи трендот на зголемување на сопствените средства, потребно е: 1. да се зголеми бројот на запишани студенти на насоката спорт 2. да се зголеми бројот на атрактивни студиски програми 3. да се зголеми бројот меѓународни и домашни проекти 4. да се продлабочи соработката со спортските федерации во сегментот на едукација на струч ни кадри и др. 5. да се воспостави соработка со одредени стран ски амбасади каде што постојат соодветни фон дови за финансирање на одредени проекти во високото образование и др. Во таа насока, потребно е да се преземат одредени чекори кои ќе одат во насока на изнаоѓање на нови домашни и странски извори на финансирање. Исто така, потребна е и поблиска комуникација на Факулте тот со Министерството за образование и наука во врска со финансирањето на нашата институција. За исполнување на поставените цели, потребно е сите ние да вложиме голем труд и заеднички да рабо тиме на подигање на рејтингот на Факултетот, не само во нашата средина туку и пошироко. Се надевам дека во периодот што ни претстои ќе бидат исполнети сите наши очекувања и дека нашите идни студенти ќе студираат во услови кои ги задово луваат европските и светските стандарди. Била вклучена во изведувањето на наставата на студиските програми од прв циклус на Економскиот факултет, како и во наставата на вториот циклус студии на Економскиот институт, на насоките: Финансиски менаџмент, Меѓународен менаџмент, Агробизнис, Меѓународна економија, Претприемништво, Бизнис-менаџмент, Логистика на бизнисот и Менаџерска економија. Била вклучена и во реализација на студиските програми и на други единици во рамките на Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, како и на други универзитети во државата. На третиот циклус студии, била вклучена во тимовите за настава по предметите: Стратегии и политика на производ, Маркетинг-менаџмент, Стратегии на производ и бренд и Дизајнирање и управување со интегрираните маркетингкомуникации. Ментор е и член во повеќе комисии на магистерски и докторски трудови на Економскиот институт и Економскиот факултет при Универзитетот Св. Кирил и Методиј во Скопје, како и на Економскиот факултет при Универзитетот Св. Климент Охридски во Битола. 15

Била раководител и учесник во реализацијата на бројни научноистражувачки и апликативни проекти, стратегии и друго. Автор и коавтор е на учебници за средно стручно образование, како и на книги и учебници во издание на Економскиот институт и Економскиот факултет во Скопје, кои се користат во наставата на првиот, вториот и третиот циклус студии. Самостојно и во коавторство објавила повеќе научни трудови во национални и меѓународни реномирани списанија, од кои дел се индексирани во референтни бази со вкалкулиран импактфактор. Учествува на бројни меѓународни конференции и научни собири во земјата и во странство. Активно учествувала во формирањето, потпишувањето и реализацијата на активностите на Асоцијацијата на економски институти на Југоисточна Европа (SEEA). Член е на научни одбори на меѓународни списанија и конференции: Advisory Board на International conference on sustainable development ofenergy, water and environmental systems (SDEWES), Editorial Advisory Board на меѓународното референтно списание со фактор на влијание (импакт-фактор) Revista de Amfiteatru economic, кое е индексирано во базата на Thomson Reuters (web ofscience) и Scopus и др. Вклучена е во глобалната мрежа на истражувачи Global Development Network (GDN) и Europe and Balkans International Network (EBIN). Проф. д р Татјана Петковска Мирчевска, директор на Економскиот иноститут С О З Д А В А Њ Е Е Д У Ц И РА Н И К РЕ А ТИ В Е Н Н А У Ч Е Н К А Д А Р Мисијата на Економскиот институт е континуирано истражување на макроекономските движења во држа вата, професионална и експертска поддршка и помош на деловните субјекти и институции, како и усовршу вање и унапредување на знаењата и вештините на студентите. Во период од 65 години, низ континуиран процес на научноистражувачка, апликативна и обра зовна активност, Економскиот институт создава ком петентен, иновативен и креативен кадар способен да ги решава проблемите и предизвиците кои совреме ниот развој на општеството ги наметнува. Како едини ца во состав на