8.6. Programi i studimit-profili: EKONOMIA E BUJQËSISË DHE USHQIMIT Niveli Master (Msc) MA (Master) 2 vite

Transcription

1 8.6. Programi i studimit-profili: EKONOMIA E BUJQËSISË DHE USHQIMIT Niveli Master (Msc) Të dhënat themelore për programin e studimit Emri i programit të studimit KKK Niveli (me shkurtesat BA, MA, PhD, program doktorate, kurs universitar, certifikatë apo diplomë profesionale) Grada akademike dhe emërtimi i diplomës në formë të plotë dhe të shkurtuar. Profili i programit akademik Kohëzgjatja minimale e studimit Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit MA (Master) Master (MSc) nga Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit 2 vite Forma e studimit (e rregullt, pa shkëputje nga puna, studim në distancë, E rregulltetj.) 120 ECTS Numri i ECTS kredive (total dhe për vit) Modulet /Lëndët (titujt) Semestri I Tregjet ndërkombëtare dhe Politikat e Tregtimit, Mjetet dhe Metodat e Zhvillimit dhe Menaxhimit Rural Menaxhimi i Biznesit në Fermë (II) Marketingu Bujqësorë (II), Analizë e hulumtimeve në Ekonomi dhe Metodat e qasjejs kualitative në Shkencat shoqërore Semestri II Politikat Bujqësore dhe të Ushqimit II, Ekonometri, Ekonomia Rajonale dhe Menaxheriale, Evaluimi Ekonomik i Resurseve Natyrore Ambientit dhe të mirave të Tregut, Statistika Aplikative. Semestri III (lendet zgjedhore) Menaxhimi i Zhvillimit Rural, Politikat e Tregtisë dhe të Ushqimit (III), Ligjet e Mbrojtjes së Ambientit dhe të Natyrës, Ligjet e Përgjithshme Ambientale, Bazat e Zhvillimit të Bashkëpunimit, Menaxhimi i Zhvillimit Rural, Sektori Bujqësor dhe Modelimi i Resurseve Natyrore, Fuqia

2 punëtore dhe Ligjet Tregtare, Ekonomia e Mbrojtjes së Ambientit dhe Natyrës, Parimet e Drejtësisë dhe Tregjet e Ardhshme, Ligjet Tregtare, Ushtrime të Tregtimit online në Tregjet e hapura, Menaxhimi i Tokës, Gazetaria Bujqësore, Inovacione ne Zhvillimin Rural, Metodat e qasjes kualitative në Shkencat Shoqërore, Ekonomia e Avancuar e Resurseve Natyrore, Ligjet Bujqësore, Hyrje në Politikat Ambientale, Hyrje në Ligjet dhe Politikat e Bashkimit Evropian, Studime të rrezikut shoqërorë, Modelimi Matematikorë në Shkencat Bujqësore, Seminarë në Zhvillimin Rural, Seminarë në Politikat Bujqësore dhe të Ushqimit, Seminarë për Tezë të Masterit, Trajnim për Menaxherët e Projekteve. Semestri IV Teza e Masterit Numri i vendeve të studimit 20 Udhëheqës i drejtimit të studimit Prof.dr. Muje Gjonbalaj 3 profesorë të rregullt Personeli i përhershëm shkencor/artistik 3 asistentë të rregullt (Numri sipas kategorive të personelit) 1 profesorë të angazhuar 1 asistentë të angazhuar Taksat e studimit 300 Euro / Semestër Arsyeshmeria e programit për tregun e punës Në kuadër të Fakultetit të Bujqësisë dhe Veterinarisë të Universitetit të Prishtinës, përveç profileve të tjera, ekziston edhe Departamenti për përgatitjen e kuadrove nga lëmia e Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit. Shkollimi në këtë Departament është i organizuar në përputhje të plotë me Deklaratën e Bolonjës për nivelin e parë (Bachelor) dhe nivelin e dytë (Master). Studimet në Fakultetin e Bujqësisë kanë filluar në vitin 1974, Hartimi i programit Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit, mund të përcaktohet si prioritet dhe interes i veçantë për njohuri dhe shkencë në interes të ekonomisë së vendit. Kosova aktualisht importon një numër të konsideruar të prodhimeve duke filluar nga lënda e parë, prodhimeve bujqësorë të gatshme por edhe ushqime (60-80%). Si rezultat i shtimit të vazhdueshme të popullsisë, shtohen edhe kërkesat për prodhime bujqësore. Prandaj, ekziston nevoja e vazhdueshme, ku kërkesat dhe sfidat e këtilla mund të përballohen vetëm me edukim dhe përgatitje të gjeneratës duke fituar kompetenca profesionale e shkencore bashkëkohore, për të aplikuar të arriturat dhe risit nga lëmi i Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit, të kontribuojë në shtimin e rendimenteve për njësi të prodhimit dhe sigurim të mjaftueshëm të ushqimit për vendin tonë po edhe me gjerë. Programi i tillë gjithherë ka me prioritet kujdesinë e veçantë të organizimit të Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit. Shpejtësia e ndryshimeve tekniko- teknologjike në shoqëritë moderne, nevojat për dije dhe shkencë si dhe

3 transfer të njohurive të reja, zhvillim dhe avancim të lëmit e Bujqësisë dhe veçanërisht të Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit, por edhe të sektorëve tjerë, imponohet kërkesa që me prioritet të hartohet plani dhe programi i studimeve të reformuara për të dy nivele. Fakulteti ka bazën e domosdoshme për hartim dhe realizimin e planit mësimor, sepse përparësia e kryesore e këtij plan programit të hartuar dhe i propozuar për akreditim, mbështet në trendët e zhvillimit tekniko-teknologjike bashkëkohorë, rekomandimet dhe vendimin e Agjensionit për akreditimit të Kosovës (AAK) dhe vlerësimin e programit paraprak ekzistues, nga ana ekspertëve ndërkombëtarë. Hartimi i plan programit të këtillë, baza kryesore mbështetëse ka programin model nga Universitetit i Hohenheim Gjermani Punësimi i supozuar/mundshëm i studentëve pas përfundimit të studimeve Në Kosovë nuk ekziston sistem i zhvilluar i grumbullimit të shënimeve për punësimin e të diplomuarve, por në bazë të një pasqyre të përgjithshme shumica e të diplomuarve në Departamentin e Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit ushtrojnë profesionin e tyre nga lëmi për të cilin kanë përfunduar studimet. Studentë të cilët përfundojnë studimet në këtë drejtimi do të fitojnë diplomë për nivelin MSc dhe munde të punësohen dhe vetë punësohen në: Ministri e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Shkolla të mesme profesionale, Kuvende komunale, Inspektorate komunale dhe Inspektoret qendrore, Dogana, Banka komerciale, Ndërmarrje të prodhimit dhe përpunimit të produkteve Agro-ushqimore, Organizata ndërkombëtare ne Kosovë, nga lemia e Bujqësisë Orientimi i programit të studimit sipas parimeve udhëheqëse të institucionit Programi i studimit Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit, është në përputhje të plotë me parimet udhëheqëse të institucionit. Programi është hartuar në bazë të sistemit të Bolonjës Qëllimi dhe profili i programit të studimeve (përshkrimi i programit) Qëllimi kryesor i studimeve akademike është që studentët të njohin lëmin e gjerë të shkencës së Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit, nga aspekti i vlerësimit dhe zhvillim të rolit dhe rëndësisë së Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit në përgjithësi. Ky program i dedikohet edukimit profesional që të kuptojnë natyrën ndër disiplinore të bazuara në metoda bashkëkohore Rezultatet e pritura të mësimit (kompetencat dhe kualifikimet, njohuritë dhe shkathësitë) Deri në fund të kursit, studentët duhet të: - Thellojnë njohuritë e fituara nga shkollimi paraprak në shkencat bazike (Ekonomi,

