Hópurinn átti tvo gagnlega fundardaga í Helsinki (15. og 16. apríl) og hitti þar helstu gerendur í mótun byggðastefnu í Finnlandi, en þeir eru:

Size: px
Start display at page:

Download "Hópurinn átti tvo gagnlega fundardaga í Helsinki (15. og 16. apríl) og hitti þar helstu gerendur í mótun byggðastefnu í Finnlandi, en þeir eru:"

Transcription

1 Dagana apríl 2013 fór stýrinet Stjórnarráðsins um sóknaráætlanir landshluta í námsferð til Finnlands og Slóveníu. Þessi tvö lönd urðu fyrir valinu vegna þess að þau búa við tvö stjórnsýslustig líkt og Ísland, þ.e. ríkið annars vegar og sveitarfélög hins vegar og þriðja stjórnsýslustigið er ekki til sem sjálfstætt stjórnvald. Þá hafa bæði löndin verið að gera áhugaverða hluti í byggðamálum og byggðaþróun á undanförnum árum. Megintilgangur ferðarinnar var að kynnst fyrirkomulagi byggðamála, svæðasamvinnu og samskiptum stjórnsýslustiganna tveggja í þessum löndum. Ferðin var skipulögð með það að leiðarljósi að hitta fulltrúa ráðuneyta og ríkisstofnana sem fjalla um byggðaþróun/byggðastefnu, fulltrúa frá samtökum sveitarfélaga, svæðisbundinna ráða eða samtaka sem vinna með einum eða öðrum hætti að svæðisbundinni stefnumótun byggðamála. Hópurinn flaug til Helsinki sunnudaginn 14. apríl og heim frá Ljubljana laugardaginn 20. apríl. Alls tóku níu fulltrúar stýrinetsins þátt í ferðinni: Stefanía Traustadóttir (IRR), Elvar Valsson (ANR) tók þátt í Finnlandsheimsókninni, Héðinn Unnsteinsson (FOR), Hrafnhildur Ásta Þorvaldsdóttir (UAR), Karl Björnsson (sambandið), Kristmundur Ólafsson (UTN), Þórarinn Sólmundarson (MMR) tók þátt í Slóveníuheimsókninni, Snorri Björn Sigurðsson (frá Byggðastofnun í forföllum Árna Ragnarssonar) og Hólmfríður Sveinsdóttir verkefnisstjóri. Helmingur Finna býr í nágrenni suðurstrandarinnar. 70% íbúanna býr í suðvestur hluta landsins á svæði sem er innan við 30% af heildarstærð þess. Lappland (nyrsta héraðið) nær yfir um 30% af stærð Finnlands og þar búa um 200 þúsund manns. Vegalengdin frá Helsinki til nyrsta hluta landsins er meira en 1000 km sem jafnast á við vegalengdina frá Helsinki til Danmerkur, norður Þýskalands eða Póllands. Fjöldi sveitarfélaga er 320 (voru 415 árið 2007, stefnt að því að þau verði ). Fjöldi ráðuneyta í dag er 15 (en 18 ráðherrar). Fjöldi héraða er 18 (auk Álandseyja) og eru þau lögbundinn samstarfsvettvangur sveitarstjórna. Sveitarfélög og ríkið bera sameiginlega ábyrgð á byggðaþróun. Hópurinn átti tvo gagnlega fundardaga í Helsinki (15. og 16. apríl) og hitti þar helstu gerendur í mótun byggðastefnu í Finnlandi, en þeir eru: Efnahags- og atvinnumálaráðuneytið (e. Ministry of Employment and the Economy). Skrifstofu byggðaþróunar heyrir undir það ráðuneyti. Samband finnskra sveitarfélaga (e. Association of Finnish Local and Regional Authorities). 1

2 ELY-miðstöðin fyrir Uusimaa hérað (e. ELY centre for Uusimaa, þ.e. höfuðborgarsvæðið). Héraðsráð Uusimaa (e. Uusimaa Regional Council, þ.e. höfuðborgarsvæðið). Efnahags- og atvinnumálaráðuneytið (varð til 2008) fer með heildarábyrgð á byggðamálum og mótar, í samvinnu við önnur ráðuneyti, áherslur í byggðastefnu og ber því að hafa samráð við héraðsráðin (Regional Councils). Ráðuneytinu er skipt í 3 deildir, byggðaþróunardeild sem sinnir byggðastefnu, Evrópudeild sem fer með yfirumsjón með Byggðastefnu ESB og svo að lokum ELY-deild sem sér um rekstur svokallaðra ELY-miðstöðva. Héraðsráðin eru 18 talsins og eru staðbundin samráðs- og samvinnuvettvangur sveitarfélaga. Öll sveitarfélög eiga aðild að héraðaráðum en þau sinna ýmsum staðbundnum þjónustuhlutverkum er varða byggðaþróun og bera höfuðábyrgð á áætlanabundinni byggðaþróun á hverju svæði fyrir sig. Stoðkerfisstofnanir (m.a. ELYmiðstöðvarnar) heyra undir efnahagsog atvinnumálaráðuneytið og eru nokkurskonar miðstöðvar þar sem unnið er að byggðaþróun þvert á skipulagsheildir/málaflokka. Samstarf ríkis og sveitarfélaga fer því að miklu leiti fram með samráði á milli ELY-miðstöðvanna og héraðsráðanna. Árið 2010 voru byggðamál endurskilgreind og endurskipulögð. Meðfylgjandi mynd (levels of public administration in Finland) sýnir finnska skipulagið eins og það er í dag en áhugavert er að héraðsráðum er þarna stillt jafnfætis ríkisstofnunum. Lykilþáttur endurskipulagningar á finnskum byggðamálum árið 2010 var sameining opinberra stofnanna í héraði þar sem sex opinberar stofnanir voru lagðar niður og tvær byggðar upp. Nýju stofnanirnar eru annars vegar ELY miðstöðvarnar, en slíkar miðstöðvar eru reknar á 15 stöðum um allt landið og hins vegar svæðisbundnar stjórnsýslustofnanir (e. Regional State Administrative Agencies) sem eru sex talsins. Myndin hér til hliðar sýnir þessa tilteknu stofnanabreytingu. ELY miðstöðvarnar 1 hafa það hlutverk að stýra svæðisbundnum framkvæmdum og uppbyggingarverkefnum fyrir hönd ríkisins. ELY stendur fyrir: 1 Þriðjudaginn 16. apríl, hópurinn ELY miðstöð og héraðsstjórn sem þjóna Uusimaa héraðinu og eru staðsett í Helsinki. 2

3 E - Efnahagsþróun, atvinnumál, samkeppnishæfni og menning L - Samgöngur og innviðir Y - Umhverfi og auðlindir Miðstöðvarnar eru misstórar að uppbyggingu og nokkrar þeirra starfrækja útibú sem sinna afmörkuðum málum á hverju svæði. Miðstöðvarnar gegna lykilhlutverki að hálfu ríkisvaldsins þegar kemur að byggðamálum. Þær framfylgja stefnu stjórnvalda og úthluta ríkisfjármunum (frá MEE) á héraðsvísu. Stefnumótandi áherslur sem ELY-miðstöðin hefur að leiðarljósi fyrir Uusimaa svæðið varðandi árin eru: að þróa þéttbýlið og að auka bæði kraft og virkni umlykjandi sveita, að styrkja efnahagslífið og að auka velferð íbúa svæðisins. Lögð er áhersla á virkt samráð við hagsmunaðila á svæðinu og að markmið og aðferðir séu sniðnar með þeim hætti að þau taki mið að sérkennum svæðisins, einnig skulu allar aðgerðir rúmast innan sex grundvallar stefnumiða fyrir svæðið, þau eru; 1) Leið að kolefnajafnaðri stórborg, 2) Bætt ástand Eystrasaltsins, 3) Sjálfbær vöxtur fyrirtækja, 4) Aukin atvinnuþátttaka, 5) Einfaldari og öruggari samgöngur, 6) Frá félagslegri útilokun til þátttöku. Það vekur athygli að sex ráðuneyti hafa aðkomu að stjórnum ELY miðstöðvanna. ELY-miðstöðin heyrir formlega undir efnahags- og atvinnumálaráðuneytið en einnig hefur umhverfisráðuneytið, landbúnaðar og skógræktarráðuneytið, menntamálaráðuneytið, innanríkisráðuneytið, samgöngu og samskiptaráðuneytið formlega aðkomu að vinnu þess. Meðfylgjandi mynd sýnir skipulag ELY-miðstöðvarinnar í Uusimaa (Centre for economic development, transport and the environment). Undir yfirstjórn ELY-miðstöðvarinnar er verkefnum miðstöðvarinnar skipt niður á þrjú verksvið er varðar Umhverfis og auðlindamál, samgöngur og innviði, og svo viðskipta-, iðnaðar-, atvinnu- og menningarmála. Uusimma ELY-miðstöðin er stærsta miðstöðin enda þjónar hún um 1,5 milljón íbúa svæðisins eða um 29% allra Finna. Starfsmenn miðstöðvarinnar erum um 430 talsins en um 428 milljónum er ráðstafað í gegnum stofnunina á ári hverju. Í Finnlandi eru 18 héruð (auk Álandseyja) og eru héraðsráðin (e. Regional Councils) lögbundin samstarfsvettvangur sveitarstjórna og á þeirra forræði. Þau vinna að verkefnum á svið byggðamála og skipulagi byggðar hver á sínu svæði. Ráðin eru málsvarar og hagsmunagæsluaðilar héraðsins og vinna að eflingu þess. Aðeins kjörnir fulltrúar í sveitarstjórnum eru kjörgengir í stjórn (e. board) héraðsráða og fer um kjör þeirra þannig að það endurspeglar vilja íbúa einsog hann birtist í sveitarstjórnarkosningum. Helstu hlutverk Héraðsráðanna: Meginábyrgð á svæðisbundnum þróunaráætlunum. Ábyrg fyrir tilteknum lögbundnum verkefnum tengdum byggðaþróun. Fara með skyldur sem sveitarfélög fela þeim. 3

