/11. Алматы 1000 жылдығын Almaty Arena мұз сарайында тойлады. «Қорғас-Шығыс. АлматыДа Жаңа үш деңгейлі жолайырығы. компаниялар тобына 25 жыл!

Transcription

1 / BAZIS NEWS Алматы 1000 жылдығын Almaty Arena мұз сарайында тойлады «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА құрылысы аяқталды «БАЗИС-А» компаниялар тобына 25 жыл! АлматыДа Жаңа үш деңгейлі жолайырығы АШЫЛДЫ Almaty Arena жаңа мұз сарайы ашылмай жатып қаланың ауқымды шаралар өтетін ең айтулы орнына айналды. 18 қыркүйекте мұз сарайында Алматының мыңжылдығына арналған гала-концерт өтті. Алматылықтарды қаланың мерейтойымен ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаев құттықтады. стр. 2 Қазан айының ортасында «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА салуда бас мердігер болып табылатын «БАЗИС» құрылыс компаниясы құрғақ порт, индустриалды және логистикалық аймақ құрылысының соңғы кезектерін пайдалануға берді. стр. 7 Тамыз айында «БАЗИС-А» компаниялар тобының 25 жылдығын тойладық. Алматыда орындық «Алматы Арена» жаңа мұз сарайында қазақстандық эстрада жұлдыздарының қатысуымен үлкен концерт өтті. Қазақстан астанасында мереке Конгресс-холлдың басты залында болды. стр. 10 Алматыда Саин көшесі мен Рысқұлов даңғылының қиылысындағы үш деңгейлі жолайырығы ашылды. Оның өткізу мүмкіндігі тәулігіне 250 мың автомобиль. Алматының мыңжылдығын мерекелеу кезінде нысанды мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев көрді. стр. 14

2 BAZIS NEWS / Алматы 1000 жылдығын Almaty Arena мұз сарайында тойлады Компаниямыз салған орындық Almaty Arena жаңа мұз сарайы ашылмай жатып қаланың ауқымды шаралар өтетін ең айтулы орынына айналды. Мұз сарайының ауқымы, оның көпфункционалды алаңдары, қуатты жарық және дыбыс қондырғысы, әмбебап сахнасы мұнда ең жоғары деңгейдегі шараларды өткізуге мүмкіндік береді. 18 қыркүйекте Алматының мыңжылдығы құрметіне мұз сарайында отандық эстарада жұлдыздарының қатысуымен салтанатты гала-концерт өтті. Алматылықтарды қаланың мерейтойымен Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев құттықтады. Төрт күн өткеннен кейін (22 қыркүйек) Almaty Arenaда Eurasian Music Awards отандық және шетелдік орындаушылардың үлкен және беделді музыкалық сыйлығын табыстау рәсімі өтті. Универсиаданың басты спорт нысаны құрылысының аяқталуы Қазақстан тәуелсіздігінің 25 жылдығы, Алматы қаласының 1000 жылдығы мен «БАЗИС-А» компаниялар тобының 25 жылдығы секілді бірден бірнеше айтулы күнмен тұспа-тұс келді. Алматы 1000 жылдығын Almaty Arena мұз сарайында тойлады Алматының 1000 жылдығына арналған салтанат көрерменді сыйғыза алатын мұз сарайының басты аренасында өтті. Мерекелік бағдарлама мемлекет басшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың сөзімен басталды. Жүргізушілер мұзды аренаға Елбасының келгенін хабарлауы мұң екен мыңдаған көрермені бар трибуна президентті қол шапалақтап, қошеметпен қарсы алды. Нұрсұлтан Әбішұлы Алматының 1000 жылдық мерейтойын Қазақстанмен бірге бүкіл әлем мерекелеп жатқанын айтты. «Осынау тарихи күн ЮНЕСКО-ның адамзаттың мерейтойлық күндері күнтізбесіне енгізілген. Бұл шешім Алматының өңірлік және ғаламдық дамудағы орны ерекше екендігін айғақтайды», деді мемлекет басшысы. Президент Ұлы жібек жолының дәл осы жер- 2

3 МАҢЫЗДЫ оқиға мен өткенін, 550 жыл бұрын Жетісу жерінің Қазақ хандығының бесігі болғандығын және бүкіл Орта Азия аймағының урбанизация мәдениеті ошақтарының дәл осы жерде пайда болғандығын атап өтті. «Алматы ХХ-ғасырда ерекше роль ойнады жылы қазақстандық астана эстафетасын қабылдап алды да миллионды-мегаполиске дейін өсті. Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш астанасы болу құрметі Алматыға бұйырды. Қаланың мыңжылдығын Отанымыздың тәуелсіздігінің 25 жылдығымен бірге тойлауымыздың өзі ерекше мәнге ие», деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы Алматыға деген қамқорлықты мемлекет басқарудағы бірінші кезектегі міндеттердің бірі деп қарағанын, сондықтан қаланың дамуын жеке өзі назарда ұстайтынын айтты. «Тек өткен бес жылдың ішінде қаланың аумағы екі есе ұлғайды. Халықтың саны бір миллион сегіз жүз мың адамға жетті», деді мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев Алматыда 2017 жылы өтетін Универсиадаға баса назар аударды. Мұндағы басты нысан - Almaty Arena. Универсиада ойындарының ашылу және жабылу салтанаты, спорттың бірнеше түрі бойынша жарыстар дәл осы жерде өтеді. «Бірер айдан соң қалада 18-ші қысқы Универсиада басталады. Оның бірегей нысандарының құрылысына мемлекет 107 миллиард теңге инвестиция салды. Осының арқасында 1500 шағын және орта бизнес субъектісі жұмыспен қамтамасыз етілді нан астам жаңа жұмыс орны ашылды. Қысқы Универсиадаға әлемнің 57 елінен нан аса спортшы қатысады», деді Қазақстан президенті. Ол сонымен қатар, «Нұрлы жол» инфрақұрылымдық бағдарламасы жайында айтып берді. Оның аясында елімізде 7000 шақырым автомобиль жолдары салынады. Олар мемлекетіміздің экономикасының дамуы мен өмірінің күретамыры ретінде келешек ұрпаққа қалатын болады. Миллиондаған шаршы метр баспана, жаңа мектептер мен ауруханалар салынады. Осының барлығы азаматтарымыздың игілігі үшін, қазақстандықтар үшін, олардың балалары мен немерелерінің болашағы үшін жасалып жатыр», деді мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Әбішұлы қаланың басты байлығы оның тұрғындары екендігін атап өтті. «Қымбатты алматылықтар, 1000 жылдық Алматының басты байлығы ол сіздер, 120 этнос өкілі өмір сүріп, еңбек етіп, білім алып, отбасын құрып, құрылыс салып жатқан осынау тамаша қаланың (Жалғасы 4 бетте) 3

4 BAZIS NEWS / (Жалғасы. Басы 2 бетте) тұрғындары. Мұнда достық және қонақжайлылық ауан мәңгілік салтанат құрған. Алматы көркейе береді, еліміздің дамыған қаласы болып қала береді деп нық сеніммен айта аламын», деді Нұрсұлтан Назарбаев. Елбасы адамдардың барлық уақытта Отанымыздың түкпір-түкпірінен Алматыға келуге тырысатынын айтты. «Жұрт осында өмір сүріп, білім алып, еңбек еткісі келеді. Көптеген отбасы осы жерде дүниеге келді. Мен сіздердің жерлестеріңізбін, бұл менің кіші Отаным, осында бір күнге немесе жарты күнге болса да келіп жатсам тауға баруға, оны энергетикасынан күш алуға тырысамын. Мұндай өзге еш жерде жоқ. Ал Астана қаланың үстін зеңгір көк қана жауып тұратындығымен ерекше. Ол де біздің ұлы отанымыз», деді президент. Сөз соңында мемлекет басшысы қонақтарды қаланың мерейтойымен құттықтады. «Барлық қазақстандықты сүйікті, тамаша, қайталанбас қаламыздың 1000 жылдығымен құттықтаймын. Ғасырлар өткен сайын қаламыздың сұлулығы арта бергей!» деп сөзін аяқтады Нұрсұлтан Назарбаев. Президенттің салтанатты сөзінен кейін Алматының 1000 жылдығына арналған үлкен шоу-бағдарлама басталды. Сахнада мемлекетіміздің ерте замандардан бүгінгі күнге дейінгі қалыптасу тарихы көрсетілді. Ауқымды қойылымның әрбір нөмірі сақ дәуірінен бергі нақты тарихи кезеңге арналды. Ұлы Жібек жолы керуендерінің қалай жүріп өткенін, Ұлы дала хандарының қалай мәжіліс құрғанын демін ішіне ала отырып көріп, Кеңестер Одағы тұсындағы Қазақстанды еске түсірісті. Ұлы Отан соғысы, ондағы Жеңіс, соғыстан кейінгі жылдар туралы театрландырылған қойылымдар басталғанда жанарына жас үйірілгендер болды. Сондай-ақ, Алматыдағы желтоқсан оқиғалары мен қазіргі тәуелсіз Қазақстанның қалыптасу кезеңі көрсетілді. Елдің «Алматы Аренадағы» алғашқы жұлдыздары Алматының 1000 жылдығына арналған шоу-бағдарламаның ұйымдастырушылары ЕХРО халықаралық көрмесін де ұмыт қалдырған жоқ. Жастар жасыл энергияға арналған нөмір дайындады. Сөз арасында айта кеткен жөн, «БАЗИС» құрылыс компаниясы бұл жерде де қарап қалған жоқ Астанада ЕХРО-2017 өтетін бірнеше павильон, көрмеге қатысушыларға арналған баспана мен ЕХРО аумағында салынып жатқан ЕХРО Plaza тұрғын үй кешені құрылысын аяқтап жатырмыз. Сондай-ақ, Almaty Arenaда мыңдаған аудито- 4

5 МАҢЫЗДЫ оқиға рияның алдында қазақстандық эстрада жұлдыздары ел сүйіктісі Роза Рымбаева, «Дос-Мұқасан» ансамблі, Мәдина Сәдуақасова, Қайрат Нұртас өнер көрсетті. Артистер мұзды аренада орнатылған әлемдік белгілі өндірушілердің жарық және концерттік қондырғыларына жоғары баға берді. Алматының 1000 жылдығына арналған мерекелік шоу-бағдарлама аяқталғаннан кейін кіру билеттерінің нөмірі бойынша бағалы сыйлықтар тігілген лотерея өткізілді. Басты сыйлық автомобиль қазақстандық жоғарғы оқу орындарының бірінің студентіне бұйырды. деңгейінің жылдан жылға жоғарылап келе жатқандығын айтып, осыдан бірнеше күн бұрын осы мұз сарайын Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев ашқанын еске салды. «Биылғы жыл тәуелсіздігіміздің 25 жылдығы мен сүйікті қаламыздың 1000 жылдығы секілді жарқын оқиғаларға толы. Еуразиялық музыкалық сыйлығы жастарымыз ерекше күтетін оқиғалардың бірі. Осыдан бірер күн бұрын ғана мемлекет басшысы осынау орындық бірегей стадионды өзі ашты. Қазақстан эстрадасының деңгейі жылдан жылға көтеріліп келеді, аудиториясы кеңеюде, әрине, бұған Еуразиялық музыкалық сарайы ашылды. Аумағы да, халқы да өсіп келе жатқан қаламызда ауқымды мәдени және спорт шараларын өткізетін үлкен алаңдар жеткіліксіз болатын. Сондықтан осындай мұз аренасының пайда болғанына өте қуаныштымын», - деді Карина Абдуллина. «Өнер көрсетуімді ешқашан тоқтатпаймын, осы мұз аренасында өтетін шараларға міндетті түрде қатысатын боламын», деді белгілі орындаушы. «Үздік рок-тобы» номинациясының иегері атанған алматылық LampЫ Orchestra рок-тобының музыканттары да «Алматы Арена» мұз сарайына үлкен баға берді. «Ғаламат концерт алаңы. Дыбыс, жарық, бәрі де тамаша! «БА- ЗИС-А» компаниясына алғыс айтқымыз келеді. Олар Алматы спортының ғана емес, сонымен бірге кез-келген деңгейдегі шоу мен концерттің де орталығына айналатын тамаша сарай салды», деді LampЫ Orchestra тобының фронтмені Виктор Ким. Шараның кульминациясы қаланың үш жерінде «Көктөбе» саябағында, «Астана» алаңында және Almaty Arena мұз сарайының маңында ұйымдастырылған мерекелік отшашу болды. Спорт та, музыка да, шоу да өзі! 22 қыркүйекте Алматының 1000 жылдығы мерекесінен төрт күннен соң Almaty Arena мұз сарайында үздік әртістерді MUZZONE Eurasian Music Award (EMA-2016) телеарнасының V Еуразиялық музыкалық сыйлығымен марапаттау рәсімі өтті. Алматы әкімі Бауыржан Байбек қонақтарды осынау үлкен шарамен құттықтай келе қазақстандық эстраданың кәсібилігі мен сыйлығы секілді жобалар үлкен үлес қосуда», деді Алматы әкімі Бауыржан Байбек. Қазақстан эстрадасының жұлдыздары техникалық жарақтандыру, дыбыс пен жарық сапасына жоғары баға берді. Шара кезінде белгілі орындаушы Карина Абдуллина өнер көрсетті. Ол сол кеште шоу-бизнестің дамуына қосқан үлесі үшін марапатқа ие болды. Біз кәсіби музыкантты дыбыстың сапасы мен «БАЗИС» құрылыс компаниясы салған жаңа мұз сарайындағы жайлылық деңгейі жөніндегі пікірін сұраған едік. «Алдымен 10 жылдан астам уақыт «БА- ЗИС» салған үйде тұрып келе жатқандығымды айтайын. Енді Алматыда Almaty Arena жаңа мұз (Жалғасы 6 бетте) 5

6 BAZIS NEWS / (Соңы. Басы 2 бетте) Нысандардың ауқымымен дәлелденген біліктілік Almaty Arena мұз сарайын небәрі 26 айда салып бітіргенімізді айта кеткен жөн құрылыс 2014 жылдың қыркүйегінде басталып, 2016 жылдың тамыз айында мерзімінен үш ай бұрын аяқталды. Нысанды тұрғызу барысында құрылыс алаңында орташа есеппен алғанда 1800 түрлі маман - геодезистер, арматурашылар, бетон құюшылар, ағаш ұсталары, әрлеушілер, сантехниктер, электриктер, дәнекерлеушілер, жол салушылар, абаттандыру бригадалары мен «БА- ЗИС» құрылыс компаниясының басқа да көптеген қызметкері еңбек етті. Мұз сарайы ең қазіргі заманғы технологияларды қолданыла отырып монолитті темір бетоннан салынды және 10 баллдық сейсмикалық салмаққа есептелген. Almaty Arena көпфункционалды спорт кешені үш блоктан тұрады. А блогында көрерменге арналған мұзды арена, жаттығу залдары мен қазылық жасау аймақтары, телерадиохабарларын тарату компанияларына арналған жайлар, баспасөз мәжілістеріне арналған зал, фуд-корт пен мейрамханаларға арналған орындар бар. Арена бокс, баскетбол, футбол, шортрек, сондай-ақ, ауқымды концерттер мен түрлі шоулар өткізуге арналған алаңдарға трансформацияланады. Мұз алаңының үлкендігінің арқасында сахнаны 360 градусқа жылжытуға болады, алғашқы шаралар кезінде осылай жасалды да. «В» блогында конференц-залдар, әкімшілік жайлары, жаттығу фитнес-залы мен екі бассейн, қоғамдық тамақтану орны орналасқан. «Б» блогында 478 орындық трибунасы бар жаттығу мұз айдыны, SPA-орталық, бокс, күрес, үстел теннисі, хореографиямен айналысуға арнайы қарастырылған жайлар, сонымен бірге, акробатикалық әзірлік, жалпы физикалық дайындық пен екі жаттығу залы бар. Мұз сарайы халықаралық, оның ішінде, Халықаралық шйбалы хоккей Федерациясы (IIHF), Құрлықтық хоккей лигасы (KHL) мен студенттік спорт Халықаралық федерациясының (FISU) талаптарына сай салынған. Кедергісіз орта Маңызы үлкен бір жайтты атап өткіміз келеді. Мұз сарайының барлық жайлары мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған арнайы пандустармен жарақталған. Бұл олардың Almaty Arena қабырғасында өтетін шараларға қатысып, дене шынықтырумен айналысуына мүмкіндік береді. Мәселен, В блогында орналасқан бассейнде мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған арнайы көтергіш орнатылған. Ыңғайлы көтергіштер мен арнайы пандустар мүгедектер арбасына таңылған алматылықтардың Алматының 1000 жылдығына арналған шоу мен MUZZONE телеарнасының марапаттарын табыстау рәсімін тамашалауына жол ашты. Сонымен қатар, Универсиада өткеннен кейін мұз сарайы қалалықтардың игілігіне қызмет ететін болады. Барлық алматылықтардың осында келіп конькимен сырғанап, бассейнге түсіп, SPA-орталықта болып, түрлі спорт секцияларында жаттығып, сүйікті орындаушыларының концерттеріне бара алады. Almaty Arenaда өткен алғашқы шаралар көрсеткендей осынау тамаша футуристік нысан аз ғана уақыттың ішінде алматылықтар мен қала қонақтарының ең сүйікті орнына айналмақ. 6