4 Statistikë, Marketing, Menaxhim etj). - Kuptojnë dhe zotërojnë ndërtimin dhe funksionimin e Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit, - Njohë terminologjitë themelore të Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit Raporti ndërmjet pjesës teorike dhe praktike të studimit Raporti ndërmjet pjesës teorike dhe praktike të studimit 50% me 50% në lëndët profesionale Plani i hulumtimeve Për programin Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit, plani i hulumtimit do të orientohet në disa drejtime. Në radhë të parë, përfshirja e studentëve në hulumtime të problemeve praktike në terren dhe vlerësimi i gjendjes ekzistuese duke dhënë propozimet konkrete për përmirësimin e gjendjes së Ekonomisë së Bujqësisë dhe Ushqimit. Shkëmbimi i përvojave me qendra tjera të raonit dhe më gjerë me qëllim të shkëmbimit të përvojave të ndërsjella. Përmes memorandumeve të bashkëpunimit është paraparë bashkëpunimi me ekonominë në aspektin e analizimit dhe hulumtimit të problemeve me të cilat ballafaqohet Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit dhe bujqësia në përgjithësi dhe si dhe në ofrimin e propozimeve për përmirësimin e gjendjes Kushtet e regjistrimit dhe pranimit të studentëve Përzgjedhja e studentëve të rinj bëhet sipas kritereve të caktuara me Konkurs nga Universiteti i Prishtinës. Të drejtë konkurrimi për të filluar studimet në programin nga Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit, kanë të gjithë studentet e profileve të ndryshme, të cilët kanë përfunduar studimet BSc (Bachelor) dhe studentet që kanë përfunduar studente e Fakultetit nga sistemi i vjetër i studimeve Shtojca e diplomës (Diploma Supplement) UP- Fakulteti i Bujqëisë dhe Veterinarisë implementon shtojcën e diplomës

5 Pasqyrë e programit Programi: Ekonomia e Bujqësisë dhe Ushqimit - Niveli Master (MSc) Viti i I-rë (Semestri i I-rë) Emri i kursit SST ECTS C WS Tregjet ndërkombëtare dhe Politikat e Tregtimit (VO + SE) Mjetet dhe Metodat e Zhvillimit dhe Menaxhimit Rural (VO + SE) Menaxhimi i Biznesit në Fermë (II) (VO + EX) Marketingu Bujqësorë (II) (VO + EX) Analizë e hulumtimeve në Ekonomi dhe Metodat e qasjejs kualitative në Shkencat shoqërore Sciences (VO + UE) C WS C WS C WS C WS C WS Totali Sqarim: Shkurtesat e përdorura: SST-ore per jave ne semester; ECTS-European Credit Transfer System points; C-kurse obligative; WS-semestri dimerore; VO- ligjerata; SE-seminare; EXekskursion; UE-ushtrime praktike. Viti i II-të (Semestri i II-të) Emri i kursit SST ECTS C SS Politikat Bujqësore dhe të Ushqimit II (VO + SE + EX) Ekonometri (VO + SE) Ekonomia Rajonale dhe Menaxheriale (VO) Evaluimi Ekonomik i Resurseve Natyrore Ambientit dhe të mirave të Tregut C SS C SS C SS C SS

6 (VO + UE) Statistika Aplikative (VO + UE) C SS Total i Sqarim: SS-semestri verore Viti i II-të (Semestri i III-të) Emri i kursit SST ECTS E WS Menaxhimi i Zhvillimit Rural (VO) Politikat e Tregtisë dhe të Ushqimit (III) (VO ) Ligjet e Mrojtjes së Ambientit dhe të Natyrës (VO) Ligjet e Përgjithëshme Ambientale (VO) Bazat e Zhvillimit të Bashkëpunimit (VO) Menaxhimi i Zhvillimit Rural (SE) Sektori Bujqësor dhe Modelimi i Resurseve Natyrore (VO + UE) Fuqia punëtore dhe Ligjet Tregtare (VO) Ekonomia e Mrojtjes së Ambientit dhe Natyrës (VO) Parimet e Drejtësisë dhe Tregjet e Ardhëshme (VO) 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS

7 Ligjet Tregtare (VO) Ushtrime të Tregtimit online në Tregjet e hapura (UE) Menaxhimi i Tokës (VO+UE) Gazetaria Bujqësore (SE) Inovacione ne Zhvillimin Rural (SE) Metodat e qasjes kualitative në Shkencat Shoqërore (VO) Ligjet Bujqësore (VO) Ekonomia e Avancuar e Resurseve Natyrore (VO) Hyrje në Politikat Ambientale (VO) Hyrje në Ligjet dhe Politikat e Bashkimit Evropian (VO) Studime të rrezikut shoqërorë (VO + SE) Modelimi Matematikorë në Shkencat Bujqësore (VO + UE) Seminarë në Zhvillimin Rural (SE) Seminarë në Politikat Bujqësore dhe të Ushqimit (SE) 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS 2 3 E WS E WS 2 3 E WS 2 3 E WS

8 Seminarë për Tezë të Masterit 2 3 E WS (SE) Trajnim për Menaxherët e Projekteve (SE) 2 3 E WS Sqarim: 30 ECTS duhet fituar permes kurseve zgjedhore te dhena ne tabelen e mesiperme. Viti i II-të (Semestri i IV) Emri i kursit SST ECTS C SS Teza e Masterit 30 C SS Përshkrimi i modulit/ lëndës Viti i pare, Semestri i parë Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Departamenti i Agroekonomisë, Fakulteti i Bujqësisë dhe Veterinarisë Titulli i lëndës: Tregjet ndërkombëtare dhe Politikat e Tregtimit Niveli: Master Statusi lëndës: Zgjedhore Viti i studimeve: Viti I pare, semestri i dyte Numri i orëve në javë: 2 Vlera në kredi ECTS: 3 Koha / lokacioni: Semestri veror Mësimëdhënësi i lëndës: Halim Gjergjizi Detajet kontaktuese: hgjergjizi@gmail.com, tel Përshkrimi i lëndës Njohja e studentëve me aspektet teorike dhe praktike të rolit të politikave nderkombetare tetregtimit te produkteve agroushqimore, ne vecanti me roliun e institucioneve nderkombetare siq eshte OBT-ja (WTO) dhe institucionet e specializuara ne BE dhe te OKB-se.. Vëmendje e veçantë i kushtohet rolit të politikave te tregtise nderkombetare nga ana e institucioneve qeveritare dhe joqeveritare perballe tregut globalg. Rëndësi e veçantë do ti kushtohet analizës dhe të procesit të politikave te tregtise nderkombetare sipas produkteve strategjike agroushqimore ne tregun nderkombetare.

