Kanning av lívsførðsluni hjá børnum og ungum 2013 hjá 13-15 ára gomlum Mei 2014 SSP ráðgevingin
Innihald: Table of Contents Innleiðing... 3 Um kanningina... 4 1. partur - Generelt um hagtølini... 6 Luttøka... 6 Kynsbýti... 6 Aldursbýtið... 6 Býtið á økir... 7 2. partur - Roykivanar... 9 Børn sum hava roykt eina sigarett... 9 Aldur, tá fyrsta sigarettin var roykt... 10 Børn, sum roykja regluliga... 11 Roykivanar í økjunum... 12 Hvussu fáa børnini fatur á tubakki?... 13 Aldursmark... 13 3. partur - Alkohol... 15 Børn, sum hava roynt at drukkið alkohol... 15 Børn, sum smakka sær tíðliga á... 17 Børn, sum drekka regluliga... 17 Roynt at drukkið alkohol, býtt á økini... 19 Drukkið seinasta mánaðin, býtt á økini... 20 Børn, sum drekka fleiri enn 5 lítlar... 21 Tey sum drekka 5 lítlar ella meira, býtt á økini... 22 Hvar fáa børnini rúsdrekka frá?... 23 Tosa børnini við foreldrini um rúsdrekka?... 25 Loyva foreldrini børnunum, at drekka?... 26 4. partur - At vera ungur í Føroyum... 28 Hvønn høvdu børnini vent sær til við trupulleikum?... 28 Nøgdsemi við at vera ungur í dag... 29 Tað fakliga í skúlanum... 31 Lívsgleði... 31 Tað besta við at vera tú..... 33 Størsti trupulleikin við at vera tú...... 34 Einsemi... 35 Nakran at tosa við um persónligar trupuleikar...... 36 Skúlatrívsil... 37 Skúlafrávera og orsøkir... 38
Innleiðing Hendan frágreiðingin tekur samanum úrslitini frá spurnarkanningini: Kanning av lívsførðsluni hjá børnum og ungum, sum SSP-ráðgevingin hjá Barnaverndarstovuni hevur skipað fyri ímillum næmingar í 7. og 8. flokki í 2011, 2012 og 2013. Høvuðsendamálið við kanningini er, at lýsa lívsførðsluna hjá børnunum í aldrinum 13-15 ár, í mun til royki- og alkoholvanar og tað, at vera ungur í Føroyum í dag.. Í frágreiðingini eru úrslitini frá kanningini býtt á aldur, kyn og landafrøðilig øki í Føroyum. Ikki allir luttakararnir hava svarað øllum spurningunum. Undir hvørjari talvu ella figuri er tí viðmerkt talið av svarum. Tórshavn 26. mei 2014 Óli Rubeksen SSP- ráðgevingin
Um kanningina Kanningin er gjørd av SSP-ráðgevingini. Kanningar úr Norðurlondum av sama slag eru nýttar sum fyrimynd. Í grannalondunum eru líknandi kanningar gjørdar seinastu árini, m.a. kanningin Ung og rus í Noregi og Unges livsstil og dagligdag í Danmark. Føroyska Deildin fyri Arbeiðs- og almannaheilsu luttekur eisini í ESPAD (The European School Survay Project on Alcohol and other Drugs). Í 2012 kom kanningin Ungfólk í Føroym, ið Fiourz Gaini hevur gjørt í samstarvið við Háskóla Islands. Frameftir er ætlanin at fylgja upp uppá kanningina ímillum 13-15 ára gomul og at fáa tey 10-12 gomlu og 16-18 ára gomlu við eisini. Á henda hátt ber til, at: ñ ñ ñ fylgja við í broytingini í royki- og alkoholvanum hjá okkara børnum og ungdómi, nýta tølini sum grundarlag fyri at seta inn við málrættaðum átøkum í serligum aldursbólkum ella økjum og, fylgja við um átøkini virka eftir ætlan. Í 2011, 2012 og 2013 var SSP-ráðgevin runt á skúlunum í Føroyum og gjørdi kanningina. Ráðgevin gjørdi avtalur við skúlarnar, nær hann kundi koma og gera kanningina. Á degnum vóru næmingarnir í 7. og 8. flokkunum savnaðir á teldustovu skúlans. Ráðgevin greiddi frá um kanningina, og næmingar sluppu at spyrja. Síðan var farið í gongd við kanningina. Næmingarnir sótu, hvør við einari av teldu skúlans, og svaraðu spurningunum í spurnarskjalinum. Kanningin varð fyrstu ferð framd í 2011. Í 2012 og 2013 er kanningin gjørd á sama hátt við nøkrum tillagingum í útvaldum spurningum. Kanningin er teldutøk og er skipað sum eitt multiple-choice spurnarskjal, býtt í 4 partar. Partar í kanningini 1. partur, spyr inn til grundupplýsingar, so sum aldur, kyn, skúla osv. 2. partur, spyr inn til roykivanar 3. partur, spyr inn til alkoholvanar 4. partur, spyr inn til, hvuusu tað er at vera ungur í Føroyum Greiningararbeiði av úrslitunum 2011 og 2012 er gjørt af BF-Konsult í samstarv við SSPráðgevingina. Greiðingararbeiðið av úrslitinum 2013 er gjørt av Jan Otto Holm.
1. Partur Um hagtølini
1. partur - Generelt um hagtølini Luttøka Talva 1. Luttakarar í kanningini, árini 2011 og 2012 2011 2012 2013 Børn í 7. og 8. flokki 1512 1445 1361 Spurd børn í 7. og 8. flokki 1176 1144 644 % spurd 77,8 79,2 47,3 Kynsbýti Talva 2. Luttakarar í kanningini, býtt á kyn 2011 (T=1144) 2012 (T=1144) 2013 (T=644) Kyn Gentur Dreingir Gentur Dreingir Gentur Dreingir Tal 563 581 537 607 319 325 % 49 51 47 53 50 50 Aldursbýtið Verður hugt at aldursbýtinum, er størsti parturin av spurdu børnunum 13 og 14 ára gomul, ógvuliga fá eru yngri, meðan nakað fleiri eru eldri. Børn sum ganga í 7. og 8. flokki eru vanliga 12-15 ára gomul, men byrja børn ávíðkavíst eitt ár fyrr ella seinni í skúla, kunnu tey verða eitt ár yngri ella eldri. Fyri uttan at verða umboðandi fyri næmingar í 7. og 8. flokki, kunnu úrslitini frá kanningini sigast at verða umboðandi spurda aldursbólkin, 13 14 ára gomul. Í mun til tey 15 ára gomlu kann kanningin geva eina ábending, tá datagrundarlagið er lítið (80 børn í 2011, 136 børn í 2012 og 135 børn í 2013). Samlaða talið av børnum spurd í 2013 er lægri enn í 2011 og 2012. Sí annars talvu 2 og 3. Tá tað kemur til tey 11, 12 og 16 ára gomlu er datagrundarlagið so lítið, at onki kann sigast við vissu. Tískil eru tølini fyri hesar aldurbólkar ikki tikin við í greiningini.
Talva 3. Luttakarar í kanningini, býtt á aldursbólkar (tal av luttakarum og prosentbýti) Aldur 11 ár 12 ár 13 ár 14 ár 15 ár 16 ár 2011 6 10 524 520 80 2 2012 1 1 456 548 136 2 2013 1 2 197 306 135 3 Aldur 11 ár 12 ár 13 ár 14 ár 15 ár 16 ár 2011 0,5% 0,9% 45,9% 45,5% 7,0% 0,2% 2012 0,1% 0,1% 39,9% 47,9% 11,9% 0,2% 2013 0,2% 0,3% 30,6% 47,5% 21,0% 0,5% Býtið á økir Partur av endamálinum við kanningini er at kanna, um munur er á lívsførðsluni hjá ungum ymsastaðni í Føroyum. Hagtølini eru tí eisini býtt út á 5 landfrøðilig øki: Norður-, Eystur-, Mið-, Vestur- og Suðurøkið. Norðurøkið umfatar skúlarnar í Norðoyggjum. Eysturøkið umfatar skúlarnar í Eysturoy, Sunda- og Eiði kommunu. Miðøkið umfatar skúlarnir í Tórshavnar kommunu. Vesturøkið umfatar skúlarnir í Vágum, Vestmanna og Kvívík. Suðurøkið umfatar skúlarnar í Sandoy og Suðuroy. Í talvu 4 sæst talið av næmingum býtt á økini. Talva 4. Luttakarar í kanningini, býtt á økir (tal av luttakarum og prosentbýti) Øki Norður Eystur Miðøki Vestur Suður 2011 131 273 516 132 95 2012 115 277 490 114 147 2013 157 130 247 37 71 Øki Norður Eystur Miðøki Vestur Suður 2011 11,4% 23,8% 45,0% 11,5% 8,3% 2012 10,1% 24,2% 42,9% 10,0% 12,9% 2013 24,5% 20,2% 38,5% 5,8% 11,1%
2. Partur Roykivanar hjá 13-15 ára gomlum
2. partur - Roykivanar Í hesum parti av kanningini er spurt um roykivanarnar hjá børnunum. Kannað er, hvussu nógv børn hava roynt at roykt, tvs. roykt eina heila sigarett. Spurt var eisini um roykivanarnar hjá teimum sum roykja. Eisini verður spurt inn til, hvussu børnini fáa fatur í tubakki, havandi í huga, at lógarkravda aldursmarkið fyri at keypa tubakksvørur er 18 ár. Børn, sum hava roykt eina sigarett Børnini vóru spurd, um tey nakrantíð hava roykt eina heila sigarett. Talva 5. Lutfallið av spurdu børnunum, sum hava roykt minst eina sigarett, býtt á kyn. Dreingir Gentur 2011 26,6% 26,1% 2012 28,3% 25,5% 2013 22,4% 17,7% Tað sæst, at færri og færri av teimum spurdu, hava roykt minst eina sigarett. Lutfallið er lækkað meira hjá gentunum, har einans 17,7% høvdu roynt at roykja eina sigarett í 2013, mótvegis 26,1%, tá spurt var í 2011. Hjá dreingjunum er lutfallið lækkað úr 26,6% í 22,4%. Talva 6. Børn, ið hava roynt at roykja eina heila sigarett, býtt á aldur og kyn. Dreingir Gentur Tal 13 ár 14 ár 15 ár 13 ár 14 ár 15 ár 2011 57 94 14 58 71 12 2012 40 96 34 28 89 19 2013 12 37 22 13 21 20 Dreingir Gentur % 13 ár 14 ár 15 ár 13 ár 14 ár 15 ár 2011 21,8% 34,9% 31,8% 22,1% 28,3% 33,3% 2012 16,5% 34,7% 42,0% 13,3% 31,1% 34,5% 2013 13,5% 22,7% 32,4% 12,4% 14,8% 30,3% Í talvu 6 sæst, at jú eldri børnini gerast, tess fleiri hava roynt at roykja ein heila sigarett. Fyri tey 13 og 14 ára gomlu er lutfallið lækkað, men fyri tey 15 ára gomlu er minni munur. Fyri dreingirnar, er lutfallið hækkað úr 31,8% í 32,4%.
