SHBA: Progresi i Shqipërisë së Berishës, domethënës

Transcription

1 CMYK E PËRDITSHME E PAVARUR Drejtor: FAHRI BALLIU Kryeredaktor: ILIR NIKOLLA Nr. 260 (3603) Viti XII i botimit (numri i parë doli më ) E shtunë, 20 shtator 2008 Adresa: Rruga Medar Shtylla, qendra e biznesit Tel: 04/ , Fax:04/ , Tiranë info@gazeta55.net, gazeta55mail@ yahoo.com, Internet: Çmimi 30 lekë Greqi 1,5 EURO La Femme du Diable - Nexhmija, Gruaja e Djallit - botohet edhe në frëngjisht Në ditët kur shoqëria evropiane po angazhohet fort për denazifikimin e dekomunistizimin e saj, shtëpia e famshme botuese franko-zvicerane Favre, ka botuar në frëngjisht, monografinë bestseller në të gjitha trojet shqiptare Zonja e zezë Nexhmije Hoxha. Publikimi gjendet edhe në libraritë e Tiranës SHBA: Progresi i Shqipërisë së Berishës, domethënës Studimi i BB Të bësh biznes në Shqipëri platformë për partneritet me Korporatën e Sfidës së Mijëvjeçarit. Përfaqësusja e lartë e USAID, vuri në dukje se Shqipëria ka ecur nga vendi i 135, në të 86-in dhe vlerësohet si vendi i dytë reformator i vitit 2008 Në brendësi Deklaron ministri Lulzim Basha gjatë vizitës në SHBA Mbështetje e plotë amerikane për ratifikimin e protokollit ollit të NATO-s POLITIKË/3 Anullohet mitingu i PS-së, Rama merr pjesë në tubimin e LSI-së Kriza e lidershipit mes Edvin Ramës dhe Ilir Metës ka degjeneruar dje në dhunë fizike mes flamurmbajtësve të forumeve rinore të të dyja partive. Simpatizantët e LSI-së janë shfaqur më të organizuar, ndërkohë që Rama është detyruar të flasë poshtë siglave të Metës. Anëtarësohet në opozitë edhe Erion Veliaj, i cili shfaqet në miting si ardhacaku i fundit i Edvinit. Nga dueli i djeshëm PS-LSI Kryeministri Berisha ironizon deklarimet e kreut të PS-së Berisha: Edi Rama flet për qeverinë, njëlloj si Enver Hoxha për imperializmin Diversiteti i opozitarizmit dhe shkaqet fundore Nga Astrit Kola Muret mendore që duhet të shembim në elektoralet e ardhshme Nga Lavdrim Lita FORUM/7 Ku t i gjejmë fajtorët për ngecjen e procesit të njohjes së Kosovës?! Nga Armand Plaka Njohja e Kosovës shtet i pavarur dhe sovran, si proces duket në fakt se ka pësuar një frenim, i cili ka DOSSIER SPECIAL Planet agjenturiale operative e Sigurimit për vëzhgimin e plotë të Çabejt -Ç përmbanin planet nr.1 dhe nr.2 të vitit Sa bashkëpunëtorë duhet të ruanin Çabejn -Cilat ishin problemet e gjurmimit Nga Rushen Alimerko 55 1

2 POLITIKË POLITIKA SOT Anullohet mitingu i PS-së, Rama merr pjesë në tubimin e LSI-së TIRANE Mitingu i djeshëm, i trumbetuar me shumë sforco këto ditë të fundit nga altoparlantët e PS-së, e lavat e saj G 99 dhe Mjaft, tregoi mbrëmë se nuk ishte asgjë më shumë se një miting i organizuar nga LSI-ja, dhe që merrnin pjesë edhe eksponentë të PS, PSD, PDS, si dhe G 99 e Mjaft -it. Përpos protagonizimit të pretenduar prej kohësh nga Edi Rama, dje ai demonstroi se nuk ishte ai lideri i shumëdëshiruar i opozitës. Ndër ata qindra pjesëmarrës në protestë, dje, nuk ishte e vështirë të dallohej vlerësimi dhe roli organizativ i LSI-së. Banderolat e mëdha të partisë së Ilir metës, ishin një tjetër tregues, i dyshimeve se kush ishte organizatori i vërtetë i protestës, dhe kush e pretendonte këtë etiketim. Nga ana tjetër, manifestimi protestë e opozitës duke kapërcyer kufijtë e normales, në vazhdim ët argumentit se Rama nuk ishte protagonist, u shndërrua dje në një arenë të hapur matje forcash, ku LSI-ja ia doli që t i marrë terren PS-së, në përplasjen se kush do të udhëhiqte turmën nga sheshi Skënderbej deri para godinës së Kryeministrisë. Banderolat e mëdha në ngjyrë të kuqe të LSIsë, fituan mbi flamujt rozë të PS-së, duke arritur që pas përplasjeve deri edhe fizike mes anëtarësive të FRESSH dhe LRI, ato të viheshin në ballë të asaj pakice njerëzish që dje kishin zgjedhur t i bashkoheshin manifestit të tipit protestë, më të pakuptimtë. Dalin konkluzionet paraprake pas këqyrjes së mjetit Përforcohet pista e aksidentit, mjeti i Trebickës, asnjë defekt TIRANE - Pas kontrollit autoteknik të mjetit me të cilët udhëtonte Kosta Trebicka, ditën e aksidentit, mësohet se ai nuk ka pasur asnjë defektet dhe se të gjitha sistemet e tij, funksiononin normalisht. Në këtë përfundim kanë arritur dje ekspertët e grupit hetimor të policisë së Korçës, Prokurorisë së Përgjithshme të cilët u gjendën dje në drejtorinë rajonale policore të juglindjes për të këqyrur gjendjen teknike të mjetit. Në këtë ekspertizë mori pjesë edhe eksperti amerikan Kevin Teter i cili mbërriti dje nga SHBA. Eksperti amerikan, Kevin Teter udhëtoi dje drejt Voskopojës. Ai mbërriti dy ditë më parë nga Virxhinia e SHBA, i shoqëruar nga një koleg i tij ekspert, për të marrë pjesë 2 55 Kriza e lidershipit mes Edvin Ramës dhe Ilir Metës ka degjeneruar dje në dhunë fizike mes flamurmbajtësve të forumeve rinore të të dyja partive. Simpatizantët e LSI-së janë shfaqur më të organizuar, ndërkohë që Rama është detyruar të flasë poshtë siglave të siglave të Metës. Anëtarësohet në opozitë edhe Erion Veliaj, i cili shfaqet në miting si ardhacaku i fundit i Edvinit. Përplasja Sikurse ishte paralajmëruar, disa qindra qytetarë ishin mbledhur dje në sheshin Skënderbej, në përgjigje të thirrjes së opozitës, për një protestë. Në momentin që po afronte ora e protestës, kur edhe në shesh po mbërrinin njëri pas tjetrit drejtuesit e partive të opozitës, veglat e tyre, të nivelit të forumeve rinore, ishin ata që filluan të parët të demonstronin forcën ndaj njëri-tjetrit, për atë se kush do i printe turmës së njerëzve. Kjo përleshje, arriti edhe deri përleshje fizike, kur turma e njerëzve filloi të lëvizë drejt godinës së Kryeministrisë. Atë që s mundën t a kapnin kamerat e televizioneve, e kanë kapur aparatet fotografike. në hetimin e vdekjes së Kosta Trebickës më 12 shtator të këtij viti. Sipas përfundimi të grupit të hetimit, mësohet se, makina tip fuoristradë Nissan Patrol, me targa TR 8843 J e cila drejtohej nga Kosta Trebicka, u konstatua se nuk kishte asnjë element që të përbëjë rrezikshmëri në lëvizjen rrugore pasi ana motorike dhe ajo xhenerike u konstatuan në nivele të kënaqshme. Grupi i hetimit, arriti në këtë përfundim, pasi mori gjurmët në automjet, që janë gjetur kryesisht në timon, xham dhe në sedilje. Eksperti amerikan ju bashkëngjit grupit hetimor shqiptar që po punon për zbardhjen e rrethanave të vdekjes së Kosta Trebickës, i cili sipas ekspertizës mjeko-ligjore ndërroi jetë një javë më parë si pasojë e një aksidenti, në vendin e quajtur Kullat e Gjergjevicës, 6 km larg fshatit Gjergjevicë dhe 3 km larg fshatit Voskopojë (Korçë). Eksperti auto-teknik Kevin Teter iu bashkëngjit grupit hetimor shqiptar një ditë më parë, ndërsa një ekspert tjetër amerikan, i specializuar për hetimet në terren, ka qenë dhe më parë në vendin e ngjarjes, ku ka kryer verifikime. Të shoqëruar nga kryeprokurori i Korçës, Përparim Vukaj, drejtori i Policisë rajonale, Emri Vata, si dhe pjesëtarë të tjerë të grupit hetimor, dy ekspertët amerikanë fillimisht janë ndalur në vendin e aksidentit, ku u gjet i pajetë biznesmeni Kosta Trebicka, vend që vazhdon të jetë i Mbajtësit e banderolave të LSI-së, anëtarë të LRI-së, të kryesuar nga lërëisti Emiliano Aleksi, pak pasi kishte nisur marshimi, ndeshën në rezistencën e anëtarëve të FRESSH-it. Këta fresshistë, të kryesuar nga Elton Leka, këmbëngulnin që lërëistët të zhvendoseshin paksa më mbrapa, së bashku edhe me banderolat e tyre, për t ua lënë radhën e parë të udhëheqjes së turmave, flamurmbajtësve të PS-së. Kjo përplasje degjeneroi deri edhe në përplasje fizike. Por, kundërshtimi i anëtarëve të LRI-së, bëri që anëtarët e FRESSH-it, të tërhiqeshin, duke ia dorëzuar fitoren, bashkëmoshatarëve të tyre të forumit rinor të LSI-së. Deri në mbërritjen para Kryeministrisë, turmat vazhduan marshimin të prirura nga banderolat e LSI-së. Protesta Marshimit disaminutash të atyre qindra protestuesve, i erdhi fundi kur turma mbërriti para Kryeministrisë. Aty filloi pjesa e dytë e farsës. Oratorët, që, që u ngjitën njëri pas tjetrit, duke harruar qëllimin e propaganduar të këtij manifestimi, folën për të gjitha, por harruan, vetëm të flisnin për Mungesën e lirisë dhe për drejtësinë. Me radhë njëri-pas tjetrit, krerët e partive opozitare qytetari Paskal Milo, qytetari Skënder Gjinushi, qytetari Ilir Meta e qytetari Edi Rama, apo edhe krerët e organizatave leva të PSsë, qytetarja Elisa Spiropali dhe qytetari Erion Veliaj, folën dhe shpërndanë receta filozofie para pjesëmarrësve për misrin pa kokrra, për drekat familjare në Farkë, për njeriun e mirë Kosta, etj., etj., por nuk thanë nga se harruan, asgjë për shqetësimin e tyre të vërtetë, për të cilët edhe kishin nxjerrë ata pak njerëz nga shtëpia, për atë pra, dreq, mungesën e lirisë dhe për drejtësinë. Ata më shumë u kujdesën që t i dërgonin mesazhe njëri-tjetrit dhe të testonin veten nga duartrokitjet e ovacionet e munguara, në fund të fjalimeve respektive. Si nga herë, dekorit të të tillave protesta, të të tillë opozite, nuk i munguan edhe nja dy qytetaro-fshatarë nga Gërdeci. Në fund pjesëmarrësit në protestë u shpërndanë të gëzuar L.Q rrethuar me shirita, duke ruajtur në këtë mënyrë provat. Më pas, ata kanë bërë ekspertimin auto-teknik të mjetit që është mbajtur në kushte të rrepta sigurie në një garazh të mbyllur të Drejtorisë rajonale të Policisë së Korçës. Burime zyrtare thanë se dy ekspertët amerikanë kanë kryer fotografime dhe matje. Ekspertimi është bërë pasi ekspertët e huaj kanë siguruar të dhënat nga vendi i ngjarjes për të bërë edhe krahasimet përkatëse me kushtet teknike dhe shpejtësinë për të vlerësuar distancën dhe trajektoren që është përshkuar në rrugë që nga devijimi dhe vendi ku u gjet trupi i Trebickës. Gjithçka në ekspertizën e mjetit është kryer me foto, për të shoqëruar dosjen voluminoze të kësaj ngjarje. Eksperti amerikan ka kontrolluar se sa ishte shpejtësia e automjetit në momentin e batimit, a kishte sistemi i drejtimit ndonjë problem teknik gjatë aksidentit dhe a funksionoi sistemi i frenave. Për të përforcuar bindjen e tyre teorike dhe konstatimin në vend të hipotezës së tyre, ekspertët në grup, kanë bërë lëvizje të lirë të makinës duke e vënë atë në lëvizje për disa qindra metra përreth drejtorisë së Policisë së Korçës, duke konfirmuar edhe një herë se gjendja e mjetit ishte optimale porsa i përket sigurisë teknike. Pasi u krye edhe ky verifikim, të dy palët e ekspertëve firmosën procesverbalet e ekspertimit auto-teknik të mjetit si dhe konkluzionet që arritën nga ky ekspertim. Këto materiale do të vihen në dispozicion të hetimeve të mëtejshme të këtij rasti.

3 Studimi i BB, Të bësh biznes në Shqipëri platformë për partneritet me Korporatën e Sfidës së Mijëvjeçarit SHBA: Shqipëria, progres domethënës në reforma TIRANE - USAID-i e ka përdorur studi min e Bankës Botërore, Të bësh biznes si një platformë për partneritet me Korporatën e Sfidës së Mijëvjeçarit. Drejtorja e US- AID, Henrietta H. Fore, në shënimet e saj Si të bësh biznes, ka evidentuar Shqipërinë dhe kursin reformator të vendit, si të dytin më të fortë për reforma për këtë vit. Drejtorja e USAID Henrietta H. Fore, vlerësoi se nga fillimi i vitit, unë kisha privilegjin të vizitoja Shqipërinë, ku USAID administron Programin e Sfidës së Mijëvjeçarit. Ky program ka përmirësuar regjistrimin e biznesit, administrimin e taksave dhe prokurimet publike nëpërmjet zgjidhjeve novatore të qeverisë elektronike. Unë mora pjesë në inaugurimin e Agjencisë Kombëtare për shoqërinë e informacionit, në dorëzimin e sistemit të qeverisë së re elektronike nga Korporata e Sfidës së Mijëvjeçarit në Agjenci, tha ajo. Progresi i evidentuar Përfaqësusja e lartë e USAID, vuri në dukje se Shqipëria ka bërë një progres domethënës në reforma dhe ka ecur nga vendi i 135 në të 86-in dhe vlerësohet si vendi i dytë reformator i vitit Sot, unë jam e kënaqur të shoh se Shqipëria ka ecur nga vendi i 135 në të 86-in dhe është vendi i dytë reformator më i fortë i vitit Ne i vlerësojmë lart këto part- Konkluzion Reforma është biznes i mirë Ka ende shumë punë për të bërë që bota të ketë sukses për të nxjerrë miliarda nga varfëria dhe për të rivendosur stabilitetin dhe paqen. Të bësh biznes mund të mos bëjë gjithçka. Por, kur shikoj atë që ka arritur të bëjë projekti ynë deri tani në pesë vjet, unë jam shumë e gëzuar mbi perspektivën e të ardhmes. neritete, theksoi Fore. Megjithatë, ajo shtoi se partneriteti më i rëndësishëm për USAID-in është me qeveritë mikpritëse që kanë kërkuar asistencën e USAIDit në heqjen e masave shtrënguese rregulluese. Në botë, ne kemi bërë çështje të përbashkët përmirësimin e mjedisit për biznesin me qeveritë partnere që kanë nevojë për ndihmë teknike për të përmirësuar rregullat e biznesit. Për shembull, ne e kemi përdorur mandatin e reformës Të bësh biznes në Senegal për të fokusuar partneritetin e vjetër strategjik me qeverinë e Ëades mbi regjistrimin e biznesit. Gjatë një vizite në Dakar këtë vit, unë kisha kënaqësinë të shikoja drejtpërdrejtë impaktin e këtyre reformave në Agjencinë Senegaleze të Nxitjes së Investimeve, ku One Stop Shop ka eliminuar një vonesë 50 ditore në regjistrimin e biznesit. Kjo ishte tamam njëra nga reformat e shumta që vuri në lëvizje Senegalin duke e çuar ne Dhjetëshen e Reformatorëve më të mëdhenj dhe reformatorin më të madh në Afrikë, u shpreh më tej ajo. Rivendosja e marrëdhënieve Drejtorja e USAID, Henrietta H. Fore, vijoi më tej Ministrja e Integrimit Majlinda Bregu, vizitë zyrtare në Suedi duke theskuar se do të ishte e lehtë të ngrohej në qiell rëndësia e Projektit Të bësh Biznes vetëm duke treguar qindra reformat ë zbatuara vetëm këtë vit. Ne mund të diskutojmë artikujt dhe letrat akademike te shkruara mbi Të bësh biznes apo të vëmë në dukje rëndësinë e reformës së biznesit ndaj rritjes ekonomike dhe se si këto reforma po drejtojnë rritjen dhe pakësojnë varfërinë si dhe rrisin mundësitë për të varfrit. Por, sot duhet të vë ne dukje ndoshta impaktin më të madh të Të besh biznes. Dhe kjo përmendet rrallë. Të bësh biznes po rivendos marrëdhëniet jetësore. Varfëria është problem në vete, por edhe simptomë. Është simptomë e marrëdhënieve të thyera. Marrëdhënieve mes qeverisë dhe të qeverisurit. Dhe ndërsa mund të jetë e mundur për një qeveri të përmirësoje rregulloren vetë, suksesi ka qenë gjithmonë më i madh kur reformat dalin nëpërmjet dialogut mes qeverisë dhe sektorit privat, mes menaxhimit dhe punës, biznesit dhe konsumatorit, tha Fore. Sipas saj, rregullorja e biznesit nuk e rregullon biznesin, ajo rregullon marrëdhëniet njerëzore. Marrëdhëniet ekonomike dhe sociale. Marrëdhëniet mes burrave dhe grave, të varfërve dhe të pasurve, të jashtmëve dhe të brendshmëve. Dhe në kontekstin e këtyre marrëdhënieve ku biznesi të ketë sukses apo të dështojë. Suedia garanton mbështetjen e saj për integrimin e Shqipërisë në BE TIRANE - Ministrja e Integrimit, Majlinda Bregu zhvilloi këto ditë një vizitë zyrtare në Stockholm, kryeqytetin e Suedisë, ku mori garancinë se pas marrjes së presidencës së radhës së BE-së në korrik 2009, Suedia do të luajë rol jashtëzakonisht mbështetës në të gjitha hapat e mëtejshëm që pritet të ndërrmarrë qeveria shqiptare me qëllim anëtarësimin e plotë në BE. Ministrja e Integrimit, Majlinda Bregu ka zhvilluar një vizitë zyrtare në Suedi, me ftesë të Ministres së Shtetit për Çështjet e BE-së, Cecilia Malmström. Gjatë vizitës së saj, Ministrja Bregu i njohu bashkëbiseduesit me hapat e ndërmarra nga qeveria dhe shteti shqiptar në rrugën e integrimit të vendit në BE. Ndërkohë nga ana e saj, ministrja e shtetit Suedez, Malmström garantoi se Shqipëria do të ketë asistencën suedeze në përafrimin e legjislacionit shqiptar me atë komunitar, mbështetje në ecurinë e dialogut për liberalizimin e vizave, si dhe lobimin e duhur për statusin e vendit kandidat. Një tjetër takim Ministria Bregu ka pasur dhe me Sekretarin e Shtetit për Çështjet e BE-së, Frank Belfrage, ku tema e bisedës u përqëndrua kryesisht në situatën aktuale në institucionet e BE, të ardhmen e Traktatin të Lisbonës, të para këto në frymën e reformave të ndërmarra nga qeveria shqiptare, me qëllim integrimin e Shqipërisë në BE. Takimi me Zëvendëskryetarin e Komisionit për Çështjet e Jashtme, Urban Ahlin u fokusua mbi procedurat e brenshme palamentare dhe ndikimin e parlamenteve në përshpejtimin e procesit kur dihet që Suedia ishte nga vendet e para që ratifikoi MSA-në me Shqipërinë. POLITIKË Kontaktoni në politike@gazeta55.net Dekalron ministri Lulzim Basha gjatë viztës në SHBA Mbështetje e plotë amerikane për ratifikimin e protokollit të NATO TO-s Ministri i Jashtëm i Shqipërisë Lulzim Basha ishte për një vizitë dy ditëshe në Uashington, për të zhvilluar lobizëm lidhur me përpjekjet e Shqipërisë për t u anëtarësuar në NATO. Pas marrjes së ftesës nga Aleanca, tani pritet ratifikimi i saj prej vendeve anëtare. Senati amerikan zhvilloi para dy javësh seancën e parë për miratimin e kërkesës së Shqipërisë dhe Kroacisë. Anëtarësimi e ve Shqipërinë përballë përgjegjësish më të larta, ndërkohë qëvendi është ende duke plotësuar reformat e nevojshme për integrimet euro-atlantike. Për të diskutuar mbi këto përpjekje, Zëri i Amerikës kishte të ftuar në studion e Ditarit Ministrin e Jashtëm të Shqipërisë, Lulzim Basha. Zëri i Amerikës: Zoti Basha, ju keni patur këto ditë takime me senatorë dhe zyrtarë amerikanë. Cili është mesazhi që ju kanë përcjellë ata? Lulzim Basha: Këto dy ditë kanë ditë takimesh shumë të suksesshme. Unë kam ardhur kryesisht për të takuar zyrtarët në në Departamentin amerikan të Shtetit, në Senatin amerikan, por edhe në Shtëpinë e Bardhë. Jam takuar me sanatorin Lugar, me senatorët Ivan Baj, Tom Karter dhe Benxhamin Karter; jam takuar me Ndihmëssekretarin e Shtetit Dan Fried dhe stafin e tij, si dhe në Shtëpinë e Bardhë me zëvendësin e Presidentit amerikan për Sigurinë Kombëtare, ish-ambasadorin në Tiranë, ambasadorin Xhim Xhefri. Ajo që mund t ju them nga këto takime, është një tabllo e qartë, e konsoliduar dhe mbështetje e plotë dhe të kristalizuar, për të përfunduar ratifikimin nga Senati amerikan të protokollit të anëtarësimit të Shqipërisë dhe të Kroacisë në NATO, brenda një kohe sa më të shkurtër Zëri i Amerikës: Zoti Basha, zyrtarët shqiptarë kanë folur vazhdimisht lidhur me liberalizimin e vizave brenda vitit Duke patur parasysh Udhërrëfyesin e Komisionit Evropian për këtë problem, duket qartë se çështja nuk lidhet vetëm me kartat e identitetit, apo me pasaportat e reja, por janë një sërë detyrimesh, të cilat kërkojnë angazhim në njerëz por edhe në financime. Si po realizohen këto angazhime? Lulzim Basha: Procesi i liberalizimit të vizave bazohet mbi një udhërrëfyes, i cili zyrtarisht ju dorëzua Shqipërisë para disa muajve dhe hapi i dytë në këtë proces dorëzimi i një raporti nga Shqipëria Komisionit. Ky raport është vlerësuar shumë pozitivisht si nga zoti Mirel, që ishte për vizitë në Tiranë para disa ditësh, ashtu edhe nga komisioneri Rehn dhe nga Zëvendëpresidenti i Komisionit Zhak Barro. Hapat që po ndërmerren nuk kanë të bëjnë vetëm me identifikimin e qytetarëve dhe dokumenta të sigurta; çka tashmë është vënë në rrugë të mabrë me koncesionim e këtij procesi, i një konsorciumi franko amerikan, i cili pritet të fillojë prodhimin e kartave në fillim të vitit që vjen. Por ka të bëjë edhe me aspekte të tilla, si sigurimi i kufijve, lufta kundër emigracionit klandestin dhe në tërësi, reformat që konsolidojnë insitutcionet demokratike, dhe çojnë më tej, rezultatet tashmë të konfirmuara në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Zëri i Amerikës: Zëvendëspresidenti i KE-së, Zhak Barro ka kërkuar një luftë më efikase ndaj trafikut të drogave, apo kultivimit të bimëve narkotike nga Shqipëria dhe vendet e tjera të Ballkanit. Lufta ndaj korrupsionit dhe krimit të organizuar vazhdojnë të jenë ende kërkesa parësore për anëtarësimin e vendit në organizmat ndërkombëtare. Sa shqetësim përbëjnë këto fenome për Shqipërinë dhe për të ardhmen e saj euroatlantike? Lulzim Basha: Sigurisht, që lufta kundër korrupsionit dhe kundër krimit të organizuar mbeten prioritete të qeverisë shqiptare. Unë do të thoja që tani, për këto momente, ato përbëjnë sfida që qeveria shqiptare ka demonstruar një përparim të qartë, të konsoliduar dhe të qëndrueshëm. Dhe kjo është vlerësuar edhe nga autoritet në Bruksel dhe këtu në Ëashington. Pra do të thoja, që ndërkohë që puna në këtë fushë nuk mbaron kurrë, jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për vende të tjera të Evropës Juglindore, por as për vende të tjera të zhvilluara, progresi i bërë deri tani, njihet mjaft mire. Më konkretisht, në takimin me Zëvendëpresidentin e Komisionit, zotin Zhak Barro, u vlerësua fakti, që shifrat e kapjes së drgave të forta, nga politica italiane, të atyre të nisura drejt Shqipërisë, ishin me të vërtetë në numra të pakrahasueshëm me të kaluarën, 2,5 kokaine dhe 5.6 kg heroine. Pra nje numër me të vërtetë, dramatikikisht i zvogëluar dhe rezultat i qartë, jo vetëm i funksionimit të kontrollit të sigurtë të kufijve, por edhe i asaj që konsiderohet në Bruksel, si thyerje e shtyllës kurrizore të krimit të organizuar. Po kështu, raporti përsa i përket bimëve narkotike është shumë inkurajues; sasia e mbjellë me bimë narkotike, në territoret e Republikës së Shqipërisë, në vitin 2008, është 5 herë më e vogël se ajo në vitin 2007, dhe kjo sipas shifrave të policisë shqiptare të konfirmuara nga partnered tanë ndërkombëtarë. Pra, mund të them, se lufta kundër trafiqeve, veçanërisht trafikut të narkotikës, për Shqipërinë në Bruksel, nuk është një minus, përkundrazi, është një plus dhe konsideorhet si i tillë. Sigurisht, që është diçka që duhet të vazhdojë, se kjo sfidë është një punë në vazhdim. Marrë me shkurtime nga VOA 55 3