9 Qëllimet e lëndës: Rezultatet e pritura të nxënies: Qellimi i studimit te lendes eshte te siguroje studentet me njohuri teorike dhe praktike mbi politikat tregtare te avansuara nderkombetare, rolin e institucioneve tregtare, mekanizmat dhe politikat tregtare nderkombetare te produkteve agroushqimore Të sigurojnë njohuri teorike dhe praktike për të kuptuar rolin e politikave qeveritare nacionale dhe te instituciove te specializuara ne tregtimin e produkteve agroushqimore. Të dinë ti identifikojnë modelet bazë të politikave tregtare, kompetencat dhe veprimin e institucioneve vendore dhe nderkombetare. Të analizojnë efektet e politikave tregtare ne tregtimin e produkteve agroushqimore. Të krahasojnë efektet e politikave tregtare agroushqimore sipas shteteve, regjioneve dhe në nivel botëror. Të sigurojnë shkathtësi për përcaktimin e llojeve të politikave tregtare te produkteve agroushqimore për situata të ndryshme të zhvillimit ekonomik. Të jenë në gjendje të hartojnë masa ekonomike për rastet e caktuara të tregtimit te produkteve agroushqimore. Të fitojnë aftësi për monitorimin e zbatimit të politikave tregtare te produkteve agroushqimore nderkombetare. Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në

10 shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali 76 Total Number 3 Metodologjia e Ligjerimi ne kombinim me mësimdhënien interaktive. mësimëdhënies: Verifikimi i njohurive do të kryhet pas përfundimit të cikleve të mësuarit. Pas përfundimit të ligjëratave pjese e detyrueshme eshte testimi nëpërmjet Collokuiumeve përfundimtare dhe provimit me gojë Metodat e vlerësimit: Literatura bazë: Nxënësit duhet të jenë në gjendje për të punuar në grup; për zhvillimin e mendimeve krijuese dhe kritike si dhe prezantimin e njohurive të fituara gjatë kursit. Vlerësimi i studentëve është bërë duke i dhënë përqindjet e pjesëmarrjes në secilin vlerësim gjatë ushtrimeve dhe në vlerësimin përfundimtar. Vlerësimi i parë: 20% Vlerësimi i dytë: 20% Detyrat e shtëpisë dhe angazhime tjera 20% Vijimi i rregullt 5% Provimi final 35% Total 100%. 1.Michael R. Reed (2001): International Trade in Agricultural Products, Upper Saddle Ricer (Prentice Hall). 1. Literatura shtesë:.e. Skrelli, Politikat e bujqësisë dhe të ushqimit, Tiranë, THE LIMITED BUT IMPORTANT ROLE OF THE WTO, William H. Lash III 5.Globalization and Role of WTO in Promoting Free International trade 1. Plani i dizejnuar i mësimit: Java Java e parë: Aspektet teorike te tregtimit nderkombetare

11 Java e dytë: Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Format e distribi Java e nëntë: Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: Tregtimi nderkombetare I produkteve agroushqimore Tregu dhe marketingu nderkombetare I produkteve agroushqimore Konceptet e reja ne tregun nderkombetare te produkteve agroushqimore Teknologjia dhe tregtimi nderkombetare I produkteve agroushqimore Testi I Pare Prodhimtaria boterore e produkteve agroushqimore Standardet nderkombetare ne tregtimin e produkteve agroushqimore Tregjet nderkombetare te produkteve agroushqimore Sigurimi I ushqimit ne bote Rritja e popullsise dhe sigurimi I ushqimit Institucionet tregtare nderkombetare Politikatne tregtine nderkombetare te ushqimit OBT-ja dhe tregtia nderkombetare Testi I dyte Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: - Vijimi i rregullt në ligjërata dhe ushtrime - Rregullat e mirësjelljes si: - Miresjellja në ligjërata - Ardhja ne klasë në kohë, - Ckyqja e Telefonit. Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Ekonomia Bujqësisë dhe Ushqimit Titulli i lëndës: Mjetet dhe Metodat e Zhvillimit dhe Menaxhimit Rural Niveli: Master Statusi lëndës: Obligative Viti i studimeve: Viti I, Semestri i I Numri i orëve në javë: 3+2

12 Vlera në kredi ECTS: 6 Koha / lokacioni: FBV Mësimëdhënësi i lëndës: Dr. Arben Musliu Detajet kontaktuese: benikos@yahoo.com Përshkrimi i lëndës Lënda Mjetet dhe metodat e zhvillimit dhe menaxhimit rural është dizajnuar që të ju ofroj mundësi studentëve të departamentit të agroekonomis të thellojnë njohurit mbi teorinë e zhvillimit rural dhe praktikat e planifikimit regjional dhe njëkohësisht të zotërojne aftësitë për aplikimin e mjeteve dhe metodave për zgjedhjen e probelemve të zhvillimit rural. Qëllimet e lëndës: Qëllimi i lëndës është që gjatë ligjeratave dhe ushtrimeve studentët të fitojnë njohuri të mjaftueshme mbi rolin dhe rëndësinë e ekonomisë bujqësore në zhvillim rural si dhe në aftësimin e studentëve për ndërtimin bugjetit të planifikuar për investimet që kanë te bëjne me përmirsimin njëkohësisht menaxhimin e resurseve natyrore si dhe përmirsimin e mirëqenjes sociale te popullatës që jetonë ne viset rurale Duke ditur që numri më i madhë i popullsisë jetojnë në zonat rurale, atëhere bujqësia pa dyshim luan rol të rëndësishëm në sigurimin e ushqmit dhe njëkohësiht uljen e nivelit të varfërisë në këto zona. Kështu që lënda është e fokusuar në specializimin e studentëve në zhvillimin dhe implementimin projekteve zhvillimore në viset rurale. Rezultatet e pritura të nxënies: Pas përfundimit të kësaj lënde studentët do të jenë në gjendje që të: 1. Shpjegojnë kuptimin e konceptit te

13 zhvillimit rural 2. Instrumentet e zhvillimit rural 3. Menagjimin i projekteve rurale 4. Politikat e zhvillimit rural 5. Fondet strukturore të BE-së dhe zhvillimi rural 6. Zhvillimin e projekteve zhvillimore ne viset rurale Aktiviteti Orë Javë Gjithsejt/orë Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali Metodologjia e mësimëdhënies: Metodologjia e mësimdhënies është e bazuar në: 1. Ligjerim 2.Ushtrime 3..Punë praktike 4.Punë seminarike