4 Þar að auki sinna héraðsráðin mikilvægu hlutverki við að styrkja viðskiptalíf héraðsins og ferðamennsku, þróa og samhæfa menningarstarfsemi og menntun sem og varðveislu menningar og lista. Auk þess sinna þau markaðssetningu svæðisins, stuðla að umbótum á opinberri þjónustu, tryggja að umhverfismál séu í forgrunni og tryggja að umferðar og húsnæðismál séu tekin til greina. Þar að auki setja þau fram markmið sem er ætlað að auka lífsgæði og velferð í samfélaginu, þau sinna málum er varða upplýsingasamfélagið sem og margskonar rannsóknum sem varða svæðið. Sveitarfélög eru skyldug til að vera í héraðsráðum. Héraðsráðin eru aðallega fjármögnuð af sveitarfélögum. Árlegt gjald sveitarfélagsins í Uusimaa var um 48,4 milljónir árið 2012 (þ.e. um 9,25 á hvern íbúa (um IKR). Sameiginleg markmið byggðaaðgerða í Finnlandi grundvallast á lögum um byggðaþróun sem sett voru árið 2002 og endurskoðuð árið Myndin hér við hlið sýnir hvernig Finnar vinna út frá endurskoðuðum lögunum um byggðaþróun, sem tóku gildi í janúar 2010, og hver eru markmið laganna. 2 Markmið stýrinetsins var meðal annars að kynnast þessu ferli betur. Haustið 2010 kom út Finland s Regional Development Strategy Frumkvæðið kom frá MEE (ráðuneytinu) sem setti á laggirnar hóp sem samanstóð af fulltrúum ráðuneyta, héraða og hagsmunaaðila og var hópnum falið að undirbúa nýja Regional Development Strategy Hópurinn fékk 15 mánaða starfstíma (nóv til jan. 2010) og var Veijo Kavonius formaður 3ja manna verkefnisstjórnar sem naut aðstoðar um sextíu byggðaþróunar sérfræðinga víðsvegar af landinu eftir því sem við átti. 2 Á meðfylgjandi slóð má finna enska þýðingu lagana. 4

5 Í framhaldinu af þeirri vinnu (desember 2011) samþykkti finnska ríkisstjórnin national regional development targets for the period Ákvörðunin mótaði viðmiðunarreglur og áherslusvið er vörðuðu aðkomu ríkisins að byggðaþróunaraðgerðum. Afrakstur þessarar vinnu var stefnumótandi ákvörðun ríkisstjórnarinnar að auka vægi svæðisbundinnar byggðastefnu. Vinnan fór ekki í gegnum finnska þingið en birtist í eftirfarandi landsáætlun um svæðisbundna þróun í Finnlandi fyrir árin , þ.e. Finland s national regional development targets for An economically, socially and environmentally sustainable Finland 3. Í þessari nýju stefnu eru þrjú almenn stefnumarkmið sem öll beinast að héruðum/svæðum þ.e.: Styrkja samkeppnishæfni og stöðu svæða. Efla velferð íbúana. Tryggja heilsusamlegt umhverfi og sjálfbæra svæðisbundna uppbyggingu. Helstu áhersluatriði markmiðanna eru: Viðhalda getu til stöðugrar endurnýjunar. Nýta möguleika og tækifæri. Virðing fyrir sérkennum svæða. Áhersla er lögð á að styrkja getuna til þess að aðlagast hratt nýjum aðstæðum. Lykilorðið er regeneration (endurnýjun / endurbygging) og sérstök áhersla lögð á að styrkja endurnýjunargetu svæða. Þar tóku á móti hópnum Ulla Karvo skrifstofustjóri og Annukka Makinen sérfræðingur (sjá glærur). Fyrir utan almenna kynningu á finnska sveitarstjórnarstiginu og verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga var fjallað nokkuð ítarlega um finnsku héruðin, verkefni þeirra og lagstoð en um þau er helst fjallað í eftirtöldum lögum. The Local Government Act The Law of Regional Development (1135/93) The Law of Regional Planning (132/99) Lög um byggðaþróun (The Law of Regional Development) skilgreina hlutverk og valdsvið héraðsráðanna en eins og áður hefur komið fram eru héruðin 18 auk Álandseyja og á þeirra vegum starfa um 650 stafsmenn. 3 Má nálgast á 5

6 Þá var gerð grein fyrir þátttöku sveitarfélagastigsins undirbúningi og framkvæmd í byggðaáætlunum Evrópusambandsins (ERDF og ESF) og hvernig svæðaskiptingu væri háttað í því samstarfi. Þ.e. að landið skiptist uppí fimm svæði og unnin ein áætlun fyrir hvert þeirra. Sveitarfélög og héraðsráðin eru vikir þátttakendur í undirbúningi og framkvæmd þessara áætlana. Á glærunni má sjá hvernig einstaka sveitarfélag kemur að undirbúningi þessara svæðisbundnu áætlana. Þá kom fram að sveitarfélögin í Finnlandi leggja töluvert fjármagn fram í til þessara verkefna (mótframlög) þó svo þau beri ekki nema takmarkaða ábyrgð á framkvæmd þeirra. Í glærukynningu sem fylgir þessari samantekt má lesa um uppbyggingu sjóðanna og hvernig verkefni skiptast eftir þeim og fjármögnun. (Island UK MA). Hópurinn vildi kynna sér starfsemi Héraðsráðanna, m.a. með hliðsjón af samstarfi stýrinetsins og landshlutasamtaka sveitarfélaga um sóknaráætlanir. Framkvæmdastjóri Héraðaráðsins Juha Eskelinen og sérfræðingur Héraðsráðsins í skipulagsmálum, Oskari Orenius, tóku á móti hópnum og kynntu starfsemi skrifstofunnar. Íbúar svæðisins eru u.þ.b. 1.5 milljón, þar af búa 600 þúsund í höfuðborginni Helsinki. Starfsmenn Héraðaráðsins eru á bilinu Það eru 26 sveitarfélög sem standa að Helsinki-Uusimaa Héraðsráðinu og eru þau eigendur skrifstofunnar og ábyrg fyrir rekstri hennar og stjórnun. Á vegum Héraðsráðsins eru rekin útibú í Brussel og í St.Pétursborg í samvinnu við Háskólann í Helsinki og borgaryfirvöld. Í lögum um sveitarfélög eru kveðið á um hvernig skuli kosið til stjórnar í héraðaráðanna en það gera sveitarfélög eftir hverjar sveitarstjórnarkosningar og skal kjör fulltrúa taka mið af úrslitum kosninga. Til Uusimaa-ráðsins eru kosnir 77 fulltrúar og fer fjöldi þeirra eftir íbúafjölda sveitarfélaga sem aðild eiga að ráðinu. Í framkvæmdastjórn eru kosnir 14 fulltrúar af fulltrúaráðinu (þar skal líka gæta vægis miðað við úrslit kosninga). Framkvæmdastjórnin heldur fundi a.m.k. einu sinni í mánuði. Formaður Uusimaa-héraðsráðsins sveitarstjórnarmaður sem er líka þingmaður. Á heimasíðu héraðsráðsins segir eftirfarandi um um starfsemina ; 4 The tasks of Uusimaa Regional Council include regional and land-use planning and the promotion of local and regional interests in general. The Council articulates common regional needs, long term development goals and conditions for sustainable development. 4 Á ensku og á sænsku 4 6

7 To support sustained wellbeing and economic growth in Uusimaa the Council works in close cooperation with member municipalities, the government, the business sector, universities and research institutions, as well as with civic organizations. International cooperation is increasingly important for Uusimaa, which is why the Council develops and maintains a network of international partners. The Council also has a representative office in Brussels and in St. Petersburg. Uusimaa Regional Council is responsible for preparing development plans for its own region in cooperation with municipalities and other public and private actors. Héraðaráðið er ábyrgt fyrir því að þróa landshlutaáætlun fyrir sitt hérað og gerir það í mikilli samvinnu við sveitarfélögin sem eiga í hlut og lykilaðila frá opinbera- og einkageiranum. Vinnu við nýja landshlutaáætlun (development plan, á sænsku Nylandsprogrammet) á að ljúka fyrir lok ársins Þar er stefnt að því að sameina í eina áætlun/stefnu til lengri tíma eftirfarandi áætlanir. Héraðsþróunaráætlun, áætlun fram til Byggðaþróunaráætlun til styttri tíma Framkvæmdaráætlun fyrir Athyglisvert er hversu mikil tenging er annars vegar á milli sóknar- og byggðaáætlana héraðsins og hins vegar skipulagsáætlana (eins og svæðaskipulag og landnýtingaráætlana. Að mati framkvæmdastjóra og skipulagssérfræðings sem hópurinn hitti verða þessir tveir málaflokkar að tala saman og taka mið af hvor öðrum. Eftirfarandi mynd er tekin af heimasíðu stofnunarinnar og sýnir hvernig þessi tvö verkefni tengjast. Þessi tvö verkefni eru langstærstu og mikilvægustu verkefni stofnunarinnar og er samvinna á milli ábyrgra aðila mikil og stöðug. Framkvæmdaráætlanir héraðsins sem eru mótaðar á hverju ári eru því mótaðar á grundvelli byggðaáætlana annarsvegar og skipulagsáætlana hins vegar. Fulltrúar héraðanefndarinnar lögðu áherslu á tengsl landnýtingarstefnu og stefnu í byggðamálum og að hafa mikið samráð um mótun langtímaáætlana og endurskipulagningu á svæðisskiptingu vegna þróun samgangna. Nefndu fulltrúar nefndarinnar að sérstaklega mikilvægt væri að að vera opin fyrir því að endurmeta þá verkferla og þær aðferðir sem notast er við og að leggja áherslu á samtal og samstarf. Nú væri verið að reyna nýtt tæki í byggðaþróun á svæðinu með gerð samstarfssamninga. Þær væru nokkurskonar viljayfirlýsingar á milli ríkis og smærri borga hvað byggðaþróun varðaði. 7

8 Mótframlag sveitarfélaga er mikilvægt hefur m.a. með eignarhald að gera, ábyrgð og skuldbindingar. Áhersla á þetta kom fram hjá bæði ELY og héraðsráðinu. Finnar líka að takast á við sílóin. Kostir og gallar fylgja því að sex ráðuneyti hafa aðkomu að stjórnum ELY miðstöðvanna að mati þeirra sem við hittum hjá héraðsráðinu þá er þetta óþarflega flókið fyrirkomulag og er til athugunar hvernig megi einfalda það. Stefnumótunarramminn sem Finnar notast við virðist vera nokkuð heildstæður og áætlanir eru gerðar til lengri tíma og samhæfing þeirra tryggð eins og hægt er (integrated sector based policy). Samvinna á milli ríkis og sveitarfélaga fer fram á milli héraðanefndanna og ELY miðstöðva sem tyggir aðkomu allra en fækkar þeim samtölum sem þurfa að eiga sér stað. Héraðsáætlanirnar eru grunnurinn að byggðaáætluninni. Byggðastefna er samansett úr héraðsáætlunum sem eru að landsnýtingaráætlanir til ára og 4 ára stefnumarkandi áætlun um byggðamál í héraði. Umbótaverkefni í gangi sem miðar að því að samþætta stefnur og áætlanir. Formlegur samstarfsvettvangur regional and structural policy advisory group sem er í samstarfi við héraðsráðin, ráðuneytin, ELY-miðstöðvarnar og aðra þá sem málið varðar. Nýjar áherslur birtast í nýrri byggðastefnu ríkisstjórnarinnar fyrir með stoð í lögum um byggðaþróun og stefnu ríkisstjórnarinnar. Sterkari áhersla er lögð á svæðisbundna byggðarþróun en áður. 8

