Stóra myndin Uppbygging þekkingarsamfélags Kristrún Frostadóttir, hagfræðingur Viðskiptaráðs Aðalfundur SFS 19. maí 2017
Bakgrunnur Viðskiptaráð Íslands 1
Yfirlit 1. Hvað eru þekkingarkjarnar? 2. Hvað liggur að baki? 3. Hvað þarf að varast? Viðskiptaráð Íslands 2
Bandaríkin: Tekjusamþjöppun kringum þekkingarkjarna % einstaklinga í hæsta tekjustiginu (yfir tvöföldum meðaltekjum) >20% 15 til 20% 0 < 15% Heimild: Pew Research Center (2014) Viðskiptaráð Íslands 3
Evrópa: Tekjusamþjöppun kringum þekkingarkjarna Verg landsframleiðsla á íbúa m.v. að meðaltal ESB sé 100 250 200 150 100 50 0 Meðaltal innanlands Höfuðborgir Viðskiptaráð Íslands 4
Evrópa: Tekjusamþjöppun kringum þekkingarkjarna Verg landsframleiðsla á íbúa m.v. að meðaltal ESB sé 100 700 600 500 400 300 200 100 0 Viðskiptaráð Íslands 5
Bandaríkin: Menntunarstig hæst kringum þekkingarkjarna Röðun 150 borga í Bandaríkjunum eftir menntunarstigi 1 150 1= hæsta menntunarstig 150= lægsta menntunarstig Heimild: WalletHub (2016) Viðskiptaráð Íslands 6
Evrópa: Menntunarstig hæst kringum þekkingarkjarna Hlutfall háskólamenntaðra á svæðum innan Evrópu: Topp 10 Miðborg London - Vestur 70% Miðborg London - Austur London - Suður Brabant Wallon, Brussel Oslo og Akershus Norðvestur London Norðaustur Skotland Berkshire, Buckinghamshire og Oxfordshire Uusimaa, Helskini Zürich 58% 55% 54% 54% 53% 52% 52% 51% 50% Heimild: Eurostat Viðskiptaráð Íslands 7
Yfirlit 1. Hvað eru þekkingarkjarnar? 2. Hvað liggur að baki? 3. Hvað þarf að varast? Viðskiptaráð Íslands 8
Rétta jafnvægið Fólkið Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 9
Fólk Fólkið Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 10
Uppbygging mannauðs Laða að Byggja upp Viðskiptaráð Íslands 11
Uppbygging mannauðs Laða að Byggja upp Viðskiptaráð Íslands 12
Bandaríkin og Bretland skara ekki fram úr í menntun Niðurstaða samkeppnisúttektar IMD 2016 PISA könnun 2012 - Stærðfræði og vísindi 29. sæti 20. sæti Næg áhersla á vísindi í skólum 27. sæti 29. sæti Menntakerfið mætir þörfum samkeppnishæfs markaðar 23. sæti 18. sæti Viðskiptaráð Íslands 13
Laða að sér hámenntað fólk og halda þeim Niðurstaða samkeppnisúttektar IMD 2016 Spekileki ekki vandamál 3. sæti 12. sæti Forgangsatriði hjá fyrirtækjum að laða að og halda í hæfileikaríkt fólk 4. sæti 16. sæti Mikið af hámenntuðu erlendu fólki 2. sæti 4. sæti Viðskiptaráð Íslands 14
Þekkingarklasar með hámenntað aðflutt vinnuafl Bandaríkin Evrópa 50%+ aðfluttra með BS gráðu San Francisco/Bay Area Washington Boston-Cambridge Seattle 62% aðfluttra frá V-Evrópu til UK með BS gráðu 24% innfæddra í UK með BS gráðu Heimild: Brookings 2016, British Centre for Research and Analysis of Migration Viðskiptaráð Íslands 15
Uppbygging mannauðs Flytja inn Byggja upp Viðskiptaráð Íslands 16
Írland Þróun VLF á mann á Írlandi samanborið við aðrar þjóðir 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 OECD Írland Heimild: World Bank Viðskiptaráð Íslands 17
