ارتش پزشكي علوم دانشگاه پزشكي آموزش توسعه و مطالعات مركز آموزشي مطالعات نشريه 1394-95 تحصیلی اول نیمسال اول شماره چهارم سال تحقیقاتی مقاله ارزشیابی برای را وب( )تحت غیرکاغذی روشهای از استفاده دانشجویان آیا میدهند ترجیح اساتید تدریس کیفیت 4 مجرد عراقیان فرشته 3 ثناگو اکرم دکتر 2 شریفی نوده اکرم دکتر 1 جویباری لیال دکتر چكیده برای جدی اقدامات از یکی اساتید ارزشیابی و دانشگاهی آموزشی برنامههای ذینفعان اصلیترین دانشجویان مقدمه: آموزشی روندهای بخشهای از یک هر در بازنگری یا و تغییر گونه هر میروند شمار به آموزشی فرایندهای کیفی ارتقای علوم دانشگاه دانشجویان نظرات بررسی پژوهش این از ذهدف گیرد. قرار قضاوت مورد نیز دانشجویان توسط میبایست بودهاست. )آنالین( الکترونیک سیستم از استفاده با اساتید ارزشیابی خصوص در گلستان پزشکی و کارشناسی تحصیلی مقطع دو در سهمیهای نمونهگیری استفادهاز با )1393( توصیفی-مقطعی مطالعه این روشها: دانشکدههای از شرایط واجد دانشجوی از 1200 نفر 256 روی کارورزی( و کارآموزی دوره )بجز عمومی پزشکی پاسخهای با سوالی 15 ساخته محقق پرسشنامه از استفاده با شد. انجام پیراپزشکی و پزشکی مامایی و پرستاری بهداشت استفاده با اساتید تدریس کیفیت ارزشیابی انجام خصوص در دانشجویان دیدگاه 45-15 امتیاز دامنه و سهتایی لیکرت کالسی( )جو محیطی عوامل ارزیابی امنیت حیطههای سه دارای ابزار گردید. بررسی کاغذی( )غیر وب تحت روش از )الفای ابزار پایایی و علمی( هیات عضو 10 طریق از )نظرسنجی محتوایی روایی است. بوده بودن صرفه به مقرون و دقت گردید. استفاده مستقل T-test آزمون از دادهها آنالیز برای گردید. تایید کرونباخ= 0/8 ( دانشجویمقطعکارشناسیبودهاند.میانگیننمرهدانشجویان دانشجویشرکتکننده 59/1 %مونث %73/1 یافتهها:از 256 ترتیب به و 21/72±5/21 نمره 45 از کل در )انالین( وب تحت صورت به اساتید ارزشیابی از دیدگاهشان خصوص در 20/77±5/1 مامایی و پرستاری و بهداشت 21/05±5/1 21/98±4/84 پزشکی 23/15±5/62 پیراپزشکی دانشکده در )0/05=P( بودهاست معنیدار دانشکدهها سایر با پیراپزشکی دانشکده دانشجویان نمرات بین میانگین اختالف است. بوده بودهاست. تر مثبت آنالین روش با اساتید ارزشیابی انجام به نسبت پیراپزشکی دانشکده نظردانشجویان ارزشیابی بودن راحتتر و توزیع و انتشار و چاپ هزینههای در جویی صرفه و کمتر انسانی نیروی از استفاده نتیجهگیری: مثبتی دیدگاه دانشجویان بودهاست. دانشجویان دیدگاه از وب تحت صورت به اساتید ارزشیابی روش مزایای بیشترین داشتند. غیرکاغذی روشهای با اساتید ارزشیابی به نسبت تدریس کیفیت ارزشیابی دانشجوی کلیدی: کلمات مقدمه و تحلیل جمعآوری برای نظامدار است فرآیندی ارزشیابی میباشد موردنظربرنامه تحققاهداف منظور تفسیراطالعاتبه تعمیم در آید. عمل به عملکرد بهبود برای تصمیمگیری تا مسئول( )نویسنده ایران- گرگان. گلستان. پزشکی علوم دانشگاه پزشکی علوم آموزش توسعه و مطالعات مرکز دانشیار پرستاری دکترای 1 Jouybari@goums.ac.ir الکترونیک: آدرس 09113548454 01732430360 تماس: شماره ایران گرگان. گلستان. پزشکی علوم دانشگاه پزشکی علوم آموزش توسعه و مطالعات مرکز عمومی پزشک 2 ایران گرگان. گلستان. پزشکی علوم دانشگاه پرستاری تحقیقات مرکز دانشیار پرستاری دکترای 3 ایران گرگان. گلستان. پزشکی علوم دانشگاه دانشجویی تحقیقات کمیته پرستاری دکترای دانشجوی 4