14 5.Debate Metodat e vlerësimit: Literatura bazë: Literatura shtesë: Plani i dizejnuar i mësimit: Java Java e parë: Java e dytë: Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Java e tetë: Java e nëntë: Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Studentët do të vlerësohen nëpermjet dy metodave të testimit. a) Me test, i cili do të bëhet mbi bazën e literaturës së dhënë, b) Me punim, i cili do të jetë një projekt propozim per zhvillimin e një biznesi rurale sipas modelit të dhënë në ligjjërata Literature e detyrueshme e lëndës do te jetë: A Musliu, Ligjeratat të autorizuara Rural project management; New age international limited, publishers; isbn: , 1. Perkufizimet dhe zhvillimet e konceptit te zhvillimit rural 2. Zhvillimi rural ;Përcaktimi dhe përkufizimi i zonës rurale dhe i ruralitetit 3. Dallimet rurale-urbane dhe barrierat ndaj zhvillimit rural 4. Zhvillimi rural, çmimet e ushqimit dhe dallimet rajonale 5. Paradigmat kryesore te zhvillimit rural 6. Konceptet e hapesires rurale dhe zhvillimit rural. 7. Koncepti modern i përkufizimit te territorit 8. Produktet ushqimore territoriale 9. Konceptimi teorik i zhvillimit rural dhe bujqesise se qëndrueshme 10. Zhvillimi rural dhe Bujqesia Evropiane 11. Politika e Perbashket Bujqesore si inisiatore e Zhvillimit Rural. 12. Programet e zhvillimit te zonave rurale ne BE 13. Programet e zhvillimit te zonave rurale ne SHBA 14. Analiza e diagnostifikimit te nje zone rurale. 15. Projekti i zhvillimit te nje zone rurale 16. Vlerësimit të parë intermediar 17. Analiza dhe rendesia e strategjive te zhvillimit ekonomik dhe social te zonave rurale 18. Programet e zhvillimit rural per vendet e ballkanit 19. Zhvillimi i sherbimeve financiare ne viste rurale

15 Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: 20. Politikat e zhvllimit rural 21. Strategjia e zhvillimit rural ne Kosovë 22. Vizita e nje biznesi rural 23. Zhvillimi i ndërmarrjes rurale jo-bujqësore 24. Themelimi i një ndërmarrje të turizimit rural 25. Menagjimi i resurseve natyrore per zhvillim rural 26. Mundësia zhvillimit të energjis se ripertritëshme ne zonat rurale. Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: Testi do të mbuloj për 80% te vlerësimit të pergjithshëm,, punimi përfshinë 20% të vlerësimit të pergjithshëm. Rezultati final i studentëve do të llogaritet si më poshtë: 60%- 64% = 6 65% -74% = 7 75% - 84% = 8 85% - 94% = 9

16 95%-100% =10 Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Departamenti i Agroekonomisë, Fakulteti i Bujqësisë dhe Veterinarisë Titulli i lëndës: Menaxhimi i Biznesit në Fermë II Niveli: Master Statusi lëndës: Obligative Viti i studimeve: Viti I pare, semestri i pare Numri i orëve në javë: 3+2 Vlera në kredi ECTS: 6 Koha / lokacioni: Semestri dimror Mësimëdhënësi i lëndës: Halim Gjergjizi Detajet kontaktuese: hgjergjizi@gmail.com, tel Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Rezultatet e pritura të nxënies: Lenda siguron njohuri te avansuara per studentet se si funksionet e menaxhmentit bashkohor e bejne vendim-marrjen ne biznesin e fermes më efikase dhe fitimprurese Qellimi i studimit te lendes eshte te siguroje studentet me njohuri te avansuar teorike dhe praktike mbi menaxhimin e fermes bashkekohore Të sigurojnë njohuri teorike dhe praktike për të kuptuar organizimin e biznesit the fermes per the prodhuar per treg. Të dinë ti identifikojnë modelet bazë të fermave sipas aktiviteteve ne bujqesi. Të analizojnë efektet e perdorimit the metodave matematikore ne percaktimin e performancave afariste the fermes. Të sigurojnë shkathtësi për përcaktimin e llojeve të politikave tregtare te produkteve agroushqimore për situata të ndryshme të zhvillimit ekonomik. Të jenë në gjendje të hartojnë masa per vendimarrje ne kushtet e riskut the afarizmit the fermes.

17 Të fitojnë aftësi për monitorimin e menaxhimit the fermes. Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali 150 Metodologjia e mësimëdhënies: Metodat e vlerësimit: Ligjerimi ne kombinim me mësimdhënien interaktive. Verifikimi i njohurive do të kryhet pas përfundimit të cikleve të mësuarit. Pas përfundimit të ligjëratave pjese e detyrueshme eshte testimi nëpërmjet Collokuiumeve përfundimtare dhe provimit me gojë Nxënësit duhet të jenë në gjendje për të punuar në grup; për zhvillimin e mendimeve krijuese dhe kritike si dhe prezantimin e njohurive të fituara gjatë kursit. Vlerësimi i studentëve është bërë duke i dhënë përqindjet e pjesëmarrjes në secilin vlerësim gjatë ushtrimeve dhe në vlerësimin përfundimtar. Vlerësimi i parë: 20% Vlerësimi i dytë: 20% Detyrat e shtëpisë dhe angazhime tjera 20%

18 Vijimi i rregullt 5% Provimi final 35% Total 100%. Literatura bazë: 1.Mece, M. Menaxhimi I fermes, Universiteti I Kamzes, Tirane, Farm Management, 6th Edition, by Ronald D. Kay, William M. Edwards, and Patricia A. Duffy; McGraw-Hill, Literatura shtesë: 3.Michael R. Baye "Mangerial Economcis and Business Strategy" International Edition Boston 2003 (McGraw-Hill) 4.Farm Restructuring and Land Tenure in Reforming Socialist econimise, World Bank..., Parts Plani i dizejnuar i mësimit: Java Java e parë: Organizimi i fermes bujqesore Java e dytë: Menaxhimi I resurseve the fermes Java e tretë: Planifikimi dhe marrjen e vendimeve ne fermat familjare Java e katërt: Buxhetimi ne ferme Java e pestë: Testi I pare Java e gjashtë: Sistemi i informacionit ne ferme Java e shtatë: Marketingu I fermes Java e tete Analizat ekonomiko financiare ne ferme Java e nëntë: Menaxhimi I riskut dhe pasigurise ne ferme Java e dhjetë: Analiza e vendimeve ne kushtet e riskut Java e njëmbedhjetë: Analiza e riskut te tregut Java e dymbëdhjetë: Analiza e riskut te financimit Java e trembëdhjetë: Analiza e riskut the investimeve ne ferme Java e katërmbëdhjetë: Ferma e shekullit 21 Java e pesëmbëdhjetë: Testi I dyte Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: - Vijimi i rregullt në ligjërata dhe ushtrime - Rregullat e mirësjelljes si: - Miresjellja në ligjërata - Ardhja ne klasë në kohë, - Ckyqja e Telefonit.