Универзитетот Св. Кирил и Методиј, Институтот ја темели својата развојна стратегија на три столба, односно на три основни активности: на учноистражувачка, апликативна и образовна. Инте грален елемент и основа на трите столба e креативниот и едуцираниот научен и стручен кадар кој е двигател на развојните активности на Институтот на долг рок. Во однос на првиот и вториот столб, во изминатите 65 години, создаден е значителен опус на научни, стручни и апликативни истражувања кои претста вуваат богата научноистражувачка база на Институтот. Во поширок контекст, резултатите и сознанијата од научните и апликативни истражувања, креирањето на научни ставови за современите економски, социјални и демографски проблеми, како и создавањето и разви вањето на едуциран и креативен научен и академски кадар, претставуваат темел за развој на економската наука во државата. Во однос на третиот столб, Економ скиот институт е акредитиран за организирање наста ва на вториот и третиот циклус студии. Досега се акре дитирани вкупно осум едногодишни и двогодишни студиски програми. Од 2012 година, со Економскиот факултет и Институтот за социолошки и политичко правни истражувања, Економскиот институт е коорга низатор на третиот циклус студии на акредитираните 16 програми од областа на организациските науки (ме наџмент), економијата и демографијата. Она што е специфично за образовната дејност на Економскиот институт е синергетската поврзаност меѓу теоретските достигнувања и стекнатите научни сознанија низ континуиран процес на реализација на бројни научноистражувачки и апликативни проекти од областа на демографијата, економските и организа циските науки. Тоа скапоцено знаење и искуство стек нато низ комплексен процес на истражување, креати вен и иновативен пристап, успешно им се пренесува на студентите во Институтот и во рамките на интегрира ниот Универзитет Св. Кирил и Методиј. За идниот развој на Економскиот институт, во рамките на трите столба, потребно е да се стави фокус на неколку активности. Во однос на првиот и вториот столб, потребно е да се интензивираат напорите за аплицирање и реализација на домашни и меѓународни проекти и да се искористат можностите за поголема вклученост на Институтот во научноистражувачките мрежи. Вклучувањето во мрежите за меѓународна со работка овозможува концентрација и интеракција на знаењето на глобално ниво и го олеснува интердисци плинарниот пристап на научните истражувања. Во основа, вмрежувањето треба да овозможи размена на искуства, унапредување на професионалноста во рабо тењето, имплементација на повисоки академски стан дарди во научните истражувања и наставата, профи лирање на интелектуалниот капацитет и со тоа, науч на и експертска препознатливост на Институтот во државата и пошироко. Во рамките на апликативната дејност, Институтот треба да негува проактивен однос кон актуелните проблеми и состојби во реалниот сек тор во државата, и наместо наука per se, да создава на ука за бизнис, применлива за решавање на практични економски и бизнис проблеми и состојби. Емпириски

те истражувања и следењето на современите трендови во науката треба да овозможат примена и имплемен тација на научните сознанија во решавањето на ком плексни и динамични проблеми во бизнис окружу вањето. Создавањето и развивањето на едуциран и креати вен научен кадар, како значаен сегмент на целокупни от интегриран развоен процес на Економскиот инсти тут, е од суштинско значење за дефинирање на акти вностите на Институтот во наредниот период. Ова осо бено се однесува на научниот подмладок и неговата поголема вклученост во научноистражувачките акти вности како основен и најзначаен столб на досегашни от и идниот развој на Економскиот институт. Во однос на третиот столб, потребно е да се созда дат услови за поголема вклученост на наставно науч ниот кадар во сите три циклуси на образование во рамки на интегрираниот Универзитет Св. Кирил и Методиј. Развојот на научноистражувачката работа и унапредувањето на наставно образовните активности ќе овозможи профилирање на квалитетен наставно образовен и научен кадар кој ќе биде препознатлив во државата и надвор од неа. Стекнатото искуство и со знанијата кои произлегуваат од научната и апликати вна