Aldur, tá fyrsta sigarettin var roykt Børnini eru spurd, hvussu gomul tey vóru, tá fyrsta sigarettin var roykt. Mynd 1. Hvussu gamal vart tú, tá tú roykti tú tína fyrstu sigarett? Hvussu%gamal/gomul%vart%tú,%tá%tú%royk3%4na%fyrstu%sigare9% 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Drongur$ Genta$ Tilsamans$ Havi$ongan7ð$roykt$ 70,6%$ 69,7%$ 75,8%$ 73,6%$ 74,2%$ 82, 72,1%$ 71,8%$ 78,9%$ 16$ár$ 0,3%$ 0, 0,2%$ 15$ár$ 0,2%$ 0,5%$ 0,6%$ 0,2%$ 0,2%$ 0,6%$ 0,2%$ 0,4%$ 0,6%$ 14$ár$ 3, 4,8%$ 5,3%$ 4,2%$ 6, 5,7%$ 3,6%$ 5,4%$ 5,5%$ 13$ár$ 7,9%$ 8,3%$ 8,4%$ 9,2%$ 8,6%$ 2,8%$ 8,5%$ 8,5%$ 5,6%$ 12$ár$ 8,7%$ 8,8%$ 5,9%$ 7,3%$ 5,6%$ 6, 8, 7,3%$ 5,9%$ 11$ár$ella$yngri$ 9,6%$ 7,8%$ 3,7%$ 5,5%$ 5,4%$ 2,8%$ 7,6%$ 6,7%$ 3,3%$ Á mynd 1 sæst, at fleiri og fleiri hava ongantíð roykt. Samlað høvdu 72,1% av teimum spurdu ongantíð roykt í 2011 og í 2013 var hetta lutfallið økt í 78,9%. Tað sæst eisini, at færri og færri børn roykja ta fyrstu sigarettina á tey eru í yngra endanum (11 og 12 ár). T.d. byrjar lutfallið at økjast hjá dreingjunum, tá teir eru 13 ár.
Børn, sum roykja regluliga Her vóru børnini spurd, hvussu ofta tey roykja: Ongantíð, hvønn dag, minst eina ferð um vikuna ella minni enn einaferð um vikuna. Myndir 2. Roykjarar býttir á kyn og aldur Dreingir:(Hvussu(o.ani(verður(roykt((í(prosentum)( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ Roykja$ikki$ 94,2%$ 95,1%$ 96,6%$ 85,7%$ 84, 91,4%$ 76,3%$ 82,7%$ 83,8%$ 88,9%$ 87,3%$ 91,3%$ Roykja,$men$ikki$hvørja$viku$ 2,9%$ 2,9%$ 2,2%$ 4,4%$ 5, 5,5%$ 10,5%$ 2,5%$ 5,9%$ 4,1%$ 3,5%$ 4,7%$ Roykja$ikki$hvønn$dag,$men$eina$ella$fleiri$ferðir$um$vikuna$ 1,7%$ 1,6%$ 1,1%$ 5,9%$ 3,2%$ 1,2%$ 5,3%$ 6,2%$ 1,5%$ 4, 3,7%$ 1,3%$ Roykja$hvønn$dag$ 1,2%$ 0,4%$ 0, 4, 7,8%$ 1,8%$ 7,9%$ 8,6%$ 8,8%$ 3, 5,5%$ 2,8%$ Gentur:(Hvussu(o-ani(verður(roykt((í(prosentum)( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ Roykja$ikki$ 92,7%$ 94,8%$ 98,1%$ 87,3%$ 85,2%$ 93,7%$ 78,8%$ 80, 80,3%$ 89,4%$ 86,6%$ 92,3%$ Roykja,$men$ikki$hvørja$viku$ 3,7%$ 2,4%$ 1, 6,9%$ 7,4%$ 4,2%$ 3, 7,3%$ 10,6%$ 5, 5,7%$ 4,5%$ Roykja$ikki$hvønn$dag,$men$eina$ella$fleiri$ferðir$um$vikuna$ 1,6%$ 0,5%$ 0, 3,2%$ 3,3%$ 0,7%$ 12,1%$ 5,5%$ 3, 3, 3,1%$ 1, Roykja$hvønn$dag$ 2, 2,4%$ 1, 2,8%$ 4,1%$ 1,4%$ 6,1%$ 7,3%$ 6,1%$ 2,6%$ 4,6%$ 2,2%$ Sum heild vísa myndir 2, at fleiri og fleir roykja ikki, hóast gongdin ikki er eins greið fyri allar aldursbólkar. Í 2012 fer gongdin tó skeivan vegin, um allir tríggir aldursbólkar verða mettir saman. Myndin vísir, at tað eru tey 14-ára gomlu, ið eru orsøkin til hetta. Myndirnar vísa, at fleir roykja javnan, sum aldurin økist.
Roykivanar í økjunum Býtið á landafrøðilig øki vísir, at nakað av muni er á roykivanunum, alt eftir hvar børnini búgva. Mynd 3. Roykivanar, 13-15 ára gomul, býtt á landafrøðilig økir. Roykivanar*13-15*ára*gomul* 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Norður$ Eystur$ Mið$ Vestur$ Suður$ Eg$royki$ikki$ 86,3%$ 83,3%$ 94,2%$ 87,7%$ 90,6%$ 91,5%$ 91,7%$ 86,1%$ 93,9%$ 84, 80,7%$ 83,8%$ 89,9%$ 85, 80,3%$ Ikki$hvørja$viku$ 5,7%$ 3,5%$ 1,9%$ 3, 2,5%$ 3,8%$ 5,1%$ 8,8%$ 4,9%$ 3,4%$ 8,8%$ 5,4%$ 6,3%$ 7,5%$ 12,7%$ Ikki$hvønn$dag,$men...$ 4,8%$ 8,8%$ 0, 5,9%$ 2,2%$ 2,3%$ 1,5%$ 1,6%$ 0, 5,9%$ 2,6%$ 2,7%$ 2,5%$ 2,7%$ 4,2%$ Hvønn$dag$ 3,2%$ 4,4%$ 3,8%$ 3,4%$ 4,7%$ 2,3%$ 1,7%$ 3,5%$ 1,2%$ 6,7%$ 7,9%$ 8,1%$ 1,3%$ 4,8%$ 2,8%$ Mynd 3 vísir rímuliga greitt, at spurdu børnini í vestur- og suðurøkinum, roykja meira regluliga enn børnini í norður, eystur og miðøkinum. Kortini eru tað lutfalsliga fá, ið roykja hvønn dag. Tað er at kalla, einans í suðurøkinum, at talið av teimum sum roykja, er hækkað frá 2011 til 2013.
Hvussu fáa børnini fatur á tubakki? Sigarettir og tubakksvørur fáast til keyps í handlum kring landið. Tó er ikki frí atgongd, tá lógarásetta aldursmarkið at keypa tubakksvørur er 18 ár. Men, børnini roykja, og onkrastaðni fáa tey tubakki frá. Í kanningini vóru børnini spurd, hvussu ofta tey hava keypt sigarettir í handli seinasta mánaðin. Flestu børnini hava ikki keypt sigarettir í handli seinasta mánaðin, tá flestu teirra ikki roykja. Í mynd 4 verður tí bert hugt at teimum, sum roykja javnan. Mynd 4: Prosentpartur av 13-15 ára gomlum roykjarum, sum hava keypt sigarettir í handli seinasta mánaðin. 100%& Keypt&sigare,r&í&handli&seinasta&mánaðin& 90%& 80%& 70%& 60%& 50%& 40%& 30%& 20%& 10%& 35,1%& 23,9%& 41,0%& 27,3%& 23,6%& 49,1%& 0%& 2012& 2013& Ongan2ð& 142&ferð& O8ari& Mynd 4 vísir, at fleiri og fleiri hava ongantíð keypt sigarettir í handli seinasta mánaðin og at færri og færri hava keypt oftari enn 1-2 ferð, seinasta mánaðin. Hetta er í tráð við gongdina, at færri og færri royka, sum heild. Aldursmark Spurd í spurnarblaðnum, vita so gott sum øll børnini, at aldursmarkið at keypa sigarettir er 18 ár.