ارتش پزشكي علوم دانشگاه پزشكي آموزش توسعه و مطالعات مركز آموزشي مطالعات نشريه 1394-95 تحصیلی اول نیمسال اول شماره چهارم سال 36 اهداف به دستیابی در استاد موفقیت میزان تعیین و هدف این ) 1 (.امروزهارزشیابی آموزشیخودارزشیابیمدرسرامیطلبد عملكردها سودمندی و اعتبار كننده تعیین عامل عنوان به سنجش برای مداوم ارزشیابی از رو این از میشود. محسوب آنها ضعف و قوت نقاط از آگاهی و مدرسین عملكرد كیفیت بهمنظورارتقاءوپویاییفعالیتهایآموزشیاستفادهمیشود. اساتید آموزشی عملكرد ارزشیابی برای مختلفی روشهای و همكاران مسوولین توسط ارزشیابی ) 2 و 3 (. دارد وجود از كه است آن از نمونههایی خودارزیابی و دانشجویان نیز اساتید ارزشیابی روش متداولترین شده ذكر روشهای میان است Student Evaluation of Teaching دانشجویان توسط اب )4(. گردیدهاست رایج دانشگاهها در اخیر سالهای در كه خصوص در قضاوت امر در ارزشیابی نقش بهاهمیت توجه کیفیتفرآیندآموزشونقششناختهشدهآندرپیشبرداهداف با )5(. دارد ضرورت اساتید ارزشیابی فرآیند ارتقا آموزشی توسط اساتید ارزشیابی رکن دو استاد و دانشجو اینکه به توجه و بیشتر دقت و اعتبار كه این برای )6( میباشند دانشجویان نیازمند باشیم داشته ارزشیابی از دقیقتری بازخورد مسایل به نوین نگاه میباشیم. نوین روشهای و وسایل مدیریتیایجابمیكندكهمدیرانبهسادگیازكنارنقش فناوریاطالعاتعبورنكنند.ازسویدیگرانقالبفناوریو و ساخته مواجه تردید با را سنتی روشهای اطالعات انفجار درنتیجهمراكزآموزشعالیطیفگستردهایازگزینههای )7(. میكند تجربه را سازمانی شكلهای و استراتژیك همانطورکهسیستمسادهایبرایارزیابیکیفیپژوهشاعضای کیفیت ارزیابی برای سادهای سیستم ندارد وجود علمی هیات تامل و تفکر با ندارد. وجود نیز علمی هیات عضو تدریس متعدد شیوههای گرفتن نظر در با و ارزشیابی اهداف باره در هک را ارزیابی سیستمهای میتوان اهداف آن مناسب ارزیابی ایجاد هستند برخوردار انصاف و اعتبار اعتماد قابلیت از ارزشیابی سیستم ارتقای به بیشتر توجه است بدیهی نمود. تدریس بهترویجاینفرهنگکهتدریسامریبسیارارزشمند آنالین سیستمهای از استفاده اگرچه )8(. میکند کمک است تجربیات اما نیست جدیدی رویکرد تدریس ارزشیابی در در صرفا و است متفاوت بسیار خصوص این در دانشگاهها به آموزش توسعه و مطالعات مراکز توجه اخیر سالهای دالیل از یکی شاید است. یافته افزایش وب تحت روشهای و زیست محیط به توجه وب تحت سیستمهای به گرایش ارزشیابی باشد. کشور محدود و طبیعی منابع اتالف از پرهیز اتالف بارز اشتباهات وجود خطا امکان با دستی شیوه به برای بیشتر انگیزه جهت ترتیب بدین میباشد.. همراه وقت... تحصیلیوکاهش پایانترم ارزشیابی در مشارکتدانشجویان و کیفیت ارتقاء هدف با را اینترنتی ارزشیابی شده ذکر موارد اجرا دانشگاهها آموزشی برنامههای در اساتید عملکرد کمیت و سنتی سیستم از گلستان پزشکی علوم دانشگاه نمودهاند. کاغذی فرمهای از استفاده با اساتید ارزشیابی پرهزینه بسیار استفاده مورد متوالی سالیان برای بالینی و نظری دروس در را تعداد افزایش دلیل به اخیر سالهای در ولی است میداده قرار کمبود نتیجه ودر تحصیلی مقاطع و رشتهها تنوع دانشجو با فرمها توزیع زمان تداخل فرمها توزیع برای انسانی نیروی برنامهکالسیوکارآموزیدانشجویانو...بامشکالتاجرایی نظرات بررسی مطالعه این از هدف است. بوده مواجه متعدد با اساتید تدریس کیفیت ارزشیابی خصوص در دانشجویان سیستم اجرای دوره یک از پس وب تحت روش از استفاده )استفادهازسیستمارزشیابی ارزشیابیاستادباروشغیرکاغذی است. بوده آنالین( کار روش بوده 1393 سال در توصیفی-مقطعی مطالعه یک پژوهش این پزشکی علوم دانشگاه تحصیل حال در دانشجویان روی که تحصیل به مشغول دانشجوی 1200 از شد. انجام گلستان پزشکی مامایی و پرستاری دانشکدههای در 1393 سال در