7 құрылыс жаңалықтары «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА құрылысы аяқталды Қазан айының ортасында «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА салуда бас мердігер болып табылатын «БАЗИС» құрылыс компаниясы құрғақ порт, индустриалды және логистикалық аймақ құрылысының соңғы кезектерін пайдалануға берді. BN анықтамасы Құрғақ порттың бірінші кезегі 2016 жылдың мамыр айында тапсырылған болатын. Ол іске қосылғалы бері 43 мың контейнер өңделді. Құрғақ порттың жылына Қытай, Оңтүстік Корея, Үндістан және басқа да елдерден Еуропа, Ресей және Орта Азия мемлекеттеріне баратын 4 миллион тонна жүкті өткізу әлеуеті бар. Қазір АЭА барлық нысандары толық қуатымен жұмыс істеуде. Негізгі жұмыстардың аяқталғанына қарамастан «БАЗИС» құрылыс компаниясының мамандары нысандарда кепілдендірілген мерзімге дейін (36 ай) болады. Қазір «БАЗИС» құрылыс компаниясы құрған құрылыс базасы тұрақты жұмыс істейді. Ол құрғақ порт, логистикалық және индустриалды аймақтарға жақын орналасқан. Соңғы уақытта компания инвестор-тапсырыс берушілермен «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА аумағында жаңа өндірістер мен логистикалық қоймалар салу жөнінде көптеген келіссөздер жүргізді. құрылымдық элементттері - құрғақ порт, логистикалық аймақ, индустриалды аймақ және көмекші инфрақұрылым нысандары. «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА мен құрғақ порт инфрақұрылымдарының құрылысы 2014 жылдың маусым айында басталып, жоспарланғандай 2016 жылдың қазан айында аяқталды. Әуелі шөлдің құмын тізгіндедік Жақында ғана құмды шөлейт болған жерде қазір өмір қайнап жатыр. АЭА нысандарын салуға кіріспес бұрын құрылысшыларымыз шағылдарды 700 гектар аумақтан астам құмды шөлейтке бөліп, оны жерасты коммуникациясының «торымен» қаптады. «Қысқа уақыттың ішінде 11 миллион текше жер жұмыстарын атқардық. 9 ай логистикалық және индустриалды аймақтарға коммуникация жүргіздік. Сусыған құмның құрғақ порт пен АЭА аумағына кіруін тоқтату үшін құрылысшылар шағылдарды құрғақ портты бойлай арнайы тормен жауып тастады. Бұл торларсыз өсімдік тұқымы құмда тұрақтап тұра алмайды оларды сол сәт жел ұшырып әкетеді. Түрлі-түсті қиыршық таспен гүлзарларды белгіледік», дейді құрғақ порт нысандарын салу жөніндегі басқарушы директор Мұстафа Афраилов. «Құрғақ порттың тұтас аумағына қуатты жарықтандыру орнаттық. Барлық жерде бейнекамералар, қозғалыс белгісін беретін тетіктер, белгі беру құрылғылары орнатылды, сондықтан, аумаққа қоршаудан асып кіру мүмкін емес. БӨБ-1 өзінде 92 камера қойылған. Ал, аумақта қанша екенін өзіңіз бағамдай беріңіз», дейді Мұстафа Афраилов. Құрғақ портта нөсер кәрізі орнатылған. Астынан тазартқыш қондырғылар, құдықтар, кәріз құбырларына арналған үлкен бункерлер қазылған. Бәрі көлемі 6000 текше бір резервуарға құйылады. Бұл резервуарда су тазаланып, егіс алқаптарын суаруға кетеді, қалған көңді арнайы машиналар тазалайды. Теміржол сорабының ерекшеліктері Құрғақ порттың басты міндеттерінің бірі Қытай Халық Республикасынан тар табанды темір жол рельстерімен келетін тауар тиелген контейнерлерді қазақстандық кең табанды рельске көшіру. Үлкен және күрделі механизмдер рельстік және пневматикалық қозғалыстағы тіректі крандар тар табанды вагондардағы жүкті түсіріп, басқа құрамдағы кең табанды сорап пойыздарына тиейді. Күні-түні «Қорғас-Шығыс қақпалары» Арнайы экономикалық аймағының басты мақсаты Қазақстанның және тұтастай алғанда аймақтың сауда-экспорттық қызметінің мүдделерін қамтамасыз ететін тиімді транспортық-логистикалық және индустриалды орталық қалыптастыру. Атап айтқанда, АЭА еліміздің транзиттік әлеуетін арттырады; отандық және шетелдік инвесторларды тартуға қолайлы инвестициялық ахуал туғызады; аумақта инвестициялық жобаларды жүзеге асырады; өңірдің дамуын жеделдетеді; халықтың еңбекпен қамтылуын жақсартады; аймақтың экономикалық әл-ауқатын арттырады. «Қорғас-Шығыс қақпалары» АЭА негізгі (Жалғасы 8 бетте) 7

8 BAZIS NEWS / (Соңы. Басы 7 бетте) дерлік үзіліссіз жұмыс істейтін қуатты крандардың әрекет аумағында жүрген адамдардың қауіпсіздігі үшін жүк тиегіштер арнайы белгі береді. «Нысанды салып жатқанымызда темір жолмен контейнерден астам жүк өтті. Нысан толық қуатымен жұмысқа кіріскен кезде өткізу мүмкіндігі жылына бір миллион контейнерге жетеді», дейді Афраилов. Контейнерлік ауланың өне бойында бағдарлар сызылған, бір де бір машина немесе рештагель қалаған бағытымен жүре алмайды. Олар тек көрсетілген бағытпен ғана жүреді. Ұқсас қоймалар мен электрокарлар Барлық контейнер құрғақ порттан бірден жолға шықпайды. Кейбірі құрама жүктерді жеткізеді, олар құрғақ портта бірнеше күн бойы жиналуы мүмкін. Оларды сақтауға арнайы қоймаларға жөнелтеді. Темір жол сорабының жанында екі қойма салынған. Олардың әрқайсысында тауарлар сақталатын үш ярусты стеллаждар бар. Ыңғайлы болу үшін барлық үш ярусты стеллаждардың биіктігі жеңіл өзгертіледі жүкті керекті биіктікке дейін түсіруге немесе көтеруге болады. Жүкті стеллаждарға электрлі автокарлар көтереді, ал процессті құрғақ порттың қызметкерлері жабдықталған кеңселерден басқарады. «Аумағы шаршы метр қоймалардың ішінде жүкті стеллаждарға артатын электрокарлар - 24 жүк тиегіш машина жұмыс істейді. Осы жүк тиегіштер үшін арнайы қуат алу құрылғыларын орнаттық. Қойманың екінші тұсында алты камерасы бар тоңазытқыш қондырғылар бар. Азық-түлік өнімдерін сақтауға арналған ол қондырғыларда температураны 30 градусқа дейін төмендетуге болады. Ет өнімдері мен көкөніске арналған камералар бір-бірінен қашықта орналасқан. Қазақстанның да, Қытайдың да тауары осы қоймаларда 30 күнге дейін сақтала алады», дейді Мұстафа Афраилов. Жоғары технологиялардың жәрдемі көп Транспорттық хаб үлкен көлемдегі тауарларды Қытайға, сонымен қатар, Қытайдан Қазақстан арқылы Еуропа елдеріне жөнелту үшін қайта тиеуге арналған. Құрғақ порттағы барлық басқару жүйелері толығымен автоматттандырылған. «Барлық терминалдар, қоймалар, шеберханалар, демалыс бөлмелері мен басқа да жайлар бейнекамералармен жабдықталған және БӨБ-1-мен байланыстырылған. БӨБ-1-де отырған операторлар қоймаларда болып жатқан жайттардың барлығын көре алады және бүкіл процессті қашықтан басқара алады», дейді Афраилов. Қызметкерлер мен тауарлардың қауіпсіздігіне үлкен көңіл бөлінеді. «Әр жайда сорғы автоматты люктер, белгі беру құрылғысы мен қазіргі заманғы өрт сөндіру жүйесі орнатылған», дейді Афраилов. Талдықорғанның электр қуаты Құрғақ портты электр қуатымен қамтамасыз ететін үлкен электрқалқан станциясына электр қуаты Талдықорғаннан келеді. Бұл станцияны да біздің мамандарымыз салған. Құрғақ порттың барлық нысанын энергиямен қамтамасыз ететін негізгі электр станциясынан төрт тармақ келеді. Олардың әрқайсысы электр қуатын нысанға жеке-жеке береді. Жылу мен электр энергиясын беруде кідіріс болмас үшін арнайы гидросорғылар орнатылды. Арнайы машиналар мен қозғалыс құралдары Контейнерлік аула доңғалақты крандарға арналған арнайы «зәкірлермен» жарақталған. Тіректі 8

9 құрылыс жаңалықтары рельсті крандардан бөлек онда доңғалақты қозғалыстағы үлкен крандар жұмыс істейді. Олар да рельсті крандар секілді тауар тиелген вагондардағы жүкті алып, салады. Сонымен қатар, онда контейнерлерді рельс арқылы тиейтін транспорт риштагельдер пайдаланылады. Қазіргі заманғы шеберханалар мен жөндеу бөлімі Жөндеу бөліміне - кран жөндеуге арналған толығымен жабдықталған шеберханаға ерекше тоқталған жөн. Онда арнайы дәнекерлеу аппараттары, риштагельдерді жөндеуге арналған шұңқырлар бар. Арнайы қуатты крандар техниканың ауыр бөлшектерін диагностика жасап, жөндеу үшін шұңқыр үстінде керекті биіктікте көтеріп ұстап тұруға мүмкіндік береді. Шеберхана қабырғасының биіктігі 16 метрден асады. Автотехниканың доңғалағының диаметрі 2 метр екендігін ескерсек, техниканың өзге бөлшектерінің қаншалықты үлкен екендігін елестету қиын емес. Шеберханаларда ауа температурасын бақылау, бейнебақылау, өрт сөндіру жүйелері іске қосылған. Ашық аспан астындағы тоңазытқыш қондырғы Өз қазандықтары, трансформаторлық қосалқы стансалары мен басқа да нысандарынан бөлек құрғақ порт аумағында ашық аспан астында арнайы рефрежератор (тоңазытқыш қондырғы) орнатылған. Оған контейнер-тоңазытқыштарды қосады. «Егер тоңазытқыш камералар иелері тауарды түсіріп, қойманың тоңазытқыш камераларына жөнелткісі келмесе контейнерді пойыз тұғырнамасынан түсіреді де рефрежераторларға қосады», дейді Мұстафа Афраилов. Қадағалаусыз құс та ұшып өте алмайды Құрғақ порт аумағынан тек барлық тиісті құжаттары бар заңды жүк қана өте алады. БӨБ-1-ге жақын маңда құрғақ порт арқылы өту кезінде қандай да бір күдік туғызған жүк жөнелтілетін тексермелеу жайы бар. Тексермелеу жайына автомобиль кіргізіліп, жүгі түсіріліп, құжат бойынша қайта тексеріледі. Кіреберісте және шығаберісте, сондай-ақ, бүкіл порт аумағында таблода жүргізушіге қажетті ақпарат шығып тұрады. Бұл туралы бізге жоба жетекшісі және «БАЗИС» «БАЗИС infr» құрылыс компаниясы филиалының директоры Юрий Приходько айтып берді. «Автомобильдерге арналған бақылау-өткізу бекеті соңғы үлгідегі техникамен жабдықталған. Арнайы белгі беру тетіктері автомобильді сканерлеп, таблода жүк және оның иесі туралы ақпарат пайда болады. Жүргізушіге сол жерде электронды пұрсатнама беріледі де ары қарай құрғақ порт ішінде қай қойма, қай кран, қандай терминалға баруы керектігі жазылған электронды көрсеткіштер таблосына қарап отырып жылжиды», дейді Приходько. Автомобильге жүк тиелгеннен кейін оны тағы да сканерлеп, өлшейді, бітеменің бүтіндігі тексеріліп, жүк ары қарай тиісті жеріне аттандырылады. Өңірде жұмыс жалғасуда Компаниямыз өңірдегі жұмысын «Қорғас- Шығыс қақпалары» АЭА нысандарының құрылысы аяқталғаннан кейін де жалғасуда. Олар Қорғас өзеніндегі жағалауды бекіту қондырғылары (елді-мекендерді, АЭА мен ШЫХО нысандарын маусымдық су тасқындары мен селден қорғау үшін барраждар мен Шоқырбұлақ селден қорғау бөгетін салу) құрылысы мен таулы жерде, Қытаймен шекарада орналасқан Қазанкөл көліне алып баратын тракторлы-патрульді жолды салу. 9

10 BAZIS NEWS / «БАЗИС-А» компаниялар тобына 25 жыл! Тамыз айында «БАЗИС-А» компаниялар тобының 25 жылдығын Алматы мен Астанада тойладық. Алматыда орындық «Алматы Арена» жаңа мұз сарайында қазақстандық эстрада жұлдыздарының қатысуымен үлкен концерт өтті. Қазақстан астанасында мереке Конгресс-холлдың басты залында болды. Қызметкерлерді 25 жылдық мерейтоймен компанияның бірінші басшылары, қалалық билік пен Қазақстанның қоғамдық ұйымдарының өкілдері құттықтады, ал отандық эстрада жұлдыздары өз өнерлерімен қонақтарға тамаша көңіл-күй сыйлады. Мерекелік шаралар Қазақстанның екі бірдей қаласында өтті. Қалай болғанын еске түсіріп көрейік! «БАЗИС-А» компаниялар тобының 25 жылдығы құрметіне ұйымдастырылған тамаша мерекеде көптеген білікті қызметкерлеріміз орден және медальдармен, құрмет грамоталары мен компания басшылығының алғыс хаттарымен марапатталды. Сондай-ақ, биыл компаниямыздың 12 қызметкері құрылыс саласының жоғары марапаты «Қазақстанның құрметті құрылысшысы» және «Қазақстанның құрметті сәулетшісі» атақтарына ие болды. Бүгінгі күні ұжымымызда Қазақстан Республикасының 35 құрметті құрылысшысы еңбек етуде! Бізге - 25 жыл. Бизнестің өлшемі бойынша бұл әжептеуір уақыт. Алайда, адам ғұмырымен есептейтін болсақ аса үлкен жас емес. Алдағы жылдары да жетістіктеріміз барлығымызды дәл бүгінгідей қуантқанын, барлығының біздің келешектегі ғимараттарымызды мақтан тұтқанын, ұйымымызға адал болғанын, бар білгенімізді сүйікті еліміздің игілігі жолында жұмсағанымызды қалаймын. Сіздерді мерекемен құттықтаймын, бүгінгі ұмытылмас сәттердің естеріңізде мәңгі сақталуын тілеймін. Барлық әріптестерімді мерейтойымызбен құттықтаймын! Барлықтарыңызға табыс, бақыт, нағыз біліктілікті тілеймін. Шараның жүргізушісі және әнші Екатерина Бохан ән тарту етті. Александр Якубович Белович, Астанадағы «БА- ЗИС» Холдингтік компаниясы» ЖШС директорлар кеңесінің төрағасы: 1991 жылы «БАЗИС» шағын кәсіпорны құрылған болатын, ал бүгінде «БАЗИС-А» компаниялар тобына 100-ге жуық компания кіреді. Біз адамбыз және мерейтойымыздың еліміз биыл желтоқсанда тойлайтын Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің мерейтойымен тұспа-тұс келгені жайдан-жай емес. Компаниямыз жұмыс істеген жылдар ішінде көптеген нысандар салдық. Біз салған ғимараттарда жүздеген мың адам өмір сүріп, еңбек етіп, білім алып жатыр. Сіздердің әрқайсыларыңыз компаниямыздың жетістіктерімен мақтана аласыздар. Біздің ғимараттарымызды бүкіл Қазақстан мақтан тұтады және жұмысымыз көпшілікті таңқалдырады. Алғашқылардың бірі болып Алматыда коммерциялық нысандарды салып бастадық және бүгінде активімізде біз мақтан ететін көптеген ғимараттар бар. Ұжымымызда компаниямыз құрылған алғашқы күннен бері еңбек ететін адамдар көп. Олар компаниямызды, біз оларды мақтан тұтамыз. Біздің қызметкерлеріміз компаниямыздың басты жетістігі және үлкен мақтанышы. Сіздер біздің басты капиталымызсыздар. Біз кез-келген күрделі нысанды сала аламыз. Ең қиын жағдайларда жұмыс жасаудан қорықпаймыз және жер шарының кез-келген түкпірінде жұмыс істеуге әзірміз, себебі, біз кез-келген мәселені еңсере аламыз. Әнші Нұрлан Абдуллин «БАЗИС-А» ұжымын құттықтап, бірнеше танымал әндерді орындап берді. Мерекені тойлаудамыз Дильназ Ахмадиева мен оның әсерлі композициясы. «Сейшн» арт-балеті өнерімен көрермендерді тәнті етті. 10

11 МАҢЫЗДЫ оқиға Марапат өз иелерін тапты Бүркіт жұбайымен бірге ән салды. «БАЗИС-А» компаниялар тобының Алматыдағы отбасы. Қызметкерлерімізге Парвиз Назаров ән арнауда. Астаналық қонақтар Мерекені тойлаудамыз Мерекені тойлаудамыз Марат Бисенғалиевтің симфониялық оркестрі жағымды атмосфера туғызды. Марапат өз иелерін тапты Астаналық қонақтар (Жалғасы 27 бетте) 11