19 Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Fakulteti i Bujqesise dhe Vterines Titulli i lëndës: Marketingu Bujqesor (II) Niveli: Master Statusi lëndës: Obligative Viti i studimeve: Pare Numri i orëve në javë: 3+2 Vlera në kredi ECTS: 6 Koha / lokacioni: Semestri I/ Prishtine Mësimëdhënësi i lëndës: Mustafe Pllana Detajet kontaktuese: mustafe_p@yahoo.com 044/ Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Përshkruani lëndën. Te trajtohen problemet qe kane te bejne me : - Rolin e marketingut per fermat dhe industrine ushqimore si dhe analizen e tregjeve bujqesore dhe ushqimore, - Shijet,prefrencat dhe kerkesat e konsmumatoreve dhe miksi i marketingut si strategji per te permbushur keto kerkesa, - Kahet e zhvillimit te tregtise me shumice dhe pakice te produkteve bujqesore dhe ushqimore, - Lekundjet e cmimeve te produkteve bujqesore dhe ushqimore,cikelet e biznesit dhe ciklet sezonale dhe ndikimet ne cmime te fermes dhe te ushqimit, - Integrimet vertikale,specializimin dhe diverzifikimin si dhe decentralizimn i te tregjet ushqimore, - Organizimin e mbrojtjes nga risku duke zbatuar mekanizmin hedging. Rezultatet e pritura të nxënies: Pas përfundimit të këtij kursi (lënde) studenti do të jetë në gjendje që të: Identifikoj problemet e marketingut bujqesor dhe te ushqimeve Te dalloj faktoret qe ndikojne ne cmimet e fermes dhe industrine ushqimore,

20 Te kuptoj rolin e reklames per fermeret dhe industrine e ushqimit dhe kritikat ndaj saj, Te jet ne gjendje te dalloj tregjet cash dhe futures apo menaxhimin e riskut Kontributi nё ngarkesёn e studentit ( gjё qё duhet tё korrespondoj me rezultatet e tё nxёnit tё studentit) Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë 20 Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali 180 Metodologjia e mësimëdhënies: Metodat e vlerësimit: Literatura Literatura bazë: Ligjerata (mesim interaktiv),punime,debate,konsultime Testi mesemestral I 15% Testi mesemestral II 15% Provimi final 40 % Punimet 20 % Angazhimet 10 % Palok Kolnikaj,Arben Vercuni,Behar Male :Marketingu i produkteve bujqesore, Dita 2000,Tirane

21 Literatura shtesë: Plani i dizejnuar i mësimit: R.L.Kohls,J.N.Uhl ;Marketing of agricultural products,new Jersey,2002 Java Java e parë: Java e dytë: Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Java e tetë: Java e nëntë: Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: Ligjerata që do të zhvillohet Tregjet e produkteve bujqesore dhe ushqimore Marketingu i produkteve bujqesore dhe ushqimore Konsumi i ushqimeve dhe marketing Industria perpunuese dhe marketingu Tregtia me shumice dhe pakice e ushqimeve Tregtia nderkombetare Konkurrenca ne tregjet e ushqimeve Cmimet e produkteve bujqesore dhe ushqimore Konkurrenca ne tregjet ushqimore Organizimiet ne tregjet e ushqimeve Zhvillimi i tregut dhe zgjerimi i kerkeses Informacioni mbi tregun Standardizimi dhe shkallezimi Transporti dhe depoizimi Menaxhimi i riskut dhe tregjet ne afat (futures) Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: Studentët janë të obliguar të iu përmbahen të gjitha politikave dhe rregullave të mirësjelljes sipas Statutit te Fakultetit dhe UP-se Studentët janë të lirë të bëjnë pyetje, dhe të marrin pjesë në çdo aktivitet mësimor Gjatë orëve mësimore nuk lejohet prishja e rendit dhe qetësisë si dhe përdorimi i mjeteve për komunikim. Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Titulli i lëndës: Niveli: Statusi lëndës: Viti i studimeve: Departmenti i Agroekonomise Analizë e hulumtimeve në ekonomi dhe metodat e qasjejs kualitative në shkencat shoqërore Msc Obligative Viti i pare

22 Numri i orëve në javë: 3+2 Vlera në kredi ECTS: 6 Koha / lokacioni: Semestri dimerore Mësimëdhënësi i lëndës: Prof.dr. Muje Gjonbalaj Detajet kontaktuese: muje.gjonbalaj@uni-pr.edu Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Rezultatet e pritura të nxënies: Dizejnimi i hulumtimit-hyrje: identifikimi i problemit, zhvillimi i objektivave hulumtuese dhe hipotezave, specifikimi I modeli; Hulumtimi kuantitativ: dizajnimi i pyetësorit, mbledhja e të dhënave, analiza, paraqitja dhe interpretimi i rezultateve, puna praktike me të dhënat e përdorura ne SPSS udhëzimet për hulumtim kualitativ, metodologjia e interpretimit. Fazat në kërkimin cilësore, Qasjet kualitative dhe metodave në mbledhjen e të dhënave dhe analizën e të dhënave. Përmes kësaj teme stdentet duhet të fitojnë njohuri teorike dhe praktike për të rritur efektivitetin e hulumtimeve në shkencën e ekonomisë si dhe për planifikimin, projektimin dhe kryerjen e projekteve hulumtuese. Pas përfundimit të kësaj lënde studenti do të jetë në gjendje që: 1.Të njohë llojet e ndryshme të kërkimit shkencor; 2.Të dijë të definojë qëllimet e hulumtimit; 3.Të dijë të definojë problemin e hulumtimit, 4.Të formulojë hipotezat hulumtuese; 4.Të përvetësojë metodat e ndryshme të hulumtimit; 5.Të dijë të citojë sipas standardeve të stileve të gjithëpranuara; 6.Të dijë të raportojë fakti dhe të interpretojë të dhënat. Kontributi nё ngarkesёn e studentit ( gjё qё duhet tё korrespondoj me rezultatet e tё nxёnit tё studentit) Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me

23 mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali 150 Metodologjia e mësimëdhënies: Metodat e vlerësimit: Literatura Literatura bazë: Literatura shtesë: Ligjerimi ne kombinim me mësimdhënien interaktive. Verifikimi i njohurive do të kryhet pas përfundimit të cikleve të mësuarit. Pas përfundimit të ligjëratave pjese e detyrueshme eshte testimi nëpërmjet Collokuiumeve përfundimtare dhe provimit me gojë. Nxënësit duhet të jenë në gjendje për të punuar në grup; për zhvillimin e mendimeve krijuese dhe kritike si dhe prezantimin e njohurive të fituara gjatë kursit. Vlerësimi i studentëve është bërë duke i dhënë përqindjet e pjesëmarrjes në secilin vlerësim gjatë ushtrimeve dhe në vlerësimin përfundimtar. Vlerësimi i parë: 20% Vlerësimi i dytë: 20% Detyrat e shtëpisë dhe angazhime tjera 20% Vijimi i rregullt 5% Provimi final 35% Total 100%. Ethridge, (2004), Research Methodology in Applied Economics 2nd edition. Bell, J. (2008), Si veprohet në një projekt kërkimor, SHB Dudaj, Tiranë, Shqipëri. Jakupi, A (2005), Metodologjia e punës shkencore kërkimore, Ligjërata të autorizuara, Prishtinë