37 میدهند ترجیح اساتید تدریس کیفیت ارزشیابی برای را وب( )تحت غیرکاغذی روشهای از استفاده دانشجویان آیا همکاران و جویباری لیال دکتر پزشکی و کارشناسی مقطع دو در و پیراپزشکی بهداشت استفاده با کارورزی( و کارآموزی دوره از غیر )به عمومی و دانشجویان جامعه از درصد 20 سهمیهای نمونهگیری از نفر 266 نمونه حجم درصدی 20 ریزش احتمال با همچنین گردید. تعیین دانشگاه در بودن تحصیل به مشغول مطالعه به ورود معیار تحصیلی سال نیم دو حداقل گذراندن و گلستان پزشکی علوم بار )یک اساتید ارزشیابی نوبت دو حداقل انجام تجربه و است. بوده وب( تحت روش با بار یک و کاغذی روش با دانشجویان نظرات بررسی جهت اطالعات گردآوری ابزار مطالعه از شده برگرفته خودساخته پرسشنامه مطالعه این در پرسشنامه اول بخش )7(. بود 1392 همکاران و خورسندی رشته مقطع ترم و جنسیت سن فردی مشخصههای شامل است. گزینهای سه ماده 15 حاوی دوم بخش و معدل و 45-15 از امتیاز دامنه و 3 تا 1 از ترتیب به ماده هر گزینههای و نمره( )2 خیر نمره( )3 بلی صورت به سواالت به پاسخ و الف( ابعاد شامل پرسشنامه میباشد. نمره( )یک ندارم نظری در دقت ج( كالس محیطی عوامل و جو ب( ارزیابی امنیت از پرسشنامه محتوایی روایی است. اقتصادی د( و پاسخگوی تنازاعضایهیاتعلمیوپایاییآن طریقبررسینظرات 10 ضریب محاسبه و دانشجویان از تن 30 پاسخگویی طریق از گردید. تایید )0/8( كرونباخ آلفای بودن اختیاری بر مبنی نمونهها توجیه و اهداف توضیح از پس در پرسشنامه اطالعات ماندن محرمانه و مطالعه در شركت جمعآوری از پس دادهها کلیه گرفت. قرار دانشجویان اختیار بودن نرمال شدن تایید از بعد و شد. SPSS 18 افزار نرم وارد از و گرفت قرار سنجش مورد واریانسها همگنی دادهها افراد ارزشیابی نمره میانگین مقایسه برای مستقل تی آزمون است. بوده >P 0/05 آزمونها داری معنی سطح شد. استفاده یافتهها کامل صورت به پرسشنامه 256 شده توزیع پرسشنامه 266 از 24 تا 18 از دانشجویان سنی دامنه شد. داده عودت و تکمیل نظر از و دختران را دانشجویان درصد 59/1 است. بوده سال درصدرافارستشکیلدادهبود.ازنظرسنی 51/8 قومیتی 64/1 مجرد درصد 91/1 و سال 20 از کمتر کنندگان شرکت درصد بودهاند. تحصیلی 5 ترم در دانشجویان درصد 46/8 از بودند نمره میانگین میدهد نشان یک شماره جدول که طور همان دیدگاهدانشجویاندرخصوصارزشیابیکیفیتتدریساستاد که است بوده امتیاز 45 حداکثر از 21/72 وب تحت روش با افراد بیشتر همچنین دارد. قرار متوسط معادل تقسیمبندی در دارند. قرار متوسط سطح در دانشجویان( از نفر )204 سن و تاهل وضعیت جنسیت بین معناداری تفاوت هیچ را مواردی بیشترین نداشت وجود انالین ارزشیابی نمره با الکترونیک صورت به اساتید ارزشیابی روش مزایای از که و کمتر انسانی نیروی از استفاده شامل میدانستند )آنالین( راحتتر و توزیع و وانتشار چاپ هزینههای در صرفهجویی است. بوده ارزشیابی بودن روش استفاده با اساتید تدریس کیفیت ارزشیابی خصوص در گلستان پزشکی علوم دانشگاه دانشجویان دیدگاه نمرات معیار انحراف و میانگین 1- جدول 1394 سال در وب تحت فراونی درصد مینیمم ماکزیمم معیار انحراف و میانگین (Mean±SD) 0±15 20 15 12/1 31 20 از کمتر 21/3±75/79 40 21 79/7 204 20-40 بین 52/2±33/87 45 41 8/2 21 40 از بیشتر 21/5±72/21 45 15 100 256 کل
نشريه مطالعات آموزشي مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ارتش سال چهارم شماره اول نیمسال اول تحصیلی 1394-95 38 بحث و نتیجهگیری یافتههای مطالعه حاضر که با هدف بررسی نظر دانشجویان در خصوص ارزشیابی کیفیت تدریس اساتید با روش تحت وب انجام شد نشان داد که دانشجویان دیدگاه مثبتی به ارزشیابی انالین داشتند به گونهای که دانشجویان بیش از نیمی از امتیاز مربوطه را کسب نمودند. ارزشیابی با روش سنتی میتواند تحت تاثیر عواملی همچون زمان وجود مربی در کالس هنگام ارزشیابی و دقت پاسخدهندگان و سایر عوامل دیگر قرار گیرد )7(. ارزشیابی دارای ماهیت منطقی و معقولی است و دارای بازخورد میباشد که به کمک بازخوردی که حاصل میشود میتوان به نقاط ضعف و انحرافها پی برد و در جهت اصالحآنهاتالشنمود )9(. ارزشیابیباشیوههایالکترونیک و تحت وب سبب میشود تا عوامل مخدوش کننده ارزیابی سنتیحذفشدهوامنیتارزیابیبیشترگردد.