4 POLITIKE Kryeministri Berisha ironizon deklarimet e kreut të PS-së Edi Rama, fletë për qeverinë, erinë, njëlloj si Enver Hoxha për imperializmin TIRANE - Politika e re e Ramës, me moton rroftë e liga, poshtë Shqipëria dhe fushata e shpifjeve, trillimeve dhe mashtrime të panumërta, është komentuar nga kryeministri Sali Berisha, si e ngjashme me atë të diktatorit gjakatar të shqiptarëve Enver Hoxha, kur fliste kundër imperializmit. Prej një vit e gjysmë, kreu i Partisë Socialiste ka ndërmarrë fushatën e shpifjeve, trillimeve dhe mashtrimeve, që në disa aspekte do t ia kishte lakmi edhe ati i tij shpirtëror, diktatori gjakatar i shqiptarëve Enver Hoxha. Ai flet për qeverinë njësoj si Hoxha për imperializmin. Ai flet për Sali Berishën njësoj si Hoxha për udhëheqësit e vendeve të lira. Ai flet për sistemin që ndërtojmë njësoj siç flisnin udhëheqësit komunistë për kapitalizmin, tha Berisha. Kreu i qeverisë theksoi se unë kam besim se ju do t i rezervoni atij atë fund që meritojnë të gjithë ata që duan të ndërtojnë karrierën e tyre mbi mashtrimin tuaj dhe trillimin, të ndërtojnë karrierën mbi kthetrat e mafies që drejtojnë. Po të lexoni mediat që ai kontrollon, do të shihni se çdo ditë trillojnë, shpifin dhe mashtrojnë, do të shihni se si ushtrojnë moton rroftë e liga, poshtë Shqipëria. Ditën që Banka Botërore do të deklaronte se Shqipëria është e dyta në botë për reforma, në mëngjes fletushkat e Edvin Ramës do të hapeshin me tituj: Shqipëria, edhe 50 vende mbrapa në klasifikimin e investimeve. Kjo, sepse në teorinë e drurit të kuq, për të qytetarët janë drunj për t u mashtruar, qytetarët janë qenie që besojnë çdo gjë që t u serverësh, pranojnë çdo gjellë që t u gatuash. Por ka ikur tashmë ajo kohë. Ajo që ka mbetur është mendësia e tij e vjetër, frymëzimi i tij. Një njeri që ka kaluar fëmijërinë duke lëpirë bustet e Enver Hoxhës, nuk mund të ndërtojë të ardhmen në këtë vend, nënvizoi Berisha. Deklaron Kryeministri Sali Berisha në takimin me banorët e Kamzës Shqipëria në çatinë e botës si vendi që realizoi reforma Sot, nga Valbona në Konispol rrugët e vendit janë në ndërtim dhe të standardeve më të mira. Janë këto reforma që më bënë të mundur të shkoj drejt dyfishimit të pensioneve në fshat, të rris me 78 për qind pagave të mësuesve të fëmijëve tanë, me 80 për qind pagat e infermierëve, me 38 për qind pensionet. Janë këto reforma që ushtuan fuqishëm në mbarë botën dhe bënë që Shqipëria të klasifikohet e dyta në botë për sa i përket reformave TIRANE - Në vazhdim të turit Shqipëria po ndryshon, kryeministri Sali Berisha u ndal dje në bashkinë e Kamzës, ku inauguroi ndërtimin e një sërë veprave publike, financime të buxhetit të shtetit dhe njësisë vendore. Gjatë një takimi me banorët, Berisha evidentoi të gjitha problemet që karakterizojnë vendin në tërësi dhe shprehu zotimin e qeverisë që drejton se do të mbahen të gjitha premtimet e bëra nga qeveria. Ne po i mbajmë dhe do t i mbajmë premtimet tona. Unë kam kënaqësi të them se sot ne jemi vendi i shpresës së madhe. Sot, me mundin, djersën dhe mbështetjen e miqve tanë morëm ftesën për në NATO. Sot, me mundin dhe djersën tona mundëm të dalim në çatinë e botës si vendi për reforma, tha Berisha. Duke iu drejtuar banorëve, deklaroi se më keni dëgjuar me mijëra herë të shqipëroj fjalën reformë. Shumë herë kam pyetur veten se çfarë impakti ka kjo fjalë tek qytetarët. Por vendi dhe ne të gjithë, më shumë se për çdo gjë tjetër kemi nevojë për reforma. Janë pikërisht këto reforma që na bënë 4 55 të mundur që, edhe ndonëse ulëm taksat më shumë se çdo qeveri tjetër në Evropë, të vjelim 3.3 miliard dollarë më shumë se në vitet e qeverisjes kleptokratike të mëparshme, u shpreh Berisha. Ai nënvizoi më tej se janë këto reforma që më bënë të mundur të mbaj fjalët e mia para jush, të investoj në Kamzë në tre vjet më shumë se në 18 vitet të marra së bashku në këtë bashki. Reformat e ndërmarra nga qeveria bënë të mundur t i ndërrohet faqja Shqipërisë dhe rrugëve të saj. Sot, nga Valbona në Konispol rrugët e vendit janë në ndërtim dhe të standardeve më të mira. Janë këto reforma që më bënë të mundur të shkoj drejt dyfishimit të pensioneve në fshat, të rris me 78 për qind pagave të mësuesve të fëmijëve tanë, me 80 për qind pagat e infermierëve, me 38 për qind pensionet. Janë këto reforma që ushtuan fuqishëm në mbarë botën dhe bënë që Shqipëria të klasifikohet e dyta në botë për sa i përket reformave, theksoi kreu i qeverisë Berisha. Duke vijuar më tej, Berisha u shpreh se është i vetë dijshëm për problemet që prekin banorët anembanë vendit. Unë jam i vetëdijshëm se hallet dhe dertet tuaja, hallet e Kamzës, të Ishmit, të Burrelit, të Frashërit dhe Përmetit janë të shumta, por ju bëj thirrje t i shtroni vetes pyetjen se kur janë zgjidhur më shpejt se sot këto halle, kur janë pakësuar më shpejt se sot këto halle. Ju siguroj se fjalët e mia do t i shndërroj një për një në fjalë të mbajtura. Kontrata ime me ju është fjala e mbajtur, deklaroi kryeministri Berisha. Leonard Quku Topalli përshëndet konferencën Shqipëria dhe Procesi i Barcelonës, Bashkimi për Mesdheun Vitin e ardhshëm Kuvendi i Shqipërisë anëtar i Asamblesë Parlamentare të Bashkimit Mesdhetar TIRANE - Shqipëria shprehet e gatshme që të kontribuojë dhe të jetë një partner aktiv në nismën mesdhetare Procesi i Barcelonës, Bashkimi për Mesdheun. Këtë gatishmëri e shprehu përgjatë tre ditëve (17-19 shtator) në Tiranë ku edhe u mbajt seminari Shqipëria dhe Procesi i Barcelonës, Bashkimi për Mesdheun, sfida dhe mundësi, ku përfaqësues të vendeve anëtare të këtij organizmi si Spanja, Franca, Tunizia, Italia, etj, shkëmbyen mendime mbi mundësitë e nxitjes dhe zgjerimit të bashkëpunimit mesdhetar, në kuadër të forcimit të partneritetit mes tyre. Dje në ditën e tretë të Seminarit Shqipëria dhe Procesi i Barcelonës, Bashkimi për Mesdheun, para fillimit të tryezës së rrumbullakët me temën, Shqipëria dhe Asambleja Parlamentare Euro-Mesdhetare, kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Jozefina Topalli priti në takim Marti Grau, anëtar i Delegacionit të Parlamentit Evropian në EMPA, si dhe Jordi Pedret, anëtar i Delegacionit të Parlamentit spanjoll në EMPA. Biseda me të pranishmit u fokusua në rolin gjithnjë në rritje që duhet të ketë diplomacia parlamentare, në kuadër të Procesit të Barcelonës, që merr aktualisht një rëndësi të mëtejshme. Në takim u diskutua gjithashtu për vizitën e ardhshme të Kryetares Topalli në Spanjë me ftesë të homologut të saj spanjoll. Shqipëria do të marrë pjesë për herë të parë në ditët e ardhshme në Asamblenë Parlamentare, siç marrim pjesë në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Europës, siç marrim pjesë në Asamblenë Parlamentare të NATO-s dhe në asamble të tjera. Kjo ka në specifikë shumë të veçante, qoftë për natyrën e bashkimit të Mesdheut, qoftë për vlerat që mund të sjellë Shqipëria si përfaqësuese e rajonit, si një model i bashkëjetesës fetare, ose si një model i bashkëjetesës etnike, si një model i kapërcimit të vështirësive, të konflikteve të ndryshme. Në këtë Asamble do të ketë tre deputetë nga Kuvendi i Shqipërisë, të cilët do shkëmbejnë parlamentarët të vendeve si Spanja, Franca, Jordania, Maroku, Turqia dhe vende të tjera. Do të jemi më afër, do të kemi kontakt më direkt dhe kjo do të ndihmojë më mirë për të kuptuar njëri-tjetrin dhe për të kapërcyer mbase ndonjë paragjykim të caktuar, tha kryetarja e Kuvendit Topalli. Sipas saj, vitin e ardhshëm kuvendi i Shqipërisë do të përfaqësohet dhe do të njihet si anëtar me të drejta të plota të kësaj Asambleje dhe kjo vetëm se bën më të fuqishëm dimensionin diplomatik të Parlamentarizmit Shqiptar, bën më të njohur Shqipërinë në të gjitha proceset e saj dhe në të gjitha përpjekjet e saj të tranzicionit, të njohur për këto vende të Bashkimit më të plotë për t i bërë hapësirat botërore më interesante, jo vetëm për historinë e tyre të civilizimit, jo vetëm për kulturat e ndryshme që ato sjellin, jo vetëm se aty ka lindur çdo gjë, duke filluar nga shkrimi, matematika, etj.

5 AKTUALITET Mina HYSA Në vazhdim të turit Shqipëria po ndryshon, Kryeministri Berisha u ndal dje në bashkinë e Kamzës. I shoqëruar nga kryebashkiaku Xhelal Mziu, kreu i MPPTT Olldashi gjatë vizitës së tij inaguroi një sërë investimesh në bashkinë e Kamzës si rrugë, shkolla ujësjellës, rrjet elektrik. Kryeministri Berisha tha se jo vetëm për Kamzën dhe periferitë e tjera të kryeqytetit por edhe për një Tiranë Moderne qeveria ka angazhuar qindra miliona dollarë dollarë investime. Sipas tij për kryeqytetin europian janë përgatitur investime për sistemin e kanalizimet me rreth 120 milionë dollarë, investime për unazën e re të Tiranës me rreth 50 milionë dollarë, si dhe ka akorduar për shkollat e Tiranës 2.5 miliardë lekë, i ka akorduar për ujësjellëskanalizimet 1 miliardë lekë. Gjatë një takimi me banorë të Bathores, Kryeministri u shpreh: ju falënderoj përzemërsisht për këtë takim spontan e vëllazëror. Shpreh kënaqësinë që në përputhje me premtimet e bëra para jush në vitin 2005 dhe 2007, së bashku me kryebashkiakun Mziu, ministrin Olldashi, deputetin Sula dhe zyrtarë të tjerë, ne kemi bërë një seri inaugurimesh të premtimeve të mbajtura. Ne inauguruam rreth 850 milion lekë investime dhe rreth 1.5 miliard të tjera janë në investim e sipër dhe këtu nuk janë llogaritur investimet që ka bërë kryetari i bashkisë me të ardhurat që ka siguruar në bashkinë tuaj. Ai më informoi se këto të ardhura janë disa herë më të mëdha se tre vjet më parë. Në fakt, në tre vjet, Shqipëria nuk u bë 5 herë më e zhvilluar, por janë rritur 5 herë të ardhurat, sepse nuk vidhen dhe nuk përfundojnë në xhepat e kontrabandistëve dhe të zyrtarëve të korruptuar, por kthehen në rrugë, shkolla, ujësjellës, kanalizime dhe rrjete elektrike për ju. Ne po i mbajmë dhe do t i mbajmë premtimet tona. Sot, me mundin dhe djersën tona mundëm të dalim në çatinë e botës si vendi për reforma. Më keni dëgjuar me mijëra herë të shqipëroj fjalën reformë. Shumë herë kam pyetur veten se çfarë impakti ka kjo fjalë tek qytetarët. Por vendi dhe ne të gjithë, më shumë se për çdo gjë tjetër kemi nevojë për reforma. Janë pikërisht këto reforma që na bënë të mundur që, edhe ndonëse ulëm taksat më shumë se çdo qeveri tjetër në Europë, të vjelim 3.3 miliard dollarë më shumë se në vitet e qeverisjes kleptokratike të mëparshme theksoi zoti Berisha. Më tej zoti shefi i ekzekutivit shtoi se janë këto reforma që më bënë të mundur të mbaj fjalët e mia para jush, të investoj në Kamzë në tre vjet më shumë se në 18 vitet të marra së bashku në këtë bashki. Janë këto reforma që na bënë të mundur t i ndërrojmë faqen Shqipërisë dhe rrugëve të saj. Sot, nga Valbona në Konispol rrugët e vendit janë në ndërtim dhe të DITA Kryeministri siguroi banorët e Bathores se rreth 1 miliard e gjysëm lekë të tjera janë në investim e sipër Shqipëria po ndryshon inaugurohen investime me vlerë 850 milion lekë në Kamëz Tirana europiane, Berisha: Së shpejti 120 milionë USD për kanalizimet, 50 milionë USD për unazën e re, si dhe kemi akorduar deri më tani 2.5 miliardë lekë për shkollat dhe 1 miliardë lekë ujësjellës - kanalizimet Ka pasur nga ata filozofë që pretendonin që në fillim të bëjmë urbanizimin dhe pastaj legalizimin. Por ne po bëjmë urbanizim, legalizim së bashku, në mënyrë që këtë banorë që janë shpërngulur këtu të ndjehen sa më të qetë në shtëpitë e tyre standardeve më të mira. Janë këto reforma që më bënë të mundur të shkoj drejt dyfishimit të pensioneve në fshat, të rris me 78 për qind pagave të mësuesve të fëmijëve tanë, me 80 për qind pagat e infermierëve, me 38 për qind pensionet. Janë këto reforma që ushtuan fuqishëm në mbarë botën dhe bënë që Shqipëria të klasifikohet e dyta në botë për sa i përket reformave. Unë jam i vetëdijshëm se hallet dhe dertet tuaja, hallet e Kamzës, të Ishmit, të Burrelit, të Frashërit dhe Përmetit janë të shumta, por ju bëj thirrje t i shtroni vetes pyetjen se kur janë zgjidhur më shpejt se sot këto halle, kur janë pakësuar më shpejt se sot këto halle u shpreh zoti Berisha. Dy ditë më parë, një gazetar do të më pyeste se si po shpërndahen të ardhurat në Shqipëri. Në një sistem tregu, iu përgjigja, shpërndarja e të ardhurave përbën një problem dhe nuk ka dyshim që ka jo pak që pasurohen me shpejtësi dhe të tjerë që mbeten në halle e derte, por në tre vjet, 800 mijë familje shqiptare marrin një pagë më të lartë se kurrë më parë, e rritur në këto tre vjet më shumë se në 15 vjet, marrin një pension të rritur më shumë se në 15 vjet. Kjo është një formë e shpërndarjes, sikundër një shpërndarje është edhe se ne nuk po investojmë vetëm në Tiranë, por edhe në Valbonë, në Xarë, në Mokër, në Stëblevë, do të investojmë në Kalanë e Dodës, po ndërtojmë kudo rrugë moderne, ujësjellës, shkolla, do të ndërtojmë kudo mjedise në të cilat qytetarët tanë të jetojnë në zhvillim. Ju siguroj se fjalët e mia do t i shndërroj një për një në fjalë të mbajtura. Kontrata ime me ju është fjala e mbajtur pwrfundoi zoti Berisha fjalwn para banorwve të Bathores. Inaguurimet Qeveria po investon shumë për urbanizimin e këtyre zonave. Filozofia ime është të mbaj premtimet e mia, se këtë kërkojnë qytetarët nga unë u shpreh zoti Berisha gjatw inagurimeve të ditws sw djeshme në Kamëz. Shefi i ekzekutivit shtoi se qeveria po investon shumë në urbanizimin e këtyre zonave. Ka pasur nga ata filozofë që pretendonin që në fillim të bëjmë urbanizimin dhe pastaj legalizimin. Por ne po bëjmë urbanizim, legalizim së bashku, në mënyrë që këtë banorë që janë shpërngulur këtu të ndjehen sa më të qetë në shtëpitë e tyre. Gjatë vizitës në bashkinë e Kamzës, Kryeministri Berisha mori pjesë dje në ceremoninë e inaugurimit të përfundimit të Fazës së parë të rrugës lagjja e Korçarëve. Rruga që lidh Laknasin me Tiranën është investim me vlerë 76 milion lekë. Kryeministri Berisha e konsideroi këtë investim të rëndësishëm, pasi banorët e zonës tashmë lidhen me kryeqytetin me një rrugë të standardeve bashkëkohore. Gjithashtu zoti Berisha inauguroi gjithashtu fillimin e punimeve për ndërtimin e shkollës 9 vjeçare në Laknas, investim i buxhetit të shtetit me vlerë 50 milion lekë. Shkolla do të jetë e pajisur me laborator informatike, bibliotekë dhe mjedise të tjera të përshtatshme për një mësimdhënie bashkëkohore. Duke e konsideruar arsimin përparësinë absolute të qeverisë, Kryeministri Berisha tha se në këto tre vjet ka investuar në arsim 16 miliard lekë, kundrejt 7.8 miliard lekë që janë investuar gjatë periudhës së qeverisjes socialiste. Kryeministri shprehu shqetësimin se problem për arsimin mbetet Tirana, për shkak se bashkia e kryeqytetit nuk realizon fondet për arsimin. Për kryeqytetin, - tha Kryeministri - ne kemi përcaktuar shuma të mëdha. Qeveria i ka dhënë bashkisë së Tiranës mbi 2.5 miliard lekë për arsimin, por ajo po i djeg fondet dhe nuk po ndërton shkolla dhe kjo për arsyen e vetme se trojet për shkollat nuk mund të japin 10 përqindëshin e trojeve të pallateve. U inaugurua mbyllja e fazës së parë të linjës 20 KW në Bathore, investim me vlerë 5 milion dollarë, që së bashku me investimin prej 7 milion dollarë në fazën e dytë të punimeve shkon në 12 milion dollarë. Ky është një investim shumë i rëndësishëm për këtë zonë, e cila ka një furnizim problematik me energji për shkak të ekspansionit shumë të shpejtë. Rrjeti ekzistues është i pamjaftueshëm. Faza e dytë në vazhdim është rreth 7 milion dollarë dhe investimi në total është rreth 12 milion dollarë. Gjithashtu KESHi po punon dhe finalizimi i këtij investimi e bën rrjetin elektrik të kësaj zone të njëjtë me atë të Tiranës dhe qyteteve të tjera. u shpreh Kryeministri. Më pas, Kryeministri u ndal në Bathore, ku përuroi përfundimin e fazës së dytë të rikonstruksionit të rrugës në lagjen Bathore 6. Rruga, e ndërtuar me të gjitha elementet e infrastrukturës moderne, është investim me vlerë të përgjithshme milionë. Kryeministri inauguroi punimet përfundimtare të fazës së parë të ujësjellësit në Bathore. Pas kësaj faze, nis faza e dytë e ujësjellësit që së bashku me investimin e fazës së parë arrin në 500 milion lekë. Kryeministri e konsideroi këtë investim shumë të rëndësishëm që do të përmirësojë ndjeshëm furnizimin me ujë të 7 lagjeve të kësaj zone. Kryeministri Berisha inauguroi edhe rrugën Bathore Zallherr. Rruga, 3.5 kilometra deri në Bovillë, është investim prej 51 milion lekë. 55 5