12 BAZIS NEWS / «Барлығы сападан басталады!» Айдар кейіпкері Данил Раифұлы Ахметшакиров, «БАЗИС-А» корпорациясының президенті. Сұхбат барысында алдымызда жұмысқа, өзіне және айналасындағыларға аса талапшыл адам отырғанын ұғына бердік. Әсілі, бұл «БАЗИС» компаниясы қызметкерлеріне тән нәрсе Сырт қарағанда орнықты, қарапайым және парасатты басшы бізге кәсіби табыстың құпиясын айтып берді, әңгіме кезінде тек нақты сөйлеп отырды. Данил Раифұлы, «Табыс тарихы» деген айдардың аты айтып тұрғандай кез-келген тарихтың басы және соңы болады. Басынан бастасақ. Сіздің кәсіби жолыңыз неден басталды? Мен Алматы энергетика және байланыс университетін «Электроэнергетика» мамандығы бойынша бітірдім. Құрылысқа ерте араластым. Әу баста жылдары «БАЗИСпен» мердігер ретінде жұмыс істедім. Ол кезде қуаты әлсіз электр жүйелерін монтаждау жұмыстарын атқардық. Жұмыс процесі барысында компания құрылымымен таныстым жылы сапаны бақылау бөлімінің сарапшысы вакансиясы пайда болғанда басшылыққа менің кандидатурамды ұсыныпты, осылай «БАЗИСтегі» еңбек жолым басталды. Дәл сол уақытта «Астаналық орталық» салынып жатқан. Әуелі сапаны бақылау бөлімінің жетекші инженері болып істедім, кейін біраз уақыт «Базис-Телеком Строй» ЖШС директоры болдым және 2012 жылдары Корпорацияның және Құрылыс компаниясының инженерия Департаменттерін басқардым. «Базис» жобалау институтында да еңбек еттім. Осылайша, барлық бөлімшелерде жұмыс істеп үлгердім. Қазір осында Корпорацияда 2014 жылдан бүгінгі қызметтемін. Қазіргідей үлкен жетістіктерді бала кезіңізден армандадыңыз ба? Жоқ! Ешқашан ондай мақсат қойған емеспін. Өзі осылай қалыптасты. Маман ретінде қалыптасу жолыңызда қандай қиындықтар болды? Білесіз бе, құрылыстың өзі «қиындық». Идеядан басталады, бұл тұрғын үй болады ма, әлде, кеңсе болады ма, қымбат әлде қолжетімді болады ма, соны анықтудан бастау алады Қандай да бір нысанның құрылысы туралы шешім қабылдау, көптеген параметрлерін ойластыру, оның үстіне олардың дені жобалау деңгейінде болады, кездесуі мүмкін барлық қателіктерді ескеру және құрылыста оларға жол бермеу. Және әрине, сапаны төмендетпеу. Бұл маңызды роль ойнайды. Оның үстіне атқарылған жұмыстың сапасын бақылау жөнінен кәсіби тәжірибем бар. Менің жақсы ұстазым Фаррух Хабирұлы Баширов «Барлығы сападан басталады!» деп үнемі айтып отыратын. Өмірде де, жұмыста да әлі күнге дейін осы ережені ұстанамын. Бір сөзбен айтқанда, қандай да бір үлкен қиындық туған емес, алайда, бәрі жеңіл және оңай болады деп те айта алмаймын. Құрылысқа қатысы нәрсенің барлығы күрделі. Бұл осындай мектеп. Жақсы, өте үлкен мектеп. «БАЗИС-А» Корпорациясында қандай жобаларды жүзеге асырдыңыз? Санап көрейік. Әрине, менің тұңғыш жобам «Астаналық орталық», оны салар кезде мен мердігер болып бастадым, құрылысты техникалық бақылау маманы болып аяқтадым. Келесісі Астанада Республика мен Абай көшелерінің қиылысында жеті қабатты «ҚазМұнайГазСервис» ғимаратын салдық. Алматыда «Астаналық орталықтан» басқа «Овация», «Променад» нысандарын тұрғыздық. «Нұрлы-Тау» құрылысына монтаждаушы және сапа бөлімшесінің жетекшісі ретінде қатыстым. Инженерия департаментінде жүріп Астанадағы КЕГОК ғимараты мен оқушылар Сарайының құрылысына атсалыстым. Әрине, өзіміздің «Симфония», «Мирный» және тағы басқа тұрғын үй кешендерін салыстым. Өзіңіз атап өткен жобалардың ішіндегі Сіз үшін ерекшесі қайсы? Оқушылар Сарайы өте қызықты жоба. Қазір жобалық бөлімше ретінде Қазақ ұлттық хореография академиясының құрылысын аяқтадық. Бұл техникалық, архитектуралық және функционалдық шешімдері жөнінен баламасы жоқ өте үлкен жоба. «БАЗИСте» барлық жобалар бірегей және өзгеше, әрқайсысының өз ерекшелігі бар. «Симфония» тұрғын үй кешенін жедел құрылыс технологиясын қолданғандай салып жатырмыз. «Мирный» бір қарағанда қатардағы нысан секілді, алайда, біз аулада ішкі жасыл «әлем» орнаттық! Бұл тұрғын үй кешені қазір «кәдуілгі» үйлердің категориясына жатпайды. Барлық нысан солай. Жұмыс күніңіз неден басталады? Бәріне үлгеру үшін уақытыңызды қалай жоспарлайсыз? Менің жұмыс күнім таңертең емес, бір күн бұрынғы кештен келесі күнді жоспарлаудан басталады. Бірінші кезекте нысандарды аралау белгіленеді әдетте атқарылатын шуралар тізімі осыдан басталады немесе кеңседегі жиналыстан бастау алады. Ары қарай ағымдағы шаруалар атқарылады. Күнді жоспарлау міндетті ме? Міндетті! Онсыз еш жерде табысқа жете алмайсыз. Жоспарланбаған күн уақыт жоғалтуға алып келуі мүмкін. Бұл осылай болуы тиіс. Қашанда күнді келесі күндерді жоспарлаумен аяқтаймын, егер апта соңы болса келесі аптаны жоспарлаймын. Қандай да бір кәсіби ырымдарыңыз бар ма? Мәселен, кездесуді он үші күніне жоспарламау деген секілді? Білесіз бе, күндерге назар аудармайды екенмін. Мен дүйсенбі күні міндетті түрде нысандарды аралайтынымды білемін, ол нысанда жақында ғана болсам да, болмаса да аралаймын. Сейсенбі жоба жұмыстары бойынша кеңес өтеді. Аптаның алғашқы екі күні не болатынын анық білемін. Қалған уақытта күндер мен сандарға назар аудармаймын. Бұл мен үшін маңызды емес. Жағдайға қарай әрекет етемін. Қарамағыңызда қанша адам бар? «БАЗИС» Корпорациясында 70-ке жуық адам еңбек етеді. Сіз қандай басшысыз? Өзіңізді қалай сипаттар едіңіз? Қаталсыз ба, өктемшілсіз бе әлде жұмсақсыз ба? Жұмсақпын десем шындыққа жақындаймын. Менде мен басты адаммын, тек мен ғана бұйрық беріп, барлығы соны мүлтіксіз және сөзсіз орындауы тиіс деген ой жоқ. Нұсқау бергенді ұнатпаймын Команда болып жұмыс істеймін, қарамағымдағылармен пайда болған мәселелерді жан-жақты талқылауға тырысамын. Бұл кейін ешкім бас тартай алмайтындай шешім қабылдау үшін қажет. Бұл мәселеде мен сөз жоқ өктемшілмін. Егер шешім қабылданып, оны табуға уақыт пен басқа да ресурстар жұмсалса, ол түпкілікті болса, әрине, оның орындалуын талап етемін. Солай бола тұра мұндай шешімді барлық уақытта жеке қабылдай бермеймін, көбіне ұжым болып қабылдаймыз. Басқаша айтқанда, егер Сізге адам тығырықтан шығудың жолын көрсете алса, оны қабылдайсыз ғой? Әрине! Сіздің тәжірибеңізге сүйенетін болсақ, табысқа жету үшін тағы қандай қасиеттерге ие болу керек? Адам алдына міндеттер қойып, оны орындау мерзімін белгілеп, ақырғы нәтижеге қол жеткізе білуі тиіс. Сонымен бірге, міндет пен іс-қимыл бағытын дер кезінде дұрыстай алу үшін жағдайды талдай білуі қажет. Шешілмейтін мәселе жоқ. Менеджердің, біздің жағдайымызда басқарушының шеберлігі -шешу жолдарын тауып, оны орындау уақытын белгілеуінде. Себебі, орындау мерзімі маңыздырақ міндеттен де маңызды! «Темірді қызған кезінде соқ» дейді мұндай жағдайда. Күнделікті өмірде немен шұғылданасыз? Сәті туып жатса қыста шаңғы, коньки тебеміз, жазда табиғат аясына шығамыз. Бәрі елдікіндей кәдуілгі өмір! Мүмкіндігінше кітап оқимын тарих, фэнтези тақырыптары ұнайды. «Детектив» өмірде де толып жатыр, шынын айтқанда (жымияды). Жас мамандарға қандай кеңес бересіз? Оқу керек, үздіксіз іздену керек. Бәріне күмәнмен қарау қажет, бұл әлемде жаңа ешнәрсе жоқ, барлығы да бір кездері болған. Сондықтан, білім мен өре арқылы биік мақсаттарға қол жеткізуге болады. Бүгінгі жетістіктерімнің барлығы оқу мен білімімнің нәтижесі. «БАЗИС» мені мердігер ретінде де, техникалық бақылау маманы ретінде де керемет «тәрбиеледі». Адам жалпы кәсіби деңгейін білім, өздігінен іздену, техникалық құпияларды түсіну, осыларға ұмтылу, үнемі адамдармен қарым-қатынаста болу арқылы көтере алады. Әлбетте, біліктілікпен бірге қызметі де өседі, тұрмысы да жақсарады. Сондықтан, білім алуды тоқтатпау керек! 12

13 ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҚҰРМЕТТІ ҚҰРЫЛЫСШЫСЫ Құрметті құрылысшы болу үлкен жауапкершілік! Василий Олегович Бунишевтің құрылыс саласында жарты ғасырға жуық тәжірибесі бар. Оның еңбек жолы да сан-салалы, түрлі жобаларда түрлі қызметтер атқарды. Қазір «Базис» құрылыс компаниясының Астанадағы филиалының инженерлік жұмыстар жөніндегі 3 ҚМБ сантехникалық бөлімінің прорабы қызметін атқаруда. Жұмыс барысында В. О. Бунишев өңірлік даму Министрлігі мен Қазақстан салушылары Қауымдастығының алғыс хаттарымен марапатталды. Биыл инженер-құрылысшының еңбегі мен тәжірибесі жоғары бағаланып, «Қазақстанның құрметті құрылысшысы» атағыне ие болды. BN «оқиғаның ізін суытпай» Василий Олеговичпен марапаттың оның өміріндегі маңызы мен құрылыстағы біліктілік туралы әңгімелескен еді. «Базис» компаниясына қалай келдіңіз? Еңбек жолыңыз қай нысаннан басталды? Бастапқыда «Базиспен» мердігерлік ұйым арқылы жұмыс істедім. Сол кездің өзінде-ақ компанияның жұмыс процесіне деген көзқарасын ұнатқаным есімде. «Базис» құрылыс компаниясында 2013 жылдан жұмыс істей бастадым. Тек мен ғана емес ол кезде біз компанияға бүткіл бригада болып ауыстық. «Базис» компаниясындағы еңбек өтілім Park Inn қонақүйінен басталды. Сонан соң толығымен Kegoс ғимаратымен айналыстық. Біздің тікелей қатысуымызбен «Сулы жасыл желек жолы», «Зүбаржат квартал» секілді нысандар пайдалануға берілді. «Қалалық романс» жобасында жұмыс істедік «Ағылшын орамы» тұрғын үй кешенінің екінші және үшінші кезектерін салдық. EXPO-2017 халықаралық көрмесіне арналған нысанда да жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болдық: аталған шараға қатысушыларға арналған тұрғын үй кешенінің С блогына қажетті материалдарға тапсырыстар бердік. Қазір қайтадан «Ағылшын орамында» жұмыс істеп жатырмыз. Сіздің ұғымыңызда біліктілік дегеніміз не? Бірінші кезекте, мінсіз машықтар, онсыз құрылысқа келіп қажеті жоқ. Ал бұл өз кезегінде тәжірибемен келеді. Сондықтан да біздің саламызда бөтен адамдар болмайды. Басқаша қалай болуы мүмкін? Машық деген жоқ жерден пайда бола салмайды, оны жылдар бойы шыңдау керек. Мәселен, мені алайық. Мен дәнекерлеуші де, слесрь да, сантехник те болдым. Шебер, прораб, участок бастығы бір кездері, тіпті, сантехника бойынша директор да болып жұмыс істедім. Қазір қайтадан прорабпын. Қарамағымда 25 адам еңбек етеді. Егер жұмысым туралы титтей де білімім болмаса, қоластымдағылардың әлденені дұрыс істемегенін қалай айта алар едім? Әрқайсысымыз бұл жолды басынан жүріп өтуіміз керек. Василий Олегович, еңбек жолыңыз неден басталды? Таңдаған мамандағыңызға қалай келдіңіз? Барлығы сонау 1969 жылы басталды, училищені бітіргеннен кейін ары қарай немен айналысатынымды шешіп алу қажет болды. Ағайым сантехник болатын, соның жанында жұмыс істеуге кірістім. Әрине, кейін кәсіби білім алдым 1971 жылы Целиноград инженерлік-құрылыс институтын «Сумен қамтамасыз ету және кәріз» мамандығы бойынша тәмамдап, «инженер-құрылысшы» кәсібін алып шықтым. Мамандығымды одан де ертерек таңдадым деп ойлаймын. Әлі күнге дейін осы саладамын. Басшы ретінде қоластыңыздағыларға қандай талаптар қоясыз? Инженер-құрылысшы қандай қасиеттерге ие болуы керек? Негізгі талап инженер-құрылысшы сызбаларды білуі тиіс. Жай ғана білу аз, көзді жұмып тұрып оқи алуы қажет. Екінші құнды қасиет қайсыбір бөлімнің енгізген түзетулерін қосқанда тез есептей алу. Мәселен, жобалаушылар өзгерту енгізді делік. Мұндай кезде инженер сызбалар нысанға сәйкес пе, сәйкес емес пе, соны тексереді, қайта есептейді. Мұнымен қоса, ол қайсыбір шешімнің неліктен қабылданғанын міндетті түрде анықтап алуы тиіс, қателікке жол берілмес үшін барлығын тексереді, қажет болған жағдайда шешу жолдарын айтады, әрине, процеске қатысы бар барлық құрылымдарды өзінің әрекеттерінен дер кезінде хабардар етіп отырады. Ерекше назар аударуды қажет ететін үшінші маңызды жайт тәжірибе. Іс жүзіндегі машықтар өзге салалардағы секілді құрылыста да онсыз жұмыс істеу қиын. Ашығын айтқанда мүмкін емес! Мәні де жоқ, қызықсыз да! Сондықтан, тәжірибе, еңбек тәжірибесі болу міндетті! Биыл Сіз «Қазақстанның құрметті құрылысшысы» атағына ие болдыңыз. Сіз үшін бұл марапаттың маңызы қандай? Марапаттың аты айтып тұрғандай сөз жоқ, мұндай атақ алу марқайтады. Бұл - біздің саламыздағы кез-келген ұмтылуы тиіс нәрсе. Әрине, марапаттан соң, бір жағынан мәртебең мен абыройың артады, ал екінші жағынан, жауапкершілігің де көбейеді. Жоғары атаққа лайықты біліктілік деңгейіне сай болуың керек. Сіз WorldSkills Ұлттық чемпионаты сарапшылар кеңесінің «Дәнекерлеу жұмыстары» мамандығы бойынша мүшесісіз. Қатысушы-студенттердің біліктілігі мен деңгейіне өз «биігіңізден» баға беру қиын болды ма? Жоқ, қиын емес. Бірақ, білесіз бе, мынадай бір жайтты байқадым. Колледжде оқитын балалар теориялық білімді көбірек алады, ал тәжірибе мүлдем жоқ немесе өте аз. Бұл, әрине, өз кезегінде олардың әзірлігі деңгейіне әсер етеді. Тәжірибесіз оларға ауыр болады. Тәжірибе де бар, ұжым да білікті бригадаға түскендердің жолы болды. Бұл ары қарайғы дамуға қолайлы мүмкіндік. Осы мамандыққа жаңа келіп жатқандарға қандай кеңес бересіз? Материалдармен жұмыс істеуден қорықпаңыздар! Қызметін жаңа бастап жатқан маман шебер, тіпті, шебердің көмекшісі болып жұмыс істеуі тиіс, материалдың фактурасын, құрылымы мен ерекшеліктерін қолымен ұстап білуі қажет. Кірпіш бұл жай ғана тас емес, ал құбыр пластик немесе металл емес. Осындай қолмен ұстап көру және материалдармен жұмыс істеу арқылы қайсыбір материалдың қандай да бір жағдайларда қалай өзгеретіні, қандай қасиеттерге ие екендігі, олардан не істеуге болатындығы және олармен қалай жұмыс істеу қажеттігі туралы түсінік пайда болады. Біліктілігін арттыру, түптеп келгенде, инженердің кәсіби деңгейінің көтерілуі деген осы. Жорамалмен жұмыс істеуге болмайды. Бұлай жасау бізге жат. Ашығын айтқанда, олай жұмыс істеу мүмкін де емес. Жұмыстан тыс уақытта немен әуестенесіз? Хоббиіңіз туралы айтып беріңізші. Мүмкіндік болып жатса балық және аң аулауға шығамын. Осыған қатты әуеспін. Сол секілді бақша еккенді ұнатамын, бұл ісімді отбасым да қолдайды және маған көмектеседі. Жерге еккенің дастарханыңа келеді. Биыл жүзім жақсы байлады міндетті түрде шарап жасаймыз! Астанаға қонаққа келіңіздер, дәмін татып көресіздер! 13

14 BAZIS NEWS / Жаңа үш деңгейлі жолайырығы Алматының төменгі бөлігіндегі қозғалысты жеңілдетті 1 қыркүйектің қарсаңында Алматыда «БАЗИС-А» компаниялар тобына кіретін «БАЗИС» құрылыс компаниясы салған жаңа үш деңгейлі жолайырығы ашылды. Бұл монолитті темір бетоннан салынған жолайырығы Алатау ауданында Саин көшесі мен Рысқұлов даңғылының қиылысында орналасқан. Көлік жолайырығы тоғыз жолы бар кешеннен тұрады. Оған ұзындығы 311 метр болатын эстакада мен ұзындығы 36 метрден асатын Саин көшесіндегі Рысқұлов даңғылы астынан өтетін транспорттық өтпежол кіреді. Рысқұлов даңғылы мен Саин көшесіндегі жол 6 жолақты. Жолайырықтан тәулігіне 250 мың автокөлік өте алады. Алматының мың жылдығы мерекесі күндері жолайырығын мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев жұмыс сапары аясында барып көрді. Білім күні қарсаңындағы алматылықтарға жасалған сый Тапсырыс беруші жаңа көлік торабын ресми түрде 31 тамыз күні таныстырды. «Жолайырығы Саин көшесінен Рысқұлов даңғылына өтуге мүмкіндік беретін қосымша эстакадасы бар жартылай беде тұрпатты салынған. Келісім-шарт бойынша, жұмыс қараша айында толығымен аяқталып, көлік жолайырығы коммуналдық меншікке берілуі тиіс болатын. Алайда 2016 жылдың басында қала басшылығы құрылысшылар алдына жолды оқу жылының басталуына орай бірінші қыркүйекте ашу туралы міндет қойды. Себебі, бұл уақытта қала көшелеріндегі қозғалыс көбейеді. Міндетті толығымен орындадық», деді Алматы қаласы жолаушылар транспорты мен автомобиль жолдары басқармасы басшысының орынбасары Ғани Мырзаханов. Жаңа технологиялар бойынша салынды Жолайырығының негізгі ғимараты - ұзындығы 311 метр болатын эстакада. Бұл қалыңдығы бір жарым метр кесіксіз монолитті аралық құрылыс. Темір қаңқаны құрылысшылар жоба бойынша қолмен «өріп», бетон құйды. Аралық құрылыс конструкцияларында бетонға алдын ала күш түсіру жүйесі қолданылды. Бұл технология сейсмикалық аймақ Алматыда тұңғыш рет пайдаланылды. Конструкцияларға алдын ала күш түсіру арнайы қоспамен толтырылатын арналарға салынған беріктігі аса жоғары жеті шиыршықты арқанды керу арқылы іске асырылады. Сейсмикалық салмақты азайту үшін тіректерге тұтқыр демпферлер орнатылған. Тіреуіш бөлшектері ретінде гравитацияны бастапқы қалыпқа келтіру мақсатында қолданатын слайдерлер пайдаланылды. Бұл жолайы- 14

