MOНГОЛЫН ҮНЭТ ЦААСНЫ АРИЛЖАА ЭРХЛЭГЧДИЙН ХОЛБОО ӨЗБ Үнэт цаас гаргалт (IPO) Хувьцааны Анхдагч ба Хоёрдогч зах зээл Сургагч багш: Түвшинзаяа Албан тушаал: Хөрөнгө оруулалтын шинжээч /Тэнгэр Капитал ХХК/
Агуулга Анхдагч ба Хоёрдогч зах зээлийн ялгаа Нээлттэй компанийн давуу ба сул тал ҮЦ гаргалт IPO хийх процесс ҮЦ танилцуулгад тавигдах шаардлага, агуулга ҮЦ-ыг анхдагч ЗЗ-д худалдах, тайлагнах МХБ-д IPO хийсэн түүх Хувьцааны анхдагч ЗЗ МХБ-д SPO хийсэн түүх ОУ-ын томоохон биржүүдийн IPO Хоёрдогч зах зээлийн арилжааны түүх Хувьцааны хоёрдогч ЗЗ Гадаадын хөрөнгө оруулагчдын нөлөө Төвлөрөл Хөрвөх чадвар Мэдээлэл 2
Анхдагч ба Хоёрдогч зах зээлийн ялгаа Анхдагч зах зээл Мөнгө Хувьцаа Хоёрдогч зах зээл Хувьцаа Мөнгө 3
Үнэт цаас гаргалт
IPO /Initial Public Offering/? АНХ УДАА ОЛОН НИЙТЭД ҮНЭТ ЦААСАА САНАЛ БОЛГОХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА Үнэт цаас гаргагч Хувьцаа Хувьцаа Хөрөнгө оруулагч Мөнгө Мөнгө Хөрөнгө татан төвлөрүүлнэ Хөрөнгө оруулалт хийнэ 5
Нээлттэй ХК-нийн давуу ба сул тал ДАВУУ ТАЛ СУЛ ТАЛ Урт хугацааны хямд өртөгтэй санхүүгийн эх үүсвэр бий болно Өөрийн хөрөнгө нэмэгдсэнээр санхүүгийн чадвар нэмэгдэж, зээлжих чадвар дээшилнэ Дахин хөрөнгө оруулалт татах боломжтой Компанийн засаглал мөн менежмент сайжирна Олон нийтэд танигдаж, зах зээл дэх нэр хүнд нэмэгдэнэ Хаалттай компани байснаас илүү өндөр үнэлэгдэх боломжтой Харилцагч талуудыг хувьцаа эзэмшүүлэх замаар харилцаагаа бэхжүүлэх боломжтой Үйл ажиллагаа болон санхүүгийн мэдээллийг тогтмол тайлагнана Компанийн чухал мэдээллүүдийг нийтэд мэдээллэх үүрэг хүлээнэ Компанийн засаглалын хариуцлага Хувьцаа эзэмшигчдийн эзэмшлийн хувь буурна Зардал нэмэгдэнэ /Аудит, Хууль г.м/ Удирдлага нь олон нийтийн компанийн үйл ажиллагаанд нэмэлт цаг зарцуулах шаардлагатай болно 6
7
IPO хийх процесс Шийдвэр гаргах Материал бэлдэх МХБ шалгах СЗХ зөвшөөрөх Олон нийтэд танилцуулах IPO хийх 1 IPO 1.1 Танилцуулах уулзалт 1.2 IPO хийх шийдвэр гаргах 1.3 Гэрээ байгуулж, ажил эхлэх 1.4 Бизнесийн шинжилгээ 1.5 Хуулийн шинжилгээ 1.6 Танилцуулга бэлдэх 1.7 СЗХ-ны зөвшөөрөлтэй аудитын компаниар аудит хийлгэх W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W12 W13 W14 W15 W16 W17 W18 W19 W20 W21 W22 W23 W24 W25 W26 1.8 СЗХ-ны зөвшөөрөлтэй үнэлгээний компаниар компанийг үнэлэх 1.9 СЗХ-с зөвшөөрөл авах 1.10 МХБ-с зөвшөөрөл авах 1.11 Маркетинг, танилцуулга хийх 1.12 IPO хийх 3дагч тал Үнэт цаас гаргагч Хяналтын байгууллага Андеррайтер 8