3. Partur Alkoholvanar hjá 13-15 ára gomlum
3. partur - Alkohol Í hesum parti av kanningini eru børnini spurd um teirra alkoholvanar: um tey hava roynt at drekka, nær tey byrjaðu, hvussu ofta tey drekka, og hvussu ber til hjá teimum at fáa fatur í rúsdrekka. Eisini verður spurt um samskifti við foreldrini um rúsdrekka. Børn, sum hava roynt at drukkið alkohol Her eru børnini spurd, um tey nakrantíð høvdu smakka sær á, tvs. drukkið ein lítlan, eitt glas av øli ella alkohol. Mynd 5. Børn í 13-15 ára aldri, spurd um tey hava drukkið rúsdrekka. Hevur&tú&nakran,ð&drukkið&rúsdrekka?& 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Dreingir$ Gentur$ Tilsamans$ Nei$ 59,1%$ 65,8%$ 65,8%$ 64,5%$ 71,6%$ 74,6%$ 61,8%$ 68,5%$ 70,2%$ Ja$ 40,9%$ 34,2%$ 34,2%$ 35,5%$ 28,4%$ 25,4%$ 38,2%$ 31,5%$ 29,8%$ Mynd 5 vísir greitt, at færri og færri hava drukkið rúsdrekka. Fyri dreingirnar er tó eingin broyting frá 2012 til 2013. Í 2011 høvdu 61,8% av teimum spurdu ikki roynt at drukkið rúsdrekka, men í 2013, var hetta lutfallið hækkað í 70,2%. Serliga genturnar eru orsøkin til hesa samlaðu hækking.
Mynd 6. Børn, 13-15 ára gomul, spurd um tey hava drukkið rúsdrekka, býtt á aldur og kyn Dreingir:(Hevur(tú(nakran0ð(drukkið(rúsdrekka?( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 72,3%$ 77,3%$ 79,8%$ 48,3%$ 60,5%$ 62,6%$ 47,7%$ 49,4%$ 55,9%$ Ja$ 27,7%$ 22,7%$ 20,2%$ 51,7%$ 39,5%$ 37,4%$ 52,3%$ 50,6%$ 44,1%$ Gentur:(Hevur(tú(nakran.ð(drukkið(rúsdrekka?( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 78, 86,3%$ 87,6%$ 52,7%$ 65,1%$ 75,4%$ 50, 47,3%$ 53,1%$ Ja$ 22,1%$ 13,7%$ 12,4%$ 47,4%$ 34,9%$ 24,6%$ 50, 52,7%$ 46,9%$ Tá skilt verður millum aldrar sæst, at samanhangur er millum aldur og um børnini hava roynt rúsdrekka. Verður serliga hugt eftir gentunum sæst, at í 2013 høvdu 87,6% av teimum 13 ára gomlu ikki roynt rúsdrekka, men hetta lutfallið lækkar í 53,1% fyri tey 15 ára gomlu genturnar. Líknandi rák er fyri dreingirnar. Samanumtikið høvdu fleiri roynt rúsdrekka í 2011 enn í 2013, um sammett verður innan einstøku aldrarnar.
Børn, sum smakka sær tíðliga á Í kanningini vóru børnini spurd, nær tey fyrstu ferð smakkaðu sær á. Her vísa tølini, at flestu børnini byrja at smakka sær á um 12-14 ára aldur. Tó eru nøkur, sum hava roynt rúsdrekka um 11 ára aldur ella fyrr. Børn, sum drekka regluliga Her verða børnini spurd, um tey hava drukkið alkohol seinasta mánaðin. Mynd 7. Børn, ið hava drukkið alkohol seinasta mánaðin, býtt á kyn Hevur&tú&drukkið&rúsdrekka&seinasta&mánaðin?& 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Dreingir$ Gentur$ Tilsamans$ Hava$ikki$drukkið$ 81,7%$ 91, 88,4%$ 81,8%$ 88,2%$ 87,3%$ 81,7%$ 89,7%$ 87,9%$ Hava$drukkið$ 18,3%$ 9, 11,6%$ 18,2%$ 11,8%$ 12,7%$ 18,3%$ 10,3%$ 12,1%$ Í mynd 7 sæst, at fleiri børn hava drukkið seinasta mánaðin í 2013 enn í 2011. Tó er líkt til, at hendan gongd ikki broyttist frá 2012 til 2013, tí lutfallið av teimum, ið hava drukkið er sum heild eitt vet hægri í 2013 enn í 2012. Tilsamans høvdu 18,3% drukkið seinasta mánaðin, tá hesi vóru spurd í 2011. Í 2012 var lutfallið lækkað í 10,3%, men í 2013 hækkaði lutfallið í 12,1%.
Myndir 8. Børn, ið hava drukkið alkohol seinasta mánaðin, býtt á kyn og aldur Dreingir:(Hevur(tú(drukkið(alkohol(seinasta(mánaðin( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 85,6%$ 96,7%$ 96,6%$ 79,1%$ 88, 89,6%$ 76,5%$ 84, 76,1%$ Ja$ 14,4%$ 3,3%$ 3,4%$ 21, 12, 10,4%$ 23,5%$ 16, 23,9%$ Gentur:(Hevur(tú(drukkið(alkohol(seinasta(mánaðin( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 86,7%$ 94,8%$ 96,2%$ 80,2%$ 85,5%$ 88,7%$ 64, 76,4%$ 70,3%$ Ja$ 13,3%$ 5,2%$ 3,8%$ 19,8%$ 14,5%$ 11,3%$ 36, 23,6%$ 29,7%$ Her skal viðmerkjast, at tølini fyri 2011 kunnu ikki samanlíknast beinleiðis við 2012 og 2013, tí svarmøguleikarnir ikki vóru teir somu bæði árini. Tó vísa myndirnar 8, at tað eru tey 15 ára gomlu, sum eru orsøkin til rákið í mynd 7, tí tað er bert fyri tey 15 ára gomlu, at fleir hava drukkið seinasta mánaðin í 2013, sammett við 2012.
Roynt at drukkið alkohol, býtt á økini Næstu síðurnar vísa rúsdrekkavanarnar, býtt á landfrøðilig øki. Mynd 9: Lutfall av 13-15 ára gomlum, ið hava drukkið rúsdrekka Hevur&tú&nakran,ð&drukkið&rúsdrekka?& 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Norður$ Eystur$ Mið$ Vestur$ Suður$ Tilsamans$ Nei$ 59,8%$ 68,4%$ 80,1%$ 71,9%$ 76, 79,1%$ 58,5%$ 70,1%$ 70,1%$ 58,7%$ 50,5%$ 40,5%$ 57,3%$ 59,6%$ 47,9%$ 61,8%$ 68,4%$ 70,2%$ Ja$ 40,2%$ 31,6%$ 19,9%$ 28,1%$ 24, 20,9%$ 41,5%$ 29,9%$ 29,9%$ 41,3%$ 49,5%$ 59,5%$ 42,7%$ 40,4%$ 52,1%$ 38,2%$ 31,6%$ 29,8%$ Ymiskt er frá øki til øki, um spurdu børnini hava roynt at drukkið rúsdrekka. Í norður- og suðurøkinum, er greitt rák frá 2011 til 2013, at færri og færri børn hava roynt at drukkið. Í miðøkinum er lutfallið av teimum, sum at hava roynt at drukkið lækkað síðani 2011, men frá 2012 til 2013 er lækkingin steðgað. Í vestur- og suðurøkinum er øvuta gongd. Í hesum báðum økjum, er rákið, at fleir hava roynt at drukkið í 2013 enn 2011. Rákið er tó serliga greitt í vesturøkinum
Drukkið seinasta mánaðin, býtt á økini Mynd 10. Hevur tú drukkið rúsdrekka seinasta mánaðin? Býtt á økir. Hevur&tú&drukkið&seinasta&mánaðin?&3&Bý6&á&økir& 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Norður$ Eystur$ Mið$ Vestur$ Suður$ Tilsamans$ >$9$ferðir$ 0, 0, 0, 0, 0,4%$ 0, 0,2%$ 0, 0,4%$ 0, 0, 0, 0, 0,7%$ 1,4%$ 0,1%$ 0,2%$ 0,3%$ 6A9$ferðir$ 1,5%$ 0, 0,6%$ 0, 1,1%$ 1,6%$ 0,4%$ 0, 0,4%$ 0,8%$ 0,9%$ 0, 0, 0, 4,3%$ 0,5%$ 0,4%$ 1,1%$ 3A5$ferðir$ 3,8%$ 0,9%$ 0, 1,5%$ 0,7%$ 0,8%$ 1,8%$ 2,3%$ 0,8%$ 2,3%$ 2,6%$ 2,7%$ 1,1%$ 2,7%$ 4,3%$ 2, 1,8%$ 1,1%$ 1A2$ferðir$ 7,7%$ 7,9%$ 7,7%$ 6,9%$ 4,7%$ 6,3%$ 12,1%$ 7,4%$ 8,6%$ 10,8%$ 13,2%$ 8,1%$ 15,6%$ 13,7%$ 24,3%$ 10,4%$ 8,2%$ 9,6%$ Ikki$upplýst$ 25,5%$ 0, 42,4%$ 0, 24,8%$ 0, 20,8%$ 0, 27,8%$ 0, 28,8%$ 0, Drekki$ikki$ 77,2%$ 82,7%$ 76, 79,7%$ 72,3%$ 73,8%$ 58,8%$ 51,4%$ 62,4%$ 50, 71,1%$ 73,2%$ Nei$ 61,6%$ 14, 9, 49,2%$ 17,1%$ 11,7%$ 60,7%$ 18, 16, 65,4%$ 24,6%$ 37,8%$ 55,6%$ 20,6%$ 15,7%$ 58,2%$ 18,4%$ 14,6%$ Legg til merkis, at svarmøguleikin "Drekki ikki" var ikki í 2011. Kortini sæst, at tey sum svara, at tey drekka regluliga, gerast færri og færri fyri flestu økir. Av teimum sum drekka, drekka tey flestu 1-2 ferðir um mánaðin. Serliga í suðurøkinum er lutfallið av teimum, ið drekka 1-2 ferðir um mánaðin lutfalsliga høgt - heili 24,3%.