15 құрылыс жаңалықтары «Мұндай технология Қазақстанда алғаш рет қолданылып отыр. Жолайырығының конфигурациясы өте күрделі оған дейін бізде конструкциясы осы тектес үш деңгейлі көлік торабы болған емес. Құрылыс барысында арматураларды бұрандамен жалғау әдісі қолданылды. Бұл бұған дейін жол-көлік торабы құрылысында кездеспеген. Мұндай технология әзірге тек Батыс елдерінде ғана қолданылады», дейді Қаржаубаев. Тәжірибелі бригадирдің айтуынша, компаниямыздың құрылысшылары жолайырығы құрылысының жаңа технологиясын Қазақстанда алғаш болып меңгерді. «Алғашында барлығымзға қиын болды, алайда уақыт өте келе жаңа технологияны толығымен меңгердік. Біздің бригадамыз нысанда құрылыстың басынан соңына дейін болды», дейді Мұрат Қаржаубаев. рығының сейсмикалық беріктігі жоғары дегенді білдіреді. Жаңа көлік жолайырығының қала үшін маңызы үлкен ол Рысқұлов пен Саин секілді автокөлік ағыны үзілмейтін екі бірдей ірі магистральді босатты, қаланың солтүстік шығысындағы қозғалысты жеңілдетіп, Алатау ауданына барар жолды оңайлатты. Жолайырығынан кейінгі Саин көшесі тұйық болады, алайда, өтті Ғани Мырзаханов. Жолайырығындағы қозғалыстың ашылғанына үш айдан асты, алматылық жүргізушілер қазірдің өзінде көлік торабының ыңғайлы екендігін айтуда. Құрылысшылардың тәжірибесі мен біліктілігі Осынау күрделі нысанның құрылысына BN-нен: Саин көшесі мен Рысқұлов даңғылының қиылысындағы жолайырығы Алматыдағы ең үлкен және ыңғайлы ғана емес, сонымен бірге, ең әдемі көлік торабы. Бұл, әсіресе, жоғарыдан қарағанда ерекше байқалады. Осындай ірі және күрделі инфрақұрылым нысанының құрылысы «Базис» құрылыс компаниясында кәсіби деңгейі жоғары құрылысшылардың еңбек ететіндігін кезекті рет дәлелдеді. келешекте қаржы көзі табылып жатса қала басшылығы оны Ақын Сара көшесіне дейін созуды жоспарлап отыр. Үш деңгейлі жолайырығы - Алматыдағы ең ірі көлік торабы және қысқа мерзім ішінде Саин, Рысқұлов және Момышұлы секілді үш бірдей көшедегі қозғалысты жеңілдетіп, өткізу мүмкіндігін тәулігіне 250 мың автомобильге дейін көбейтті. «Қазір Рысқұлов даңғылымен тәулігіне 100 мың автокөлік өтеді. Енді көлік жүргізушілері Рысқұлов даңғылымен еш қиындықсыз жүріп, Саин көшесінен Рысқұлов даңғылына кедергісіз өте алады. Бұл тораптағы қозғалыс көбейеді, алайда, бір көшеден екіншісіне тоқтаусыз өтуге мүмкіндік береді», деп атап компаниямызда 17 жылдан бері еңбек етіп келе жатқан тәжірибелі инженер-құрылысшы Александр Иванович Гопиенко басшылық жасады. Бұған дейін ол Көксарай контрреттегіші секілді күрделі нысан құрылысына қатысты, Алматыда екі бірдей ірі жолайырығы мен мемлекетіміз бен қоғамымыз үшін үлкен маңызға ие басқа да нысандарды салды. Жаңа үш деңгейлі жолайырығын білікті инженерлік-техникалық қызметкерлер мен тәжірибелі мамандар тұрғызды. Командасымен бірге құрылыста алғашқы күннен бастап жұмыс істеген бетоншы-монолитшілер бригадирі Мұрат Қаржаубаевтың айтуынша, бұл Қазақстандағы батыс технологиялары мен стандарттары бойынша салынған алғашқы жолайырығы. 15

16 BAZIS NEWS / Тиімді жұмысқа арналған механизмдер Бір де бір құрылыс жүк көтергіш механизмдердің машинистерін, арнайы техника жүргізушілері мен операторларын, жөндеу бригадаларын айналып өте алмайды. Аталған мамандар құрылыс алаңына бірінші болып кіріп, құрылыстың бүкіл кезеңін кідіріссіз жұмыспен қамтамасыз етіп, нысаннан ең соңынан шығады. Күрделі механизмдермен жұмыс істейтін қызметкерлерден қатаң тәртіп, шыдамдылық, төзімділік, мұқияттылық талап етіледі, себебі олар тек өзінің ғана емес, сонымен бірге, арнайы техника жұмыс істеп жатқан маңда жүрген адамдардың да өміріне жауапты. Мамандықтың қыр-сыры мен Астанадағы трансмеханизация бөлімшесінің қызметкерлері туралы кран шаруашылығы мен кіші механизация құралдары Басқармасының бастығы Валерий Петрович Хабаров пен транспорт Басқармасының бастығы Ерболат Жәрденұлы Әбдікәрімов айтып берді. Кран және көлік жүргізушілерінсіз бір де бір құрылыс орнынан қозғалмайды Компаниямыздың автомобиль-транспорт бөлімшесі қызметкерлерінің ғимараттардың құрылысына қосар үлесі зор. Олар нысандарға құрылыс материалдарын кідіріссіз жеткізеді, автокрандар, мұнаралы крандар қызметін ұсынып, нысандардан құрылыс қалдықтарын шығарады. Автокран мен басқа да техникалық құралдар машинистері құрылысшыларға қажетті материалдар мен жүктерді салынып жатқан нысандағы кез-келген биіктікке жедел көтере алады. «БАЗИС» ҚК Астанадағы құрылыс алаңдарындағы автотехника жұмысының қыр-сыры мен қиындықтары жайында «Транспорт Басқармасының» бастығы Ерболат Жәрденұлы Әбдікәрімов айтып берді. Жүргізушілер түнде де жұмыс істейді Ерболат Жәрденұлы, құрылыстың барлық кезеңінде қолданылатын автомобиль мен техниканың тұтас бір паркіне жетекшілік етесіз. Бөліміңіздің мамандарының жұмысы жайында кеңірек айтып берсеңіз. Бір де бір құрылыс автотехникасыз салынбайды. Бөлімімізде 100-ден астам техникалық құрал бар. Барлығы «БАЗИС» ҚК құрылыс алаңдарына тартылған. Автомобильді крандарымыз «Millennium Park» ТК бірінші және екінші кезегінің құрылыс алаңдарында, «Қалалық романста», ЕХРО және «БАЗИС» компаниясы Астанада салып жатқан басқа да нысандарда пайдаланылуда. Бізде Қайрат Баубеков және Руслан Байбатыров секілді тіркемесі бар КамАЗ жүргізетін тәжірибелі жүргізушілер еңбек етеді. Олар құрылысшыларға құмды Вишневкадан жеткізіп беруде. Арақашықтық 100 шақырым. Жігіттер күніне екі барып келеді. Яғни, 400 шақырым жүріп отырады. Қызметкерлеріміз кез-келген қиындықты еңсере алады. Астанаға кіре берісте жүк көліктеріне күндіз жүруге тиым салынатыны туралы белгі тұр. Қала ішінде тек кешкі сағат 22:00-ден бастап таңғы 6:00-ге дейін ғана жүруге болады. Осыған байланысты, жұмыс режимімізді тасымал тек түнде ғана жүретіндей етіп өзгертуге тура келді. Күндіз жүкті айналма жол арқылы жеткізуге болады машиналар қалаға Қарағанды трассасына шығып бірінші айналма жолмен әуежай арқылы кіре алады немесе Астрахань трассасы арқылы кіреді. Бұл жолмен нысанға жету үшін 45 шақырым айналып жүру керек. Нысан директорлары түнгі жұмыс режимін енгізгенімізге риза, себебі, күндіз жігіттер арматура қаңқаларын байлап, қалыптарды орнатып үлгереді, ал түнде бетонды қабылдап алып, құяды. Сонымен қатар, машиналарымыз бүкіл нысандардан құрылыс қалдықтарын шығарады. Қайсыбір техникамен жұмысқа кіріспес бұрын жүргізушілер қандай да бір оқытылудан өтеді ме? Барлық қызметкер жұмысқа қабылданғанда қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамадан өтеді. Сондай-ақ, нұсқама нысанда күн сайын өткізіледі, тек содан кейін барып қана жұмысқа кіріседі. Кран жүргізушілерінің арнайы рұқсатсыз автотехникаға жақындауына да құқы жоқ. Әуелі барлығын қауіпсіздік техникасы жөнінен тексереді, содан соң жүргізушілермен жұмыс істейтін шебер жұмысқа кірісуге рұқсат береді. Айтпақшы, ауыр автотехникамен жұмыс істеу үшін арнайы рұқсат керек. Ерболат Жәрденұлы, бөліміңізде еңбек ететін адамдар туралы айтсаңыз. Кран жүргізушілеріміз өте білікті. Виктор Иванович Чуркин «Челябинец» автомобиль кранында 2003 жылдан жұмыс істейді. «Сулы жасыл желек» көпфункционалды кешенін салған кезде ол материалдар жеткізіп тұрды, жүктерді көтеріп, түсіріп тұрды. «Қалалық романс» және тағы басқа нысандарда еңбек етті. Виктор Герман 45 тонналық «Kobelkoның» автокран жүргізушісі болып істейді бұл өте күрделі әрі ауыр техника. Германның ауыр техникада жұмыс істеуге рұқсат беретін арнайы пұрсаты бар 45 тонналық кран аса ауыр техника болып саналады және көп еңбекті талап етеді. Сондай-ақ, нысандарда МКСМ 800 жұмыс істейді. Бізде Баубековтер әулеті Қайрат, Талғат (камаз жүргізушілері) және Жанат еңбек етеді. Жанат Баубеков «БАЗИС» компаниясы сеніп тапсырған техникада 2004 жылдан жұмыс істейді. Бұл өзі ескілеу трактор болғанымен жаңасынан кем «жұмыс істемейді». Жанат техниканы өте күтіп ұстайды. Аңғарымпаздығы мен ұқыптылығы үшін көптеген нысандар дәл осы Жанатты сұрайды. Маған жұмыс істеуге келгенінде ол небәрі 20-да болатын. Қазір 30-ға толды, отбасын құрып, бала-шағалы болды. Биыл оны мемлекеттік мақтау қағазымен марапаттауға ұсындым. Бізде сондай-ақ ауған соғысының ардагері Жангелді Қасымов газель жүргізеді. Бұрын ауыр техниканы басқарған, алайда, дәрігерлер денсаулығына байланысты оған бұдан гөрі жеңілдеу жұмысқа ауысуына кеңес берді. Компанияның бірінші басшыларына қызмет көрсететін жүргізушілеріміздің барлығы білікті де жауапты адамдар. Әсіресе, Валерий Павлович Смагиннің жүргізушісі Анатолий Петрович Чумаковты ерекше атар едім. Оның жұмыс кестесі өте тығыз әрі қауырт. Анатолий Чумаков бастығымен бірге жұмыста өмір сүреді десе де болады. Ол өте кәсіби жүргізуші, жауапты адам, сол үшін де оны барлығы таниды және құрметтейді. Марат Анхаевтың жұмыс көрсеткіштері 16

17 МАМАНДЫҚ өте жоғары. Ол тонналық жүктерді тасиды. Машинасын қашанда күтіп, қарап жүреді, көлігі қашанда бабында, бүкіл нысандарды аралайды. Ол директорлар үнемі сұрап жүретін жүргізушілердің бірі. Өте зерек және жауапты қызметкер. Экскаватор жүргізушісі Руслан Ыбыраевты да ерекше атар едім. Ол бұрын 2006-шы жылы шыққан көне экскаваторды жүргізетін. Оқушылар шығармашылығы Сарайын салған кезде Hyundai 207 экскаваторын сатып алдық, қазір оны Руслан Ыбыраев басқарады. Қауіпсіздік техникасы бәрінен де маңызды Ерболат Жәрденұлы, бөліміңіздің қызметкерлеріне қандай да бір ерекше талаптар қойылады ма? Біз барлығының қауіпсіздік техникасын сақтауын талап етеміз, себебі қауіпсіздік ережелерін ескермеу қайғылы жағдайларға алып келуі ықтимал жылдан бізде тәжірибелі медбике Елена Устинова жұмыс істейді. Ол сырқаттаныңқырап тұрған қызметкерлерді бірден анықтайды (қан қысымы көтеріледі немесе өзін нашар сезінеді де оны жасырғысы келеді) да оларды желіге шығармайды. Қызметкерлердің денсаулығына жауап беріп, олардың өмірі мен денсаулығын сақтайды. Біздің бөлімшенің тағы бір ерекшелігі жаңа қызметкерді жұмысқа қабылдамас бұрын ол туралы мағлұмат жинаймыз. Егер адам алдыңғы жұмыс орнынан ішімдікке байланысты шыққан болса жұмысқа алмаймыз. Астананың ауа райы қатал. Ол құрылыс техникасы мен сіздің бөлімшенің жұмысына қалай әсер етеді? Тыста жұмыс істейтіндіктен машиналарды нысандарда қалдырып кетеміз. Қыста жүргізушілеріміз жұмысқа ерте келіп, 8:00-ге дейін барлығы жұмысқа дайын болуы үшін техникалардың қозғалтқыштарын жақсылап қыздырады. Артып-түсіру машиналары күні бойы жұмыс істейді, түнде нысандарда бетон қабылдайды. Кез-келген аязда (тіпті 30 градустық) қозғалтқышты қосу тетіктердің қорын азайтады. Шамамен жазда оталдырғандағыдан есе салмақ түседі. Машина қыста жылы кездегіден анағұрлым тез тозады. Қауіпсіздік техникасы бойынша 20 градустық аязда жұмысқа шыға беруге болады, ал 25 градус аязда жұмыс істеуге болмайды. Техниканы қыздырып жатқанда таңғы сағат 8-ге қарай аяз да жұмыс істеуге болатын шамаға жетіп қалады. Әлбетте, солярка мен машина майларының қыс мезгіліне арналғандарын ғана құямыз. Соған қарамастан, қыс уақытында техника қатты тозады. Кез-келген темір аязға шыдас бере алмайды түн ортасына қарай олар сынғыш келеді жай ғана салмақ түсірсең майысып шыға келеді. Жүргізушілеріміздің барлығы мұны біледі және машиналарды ұқыпты ұстауға тырысады. Жаңа технологиялар басты назарда Ерболат Жәрденұлы, арнайы техниканы күтіп-баптаумен кім айналысады? Өз шеберханаларыңыз бар ма? Біздің жөндеу базамызға бас инженер Виктор Сергеевич Погорелов пен оның бас механигі Бекболат Махметов басшылық жасайды. Виктор Сергеевич бастаған үш слесарь жөндеумен өрт сөндіру қызметі секілді айналысады бұзылған машина жеткізіле салысымен дереу себебін анықтап, жөндеуге кіріседі. Виталий Михайлович Ярловты да атап өткім келеді. Ол диспетчер Марина Евгеньевна Докучаевамен бірге жұмыс істейді және қай нысанда неше автомобиль пайдаланылып жатқанын жақсы біледі. Виталий барлық техника туралы толық ақпаратты береді. Ол қашанда қай нысанда қай жүргізуші мен техника тұрғандығын біледі. Бір жыл бұрын біз машиналарға GPS-навигаторлар қойдық. Бүкіл жүріп өткен жолын, жолдағы уақытын, отын шығынын көріп отырамыз. Бұл жаңашылдық өзінің тиімділігін көрсетті жанар-жағармайға жұмсалатын шығын азайды. GPS-навигаторларды шешіп тастауға тырысқан жүргізушілерді бірден жұмыстан шығардық, ал адал әрі табандыларының жалақыларын көбейттік. Бастапқыда көңілі толмағандар көп болды, бірақ үш айдан кейін-ақ жүргізушілер отынды үнемдеу арқылы қомақты жалақы алатындарын түсінді. GPS-навигаторлардың жемісін беріп келе жатқанын көріп отырмыз, сондықтан, адалдық үшін жалақыны молайтқымыз келеді. Біз Жезқазғанды Астанадан басқарамыз бағдарламаның арқасында машиналарымыздың қалай және қайда жүргендерін көріп отырамыз. Арнайы адамымыз бар Наталья Добровольскаяның бізде еңбек етіп келе жатқанына бір жылдан асты, жұмысы нәтижелі екендігін көріп отырмыз. Осы бағдарламаның арқасында қай жерде жұмыс жоқтығын, қай жерде жұмыстан ерте кетіп жатқанын, қай жерде жұмысшылар бар күшімен жұмыс істеп жатқанын біліп отырамыз. Ақпаратты толығымен онлайн режимде аламыз, мәліметті тек өзімізге ғана жинамаймыз, барлық ақпаратты Сергей Федорович Гутовскийге («БАЗИС» ҚК ЖШС Астана қ.филиалының директоры-авт) жолдаймыз. Бұл оның желіде неше көлік жүргенін, қаншасы жөндеуде тұрғанын көріп отыруы үшін керек. Сонымен бірге, машиналарымыз күн сайын техникалық байқаудан өтеді. Бұл - міндетті. Пайдалану жөніндегі инженер бар. Ол күн сайын нысандарды аралап, машиналардың қайда тұрғандығын, олардың қалай жұмыс істеп жатқандығын көріп жүреді. Арнайы техника отынның қандай түрімен жұмыс істейді? Стандартты дизель отынымен. Өзіміздің жанармай таситын көлігіміз бар, техникаларымызға жанармайды содан құямыз. Диспетчер Наталья Добровольскаямен бірге бактарда неше отынның қалғанын, күніне нешесі жұмсалғанын көреді. Наталья жүргізушіге хабарласып, оның кеше 200 шақырым жүргендігін, жанармайды соған сәкес құю керектігін айта алады. Бізде жанармай есептегішпен ғана құйылады. Жеңіл көліктер үшін лимит қойылған: айына литр жанармай. Жанар-жағармай шығынын толығымен бақылап отырамыз. Ерболат Жәрденұлы, бөлімшеңізде арнайы техниканың қандай да бір инновациялық түрі қолданылады ма? 2012 жылы «Жезқазған-Сексеуілді» жолын салуға компаниямыз жаңа жүк автомашиналары мен автогрейдерлер сатып алды жылы 11 машинаны маған берді, 2015 жылы автогрейдер мен жол тегістегіш машинаны берді. Қазір олар «БАЗИС» компаниясының Астанада салып жатқан барлық нысандарында жұмыс істеп жатыр. Бұлар 25 тоннаға дейін салмақты көтере алатын таптырмас машиналар. Әсіресе, шұңқырларды қазуда олардың көмегі орасан. Hiltonды салған кезде салондағы ауаны реттейтін құрылғысы бар қытайлық 25 тонналық бірегей машиналармен жұмыс істедік. Жүргізушінің кабинасы толығымен жабық, бұл машинада жұмыс істеу адамға аса жайлы. Hyundai 207 жаңа экскаваторының кабинасы, қозғалтқышы мен соляркасы жылытылады. Ол толығымен солтүстікте жұмыс істеуге есептелген. Біздің жұмысшыларымыз үшін бұл дегеніңіз жұмақ таңғы сағат 6:00-де бүкіл жүйе автоматты түрде іске қосылып, техника қыздырылады. Жүргізуші келген кезде машина жұмысқа толығымен дайын тұрады. Дүкендерден КамАЗдар мен автокрандардың қозғалтқыштарын қыздыратын қазандықтар сатып алдық («Kobelko», «Челябинец»). «Kobelkoның» жылыту көрсеткішін жоғарылатуға шамамен 400 литр гидравликалық май, ал «Челябинецке» литр жұмсалатын. Енді біз оларды қыздырмаймыз. Қыздыру автоматты түрде іске қосылады да екі сағаттан соң жұмысқа кірісе беруге болады. Бұл автомобиль крандарына қатысты. Мұнаралы крандарға Валерий Петрович Хабаров жетекшілік етеді. Ол бізге машинаға тапсырыс береді де біз мұнаралы крандарды бір нысаннан екіншісіне жеткіземіз. Біздің техникамызсыз бір де бір құрылыс ешқайда қозғалмайды, сондықтан автомобильді техника құрылыстың бүкіл кезеңінде қолданылады. BN анықтамасы: Ерболат Жәрденұлы Әбдікәрімов «БАЗИС» компаниясындағы жұмысын 2001 жылы механик болып бастады. Біраз уақыттан кейін ол бас механик, кейін бас инженер, АТК департаментінің бастығы болды. Қазір - автомобильді транспорт басқармасының бастығы. Ерболат Жәрденұлы Астанадан 30 шақырым жердегі Рождественка кеңшарында дүниеге келді. Мектепті бітіргеннен кейін әскер қатарында қызмет етті, жоғарғы оқу орнын аяқтап, жолдамамен Рождественкаға келеді. Туған ауылында 2001 жылға дейін еңбек етті, кейін бағын сынамақ болып солтүстік астанаға келеді. Сол уақытта «БАЗИС» компаниясы жүргізушілерді жұмысқа алып жатты. «Менің барлық жүргізушілік категорияларым болды, бірақ өмір бойы механик болып істедім, еңбек кітапшамда да солай жазылып тұрды. Онда «жүргізуші» деген сөз атымен жоқ еді. Мені автомеханик қызметіне жұмысқа алды. Содан бері АТК (автомобильді-транспортты кәсіпорын)» жұмыс істеп келемін, дейді Ерболат Жәрденұлы. Оның «БАЗИС» компаниясында жұмыс істеп келе жатқанына 15 жылдан асты. Компаниядағы жұмысын мақтан тұтады. «Әрине, қиын сәттер де болады, әсіресе табиғат біздің беріктігіміз бен дайындығымызды тексеретін қыста. Нысанды желтоқсанда, қаңтарда, ақпанда тапсыратын кездеріміз де болады бұл ең суық кезең. Ондай уақытта тіпті машиналарымыз мүлдем сөндірілмейді», дейді Ерболат Жәрденұлы. Еліміздің астанасы Әбдікәрімов пен оның бөлімшесінің табандылығы мен суыққа төзімділігін сынап келеді. АТК жігіттері бұл сынақтардың барлығына қиналмай қарсы тұрып, түрлі қиындықтарды еңсеріп, нысандардың уақытында тапсырылуына үлестерін қосып келеді. «Біз бұған дейін ешкім жасап көрмеген шаруаны жасадық оқушылар шығармашылығы Сарайын бір жылда салып бітірдік. Күні-түні тыным таппай жұмыс істедік. Машиналарды мүлдем сөндірген жоқпыз», деп еске алады Ерболат Жәрденұлы. 17