9 Í Slóveníu líkt og í Finnlandi hitti stýrinetið fulltrúa ráðuneyta og ríkisstofnana sem fjalla um byggðaþróun/byggðastefnu, fulltrúa frá samtökum sveitarfélaga, svæðisbundinna ráða ásamt samtökum sem koma með einum eða öðrum hætti að svæðisbundinni byggðastefnu. Fundir voru skipulagðir af Dr. Peter Wostner varaskrifstofustjóra í atvinnu og tæknimálaráðuneyti Slóveníu. Ministry of Justice and Public Administration Ministry of Economic Development and Technology o Department for Regional Development and European Territorial o Department for European Cohesion Policy Ministry of the Interior and Public Administration o Office for local self-government. Ministry for Infrastructure and Spatial Planning. Institute for Economic Research. Zasavje Regional Development Agency. Ljubljana Urban Region Development Agency. Fyrri daginn fóru fundir fram í atvinnu og tæknimálaráðuneyti Slóveníu. Fundirnir stóðu frá kl og buðu gestgjafarnir okkur í hádegismat á veitingarstaðnum skammt frá ráðuneytinu þar sem fundarmönnum gafst gott tækifæri til að ræða óformlega um fundarefnin. Þá var hópnum einnig boðið til kvöldverðar með gestgjöfunum þar sem gafst enn betra tækifæri til að ræða saman og kynnast. Áhugi gestgjafa á Íslandi var sérstaklega mikill, og var heimsókn hópsins til Slóveníu frábrugðin Finnlandsheimsókninni að því leyti að leitast var meira eftir samræðum við Íslenska hópinn og reynsla Slóvena og Íslendinga var borin saman og sérkenni landana kynnt og rædd. Mikilvægt að hafa í huga að Slóvenía er nýtt ríki og öll lagasetning sem varðar stjórnskipan sveitarfélagastigins og verkefni er ný og enn í mótun. Skrifstofustjóri sveitarstjórnarskrifstofunnar í innanríkisráðuneytinu (Ministry of Interior and Public Administartion,) Andrej Cokert gerði grein fyrir skipulagi sveitarstjórnarstigsins með tilliti til áhrifa þess og stöðu hvað varðar byggðamál. Eins og áður hefur komi fram eru stjórnsýslustigin í Slóveníu tvö, ríki og sveitarfélög. Sjálfsstjórnarréttur sveitarfélaga er sterkur (Stjórnarskrá frá 1991) og þeim hefur fjölgað ört undanfarna tvo áratugi og eru nú 212 talsins. Mörg þeirra eru fámenn en rúmlega helmingur þeirra hafa færri en 5000 íbúum. Um stofnun nýrra sveitarfélaga og staðarmörk gilda sérlög sem virðast greiða fyrir stofnun nýrra sveitarfélaga. 9

10 Sé staða sveitarstjórnarstigsins borin saman við stöðu sveitarfélaga hérlendis er sérstaða þeirra helst fólgin í sterkri stöðu sveitarstjóranna (mayors) þeir eru kosnir beinni kosningu og eru í raun óháðir kjörinni sveitarstjórn. Sveitarstjórarnir hafa mjög sterka stöðu þegar kemur að málum sem tengjast byggðaþróun og aðgerðum sem og fjármögnun verkefna sem snúa að henni. Einnig ber þess að geta að uppbyggingarsjóðir Evrópusambandsins er fyrirferðamiklir í slóvenskri byggðastefnu vegna þeirra fjármuna sem þeim fylgja en ekki verður sérstaklega fjallað um þá hér. Verkefni sveitarfélaga eru tilgreind í almennum lögum sem og í sérlögum. Sveitarfélögin hafa eigin tekjustofna og þjónustutekjur auk þess sem fjármögnun ákveðinna verkefna kemur frá ríkissjóði. Þá er til staðar jöfnunarsjóður sveitarfélaga sem fjármagnaður er með fjárframlögum frá bæði ríki og sveitarfélögum. Sveitarfélögin eru ábyrg fyrir um 30% af opinberum útgjöldum Slóveníu sem er ívið lægra hlutfall en hérlendis. Heildarsamtök sveitarfélaga í Slóveníu eru þrjú en stefnt er að sameiningu þeirra í a.m.k. tvö sem deilast að einhverju leyti eftir þéttbýli og dreifbýli. Að lokinni kynningu Andrej Cokert, flutti Stefanía Traustadóttir erindi um íslenska sveitarstjórastigið og Héðinn Unnsteinsson var með erindi um sóknaráætlanir landshluta og samhæfingu áætlanagerðar hins opinbera. Að þeim kynningum loknum urðu töluverðar umræður og höfðu gestgjafarnir mikinn áhuga á að heyra meira um íslensku leiðina við að sameina sveitarfélög. Mag. Igor Strmsnik frá atvinnu- og tæknimálaráðuneytinu (e. Ministry of Economic Development and Technology), kynnti síðan hvernig staðið er að uppbyggingu og framkvæmd byggðaáætlana (Regional policy) í Slóveníu. Slóveníu er skipt upp í svæði/héruð skv. NUTS - skilgreiningum Evrópusambandsins, þ.e. í 212 sveitarfélög sem falla í NUTS 5 flokkinn, í 12 þróunarhéruð (development regions ) sem falla í NUTS 3 flokkinn og síðan 2 NUTS 2 svæði (Cohesion-svæði). Þróunarhéruðin 12 eru þau samvinnu/samstarfsvæði sem vega þyngst í tengslum við byggðaþróun og áætlanir í Slóveníu. Mikil áhersla er lögð á sérstöðu þessara héraða og endurspegla byggðaþróunaráætlanir hversu ólík þau eru innbyrðis. Gott dæmi um mismunandi stöðu þessara héraða má sjá að ef þjóðarframleiðsla svæðanna á hvern einstakling er skoðuð og borin saman við meðtalið hjá Evrópusambandsríkjunum 27. Þá er höfuðborgarsvæðið (Ljubjana-það minnsta í miðjunni) með um 118% af meðtaltali EU-27 ríkjanna en Pomurje svæðið lengst norð-austur einungis með 55,1% af meðtaltali EU

11 Byggðamál í Slóveníu eru grundvölluð á 4 hornsteinum, þeir eru: Þátttakendur: Hvað er byggðaáætlun: Municipalities, associations of economic activities, self-governing national communities and non-governmental organisations (hereinafter the development partners ) shall cooperate in implementing their development interests and jointly adopt decisions in conformity with the principle of sustainable regional development Regional policy is a structural policy which includes development activities and programmes with a view to achieving balanced regional development and is implemented through endogenous regional policy measures and by coordinating sectoral development policies which have an important impact on the regional development on the basis of territorial development dialogue. Aðferðafræðin: Endogenous regional policy as the coordination of development initiatives according to the bottom-up principle. This policy is implemented through measures oriented to the pursuit of regional development goals, networking, integration of local initiatives, building of trust among development partners, etc. Samhæfing Horizontal regional policy as a place-based coordination of sectoral development policies that significantly influence regional development. The aim of a placebased coordination of sectoral policies on the level of 12 development regions is to achieve synergy among policies. Áætlanir eða stefnur í byggðaþróun í Slóveníu falla saman í því sem kallað er Single Programming Document (SPD) 6 en þar mætast þróunaráætlanir héraða (The regional develpment programmes ) sem gerðar eru til 7 ára í senn og áætlanir ríkisstjórnarinnar. Þróunaráætlanir héraðanna (RDP) byggja á sérkennum svæða og verða að vera tengdar fjármagni. Þær kröfur eru gerðar til þessara áætlana að þær innihaldi skýr stefnumið er varðar þróun svæðisins sem byggist á styrkleikum þeirra og tækifærum til sóknar. Vinna við gerð þeirra, framkvæmd og eftirlit er á ábyrgð héraða. Áætlanir ríkisstjórnarinnar í efnahagsmálum og þróunaráætlun (economic development strategy og national development plan) eru mótaðar fyrir allt landið og ná til 5 ára í senn. Þróunaráætlanir héraðanna og áætlanir ríkisins eru síðan grundvöllur fyrir eina vaxtarætlun sem nær til tveggja ára í senn. Með stoð í þessum áætlunum er gerður samningur um svæðisbundna þróun til 4 ára(regional Agreement for the Development). Hann er undirritaður af ríki og héraði og er í raun framkvæmdaráætlun þar sem forgangsverkefni hvers héraðs eru bundin fjármagni frá bæði ríki og 5 Þessi hluti samantektarinnar byggir á glærum frá nokkrum fyrirlesurum. 6 Það var ekki að sjá að í Slóveníu væri unnið að eða eftir áætlunum og eða verkefnum sem ekki byggðu á áætlunum tengdum uppbyggingarsjóðum ESB. 11

12 sveitarfélögum. Þessi framkvæmdaráætlun skal einnig innihalda forgangsverkefni ríkisins sem talin eru nauðsynleg/æskileg fyrri þróun svæðisins. Seinni daginn heimsótti stýrinetið tvær ólíkar svæðabundnar þróunarskrifstofur (e. Regional development agency). Svæðisbundnar stofnanir (RDA) koma á mismunandi hátt að gerð og framkvæmd svæðisbundinna ákvarðana, en stjórnskipuleg geta svæðana er almennt takmörkuð og mismunandi eftir svæðum. Svæðisbundnu þróunarskrifstofurnar eru almennt á vegum sveitarfélaganna eða svæðasamtakanna en vakti það sérstaka athygli hópsins að það er ekki alltaf svo. Hópurinn heimsótti tvær þróunarskrifstofur en þar var önnur í meirihlutaeigu einstaklings sem rak skrifstofuna en hin á vegum sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Á glærunni má sjá vægi sveitarstjóranna og svo hvernig sveitarstjórnirnar sjálfar hafa aðeins 2/5 hluta vægi í héraðsráðunum. Sveitarstjórar hafa tvöfalt atkvæðavægi og því getur skapast hætta á að einstök verkefni tengist um of hagsmunum einstakra sveitarfélaga fremur en hagsmunum alls svæðisins. Forstöðumaður þróunarskrifstofunnar, Garantini Tomo og starfsmenn hans tóku á móti hópnum og kynntu starfsemi sína. Zasavje héraðið er í miðri Slóveníu (austur af höfuðborginni) og er samstarfsvettvangur þriggja sveitarfélaga og er minnsta héraðið í Slóveníu (1.3% af flatarmáli landsins). Íbúafjöldinn er og þar búa 2% af íbúum Slóveníu. Kolanámum, sem voru helsta tekjulind héraðsins, var lokað í áföngum frá árunum og fækkaði atvinnutækifærum um ca. 60% í því ferli. Allt sóknar- og þróunarstarfi héraðsins hefur tekið mið þessari staðreynd. T.s. hafa framlög úr þróunarsjóðum ESB verið nýtt til að styrkja og mennta ungt fólk og stuðla þannig að áframhaldandi búsetu þeirra í héraðinu Fyrir utan kynningu á helstu verkefnum sem unnið er að á vegum miðstöðvarinnar var inntak þróunaráætlunar héraðsins (e. Zasavje Regional Development Programme ) kynnt en helstu verkefni skrifstofunnar eiga rætur í þeirri áætlun og fékk hópurinn nokkuð ítarlega kynningu á þeim. Það vakti athygli hversu metnaðarfull og umfangsmikil þessi verkefni eru og samstarf við bæði 7 (Regionalni center za razvoj, Zagorje ob Savi): 12