Børn, sum drekka fleiri enn 5 skamtir Í spurnarkanningini verður spurt um, hvussu ofta børnini hava drukkið fleiri enn 5 skamtir seinasta mánaðin. Mynd 11: Alkoholvanar hjá børnum, ið drekka 5 skamtir, eina ella fleiri ferðir um mánaðin Dreingir:(Um(tú(hugsar(um(seinastu(30(dagarnar,(hvussu(o7a(hevur(tú(drukkið(fimm(ella( fleiri(skam=r(sama(dag?( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ 10$ella$fleiri$ferðir$ 0,4%$ 0, 0, 1,3%$ 1,4%$ 0, 2,6%$ 2,5%$ 3, 1, 1,2%$ 0,6%$ 699$ferðir$ 0,4%$ 0, 0, 0,9%$ 1,1%$ 0,6%$ 2,6%$ 0, 0, 0,8%$ 0,5%$ 0,3%$ 395$ferðir$ 2,5%$ 2,1%$ 0, 4,7%$ 0,4%$ 3,1%$ 5,1%$ 3,7%$ 6, 3,7%$ 1,5%$ 3,1%$ 2$ferðir$ 1,7%$ 0,4%$ 1,1%$ 6, 2,9%$ 3,7%$ 5,1%$ 3,7%$ 4,5%$ 3,9%$ 2,2%$ 3,1%$ 1$ferð$ 5,5%$ 1,6%$ 4,5%$ 8,1%$ 7,6%$ 5,6%$ 5,1%$ 12,3%$ 6, 6,6%$ 5,8%$ 5,3%$ Ongan?ð$ 89,4%$ 95,9%$ 94,3%$ 79,1%$ 86,6%$ 87, 79,5%$ 77,8%$ 80,6%$ 84,1%$ 88,9%$ 87,5%$ Svarmøguleikin "Drekki ikki" var ikki í 2011. Tískil eru tølini fyri "Ongantíð" og "Drekki ikki" løgd saman og hava heitið "Ongantíð". Her sæst, at færri og færri børn hava drukkið 5 skamtir ella fleiri, í 2012 enn í 2011, men líkt er til, at hendan gongdin ikki heldur áfram frá 2012 til 2013. Jú eldri børnini gerast, tess fleiri hava drukkið hesa nøgd. Av teimum sum hava drukkið, hava tey flestu drukkið hesa nøgd 1 ferð seinasta mánaðin. Av teimum 15 ára gomlu, hava 3% drukkið hesa nøgd 10 ella fleiri ferðir, seinasta mánaðin.
Tey sum drekka 5 lítlar ella meira, býtt á økini Mynd 8 vísir sama spurning sum omanfyri um, hvussu ofta børnini hava ballast seinasta mánaðin, men her er býtið á øki. Mynd 12: Drikkivanar hjá børnum, ið drekka 5 skamtir, eina ella fleiri ferðir um mánaðin Drekkivanar)*)meir)enn)5)skam.r)seinasta)mánaðin) 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Norður$ Eystur$ Mið$ Vestur$ Suður$ Tilsamans$ 10$ella$fleiri$ferðir$ 0,9%$ 0,9%$ 0, 1,2%$ 1,1%$ 0, 1,2%$ 0,4%$ 0,4%$ 0,7%$ 0,9%$ 0, 1,7%$ 2, 4,3%$ 1,1%$ 0,9%$ 0,6%$ 6A9$ferðir$ 0,9%$ 0,9%$ 0,6%$ 0,6%$ 0,4%$ 0,8%$ 1, 0,4%$ 0, 0,7%$ 0,9%$ 0, 0, 0,7%$ 0, 0,8%$ 0,5%$ 0,3%$ 3A5$ferðir$ 6,1%$ 0, 1,9%$ 4,2%$ 0,4%$ 3,1%$ 2,6%$ 2,3%$ 2,5%$ 4,2%$ 1,8%$ 5,4%$ 0, 2,7%$ 1,4%$ 3,4%$ 1,6%$ 2,5%$ 2$ferðir$ 4,4%$ 5,3%$ 1,3%$ 3,6%$ 1,5%$ 0,8%$ 2,2%$ 1,6%$ 2, 4,9%$ 4,4%$ 2,7%$ 0, 2,7%$ 14,3%$ 3, 2,4%$ 3, 1$ferð$ 7, 4,4%$ 4,5%$ 3, 4, 2,4%$ 7,8%$ 4,9%$ 4,9%$ 6,3%$ 7, 2,7%$ 6,8%$ 10,7%$ 12,9%$ 6,6%$ 5,6%$ 5, OnganFð$ 80,7%$ 88,6%$ 91,7%$ 87,3%$ 92,7%$ 92,9%$ 85,2%$ 90,4%$ 90,2%$ 83,1%$ 85,1%$ 89,2%$ 91,5%$ 81,3%$ 67,1%$ 85,1%$ 89, 88,5%$ Mynd 12 undirstrikar, at tað er serliga í suðurøkinum, at lutfallið av teimum sum drekka lutfalsliga nógv, er stórt. Heili 27,2% (12,9% + 14,3%) av spurdu børnunum í suðurøkinum hava drukkið 5 skamtir ella fleiri, 1 ella 2 ferðir seinasta mánaðin. Sum held er rákið, at færri og færri hava drukkið hesa nøgd, tá árini verða sammett, men suðurøkið ger, at tilsamans er hetta rákið steðgað.
Hvar fáa børnini rúsdrekka frá? Aldurmarkið fyri at keypa rúsdrekka í Føroyum er 18 ár. Hetta vita børnini eisini. Spurd, hvaðan tey fingu rúsdrekka seinast tey drukku, svara so gott sum øll, at tey hava fingið rúsdrekka uttanum handlar og skeinkistøð. Børnini nýta onnur mið, sum foreldur, systkin, vinir o. l. Myndir 13: Hættir nýttir at fáa fatur í rúsdrekka, seinast drukkið varð Dreingir:(Hvaðani(fekst(tú(rúsdrekka(seinsat(tú(drakst?( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ Vinfólk$keyptu$tað$fyri$meg$ 12,3%$ 13,5%$ 14,3%$ 27,2%$ 22, 20,7%$ 30,4%$ 28,6%$ 30, 22,3%$ 21, 22,3%$ Míni$systkin$keyptu$tað$fyri$meg$ 3,7%$ 5,8%$ 0, 5,1%$ 5,5%$ 5,2%$ 8,7%$ 11,9%$ 6,7%$ 5, 6,8%$ 4,9%$ KeypF$tað$í$Rúsuni$ 0, 0, 0, 2,9%$ 1,8%$ 5,2%$ 0, 2,4%$ 3,3%$ 1,7%$ 2, 3,9%$ KeypF$tað$á$einum$dansistaði/verthúsi/kaffistovu$ 2,5%$ 0, 0, 0, 1,8%$ 1,7%$ 0, 2,4%$ 3,3%$ 0,8%$ 1,5%$ 1,9%$ Fekk$tað$frá$mínum$foreldrum$ 18,5%$ 17,3%$ 35,7%$ 17,6%$ 10,1%$ 6,9%$ 8,7%$ 19, 13,3%$ 17,4%$ 14,1%$ 13,6%$ Fekk$tað$á$eini$veitslu$ 25,9%$ 30,8%$ 28,6%$ 20,6%$ 27,5%$ 39,7%$ 26,1%$ 16,7%$ 10, 22,7%$ 25,9%$ 29,1%$ Fekk$tað$á$annan$háO$ 37, 32,7%$ 21,4%$ 26,5%$ 31,2%$ 20,7%$ 26,1%$ 19, 33,3%$ 30,2%$ 28,8%$ 24,3%$ Gentur:(Hvaðani(fekst(tú(rúsdrekka(seinsat(tú(drakst?( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ Vinfólk$keyptu$tað$fyri$meg$ 23,4%$ 13,3%$ 36,4%$ 27,8%$ 23,9%$ 37,1%$ 23,5%$ 35,7%$ 37,9%$ 26,4%$ 24,5%$ 36,4%$ Míni$systkin$keyptu$tað$fyri$meg$ 1,6%$ 3,3%$ 9,1%$ 8,7%$ 3,3%$ 2,9%$ 17,6%$ 7,1%$ 6,9%$ 7,5%$ 4, 5,2%$ KeypF$tað$í$Rúsuni$ 0, 0, 0, 0,9%$ 2,2%$ 0, 0, 3,6%$ 3,4%$ 1, 2, 1,3%$ KeypF$tað$á$einum$dansistaði/verthúsi/kaffistovu$ 0, 3,3%$ 0, 0,9%$ 1,1%$ 0, 0, 0, 3,4%$ 0,5%$ 1,3%$ 1,3%$ Fekk$tað$frá$mínum$foreldrum$ 7,8%$ 16,7%$ 18,2%$ 15,7%$ 13, 14,3%$ 17,6%$ 7,1%$ 3,4%$ 13,4%$ 12,6%$ 11,7%$ Fekk$tað$á$eini$veitslu$ 28,1%$ 16,7%$ 27,3%$ 20, 31,5%$ 28,6%$ 11,8%$ 21,4%$ 20,7%$ 21,4%$ 26,5%$ 26, Fekk$tað$á$annan$háO$ 39,1%$ 46,7%$ 9,1%$ 26,1%$ 25, 17,1%$ 29,4%$ 25, 24,1%$ 29,9%$ 29,1%$ 18,2%$ Myndir 13 vísa, at sera nógv børn fáa rúsdrekka í veitslum ella við at vinfólk keypa til tey. Tað er sjáldan, at systkin keypa fyri tey, men lutfalsliga ofta, at foreldrini keypa rúsdrekka. Í 2013 var tað hjá 13,6% av dreingjunum og 11,7% av gentunum, har foreldrini høvdu keypt rúsdrekka.