18 BAZIS NEWS / жетпей қосымша крандарды жалға алуға тура келді бір мезетте 47 мұнаралы кран жұмыс істеді. Рас, оларға өзіміздің мамандарымыз бен жүргізушілеріміз «БАЗИС» құрылыс компаниясының қызметкерлері қарады. Кран шаруашылығы тек мұнаралы кранмен шектелмейді. Бізде қалыптар цехы бар, оған Игорь Абашин жетекшілік етеді. Кіші механизация участогы бар, онда механик қызмет істейді, бастығы - Амантай Құлжабаев, сантехника, вентиляцияға қажетті түрлі технологиялық шұңқырлар бұрғылаумен айналысатын бөлімше бар. Бұл бөлімдер қандай да бір арнайы техниканы пайдаланады ма? Әрине. Олар арнайы бұрғылау станоктарымен жұмыс істейді. Оларды біз осыдан бес жыл бұрын сатып алдық. Қазір тиімді қолданып келеміз. Қалып орнатушылар қалыпты жөндеумен айналысады, оларды күтіп, қарайды. Әрбір пайдаланылғаннан соң қалыпты ретке келтіреді қайсыбір тұсын ауыстырады, қайсыбір тұсын дәнекерлейді. Кіші механизация құралдарына не кіреді? Созу станоктары, арматуралық қайшылар, жылу-генераторлары, қоспа-сорғылар, компрессорлар, автожуғыштар бір сөзбен айтқанда салынып жатқан нысанда үнемі болатын дүниелер. Бізде жартылай құрғақ қоспалар дайындайтын аппараттар бар. «БАЗИС» оларды былтыр сатып алды. Менің білуімше, мұндай машиналар Алматыдағы нысандардың құрылысына да сатып алынып жатыр. Құрылысқа керектінің барлығы нысандарда болады. Бастысы жауапкершілік пен біліктілік Мұнаралы крандар жұмысы бүкіл құрылысшылар командасы табысының кепілі Жүк көтергіш механизмдер машинистерінің (кран жүргізушілерінің) жұмысы ең жауапты да күрделі жұмыстардың бірі. Бұл адамнан жоғары тәртіп пен сабырлылық, мықты жүйке мен күшті рух, шыдамдылық пен ұқыптылықты талап ететін ерекше кәсіп. Себебі, мұнаралы кран машинистері мен механиктер өз өмірі үшін ғана емес, сонымен бірге, мұнаралы кран жұмыс істейтін аумақта жүргендердің барлығының қауіпсіздігіне жауап береді. Аталған кәсіптің қыр-сыры мен өз бөлімшесінің қызметкерлері жайында Астанадағы кран шаруашылығы мен кіші механизация құралдары басқармасының бастығы Валерий Петрович Хабаров әңгімелеп берді. Техника күтіп-баптауды қажет етеді Валерий Петрович, сіз мұнаралы крандарға қызмет көрсету және оларды пайдалану бөлімін басқарасыз. Осы техника мен салынып жатқан нысандардағы мұнаралы крандар машинистерінің атқаратын жұмыстары туралы айтып берсеңіз. «БАЗИС» компаниясы Астанада жылжымайтын мүлік нысандары құрылысын бастап жатқан кезде өз крандарымыз болған жоқ, жалға алатынбыз жылы алғаш өз кранымыз пайда болды, ал кран шаруашылығы шамамен 2003 жылы құрылды. Қазір бізде 26 мұнаралы кран бар. Ғимараттың ішінде жұмыс істейтін арнайы кранымыз бар жерден көтеріліп қабаттар өскен сайын жоғарылап отырады. Бір де бір үлкен құрылыс мұнаралы крансыз жүрмейді. Құрылысшылар қажетті кранға тапсырыс береді. Бірінші кезекте болашақ нысанның жоспарымен танысамыз, сонан соң барып шұңқыр қазылғаннан кейін крандарды орнатамыз. Олар нысан аяқталғанша сонда жұмыс істейді. Қазір штатымызда 60 кран жүргізушісі бар. Машинистердің нысандардағы жұмыс кестесі құрылысшылардың тапсырысына байланысты. Кран жүргізушілері жұмысқа оның көлеміне қарай бір немесе екі ауысыммен шығады монолит жұмыстары кезінде күні-түні жұмыс істейміз, нысан аяқталуға жақындағанда бір ауысыммен істейміз. Нысан біткеннен кейін крандарды демонтаж жасаймыз жылы нысандарымызға крандарымыз Мұнаралы крандар мен техникамен жұмыс істейтін басқа да мамандарға қандай талаптар қойылады? Біріншіден, адамды жұмысқа алмас бұрын оның мамандығы бойынша еңбек өтіліне қараймыз. Мұнаралы крандағы жұмыс басқа да кез-келген механикалық құрал секілді өте ауыр және екінің бірінің қолынан келе бермейді. Слесарь-монтаждаушылар, мұнаралы кран машинистері, кіші механизацияны жөндеу жөніндегі слесарьлар, қалып орнатушылар мен өзге де мамандар жыл сайын қайта оқытылып, емтихан тапсырады. Егер бұрын өзге жерде оқытылып келсе, қазір бізде Астанада өз оқыту орталығымыз бар. Онда мамандар кәсіби қауіпсіздік, электр қауіпсіздігі, өрт қауіпсіздігі бойынша оқытылады. Оқудан кейін емтихан тарпсырады. Мұнаралы кран машинистеріне қойылатын басты талап қауіпсіздік техникасын сақтау. Көптеген кран жүргізушілері бізде көп жылдан бері еңбек етіп келеді. Мұнаралы кран жүргізушілері қандай режимде жұмыс істейді? Орташа алғанда бір кранға үш жүргізушіден келеді. Кран жүргізушілері бір-бірін алмастыратындықтан кран күндіз-түні жұмыс істейді. Әдетте құрылысшылардың ауысымы таңғы сағат 8-де басталады, кран жүргізушілері де жұмысын осы уақытта бастайды. Арнайы техникаға кім қарайды? Өздеріңіздің жеке шеберханаларыңыз бар ма? Мұнаралы крандарға қызмет көрсету және оларды жөндеумен жеке бригада 16 слесарь-монтаждаушы айналысады. Олар мұнаралы крандарды орнатып, қайта жинайды, жөндейді. Бұл өте жауапты да күрделі жұмыс. Кіші механизация құралдарын слесарь-жөндеушілер жөндейді. Қалыпқа қалып жөндеу слесарьлары қарайды. Құрылыстағы жұмыс осы жігіттердің арқасында жүреді. Нысандардағы арнайы техника қандай отынмен жұмыс істейді? Жылугенераторлары, негізінен, дизель отынымен жұмыс істейді. АИ-92 бензинімен жұмыс істейтін техника да бар бұлар, негізінен, топырақты тығыздайтын нығыздағыш машиналар. Сонымен бірге, электр энергиясы сөнген кезде 18

19 Басыңды қатерге тікпе техниканы қуатпен қамтамасыз ететін дизельді генераторлар. Мұнаралы крандар электр қуатымен жұмыс істейді. Мұнаралы крандардың жұмысы ауа райына байланысты Сіздерде қандай да бір жаңа технологиялар қолданылады ма? Әлде мұнаралы крандағы жұмыс консервативті және өзгертуді қажет етпейді ме? Барлығы кранның маркасына байланысты. Бізде негізінен неміс және қытай өндірісінің крандары пайдаланылады. Біз жылдамдығы да жоғары, көтеретін жүгі де ауыр қазіргі заманғы крандарды қолданамыз. Жаңа кран жүргізушілерін жұмысқа алғанда олардың бұрын мұндай кранда жұмыс істемегені анықталып жатса оларды кранның сол түрі бойынша тәжірибелі маманға тағылымдамадан өтуге жібереміз. Тағылымдамадан өтіп, оқып, тәлімгермен бірге жұмыс істеп, емтихан тапсырады, тек содан кейін ғана өз бетінше жұмыс істеуге жіберіледі. Мұнаралы крандардың жұмысына Астананың ауа райы қалай әсер етеді? Біз үшін ең ауыр кезең көктем мен күз. Нысан директорлары әрине ғимаратты уақытында беруі тиіс, сондықтан олар бізге хабарласып, кран жүргізушілерінің жұмысқа шығуын сұрайды. Алайда, кран жүргізушілерінің жұмысы көтерілетін жүктің көлемі мен желдің күшіне байланысты. Барлығы құрылыс нысанында қауіпсіздік техникасын сақтауы тиіс болғандықтан, кран жүргізушісі жұмыс режимін таңдау кезінде ауа райын ескеруі тиіс. Қыста Астанада қатты аяз болады. Крандар -25 градус аязға дейін жұмыс істейді. Егер аяздың күші бұдан да қатты болса кран жұмыс істемейді. Қызметкерлеріңіздің арасынан жұмыс нәтижелері жоғары үлгілі маман ретінде кімді атар едіңіз? Біз қырсыздарды ұстамаймыз (күледі авт.). Біздің барлық қызметкерлеріміз білікті және жауапты мамандар. Бізде бөлімшенің құрылған алғашқы күнінен бері еңбек етіп келе жатқан адамдар бар. Солардың арасынан слесарь-монтаждаушылар мен кран жүргізушілерінің бригадирі Асқар Ақполатовты айта аламын. Оның ағасы 2004 жылдан бері кран жүргізушісі, ал Асқардың немере інісі үш жылдан бері слесарь-монтаждаушы болып жұмыс істеп келеді. Владимир Точканың бізде слесарь-монтаждаушы болып еңбек етіп жатқанына біраз уақыт болды. Вера Ивановна Иванова бірнеше жылдан бері кран жүргізіп келеді. Ол өте тәжірибелі, жауапты адам және жоғары білікті кран жүргізушісі. Бізде өз ісін жетік білетін өте білікті де жауапты адамдар жұмыс істейді. BN анықтамасы: Валерий Петрович Хабаров «БАЗИСке» 2000 жылы слесарь болып келді. Қалып жөндеу цехында жұмыс істеді, кейін оны шебер, трансмеханизация директорының орынбасары, директор етіп тағайындады. Бөлімшені екіге бөлген кезде мұнаралы кранды автотранспорттан бөлді, Валерий Петрович кран шаруашылығы және кіші механизация құралдары басқармасының бастығы етіп тағайындалды. «БАЗИС» компаниясындағы жалпы еңбек өтілі 16 жылдан асады. «Әріптестеріміздің арасында егер адам «БАЗИС» компаниясында жарты жыл жұмыс істей алса, демек, оның қолынан бірдеме келеді және осында жұмыс істей алады деген әзіл бар», деп күледі Хабаров. Мұны барлығы білуі тиіс! Құрылыс алаңында күн сайын және ұзақ уақыт түрлі міндеттерді атқаратындар үшін бұл ақпарат таңсық емес. Алайда, Bazis News редакциясы қайталау артық болмайды деп ұйғарды, «Қауғаның астында тұрма!» айдарын жалғастыра отырып, аталған мәселеге қайта оралғанды жөн көрді. «Базис» құрылыс компаниясының Алматыдағы филиалының ЕҚ және ҚТ Департаментінің қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау жөніндегі аға инженері Майорова Татьяна Анатольевна BN тілшісіне кіріспе нұсқама процедурасы туралы айтып берді. Мұны барлығы білуі тиіс! Құрылыс алаңында күн сайын және ұзақ уақыт түрлі міндеттерді атқаратындар үшін бұл ақпарат таңсық емес. Алайда, Bazis News редакциясы қайталау артық болмайды деп ұйғарды, «Қауғаның астында тұрма!» айдарын жалғастыра отырып, аталған мәселеге қайта оралғанды жөн көрді. «Базис» құрылыс компаниясының Алматыдағы филиалының ЕҚ және ҚТ Департаментінің қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау жөніндегі аға инженері Майорова Татьяна Анатольевна BN тілшісіне кіріспе нұсқама процедурасы туралы айтып берді. Кіріспе нұсқама кімге міндетті? Мойындау керек, бұған дейін мақала авторына, яғни, қарапайым адамға кіріспе нұсқама өзіңді құрылыс алаңында қалай ұстауың керектігі жөніндегі жалпылама кеңестердің жиынтығы секілді көрінетін. Шындығына келгенде, құрылыс компаниясында бұл ҚР ҚНжЕ мен ҚР Еңбек кодексіне негізделген, арқайсысы жеке-жеке бір мақалаға тақырып болатындай 15 тармақтан тұратын тұтас бір жан-жақты оқыту бағдарламасы. Мұнда «жалпы» деген түсінік болмайды. Іс жүзінде мұндай нұсқама күн сайын жұмысқа жаңа қабылданған барлық қызметкерге, сонымен бірге, бір бөлімнен екінші бөлімге ауысып, жаңа жұмыс атқаратындарға, сондай-ақ іссапарға жіберілгендерге және уақытша қызметкерлерге олардың біліміне, лауазымына, еңбек өтілі мен жұмыс тәжірибесіне қарамастан жасалады. Өндірістің ерекшелігі мен саламыздағы жоғары жауапкершілікті ескере отырып құрылыс-монтаждау жұмыстарын атқаратындарға, сондай-ақ, өндірістік тәжірибеге келген студенттер мен оқушыларға, кіріспе нұсқама ерекше міндетті және жұмыс процесінің аса қажетті де маңызды бөлігі болып табылады. Тыңдаушылардың саны маңызды емес нұсқаманы бір адамға жүргізу керек болса бір адамға жүргізеді. Кіріспе нұсқама қазақ және орыс тілдерінде жүргізіледі. Қызметкердің кіріспе нұсқамадан өткені туралы мәлімет қауіпсіздік техникасы журналына жазылады. Бұл журнал ресми құжат болып есептеледі. Кіріспе нұсқамадан не білуге болады? Кіріспе нұсқама фильм көрсетуден және қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау бойынша түсіндірме жұмыстарынан басталады, қызметкерлер төмендегі ақпараттармен танысады: - Кәсіпорын туралы жалпы мағлұмат, өндірістің өзіндік ерекшеліктері. - ҚР еңбек заңнамасының негізгі қағидалары. - Еңбек келісім-шарты, жұмыс уақыты мен демалыс мерзімі. Жеңілдіктер мен өтемақылар. - Ішкі еңбек тәртібінің ережелері. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптарын бұзуға артылатын жауапкершілік. - Кәсіпорындағы қауіпсіздік пен еңбекті қорғау жұмыстарының ұйымдастырылуы. Қауіпсіздік пен еңбекті қорғау ахуалын ведомстволық, мемлекеттік және қоғамдық бақылау жасау. Қызметкерлердің құрылыс алаңы аумағында жүріп-тұруының жалпы ережелері. Негізгі және қосалқы жайлардың орналасуы. - Құрылысқа тән негізгі қауіпті зиянды өндірістік факторлар. - Ұжымдық қорғану құралы. - Электрден жарақаттанушылықтың алдын алуға бағытталған қауіпсіздіктің негізгі талаптары. - Өндірістік санитария мен жеке гигиенаның негізгі талаптары. - Жеке қорғаныш құралдары. - Басқа да осы тектес өндірістерде болған қайғылы жағдайлар мен олардың себептері. Өндірістегі қайғылы жағдайлар мен кәсіби ауруларды зерттеу тәртібі. - Өнеркәсіптік қауіпсіздіктің негізгі талаптары. - Өрт қауіпсіздігі. Өрттің алдын алу жолдары мен құралдары. Сондай жағдайлардағы қызметкерлердің әрекеті. - Зардап шеккендерге көрсетілетін алғашқы көмек. Қызметкерлердің қайғылы және апатты жағдайлар туғандағы әрекеті. Кіріспе нұсқамадан өткеннен кейін тікелей жұмыс басында прораб, шебер немесе участок бастығы мамандық бойынша толыққанды бастапқы нұсқама жүргізеді. BN-нің бұл нөмірінде жеке қорғаныш құралдары туралы айтпақпыз. Жеке қорғаныш құралдары Жеке қорғаныш құралдары қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың алдын алуы немесе тигізетін әсерін азайтуы тиіс. Жеке қорғаныш құралдарына мыналар жатады: - қорғаныш костюмдер; - тыныс алу органдарын қорғау құралдары; - арнайы қорғаныш киім; - аяқты қорғау құралдары; - қолды қорғау құралдары; - басты қорғау құралдары; - бетті қорғау құралдары; - көзді қорғау құралдары; - есту органдарын қорғау құралдары; - биіктіктен құлаудан қорғау және басқа да сақтау құралдары; - дерматологиялық қорғаныш құралдары; - кешенді қорғау құралдары. Қауіпті және зиянды өндірістік факторларға байланысты жеке қорғаныш құралдарының классификациясы ГОСТ , ГОСТ , ГОСТ , ГОСТ , ГОСТ и ГОСТ бойынша. Қорғаныш киім мен қосымша қорғаныш құралдарының жайы түсінікті болса, биіктіктен құлаудан қорғану құралдары оларға ерекше талаптар қойылатындықтан мұқият қарауды талап етеді. Құрылысшы, есте сақта: қорғаныш құралдарын ескермеу құрылыс алаңындағы қайғылы жағдайлардың көбеюіне алып келеді! (Жалғасы 28 бетте) 19