6 FORUM Kontaktoni në OPINIONE Diversiteti i opozitarizmit Nga Astrit Kola Dështimi i strategjisë së Gjinushit në Samitin opozitar të Sheraton-it, për të inicuar aksionin e opozitës për marrjen e pushtetit para kohe, me anë të bllokimit radikal të jetës institucionale dhe parlamentare, ishte veprimi më inteligjent i Ramës, qëkurse ka dalë në krye të PS dhe pakicës politike e kuvendore. I dehur dhe i tejngopur nga pushteti absolut mbi çerekun e popullsisë elitare të metropolit të vendit, Rama as që tundohet nga pasionet pushtetore të Metës që mëton postin e kryeministrit, apo Gjinushit që mëton atë të kryekuvendarit. Dhe kjo sepse Rama, ku e ku më shumë se dy të parët, e ka marrë dhe përkthyer nga disa gjuhë mesazhin e partnerëve perëndimorë për mostolerimin e opozitarizmit brutal, që do të rrezikonte shanset e integrimit të vendit. Do të mjaftonte spostimi i Erion Braçes nga posti i kryeredaktorit të ZP, heqja e titujve terroristë allabolshevikë nga faqet me formatin e dikurshëm zepist, si dhe zvogëlimi i formatit të gazetës në fjalë pas emërimit të një femre në krye të saj, për të kuptuar mesazhin se opozitarizmi i Ramës ndryshon thelbësisht me atë të Gjinushit, që kërkon nga një rebelim në vit për të kënaqur pasionet e tij pushtetore dhe skemat antishqiptare të padronëve. Modeli opozitarist i Ramës i ngjan morsetës që shtrëngohet pambarimisht deri në asfiksimin e plotë të kundërshtarit, sipas skemës maoiste fshati rrethon qytetin, ndërkohë që Gjinushi trashëgon atë të babait Teme, sipas së cilës hyxhymi haxhiqamilist i fshatarësisë së rebeluar, përmbyt qytetet dhe merr pushtetet. Do të mjaftonte skema edramiste e bllokimit të kujdesshëm të trafikut të kryeqytetit nëpërmjet bllokimit të disa akseve jo fort kryesorë, me bindjen se kësisoj tërbon miletin kundër qeverisë dhe akumulon mllefet që shpërthejnë ditën e votimit, për të kuptuar sesi funksionon strategjia antiberishë e kryesocialistit. Dallimi kryesor midis frankofonëve komun(istë)arë Rama e Gjinushi, është leksiku, gojëtaria dhe ligjërimi filozofik i ngjashëm me ato të Robespierit, Sen Zhystit, Barrasit, Demulënit, Maratit e Dantonit tek i pari, dhe gjuha e figurshme allapopullore e harbutllëku i morracakëve komunarë të basifondeve të ndyra pariziene të fundshekullit 18, të ngjashme me ato të katundarisë së Bregut të Lumit të Vlorës dhe Tepelenës, e yshtur kjo drejt kasabave, 150 vjet më vonë nga Temja, Jahua, Fëshqeti, Hitua, Kadriu, Hisniu, etj.. E nëse i pari lexon çdo ditë Toni Blerin dhe Entoni Gidens-in, i dyti lexon plot pathos revolucionar kujtimet partizane e ato ruse të të atit, si dhe epope-elegjinë e famshme të Fëshqetit Komandant na mori malli, krahas botimeve voluminoze me këngë trimërie të Luftës Nac-Çl., këngë të cilat një miku im mendjendritur i quan partizanske osllobodilaçke valonske i tepelenske pesme, shumica me autor brate Dushanin dhe me kompozitore Dhora Lekën. I pari tallet me partizanët e tubuar ne Pezë dhe nuk denjon t u paguajë as mishin e parafinuar të hipopota dhe shkaqet fundore mit e rinocerontit, që ua servir në qese përzier me domate, me nga 5 mijë lekë të vjetra copa çdo 1 shtator, ndërsa i dyti rreket t ua drithërojë mishrat e atrofizuar dhe mendjet e roitura me kujtimet e të atit, me shpresën që u ngjall se do t ua jetësojë idealet komunisto-pushtetore të tyre dhe të bijve... I pari tallet hollë me metropolin të cilit i hoqi edhe halenë e fundit publike pas Partizanit të Panjohur, (pas asaj tek ish Lidhja tre vjet më parë ), duke e bërë xhade dhe duke e detyruar njerëzinë të bredhin me brekë në dorë nëpër lokalet përreth, kudo ku i zë halli Kurse i dyti urren metropolet të cilave u ndërsen turmat e rebelëve për t i kallur e rrënuar, sikurse veproi në vitet 1991 dhe 1997, me skemat e Ramizit. I pari tallet me qytetërimin shqiptar, të cilit i heq kinematë dhe në vend të tyre ndërton pallate, ndërsa i dyti i shkatërroi përfundimisht atij sistemin arsimor me eksperimentet barbare që kanë pjellë e pjellin trushpëlarë me logjikë të deformuar, në kundërshtim me stimulimin e arsyetimit logjik dhe vërtetimin e teoremave apo teorive në shkencat ekzakte, që dikur patën sukses dhe ndikuan në formimin shkollor e intelektual të admirueshëm të brezave të kohës, përfshirë edhe Gjinushin vetë. I pari tallet keq me partizanët e LDB, teksa lë si lugat në këmbë Partizanin e Panjohur këtë skandal skeletik anatomik e skulpturor të shkollës socrealiste ruse, (me të cilin dikur tallej paq edhe i ndjeri Kristaq. Me partizanët është tallur paq Edvini vetë edhe në librin Refleksione, apo në shkrimet e bujshme në Koha Jonë në vitet , por ai është tallur akoma më keq me to dhe ndjenjat e tyre kur halenë e vetme të kryeqytetit e ka vënë pas GKA, fare pranë shtatoreve në bronz të Stalinit dhe Leninit Kurse i dyti, pra Gjinushi, të gjithë shpresën për të marrë do vota mjerane e ka varur tek të paktët 80 vjeçarë truthiasur, të cilëve u kujton kumandar Temen në inkursionin e lavdishëm të Brig. V Sulmuese mbi Shkumbin në korrik-gusht, për të çliruar Veriun nga gegët Them kështu pasi aty as që kish mbetur këmbë gjermani, e nëse kishte të tillë, padyshim që ndodheshin poshtë Shkumbinit, në ruajtje të vijave rrugore të tërheqjes strategjike e të shpejtë, nga Greqia drejt Veriut të Shqipërisë dhe Europës, në drejtim të Berlinit, prej kah ishin drejtuar edhe aleatët anglo-amerikanë që kishin shpërthyer Frontin Perëndimor të Normandisë në qershor I pari (Edvini), tallej paq me diktaturën dhe xhahilët e saj bash në kohën kur i dyti trandej ndër ethet pushtetore të ministërllëkut dhe mahnitej nga kultera e lartë dhe ligjërimet parimore plot partishmëri të hajvanëve ministra në mbledhjet e qeverisë së drejtuar nga Tao Tao. I pari shoqërohej kryesisht me antikomunistë gjenuinë dhe tallej gjithë ditën e lumnueme me batua e barcaleta të improvizuara antiregjim e kundër xhahilëve injorantë, ndërsa i dyti vajiste ditë e natë koburet e ndryshkura të babait Teme, Fëshqetit, si dhe automatikun e Jaho Gjolikut. I pari lexonte dhe studionte fshehurazi librat rezervat të babait Kristaq, në katin e dytë papafingo të studios, rreth impresionistëve, ekspresionistëve, kubistëve, futuristëve, abstraksionistëve dhe dadaistëve frëngë, ndërsa i dyti nga Franca dhe emrat hisorikë e kulturorë të saj mbante mend vetëm ato të komunistëve Ëzhen Potje dhe Ëzhen Delakrua, apo atë të Zhorzh Marshesë, të cilin ia kujtoi Enveri në veprën Eurokomunizmi është antikomunizëm. Janë pikërisht këto shtresëzime të thella kohore e konceptuale që dallojnë Ramën nga njëra anë, me Gjinushin, Metën dhe Milon nga ana tjetër, e që kushtëzojnë edhe mënyrën e konceptimit të ndryshëm të aksionit opozitar, çka u vërejt dhe përcaktoi edhe fatin e takimit të dështuar të krerëve të partive të opozitës parlamentare në Hotel Sheraton. Kjo është edhe arsyeja përse Rama shkoi normalisht në SHBA dhe mori pjesë pa kurrfarë kompleksesh në Konventën e Partisë Demokrate, në të cilën Gjinushi do të dukej lugat, ashtu sikurse u duk i tillë enveristo-ramizisti Gramoz Ruçi para disa vitesh, kur guxoi të flasë në një salarishte të kulluar me ish kandidatin republikan për President të SHBA-ve Bob Doll, madje edhe të pozojë me të në një foto që të ndërmendte Maon në takimin me Niksonin në fillimvitet 70-të. Me Gjinushin marksist sot nuk do të guxonte të pozonte as Segolen Ruajal, përveçse Putinit dhe Medvedjevit, të cilëve u ndërmend në pamje dhe koncepte idhullin Leonid Brezhnjev, gjithmonë krahas garancive që ofrojnë do letra e shërbime në dy breza. Kjo është arsyeja përse Gjinushi sot ndjehet i përdorur nga Rama, i cili për shkak të edukimit arrogant dhe kuaziaristokratik ka maninë e përdorimit vetëm një herë të sendeve dhe njerëzve që i ngjajnë apo i duket se meritojnë të jenë veçse njëpërdorimsha. Tek Rama në gjysmëmoshë po rishfaqen reflekset e edukuara dhe shumë kohë të fjetura, të familjes prej nga vjen, sidomos të edukuara e trashëguara nga gjyshja nga babai, kurse tek Gjinushi veprojnë reflekse jakobino-revolucionare e marksiste me burime gjenetike e psikologjike me kahje të tjera. Takimi i fundit në Sheraton dhe strategjia e ndryshme opozitare që ndau dhe distancoi Ramën e Gjinushin me shokë, ishin shembulli më i mirë i diferencave në edukim dhe formim. Ndryshimi, si sfida kryesore e autoriteteve të Kosovës Nga Fatmir Sejdiu Kjo konferencë po mbahet në një kohë të rëndësishme të proceseve tona historike dhe zhvillimore. Pas pavarësisë së vendit tonë, ne jemi jetikisht të interesuar për ndërtimin e një shteti demokratik, ligjor dhe ekonomikisht të zhvilluar. Për ne është e mirëseardhur kjo konferencë, sepse Prishtina, si kryeqytet i Republikës së Kosovës, po fillon të marrë atributet e një qendre të rëndësishme, ku diskutohen çështje me peshë për shtetin, siç janë edhe këto të prokurimit publik. Kosova është një shtet, i cili sa po ka fituar pavarësinë, me shumë probleme zhvillimore dhe sociale, me qëndrueshmëri akoma të pamjaftueshme buxhetore, për shkak të zhvillimit të ulët ekonomik, por me nevoja të mëdha për ndërtime infrastrukturore dhe forcim të shërbimeve publike, si parakusht për tërheqje të investitorëve të brendshëm dhe të jashtëm dhe për përmirësimin e standardit të popullsisë. E gjithë kjo na obligon që të jemi shumë të kujdesshëm në shfrytëzimin e parasë publike dhe që shfrytëzimi i kësaj paraje të japë efekte sa ma të larta të mundshme. Jemi të interesuar që fondet tona buxhetore t i shfrytëzojmë në mënyrën më racionale, sidomos për investime kapitale, por edhe për mallra dhe shërbime, në mënyrë që përfitimet publike nga këto fonde në infrastrukturë, arsim, shëndetësi dhe shërbime publike në tërësi të jenë sa më mëdha për komunitetin. Rëndësi të veçantë do t u kushtojmë edhe ndërmarrjeve publike, të cilat janë korporatizuar dhe për të cilat Kuvendi i Republikës së Kosovës ka nxjerrë ligj të veçantë. Ne do ta shtojmë përgjegjësinë e anëtarëve tanë të bordeve në këto ndërmarrje, në mënyrë që të realizojmë një qeverisje efikase korporative, nisur nga planifikimi i shfrytëzimit të aseteve deri te realizimi efikas dhe ligjor i investimeve në shumë fusha jetike, energjetikë, ujë, ngrohje, telekomunikacion, hekurudhë etj. Ne u jemi mirënjohës vendeve donatore, të cilat treguan vullnet të lartë për të mbështetur zhvillimin ekonomik të Kosovës në këtë periudhë të fillimit të ndërtimit të shtetësisë së saj. Si president do të kërkoj që të jemi shumë përgjegjës në shfrytëzimin e këtyre fondeve në mënyrë që ato të japin efektet e tyre dhe të arsyetojmë para tatimpaguesve të miqve tanë kontributet që ata dhanë për ndërtimin e Kosovë. Njëri nga problemet kyçe që kërkon vëmendjen tonë të veçantë është zhvillimi më i shpejtë ekonomik. Për këtë zhvillim lypset të intensifikohen investimet publike dhe të rritet efiçenca e këtyre investimeve. Efiçenca e investimeve publike varet në masë të madhe nga efikasiteti i prokurimit. Përvojat e deritanishme flasin për mangësi në proceset e prokurimit, flitet edhe për mangësi dhe ndërlikueshmëri të panevojshme ligjore, të cilat këtë proces e stërgjatin dhe e bëjnë joefikas për të realizuar me kohë investimet. Buxheti i Kosovës, përkundër kapacitetit shumë të ulët, vite me radhë po shënon suficit si pasojë e mosefikasitetit të investimeve publike. Prokurimi, po ashtu, është bërë njëra nga fushat më të atakuara, e cila, nëse nuk organizohet dhe kontrollohet mirë, lë mundësi për abuzim të fondeve publike. Ne jemi deklaruar qartë për mostolerancë ndaj shkeljes së ligjit, prandaj është detyrë edhe e këtij tubimi që të kontribuojë që të ndërtohet sa më mirë prokurimi, si ana ligjore, po ashtu edhe ajo procedurale, në mënyrë që të rritet përgjegjësia e gjithë akterëve që veprojnë me fonde publike. Si president i Kosovës jam i interesuar që vendi im të zhvillojë bashkëpunim të ngushtë me vendet fqinje dhe me vendet e tjera evropiane, që bashkërisht të angazhohemi në tejkalimin e të gjitha problemeve të cilat e ngarkojnë këtë fazë të tranzicionit kah një shoqëri demokratike. Fjala e Presidentit të Kosovës, në konferencën rajonale me temë Reformimi i Prokurimit Publik në Ballkanin Përëndimor - Sfida kryesore dhe prioritetet për ndryshim

7 KOMENT Ku t i gjejmë fajtorët për ngecjen e procesit të njohjes së Kosovës?! FORUM Nga Armand Plaka Njohja e Kosovës shtet i pavarur dhe sovran, si proces duket në fakt se ka pësuar një frenim, i cili ka bërë me të drejtë të ndizen disa sensorë politikë në mbarë hapësirën shqiptare, e sidomos në skakierën parlamentare kosovare. Kështu iniciativa më e fundit e partive opozitare në Kuvendin e Kosovës, udhëhequr nga partia Aleanca për Kosovën e Re, për të thirrur ministrin e jashtëm Skënder Hyseni në një interpelancë të posaçme me këtë rast, në dukje është hapi i duhur. Por përtej arsyeve që dha në interpelancë vetë ministri, vështrimi duhet hedhur shumë më larg për të marrë një përgjigje për pyetjen kryesore mbi të cilën u thirr kjo interpelancë. Pakkush mund të besojë se përgjegjësia për këtë që po ndodh është vetëm e ministrit, nëse do ta përkufizonim si përgjegjësi, pasi edhe sikur në këtë debat të interferojnë figura si ajo e ish-administratorit të Kosovës, Soren-Jesen Petersen, asgjë nuk do ta ndryshonte situatën. Fakti është se deri diku kjo situatë edhe pritej, pasi euforia e ditëve të para, ishte diçka e cila nuk mund të përsëritej me atë ritëm. Kështu vala e parë dhe e dytë e procesit të njohjes ndërkombëtare, u konsumua relativisht shumë shpejt dhe nga vende të cilat priteshin ta ndërmerrnin këtë hap. Por ç mund të themi për surprizat që pasuan? Në fakt pyetja që duhej të shtrohej duhej të ishte: a ishin vërtetë surpriza? Fjala vjen, nga vendet e Konferencës Islamike, pritej të ndodhte njohja shpejt. Kështu qe përhapur një bindje, le të themi, gjerësisht ndër shqiptarë. Por a mund të themi se kjo bindje ishte e motivuar, apo ishte thjesht një shpresë e vakët, e cila si e tillë mbetej (mbetet) në vetvete vetëm një shpresë? Nga ana tjetër, a mund të themi se për këtë ka faj diplomacia kosovare e ajo shqiptare në përgjithësi? Le t i marrim çështjet një e nga një: Përsa i përket diplomacisë kosovare, ajo mundësitë i ka pasur të kufizuara, si në staf ashtu dhe në fonde. Sigurisht se krititikat për mefshtësi në punën e saj, pjesërisht edhe qëndrojnë, po të kemi parasysh sentencën se gjithënjë ka diçka për të përmirësuar, por përpjekja për të kryqëzuar me shpatulla për muri ministrin e parë të jashtëm të Kosovës së pavarur, nuk të jep përshtypjen se mban aromë konstruktiviteti. Nëse kalojmë tek diplomacia Kuvendi i Kosovës shqiptare, pra ajo e shtetit amë, duhet të pranojmë faktin se ajo është kthyer në këtë aspekt nga një zgjatim të asaj kosovare që duhej të ishte në realitet, në flamurmbajtësen e përpjekjeve për të lobuar e krijuar miq të Kosovës anembanë botës. E këtu, sigurisht se nuk ka gjë për t u çuditur. Në këtë kontekst, lehtësisht mund të konstatojmë se shteti amë nuk la asgjë pa konsumuar për ta arritur këtë synim, duke ndezur të gjitha mekanizmat e tejkaluar edhe iniciativat apo mundësitë e ministrisë përkatëse. Kështu mos harrojmë se kryeparlamentarja Topalli konsumoi një tur disaditor lobimi në vendet e Gjirit kur gjërat u duk se po merrnin një kahje shpresëdhënëse - si bazë për mbarë botën arabe. Më pas edhe vetë ministri Basha kreu dhe një takim me vetë kreun libian në çadrën e tij mitike, duke marrë në fakt edhe premtime se Libia do të ndikonte në këtë proces. Pra deri këtu duket se gjërat po shkonin mirë, dhe asesi nuk mund të themi se diplomacia jonë ndenji në pozicion vendnumëro. Por çfarë nuk funksionoi dhe kush e ka fajin për këtë hezitim afatgjatë të pjesës tjetër të botës për të njohur Republikën e Kosovës? Ndoshta për këtë fajin e ka vetë besimi e shpresa jonë e tepruar në një bashkësi vendesh e quajtur Konferenca Islamike, e cila ditaditës kishte treguar shenja të forta hezitimi rreth çështjes së Kosovës. Zhvillimet më të fundit na sjellin në vëmendje se shtete si Egjipti madje kanë marrë edhe flamurin e një procesi të inicuar nga Serbia për të rikthyer sovranitetin serb mbi Kosovë. E parë në këtë prizëm, nuk mund t i vemë vetes më shumë faje se ç kemi e të ulim kokën duke akuzuar këtë apo atë krah se s ka bërë sa duhet. Realiteti duhet pranuar ashtu siç është e reagimet duhet të jenë në përputhje me dinamikën aktuale të ngjarjeve botërore. Nëse shumica e vendeve të kësaj konference e kanë vendosur të vazhdojnë kështu, arsyet tashmë duhet t i kemi të qarta: ata tashmë s kanë dyshime se Shqipëria po ecën në rrugën europiane e jo në atë të dëshiruar prej tyre. Për këtë nuk na duhet të ulim kokën, por ta pranojmë me zë të lartë e me krenari, pasi me të ashtuquajturit vëllezër arabë, në fakt asgjë nuk na lidh, përveç një abuzimi me një nga linjat religjioze të popullit shqiptar, e cila në formën e vet tradicionale nuk njeh ekstremitete të importuara keqas. Përsa i pëket pjesës tjetër të botës që akoma nuk e ka njohur Kosovën shtet të pavarur, sigurisht se këtu futen një sërë arsyesh e motivesh, që lidhen me fije e interesa të dukshme e të padukshme. Kështu nuk është çudi që shtete si Argjentina t i bashkangjiten iniciativave serbe, pasi ndikimi i Spanjës dhe frika për lëvizje separatiste e mundësojnë këtë hap. Nga ana tjetër, shtete si Venezuela, Nikaragua apo Bolivia, që dita-ditës po i bashkohen trenit ruso-çegevarist, duhet të konsiderohen si të humbura në këtë aspekt, madje më shumë se vetë Rusia e Kina. E për këtë nuk është faji i diplomacisë kosovare apo asaj shqiptare, absolutisht. Sigurisht se njohja e Kosovës nga shtete si Samoa apo Ishujt Marshall është vetëm një pikë ujë në oqean, por stanjacioni është një fazë që njihet në këto raste e na duhet të pranojmë se ashtusikurse janë konsumuar fazat e mëparshme me nivele të kënaqshme suksesi, deri në kufinjtë e euforisë, ashtu duhet konsumuar dhe kjo fazë e një suksesi relativ. Kjo pasi nuk mund të themi se kemi ngrirë plotësisht në këtë process, siç pretendohet. Njohja e pasaportave kosovare nga Greqia, seancat e parashpallura të parlamentit malazez në lidhje me njohjen e pritshme të shtetit fqinj, si dhe hapat e qeverisë maqedonase, na bëjnë të shpresojmë se motorët po ndizen sërish. Zhvillimet globale na e bëjnë më të qartë se kjo situatë shkon përtej mundësive tona e na duhet të përpiqemi të gjejmë çelësin e duhur për zgjidhje, duke kombinuar përpjekjet lobuese me shtimin e nivelit të besimit për përparimet e brendshme në Kosovë. Gjithsesi, orientimi drejt vlerave europiane e transatlantike i mbarë klasës e popullit kosovar, garanton se suksesi s do të vonojë. O vëlla kur do të dalim nga tranzicioni? Muret mendore që duhet të shembim në elektoralet e ardhshme Nga Lavdrim Lita Sot në mëngjes vëllai im i vogël më pyeti me sy të sgurdulluar: O vëlla kur do të dalim nga tranzicioni ne? Në fillim u hutova pak nga kjo pyetje, sepse, së pari sepse ishte mëngjes dhe njeriu ngrihet me halle të tjera, plus së dyti ç i interesonte tranziconi një djali pesëmbëdhjetëvjeçar. Po ja që i interesonte. Më vuri në veshtirësi. Kuptova se s mund t a shmangia thjesht me fraza të importuara nga leksiku politik. Ai i kishte dëgjuar njëherë ato, por s ia kishin mbushur mëndjen. Kështu që zgjodha një rrugë tjetër. E nisa paksa ndryshe, fillova nga simbolet politike për t iu kthyer ngjyrave që dominojnë gjithmonë manifestimet politike shqiptare: atë blu e kuq-rozë. Njëherësh, isha edhe i detyruar edhe nga vizioni që kemi për botën përreth, në sensin tamam material, që është i kushtëzuar kryesisht nga vetë perceptimi i ngjyrave politike. Në tetëmbëdhjetë vjet pluralizëm politik kemi pasur një turnover emblemash blu, kuqerozë e sërish blu. Por jo një turnover idesh mbi politikën e një shteti modern. Kundërshtimisht më atë që imagjinojnë njerzit, ngjyrat e ndryshme nuk janë një e dhënë natyrale. Ngjyrat politike janë konvencinale, pra njerzore. Kurdomos më këto ngjyra ne kemi ngritur disa barriera konvencionale që amplifikohen sidomos në kohë fushatash elektorale, ku njerëzit (shqiptarët votues) hyjnë në simbiozë si demat e arenave të matadorve që s mendojmë për programet, politikat e ndryshme që do të ndjekin të përzgjedhurit, apo arritjet, apo zhgënjimet e një qeverie; por ndjekin fanatikisht siç bën demi i ipnotizuar nga ngjyra në këtë rast e kuqe me sulmue matadorin në mes të sheshit. Ngjyrat politike në Shqipëri janë bërë një mur i ri, që pas shembjes së murit të Berlinit, mbetet një mur më i sofistikuar, meqë është mendor, i cili pothuajse kristalizohet nga urrejtja e skajshme për komunizmin, por herë-herë edhe nga nostalgjikët patologjikë të tij. Por çfarë lidhje ka kjo më tranzicionin më pyeti tim vëlla? Ka shumë - i thashë. Sepse politika kudo në botë, kështu edhe në Shqipëri, bazohet principalisht mbi elementët totemikë siç është klani politik (partia, tifozët, militanti, flamurtarët) që shprehet në një tempull (kuvendi, parlamenti, oda) me lutje apo veprime të prera, siç është lufta (armiku, kundërshtari) për përjetësi (pra, histori). Tek lufta politike hyjnë edhe flamurët si simbole të një bote që nuk lejon devijime të frontit sepse mund të quhesh si tradhëtar i kauzës. Në një intërvistë regjisori shqiptar Edmond Budina tregonte: Për fat të keq, sa herë vij në Shqipëri gjej më shumë flamuj, jo vetëm për faktin që ka shumë parti. Shoh miq të mitë të ndarë dhe secili ka flamurin e tij. Kjo përkufizon ma së miri konfuzionin mental të një shoqërie që kërkon të integrohet në organizatat euro-atlantike. Tranzicioni i përfunduar akoma është pasojë kryesisht e të bërit politikë në Shqipëri, sepse sa herë fillojnë fushatat elektorale, shqiptari behet pasional dhe jo racional. Ai ndjek flamurin e tij personal, por nuk e di se çfarë po bën. Çfarë politike mesjetare që bëjnë ne shqiptarët, taman si në kohën e Guelfëve vs. Gibelinëve, mendova teksa shkruaja! Siç e kam shkruar edhe në një shkrim tjetër, mbi dellin pasional të shqiptarit, them se potenciali pasional i tij qëndron i ndrydhur për katwr vjet, ku ai mbetet i paprekur, i paepur, i mbyllur në mendjen e trup, në pritje votimi. Vota shikohet si shfryrje, një purifikin dhe jo si një mundwsi per rikuperim, me ndryshuar, me përmiresuar. Nw kohw votimesh politikanët shqiptarë si magjistarët modernë lozin me pasionin tonë duke na servirur flamunj e jo programe a politika të qarta integruese. Sepse në të kundërt, tranzicioni nuk do të ishte kaq i gjatë. Personalisht jam kundër të gjithë flamujve pas të cilëve fshihen ideologji, religjione, doktrina që na shtyjnë të urrejmë njëri-tjetrin. Sapo u ktheva të shikoja reagimin e tim vëlla për fjalët e mija, konstatova se aspak s e kishin tronditur, por m u kthye me fjalët prej adoleshenti pesëmbëdhjetëvjeçar: po unë doja të dija kohën materiale ketë vit apo vitin tjetër do të dalim nga tranzicioni!. Kuptova se s kishte kuptuar asnjë fjalë timen dhe se atij problemi i quajtur tranzicion shqiptar e shikonte më tepër si kërcënim për të ardhmen e tij. Dhe bënte mirë! E ardhmja e tij është në rrezik, sepse e ardhmja jonë është në rrezik, po nuk shëmbem këtë mur mendor brenda pak kohe. Pas një viti kemi zgjedhjet dhe shpresoj që shqiptarët të shohin programet, politikat, idetë për të ardhmen dhe jo vetëm flamurët. Më pas vëllai më pyeti i shqetësuar o vëlla, do të votosh edhe për të ardhmen time vitin tjetër? Patjetër mor vëlla! - ia ktheva. Pastaj ai u nis për në shkollë. 55 7