13 innlenda og erlenda aðila öflugt. Verkefnin eru að mestu leyti hluti af og því fjármögnum að hluta af uppbyggingarsjóðum Evrópusambandsins. Helstu verkefnin er flokkuð í fjórar megin stoðir sem eru: Mannauður (atvinnuleysi, nýsköpun í atvinnulífi, menntun) Umhverfismál (meðal menguðustu svæða vegna kolanámuvinnslu sem er búið að leggja af) Alþjóðasamstarf Ferðamennska Þróunaráætlun héraðsins (RDP) fyrir tímabilið er í vinnslu og var unnið að fyrstu drögum í Þróunarráði sem er samráðsvettvangur hagsmunaaðila í héraðinu (e. Development Council) en það skipa fulltrúar þar sem 40% koma frá sveitarfélögum, 40 % frá atvinnulífinu frá 20% NGO. Drögin og þau forgangs verkefni sem þar eru tilgreind hafa verið í víðtækri umræðu og er gert ráð fyrir að ný þróunaráætlun verði samþykkt í nóvember Madjar Liljana, framkvæmdastjóri miðstöðvarinnar og samstarfsmenn hennar tóku á móti hópnum og kynntu starfsemi sína. Miðstöðin þjónar stærsta héraðinu í Slóveníu (höfuðborgarsvæðið), 26 sveitarfélögum og þar búa um 25% íbúa landsins (rúml. ½ milljón). Þróunarmiðstöðin var stofnuð árið 2001 og eru starfsmenn 18 og eru m.a. ábyrg fyrir undirbúningi 7 ára þróunaráætlunar svæðisins. Þar voru kynnt verkefni sem unnið er að og eiga rætur í gildandi þróunaráætlun fyrir héraðið (RDP) regional development programmes is the strategic background against whish the Center plans and implements strategic development project in accordance with European guideline s. The project are based on sustainable aspect son the regions developments Það vakti athygli hversu mikil áhersla er lögð á undirbúning og framkvæmd verkefnis sem tengir almenningssamgöngur og svæðaskipulag (spatial planning). Minnti sú áhersla mjög á áherslur héraðsskrifstofu höfuðborgarsvæðisins í Finnlandi. Námsferðin var að mati stýrinetsins mjög gagnleg. Það er ljóst að við erum á réttri leið en eigum enn töluvert í land með þróun landshlutaáætlana og þess skipulags sem nauðsynlegt er í landshlutum fyrir mótun þeirra, framkvæmd og eftirfylgni. Það sem stendur upp úr eftir ferðina er nauðsyn þess að samþætta gerð landshlutaáætlana og byggðaáætlun (sem og annarra áætlana sem snerta byggðamál). Finnland og Slóvenía voru mjög hentug lönd að heimsækja til að kynna okkur fyrirkomulag byggðaþróunar. Bæði hafa löndin tvö stjórnsýslustig og eru aðilar Evrópusambandinu og sjóðakerfi þess er kemur að byggðaþróun. Lærdómurinn af ferðinni var fjölþættur. Það sem meðal annars stendur upp úr er eftirfarandi: 13

14 Við getum lært af báðum löndum hvers mikilvægt er að skipulag í kringum samskipti og samstarf stjórnsýslustiganna tveggja við áætlanagerð sé skilvirkt og gagnsætt og áætlanir unnar til nokkurra ára í senn. Samvinna allra ráðuneyta og tengdra stoðstofnanna í gegnum stýrinet (governance network) er aðferðafræði sem er til fyrirmyndar í samskiptum við landshluta er kemur að áætlanagerð í byggðamálum. Nauðsyn þess að samþætta áherslur er lúta að byggðaþróun (s.s. skipulagsmál, innviði, atvinnuþróun o.fl.) í einni byggðaáætlun. Að halda áfram að stuðla að þróun og eflingu landshlutasamtaka sem samhæfingaraðila og lykilaðila í hverjum landshluta í samskiptum við hið opinbera er kemur að áætlanagerð. 14

Hvers urðum við vísari og hvað gætum við tileinkað okkur?

Hvers urðum við vísari og hvað gætum við tileinkað okkur? Hvers urðum við vísari og hvað gætum við tileinkað okkur? Málþing um byggðamál og svæðasamvinnu 14. mars 2014 Stefanía Traustadóttir Heimsókn til Norðurbotns (Oulu) apríl 2012 Þátttakendur: Ragnheiður

More information

Námsferð til Ulricehamn Svíþjóð, mars 2013

Námsferð til Ulricehamn Svíþjóð, mars 2013 Námsferð til Ulricehamn Svíþjóð, mars 2013 Svíþjóð - stjórnsýslan Þrjú formleg stjórnsýslustig Sveitarfélög, 290 talsins (Local level) Lén, 20 talsins (Regional level) Landsstjórn, 349 þingmenn (National

More information

Ritstuldarvarnir. Sigurður Jónsson

Ritstuldarvarnir. Sigurður Jónsson Ritstuldarvarnir Sigurður Jónsson sigjons@hi.is Aðgangur að Turnitin 1. Beint í Turnitin á www.turnitin.com 2. Gegnum Moodle-námskeið Kennarar og nemendur halda sig í Moodleumhverfinu Fá frumleikaskýrslu

More information

Vaasa Ostrobothnia nóv. 2012

Vaasa Ostrobothnia nóv. 2012 Vaasa Ostrobothnia 19-21.nóv. 2012 Hópurinn og ferðin Halla Steinólfsdóttir Dalabyggð Ingibjörg Valdimarsdóttir Akranesi Ólafur Sveinsson SSV The Ministry of Foreign Affairs of Finland (19.nóv.) The Regional

More information

Part 66. Requirements for exercising privileges Highlights of New Part 66 rule

Part 66. Requirements for exercising privileges Highlights of New Part 66 rule Part 66 Requirements for exercising privileges Highlights of New Part 66 rule Part 66.A.20(b) privileges The holder og an aircraft maintenance licence may not exercise its privileges unless: 1. In compliance

More information

Vaasa Ostrobothnia nóv. 2012

Vaasa Ostrobothnia nóv. 2012 Vaasa Ostrobothnia 19-21.nóv. 2012 Hópurinn og ferðin Halla Steinólfsdóttir Dalabyggð Ingibjörg Valdimarsdóttir Akranesi Ólafur Sveinsson SSV The Ministry of Foreign Affairs of Finland (19.nóv.) The Regional

More information

SNERTIFLETIR ÍSLANDSSTOFU VIÐ FLUGREKENDUR

SNERTIFLETIR ÍSLANDSSTOFU VIÐ FLUGREKENDUR SNERTIFLETIR ÍSLANDSSTOFU VIÐ FLUGREKENDUR Ingvar Örn Ingvarsson Verkefnisstjóri, ferðaþjónusta og skapandi greinar Samgöngufundur á Norðurlandi, 19. nóvember 2015 Meginstoðir stefnu og lykilárangursþættir

More information

Möguleg útbreiðsla trjátegunda með hækkandi hitastigi á Íslandi

Möguleg útbreiðsla trjátegunda með hækkandi hitastigi á Íslandi Möguleg útbreiðsla trjátegunda með hækkandi hitastigi á Íslandi Björn Traustason og Þorbergur Hjalti Jónsson, Mógilsá Fagráðstefna 25.mars 2010 Inngangur Landfræðileg greining til að meta útbreiðslu nokkurra

More information

Tilraunahúsið Úrræði fyrir raungreinakennslu

Tilraunahúsið Úrræði fyrir raungreinakennslu Tilraunahúsið Úrræði fyrir raungreinakennslu Ari Ólafsson dósent í tilraunaeðlisfræði Eðlisfræðiskor HÍ og Raunvísindastofnun Háskólans Tilraunahúsið p.1/18 Sýnishorn af markmiðum ríkisvalds í menntamálum

More information

OPEN DAYS 2011 LOCAL EVENTS COUNTRY LEAFLET. East Iceland / Austurlands ICELAND / ÍSLAND

OPEN DAYS 2011 LOCAL EVENTS COUNTRY LEAFLET. East Iceland / Austurlands ICELAND / ÍSLAND OPEN DAYS 2011 LOCAL EVENTS COUNTRY LEAFLET East Iceland / Austurlands ICELAND / ÍSLAND INDEX I. Regional Partnerships Official Partners of the OPEN DAYS 2011 East Iceland... 3 Austurlands... 5 2 I. Regional

More information

Mikilvægi samræmdrar svæðisbundinar kortlagningar Hvað fangar hug og hjarta ferðamannsins

Mikilvægi samræmdrar svæðisbundinar kortlagningar Hvað fangar hug og hjarta ferðamannsins Morgunverðarfundur Ferðamálastofu Grand hótel, Reykjavík 14. apríl 2011 Mikilvægi samræmdrar svæðisbundinar kortlagningar Hvað fangar hug og hjarta ferðamannsins Dr. Edward H. Huijbens Forstöðumaður /

More information

Viðhorf erlendra söluaðila. Spurningakönnun framkvæmd í desember 2016 á meðal erlendra söluaðila á póstlista Íslandsstofu sem telur 4500 aðila.

