RAZVOJ NGA MREŽA U CRNOJ GORI INFOFEST 2017 SLJEDEĆA GENERACIJA REGULACIJE, 25 26 Septembar 2017 Budva, Crna Gora Vitomir Dragaš, Manadžer za interkonekciju i sisteme prenosa
Sadržaj 2 Digitalna transformacija ISP Fiksni širokopojasni pristup Internetu Mobilni širokopojasni pristup Internetu Aktivnosti/mjere Agencije za povećanje NGA Ciljevi
Ključni faktori digitalne transformacije 3
Internet Servis Provideri 4 Komercijalno aktivnih 11 ISP Najveći ISP - Crnogorski Telekom (incumbent) Ukrupnjavanje - konsolidacija Najveći ISP nude vezane ponude (Većina korisnika koristi neku vrstu vezanih (bundled) usluga) Double play Triple play Quadruple Play
5 Učešće tehnologija u fiksnom širokopojasnom pristupu Internetu 2.59% 0.07% 2.26% 29.69% 45.74% ADSL FTTH/B HFC-KDS WiMAX Satelitski WiFi 19.65%
Penetracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu 6 25.0% 21.0% 20.0% 15.0% 11.6% 13.3% 14.2% 15.4% 16.8% 18.1% 18.5% 10.0% 8.5% 5.0% 2.6% 5.5% 0.0% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Jul/17
7 Penetracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu u odnosu na broj domaćinstava 80.0% 70.0% 60.0% Domaćinstva sa fiksnim širokopojasnim pristupom Internetu u Crnoj Gori (% domaćinstava), 2007 2016 66.9% Domaćinstva sa fiksnim širokopojasnim priključkom u EU (% domaćinstava), 2007-2016 80% 74% 70% 60% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 50% 40% 30% 20% 10% 0.0% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Jul/17 0% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Izvor: Eurostat (ICT usage in households and individuals)
Penetracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu u odnosu na broj domaćinstava geografska distribucia 8 Andrijevica Bar Berane Bijelo Polje Budva Cetinje Danilovgrad Herceg Novi Kolašin Kotor Mojkovac Nikšić Plav Pljevlja Plužine Podgorica Rožaje Šavnik Tivat Ulcinj Žabljak 160% Penentracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu u odnosu na broj domaćinstava po gradovima Penentracija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu u odnosu na broj domaćinstava po gradovima 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 10.1% 68.7% 24.7% 31.6% 151.8% 44.9% 27.7% 74.8% 15.5% 85.3% 20.6% 46.7% 37.4% 30.2% 11.8% 72.4% 27.7% 7.6% 91.1% 78.4% 25.8% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 87.3% Primorska regija 61.7% Centralna regija 27.1% Sjeverna regija Napomena: Podaci kraj 2016.
Distribucija fiksnog širokopojasnog pristupa Internetu prema brzini downloada 9 0.35% 0.02% 3.00% 12.60% 10.14% 256 Kb/s 256 Kb/s < X < 2Mb/s 2 Mb/s 2Mb/s < X <30Mb/s 30Mb/s X< 100Mb/s 100Mb/s 73.89%
PB GB Internet saobraćaj u fiksnim mrežama 10 90.00 Ukupan Internet saobraćaj u fiksnim mrežama 70.0 Mjesečni Internet saobraćaj u fiksnim mrežama po pretplatniku 80.00 80.03 60.0 64.9 70.00 60.00 50.00 55.10 50.0 40.0 45.5 51.3 40.00 41.64 30.0 30.00 20.00 10.00 11.47 20.0 10.0 13.2 0.00 2013 2014 2015 2016 0.0 2013 2014 2015 2016
Poređenje sa podacima iz EU 11 Crna Gora EU podaci NGA 49.9 % širokopojanih priključaka FTTH/B 17 % širokopojanih priključaka FTTH/B 31.9% pokrivanje 12.6 % širokopojasni pristup velike brzine > 30 Mb/s NGA 42 % širokopojanih priključaka FTTH/B 11 % širokopojanih priključaka FTTH/B 24 % pokrivanje 37 % širokopojasni pristup velike brzine > 30 Mb/s Izvor: Europe's Digital Progress Report 2017 Connectivity
4G pokrivenost naseljene teritorije 12 Svi mobilni operatori implementiraju LTE tehnologiju >90 % populacije je pokriveno 4G signalom bar jednog mobilnog operatora Do kraja 2017. godine > 95% populacije će biti pokriveno 4G signalom Maksimalna brzina downolad - a u zavisnosti od implementirane tehnogije dostiže 300 Mb/s
13 Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupa Internetu Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupa Internetu u Crnoj Gori, 2010- Jul 2017 80% 70% 60% 50% 40% 68.28% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Penetracija mobilnog širokopojasnog pristupa na nivou EU, July 2009 - July 2016 Izvor: Communications Committee 84.0% 30% 30% 20% 20% 10% 10% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Jul/17 0% jul - 2009 jul -2010 jul -2011 jul - 2012 jul - 2013 jul -2014 jul - 2015 jul - 2016
GB PB Internet saobraćaj u mobilnim mrežama 14 10 9 8 Internet saobraćaj u mobilnim mrežama 8.8 0.8 0.7 Mjesečni Internet saobraćaj u mobilnim mrežama po korisniku 0.70 7 0.6 6 0.5 5 4 3 2 1 1.65 2.71 4.77 0.4 0.3 0.2 0.1 0.14 0.22 0.39 0 2013 2014 2015 2016 0 2013 2014 2015 2016
15 Aktivnosti Agencije mjere za povećanje NGA pristupa Zajedničko korišćenje elektronske komunikacione infrastrukture (regulatorna kontrola uslova korišćenja) Dokumenti prostornog planiranja sadrže preporuke za izgradnju optičkih pristupnih mreža; Tehnički uslovi za izgradnju telekomunikacionih instalacija u objektima za elektronske komunikacione mreže velikih brzina; Mapiranje elektronske komunikacione infrastrukture; Omogućavanje korišćenja neophodnog radiofrekvencijskog spektra: Digitalna dividenda 2 (694-790 MHz (ili opseg 700 MHz)) za MFCN; Specifični zahtjevi pokrivanja za opseg 800 MHz za Crnogorski Telekom; Monitoring kvaliteta usluge širokopojasnog pristupa Internetu; Sniženje cijena usluga širokopojasnog pristupa Internetu preko daljeg unapređenja konkurencije.
Budući ciljevi/aktivnosti 16 Stategija razvoja informacionog društva do 2020. Dostupnost širokopojasnog pristupa 2Mb/s za 100% stanovništva do 2018. Dostupnost širokopojasnog pristupa velikih brzina sa >30Mb/s za 100% stanovništva do 2020. Korišćenje ultra brzog širokopojasnog pristupa sa brzinom >100Mb/s - 50% domaćinstava treba da budu pretplatnici do 2020. Mapiranje širokopojasnog pristupa; ME priprema predlog Zakona o mjerama za smanjenje troškova gradnje elektronskih komunikacionih mreža velikih brzina - Directive 2014/61/EU
17 Hvala na pažnji! vitomir.dragas@ekip.me www.ekip.me