МХБ-н хувьцааны ангилал, шалгуур I ангилал II ангилал III ангилал* Үйл ажиллагаа явуулсан хугацаа > 3 жил > 2 жил - Сүүлийн жилийн борлуулалтын орлого, цэвэр ашиг Борлуулалт > 5 тэрбум Цэвэр ашиг > 1 тэрбум Бүртгэгдсэнээс хойш 12 сар ү.а явуулах эргэлтийн хөрөнгөтэй байх Цэвэр ашиг > 0.1 тэрбум - СЗХ-нд бүртгүүлсэн хараат бус аудитын байгууллагаар баталгаажуулан, дүгнэлт гаргуулсан байна. > сүүлийн 3 жилийн санхүүгийн тайлан > сүүлийн 2 жилийн санхүүгийн тайлан - Үнэт цаас гаргагч ҮЦ гаргагч, түүний хяналтын багцыг эзэмшигч, ТУЗ-ийн гишүүд, гүйцэтгэх захирал нь татварын болон хугацаа хэтэрсэн их хэмжээний зээлийн өргүй байх, хэрэв өртэй ҮЦ-ны танилцуулгад мэдээлсэн байх Компанийн эрх бүхий албан тушаалтнууд нь үйл ажиллагаа явуулахад шаардагдах туршлагатай байх ба сүүлийн 2 жилийн дотор компанийн гүйцэтгэх удирдлагад эсхүл гүйцэтгэх удирдлагын багийн бүрэлдэхүүний 2/3 хэмжээнд, сүүлийн 1 жилд хувьцааны хяналтын багц эзэмшигчдийн бүтцэд томоохон өөрчлөлт ороогүй байх Дотоодод болон олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн компанийн засаглалын зарчмыг дагаж мөрддөг байх Үнэт цаасыг нийтэд санал болгохдоо андеррайтерын үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдтэй гэрээ байгуулсан байх + + + + + Үйл ажиллагаа явуулахад шаардагдах туршлагатай байх + (хэрвээ мөрддөггүй бол тайлбар гаргана) Үйл ажиллагаа явуулахад шаардагдах туршлагатай байх + + + - Үнэт цаас 9 ҮЦ-г арилжаанд оруулах өдөр тус компанийн зах зээлийн үнэлгээ > 10 тэрбум > 1 тэрбум - Нийт хувьцааны олон нийтэд санал болгох хувь (Эсвэл хувьцааны хагас жилээрх арилжигдсан үнийн дүн нь биржийн хувьцааны арилжааны үнийн дүнд эзлэх хувь) > 25% (>5%) > 25% - ҮЦ гаргагчийн хувьцаа эзэмшигчийн тоо > 100 > 50 - Бүртгүүлэх үнэт цаас нь барьцаалагдах зэргээр гуравдагч этгээдийн эрхээр үүрэгжээгүй, битүүмжлэгдээгүй, өмчлөх эрхийг шилжүүлэхэд аливаа хязгаарлалтгүй, чөлөөтэй шилжих, арилжигдах боломжтой байх + + - Эх сурвалж: МХБ Бүртгэлийн журам