Viðhorf erlendra söluaðila. Spurningakönnun framkvæmd í desember 2016 á meðal erlendra söluaðila á póstlista Íslandsstofu sem telur 4500 aðila. Viðhorf erlendra söluaðila Spurningakönnun framkvæmd í desember 2016 á meðal erlendra söluaðila á póstlista Íslandsstofu sem telur 4500 aðila. Viðhorf erlendra söluaðila desember 2016 VIÐMIÐ TEGUND FYRIRTÆKIS

More information

LÖGREGLAN Á SUÐURNESJUM. Schengen ráðstefna 6. október Jón Pétur Jónsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn -

LÖGREGLAN Á SUÐURNESJUM. Schengen ráðstefna 6. október Jón Pétur Jónsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn - LÖGREGLAN Á SUÐURNESJUM Schengen ráðstefna 6. október 2011 - Jón Pétur Jónsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn - Áherslur - Lögreglan á Suðurnesjum - Framkvæmd landamæraeftirlits - Umhverfið - Álag á Ísland

More information

Samanburður vindmæla. Samanburðarmælingar í mastri LV v/búrfell 15. ágúst 30.sept 2011

Samanburður vindmæla. Samanburðarmælingar í mastri LV v/búrfell 15. ágúst 30.sept 2011 Samanburður vindmæla Samanburðarmælingar í mastri LV v/búrfell 15. ágúst 30.sept 2011 Haustþing Veðurfræðifélagsins 2011 Tegundir vindmæla Til eru margar mismunandi gerðir vindmæla sem byggja á mismunandi

More information

Horizon 2020 á Íslandi:

Horizon 2020 á Íslandi: Horizon 2020 á Íslandi: - Árangur Íslands í Horizon2020 - Hvernig getur Rannís veitt ykkur aðstoð? Kristmundur Þór Ólafsson Alþjóðasvið Rannís Landstengiliður (NCP) fyrir H2020 Hvað er H2020? Rammaáætlun

More information

Stóra myndin. Uppbygging þekkingarsamfélags. Kristrún Frostadóttir, hagfræðingur Viðskiptaráðs Aðalfundur SFS 19. maí 2017

Stóra myndin. Uppbygging þekkingarsamfélags. Kristrún Frostadóttir, hagfræðingur Viðskiptaráðs Aðalfundur SFS 19. maí 2017 Stóra myndin Uppbygging þekkingarsamfélags Kristrún Frostadóttir, hagfræðingur Viðskiptaráðs Aðalfundur SFS 19. maí 2017 Bakgrunnur Viðskiptaráð Íslands 1 Yfirlit 1. Hvað eru þekkingarkjarnar? 2. Hvað

More information

Ný tilskipun um persónuverndarlög

Ný tilskipun um persónuverndarlög UT Messa SKÝ, 9. febrúar 2012 Hörður Helgi Helgason Um fyrirlesara 1999 2000-03 2003-06 2006- Héraðsdómslögmaður Persónuvernd Ráðgjafi, evrópsk persónuv.lög LM lögmenn -> Landslög munið #utmessan Boligen

More information

Byggðastefna ESB. Ragnheiður Elfa Þorsteinsdóttir, formaður samningahóps um byggða- og sveitarstjórnarmál

Byggðastefna ESB. Ragnheiður Elfa Þorsteinsdóttir, formaður samningahóps um byggða- og sveitarstjórnarmál Byggðastefna ESB Ragnheiður Elfa Þorsteinsdóttir, formaður samningahóps um byggða- og sveitarstjórnarmál Nóvember, 2011 Byggðastefna ESB Hvað er byggðastefna ESB? Hvers vegna byggðastefna ESB? Hvað kostar

More information

FRAMKVÆMDARREGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 489/2012. frá 8. júní 2012

FRAMKVÆMDARREGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 489/2012. frá 8. júní 2012 Nr. 28/32 EES-viðbætir við Stjórnartíðindi Evrópusambandsins FRAMKVÆMDARREGLUGERÐ FRAMKVÆMDASTJÓRNARINNAR (ESB) nr. 489/2012 2013/EES/28/07 frá 8. júní 2012 um framkvæmdarreglur vegna beitingar 16. gr.

More information

Þátttaka Íslands í Norðurslóðaáætlun hefur tekist vel í flestu tilliti. Mikill áhugi hefur verið á þátttöku í samstarfsverkefnum innan áætlunarinnar

Þátttaka Íslands í Norðurslóðaáætlun hefur tekist vel í flestu tilliti. Mikill áhugi hefur verið á þátttöku í samstarfsverkefnum innan áætlunarinnar Þátttaka Íslands í Norðurslóðaáætlun hefur tekist vel í flestu tilliti. Mikill áhugi hefur verið á þátttöku í samstarfsverkefnum innan áætlunarinnar og reynsla almennt góð. Það hefur verið eftirsótt að

More information

Byggða- og uppbyggingarstefna Evrópusambandsins

Byggða- og uppbyggingarstefna Evrópusambandsins MA-ritgerð í Evrópufræðum Byggða- og uppbyggingarstefna Evrópusambandsins - Tækifæri íslenskra byggða? - Höfundur: Tryggvi Haraldsson Félagsvísindadeild Háskólans á Bifröst Leiðbeinandi: Grétar Þór Eyþórsson

More information

Ný persónuverndarlöggjöf 259 dagar til stefnu Alma Tryggvadóttir

Ný persónuverndarlöggjöf 259 dagar til stefnu Alma Tryggvadóttir Ný persónuverndarlöggjöf 259 dagar til stefnu Alma Tryggvadóttir Sérfræðingur í persónurétti Yfirlit Stóra myndin Skyldur GDPR Aðlögunarferli Áskoranir og praktísk ráð 2 3 Yfirlit: Hvað er GDPR?» GDPR

More information

Stefnumótun. tun Rf. Hlutverk (Mission) Why we exist. Gildi (Core values) What we believe in. Framtíðarsýn (Vision) What we want to be

Stefnumótun. tun Rf. Hlutverk (Mission) Why we exist. Gildi (Core values) What we believe in. Framtíðarsýn (Vision) What we want to be Stefnumótun tun Rf Hlutverk (Mission) Why we exist Gildi (Core values) What we believe in Framtíðarsýn (Vision) What we want to be Stefna (Strategy) Our Game plan Stefnumiðað árangursmat Balanced Scorecard

More information

Akureyrarbær Starfsmannakönnun 2015

Akureyrarbær Starfsmannakönnun 2015 Akureyrarbær Starfsmannakönnun 2015 Q1. Ert þú karl eða kona? Karl 229 19.83% Kona 926 80.17% Fjöldi 1155 Q2. Á hvaða aldursbili ert þú? 30 ára eða yngri 190 16.42% 31-40 ára 257 22.21% 41-50 ára 312 26.97%

More information

Leiðbeiningar um notkun XML-þjónustu Veðurstofu Íslands fyrir norðurljós

Leiðbeiningar um notkun XML-þjónustu Veðurstofu Íslands fyrir norðurljós Leiðbeiningar um notkun XML-þjónustu Veðurstofu Íslands fyrir norðurljós XML-þjónustan veitir aðgang að nýjum norðurljósagögnum Veðurstofunnar sem birt eru á www.vedur.is. Slóð XML-þjónustunnar er http://xmlweather.vedur.is/aurora?op=xml&type=index

More information

Lýðheilsa Heilsa í allar stefnur

Lýðheilsa Heilsa í allar stefnur Lýðheilsa Heilsa í allar stefnur Hvar standa Íslendingar í samanburði þjóða? Dagskrá: 14:30 Ávarp forsætisráðherra: Sigmundur Davíð Gunnlaugsson 14:45 Heilsa í allar stefnur: Health in All Policies reynsla

More information

Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services

Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services 2011:1 27. maí 2011 Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services Samantekt Frá árinu 1987 hefur Hagstofa Íslands leitað upplýsinga frá sveitarfélögum árlega um fjárhagsaðstoð, félagslega heimaþjónustu

More information

Hvað felst í menntun til sjálfbærrar þróunar og hvernig getur hún verið þungamiðja skólastarfs?

Hvað felst í menntun til sjálfbærrar þróunar og hvernig getur hún verið þungamiðja skólastarfs? Hvað felst í menntun til sjálfbærrar þróunar og hvernig getur hún verið þungamiðja skólastarfs? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Hvernig getur málefni sem ekki er skilgreint sem námsgrein í grunnskóla eða námssvið

More information

CORINE-verkefniðog landgerðabreytingar á Íslandi milli 2000 og Ingvar Matthíasson Ásta Kr. Óladóttir

CORINE-verkefniðog landgerðabreytingar á Íslandi milli 2000 og Ingvar Matthíasson Ásta Kr. Óladóttir CORINE-verkefniðog landgerðabreytingar á Íslandi milli 2000 og 2006. Kolbeinn Árnason Ingvar Matthíasson Ásta Kr. Óladóttir CORINE: Coordination of information on the environment eða: Samræming umhverfisupplýsinga

More information

Power Engineering - Egill Benedikt Hreinsson. Lecture 25. Examples 2. Sýnidæmi 2

Power Engineering - Egill Benedikt Hreinsson. Lecture 25. Examples 2. Sýnidæmi 2 1 Examples 2 Sýnidæmi 2 2 Example 25-1 Gefið er 3 fasa, 3 teina raforkukerfi samkvæmt meðfylgjandi einlínumynd. Allar stærðir á myndinni eru í einingakerfinu ( per unit ). Seríuviðnám háspennulínanna er

More information

Rannsóknarstofa í fjölmenningarfræðum. Raddir fjölbreyttra kennarahópa

Rannsóknarstofa í fjölmenningarfræðum. Raddir fjölbreyttra kennarahópa Rannsóknarstofa í fjölmenningarfræðum Raddir fjölbreyttra kennarahópa Sólveig Karvelsdóttir, lektor, HÍ Hafdís Guðjónsdóttir, dósent, HÍ Rannsóknin er hluti af tveimur rannsóknum Fjölbreyttir kennarahópar

More information

Rannsóknarskýrsla í sálfræði 103 á vorönn 2008 um. viðhorf nemenda til nokkurra þátta í skólastarfi ME.

Rannsóknarskýrsla í sálfræði 103 á vorönn 2008 um. viðhorf nemenda til nokkurra þátta í skólastarfi ME. í sálfræði 103 á vorönn 2008 um viðhorf nemenda til nokkurra þátta í skólastarfi ME. Rannsóknin á að gera grein fyrir afstöðu nemenda við Menntaskólanum á Egilsstöðum til nýgerða breytinga á stoðtímakerfi

More information

Ég vil læra íslensku

Ég vil læra íslensku Ég vil læra íslensku 16 Föt Föt Évlí - 16 föt 1 hlusta Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software benda lita teikna klippa líma strákur stelpa ekki stelpa/ekki strákur hugsa Évlí - 16 föt 2 hlusta íslenskur

More information

Klettafjöllin, Grand Canyon og Laramide byltingin

Klettafjöllin, Grand Canyon og Laramide byltingin Klettafjöllin og Grand Canyon 1 Klettafjöllin, Grand Canyon og Laramide byltingin Kristbjörg María Guðmundsdóttir Eitt af fallegustu handverkum náttúruaflanna er án efa að finna í vesturhluta Norður-Ameríku.