24 Plani i dizejnuar i mësimit: Kothari, C.R. (2004), Research methodology: Methods and Techniques, Second Revised Edition, New Age International Publishers Marczyk, G., DeMatteo, D., & Festinger, D. (2005), Essentials of Research Design nad Methodology, John Java Java e parë: Java e dytë: Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Java e tetë: Java e nëntë: Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: Ligjerata që do të zhvillohet Hyrje në kurs & Metodologji e Hulumtimit Shkencore Arsye per studimin e Metodologjise se Hulumtimit Metodologjia e hulumtimit Pyetësori metodat e hulumtimit Perkufizimi Pyetësori pershkrimi i kerkimit Hulumtime dhe Metodologjia Konceptet dhe perspektiva metodologjike Themelet filozofike Vlerësimi i parë Planifikimi i Kërkimit Problem Hulumtime dhe Objektivat Rishikimi Literatures Korniza konceptuale Metodat dhe Procedurat Raportimi i Kërkimit Vlerësimi i dyte Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: - Vijimi i rregullt në ligjërata dhe ushtrime - Rregullat e mirësjelljes si: - Miresjellja në ligjërata - Ardhja ne klasë në kohë, - Ckyqja e Telefonit. Viti i parë, semestri i dytë

25 Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Departamenti i Agroekonomisë, Fakulteti i Bujqësisë dhe Veterinarisë Titulli i lëndës: Politikat Bujqësore dhe të Ushqimit II Niveli: Master Statusi lëndës: Zgjedhore Viti i studimeve: Viti I pare, semestri i dyte Numri i orëve në javë: 2 Vlera në kredi ECTS: 3 Koha / lokacioni: Semestri dimror Mësimëdhënësi i lëndës: Halim Gjergjizi Detajet kontaktuese: hgjergjizi@gmail.com, tel Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Rezultatet e pritura të nxënies: Lenda perfshine identifikimin e aspekteve teorike dhe praktike te politikave tregtare dhe te marketingut te avansuar, specifikimin e institucioneve dhe te mekanizmave te institucioneve nacionale dhe atyre nderkombetare Lenda ka per qellim t i siguroje studentet me njohuri teorike dhe praktike mbi politikat tregtare te avansuar ne vend, rolin e institucioneve tregtare, mekanizmat e politikave tregtare Të sigurojnë njohuri teorike dhe praktike për të kuptuar rolin e politikave qeveritare dhe funksionimin e institucioneve shtetërore në nxitjen e zhvillimit të marketingut bujqesor. Të dinë ti identifikojnë modelet bazë të politikave tregtare bujqësore, kompetencat dhe veprimin e institucioneve. Të analizojnë efektet e politikave tregtare tek produktet bujqësore. Të krahasojnë efektet e politikave tregtare bujqësore sipas shteteve, regjioneve dhe në nivel botëror. Të sigurojnë shkathtësi për përcaktimin e llojeve të politikave të zhvillimit të bujqësisë për situata të ndryshme të zhvillimit ekonomik. Të jenë në gjendje të hartojnë masa ekonomike për

26 rastet e caktuara të zhvillimit të bujqësisë. Të fitojnë aftësi për monitorimin e zbatimit të politikave të zhvillimit të bujqësisë. Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj Totali 76 Total Number ECTS 3 Metodologjia e mësimëdhënies: Ligjerimi ne kombinim me mësimdhënien interaktive. Verifikimi i njohurive do të kryhet pas përfundimit të cikleve të mësuarit. Pas përfundimit të ligjëratave pjese e detyrueshme eshte testimi nëpërmjet Collokuiumeve përfundimtare dhe provimit me gojë Metodat e vlerësimit: Nxënësit duhet të jenë në gjendje për të punuar në grup; për zhvillimin e mendimeve krijuese dhe kritike si dhe prezantimin e njohurive të fituara gjatë kursit. Vlerësimi i studentëve është bërë duke i dhënë përqindjet e pjesëmarrjes në secilin vlerësim gjatë ushtrimeve dhe në vlerësimin përfundimtar. Vlerësimi i parë: 20%

27 Vlerësimi i dytë: 20% Detyrat e shtëpisë dhe angazhime tjera 20% Vijimi i rregullt 5% Provimi final 35% Total 100%. Literatura bazë: 1.E. Skrelli, Politikat e bujqësisë dhe të ushqimit, Tiranë Literatura shtesë: 2.Development of the Next. Generation of Agriculture and Agri-Food Policy, case steady 3.Agricultural Policy Framework, case steady 3. Plani i dizejnuar i mësimit: Java Java e parë: Java e dytë: Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Format e distribi Java e nëntë: Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: Aspektet teorike te tregtimit Tregtimi I produkteve agroushqimore Tregu dhe marketingu I produkteve agroushqimore Konceptet e reja ne tregun e produkteve agroushqimore Teknologjia dhe tregtimi Testi I Pare Prodhimi dhe tregtimi I produkteve agroushqimore Institucionet tregtare Standardet bashkekohore ne tregtimin e produkteve agroushqimore Format e organizimit te tregjeve Tregjet lokale Revulucioni tregtar Tregtia nderkombetare e produkteve agroushqimore Politikat tregtare Testi I dyte Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: - Vijimi i rregullt në ligjërata dhe ushtrime - Rregullat e mirësjelljes si: - Miresjellja në ligjërata - Ardhja ne klasë në kohë, - Ckyqja e Telefonit.

28 Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: Agroekonomi Titulli i lëndës: Ekonometri Niveli: Msc. Statusi lëndës: Obligative Viti i studimeve: I Numri i orëve në javë: 3+2 Vlera në kredi ECTS: 6 Koha / lokacioni: Viti I pare, semestri veror Mësimëdhënësi i lëndës: Prof.Dr.Myslim Osmani Detajet kontaktuese: Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Rezultatet e pritura të nxënies: Studentet thellojne njohurite teorike mbi modelimin ekonometrik Studentet njihen teorikisht dhe praktikisht me modele te rendesishme ekonometrike Studentet aftesohen te ndertojne, analizojne dhe perdorin modele ekonometrike Të ndërtojne dhe aplikojn modele ekonometrike Të interpretojnë, sintetizojn dhe raportojn rezultatin e modeleve Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithësej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume,seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi) Përgaditja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste,kuiz,provim final) Projektet,prezentimet,etj 2 2 4

29 Totali 76 Numri I ETCS 6 Metodologjia e mësimëdhënies: Metodat e vlerësimit: Ligjerimi ne kombinim me mësimdhënien interaktive. Verifikimi i njohurive do të kryhet pas përfundimit të cikleve të mësuarit. Pas përfundimit të ligjëratave pjese e detyrueshme eshte testimi nëpërmjet Collokuiumeve përfundimtare dhe provimit me gojë. Prezantim individual me PowerPoint 10 pike Projekt ne grup 20 pike 2 teste te ndermjetme 20 pike Provim perfundimtar 50 pike Literatura bazë: Basic Econometrics, Damodar Gujarati, 1995 Basic Econometrics, Damodar Gujarati, 2003 Literatura shtesë: Introduction to Statistics and Econometrics, Takeshi Anemiya, 1995 Introductory Econometrics with Applications, Ramu Ramanathan, 1992 Metodat e Ekonometrise, Myslym Osmani, 2005 Undergraduate econometrics, R.Carter Hill, etc., 2001 Plani i dizejnuar i mësimit: Java Rishikim i shkurter i disa ceshtjeve te trajtuara te ekonometrise Java e parë: Vleresimi i modeleve regresive lineare Java e dytë: Modelet me variabla dummy te pavarur Java e tretë: Analiza e ndryshimeve strukturore dhe testi Chow Java e katërt: Modelet ekonometrike jolineare Java e pestë: Modelet ekonometrike joparametrike Java e gjashtë: Modelet e serive kohore Java e shtatë: Modelet Box-Jenkins uivariate (AR, MA, ARMA, ARIMA, ARMA me lekundje stinore) Java e tetë: Modelimi ekonometrik Java e nëntë: Modelet sistemore