ҮЦ-ыг анхдагч зах зээлд худалдах, тайлагнах 01 02 03 ҮЦ бүртгүүлэх хүсэлт Өргөдөл Үнэт цаасны танилцуулга ҮЦ гаргах, түүнд өөрчлөлт оруулах тухай ХЭХ-с гаргасан шийдвэр Хөндлөнгийн этгээдийн дүгнэлтүүд Бүртгэлийн хураамж төлсөн баримт МХБ, СЗХ-с зөвшөөрөл МХБ ажлын 15 хоногийн дотор хянаж хариу өгнө. Шаардлагатай тохиолдолд ажлын 15 хоногоор сунгана. МХБ-н бүртгэх тухай шийдвэр болон хөндлөнгийн этгээдийн дүгнэлтүүдийг үндэслэн СЗХ тус ҮЦ-ийг бүртгэх шийдвэр гаргана. Анхдагч ЗЗ-д арилжих Анхдагч ЗЗ-д захиалга бүртгэх, арилжих хугацаа 1 сараас илүүгүй байна. Анхдагч ЗЗ-н арилжаа дууссанаас хойш ажлын 3 хоногт тайланг СЗХ-д хүргүүлнэ. Амжилттай тохиолдолд СЗХ нь МХБ-д хоёрдогч ЗЗн арилжааг эхлүүлэх зөвшөөрөл өгнө. Эх сурвалж: СЗХ Бүртгэлийн журам 10
Хувьцааны анхдагч зах зээл
МХБ дээр IPO хийсэн түүх Татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө, сая төгрөг Компанийн нэр Үнэ, 2018 2005 Ард даатгал Мандал даатгал Эрдэнэ Ресурс Девелопмент Монгол Базальт ЛэндМН Ай Түүлс Монгол шуудан МИК Холдинг Мерекс Э транс ложистик Монфреш Хөх ган Нако Түлш Анод банк Ремикон Гермес Туул сонгино усны нөөц Оллоо Хай Би Ойл БиДиСек Зоос банк Женко Тур Бюро Монгол шилтгээн 5,250 7,492 2,495 6,432 5,000 1,339 6,264 2,600 924 69 3,040 274 20,108 5,048 2,356 13,200 582 400 750 2,000 7,890 800 37,277 1 Ард даатгал 700 2 Мандал даатгал 4,800 3 Эрдэнэ Ресурс Девелопмент 640 4 Монгол Базальт 380 5 ЛэндМН 25 6 Анд Энерги 60 7 Ай Түүлс 100 8 Монгол шуудан 185 9 МИК 12,000 10 Мерекс 100 11 Э транс ложистик 120 12 Монфреш 100 13 Хөх ган 105 14 Ремикон 100 15 Анод банк 1,080 16 Гермес центр 100 17 Туул сонгино усны нөөц 1,000 18 Хай Би Ойл 100 19 Оллоо 100 20 Женко тур бюро 105 21 БиДиСек 100 22 Зоос банк 1,011 23 Монгол шилтгээн 800 Эх сурвалж: Монголын хөрөнгийн бирж 12
МХБ дээр IPO хийсэн түүх СИМБОЛ ХУВЬЦААТ КОМПАНИЙН НЭР БҮРТГЭГДСЭН ОГНОО БОСГОСОН ХӨРӨНГӨ (САЯ ТӨГ) ӨСӨЛТИЙН ДУНДАЖ ХУВЬ (ЭХНИЙ 10 ӨДРИЙН АРИЛЖАА) 1 RMC "Ремикон ХК 2008-05-19 5,049-24% 2 NKT "Нако түлш ХК 2008-06-24 270-18% 3 AND Анд Энерги ХК 2017-10-10 1,600-6.7% 4 ETR "Э-Tранс ложистикс XK 2012-04-09 924-5% 5 MRX "Мерекс ХК 2014-01-14 2,600-3% 6 MNF МонФреш ХК 2008-2009 69.24 0% (амжилтгүй) 7 JTB "Женко тур бюро ХК 2006-01-17 8,259 0% 8 ZOO Зоос Банк ХК 2006 2,023 0% 9 MBW Монгол Базальт ХК 2018-05-04 6,432 0.5% 10 MIK Мик холдинг ХК 2015-12-21 37,277 1.7% 11 ERDN Эрдэнэ Ресурс Девелопмент Корп ХК 2018-04-04 2,495 2.3% 12 HGN "Хөх ган ХК 2008-07-30 3,195 14% 13 HRM "Гермес центр ХК 2008-05-16 2,356 17% 14 BDS "Би ди сек ХК 2006-06-22 750 21% 15 ANO Анод Банк ХК 2008 20,108 24% 16 MSH "Монгол шилтгээн ХК 2005-05-25 800 50% 17 MNP Монгол шуудан ХК 2015-12-22 6,264 53% 18 LEND ЛэндМН ХК 2018-02-07 5,000 131% 19 ITLS Ай Түүлс ХК 2017-09-27 1,339 154% 20 HBO "Хай би ойл ХК 2007-05-02 400 220% 21 OLL "Оллоо ХК 2007-09-12 582 240% Эх сурвалж: Монголын хөрөнгийн бирж 13
