UNIVERSITETI I PRIZRENIT UKSHIN HOTI PROGRAMI MËSIMOR SYLLABUS Niveli i studimeve Bachelor Programi Viti akademik 2016 LËNDA E DREJTA KUSHTETUESE I Viti 1 Statusi O Semestri I i lëndës Kodi ECTS kredi Ligjërata Ushtrime Javët mësimore 15 Orët mësimore 3 2 Metodologjia e mësimit Ligjërata interaktive/ Ushtrime praktike Konsultime Prof.Dr. Kadri Kryeziu e-mail kadri.kryeziu@hotmail.com Mësimdhënësi Tel. 049 555 145 e-mail Asistenti Qëllimi studimor i lëndës Kjo lëndë ka për qëllim që të familjarizoj studentët e studimeve bachelor me pjesën teorike të së drejtës kushtetuese si degë e veçantë e së drejtës. Në veçanti, studentët do të analizojnë konceptet themelore kushtetuese, sistemet dhe institucionet kushtetuese, burime e së drejtës kushtetuese, natyrën dhe llojet e kushtetutave, aspektin kushtetues të sundimit të së drejtës dhe mbrojtjen e të drejtave dhe lirive kushtetuese. Një vëmendje e veçantë do ti kushtohet sistemit kushtetues të Republikës së Kosovës, parimeve dhe strukturës kushtetuese në Kosovë përfshirë këtu organizimin dhe fushëveprimin e organeve kushtetuese të Republikës së Kosovës. Përfitimet e studentit Pas përfundimit të këtij kursi (lënde), studenti pritet të jetë në gjendje që: Rezultatet e pritura të nxënies: Pas përfundimit të ligjëratave nga kjo lëndë, studenti do të jetë në gjendje që: Të aftësohet për interpretimin e dispozitave juridike nga kjo fushë: Të njihet më për së afërmi me raportet në mes të punëdhënësve dhe punëmarrësve: Të njoftohet për të drejtat dhe obligimet e punëtorëve: Të përcjell ndryshimet e raporteve në mes të palëve industriale (punëdhënësve dhe punëmarrësve): Të jetë i gatshëm që t`i përdor njohuritë teorike dhe praktike me qëllim të hartimit të legjislacionit nga kjo fushë:
Metodologjia për realizimin e temave mësimore: Metodologjia e mësimdhënies do të konsistojë në mbarështimin e lëndës në mënyrë të qartë dhe të kuptueshme për s thellë të tematikës përkatëse; Ligjërata do të prezantohet sipas metodës interaktive (sokratike). Me qëllim të përgatitjes sa më të mirë të lëndës dhe të mundësisë për ndërveprim më të madh në klasë, është fuqimis lexojnë paraprakisht materialet për temën e cila do të diskutohet në orën(-t) pasuese. Studentët inkurajohen të bëjnë pyetje, komente dhe sugjerime gjatë ligjëratave si dhe të grisin pika të diskutimit në k Kushtet për realizimin e temës mësimore: Mënyra e vlerësimit të studentit ( në%) Vijueshmëria dhe aktivitetin ligjërata 5 % Aktiviteti në ushtrime 10 % Punimi seminari 5 % Vlerësimi në % 50%- 60% 60%-70% 70%-80% 80%-90% 90%-100% Kollokfiumi i parë 20 % Provimi final 60% Obligimet e studentit: Ligjërata Ushtrime Studentët janë të detyruar ti respektojnë rregullat e etikës profesionale akademike si: mbajtja e qetësisë në mësim, shkyçja kohë etj. Plagjiatura dhe fenomenet e ngjashme mashtruese do të ndëshkohen sipas rregulloreve dhe ligjit në fuqi. Komunikimi me studentët do të bëhet kryesisht përmes e-mailit të asistentit dhe shpalljeve në lokalet e Universitetit. Ngarkesa e studentit për lëndën Aktiviteti Orë
(Java 1) Kuptimi i së drejtës kushtetuese 1) Prezantimi hyrës, 2) Njohja me programin e lëndës, metodologjia e mësimdhënies etj. (Java 2) Lindja dhe zhvillimi i së drejtës kushtetuese 1) E drejta kushtetuese (rëndësia, aktualiteti, atributet) 2) Zhvillimi historik i së drejtës kushtetuese 3) Raporti i së drejtës kushtetuese me degët tjera të së drejtës (Java 3) Kuptimi, përmbajtja dhe modelet e kushtetutave 1) Ç është kushtetuta? 2) Përmbajtja e kushtetutës, 3) Struktura e kushtetutës, 4) Kushtetutat e forta (rigjide) dhe të buta (fleksibile), 5) Kushtetutat e shkruara dhe të pashkruara, 6) Kushtetuta reale dhe fiktive, 7) Format e miratimit dhe ndryshimit të kushtetutave,