8 FORUM OPINION KOMENT Albania Sacra e historianit gjerman Peter Bartl: vepër monumentale (Pjesa II) Nga Ardian Ndreca Leximi i dokumenteve që i përkasin dioçezës së Lezhës në shekujt ka edhe nji vlerë të madhe për rindërtimin e hartës arkeologjike të kësaj zone. Prej relacioneve del në pah prania dhe numri i kishave në këtë dioçezë. Ndeshim për shembull në nji letër të 24 prillit 1638 që Kongregata i drejtonte ipeshkvijve shqiptarë, përbamjen e dioçezës së Lezhës dhe kishat që i përkisnin asaj në kufijtë e atëhershëm: «S. Nicolaus Alexij Cathedralis. S. Georgius, et S.ta Maria de Castello. Item Santa Maria ultra flumen Drinum Monasterium. S. Joannes de Ranesi. Santa Veneranda de Balldreni. S. Nicolaus de Caccarrichi. Santa Eufemia de Calmeti. S. Salvator de Velia. S. Joannes de Merchigna. S.S. Cosma, et Damianus de Manathia. S. Blasius de Solemundi. S. Demetrius de Darda. S. Alexander de Bochiano, et Gaibi, et S. Nicolaus de Soimeni. S. Barbara de Pedana. S. Georgius de Ficu. S. Salvator de Rebico. Santus Georgius de Cuculla. S. Joannes de Bulgari. S. Maria de interfandina. Santa Veneranda, et Sanctus Marcus de Kthella. S. Alexander supra montem mirditarum Abbatia. Sancta Maria, et Sanctus Marius de Fandi voghele. S. Demetrius de Fandi Made. S. Paulus, et S. Stefanus de Bliniscti, Santa Maria de Sperdasa. S. Georgius de Giunala. S. Micael de Benedikti XVI: Të krishterët e myslimanët ta mbrojnë së bashku dinjitetin e familjes 8 55 Castegnetti. S. Crux ad flumen Glomesichium. Sanctus Nicolaus de Lume Calemi, S. Veneranda de Reia. S. Trinitas de Schiesa, et S. Maria de Barbeciori, et tandem alie quedam destructe alie vero parvi momenti intra supradictos terminos diocesis Alexien» (APF, SOCG 475, f v.). Oroenat dhe të dhanat që gjejmë në këto relacione na japin nji pasqyrë realiste të gjendjes së Shqipnisë veriore në atë periudhë dhe nuk ka asnji arsye me mendue se shkruesit nuk thonë të vërtetën apo e mshehin atë, tue qenë se vetë ekzistenca e tyne në ato troje mvarej shumë prej vërtetësisë së lajmeve që ata i dërgonin Romës. Marrim për shembull abatin e Mirditës Giorgio Stampaneo (abat në vitet ), dhe analizojmë relacionin që ai i dërgon Propagandës në vitin 1685 rreth gjendjes së Mirditës dhe dioçezave përreth tue përfshi edhe nji pjesë të Malit të Zi. Ndër tjera ai vëren sesi provinca e Shqipnisë asht e përbame prej disa republikash të vogla (it. Repubblichette), disa prej të cilave vetëqeverisen dhe paguejnë taksa tue e njohtë autoritetin e turqve e disa tjera janë të lira, vetëqeverisen dhe nuk e njohin pushtetin turk. Tue ba këtu nji përmbledhje të përciptë të këtij relacioni shohim se për kishën e Abacisë së Shën Aleksandrit martir, abati Stampaneo thotë se ajo ka nji arkë argjendi (e njohtun si Arka e Shenjtit) të zbukurueme me gurë të çmueshëm me vlerë rreth 2000 skuda në të Këshilli Papnor për dialogun ndërfetar i dërgoi edhe sivjet, sipas traditës, një mesazh urimi botës islamike për përfundimin e Ramazanit. Mesazhi mund të lexohet në internet në disa nga gjuhët kryesore të botës, e edhe në gjuhën shqipe. Tema është Të krishterë e myslimanë: së bashku për dinjitetin e familjes. Në mikrofonin e Radio Vatikanit, sekretari i dikasterit, kryeipeshkvi Pier Luigj Çelata tha: Lidhur me familjen, na bashkon me myslimanët njohja e rolit të saj themelor për shoqërinë e për çdo njeri, që bën pjesë në të. Duke e parë këtë vlerësim të familjes, menduam të vëmë në qendër të vëmendjes pikërisht familjen, siç ceket edhe në citimin nga Gaudium et Spes në mesazh. E kjo ka të bëjë jo vetëm me ndjenjën e përgjegjësisë e të respektit për dinjitetin e çdo njeriu si dhe me realizimin e çdo anëtari të familjes, por edhe me mundësinë për të punuar së bashku në këtë drejtim. E bashkëpunimi ka filluar që kur, gjë që është vërejtur në disa konferenca ndërkombëtare, në të cilat përfaqësitë e Selisë së Shenjtë e ato myslimane kanë mbrojtur së bashku disa nga vlerat themelore, që kanë të bëjnë me familjen, në të gjitha nivelet, sidomos në nivel ligjor e shoqëror, duke pasur mirë parasysh edhe krijimin e kushteve të nevojshme për edukimin e fëmijëve nga ana e prindërve. Nuk duhet harruar se kjo fushë është shumë e gjërë e, si pasojë, të shumta janë edhe pikat e takimit ndërmjet të krishterëve e myslimanëve. Natyrisht nuk kemi vetëm të përbashkëta, por edhe ndryshime. Gjithsesi kjo nuk na pengon të punojmë së bashku. Pyetjes si i pret bota myslimane këto mesazhe urimi nga ana e Kishës katolike, ai iu përgjigj: Në përgjithësi, duke pasur parasysh jehonën që kanë e edhe disa letërkëmbime e reagime me shkrim, që marrim, mund të themi se priten në mënyrë shumë pozitive. Myslimanët e shikojnë se mesazhet tona janë miqësore, shprehin dëshirën për t u afruar, për t u njohur gjithnjë më mirë, për të ecur së bashku në mbrojtje të vlerave, që na përkasin njëlloj të dyja palëve. Kardinal Bertone në Kroaci, ku historia flet për shenjtëri /Sekretari i Shtetit të Vatikanit, kardinali Tarçizio Bertone ndodhet që dje në Kroaci për të cilën ruhet relikja e shenjtit, e cila nderohet prej të krishtenëve dhe myslimanëve, të cilët çojnë lëmoshë pa dallim. Gjithashtu, kujton abati, për reliken në fjalë (kryet e shenjtit), kanë nderim të veçantë edhe në Mbretninë bullgare dhe në Mbretninë e Serbisë. Mirditasit, vijon relatori, kanë pak kohë që i paguejnë tribut pashës Hoxholli, paguejnë 8 paula për shtëpi gjatë vitit. Por katër vjet ma parë ata i vranë Hoxhollit qehajanë e tij së bashku me 29 turq të tjerë. Atëherë, vijon Stampaneo, Hoxholli mblodhi 8 mijë ushtarë dhe dogji tanë Mirditën tue përfshi kishën e Zojës në Ndërfandë, preu vneshtat dhe pemët frytore e mori skllevën. Mbas kësaj mirditasit i dorëzuen 70 vetë peng dhe u kthyen në tokat e tyne. Mirditasit janë të gjithë të krishtenë katolikë, dhe janë të gatshëm me nxjerrë 600 vetë të armatosun. Për Selitën, tregon se i paguejnë Turkut 8 paula për shtëpi, vetëqeverisen dhe nxjerrin 700 njerëz të armatosun. Kthella paguen gjithashtu 8 paula për shtëpi, janë të gjithë të krishtenë katolikë dhe nxjerrin 500 njerëz të armatosun shumë të zot (it. valent.mi). Edhe Dibrri paguen tribut dhe vetëqeveriset, të gjithë janë të krishtenë katolikë dhe nxjerrin 250 luftëtarë. Ma andej shkruen se Lura i paguen tribut Turkut, janë të krishtenë e myslimanë së bashku, 1/7 pjesë janë myslimanë, të tjerët janë katolikë. Vetëqeverisen dhe përkujtuar 10-vjetorin e vizitës së Papës Gjon Pali II në këtë vend, gjatë së cilës Ati i Shenjtë shpalli të Lum kardinalin Stepinac, dhe 1700 vjetorin e themelimit të Splitit. Sot paradite ai u takua me presidentin e Republikës, Stiepan Mesiç e më pas me kryeministrin Ivo Sanader. Pasdite, kardinali Bertone bekoi Universitetin Katolik të Zagrebit. Dje, gjatë Meshës në katedralen e Splitit, Sekretari i Shtetit të Vatikanit u ndal në besnikërinë dhe shenjtërinë e tokës kroate, si edhe në lidhjen e saj shekullore me Papën e Kishën e Romës. Shembulli i martirëve tha kardinali ka ndriçuar shekujt e kaluar të historisë, deri në ditët tona, duke nxjerrë vazhdimisht dishepuj të Krishtit, që nuk kanë hezituar të flijojnë vetveten për të mbetur të bashkuar me Papën, Pasardhësin e Shën Pjetrit, si garanci e besnikërisë së vërtetë ndaj Ungjillit. Benedikti XVI, ipeshkvijve panamezë: Të dëshmohet shpresa e krishterë/ Duhet një dëshmi e vërtetë e krishterë, për të përballuar me sukses sfidat e varfërisë, të dhunës e të shekullarizimit : këtë pohoi Benedikti XVI duke pritur sot në Kastel Gandolfo ipeshkvijtë e Panamasë, në vizitë ad Limina Apostolorum. Pasi kujtoi fenomene si varfëria, dhuna ndërmjet të rinjve, sektet e panumërta dhe korrupsioni, që trondisin jetën në vend, Papa nënvizoi sa e rëndësishme është shpresa e krishterë e cila, në këtë situatë, mund ta ndriçojë popullin e Panamasë. Vendi jeton çaste të vështira, prandaj është posaçërisht urgjente që Kisha ta ndriçojë popullin, duke kontribuar për zgjidhjen e problemeve, që peshojnë rëndë mbi jetën e njerëzve e duke promovuar në shoqëri, miratimin moral të vlerave themelore. Është fjala për të dëshmuar lumturinë, që buron nga ndjekja e Krishtit e për të ndarë bashkë me të tjerët, gëzimin që lind në shpirt, kur e ndjen se Ai na do deri në fund të fundit. E kjo, në gjirin e një shoqërie, e cila përdor të gjitha mjetet për të imponuar vizionin e botës e të njerëzimit pa Zot; vizion që depërton çdo çast në jetën e përditshme; që përhap, përmes mjeteve të komunikimit shoqëror, individualizmin, hedonizmin, ideologjitë e doket, minuese për themelet e martesës, të familjes e të nxjerrin 600 katolikë të armatosun. Kurse Iballa nuk asht e nënshtrueme dhe asnjiherë nuk ka qenë e tillë, s i ka pague kurrë tribut kujt, qeveriset si nji republikë. Janë njerëz luftet dhe janë mjaft të rreptë e plaçkisin karvanet që shkojnë prej Mbretnisë së Serbisë në Shkodër. Shumë herë, vijon abati, Sulltani ka dërgue ushtri me i nënshtrue e me ba që të paguejnë tribut por nuk ka fitue kurrë, çdo herë Iballa ka dalë fituese. Janë të gjithë katolikë dhe nxjerrin 1200 luftëtarë shumë të vlefshëm. Ma poshtë tue përshkrue Kelmendin tregon se banorët janë të gjithë të krishtenë katolikë, qeverisen si nji republikë, kanë të parët e tyne, janë shumë të lashtë e kurrë s kanë qenë të nënshtruem e s i kanë pague kujt asnjiherë tribut. Turku ka çue kundër tyne disa heresh ushtri prej 40 mijë e 50 mijë vetësh por s ka mbërrijtë me i shtrue. Kelmendasit janë katolikë të mirë, të zotët për luftë e të rreptë shumë kundër turqve e me gjithë ata që i ngucin, nxjerrin rreth 1000 vetë të armatosun. Interesante janë edhe lajmet që abati jep për Kuçin, Piperin, Bjelopavlii-in në Mal të Zi, e mandej për Grudën, Postripën, Kurbinin, Pukën, Krujën e shumë qendra të tjera. Veçojmë disa të dhana për Nënshkodrën: e gjithë fusha i paguen tribut Turkut, jetojnë të krishtenë e myslimanë së bashku. Të krishtenë janë ¾ e myslimanë ¼ e tyne. Komunat e kësaj zone janë: Pulajt, Shën Gjergji, Belaj, Boboti (Oboti?), Shirqi, Bumsi (Bumçi?), Butergiarpeni (Bythëgjarpëni), Dardha (sot Treshi), Bushati, Barbullushi, Kakarriqi, Balldreni, Ciuhelli (?). Renci. Të krishtenë të aftë me luftue dalin 3000 vetë. Përmblodhëm këtu shkurt vetëm disa prej të dhanave të këtij relacioni, sa për me i tregue lexuesit interesin që paraqet vepra Albania Sacra e botueme prej Peter Bartl-it. Kjo vepër asht nji instrument i domosdoshëm punet për historianët që interesohen për periudhën në fjalë, aq ma tepër që botimi asht kritik dhe tregon nji metodologji punet shkencore dhe nji përkushtim të tillë, siç mund të pritej prej nji historiani me përvojë si Peter Bartl-i. Ajo çka e ban ma të vlefshëm këtë vepër asht edhe studimi i autorit kushtue dioçezës së Lezhës në kohën e pushtimit osman. Studimi nyjëzohet në disa tema që janë: historia politike e Lezhës, historia e dioçezës së Lezhës, shtrimja dhe kufijtë e kësaj dioçeze, vendbanimet e ipeshkvijve të Lezhës, shkollat, famullitë, kishat dhe famullitë, kleri rregulltar, Abacia e Mirditës, islamizimi dhe kriptokatolicizmi (laramanët) në dioçezën e Lezhës, popullata dhe zakonet e saj në dritën e relacioneve, marrdhanjet politike. Autori ka paraqitë edhe nji tabelë ku sqaron monedhat dhe njisitë matëse të kohës, si edhe nji pasqyrë ku përpiqet me identifikue toponimet e citueme në relacionet e klerikëve të ndryshëm. moralit të krishterë. Përballë një situate të tillë, duke i nxitur ipeshkvijtë ta thellojnë veprimtarinë e frytshme misionare, që vijon në vendin latinoamerikan, e duke kujtuar vizitën e Gjon Palit II në Panama, 25 vjet më parë, Benedikti XVI tregon rrugët që duhen ndjekur: lutja për thirrje meshtarake e rregulltare, por edhe përzgjedhja e kujdesshme e kandidatëve. Benedikti XVI kërkon disiplinë serioze në Seminar, ku duhet krijuar hapësira e duhur për lutjen e përditshme, kremtimin e denjë të liturgjisë, drejtimin e përshtatshëm shpirtëror e vëmendjen e veçantë për kultivimin e virtyteve njerëzore e meshtarake. Pastaj, për vetë problematikën e vendit, ndjehet fuqimisht nevoja për punë të thelluar baritore me familjet. Mjeti që tregon Papa, është Doktrina Shoqërore e Kishës. Ati i Shenjtë kujtoi edhe shembullin e shkëlqyer të misionarëve, të cilët lanë gjurmë të pashlyeshme në Panama dhe i inkurajoi prelatët t i thellojnë veprimtaritë baritore për përgatitjen e kremtimeve me rastin e pesëqind vjetorit të ungjillëzimit të vendit, që do të kremtohet gjatë vitit 2013.

9 KOSOVA RAJONI Petersen kritikon apatinë e kosovarëve Eshtë e papranueshme që Serbia të vazhdojë ta mbajë peng Kosovën dhe gjithë rajonin DITA Ish-kreu i administratës ndërkombëtare në Kosovë, Soren Jessen Petersen, i tha BBC-së se nuk ka parë një strategji dhe aktivitet të institucioneve të Kosovës që do të inkurajonin dhe promovonin njohjet ashtu siç ka vepruar Serbia me përpjekjet për të bllokuar pranimin e pavarësisë. Jessen Petersen tha se nisma e Serbisë në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së do ta zgjasë paqartësinë në rajon dhe do të mbajë peng edhe Kosovën dhe gjithë Ballkanin. Ai tha se kjo nismë nuk mund të ndryshojë faktin se Kosova është e pavarur, por mund të ndikojë në disa nga qeveritë dhe investitorët e huaj, që po e vlerësojnë ende hapin e tyre në raport me Kosovën. Por Jessen Petersen tha se mbështetësi kryesor i Serbisë, Rusia nuk mund të vazhdojë ta ndihmojë më, sepse, sipas tij, e ka sakrifikuar Serbinë pas ndërhyrjes në Gjeorgji dhe njohjes së pavarësisë së Osetisë Jugore dhe Abkhazisë. Ish-kryeadministratori i Kosovës tha se BE-ja duhet të jetë më e qartë me Serbinë dhe të dërgojë porosi për të nëse ajo e do BE-në apo Kosovën. Sipas tij Serbia nuk mund të vazhdojë të kundërshtojë vendosjen e EULEX-it në Kosovë. BBC: Si e vlerësoni ju situatën pas vendimit të Komisionit të OKBsë që të përfshijë në rend dite të punimeve të Asamblesë së Përgjithshme edhe projektrezolutën e Serbinë për vlerësimin e ligjshmërisë së pavarësisë së Kosovës? Zoti Jessen-Petersen: Fillimisht është me rëndësi të thuhet se Serbia ka patur të drejtë të bëjë një gjë të tillë. Së dyti, unë besoj se Serbia ka qenë e këshilluar gabimisht të ecë përpara. Ata mund ta kenë të mbështetur në aspektin ligjor, por politikisht unë besoj se ka qenë një lëvizje fatkeqe. Ajo do të zgjasë paqartësinë, por nuk mund të ndryshojë gjërat, sepse pavarësia është e qartë dhe qëndron fuqishëm, dhe ajo nuk mund të ndryshohet nga asgjë. Ky do të jetë një mendim këshillues, por do të zgjasë paqartësinë. Qeveritë që ende po e konsiderojnë njohjen e pavarësisë, dhe gjithashtu shumë me rëndësi, investitorët, disa nga ta, mund të ndikohen. Pra, Serbia me këtë nismë fatkeqe dhe të papranueshme po vazhdon ta mbajë peng Kosovën, por gjithashtu po e mban peng edhe gjithë rajonin. Me këtë nismë janë në të njëjtën pozitë jo vetëm Kosova, por edhe fqinjët si Maqedonia, Mali i Zi, Shqipëria dhe Bosnia, për shkak të paqartësisë së statusit të të gjithë rajonit. Prandaj mendoj se është fatkeqe dhe nuk e di se çfarë do të bëjnë, sepse mbështetësi më i fuqishëm, Rusia, nuk mund të vazhdojë të veprojë në favor të Serbisë për shkak të asaj që bëri në Gjeorgji. Kjo është një ide e keqe. BBC: Pra, mund të presim që Asambleja e Përgjithshme ta kalojë këtë Rezolutë dhe të ecë më tej drejt Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë? Mendoj se udhëheqësit e Kosovës do të duhej të kishin bërë më shumë. Jessen-Petersen Zoti Jessen-Petersen: Është ende heret të thuhet. Isha në Nju Jork ditë më parë dhe bisedova me disa qeveri dhe asnjë prej tyre nuk mund ta parashihte rezutatin. Kjo vazhdon të diskutohet shumë në korridore dhe shumë qeveri janë në një pozitë shumë të pakëndëshme për shkak të kësaj nisme. Çfarë do të ndodhë, ende nuk është e qartë. BBC: Por a ka arritur këtu ku ka arritur kjo nismë serbe për shkak të diplomacisë agresive të Serbisë dhe të Rusisë apo për shkak të dobësisë së institucioneve të Kosovës? Zoti Jessen-Petersen: Jo, mendoj se Serbia ka lobizuar në mënyrë shumë aktive dhe siç thoni ju, me agresivitet. Sërish më lejoni ta them se Serbia ka të drejtë të lobizojë. Ajo ka qenë e mbështetur nga Rusia. Mendoj se do të jetë shumë vështirë për Rusinë që të jetë e besueshme në çfarëdo mbështetje tjetër. Rusia gjithnjë e ka thënë se do të pajtohet me çdo marrëveshje mes Prishitnës dhe Beogradit. Ata pastaj ndërhynë në Gjeorgji, duke njohur Osetinë Jugore dhe Abkhazinë pa ndonjë marrëveshje me Gjeorgjinë, madje pa bisedime. Së dyti, Rusia gjithnjë ka thënë se tërësia tokësore duhet të respektohet, por unë mendoj se Rusia nuk e ka respektuar tërësinë tokësore të Gjeorgjisë. Dhe unë mendoj se Rusia e ka sakrifikuar Serbinë rreth kësaj çështjeje. BBC: Pra, ju po thoni se Serbia dhe me këtë edhe Rusia po e mbajnë peng gjithë rajonin e Ballkanit. Por a do të ketë kjo nismë serbe ndonjë ndikim mbi Këshillin e Sigurimit të OKB-së kur kemi të bëjmë me ndonjë Rezolutë të tij për Kosovën? Zoti Jessen-Petersen: Të jemi shumë të qartë. Kjo nismë e Serbisë, pavarësisht nga rezultati që mund të dalë, nëse do të kalojë deri në Gjykatë, nuk mund ta ndryshojë faktin se Kosova është e pavarur. BBC: Zoti Jessen-Petersen plani Ahtisaari parasheh shtrirjen e një misioni të ri në Kosovë atë të EU- LEX-it. Ne nuk e kemi parë këtë ende. Si e shihni këtë problem tani në veçanti kur bëhet fjalë për veriun e Kosovës. A mund të jetë BE-ja më aktive në këtë rast? Zoti Jessen-Petersen: Mendoj se sërish Serbia është një çështje këtu. Mendoj se BE-ja duhet të jetë më e qartë me Serbinë. BE-ja ka marrë një vendim politik për të shtrirë EULEX-in dhe shumica e vendeve e kanë njohur Kosovën. Ato duhet të dërgojnë porosi shumë të qartë për Serbinë që do të thotë a e doni BE-në apo Kosovën. Nuk mund t i keni të dyja. Ata nuk mund të vazhdojnë të kundërshtojnë vendosjen e EU- LEX-it. Mendoj se kjo po e provokon Brukselin dhe jam i habitur se nuk janë dhënë porosi shumë të qarta nga Brukseli. BBC: Pra ju favorizoni një kushtëzim të anëtarësimit të Serbisë në BE para se ta njohë ajo pavarësinë e Kosovës? Zoti Jessen-Petersen: Unë nuk do të thosha kushtëzim, por e favorizoj dërgimin e porosive të qarta nga Brukseli që do të thoshte se Brukseli e do Serbinë që të ecë përpara në procesin e anëtarësimit, ashtu si e do edhe Kosovën dhe të gjitha vendet e tjera në rajon. Porosia e Brukselit duhe të jetë se ne duam që ju të jeni anëtarë të BEsë një ditë, por ju nuk mund që në të njëjtën kohë të bllokoni nismën e madhe të BE-së në Kosovë. BBC: Si e shihni ju veprimin e institucioneve të Kosovës deri tani. Ka vetëm 47 vende që e kanë njohur pavarësinë e saj? Zoti Jessen-Petersen: Shumica nga këto 47 vende janë shtete shumë të rëndësishme. Por duke e thënë këtë unë do të doja të shihja qeverinë e Kosovës shumë më aktive rreth kësaj çështjeje. Unë ende nuk e kam parë një strategji dhe ende nuk kam parë ato lloj aktivitetesh që do të inkurajonin dhe promovonin njohjet ashtu si kemi parë nga Serbia që po e bllokon njohjen. Mendoj se udhëheqësit e Kosovës do të duhej të kishin bërë më shumë. Fqinjët e Kosovës përgatisin njohjen e saj Njohja e Kosovës nga vendet fqinje do të nënkuptonte një impuls në vetë procesin e njohjes së Kosovës edhe nga vende të shumta botërore, vlerësojnë zyrtarë të lartë kosovarë. Prishtina zyrtare ka përshëndetur vendimin e Qeverisë greke që t i njohë pasaportat e Kosovës, duke e parë këtë si shenjë të Athinës drejt njohjes së shtetit të Kosovës. Kryeministri Thaçi si edhe deputetë opozitarë vlerësojnë se njohja e Kosovës nga vendet e rajonit do të ishte e rëndësishme për tërë procesin e njohjes. Njohja e Kosovës nga vendet fqinje do të nënkuptonte një impuls në vetë procesin e njohjes së Kosovës edhe nga vende të shumta botërore, vlerësojnë zyrtarë të lartë kosovarë. Kryeministri Hashim Thaçi është shprehur sot i bindur se vendet fqinje, si Maqedonia e Mali i Zi, do ta njohin Kosovën shumë shpejt. Ndërkohë që Thaçi, përmes shefit të Zyrës greke në Prishtinë, Dimitris Moschopoulos, i ka shprehur mirënjohje Greqisë për vendimin e këtij vendi që t i njohë pasaportat e Republikës së Kosovës. Njohja e pasaportave dhe vendimi i Qeverisë greke për mundësinë që edhe Kosova të hapë zyrën e saj ndërlidhëse në Athinë, sipas Thaçit, janë sinjale se ky vend i rëndësishëm i rajonit gradualisht po e pranon Kosovën e pavarur. Unë e ripotencoj se edhe Maqedonia, edhe Mali i Zi, besoj se nuk do të vonohen me njohjen e pavarësisë së Kosovës. Gjithashtu edhe me Greqinë ne kemi ndërtuar marrëdhënie të shkëlqyeshme. Greqia është pjesë e rëndësishme e komunitetit ndërkombëtar dhe unë dua të besoj fuqishëm se Athina do të marrë vendimin e duhur, në kohën e duhur, që përgjigjet në interesat e shtetit grek, në relacion me njohjen e realitetit të ri të Kosovës, tha Hashim Thaçi. Ndërkohë, diplomati grek, Moschopoulos, tha se Greqia është shumë e interesuar për marrëdhënie të mira më Kosovën. Ne jemi te gatshëm që të lëshojmë viza për poseduesit e pasaportave të Kosovës në Zyrën greke në Prishtinë. Kjo është dëshmi se Athina është e gatshme ta ndihmojë Kosovën dhe t i shërbejmë kështu stabilitetit të rajonit, tha diplomati grek Moschopoulos. Them se ky është një hap i rëndësishëm që flet për një vullnet të mirë të Greqisë në relacion me Kosovën, tha Moschopoulos, duke shtuar se vendimet tjera që kanë të bëjnë me njohjen, i përkasin Qeverisë në Athinë. Greqia është një nga gjashtë vendet anëtare të Bashkimit Evropian që nuk e ka njohur ende Kosovën e pavarur. Ndërkaq, njohja e pasaportave tashmë është bërë edhe nga vendet fqinje si Mali i Zi e Maqedonia. 55 9

10 DITA Kontaktoni në AKTUALITET Mina HYSA Dje, Kuvendi i Shqipërisë ratifikoi kontratën e shitjes së 85 % të aksioneve të kompanisë ARMO sh.a. Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjetikës, në respekt të procesit 2-javor të diskutimeve që i paraprinë ratifikimit në Parlament dhe me qëllimin për të mos ndikuar në procedurë, ka vendosur që dje një ditë pas miratimit, të japë përgjigje në lidhje me disa spekulime dhe te pavertetave të hedhura gjatë javëve të fundit në tregun mediatik, vecanërisht atë të shkruar. Ja versioni i METE më konkretisht: E Paverteta Nr. 1: ARMO i është shitur një kompanie fantazmë me seli në Qipro. E vërteta: Në bazë të kontratës së shitjes, ARMO është blerë nga një Konsorcium i përbërë nga tre kompani. Të dhënat e kompanisë për të cilën aludohet, Mercuria, janë lehtësisht të verifikueshme në adresën zyrtare të kompanisë në internet, ëëë.mercuria.com. Në këtë adresë, cdokush mund të informohet mes të tjerave se, bëhet fjalë për një kompani shumë serioze dhe të suksesshme, me kapacitetin e investitorit strategjik, të ardhurat totale të së cilës vetëm për vitin 2007 kanë qenë 33 miliardë dollarë amerikanë. Sqarojmë gjithashtu se AMRA (kompania e krijuar nga anëtarët e konsorciumit si një detyrim i tyre në bazë të tenderit), bashkë me të gjithë anëtarët e konsorciumit janë përgjegjës solidarë për pagesën e çmimit të shitjes, kryerjen e investimeve, pagimin e gjobave dhe të garancive që kanë blerësit në kontratë. Persa i perket dividentit te kompanise per vitin 2008, sqarojme nje here e pergjithmone se ky divident, per periudhen janar 2008 deri ne castin e hyrjes ne fuqi te kontrates, do te derdhet ne thesarin e shtetit! E Paverteta Nr.2: Blerësi nuk ka fuqi financiare të paguajë dhe ARMO do të përdoret si kolateral për kredimarrje prej blerësit. E vërteta: Kontrata e shitjes nuk lejon që aksionet e ARMO-s të vendosen si kolateral i ndonjë institucioni financiar, përpara pagimit të çmimit të shitjes dhe kalimit të pronësisë tek blerësi. Çmimi i shitjes, prej Euro do të paguhet në një këst të vetëm, ditën e bërjes efektive të Kontratës. E Paverteta Nr.3. Kontrata e shitjes është firmosur përtej afatit ligjor. E vërteta: Negociatat me ofertuesin fitues kanë nisur në datën Në bazë të Vendimit të Këshillit të Ministrave, parashikohet që negociatat të zgjasin 30 ditë dhe ato mund të shtyhen për Plot 547 zyra postare në dispozicion të pagesës së gjobave të rrugorëve Për të gjitha gjobat, tarifa që mbahet nga Posta Shqiptare është vetëm 50 lekë. Mbas 5 ditëve të gjobitjes mbahet kamatë për llogari të Drejtorisë së Policisë Rrugore Në sportelet e 547 zyrave të Postës Shqiptare sh.a kryhet shërbimi i arkëtimit të Gjobave të Policisë Rrugore. Për të gjitha gjobat tarifa, që mbahet nga Posta Shqiptare është vetëm 50 lekë. Qytetarët duhet të kenë kujdes, që t i paguajnë në kohë gjobat, sepse pas 5 ditëve të gjobitjes, mbahet kamatë për llogari të Drejtorisë së Policisë Rrugore. Drejtuesit e automjeteve do ta kenë më të lehtë për të paguar gjobat e policisë rrugore. Kjo është mundësuar falë një marrëveshje mes dy Drejtorive të Përgjithshme: asaj të Policisë së Shtetit dhe Postës Shqiptare. Tashmë ofrimi i këtij shërbimi është marrë përsipër nga Posta Shqiptare, e cila ka vendosur punonjësit e saj pranë komisariateve dhe sikurse karakterizohet nga cilësia dhe serioziteti i shërbimit me klientelën e saj, do të jetë pranë drejtuesve të mjeteve, për pagimin e gjobave të vëna nga efektivat e policisë rrugore, si pasojë e shkeljes së rregullave të qarkullimit. Qytetarët shprehen të kenaqur nga shërbimi dhe falendrojnë Postën Shqiptare. Enton Kristo thekson se të them të drejtën vetëm një herë kam marrë gjobë nga policia, por mendoj se Posta Shqiptare ka krijuar shumë lehtësi për drejtuesit e automjeteve, pasi gjoba mund të paguhet në të gjitha sportelet e zyrave postare të saj. Kjo i vjen në ndihmë Komisaritatit të Policisë Rrugore,për të eliminuar rradhët e gjata pranë tij. Por, edhe ne si qytetarë kursejmë kohën, duke i paguar gjobat afër shtëpisë. Ndërsa Julian Zengo përgëzon Postën Shqiptare për lehtësinë, që ka krijuar duke i ofruar qytetarëve shqiptarë, shërbimin për pagesat e gjobave të policisë rrugore. Ai shton menjëherë, sepse nuk humbas kohë. Posta është afër shtëpisë sime. Tani nuk i se ka patur raste, që për shkak të angazhimeve të shumta gjatë ditës, unë si lë më gjobat pa paguar, edhe kamatë s kam pse të paguaj. Është lehtësi shumë individ i kam lënë për shumë ditë pa paguar, ndërsa tani çdo qytetar mund e madhe për mua. Po paguaj gjobën që mora dje, për makinën time. Duam, të paguajë këtë detyrim në postën më të afërt që ka. Një tjetër qytetar, Endrit s duam tani që gjobat paguhen në postë, ne kujtohemi për ta paguar atë. Theka, shton se kam ardhur këtu për të paguar 3 gjobat e fundit. Po i Sepse ne vijmë për të paguar dritat, ujin, telefonin dhe paguajmë edhe gjobat paguaj këtu pranë sportelit të Postës Shqiptare. I kisha lënë pa paguar,sepse e makinave. Fakti që gjobat paguhen pranë postës, është tepër pozitiv, sepse nuk e dija që paguheshin pranë postës. Kur e mora vesh erdha t i paguaj eliminon pagesën me kamatë. E kemi afër shtëpisë thotë Kreshnik Daci. Shitja e ARMO-s, reagon METE: Ja të vërtetat e privatizimit ARMO nuk i është shitur një kompanie fantazmë. Blerësi ka fuqi financiare të paguajë dhe ARMO nuk do të përdoret si kolateral për kredimarrje. Kontrata e shitjes është firmosur para afatit ligjor. Shteti shqiptar nuk ka lidhje me borxhet e ARMO-s ndaj të tretëve një afat tjetër prej 30 ditësh. Kontrata me ofertuesin e shpallur fitues është firmosur brenda periudhës ligjore të përcaktuar më sipër, konkretisht në datën , pra 5 dite perpara afatit. E Paverteta Nr.4 Garancia bankare është false. E vërteta: Kontrata e shitjes është firmosur pas lëshimit të Garancisë Bankare prej Bankës Reiffeisen dhe mban datën 7 gusht 2008 (shumë ditë përpara se të përfundonte afati i firmosjes së kontratës). Origjinali i Garancisë është depozituar në METE. Në vijim të spekulimeve të kohëve të fundit, Banka Reiffeisen, me anë të shkresës Nr. 2998/1 Prot., të datës 17 shtator 2008, konfirmon se...garancia jo vetëm është e vlefshme dhe përbën një detyrim të parevokueshëm për Bankën, por gjithashtu ka të gjithë aprovimet dhe firmat e Bordit Mbikëqyrës në Vienë.(nje kopje e garancise u eshtë shperndare gazetareve) E Paverteta Nr.5 Shteti shqiptar do të paguajë të gjithë borxhet që ARMO u ka të tretëve, duke ulur kështu cmimin real të shitjes. E vërteta: Eshte plotesisht e kunderta! Nuk ka falje të borxheve të ARMO-s ndaj të tretëve, përkundrazi, Kuvendi i Shqipërisë u ka dhënë METE dhe Ministrisë së Financave autorizim per te shuajtur me kompesim detyrimet qe institucionet buxherore kane ndaj ARMOS. Ne kete menyre eshte rritur efekti pozitiv financiar i ketij privatizimi ne buxhetin e shtetit!! Në vijim të këtyre të vërtetave, METE garanton edhe një herë se i gjithë procesi i këtij privatizimi të rëndësishëm dhe delikat ka qenë transparent, dhe në sytë e publikut, në çdo hap të tij. Fushata e shpifjeve dhe trillimeve që ka nisur prej pak kohësh nga një fragment i medias së shkruar, e cila ka krijuar dhe konsoliduar tashmë një traditë të sajën të gjobëvënies dhe shantazhit, nuk mund errësojë suksesin e këtij privatizimi, me interes kombëtar. Atehere, natyrshëm lind pyetja: Interesave te kujt u shërben kjo fushate trillimet dhe spekulimesh? Sigurisht, jo interesave te vendit!

11 AKTUALITET Albana Kamberi DITA Kontaktoni në Reagimi i MASH: Të gjithë shkollat Lidhur me deklaratën e bërë nga përfaqësuesi i Bashkisë së Tiranës, MASH saktëson se të gjitha shkollat që po ndërtohen në kryeqytet që prej vitit 2006, janë financuar nga një marrëveshje kredie e nënshkruar jo nga kjo Bashki, por midis Qeverisë shqiptare dhe Banka e Këshillit të Evropës (CEB). Nga kjo marrëveshje, Bashkia e Tiranës ka përfituar një shumë prej 12.4 milionë Euro nga Banka e Këshillit të Evropës dhe nga qeveria dhe taksapaguesit shqiptarë me një shumë prej 6. 2 milionë Euro. Marrëveshja e kredisë parashikon rehabilitimin e 12 shkollave ekzistuese dhe ndërtimin e 7 shkollave të reja. MASH bën me dije se, më 15 shtator kanë qenë gati për të filluar vitin e ri shkollor vetëm 3, nga 7 shkollat e reja të këtij projekti. Deklarata e Bashkisë së Tiranës përbën mashtrimin e radhës lidhur me këtë projekt. Ndwrkohw në fakultetet e universiteteve në të gjithë vendin do të kenë mundësi të regjistrohen rreth 3 mijë kandidatë të rinj, pasi shumë studentë, që dolën fitues në listat paraprake, do të shkojnë me studime jashtë vendit. Burimet zyrtare pranë Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës, (MASH), bënë të ditur se pas mbylljes së fazës së parë të regjistrimeve në universitete, rektoratet e tyre, kanë depozituar listat me fituesit e regjistruar paraprakisht. Këtë vit, rezulton mjaft i lartë numri i kandidatëve për studentë, që kanë preferuar studimet e larta në Universitete jashtë Shqipërisë. Por ky kontigjent, ka fituar gjatë konkurrimit në një prej degëve të universiteteve publike në vendin tonë. Si pasojë, bëhet i mundur spostimi i listës së fituesve në të gjithë Universitetet. Aktualisht, po zhvillohen proçedurat për rishpërndarjen e re të fituesve. Nw universitetin Aleksandër Moisiu i qytetit të Durrësit, pritet të pranojë 1270 studentë të rinj për vitin akademik , nga të cilët në listat paraprake janë regjistruar 86 për qind e tyre. Procesi 10 ditor i regjistrimit paraprak përfundoi dy ditë më parë dhe sipas të dhënave, nga 1270 kuota të paracaktuara për vitin e parë të dy fakulteteve dhe shkollës së lartë profesionale të këtij universiteti, u regjistruan gjithsej 1093 studentë, ose 86 përqind e studentëve të parashikuar në listat e paraqitura. Në 25 shtator pritet të shpallet lista zyrtare e studentëve që do të ndjekin degët e këtij universite- Shefi i Sektorit për Kontrollin e Territorit të Tiranës në Drejtorinë e Policisë së Qarkut, Arben Nasufi, deklaroi dje, se janë marrë të gjitha masat për garantimin e rendit dhe qetësisë, në qendrat studentore dhe në shkollat e të gjitha niveleve për vitin shkollor Ai vlerësoi bashkëpunimin e Drejtorisë së Policisë së Qarkut Tiranë, Drejtorisë Arsimore të Qarkut dhe qytetit të Tiranës, si edhe të zyrës arsimore në Kavajë. Pas një analize të punës së bërë për sigurinë e shkollave për vitin shkollor , vit që u mbyll me sukses, - shtoi Nasufi,- i u la si detyrë strukturave policore, monitorimi i objekteve shkollore që prej fillimit të e Tiranës janë financuar nga qeveria Në fakultete edhe rreth 3 mijë vende të lira. Lista zyrtare do të shpallet në datën 25 shtator Shkollat e Tiranës, situata higjienosanitare më e mirë se një vit më parë Sipas një monitorimi të specialistëve të Drejtorisë së Shëndetit Publik të Tiranës Shkollat 9 vjeçare dhe gjimnazet e rrethit të Tiranës, kanë këtë vit shkollor kushte higjieno-sanitare më të mira se një vit më parë, sipas një monitorimi të kryer nga specialistët e Drejtorisë së Shëndetit Publik të Tiranës. Nga kontrollet e ushtruara në fund të vitit të kaluar shkollor, u evidentuan probleme në punimet hidro-sanitare dhe në lagështirën e mjediseve, kryesisht në shkolla të rikonstruktura vitet e fundit, për zgjidhjen e të cilave u ngarkua bashkia e Tiranës. Shefja e Sektorit të Higjienës Fëminore-Shkollore-Studentore të DSHP-së, doktoreshë Besa Shehu, shpjegoi dje këtë situatë me punimet jo cilësore, apo me faktin se një pjesë e problemeve anashkaloheshin, por edhe sepse nuk merreshin parasysh vlerësimet e Inspektoriatit Shtetëror të Tiranës. Këtë vit shkollor, që sapo ka nisur, situata në shkolla paraqitet krej ndryshe. Problemet janë eliminuar tashmë në të gjitha shkollat. Vetëm shkolla Lidhja e Prizrenit, rikonstruksioni i së cilës ka mbaruar së fundmi, paraqet probleme me furnizimin me energji elektrike dhe, për pasojë, me furnizimin me ujë të pijshëm, për të cilën është lënë detyrë riparimi në një kohë sa më të shkurtër, tha znj.shehu. Edhe problemet me dyert, bankat dhe karriget, etj, këtë vit shkollor pothuajse janë eliminuar. Pavarësisht kësaj situate, kontrollet në shkollat 9 vjeçare dhe gjimnazet e bashkive dhe komunave të Tiranës do të vazhdojnë, përfundoi ajo. ti, thanë burime nga sekretaria e Univeristetit të Durrësit. Rreth 55 përqind e studentëve të regjistruar vijnë nga qyteti i Durrësit dhe Tiranës dhe zonat përreth tyre, ndërsa nuk mungojnë studentë nga të gjitha rrethet e tjera të vendit. Universiteti Aleksandër Moisiu në Durrës u hap në vitin akademik dhe ka fakultetet e Edukimit dhe të Ekonomisë e Administrimit me pesë degë gjithsej, si dhe shkollën e lartë profesionale me 8 degë. Këtë vit do të hapet për herë të parë Fakulteti i Studimeve të Integruara me Praktikën FASTIP. Në vitin akademik , numri i përgjithshëm i studentëve në auditoret e universitetit Aleksandër Moisiu do të arrijë në rreth 3600, pa llogaritur 90 studentët e vitit të parë të FASTIP. Sigurimi i rendit dhe qetësisë në shkolla, prioritet i policisë regjistrimit të nxënësve dhe studentëve. Nisur nga tradita e viteve të fundit, -theksoi ai - Drejtoria e Policisë së Qarkut Tiranë, në datën 9 shtator 2008, hartoi plane të përbashkëta ndërmjet saj dhe Drejtorive Rajonale të qytetit, të cilat konsistojnë në rritjen e sigurisë në shkolla, shkëmbimin e informacionit të ndërsjelltë, zgjidhja e konflikteve të vogla brenda ambienteve të shkollave, duke u mbështetur në pjesëmarrjen e specialistit të policisë së zonës. Nga strukturat policore, shtoi Nasufi, janë marrë në ruajtje 31 shkolla të mesme. Gjithashtu, ai vlerësoi bashkëpunimin me drejtoritë arsimore të qarkut dhe qytetit të Tiranës, të cilat kanë vënë në dispozicion të gjitha listat e shkollave publike dhe jo publike, vendodhjen e tyre, numrat e kontaktit të drejtorave të shkollave, gjë e cila lehtëson informacionin nëpërmjet sallave operative. Gjithashtu ai theksoi se, janë zhvilluar seminare dhe tema në shkollat 9 vjecare dhe të mesme, të organizuara drejtpërdrejt nga Drejtoria e Policisë së Tiranës, duke rezervuar orë mësimore nga drejtoritë e shkollave, por edhe të inicuara nga shoqata dhe organizata të tjera si PNUD dhe OJQ, të cilat kanë zhvilluar tema të kësaj natyre dhe kanë bërë financime me donatorë të tjerë, për të rritur sigurinë në shkolla. Një bashkëpunim i mire -tha ai, -për rritjen e sigurisë, ka qenë ai me specialistë të policisë rrugore, të cilët nëpërmjet edukimit në shkolla, kanë zhvilluar tema lidhur me qarkullimin rrugor, respektimin e sinjalistikës rrugore, gjatë lëvizjes së nxënësve dhe studentëve. Duke vlerësuar prezencën e punonjësit të policisë në shkolla, drejtori i shkollës së mesme elektrike në Tiranë, ing.ilia Zguro, shprehu vlerësimin e tij për efektivin e policisë në këtë shkollë. Drejtoresha e shkollës së mesme Ekonomike në Tiranë, Merita Zylaj, theksoi domosdoshmërinë e pranisë së punonjësit të SHBA ofron mbështetje për zhvillimin e arsimit dhe shkencës në Shqipëri Ministri Beja pret ambasadorin amerikan Withers Ministri i Arsimit dhe Shkencës, Fatos Beja, priti dje në zyrën e tij Ambasadorin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës z.john L. Withers II, i cili ofroi mbështetje të plotë për zhvillimin e arsimit dhe shkencës në Shqipëri dhe bashkëpunimin në këto fusha, njoftoi dje zyra e shtypit e kësaj Ministrie. Ambasadori Withers, gjatë fjalës së tij ka përgëzuar Ministrin Beja, për emërimin e tij, duke vlerësuar se arsimi është një dikaster shumë i rëndësishëm dhe me shumë përgjegjësi. Ministri Beja, duke e falenderuar, zs.withers për mbështetjen që Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë dhënë për arsimin shqiptar, e ka informuar amabasadorin për reformat më të rëndësishme të ndërmarra këto tre vitet e fundit. Sipas ministrit Beja, këto reforma janë fokusuar kryesisht në drejtim të rritjes së shkollimit të popullsisë, duke rritur investimet publike, por edhe duke nxitur financimet private në fushën e arsimit. Ministri Beja ka shpjeguar forcimin e mekanizmave të paanshëm, objektivë e transparentë, si një rrugë kundër praktikave korruptive në tregtimin e teksteve shkollore, futjes së studentëve në universitetet publike, etj. Kreu i MASH është ndalur gjithashtu në reformimin e sektorit shkencor në Shqipëri, nxitjen e zhvillimit të qendrave shkencore në universitete dhe mundësinë e bashkëpunimit të tyre me institucione arsimore e shkencore në SHBA. policisë për sigurinë në shkollë. Ajo vlerësoi bashkëpunimin e mirë me punonjësin e policisë dhe theksoi faktin se, në mënyrë ritmike, çdo muaj ishin në kontakt me përfaqësuesit e policisë të rangjeve më të larta, shefin e komisariatit, shefin e krimeve për të diskutuar për probleme të ndryshme për sigurinë në shkolla

12 CMYK REKLAMA La Femme du Diable - Nexhmija, Gruaja e Djallit - botohet edhe në frëngjisht Në ditët kur shoqëria evropiane po angazhohet fort për denazifikimin e dekomunistizimin e saj, shtëpia e famshme botuese franko-zvicerane Favre, ka botuar në frëngjisht, monografinë bestseller në të gjitha trojet shqiptare Zonja e zezë Nexhmije Hoxha. Publikimi gjendet edhe në libraritë e Tiranës 12 55

13 CMYK REKLAMA Botimi më i fundit i Shtëpisë Botuese 55 I mbijetuari i fundit i komplotit të 20 korrikut 1944 Nga Philipp Freiherr fon Boeselager 55 13

14 DITA Kontaktoni në Pika e sezonit turistik, Shqipëria e para në rajon Shqipëria ka jo vetëm një trend dhe bilanc pozitiv në shifra për vizitorë të ardhur, por edhe një trend me ndryshim sinjifikativ në terma financiarë Ministri i Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Ylli Pango, duke bëri publike sa më sipër renditi dje në një konferencë për shtyp, të ardhurat nga turizmi dhe trendin e ndryshimit të tyre pozitiv në vite. Sipas tij, ndërsa në vitin 2000 të ardhurat nga vizitorët e huaj dhe emigrantë rezultojnë të jenë 389 milionë dollarë, në vitin 2006 ato shënojnë respektivisht shifrat 1010 milionë dollarë dhe 1367 milionë dollarë. Duke ju refeuar statistikave të Organizatës Botërore të Turizmit (qershor 2008), ministri u tha gazetarëve se, ndryshimi në përqindje i të ardhurave në dollarë përgjatë tre viteve, 2000, 2006, 2007 është respektivisht 16.9%, 18.5% dhe 36% në dollarë, ndërsa në euro, 18.3%, 16.3% dhe 24%. Nëse do të detajonim më tepër këtë analizë, por sipas shifrave të publikuara nga Organizata Botërore e Turizmit, do të shikonim se këto ndryshime janë më të larta në periudhën e pikut - tremujori i tretë - rritja në përqindje e të ardhurave në euro në këtë tremujor për vitin 2007, krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2006 është 63%, ndërsa në dollarë 75.9%,, tha Pango. Ai nënvizoi se, nëse do t i referoheshim dinamikës së zhvillimit të vitit 2008, dhe pikërisht 6- mujorit të parë do të shikonim se rritja në përqindje e të ardhurave në dollarë në këtë periudhë krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2007 është 38% duke shënuar kështu shifrën më të lartë në krahasim me të gjithë vendet e rajonit të Mesdheut; përkatësisht, Izraeli 41.8, Serbia 24.4%, Sllovenia 14.7 etj. Ky trend ndryshimesh nuk është trend pozitiv vetëm në analizën e brendshme vendëse, por ka bilanc pozitiv krahasuar me vendet e tjera të rajonit. Ndryshimet në përqindje i të ardhurave në euro nga turizmi për vitin 2007 krahasuar me vitin 2006 (24%) shënojnë një vlerë më të lartë se vlera që shënojnë vende të tjera si Izraeli (17%), Sllovenia (13.6), Turqia (9.7%), Malta (9.4%) apo Koracia (7.3). Në 15 shtete të rajonit mesdhetar Shqipëria qëndron në vendin e katërt në listë për ndyshimet e të ardhurave të vitit 2007, tha ministri Pango. Qyteti i Sarandës, tashmë me një urgjencë të re Ministria e Shëndetësisë në Jug: Do të rriten investimet në spitale Ministrja e Shëndetësisë, znj.anila Godo ka përuruar dje urgjencën e re në qytetin bregdetar të Sarandës. Në këtë ceremoni morën pjesë të gjithë autoritetet vendore të rrethit. Pas ceremonisë, Ministrja e Shëndetësisë, znj.anila Godo është takuar me personelin e Spitalit, ku është njohur me problemet e hasura të stafit dhe ka siguruar bashkëpunimin e Ministrisë me autoritetet vendore për problemet e shëndetësisë. Vizita e ministres së Shëndetësisë, ka vijuar në spitalin e Delvinës, në kuadër të inspketimit të qendrave shëndetësore në vend, që nisi ditën e djeshme me spitalin e Tepelenës e më pas me atë të Gjirokatrës. Ministrja Godo, pas takimit me drejtuesit dhe mjekët e spitalit të Tepelenës u shpreh: Kemi ardhur me drejtuesit e Drejtorisë Spitalore dhe shëndetit parësor për të parë problemet e shëndetësisë në Tepelenë. Faktikisht probleme ka mjaft, por problemi më kryesor që në e gjejmë në rrethet e thella është mungesa e specialistëve. Në shumë specialitete mungojnë specialistët, të cilët për arsye të ndryshme janë larguar nga Tepelena dhe nuk janë zëvendësuar me të tjerë. Është një problem që po kthehet në prioritet për tu zgjidhur nga Ministria e Shëndetësisë. Ka dhe probleme të tjera që në shpresojmë se mund të ndërhyhet për ti minimizuar dhe zbutur ato ose zgjidhur përfundimisht, ashtu siç janë problemet që kanë të bëjnë me shërbimin parësor të ambulancave dhe qendrave shëndetësore në komuna. Gjithashtu, znj.godo u shpreh se këtë vit mund te të gjendet një zgjidhje të Banka Qendrore rrit me 2.9 miliardë lekë kapitalin rregullator të sistemit banker Totali i kapitalit rregullator të sistemit bankar arriti në 52.1 miliardë lekë në fund të qershorit Krahasuar me tremujorin paraardhës vlera e tij është rritur me 2.9 miliardë lekë apo 5.8 për qind më shumë, bëri të ditur të premten Banka e Shqipërisë. Sipas BSH-së, kërkesa për kapital rregullator për mbrojtjen nga ndryshimet në kursin e këmbimit, e cila përllogaritet me bazë gjashtëmujore, paraqitet në 418 milionë lekë ose 0.7 për qind e kapitalit rregullator të sistemit bankar për qershorin 2008 dhe përfshin 10 banka të sistemit. Ndërkohë, norma e përgjithshme e mbulimit të sistemit tregon se kapitali rregullator tejkalon me 39 për qind, kapitalin rregullator të nevojshëm për të mbuluar rrezikun e kundërpartisë, rrezikun e normës së interesit dhe rrezikun e kursit të këmbimit, bën të ditur BSH-ja. 3-mujori i dytë i vitit, portofoli i kredisë u rrit me 33,5 miliardë lekë Portofoli i kredisë nga bankat tregtare që operojnë në vendin tonë gjatë tremujorit të dytë të vitit 2008 është rritur me rreth 33.5 miliardë lekë ose 10.7 për qind më shumë se tremujori i parë i këtij viti; sipas raportit të fundit të Bankës së Shqipërisë, me temë Mbi gjendjen e sistemit bankar. Shërbimi i kredisë për individë, biznese, etj, zuri rreth 43 për qind të totalit të aktiveve të ndryshme që ofrojnë bankat. Raporti i BSH-së, vëren se gjatë këtij 3 mujori kredia në monedhën vendase u rrit me ritme të krahasueshme me kredinë në monedhë të huaj. Zhvillimet për pjesën e pambuluar të kredisë në monedhë të huaj tregojnë sërish peshën më të madhe që zë segmenti për pasuri të paluajtshme, prej rreth 54.1 për qind. Sipas BSH-së, në ndryshim nga një tendencë e vënë re kohët e fundit, u evidentua ritëm më i lartë rritës për kredinë akorduar bizneseve kundrejt kredisë dhënë individëve dhe kryesisht e dhënë në monedhë të huaj. Struktura e kredisë sipas degëve të ekonomisë në qershor vijon të mbetet pothuaj pa ndryshime të dallueshme në raport me tremujorin e parë, duke ofruar mundësi për stabilitet të portofolit të kredive nga pikëpamja cilësore dhe kontribut për zhvillimin e ekonomisë, bën të ditur BSH-ja. mirë në bazë të projektit të mbështetur nga USAID dhe qeveria shqiptare për rikonstruksionin dhe pajisjen qoftë me kapacitete njerëzore profesionale qoftë me pajisje mjekësore të të gjitha qendrave shëndetësore. Ka probleme të tjera që kanë të bëjnë me rikonstruksionin e spitalit të Tepelenës -tha ministrja Godo. Në fakt për 3 vjet nuk është vënë dorë në spital sidomos reparte si ai i pediatrisë dhe i patologjisë meritojnë një rikonstruksion dhe kjo do të diskutohet në ministri. Ka dhe probleme të tjera të cilat do t i konsideroja të zgjidhshme si disa aparatura në laboratore jofunksionale. Përsa i përket shpërndarjes së medikamenteve më duket që Tepelena është më pak problem nga rrethet e tjera, duket që është menaxhuar më mirë nga drejtuesit. Siç dihet problemi i medikamenteve është një problem për tërë vitin, për tërë shëndetësinë shqiptare. Edhe në spitalin e Gjirokastrës, sikurse dje, në Spitalin e Sarandës dhe Delvinës, ministrja e Shëndetësisë, znj.godo ka vërejtur problemet me të cilat haset sistemi shëndetësor në këto rrethe. Sipas saj prioritet i ministrisë mbetet përmirësimi i shërbimit në shëndetin parësor dhe pajisja me medikamente. Godo është shprehur se problemet me stoqet e medikamenteve janë të mbartura që prej vitit të kaluar dhe së shpejti do të gjendet një mënyrë më efikase e shpërndarjes së tyre. Në kuadër të këtyre vizitave, ministrja e Shëndetësisë, znj.godo, ka ndaluar edhe në komunën e Lazaratit, ku ka takuar autoritetet e pushtetit vendor dhe është njohur me problemet e kësaj zone.

15 REKLAMA La Femme du Diable - Nexhmija, Gruaja e Djallit - botohet edhe në frëngjisht Në ditët kur shoqëria evropiane po angazhohet fort për denazifikimin e dekomunistizimin e saj, shtëpia e famshme botuese franko-zvicerane Favre, ka botuar në frëngjisht, monografinë best-seller në të gjitha trojet shqiptare Zonja e zezë Nexhmije Hoxha. Publikimi gjendet edhe në libraritë e Tiranës 55 15

16 SPECIALE 3 Dossier Nga Rushen Alimerko Si ndiqej Eqrem Çabej nga Sigurimi i Shtetit Planet agjenturiale operative e Sigurimit -Ç përmbanin planet nr.1 dhe nr.2 të vitit Sa bashkëpunëtorë duhet të ruanin Çabejn -Cilat ishin problemet e gjurmimit Kontrolli në kartotekë Më 10 maj 1953, komandanti i Repartit nr.2011/2 kapiten i parë Koli Shuke, i kërkon Degës së 4-t të Sigurimit të Shtetit të kontrollonte nëse figuronte apo jo i regjistruar në kartotekën e saj, shtetasi Eqerem Çabej, i biri i Hysniut dhe Aishes. Në 2B kategorizoheshin të gjithë ata që në të kaluarën kishin zhvilluar veprimtari armiqësore por që atë ishin joaktivë. Kishte rëndësi e kaluara e personit apo e familjes që i takonte shtresave të përmbysura si ish-pronarë, ish-kulakë, nëpunës, profesorë, funksionarë politikë të regjimeve të tjera, etj. Pavarësisht vonesës, duket që Çabej ka qenë pjesë e këtij kontingjenti, ndërsa pak kohë më pas ka kaluar në nivelin tjetër 2A. Në këtë kategorizim regjistroheshin të gjithë ata elementë armiq që zhvillonin veprimtari kundër pushtetit komunist. Sekretariati i Komitetit Qendror ishte autoriteti lejuar për përpunimet e anëtarëve që vinin nga institucionet ku nuk zhvillohej punë agjenturiale. Përshkrimi i të dhënave mbi Çabej Referenti i organizatës së masave Vaskë Afezolli në rolin e propozuesit, me pëlqimin e Koli Shukes dhe me miratimin e kryetarit të Degës së 2-të kapiten i parë Edip Çuçi, sjell raport propozimin mbi Eqrem Çabejn. Nga informacioni kuptohet se ishte regjistruar në kategorinë 2B në radhët e elementit kundërshtar. Përshkruhej se kishte mbaruar studimet në Austri, dinte gjermanisht, frëngjisht, italisht, ishte shtresë e pasur. Më kishte qenë sekretar i parë i ministrit të Arsimit. Përshkruhej si njeri që frekuentonte rrethet borgjeze, që përkrahte regjimin e Zogut. Shënohej periudha kur ishte propozuar ministër i Arsimit më 1943, ndërsa thuhej se nuk e kishte pritur mirë pushtetin popullor. Rrethi shoqëror përbëhej nga Sokrat Dodbiba, Vedat Kokona. Kishte pasur lidhje me Selahudin Toton dhe Gjergj Ashtën. Sot i gjithë rrethi familjar dhe shoqëror është i përbërë nga elementë kundërshtarë të pushtetit, të prekur nga reformat e ndryshme, që urrejnë partinë dhe pushtetin. Në punën e përditshme është i përpiktë, por këtë e bën për të maskuar qëndrimin e tij thuhej në raport. Po ashtu në raport shtohej me shkrim dore se burri i motrës kishte qenë eksponent Balli dhe ishte arratisur në Itali, ndërsa vëllai ish-prefekt në Kosovë ishte vrarë nga komunistët. Plani i masave kundër Eqrem Çabejt Pas përshkrimit biografi mbi jetën e Çabej, më 13 tetor 1953 hartohet edhe plani i masave operativo agjenturiale për dosjen 2A nr Në raport thuhej se sipas bashkëpunëtorit Tisi (J.B.), (ish-bashkimxhi ky i vitit 1924 dhe më pas funksionar i arsimit), Çabej kishte marrë më rroga të majme nga qeveria. Gjatë luftës ai kishte ndërhyrë për lirimin e Stefo Grabocës dhe Mina Uçit, që dilte nga biografitë e tyre në Komitetin Qendror. Pastaj përmendet se ai kishte lidhje me Edith Ndroqin, e Dom Zef Bicin. Për të gjitha këto kërkohej: 1.Të shikohej se mos gjendje në gjithë degët një bashkëpunëtor i kualifikuar. 2.Në qendrën e punës, Institutin e shkencave të shihej kontrolli i mirë me anë të bashkëpunëtorit Edija. 3.Në shtëpinë e banimit do vendosej një bashkëpunëtor që të kontrollonte të gjitha hyrje daljet. 4.Për shkak se ai frekuentonte Bibliotekën Kombëtare, kërkohej të vendosej një bashkëpunëtor, i cili do kishte në vëmendje edhe të huajt e legatave. 5.Bashkëpunëtorit Drojtja lidhje me Rrok Zojzin. Atij do t i jepej detyrë të afrohej me Çabejn. 6.Do nxirreshin nga procesi i Sabiha Kasimatit. 7.Do pyetej dëshmitari R. Hila mbi hollësitë që kishte thënë i burgosuri Vangjel Zoto për E. Çabej. Të përpilohej procesi me dëshmitarë të rregullt. 8.Të studiohej dosja e ish-bashkëpunëtorit Tisi (J. B.), i cili kishte dhënë edhe më parë për Çabejn të dhëna. Për këtë do pyetej nëse mund të dilte dëshmitar. 9.Do pyetej për lidhjet me Eqrem Çabejn të Shyrete Turkeshin. 10.Do shihej mënyra e jetesës. 11.Do pyetej seksioni i Skraparit rreth një arratisje që mendohej se kishte lidhje me Çabejn. 12.Për të provuar mirë lidhjet do të gjurmohej sistematikisht për 5 ditë. 13.Do studiohej agjentura ekzistuese me qëllim të gjetjes së një bashkëpunëtori të përshtatshëm. Po ashtu do kërkohej për bashkëpunëtorë të tjerë. 14.Do koordinohej puna me përpunimet që ndjek dega e ushtrisë. Ngarkoheshin me ndjekjen e çështjes kapiten Koli Shuke dhe major Rasim Dedja. Plani nr.2 i 10 prillit 1953 Plani i masave agjenturiale operative për objektin Eqrem Çabej, sipas dosjes 2A nr.8870, rezultonte se: 1.Nga agjentura ekzistuese nuk kishte dalë asgjë e re. 2.Lidhja me Shyrete Turkeshin kishte qenë dashurore përderisa u fejuan

17 SPECIALE Dossier për vëzhgimin e plotë të Çabejt 3.Për objektin e Skraparit, thuhej se kishte qenë vëllai i tij, Is hani ai që kishte dashur të arratisej. Për shkak të këtyre rezultateve, do merreshin këto masa agjenturiale operative: 1.Do rekrutohej një bashkëpunëtor nga rrethi i tij shoqëror. 2.Do rekrutohej një tjetër bashkëpunëtor në banesën e Çabejt. 3.Do kontrollohej më mirë korrespondenca e tij brenda dhe jashtë shtetit. 4.Do vazhdonte puna për ta kontrolluar sidomos në punë me bashkëpunëtorin Edije. 5.Për kandidatin që nuk kishte pranuar të rekrutohej si bashkëpunëtor, i propozohej udhëheqjes që të thërritej nga Mihallaq Ziçishti. Përgjegjës për këtë plan caktoheshin toger Laze Dane nën kontrollin e Koli Shukes. Këto detyra do kryheshin më maj Dhelpra informon Në vitin 1953, futet në përpunimin e Çabejt edhe bashkëpunëtori Dhelpra, shkrimtar i njohur. Në një bisedë që ai kishte pasur me Skënder Luarasin, kishte dëgjuar prej të thoshte se Çabej ishte i pakënaqur Edip Çuçi, njëri nga personat e Sigurimit që drejtonin gjurmimin e Çabejt për vendin që i ishte dhënë si linguist. Informacioni i tij është i 8 janarit Dheplra si shkrimtar jo i varfër i realizmit socialist, më së shumti ishte një bashkëpunëtor i vyer i organeve të diktaturës. Sot ai respektohet dhe nxënësit e shkollave janë të detyruar të mësojmë për të si figurë e letrave shqipe. Në të vërtetë nuk ishte më shumë se një mediokër që spiunllëku e nxori në krye. Informatorë të tjerë Duke theluar përpunimin e Çabejt, janë futur në lojë edhe Therepelasi (Ib.Ur) dhe Kalaja. Nuk harrohet të sillet një informacion mbi letrën që Çabej i çonte Sotiraq Pilincit në Peshkëpi të Pogradecit. Personat që shoqëroheshin me Çabejn deri më 1948 Pasi ka bërë një kategorizim të personave me të cilët shoqërohet Çabej, Sigurimi ka shënuar këto emra: Sabiha Kasimati, Kostë Boshnjaku, Gjergj Ashta, Sterio Spasee, Filip Thoedhosi, Injac Ndoja, Zef Boriçi, Inxh. Boçi, Gjergj Geço, Lasgush Poradeci, Dhimitër Canco, Profesor Sinjari, Misto Fulli, Hajro Plaku, Qamil Selfo, Loni Ngura, Hajredin Selfo, Jonuz Tafili, Aleksandër Xhuvani, Skëder Ramadani, Sefer Gjata, Shefqet Tirana, Manush Peshkëpia, Kol Shiroka, Allina Mazreku, Hasan Ceka, Besa Çomora, Rrok Zojzi, Skënder Anamali, Jovan Adami, Petraq Fundo, Abaz Xhemo, Xhelal Rusi, Ivzi Dika, Zija Bejleri, Mati Mazi, Pashko Radiçi, Ibrahim Babamusta, Rrok Radovani, Neim Beshiri, Angjelin Saraçi, Zaudin Kodra, Njazi Damani, Ismail Kulluri, Naun Stralla, Skënder Luarasi, Jonuz Blakçori, Ali Hashorva, Safet Gjata, Hito Sadik, Qato Çani, Isa Hoti, Nazmi Tusha, Andon Moku. Dy tre emra nuk lexohen qartë

18 KULTURE Kontaktoni në: Ambjentet në rinovim të Galerisë së Arteve kthehen në studio pikture Ambjentet në rinovim të Galerisë së Arteve shndërruar sallën e kuqe të zbrazët që dikur shme, pasi menjeherë pasi të përfundohen, ato Punimet kthehen në studio pikture. Në muret e saj do të përmblidhte koleksionin e realizmit socialist, në do të lyen me një shtresë të re boje, që do të Sali Shijaku do t i referohet pikturës së tij të kompozohen punime të reja nga piktorë të një hapësirë studioje, ku sejcili piktor do të pikturojë njërën nga veprat e tij që daton nga peri- ri të koleksionit të përhershëm dhe do të përcak- Ndërkohë që, Skënder Kamberi kthehet në ambi- shënojë në këtë mënyrë, fillimin e ekspozimit të famshme Punëtorët në studion e piktorit. mirënjohur shqiptarë. Ri-pikturim quhet ekspozita e veçantë që do të çelet për herë të udha komuniste. Ndërkohë që, ekspozita Ri-Pikturim vjen e kuruar nga André Siegers dhe Sonsi i ekspozitës do të jetë mënyra se si lidhen me cialiste, të cilën e pat mbajtur në studion e tij tojë fundin e ekspozitës mbi shtresëzime. Fokuentet e Galerisë me një pikturë të famshme so- parë në Galerinë e Arteve në kryeqytet. Ksenofon Dilo, Agim Kadillari, Xheneta Kadillari, ja Lau. Veprat e reja mund ose mund të mos njëri tjetrin, këndvështrimi i publikut, perceptimi i artistëve dhe muzeu si institucion shtetëror. dor eksperiencën e tij në pikturimin e pejsazheve private. Një tjetër artist, Agim Kadillari për- Skënder Kamberi, Heldi Pema, Sali Shijaku ndryshojnë nga veprat origjinale, por artistët do dhe Taso janë gjashtë artistët pjesmarrës të cilët t`i përdorin këto të fundit, si nxitës për një interpretim te ri. Ky ripunim që po ndodh në GKA, fazës rinovuse të GKA dhe zbrazësia e saj e regjimit komunist. Një grafike e vjetër e Xhen- Fakti që ekspozita është planifikuar të hapet gjatë për të ridimensionuar kufijtë hapsinorë gjatë kanë formëzuar pikturën shqiptare për shumë dekada në mënyra dhe tonalitete krejt të ndryshme. Sipas Drejtorit Rubens Shima dhe sipas përfaqësimi i artit ideologjik socialist, përfshi në një moment, ku pamja e vjetër e institucionit terpretuar kete imazh nëpërmjet ngjyrave të një vend që ka pësuar vetë transformim: nga përkoshme, bëjnë të mundur që ekspozita të çelet eta Kadillari do t i shërbejë si baza per te riin- organizatorëve pjesmarrës, kjo do të jetë një edhe veprat të cilat ju referohen artistët, tek tendencat e reja në art siç perceptohen sot. Njësoj si ka dalë në dritë pamja e re. Performanca e ripikturoje Ksenofon Dilo dhe Taso do te jete nuk është zhdukur plotësisht dhe kur ende nuk shtuara dhe burimeve të drites. Vepra qe do te ngjarje e paprecedentë, e cila duke shfrytëzuar interioret e këtij institucioni, do t`i kthejë ato në një arkeologji të përmbysur kulturore, artisti artistëve në muret e Galerisë, kthehet në një gjest surprizë. Gjatë periudhes 10 ditore qe do te në studio arti. Përgjatë një konference për shtyp, mesditën e djeshme u bë e ditur se kjo ojnë, drejtperdrejt në muret e Galerisë. E nd- atë që nuk duket, historitë paralele të artit dhe e jete e hapur per publikun, qe do te vezhgoje lind- ose piktorët e ftuar do të prodhojnë ripiktur- simbolik: një deklaratë mbi atë që duket dhe mbi zgjase prodhimi i pikturave ne studio, do te ekspozitë e përdor gjendjen aktuale të rinovimit jekur nga faza finale e rinovimit, ekzistenca e fundit jo me pakta, një pasqyrim i divergjencave mes peronales dhe institucionales. baze ditore. Ogerta PROKO jen e pikturave dhe transfomimin e hapesires ne që po kryhet në GKA, si një pikë nisje, duke këtyre veprave, ka vetëm një natyrë të përko- Niset edhe Kristo Cipa, në udhën e poezisë Nga Enver Memishaj Me librin e tij të parë Guri rëndë në vënd të vet,që sapo ka dalë në qarkullim, Kristo Çipa nis udhën e vështirë të poezisë. Krijimtaria e tij nuk është befasi, pasi ai vjen prej Pilurit, vëndit të begatë të folklorit dhe rapsodisë, vëndit ku jeton e krijon Lefter Çipa, vëllaj tij, i njohur dhe i nisur me kohë në udhën e poezisë popullre shumë të vlerësuar. Befasuese është vargu tij, forca shprehëse dhe idetë atdhetare që e përshkojnë gjith krijimtarinë e tij. Në fillimet e krijimtarisë tij cdo poet është i ndikuar prej më të mdhenjve, talenti të bën të shkëputesh prej këtyre ndikimeve dhe te jesh vetvetja. Që në librin e tij të parë duket qartë, përpjekja e Kristo Çipës për tu shkëputur prej ndikimeve të më të mdhenjve dhe për të qënë vëtvetja, çka flet për talentin dhe mendimin e tij poetik.. Është kjo arsyeja që libri ka tërhequr vëmëndjen e autoriteteve të larta të kulturës. Për të kanë shkruar në shtyp Prof. Dr. Bardhosh Gaçe, shkrimtari Besnik Mustafaj, publicistja Laureta Petoshati etj. * * * Kur ma dhuroi librin, djali Kristos, pata një emocion të vecante, pasi merja në dorë librin e një miku me te cilin kishim ndarë bashkë me të dhe familjen e tij vite të vështira jete, plotë vuajtje të një kohe të largët. Prindërit e Kristos qenë fqinjët e mi, në Pus të Mezinit, dhe kanë mbetur në kujtesën time si një çift mbreslënës. Babaj Andrea kishte pamjen e një mendimtari, ndërsa të jëmën Lilon e krahasoja gjithnjë me Aksinjën e Donit të Qetë të Shollohovit, për të cilën Kristua shkruan : Nëna ime! S ka si nëna Zëmërdhëmbshura si ti Dhe kur lodhet e fle hëna Bota s ka më vesh e sy. Merakzgjuar Rri veç nëna. Ata, bashkë me prindërit e mi ropateshin ditë e natë, ullishtave, në dimër dhe në behar, në breshër dhe në shi, në vapën përvëluese të beharit, për të nxjerrë bukën e përditëshme për fëmijët e tyre të shumtë. Në këtë familje shquante Lefter Çipa, djali i madh, i cili në atë pellg varfërie ku jetonim,sillte gaz me këngën e tij në takimet që zhvillonte Partia e Punës për të treguar se populli jetonte i lumtur! E me gjith varfërinë dhe mjerimin ku jetonim Partia nuk ishte e kënaqur. Nje ditë prej ditësh këtë familje të mirë Partia e dëboi dhe e dërgoi në Pilur që të ndihmonte për përparimin e kooperativës bujqësore të fshatit tyre! Edhe atje në majë të Pilurit ajo familje jetoi me djers e me nder dhe nuk u përkul asnjeherë përpara vështirësive të shumta që sillte sistemi diktatorial. Kjo kohë e mugët ka lënë gjurmë tek poeti së cilës i këndon : Djalëri si më kalove! Nëpër dhëmbje e lëngatë Ëndërrove fluturove E zbrazët u ktheve prapë. Fati e pruri që me Kristo Çipën të punoja bashkë në Shërbimin Informativ Kombëtar, dega e Vlorës, unë eprori tij dhe ai vartësi im. Gjatë punes,unë pash tek Kristua se ai kish trashëguar prej Lilos dhe Andres cilësitë më të mira dhe virtytet më të larta të rracës sone. Ai dallohej mbi të gjith për inteligjencën karakteristike piluriote, për përkushtimin ndaj detyrës, për aftësinë dhe kompetencën profesionale, por mbi të gjitha për dashurinë e madhe që ai kish ndaj vendit tij dhe kontributin që mundohej të jeptë për ndërtimin e shtetit të së drejtës. Fisnikërinë dhe bukurine e shpirtit të tij e mësova dhe e kuptova në momentet e vështira të jetës që kaluam bashkë, sidomos gjatë vitit Një herë e dënova Kriston dhe ai i kish thënë një shokut tonë : - Shko dhe shpjeri Enver Memishës lutjen time për të më falur dënimin. Dhe kur shoku ishte afruar të merrte lutjen e tij, ai kish thënë : O Enver, Enver Memisha Herë si qëngji, herë si bisha Ku ta ndreqa ku ta prisha. Dhe natyrisht që pas kësa lutje, dënimi ju fal. Këto më shkuan ndër mënt kur mbaja në dorë me gëzim librin e mikut tim Kristo Cipa. KOHA VDEKJEN NUK E QAS MARTIRIT TË DEMOKRA- COSË AZEM HAJDARI Ti shkoje drejt shënjtërimit Nëpër qiellin e shtatorit, Poshtë ngrysej botë e krimit Si në kohë të diktatorit. Të gremiste çmendja e plumbit, Të përmbyste dallgë e llumit. U këput një krahë lirie, U këput,por s ra përdhe, Ngjitet lart ku nuk ka hije Mali s mbulohet me dhe. Sot liria ka një mit Luanin që s pati frikë. Nënë Shqipëri, o nënë Në atë vitin e trazuar, Zambakun e lirisë Si ta morën nëpër duar?! Ku ta cuan o moj nënë, Mbete si nata pa hënë. Ne me lotët e pendimit Lagim ditët e dhjetorit, O Azem na jep bekimin Zemrën e kraharorit. Ti je shenjti që na fal, Ti je shpresa që na ngjall Qiellit të ardhmërisë Për lirinë rend me gaz, Jetë i jep demokracisë Shekullit që erdhi pas. Moteve kur vjen behari Prapë do vijë Azem Hajdari. * * * Në të gjitha poezitë e përmbledhura në vllimin «Guri rëndë në vënd të vet «e shohim autorin të lidhur me Bregun e Detit të cilit i ka marrë bukurinë për shpirtin e tij ashpërsinë e dallgëve në furtunë për mbrojtjen e atdheut, dhe shushurimën e Jonit për ndjenjat e tij. Nga «Piluri mbi dete «, poeti vrojton Jonin e magjishëm, malet e lartë që zbresin thikë mbi det dhe nga kjo hapsirë pa anë e pa fund ai sheh dhe imagjinon madhështuinë e atdheut. E kaluara e lavdishme e popullit tonë evokohet me mburrje dhe krenari. Ai u drejtohet për ti lartësuar si Damjanit të Himarës, Gjolek Labit, Jan Kocanit, Hysni Lepenicës, Ibrahim Rugovës, Azem Hajdarit etj. Por mbi te gjitha ai e kërkon Shqipërinë ashtu sic na e kanë lënë të parët, sic e kanë ëndërruarpërjetësisht Shqiptarët: Ne s kemi ëndërr të madhe Aq sa ka folenë shqiponja Shqipërinë natyrale Katër vilajetet tona. Me gjith se në liri, poetit i dhëmbin akoma plagët e Kosovës, ende të pa shëruara prej barbarive sërbe : Si e shkove këtë shekull, Moj gjeraqina Kosovë? Nëpër natë e nëpër mjergull Ashtu si lulja në borë. Por poeti nuk e harron për asnjë çast edhe Çamërinë tonë martire : Çamëria, Çamëria Bie në gjinjë perëndia Mëkatet lanë historia Guri shkon në vënd të tija. Dhe fundin poeti e shikon me optimizëm, optimizëm që ja forcon liria e Kosovës : Mjergulla largohet Pranvera afrohet Ëndërra e Shqiptarëve po bekohet. Emocionuse mbetet hymni që poeti ju ngre grave shqiptare të Sulit tonë heroik, cilësi që u përsëritën prej grave të Kosovës martire më 1999, atyre grave që nuk ranë në dorën e Turqve sepse : Vinte turku ikte dita Gratë e Sulit tej në valle Aq sa mund të kapej drita I kapje ato sorkadhe. Dashuria e Kristo Çipër për atdheun fillon tek Piluri tij, për të cilin ai deklaron me zë të lartë : Jam nga Piluri mbi dete. Vini re se ku ndodhet Piluri mbi dete! Jashtë vëmëndjes së poetit nuk kanë mbetur edhe ngjarjet e pranverës së përgjakur të vitit 1997, gjatë së cilës Kristua vuajti padrejtësisht dhe pa patur asnjë faj. Zëmra e poetit vuan, për atë katastrofë kombëtare : S di ku jam e s di ku vete Gurë në rrokullimë S jam në luftë. Në luftë vete Mjerë për Shqipërinë Me mëncuri poeti parashikon edhe fundin e kësaj katastrofe që gatuan komunistët : Por rron ky komb, ky gen, kjo gjuhë Këtu kemi qënë, do jemi këtu! Natyra e bukur e Bregut të Detit e ngacmon vazhdimisht poetin dhe kur lexon disa nga këto poezi të duket sikur je në atë Himarën e bukur dhe dehesh prej natyrës së sajë : Luan valë e detit, Tund degët ulliri, Zgjohet amaneti, Ndez flakët qiriri. Pas këtyre temave poeti kalon në lirikën dhe dashurinë. Lirikat e tij të zgjojnë ndjenja djalërie.ka edhe të tilla që të duket sikur lexon atë mjeshtrin e madhe të poezisë Ali Asllanin, si Lirikë vere, Do ta pi burimin, Me ty, Dua vajzërinë etj. Si era e prillit Çelja tëndelinë, Në kafaz të gjirit Ndizja dashurinë. Libri mbyllet me poemën Himarë, o dheu im e cila është poemë e dashurisë së vëndlindjes, poema e dashurisë njerzore, poema e hymnit që poeti i ngre Himares tij shqiptare, poema e asaj nuses së bukur me emrin Himarë që stuhia dot vellon s`ja hoqi, pra Himarën poeti e shikon si nuse të përjetëshme. * * * Kjo ështe nëpërgjithësi poezia e Kristo Cipës, ky është zëri tij poetik,që me gjith se është libri tij i parë duket se trashgimia e njohur e vëndlindjes tij dhe trashgimia familjare, përvoja e tij nëpër festivale dhe aktivitete të shumta brënda dhe jashtë vëndit, kanë dhënë ndikimin e tyre që shumë poezi të këtij vllimi të duket sikura janë shkruar prej një poeti të konfirmuar. Në poezinë e Kristo Çipës duket qartë edhe ndikimi i poezisë popullore prej së cilës ai nuk mund të shkëputet dot, por duket edhe talenti tij për të na dhënë poezinë e vërtetë artistike. E tërë poezia e tij përshkohet prej thellësisë së mendimit, e cila bën jehonë për dashurinë ndaj atdheut, për ndjenjat njerzore, për nënën dhe babanë, homazh drithërues për dashurinë, për kujtimet e bukura të rinisë. Poezia e Kristos buron prej talentit tij të lindur, sepse poezia nuk mund të mësohet as në shkollë dhe as në jetë. Tema e poezisë së tij është e shumëanëshmë gjë që rrit vlerën e sajë. Poezia e tij është premtuese për të ardhmen dhe flet qartë se një poet prej Pilurit është nisur në udhën e vështirë të poezisë. Udhe të mbarë miku im

19 KULTURE Kontaktoni në: SOT NË 10-VJETORIN E VDEKJES SË POETIT ALQI BOSHNJAKU Alqi Boshnjaku, poeti që nuk urreu as vdekjen Nga Flori SLATINA 10 vjet më parë pushoi së rrahuri zemra e njërit prej krijuesve të këngës shqipe, poetit të njohur, fitues i shumë çmimeve, mes të cilave shumë çmime të para, Alqi Boshnjakut. Ai iku në mënyrë të çuditshme, të shpejtë dhe kur nuk e kishte kohën, iku në kulmin e lavdisë dhe suksesit. Për më tepër ai iku vetë, vullnetarisht nga kjo botë, që, për fat të keq, për të ishte shumë e vogël, shumë cinike dhe shumë e padrejtë. Alqi Boshnjaku u aksidentuar në 2 shtator 1998, duke rënë nga njëri prej ballkoneve të katit të dytë të hotel Floridës në Durrës. Pas 18 ditësh, sa në një spital në tjetrin, në Durrës, në spitalin ushtarak e më pas edhe në atë të Janinës, kur jo vetëm mjekët, por edhe kolegët, të afërmit dhe miqtë e tij kishin ende shpresa se ai mund të ktheje në jetë, Alqi u shua më 20 shtator Një artist si Alqi, artist në shpirt e në profesion, kurrë nuk urrente, por kishte shumë dashuri dhe mes tyre, dy nga më të mëdhatë, që ishin edhe motivet e vargjeve të bukura, dashurinë për vajzën dhe dashurinë për këngën. Alqi Boishnjaku shpërthimin e vet e pati në mesin e viteve 80-të dhe deri në çastet kur u nda nga kjo jetë. Ai thuri vargje të bukura për shumë kompozitorë e këngëtarë, la pas emrin e tij në dhjetëra këngë, që u bënë motive të dashurua për sa e sa të rinj, të cilit, ndoshta pa e ditur se kush i kishte thurur ato vargje, i kënduan në çastet e tyre më të bukura apo të trishtuara. Ndonëse fillimet e tij i kishte si regjisor me grupet amatore të shkollave të mesme apo edhe si regjisor i Estradës së Ushtarit, ku edhe ka shkruar disa komedi e skeçe, ka marrë pjesë edhe si as/ regjisor në disa filma televizivë, ai u bë i njohur si poet i këngës. Kishte mbaruar studimet e larta në ILA në vitin 1978, ndërsa në fëmijëri ka qenë këngëtar në Pallatin e Pionierëve më Tiranë. Nisi të shkruajë vargje në vitet 80-të, duke marrë pjesë në festivalet e këngës në RTSH dhe më pas edhe në koncertet e stinës apo në anketat muzikore të radios. Ka kontribuar edhe në krijimin e disa grupeve muzikore në fillim të viteve 90-të. Mes krijimeve të tij më të suk- KANË THËNË PËR TË: Ishte tepër bujar për ta ndarë suksesin me të tjerët, por me ambicie për ta çuar përmes punës së tij krijimtarinë drejt perfeksionit: madje, jo vetëm krijimtarinë e tij, por edhe gjithë sportin e një knocverti a festivali. Alqi Boshnjakut i ndihu fati, që ta përshkojë trajektoren e tij artistike në vitet kur riciklimi i spiraleve të këngës shqiptare po merrte për mirë Zhani CIKO Alqi Boshnjaku, poeti që tingullit diti t[i japë kuptimin e vërtetë, poet që melodinë e bëri të flasë me gjithë forcën e saj, poet që me këngën e tij teksti dhe muzika mishërojnë njëra tjetrën në përsosmërinë e tyre, aqsa këto elementë nuk mund t i ndash kurrë nga njëri tjetri Valentin VEIZI Për mua firma e Alqi Boshnjakut qe një garanci për sukses. Të gjitha çmimet e mia i kam të lidhura me të. Aleksandër GJOKA Alqi ekspresiv i çmendur. Kur bashkëpunoja me të ngatërroja ditën me natën. Telefonat e tij të pazakonta pas mesnate ma bënin të pasiguritë gjumin dhe të siguritë suksesin... Luan ZHEGU Do të doja vargjet e Alqi Boshnjakut në çdo muzikë që do të interpretoja Ledina ÇELO Alqi Boshnjaku ishte personifikimi i ndjesive të shpirtit artistik... Redon MAKASHI sesshme përmendim këngët Larg urrejtjes, Emocion, Të sotmen jeto, Fal, Ike me dallëndyshet, Si banania, Nuk ndiej vetmi, Pesha e fatit, Mos u nxito, San Valentino, të cilat janë vlerësuar me çmime të para dhe Horizont, Ti nuk më tradhton, Emigranti, Jam në moshë, Sagapo të dua, me çmime të dyta etj. Alqi boshnjaku ishte njeri me sphrit të madh. Ai nuk urreu në jetë, edhe atëherë kur të tjerët e akuzuan, kur e preknin në sedër apo kur i bënin keq. Madje Alqi nuk urreu as vdekjen. Alqi Boshnjaku ishte një meteor, i tillë mbeti. Koha për Nobel Në krijimtarinë time kam pasur parasysh që të mos ulem të shkruaj pa u bindur se çfarë mesazhi të ri do t i paraqes publikut dhe çfarë vlere do të kishte ky mesazh në një kohë të caktuar. Gjithashtu më ndihmon fakti se kam kënduar vetë dikur, kam punuar si regjisor dhe kam shkruar për gjininë e skenës. Alqi BOSHNJAKU Akademia Suedeze, sikundër çdo vit dhe kësaj herë, do të shpallë çmimin Nobel në letërsi në javën e dytë të tetorit. Sipas të gjitha gjasave do të jetë një enjte dita kur do të behet i ditur emri i madh që sipas fjalëve të themeluesit të këtij çmimi legjendar, Alfred Nobel, "duhet t'i dorëzohet çdo vit autorit, i cili ka arritur të prodhojë në fushën letrare, veprën më të shquar dhe më korrekte"."ne shpesh mendojmë për shkrimtarë që vijnë nga zona të ndryshme dhe që kanë bërë revolucion me veprat e tyre", janë shprehur funksionarë të lartë të Akademisë Suedeze. Si çdo vit edhe kësaj here shumë emra janë lakuar për Nobelin enigmatik. Megjithatë historikisht deri në momentin e shpalljes gjithcka mbetet vetëm hipotetike në lidhje me identitetin e autorit që do të marrë një diplomë, një medalje ari me profilin e Alfred Nobel dhe një çek prej 10 milion korona suedeze (diçka më shumë se një milion euro). Në fakt ky lajmërim përbën pikën kulminante të një procesi selektimi që ka zgjatur tetë muaj, por që në përgjithësi zgjat për disa vjet dhe kjo për faktin se asnjë nga shkrimtarët nuk mund të marrë këtë çmim që në vitin e parë kur prezanton kandidaturën e tij. Komiteti Nobel ka një grup korrespondentësh në të gjithë botën, të cilët ngarkohen të dërgojnë sugjerime, lajme, raporte mbi shkrimtarët që mund të hyjnë në listat e kandidatëve. Çdo raport i dërguar verifikohet dhe diskutohet më parë. Dhe i gjithë ky dokumentacion është shumë konfidencial. Në datën 31 janar kur mbyllet lista, komiteti realizon seleksionimin e parë ndër 2000 letra, nga të cilat përzgjidhen 200 kandidatura. Mbas këtij momenti fillon vlerësimi nga komiteti që mblidhet në qendrën e Akademisë, një ndërtesë e shekullit të XVIII-të, shumë pranë pallatit mbretëror, ne zemër të qendrës historike të Stokholmit. Në fazën e parë të seleksionimit që zgjat deri në maj, mbeten vetëm 5 deri 10 aspirantë. Në këtë moment fillon selektimi i vërtetë dhe nga qershori deri në gusht akademikët lexojnë veprën e plotë të kandidatëve. Mbas përfundimit të kësaj faze, përcaktohet një short list me tre finalistët dhe në shtator hapen debatet, që në fakt vazhdojnë deri një javë përpara shpalljes së çmimit. Vendimet e argumentuara ruhen paskësaj në zarfe të mbyllura për gjatë 50 vjetëve.kështu për të ditur pse asnjëherë nuk mori Nobelin, Jorge Luis Borges, do të duhet të kalojë një gjysëm shekulli nga kandidatura e tij e fundit. Dhe kjo kohë i bie të jetë në vitin Rydquist është një nga personazhet me më influencë në këtë proces. Si përgjegjës i një biblioteke, që ka më shumë se libra në të gjitha gjuhët, ai merret me mbledhjen e bibliografísë së plotë dhe dokumentacionit që përdorin anëtarët e Komitetit Nobel, për të marrë vendimin

20 REKLAMA Botimi 55 Nga Fahri Balliu Panteoni i zi, romani i mirënjohur i shkrimtarit Fahri Balliu, tashmë edhe në gjuhën italiane. Si pjesë e programit paneuropian Interreg, libri vjen për publikun italian, por edhe dashamirët në Evropë, nën siglën Acustica dhe me rekomandimin e dy emrave të njohur të editorisë italiane 55 vjet Përvojë sukses zhvillim GRANIT 20 55

21 DITA Bursat mirëpresin planin amerikan Tregjet e aksioneve në Evropë e Azi kanë filluar të shënojnë ngritje pas lajmit për planin amerikan për të zgjidhur çështjen e kredive të këqija. Autoritetet financiare në Shtetet e Bashkuara kanë kufizuar përkohësisht praktikën e shitblerjes së aksioneve kur ato janë në nivelin më të ulët, gjithë kjo si pjesë e një plani gjithëpërfshirës që bankave t u shlyhen borxhet e papaguara që janë burim i krizës financiare globale. Tregjet e aksioneve në Evropë e Azi kanë filluar të shënojnë ngritje pas lajmit për planin amerikan për të zgjidhur çështjen e kredive të këqija. Qeveria dhe autoritetet bankare amerikane po negociojnë një plan të përgjithshëm për t i çliruar bankat nga borxhet e këqija që janë problemi kryesor i krizës financiare globale. Sekretari i Thesarit dhe Kreu i Rezervës Federale u takuan mbrëmë me udhëheqës të Kongresit. Pas takimit, demokratë e republikanë sugjeruan se ishin pranë arritjes së një marrëveshjeje. Në kërkim të zgjidhjes Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi, e bëri të qartë se masa që do të merret do të ketë parasysh mbrojtjen e taksapaguesve amerikanë.... bashkërisht po kuptojme krizën financiare në vendin tonë dhe jemi mbledhur për të bashkëpunuar për rrugëdaljen nga kriza përmes zgjidhjeve që mbrojnë taksapaguesit, konsumatorët dhe njerëzit e zakonshëm nga transaksionet në Wall Street, tha zonja Pelosi. Pas takimit në Kongres, Sekretari i Thesarit të Shteteve të Bashkuara, Henry Paulson u tregoi gazetarëve përmbajtjen e bisedimeve. Burimi i tensionit në tregjet e kapitalit lidhet me korrigjimin e tregut të banesave dhe me atë që po pasqyrohet me rënien e çmimeve në këtë treg. Ne jemi mbledhur për një zgjidhje të shpejtë për thelbin e këtij problemi, tha Sekretari Amerikan i Thesarit, Henry Paulson. Një nga mundësitë, që njoftohet të jetë diskutuar në Kongres, është krijimi i një agjencie shtetërore për marrjen përsipër të borxheve të bankave, që me fjalë të tjera do të thotë shtetëzimin e borxhit të pakthyer nga kreditë për banesa, i cili po e asfikson sistemin financiar. Reagimi i tregjeve SHBA: Në Nju Jork, të enjten Rice: Lufta në Gjeorgji ka izoluar Rusinë Marrëdhëniet midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara kanë arritur në nivel edhe më të ulët për shkak të krizës në Gjeorgji. Sekretarja amerikane e Shtetit, Condoleezza Rice, i ka bërë thirrje Evropës dhe Shteteve të Bashkuara që t i bëjnë ballë Moskës dhe vendimeve fatkeqe të saj. Ajo ka thënë se vendimi për të okupuar Gjeorgjinë e ka lënë Rusinë pa miq në komunitetin ndërkombëtar. Zonja Rice tha se Evropa dhe Shtetet e Bashkuara duhet të veprojnë bashkërisht për të kundërshtuar atë që ajo e quajti keqtrajtim, karakteristikë e marrëdhënieve të Rusisë me ishvendet e Bashkimit Sovjetik. Sjelljet e Rusisë, brenda dhe jashtë, tha zonja Rice, e kanë sjellë këtë vend në një situatë vetë-izolimi dhe moskokëçarjeje ndërkombëtare. Viteve të fundit, tha zonja Rice, Rusia ka bërë veprime kundër fqinjëve të saj, kryesisht nën nivelin e sjelljeve të një fuqie të madhe, siç mund të ketë qenë Rusia. Ajo që është më shqetësuese në veprimet e Rusisë, është fakti se ajo ka hyrë në një situatë veprimesh edhe më të përkeqësuara në vitet e fundit. E kam fjalën, midis tjerash, edhe për intimidimin që Rusia u bën fqinjëve sovranë, për shfrytëzimin e naftës dhe gazit si armë politike, për pezullimin e njëanshëm të Traktatit për Forcat Konvencionale në Evropë, për kërcënimet e saj ndaj vendeve paqësore me armë bërthamore, për shitjen e armatimit në vendet dhe grupet që kërcënojnë sigurinë ndërkombëtare dhe për persekutimin e gazetarëve dhe disidentëve rusë, tha zonja Rice. Dialogu midis Washingtonit dhe Moskës që prej shpërthimit të luftës në Gjeorgji, para gjashtë javësh, ka pësuar goditje dhe fjalimi i fundit i zonjës Rice ka pasqyruar situatën e krijuar. Zonja sekretare asnjëherë nuk e ka ngritur zërin gjatë këtij fjalimi në Washington, por fjalët e saj ishin mjaft të palëkundshme, e madje të përshkuara edhe me sarkazëm. Ajo tha se ndërkohë që e gjithë bota u angazhua për të ndihmuar rindërtimin e Gjeorgjisë pas pushtimit rus, Moska është detyruar të kënaqet me mbështetjen që ka marrë nga faktorët më trivialë ndërkombëtare Nikaragua dhe grupi palestinez Hamas. Rusia ka gjetur pak mbështetje për veprimet e saj. Përshëndetjet nga presidenti i Nikaraguas, Daniel Otega, dhe nga Hamas nuk mund të quhen triumfe diplomatike, tha zonja Rice. Ajo ka shtuar se me luftën në Gjeorgji, Rusia e ka dëshmuar atë që është ditur tashmë, se mund ta mposhtë me lehtësi një vend të vogël në fqinjësi. Por, sekretarja amerikane e shtetit tha se demokracia e Gjeorgjisë ka mbetur e paprekur, ekonomia e saj do të ringjallet sërish dhe me ndihmën e të gjithë aleatëve, edhe pavarësia e saj do të jetë e garantuar. Ndërkohë, tha zonja Rice, Rusia nuk ka fituar asgjë. Pushtimi i Gjeorgjisë nga Rusia ka përmbushur një synim jo afatgjatë strategjik. Synimi ynë ndërkaq strategjik është që t ua bëjmë të qartë liderëve të Rusisë së vendimet e tyre mund ta çojnë Rusinë në një rrugë njëkahëshe të vetë-izolimit dhe moskokëçarjes ndërkombëtare, tha zonja Rice. Ajo i ka bërë thirrje Evropës që të punojë bashkërisht me shtetet e Bashkuara për t i rezistuar përpjekjeve të Rusisë që të shtrijë pushtetin e saj nëpërmjet pasurisë që ka në burimet e energjisë. Shtetet e Bashkuara dhe Evropa janë duke thelluar bashkëpunimin në kërkim të një pavarësie më të madhe energjetike, duke punuar me Azerbajxhanin, Gjeorgjinë, Turqinë dhe autoritetet kaspike. Ne do të zgjerojmë energjinë e hapur globale në ekonomi dhe do ta mbrojmë atë nga qasjet abuzive. Nuk mund të ketë një palë rregulla për Rusinë dhe rregulla të tjera për të tjerët, ka thënë zonja Rice. Fjalimin e saj ajo e ka përmbyllur duke thënë se liderët e Rusisë duket se kanë një lloj nostalgjie për një kohë të kaluar, duke aluduar në vitet autoritare të Bashkimit Sovjetik. Mbetet të shihet, tha zonja Rice, nëse ata do të heqin dorë nga kjo nostalgji dhe e gjithë kjo varet nga vendimet që do të marrin tash e tutje. indeksi idustrial Dow Jones u mbyll me 3.5 për qind rritje. Rusi: Për herë të parë që prej pezullimit të transaksioneve të mërkurën, bursa ruse u hap sot me një rritje të lehtë të vlerës së aksioneve.të enjten qeveria u dha disa miliardë dollarë tri bankave më të mëdha ruse. Japoni: Indeksi Nikkei u mbyll me një rritje prej 3 për qindësh. Kinë: Aksionet në bursën kineze u rritën me më shumë se 9 për qind. Aksionet shënuan rritje edhe në Hong Hong. Europë: Transaksionet e para të ditës së premte në Europë sinjalizuan rritje të vlerës së aksioneve. NATO mbledh ministrat në Londër Ministrat e mbrojtjes të vendeve anëtare të NATO-s janë mbledhur në Londër për të diskutuar për reformimin e Aleancës, Afganistanin dhe marrëdhëniet me Rusinë, në dritën e konfliktit të muajit gusht në Gjeorgji. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jaap de Hoop Scheffer, i tha BBC-së se vazhdon shqyrtimi i mundësisë për anëtarësim në Aleancë i Gjeorgjisë dhe Ukrainës, pavarësisht kundërshtimit të Rusisë dhe zhvillimeve në Kaukaz. Në Samitin e Bukureshtit, në muajin prill, u mor një vendim i qartë nga qeveritë dhe udhëheqësit e vendeve anëtare të NATO-s. Gjeorgjia dhe Ukraina mund të bëhen eventualisht anëtare të Aleancës, sigurisht nëse përmbushin kriteret dhe dëshirojnë të bëhen pjesë e NATO-s. Tani ne po ecim në këtë rrugë të shtruar në Bukuresht dhe kriza e gushtit nuk do të na largojë nga kjo rrugë, tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jaap de Hoop Scheffer. Zoti Scheffer i tha BBC-së se, megjithë ftohjen aktuale të marrëdhënieve mes NATO-s e Rusisë, bisedimet mes tyre duhet të vazhdojnë. Universiteti Politeknik INSTITUTI ENERGJISE UJIT dhe MJEDISIT Sektori i Parashikimeve Meteorologjike MOTI Parashikimi për sot, 20 shtator 2008 Gjatë 24 orëve të ardhëshme mbi vëndin tonë do të mbizotërojë mot i kthjellet me vranesira te cilat do te shtohen ne pjesen e dyte te dites. Ne zonen lindore dhe jugore te vendit priten edhe shira lokal. Era do të fryjë e lehte, ne bregdet deri mesatare (deri 20 km/orë), nga veriu. Temperaturat ekstreme të ajrit pritet të luhaten: MIN. QYTETI 1. Pukë 6 2. Peshkopi 8 3. Pogradec 8 4. Korçë 8 5. Ersekë 7 6. Kukës 6 7. Koplik Shkodër Tiranë Elbasan Lezhë Durrës Vlorë 15 TEMPERATURA (gradë 0 C) MAKS

22 ITALIANO Epifani: «l'ultimo no non è stato il mio». Tremonti: nessuna rinazionalizzazione Alitalia: assistenti di volo, pronti a firmare il piano Cai se stipendi invariati Alitalia: assistenti di volo, pronti a firmare il piano Cai se stipendi invariati «Condizione ineludibile se aumenta la produttività». Sacconi: «La Cigl ci ripensi, non ci sono alternative» ROMA - Un'altra giornata lunga per Alitalia con uno spiraglio nel tardo pomeriggio: l'associazione degli assistenti di volo Anpav è pronta a firmare l'accordo quadro di Cai per la Nuova Alitalia. Lo afferma il presidente dell'associazione Massimo Muccioli auspicando che «l'accordo, già sottoscritto dai sindacati confederali e l'ugl, venga firmato da tutte le altre organizzazioni». L'Anpav ritiene tuttavia che «l'invarianza salariale, a fronte di un aumento della produttività, nel rispetto delle normative vigenti europee, sia però una condizione ineludibile. Vogliamo sperare che questa nostra sofferta decisione possa riportare Cai sul tavolo della trattativa». La decisione dell'anpav è stata giudicata «significativa» dal ministro del Lavoro, Maurizio Sacconi. Il commissario straordinario Fantozzi ha incontrato informalmente alcune sigle sindacali. Altre compagnie europee hanno fatto sapere di non essere interessate ad Alitalia. SENZA ALTERNATIVE - Sacconi in mattinata era tornato a fare un appello alla Cgil, spiegando che non ci sono alternative al piano Cai se non il fallimento della compagnia. E per questo, secondo l'esponente del governo, le sigle sindacali che non hanno sottoscritto l'accordo, e in particolare la Cgil, determinando il ritiro dell'offerta del gruppo guidato da Roberto Colaninno, dovrebbero ripensare alla loro posizione. Una situazione di fatto, quella dell'assenza di alternative, confermata anche da Fantozzi, che in una lettera al Corriere della Sera spiega di essersi attivato presso i vertici di altri vettori europei ma senza ottenere riscontri positivi. E accentuata dall'annuncio di Vito Riggio, presidente Enac, in relazione alla conferma o meno della licenza provvisoria concessa all'alitalia: «Lunedì avvieremo un'istruttoria per accertare la liquidità di Alitalia». L'esito dell'esame dipenderà «da quanto verrà a riferirci lunedì il commissario straordinario Fantozzi convocato per avere notizie sul piano finanziario dopo il ritiro dell'offerta di Cai». «Non ho mai detto - ha puntualizzato Riggio - che Alitalia non volerà più dal 2 ottobre», come invece era trapelato in mattinata. Come previsto dalla legge, «dobbiamo accertare lo stato di liquidità, se la compagnia ha i mezzi sufficienti per continuare a operare. In casi del genere l'istruttoria dura sette-dieci giorni ma porrebbe anche essere più lunga», ha aggiunto Riggio, sottoline ando che dal punto di vista della sicurezza «è tutto a posto, il livello è ottimo», e che l'esito dell'istruttoria sulla concessione della licenza provvisoria di volo «può essere sia negativa che positiva». Lunedì ci sarà anche l'incontro fra il Tavolo interistituzionale Comune, Provincia e Regione con il commissario straordinario Fantozzi. Il ministro dell'economia, Giulio Tremonti, è infine perentorio sul ruolo che potrà avere il governo: «Non ci sarà alcuna rinazionalizzazione della compagnia». Concetto ribadito dal commissario europeo ai Trasporti, Antonio Tajani: «La Commissione europea non potrebbe dare il suo assenso alla nazionalizzazione di Alitalia perché le autorità italiane si sono impegnate il 13 luglio 2004 a garantire che la partecipazione dello Stato al capitale sarebbe diventata minoritaria entro dodici mesi». «RIPARTIRE DA CAI» - «Il consiglio dei ministri non può che prendere atto del ritiro dell'offerta da parte della società Cai - ha sottolineato il ministro Sacconi -, auspicando che comunque si possano aprire nuove possibilità a partire dalla stessa società Cai». «Non credo - ha poi precisato - si possa parlare ancora di trattativa perché Cai ha ritenuto essersi esaurito ogni margine di negoziato». Tuttavia, per l'esponente del governo, si può parlare «di una riflessione da parte delle organizzazioni che non hanno firmato circa l'assenza di alternative all'unica proposta sul campo che è quella di Cai». LA POSIZIONE DELLA CGIL - Ma all'indomani del ritiro di Cai arrivano anche le precisazioni del leader della Cgil, Guglielmo Epifani: «Abbiamo firmato per il personale di terra» per cui erano a favore della firma Cisl, Uil, Ugl e Cgil che rappresentano «il 51% dei lavoratori» mentre non è stato così per il personale di volo e «non si può firmare un accordo separato se si rappresenta meno della metà dei lavoratori» ha spiegato in un'intervista alla Stampa. All'ipotesi che la Cgil sia caduta in una trappola, Epifani risponde: «Hanno cominciato a dare la colpa a noi prima che la trattativa fosse finita» mentre, a proposito di Colaninno, il leader della Cgil dice di avergli inviato «la lettera con la nostra proposta alle 13,30» e dunque «aveva tutto il tempo di esaminarla». Ma secondo Epifani «è stata la Cai a tirarsi indietro» perché «si sono accorti che non riuscivano a risolvere il problema del personale di volo». Inoltre, «già da qualche giorno trapelava che all'interno della cordata c'erano contrasti». Infine, dice Epifani che ora «tocca al governo cercare un'altra soluzione in tutte le direzioni», sia «quelle nuove» sia «quelle vecchie che c'erano e sembra non ci siano più». ANGELETTI: DECIDANO I LAVORATORI - Il leader della Uil, Luigi Angeletti, che invece si era detto pronto a firmare l'intesa, chiede ora che siano tutti i lavoratori di Alitalia a decidere se accettare o respingere il piano della Cai: «Le decisioni che riguardano i posti di lavoro non possono essere assunte solo dai sindacalisti, tanto più in Alitalia, dove questi stessi sindacalisti non sono votati dai lavoratori. Poiché a questo punto, tra pochi giorni, molte migliaia di persone rischiano di restare per strada, siano i lavoratori a dire sì o no al piano Cai. E la Cai consideri vincolante il voto di quelli che potrebbero essere i suoi lavoratori. Si voti subito, dunque, piuttosto che fantasticare su futuri improbabili miracoli». VOLI CANCELLATI, TRENI AGGIUNTI - Intanto c'è apprensione sull'operatività della compagnia. Venerdì risultano essere stati cancellati trenta voli «per ragioni operative» decise nei giorni scorsi e «non legate alle proteste e alla crisi». Alcuni comandanti e assistenti di volo al varco equipaggi di Fiumicino hanno detto di non conoscere le cause delle cancellazioni, e che non dipendono da loro. Trenitalia, nel frattempo, ha deciso di aggiungere due treni straordinari per fare fronte alle maggiori richieste di biglietti registrate nelle ultime 48 ore. Anche Meridiana e Eurofly stanno intensificando la propria offerta. In rete le della Palin L'account privato di posta elettronica è stato hackerato e alcuni suoi messaggi di lavoro sono finiti su Wikileaks STATI UNITI - Questa volta a comparire su Wikileaks, il sito collaborativo modello wiki sulle cui pagine gli utenti pubblicano in modo anonimo informazioni e documenti riservati, è stata la casella di posta elettronica di Sarah Palin. LA VIOLAZIONE A rendere pubblica parte della corrispondenza privata della governatrice dell'alaska è stato il gruppo di attivisti Anonymous, che dopo aver violato l'account Yahoo! della Palin da lei utilizzato (anche) per conversazioni di lavoro ne ha riversato il contenuto su Wikileaks. Trattasi di screenshot di alcuni messaggi (compresa la bozza di un' destinata al governatore della California Arnold Schwarzenegger) e altri in cui si possono leggere chiaramente tutti i suoi contatti, oltre a una serie di foto di famiglia. La manager della candidata vicepresidente del partito repubblicano ha commentato il fatto definendolo «una scandalosa violazione della privacy e della legge», aggiungendo inoltre che l'ufficio della Palin si è immediatamente rivolto alle autorità competenti. L'INCHIESTA L'FBI ha infatti avviato le indagini sull'accaduto e sta già esaminando l'account in questione. Ovviamente gli investigatori cercheranno di identificare l'identità di chi ha compiuto la violazione, ma la cosa non sarà di certo facile nè rapida. E pare che, per ragioni non precisate, la notte scorsa il sito di Wikileaks non fosse raggiungibile. LA POLEMICA In passato l'amministrazione Bush era stata criticata per l' abitudine di utilizzare account di posta privata per lo scambio di ufficiali della Casa Bianca, dal momento che gli standard vorrebbero che la corrispondenza relativa all'attività svolta per il Governo transitasse sui canali ufficiali, quindi conosciuti e riconoscibili. Ora, se da un lato è vero che a quanto pare nessuno dei messaggi resi pubblici su Wikileaks contiene alcunchè che possa in qualche modo danneggiare la numero due repubblicana, dall'altro l'accaduto non potrà che rafforzare ulteriormente le critiche (questa volta a carico della Palin) di chi sostiene che l'utilizzo di servizi di posta elettronica non-governativi da parte degli uomini della politica contraddice il principio che vuole la trasparenza della loro attività.

23 ENGLISH Vice Interior Minister, Ferdinand Poni, assures equipping with Identity Cards Poni: Albanian citizens will equip with Identity Cards before elections Albanian citizens will equip with Identity Cards prior to year 2009 parliamentary elections. This obligation s accomplishment comes from Albanian government. This has declared yesterday vice Interior Minister, Ferdinand Poni, present at ad hoc parliamentary commission of Electoral Reform. Among others he was expressed that, capacity of identity cards production goes up to 20 thousand cards a day, which allows full equipping with cards. Socialist lawmaker, at the same time co-chairmen of Commission for Electoral Reform, Fatmir Xhafa, has been shown sceptic on citizens equipping with identity cards and mainly Albanian emigrants who, according to him, reach to a figure of 800 thousand persons. Yet, vice Interior Minister assured that, for equipping with identity cards will set up 39 application centres and that equipping with this identity document will be obligatory. Sweden guarantees its support for Albania s integration to EU Bregu, official visit in Sweden Albania s Minister of Integrity, Majlinda Bregu, conducted these days an official visit in Stockholm, where she took thee guarantee that, after taking of EU Presidency in July 2009, Sweden shall play an extraordinary supportive role in all further steps Albanian government is expected to undertake with intention full membership to EU. Minister of Integration, Majlinda Bregu, has paid an official visit in Sweden, invited by Sweden Minister of State for EU Issues, Cecilia Malmstrom. During her visit, Minister Bregu recognised interlocutors with steps carried on by Albanian government and state in the road of Albania s integration to EU. In the meantime, on her part, Sweden Minister of State, Malamstrom guaranteed that, Albania shall have Sweden assistance in Albanian legislation approach to that of community, support in dialogue s ongoing for visas liberalisation, as well as proper lobbying for candidate country s status. Another meeting Minister Bregu has had also with State Topi, work visit in district of Puka President supports initiatives for rural zones development President of Republic of Albania, Bamir Topi, accompanied by his cabinet s members held yesterday forenoon an work visit in district of Puka. First, the Head of State has stopped at Commune of Gomsiqe, where has been received by this commune s chairman, Rrok Dodaj. President Topi s visit has followed further with other meetings, as with Mayor Rustem Struga, city s vice Prefect, Dede Pershpali, zone s lawmakers, Rexhep Uka, Sali Shehu, Nard doka, Aleksander Biberaj, Frrok Gjini, Gjovalin Pernga, Idriz Xhumara, Qemal Minxhozi and Flamur Hoxha, local government s other representatives, as well city s inhabitants. At the meeting held at Puka Town Hall environments, President Topi has been recognised with main problems that preoccupy this northern part of the country. In the meantime, President Topi has taken part at inauguration of Agro-alimentary Fair opening with zone s productions communicating by near with farmers, where he was interested on their work and difficulties. President Topi took also part at work of the conference On rural zones Secretary for EU Issues, Frank Belfrage, in which the talk s theme was centred mainly to EU actual institutions situation, Lisbon s Treaty future, seen these in the reforms breath carried on by Albanian government, with intention Albania s integration to EU. The meeting with vice chairman of Foreign Issues Commission, Urban Ahlin, was focused on parliamentary interior procedures and parliaments influence in process acceleration, when is known that Sweden was among first countries that ratified Stability-Association Agreement with Albania. development, potentials and perspectives, organised at Puka s Palace of Culture. During his speech the Head of State pointed up natural beauties and richness of Puka zone, stressing that is indispensable tourist promotion of zone s resources and productions, which are preferred being bio production. One of facts that was paid importance by President was that Durres-Kosova Road will open new perspectives of regional market. Further, work visit of Albania s President at northern city has followed at the meeting with small businesses representatives of agro-processing, as well as with the visit at Agro-cultural Information Centre. Albania and America experts, independent investigations about Kosta Trebicka s car Expertises conclusions in service of Prosecution Auto-technical expertise of the car by which was travelling businessman Kosta Trebicka was performed yesterday. Experiment was made parallel by Albanian and American experts, where later each team reached to its own conclusions, signed at separated processverbals. The independent investigation of two American experts, one of them auto-technical specialist, lasted more than three hours and was performed parallel with verifications me by investigative group established by Prosecution and regional Police for thee case of Kosta Terbicka s death. Sources close to investigative group said that, have performed two auto-technical experiments of the car, despite this control has been left to be made at American experts presence. According to still reserved data, but that refer to this auto-technical expertise, the car by which travelled Trebicka has resulted regular as belong to technical side and its generic parts. At expertise s conclusion, the two sides involved in this specialised verification performed also a driving test with Trebicka s car at environments of orca Police regional Department. After this verification, the two sides of experts signed car s auto-technical expertise process-verbals as well as conclusions achieved by this expertise. These materials shall be put at further investigations disposal of this case. Albania, active partner in Mediterranean initiative of Barcelona s process Albania expresses ready to contribute and to be an active partner at Mediterranean Barcelona s process: Union for Mediterranean. For three days on end (17-19 September) in Tirana was hold seminar Albania and Barcelona s process: Union for Mediterranean, challenge and possibility, in which representatives o this organism s member countries as Spain, France, Tunisia, Italy, etc, exchanged thoughts on possibilities of promotion and enlargement of Mediterranean cooperation, in the framework of reinforcement of partnership among them. Union of Mediterranean Basin s countries is an organism proposed to all countries that lay in southern, northern and western coasts of the sea with the same name. This resembles to a connection bridge between Europe, North Africa and Middle East. Albania that joined formally t this initiative at Paris Summit on July 13, 2008, may play a important role at its political interests protection at international scene, as well as to consolidate its economic interests. Tirana s Seminar stressed the fact that Mediterranean countries, participants in this organism, may be open new perspectives not only for the region, but also for Europe and broader. Partnership among Mediterranean Union countries aims to be focused in perspective cooperation in field of energy, transportations, emigration, free movement, etc. Albania, on its part, as powerful supporter of Barcelona s Process, believes that reinforcement of political and cooperation dialogue in two Mediterranean coasts is indispensable not only f0r European continent, but that has a global dimension, too

24 CMYK REKLAMA Botimet