IPO: 8 асуулт 01 Анхдагч зах зээл хэр удаан үргэлжилж байна вэ? Хувьцааны эрэлт ямар байна вэ? Тухайн үеийн хөрөнгийн зах зээлийн нөхцөл байдал ямар байна вэ? 02 Андеррайтер нь нийтэд хэрхэн сурталчилж хөрөнгө оруулагчдын итгэл татаж байна вэ? ҮЦ гаргагч ЗЗ-д хэр нэр хүндтэй вэ? Шинэ төсөл үү? Өнөөгийн бизнесээ өргөтгөх компани уу? 03 Андеррайтерийн компани өөрөө IPO-ийнхоо хэдэн хувийг худалдан авч байна вэ? Компанийн үнэлгээ хэр бодитой вэ? Хувьцааны нэгжийн үнэ хэд байна вэ? 04 Тухайн үеийн эдийн засгийн нөхцөл байдал ямар байна вэ? Татан төвлөрүүлж буй хөрөнгийн хэмжээ хэд вэ? Юунд зарцуулах? 14
МХБ дээр SPO хийсэн түүх Нэмж татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө, сая төгрөг 2018 Хөвсгөл алтан дуулга 2007 БиДиСек Шарын гол Шарын гол Силикат Хай Би Ойл Нако Түлш БиДиСек Хай Би Ойл Монинжбар 389 370 600 2,700 1,000 3,745 3,778 5,456 3,650 18,312 Компанийн нэр Үнэ, 1 Хөвсгөл алтан дуулга 850 2 БиДиСек 2,146 3 Шарын гол 11,117 4 Шарын гол 4,221 5 Силикат 225 6 Хай Би Ойл 174 7 Нако Түлш 229 8 БиДиСек 3,000 9 Хай Би Ойл 300 10 Монинжбар 100 Эх сурвалж: Монголын хөрөнгийн бирж 15
ОУ-ын томоохон биржүүдийн IPO-2017 $ 1.2m $ 14.8b $ 9.4b $ 30b USD 11.2b $ 5.4b ТОП9 Биржийн нэр IPO хийсэн тоо Татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө, (тб $) $ 15.6b 1 New York 71 30.0 2 Shanghai 212 20.2 3 Hong Kong 149 15.6 4 London 72 14.8 5 Shenzhen 217 13.1 USD 4.7 bln 6 Bombay 84 11.2 7 NASDAQ 78 9.4 16 8 Korea 54 6.7 9 Tokyo 93 5.4
ОУ-ын томоохон биржүүдийн IPO ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛСАН ЖИЛ $1 billion $3.3 trillion $19 trillion $4.5 trillion $6.8 trillion $6.2 trillion 27 125 224 138 45 215 IPO /2017/ 2017: $ 1.2m 2017: $ 15.6b 2017: $ 30b 2017: $ 5.4b 2017: $ 9.4b 2017: $ 14.8b БҮРТГЭЛТЭЙ ХК 218 1,866 2,400 2,292 3,058 3,041 САМБАР 1 st classification 2 nd classification 3 rd classification Main board Growth enterprise market (GEM) Big board Main board I. First section II. Second section Mother board JASDAQ I. Standard II. Growth Tokyo pro market Global Select Market Global Market