Fyrirtækin löðuð að Samsetning starfa hjá erlendum fyrirtækjum á Írlandi Heimild: OECD, Barry (2005) Viðskiptaráð Íslands 18
Fólk og fyrirtæki Fólkið Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 19
Fólkið Hlutfall fólks með háskólagráðu m.v. OECD 45-54 ára 37% 11. sæti 25-34 ára 52% 5. sæti Heimild: OECD, Barry (2005) Viðskiptaráð Íslands 20
Írland í dag Niðurstaða samkeppnisúttektar IMD 2016 PISA könnun 2012 stærðfræði og vísindi 15. sæti Menntakerfið mætir þörfum samkeppnishæfs markaðar 9. sæti Mikil hvatning í starfi 6. sæti Forgangsatriði að laða að og halda í hæfileikaríkt fólk 5. sæti Fjöldi fólks með fjármálakunnáttu 1. sæti Viðskiptaráð Íslands 21
Fyrirtæki Fólkið Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 22
Fyrirtæki: Sköpum þau og styðjum við Skortir markaðshlutdeild Rétta umhverfið ekki til staðar Viðskiptaráð Íslands 23
Stórir fiskar í litlum tjörnum Gervilimir $1 ma. Viðskiptaráð Íslands 24
Stórir fiskar í litlum tjörnum Gervilimir 20% Viðskiptaráð Íslands 25
Stórir fiskar í litlum tjörnum Spelkur & stuðningsvörur $3 ma. Viðskiptaráð Íslands 26
Stórir fiskar í litlum tjörnum Spelkur & stuðningsvörur 10% Viðskiptaráð Íslands 27
Stórir fiskar í litlum tjörnum EUR4 ma. Viðskiptaráð Íslands 28
Stórir fiskar í litlum tjörnum 20% Viðskiptaráð Íslands 29
Stórir fiskar í litlum tjörnum $10-15ma. Viðskiptaráð Íslands 30
Stórir fiskar í litlum tjörnum Viðskiptaráð Íslands 31
Litlir fiskar í sjónum $600ma. + Viðskiptaráð Íslands 32
Litlir fiskar í sjónum Viðskiptaráð Íslands 33
Stórir fiskar í sjónum $450 ma. Viðskiptaráð Íslands 34
Stórir fiskar í sjónum Samsung Apple Viðskiptaráð Íslands 35
Fyrirtæki: Sköpum þau og styðjum við Skortir markaðshlutdeild Veljum rétta markaði Rétta umhverfið ekki til staðar Hlúum að mannauðnum Viðskiptaráð Íslands 36
Umhverfi Fólkið Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 37
Bandaríkin: Framúrskarandi stofnanir á kjarnasvæðum 100 bestu menntaskólarnir Bestu spítalarnir Bestu spítalarnir Spítalar á heiðurslista Heimild: US News high school rankings, US News Best Hospital rankings Viðskiptaráð Íslands 38
Förum æðri leiðina (e. High road strategy) Fólkið Æðri leiðin Umhverfið Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 39
Yfirlit 1. Hvað eru þekkingarkjarnar? 2. Hvað liggur að baki? 3. Hvað þarf að varast? Viðskiptaráð Íslands 40
Óæðri leiðin (e. Poaching strategy) Lousiana ríki í BNA Meðaltekjur næstlægstar í BNA 17% undir fátæktarmörkum Vatnsmengun ein sú mesta í BNA Heimild: Hochschild (2016) Viðskiptaráð Íslands 41
Óæðri leiðin Viðskiptaráð Íslands 42
Óæðri leiðin Fólkið Óæðri leiðin Umhverfi Fyrirtækin Viðskiptaráð Íslands 43
Förum æðri leiðina Byggja upp Laða að Fólkið Menning Heilbrigðisþjónusta Umhverfi Æðri leiðin Fyrirtækin Stöðugt rekstrarumhverfi Skólar Náttúra Forðast skammtímalausnir Viðskiptaráð Íslands 44