МИК ХОЛДИНГ ХК-ИЙН ХАГАС ЖИЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН. Улаанбаатар

МИК ХОЛДИНГ ХК-ИЙН ХАГАС ЖИЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН Улаанбаатар

Агуулга 1 Компанийн танилцуулга 2 Бизнесийн үйл ажиллагаа 3 Бизнесийн орчин 4 5 Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны хөтөлбөр ба ИЗББ Тулгарч буй сорилт, хэрэгжүүлэх зорилт 6 Компанийн хэтийн төлөвлөгөө

Компанийн танилцуулга Эрхэм зорилго Зээлжих зэрэглэлийн үнэлгээ Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гарган дотоод, гадаадын хөрөнгийн зах зээл дээр борлуулах замаар ипотекийн анхдагч болон хоёрдогч зах зээлийг хөгжүүлж, Монгол Улсын хүн амыг орон сууцаар хангах, цаашид орчин үеийн хот байгуулалтыг эрчимжүүлэхэд чиглэсэн урт хугацаат санхүүжилтийн тогтолцоог бий болгож төлөвшүүлэхэд оршино. Хувьцаа эзэмшигчдийн бүтэц (2018.06.30) МИК Холдинг ХК Төрийн өмчийн эзэмшил Аж ахуй нэгжийн эзэмшил Бусад хувьцаа эзэмшигч иргэд 19.27% 80.66% 0.07% МИК ОССК ХХК 100% МИК АКТИВ ТЗК 1 15 ХХК МИК АКТИВ 16-18 ХХК Хувьцаа эзэмшигч Эзлэх хувь Монголбанк 2.0% Хөгжлийн банк 14.9% Төрийн банк 2.4% Голомт банк 5.6% Капитал банк 8.1% Капитрон банк 1.0% Ти Ди Би капитал 7.5% Улаанбаатар хотын банк 26.1% Хаан банк 1.0% Хас банк 1.0% Худалдаа хөгжлийн банк 9.9% Чингис хаан банк 0.3% Бусад 20.1%

Монголбанк болон арилжааны 10 банк хамтран МИК ХХК байгуулсан 2006 Компанийн онцлох үйл явдал Монголын Ипотекийн Корпораци IUHF /International Union of Housing Finance/ олон улсын байгууллагад гишүүнээр элсэв. 2008 2007 ХБНГУ-ын Сэргээн Босголт Зээлийн Банкны (KfW) зээлийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр Сангийн Яам, Монголбанктай харилцан ойлголцлын санамж бичиг байгуулав Санхүүгийн зохицуулах хорооны шийдвэрээр МИК Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гаргах тусгай зөвшөөрөл авч, Орон сууцны санхүүжилтийн компани болов 2012 2009 Санхүүгийн зохицуулах хорооноос Монголын Ипотекийн Корпорацийн анхны бонд гаргах хүсэлтийг бүртгэж, зөвшөөрөл өгөв МИК Холдинг ХК нь IPO хийн, 37.2 тэрбум төгрөг хөрөнгийн зах зээлээс босгож, хувьцааны бүртгэлийн 1-р ангилалд бүртгэгдлээ. Монголын Ипотекийн Корпораци өргөжиж МИК Холдинг ХК группын нэгдэл компани боллоо 2013 2015 Монголбанк, МИК ОССК ХХК болон арилжааны банкууд хамтран Орон сууцны ипотекийн санхүүжилтийн Ерөнхий гэрээ -г байгуулав МИК Актив Нэг ТЗК ХХК хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаас гаргав. 2017 оны байдлаар 216 тэрбум төгрөгийн зах зээлийн үнэлгээтэй болж Хөрөнгийн Биржийн ТОП20 индекст багтлаа. 2017 2017 МИК ОССК ХХК нь Монгол Улсад анх удаа Олон улсын стандартын байгууллагаас батламжлагдсан мэдээллийн аюулгүй байдлын ISO/IEC 27001:2013 стандартын гэрчилгээ авлаа Азийн тогтмол орлоготой үнэт цаасны 5 дахь удаагийн чуулга уулзалт /AFIS/ зохион байгуулав. 2018 2018 МИК ОССК ХХК нь Олон улсын рейтингийн тэргүүлэх Fitch, Moody s, S&P агентлагуудаар зээлжих зэрэглэл тогтоолгов B Stable B Stable B3 Stable