Capital Market Mainboard AIM ИНДЕКС TOP20 Index MSE All Index Hang Seng Index NYSE Composite Index Dow Jones Industrial Average (DJIA) TOPIX NIKKEI 225 NASDAQ composite index DJIA FTSE 100/250/350 FTSE all FTSE AIM ЗОХИЦУУЛАГЧ Financial Regulatory Commission (FRC) Securities and Futures Commission (SFC) Securities and Exchange Commission(SEC) Financial Service Agency (FSA) Securities and Exchange Commission (SEC) Financial Conduct Authority (FCA) 17
Хоёрдогч зах зээл
МХБ-ийн ҮЦ-ны арилжаа ҮНЭТ ЦААСНЫ АРИЛЖАА /2017/-тэрбум Анхдагч ЗЗ: 637.5 тб Хоёрдогч ЗЗ: 221.6 тб Компанийн бонд 4.2 6 41.5 мянган ширхэг бондын арилжаа хийгдсэн Сүү ХК-нийн бонд ЗГҮЦ 142.3 41.5 мянган ширхэг бондын арилжаа хийгдсэн 630.2 Хоёрдогч Анхдагч Хувьцаа 1.3 75.1 249удаагийн 134 ХК-н 106.1 сая ширхэг хувьцаа IPO: Ай Түүлс ХК Эх сурвалж: Монголын хөрөнгийн бирж 19
Гадаадын хөрөнгө оруулагчдын нөлөө Арилжааны дүн, тэрбум төгрөг 859 546 350 348 93 145 99 60 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Дотоод, 50% Гадаад, 50% Дотоод, 84% Гадаад, 16% Дотоод, 8% Гадаад, 92% Дотоод, 88% Гадаад, 12% Гадаад, 9% Дотоод, 91% Гадаад, 2% Дотоод, 98% Гадаад, 2% Дотоод, 98% Гадаад, 3% Дотоод, 97% Эх сурвалж: Монголын хөрөнгийн бирж, ҮЦТХТ 20
Төвлөрөл ТОП-20 компанийн томоохон 74 хувьцаа эзэмшигчид нийт хувьцаа эзэмшигчдийн 0.31%-ийг эзэлдэг хэдий ч нийт хувьцааны 91.9%-ийг дангаар эзэмшдэг. ТОП-20 КОМПАНИЙН ХУВЬЦААНЫ ТӨВЛӨРӨЛ 100% 80% 95% 94% 94% 94% 92% 91% 91% 90% 88% 87% 85% 85% 84% 60% 40% 78% 77% 72% 71% 68% 65% 61% 20% 0% MCH MNP SUU APU MIK GTL SHG SHV TTL ADL HGN MIE GOV EER BNG NEH TCK MMX BDS UID Төвлөрлийн хувь Чөлөөт хөрвөх хувь ~ ТОП20 ХК-нийн нийт 1.8 тэрбум ширхэг хувьцаа бүртгэлтэй байдаг. ~ Үүний 89% нь төвлөрсөн буюу 74 хувьцаа эзэмшигч эзэмшдэг. (5%-аас дээш хувьцаа эзэмшигчид) ~ Төвлөрөөгүй 8.1% хувьцааг 106,615 хувьцаа эзэмшигч хуваан эзэмшдэг байна. (5%-с доош хувьцаа эзэмшигчид) Эх сурвалж: МХБ, ҮЦТТТХТ (2018.01.31-ний байдлаар) 21
Хөрвөх чадвар Зах зээлийн үнэлгээ/днб (%), улсаар Hong Kong SAR, China Singapore Malaysia Japan East Asia & Pacific Belgium Thailand Philippines Chile East Asia & Pacific (excluding high South Asia Euro area Upper middle income IBRD only IDA & IBRD total Early-demographic dividend Lower middle income Morocco New Zealand Mexico Portugal Colombia Brazil Vietnam Austria Kazakhstan