20 BAZIS NEWS / Ескі мектептің жаңа өмірі Отыз жыл бұрын салынған әлеуметтік маңызға ие ғимараттарды сейсмикалық жағынан күшейту және күрделі жөндеу мемлекеттік бағдарламасы аясында «БАЗИС» құрылыс компаниясы Алматыдағы 95 жалпы білім беру мектебін сейсмикалық тұрғыда күшейтіп, қалпына келтіру және күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізуде. Мұндай жұмыстың ерекше біліктілікті талап ететінін атап өткен жөн себебі, ғимараттың негізгі салмақ түсетін конструкциялары белгілі-бір ауыртпалыққа есептелген, ал әріптестеріміздің міндеті оқушылар мен оқытушылардың қауіпсіздігі мен жайлылығының барлық параметрлерін сақтай отырып көне ғимаратқа жаңа өмір сыйлау. Мектепті сейсмикалық жағынан күшейтіп, күрделі жөндеуге кіріспес бұрын біздің қызметкерлеріміз екі ай бойы дайындық демонтаж жұмыстарын атқарды барлық бөлмеаралық қабырғаларды, аралықтарды алып тастады, монолитті қаңқаны сейсмикалық күшейтті. Бұл жұмыс жайында кеңірек 1 ҚМБ бетон құюшылар бригадирі Ағыбай Бүркітбаев айтып берді. «Жігіттеріміз мектептің жерасты қабатында демонтаж жұмыстарын жасауда. Біз бүкіл инженерияны кәріз, электр, құбырлар және т.б. шештік. Нысанды толығымен тазарттық, жайларды тазаладық. Қазір бетон жұмыстарымен айналысып жатырмыз жоба бойынша бетон плита, баспалдақ аралықтары немесе қандай да бір басқа да конструкция қайта қалпына келтірілуі тиіс жайларда бетон құйып жатырмыз. Мектеп қоршауының монолит іргетасын құйып жатырмыз бір сөзбен айтқанда, бекітілген қайта қалпына келтіру және сейсмикалық күшейту жобасы бойынша нысандағы барлық бетондау жұмыстарымен айналысудамыз», дейді тәжірибелі бригадир. Оның айтуынша, дайын ғимараты қайта жасағаннан жаңасын басынан салған оңай. Қауіпсіздік пен жайлылық Алматы сейсмикалық тұрғыда қауіпті аймақта орналасқан, сонау Кеңестер одағы кезінде салынған ғимараттардағы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі қашанда өзекті. Осыдан бірнеше жыл бұрын мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстандағы ғимараттардың сейсмикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша бірнеше міндет қойған болатын. Олардың ішінде Алматыда кеңес уақытында салынған жалпы білім беру және аурухана ғимараттарын сейсмикалық жағынан күшейту ерекше орын алады. Алға қойылған міндеттерді орындай отырып біздің компаниямыз 95 орта мектептің ғимаратын қайта қалпына келтіруде. Өткен ғасырдың 80-ші жылдары салынған бұл мектеп Шәріпов көшесінің бойында (Гоголь көшесінен жоғары) орналасқан. Ұзақ жылғы пайдаланудан кейін мектеп апатты жағдайға жеткен болатын. Қазір оқу орнын кәсіби монолит құюшылар, ағаш ұсталары, әрлеушілер, вентиляцияшылар, тас қалаушылар, абаттандыру жөніндегі бригадалар мен компаниямыздың басқа да мамандары қалпына келтіріп жатыр. Ғимаратты қалпына келтірудің бекітілген жобасының аясында құрылысшыларымыз бірінші кезекте дайындық жұмыстарын жүргізді бүкіл аралықтардың барлығын алып тастады, инженерлік желілерді шешті, шатырды, терезелер мен есіктерді (ғимараттың монолитті қаңқасы ғана өзгеріссіз қалды) демонтаждады, құрылыс қалдықтарын шығарып, мектепті қалпына келтіруге кірісті. Нысанға күрделі жөндеу жүргізуден басқа әріптестеріміз аумақты абаттандырып, жаңа спорт алаңқайларын жасауда. Қаңқаны темірмен күшейтті «Жоба ғимараттың конструкцияларын сейсмикалық жағынан күшейтіп, күрделі жөндеу жасауды қарастырады. Жалпы білім беру мектебі бір-бірімен өтпелі галереямен қосылған үш блоктан тұрады. А блогында оқу кабинеттері, Б блогында бастауыш сыныптар мен мектепке дейінгі оқыту жайлары орналасқан. В блогында спорт залы, мәжіліс залы мен мектеп асханасы бар. Бүкіл ғимараттың астын ала үлкен жертөле жатыр. Оны келешекте үйірмелерге (тир, спорт түрлері, қол өнері және т.б.) пайдалану жоспарлануда», дейді нысан прорабы Азат Именов. Біздің маманымыңыздың айтуынша, жобада барлық бағаналарды, беларқаларды, сыртқы панельдерді сейсмикалық күшейту, шатырды ішкі суағары бар металл черепицамен жабу қарастырылған. «Сейсмикалық күшейту жоба бойынша арнайы рұқсаты бар монолит жұмыстарымен айналысатын білікті бигадалардың көмегімен атқарылды. Сейсмикалық күшейту темір бетон және металл құрсаулармен жасалды қарапайым тілмен айтқанда, бағаналар мен беларқалар темір бұрыштамалармен қоршалады. Бұл ғимаратқа қосымша сейсмикалық орнықтылық пен беріктік береді», деп түсіндіреді Азат Именов. Монолиттің көмегі көп Ағаш ұсталары мен әрлеушілерсіз іс бітпейді «БАЗИС» ҚК құрылыс бригадалары мектеп ғимаратының қақасы мен сыртқы қабырға панельдерінен басқасының барлығын ауыстырды. Мектептің сыртын арнайы жылу сақтайтын материалмен бекітті. Ескі терезелерді жылу сақтап, дыбыс өткізбейтін материалдардан жасалған қазіргі за- 20

21 құрылыс жаңалықтары Қазір біздің қызметкерлеріміз мектеп аумағын түгелімен қоршауда қоршаудың іргетасы монолиттен құйылды, қаңқасы сплитерлі блоктардан қаланды, ал қоршаудың өзі металл торлардан жасалды. Бұл оқушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді балалар көшеге шығып кетпейтін болады. Сонымен бірге, мектеп аумағында қауіпсіз резеңке жабын төселген қазіргі заманғы спорт алаңқайлары салынады. Оларды футбол, баскетбол және спорттың басқа да түрлеріне пайдалануға болады. Сондай-ақ, жаңадан ұзындыққа және биіктікке секіруге арналған алаңқайлар, жүгіру жолақтары салынып жатыр, кермесі бар белтемірлер мен басқа да спорт снарядтары орнатылуда. Бұлар оқушыларды спортқа дайындау аясында білім беру стандарттары бойынша мектеп бағдарламасына енгізілген. манғы пластик терезелерге ауыстырды. Қасбетін арнайы жылу сақтайтын материалдармен бекітілгеннен кейін декоративті дизайнерлік сылақпен сылайды. Оқу орнының түсі барлық қалалық қызметпен әкімдікпен, мектеп басшылығымен, білім беру Департаментімен келісілген. Айтпақшы, спорт залында қазірдің өзінде біліктілердің жұмысының нәтижесі білінеді зал іші ақпен боялып, панорамалық тезелер оны одан сайын жарық әрі жылы етіп жіберіпті. «Жоба бойынша ғимарат ішіндегі аралықтар кірпіштен қалануда. Сыныптар бірі-бірінен дыбыс өткізбейтін гипсокартоннан жасалған аралықтармен бөлінеді. Жеке кабинеттерге подиумдар жасалады, химия, физика пәндеріне арналған кабинеттерде оқу процесіне қажетті барлық құралдар қойылады, мәжіліс залдарында арнайы сахналар мен көрермендерге арналған орындар жасалады», дейді нысан прорабы Азат Именов. Осылармен қатар қабырғалар тастан қалануда, оқу блоктарындағы кабинеттер арасында гипсокартон аралықтар орнатылуда. «Қазір нысанда жұмыс демалыс пен мерекелерге қарамай жүргізіліп жатыр. Ағаш ұсталары бригадасы барлық ағаш жұмыстарын атқаруда», дейді 2 ҚМБ ағаш ұсталары бригадирі Айдархан Жолдыбаев. Айтпақшы, ғимаратың ішіндегі барлық әрлеу жұмыстарын 2 ҚМБ әрлеу жұмыстары жөніндегі директоры Анна Жүсіпованың жетекшілігімен әрлеушілер бригадасы атқаруда. Мектеп ғимаратының еденін цементпен сылап жатқан да солар. Тексерушілер қашанда қырағы Нысанның қаланың барлық құзырлы құрылымдарының басты назарында екендігін айта кеткен жөн апта сайын мектеп ғимаратында құрылыс компаниясы, мектеп басшылығы, Алматы әкімдігі мен білім және ғылым Министрлігінің өкілдерінің қатысуымен жиналыс өтеді. Құрылыс материалдарымен қамтамасыз етуге қатысты бүкіл мәселелер талқыланады, материалдар нақтыланады, жұмыс барысы бақыланады. Бұған қоса, аптасына екі рет «БАЗИС» компаниясының басшылығымен кеңес өтеді. Қайта қалпына келтіру барысын қалалық техникалық және авторлық қадағалау және су арнасы, жылу желілері, «Қазақтелеком», өртке қарсы қызмет пен басқа да органдар секілді қаланың түрлі қызметтері бақылайды. Жаңа спорт алаңқайлары Жұмыс көп уақыт аз Әріптестерімізге аз ғана уақыттың ішінде үлкен жұмыстарды атқаруға тура келетінін атап өту керек. Демонтаж маусым айында басталған, ал нысанды желтоқсанда пайдалануға беру жоспарланып отыр құрылысшыларымызға бары-жоғы жеті ай берілді. «БАЗИС» құрылыс компаниясында адам да, материалдық қор да жеткілікті болғандықтан біз жұмысты ешқандай қиындықсыз мерзімінде аяқтаймыз», дейді нысан прорабы Азат Именов. Айтпақшы, нысанда бір мезетте 300-ден 500-ге дейін құрылысшы жұмыс істейді. BN-нен Компаниямыздың құрылысшыларының тәжірибесі тек құрылысты басынан салуда ғана үлкен емес. Олар күрделі жөндеуді айтпағанның өзінде, түрлі мақсаттағы нысандарды қайта қалпына келтіру мен сейсмикалық күшейту жұмыстарын асқан біліктілікпен атқарады. Компаниямыздың Қазақстанның құрылыс саласындағы 25 жылы ішінде қызметкерлеріміз Алматы мен басқа да қалалардағы көптеген ғимараттарға күрделі жөндеу жүргізді. Мәселен, осы жазда әріптестеріміз Талдықорған қаласы әкімдігінің ғимаратын толығымен қайта қалпына келтірді. Ескі кеңестік «қораптан» қазіргі заманғы стильді әрі жайлы кеңсеге айналдырды. Компаниямыз қайта қалпына келтірген ғимараттардың барлығы қоғамға қызмет етіп, онда тұратындар мен еңбек ететіндерге жайлылық сыйлауда. 21

22 BAZIS NEWS / «Тоғызқұмалақ» көшпелілердің зияткерлік ойыны Тәжірибесі мол арматурашы, өз ісінің шебері Жандос Аббазұлы Полатбеков компаниямызда 8 жылдан астам уақыт еңбек етеді. Өзінің барлық бос уақытын ол бүгінде қайтадан елдің жаппай қызығушылығын туғызып отырған қазақтың көне ұлттық ойыны «Тоғызқұмалақтың» дамуына арнайды. Жандостың осынау зияткерлік ойынға қосқан ерекше үлесі «Тоғызқұмалақтың» балаларға арналған нұсқасы «Бестемшені» әзірлеуі болды. Жандос Астана мен Қазақстанның басқа да қалаларында оқу семинарларын өткізеді, отандық және шетелдік сарапшылармен тәжірибе алмасады. «Тоғызқұмалақ» тез есептеу мен тактикаға, қисын мен зеректікке құрылған қазақтың көне ұлттық ойыны. Логикалық және математикалық ойлауды, табандылық пен шыдамдылықты дамытады. Ойын арнайы тақтада ойналады. Онда әрқайсысында тоғыз қатардан екі қатар шағын ұяшықтар мен «қазан» деп аталатын екі үлкен ойық бар. Төменгі (жақын) ұяшықтар қатары ойыншы жағы, қарсы қатар қарсыластың жағы болып есептеледі. Ойыншының «қазаны» қарсыласқа жақын, ал қарсыластың «қазаны» ойыншыға жақын орналасқан. Ойынға екі адам қатысады. Ойын басында әрбір шағын ұяшықта тоғыз тастан болады, ал әр ойыншыда өз түсіне боялған 81 шар, 9 ұяшыққа 9 шардан болады. Ойынның басты мақсаты тастарды ойын ұяшықтарына сала отырып өз «қазанына» неғұрлым көбірек жинау. Жиналған тастар жинақтау ұяшықтарына салынып отырады. Өз қазанына қарсыласыныкінен көп тас жинаған ойыншы жеңімпаз деп табылады. Ойын ойыншылардың бірі 81 тастан артық жинағанға дейін жалғасады. Егер ойын соңында әр ойыншының қазанында тас бірдей мәселен, 81:81 болса ойын тең деп саналады. «Тоғызқұмалақ» ойыны сонау ертеден бар ойын тақтасы болмаған кезде ойыншылар жерде ұяшықтар жасап ойнаған. Ойын төрт, бес сағатқа дейін созылған. Қазір «Тоғызқұмалақ» ойнаушылардың қатары жылдан жылға көбейіп келеді. Ойлау мен логиканы дамытатын ойын Жандос Аббазұлы, «Тоғызқұмалақ» ойыны логика мен ойлауды дамытуға көмектеседі дейді. Осы рас па? «Тоғызқұмалақ» қазақтың ұлттық зияткерлік ойыны. Оны кезінде қазақтың хандары мен ұлылары ойнаған. Ойын расында да ойлау жүйесін, логиканы, жадыны дамытады, себебі, ойыншы стратегиясын ойластырып, тактиканы таңдап, цифрларды ойында сақтай білуі тиіс. Ойын ойлануға және келесі қадамдардың барлығын алдын ала ойластыруға мәжбүрлейді. Ең қызықтысы егер шахмат ойыны адам миының тек сол жақ жартысын дамытса, «Тоғызқұмалақ» миды түгел дамытады. Мұны қазірдің өзінде қытай және неміс оқымыстылары дәлелдеп отыр. Айтпақшы, бұл ойынды «Ұлы даланың даналық ойыны» деп те атайды. Бұл ойынмен қай кезден әуестене бастадыңыз? 1993 жылдан. Бұл ойын туралы алғаш Түркістандағы түрік-қазақ университетінің денешынықтыру факультетінде оқып жүргенімде білдім. «Тоғызқұмалақты» кез-келген адам ойнай алады ма? Әрине. Кез-келген адам кез-келген жаста ойын ережелерін үйрене алады, мастер-класстан өтіп, «Тоғызқұмалақты» ойнай алады адамның жасы маңызды емес. Бастысы ниет пен ұмтылыс. Табыстың 99% осыған байланысты. Сонымен бірге, «Тоғызқұмалақтың» «Бестемше» деген жеңіл түрі бар. Ол 6 7 жастағы балаларға ыңғайлы. Осы ойынның арқасында балалар санауды тез үйренеді. Ойынның осы жеңілдетілген түрі балаларға арнап арнайы шығарылды. Ойынның балаларға арналған нұсқасын өзіңіз жасадыңыз ба? Ия, оны мен ойлап шығардым, бірақ «Бестемше» ойыны тақталарының сызбасын жасау кезінде маған біздің прорабтарымыз көмектесті. Сызбаларды оқи аламын және ол бойынша кез-келген жұмысты атқара аламын, бірақ, оларды өзім құрай алмаймын. Жобаның эскиздік жобасын жасадым, ал әріптестерім 3D-ға айналдыруға көмектесті. Жаңалыққа патент алу үшін алдымен оны ағаштан жасап, өңдеу керек. Бұл қазақтың ойыны болғандықтан оны ұлттық стильде жасаған дұрыс деп шештік. Біз киіз үйді негіз етіп алдық та тақтайдың формасын балалардың қолына ұстауына, ашып, жабуына ыңғайлы етіп бейімдедік. Тақтайға құстың кең жайылған қанатына ұқсас қазақтың ұлттық нақышымен жасалған логотип әр береді. Айтпақшы, «Бестемше» жөніндегі Федерация ашу жоспарымызда бар. Оған әлемнің кез-келген елінің осы ойынға қызығушылар кіре алады. Жандос Аббазұлы, «Бестемше» мен «Тоғызқұмалақтың» айырмашылықтары қандай? Әдетте ойын тақтасында 162 шар жатады. 18 ұяшықта әр ойыншыға 9 шардан. Қарсыластардың қайсысы бірінші болып 82 шар жинаса, сол жеңеді. «Бестемшеде» 10 ұяшықта 50 шар болады әр ойыншыда 25 шардан. Ойын ойыншылардың бірі 26 шар жинаған кезде тоқтатылады. Шар таусылып қалса, ойыншы жеңіледі. Бұл ойында бастысы сергек болу мүлт кетсең болды жеңіле бастайсың, сондықтан стратегияны ұсақ-түйегіне дейін ойластырып, үнемі баста ұстау керек. Ойынды тиімді жүргізу маңызды бір жерде жүрісті баяулату керек болса, енді бір жерде тездету қажет болады жолдары өте көп. Кез-келгенің көңілінен шығатын ойын Түрлі халықаралық жарыстарға қатысып, оқыту семинарларын өткізеді екенсіз. Осы туралы айтып беріңізші. Биыл түріктің «Тоғызқұмалақ» Федерациясының шақыруымен Түркияға бардық. «БА- ЗИС» компаниясы жатын орным мен ас-суымды 22

23 ІРІ ПЛАНМЕН өтеп берді, сол үшін басшылығымыз «БА- ЗИС» ҚК Астанадағы Филиалының директоры Сергей Гутовский мен монолит жұмыстары жөніндегі 10 ҚМБ директоры Дмитрий Тюрменкоға алғысымды білдіремін. Түркияның Кемер қаласында 6 күндік мастер-класс өткіздік. Ойынды үйреттік, жүрістерді көрсеттік, келесі қадамдарды ойластыруға, стратегияны жасауға машықтандырдық, ойынның құпияларын бөлістік. Сол жерде мастер-классқа қатысушылар арасында сайыс өткіздік. Семинарға әлемнің әр түкпірі мен Түркия қалаларынан барлығы 50-ге жуық оқытушы келді. «Тоғызқұмалақ» Бүкіләлемдік федерациясы да сол кезде құрылды. Былтыр Қытайға жарысқа бардық. Ол жақта Қазақстан, Моңғолия, Алтай өңірі мен басқа да аймақтардан өкілдер болды. Көптеген шаралар өтті. Шын мәнінде дүниежүзінде «Тоғызқұмалаққа» ұқсайтын ойындар өте көп және әр елдің өзінің ұлттық ойыны бар. «Тоғызқұмалақты» Қытай, Түркия, Швеция мен басқа да елдерде ойнайтынын айтқан жөн. Қазақтың «Тоғызқұмалақ» ұлттық ойыны халықаралық мәртебе алып келе жатыр деуге де болады екен ғой Ия. «Тоғызқұмалақ» ойынын әлемнің 23 мемлекеті ойнайды. Егер ол 43 елде танымал болса, оны Олимпиада ойындарының тізіміне енгізеді. Қазір Қазақстанда бұл ойынға кең қолдау көрсетілуде. «Тоғызқұмалақ» ойыны Олимпиада ойындарының тізіміне қосылса дейміз. Өкінішке орай, «Тоғызқұмалақ» ойынының мәртебесін биіктетуге деген ұмтылысым үлкен болғанымен ойынды қарқынды түрде дамытуға күшім жете бермейді. Қанша дегенмен мен үшін ең бастысы отбасым мен «БАЗИС» компаниясындағы жұмысым. «Тоғызқұмалақ» ойыны жаңа технологиялармен қатар дамып келеді ме? Мәселен, бұл ойын Интернетте бар ма, ойынның мобильді нұсқасы бар ма? Әрине. Мақсат Шотаев жасаған мобильді нұсқасы бұрыннан бар. Оны басқа кез-келген ойын секілді Интернетпен де ойнауға болады. Қазір жастар смартфондарымен қарсыласымен төбелесіп, өлтіріп, айналадағының барлығын бұзып-жаратын ойындар ойнайды. Мұндай ойындар қатыгездік пен агрессияға тәрбиелейді. «Тоғызқұмалақ» ойыны ұсақ моториканы дамытуға оң әсер етіп қана қоймай, адамның жүрек-қан тамырлары жүйесіне де үлкен пайда әкеледі. Себебі, ойын кезінде ойыншылардың қолының түрлі нүктелері стимуляцияланады. Бұл ойын жас жігіттер мен балалардың есте сақтау, ойлау қабілетінің дамуына көмектеседі. Осы ойынның арқасында олардың миы дамиды. Бақыт пен үйлесімділік серік болса «БАЗИС» құрылыс компаниясында қай уақыттан бері еңбек етесіз? Құрылыс компаниясына 2008 жылы келдім. Алматыда екі цехтың бастығы болдым, Астанаға келген кезде барлығын төменнен бастадым құрылысқа қарапайым дәнекерлеуші болып орналастым. Кейін арматура жұмыстарының барлық қыр-сырын меңгергім келді. Біліктілігімді үнемі жетілдіріп отырдым, сызбаларды оқыдым, тереңірек білуге тырыстым, соңғы 4 жыл «БАЗИС» компаниясында монолит құюшылар бригадирімін. ЕХРО-2017 Халықаралық көрмесі нысандарын салдық, атап айтқанда, ЕХРО бас павильонын тұрғыздық. Біздің бригадамыз бірнеше мәрте үздік деп танылды. Маған «БАЗИСте» жұмыс істеген ұнайды, себебі бұл тұрақты компания, мұнда ертеңгі күнге деген сенім бар. Сонымен бірге, «БАЗИС» қашанда өз жұмысшыларына қажет болған жағдайда қолдау көрсетеді. Мысалы, компания менің «Тоғызқұмалақ» жарыстарына қатысуыма септесіп отырады. Мен компаниядағы тұрақтылықты өте қадірлеймін. Маған мұнда еңбектің бағаланатыны ұнайды. Әрине, құрылыста түрлі сәттер болады монолит құюшылардың жұмысы қашанда ауыр болған біз аптап ыстықта да, аязда да ашық аспан астында жүреміз. Арматура қаңқаларын қыста да, жазда да байлаймыз. Өте жауапты жұмыс. Ұжымымыз өте жақсы. Бригададаағы жігіттердің арқасында барлық қиындықтарды оңай еңсеріп, жұмысымызды ойдағыдай атқарып келеміз. Басшылығымызға шексіз разымын, бізді тұрақты жұмыспен қамтамасыз етуге тырысып жүреді. Бұл мен үшін өте маңызды. Отбасыңызды қатты жақсы көресіз. Отбасыңыз жайында айтып беріңізші. Отбасы мен үшін үлкен маңызға ие. Сүйікті жұбайым Айгүл екеуміз Әлихан есімді ұл тәрбиелеп отырмыз. Оның жасы 6-да. Есімін Әлихан Бәйменовтің құрметіне қойдық. Сол кісі секілді елі мен халқына үлкен пайдасын тигізсін деп ырымдадық. BN анықтамасы: Жандос Аббазұлы Полатбеков «Тоғызқұмалақ» ойынының шеберлігіне үміткер. Қазақтың ұлттық ойынын халықаралық деңгейге көтермес бұрын ойын туралы көптеген кітаптарды оқыды, оны жан-жақты зерттеді, уақыт өте келе ойынның балаларға арналған «Бестемше» деген түрін ойлап тапты. Жандос Полатбеков семинарларға жиі қатысады, оқыту тренингтерін өткізеді. Ойынға деген қызығушылық жылдан жылға артып келе жатқандықтан, адамдардың семинарларға деген сұранысы да көбеюде. Мысалы, 24 қыркүйекте Назарбаев Университетте Астанадағы медицина орталықтарының арасында «Тоғыз құмалақтан» спартакиада өтті. Жандос Полатбеков лекция оқып, жаттықтырушы болды. Жандос Аббазұлы өте тәжірибелі құрылысшы және жауапты адам. Ол «Престиж» ТК жұмыс істеді, «Француз орамын», «Италия орамын» салды, «Ағылшын орамында», «ЕХРО Плаза» ТК еңбек етті, қазір «Қалалық романс» архитектуралық ансамбліне кіретін «Италия орамы» ТК екінші кезегін тұрғызуға атсалысуда. Сондай-ақ, ол ҚР Тұңғыш президенті саябағы жанындағы жолайырығы құрылысына Алматыға іссапармен келген. Жандос Полатбеков арматураны шебер байлап қана қоймай, сонымен бірге, интеллектіні дамытатын ойын ойлап табатын өз ісінің шебері. 23

24 BAZIS NEWS / «БАЗИС-А» қолжетімді баспана салуда! Күздің бас кезінде «БАЗИС-А» Корпорациясы Астанада «Ақ-Дидар» тұрғын ауданы құрылысының басталғанын хабарлаған болатын. Нысанның басқарушы директоры Өмірсерік Тұрапбаевпен әңгімеден кейін BN редакциясы «Ақ-Дидарды» «тұрғын аудан» деп атау расында да дұрыс шешім болғандығына көз жеткізді. Үлкен құрылыс алаңы, кешенді көзқарас пен осында болатын бірегей инфрақұрылым «Ақ-Дидарды» астананың жаңа жайлы ауданы деп атауға мүмкіндік береді. «БАЗИС-А» компаниясы қашанда қайсыбір нысан салу мәселесі болмасын тиянақты және кешенді түрде қарайды. Атап айтқанда, баспана салу кезінде болашақ тұрғындардың контингенті, олардың қажеттіліктері мен қаржылық мүмкіндіктері ескеріледі. Осылай бола тұра құрылыс сапасы арттырылады, себебі, қазіргі заманғы стандарттар мен алдыңғы қатарлы техникалық шешімдер қолданылады, ал үйлерді салу кезінде пайдаланылатын туннельді қалып құрылыс мерзімін қысқартып қана қоймай, сонымен бірге, қабырғалар мен едендерді тақтайдай тегіс етіп жасауға мүмкіндік береді. «Құрылыс инновациялық жылдам технологиялар бойынша жүргізілуде, соның арқасында әрлеу жұмыстары барысында беткі қабаттарды қосымша тегістеудің қажеті болмайды. Металл пластик терезелер қолданылуда. Кіреберіс есіктер металлдан жасалған, дыбыс өткізбейді». Алайда, бұлар бірден көзге түсе қоймайтын ішкі детальдар. Тұрғын үй кешенінің сыртқы безендірілуі анағұрлым үлкен әсер қалдырады. «Архитектуралық шешімнің басты сарыны Шығыс элементтері бар ұғынықтылық. Ұғынықтылықты қасбеттің қоршаған табиғи ортамен үйлесетін ашық түстері қамтамасыз етеді. Ал «шығыстық» көңіл-күй ауанын ажурлы декоративті элементтер қалыптастырады. Сонымен қатар, үйлер күн сәулесі терезеден молынан түсіп, пәтерлерге жылу көбірек берілетіндей етіп орналасқан. Шынымен қапталған лоджиялар әр үйді бірыңғай безендіруде эстетикалықтан бөлек салқындатқыштарды «жасыру» қызметін, сонымен бірге, қосымша жылу мен дыбыс өткізбейтін міндеттерді де атқарады». Мінсіз қалалық орта Сұхбаттасушымыз негізгі артықшылық ретінде оңтайлы орналасуы мен тұрғын үй кешенінің халық үшін қолжетімділігін атады. «Біз өмір сүруге ең қолайлы орын салып жатырмыз!», дейді Өмірсерік Тұрапбаев. Кемел келешек «Ақ-Дидар» тұрғын ауданы Астананың ірі көшелері - Хұсейн бен Талал мен Керей-Жәнібек хандар көшелерінің ортасында орналасқан. Жақын жерде түрлі мақсаттағы ғимараттар орын тепкен, негізінен «Ақ-Дидар» ең таңдаулы спорт нысандарының ортасында болмақ. «Бірер минуттық жерде «Барыс Арена» мұз сарайы, «Астана Арена» спорт кешені, «Алау» мұз сарайы мен «Сарыарқа» велотрегі тұр», дейді Өмірсерік Тұрапбаев. «Спорттық мүмкіндіктер тілімен» айтар болсақ, бірер аттам жерде кәсіпқойлар мен әуесқойлардың денесін шымыр ұстауына қажетті жыл бойы жұмыс істейтін бірнеше мұз айдыны, хоккей ареналары, спорт залдары мен фитнес-орталық, бассейн, ал қысқы спорт түрлерінің фанаттарына республикалық және халықаралық деңгейдегі қызықты жарыстар ұсынылады. Оқу орындары да бар бірнеше балалар бақшасы мен жалпы білім беру мектептері («Ақ-Дидар» аумағында) болады, құрылыс жүріп жатқан жерге жақын маңда Назарбаев Университет тұр, нысаннан бірер минуттық жерде Қазақ ұлттық хореография академиясы мен Назарбаев Зияткерлік мектебі орналасқан. Жоғары және орнықты білім алуға ғана емес, сонымен бірге, адами потенциалды ашуға да мүмкіндік беретін орындар жетерлік. Мәдени-сауықтық доминантттар да саналуан: MEGA Silk Way сауда-ойын сауық орталығы, EXPO көрме кешені маңындағы субұрқақтары бар серуендеу аллеялары, ботаника бағы, аттракциондар парктері. Өмірсерік Тұрапбаевтың айтуынша, жақын келешекте тұрғын үй кешенінің өзінде локальді инфрақұрылым құрылатын болады бірінші қабаттарда дәріханалар, азық-түлік дүкендері, сұлулық салондары, дамыту орталықтары, шеберханалар, ателье, банк бөлімшелері мен жайлы дәмханалар ашу мүмкіндігі қарастырылған. Бір сөзбен айтқанда, «Ақ-Дидар» тұрғын үй кешені тұрғындары үшін өмір сүру ыңғайлы да жайлы болады. Демалыс пен сауық орындары аздық еткен жағдайда қаланың өзге аудандарына баруға болады «Ыңғайлы транспорттық қолжетімділік пен «Ақ-Дидар» тұрғын үй кешенінің оңтайлы орналасуы бұған мүмкіндік береді», дейді Өмірсерік Тұрапбаев. Шығыс мақамдары «Ақ-Дидар» тұрғын үй кешенінің ішкі аумағына осындай сипаттама беруге болады. Мұнда жайлы, ыңғайлы және қауіпсіз. Ағаштардың көлеңкелеріне жасырынған серуендеу аллеялары мен ландшафтты дизайнмен көмкерілген жайлы шуақты алаңқайлар Пәлсапалық әңгімелер құруға арналған жаппалар мен сәкілер Қауіпсіз жабыны мен үлкен сырғанақтары бар қазіргі заманғы қоршалған балалардың ойын қалашықтары, экологиялық төзімді жабын үстіне орнатылған жаттығу құралдары бар спорт алаңдары Ең бастысы серуендеу аумағына ешқандай да машина кіргізілмейді! «Қауіпсіздік туралы айтқанда, оның «Ақ-Дидар» тұрғын үй кешенінде жан-жақты қамтамасыз етілгендігін атап өткен жөн: өртке қарсы белгі беру, бейнеқабылау жүйелері және кіреберістерде аудиодомофондар орнатылады. Коммуналдық жүйелердің үздіксіз жұмыс істеуі мен сапалы инженерлік-сервистік қызмет көрсетуге электриктер, сантехниктер мен лифтерлар секілді мамандардан тұратын мобильді тобы бар жеке коммуналдық қызмет жауап береді. Кешеннің технологиялық жарақтандырылуы мен есептеудің қазіргі заманғы жүйелері «Ақ-Дидар» тұрғындарының баспаналарына жұмсалатын шығынды бақылауына мүмкіндік береді». Тез қарқынмен дамып келе жатқан Астанадағы үйлер осылай болса керек-ті. Қазіргі заманға сай, жайлы, қолжетімді, кешеннің өзінде және одан тыс жерде де демалыс пен сауық орындарыың саналуандығы. «Ақ-Дидар» тұрғын үй кешенінінің бірінші кезегін аяқтау 2017 жылдың IV тоқсанына жоспарланған. Дәл қазір құрылыс алаңында Ал қазір құрылыс алаңында геодезистер жұмыс істеуде, қадаларды қағуға және мұнаралы крандарды орнатуға әзірлік жұмыстары қызу жүруде, нысанға баратын жол салынуда. 24

25 Құрылыс басынан сұхбат «Мен БАЗИСТЕ жұмыс істеймін мен болашақты салып жатырмын» Біз жұмысты тез әрі сапалы атқарамыз Виктор Куликовтың «БАЗИС» құрылыс компаниясында еңбек етіп келе жатқанына - 13 жыл. Еңбек жолын дәнекерлеуші болып бастады, кейін қасбет жұмыстарын меңгеріп алды да қазір - қаптаушы-плита төсеушілер бригадирі. Мансап жолын нөлден және 50 жастан кейін бастау Қадірберген Шәймерденов Millennium Park ТК басқарушы директорының сыртқы инженерлік желілер жөніндегі орынбасары болып еңбек етеді. Балқаштың тумасы, балаларының болашағын ойлап Астанаға көшіп келді. «БАЗИС» компаниясында зейнеткерлікке шыққанша жұмыс істеймін Шәймерден Қадіров «БАЗИС» ҚК 2000 жылдан жұмыс істейді, ал құрылыс саласындағы жалпы еңбек өтілі 35 жыл. Құрылысшы болатындығы туралы шешімді сонау мектепте жүргенде қабылдаған. Бүгінде ол ЕХРО нысандарын абаттандыруға жауап береді жылы «БАЗИС» құрылыс компаниясына дәнекерлеуші болып келдім. Кейін қаптаушы-плита төсеушілер қызметіне ауыстым. Жарты жыл Астанадағы дөңгелек алаңда салынған нысандарда жұмыс істедім. Кейін бригадамызды Алматыға ауыстырып, «Астаналық орталық», «Раушангүлдер алқабы», «Ренессанс», «Шуақты алқап» ТК салдық. Бір жарым жыл Ақтауда еңбек еттім ол жерде «БАЗИС» «Оазис» тұрғын үй кешенін салды, ал біздің бригадамыз қасбетті қаптады. Нысанды тапсырғаннан кейін Алматыдағы «Алмалы» жерасты сауда орталығының құрылысына келдік. Одан соң «Чайковскийдегі Клубтық үйді салдық», «Кәусар» ТК салып бітірдік. Мұнан соң Қорғасқа барып қазандық, Құрғақ портта өрт сөндіру депосын, Алтынкөл мен Пиджим стансаларын салдық. Қаптаушы-плита төсеушінің жұмысы - ауыр, бірақ менің бригадам жұмысты сапалы әрі тез істейді. Бригадамыздағы жігіттердің барлығы келешегі мол, қабілетті де білікті. Ұжымымыз жақсы, басшымыз Анна Денисовна Жүсіпова да керемет адам. Менің үш балам бар. Үлкен ұлым Қазақ-Түрік лицейін бітіріп, Қазақ-Ресей университетіне лингвистикаға оқуға түсті, бірақ бір жылдан кейін Томскіге рухани семинарияға кетті, кейін Мәскеу рухани академиясын аяқтады, қазір Астанада дін қызметшісі. Үш баласы бар. Немеремнің екеуі жұдырықтасумен айналысады. Қызым футболшыға тұрмысқа шыққан, қыздары 9-да. Немерем спортттық бимен шұғылданады. Халықаралық жарыстарға шақырып тұрады. Кенже ұлым 10-да. Бесінші сыныпқа өтті. Жолымды қуып, құрылысшы болады деп үміттенемін. Қарағанды облысының Балқаш қаласында тудым. Ол жерде мен аға механик, бас инженер, АҚ-да басқарма төрағасының өндіріс жөніндегі орынбасары болдым. Мансап жолының ең төменнен жоғарыға дейінгі бүкіл баспалдағынан өттім. 50 жасымда балаларымның болашағы үшін Астанаға көшіп келдім. Мұнда менің не туысқаным, не достарым да болған жоқ. Бұл жердегі құрылыс технологиясы мүлдем басқа екен. Оны меңгеру үшін құрылыс компанияларының біріне арматурашы болып жұмысқа орналастым. Бір ай қалып құраушы болып жұмыс істеп, қызметім жоғарылады. Арматурашы, кейін прораб, ҚМБ бастығы болдым, қызметім жоғарылап, бес жыл ішінде өзімнің тәжірибеме сай келетін деңгейге дейін көтерілдім. Кейін дағдарыс келді. Газетке хабарландыру беріп едім, «БАЗИСке» жұмысқа шақырды. Осында бес жылдан бері басқарушы директордың сыртқы инженерлік желілер жөніндегі орынбасары болып қызмет атқарып келемін. Жұмыс өте қызықты. Инженерлік желілер кез-келген ғимараттың тіршілігінің көзі. Егер біз үйге жылу, су, электр қуатын бермейтін болсақ, кәріз жүйесі болмаса үйде тіршілік болмайды. Балаларым ересек. Үлкен ұлым мен қызым үйлі-баранды, немерелерім бар. Кіші ұлім биыл 11-ші сыныпты бітіреді. «Инженер-құрылысшы» мамандығы бойынша жоғары оқу орнында білім алғысы келеді. Жолдасым отбасы ұйытқысы. Әкем соғыс және еңбек ардагері болды, құрметті азамат атағының иегері, өмір бойы металлургия комбинатында газ-электр-дәнекерлуші болып жұмыс істеді. Білікті маман болды, барлығы құрметтейтін. Батырлар мен билердің ұрпағымын 14-ші атамыз жоңғарларға қарсы күрескен батыр. Бабаларымның бірі Кенесары ханның батыры болған. Бос уақытымда домбыра мен гитара тартамын. Мен Қызылорда облысында тудым жылы Алматы архитектура-құрылыс институтын тәмамдадым. Оқуды бітіргеннен кейін туған өлкеме оралдым, ал Кеңестер одағы ыдырағаннан кейін Алматыға келдім жылы «БА- ЗИС» нысандарында түрлі жұмыстарды атқардым, кейін Астанаға ауыстым, содан бері осында жұмыс істеп келемін. Астанада салған алғашқы нысаным ҚР қаржы Министрлігінің ғимараты. Онан соң біз көппәтерлі үйлер, «ҚазМұнайГаз», Дөңгелек алаң, транспорт және коммуникациялар Министрлігі, «Сулы-жасыл желек жолын», «Солтүстік шұғыласын» және басқа да нысандарды салдық. Алғашқы үш жыл қарапайым жұмысшы болдым, кейін 5 ҚМБ абаттандыру жөніндегі прораб болып ауыстым. Мамандығым өзіме қатты ұнайды, себебі мен халық игілігі жолында еңбек етемін. Компаниядағы 16 жыл ішінде «Астана салтанаты», «Зүбаржат квартал», «Солтүстік шұғыласы», «Шабыт» секілді көптеген маңызды нысандарды салдық жылы жазда «Салтанатты», «Millennium Park» ТК, ЕХРО-2017 қатысушыларына арналған үйлер салдық. Біздің 5 ҚМБ нысандарды абаттандыруға жауап береді. Олар жолдар, аяқжолдар, аулалар, балалар және спорт алаңқайлары. «БАЗИСте» зейнеткерлікке шыққанға дейін жұмыс істеуді ұйғарып отырмын. Қолым бос уақытта балық аулауға барамын, ол жерде жаным демалады. Жастармен жұмыс істеймін бізде тәжірибеден өтуге келген студенттер мен компаниямызға жаңа жұмысқа кірген жас мамандарды үйретемін. Менің сенімді көмекшім жұбайым. Әрбір бастамамды қолдап отырады. Үш қыз, бір ұл тәрбиелеп отырмыз. Барлығы отбасын құрып, өмірден өз орындарын тапты. Немереміз бар, оны қатты жақсы көремін. 25

26 BAZIS NEWS / Remizovka Private Residencesтегі мінсіз үйлесімді өмір Күздің бас кезінде «БАЗИС-А» Корпорациясы Алматыда Remizovka Private Residences жаңа буын тұрғын үй кешені құрылысының басталғанын хабарлаған болатын. Еco-friendly жобаның айырықша ерекшеліктері мен бірегей басымдықтары туралы нысанның басқарушы директоры Данил Дворук әңгімелеп берді. Алдымен мәселенің егжей-тегжейіне кіріспес бұрын терминологияны анықтап алған жөн. Ecofriendly термині «экологиялық қауіпсіз», «қоршаған ортаға ұқыпты, зиян келтірмейді» деген ұғымдарды білдіреді. Жылжымайтын мүлік нысандарына қатысты қолданғанда бұл сөздердің мағынасы кеңейеді қоршаған ортаға мінсіз кіріккен және тұрғындарға аса жайлы өмір сүру ортасы дегенді білдіреді. Айтпақшы, бұл «БАЗИС-А» компаниясының осындай тұңғыш тұрғын үй кешені емес Royal Gardens-тің құрылысы аяқталуға жақын. Ол да осы категорияға жатады. Енді, міне, тағы бір жаңа жоба! Қалада ма, әлде, қала сыртында ма? Екеуі бірге! Remizovka Private Residences тұрғын үй кешенінде табиғат аясындағы өмірдің барлық басымдықтары көрініс тапқан. Құрылыс Алматының жайлы ауданында, Ремизовка шатқалында жүруде. Бұл жер бір мезетте әрі қала, әрі қала сыртындағы өмірді кешуге мүмкіндік береді. Бір жағынан тұрғын үй кешенін тұма табиғат қоршап тұр. Қала тұрғындары үшін мұның өзі сирек кездесетін жағдай. Екінші жағынан, қаланың басты магистралі Әл-Фараби даңғылына небәрі бес минуттық жер яғни, оңтүстік астананың іскерлік орталығы мен шахардың белсенді өміріне жақын. Таяу маңда Esentai Mall сауда-ойын сауық орталығы, Haileybury School Almaty халықаралық жекеменшік таңдаулы мектебі, бутиктер мен Villa dei Fiori мейрамханалар кешені, VilvetSportVilla спорт клубы, Holliday Resort A-Club қала сыртындағы клубы орын тепкен. ECO стиліндегі өмір REMIZOVKA PRIVATE RESIDENCES үйлері қоршаған ортамен мінсіз үйлескен және экологиялық стильдің барлық ерекшеліктерін сипаттайды. Салынып жатқан кешеннің техникалық құраушылары туралы Данил Дворук әңгімелейді: «Құрылыс кезінде қазіргі заманғы методикалар, табиғи және шыдамды материалдар қолданылатын болады. Сондай-ақ, дыбыс өткізбеудің жоғары стандарттары мен инновациялық энерготиімді шешімдер енгізіледі. Сейсмикалық беріктік туралы, монолитті үйлер тоғыз баллдық сейсмикалық салмаққа төтеп бере алады. Кешеннің технологиялық жарақтандырылуы баспананы ұстауға жұмсалатын шығынды бақылауға мүмкіндік береді. Барлық жүйе автоматты режимде бірыңғай диспетчер орталығының күні-түні бақылауымен жұмыс істейді». Жоспарлық шешімдер Remizovka Private Residences тұрғын үй кешенінде аумағы 73 мен 147 шаршы метр болатын 2, 3 және 4 бөлмелі пәтерлер болады. Әр үйде бөлмелері ыңғайлы орналасқан, төбесі биік үш метрлік 18 пәтерден болады. Қосымша жайлардың көптігі кез-келген дизайнерлік шешімді жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Осының барлығы үй иелерінің өмір сүруге арналған қазіргі заманғы жайлы кеңістік қалыптастыруына жол ашады. Алайда, бұл мұнымен бітпейді Қаланың шуы мен қарбаласының болмауы, табиғат тынысы, әдемі көріністер жайлы өмірге қажетті мінсіз үйлесімділік сыйлайды. Мұнда таудың таза ауасы мен бой сергітетін таңғы самал күш жинап, үлкен қаланың тіршілігіне қаймықпай кірісіп кетуге, ал тынымсыз жұмыстан соң батып бара жатқан күннің алтын шуағына қарай созылған таныс жолмен үйге оралуға мүмкіндік береді. Міне, тепе-теңдік те орнына келді! Өмірдің барлық сәтіне арналған инфрақұрылым REMIZOVKA PRIVATE RESIDENCES-тің жабық аулалары балалар ойынына шексіз кеңістік сыйлайды. Мұнда белсенді және салауатты өмір салтына арналған қазіргі заманғы жаттығу құралдары мен доп ойындарына арналған алаңқайлары бар тамаша спорт алаңдары қойылған. REMIZOVKA PRIVATE RESIDENCES-те жеке комьюнити-орталық қарастырылған. Онда жабық бассейні бар SPA-аймақ пен таңдаулы жаттықтырушылары бар фитнес-орталық орналасқан, сондай-ақ, мерекелерге арналған жайлы зал жақын достармен кешкі ас ішуге, жастар кеші немесе балалардың туған күндерін өткізуге өте ыңғайлы. Тұрғын үй кешенінің аумағында кешен тұрғындарының балаларына арналған балалар бақшасы қарастырылған. Онда балаларды мектепке дайындайды, оның үстіне Haileybury School Almaty үйден алыс емес. Аумақты абаттандыру барысында энергия үнемдегіш атмосфералық жарықтандыру, ландшафтты авторлық дизайн, жылытылатын жерасты паркингі секілді әрбір деталь мұқият ойластырылған. REMIZOVKA PRIVATE RESIDENCES айнала қоршалғандықтан, тұрғын үй кешені тұрғындары өмірінің сырт көзден таса болуы мен қауіпсіздігі қамтамасыз етілген. Әзірге, осы әсемдіктің бәрін тек жобадан ғана көруге болады. Қазір құрылыс алаңында дайындық жұмыстары жүргізілуде: кіреберіс жолдар салынуда, шұңқыр әзірленуде, қадалар қағылуда. Жақында бетон құю жұмыстары басталады. 26

27 МАҢЫЗДЫ оқиға (Соңы. Басы 10 бетте) Бірінші басшы марапаттады Көңіл-күй көтеріңкі! Әріптесіміз Эльси Исмаилов қарындасы Айсетпен бірге «Свидание» деп аталатын әдемі кавказ биін биледі. Мереке көңілді өтуде! «Мисс Золотой саксофон» Нина Моисееваның қазақ және ағылшын тілдеріндегі екі композициясы бір де бір көрерменді бей-жай қалдырмады. Өзіндік мәнері бар Маржан Арапбаева компания қызметкерлеріне арнап әсерлі ән орындады. Мереке көңілді өтуде! Мерейтоймен құттықтаудамыз «БАЗИС»-тің бүкіл отбасы үшін тамаша көңіл-күй «БАЗИС»-тің бүкіл отбасы үшін тамаша көңіл-күй 27

28 BAZIS NEWS / Мұны барлығы білуі тиіс! (Соңы. Басы 19 бетте) Қорғаныш белдігі Адамға тағылуы мен мақсатына сәйкес белдік екіге бөлінеді. Иық және жамбас баулары бар рамалық белдікте адамның арқа тұсынан матауышты бекітетін нүкте болады (рис.5) Жұмыс операциясы барысында биіктіктен құлаудың алдын алуға арналған, қажет жағдайларда вертикальді аспалы баспалдақтан, байланыс және электр желілерінің тіреуіштерінен түсу немесе көтерілу кезінде сақтану мақсатында пайдаланылады, сондай-ақ, қауіп туған жағдайларда жұмыс істеп жатқан жұмысшыны сақтандыру немесе шұғыл эвакуация жасау мақсатында да қолданылады. Адамның кеуде тұсында матауышты бекіту нүктесі бар иықбаулы белдік көтергіш және түсіргіш құрылғымен отырып жұмыс істеуге қолданылады (рис.6). Вертикальді немесе 75 градус еңкіш жазықтықтағы жұмыс операциясы кезінде биіктіктен құлаудың алдын алуға, қажет жағдайларда аспалы жүйеде механизацияланған және басқа да аспаптармен анағұрлым ұзақ уақыт (20 минуттан астам) жұмыс жасау кезінде пайдаланылады. Маңызды! - Белдіктер биіктіктен құлаудың алдын алуға арналған, жеке қолданылатын белдіктер амортизатормен жасалуы тиіс. Адамдарды қауіпті аймақтардан алып шығу, биіктіктен құлаудың алдын алуға арналған белдіктер амортизаторсыз жасалады. Мұндай жағдайда олардың қармағыштармен, полиэфирлі немесе полиамидті жіптерден жасалған сақтанды- ру арқандарымен (горизонтальді, вертикальді немесе еңісті) және басқа да ГОСТ Р толық сәйкес әзірленген құрылғылармен жеткізілуі тиістігі, олардың өндірістік сынақтардан өткендігі және белдік адам 0,5 метрден артық құламайтындай болуы қажеттігі туралы шарт қойылады. - Дайындаушы-кәсіпорын өзі шығаратын белдіктің стандартқа сай екендігіне кепілдік беруі тиіс. Мұндай жағдайда тұтынушыға пайдалану және сақтау шараларын сақтау туралы шарт қойылады. - Белдіктің кепілдендірілген мерзімі мен пайдалану уақыты дайындалғаннан кейінгі екі жыл. Кепілдендірілген мерзім аяқталғаннан кейін белдікті пайдаланудың шарттары мен ережелерін дайындаушы-кәсіпорын белгілейді және олар белдікті пайдалану жөніндегі ережелерде көрсетілуі тиіс. Арнайы құралдар барлығына міндетті! Жұмысшылар, басшылар, мамандар мен құрылыс ұйымдарының қызметшілері (соңғыларының меншік түріне қарамастан) арнайы киіммен, арнайы аяқ киіммен және басқа да жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз етілуі тиіс. Бұл жерде жұмыс түрі мен тәуекел деңгейі ескеріледі. Жеке қорғаныш құралдарын беру, сақтау және пайдалану іс жүзіндегі ережелер мен нұсқаулықтарға сәйкес болуы қажет. Бұған қоса, құрылыс нысандарында жүрген жұмысшылар, басшылар, мамандар мен қызметшілер іс жүзіндегі нормаларға, сонымен бірге, ҚНжЕ сәйкес санитарлық-тұрмыстық жайлармен (гардероб бөлмелерімен, киім мен аяқ киімдерді кептіретін бөлмелермен, душ бөлмелерімен, ас ішу, демалу және жылыну жайларымен, әйелдер гигиенасы бөлмелері мен әжетханалармен) қамтамасыз етілуі тиіс. Санитарлық-тұрмыстық жайлар мен құрылыс алаңында еңбек ететіндерге арналған құралдарды пайдалануға әзірлік негізгі құрылыс-монтаждау жұмыстары басталғанға дейін аяқталуы қажет. Маңызды! Құрылыс алаңында жүрген барлық адам қорғаныш каскаларын киюге міндетті. Жұмысшылар мен инженерлік-техникалық жұмысшылар қорғаныш каскаларысыз және басқа да қажетті жеке қорғаныш құралдарынсыз жұмысты атқаруға жіберілмейді. Редакциядан. Құрметті құрылысшылар! «Қауғаның астында тұрма!» айдарын жалғастыра отырып алдымызға мынадай басты мақсат қоямыз: құрылыс алаңында қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтаудың маңызды екенін еске салу. Естеріңізде болсын, сіздің және әріптестеріңіздің өмірі сол ережелерді сақтауға байланысты! Өтінеміз, бұған мән беріп қараңыздар, бекітілген тәртіптерді сақтаңыздар, әріптестеріңіздің оларды ескеруін қадағалаңыздар! Біз өз кезегімізде қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелері жайындап жазып, мұны әр нөмірімізде еске салып отыратын боламыз. «Жаңажылдық ертегі» балалар шығармашылығы байқауы Құрметті достар! Осы хабарландыруды балаларыңызға көрсетіңіз немесе оқып беріңіз! Қымбатты балалар! Егер сендердің жастарың 1 мен 12 жас аралығында болса және сарқылмас шығармашылық әлеуетке ие болсаңдар, «Жаңажылдық ертегі» байқауына қатысыңдар! 2016-шы жылдың 15-ші қарашасынан 15-ші желтоқсанына дейін ата-аналарыңнан өздерің қолдан жасаған бұйымдарың мен Жаңа жылға арналған суреттеріңді беріп жіберіңдер. Сендерді сыйлықтар күтіп тұр, ал үздік жұмыстар келесі нөмірде жарияланатын болады! Шабыттаныңдар! Жасаңдар! Таң қалдырыңдар! P.S. Ата-аналардың назарына. Қолдан жасалған бұйымдар мен суреттерді мына мекен-жайға алып келіңіздер: Астана. Millennium Park БО, «БАЗИС» ҚК филиалының кадрлар бөлімі, 109 кабинет Алматы. «Нұрлы Тау» БО, «БАЗИС» ҚК кадрлар бөлімі, 3А корп., 903 кабинет. «Айдың үздік бригадасы 2017» байқауы Құрметті достар! Bazis News газетінің редакциясы 2017 жылдың қаңтарынан бастап көпшілік ұнатып үлгірген «Айдың үздік бригадасы» байқауын қайта жаңартатынымызды қуана хабарлаймыз. Бригадаларға берілетін баға өлшемдері туралы BN-нің келесі нөмірінен оқыңыздар. Дайындалыңыздар! Еңбек етіңіздер! Жеңіске жетіңіздер! BAZIS NEWS корпоративтік газеті Меншік иесіі: «Базис» құрылыс компаниясы» ЖШС Жоба жетекшісі: Элла Попова Бас редактор: Юлия Тошматова «BAZIS NEWS» газеттің қазақ тіліндегі нұсқасының редакторы Зеин Алипбеков Редакторлар: Любовь Ульбашева, Анна Фрайбергер Әдеби редактор: Елена Ким Дизайн және беттеу: Игорь Хан Қазақстан Республикасы инвестициялар және даму министрлігі, Байланыс, ақпараттандыру және ақпарат Комитетінен Баспа басылымды есепке қою туралы Г куәлігі жылы берілген Газет Астана және Алматы қалаларында таратылады Газеттің шығу мерзімділігі: айына 1 рет Тираж: дана Офсеттік баспа «Print House Gerona» ЖШС баспаханасында басылып шығарылған, мекен жайы: , Алматы, Сәтпаев көшесі, 30а/3,124 кеңсе, тел.:+7 (272) Редакция мекенжайы: Алматы, Әл-Фараби даңғ., 5/1, «Нұрлы Тау» жартылай функциялы орталығы, 3 «А» ғимараты Мекен-жай: Алматы қ., Әл-Фараби даңғылы, 5/1, 3А ғимараты Редакцияның телефоны: 8 (727) bazis-news@bazis.kz Тарату аумағы: ЖШС «Базис» құрылыс компаниясының Қазақстан бойынша филиалдары Газетте жарияланған материалдарды редакцияның жазбаша руқсат хатынсыз қайта басуға (жариялауға) тыйым салынады.