30 Java e dhjetë: Java e njëmbedhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: Te dhenat panel Simulimi Montekarlo (SMK) Modelet me variabla te varur cilesore dhe te kufizuar Prognoza me modele ekonometrike Prognoza me modele ekonometrike Kombinimi i prognozave Politikat akademike dhe rregullat e mirësjelljes: Vijimi i rregullt në ligjërata dhe ushtrime Rregullat e mirësjelljes si: - Miresjellja në ligjërata - Ardhja ne klasë në kohë, - Ckyqja e Telefonit. Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: FAKULTETI I BUJQËSISË Titulli i lëndës: Ekonomia Regjional dhe Menaxheriale Niveli: Master Statusi lëndës: Obligative Viti i studimeve: Parë (I-rë) Numri i orëve në javë: 3+2 Vlera në kredi ECTS: 7 Koha / lokacioni: Mësimdhënësi i lëndës: Prof. dr. asc. Sejdi Rexhepi Detajet kontaktuese: sejdi.rexhepi@uni-pr.edu

31 Përshkrimi i lëndës Qëllimet e lëndës: Lënda Ekonomia Regjionale dhe Menaxheriale ka për qëllim që të ju ofroj studentëve njohuri më të avancuara lidhur me teoritë dhe praktikat e zhvillimit ekonomik si dhe me risit dhe avancimet në metodologjitë e vendosjes së prioriteteve në ndërtimin e strategjive zhvillimore. Zhvillimi regjional mund të jenë vendor ose ndërkombëtar në natyrë. Implikimet dhe fushëveprimi i zhvillimit regjional pra mund të ndryshojnë varësisht nga ajo se si e përkufizojmë regjionin si dhe nga përcaktimi i kufijve e tij në kuptimin ekonomik dhe gjeografik. Menaxhimi i zhvillimit merret me proceset e planifikimit, koordinimit dhe ekzekutimit të programeve zhvillimore duke marrë për bazë përdorimin optimal të burimeve të kufizuara në fuqi punëtore, financave, resurseve materiale. Që të ju ofroj studentëve njohuri lidhur me politikat dhe praktikat e zhvillimit ekonomik regjional dhe lokal. Që përmes shpjegimit dhe interpretimit të teorive të zhvillimit ekonomik të ju ofrohet njohuri të mjaftueshme studentëve që të kuptojnë dhe interpretojnë drejtë praktikat e implementimit të politikave të ndryshme ekonomike të zhvillimit regjional dhe lokal si dhe mënyrën e menaxhimit të tyre. Që studentet të kuptojnë ndikimin e politikave nacionale, shtetërore dhe lokale në zhvillimin ekonomik Që studentët të kuptojnë procesin e planifikimit ekonomik lokal në kuadër të planifikimit ekonomik regjional dhe shtetëror, si dhe përdorimin e metodave analitike të planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal. Që studentët të kuptojnë strategjinë e zhvillimit ekonomik të lokaliteteve, bizneseve, resurseve humane dhe të komuniteteve, si dhe që të aftësohen për ndërtimin dhe implementimin e planeve zhvillimore. Që studentët të kuptojnë rëndësinë e qasjes institucionale në zhvillimin ekonomik në raport me

32 Rezultatet e pritura të nxënies: kërkesat e lokaliteti, regjionit, si dhe ecuritë e përgjithshme ndërkombëtare. Pas përfundimit të këtij kursi (lënde) studenti do të jetë në gjendje që: 1. Të kenë dije dhe aftësi të mjaftueshme për të hartuar dhe zhvilluar mendime dhe koncepte personal lidhur me ekonominë regjionale dhe menaxheriale. 2. Që aftësitë dhe dituritë e fituara të mund ti përdorin në mënyrë kreative për të njohur, kuptuar, krahasuar, analizuar dhe për të zhvilluar mendimin profesional dhe kritik lidhur me teoritë dhe politikat e zhvillimit ekonomik lokal dhe regjional. 3. Që të analizojnë në mënyrë të pavarur duke u mbështetur në metodologjinë profesionale dhe shkencore dukuritë dhe ecuritë e përgjithshme në ekonominë dhe politikën lokale dhe regjionale. 4. Që të studiojnë në mënyrë të pavarur duke u mbështetur në metodologjinë profesionale e shkencore dukuritë dhe ecuritë e përgjithshme në ekonominë regjionale. 5. Që të nxjerrin përfundime të pavarura profesionale dhe shkencore lidhur me ecuritë dhe dukuritë e përgjithshme në ekonominë dhe politikën regjionale. Kontributi nё ngarkesën e studentit ( gjë që duhet tё korrespondoj me rezultatet e tё nxënit tё studentit) Aktiviteti Orë Ditë/javë Gjithsej Ligjërata Ushtrime teorike/laboratorike Punë praktike Kontaktet me mësimdhënësin/konsultimet Ushtrime në teren Kollokfiume, seminare Detyra të shtëpisë Koha e studimit vetanak të studentit (në bibliotekë ose në shtëpi)

33 Përgatitja përfundimtare për provim Koha e kaluar në vlerësim (teste, kuiz, provim final) Projektet, prezentimet,etj Totali 175 Metodologjia e mësimdhënies: a).qasja është e bazuar në pjesëmarrjen aktive të studentëve 1. Mësimdhënësi shpjegon objektivat e mësimit studentëve përmes ligjëratave, 2. Përmes tabelës, projektorit dhe formave tjera vizuale prezantohen teoritë dhe konceptet kryesore 3. Mësimi i kombinuar interaktiv do të përdoret 4. Konkludime të përbashkëta do të nxirren përmes diskutimit të pyetjeve dhe çështjeve të ngritura. b). Aktivitetet Grupore 1. Tryeza pune, diskutime grupore, prezantime grupore c). Aktivitetet tjera 1. Kërkime të pavarura nga studentët 2. Prezantimi i rezultateve 3. Seminare d). Mjetet e punës: Tekste mësimore, artikuj, harta, tabela, projektori, fletat e punës, materiale të përgatitura nga mësimdhënësi, etj. Metodat e vlerësimit: Vlerësimi i studentëve do të bëhet në bazë të disa kritereve bazë. Studentët do të kenë dy teste provuese me shkrim gjatë mbajtjes së ligjëratave dhe një test (provimin) përfundimtar. Vlerësimi dhe notimi do të bëhet duke marr parasysh suksesin e treguar në teste dhe provimin final si dhe angazhimin e përgjithshëm.