Slovenia Argentina ДУНДАЖ: 77% - 50 100 150 200 250 Эх сурвалж: Дэлхийн банк 12.9% 11.6% ЗЗҮ/БДНБ-Монгол улс 9.3% 8.0% 9.2% 14.2% 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Монголын хөрөнгийн зах зээлийн үнэлгээ 2017 оны эцсийн байдлаар 2.4 их наяд төгрөгт хүрсэн ба энэ нь БДНБ-ний 14.2%, НДНБ-ний 9%-ийг эзэлж байгаа нь өмнөх онтой харьцуулахад 65%-аар өссөн үзүүлэлт Эх сурвалж: МХБ, Үндэсний Статистикийн Хороо 22
1,342 717 5,638 2,691 1,379 323 403 75 96 16 6,478 872 1,240 140 1,217 123 757 72 201 16 294 20 923 55 142 4 312 9 164 299 4,515 5,966 1,622 12 14,829 11,108 13,813 14,287 21,277 67,392 23% 21% 20% 19% 17% 13% 11% 10% 10% 8% 7% 6% 3% 3% 3% 2% 1% 53% 48% 75% Хөрвөх чадвар Компанийн хувьцааны арилжигдсан ширхэг болон чөлөөт хөрвөх хувьцааны ширхэгийн харьцуулалт Хөрвөх чадварын үзүүлэлт-топ20 Арилжигдсан ширхэгийн Чөлөөт хөрвөх хувьцаанд эзлэх хувь Дундаж Дундаж: 24% HGN SHV MNP MCH SUU APU ADL BNG TTL GOV MMX EER MIE TCK SHG GTL NEH BDS UID MIK Чөлөөт хөрвөх хувьцааны тоо Арилжигдсан хувьцааны тоо Эх сурвалж: МХБ, ҮЦТХТ 23
Мэдээлэл 1,000 900 800 700 600 500 400 2010.05 сар ЕСБХБ-аас 25 сая $-н зээл авч, пивоны үйлдвэрт хөрөнгө оруулсан. 2010.03.10 Нэгж хувьцаанд 20 төгрөгийн ногдол ашиг тараахаар шийдвэрлэсэн. 2011.04.22 Нэгж хувьцаанд 40 төгрөгийн ногдол ашиг тараахаар шийдвэрлэсэн. 2012.09.11 Онцгой албан татвар нэмэгдсэн. 2014.04.16 6.6 тэрбум төгрөгийн ногдол ашиг тараахаар шийдвэрлэсэн 2017.08.18 АПУ ХК-ийн ХЭХ-аар Хайнекений Монгол дахь бизнестэй нэгтгэх шийдвэр гаргасан 2016.07.22 МХБ-н үнэт цаасны I ангилалд шилжүүлсэн. 2016.03.10 Нэгж хувьцаагаа 10 болгон хуваана 300 200 100 2008.07.15 Нэгж хувьцаагаа 100 болгон хуваасан 2013.02.18 5.2 тэрбум төгрөгийн ногдол ашиг тараахаар шийдвэрлэсэн. 2013.10.21 АПУ ХК-н 19.8%-г Голомт банк авсан 2014.06.26 Сүүний шинэ үйлдвэр ашиглалтанд оруулсан. 2016.02.18 Нэгж хувьцаанд 70 төгрөгийн ногдол ашиг тараахаар шийдвэрлэсэн - 1/24/2006 1/24/2008 1/24/2010 1/24/2012 1/24/2014 1/24/2016 1/24/2018 Эх сурвалж: Монголын Хөрөнгийн Бирж 24