активност, континуираното следење на совреме ните трендови во развојот на економската мисла и ве штините за пренесување на научните сознанија низ градење на успешен и квалитетен образовен процес е потребно перманентно да се продлабочуваат, поврзу ваат и пренесуваат на студентите во рамките на трите циклуси на образование. За таа цел, потребно е да се обезбедат услови за континуирано образование, усовр шување и ангажирање на научниот кадар, со фокус на интензивирање и искористување на можностите за поголема академска мобилност на реномирани парт нерски универзитети. Ова е особено значајно за науч ниот подмладок на Институтот во насока на стекнува ње искуства и сознанија за унапредување на техниките и методите што се користат во наставно образовниот процес. Успешното работење на Институтот значи и созда вање на едуциран и професионален административен и стручен кадар. Унапредувањето на знаењата и ве штините на вработените во овој сектор преку посету вање на обуки, семинари и други форми на стекнување сознанија и практични искуства треба да овозможи да се зголеми ефективноста и ефикасноста на работењето во наредниот период. Земајќи го предвид наведеното, во наредниот чети ригодишен период, фокусот на активностите треба да биде ставен на следново: создавање на услови за развој на научни истражу вања и меѓународна академска соработка на ра злични основи вмрежување и аплицирање на меѓународни про eкти и мобилност во рамките на програмите Erasmus plus, Ceepus, Horizont 2020 и други, како и форми на меѓународна соработка на билате рална основа со партнерски високообразовни институции во регионот и пошироко развивање на експертски активности: обуки, семи нари и други форми на соработка со деловни суб јекти и институции во Република Македонија и создавање на услови за започнување со активно стите на Претприемничката лабораторија во Еко номскиот институт дисеминација на научните резултати преку орга низирање на конференции, обуки, симпозиуми, работилници, дебати, тркалезни маси и други форми на јавно презентирање, меѓународна афирмација, подигнување на видливоста и пози ционирање на Институтот како една од најзначај ните институции во која континуирано се развива економската наука во државата создавање можности за публикување на научни трудови, учебници, монографии и други публика ции, особено публикувањето во реномирани и меѓународни списанија, како и да се преземат ак тивности за индексирање на списанието Economic development на Економскиот институт во реноми рани бази и вкалкулиран импакт фактор унапредување на постојните програми од втор циклус студии и креирање на нови студиски про грами во вториот и третиот циклус студии, со фо кус на развивање на заеднички програми (joint programs) и развивање на академска и студентска мобилност интензивирање на промотивните активности на Институтот, со акцент на истражувачката и обра зовната активност на постојните и новите студи ските програми од втор циклус студии. НАУЧНОИСТРАЖУВАЧКА И АПЛИКАТИВНА АКТИВНОСТ Популаризацијата на науката станува особено зна чајна во 21 век, кој е наречен век на знаење. Научно истражувачките мрежи и достапноста на научните до стигнувања до пошироката заедница стануваат зна чајни во општествата базирани на знаење. Вклучува њето на научните и високообразовните институции во научноистражувачките мрежи создава бројни можно сти за воспоставување на интернационална соработка преку работа на проекти, одржување на конференции, работилници, семинари, форуми, реализација на сту диски престои и друго. Во однос на финансирањето и промовирањето на науката и научните резултати, научните и високообра зовни институции во Република Македонија се соочу ваат со низа проблеми. Во подолг временски период, интеракцијата помеѓу науката, државата и поширока та јавност не е соодветно воспоставена. Поради огра ничената буџетска поддршка, научниот кадар е во по зиција да ја развива научната дејност во отежнати услови и со поддршка од сопствени средства. Лимити раните буџетски средства создаваат проблеми во однос на примена на современа технологија, создавање на научен подмладок и достапност до потребните бази на податоци и научни публикации. Освен тоа, во последните години, како резултат на новите законски мерки, се појавија и проблеми на не усогласеност на политиките за напредување во науч ната сфера со лимитираните можности за буџетско финансирање во науката. Додека пред неколку деце нии системот на унапредување на научниот кадар и развојот на науката се базираше на публикување книги и учебници, а бројот на научни списанија беше огра ничен и со ограничена меѓународна изложеност, во последните години услов за напредување во науката е објавувањето на научни трудови во меѓународни рено мирани списанија (со импакт фактор). Овие политики создадоа низа проблеми во создавањето на можности 17