(Java 4) Kushtetutat në krahasim 1) Kushtetuta e SHBA-ve (1787) 2) Rasti i Britanisë së Madhe një kushtetutë e pashkruar 3) Kushtetuta e Francës (1958) 4) Ligji Themelor i Gjermanisë (1949) 5) Kushtetuta e Shqipërisë (1998) 6) Kushtetuta e Zvicrës (2000) (Java 5) Burimet e së drejtës kushtetuese në Kosovë 1) Deklarata e Pavarësisë (2008) 2) Kushtetuta e Kosovës (2008) 3) E drejta ndërkombëtare 4) Vendimet e Gjykatës Kushtetuese (Java 6) Hyrje në Kushtetutën e Kosovës 1. Preambula 2. Parimet themelore 3. Ndarja dhe kontrolli i pushtetit 4. Epërsia e Kushtetutës 5. E drejta ndërkombëtare dhe zbatimi i saj (Java 7) Liritë dhe të drejtat e garantuara me Kushtetutën e Kosovës
1) Konstitucionalizimi i akteve ndërkombëtare për të drejtat e njeriut 2) Të drejtat individuale a) E drejta në jetë, b) E drejta në dinjitet c) E drejta e lirisë dhe sigurisë d) E drejta për gjykim të drejtë e) Liria e lëvizjes f) E drejta e privatësisë g) E drejta e besimit h) Liria e shprehjes (Java 8) Liritë dhe të drejtat e garantuara me Kushtetutën e Kosovës 1) Të drejtat politike a) E drejta e tubimit b) Liria e medieve c) Liria e asocimit d) E drejta zgjedhore 2) Të drejtat sociale, ekonomike dhe kulturore a) E drejta e pronës b) E drejta për arsim c) Liria e artit dhe shkencës d) E drejta e punës (Java 9) Mbrojtja kushtetuese e lirive dhe të drejtave të njeriut 1) Ankesa Individuale Kushtetuese 2) Afatet kohore 3) Procedura para Gjykatës Kushtetuese
(Java 10) Kuvendi i Kosovës 1) Struktura e Kuvendit 2) Kompetencat e Kuvendit 3) Mandati i deputetëve 4) Imuniteti i deputetëve 5) Procesi i miratimit të ligjeve 6) Shpërndarja e Kuvendit 7) Rast Studimi (Java 11) Presidenti i Kosovës 1) Pozita kushtetuese 2) Kompetencat presidenciale 3) Zgjedhja dhe mungesa e përkohshme 4) Imuniteti 5) Përgjegjësia kushtetuese 6) Rast Studimi (Java 12) Qeveria e Kosovës 1) Pozita kushtetuese 2) Kompetencat 3) Zgjedhja
4) Përgjegjësia politike ndaj parlamentit (mocioni i votëbesimit) (Java 13) Sistemi i drejtësisë 1) Parimet e përgjithshme 2) Organizimi i gjykatave 3) Emërimi dhe shkarkimi i gjyqtarëve 4) Këshilli Gjyqësor i Kosovës 5) Këshilli Prokurorial i Kosovës 6) Avokatura (Java 14) Gjykata Kushtetuese 1) Organizimi dhe përbërja e Gjykatës Kushtetuese 2) Kompetencat e Gjykatës Kushtetuese 3) Efekti juridik i vendimeve të Gjykatës Kushtetues Ligjërimi i lëndës do të bëhet me metodat bashkëkohore dhe kombinim të ligjërimit interaktiv, debatues dhe aktive te studentëve në ligjërata dhe me shprehjen e mendimit te tyre te lire dhe kritik ndaj fenomeneve dhe p Të gjitha ligjëratat të përcillen me prezantimet e slajdeve në Power- Point dhe në paraqitjet tjera dokumentar praktike përmes rasteve kushtetuese do të stimulohet duke gjetur aplikueshmëri konsistente. Forma të tjera të studentë në të elaboruarit e materies do të afirmohen. LITERATURA Prof.Dr. Kurtesh Saliu e Drejta Kushtetuese Prishtinë 2004 Prof. Dr. Kadri Kryeziu Pluralizmi në Kosovë Prishtinë 2014 Prof. Dr. Kadri Kryeziu Edrejta e ygjedhjes Priren, 2013 Prof Dr. Arsim Bajrami. Sistemi Kushtetues i Kosovës. Prishtinë, 2011. Visar Morina. Gjyqësia Kushtetuese. Prishtinë, 2013. (opsionale)
Rosenfeld, Michel, and András Sajó, eds. The Oxford handbook of comparative constitutional law Press, 2012. Marko, Joseph. "The new Kosovo constitution in a regional comparative perspective." Review of European Law 33.4 (2008): 437-450. De Visser, Maartje. Constitutional review in Europe: a comparative analysis. A&C Black, 2014. Jackson, Vicki. Constitutional Engagement in a Transnational Era. Oxford University Press, 2013. Literatura plotësuese: Kushtetuta e Republikës së Kosovës, 2008 Rregullorja e Punës së Kuvendit të Kosovës (2010) Ligji për Gjykatën Kushtetuese të Kosovës Ligji për Presidentin Ligji për Policinë e Kosovës Ligji për Forcën e Sigurisë së Kosovës Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut Ligji për Gjykatat Ligji për Këshillin Gjyqësor të Kosovës VËREJTJE
Studentët janë të detyruar ti respektojnë rregullat e etikës profesionale akademike si: mbajtja e qetësisë në mësim, shkyçja e telefonave celular, hyrja në sallë me kohë etj. Plagjiatura dhe fenomenet e ngjashme mashtruese do të ndëshkohen sipas rregulloreve dhe ligjit në fuqi. Komunikimi me studentët do të bëhet kryesisht përmes e-mailit dhe shpalljeve në lokalet e Universitetit.