Мэдээлэл 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 2007.07 сард ЭФ СИ АЙ ХХК нь Говь ХК-нийн 73.45%-ийн хувьцааг худалдан авсан. 2016.06.07 2021 онд Ноолууран пальто үйлдвэрлэлээр дэлхийд тэргүүлж, 1 болно гэдгээ зарласан. 2015.05.28 Говь ХК Компанийн сайн засаглалын зарчмыг хэрэгжүүлэхэд манлайлан 2014.04.17 ажиллаж байна. Борлуулалтын төлөвлөгөөгөө 97%- аар биелүүлжээ. 2018.2-4 сар Хайлаар, Дюссельдорф, Истамбул хотод франчайз дэлгүүр нээсэн. 2014.02.21 2016.07.22 DPS=130 ҮЦ-ны I ангилалд - шилжүүлэв. 9/25/2004 9/25/2006 9/25/2008 9/25/2010 9/25/2012 9/25/2014 9/25/2016 9/25/2018 2015.02.17 DPS=140 2017.06.15 Говь ХК, Гоёо ХХК хамтран Төв аймагт Анхан шатны үйлдвэр байгуулахаар шав тавилаа. 2017.04.03 Оёмолын шинэ үйлдвэр нээлтээ хийж, 100,000 пальто үйлдвэрлэх хүчин чадалтай болсон. 2017.06.14 Үйлдвэрийн дээвэрт гал гарсан. 2016.01.29 DPS=140 2018.8.30 ХЭХ-аар хувьцаагаа хуваах талаар хэлэлцэхээ зарласан. 2017.06.24 Дээврийн засварын ажил бүрэн дуусч, үйлдвэр хэвийн ажиллаж эхэлсэн. 2017.02.10 DPS=200 2018.02.02 DPS=220 2017.02.01 Гадаад руу онлайн худалдааг эхлүүлсэн. Эх сурвалж: Монголын Хөрөнгийн Бирж 25
Дүгнэлт IPO нь компани анх удаа олон нийтэд хувьцаагаа санал болгож хөрөнгө татах үйл явц /Анхдагч зах зээл/ Хоёрдогч зах зээл нь хувьцаа эзэмшигчид хоорондоо ашиг олох зорилгоор хувьцаа арилждаг зах зээл IPO хийх нь компанийн хувьд санхүүжилтийн урт хугацаатай, хямд өртөгтэй эх үүсвэр ба нээлттэй компани болсноор компани нэр хүнд, засаглал, үнэлгээ, зээлжих чадвараа нэмэгдүүлэх боломжтой. Мөн цаашид дахин хөрөнгө оруулалт татахад хялбар болно. Монголын хөрөнгийн биржээр дамжуулан өнгөрсөн хугацаанд IPO хийх замаар 110 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө татан төвлөрүүлсэн байна. 2017 онд МХБ-ээр нийт 860 тэрбум төгрөгийн ҮЦ-ны арилжаа хийгдсэн ба үүний 76 тэрбум төгрөг нь хувьцааны арилжаа байсан. Энэ нь өмнөх жилээс 56%-р өссөн дүн юм. Хувьцааны хоёрдогч зах зээлийн арилжаанд орохдоо МХБ нь гадны биржүүдээс ялгагдах онцлогтой байдаг тул хувьцааны төвлөрөл, хөрвөх чадвар, ногдол ашиг тараалт, мэдээллийн нөлөө зэрэг үзүүлэлтийг анхаарч үзэх шаардлагатай. 26
Ашигласан материалиуд Дотоод эх сурвалж www.mse.mn www.msx.mn www.schcd.mn www.nso.mn Гадаад эх сурвалж www.worldbank.org www.ey.com Олон улсын хөрөнгийн биржүүд www.hkex.com www.nyse.com www.nasdaq.com www.jpx.com.jp www.londonstockexchange.com
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа! Багшийн мэдээлэл Овог, нэр: С.ТҮВШИНЗАЯА Байгууллагын нэр: ТЭНГЭР КАПИТАЛ Албан тушаал: ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ШИНЖЭЭЧ И-мэйл хаяг: tuvshinzaya@tengercapital.mn 28