и услови за напредување на научниот кадар и развој на науката како mainstream во општеството. Со цел да се надминат актуелните проблеми и со стојби во научноистражувачката и апликативната активност и да се овозможи понатамошен развој на овие два клучни столба на Економскиот институт, по требно е да се изнајдат можности, средства и начини за развивање на научната дејност во актуелното окру жување, воспоставување и зајакнување на меѓународ ните академски мрежи и поголема соработка меѓу ака демските институции и бизнис заедницата. За таа цел, фокусот на активностите за наредниот период ќе биде насочен кон следново: аплицирање на конкурси за научноистражувачки и апликативни проекти и нивна реализација спо ред академски стандарди и принципи на автенти чност, оригиналност и достапност на сознанијата за научната и пошироката јавност зајакнување на соработката со научните и високо образовни институции во државата и регионот, со акцент на соработката во рамките на Асоцијаци јата на економски институти на Југоисточна Европа (SEEA) за развој на економските истражу вања во Југоисточна Европа, вмрежување и сора ботка помеѓу земјите членки, развој на заеднички истражувачки програми, организирање на научни конференции, тркалезни маси и друго. Во таа на сока, планиран е работен состанок во организа ција на Економскиот институт во 2017 година подготовка на четвртиот број на списанието SEE 6 Economic Outlook на Асоцијација на економски институти на Југоисточна Европа (SEEA) од страна на Економскиот институт во Скопје публикување на научните истражувања со кори стење на начини и медиуми за поголема доста пност на информациите до научната, академската и пошироката јавност организирање на меѓународен симпозиум со Уни верзитетот Uludağ во Турција, на тема: Accounting and Finance ISAF 2017, на почетокот на месец јули 2017 година организирање на меѓународна конференција со Универзитетот на Југозападна Кина, за економија и финансии, во септември 2017 година иницирање на билатерална соработка со Универ зитетот Nice Sophia Antipolis, во Франција, Univer sita di Bologna, во Италија, Универзитетот Primor ska, во Република Словенија, Универзитетот Ulu dağ, во Турција и Facultatea de Comerce, во Рома нија аплицирање и реализација на билатерални науч ноистражувачки проекти и започнување на истра жувачките активности за реализација на билате ралниот проект помеѓу Економскиот институт и Универзитетот Приморска, Република Словенија, по добивањето на позитивно мислење од Мини стерството за образование и наука на Република Македонија аплицирање на истражувачки и академски про грами во рамките на Horizont 2020, Erasmus plus, Ceepus и интензивирање на академската мобил ност на партнерски институции во регионот и по широко обезбедување и подобрување на условите и мо жностите за реализација на национални научни проекти со финансирање од сопствени средства на Институтот, со цел за континуиран научноистра 18 жувачки процес на актуелни теми од областа на економијата, бизнисот и демографијата изнаоѓање начини за дисеминација на научните резултати преку учествo на меѓународни научни конференции, симпозиуми и тркалезни маси, со времени облици на промоција на научните дости гнувања и информирање за резултати од реализи рани и тековни проекти изнаоѓање на можности за достапност до реноми рани меѓународни списанија (со импакт фактор) за дисеминација на научните резултати и нивно објавување континуирани истражувања и оптимално искори стување на финансиските и материјалните ресур си од средствата наменети за интегративните функции во рамките на