34 Çdo student ka për obligim që të përgatisë dy detyra të shtëpisë si dhe një punim seminarik të cilat së bashku janë pjesë e vlerësimit të përgjithshëm nga kjo lëndë. Tema e detyrave të shtëpisë si dhe e seminarit duhet të caktohet në bashkëpunim me mësimdhënësin e në pajtim me planin mësimorë nga lënda. Nota do të ndërtohet duke marrë për bazë këto kritere: Detyra e parë: 10% Detyra e dytë: 10% Vlerësimi i parë: 20% Vlerësimi i dytë: 20% Provimi final 20% Punimi Seminarik 20% Total 100% Literatura Literatura bazë: a) Ligjëratat e mësimdhënësit b) Literatura në gjuhen angleze 1. Regional and Local Economic development, Cliff Hague, Euan Hague, Carrie Breitbach, Palgrave Macmillan, Regional Economic Development, Analysis and Planning Strategy, Robert J Stimson, Roger R. Stough, Brian H. Roberts, Springer, Regional Economics and Policy, Harvey Armstrong and Jim Taylor, Blackwell Publishing, Literatura shtesë: b). Në gjuhen Angleze 4. Local Economic Development: Analysis, Practices, and Globalization by John P. Blair and Michael Charles Carroll ( 2008) 5. Local Economic Development: Analysis and Practice by John P. Blair (1995)

35 6. Local Economic Development in the 21st Century: Quality of Life and Sustainability by Daphne T. Greenëood and Richard P. F. Holt (2010) 7. Promoting Sustainable Local and Community Economic Development (ASPA Series in Public Administration and Public Policy) by Roland Anglin (2010) 8. Planning Local Economic Development: Theory and Practice by Edëard J. Blakely and Nancey Green Leigh (2009) 9. Theories of Local Economic Development: Linking Theory to Practice by James E. Roëe (2009) 10. Local Economic and Employment Development (LEED) Local Innovations for Growth in Central and Eastern Europe (2007) Plani i dizejnuar i mësimit: Java Java e parë: Java e dytë: Ligjërata që do të zhvillohet Njoftimi me student, prezantimi i mësimdhënësit, prezantime hyrëse lidhur me lëndën dhe programin mësimor, njoftimi lidhur me metodologjinë e punës, vlerësimit dhe notimit. Prezantimi hyrës Argumentet e qëndrueshme për planifikimin e zhvillimit lokal ekonomik Planifikimi i zhvillimit ekonomik lokal ne kohën e Globalizimit, Ndikimi i lëvizjes së faktorëve të prodhimit, Ekonomia e re, E ardhmja e planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal. Ndikimi i Politikave shtetërore në zhvillimin ekonomik lokal Tri qasjet lidhur me Politikat kombëtare ekonomike, Politika monetare dhe fiskale, Politika tregtare, Politikat e mirëqenies dhe të punës, Politikat e kujdesit shëndetësor, Politikat e punësimit, Politikat nacionale të orientuara në zhvillimin

36 Java e tretë: Java e katërt: Java e pestë: Java e gjashtë: Java e shtatë: Java e tetë: Java e nëntë: ekonomik lokal, Koordinimi i përpjekjeve lokale dhe nacionale për zhvillimin ekonomik. Konceptet dhe teoritë e zhvillimit ekonomik lokal Definimi i zhvillimit ekonomik lokal, Teoritë e rritës dhe zhvillimit, Teoritë dhe modelet e planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal, Evoluimi i teorive dhe praktikave të zhvillimit ekonomik lokal. Profesioni dhe profesionistët e zhvillimit ekonomik lokal Roli i profesionistëve të zhvillimit ekonomik lokal, Komuniteti, Organizatat, Klientët, Kroli i profesionistëve, Profesionistet dhe karriera zhvillimit ekonomik. Procesi i planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal Detyrat e planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal, Gjashtë fazat e planifikimit, Menaxhimi i planifikimit të resurseve të komunitetit, Llojet e qasjeve në planifikim, Karakteristikat e planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal. Hyrje në metodat analitike për planifikimin e zhvillimit ekonomik lokal Informimi dhe kërkesat analitike për planifikimin e zhvillimit ekonomik lokal, Të kuptuarit të anëve të forta dhe të dobëta ekonomike, Profili ekonomik, Grumbullimi i të dhënave në dispozicion, Parimet e projektimit ekonomik. Strategjia e zhvillimit ekonomik lokal Synimet e zhvillimit ekonomik lokal, Parakushtet për formulimin e strategjisë së suksesshme, Zgjedhja e Opsioneve strategjike, Plani i zhvillimit ekonomik brenda Planit të përgjithshëm, bashkimi i elementeve të një strategjie, Plani i financimit dhe zbatimit. Zhvillimi i lokaliteteve Hapësirat e rezervateve për trojeve dhe komunitetit, Zhvillimi i infrastrukturës fizike në hapësirat industriale dhe komerciale, rregulloret për zona, Përmirësimi i zonave të biznesit, Përmirësimi i rregulloreve, Peizazhi i qytetit, Përmirësimi i shtëpive dhe i lagjeve, Shërbimet shtëpiake, shërbimet e komunitetit. Zhvillimi i bizneseve Krijimi i klimës së mirë për biznes, Zhvillimi i ndërmarrësisë, Bankat për zhvillim dhe kompanitë e financimeve të përbashkëta, Qendrat e zhvillimit të bizneseve të vogla, Bizneset e vogla, Promovimi dhe programet e

37 Java e dhjetë: Java e njëmbëdhjetë: Java e dymbëdhjetë: Java e trembëdhjetë: Java e katërmbëdhjetë: Java e pesëmbëdhjetë: turizmit, Zonat e ndërmarrjeve, Përdorimi i iniciativës financiare për zhvillimin e bizneseve. Zhvillimi i resurseve humane Zhvillimi i forcës së punës, Fuqia punëtore e patrajnuar, Roli i publikut në zhvillimin e forcës punëtore, Synimet e programeve të resurseve humane, Ndërlidhja e programeve të resurseve humane dhe objektivave të zhvillimit ekonomik, edukimi si bazë e zhvillimit të resurseve humane, Implementimi i një strategjie të zhvillimit të resurseve humane. Zhvillimi komuniteteve dhe zhvillimi ekonomik Zhvillimi i Kooperimi i zhvillimin e komunitetit, Kooperativat e komunitetit, Agjencionet lokale të ndërmarrësisë, Ndërtimi i planit implementues zhvillimor lokal Partneriteti publiko-privat, Marketingu i komunitetit, Financimi i projekteve, Vlerësimi i realizimit të projektit, Studimet detale të fizibilitetit, Analiza e cash-floë, Monitorimi dhe vlerësimi. Qasja institucionale zhvillimit ekonomik lokal Partneriteti publik-privat, Specialistet e zhvillimit ekonomik, Qasja institucionale zhvillimit ekonomik lokal. Llojet e organizatave zhvillimore. Reagimi i planifikimit të zhvillimit ekonomik lokal ndaj ndërrimeve të klimës Gjetja e zgjidhjeve përmes teknologjisë dhe inovacioneve, Procesi i zhvillimit të teknologjisë, Nxitja e bazës së teknologjisë së lartë, E ardhmja e planifikimit ekonomik lokal. Shqyrtime përmbyllëse, debate, diskutime tw grupore, Përgatitje për testin përfundimtar.