Fidan Begolli - Shoqëria Konsumuese - Rast: Kosova SHOQËRIA KONSUMUESE - RAST: KOSOVA
|
|
- Nathan Quinn
- 6 years ago
- Views:
Transcription
1 Fidan Begolli - Shoqëria Konsumuese - Rast: Kosova SHOQËRIA KONSUMUESE - RAST: KOSOVA MSc FIDAN BEGOLLI Fjala konsum ka shumë kuptime. Por në këtë punim do të përmendet kuptimi ekonomik dhe ai social që e definojnë konsumin si nxitje e blerjes së mallrave apo shërbimeve në shuma të mëdha si dhe do të jepen rekomandime që në një mënyrë ose tjetrën do të ndikojnë që mjetet monetare që një familje i disponon të i orientoj në fusha tjera, përveç konsumit. Fjala konsum poashtu i referohet diçka që mund të quhet lëvizje, mbrojtje dhe aktivitet të konsumatorëve, produkte cilësore dhe përmirësim të standardeve të sigurisë. Vlen të theksohet se në konsum hyjnë mallra që përdorët për tu nxjerr ndonjë dobi, kështu që me rritjen e të ardhurave, rritet edhe konsumi. Në ekonomi, fjala konsum i referohet politikave ekonomike që theks të veçantë kanë konsumin. Në kuptimin abstrakt, është një konsideratë për zgjedhjen e lirë të konsumatorëve, që fuqimisht orientohet në zgjidhjen se çfarë është prodhuar dhe si? Historiku i konsumit Historiku i konsumit, bazuar në anën biologjike dhe antropologjike i referohet blerjes së mallrave dhe gjërave tjera konsumuese në këmbim të plotësimit të nevojave bazike 1. Shoqëritë konsumatore filluar të shfaqen gjatë shekullit të 17-të, e që më shumë u intensifikuan gjatrë shekullit të 18-të. Shumë njohës të ekonomisë theksojnë se kjo buron nga rritja e klasës së mesme e cila ka përqafuar ide të reja rreth konsumit luksoz, ku shumë kritik theksojnë se konsumi ishte një domosdoshmëri politike dhe ekonomike për riprodhim të konkurrencës kapitaliste nëpër tregje të ndryshme e me anë të kësaj duke gjeneruar profit, përderisa ka edhe kritik që theksojnë rritjen e fuqisë politike të organizatave ndërkombëtare për mbrojtjen e klasës punëtore gjatë ngritjes së shpejt të produktivitetit teknologjik. Në fillim të shekullit të 20-të, një punëtor në Europën Perendimore ose në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, shpenzonte mesatarisht 80% - 90% të të ardhurave mujore në ushqim dhe për plotësimin e nevojave tjera. Ajo që ishte e nevojshme për ta ngritur konsumin në drejtim të duhur, ishte ngritja e një sistemi të prodhimit dhe konsumit në atë masë që është praktikuar nga Henri Ford prodhues amerikan i makinave. Gjatë viteve të 90-ta arsyeja më e shpesht që të vijohen shkollimet në univerzitetet, ka ndërruar me mendimin që të arrihet më shpejt te paraja, e me këtë shume biznese janë përqendruar tek konsumatorët e pasur që janë objektiva tërheqësnë fushën e marketingut. 1 Konsumerizmi, Wikipedia, Creattive Commons Attribution, ShareALike License, December 2013, wikipedia. org/wiki/consumerism 63
2 Shoqëria e konsumit ka kuptimin e një lëvizjeje apo të ndonjë kornize të politikave që kanë për qëllim rregullimin e produkteve, shërbimeve, metodave, standardeve të prodhimit, shitjes, reklamimit në interes të blerësit etj. Rast: Kosova Kosova doli nga lufta me shkatërrime shumë të mëdha në të gjitha fushat e jetës sidomos në ekonomi. U shkatërrua e gjithë ekonomia, thuajse asgjë nuk funksiononte. Çdo gjë duhej nisur nga e para. Me hyrjen e forcave ndërkombëtare në Kosovë menjëherë pas përfundimit të luftës, filluan të hapen vendet e para të punës ku shumë persona gjetën punë. Shumë paga që u morrën nga ato vende të hapura të punës, fillimisht janë përdorë për konsum, por më vonë me hapjen e vendeve tjera të punës, të ardhurat filluan të përdorën edhe për rindërtime të ndryshme. Që të zhvillohen ndonjë sektor i ekonomisë pas luftës, fillimisht është deshtë që të krijohen institucionet nëpërmjet të cilave do të bëhët zhvillimi i sektorit të caktuar. Një fakt të cilin duhet ta përmendi këtu është se në vitin e parë të pas luftës, i gjithë buxheti i Kosovës është mbushur nga donacionet. Me fillimin e ndërtimit të institucioneve dhe orientimit të ekonomisë si ekonomi e tregut, filluan të hapen vende të reja të punës, me këtë duhet dërguar edhe një vërejtje shumë bizneve për hapin e gabueshëm duke përqendruar aktivitetin e tyre në tregti dhe me këtë të arrihet më shpejt te fitimi i mundshëm. Prodhimtaria si fushë shumë e rëndësishme për zhvillimin ekonomik të një vendi, ka mbetur prapa. Vlen të theksohet se në tregti vihet më shpejt te fitimi, por që mjetet monetare qarkullojnë më pak e me këtë edhe fitimi është shpesh i paqëndrueshëm. Sa i përket periudhës së pasluftës, në dy tre vitet e para nuk është vërejtë ndonjë ndikim negativ në ekonomi, porse pas asaj periudhe filluan të shfaqen problemet e para. Afaristët kosovar duke u përqendruar më shumë në tregti, niveli i importit u rrit shumë, filluan me të madhe që mjetet monetare të dalin nga Kosova, ku përfshiheshin edhe remitencat e bashkëatdhetarëve tanë, që kryesisht vijshin nga vendet e Europës Perendimore, vendeve skandinave por edhe përtej atlantikut. Remitencat nga jashtë apo mjetet monetare që mërgimtarët tanë i dërgojnë në Kosovë për shumë familje kosovare janë të një rëndësie jetike, duke marr parasysh edhe nivelin e lartë të papunësisë që mbretëron në Kosovë. Remitencat që vijnë nga jashtë kryesisht përdorën për konsum dhe ato nuk kanë ndonjë orientim investues. Shumë bashkëatdhetar tanë edhepse nuk kanë ndonjë mbështetje institucionale, që nënkupton lehtësira nga institucionet me rastin e ndonjë investimi të mundshëm, megjithatë kursimet e tyre shumë vjeçare kanë vendosur që ti investojnë në vendin e tyre, ku do të krijoheshin ndërmarrje të vogla dhe të mesme, që nënkupton hapje të vendeve të reja të punës. Shumë mjete monetare që vijnë nga jashtë orientohen në konsum, kurse vetëm10% prej tyre në projekte zhvillimore. Me dërgesat e bashkëatdhetarëve tanë, shumë 64