عواملمخدوش کنندهارزیابی سنتی از جمله عوامل زمان حضور سایرین یا مربی و غیره در روش ارزیابی تحت وب حذف شده و امنیت ارزشیابی بیشتر میشود )7(. در یک مطالعه بررسی دیدگاه دانشجویان در خصوص عوامل موثر در ارزشیابی حاکی از آن بود دانشجویان ارزشیابی استادان با روش سنتی را قابل اعتماد و تا حد زیادی آن را با واقعیت منطبق میدانستند )11(. در مطالعهحاضرمقایسهنظراتدانشجویاندانشکدههایمختلف درباره ارزشیابی از کیفیت تدریس استادان به روش تحت وب حاکی از اختالف معنادار بود و نشان داد دانشجویان دانشکده پیراپزشکی بهارزشیابی تحت وب اعتماد بیشتری دارند. در رابطه با مقایسه ابعاد ارزیابی بعد اقتصادی بودن آن تاثیر بیشتری بر انتخاب این روش و بعد جوکالسی و تاثیر عوامل محیطی تاثیر کمتری بر کیفیت ارزشیابی استاد با روش تحت وب داشتهاست. نتایج این تحقیق هم راستا با نتایح تحقیق خرسندی و همکاران میباشد )6(. با توجه به اینکه نتایج تحقیق نشان دهنده دیدگاه مثبت دانشجویان نسبت به ارزشیابی انالین میباشد. لذا پیشنهاد میگردد که به دانشجویان اطالعات کافی در مورد ارزشیابی و اهمیت آن برای ارتقاء کیفیت آموزش داده شود. از طرفی نتایج ارزشیابی تحت تاثیر جو کالس قرار نمیگیرد پس این نوعارزشیابیمیتواندسبببهبودبخشیدنکاراییواثربخشی آموزش و بهبود در مدیریت گردد و به تبع آن باعث کاهش هزینههاوحذففرایندهایزایدازطریقاطالعاتمفیدترشود. تشکر و قدردانی این طرح با حمایت مادی و معنوی مرکز مطالعات و توسعهآموزشدانشگاهومعاونتتحقیقاتوفناوریدانشگاه علوم پزشکی گلستان اجرا شد. References 1- Bazargan A. Educational evaluation. Tehran: Samt Pub. 2001; p: 9-54 [Persian] 2- Ziaee M, Miri M, Haji-abadi M, Azarkar Gh, Eshbak P. Academic staff and students impressions on academic evaluation of students in Birjand University of Medical Sciences and Health Services. Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2007;13: 61-67. [Persian] 3- Ghafourian Brujerdi M, Shakournia AH, Elhampour H. The Opinions of Academic Members of Ahvaz University of Medical Sciences about the Effective Factors on their Evaluation Score Variations. Strides in development of medical education, journal of medical education development center of Kerman University of Medical Sciences2006; 3: 19-25. [Persian] 4- Smith BP. Student ratings of teaching effectiveness: An analysis of end-of-course faculty evaluations. College Student J. 2007;41 (4): 789. 5- Akbari H, Bahrami A, Bagheri A, Sabri F, Hoseinian M, Sabouri Kashani M. The application of TQM in the design and evaluation process promoted by students. Iranian Journal of Medical Education. 2005; 5 (14): 0-0. (abstract) 6- Aghamolaei, T, Javadpour, S, Abedini, S. Attitude of Bandar-Abbas medical university faculty members about their assessment by the scholars. Journal of Hormozgan
39 آیا دانشجویان استفاده از روشهای غیرکاغذی )تحت وب( را برای ارزشیابی کیفیت تدریس اساتید ترجیح میدهند دکتر لیال جویباری و همکاران University. 2010; 14 (3): 234-240. 7- Khorsandi M, Aliabadi K, Shamsi M. Comparison Attitude Of Teachers And Students About Online Teaching Faculty s Evaluation Method In Arak University Of Medical Sciences. J Med Edu Dev. 2013; 6 (12): 24-32 8- Guidelines for Evaluating Teaching. University of Michigan. CRLT: Center for research on learning and teaching. Retrieved from: http: //crlt.umich.edu/tstrategies/guidelines (Access date: Feb 2016) 9- Beckman TJ, Cook DA, Mandrekar JN. What is the validity evidence for assessments of clinical teaching? Journal of General Internal Medicine. 2005; 20 (12): 1159 64 10- Herbert M. Potential biases in student evaluation. J Educ Psychol. 1999; 76: 730-736 11- Shakurnia A, Amin M, Taherzadeh M. A comparison of teachers evaluation scores by students and alumni of Jundishapur University of Medical Sciences in 2011. The Journal of Medical Education and Development. 2013; 8 (3): 2-12. [Persian]