Анхдагч зах зээл болон хоёрдогч зах зээл АНХДАГЧ ЗАХ ЗЭЭЛ : ХОЁРДОГЧ ЗАХ ЗЭЭЛ : ЗЭЭЛДЭГЧ ОРОН СУУЦ ЗЭЭЛДЭГЧ ОРОН СУУЦ Хөрөнгийн урсгал Хөрөнгийн урсгал БАНК Мөнгөний урсгал БАНК Мөнгөний урсгал ОССК ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАГЧ

ОССК-ийн нийгэм дэх ач холбогдол ОССК нь ипотекийн зээлийг анхдагч зах зээл буюу банкуудаас худалдан авч тэдгээр зээлийн хөрөнгөөр баталгаажуулан үнэт цаас гаргаж, хөрөнгө оруулагчдад борлуулах үйл ажиллагаа явуулдаг ба энэ нь тасралтгүй үргэлжлэн орон сууцны зээлийн тогтвортой санхүүжилтийг бий болгодог. Банк, санхүүгийн байгууллага Баланс дахь хөрвөх чадваргүй хөрөнгийг бэлэн мөнгө болон бусад санхүүгийн хэрэгслээр солих Зээлийн эрсдэлийг шилжүүлэх Хугацааны зөрүүний эрсдэлийг бууруулах Иргэд, зээлдэгчдэд бага хүүтэй, урт хугацаатай зээл авах боломжийг нэмэгдүүлэх ОРОН СУУЦНЫ ЗЭЭЛИЙН ТОГТВОРТОЙ САНХҮҮЖИЛТ ИЗББ арилжих ОССК Худалдан авсан зээлийн хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасыг гаргаж арилжих Хөрөнгө оруулалтаас бий болсон хөрөнгөөр дахин зээл худалдаж авах Хөрөнгө оруулагчид Тогтмол санхүүжилт бий болсноор иргэдэд олгох орон сууцны зээлийн нөхцөл илүү таатай, илүү хүртээмжтэй болох боломжтой юм. Хөрөнгө оруулагчдад тогтвортой ашиг хүртэх урт хугацаат, эрсдэлгүй санхүүгийн бүтээгдэхүүнд хөрөнгөө байршуулах таатай боломжийг бүрдүүлнэ. Хөрөнгийн зах зээл дээр үнэт цаасыг арилжсанаар хөрөнгийн эргэлт бий болж тогтвортой санхүүжилтийг бүрдүүлнэ.

Бизнесийн үйл ажиллагаа МИК нь орон сууцны зээл олгогч банкуудын хөрвөх чадварыг сайжруулах зорилгоор ипотекийн зээлийн хөрөнгийн багцыг бэлэн мөнгөөр болон санхүүгийн бусад хэрэгслүүдээр худалдаж авах, арилжих үйл ажиллагаа явуулж байна. Орон сууцны зээлийн хөрөнгийг худалдаж авах хэлцлийг зээлийн хөрөнгийн эрсдэл шилжүүлэх нөхцлөөр нь дараах байдлаар ангилдаг. Үүнд: Худалдан авалтын төрлүүд Буцаахгүй нөхцөлтэй худалдан авалт /PWOR/ Буцаах нөхцөлтэй худалдан авалт /PWR/ МИК нь зээлийн хөрөнгөөс орж ирэх өгөөж болон учирч болох эрсдэлийг аль алиныг нь шилжүүлэн авах нөхцөлтэй хэлцэл. Онцлог Зээлийн хөрөнгө нь банкны балансаас хасагдан Үнэт цаас гаргагчийн баланс дээр бүртгэгддэг Банкуудын хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлдэг ЗГ-ын орон сууцны зээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд олгогдсон зээлийн хөрөнгийг худалдан авах үйл ажиллагааг энэ хэлцлийн хүрээнд хийж гүйцэтгэж байна Худалдан авсан зээлийн хөрөнгөд эрсдэл учирсан тохиолдолд Худалдагч тал -д буюу банкинд тухайн зээлийн хөрөнгийг буцаан худалдах эсхүл өөр зээлийн хөрөнгөөр солих нөхцөлтэй хэлцэл. Онцлог Зээлийн хөрөнгө нь банкны балансаас гадуур бүртгэгддэг Банкуудын хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлдэг Худалдан авсан зээлд төлбөрийн зөрчил гарвал дараах 2 сонголтын нэгийг хэрэгжүүлдэг.

Хүргэх үнэ цэнэ Бүтээгдэхүүн Бүтэц Бизнесийн үйл ажиллагаа Зээлийн хөрөнгийн багц худалдан авалт Хөрөнгийг буцаах нөхцөлтэй худалдах авна Ипотекийн зээл олгогч санхүүгийн байгууллага МИК ОССК Худалдан авалтын төлбөр Буцаах нөхцөлтэй хэлцэл Хөрвөх чадварын удирдлага Хөрөнгийг буцаахгүй нөхцөлтэй худалдан авна Хэлцэл эрхлэн гүйцэтгэгч, Хөрөнгө итгэмжлэн удирдлагч, Үүргийн гүйцэтгэлийг хангуулагчаар ажиллах ИЗББ-ыг шилжүүлнэ Үнэт цаасжуулалт Худалдан авалтын төлбөр МИК АКТИВ ТЗК Худалдан авалтын төлбөр ИЗББ хөрөнгө оруулагч Буцаахгүй нөхцөлтэй хэлцэл, Үнэт цаасжуулалт, Үнэт цаас гаргачид үзүүлэх үйлчилгээ Хөрөнгийн удирдлага, Эрсдэлийн удирдлага, Багцын удирдлага МИК нь орон сууцны ипотекийн хоёрдогч зах зээлийг хөгжүүлэх зорилгоор бизнесийн үндсэн хоёр загварын дор үйл ажиллагаа явуулдаг. Зээлийн хөрөнгийн багц худалдан авалт: Монгол улсын 14 банкнаас 11 банктай хамтарч ажиллан, буцаах нөхцөлтэй хэлцлийн загвараар ипотекийн зээлийг багцлан худалдан авч, ипотекийн зээлийн хөрөнгийн хөрвөх чадварыг нэмэгдүүлдэг. 2018 оны 6 дугаар сарын байдлаар банкуудаас нийт 65 удаагийн буцаах нөхцөлтэй худалдан авалтаар 83.2 тэрбум төгрөгийн багцыг худалдан авсан. Үүнээс 70 хувийг компанийн өөрийн хөрөнгөөр, 30 хувийг Германы сэргээн босголтын зээлийн банкнаас авсан урт хугацаатай зээлийн эх үүсвэрээр санхүүжүүлсэн. Үнэт цаасжуулалт: Буцаахгүй нөхцөлтэй хэлцлийн хүрээнд Засгийн газрын орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд олгосон орон сууцны зээлийг худалдан авч, уг зээлийн багцаас бий болох үр ашиг, эрсдэлийг МИК бүхэлд нь шилжүүлж авснаар зээл олгогч банкуудын хөрөнгийн өгөөж нэмэгдэх, эрсдэлээр жигнэсэн өөрийн хөрөнгийн харьцаа үзүүлэлтүүд сайжрах ач холбогдолтой. МИК нь Засгийн газрын орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн хүрээнд 2018 оны 6 дугаар сарын байдлаар нийт 15 удаагийн хэлцлээр 66,855 зээлдэгчийн зээлийг багцлан худалдан авч, 3,338.2 тэрбум төгрөгийн Ипотекийн зээлээр баталгаажсан бонд (ИЗББ) гаргасан.

Бизнесийн үйл ажиллагаа Тэрбум 1,400 1,200 Буцаахгүй нөхцөлтэй (PWOR) ипотекийн багцын худалдан авалт ба ИЗББ гаргалт Тэрбум 25 Буцаах нөхцөлтэй (PWR) ипотекийн багцын худалдан авалт 1,000 20 800 600 400 200 0 323 547 1302 292 606 268 2013 2014 2015 2016 2017 2018Q2 15 10 5 0 3.4 5.1 9.6 23 14.8 2013 2014 2015 2016 2017 2018Q2 2.6 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 500 0 ДНБ-нд эзлэх ИЗББ-ын хувь 8.9% 9.5% 8.7% 2,518.1 3.7% 2,006.1 2,123.0 1.7% 820.9 321.2 2013 2014 2015 2016 2017 10% 8% 6% 4% 2% 0% ИЗББ-ын үлдэгдэл дүн, (тэрбум төг) ИЗББ-ын ДНБ-нд эзлэх хувь

Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөр ба ИЗББ Санхүүжилтийн эх үүсвэр МБ-аас банкуудад ипотекийн зээл олгоход зориулж хөнгөлөлттэй эх үүсвэр олгосон. ИЗББ гаргах Давуу эрхтэй (90%) болон энгийн (10%) ИЗББ гаргаж, Давуу эрхтэй ИЗББ-ээр МБ-аас олгосон ипотекийн зээлийн хөнгөлөлттэй эх үүсвэрийг эргүүлэн төлнө. 1 2 4 Ипотекийн зээлийн санхүүжилтийн тогтолцоо 3 Ипотекийн зээл олгох Ипотекийн зээлийн шалгуур: Жилийн 8 хувийн хүүтэй, 360 сар хүртэл хугацаатай У р ь д ч и л г а а 3 0 % ЗҮХ <70% Орон сууцны талбай <80м 2 ӨОХ < 45 МИК ОССК Шалгуур хангасан ипотекийн зээлийн багцыг дэд хөтөлбөрт оролцогч банкуудаас худалдан авна Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөрийн санхүүжилт: Хөтөлбөрийн хүрээнд олгогдож буй орон сууцны зээл нь Монголбанкнаас Давуу эрхтэй ИЗББ-ын үндсэн төлбөр болон тухайн оны төсөвт тусгагдсан эх үүсвэрээр санхүүжигдэж байна.

Хөнгөлөлттэй хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөр ба ИЗББ ХӨНГӨЛӨЛТТЭЙ ХҮҮТЭЙ ОРОН СУУЦНЫ ЗЭЭЛИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН НИЙГЭМ, ЭДИЙН ЗАСАГ ДАХЬ НӨЛӨӨ Иргэд: Бага дунд орлоготой өрхүүдэд ипотекийн зээлийн сарын төлбөрийн дарамт багасаж, иргэд өөрийн үл хөдлөх хөрөнгөтэй болох боломжийг бий болгосон. Банкны салбар: Банкны салбарын хөрөнгө, өр төлбөрийн хугацааны зөрүүний эрсдэл багассан Банкны салбарын эрсдэлийг тархаан байршуулж, банкинд учирч болзошгүй системийн эрсдэлийг бууруулсан. Банкны балансаас гадуурх бүтээгдэхүүний төрөлжилт нэмэгдэж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээний орлогын эх үүсвэр нэмэгдсэн Хөрөнгийн зах зээл: Ипотекийн хоёрдогч зах зээлд ИЗББ-ыг шинээр нэвтрүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг дэмжсэн. Хөрөнгийн зах зээлд ажиллах дотоод боловсон хүчин болон үнэт цаасны зах зээлд үйл ажиллагаа эрхлэгч мэргэжлийн байгууллагуудын үйл ажиллагаа, мэдлэг туршлагыг нэмэгдүүлсэн. Барилгын салбар: Үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийн хөгжил болон барилгын салбарын орон сууцны борлуулалтыг нэмэгдүүлсэн. Барилгын түүхий эд нийлүүлэгчид болон таваарын үйлдвэрлэлийг шууд бусаар дэмжсэн.

Багцын шинж чанар Багцын шинж чанар /2018.06.30/ Үзүүлэлт Зээлийн хөрөнгийн багцын хэмжээ: 2,660.1 тэрбум төг Дансдын тоо: 58,268 Зээлийн дундаж хэмжээ: 45.75 сая төг Ж.Д.Зээлийн хүү(%): 7.94% Зээлийн үлдэгдэл Ж.Д.Хугацаа: 14.37 жил Ж.Д Зээл-Үнэлгээний харьцаа: 64.49% Ж.Д Зээлийн насжилт: Сарын тэнцүү төлбөр (дундаж): 3.68 жил 513,357 төг Ж.Д. Өр-орлогын харьцаа: 33.43% Барьцаа хөрөнгийн байршил: 58,268 - УБ хот 45,207 (78%) - Хөдөө орон нутаг: 13,061 (22%) 40% 30% 20% 10% 0% 30% 20% 10% 0% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Нэгдсэн хөрөнгийн багцын сарын тэнцүү төлөлт 32.61% 1.13% 0.2 11.42% 21.35% 0.4 <СТТ 0.6 16.10% 21.13% 11.88% 0.8 < СТТ 1 22.01% 5.75% 3.36% 1.55% 1.24% 19.78% 1.2 < СТТ 1.4 Нэгдсэн хөрөнгийн багцын барьцаа хөрөнгийн талбайн хэмжээ(мкв) 14.50% >1.6 16.19% 30 30 < м² 40 40 < м² 50 50 < м² 60 60 < м² 70 70 < м² 80 Нэгдсэн хөрөнгийн багцын зээлдэгчийн нас 0.38% 25 13.72% 25 < ҮЗН 30 29.05% 30 < ҮЗН 35 21.83% 35 < ҮЗН 40 15.53% 40 < ҮЗН 45 10.37% 45 < ҮЗН 50 5.96% 50 < ҮЗН 55 2.55% 0.61% 55 < ҮЗН 60 >60

Санхүүгийн үзүүлэлтүүд Гүйцэтгэл 2014 2015 2016 2017 2018Q2 Цэвэр хүүний орлого 17.3 49.1 79.1 89.7 46.8 Цэвэр ашиг* 12.1 30.4 50.7 59.2 30.8 Орон сууцны зээлийн хөрөнгийн багц (Тэрбум төгрөгөөр) 828.7 2,021.3 2,150.9 2,547.9 2,689.3 Нийт хөрөнгө 893.9 2,167.4 2,322.5 2,776.3 2,972.8 ИЗББ 835.6 2,037.5 2,165.6 2,576.0 2,726.5 Өөрийн хөрөнгө 46.3 113.4 135.1 162.5 193.3 Цэвэр хүүний орлого ( тэрбум) 17.3 49.1 79.1 89.7 46.8 2014 2015 2016 2017 2018.II Өөрийн хөрөнгө ( тэрбум) 46.3 113.4 135.1 162.5 193.3 Цэвэр ашиг ( тэрбум) 12.1 30.4 50.7 59.2 30.8 2014 2015 2016 2017 2018.II Нийт хөрөнгө ( их наяд) 0.9 2.2 2.3 2.8 3.0 2014 2015 2016 2017 2018.II 2014 2015 2016 2017 2018.II * - МИК Групп компанийн цэвэр ашгийн 94% нь ТЗК-ийн нөөц хөрөнгө байгаа болно. Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны тухай хуулийн 23-р зүйлд ТЗК нь хөрөнгө оруулагчид болон бусад этгээдэд төлөх төлбөрүүдийг төлж барагдуулсны дараагаар ТЗК-ийн үлдсэн хөрөнгийг хувь нийлүүлэгчдэд хувь тэнцүүлэн олгоно гэсэн байдаг.

Санхүүгийн үзүүлэлтүүд Гүйцэтгэл 2014 2015 2016 2017 2018Q2 Хөрөнгийн бүтэц (нийт хөрөнгөд эзлэх %) Мөнгөн хөрөнгө 5.6 5.9 6.7 7.7 4.7 Орон сууцны зээлийн багц 92.7 93.3 92.6 91.8 90.5 Өр төлбөр 94.8 94.8 94.2 94.1 92.5 Өөрийн хөрөнгө 5.2 5.2 5.8 5.9 6.4 Санхүүгийн хөшүүрэг (нийт хөрөнгө/өөрийн хөрөнгө) 17.7 19.2 18.1 17.1 16.2 Ашигт ажиллагааны харьцаа Цэвэр хүүний маржин % 2.8 3.2 3.6 3.5 3.4 Нийт хөрөнгийн өгөөж % 1.9 2 2.3 2.3 2.1 Өөрийн хөрөнгийн өгөөж % 34.4 38 40.8 39.8 34.6 ИЗББ гаргалт ( тэрбум) 547 1302 292 605.6 268.4 2014 2015 2016 2017 2018.II Ипотекийн зээлийн багц ( их наяд) 0.8 2.0 2.2 2.5 2.7 2014 2015 2016 2017 2018.II Буцаах нөхцөлтэй багцын худалдан авалт ( тэрбум) 5 8 23 14.8 2.6 2014 2015 2016 2017 2018.II ИЗББ ( их наяд) 0.8 2.0 2.2 2.6 2.7 2014 2015 2016 2017 2018.II

2013M01 2013M06 2013M11 2014M04 2014M09 2015M02 2015M07 2015M12 2016M05 2016M10 2017M03 2017M08 2018M01 2018M06 Бизнесийн орчин 2018 оны хагас жилийн байдлаар Санхүүгийн зах зээлийн 95%-г банкны салбар эзэлж байна. Банкны салбарын нийт зээлийн хэмжээ 14.5 их наяд төгрөг байгаагаас 29.9%- г ипотекийн зээл эзэлж байсан. Банкны салбарын нийт ипотекийн зээлийн 76.3% - г хөтөлбөрийн хүрээнд олгогдсон зээл эзэлж байсан. Банкны салбарын нийт ипотекийн зээлийн 61.6% - г МИК-ийн худалдан авсан зээл эзэлж байсан. САНХҮҮГИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ БАНКНЫ САЛБАР БУСАД САЛБАР 95% 5% НИЙТ ЗЭЭЛИЙН ХЭМЖЭЭ ИПОТЕКИЙН ЗЭЭЛ БУСАД ЗЭЭЛ 29.9% 70.1% ИПОТЕКИЙН ЗЭЭЛИЙН ХЭМЖЭЭ 8% болон 5% ЗЭЭЛ БУСАД ЭХ ҮҮСВЭРИЙН ЗЭЭЛ 76.3% 23.7% ИПОТЕКИЙН ЗЭЭЛИЙН ХЭМЖЭЭ МИК АВСАН ЗЭЭЛ БУСАД ЗЭЭЛ 61.6% 38.4% ОРОН СУУЦНЫ ЗАХ ЗЭЭЛ 2013 онд Засгийн газрын орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж эхэлсэн ба тухайн жилд орон сууцны борлуулалт хоёр дахин нэмэгдсэн. Хөтөлбөрийн эхний жилүүдэд орон сууцны үнэ эрэлтээс үүдэлтэйгээр өсч, орон сууцны үнийн индекс (ОСҮИ) 2014 онд өмнөх оноос 26 хувиар өссөн байна. Орон сууцны борлуулалт 2015 оноос хойш буурах хандлагатай байсан бол 2018 оны 6 сарын байдлаар ОСҮИ нь 1.05 болж өсөх хандлагатай болсон байна. Орон сууцны үнийн индекс 1.30 30% 1.25 25% 1.20 20% 1.15 15% 1.10 10% 5% 1.05 0% 1.00-5% 0.95-10% 0.90-15% Жилийн өсөлт Орон сууцны үнийн ерөнхий индекс Хөтөлбөр эхэлсэн жилээс хойш 2013 онд хамгийн их буюу 38,273 орон сууц борлуулагдсан ба түүний 63%-г ипотекийн зээлээр борлуулсан. 2013-2016 онд нийт борлогдсон орон сууцны 60-аас дээш хувь нь ипотекийн зээлээр борлуулагдаж байсан бол 2017 онд тус үзүүлэлт 44 хувь болж буурсан байна. 2018 оны 6 сарын байдлаар энэхүү үзүүлэлт 39%-тай байна. 50 40 30 20 10 0 22% Орон сууцны борлуулалтад ипотекийн зээлийн эзлэх хувь 44% 55% 47% 63% 61% 61% 62% Нийт орон сууцны борлуулалт, мянга 44% 39% Шинээр олгосон ипотекийн зээлийн тоо, мянга Ипотекийн зээлд хамрагдсан хувь (баруун тэнхлэг) 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70+ Орон сууцны эрэлт, нийлүүлэлт Улаанбаатар хот дах хүн амын суурьшлын тархалт 2017 оны эцсийн байдлаар Монгол улсын хүн ам 3.2 сая байгаагаас 46.1 хувь нь Улаанбаатар хотын оршин суугч байна. 2012 онд нийслэлийн 317 мянган өрхийн 40.2 хувь нь орон сууцанд, 59.8 нь гэр хороололд амьдарч байсан бол 2017 онд нийслэлийн 386 мянга өрхийн 44.3 хувь нь орон сууцанд, 55.7 хувь нь гэр хороололд амьдарч байна.. 500 400 300 200 100 0 Улаанбаатар хотын өрхийн тоо, орон сууцны төрөл 43% 42% 190 197 204 219 42% 216 215 41% 40% 128 136 149 158 165 171 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Гэр хороолололд амьдардаг өрхийн тоо, мянга Орон сууцанд амьдардаг өрхийн тоо, мянга Орон сууцтай өрхийн эзлэх хувь Улаанбаатар хотын шинэ орон сууцны нийлүүлэлт 2018.06 сар Орон сууцны тоо /мянга/ Захиалга авч буй 31.9 Ашиглалтанд орсон 19.2 Ашиглалтанд ороогүй 12.7 Захиалга аваагүй 28.9 Нийт 60.8 44% 45% 44% 43% 42% 41% 40% 39% 38% Эх сурвалж: ҮСХ Эх сурвалж: Тэнхлэг зууч Зээлийн хөрөнгийн багц дах насны бүтэц 2017 оны эцэст МИК-ийн худалдан авсан ипотекийн зээлийн багцын үндсэн зээлдэгчдийн насны бүтцэд 30-35 насныхан хамгийн их буюу 26.8 хувийг эзэлж байна. Монгол Улсын хүн амын насны бүтцэд 29 хүртэлх насныхан нийт хүн амын 55 хувийг эзэлж байгаа нь ирэх 5-10 жилд ипотекийн зээлийн эрэлт нэмэгдэх хандлагатайг харуулж байна Mянган хүн 400 Нийт хүн ам ба ипотекийн зээлдэгчдийн насны бүтэц (2017.12 сар) 300 200 100 0.3% 13.8% 26.8% Хүн амын насны бүтэц (2017.12 сар) 20.6% 15.4% 10.9% 7.7% 3.5% 1.0% Зээлдэгчдийн насны бүтэц 40% Ипотекийн зээлдэгчид (2017. 12 сар) 2017 оны судалгаагаар Улаанбаатар хотод орон сууцны эрэлт 33,000 орчим, орон сууцны боломжит нийлүүлэлт 38,000 орчим байгаа бөгөөд ойрын 3 жилийн хугацаанд 5,000 гаруй орон сууцны нийлүүлэлтийн илүүдэлтэй байхаар байна. 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Эх сурвалж: ҮСХ, МИК ОССК

Тулгарч буй сорилт, хэрэгжүүлэх зорилт Ипотекийн хоёрдогч зах зээл, ХБҮЦ-ны зах зээлд тулгарч буй сорилтууд ХБҮЦ-нд хөрөнгө оруулалт хийх дотоодын хөрөнгө оруулагчид дутмаг, ХБҮЦ-ны талаар ойлголт бага Хөрөнгө оруулалтын сан нь 10 жил хүртэл хугацаанд үйл ажиллагаа явуулахаар хуульд заасан байдаг бол ИЗББ-ын хугацаа 30 жил хүртэл ЗГҮЦ, ТБҮЦ-тай харьцуулахад ХБҮЦ-ны өрсөлдөх чадвар сул ХБҮЦ-ны хөрвөх чадварыг дэмжсэн хоёрдогч зах зээлийн хөгжил сул Банкны эх үүсвэрийн хугацаа богино, өртөг өндөр Санхүүгийн зах зээлийн 95%-ийг банкны салбар эзэлж байна. Ипотекийн хоёрдогч зах зээл, ХБҮЦ-ны зах зээлийг хөгжүүлэхэд шаардлагатай хүчин зүйлс Урт хугацаат эх үүсвэр байршдаг сангуудаас ХБҮЦ-нд хөрөнгө оруулалт хийх эрх зүйн зохицуулалтыг сайжруулах: - Нийгмийн даатгалын сан - Баялгын сан (Хүний хөгжлийн сан, төсвийн тогтворжуулалтын сан) - Тэтгэврийн сан (Ирээдүйн тэтгэврийн нөөц сан) - Хөрөнгө оруулалтын сан ХБҮЦ-ны өрсөлдөх чадварыг сайжруулах: - ХБҮЦ-ны хүүгийн орлогын татварт хөнгөлөлт үзүүлэх - ХБҮЦ-ны эрсдэлээр жигнэсэн хувь хэмжээг бууруулах Санхүүгийн зах зээлийг төрөлжүүлэх, түүний өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэхэд төрийн бодлогоор дэмжих

Компанийн хэтийн төлөвлөгөө Үндсэн үйл ажиллагаа МИК Актив ТЗК 16-24 ХХК хүртэл үүсгэн байгуулж, ИЗББ гаргах. Буцаах нөхцөлтэй багцын худалдан авалт хийх. Дотоод эх үүсвэрээр худалдан авсан багцаар баталгаажсан "Барьцаат үнэт цаас" гаргах. Шинээр хэрэгжүүлэх ажил ХБҮЦ-ны хууль эрх зүйн зохицуулалтыг сайжруулахад төрийн эрх бүхий байгууллагуудтай хамтран ажиллах. Дотоод болон гадаад зах зээлээс хямд санхүүжилт татах. Компанийн нийт хувьцаа эзэмшигчдийн бүтцэд ОУБСБ-уудыг оруулах, компанийн засаглалыг сайжруулах. Эрсдэлийн удирдлагын тогтолцоонд ISO стандартыг нэвтрүүлэх.

Хариуцлагын мэдэгдэл ба нууцлал Энэхүү танилцуулгыг МИК ОССК ХХК-ийн удирдлагууд баталсан бөгөөд өгөгдсөн мэдээлэл үнэн зөв болохыг хариуцан хүлээн зөвшөөрч байна. МИК ОССК ХХК нь үндэслэл бүхий аливаа судалгааг хийсний үндсэн дээр өөрт байгаа мэдээлэлд тулгуурлан энэхүү танилцуулга, тайланд буруу, санаатайгаар орхигдуулсан тэмдэглэл буюу түүнийг бий болгох аливаа алдаатай үйл баримт байхгүй, ноцтой алдаа байхгүй болохыг нотолж байна. МИК ОССК ХХК-ийн зөвшөөрөлгүй болон Монгол Улсын хууль тогтоомжид зааснаас бусад байдлаар энэхүү хэлцлийн танилцуулгыг хэсэгчлэн буюу бүхэлд нь дахин боловсруулах, өөр зорилгоор ашиглах, аливаа төрийн болон зохицуулагч байгууллага, бусад этгээдэд үзүүлэх, өгөх, хуулбарлах, хадгалахыг хориглоно. Энэхүү МИК ОССК ХХК ба барьцаат үнэт цаасны талаарх танилцуулга болон түүний агуулга, түүний тодруулахаар өгсөн аливаа мэдээлэл нь Мэдээллийн аюулгүй байдлын удирдлагын ISO-IEC 27001:2013 стандартын дагуу боловсруулсан компанийн Мэдээллийн аюулгүй байдлын ерөнхий журам -д заасан маш нууц ангиллын мэдээлэл бөгөөд хугацаагүйгээр нууцад хамаарна.

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА Mongolia, Ulaanbaatar 14210, Sukhbaatar District, 1 st micro district, Section 13, Peace Avenue 19, 10 th floor