More information

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ Kennsluáætlun vor 2017 Enska 9. bekkur Kennsluáætlun þessi tekur mið af hæfniviðmiðum sem fram koma í Aðalnámskrá Grunnskóla og skólanámskrá Grunnskóla Grindavíkur VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

More information

Leiðbeinandi á vinnustað

Leiðbeinandi á vinnustað Work Mentor Leiðbeinandi á vinnustað Leonardo da Vinci, Transfer of Innovation verkefni sem VMA sótti um að stýra. Kynning maí 2011. Jóhannes Árnason 1 Work Mentor Leonardo da Vinci Transfer of Innovation

More information

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ Kennsluáætlun vorönn 2018 Enska 9. bekkur Kennsluáætlun þessi tekur mið af hæfniviðmiðum sem fram koma í Aðalnámskrá Grunnskóla og skólanámskrá Grunnskóla Grindavíkur VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI

More information

7. júní Landslag og ásýnd. Aðferðir grunngögn og gildismat. Ólafur Árnason. Fagstjóri skipulagsmála, EFLA

7. júní Landslag og ásýnd. Aðferðir grunngögn og gildismat. Ólafur Árnason. Fagstjóri skipulagsmála, EFLA Landslag og ásýnd Aðferðir grunngögn og gildismat 7. júní 2018 Ólafur Árnason Fagstjóri skipulagsmála, EFLA Landslag Efnistök Gögn um grunnástand Aðferðir við mat á áhrifum á landslag og ásýnd Gildismat,

More information

Samstarf HR og IGI. Ólafur Andri Ragnarsson

Samstarf HR og IGI. Ólafur Andri Ragnarsson Samstarf HR og IGI Ólafur Andri Ragnarsson Leikjaiðnaðurinn 2021 Leikjaiðnaðurinn 2021 5.000 störf 70 milljarðar í heildarútflutningstekjur ef... Photo Ian Parker http://parkerlab.bio.uci.edu/nonscientific_adventures/iceland_man.ht

More information

Félagsauður á Íslandi Þróun og skýringar á mun milli landa. Efnisyfirlit. Þátttaka í félögum og þjóðmálum. Þróun félagsauðs í grannríkjunum

Félagsauður á Íslandi Þróun og skýringar á mun milli landa. Efnisyfirlit. Þátttaka í félögum og þjóðmálum. Þróun félagsauðs í grannríkjunum Félagsauður á Íslandi Þróun og skýringar á mun milli landa Efnisyfirlit Þróun félagsauðs í grannríkjunum Bandaríkin Skandinavía Meginland Evrópu Þróunin á Íslandi Félagsþátttaka Frumtengsl Félagsrof Félagsauður,

More information

EES-viðbætir við Stjórnartíðindi EB

EES-viðbætir við Stjórnartíðindi EB ÍSLENSK útgáfa EES-viðbætir við Stjórnartíðindi EB I EES-STOFNANIR 1. EES-ráðið 2. Sameiginlega EES-nefndin 3. Sameiginlega EES-þingmannanefndin 4. Ráðgjafarnefnd EES ISSN 1022-9337 Nr. 54 8. árgangur

More information

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ Kennsluáætlun vor 2017 Enska 8. bekkur Kennsluáætlun þessi tekur mið af hæfniviðmiðum sem fram koma í Aðalnámskrá Grunnskóla og skólanámskrá Grunnskóla Grindavíkur VIKA VIÐFANGSEFNI EFNISTÖK NÁMSEFNI ANNAÐ

More information

Á bjargbrúninni þekkingarstarf sem undirstaða sjálfbærrar byggðaþróunar

Á bjargbrúninni þekkingarstarf sem undirstaða sjálfbærrar byggðaþróunar Ársþing rannsókna og fræða á Suðurlandi, 24. nóvember 2014 Á bjargbrúninni þekkingarstarf sem undirstaða sjálfbærrar byggðaþróunar Þorvarður Árnason, forstöðumaður RANNSÓKNASETUR RANNSÓKNASETUR HÁSKÓLA

More information

CHEMISTRY. Efnajöfnur. Efnajöfnur. Kafli 3. Kafli 3. Hlutfallareikningur: AðA. reikna út fnum. Efnajöfnur. Efnajöfnur. Efnajöfnur

CHEMISTRY. Efnajöfnur. Efnajöfnur. Kafli 3. Kafli 3. Hlutfallareikningur: AðA. reikna út fnum. Efnajöfnur. Efnajöfnur. Efnajöfnur CHEMISTRY The Central 9th Edition Hlutfallareikningur: AðA reikna út frá formúlum og efnajöfnum fnum Lavoisier: Massi varðveitist í efnahvörfum. : lýsa efnahvörfum. Efnajafna : Hvarfefni og myndefni: 2H

More information

Inngangur og yfirlit yfir rafmagnsvélar

Inngangur og yfirlit yfir rafmagnsvélar 1 Inngangur og yfirlit yfir rafmagnsvélar Introduction to rotating machines 2 Grunnhugtök og meginþættir Klassískar gerðir véla Riðstraumsvélar Samfasavél (synchronous machine) Spanvél (induction machine

More information

Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services

Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services 2010:1 12. maí 2010 Félagsþjónusta sveitarfélaga 2007 2009 Municipal social services 2007 2009 Samantekt Frá árinu 1987 hefur Hagstofa Íslands leitað upplýsinga árlega um félagslega heimaþjónustu og fjárhagsaðstoð

More information

Sóknaráætlun höfuðborgarsvæðisins SAMTÖK SVEITARFÉLAGA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU

Sóknaráætlun höfuðborgarsvæðisins SAMTÖK SVEITARFÉLAGA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU Sóknaráætlun höfuðborgarsvæðisins 2015-2019 SAMTÖK SVEITARFÉLAGA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU JÚNÍ 2015 2015 2019 1 Inngangur Hinn 10. febrúar 2015, undirrituðu menntamálaráðherra og sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra

More information

JANÚAR 2016 Karl Sigurðsson

JANÚAR 2016 Karl Sigurðsson JANÚAR 2016 Karl Sigurðsson Staða og horfur á vinnumarkaði Staðan á vinnumarkaði er að mörgu leyti góð ef litið er til þróunar atvinnuleysis, en skráð atvinnuleysi hefur lækkað úr um 8% árin 2009 og 2010

More information

Félagsþjónusta sveitarfélaga 2013 Municipal social services 2013

Félagsþjónusta sveitarfélaga 2013 Municipal social services 2013 2014:3 9. október 2014 Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services Samantekt Árið fengu 8.042 heimili fjárhagsaðstoð sveitarfélaga og hafði heimilum sem þáðu slíkar greiðslur fjölgað um 306

More information

Sjónarhorn View. Outline view - Yfirlitshamur. Normal view (2000)/Notes Page View (Office97) - minnispunktahamur

Sjónarhorn View. Outline view - Yfirlitshamur. Normal view (2000)/Notes Page View (Office97) - minnispunktahamur Power Point leiðbeiningar Sjónarhorn View Normal view (2000)/Notes Page View (Office97) - minnispunktahamur Outline view - Yfirlitshamur Hér er hægt að rita minnispunkta við hverja glæru fyrir þann sem

More information

Mánudaga - föstudaga KEF - Airport» Reykjanesbær» Keilir» Fjörður» Reykjavík/HÍ

Mánudaga - föstudaga KEF - Airport» Reykjanesbær» Keilir» Fjörður» Reykjavík/HÍ / 1004720-1004720-3-ABC 2.1.2018 09::16 Mánudaga - föstudaga KEF - Airport» Reykjanesbær»»» Reykjavík/HÍ 06:42 06:44 06:45 06:47 06:51 06:52 06: 07:17 07:18 07:22 07:28 07:29 07:31 07:32 07:34 07:36 07:38

More information

Áhrif lofthita á raforkunotkun

Áhrif lofthita á raforkunotkun Áhrif lofthita á raforkunotkun Orkuspárnefnd Júlí 2017 Áhrif lofthita á raforkunotkun Orkuspárnefnd Orkustofnun Júlí 2017 Útgefandi: Orkustofnun, Grensásvegi 9, 108 Reykjavík Sími: 569 6000, Fax, 568

More information

INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 2016

INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 2016 FLUGTÖLUR 216 INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 216 Flugvöllur 215 216 Br. 16/15 Hlutdeild Reykjavík 348.24 377.672 8,5% 5,4% Akureyri 17.897 183.31 7,3% 24,5% Egilsstaðir 89.79 93.474 4,9%

More information

Sameining tveggja háskóla í Svíþjóð

Sameining tveggja háskóla í Svíþjóð Sameining tveggja háskóla í Svíþjóð Aðdragandi, framkvæmd og árangur af sameiningu Högskolan på Gotland og Uppsalaháskóla Ágrip Í þessari úttektar er að dreginn lærdómur af nýlegri sameiningu tveggja háskóla

More information

Hönnunarstefna Hönnun sem drifkraftur til framtíðar

Hönnunarstefna Hönnun sem drifkraftur til framtíðar Hönnunarstefna 2014 2018 Hönnun sem drifkraftur til framtíðar 2 Hér birtist hönnunarstefna stjórnvalda sem byggir á tillögum frá stýrihópi sem iðnaðarráðherra skipaði í samstarfi við mennta- og menningar-

More information

Stjórnmálafræðideild

Stjórnmálafræðideild Stjórnmálafræðideild MPA-ritgerð Valkostir við skipulag fasteignastjórnunar í ríkisrekstri á Íslandi Óskar Valdimarsson Febrúar 2010 Leiðbeinandi: Gunnar Helgi Kristinsson Nemandi: Óskar Valdimarsson Kennitala:

More information

Efni yfirlitsins að þessu sinni er: HAGTÖLUR VR

Efni yfirlitsins að þessu sinni er: HAGTÖLUR VR September 216 Efnahagsyfirlit VR er gefið út í tengslum við mánaðarlega stjórnarfundi félagsins. Yfirlitið er samantekt á hagtölum og öðru efni sem tengist vinnumarkaðs- og kjaramálum og er tilgangurinn

More information

INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 2014

INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 2014 FLUGTÖLUR 2014 INNANLANDSFARÞEGAR UM ÍSLENSKA ÁÆTLUNARFLUGVELLI 2014 Flugvöllur 2013 2014 Br. 14/13 Hlutdeild Reykjavík 338.278 328.205-3,0% 48,6% Akureyri 178.231 172.106-3,4% 25,5% Egilsstaðir 91.561

More information

Stakerfðavísar hjá sauðfé - ráðstefna í Frakklandi í desember 2003

Stakerfðavísar hjá sauðfé - ráðstefna í Frakklandi í desember 2003 Stakerfðavísar hjá sauðfé - ráðstefna í Frakklandi í desember 2003 Jón Viðar Jónmundsson 1 og Emma Eyþórsdóttir 2 1 Bændasamtökum Íslands 2 Rannsóknarstofnun landbúnaðarins/lbh á Hvanneyri Inngangur Fyrsta

More information

Kæling uppsjávarfisks fyrir vinnslu?