Myndir 14: Børn spurd, um foreldrini vita, at tey drekka, býtt á aldur og kyn Dreingir:(Vita(,ni(foreldur,(at(tú(drekkur(rúsdrekka( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 70,7%$ 73,3%$ 40, 53,3%$ 53,7%$ 57,8%$ 54,2%$ 55,9%$ 37,5%$ Ja$ 29,3%$ 26,7%$ 60, 46,7%$ 46,3%$ 42,2%$ 45,8%$ 44,1%$ 62,5%$ Gentur:(Vita(,ni(foreldur,(at(tú(drekkur(rúsdrekka( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Nei$ 90,9%$ 78,9%$ 33,3%$ 60,6%$ 66,7%$ 53,3%$ 68,7%$ 84,6%$ 57,7%$ Ja$ 9,1%$ 21,1%$ 66,7%$ 39,4%$ 33,3%$ 46,7%$ 31,3%$ 15,4%$ 42,3%$ Myndir 14 vísa, at sum heild vita fleiri og fleiri foreldur, at børn teirra drekka rúsdrekka - hetta sambært børnunum. Serliga fyri tey 13 ára gomlu er ein øking farin fram. Fyri tey 14 ára gomlu er ein lækking farin fram - bæði hjá dreingjum og gentum. Fyri tey 15 ára gomlu er eisini ein øking farin fram og heili 62,5% av dreingjunum, ið drekka, siga, at foreldrini vita hetta.
Tosa børnini við foreldrini um rúsdrekka? Í spurnarblaðnum verður spurt, um børnini tosa við foreldrini um rúsdrekka. Mynd 15: Hevur tú tosað við tíni foreldur um rúsdrekka, 13-15 ára gomul? Hevur&tú&tosað&við&.ni&foreldur&um&rúsdrekka,&13815&ára&gomul?& 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Dreingir$ Gentur$ Tilsamans$ Nei$ 45,9%$ 39,6%$ 59,7%$ 38,9%$ 34,8%$ 29,9%$ 42,3%$ 34,8%$ 44,8%$ Ja$ 54,1%$ 60,4%$ 40,3%$ 61,1%$ 65,2%$ 70,1%$ 57,7%$ 65,2%$ 55,2%$ Tað eru lutfalsliga nógv børn, ið tosa við síni foreldur um rúsdrekka. Hjá dreingjunum er ein stór lækking frá 2012 til 2013, men fyri genturnar er ein hækkin og heili 70,1% av gentunum søgdu í 2013, at tær tosaðu við foreldrini um rúsdrekka.
Loyva foreldrini børnunum, at drekka? Børnini verða spurd, um tey hava fingið loyvi frá foreldrunum at drekka, og í so fall, nær tey fingu loyvi. Mynd 16: 13-15 ára gomul spurd, nær tey fingu loyvi at drekka Nær$fekst$tú$loyvi$at$drekka?$ 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Dreingir$ Gentur$ Tilsamans$ ikki$upplýst$ 19,8%$ 0, 0, 26,6%$ 0, 0, 23, 0, 0, Ikki$fingið$loyvi$ 64,7%$ 87,3%$ 88,1%$ 65,5%$ 93,4%$ 91,1%$ 65,5%$ 90,2%$ 89,5%$ Í$9.$flokki$ 0,5%$ 0,2%$ 0,3%$ 0, 0,2%$ 0,3%$ 0,3%$ 0,2%$ 0,3%$ Í$8.$flokki$ 7,6%$ 7,8%$ 5,3%$ 4,8%$ 3,9%$ 3,8%$ 6,2%$ 6, 4,6%$ Í$7.$flokki$ 4,9%$ 3,2%$ 5,7%$ 2,6%$ 1,7%$ 3,8%$ 3,8%$ 2,5%$ 4,8%$ Í$6.$flokki$ 2,5%$ 1,5%$ 0,6%$ 0,4%$ 0,7%$ 1, 1,4%$ 1,1%$ 0,8%$ Mynd 16 vísir, at færri og færri dreingir hava fingið loyvi frá foreldrunum at drekka. Aðrar myndir vísa, at hesir gera tað kortini. Myndin vísir eisini, at tey allarflestu, ið hava fingið loyvið - dreingir og gentur - hava fingið tað í 7. ella 8. flokki. Í 2013 høvdu tilsamans 4,8% fingið loyvið í 7. flokki og 4,6% í 8. flokki. Tey allar flestu (um 90% fyri bæði kynini og øll 3 árini) hava ikki fingið loyvi at drekka.
4. Partur At vera ungur í Føroyum
4. partur - At vera ungur í Føroyum Her verða børnini spurd um, hvussu tey kenna tað at vera ungur í Føroyum í dag. Hvønn høvdu børnini vent sær til við trupulleikum? Tá ungfólk koma í trupuleikar av einum hvørjum slagi, kensluligar ella aðrar, er umráðandi, at tey hava onkran at venda sær til og fáa vegleiðing og hjálp. Í spurnarkanningini eru tey 13-15 ára gomlu spurd, hvønn tey høvdu vent sær til í einum slíkum føri. Mynd 17: Hvønn hevði tú vent tær til/ Hvønn hevði tú biðið hjálpt tær, um tú hevði fingið trupulleikar sum ungur? 80, Hvønn%hevði%tú%vent%tær%.l/Hvønn%hevði%tú%biðið%um%hjálp,%um%tú%hevði%fingið%trupuleikar% sum%ungur% 70, 60, 50, 40, 30, 20, 10, 0, 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ Dreingir$ Gentur$ Tilsamans$ Míni$foreldur$ 47,1%$ 46,9%$ 68,8%$ 40,9%$ 38, 61, 44, 42,5%$ 64,8%$ Vinfólk$ 21,8%$ 25, 42,9%$ 28,6%$ 34,9%$ 51,9%$ 25,3%$ 29,9%$ 47,2%$ Onnur$vaksin$ 5,4%$ 5,7%$ 9,9%$ 5, 5,2%$ 8,8%$ 5,2%$ 5,4%$ 9,3%$ Systkin$ 6,3%$ 10,9%$ 17, 7,4%$ 11,3%$ 20,4%$ 6,9%$ 11,1%$ 18,6%$ Anonyma$ráðgeving$ 12, 5,1%$ 4,9%$ 11,6%$ 4,7%$ 9,1%$ 11,8%$ 4,9%$ 7, Veit$ikki$ 7,3%$ 6,4%$ 12,3%$ 6,4%$ 6, 10,4%$ 6,9%$ 6,2%$ 11,3%$ Mynd 17 vísir, at nógv tey flestu børnini, ið spurd eru, venda sær til foreldrini, um tey hava trupulleikar. Rákið er eisini, at lutfallið av børnum, sum vendir sær til foreldrini, er økt frá 2012 til 2013, eftir at lutfallið sum heild lækkaði eitt vet frá 2011 til 2012. Økingin frá 2012 til 2013 er serliga tíðulig hjá dreingjunum. Tilsamans vendu 64,8% av børnunum sær til foreldrini við trupulleikum. Eisini vinfólk verða nógv nýtt at venda sær til, við trupulleikum. Tilsamans 47,2% av børnunum, høvdu í 2013 vent sær til vinfólk, um tey høvdu trupuleikar. Vert er at leggja til merkist at tað var gjørligt at velja fleiri møguleikar til hendan spurning.
Myndir 18: Hvønn hevði tú vent tær til/ Hvønn hevði tú biðið hjálpt tær, um tú hevði fingið trupulleikar sum ungur? Aldurs- og kynsbýti. Dreingir:(Hvønn(hevði(tú(vent(tær(1l/(Hvønn(hevði(tú(biðið(hjálpt(tær,(um( tú(hevði(fingið(trupulleikar(sum(ungur( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ (Anonyma)$ráðgeving$ 9,7%$ 4,1%$ 2,1%$ 14,2%$ 5,6%$ 3,6%$ 10,9%$ 6, 3,6%$ 12, 5,1%$ 3,2%$ Systkin$ 5,3%$ 10,5%$ 14, 7,5%$ 10,5%$ 10, 4,7%$ 12,7%$ 9, 6,3%$ 10,8%$ 10,9%$ Onnur$vaksin$(ikki$míni$foreldur)$ 3,2%$ 4,7%$ 5,6%$ 7,5%$ 5,4%$ 6, 4,7%$ 9, 8,1%$ 5,4%$ 5,6%$ 6,4%$ Vinfólk$ 20,2%$ 22,2%$ 21, 21,7%$ 26,9%$ 30,5%$ 31,3%$ 26,9%$ 28,8%$ 21,8%$ 25,1%$ 27,4%$ Míni$foreldur$ 52,5%$ 52, 51, 42,9%$ 45, 42,6%$ 43,8%$ 39,6%$ 38,7%$ 47,1%$ 46,9%$ 44,1%$ Gentur:(Hvønn(hevði(tú(vent(tær(1l/(Hvønn(hevði(tú(biðið(hjálpt(tær,(um(tú( hevði(fingið(trupulleikar(sum(ungur( 2 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 2011$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Allir$tríggir$aldrar$ Veit$ikki$ 6,9%$ 5,6%$ 5,8%$ 6,3%$ 5,8%$ 7,3%$ 4,7%$ 9,4%$ 5,9%$ 6,4%$ 6,1%$ 6,5%$ (Anonyma)$ráðgeving$ 8,9%$ 4,6%$ 4,6%$ 13,2%$ 4,7%$ 4,1%$ 17,2%$ 4,7%$ 10,2%$ 11,6%$ 4,7%$ 5,7%$ Systkin$ 4,6%$ 11,8%$ 15, 9,1%$ 11, 11,4%$ 12,5%$ 10,6%$ 11,9%$ 7,4%$ 11,2%$ 12,7%$ Onnur$vaksin$(ikki$míni$foreldur)$ 4,3%$ 4,6%$ 4,6%$ 4,8%$ 5,2%$ 4,5%$ 9,4%$ 7,1%$ 6,8%$ 5, 5,2%$ 5,1%$ Vinfólk$ 28,1%$ 32,8%$ 30,6%$ 29,7%$ 36,3%$ 33,6%$ 25, 35,3%$ 32,2%$ 28,6%$ 34,9%$ 32,3%$ Í myndum 18 verður skilt ímillum aldur viðvíkjandi sama spurningi, sum í mynd 17. Burtursæð frá foreldrum sæst, at samanumtikið venda dreingir í stóran mun til vinfólk, meðan gentur í stóran mun venda sær sær til systkin.
Nøgdsemi við at vera ungur í dag Myndir 19: Hvussu ert tú nøgd/ur við at vera ungur í Føroyum. Býti á aldur og kyn? Dreingir:(Hvussu(ert(tú(nøgdur(við(at(vera(ungur(í(Føroyum?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Sera$ónøgd/8ur$ 1,7%$ 2,3%$ 5,4%$ 1,2%$ 1,2%$ 3, 3,5%$ 1,9%$ Ónøgd/8ur$ 4,1%$ 4,5%$ 7,2%$ 5,6%$ 7,4%$ 7,6%$ 6, 5,7%$ Nøgd/8ur$ 32,6%$ 26,1%$ 38, 41,4%$ 37, 39,4%$ 35,7%$ 36,8%$ Væl$nøgd/8ur$ 61,6%$ 67, 49,3%$ 51,9%$ 54,3%$ 50, 54,8%$ 55,7%$ Gentur:(Hvussu(ert(tú(nøgd(við(at(vera(ung(í(Føroyum?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Sera$ónøgd/8ur$ 2,8%$ 6,7%$ 3,7%$ 3,6%$ 0, 0, 3, 3,8%$ Ónøgd/8ur$ 7,6%$ 7,6%$ 6,7%$ 7,9%$ 9,1%$ 3,1%$ 7,3%$ 6,7%$ Nøgd/8ur$ 40,3%$ 33,3%$ 42,2%$ 45,7%$ 50,9%$ 53,1%$ 42,3%$ 43,3%$ Væl$nøgd/8ur$ 49,3%$ 52,4%$ 47,4%$ 42,9%$ 40, 43,8%$ 47,5%$ 46,2%$ Í myndum 19 sæst, at stórur meiriluti av øllum spurdum børnum eru antin nøgd ella væl nøgd við, at vera ung í Føroyum. Børnini vóru ikki spurd um hetta í 2011, og einki týðiligt rák eru í svarunum. Tað sæst, at umleið 10% av børnunum eru antin ónøgd ella sera ónøgd (+/- nøkur fá prosent), men leggjast kann til merkis, at eingir 15-ára gamlir dreingir vóru sera ónøgdir, hvørki í 2012 ella 2013.
Tað fakliga í skúlanum Myndir 20: Hvussu heldur tú sjálv/ur, at tað gongur við tí fakliga í skúlanum? Dreingir:((Hvussu(heldur(tú(sjálvur,(at(tað(gongur(fakliga(í(skúlanum?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Illa$ 1,7%$ 1,1%$ 2,5%$ 1,2%$ 2,5%$ 1,5%$ 2,2%$ 1,3%$ Ikki$so$væl$ 2,1%$ 1,1%$ 4,3%$ 1,9%$ 3,7%$ 3, 3,3%$ 1,9%$ OK$ 26, 30,7%$ 27,5%$ 32,3%$ 33,3%$ 33,3%$ 27,6%$ 32,2%$ Væl$ 41,3%$ 45,5%$ 45,3%$ 49,1%$ 51,9%$ 47, 44,7%$ 47,3%$ Sera$væl$ 28,9%$ 21,6%$ 20,3%$ 15,5%$ 8,6%$ 15,2%$ 22,3%$ 17,4%$ Gentur:((Hvussu(heldur(tú(sjálv,(at(tað(gongur(fakliga(í(skúlanum?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Illa$ 0, 0, 1,5%$ 2,9%$ 1,8%$ 1,6%$ 0,9%$ 1,6%$ Ikki$so$væl$ 3,3%$ 5,7%$ 4,4%$ 5,7%$ 5,5%$ 6,3%$ 4,1%$ 5,8%$ OK$ 20,4%$ 19, 20,7%$ 28,6%$ 16,4%$ 28,6%$ 20,1%$ 25,4%$ Væl$ 46, 56,2%$ 51,1%$ 35,7%$ 52,7%$ 44,4%$ 49,2%$ 44,4%$ Sera$væl$ 30,3%$ 19, 22,2%$ 27,1%$ 23,6%$ 19, 25,7%$ 22,8%$ Flestu børnini halda, at tað gongur væl ella sera væl fakliga í skúlanum. Fyri genturnar sæst tó, at tær, ið meta hetta, sum heild eru færri í 2013 enn 2012. Hjá dreingjunum er minni munur millum árini. Hjá gentunum er lutfalsliga støðugt, hvussu nógvar svara "ikki so væl", og ikki fyrr enn tær gerast 14, svara nakrar "illa". Samlað svara 1,6% av gentunum "illa" í 2013. Hjá dreingjunum svara 1,3% tilsamans "illa".
Lívsgleði Myndir 21: Hvussu dámar tú lívið beint nú? Drongur:(Hvussu(dámar(tær(lívið(beint(nú?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Illa$ 1,7%$ 0, 2,2%$ 1,2%$ 1,2%$ 1,5%$ 1,8%$ 0,9%$ Ikki$so$væl$ 0,8%$ 0, 2,5%$ 0,6%$ 1,2%$ 4,5%$ 1,7%$ 1,3%$ OK$ 11,6%$ 14,8%$ 13,4%$ 14,3%$ 21, 9,1%$ 13,6%$ 13,2%$ Væl$ 27,7%$ 22,7%$ 35,5%$ 37,3%$ 28,4%$ 43,9%$ 31,2%$ 34,4%$ Sera$væl$ 58,3%$ 62,5%$ 46,4%$ 46,6%$ 48,1%$ 40,9%$ 51,7%$ 50,2%$ Gentur:(Hvussu(dámar(tær(lívið(beint(nú?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Illa$ 2,4%$ 1, 1,5%$ 1,4%$ 0, 4,8%$ 1,7%$ 1,9%$ Ikki$so$væl$ 8,1%$ 6,7%$ 7, 3,6%$ 10,9%$ 7,9%$ 7,8%$ 5,5%$ OK$ 14,7%$ 12,4%$ 20, 21,4%$ 23,6%$ 19, 18,2%$ 18,3%$ Væl$ 31,8%$ 31,4%$ 31,5%$ 38,6%$ 30,9%$ 36,5%$ 31,5%$ 35,4%$ Sera$væl$ 43,1%$ 48,6%$ 40, 35, 34,5%$ 31,7%$ 40,8%$ 38,9%$ Myndirnar 21 vísa at ein stórur meiriluti av bæði dreingjum og gentum eru antin væl, ella sera væl nøgd við lívið beint nú. Tað sæst eisini, at sum heild eru lutfallið av teimum, sum antin svara "væl" ella "sera væl" økt í 2013. Verður hugt eftir bólkunum "ikki so væl" og "illa" sæst, at útvið 9,5% av gentum svaraðu hetta í 2012, men einans 7,4% í 2013. Dreingirnir eru sum heild nøgdari. Bert 3,5% svaraðu antin "ikki so væl" ella "illa" í 2012 og 2,2% í 2013
Tað besta við at vera tú.. Myndir 22: Tað besta við at vera tú beint nú er..? Dreingir:(Tað(besta(við(at(vera(tú(beint(nú(er...?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Veit$ikki$ 8,3%$ 6,8%$ 8,7%$ 10,6%$ 8,6%$ 13,6%$ 8,5%$ 10,1%$ Okkurt$annað$ 5, 2,3%$ 6,2%$ 5, 4,9%$ 7,6%$ 5,6%$ 4,7%$ Dama/sjeikur$ 5,4%$ 1,1%$ 4, 2,5%$ 8,6%$ 6,1%$ 5,1%$ 3,2%$ Skúlin$ 0, 0, 0,4%$ 0, 0, 0, 0,2%$ 0, FríEð$og$ítróIur$ 18,6%$ 21,6%$ 20,7%$ 18, 11,1%$ 21,2%$ 18,4%$ 19,6%$ At$hava$tað$goI$ 17,4%$ 14,8%$ 14,1%$ 23, 17,3%$ 18,2%$ 15,8%$ 19,6%$ Vinfólk$ 21,9%$ 22,7%$ 31,9%$ 24,2%$ 25,9%$ 21,2%$ 26,9%$ 23,3%$ Familja$og$foreldur$ 23,6%$ 30,7%$ 14,1%$ 16,8%$ 23,5%$ 12,1%$ 19,4%$ 19,6%$ Gentur:(Tað(besta(við(at(vera(tú(beint(nú(er...?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Veit$ikki$ 9,5%$ 5,7%$ 8,5%$ 10,7%$ 9,1%$ 7,9%$ 8,9%$ 8,4%$ Okkurt$annað$ 6,2%$ 2,9%$ 4,4%$ 5,7%$ 3,6%$ 4,8%$ 5, 4,5%$ Dama/sjeikur$ 2,8%$ 4,8%$ 6,3%$ 7,1%$ 3,6%$ 6,3%$ 4,8%$ 6,1%$ Skúlin$ 0, 1, 0,4%$ 0, 1,8%$ 1,6%$ 0,4%$ 0,6%$ FríEð$og$ítróIur$ 18, 13,3%$ 11,1%$ 15,7%$ 21,8%$ 9,5%$ 14,9%$ 13,5%$ At$hava$tað$goI$ 10,4%$ 22,9%$ 13, 12,9%$ 12,7%$ 14,3%$ 11,9%$ 16,4%$ Vinfólk$ 24,6%$ 27,6%$ 32,2%$ 21,4%$ 20, 31,7%$ 27,9%$ 25,4%$ Familja$og$foreldur$ 28,4%$ 21,9%$ 24,1%$ 26,4%$ 27,3%$ 23,8%$ 26,1%$ 25,1%$ Myndirnar 22 vísa, at hjá flestu børnum er tað familja, foreldur og vinfólk, ið eru tað besta við at vera tey, beint nú. Tilsamans eru hesir báðir bólkar tó minni í 2013 enn 2012. Í staðin fyllir "At hava tað gott" meira. "Frítíð og ítróttur" er lutfalsliga týðandi, meðan "Skúlin" ikki hevur serligan týdning fyri børnini.
Størsti trupulleikin við at vera tú... Myndir 23: Størsti trupuleikin ella størsta avbjóðingin hjá tær beint nú..? Dreingir:(Størs-(trupuleikin(ella(stórsta(avbjóðingin(hjá(tær(beint(nú(er...?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Vinfólk$ 1,1%$ 0,8%$ 3,7%$ 3,6%$ 6,1%$ 3,7%$ 3,5%$ 2,5%$ Veit$ikki$ 29,2%$ 26,4%$ 23,6%$ 22,8%$ 25,8%$ 28,4%$ 25,8%$ 25,1%$ Skúli$og$skúlaAng$ 14,6%$ 12,8%$ 25,5%$ 23,6%$ 13,6%$ 16, 19,8%$ 18,3%$ Sálarlig$heilsa$ 1,1%$ 2,9%$ 1,9%$ 0,7%$ 3, 2,5%$ 1,9%$ 1,8%$ Okkurt$annað$ 4,5%$ 6,2%$ 3,7%$ 8, 6,1%$ 9,9%$ 4,4%$ 7,5%$ Kropslig$heilsa$ 4,5%$ 4,5%$ 6,2%$ 3,3%$ 1,5%$ 6,2%$ 4,7%$ 4,2%$ Havi$ongar$trupulleikar$ 38,2%$ 38,4%$ 26,1%$ 28,3%$ 37,9%$ 19,8%$ 31,8%$ 31,2%$ Familja$og$foreldur$ 4,5%$ 5, 6,8%$ 6,9%$ 4,5%$ 9,9%$ 5,7%$ 6,5%$ Dama/sjeikur$ 1,1%$ 2,9%$ 2,5%$ 2,9%$ 1,5%$ 3,7%$ 2,2%$ 3, At$hava$tað$goP$ 1,1%$ 0, 0, 0, 0, 0, 0,3%$ 0, Gentur:(Størs,(trupuleikin(ella(stórsta(avbjóðingin(hjá(tær(beint(nú(er...?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Vinfólk$ 3,8%$ 8,5%$ 9,3%$ 5,9%$ 7,9%$ 9,1%$ 7,1%$ 7,3%$ Veit$ikki$ 25,7%$ 28,9%$ 19,3%$ 20,4%$ 15,9%$ 12,7%$ 20,6%$ 22,9%$ Skúli$og$skúlaAng$ 13,3%$ 7,6%$ 19,3%$ 15,2%$ 14,3%$ 23,6%$ 16,1%$ 13, Sálarlig$heilsa$ 1,9%$ 6,6%$ 5,7%$ 7,8%$ 14,3%$ 7,3%$ 6,1%$ 7,3%$ Okkurt$annað$ 9,5%$ 5,7%$ 5,7%$ 5,2%$ 4,8%$ 12,7%$ 6,8%$ 6,1%$ Kropslig$heilsa$ 4,8%$ 6,2%$ 10,7%$ 8,5%$ 12,7%$ 10,9%$ 9,3%$ 7,8%$ Havi$ongar$trupulleikar$ 28,6%$ 22,7%$ 17,9%$ 22,2%$ 20,6%$ 10,9%$ 22,2%$ 21,4%$ Familja$og$foreldur$ 11,4%$ 8,5%$ 9,3%$ 10,7%$ 6,3%$ 9,1%$ 9,6%$ 9,7%$ Dama/sjeikur$ 1, 4,7%$ 2,9%$ 4,1%$ 3,2%$ 3,6%$ 2,3%$ 4,3%$ At$hava$tað$goP$ 0, 0,5%$ 0, 0, 0, 0, 0, 0,2%$ Samanumtikið, eru nógvir dreingir, ið svara, at teir ongar trupuleikar hava. Talið var 31,2% í 2013. Sum heild svara færri gentur, at tær ongar trupuleikar hava - einans 21,4%. Nógv - bæði gentur og dreingir - vita ikki hvør størsti trupuleikin er. Hjá 18,3% dreingjunum eru skúli og skúlating ein trupulleiki ella ein avbjóðing. Hjá gentunum er svari 13%.
Einsemi Myndir 24: Um tú hugsar um seinastu 30 dagarnar, hevur tú onkuntíð følt teg einsamallan? Dreingir:(Um(tú(hugsar(um(seinastu(30(dagarnar,(hevur(tú(onkun8ð(følt(teg(einsamallan( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Nei$ 73,6%$ 70,5%$ 69,2%$ 64,6%$ 61,7%$ 68,2%$ 69,9%$ 67,2%$ Ja$ 26,4%$ 29,5%$ 30,8%$ 35,4%$ 38,3%$ 31,8%$ 30,1%$ 32,8%$ Gentur:(Um(tú(hugsar(um(seinastu(30(dagarnar,(hevur(tú(onkun8ð(følt(teg(einsamallan( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Nei$ 47,1%$ 53,8%$ 46,7%$ 33,6%$ 45,5%$ 34,9%$ 46,6%$ 40,6%$ Ja$ 52,9%$ 46,2%$ 53,3%$ 66,4%$ 54,5%$ 65,1%$ 53,4%$ 59,4%$ Talið av teimum spurdu børnunum, ið onktuntíð hava følt seg einsamallan seinasta mánaðin, tá tey vóru spurd, er sum heild vaksið frá 2012 til 2013, fyri allar aldursbólkar. Í 2013 høvdu 32,8% av dreingjunum følt seg einsamallan og 40,6% av gentunum høvdu følt seg einsamallar. Sum heild hava fleiri gentur følt seg einsamallar enn dreingir, um aldrarnir verða sammettir
Nakran at tosa við um persónligar trupuleikar... Myndir 25: Heldur tú teg hava nakran at tosa við, tá ið tú hevur persónligar trupulleikar? Dreingir:(Heldur(tú(teg(hava(nakran(at(tosa(við,(tá(ið(tú(hevur(persónligar(trupuleikar?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Nei$ 17, 11,4%$ 18,9%$ 14,3%$ 17,5%$ 10,6%$ 17,5%$ 12,6%$ Ja,$vaksin$ 28,6%$ 37,5%$ 26,2%$ 21,1%$ 26,2%$ 27,3%$ 26,2%$ 26,8%$ Ja,$onnur$ung$ 11,6%$ 5,7%$ 15,3%$ 13,7%$ 13,2%$ 13,6%$ 13,2%$ 11,7%$ Ja,$bæði$vaksin$og$onnur$ung$ 42,7%$ 45,5%$ 39,6%$ 50,9%$ 43,2%$ 48,5%$ 43,2%$ 48,9%$ Gentur:(Heldur(tú(teg(hava(nakran(at(tosa(við,(tá(ið(tú(hevur(persónligar(trupuleikar?( 2 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 2012$ 2013$ 13$ár$ 14$ár$ 15$ár$ Tilsamans$ Nei$ 14,8%$ 9,6%$ 11,1%$ 10, 13,2%$ 12,7%$ 13,2%$ 10,3%$ Ja,$vaksin$ 18,6%$ 12,5%$ 9,6%$ 15,7%$ 12,5%$ 12,7%$ 12,5%$ 14,2%$ Ja,$onnur$ung$ 17,1%$ 11,5%$ 18,9%$ 17,9%$ 18,5%$ 19, 18,5%$ 15,8%$ Ja,$bæði$vaksin$og$onnur$ung$ 49,5%$ 66,3%$ 60,4%$ 56,4%$ 55,8%$ 55,6%$ 55,8%$ 59,7%$ Myndir 25 vísa, at flestu børn hava onkran at tosa við, tá tey hava persónligar trupulleikar. Flestu hava "bæði vaksin og onnur ung" at tosa við, og hetta lutfall er sum heild hækkað frá 2012 til 2013. Tey, sum ongan hava at tosa við, eru færri í 2013 enn 2012, men kortini eru 12,6% av dreingjunum, ið eru í hesi støðu, og 10,3% av gentunum.
Trivnaður í skúlanum Mynd 26: Hvussu trívist tú í skúlanum? 100%' Hvussu%væl%heldur%tú,%at%he0a%hóskar%um%teg...% 90%' 80%' 70%' 60%' 50%' 40%' 30%' 20%' 10%' 0%' Skúlin'hevur' onga'meining' Eg'keði'meg'í' skúlanum' Eg'haldi'meg' vera'illa' fyrireikaðan'8l' skúlan' Eg'haldi'meg'ikki' gera'mær'nóg' Eg'haldi'skúlan' stóran'ómak'í' vera'ov'læ<an' skúlanum' Eg'haldi'skúlan' Eg'trívist'illa'í' vera'ov'torføran' skúlanum' Eg'hevði'viljað' Eg'hevði'viljað' givist'í'skúlanum' ski?'skúla' Eg'semjist'illa' við'lærararnar' Ikki'svarað' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' 3,1%' Hóskar'stundum'um'meg' 18,3%' 28,6%' 25,2%' 26,7%' 26,7%' 31,4%' 13,8%' 13,5%' 9,8%' 15,2%' Hóskar'sjaldan'um'meg' 26,6%' 25,2%' 32,1%' 28,4%' 31,5%' 29,2%' 18,0%' 18,8%' 11,8%' 27,5%' Hóskar'o?a'um'meg' 7,9%' 21,3%' 11,2%' 16,1%' 7,9%' 11,8%' 4,8%' 5,3%' 5,6%' 4,8%' Hóskar'næstan'aldri'um'meg' 38,7%' 11,0%' 24,5%' 19,1%' 28,0%' 17,9%' 55,6%' 51,1%' 63,8%' 43,5%' Hóskar'at'kalla'alNð'um'meg' 5,4%' 10,9%' 3,9%' 6,5%' 2,8%' 6,7%' 4,7%' 8,2%' 5,9%' 5,9%' Mynd 26 vísir millum annað, at 18,3% av børnunum meta, at skúlin stundum onga meining gevur, og heili 28,6% av børnunum keða seg stundum í skúlanum, og 21,3% av børnunum keða seg ofta. Samstundis sæst, 26,7% av børnunum halda, at skúlin stundum er ov lættur og eisini 26,7% halda, at skúlin stundum er ov torførur. Ein meirluti av børnunum høvdu ikki viljað givist í skúlanum og eisini ein meiriluti hevði ikki viljað skift skúla. Myndir vísir eisini, at sum heild semjast børnini við lærararnar.
Skúlafrávera og orsøkir Mynd 27: Hvussu nógvar heilar dagar hevur tú ikki verið í skúla seinastu 30 dagarnar? 100%& Hvussu%nógvar%heildar%dagar%hevur%tú%ikki%verið%í%skúla%seinastu%30%dagarnar% 90%& 80%& 70%& 60%& 50%& 40%& 30%& 20%& 10%& 0%& Vegna&sjúku& Skulkaði& Arbeiddi& Av&umstøðum&heima& Av&øðrum&orsøkum& Ikki&svarað& 3,0%& 3,0%& 3,0%& 3,0%& 3,0%& 7&dagar&ella&fl& 3,7%& 0,6%& 0,5%& 1,2%& 2,6%& 5E6&dagar& 2,8%& 0,8%& 0,2%& 0,0%& 2,3%& 3E4&dagar& 8,4%& 2,2%& 0,3%& 0,9%& 2,2%& 2&dagar& 12,3%& 3,1%& 0,8%& 0,9%& 5,3%& 1&dag& 18,2%& 8,7%& 2,2%& 6,2%& 10,1%& Ongan&dag& 51,7%& 81,7%& 93,2%& 87,7%& 74,5%& Mynd 27 vísir, at høvuðsorsøkin til, at næmingar hava fráveru úr skúlanum er sjúka. Nøkur skulka, men sjálvdan meira enn 1 dag. Børnini missa sum heild ikki skúlatíð orsakað av arbeiði, men 6,2% hava svarað, at tey seinastu dagarnar ikki hava verið í skúla í 1 dag, orsakað av umstøðum heima.
Tey ungu í frítíðini Mynd 28: Vita tíni foreldur, hvar tú ert leygarkvøld? Vita%&ni%foreldur,%hvar%tú%ert%leygarkvøld?% Næstan%aldri% Sjáldan% Stundum% O<a% Næstan%al=ð% 1,6%% 2,4%% 5,3%% 19,6%% 71,1%% Til spurningin í 2013, um foreldrini vita, hvar spurdu børnini eru leygarkvøld, svarar ein stórur meiriluti (71,1%), at foreldrini næstan altíð vita hetta. Umframt hetta svara 19,6%, at foreldrini ofta vita, hvar tey eru leygarkvøld. Við øðrum orðum vita 90,7% av foreldrunum næstan altíð, ella í øllum førum ofta, hvar børnini eru. Verður "Stundum" lagt aftrat, økist lutfallið í 96,0%
Mynd 29: Luttekur tú í nøkrum skipaðum felags ella frítíðarítrivsstarvi? Lu#ekur'tú'í'nøkrum'skipaðum'felags6'ella'frí7ðarítrivsstarvi?' At$kalla$hvønn$dag$ 465$ferðir$um$vikuna$ 263$ferðir$um$vikuna$ 1$ferð$um$vikuna$ Minni$enn$1$ferð$um$vikuna$ Næstan$aldri$ 6,6%$ 9,1%$ 47, 17,7%$ 12,4%$ 7,2%$ Her sæst, at 6,6% av spurdu børnunum í 2013 luttóku í skipaðum felags- ella frítíðarítrivsstarvi at kalla hvønn dag, men verða "At kalla hvønn dag", "4-5 ferðir um vikuna", "2-3 ferðir um vikuna" og "1 ferð um vikuna" løgd saman sæst, at 45,8% av spurdu børnunum luttaka í slíkum virksemi eina ferð um vikuna ella meira. Sostatt luttaka 54,2% í skipaðum felags- og frítíðarítrivsstarvi minni enn 1. ferð um vikuna ella næstan aldrin.
Mynd 30: Hvussu ofta íðkar tú ítrótt? Hvussu%o'a%íðkar%tú%ítró0%ella%likamsøkt?% so&at&siga&hvønn&dag& 476&ferðir&um&vikuna& 3&ferðir&um&vikuna& 2&ferðir&um&vikuna& 1&ferð&um&vikuna& Næstan&aldri& 16,2%& 17,0%& 9,3%& 10,9%& 26,3%& 20,2%& Einans 16,2% av spurdu børnunum í 2013, íðka næstan aldrin ítrótt ella likamsrøkt, men 63,5% ella næstan 2/3 íðka ítrótt ella likamsrøkt 3 ferðir um vikuna ella meira.