3 familje kosovare e mbulojnë konsumin, që për efekt do të ketë rritjen e importit, kur dihet se shumë produkte importohen dhe që mjetet monetare në vend që të investohen në Kosovë, ato barten në vende prej nga janë importuar të mirat e konsumit. Remitencat e bashkëatdhetarëve tanë edhepse kryesisht shpenzohen në konsum, ato e largojnë sado pak zhgjënjimin e shoqërisë kosovare nga shpërthimi i ndonjë pakënaqësie sociale që do të kishte pasoja të paparashikueshme. Rreth 75% e remitencave kryesisht vijnë nëpërmjet transfertave të ndryshme por ka edhe të tilla që vijnë në mallra apo edhe në para të gatshme. Që këto të hyra nga jashtë të shfrytëzohen kryesisht në konsum, ka ndikuar edhe niveli i papunësisë dhe i varfërisë. Shumë familje kosovare të tëra apo disa anëtarë të tyre nga gjendja jo e mirë ekonomike kanë migruar e ata anëtarë të atyre familjeve që kanë mbetur në Kosovë, varen kryesisht nga ta. Kohëve të fundit është vërejtur që përveç konsumit, remitencat kanë filluar të drejtohen në veshmbathje por edhe në edukim. Sipas një studimi nga UNDP-ja 2, rënia e dërgesave nga emigrantët kosovar, do të ketë pasoja në ekonominë e vendit. Konsumi vendor kryesisht është financuar prej remitencave nga jashtë. Është cekur edhe ma herët, se në periudhën e pasluftës, burim kryesor i financimit kanë qenë remitencat dhe donacionet nga jashtë, porse me rënien e këtyre dy treguesve, pasojat i bart ekonomia e Kosovës. Niveli i konsumit mbetet shumë i varur nga remitencat e jashtme. Si pasoj e rënies të remitencave edhe konsumi do të zvogëlohet. Me uljen e konsumit, në mënyrë të drejtpërdrejt do të bie edhe kërkesa. Shumë biznese kosovare në mënyrë direkte apo indirekte do ta ndiejnë uljen e kërkesës, që do të rezultonte me uljen e kërkesës për mallra dhe shërbime, qoftë ato nga vendi apo importi, që fatkeqësisht do të mund të vie deri te zvogëlimi i vendeve të punës. Një gjë që mund të ndikoj në rënien e remitencave është edhe kriza e fundit në eurozonë. Kohëve të fundit kemi sinjale nga disa vende të prekura nga kjo krizë, që ato kanë filluar të dalin nga Recensioni 3, e me këtë edhe ngritjen e nivelit të remitencave. Në tabelën e mëposhtme janë të paraqitura nivelet e dërgesave duke filluar nga vitin 2007 deri me BurimengaInterneti: ks. undp. org/kosovo/en/home. html 3 Ndodh atëherë kur Prodhimi i brendshëm bruto bie gjatë dy tremujorëve të njëpasnjëshëm. 4 Të dhënat janë të siguruara nga raportet e përvitshme të cilat i publikon Banka Qendrore e Republikës së Kosovës në webfaqen e saj zyrtare: bqk-kos. org 65
4 Sipas disa raporteve të Bankën Qendrore të Republikës së Kosovës, remitencat gjatë vitit të kaluar kanë rrënë për rreth 35 mil. Në këtë i faktor me ndikim mund të ketë pasur edhe kriza ekonomike që ka prekur shumë ekonomi perendimore. Termin shoqëri e konzumit, shoqëria kosovare e ka marrë nga ajo se produktet e domosdoshme e që janë elementare, që nga fillimi i pasluftës kanë filluar të importohen, ku siç është cek ma lartë, mjetet monetare dalin jashtë vendit, përkatësisht në ato vende prej nga janë importuar mallrat e ndryshëm të konsumit. Por të ishte e kundërta e që shumë ne do të dëshironim, që shumica e gjërave që importohen të prodhohen në Kosovë atëherë ato mjete monetare do të mbetëshin në Kosovë dhe do të investoheshin prap në Kosovë, ku niveli i mirëqenies do të ishte më i lartë, që do të ishte një faktor shtytës që mos të vie deri tek ndonjë pakënaqësi sociale. Arsye tjetër se pse të ardhurat apo remitencat kryesisht janë të destiuara në konsum, është edhe niveli i ulët i të hyrave në shumicën e familjeve kosovare. Kur të hyrat janë të ulëta, dihet fakti që familjet tona përbëhën nga shumë anëtarë, atëherë të hyrat destinohen së pari për të plotësuar nevojat e konsumit, si p. sh. në ushqim, e pastaj mund të mendohet në veshmbathje apo edhe në edukim. Dihet se shumë familje kosovare jetojnë edhe nga asistenca sociale, kur kësaj ia shtojmë që edhe kryefamiljarët e asaj familje që janë të papunë apo të sëmurë, atëherë ato të ardhura të pakta që ato familje i marrin destinohen për plotësimin e nevojave për ushqim. Shoqëria kosovare është e njohur si shoqëri konsumuese. Duke u bazuar në nivelin e ulët të të ardhurave, shumë pak familje e kanë mundësinë e kursimit. Kursimin e mjeteve shumë njerëz në Kosovë e mendojnë por pak njerëz kanë mundësinë të kursejnë. Duke marr parasysh gjithë këto që ceka ma lartë, më tutje do ti përmendi disa detyra që duhet të kryhen nga Qeveria e nivelit qendror. Këto detyra kanë të bëjnë me nxitjen e prodhimit vendor, në mënyrë që në masë të madhe ato produkte që importohen të zëvendësohen me prodhime vendore. Kohë më parë është vërejtur një iniciativë nga përfaqësuesit e biznesit por edhe nga Qeveria e Kosovës, që përkrahja ndaj prodhuesve vendor të jetë më e madhe. Për ta prodhuar një produkt në Kosovë, landa e parë si dhe makineritë për prodhimin e atij produkti, do të duhej që të lirohen nga dogana dhe TVSH-ja që do të kishte efekt shumë të madh në nxitjen e prodhimit vendor ku mendojnë se shumë afarist veprimtarinë e tyre do ta orientonin në prodhim. Duke u krijuar një produkt vendor, i një cilësie të mirë, që menjëherë do ta zëvendësonte të njëjtin produkt por të importuar, që me kalimin e kohës do të krijoheshin mundësitë që të kemi edhe eksport. Duhet të ketë një angazhim dhe punë më e madhe nga Qeveria e Kosovës që të ngushtohet hapësira e madhe që ekziston në mes të importit dhe eksportit, pikërisht duke nxitur dhe përkrahur më shumë prodhimin vendor. Fakti që prodhuesit vendor deri më tash kanë qëndruar mirë në treg, është për tu vlerësur shumë edhepse bartin barë të rëndë, TVSH-ja që është në nivelin 16%, 66
5 pastaj taksa doganore prej 10%. Nësedëshirojmë që kjo gjendje të përmirësohet, sygjerojmë që këto taksa aq të rënda për prodhuesin vendor, të largohen në rradhë të parë për landë të parë poashtu edhe për makineri prodhuese. Si nxitës i prodhimtarisë vendore do të ishte edhe punësimi i deri 15 punëtorëve, ku tatimet dhe kontributet e tyre do të paguheshin nga shteti 5. Sipas Entit të Statistikave të Kosovës, varfëria troket në shumë sfera të shoqërisë, me theks të veçantë në mirëqenien e njerëzve. Në Kosovë, varfëria si indikator social, kohëve të fundit është gjithnjë në rritje. Mëposhtë janë të paraqitura disa të dhëna rreth disa indikatorëve social, ku brengos fakti gjithnjë në rritje i nivelit të varfërisë 6 : 1. Varfëria e përgjithme 29%, 2. Varfëria ektreme 8%, 3. Shpenzimet e ushqimit nga buxheti i ekonomive familjare 38% dhe 4. Burim kryesor i të ardhurave të ekonomive familjare janë pagat me 25%. Të dhënat e mësipërme, janë të ilustruara edhe nëpërmjet grafikonit. Duke marrë parasysh indikatorët e cekur, atëherë mund të themi se shtresa e varfër, mezi siguron të ardhurat për jetesë, ku me ato të ardhura sigurohet ushqimi, shumë më vështirë mendohet në plotësimin e nevojave për veshmbathje apo shkollim. Për tu plotësuar këto nevoja, shtresa e varfër bazohet në ndihma nga të tjerët apo nga ndonjë donacion. 5 AnalizadhekonkluzionengaODA EKONOMIKE GJERMANE NË KOSOVË të publikuara në webfaqen e tyre zyrtare në internet: kdwv. org/sq/gjermania 6 Statistikat Sociale, Agjensia e Statistikave të Kosovës, Prishtinë, 2011, rks-gov. net/ 67
6 Bazuar në praktikat e zbatimit të poliikave fiskale në Kosovë, më mirë janë gjetur bizneset që si veprimtari të tyre e kanë tregtinë sesa ato prodhuese, që me këto politika më shumë është ulur poshtë apo nënçmuar prodhuesi vendor, duke nxitur importin. Vlen të theksohet edhe një informat nga Enti i Statistikave të Kosovës ku eksporti në muajin Qershor të viti 2013 ishte 26,3 mil kurse importi 222,4 mil. Kjo është një indikator se çfarë shoqërie jemi. Produket që më së shumti importohen në Kosovë janë 7 : 1. Produktet minerale 22%, 2. Ushqimet e përgatitura, pijet dhe duhani 13%, 3. Makineritë, paisjet mekanike dhe elektrike 12%, 4. Metalet bazë dhe artikujt e tyre 9%. 5. Produktet e industrisë kimike 7%, 6. Mjetet e transportit 6,5%, 7. Plastika dhe Goma 6%, 8. Perime6% 9. Kafshë të gjalla 4% dhe 10. Të tjera 14,5%. Të dhënat e mësipërme, janë të paraqitura nëpërmes grafikonit: Produktet të cilat eksportohen nga Kosova janë 8 : 1. Metalet bazë 61%, 2. Produktet minerale 12%, 7 EkonomiadheInvestimetnëKosovë, Ekonomia e Kosovës, Ministria e PunëvetëJashtme, Prishtinë, 2013, mfa-ks. net/?page=1,119 8 EkonomiadheInvestimetnëKosovë, Ekonomia e Kosovës, Ministria e PunëvetëJashtme, Prishtinë, 2013, mfa-ks. net/?page=1,119 68
7 3. Makineritë, paisjet mekanike dhe elektrike 5%, 4. Ushqimet e përgatitura, pijet dhe duhani 4%, 5. Perime 4%, 6. Plastika dhe Goma 3,5%, 7. Tekstil 3% dhe 8. Të tjera 7,5%. Produktet që eksportohen e që janë të cekura më lartë, janë të ilustruara edhe nëpërmjet grafikonit: Në muajin Korrik të vitit 2012, është nxjerr një urdhëresë nga Qeveria e Kosovës që nga TVSH-ja të lirohen sektori i arsimit, shëndetësisë si dhe ai i mediave të shkruara dhe elektronike. Gjatë vitit 2012, eksporti i mallrave ka qenë në 269,3 mil, ndërsa importi i mallrave ka arritur në 2,5 miliard. 69
8 Nëse i krahasojmë të dhënat nga grafikoni i mësipërm, vërejmë një dallim Shumë të madh në mes të importit dhe eksportit. Rritjes se deficitit tregtar te Kosovës me vendet tjera i kane kontribuar faktorët: Niveli i ulët i prodhimit vendor kundrejt kërkesave të shumta për mallrat e importuara dhe Mungesa e një strategjie të zhvillimit të përgjithshëm ekonomik, Si sfida për institucionet e Kosovës në mënyrë deficiti tregtar të ulet mund ti cekim: Shpërpjesëtimet aktuale në kornizën makroekonomike të Kosovës (GDP/Konsumi, GDP/Eksporti, Eksporti/Importi) dhe ndikimi negativ i tyre ne stabilitetin makroekonomik, Deficiti Ekstrem tregtar, si rezultat i nivelit tejet të ulët të eksportit në raport me rritjen e lartë të importit, Ndikimi i politikave tregtare asimetrike në këmbimin tregtar tëkosovës me vendet e rajonit, Ndikimi i një numri të madh të pengesave nërelacionet: zhvillimi i sektorit privat NVM Bashkëpunimi tregtar dhe eksporti investimet e huaja dhe pengesat që kanë të bëjnë me privatizimin, 70
9 Nevojën për sensibilizimin e opinionit e sidomos të bartësve tëpolitikave ekonomike për rolin dhe rëndësinë e eksportit në rritjen ekonomike dhe në krijimin e qëndrueshmërisë ekonomike nëpërgjithësi 9. Klima e të bërit afarizëm, duhet të ndryshoj në aspektin pozitiv, që do të ishte një nxitës për investimet e huaja direkte. Në rradhë të parë,nëse prodhuesit kosovar dëshirojnë të jenë konkurrent me ata prodhues të huaj dhe që prodhuesit vendor të kenë mundësinë e eksportit të produkteve të tyre, duhet të fillohen me hapi nga Qeveria e Kosovës së të zvogëlohet dallimi i madh në mes të importit dhe eksportit. Vlen të theksohet edhe një gjë që nëse dëshirojmë që të kemi rritje të eksportit, atëherë duhet të ekzistoj edhe konkurrenca ndërmjet ndërmarrjeve kosovare. Përmirësimi i politikave fiskale nga Qeveria e Kosovës deri më tani nuk kanë qenë të aq të favorshme për të bërë afarizëm në Kosovë. Nëse dëshirojmë që të kemi më shumë investime si nga jashtë ashtu edhe nga brenda, duhet gjetur mënyrat më të mira për të reformuar politikën ekonomike. Reforma e politikës ekonomike duhet të bëhët në pajtueshmëri me legjislacionin e Bashkimit Europian. Si hap fillestar i një reforme të bërë nga Qeveria e Kosovës është zbritja e tatimit në fitim nga 20% në 10%. Poashtu pjesë e reformës fiskale të bërë janë që të ardhurat deri në 80 nuk i nënshtrohen asnjë tatimi, nga 81 në 250 kanë 4% tatim, prej 251 në 450 kanë 8% tatim, mbi 451 kanë 10%, që për pasoj Tatimi mbi vlerën e shtuar ka pësuar rritje nga 15% sa ishte, në 16%. 9 Raporti sektorial Tregtia, Qeveria e Kosovës, faqe 7, Prishtinë,
10 Rekomandime Si përfundim i gjithë asaj që u tha më lartë, mund të themi që menaxhimi sa më i mirë i konsumit, në rradhë të parë në brenda familjes e pastaj në shoqëri si tërësi, kërkon angazhim dhe maturi që sa më mirë të ballafaqohemi me sfidat e mundshme. Më poshtë janë disa rekomandime, që në një mënyrë ose tjetër do të mund ti jepshin drejtim tjetër konsumit: 1. Fusha e dëshiruar për të bërë biznes duhet të jetë ajo e prodhimit vendor, sepse më tepër do të kemi vende të reja të punës, importi do të jetë më i ulët, qarkullimi i mjeteve monetare brenda Kosovës do të jetë më i madh, 2. Qeveria e Kosovës të mundësoj që të gjitha bizneset prodhuese të lirohen nga pagesa e doganës në landë të parë dhe nga pagesa e Tvsh-së, posaqërisht ato firma që kanë plan biznesi të mirë, që fokusohet në prodhim dhe gjenerim të vendeve të reja të punës, 3. Bizneset që punësojnë më shumë se 20 punëtor, të kenë lehtësira të ndryshme nga shteti, 4. Të rekomandohet që pakoja e tanishme fiskale të plotësohet që të kemi më shumë lehtësira për bizneset nga shteti, 5. Të forcohet dhe të amandamentohet edhe më shumë Ligji për Masat mbrojtëse në Import Të forcohet zbatimi i Ligjit Anti-Damping, 7. Politikat fiskale dhe ekonomike duhet të përmirësohen dhe freskohen vazhdimisht ashtu që të i përshtaten ekonomisë së Kosovës, 8. Të krijohet në mekanizëm adekuat që i përgjigjet reformimit të politikës ekonomike dhe 9. Që për 10 vitet e ardhshme, ndërmarrjet që punësojnë më shumë se 500 punëtor, të lirohen nga pagesa e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar. 10 Ligji për Masat Mbrojtëse në Importe, Kuvendi i Repiblikës së Kosovës, Prishtinë, 2011, kuvendikosoves. org/?cid=1,191,675 72
Vlerësimi Tremujor i Zhvillimeve Makroekonomike. Nr. 24, Tremujori III/2018
4 12 1 8 6 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ekonomia e eurozonës, sipas të dhënave preliminare, në tremujorin e tretë (TM3) 218 është karakterizuar me një rritje të ngadalësuar të aktivitetit ekonomik (rreth 1.9 përqind)
More informationVlerësimi Tremujor i Zhvillimeve Makroekonomike. Nr. 23, Tremujori II/2018
Vlerësimi Tremujor i Zhvillimeve Makroekonomike 4 Nr. 23, Tremujori II/2018 12 10 8 6 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ekonomia e eurozonës, sipas të dhënave preliminare, në tremujorin e dyte (TM2) 2018 është karakterizuar
More informationPapunësia. Unemployment. Copyright c 2004 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.
Papunësia Unemployment Pytjet Hulumtuese Çka është papunësia? Kush llogaritet si i papunë? Kush llogaritet si i punësuar? Kush e përbënë fuqinë punëtore? Kush nuk bën pjesë në fuqinë punëtore? Çka thotë
More informationSfidat e Kosovës për qëndrueshmëri ekonomike
Sfidat e Kosovës për qëndrueshmëri ekonomike Muhamet Mustafa * Alban Zogaj ** Përmbledhje Ky punim trajton sfidat, politikat dhe mundësitë për ndërtimin e një ekonomie të shëndoshë në Kosovë, si një nga
More informationqë përfundon me 31 dhjetor 2015, Burimi: 2 Fondi Monetar Ndërkombëtar, Kosovo: Concluding Statement of the 2015 Article IV
2 1. Hyrje Tatimi mbi vlerën e shtuar (TVSH) është burimi kryesor i të hyrave tatimore në Kosovë. Në vitin 2015, TVSH përbënte rreth 47% të të hyrave nga tatimet. 1 Në mars të vitit 2015, Qeveria e Kosovës
More informationRaport Analitik i Tregtisë në Shërbime Sektori i TIK
Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria-Vlada-Government Ministria e Tregtisë dhe Industrisë - Ministarstvo Trgovine i Industrije - Ministry of Trade and Industry Departamenti i
More informationVARFËRIA NË KONSUM NË REPUBLIKËN
Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized The VARFËRIA NË KONSUM NË REPUBLIKËN E KOSOVËs në vitin 211 Mars 213 a Botërore Rajoni
More informationAnaliza për industrinë e lëngjeve të frutave
Analiza për industrinë e lëngjeve të frutave MAJ 2016 2 1. Hyrje Sektori i pemëve të imta (mjedër, manaferrë dhe dredhëz) dhe sektori i pemëve frutore (mollë, kumbull, vishnje, dardhë) janë ndër sektorët
More informationTRYEZA TEMATIKE PËR TREGTI, INDUSTRI, DOGANA DHE TATIME, TREGUN E BRENDSHËM, KONKURRENCË MBROJTJE TË KONSUMATORIT DHE ATË SHËNDETËSORE KOSOVA 2020
TRYEZA TEMATIKE PËR TREGTI, INDUSTRI, DOGANA DHE TATIME, TREGUN E BRENDSHËM, KONKURRENCË MBROJTJE TË KONSUMATORIT DHE ATË SHËNDETËSORE KOSOVA 2020 RAPORTI Maj 2013 Prishtina Ky raport është hartuar duke
More informationCURRICULUM VITAE. Bulevardi i Pavarësisë, P+13/34, Gjilan Nr. i telefonit: -
CURRICULUM VITAE Të dhënat personale: Mbiemri: Mustafa Emri: Arben Datëlindja: 12/02/1984 Vendlindja: Gjilan Kombësia: Kosovar Shqiptar Adresa aktuale: Bulevardi i Pavarësisë, P+13/34, Gjilan Nr. i telefonit:
More informationRoli i arsimit në zhvillimin ekonomik të vendit
Roli i arsimit në zhvillimin ekonomik të vendit Anemonë Zeneli Gusht, 2013 Arsimi është një ndër shtyllat kryesore të një shoqërie të shëndoshë dhe të zhvilluar. Në mënyrë që një shtet të zhvillohet në
More informationKLIMA E BIZNESIT NË KOSOVË 49
KLIMA E BIZNESIT NË KOSOVË 49 2 KLIMA E BIZNESIT NË KOSOVË KLIMA E BIZNESIT NË KOSOVË 3 LISTA E SHKURTESAVE...7 HYRJE...8 1. SEKTORI PRIVAT NË KOSOVË...11 1.1. Roli dhe struktura sektoriale e NVM-ve nё
More informationFAKTORËTQË PENGOJNË ZHVILLIMIN E SEKTORIT PRIVAT NË KOSOVË ФАКТОРИТЕ КОИ ГО СПРЕЧУВААТ РАЗВОЈОТ НА ПРИВАТНИОТ СЕКТОР ВО КОСОВО
334.722 (497.115) C E N T R U M 4 Donjeta Morina, MA 1 FAKTORËTQË PENGOJNË ZHVILLIMIN E SEKTORIT PRIVAT NË KOSOVË ФАКТОРИТЕ КОИ ГО СПРЕЧУВААТ РАЗВОЈОТ НА ПРИВАТНИОТ СЕКТОР ВО КОСОВО FACTORS THAT PREVENT
More informationVLERËSIMI I POLITIKËS PAS ZBATIMIT NDIKIMI I REGJIMIT TË TAKSAVE NË KATËR SEKTORË PRODHUES
VLERËSIMI I POLITIKËS PAS ZBATIMIT NDIKIMI I REGJIMIT TË TAKSAVE NË KATËR SEKTORË PRODHUES (Metali, Tekstili, Druri dhe Përpunimi i ushqimit) Prishtinë, 2014 Mirënjohje Financimi është siguruar nga Ministria
More informationTURIZMI KUSHTET PËR ZHVILLIMIN E TURIZMIT NË REPUBLIKËN E KOSOVËS
Bekë Kuqi - Turizmi kushtet për zhvillimin e turizmit në Republikën e Kosovës TURIZMI KUSHTET PËR ZHVILLIMIN E TURIZMIT NË REPUBLIKËN E KOSOVËS Fakulteti Biznesit MSc Bekë Kuqi Abstrakt Turizmi është aktivitet
More informationREVISTA SHQIPTARE SOCIAL EKONOMIKE ALBANIAN SOCIO ECONOMIC REVIEW Revistë Social Ekonomike tremujore
ISSN 2222-5846 Qendra Shqiptare për Kërkime Ekonomike REVISTA SHQIPTARE SOCIAL EKONOMIKE ALBANIAN SOCIO ECONOMIC REVIEW Revistë Social Ekonomike tremujore Viti XIX, Nr. 2 (75) (Prill Qershor 2013) Tiranë,
More informationNdikimi dhe Zhvillimi i Turizmit ne Ekonominë Shqiptare
UNIVERSITETI FAKULTETI PROFILI ALEKSANDËR MOISIU SHKENCAVE POLITIKE JURIDIKE DREJTIM TURIZMI Ndikimi dhe Zhvillimi i Turizmit ne Ekonominë Shqiptare Pedagogu Udheheqes : Ph.D. Candidate LEIDA MATJA Punoi
More informationUNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI EKONOMIK Studime postdiplomike. BDH Relacionale. Pjesa 2: Modelimi Entity-Relationship. Dr.
UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI EKONOIK Studime postdiplomike BDH Relacionale Pjesa 2: odelimi Entity-Relationship Dr. ihane Berisha 1 Qëllimi Pas kësaj ligjërate do të jeni në gjendje : Të përshkruani
More informationTrajtimi i Tregtisë në Shërbime sipas Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë Kosovë-Turqi
Trajtimi i Tregtisë në Shërbime sipas Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë Kosovë-Turqi Malva Govori Abstrakt Qeveria e Kosovës ka nënshkruar një marrëveshje të tregtisë së lirë të mallrave me Turqinë, në
More informationPOLITIKA TREGTARE DHE PROMOVIMI I EKSPORTIT NË KOSOVË
POLITIKA TREGTARE DHE PROMOVIMI I EKSPORTIT NË KOSOVË (Raport Hulumtues) Ky raport është pjesë e projektit Promovimi i zhvillimit ekonomik nëpërmjet shoqërisë civile, i cili është i financuar nga USAID-i
More informationPROGRAMI I KOSOVËS PËR REFORMA EKONOMIKE (PRE)
Republika e Kosovës Republika Kosova - Republic of Kosovo Qeveria Vlada Government PROGRAMI I KOSOVËS PËR REFORMA EKONOMIKE (PRE) 2017-2019 Dhjetor 2016 1 Përmbajtja 4. Prioritetet e reformave strukturore
More informationProfili i sektorit: Inxhinieri mekanike
Profili i sektorit: Inxhinieri mekanike Mars, 2016 CONTENTS The mechanical engineering skill sector at a glance... 4 1. Introduction... 6 Methodology... 6 Glossary of terms used in the sector profile...
More informationgap tetor 2017 analizë
gap tetor 2017 analizë Ky hulumtim u mundësua nga Programi i Angazhimit për Barazi (E4E), i financuar nga Agjencia e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar USAID dhe implementuar nga Qendra e
More informationNdikimi i Termocentralit Kosova e Re në Tarifat e Energjisë Elektrike * INSTITUTI GAP
Ndikimi i Termocentralit Kosova e Re në Tarifat e Energjisë Elektrike * INSTITUTI GAP Përmbajtja 4 Përmbledhje ekzekutive 5 Historik i shkurtër i projektit 6 Pikat kryesore të kontratës për ndërtimin
More informationPOTENCIALET EKONOMIKE NË RAJONIN QENDËR
POTENCIALET EKONOMIKE NË RAJONIN QENDËR BUJQËSIA PRODHIMI I TEKSTILIT TIK 2016 PËRPUNIMI I USHQIMIT NDËRTIMTARIA An EU funded project managed by the European Union Office in Kosovo Implementuar nga: POTENCIALET
More informationPROFILI I SEKTORIT TIK
Republika e Kosovës Republika Kosova - Republic of Kosovo Qeveria - Vlada - Government MINISTRIA E TREGTISË DHE INDUSTRISË MINISTARSTVO ZA TRGOVINU I INDUSTRIJU MINISTRY OF TRADE AND INDUSTRY PROFILI I
More informationRIMËKËMBJE E BRISHTË
Raporti numër: 87962-ECA EVROPA JUGLINDORE RAPORT I RREGULLT EKONOMIK NR.6 RIMËKËMBJE E BRISHTË maj, 214 Falënderim Ky Raport i Rregullt Ekonomik (RRrE) mbulon zhvillimet ekonomike, perspektivat dhe politikat
More informationEvropa Juglindore Raporti i Zhvillimeve Ekonomike Nr. 2
Evropa Juglindore Raporti i Zhvillimeve Ekonomike Nr. 2 Njësia për Reduktimin e Varfërisë dhe Menaxhimin Ekonomik Rajoni i Evropës dhe Azisë Qendrore Banka Botërore 5 qershor 212 Përmbajtja I. EJL6 ZHVILLIMET
More informationVlerësimi i varfërisë në Kosovë
Vlerësimi i varfërisë në Kosovë Vëllimi I: Përshpejtimi i zhvillimit gjithëpërfshirës për uljen e shkallës së gjerë të varfërisë 3 tetor 2007 Banka Botërore Rajoni i Evropës dhe Azisë Qendrore Njësia për
More informationANALIZË E KORNIZËS LIGJORE PËR ÇËSHTJET FISKALE TË OJQ-VE NË KOSOVË
ANALIZË E KORNIZËS LIGJORE PËR ÇËSHTJET FISKALE TË OJQ-VE NË KOSOVË Kjo analizë është pjesë e angazhimit të Institutit për Hulumtime Zhvillimore RIINVEST nga Platforma CIVIKOS me qëllim të përmirësimit
More informationANALIZA E NEVOJAVE PËR TRAJNIME TË NVM-ve
Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria Vlada-Government - Ministarstvo Trgovine i Industrije- Ministry of Trade and Industry Agjencia për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve
More informationSeria 5: Statistikat Sociale Statistikat e Standardit Jetësor
Institucionet e Përkohshme Vetëqeverisëse / Privremena Institucija Samouprave / Provisional Institutions of Self Government Qeveria e Kosovës / Vlada Kosova / Government of Kosovo Ministria e Shërbimeve
More informationECONOMICUS NR 7/2011 REVISTË SHKENCORE E FAKULTETIT EKONOMIK
ECONOMICUS NR 7/2011 REVISTË SHKENCORE E FAKULTETIT EKONOMIK Kryeredaktor Prof. Dr. ADRIAN CIVICI Redaktore BESARTA VLADI Këshilli botues Prof. Dr. SULO HADËRI Prof. Dr. LULJETA MINXHOZI Prof. Asoc. Dr.
More informationKrahasimi i gjendjes se shoqërive civile në Kosovë dhe Shqipëri
Pajtim Zeqiri 12. 08.2013 Qendra për Arsim, KIPRED Kursi: Hulumtim dhe shkathtësi në të shkruar Krahasimi i gjendjes se shoqërive civile në Kosovë dhe Shqipëri 1. Hyrje Shoqëria civile sot konsiderohet
More informationReformat tatimore në shtetet ballkanike rasti i Kosovës
Reformat tatimore në shtetet ballkanike rasti i Kosovës 39 Reformat tatimore në shtetet ballkanike rasti i Kosovës Bedri Peci * Përmbledhje Sot kur nga fillimi i procesit të tranzicionit në shtetet ballkanike
More informationSISTEMI BUXHETOR I KOSOVËS POLITIKAT DHE QËNDRUESHMËRIA. (Raport hulumtues)
Adresa: Instituti Riinvest, Rr.Ali Sokoli, nr. 4, Arbëria I (ish-dragodan), Prishtinë, Kosovë Tel: 00381 38 249 320, Fax:00381 38 238 811 Http://www.riinvestinstitute.org SISTEMI BUXHETOR I KOSOVËS POLITIKAT
More informationSHQIPTARE. Udhëhoqi:Prof.
UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I EKONOMISË DEPARTAMENTI I EKONOMIKSIT TURIZMI DHE NDIKIMI I TIJ NË TREGUESIT MAKROEKONOMIKË PËR EKONOMINË SHQIPTARE Disertacion në marrjen e gradës Doktor Udhëhoqi:Prof.
More informationRaporti i Gjelbër i Kosovës Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Prishtinë 2016
RAPORT I I GJ E L BË R 2 0 1 6 Raporti i Gjelbër i Kosovës 2016 Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Prishtinë 2016 Fjala hyrëse Është evident fakti se zhvillimi ekonomik është i mangët
More informationDIAGNOZA E VENDEVE TË PUNËS KOSOVË
Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized SERIA E RAPORTEVE PËR VENDET E PUNËS Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized DIAGNOZA E VENDEVE TË PUNËS KOSOVË A l e x a n d
More informationMigrimi dhe Zhvillimi Ekonomik në Kosovë
Raport Nr. 60590 - XK Migrimi dhe Zhvillimi Ekonomik në Kosovë 25 maj 2011 Njësia për zvogëlimin e varfërisë dhe menaxhimin ekonomik Rajoni i Evropës dhe Azisë Qendrore Dokument i Bankës Botërore REPUBLIKA
More informationSigurimi i Cilësisë Mjet për Ngritjen e Besueshmërisë së Pasqyrave Financiare
1 Sigurimi i Cilësisë Mjet për Ngritjen e Besueshmërisë së Pasqyrave Financiare Arbër Hoti Sesioni Paralel Nr. 2 Prishtinë 27.06.2016 Tesla Motors 2015 2 2008 Prentice Hall Business Publishing, Auditing
More informationUNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I EKONOMISË DEPARTAMENTI MARKETING DISERTACION. Në kërkim të gradës shkencore Doktor i Shkencës
UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I EKONOMISË DEPARTAMENTI MARKETING DISERTACION Në kërkim të gradës shkencore Doktor i Shkencës Tema: STRATEGJITË E MARKETINGUT TË NDËRMARRJEVE NË SEKTORIN USHQIMOR NË KOSOVË
More informationKorniza Afatmesme e Shpenzimeve
Republika e Kosovës Republika Kosova- Republic of Kosovo Qeveria- Vlada- Govenrment Ministia e Financave Ministarstvo za Finansije Ministry of Finance Korniza Afatmesme e Shpenzimeve 2016-2018 Prill, 2015
More informationKOMUNAT DHE ROLI I TYRE NË PUNËSIMIN E TË RINJVE
Tetor 2017 KOMUNAT DHE ROLI I TYRE NË PUNËSIMIN E TË RINJVE Ekziston një perceptim i përgjithshëm në Kosovë se zhvillimi ekonomik dhe punësimi janë të drejta ekskluzive dhe përgjegjësi e qeverisë qendrore
More informationPërcaktuesit makroekonomikë të remitencave në Kosovë: Analizë me të dhëna panel Working Papers
B A N K A Q E N D R O R E E R E P U B L I K Ë S S Ë K O S O V Ë S C E N T R A L N A B A N K A R E P U B L I K E K O S O VA C E N T R A L B A N K O F T H E R E P U B L I C O F K O S O V O Përcaktuesit makroekonomikë
More informationRevistë kërkimore-shkencore. Dega Ferizaj
ABSTR TRAKT Revistë kërkimore-shkencore ABSTRAKT Nr.1, 2015 Dega Ferizaj Keshilli redaktues: Medain Hashani Bujar Tafa Lindita Jusufi Roberta Bajrami Shqipe Shaqiri Driton Sejdiu 2 Abstrakt, nr.1, 2015
More informationRepublika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo
Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare Regulatory Authority of Electronic and Postal Communications Regulatorni Autoritet
More informationREVISTA DEMOGRAFIA Nr.1 VITI ISSN: REVISTA DEMOGRAFIA. Nr. 1 Viti 2016
REVISTA DEMOGRAFIA Nr.1 VITI 2016 1 ISSN: 2308-6491 REVISTA DEMOGRAFIA Nr. 1 Viti 2016 Tiranë, 2016 2 REVISTA DEMOGRAFIA Nr.1 VITI 2016 Botues Shoqata Shqiptare e Demografëve Kolegjiumi i redaksisë: Prof.
More informationKOSOVO MANAGEMENT INSTITUTE
Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo Qeveria - Vlada Government Ministria e Tregtisë dhe Industrisë Ministarstvo Trgovine i Industrije Ministry of Trade and Industry KOSOVO MANAGEMENT
More information27.Total Quality Management and Open Innovation Model in the sector of Tourism (Case of Albania& Montenegro0
Besarta Vladi Lecture at European University of Tirana (EUT)/ Albania Ilir Rexhepi Managing Director at Kosovo Management Institute (KMI)/ Kosovo Dr.Ermira Qosja- Lecture at European University of Tirana
More informationdhjetor 2017 Indeksi i transparencës buxhetore të Komunave
gap dhjetor 2017 index Indeksi i transparencës buxhetore të Komunave? 2015 2015 2016 GAP INDEKSI I TRANSPARENCËS BUXHETORE TË KOMUNAVE 2017 Hyrje Transparenca e plotë buxhetore për të gjitha të hyrat dhe
More informationSFIDAT E VENDEVE TË BALLKANIT PERËNDIMOR NË PROCESIN E ANËTARËSIMIT NË BASHKIMIN EVROPIAN - RASTI I KOSOVËS DREJTIMI POLITIKAT DHE QEVERISJA NË EVROPË
REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS INSTITUTI I STUDIMEVE EVROPIANE TEMA E DISERTACIONIT PËR MBROJTJEN E GRADËS SHKENCORE DOKTOR SFIDAT E VENDEVE TË BALLKANIT PERËNDIMOR NË PROCESIN E ANËTARËSIMIT
More informationSKEMAT SOCIALE DHE PËRSHTATSHMËRIA E TYRE ME REALITETIN KOSOVAR
Qendra për Hulumtime në të Drejta të Njeriut dhe Integrime Evropiane Research Centre for Human Rights and European Integration POLITIKAT SOCIALE NË KOSOVË: SKEMAT SOCIALE DHE PËRSHTATSHMËRIA E TYRE ME
More informationPunonjësit në hije, Ekonomia e Fshehur dhe Puna e Padeklaruar në Maqedoni Shqipëri dhe Kosovë
Punonjësit në hije, Ekonomia e Fshehur dhe Puna e Padeklaruar në Maqedoni Shqipëri dhe Kosovë Raporti i politikave Nr.38, Janar 2017 1. Hyrje Zakonisht fjalë si në hije, e fshehtë, informale, e padeklaruar,
More informationABSTRACT AUTORI ORIGJINAL: TODARO PERKTHIMI NGA STUDENTET: *PJESE TE PERKTHYERA NE GJUHEN SHQIPE EKONOMIKSI I ZHVILLIMIT
ABSTRACT AUTORI ORIGJINAL: TODARO PERKTHIMI NGA STUDENTET: *PJESE TE PERKTHYERA NE GJUHEN SHQIPE EKONOMIKSI I ZHVILLIMIT Faqe 564-593 TEORIA E TREGTISË NDËRKOMBËTARE DHE STRATEGJIA E ZHVILLIMIT Teoria
More informationREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E EKONOMISË, TREGTISË DHE ENERGJETIKËS DREJTORIA E PËRGJITHSHME E POLITIKAVE
REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E EKONOMISË, TREGTISË DHE ENERGJETIKËS DREJTORIA E PËRGJITHSHME E POLITIKAVE Draft STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË BIZNESIT DHE INVESTIMEVE (2013-2020) Prill 2013 TABELA E PËRMBAJTJES
More informationBanka e Shqipërisë. Remitancat: Një mbështetje për zhvillim
Banka e Shqipërisë Remitancat: Një mbështetje për zhvillim 16 qershor 2018 Nëse përdorni të dhëna të këtij publikimi, jeni të lutur të citoni burimin. Botuar nga: Banka e Shqipërisë, Sheshi Skënderbej,
More informationRaporti i Gjelbër i Kosovës Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Prishtinë 2017
Raporti i Gjelbër i Kosovës 2017 Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Prishtinë 2017 Fjala hyrëse Bujqësia dhe zhvillimi rural janë ndër sektorët më të rëndësishëm, që kontribojnë në
More informationRAPORT VJETOR AQBK. Prishtinë Qershor 2007
RAPORT VJETOR 2006 AQBK RAPORT VJETOR Prishtinë Qershor 2007 PËRMBAJTJA Fjala Përshëndetëse e Drejtorit të Përgjithshëm drejtuar PSSP-së dhe Kryetarit të Kosovës --------------- 1 Anëtarët e Bordit Drejtues,
More informationI. Ekonomia informale dhe tranzicioni drejt ekonomisë së tregut
I. Ekonomia informale dhe tranzicioni drejt ekonomisë së tregut II. Rrugët e reduktimit të ekonomisë informale dhe përfi timet e komunitetit të biznesit Ferizaj Pejë Prizren Mbështetur nga: Udhëheqës të
More information1. Hyrje. 1 Qeveria e Kosovës, Vendimi nr. 01/61, qasur më: ,
2 1. Hyrje Në dhjetor 2015, Qeveria e Kosovës e ka miratuar Projektligjin për Investime Strategjike 1. Ky ligj synon që të lehtësojë procedurat burokratike për investitorët potencialë në Kosovë. Përveç
More informationNDIKIMI I POLITIKAVE FISKALE TË QËNDRUESHME NË NGRITJEN E MIRËQENIES SOCIALE TË VENDIT
Xhenet Syka Ndikimi i politikave fiskale të qëndrueshme në ngritjen e mirëqenies sociale të vendit NDIKIMI I POLITIKAVE FISKALE TË QËNDRUESHME NË NGRITJEN E MIRËQENIES SOCIALE TË VENDIT Mba. Xhenet Syka
More informationRaporti i Gjelbër i Kosovës Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural
RAPORT I I GJ E L BË R 2 0 1 5 Dh j e t o r, 2 0 1 5 Raporti i Gjelbër i Kosovës 2015 Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural Prishtinë, Dhjetor 2015 1 Fjala hyrëse Raporti i Gjelbër është
More informationGAP INDEKSI I TRANSPARENCËS
GAP INDEKSI I TRANSPARENCËS BUXHETORE TË KOMUNAVE 2017 Hyrje Transparenca e plotë buxhetore për të gjitha të hyrat dhe shpenzimet e organizatave buxhetore të Republikës së Kosovës është një nga parakushtet
More informationBANKA QENDRORE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS CENTRALNA BANKA REPUBLIKE KOSOVA CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF KOSOVO
Vlerësimi Tremujor i Ekonomisë Nr. 5, Tremujori IV/213 12 1 8 6 4 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Indikatorë të zgjedhur Rritja Reale e PBB (%) 3.5 3.2 4.4 2.5 3.1 (e) PBB (mln EUR) 47.8 4291.1 4769.8 4916.4 Inflacioni
More informationRAPORTI PËR PAPUNËSINË E TË RINJVE NË KOSOVË LEAD APPLICANT CO-APPLICANTS
Regional CSO platform platformadvocating advocating social Regional CSO social innovation under employment employment policies innovation under policies thatthat guarantees securityfor for youth risks,
More informationÇështjet që do të trajtohen
Universiteti i Prishtinës Fakulteti Ekonomik Prishtinë, Studimet master EKONOMIKSI I ZHVILLIMIT TË KOSOVËS Sektori i Ndërmarrjeve të Vogla dhe të Mesme në Kosovë Prishtinë 2018 1 Çështjet që do të trajtohen
More informationFjalë hyrëse. Kapllan Halimi. Sekretar i Përgjithshëm
RAPORT I I GJ E L BË R 2 0 1 4 Dh j e t o r, 2 0 1 4 Fjalë hyrëse Bujqësia dhe zhvillimi rural janë sektorë kryesor të cilët mund të kontribuojnë dukshëm në zhvillimin e përgjithshëm ekonomik të vendit.
More informationA.U.K Training and Development Institute. OFERTË Menaxhimi i Marketingut Workshop
A.U.K Training and Development Institute OFERTË Menaxhimi i Marketingut Workshop Rreth Trajnimit Menaxhimi i marketingut është disiplina organizative e cila fokusohet në zbatimin praktik të marketingut,
More informationRAPORT STUDIMOR PËR NËN-SEKTORËT KRYESORË TË AGROBIZNESIT NË KOSOVË
RAPORT STUDIMOR PËR NËN-SEKTORËT KRYESORË TË AGROBIZNESIT NË KOSOVË Prill 2014 2 PËRMBAJTJA Hyrje... 5 Metodologjia... 7 Analizë e përgjithshme e sektorit të agrobiznesit... 10 Rëndësia ekonomike... 10
More informationArtikuj të botuar në buletinin ekonomik të Bankës së Shqipërisë gjatë një dekade
Banka e Shqipërisë Artikuj të botuar në buletinin ekonomik të Bankës së Shqipërisë gjatë një dekade Vëllimi I Periudha 1998-2000 Dhjetor, 2007 2 Artikujt e paraqitur në këtë botim, nuk shprehin gjithmonë
More informationinstituti kosovar për kërkime dhe zhvillime të politikave Seria e kërkimeve politike STUDIMI # 7
instituti kosovar për kërkime dhe zhvillime të politikave Seria e kërkimeve politike STUDIMI # 7 QEVERISJA DHE KONKURRENCA NË ARSIM TË LARTË Prishtinë, mars 2007 INSTITUTI KOSOVAR PËR KËRKIME DHE ZHVILLIME
More informationNDIKIMI I INFLACIONIT DHE RRITJES EKONOMIKE NË PAPUNËSI. RASTI I REPUBLIKËS SË MAQEDONISË
UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I EKONOMISË DEPARTAMENTI I EKONOMIKSIT NDIKIMI I INFLACIONIT DHE RRITJES EKONOMIKE NË PAPUNËSI. RASTI I REPUBLIKËS SË MAQEDONISË DISERTACION Në kërkim të Gradës Shkencore
More informationTregjet potenciale për eksport
Tregjet potenciale për eksport Mars 2015 Tregjet potenciale për eksport për Sektorët e përpunimit të ushqimit, bujqësisë, përpunimit të drurit, materialeve ndërtimore, turizmit dhe punimeve artizanale
More informationPërmbajtja RAPORTI VJETOR 2017
1 Përmbajtja 2 Mesazhi nga Kryeshefja Ekzekutive... 4 Struktura organizative e bankës... 9 Vizioni... 10 Misioni... 11 Vlerat tona... 11 Banka Ekonomike - Një rrëfim suksesi... 12 Mjedisi Makroekonomik
More informationNDËRMARRËSIA E GRAVE ANALIZË E TË BËRIT BIZNES NË KOSOVË
NDËRMARRËSIA E GRAVE ANALIZË E TË BËRIT BIZNES NË KOSOVË 2017 NDËRMARRËSIA E GRAVE 1 2 NDËRMARRËSIA E GRAVE NDËRMARRËSIA E GRAVE ANALIZË E TË BËRIT BIZNES NË KOSOVË 2017 NDËRMARRËSIA E GRAVE 3 Mbështetur
More informationevropa juglindore Raporti i zhvillimeve Ekonomike Nr. 3
evropa juglindore Raporti i zhvillimeve Ekonomike Nr. 3 Nga Recesioni i Dyfishtë në Reforma të Përshpejtuara 7 6 5 4 3 2 1-1 -2-3 Rritja ekonomike EJL6 (%, majtas) Papunesia e EJL6 (%, djathtas) 27 28
More informationFinanciar. Raporti i Stabilitetit. Financiar. Numër 1 BANKA QENDRORE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS CENTRALNA BANKA REPUBLIKE KOSOVA
BANKA QENDRORE E REPUBLIKËS SË KOSOVËS CENTRALNA BANKA REPUBLIKE KOSOVA CENTRAL BANK OF THE REPUBLIC OF KOSOVO Raporti i Stabilitetit Buletini i Financiar Sektorit Financiar D H J E T O R 2 0 1 0 CBK Working
More informationDIASPORA DHE POLITIKAT E MIGRACIONIT
Forum 2015 DIASPORA DHE POLITIKAT E MIGRACIONIT Ky studim është përgatitur për Forum 2015 nga Instituti Riinvest bazuar në hulumtimin e zhvilluar në Kosovë, Gjermani, Zvicër, Belgjikë, Mbretëri të Bashkuar,
More informationKonrad Adenauer S ung NDIKIMI I MEKANIZMAVE PËR EFIÇIENCËN E ENERGJISË NË NXITJEN E ZHVILLIMIT NË NIVEL LOKAL
Konrad Adenauer S ung NDIKIMI I MEKANIZMAVE PËR EFIÇIENCËN E ENERGJISË NË NXITJEN E ZHVILLIMIT NË NIVEL LOKAL Prishtinë 2016 Instituti i Prishtinës për Studime Politike Autor: Avni Sfishta Qershor, 2016
More informationANALIZË E SHKURTËR MBI SINDIKATAT
ANALIZË E SHKURTËR MBI SINDIKATAT Pjesëmarrja e grave në sindikata dhe respektimi i të drejtave të tyre në tregun e punës në Kosovë Autore: Nida Krasniqi Përmbledhje Ekzekutive Kjo analizë e shkurtër e
More informationSHKAQET DHE PASOJAT E PËRFSHIRJËS SË FËMIJËVE NË TREGUN E PUNËS - RASTI I KOSOVËS
331.5-053.2(497.115) C E N T R U M 5 Donjeta Morina, MSc 1 SHKAQET DHE PASOJAT E PËRFSHIRJËS SË FËMIJËVE NË TREGUN E PUNËS - RASTI I KOSOVËS ПРИЧИНИТЕ И ПОСЛЕДИЦИТЕ НА ВКЛУЧУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА ВО ПАЗАРОТ
More informationMediat lokale në Kosovë, gjendja dhe sfidat
Hyrë Tejeci Murati * Mediat lokale në Kosovë, gjendja dhe sfidat Abstrakti Në Kosovë janë 82 radio dhe 21 televizione që kanë licencë deri në fund të vitit 2016. Katër radio dhe tre televizione kanë frekuencë
More informationSfidat e arsimimit të të rriturve në Kosovë
Venera Llunji* Abstrakt Shekulli 21 kërkon përpjekje serioze në të rishikuarit, zgjerimin, dhe pranimin në tërësi të nocionit të arsimimit të të rriturve. Arsimimi i të rriturve duhet t i sigurojë secilit
More informationTermocentrali i Propozuar Kosova e Re: Barrë e panevojshme me një çmim të paarsyeshëm
Termocentrali i Propozuar Kosova e Re: Barrë e panevojshme me një çmim të paarsyeshëm Janar 2016 Termocentrali i Propozuar Kosova e Re: Barrë e Panevojshme me një Çmim të Paarsyeshëm Janar 2016 Nga Tom
More informationMSA-ja për të gjithë. Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet BE-së dhe Kosovës
MSA-ja për të gjithë Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet BE-së dhe Kosovës MSA-ja për të gjithë Çfarë duhet të dini për marrëveshjen për stabilizim dhe asociim ndërmjet
More informationNDIKIMI I KAPITALIT SOCIAL NË PERFORMANCËN ARSIMORE SI FAKTOR I ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM
Mendim Zenku, МA C E N T R U M 6 UDC: 37.014.54:316.43 NDIKIMI I KAPITALIT SOCIAL NË PERFORMANCËN ARSIMORE SI FAKTOR I ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM ВЛИЈАНИЕТО НА СОЦИЈАЛНИОТ КАПИТАЛ ВО ОБРАЗОВНАТА ПЕРФОРМАНСА
More informationUNIVERSITETI ALEKSANDËR MOISIU DURRËS FAKULTETI I SHKENCAVE POLITIKO - JURIDIKE DEPARTAMENTI I ADMINISTRIMIT PUBLIK
UNIVERSITETI ALEKSANDËR MOISIU DURRËS FAKULTETI I SHKENCAVE POLITIKO - JURIDIKE DEPARTAMENTI I ADMINISTRIMIT PUBLIK TEMA : EKONOMIA INFORMALE NE SHQIPERI PUNOI: UDHEHOQI : Elton HAKA Msc. Gentiana KRAJA
More informationPERFORMANCA E NDËRMARRJEVE TË VOGLA DHE TË MESME NË SHQIPËRI (FOKUSI QYTETI I TIRANËS)
UNIVERSITETI ALEKSANDËR MOISIU, DURRËS FAKULTETI I BIZNESIT PROGRAMI I DOKTORATURËS SHKENCA EKONOMIKE Disertacion Në kërkim të gradës Doktor Shkencash PERFORMANCA E NDËRMARRJEVE TË VOGLA DHE TË MESME NË
More information[TVSH, SUKSESI I ADMINISTRIMIT TË SAJ DHE NDIKIMI NË TË ARDHURAT PUBLIKE]
2013 Fakulteti i Shkencave Politiko Juridike Punoi: Viola CIKALLESHI [TVSH, SUKSESI I ADMINISTRIMIT TË SAJ DHE NDIKIMI NË TË ARDHURAT PUBLIKE] ABSTRAKT Të ardhurat nga tatimet dhe doganat janë të ardhura
More informationImportet e naftës në mënyrë të konsiderueshme ndikojnë në të ardhurat tatimore
Udhëzimet Ekonomike Mujore për Kosovën Mars 26 Importet e naftës në mënyrë të konsiderueshme ndikojnë në të ardhurat tatimore Në vitin 25, importet e mallrave të bazuar në naftë kanë kontribuar në të ardhurat
More informationNGA POPULLI AMERIKAN OD AMERIČKOG NARODA
NGA POPULLI AMERIKAN OD AMERIČKOG NARODA THE KOSOVO MUNICIPAL COMPETITIVENESS INDEX REPORT 2012 RAPORTI I KOSOVËS PËR INDEKSIN E KONKURRENCËS NË KOMUNA 2012 KOSOVSKI IZVEŠTAJ O INDEKSU KONKURENCIJE U OPŠTINAMA
More informationVarfëria në konsum në Republikën e Kosovës në vitin 2009
Statistical Office of Kosovo Enti i Statistikës të Kosovës Zavod za statistiku Kosova Varfëria në konsum në Republikën e Kosovës në vitin 2009 Maj 2011 Vlerësimi programatik i varfërisë në Ballkanin Perëndimor
More informationShqipëria: Një Vlerësim i Tregut të Punës
Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Nr. raportit 34597-AL Shqipëria: Një Vlerësim i Tregut të Punës maj 2006 Njësia e Sektorit
More informationSHOQËRIA CIVILE DHE ZHVILLIMI
SHOQËRIA CIVILE DHE ZHVILLIMI Raporti për Zhvillimin Njerëzor i Kosovës 2008 Pikëpamjet e shprehura në këtë raport janë të autorit dhe nuk paraqesin domosdo ato të Programit të Kombeve të Bashkuara për
More informationPOTENCIALET EKONOMIKE NË VERI TË KOSOVËS
An PROJEKT EU funded I FINANCUAR project NGA BE DHE I MENAXHUAR managed by the European NGA ZYRA E BASHKIMIT Union EVROPIAN Office NË KOSOVË in Kosovo POTENCIALET EKONOMIKE NË VERI TË KOSOVËS 2015 IMPLEMENTUAR
More informationVLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS
VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS K.D.U. 342.4(496.51) Phd. Cand. Zahir ÇERKINI VLERAT THEMELORE QË MBRON KUSHTETUTA E KOSOVËS Përmbledhje Punimi me titull Vlerat themelore që mbron kushtetuta
More informationBULETINI MUJOR KLIMATIK
ISSN 2521-831X BULETINI MUJOR KLIMATIK Universiteti Politeknik i Tiranës Instituti i Gjeoshkencave, Energjisë, Ujit & Mjedisit Tirana 2017 ISSN 2521-831X Klima.Shqiperia@gmail.com GUSHT2017 Nr. 8 Vlerësimi
More informationREZULTATET E VLERËSIMIT BAZË TË TURIZMIT TË KOSOVËS PERËNDIMORE
0 REZULTATET E VLERËSIMIT BAZË TË TURIZMIT TË KOSOVËS PERËNDIMORE 1 2 3 Projekti PPSP implementohet nga Swisscontact si partner kryesor, Instituti Riinvest dhe PEM Consult, dhe është financuar nga Agjencia
More informationEnergjia. Energji e qëndrueshme, e sigurt dhe e përballueshme për evropianët BASHKIMI EVROPIAN I SQARUAR
BASHKIMI EVROPIAN I SQARUAR Energjia Energji e qëndrueshme, e sigurt dhe e përballueshme për evropianët Garantimi i energjisë së sigurt me çmime të përballueshme është një nga sfidat më të mëdha me të
More information