Kæling uppsjávarfisks fyrir vinnslu? Upphaf mælinga í uppsjávarskipum Sigurjón Arason Yfirverkfræðingur Matís ohf. og Prófessor, Háskóli Íslands Dr. Magnea G. Karlsdóttir; Fagstjóri, Matís ohf. Ásbjörn Jónsson; Verkefnastjóri, Matís ohf Magnús

More information

Samstarf heimila og skóla frá sjónarhorni kennara á Íslandi og í Englandi

Samstarf heimila og skóla frá sjónarhorni kennara á Íslandi og í Englandi Lokaverkefni til B.Ed. prófs Samstarf heimila og skóla frá sjónarhorni kennara á Íslandi og í Englandi Eru ánægðir foreldrar bestu bandamenn kennara? Halldóra Gísladóttir 300955-5419 Kennaraháskóli Íslands

More information

MARKAÐSSETNING HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS Á ERLENDUM MÖRKUÐUM UNDIR VÖRUMERKINU REYKJAVÍK. Vörumerkið Reykjavík

MARKAÐSSETNING HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS Á ERLENDUM MÖRKUÐUM UNDIR VÖRUMERKINU REYKJAVÍK. Vörumerkið Reykjavík MARKAÐSSETNING HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS Á ERLENDUM MÖRKUÐUM UNDIR VÖRUMERKINU REYKJAVÍK Hjörtur Smárason, janúar 2014 Borgir og mikilvægi þeirra í framtíðinni Borgir eru í auknum mæli að taka yfir hlutverk

More information

Útvarpssendistaður á Úlfarsfelli Tæknilegar forsendur

Útvarpssendistaður á Úlfarsfelli Tæknilegar forsendur Útvarpssendistaður á Úlfarsfelli Tæknilegar forsendur Kynning í Dalskóla 6. desember 2018 Gautur Þorsteinsson, verkfræðingur Um útvarpsþjónustu Fyrsta útsending útvarpsdagskrár 1920 Útsendingar útvarps

More information

HOTEL. Júní Íslensk sveitarfélög VELKOMIN VERSLUN

HOTEL. Júní Íslensk sveitarfélög VELKOMIN VERSLUN HOTEL Júní 2017 VELKOMIN Íslensk sveitarfélög VERSLUN Umsjón: Greining Íslandsbanka, greining@islandsbanki.is Elvar Orri Hreinsson, sérfræðingur hjá Greiningu, 440 4747 Rósa Júlía Steinþórsdóttir, viðskiptastjóri

More information

Viðhorfskönnun meðal erlendra söluaðila um íslenska ferðaþjónustu. September 2018

Viðhorfskönnun meðal erlendra söluaðila um íslenska ferðaþjónustu. September 2018 Viðhorfskönnun meðal erlendra söluaðila um íslenska ferðaþjónustu September 2018 Samantekt Íslandsstofa framkvæmdi viðhorfskönnun í júlí og ágúst 2018 meðal erlendra söluaðila sem selja ferðir til Íslands.

More information

STÝRING OG GJALDTAKA Á FERÐAMANNASTÖÐUM HÁMARKA UPPLIFUN, VERNDA NÁTTÚRU OG TRYGGJA ÖRYGGI

STÝRING OG GJALDTAKA Á FERÐAMANNASTÖÐUM HÁMARKA UPPLIFUN, VERNDA NÁTTÚRU OG TRYGGJA ÖRYGGI STÝRING OG GJALDTAKA Á FERÐAMANNASTÖÐUM HÁMARKA UPPLIFUN, VERNDA NÁTTÚRU OG TRYGGJA ÖRYGGI ER ÍSLAND SPRUNGIÐ MEÐ 2,2 M FERÐAMANNA? TOP 10 ÞJÓÐGARÐAR Í BANDARÍKJUNUM 1. Great Smoky Mountains National Park

More information

ÁR SR IT UM FR AMHALDSFRÆÐS LU

ÁR SR IT UM FR AMHALDSFRÆÐS LU 2017 ÁR SR IT UM FR AMHALDSFRÆÐS LU Í stjórn Fræðslumiðstöðvar atvinnulífsins sitja: Formaður: Kristín Þóra Harðardóttir Varaformaður: Eyrún Björk Valsdóttir Meðstjórnendur: Falur Harðarson Fjóla Jónsdóttir

More information

Félagsþjónusta sveitarfélaga 2011 Municipal social services 2011

Félagsþjónusta sveitarfélaga 2011 Municipal social services 2011 2012:1 4. október 2012 Félagsþjónusta sveitarfélaga Municipal social services Samantekt Árið fengu 7.715 heimili fjárhagsaðstoð sveitarfélaga og hafði heimilum sem þáðu slíkar greiðslur fjölgað um 805

More information

Staðbundin áhrif ferðaþjónustunnar á Hornafjörð

Staðbundin áhrif ferðaþjónustunnar á Hornafjörð BSc í viðskiptafræði Staðbundin áhrif ferðaþjónustunnar á Hornafjörð Júní, 2017 Nafn nemanda: Kristín Hallsdóttir Kennitala: 280292-2819 Nafn nemanda: Sindri Snær Ólafsson Kennitala: 220894-2079 Leiðbeinandi:

More information

Kostnaður og viðhorf vegna búsetu hælisleitenda í Reykjanesbæ

Kostnaður og viðhorf vegna búsetu hælisleitenda í Reykjanesbæ VIÐSKIPTASVIÐ Kostnaður og viðhorf vegna búsetu hælisleitenda í Reykjanesbæ Ritgerð til BS gráðu Nafn nemanda: Jóhanna María Jónsdóttir Leiðbeinandi: Kári Joensen (Haustönn 2014) 2 Jóhanna María Jónsdóttir

More information

Fyrirhuguð heimsókn borgarstjórans í Philadelphia, Pennsylvaníuríki, Bandaríkjunum, til Reykjavíkur dagana 31. maí til 2.

Fyrirhuguð heimsókn borgarstjórans í Philadelphia, Pennsylvaníuríki, Bandaríkjunum, til Reykjavíkur dagana 31. maí til 2. Reykjavík, 15. maí 2017 R17050061 110 Borgarráð Fyrirhuguð heimsókn borgarstjórans í Philadelphia, Pennsylvaníuríki, Bandaríkjunum, til Reykjavíkur dagana 31. maí til 2. júní 2017 Fyrirhuguð er opinber

More information

Lengsta fjallakeðja á Jörðinni!

Lengsta fjallakeðja á Jörðinni! AMERÍKA 1 Lengsta fjallakeðja á Jörðinni! Meðfram allri vesturströnd Ameríku liggja Cordillerafjöll. Í S-Ameríku eru þau kölluð: Andesfjöll Í N-Ameríku skiptast þau í: Klettafjöll (Rocky Mountains), Strandfjöll

More information

Skýrsla. samgönguráðherra um framkvæmd ferðamálaáætlunar. (Lögð fyrir Alþingi á 135. löggjafarþingi )

Skýrsla. samgönguráðherra um framkvæmd ferðamálaáætlunar. (Lögð fyrir Alþingi á 135. löggjafarþingi ) Skýrsla samgönguráðherra um framkvæmd ferðamálaáætlunar. (Lögð fyrir Alþingi á 135. löggjafarþingi 2007 2008.) Alþingi samþykkti vorið 2005 þingsályktun um áætlun í ferðamálum fyrir árin 2006 2015. Sú

More information

Schengen samstarfið Handbók Innanríkisráðuneytið 2011 Skrifstofa almannaöryggis

Schengen samstarfið Handbók Innanríkisráðuneytið 2011 Skrifstofa almannaöryggis Schengen samstarfið Handbók Innanríkisráðuneytið 2011 Skrifstofa almannaöryggis 1 Schengen... 3 1. Schengen er landamærasamstarf evrópuríkja... 3 2. Schengen er til fyllingar EES skuldbindingum um frjálsa

More information

UM samábyrgð/keðjuábyrgð verktaka í ljósi fyrirhugaðrar innleiðingar á tilskipun 2014/67/EU í íslenskan rétt

UM samábyrgð/keðjuábyrgð verktaka í ljósi fyrirhugaðrar innleiðingar á tilskipun 2014/67/EU í íslenskan rétt Minnisblað UM samábyrgð/keðjuábyrgð verktaka í ljósi fyrirhugaðrar innleiðingar á tilskipun 2014/67/EU í íslenskan rétt Málsnúmer: 201510-0006 Frá: Halldór Oddsson / Halldór Grönvold Dags: 11. apríl 2016

More information

Greinargerð: Áhættuskuldbindingar Björgólfs Thors Björgólfssonar og tengdra aðila

Greinargerð: Áhættuskuldbindingar Björgólfs Thors Björgólfssonar og tengdra aðila Yfirlýsing frá Björgólfi Thor Björgólfssyni Lánin verða gerð upp að fullu Í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis er á nokkrum stöðum fjallað um lán mín og tengdra aðila. Eins og fram kom í grein sem ég skrifaði

More information

Fjölmenningarráð Reykjavíkurborgar Frambjóðendur. Multicultural Council of Reykjavik Candidates

Fjölmenningarráð Reykjavíkurborgar Frambjóðendur. Multicultural Council of Reykjavik Candidates Fjölmenningarráð Reykjavíkurborgar Frambjóðendur Multicultural Council of Reykjavik Candidates Aleksandra Chlipala Hversu lengi búið á Íslandi: Have been a resident of Iceland: Pólsk Polish aleksandrachlipala@gmail.com

More information

Nr desember 2014 REGLUGERÐ. um skjölun og milliverðlagningu í viðskiptum tengdra lögaðila.