نشريه مطالعات آموزشي مركز مطالعات و توسعه آموزش پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ارتش سال چهارم شماره اول نیمسال اول تحصیلی 1394-95 40 Abstract Do The Students Prefer Using Web-Based System for Evaluation of The Quality Of Instruction? *Jouybari L 1, Nodeh Sharifi A 2, Sanagoo A 3, Araghian Mojarad F 4 Introduction: Students are the main stakeholders of university educational programs, so their opinions should be considered in the promotion of educational processes. The students evaluation of the teachers is considered one of the serious measures to improve the quality of educational processes, therefore, any change or reform any of the educational process should be judged by the students. The aim of this study was to evaluate the students opinions about evaluation of teachers through electronic based system. Methods: This cross-sectional study conducted on 266 students of Golestan University of Medical Sciences in 2014. The data collected by teach made questionnaire with 15 questions with a Likert-type response (range of 15-45 points). The questions were about students view to evaluating teachers electronically in the areas of security, environmental factors, accuracy, and cost-effectiveness. For data analysis, independent T-test was used. Results: Of 256 students participated in this study, 59.1% were female. The amount of participation of the students from the Faculty of Medicine was 26.6%, 27% nursing, paramedical 23.4% and 23% health. 46.8 percent of the students were at the third academic year (semester five). 73.1 percent of the students were from undergraduate level (bachelor degree) and 26.9% of them were from general medicine (GP) level. There was a significant difference between the mean score of students at paramedical Faculty with the other faculties (P=0.05). The Paramedical students had more positive views to online evaluation method. There were no statistically significant differences between students viewpoints scores with demographic and academic variables. Discussion: Since the students had a favorable view of the online evaluation, using this method in the evaluation of the quality of teaching can be continued. Keywords: Online evaluation, Students, Teacher assessment, University 1- (*Corresponding Author) PhD in Nursing, Associate Professor, Education Development Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran. E-mail: jouybari@goums.ac.ir Tel: +981732430360, Cellphone: +989113548454 2- MD, Education Development Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran 3- PhD in Nursing, Associate Professor, Nursing Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran 4- PhD Student in Nursing, Student Research Committee, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran