Visita de Estudo TERRA CHÁ. ÁREA DE COLONIZACIÓN. 29 Marzo, 2006 PROXECTO: RESUMO. Future Approaches to Land Development

Transcription

1 Visita de Estudo 29 Marzo, 2006 SECTOR I "A ESPIÑEIRA" PROXECTO:. CARLOS DARRIBA LÓPEZ Enxeñeiro Agrónomo Servizo de Infraestruturas e Estruturas Agrarias XUNTA DE GALICIA Delegación Provincial de Lugo da Consellería do Medio Rural Edificio Administrativo Ronda da Muralla Lugo Tfno: Fax.: carlos.darriba.lopez@xunta.es SECTOR III "MATODOSO" SECTOR II "ARNEIRO" RESUMO O MODELO DE DA ASPECTOS SOCIAIS E TÉCNICOS RESULTADOS PERSPECTIVAS PREGUNTAS E COMENTARIOS Visita a unha explotación leiteira e o sector II

2 LOCATION COLONISATION AREA Arneiro GALICIA km2 con 93 hab/km2 Poboación ocupada en actividades agrarias 7,3 % Tamaño medio de explotación: 10 ha MVMC: 22,4% Propietarios/habitante: 0,58 Superficie con CP tradicional: 21% Rede Natura 2000 : 12% Provincia de LUGO km2 con 36 hab/km2 Poboación ocupada en actividades agrarias: 21,6 % Tamaño medio de parcela: 13 ha MVMC: 21% Propietarios/habitantes 0,76 Superficie con CP tradicional: % Rede Natura 2000: 15,5% Concello de COSPEITO 145 km2 con 38 hab/km2 Poboación ocupada en actividades agrarias 42,3 % Tamaño medio de explotación: 9,8 ha MVMC: 1,6% Propietarios/habitante: 1,2 Superficie con CP tradicional LC:.% Rede Natura 2000: 6,8%

3 INTRODUCCIÓN O PROXECTO EN BREVE LOCALIZACIÓN: Galicia, Terra Chá, concello de Castro de Rey e Cospeito. DATA: 1959/1968 ENTORNO: período de transición despois da guerra civil española (1939); superando un período de escaseza intentando ser autosuficiente coa producción tradicional de alimentos AS CIFRAS: 3 SECTORES, Has, 193 explotacións (principalmente leiteiras) and 378 edificios.

4 INTRODUCCIÓN O PROXECTO EN BREVE O PROXECTO, TERMOS XENERAIS, Pobos de colonización Colonias. Parte da reforma agraria; Zona en desenvolvemento no medio dun modelo de fragmentación na tenencia da terra, integrando o proxecto co seu entorno e desenvolvendo sistemas de drenaxe e rego, construccións de pobos (incluíndo igrexas, edificios de maquinaria, centros cívicos, escolas, cooperativas agrarias, zonas de mercado,...) camiños,...

5 INTRODUCCION O PROXECTO EN BREVE ACCESO Á PROPIEDADE: Expropiación. Principalmente monte baixo o sistema de MVMC (85%). OS COLONOS. CRITERIO DE RECLUTAMENTO: 1 º. Xente de zonas onde se levaron a cabo outros proxectos, como por exemplo aqueles afectados pola construción de embalses (Na Terra Chá o 20% das familias chegaron de pobos afectados polo embalse de Salime en 1954) 2 nd. Traballadores agrarios. 3 rd. Poboación de menos de 50 anos, incluíndo tamén aos seus fillos

6 INTRODUCCION O PROXECTO EN BREVE O COLONO. ACCESO Á PROPIEDADE VITALICIA: 5 ANOS BAIXO ESTRICTO CONTROL DAS ACTIVIDADES 25 ANOS PARA CONVERTIRSE EN PROPIETARIO VITALICIO PLANS DE EXPLOTACIÓN E MONITOREO DE ACTIVIDADES COMO UNHA REGLA

7 EN DETALLE OS SECTORES I. A ESPIÑEIRA 1966 (COSPEITO) II. ARNEIRO-VEIGA PUMAR 1967/68 (C. REY E COSPEITO) III. MATODOSO. 1958/62 (C. REY E COSPEITO)

8 EN DETALLE I. A ESPIÑEIRA 1966 (Cospeito) OS SECTORES - 1 COLONIA, 12 PROPIETARIOS Has 17 Ha/propietario 10 ha con regadío 204 has. 7 ha sen regadío 147 has 14 lotes Propietarios existentes Propietarios do Sector III

9 EN DETALLE OS SECTORES II. ARNEIRO-VEIGA DE PUMAR 1967/68 (C. Rey e Cospeito) - 2 COLONIAS, COMPRENDENDO 44 E 12 PROPIETARIOS, RESPECTIVAMENTE Has (dividida en lotes de características similares as do Sector I)

10 EN DETALLE OS SECTORES III. MATODOSO 1958/62 (C. Rey e Cospeito) - 1 COLONIA, 124 PROPIETARIOS 114 CASAS DENTRO DA COLONIA 10 CASAS FORA DA COLONIA Has (lotes de 5-8 ha, con zonas irrigadas e sen irrigar)

11 EN DETALLE SUPERFICIE CON REGADÍO SECTOR SEN REGO TOTAL IRRIG. REGO GRAV. REGO ASPER. TOTAL HAS I 35% 68% 68% II 47% 53% 8% 45% III 17% 83% 61% 22% % 66% 34% 32% DISTRIBUCIÓN REGO 35% 32% REGO GRAV. REGO ASPERS. SEN REGO 34%

12 I. A ESPIÑEIRA 1966 LEGEND: COMMUNITY CENTRE EXCLUDED COMPLEMENTARY LOT HOUSE&PLOT HOUSE& IRRIG.PLOT WATER RESOURCES IRRIGATED LAND SEEDBEDS LAGOON LAND ROADS HOUSES

13 II. ARNEIRO-VEIGA DE PUMAR 1967/68 VISITA Á EXPLOTACIÓN LEITEIRA LEGEND: COMMUNITY CENTRE EXCLUDED COMPLEMENTARY LOT HOUSE&PLOT HOUSE& IRRIG.PLOT WATER RESOURCES IRRIGATED LAND SEEDBEDS LAGOON LAND ROADS HOUSES

14 CENTRO DA COMUNIDADE

15 III. MATODOSO 1958/62 LEGEND: COMMUNITY CENTRE EXCLUDED COMPLEMENTARY LOT HOUSE&PLOT HOUSE& IRRIG.PLOT WATER RESOURCES IRRIGATED LAND SEEDBEDS LAGOON LAND ROADS HOUSES

16 CENTRO DA COMUNIDADE

17 EN DETALLE FASES 1ª. FASE 1953/1968 Comprende desde os estudos preliminares ata o traballo nas explotacións. 2ª. FASE 1969/2006 a) 1969/1985 (Unión España-UE) Traballo en asociacións, cooperativas agrarias fin do uso cooperativo da maquinaria agraria b) 1985/2006 Fortes investimentos na modernización das explotacións. Incremento significativo das explotacións leiteiras

18 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS SOCIAIS DAS EXPLOTACIÓNS (I) O 75% dos propietarios traballan actualmente como agricultores das súas propias explotacións Como media, estos propietarios traballaron nas explotacións durante 24 anos. Dos propietarios, 60 teñen menos de 55 anos, as explotacións son herdadas pola seguinte xeneración O 55% dos agricultores teñen como único ingreso o que obteñen das súas explotacións O tamaño medio das unidades familiares é de 4 membros.

19 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS SOCIAIS DAS EXPLOTACIÓNS (II) No 58% dos casos a esposa do agricultor tamén traballa na explotación; practicamente non hai traballadores asalariados O nivel de educación é xeralmente baixo: 13.5% dos propietarios non teñen educación escolar e o 79% recibiu só estudos básicos. Os ingresos tamén son baixos: 74% dos ingresos totais mensuais son inferiores a euros vs o 83% do agricultor galego (atribuíble á predominancia de explotacións leiteiras-na actualidade actividade con baixa rentabilidade)

20 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS TÉCNICAS DAS EXPLOTACIÓNS (I) A maioría das explotacións (82%) son principalmente explotacións leiteiras 87% das explotacións teñen os seus propios pozos, a maioría artesáns. No 66% dos casos a auga é empregada para beber As augas residuais almacénanse frecuentemente en fosas de purín abertas. No 11% dos casos as augas residuais da casa e da explotación son enviadas á mesma estrutura, xeralmente unha fosa de purin, e son empregadas como fertilizantes.

21 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS TÉCNICAS DAS EXPLOTACIÓNS (II) A superficie media das explotacións, de acordo ca información proporcionada polos propios propietarios, é de 15,22 ha, das que como media 10,12 ha son regadas, 67% do total. A auga para a rega obténse dos ríos a unha distancia entre 600 m e 12 km. Actualmente o agricultor non paga o custo da auga, polo que o único custe que ten que afrontar é o da electricidade para o bombeo.

22 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS TÉCNICAS DAS EXPLOTACIÓNS (III) Dentro da área de estudo existen sete comunidades de regantes, en xeral os agricultores están satisfeitos co seu funcionamento En xeral, os purines son aplicados despois da sega, dependendo do tempo e do acceso do tractor ás fincas. A maioría do xente enquisada afirma que non aplica os purines cerca dos cursos de auga, o que é por suposto importante para reducir o impacto ecolóxico desta actividade.

23 OS RESULTADOS CARACTERÍSTICAS TÉCNICAS DAS EXPLOTACIÓNS (IV) En torno a metade (48.8%) dos agricultores afirman que introduciron melloras na súa explotación, xeralmente novos establos. A propiedade conxunta de maquinaria non é frecuente nesta área. A maioría dos agricultores (74%) venden a leite ao sector privado. So o 5% dos agricultores gardan unha pequena cantidade de leite para o seu propio consumo antes de vendela ao sector privado. O resto de agricultores véndena a través de cooperativas.

24 ACCIÓNS PARA O FUTURO RESPECTO XESTIÓN DA AUGA E O REGADÍO Non existe unha demanda clara entre os que empregan o regadío para a mellora da infraestrutura de rega de acordo co Plan Nacional de Regadíos. Unha mellora evidente a considerar é a sustitución de sistemas de regadío por gravidade a sistemas de asperción, mellorando así a eficiencia no uso da auga e automatizando o proceso.

25 ACCIÓNS PARA O FUTURO RESPECTO XESTIÓN DA AUGA E O REGADÍO Introducir soporte técnico e servizos de asesoramento proporcionando colaboración con comunidades de regantes de forma que se optimicen os procesos de toma de decisións dos agricultores, como un proceso de capacitación a longo prazo. Para manter un bo estado ecolóxico dos recursos hídricos, as seguintes actuacións, no que respecta ao uso de augas domésticas e aos xurros, son esenciais: Tratamento apropiado da auga antes de empregala para regar. Consideración da aplicación de productos químicos e fertilizantes, pois unha aplicación incorrecta pode elevar a contaminación das augas superficiais e subsuperficiais.

26 ACCIÓNS PARA O FUTURO RESPECTO XESTIÓN DA AUGA E O REGADÍO EN BREVE DESENVOLVER NOVAS INFRAESTRUTURAS DE REGADÍO XESTIÓN E MONITOREO DAS NOVAS INFRAESTRUTURAS: MAXIMIZAR A SOSTIBILIDADE SERVIZO DE ASESORAMENTO TÉCNICO AOS AGRICULTORES CAPACITACIÓN PARA OS AGRICULTORES MONITOREO DA CALIDADE DA AUGA

27 INVESTIMENTOS FUTUROS RESPECTO XESTIÓN DA AUGA E O REGADÍO No contexto do Plan Nacional de Regadíos (MAPA, 2001) e centrándose na modernización das infraestruturas para a distribución da auga en regadío, a racionalización no uso dos recursos -e a redución da contaminación das augas superficiais e subsuperficiais no que respecta á agricultura incorporando criterios medioambientais para a xestión de áreas regadas, co obxectivo de evitar a degradación da terra, e favorecer a conservación e recuperción dos recursos hídricos subterráneos, e das áreas de interese ecolóxico, atopamos nesta área un proxecto inminente para levalo a cabo: MODERNIZACIÓN DAS INFRAESTRUTURAS DE REGADÍO DA COMUNIDADE DE REGANTES MIÑO- PEQUENO CARACTERÍSTICAS DO PROXECTO: Ha / Ha investimento

28 PREGUNTAS E COMENTARIOS MESA REDONDA Dª CONCEPCIÓN FERREIRO FERNÁNDEZ. Enxeñeira Agrícola. Servizo de Concentración Parcelaria en Lugo. Conselleria do Medio Rural. Xunta de Galiza. Experto en subvención e condicións produtivas das explotacións leiteiras. D. JAVIER CANCELA BARRIO. Departmento de Enxeñería Agroforestal. Universidade de Santiago de Compostela. Experto en xestión dos recursos hídricos e regadío. D. RAFAEL CRECENTE MASEDA. Departmento de Enxeñería Agroforestal. Universidade de Santiago de Compostela. Experto en xestión dos recursos hídricos e regadío. Experto en xestión da terra e usos do solo. D. JUAN MANUEL CARRETERO LÓPEZ. Enxeñeiro Agrícola. Oficina Agraria Comarcal de Vilalba. Experto en subvencións e condicións productivas das explotacións leiteiras.

29 COLONISATION AREA EXPLOTACIÓN LEITEIRA. VISITA ARNEIRO TERRA CON REGADÍO MILLO FORRAXE EXPLOTACIÓN LEITEIRA Has % Sup.Total da Explotación 43,34 En propiedade 26,67 62% En arrendamento 16,67 38% SEN REGADÍO PASTOS Con regadío 8,46 20% Sen regadío 34,88 80%

30 REFERENCIAS Characterization of Irrigated Holdings in the Terra Chá Region of Spain: A First Step Towards a Water Management Model. C. J. ALVAREZ, J. J. CANCELA and M. FANDIÑO. Department of Agroforestry Engineering, University of Santiago de Compostela. Lugo, Spain GESTIÓN INTEGRADA DEL AGUA EN LA CUENCA ALTA DEL RÍO MIÑO. PH THESIS. J. J. CANCELA. Nov Papers review. CRECENTE ASOCIADOS