Nr desember 2014 REGLUGERÐ. um skjölun og milliverðlagningu í viðskiptum tengdra lögaðila. REGLUGERÐ um skjölun og milliverðlagningu í viðskiptum tengdra lögaðila. 1. gr. Gildissvið. Reglugerð þessi gildir um tengda lögaðila sem eiga í viðskiptum skv. 3.-5. mgr. 57. gr. laga nr. 90/2003, um

More information

EFLA Verkfræðistofa. STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin Reykjavík, apríl 2012

EFLA Verkfræðistofa. STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin Reykjavík, apríl 2012 EFLA Verkfræðistofa STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin 2002-2011 Reykjavík, apríl 2012 2012, EFLA verkfræðistofa hf - Vinnslu efnis og frágang texta annaðist Kolbrún Reinholdsdóttir fyrir Verkfræðistofuna

More information

Nr mars 2006 AUGLÝSING

Nr mars 2006 AUGLÝSING AUGLÝSING um gerð sem felur í sér breytingu á samningi sem ráð Evrópusambandsins og Ísland og Noregur gerðu með sér um þátttöku hinna síðarnefndu í framkvæmd, beitingu og þróun Schengen-gerðanna. Hinn

More information

LEIÐARVÍSIR UM ÞÁTTTÖKUNÁM (Service Learning)

LEIÐARVÍSIR UM ÞÁTTTÖKUNÁM (Service Learning) LEIÐARVÍSIR UM ÞÁTTTÖKUNÁM (Service Learning) Frásagnir úr námsferð fræðslustjóra með skólastjórum í Reykjavík, starfsmönnum Fræðslumiðstöðvar og fulltrúum úr fræðsluráði á ráðstefnu og í skólaheimsóknir

More information

EFLA Verkfræðistofa. STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin Reykjavík, júní 2014

EFLA Verkfræðistofa. STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin Reykjavík, júní 2014 EFLA Verkfræðistofa STUÐLAR UM AFHENDINGU RAFORKU Árin 2004-2013 Reykjavík, júní 2014 2014, hf - Vinnslu efnis og frágang texta annaðist Kolbrún Reinholdsdóttir fyrir Verkfræðistofuna EFLU hf. ISSN ISBN

More information

Notkun merkis Veðurstofu Íslands. Veðurstofa Íslands Bústaðavegur Reykjavík

Notkun merkis Veðurstofu Íslands. Veðurstofa Íslands Bústaðavegur Reykjavík Notkun merkis Veðurstofu Íslands Veðurstofa Íslands Bústaðavegur 9 150 Reykjavík +354 522 60 00 +354 522 60 01 vedur@vedur.is Maí 2009 2 Efnisyfirlit Merki 3 Litanotkun 5 Merki í fleti 6 Stærð merkisins

More information

Skýrsla um framfylgd eigendastefnu OR á árinu 2017

Skýrsla um framfylgd eigendastefnu OR á árinu 2017 Skýrsla nr. 2017-024 24. nóvember 2017 Skýrsla um framfylgd eigendastefnu OR á árinu 2017 Guðrún Erla Jónsdóttir Skrifstofa forstjóra Útgefandi: Orkuveita Reykjavíkur Umsjón og ábyrgð: Guðrún Erla Jónsdóttir

More information

ÁRSSKÝRSLA. Ársskýrsla 2009

ÁRSSKÝRSLA. Ársskýrsla 2009 ÁRSSKÝRSLA 09 Ársskýrsla 2009 1 09 ÁRSSKÝRSLA Umsjón: Guðmundur Guðmundsson Umbrot og prentvinnsla: NÝPRENT ehf., Sauðárkróki Ljósmyndir: Hjalti Árnason 2 ÁRSSKÝRSLA 09 Efnisyfirlit Formáli... 5 Inngangur...

More information

Reykjavík: Þróun þekking stefna Hvað varð af framtíðarborginni?

Reykjavík: Þróun þekking stefna Hvað varð af framtíðarborginni? Dr. Bjarni Reynarsson. Land- og skipulagsfræðingur. Land-ráði sf. Reykjavík: Þróun þekking stefna Hvað varð af framtíðarborginni? Inngangur Tilgangurinn með þessari grein er að rifja upp þróun borgarrannsókna

More information

HUGPRÓ Betw Be ar tw e ar QA & Agile

HUGPRÓ Betw Be ar tw e ar QA & Agile HUGPRÓ Betware QA & Agile 26.02.2010 Head Quarters Betware Reykjavík Betware DK Copenhagen Denmark Betware Solutions CA Kamloops, BC Betware Madrid Spain Certus Odense Denmark Betware Sp. z o.o. Warsaw

More information

Elítur á Íslandi einsleitni og innbyrðis tengsl

Elítur á Íslandi einsleitni og innbyrðis tengsl n Fræðigreinar STJÓRNMÁL Elítur á Íslandi einsleitni og innbyrðis tengsl Magnús Þór Torfason, lektor við Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands Þorgerður Einarsdóttir, próf. við Stjórnmálafræðideild Háskóla

More information

Kanada. Ísland allt árið Landaskýrsla. Unnin af Eyrúnu Magnúsdóttur og Þórhildi Ósk Halldórsdóttur

Kanada. Ísland allt árið Landaskýrsla. Unnin af Eyrúnu Magnúsdóttur og Þórhildi Ósk Halldórsdóttur Ísland allt árið Landaskýrsla Unnin af Eyrúnu Magnúsdóttur og Þórhildi Ósk Halldórsdóttur Kanada Verkefnisstjóri: Guðjón Svansson Yfirumsjón: Hermann Ottósson Ágúst 2011 islandsstofa.is Efnisyfirlit Inngangur...

More information

SEPTEMBER 2010 RÁÐSMIÐJA UM FRÆÐANDI FERÐAÞJÓNUSTU - KIÐAGIL

SEPTEMBER 2010 RÁÐSMIÐJA UM FRÆÐANDI FERÐAÞJÓNUSTU - KIÐAGIL SEPTEMBER 2010 RÁÐSMIÐJA UM FRÆÐANDI FERÐAÞJÓNUSTU - KIÐAGIL, forst.m. Þekkingarnets Þingeyinga AKADEMÍSK FERÐAÞJÓNUSTA LEIÐIN FRÁ HUGMYND TIL VERULEIKA Akademísk ferðaþjónusta Yfirferð dagsins... I. Inntak

More information

Samningur Landskrifstofu og verkefnisstjóra. Margrét Jóhannsdóttir 27.ágúst 2018

Samningur Landskrifstofu og verkefnisstjóra. Margrét Jóhannsdóttir 27.ágúst 2018 Samningur Landskrifstofu og verkefnisstjóra Margrét Jóhannsdóttir 27.ágúst 2018 Úthlutunarferlið Samræmd aðferðafræði með þjálfun matsmanna (norrænt og evrópskt samstarf) Allar umsóknir eru metnar af tveimur

More information

Hönnunarmiðstöð Íslands Skýrsla & Áætlun Framvinduskýrsla ársins 2011 aðgerða- og fjárhagsáætlun ársins 2012 honnunarmidstod.

Hönnunarmiðstöð Íslands Skýrsla & Áætlun Framvinduskýrsla ársins 2011 aðgerða- og fjárhagsáætlun ársins 2012 honnunarmidstod. Hönnunarmiðstöð Íslands 2011-2012 Skýrsla & Áætlun 2012 1 Framvinduskýrsla ársins 2011 aðgerða- og fjárhagsáætlun ársins 2012 honnunarmidstod.is Efnisyfirlit Hönnunarmiðstöð Íslands 2011 3 Rekstur Hönnunarmiðstöðvar

More information

Skráningarreglur framtíðarinnar (RDA)

Skráningarreglur framtíðarinnar (RDA) Skráningarreglur framtíðarinnar (RDA) Fræðslufundur 26. nóvember 2010 Hildur Gunnlaugsdóttir Málþing um RDA í ágúst 2010 RDA in Europe: making it happen! Málþing um nýju skráningarreglurnar (RDA = Resource

More information

Ed Frumvarp tillaga [143. mál]

Ed Frumvarp tillaga [143. mál] Ed. 148. Frumvarp tillaga [143. mál] um lagagildi viðaukasamnings milli ríkisstjórnar Íslands og Swiss Aluminium Ltd. um álbræðslu við Straumsvík. (Lagt fyrir Alþingi á 107. löggjafarþingi, 1984.) 1. gr.

More information

Menntun til sjálfbærni og samstarf skóla og samfélags

Menntun til sjálfbærni og samstarf skóla og samfélags Menntavísindasvið Háskóla Íslands Grein birt 31. desember 2010 Eygló Björnsdóttir og Stefán Bergmann Menntun til sjálfbærni og samstarf skóla og samfélags Sameinuðu þjóðirnar hafa lýst áratuginn 2005 2014

More information

ANNUAL REPORT 2010 ÁRSSKÝRSLA 2010

ANNUAL REPORT 2010 ÁRSSKÝRSLA 2010 ANNUAL REPORT 2010 ÁRSSKÝRSLA 2010 Annual Report 2010/Ársskýrsla 2010 Icelandic bilateral development cooperation from 1 January to 31 December 2010 Tvíhliða þróunarsamvinna Íslands 1. janúar til 31. desember

More information

Fyrirkomulag forsjár barna af erlendum uppruna

Fyrirkomulag forsjár barna af erlendum uppruna Fyrirkomulag forsjár barna af erlendum uppruna Samanburðarrannsókn nóvember 2012 Ari Klængur Jónsson www.mcc.is Árnagötu 2-4 400 Ísafjörður Sími: 450-3090 Fax: 456-0215 mcc@mcc.is 1 Velferðarráðuneytið

More information

Vaxtarsaga Marel. Snjólfur Ólafsson og Auður Hermannsdóttir

Vaxtarsaga Marel. Snjólfur Ólafsson og Auður Hermannsdóttir Vaxtarsaga Marel Snjólfur Ólafsson og Auður Hermannsdóttir Alþjóðlegur vöxtur íslenskra fyrirtækja og erlendar fjárfestingar síðustu ára hafa vakið mikla athygli hér á landi og víðar. Grein þessi varpar

More information

Umfang og umhverfi frumkvöðlastarfsemi á Íslandi 2006

Umfang og umhverfi frumkvöðlastarfsemi á Íslandi 2006 Umfang og umhverfi frumkvöðlastarfsemi á Íslandi 2006 Rannsóknarmiðstöð HR í nýsköpunar- og frumkvöðlafræðum Rögnvaldur J. Sæmundsson Silja Björk Baldursdóttir Mars 2007 GEM - frumkvöðlastarfsemi 2006

More information

Green map around the world. Fjölþjóða verkefni með sjálfbæra þróun að leiðarljósi

Green map around the world. Fjölþjóða verkefni með sjálfbæra þróun að leiðarljósi Green map around the world Fjölþjóða verkefni með sjálfbæra þróun að leiðarljósi Upphaf grænkortagerðar og markmið Persónurnar á bakvið Bellagio fundurinn Þróun kortanna síðan Dæmisögur úr öllum álfum

More information