Универзитетот, промоција на резултатите и поголема видливост на Инсти тутот во рамките на Универзитетот и пошироко иницирање на апликативни проекти со јавниот и приватниот сектор создавање услови за започнување и промоција на активностите за развој на микро и мали претпри јатија во рамките на Претприемничката лабора торија и поголема поврзаност на Институтот со бизнис секторот реализација на претходно планираните активно сти за формирање на Центар на финансиски и бизнис аналитичари, креирање на база на пода тоци за brain drain од Република Македонија и развивање на Центар за кариера во рамките на Универзитетот вложување и набавка на софтвери за потребите на научните и апликативни истражувањата, публи кации и електронски пристап до бази на подато ци зајакнување на научноистражувачкиот и админи стративниот сектор со нови вработувања, академ ско и професионално усовршување, како и интен зивирање и искористување на можностите за по голема мобилност на научниот кадар и професио нални обуки за административниот кадар. НАСТАВНО ОБРАЗОВНА ДЕЈНОСТ Наставно образовната дејност е третиот столб во развојната стратегија на Институтот. Олеснувањето на постапката за студентска размена меѓу факултетите и научните институции од различни земји придонесува за поголема мобилност на студентите. Стекнатите сте пени на образование според ЕКТ системот во сите степени на образование добиваат иста вредност на интернационално ниво и со тоа, секој поединец добива шанси за поголема мобилност на меѓународниот пазар на трудот. Двојните студиски програми и дипломи се спрове дуваат во партнерство со повеќе универзитети. Како значајна придобивка на Болоњската декларација, по стои значителна понуда на можности за избор на сту диски програми со мултидисциплинарен карактер, промовирање на високи академски стандарди, вредно сти на еднаквост, фер однесување и почитување на етничката и културната различност на студентите на меѓународно ниво. На напредните нивоа на академски студии, Економскиот институт успешно го позицио нира своето место меѓу високообразовните институции

во државата. Поврзаноста помеѓу науката и наставата и примената и имплементацијата на научните созна нија во образовниот процес создаваат дополнителна вредност по која Економскиот институт е препознат лив помеѓу научните и високообразовните институции во државата. Во 1999 година започна реализацијата на првата студиска програма од втор циклус: Меѓуна родна економија. Оттогаш, континуираното развивање на студиски програми од различни области произле гува од потребата за креирање на академски кадар способен да одговори на предизвиците во економското и социјалното окружување. Развојот на студиите од втор циклус во Институтот е перманентен процес на усовршување на постојните и развој на нови студиски програми. Во континуираните процеси на нивна акре дитација и реакредитација, освен иновирање на про грамите во однос на содржините и користените извори за стекнување на теоретските сознанија, Институтот прави постојани напори за воведување на современи практики на учење и континуирано оценување. Искуството од научноистражувачката и апликати вна активност, во симбиоза со современите теории во областа на економските и организациските науки, и во наредниот период ќе претставува солидна основа за развој на студиските програми во Институтот и во рамките на интегрираниот Универзитет Св. Кирил и Методиј. Несомнено дека квалитетното образование има свое влијание врз пазарот на трудот, бизнисот и пошироката општествена заедница. Заемната поврза ност помеѓу науката и образованието во Економскиот институт овозможува да се создава едуциран кадар кој располага со фундаментални и апликативи сознанија, способен да се постави наспроти низа предизвици во поширокото окружување. Од аспект на финансиската стабилност, образовна та дејност на Институтот е особено значајна. Во по следните години, во државата се забележува намалу вање на интересот за студирање на вториот циклус студии и зголемување на интересот за студирање на други високообразовни институции во странство. За Институтот, овој тренд може да значи перманентно намалување на бројот на студенти и финансиска нео држливост. За ублажување на овој проблем, освен активностите за промоција, потребно е да се интензи вираат можностите за студентска мобилност и да се создадат услови за нови заеднички студиски програми со реномирани универзитети во странство. Со цел за одржлив развој на постдипломските и докторските студии во Институтот, фокусот во идниот период ќе биде насочен кон следниве активности: усовршување на образовниот процес со интегри рање на научноистражувачкото искуство, знаење, вештини и интеракција во наставата интензивирање на активностите за вклучување на Економскиот институт во академски мрежи и аплицирање на актуелни конкурси во рамките на програмите Ceepus, Erasmus plus во насока на креирање на заеднички програми (joint programs) интензивирање на промотивните активности на Институтот, со акцент на постојните и новите студиски програми од втор циклус, со користење на социјални мрежи и други медиуми за интерак тивна комуникација интензивирање на академската мобилност на ре номирани универзитети и други партнерски ин ституции во регионот преку аплицирање на про грамите Ceepus, Erasmus plus, како и мобилност во рамките на партнерски универзитети и инсти тути во регионот и на универзитетите во Републи ка Турција и НР Кина поинтензивно следење и аплицирање на конкур сите и искористување на можностите за стипенди рање на наставно научниот кадар за постдоктор ски студии на реномирани универзитети креирање на нови студиски програми во Институ тот, како и подобрување, унапредување и реакре дитација на постојните студиски програми од втор и трет циклус развивање на студиски програми од втор циклус студии на англиски јазик, на примерот на акреди тираната студиска програма на англиски јазик од областа бизнис менаџмент разгледување на можностите за акредитација на нови и развивање на интердисциплинарни студи ски програми на втор циклус со другите единици во рамките на интегрираниот Универзитет интензивирање на процесот на вклучување на на ставно научниот кадар на Институтот во реали зација на наставата на сите три циклуси на студии на интегрираниот Универзитет. Во последните го дини, дел од наставно научниот кадар е вклучен во изведување на наставата на сите три циклуси на следниве единици: Економски факултет, Правен факултет Јустинијан Први, ИСППИ, Машин ски факултет, Технолошко металуршки факул тет, Природно математички факултет, Гра дежен факултет и Факултет за ветеринарна медицина при Универзитетот Св. Кирил и Мето диј искористување на можностите за поголема вклу ченост на наставно научниот кадар во комисии за оцена и одбрана на докторски дисертации во рам ките на Универзитетот и на други јавни универзи тети во Република Македонија развивање на можности и ресурси за поактивно вклучување на Институтот во реализација на про фесионални обуки во јавниот и приватниот сектор и обуки финансирани преку програмата Erasmus plus на Националната агенција за европски обра зовни и други програми усовршување на практиките за континуирано оце нување со следење на активностите на студентите преку различни форми на стекнување знаењa и вештини, креативно размислување во рамките на проектните активности и поактивно вклучување на студентите во овој процес унапредување на процесот на самоевалуација како систем на вреднување на наставниот процес, со евалуација на различни нивоа по хоризонтална и вертикална линија. Врз основа на системот на ева луација, потребно е активно користење на коре ктивни механизми и ефикасно надминување на сите евидентирани проблеми во наставно образо вните активности поголемо вклучување на практична настава во образовниот процес и повикување на експерти од државата и регионот за учество во наставата како гости предавачи учество на професори од реномирани странски универзитети и од регионот како визитинг про фесори на втор и трет циклус студии продлабочување на активностите предвидени во претходниот период за обезбедување на електрон ски пристап до релевантна и научна литература, научни истражувања, објавени научни и стручни 19

трудови на интернет портали кои обезбедуваат пристап до истражувања од областа на општестве ните науки, како и имплементација на електрон ски систем на администрирање на студентите со помош и поддршка на Универзитетот воведување нови начини и форми на промовира ње на студиските програми, нивната оригинал ност и уникатност и презентирање на позитивни искуства на студенти кои го стекнале своето обра зование на вториот и третиот циклус студии на Економскиот институт редизајнирање на веб страницата на Економскиот институт, креирање на функционална и инфор мативна веб страница која ќе обезбеди подобра нагледност, достапност на информациите и про мовирање на вредностите и значењето на Инсти тутот пред пошироката јавност. СТУДЕНТИТЕ ВО ОБРАЗОВНИОТ ПРОЦЕС Предавањата и примената на научните истражу вања во образовниот процес во Институтот имаат за цел преку теоретска надградба и активна вклученост на студентите, да им овозможат да стекнат теоретски сознанија, да ја развиваат креативноста, аналитичката способност и индивидуалниот интерес за апсорбирање и примена на стекнатите сознанија. Истовремено, за потребите на пазарот на трудот, потребно е континуи рано да се адаптираат студиските програми, со што се создаваат услови за поттикнување на вработеноста и можности за личен, професионален и кариерен развој на студентите. Во наредниот период е потребно да се подобри со работката помеѓу бизнисот, студентите и високообра зовните институции, преку развој на академски про грами кои ќе овозможат да се развие истражувачкиот, претприемачкиот и иновацискиот потенцијал на сту дентите во напредните циклуси на академско образо вание. Заложбите на Економскиот институт е да раз вива студиски програми со содржини кои претставу ваат спој на теоретски и практични компоненти, кои освен теоретски знаења, ќе овозможат да се развиваат претприемачките и иновациските вештини и истражу вачки способности, со кои студентите од напредните степени на образование ќе станат конкурентни и пре познатливи на пазарот на трудот. Во реализирање на наставно образовниот процес, наставно научниот ка дар во Институтот и понатаму ќе развива посветен и одговорен однос кон студентите како партнери во образовниот процес. Студентите се целосно вклучени во процесот на евалуација и во органите на управување на Институтот, со свои претставници кои учествуваат во работата на Наставно научниот совет, Институтска та управа и Одборот за соработка и доверба. Вклучува њето во овие тела, на студентите им овозможува на директен и непосреден начин да учествуваат во разви вањето и усовршувањето на образовниот и наставниот процес во целина. Во однос на зацврстувањето и унапредувањето на позицијата на студентите во образовниот процес во Институтот, за наредниот период се планирани след ниве активности: обезбедување и одржување на квалитет во образо вниот процес, со развивање на студиски програми со поголема вклученост на резултатите од научни 20 те и апликативните истражувања во креирањето на силабусите унапредување на активностите за искористување на можностите за студентска мобилност во рамки те на програмата Erasmus plus и други програми, како и на високообразовни партнерски институ ции во регионот и пошироко интензивирање и промовирање на можностите за поактивна вклученост на студентите во научноис тражувачката, апликативната и образовната деј ност на Институтот поголема вклученост на студентите во дисемина цијата на научните и практични сознанија од про ектните активности во рамките на вториот циклус студии преку учество на конференции, семинари, дебати на економски теми и објавување на научни трудови во списанието на Економскиот институт поголема вклученост и соработка со студентите кои ги завршиле постдипломските и докторските студии на Економскиот институт и развивање на ALUMNI мрежите за идна соработка развивање на Центар за кариерен развој во рам ките на Универзитетот развивање на ефикасен систем за размена на ин формации, сугестии и предлози за усовршување на студиски програми, унапредување на образо вни практики, нови начини и форми на комуни цирање, размена на публикации, литература, при фаќање и имплементирање на добри практики во процесот на оценување и др. ИЗДАВАЧКА ДЕЈНОСТ Во наредниот период се предвидуваат повеќе акти вности и форми за развивање на издавачката дејност и дисеминација на научните сознанија. Се предвидува публикување на научното списание Economic develop ment како редовна активност, како и јубилеен број на списанието по повод 65 годишниот јубилеј на Инсти тутот. Освен тоа, планирано е да се подготви четвртиот број од публикацијата SEE 6 Economic Outlook, уче бници, монографии, научни студии и проекти, зборници на трудови од конференции и др. Планираните активности во рамките на издавачка та дејност за наредниот период се следни: по повод 65 годишното постоење на Економскиот институт, предвидено е да се објави Монографија и јубилеен број на списанието Economic develop ment публикување на резултатите од спроведени истра жувања во рамки на проектите финансирани од Универзитетот и од сопствените средства на Ин ститутот интензивирање на претходно планираните акти вности и разгледување на можностите за индекси рање на списанието Еconomic Development во ре номирани бази и калкулирање на импакт фактор продолжување на претходно планираните акти вности за проширување на Уредувачкиот одбор на списанието на Економскиот институт со нови чле нови од реномирани универзитети од регионот и пошироко продолжување на претходно планираните акти вности за објавување на електронска верзија на изданијата и нивна поголема достапност и промо

ција во истражувањата на Институтот и поширо ката академска јавност. КАДРОВСКА ПОЛИТИКА И ИНВЕСТИЦИИ Интегрален дел на трите столба на кои се потпира постоењето и развојот на Економскиот институт се неговите вработени. Токму поради тоа, еден од главни те приоритети во наредниот период ќе биде проширу вањето, развојот и професионалното усовршување на наставно научниот и административниот кадар во Ин ститутот. Ќе се настојува да се создадат услови за вра ботување на научен подмладок и да се зајакнат ка пацитетите во административниот сектор. Ќе се интен зивираат напорите за поголема вклученост на наста вно научниот кадар во академските мрежи и поголема мобилност, користење на можностите за стипендира ње на постдокторски студии на реномирани универзи тети, континуирано унапредување преку обуки, студи ски престои и друг вид на усовршување во земјата и во странство. За административниот кадар, предвидени се акти вности за континуирано и професионално усовршу вање преку учество на обуки, семинари, работилници и др. Во однос на материјалните ресурси и услови за ра бота, за наредниот период се предвидува: реализација на претходно планирани активности за инвестирање во опрема за научни истражувања (софтвери) реализација на претходно планираните активно сти за инвестирање во компјутерска опрема и на гледни средства за подобрување на квалитетот на наставно образовниот процес редовни активности за одржување, санација и ре новирање на просториите и предавалните на Еко номскиот институт. ТРАДИЦИЈАТА ГАРАНЦИЈА ЗА КВАЛИТЕТНО ОБРАЗОВАНИЕ В о Извештајот се презентирани активностите на Деканатот при Градежниот факултет во Скопје за периoдот од септември 2015 до септември 2016 го дина. Периодот од една година е прекраток за да се направат посериозни промени, но и доволно долг за да се реализираат значаен број на активности од сите сфери на Факултетот. На 6.10.2015 година се одбележаа 66 години од де нот на започнувањето со наставата на Градежниот фа култет. По повод јубилејот беше одржана свечена сед ница на Наставно научниот совет во амфитеатарот на Факултетот, со присуство на видни претставници на академската заедница и на политичкиот и општестве ниот живот во РМ, на која беа доделени пригодни на гради и признанија на сите пријатели на Градежниот факултет, како и промовирање на новите стипендисти на Фондацијата за стипендирање на студентите од Градежниот факултет. 1. укажуваат дека ќе треба да се извршат одредени при способувања. За таа цел беше формирана Комисија за реакредитација, која според најновите измени во За НАСТАВНО ОБРАЗОВНА ДЕЈНОСТ Наставно образовната дејност е основна дејност на Факултетот, и таа има највисок приоритет во работата на Деканатот. Учебната 2015/2016 година беше карак теристична година на студиската програма Градежни штво, бидејќи истовремено со студиите завршија две генерации, последната според моделот 4+1 и првата генерација на студенти по усвоениот модел на студи рање 3+2. Досегашните сознанија од примената на овој модел за студиската програма Градежништво 21